หนงสอวทยสราญรมยISSN ๑๕๑๓-๑๐๕ Xปท ๑๔ ฉบบท ๕๕ เมษายน - มถนายน ๒๕๕๕

55-11-056_003-117_V.indd 3 11/24/12 4:17:06 PM

สารบญ

หนาถอยแถลง ๗

ความสำคญของอาเซยนตอไทย ๑๑ไกรวฒ ภมรบตร

ประเทศไทยกลบสเวทโลก ๑๔นกรเดช พลางกร

ขาวหอมมะลทงกลารองไหกบการคมครอง GI ของ EU ๒๐ทมงานไทยยโรปดอตเนต

เกาะชายผาเหลอง ทองเมองมสลม ๒๖วชช เวชชาชวะ

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๔๖One Pen

เมอเขาสงฉนขนดอยไปเปนหวหนา ๖๓สำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวทเชยงใหม ลดา ภมาศ

ประสบการณการฝกงานทสถานทตไทยในกรงพนมเปญ ๗๒พชฌสน วรมนตร

สงเสดจดวงแกวสสวรรค ๘๐กองบรรณาธการ

หนงสอวทยสราญรมยISSN ๑๕๑๓ - ๑๐๕ Xปท ๑๔ ฉบบท ๕๔ มกราคม - มนาคม ๒๕๕๕

55-11-056_003-117_V.indd 4 11/24/12 4:17:07 PM

ดวงแกวพระมงกฎ ๘๙ชลทพา วญญนาวรรณ

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๙๐สภาศร อมาตยกล

การฉลองครบรอบ 100 ปอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดย ๑๑๑วฒนชย นรนดร

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๑๘ชาครยนรทพย เสวกล

มอลตา มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน ๑๓๔ศรสภา กลทนนทน

พทธชยนต 2600 ป แหงการตรสร ๑๔๗กองบรรณาธการ

อนความกรณา มหศจรรยยงนก ๑๖๓สมเดจพระญาณสงวร สมเดจพระสงฆราช สกลมหาสงฆปรณายก

ดอกไมกนได...ชวยตานโรคมะเรง ๑๗๓ฐตรตน ธรรมสทธชย

การใชเทคโนโลยในการระบตวตน ๑๗๙วโรตม ชอนทรวงศ

นกกฬาในดวงใจ ๑๘๖รฐภทร เจรญทวรตน

มองโลกผานเลนส ๑๙๓หรญ สวรรณเทศ

กนดทภเกต ๒๐๐เบญจาภา ทบทอง

55-11-056_003-117_V.indd 5 11/24/12 4:17:07 PM

สวสดครบทานผอานหนงสอวทยสราญรมยทกทาน

ในฐานะของนายสถานวทยสราญรมย ผมรสกยนดมากทไดมารบหนาท

ในการกำกบดแลสอของกระทรวงการตางประเทศ เพอใหขอมลขาวสารและ

ชแจงทำความเขาใจแกคนไทยทงทอยในประเทศไทยและทอยในตางประเทศ

ถงการดำเนนนโยบายดานการตางประเทศของรฐบาลซงไดเขามามสวน

เกยวของกบชวตความเปนอยของพวกเราชาวไทยมากขนกวาในอดตจากภาวะ

ของโลกทไรพรมแดน โดยเฉพาะในสภาวะปจจบนทชองทางการรบรขอมล

ขาวสารไดพฒนาไปตามความกาวหนาของเทคโนโลย ทำใหพนองประชาชน

ชาวไทยมทางเลอกทมากขนในการบรโภคขอมล

ขาวการสนพระชนมของสมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดา

สรโสภาพณณวด เมอวนท ๒๗ กรกฎาคม ๒๕๕๔ นำมาซงความโศกเศรา

อาลยรกในพระองคทานจากพสกนกรชาวไทยทงประเทศทตางไดรบพระกรณา

จากดวงแกวแหงราชวงศจกรดวงน ภาพประชาชนทรออยสองฟากฝงของ

วทยสราญรมย๖

55-11-056_003-117_V.indd 6 11/24/12 4:17:08 PM

ทองสนามหลวงเพอเฝาชมงานพระราชพธพระราชทานเพลงพระศพเปน

ประจกษพยานถงความจงรกภกดและความซาบซงในนำพระทยและพระปณธาน

อนแนวแนในการบำเพญพระกรณยกจเพอประโยชนสขของประชาชนชาวไทย

ตลอดระยะเวลากวา ๕๐ ปนบแตเสดจนวตประเทศไทยเมอป ๒๕๐๒ หนงสอ

วทยสราญรมยฉบบนขอรวมนอมรำลกถงพระกรณาในสมเดจพระเจาภคนเธอ

เจาฟาเพชรรตนราชสดา สรโสภาพณณวด มา ณ ทน

ปนเปนปทประเทศไทยไดรบโอกาสใหเปนเจาภาพจดการประชมระดบ

โลก คอ การประชมเวทเศรษฐกจโลกวาดวยเอเชยตะวนออก (World

Economic Forum on East Asia) ระหวางวนท ๓๐ พฤษภาคม - ๑ มถนายน

๒๕๕๕ ทกรงเทพฯ ทำใหสายตาจากทวทกมมโลกตางจบจองมาทประเทศไทย

ซงเปนจงหวะทประเทศไทยเพงผานพนจากความวนวายทางการเมองภายใน

ประเทศและการเกดมหาอทกภยครงใหญเมอชวงปลายปทผานมา การกลบ

เขาสเวทโลกของไทยครงนเปนกาวยางทสำคญ เนองจากเปนชวงทสหรฐอเมรกา

และสหภาพยโรปกำลงประสบปญหาทางเศรษฐกจอยางรนแรง ในขณะทญปน

กยงไมอาจฟนตวไดเตมทจากเหตภยพบตเมอปทแลว ทำใหประชาคมอาเซยน

ไดรบความสนใจจากทวโลก จงอาจเปนคำตอบวาเหตใดประเทศไทยจงตอง

พยายามรกษาสถานะของการมบทบาทนำในอาเซยนไว

ปนยงเปนปทมตดานความสมพนธกบประเทศเพอนบานอยางกมพชา

มการพฒนาไปในทางทดขน การปะทะและความขดแยงบรเวณชายแดนของ

สองประเทศลดลงไป ซงนบเปนสญญาณทดตอทงไทยและกมพชาทกำลงกาวไป

บนเสนทางเดยวกนในการเปนสมาชกของประชาคมอาเซยน สงทสำคญยงกวา

ตวเลขทางการคาและผลประโยชนทางธรกจคอความรสกทดตอกนของพนอง

ชาวไทยและชาวกมพชา เรองเลาจากนกศกษาทไปฝกงานทสถานเอกอครราช-

ทตไทย ณ กรงพนมเปญเปนภาพทสะทอนใหเราไดเหนวาแมไทยกบกมพชา

จะมพรมแดนตดกน แตเรายงมความรเกยวกบเพอนบานของเรานอยอยมาก

ถอยแถลง ๗

55-11-056_003-117_V.indd 7 11/24/12 4:17:08 PM

อยางไรกด ตอจากนไปอยางนอยทสดนองนกศกษาทไดไปพบเหนสภาพ

ความเปนอยของชาวกรงพนมเปญกจะมความเขาใจเกยวกบประเทศกมพชา

และคนกมพชามากขน ซงจะเปนพนฐานทสำคญทจะนำไปสการมความรสก

ฉนมตรตอกนทงในระดบประเทศและระดบประชาชน

สำหรบพนองเกษตรกร เปนเรองนายนดอยางยงวาขาวหอมมะลจากทง

กลารองไหกำลงจะไดรบการคมครองสงบงชทางภมศาสตร (Protection of

Geographical Indication-GI) จากสหภาพยโรป (EU) ความพยายามของ

ไทยทดำเนนมาอยางตอเนองตงแตป ๒๕๕๑ ทามกลางอปสรรคนานาชนด

ในทสดกนำมาซงความสำเรจ อกทงกำลงจะนำไปสสนคาตวอนๆ ของไทย อาท

กาแฟดอยชาง และกาแฟดอยตงตอไป ทงน การไดรบจดทะเบยน GI ขาวหอมมะล

ของไทยครงนนบเปนครงแรกของสนคาจากประเทศสมาชกอาเซยนในตลาด

EU อกดวย

สวนขาวดของนองๆ เยาวชน ปนเปนโอกาสดทนองๆ นกเรยนจาก

โรงเรยนในโครงการยวทตความดเฉลมพระเกยรตฯ ไดไปทศนศกษาทสงคโปร

โดยเปนกจกรรมหนงทอยภายใต ๓ เสาหลกของโครงการฯ กลาวคอ

“สรางจตสำนก ฝกจตอาสา พฒนาโลกทศน” นองๆ ทไดรบการคดเลอก

ใหเปนตวแทนยวทตความดทง ๖ คนจาก ๖ โรงเรยน มาจากจงหวดตางๆ ไดแก

สมทรสาคร จนทบร ระยอง สราษฎรธาน สโขทยและนครพนม เรองเลาจาก

มมมองของพเลยงทำใหไดเหนความนารกสดใสของนองๆ ยวทต พรอมไปกบ

เรองราวนารเกยวกบประเทศสงคโปร

สำหรบพนองพทธศาสนกชน ในโอกาสสำคญทปนตรงกบปพทธชยนต

๒๖๐๐ ปแหงการตรสรขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ประเทศไทย

ไดจดงานเฉลมฉลองอยางยงใหญตลอดทงปในแนวทางของชาวพทธ กลาวคอ

รวมกนนอมนำหลกธรรมขององคพระผมพระภาคเจามาสการปฏบตเพอ

การชนะกเลส ดวยการเปน “ผร ผตน ผเบกบาน” ผานการเจรญในทาน ศล

วทยสราญรมย๘

55-11-056_003-117_V.indd 8 11/24/12 4:17:09 PM

สมาธ ภาวนา เรองเลาจากทวปแอฟรกาและดนแดนตะวนออกกลางยงทำให

เราไดรบรถงการปฏบตธรรมในดนแดนทหางไกลและการเสวนาธรรมขาม

ศาสนา ประการสำคญ ทำใหเราไดเขาใจถงธรรมเนยมการสงพระธรรมทต

ไปในพนทตางๆ ทมจดมงหมายเพอ “ฝากพระพทธศาสนาไวในประเทศ

ทมเงอนไขเอออำนวย เพอทจะไดกลบมาเกอกลพระพทธศาสนาในไทย

ใหดำรงไดอยางตอเนองในภาพรวม”

สดทายน ในนามของสถานวทยสราญรมยและกองวทยกระจายเสยง

ผมใครขอยำวาชองทางในการรบขาวสารสาระความรทมทงประโยชนและ

ความเพลดเพลน นอกจากทางวทยทคลน AM 1575 kHz และทางหนงสอ

วทยสราญรมยทอยในมอของทานขณะน ทานยงสามารถฟงวทยและอาน

หนงสอวทยสราญรมยออนไลน ตลอดจนตดตามขาวสารผานทาง Facebook

และทาง YouTube รายการ “สายตรงบวแกว” ไดทเวบไซต www.mfa.go.th

พรอมน ผมตองขอขอบคณกำลงใจจากแฟนรายการทกทานทไดเขยนจดหมาย/

ไปรษณยบตร สงอเมล เขาไปกด “Like” รวมทงใหขอเสนอแนะทเปนประโยชน

แกการดำเนนงานของสถานฯ

ดวยความปรารถนาด

(บณฑต หลมสกล)

นายสถานวทยสราญรมย

ถอยแถลง ๙

55-11-056_003-117_V.indd 9 11/24/12 4:17:10 PM

Association of Southeast Asian NationsASEAN

55-11-056_003-117_V.indd 10 11/24/12 4:17:10 PM

นายไกรวฒ ภมรบตร

อาเซยนตอไทย สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใตหรออาเซยน ประกอบดวย

สมาชก ๑๐ ประเทศ ไทย มาเลเซย ฟลปปนส อนโดนเซย สงคโปร บรไน

เวยดนาม ลาว เมยนมาร และ กมพชา พนทรวมกน ๔,๔๕๐,๐๐๐ ตารางกโลเมตร

ประชากรรวม ๕๙๐ ลานคน ผลตภณฑมวลรวม ๑.๘ ลานลานเหรยญสหรฐฯ

เปนเศรษฐกจใหญอนดบท ๙ ของโลก

อาเซยนสำคญตอไทยอยางมาก ทเปนรปธรรมเดนชดคอ ดานเศรษฐกจ

อาเซยนเปนคคาอนดบหนงของไทย มลคาการคาระหวางกน ๒.๓ ลานลานบาท

คดเปนรอยละ ๒๐ ของมลคาการคาทงหมดของไทย ไทยไดเปรยบดลการคา

๓๐๐,๐๐๐ ลานบาท ประเทศสมาชกอาเซยนลงทนในไทย ๒๕,๑๕๒ ลานบาท

ไทยลงทนในอาเซยน ๖๐,๘๒๒ ลานบาท นกทองเทยวจากประเทศอาเซยน

เดนทางมาเยอนไทยปละ ๔.๕ ลานคน คดเปนรอยละ ๒๘.๖ ของนกทองเทยว

ตางชาตทงหมด

ความสำคญของ

ความสำคญของอาเซยนตอไทย ๑๑

55-11-056_003-117_V.indd 11 11/24/12 4:17:11 PM

ป ๒๕๕๑ มการลงนาม “กฎบตรอาเซยน” สงผลใหอาเซยนกาวส

ความเปนประชาคมอาเซยน ในป ๒๕๕๘ เสาหลก เสาหน งของ

ประชาคมอาเซยน คอ ASEAN Economic Community : AEC

ประโยชนทไทยไดรบจากการเขารวมประชาคมอาเซยน คอ

๑. อาเซยนเปนกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจใกลชดไทยมากทสด

สมาชกอาเซยนหลายประเทศเปนเพอนบาน มวฒนธรรมคลายคลงกน

มสนคาและบรการทเสรมซงกนและกน สามารถสรางความแขงแกรงของ

อำนาจตอรอง

๒. การรวมกลมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทำใหเกดตลาดใน

ภมภาคขนาดใหญ การรวมเปนตลาดเดยวดงดดการลงทนโดยตรงจาก

ตางประเทศ เขามาในอาเซยน สามารถนำจดแขงของแตละประเทศมาเสรมกน

เพอประโยชนในการขยายตลาดใหใหญขน มอำนาจซอสงขน เพมขด

ความสามารถดานการแขงขน

๓. ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนสงเสรมการขยายตวในดานการคา

การลงทนของไทย กอใหเกดการยกเลกหรอลดอปสรรคในการเขาสตลาด

ทงอปสรรคดานภาษหรอมาตรการทางการคาอนๆ รวมถงการอำนวยความสะดวก

ทางการคาระหวางกน อาเซยนมโครงการเชอมโยงเสนทางหลวงอาเซยน

การเชอมโยงเสนทางรถไฟจากสงคโปรไปยงมาเลเซย กมพชา เวยดนาม

และสนสดลงทเมองคนหมง อกทงการปรบเสนทางคมนาคมทางบก ทางรถไฟ

ใหมมาตรฐานเดยวกน ทงหมดนจะชวยสงเสรมการคาระหวางกนอยางมาก

วทยสราญรมย๑๒

55-11-056_003-117_V.indd 12 11/24/12 4:17:12 PM

๔. เสรมสรางขดความสามารถของผประกอบการภายในประเทศและ

ยกระดบความเปนอยของประชาชน การใชทรพยากรในการผลตรวมกน

การเปนพนธมตรในการดำเนนธรกจระหวางประเทศเออตอการขจดอปสรรค

ดานการคาการลงทนระหวางประเทศสมาชก

อาเซยนสำคญยงสำหรบประเทศไทยการสถาปนาประชาคมอาเซยนใน

อกสามปขางหนาจะเพมความสำคญของอาเซยนตอคนไทยทกคน ประโยชน

ทคนไทยไดรบมใชเรองนามธรรมอกตอไป แตจะเปนเรองจรงและจบตองได

สำหรบทกคน

ความสำคญของอาเซยนตอไทย ๑๓

55-11-056_003-117_V.indd 13 11/24/12 4:28:35 PM

นกรเดช พลางกร

ประเทศไทยกลบสเวทโลก

วนนเปนวนทประเทศไทยไดกลบมายนอยบนเวทโลกอยางภาคภม

อกครง หลงจากทไทยประสบวกฤตตางๆ ในระยะทผานมา ตงแตเกดความ

ขดแยงทางการเมองจนถงเหตการณนาทวมครงลาสด แตวนน ประเทศไทย

เปนผจดการประชมระหวางประเทศทเปนทสนใจกนมากทสดเปนลำดบตนๆ

ของภมภาคกวาได การประชมทวานคอ การประชมเวทเศรษฐกจโลกวาดวย

เอเชยตะวนออก (World Economic Forum on East Asia) ซงมขน

เมอวนท๓๐พฤษภาคม-๑มถนายน๒๕๕๕ทกรงเทพฯ

ไทยไดอะไรจากการประชมWEFครงนผอานอาจสงสยวาการประชมน

มความสำคญตรงไหนกบไทยสงแรกเลยคอมผนาจาก๔ประเทศไดแกบาหเรน

อนโดนเซย ลาว และเวยดนามพรอมบคคลระดบรฐมนตรจากประเทศตางๆ

เกอบ๒๐คนเขารวมและยงมนกธรกจนกวชาการและนกขาวชนแนวหนา

ของโลก มารวมอกกวา ๘๐๐ คน จากกวา ๕๐ ประเทศ การทคนเหลาน

มาพบปะกนในประเทศไทยกเปนการแสดงถงความไววางใจ (a vote of

confidence)และความเชอมนตอประเทศไทยอยแลว

วทยสราญรมย๑๔

55-11-056_003-117_V.indd 14 11/24/12 4:28:36 PM

การทคนเหลานไดเหนดวยตาตนเองถงความยงใหญโอโถงของสนามบน

สวรรณภม โครงสรางพนฐานอนๆ (ถนนหนทาง ระบบสอสาร สงอำนวย

ความสะดวกตางๆ) ทเจรญกาวหนากวาหลายประเทศในโลก ไดสมผส

การตอนรบและนำใจของคนไทย จงเปนโอกาสดสำหรบประเทศไทยทไมใช

วาจะไดรบมาโดยงาย นอกจากนน ทมสอมวลชนตางประเทศทหลงไหล

เขามาทำขาวการประชมครงนยอมทำใหประเทศไทยอยในสายตาของคนทงโลก

และทสำคญเหนอสงอนใดกคอ การทนายกรฐมนตรและเจาหนาทระดบสง

จะไดมโอกาสนำเสนอประเทศไทยตอบคคลททรงอทธพลของโลก สรางความ

เชอมนของคนเหลานตอประเทศไทย

การประชมครงนไดมการหารอกนถงเรองทอาเซยนกำลงจะกาวเขาส

การเปน “ประชาคมอาเซยน”ในป๒๕๕๘ซงจะมประชากรกวา๖๐๐ลานคน

แนนอนวาอาเซยนและไทยยอมสมควรไดรบความสนใจเปนพเศษจากบรรดา

ประเทศไทยกลบสเวทโลก ๑๕

55-11-056_003-117_V.indd 15 11/24/12 4:28:37 PM

ผทรงอทธพลของโลก เราตองเตรยมความพรอมในทกระดบ ตงแตพนอง

เกษตรกร จนถงนกธรกจ นกวชาการ ผประกอบการดานการทองเทยว ฯลฯ

และการประชมครงนกเปนการตอบโจทยดงกลาว ในฐานะทไทยเปนประเทศ

ศนยกลางและใหความสำคญอยางมากกบประเดนเรองความเชอมโยง

(connectivity) เพราะเปนเรองทไทยเปนผรเรมและผลกดนมาโดยตลอด

โดยขณะนกลายเปนประเดนท เปนทยอมรบของนานาประเทศไปแลว

ประเทศไทยจงเปนเสมอนศนยกลาง (hub) ของประชาคมอาเซยนทกำลง

จะปรากฏตวขนนอกจากนไทยยงใหความสำคญกบประเดนดานเกษตรกรรม

และอตสาหกรรมอาหารเราจงมงมนทจะเปน“ครวของโลก” ใหได

ในฐานะทไทยเปนประเทศศนยกลางและใหความสำคญ

อยางมากกบ connectivity เพราะเปนผรเรมและผลกดน

มาโดยตลอด โดยขณะนเปนทยอมรบของนานาประเทศไปแลว

ไทยจงเปนศนยกลาง (hub) ของประชาคมอาเซยนทกำลงจะ

ปรากฏตวขน

วทยสราญรมย๑๖

55-11-056_003-117_V.indd 16 11/24/12 4:28:53 PM

การประชมครงนมหวขอหลกของการประชมวาดวยเรอง“การกำหนด

อนาคตของภมภาคผานการเชอมโยง”ซงม๓มตคอดานโครงสรางพนฐาน

ดานกฎระเบยบ และดานการเชอมโยงกบตางประเทศ นอกจากน ยงแบง

การประชมออกเปนการประชมกลมยอย ซงมหวขอหลกๆ แบงออกเปนเรอง

เกยวกบบทบาทใหมของภมภาค การรบมอกบความเสยง และความสำเรจ

ในเรองความเชอมโยง(connectivity)

ในเรองบทบาทใหมนนมการหารอถงเรองการลดปญหาความยากจน

และการพฒนาการศกษาโดยเนนบทบาทของไทยอยางชดเจนซงเกยวกบเรองน

นายกรฐมนตรไดเนนเปนพเศษถงความสำคญของการพฒนาทรพยากรมนษย

และการสงเสรมบทบาทของสตรในการพฒนา

ในเรองการรบมอกบความเสยงของภมภาคนน ไดมการหารออยาง

กวางขวางในเรองพฒนาการทางการแพทยการบรหารดานสาธารณสขรวมถง

เรองการพฒนาคณภาพและผลผลตทางเกษตรซงยอมจะเปนประโยชนสำหรบ

ประเทศไทยเพราะไดมการแลกเปลยนแนวความคดและวธการปฏบตทดตางๆ

ซงหลายอยางสามารถนำไปปฏบตได

ประเทศไทยกลบสเวทโลก ๑๗

55-11-056_003-117_V.indd 17 11/24/12 5:02:51 PM

วทยสราญรมย๑๘

55-11-056_003-117_V.indd 18 11/24/12 5:02:54 PM

จากการทไทยไดประสบภยพบตครงสำคญเมอป๒๕๕๔ทประชมยงได

มการหารอในเรอง “ภยพบตทางธรรมชาต” โดยเนนความสำคญของ

การสรางเครอขายความรวมมอรฐ-เอกชนการใชสงคมออนไลนเชนทวตเตอร

เฟซบคเพอการเตอนภยอยางทนทวงท

ในเรองการเชอมโยงนน ทประชมสนบสนนใหมการรวมกนพฒนา

โครงสรางพนฐานดานการคมนาคม เทคโนโลยสอสาร เชน ถนน รถไฟ

อนเทอรเนต ใหอยในมาตรฐานทใกลเคยงกนทสด เพอลดชองวางดาน

การพฒนาของประเทศในภมภาค ซงในทสดแลวจะไดประโยชนรวมกนใน

ทกสาขาโดยเฉพาะเรองของการคาและการทองเทยว

ในชวงคำของวนท๓๑พฤษภาคม๒๕๕๕ผเขารวมประชมไดนงเรอจาก

โรงแรมแชงกรลาไปยงหอประชมกองทพเรอเพอเขารวมงานเลยงอาหารคำท

นายกรฐมนตรเปนเจาภาพททาเรอของหอประชมกองทพเรอ เพอเปนเกยรต

แกผเขารวมประชม โดยรฐบาลไทยไดจดงานอยางสมเกยรตและเปนท

ประทบใจของเหลาผเขารวมทงหลาย โดยนายกรฐมนตรไดกลาวตอนรบแขก

ผมเกยรตกอนการแสดงจะเรมตนและตอเนองไปตลอดงานเลยงอาหารคำ

ซงไดจดเลยงอาหารไทยรสเลศใหแขกทเขารวมไดรบประทาน โดยงานเลยง

จบลงดวยการแสดง“การไหลเรอไฟ” ซงสรางความประทบใจใหกบผรวมงาน

เปนอยางมากกอนทจะเดนทางกลบไปยงโรงแรมทพก

โดยสรป ไทยประสบความสำเรจอยางสงในการจดการประชมครงน

ทงในแงของการสงเสรมความเชอมนซงไมสามารถซอได แตไดมาโดยการร

การเหน และการสมผสโดยตรง ในแงของการมบทบาทนำในภมภาคอกครง

ของไทยและในแงของการนำมาซงรายไดสชาวไทยตงแตระดบรากหญาถงผนำ

ทางธรกจการดงดดนกลงทนการเพมตวเลขนกทองเทยวและผลประโยชนอนๆ

ทจะตามมาอกมากมาย แตกไมมอะไรทจะสำคญมากไปกวาความภมใจของ

คนไทยทการประชมครงนไดนำมาสประชาชนไทยทกคน

ประเทศไทยกลบสเวทโลก ๑๙

55-11-056_003-117_V.indd 19 11/24/12 5:02:55 PM

กำลงรอลนวาอกไมนานขาวหอมมะลทงกลารองไห หรอขาวหอมมะล

ทปลกและผลตใน ๕ จงหวดในพนททงกลารองไห (สรนทร มหาสารคาม

บรรมยยโสธรและรอยเอด)ของไทยจะไดรบการคมครองสงบงชทางภมศาสตร

(ProtectionofGeographicalIndication)หรอทรจกกนในนาม“จไอ”(GI)

จากสหภาพยโรป (EU) ซงหากเปนเชนนนประเทศไทยจะเปนประเทศแรก

ในกลมประเทศอาเซยนทประสบความสำเรจในการขอจดทะเบยนGIกบEU

และสนคาขาวหอมมะลทงกลารองไหกจะเปนสนคาจากอาเซยนประเภทแรก

ทไดรบตราสญลกษณ GI ของ EU นอกจากขาวหอมมะลทงกลารองไหแลว

ไทยยงกำลงรอลนการคมครอง GI สำหรบกาแฟดอยชางและกาแฟดอยตง

ทกำลงรอการพจารณาจากEUอยดวย

EU ใชกฎหมายทรพยสนทางปญญาเพอคมครองสทธประโยชน

สงเสรมนวตกรรม และเพมขดความสามารถในการแขงขนของสนคาทผลตใน

ขาวหอมมะลทงกลารองไหกบการคมครอง GI ของ EU

ทมงานไทยยโรปดอตเนต

วทยสราญรมย๒๐

55-11-056_003-117_V.indd 20 11/24/12 5:02:56 PM

ยโรป ซงการคมครองสงบงชทางภมศาสตร หรอ GI เปนเครองมอสำคญ

ประการหนงทEUใชคมครองทรพยสนทางปญญาแกสนคาEUกวา๓,๐๐๐

รายการอาทไวน๑,๘๐๐รายการสรา๓๓๐รายการรวมทงสนคาเกษตร

และอาหารอนๆอกกวา๘๔๐รายการโดยมสนคาสำคญๆของEUทมชอเสยง

ตดตลาดและไดรบการคมครองGIอาทแฮมParma,ชสRoquefortหรอ

Champagneเปนตน

หากประสบความสำเรจในการจดทะเบยนGIสำหรบสนคาขาวหอมมะล

ทงกลารองไหครงนคงตองยกเครดตใหหนวยงานภาครฐไทยทรบผดชอบไดแก

กรมทรพยสนทางปญญาและกรมการคาตางประเทศของกระทรวงพาณชย

รวมทงกรมการขาวของกระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยกรมทรพยสน

ทางปญญาเปนผรเรมในการยนขอจดทะเบยน

GI สนคาขาวหอมมะลทงกลารองไหตอ EU

ตงแตเดอนพฤศจกายน๒๕๕๑ซงตอมาEU

ไดประกาศคำขอจดทะเบยนของไทยใน

OfficialJournalเมอเดอนมถนายน๒๕๕๓

และปจจบนมทมประเทศไทยณกรงบรสเซลส

โดยเฉพาะสำนกงานพาณชยในตางประเทศ

ณ กรงบรสเซลสคอยเปนผประสานงาน

ตดตามผลอยางใกลชดกบฝายEU

ขาวหอมมะลทงกลารองไหกบการคมครอง GI ของ EU ๒๑

55-11-056_003-117_V.indd 21 11/24/12 5:02:56 PM

การขอจดทะเบยนGIสนคาขาวหอมมะลทงกลารองไหของไทยไมใชวา

จะทำไดงายและราบรน เพราะตองประสบปญหาเชงเทคนคตางๆ นานา

มาตงแตแรกเรมเนองจากมประเทศสมาชกEU๕ประเทศไดแกอตาลองกฤษ

เนเธอรแลนด ฝรงเศส และเบลเยยม ไดยนเรองคดคานการขอจดทะเบยน

ของไทยใน๒ ประเดนหลก คอ (๑) การจดทะเบยน GI ครอบคลมถงคำวา

“ขาวหอมมะล” ซงประเทศ

เหลาน เหนวาเปนคำสามญ

(genericname)ซงไมสามารถ

ขอรบความคมครองGIไดและ

ขอใหไทยสละสทธการคมครอง

คำดงกลาวและ(๒)เงอนไขของ

ไทยทใหขาวหอมมะลทงกลา-

รองไหทขนทะเบยนเปนสนคา

GI จะตองแปรรป และบรรจ

หบหอเฉพาะในพนทแหลงผลตเทานนขณะทประเทศผคดคานตองการนำเขา

ขาวหอมมะลทงกลารองไหไปบรรจและแปรรปในEUได

ความสำเรจในการไดรบจดทะเบยน GI ขาวหอมมะลของไทยครงน

นบเปนครงแรกของสนคาจากประเทศสมาชกอาเซยนในตลาดEU

เพอแกไขปญหาเชงเทคนคดงกลาว คณะผแทนไทยนำโดยอธบด

กรมทรพยสนทางปญญาตองเดนทางไปหารอกบหนวยงานทเกยวของของ

EU และประเทศสมาชก EU๕ ประเทศทคดคานการยนคำขอ GI ของไทย

หลายตอหลายครง โดยเฉพาะเมอเดอนกมภาพนธ ๒๕๕๕ ซงอธบด

กรมทรพยสนทางปญญาไดเขาพบฝาย EU เพอตดตามความคบหนา และ

แจงการดำเนนการของฝายไทย พรอมกบยำทาทไทยอกครงวาการขอจด GI

จะตองครอบคลมคำวา“ขาวหอมมะล” เพราะการดำเนนการครงนของไทย

วทยสราญรมย๒๒

55-11-056_003-117_V.indd 22 11/24/12 5:02:56 PM

จะเกยวของกบกระบวนการคมครองสทธทรพยสนทางปญญาในกรอบ GI

เทานน และคำวา “ขาวหอมมะล” กเปนคำประดษฐเฉพาะของภาษาไทย

จงไมใชคำสามญตามทฝาย EU กลาวอาง นอกจากนคำดงกลาวยงไดรบ

การคมครองสทธภายใตกฎหมายเครองหมายการคาของ EU แลวดวย

สวนขอกำหนดเรองการแปรรปและบรรจหบหอกจะตองดำเนนการใน

๕ จงหวดทงกลารองไหเทานน (โดยไมสามารถดำเนนการในจงหวดอนๆ

ในประเทศไทย หรอใน EU ได) ซงการดำเนนการของฝายไทยครงนไดสงผล

ใหฝาย EU ยอมรบและปรบเปลยนทาท โดยเฉพาะในประเดนเรองการ

คมครองคำวา“ขาวหอมมะล” ซงฝายEUไดยอมรบในทสดถอเปนสญญาณ

เชงบวกตอคำขอจดทะเบยน GI สนคาขาวหอมมะลทงกลารองไหของไทย

เปนอยางมาก

ลาสดเมอวนท๑๖มนาคม๒๕๕๕เอกอครราชทต/หวหนาคณะผแทน

ไทยประจำสหภาพยโรป นายอภชาต ชนวรรโณ พรอมดวยอครราชทต

ฝายการพาณชย และอครราชทตฝายการเกษตร ไดเขาพบกบนาย ดาเซยน

ซโอโลสกรรมาธการดานการเกษตรและการพฒนาชนบทของEU(เทยบเทา

รฐมนตร) ซงเอกอครราชทตฯ ไดขอใหนายซโอโลสสนบสนนการยนขอจด

GI ขาวหอมมะลทงกลารองไหของไทยตอไป โดยใหเหตผลวาความสำเรจ

ขาวหอมมะลทงกลารองไหกบการคมครอง GI ของ EU ๒๓

55-11-056_003-117_V.indd 23 11/24/12 5:02:57 PM

ในการจด GI ขาวหอมมะลของไทยดงกลาวจะมนยสำคญมาก เพราะ

นอกจากจะเปนการสนบสนนไทย ซงเปน “Friends of GI” ของ EU

ในกรอบองคการการคาโลกแลวยงนบเปนGIแรกในEUจากประเทศสมาชก

อาเซยน อนจะเปนการชวยตอกยำทงกบสมาชกอาเซยนและประเทศ

กำลงพฒนาอนๆ วา GI มไดมขนเพอประโยชนเฉพาะประเทศพฒนาแลว

แตสามารถเปนเครองมอเพอประโยชนสำหรบประเทศกำลงพฒนาอนๆ

ในดานการคาและการพฒนาประเทศดวย

นายซโอโลสกลาวชนชมความพยามยามและความสำเรจของไทยรวมทง

ขอบคณทไทยสนบสนนการคมครองสทธ GI ทงในกรอบองคการการคาโลก

และในประเทศไทยดวยโดยยนยนทจะใหการสนบสนนการดำเนนการขอจดGI

ทงสามรายการของไทยไดแกขาวหอมมะลทงกลารองไหกาแฟดอยชางและ

กาแฟดอยตง ตอไป นอกจากน นายซโอโลสยงเสนอใหฝายไทยและฝาย EU

พจารณารวมกนจดงาน Reception ทรฐสภายโรป ณ กรงบรสเซลสเพอ

ฉลองความสำเรจหากไทยไดรบการจดGI

วทยสราญรมย๒๔

55-11-056_003-117_V.indd 24 11/24/12 5:02:57 PM

แมวาEUจะยงไมไดประกาศอยางเปนทางการแตเรองนกนาจะเปนขาวด

และความภาคภมใจของประเทศไทยทสงออกขาวเปนสนคาหลกสตลาด EU

และตลาดโลกซงหากไทยจะไดรบการคมครองGIจากEUกจะเปนการสราง

ชอเสยงยกระดบและสรางมลคาเพมใหแกสนคาขาวหอมมะลไทยรวมถงการ

เพมขดความสามารถในการแขงขน พรอมๆ กบการชวยเสรมสรางรายไดให

แกเกษตรกรนาขาวใน๕จงหวดทงกลารองไหรวมทงชอเสยงของทงกลารองไห

สระดบสากลตอไป

อยางไรกดหลงจากไดรบการจดGIแลวหนวยงานทเกยวของของไทย

รวมทงเกษตรกรผปลกขาวหอมมะลทงกลารองไหควรตองเรงทำการบานเพอ

สรางหลกประกนวา หากขาวหอมมะลทงกลารองไหตดตลาดและเปนทนยม

ของผบรโภคในยโรปแลว เรองคณภาพ ปราศจากการปลอมปน ปรมาณและ

กำลงผลตทเพยงพอตอความตองการของผบรโภค รวมทงการสงเสรม

ตราสญลกษณและการประชาสมพนธขาวหอมมะลของไทยจะตองมนโยบาย

และมาตรการรองรบทเหมาะสมเพอชวยผลกดนใหขาวหอมมะลไทยสามารถ

ครองใจผบรโภคยโรปตราบนานเทานาน

ในป๒๕๕๖ไทยจะเปนเจาภาพรวมกบองคการทรพยสนทางปญญาโลก

(WorldIntellectualPropertyOrganisation:WIPO)จดประชมสมมนา

นานาชาตวาดวยสงบงชทางภมศาสตร (Worldwide Symposium on

Geographical Indications) ทกรงเทพฯ จงเปนโอกาสดทจะสงเสรมสนคา

GIของไทยขยายโอกาสทางการตลาดและรวมแบงปนแลกเปลยนประสบการณ

กบนานาชาตในเรองน

ตดตามความคบหนาโอกาสและลทางสำหรบสนคาไทยในตลาด EU

ไดทwww.thaieurope.net

๒๕ขาวหอมมะลทงกลารองไหกบการคมครอง GI ของ EU

55-11-056_003-117_V.indd 25 11/24/12 5:02:57 PM

วชช เวชชาชวะ

อครราชทตทปรกษา สถานเอกอครราชทต ณ กรงมานามา

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม”

บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย

ดนแดนตะวนออกกลางกบพระสงฆไทยอาจเปนสงทคง

ไมมใครคดวาจะมาเกยวพนกนไดแตแลวจๆ ผมกไดประสบการณ

ทางศาสนาทนาประทบใจและทำใหเกดมมมองใหมวาในดนแดน

แหงตะวนออกกลางนน บางครงกมปจจยทเออตอความเขาใจ

ระหวางศาสนาทแตกตางกนได

พระธรรมทต เพอชมชนไทยเขมแขง ชวงระหวางวนท ๑๕-๑๘ มนาคม ๒๕๕๕ พวกเรา

ชาวสถานเอกอครราชทตณกรงมานามาราชอาณาจกรบาหเรน

มโอกาสอนเปนมงคลไดตอนรบคณะพระภกษจากประเทศไทย

๕รปซงรบนมนตมาเยอนบาหเรนภายใตโครงการ“พระธรรมทต

มสยดกลางบาหเรน (Grand Mosque)

วทยสราญรมย๒๖

55-11-056_003-117_V.indd 26 11/24/12 5:02:59 PM

เพอชมชนไทยเขมแขง” คณะพระภกษนนำโดยทานเจาคณพระพรหมสทธ

เจาคณะภาค ๑๐ ผชวยเจาอาวาสวดสระเกศราชวรมหาวหาร และทปรกษา

ประธานสำนกงานกำกบดแลพระธรรมทตไปตางประเทศ

จดประสงคของโครงการกเพอเปดโอกาสใหพนองชาวไทยพทธทอาศย

หรอทำงานอยในบาหเรนเกอบสามพนคนไดมโอกาสทำบญ ฟงธรรม พบพดคย

หรอซกถามขอสงสยเกยวกบการใชชวตในตางแดนกบพระภกษสงฆซงเปนท

ยอมรบนบถอของทางการไทย โดยการมาบาหเรนครงนถอเปนครงแรกท

คณะพระภกษสงฆชนผใหญจากประเทศไทยมาเยอนตะวนออกกลาง

บาหเรนเปนประเทศเกาะเลกๆ ในอาวอาหรบ (หรออาวเปอรเซย)

มพนทราว ๗๔๐ ตารางกโลเมตร ใหญกวาสงคโปรหรอภเกตเลกนอย เกาะน

มความเปนมายาวนานนบตงแตสมยเมโสโปเตเมย กรก จนเขาสยคมสลม

เรองอำนาจ และกลายมาเปนอาณานคมขององกฤษในประวตศาสตรสมยใหม

กอนไดรบเอกราชในป ๒๕๑๔ ดวยความท เปนศนยการคาสำคญใน

ประวตศาสตรหลายชวง บาหเรนจงเปนสงคมทตดตอกบภายนอกและ

ประกอบดวยผคนหลากเชอชาตมายาวนาน ทำใหมทศนะทเปดกวางตอ

ความแตกตางมากกวาทหลายคนคาดคดกน

คณะพระภกษ นาโดยทานเจาคณพระพรหมสทธ วดสระเกศราชวรมหาวหาร เจรญพระพทธมนต

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๒๗

55-11-056_003-117 new28-11_V.indd 27 11/28/12 2:20:37 PM

แมจะวางใจในความเปดกวางของสงคมมสลมบาหเรนแตพวกเรากไมได

ประมาทหรอชะลาใจ รวมทงตองการใหความเคารพตอประเทศเจาบาน

จงไดตดตอประสานงานลวงหนาใหสวนราชการบาหเรนทเกยวของตางๆ

เชนกระทรวงยตธรรมและกจการอสลามกระทรวงการตางประเทศหนวยตรวจ

คนเขาเมองทสนามบนทราบถงการมาเยอนของคณะพระภกษไทยในการตดตอ

กบสวนราชการเหลาน เราไดเนนใหฝายบาหเรนเขาใจวา วตถประสงคของ

การเยอนไมใชการ“เผยแพรศาสนา”แตเปนการมาดำเนนกจกรรมทางศาสนา

เพอ “สบสานประเพณวฒนธรรม” และสรางขวญกำลงใจใหชมชนชาวไทยพทธ

ในบาหเรน ซงกเปนทนาประทบใจวา ทางการบาหเรนไดใหความรวมมอกบ

สถานเอกอครราชทตฯ เปนอยางด นบตงแตเปดหองวไอพใหคณะพกรอท

สนามบน อำนวยความสะดวกเรองการตรวจลงตรา ไปจนถงตอนรบคณะ

อยางอบอนทมสยดกลางในวนตอๆมา

แมการเยอนจะมขนในเวลาอนสน(ซงในความเปนจรงยงนอยกวา๔วน

ทอาจเขาใจตามกำหนดการ เนองจากคณะมาถงในชวงบายและกลบใน

ชวงเชามดของวนหว-ทาย) แตคณะพระภกษไทยกไดอทศเวลาทมอยจรง

ราว๒วนปฏบตภารกจใหกบชาวไทยอยางเตมทโดยในวนศกรท๑๖มนาคม

คณะพระภกษไดดำเนนศาสนพธและกจกรรมทางวฒนธรรม ณ อาคาร

ททำการของสถานเอกอครราชทตฯตงแตสบโมงครงเชาไปจนถงราวสโมงเยน

เรมจากเจรญพระพทธมนต รบถวายภตตาหารเพลและปจจยเครองไทยธรรม

บรรยายธรรม ตอบคำถามหรอขอสงสยจากชมชนไทย ปดทายดวยการแจก

วตถมงคลใหกบชาวไทยผมารวมทำบญราว ๒๐๐ คน เพอเปนขวญกำลงใจ

และเครองระลกถงพระพทธศาสนา

ชาวไทยทมาเขารวมกจกรรมในวนนตางเลาถงความประทบใจในแงมม

ทตางกนออกไปของแตละคน บางรายซาบซงทไดเหนผาเหลองในเมองมสลม

ซงไมปรากฏขนบอยนก บางรายอมใจทไดทำบญถวายภตตาหารและปจจย

วทยสราญรมย๒๘

55-11-056_003-117_V.indd 28 11/24/12 5:03:00 PM

ไทยธรรมแดพระภกษ หรอบางรายกเกดขวญกำลงใจฮดสชวตขนอกครง

หลงจากไดรบการปะพรมนำพระพทธมนตและรบวตถมงคลจากคณะพระภกษ

ชนผใหญของไทย

แตสำหรบผม ผมประทบใจกบการบรรยายธรรมของทานเจาคณ

พระปญญาวชราภรณ และการตอบขอสงสยของพนองชาวไทยทมขน

หลงจากนนคำบรรยายของทานเจาคณถาใหสรปกคงเขาทำนองวา“การฟนฝา

มาทำงานใชชวตในตางแดน ถอเปนความกลาและวรยะทนายกยองชนชม

แตพนองชาวไทยตองระวงอยาใหคณธรรมนเกดรรวจากอบายมข เหลา

การพนน และการคบมตรเทยม”

นบวาเปนคำบรรยายทใหแงคด “เขาเปา” ตอการใชชวตตางแดน

มากทเดยว อยางไรกด การถาม-ตอบทมขนหลงจากนน ผมวากลบ“โดน”

หนกยงขนไปอก

ประพรมนำพระพทธมนต

ชาวไทยเขารวมทำบญอยางอนหนาฝาคง

ถวายอาหาร

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๒๙

55-11-056_003-117_V.indd 29 11/24/12 5:03:03 PM

ตามนสยของคนไทยทวไป เมอเชอเชญใหถามคำถาม ทกคนจะ

กระมดกระเมยน มองหนากนไปมาแลวอมยม บางคนสายหนาไวกอน

เหมอนไมมอะไรจะถามเลยจรงๆ

พวกเราชาวสถานเอกอครราชทตฯ พอจะเขาใจดถงนสยเขนอายของ

พนองชาวไทยท“ไมอยากเปนคนแรก” จงไดจดเตรยมกระดาษใหเขยนถาม

พระไดโดยไมตองออกเสยงแตเมอทานเจาคณพระปญญาฯไดตอบ“คำถาม

จากทางบาน” อยางชดเจนและเปนกนเองไปสกสองสามคำถามแลว กเรม

มผกลายงคำถาม“สดจากหองสง”ใหทานเจาคณกรณาอรรถาธบายโดยตรง

สรปคำถาม-คำตอบบางขอทนาสนใจอาท

ถาม อะไรทำใหคนรวย-จนตางกน

ตอบ ตองพจารณากอนวาความรวย-ความจนทถามถงเกดขนเมอไร

บางคนทเกดพรอมความรำรวยหรอยากจน กเพราะกรรมททำในอดต แต

หลายคนทมารำรวยภายหลงกเพราะความวรยะอตสาหะและความไมประมาท

ในขณะทบางคนเคยรวยหรอพอมแตกลบมาจนลงกเพราะความชะลาใจ

คลกคลกบอบายมข ความรวย-ความจนจงไมไดถกกำหนดดวยกรรมเกา

แตอยางเดยวหากขนกบ“กรรมใหม” หรอการกระทำในปจจบนดวย

ถาม การเลนแชรเปนบาปหรอไม

ตอบ อาตมาไมเคยเลนนะ แตตามหลกแลว ธรกรรมใดทกระทำขน

อยางตรงไปตรงมาไมมเจตนาคดโกง ธรกรรมนนไมบาป ในทางตรงกนขาม

ธรกรรมใดทกระทำขนโดยเจตนาทจะเอาเปรยบฉอโกงสรางความเดอดรอน

ใหผอนธรกรรมนนเปนบาป

การเลนแชรกคอการระดมทนระหวางคนทพอจะเชอใจกน ถาดำเนน

ไปตามกตกาทวางไว กมาสงดอกเบยไป ไมคดโกงกนกไมบาป แตถาเจตนา

วทยสราญรมย๓๐

55-11-056_003-117_V.indd 30 11/24/12 5:03:03 PM

ละเมดกตกาเชนฮวเรองดอกเบยใหบางคนไดเงนกกแลวไมสงดอกเบยหรอ

หอบเงนกหนหายฯลฯกถอวาเปนบาป

ถาม บรจาคเงนทำบญแคไหนจงจะพอ จงจะไดบญ

ตอบ บรจาคเทาทสบายใจจงจะไดบญถาบรจาคแลวตะขดตะขวงใจ

ขดใจไมสบายใจกไมไดบญถาบรจาคแลวใจรสกวาเบยดเบยนตนเองกไมไดบญ

ถาบรจาคแลวไปเบยดเบยนคนอน เชน เอาเงนของครอบครวไปบรจาคจน

สมาชกครอบครวเดอดรอนกไมไดบญดงนนเมอหยบเงนขนจะบรจาคทำบญ

ใหถามใจตวเองกอนวาสบายใจไหม สบายใจแคไหน ถาไมสบายใจกใหลด

จำนวนลงจนกวาจะสบายใจแตถาลดจำนวนลงจนเหลอนอยเชนหนงบาทแลว

ยงไมสบายใจกอยาเพงทำบญดวยการบรจาค

ทงน ตองเขาใจวาการทำบญนนทำไดหลายลกษณะ ไมใชเรองการ

บรจาคเงนแตอยางเดยวการรกษาศลใหบรสทธฟงธรรมใหเกดปญญากเปน

การทำบญทใหผลบญประณตไปกวาการบรจาคเงนเสยดวยซำ

รบวตถมงคลจากทานเจาคณพระพรหมสทธ

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๓๑

55-11-056_003-117_V.indd 31 11/24/12 5:03:03 PM

วาแลวกอยากใหทกทานไดมาสมผสกบบรรยากาศอนออกรสของ

การถาม-ตอบปญหาในวนนนดวยตนเอง โดยคนทมกคดวาการสนทนาธรรม

เปนเรองนาเบออาจเปลยนความคดหากไดมารวมรบฟงการบรรยายและ

การตอบคำถามของทานเจาคณพระปญญาฯ ทสามารถตรงใหญาตโยม

จำนวนมากนงฟงดวยรอยยมและเสยงหวเราะจนเวลาเกอบ ๒ ชวโมง ทใช

ในชวงนผานไปอยางรวดเรวโดยไมรตว

เสวนาธรรมขามศาสนา รงขนในวนเสารท๑๗มนาคมคณะพระภกษไดเจรญพระพทธมนตและ

รบถวายเพลพรอมปจจยเครองไทยธรรมทบานพกของเอกอครราชทตนายวชย

วราศรกล ซงจดใหเปนทพำนกของคณะพระภกษตลอดการเยอนบาหเรน

ในครงเชาวนนนมขาราชการของสถานเอกอครราชทตฯพรอมสมาชกครอบครว

ตลอดจนชาวไทยบางรายทไมสามารถรวมกจกรรมในวนศกรพากนมาเขารวม

ดวยหลงจากฉนภตตาหารเพลเรยบรอยแลวคณะพระภกษไทยไดเดนทางไป

ทศนศกษามสยดกลางพพธภณฑสถานแหงชาตบานเกาในเกาะมฮารกและ

ชมวถชวตทผสมผสานระหวางกลมชนหลายเชอชาตศาสนาในบาหเรนซงเปน

ขาราชการ-เจาหนาทสถานเอกอครราชทต ณ กรงมานามา ถายรปรวมกบคณะพระภกษ ททำเนยบเอกอครราชทตฯ

วทยสราญรมย๓๒

55-11-056_003-117_V.indd 32 11/24/12 5:03:04 PM

ประเทศมสลมโดยคณะพระไทยกรสกประทบใจกบบรรยากาศ

ทเปดกวางเปนมตรของสงคมบาหเรนเพราะแมกระทงเดนไป

ตามตรอกซอกซอยพระภกษไทยกมไดพบกบสายตาของผคน

ทองถนทมองมาอยางประหลาดหรอเปนศตรแตอยางใด

ทนาประทบใจกคอ มชาวพทธศรลงกาบางรายทผานมาเหน

พระไดเขามายอตวเอามอแตะเทาพระกอนนำไปแตะหนาผาก

ของตนเพอเปนการแสดงความคารวะ

สวนตวผมแลว เหตการณนาประทบใจอกเหตการณ

เกดขนระหวางไดตดตามไปดแลคณะและเพอเปนลามแปล

ภาษาองกฤษในกรณจำเปนทมสยดกลางในชวงบายวนเสาร

นน

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๓๓

55-11-056_003-117_V.indd 33 11/24/12 5:03:05 PM

มสยดกลางหรอมหามสยด(GrandMosque)แหงบาหเรนเรมสรางขน

เมอป๒๕๒๗แลวเสรจในป๒๕๓๑หรอใชเวลากอสราง๔ปรปลกษณของ

มสยดอาจดเรยบๆ ไมหรหราตระการตาเหมอนมสยดกลางของประเทศอน ๆ

ในอาวอาหรบผมงคงกวาแตในดานขนาดกถอวาคอนขางใหญสามารถจผมา

ละหมาดไดประมาณ๗,๐๐๐คนโดยจภายในอาคารได๕,๐๐๐คนลานภายนอก

อาคาร๑,๘๐๐คนและสวนสวดมนตเฉพาะสตรไดอก๒๐๐คน

ในระหวางเยยมชมอาคารดานในเจาหนาทมสยดไดบรรยายใหเราฟงถง

หลกคำสอนของศาสนาอสลาม(เชนหลก๕ประการไดแกศรทธาในพระอลเลาะฮ

การสวดมนตทเรยกวาละหมาดวนละ ๕ ครง การบรจาคใหผยากไรทเรยกวา

ซากทการถอศลอดชวงเดอนรอมฎอนและการไปจารกบญหรอทเรยกวาฮจจ

ทนครมกกะฮ) วถปฏบตทางศาสนา (เชน การละหมาดและแนวปฏบตกอน

ละหมาด)และองคประกอบตางๆของมสยดกบหนาทในพธศาสนาเชนพรม

ทวางลวดลายเปนชองมไวจดระเบยบใหผมาละหมาดยนเรยงกนเปนแถว

ซมเทศนทลอยตดผนงอาคารมไวสำหรบพธใหญวนศกรในขณะทแทนนงเทศน

ลอยตวมไวใชในโอกาสทผมาละหมาดมจำนวนไมมากในวนอนๆ

สงหนงซงคณะพระภกษไทยใหความสนใจเปนพเศษไดแกชองโคงบน

ผนงอาคาร(ไมไกลจากซมเทศน)เจาหนาทมสยดอธบายใหทราบวาชองโคงน

เปนทงสงบอกทศของนครมกกะฮ และทำหนาทขยายเสยงของผนำสวดให

ภายในมสยดกลาง

วทยสราญรมย๓๔

55-11-056_003-117_V.indd 34 11/24/12 5:03:07 PM

กองกงวานโดยธรรมชาตไมจำเปนตองอาศย

ไมโครโฟนหรอเทคโนโลยระบบเสยง

สมยใหมเขาชวย วาแลวเจาหนาทมสยด

ททำหนาทมคค เทศกกกาวเขาไปยน

หนหนาเขาหาชองโคงแลวสาธตเปลงเสยง

นำสวดแตพอประมาณหากเสยงนนกลบ

สะทอนกระหมไปทวอาคาร จดแววตา

ของคณะพระและฆราวาสไทยใหสวางขน

ดวยความฉงนระคนทง

และเมอพระภกษไทยมทาทเหมอน

สงสยวาหากเปนผอนนำสวด เสยงจะ

กองกงวานเหมอนเสยงมคคเทศกหรอไม

เจาหนาทมสยดชาวมสลมกไดอนญาต

ใหพระภกษไทยกาวเขาไปยนหนาชองเพอ

ทดลองเปลงเสยงสวดดวยตนเอง

คณะพระภกษถายรปกบเจาหนาทมสยดทมาตอนรบอยางอบอน

ซมโคงขยายเสยง

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๓๕

55-11-056_003-117_V.indd 35 11/24/12 5:03:09 PM

พระภกษรปหนงกลาวทเลนทจรงวานาจะนำการออกแบบชองโคงนไป

ประยกตใชกบอาคารทางศาสนาในบานเราดบาง แตเจาหนาทมสยดชแจงวา

แคนำเพยงชองโคงนไปอยางเดยวคงไมเกดผล แตตองนำโดมมสยดไปดวย

เพราะความกระหมกงวานทเกดขนนเปนผลมาจากปฏกรยาระหวางชองโคง

กบโดมหลงคาของมสยดทไดสดสวนกน ซงเปนเรองทตองอาศยการคำนวณ

สดสวนดงกลาวใหลงตว ทงขนาดของชองโคง ขนาดของโดม และระยะหาง

ระหวางทงสองสง(สำหรบโดมของมสยดกลางแหงบาหเรนนมเสนผาศนยกลาง

๒๒ เมตร สง ๑๖ เมตร รวมความสงจากพนอาคารถงยอดโดมประมาณ

๔๐เมตร)

หลงจากไดรบความรจากฝายบาหเรนแลว กถงคราวทพระภกษไทย

และคณะตองเปนฝายตอบคำถามใหขอมลแกเจาหนาทมสยดทเปนมคคเทศก

และทตามมาอำนวยความสะดวกใหคณะบาง โดยบางคำถาม-คำตอบทผม

เหนวา“โดน”อาท

ถาม เหตใดพระภกษถงตองโกนผม

ตอบ เพอมใหเปนภาระหวงกงวลหรอยดตดเพราะคนทไวผมยอมมภาระ

และความเปนหวงดแลหวสางตดใหเรยบรอยหรอหลายคนกพลอยดดยอม

ซอยใหมากขนไปกวาปกตทำใหเกดการหมกมนยดตดแมในเรองเลกนอย

ถาม แลวพระภกษดแลโกนผมใหตวเองอยางไร โกนผมบอยแคไหน

ตอบ พระภกษโกนผมเดอนละ2ครงโดยชวยโกนผมใหกนและกน

วทยสราญรมย๓๖

55-11-056_003-117_V.indd 36 11/24/12 5:03:11 PM

บานซยาด บานพอคาไขมกในครสตศตวรรษท ๑๙ ชมชนเกาเกาะมฮารก

ถาม ทำไมพระภกษไมมภรยา และถาทกคนไมมภรยา มนษยจะไม

สญพนธหรอ

ตอบ (๑)เฉพาะพระซงมภารกจพเศษคอมงชำระจตไมใหยดตดถงไมม

ครอบครวใหผกพน (๒) เมอจตสะอาดหรอเบาจากกเลสกเกดปญญาบรสทธ

เปนทพงใหแกผอนไดมาก(๓)พทธศาสนกชนทวไปมครอบครวไดพทธศาสนา

ไมไดหาม(๔)โลกไมเคยปราศจากมนษยทมครอบครว

แมคำถามอาจฟงดแปลกหรอแปรงหสำหรบพวกเราชาวพทธทคนชน

และยอมรบสงทเปนอยในคำถามผานการหลอหลอมทางสงคมแตผมสงเกตวา

คำถามนกลบไมไดระคายความรสกของคณะพระภกษไทยแตอยางใดเลย

ตรงขาม พระภกษหลายทานกลบยนดทฝายบาหเรนใหความสนใจซกถาม

ซงสะทอนความใครรเกยวกบแนวปฏบตและหลกเหตผลในศาสนาอนท

แตกตางออกไปจากของตน โดยพระภกษไทยและคณะกพยายามใหคำตอบ

อยางชดเจนทสด

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๓๗

55-11-056_003-117_V.indd 37 11/24/12 5:03:11 PM

การเยอนมสยดกลางแหงบาหเรนของคณะพระภกษจากประเทศไทย

ในวนนนจงมความหมายสำหรบผมมากไปกวาการเทยวชมสถานทโดยทวไป

หากยงเสมอนเปนโอกาสใหเกดการ“เสวนาขามศรทธา” หรอ interfaith

dialogue ทหลายฝายทงในและนอกประเทศไทยกำลงสนใจผลกดนกนอย

(สวนใหญในหองประชม) ทงน ผมยงเหนวาประสบการณในวนนนดจะพเศษ

มากไปกวาการสานเสวนาอนๆตรงทผปฏบตหลกธรรมโดยตรงของแตละศาสนา

ไดมโอกาสมาพดคยแลกเปลยนขอมลขอคดเหนกนในพนทและบรรยากาศจรง

ทำใหความเขาใจทเกดขนตดลกแนบแนนอยในประสบการณมากไปกวาการ

พดคยหารอในเชงปรชญาวชาการหรอหลกการตามหองประชมโดยทวๆไป

ทสำคญและนาประทบใจยงกคอ ความใจกวางและมตรไมตรของเจาบาน

ชาวบาหเรนทเปดโอกาสใหคณะนกบวชตางศาสนาเขาเยยมเยอนศาสนสถาน

ประจำชาตไดอยางทวถง ลำพงแคการอนญาตใหศาสนกทมใชมสลมเขาชม

มสยดไดนนกตองถอเปนความใจกวางมากพออยแลว แตการตอนรบขบสท

เจาหนาทมสยดและมคคเทศกมใหกบคณะพระไทยอยางอบอนเปนกนเองใน

มสยดสหนและมสยดชอะตทอยเยองกนในตลาดเกากรงมานามา

วทยสราญรมย๓๘

55-11-056_003-117_V.indd 38 11/24/12 5:03:12 PM

วนนนยงทำใหเราสมผสไดถงความ

เปดกวางเปนมตรในจตใจของชาว-

บาหเรนมสลมลกซงยงขน พระภกษ

ในคณะบางรปถงกบกลาวเปรยบวา

เคยไปเยอนประเทศมสลมเพอนบาน

ของไทยทถอวาเสรมาบางแลว แต

ไมเคยพบความเปดกวางมากเทากบ

ทบาหเรนน

ฝากพระธรรมไวตางแดน หลงจากทศนศกษาบาห เรนในชวงบายและเยนเรยบรอยแลว

คณะพระภกษกกลบมายงทำเนยบของเอกอครราชทตเพอพกอรยาบถ

เกบขาวของและรอเวลาเดนทางไปสนามบนในชวงดกของคนนน(เครองบนออก

ตสองกวาของเชามดวนอาทตย)โดยมพวกเราเฝาดแลอยหางๆเพราะไมตองการ

รบกวนและอยากใหคณะพระสงฆไดพกผอนหลงจากเหนดเหนอยมาทงวน

ทบานทานทตในคำนนผมกไดรบประสบการณ“เกาะชายผาเหลอง”

ทลำคาอกประการ

หลงจากทานเจาคณพระพรหมสทธเรยกหาผมเพอสอบถามขอมลบางอยาง

เกยวกบบาหเรน ผมมองเหนสหนาสดชนพรอมสนทนาของทานเจาคณอย

จงไดถอโอกาสกราบนมสการเรยนถามทานในเรองตางๆซงทานกเมตตาเลาถง

สถานการณพระพทธศาสนาในตางแดนททานไดไปประสบพบเหน เชน จน

พมาและประเทศตะวนตกรวมทงสถานการณพระพทธศาสนาในบานเราเอง

ทานเจาคณฯกลาววาพทธศาสนาในประเทศไทยมแนวโนมถดถอยลง

เรอยๆดวยปจจยนอกชาวพทธและโดยชาวพทธดวยกนเองทกวนนในตางจงหวด

มวดรางเพมขนชาวบานบางพนทตองจดเวรบวชกนเพอรกษาวดและประเพณ

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๓๙

55-11-056_003-117_V.indd 39 11/24/12 5:03:13 PM

ไวในแตละปหลายวดใหญทเคยเปนศนยกลางของชมชนในตางจงหวดขณะนม

พระเณรลดลงอยางมาก บางวดกลายสภาพไปอยในชมชนของศาสนาอน

ปรากฏการณเหลานอาจเหนไดไมชดเจนในกรงเทพฯหรอเมองใหญทมประชากร

กระจกตวหนาแนน แตในตางจงหวดซงเปนสวนใหญของประเทศ ไมเพยง

ประชากรไดหลงไหลไปหางานในเมอง แตแทบไมมพระประจำอยในพนท

เทาไรแลว

ทนาเปนหวงควบคกนไปกคอชาวไทยทเรยกตนวาเปนพทธศาสนกชนนน

มไมมากทสนใจศกษาหลกธรรมและประพฤตปฏบตเปนเครองรกษาชวตจตใจ

และสงคมทานเจาคณฯปรารภวา ขณะนคงมชาวไทยพทธไมถงรอยละ๒๐

ทสนใจพระพทธศาสนาอยางแทจรง(ผมแอบคดในใจวาหลวงพอชางเมตตาจรง

ขอรบผมเองคดวามไมถงรอยละ๕เสยดวยซำ)

นอกจากน ทานยงวาชาวไทยสวนใหญมองศาสนาเปนแคเรองพธกรรม

เพอชวยใหเกดความสบายใจ (ทำใหผมคดไปถงอเมลเวยนเรองจรงชวนขำ

ระคนขนเรองหนงเกยวกบโยมสตรทนำเบยรกระปองใสบาตร เนองจากสาม

ทเสยไปชอบดมสะทอนวาเธอคงมองพระสงฆเหมอนเปนแคเพยง“ไปรษณย

พเศษทางจตวญญาณ” ไมตางไปจากเดกสงพซซาหรอผใหบรการ special

deliveryอนๆในสงคมบรโภคนยมแหงปจจบน)

ฟงทานเจาคณฯปรารภแลวผมอดสงสยไมไดจงกราบนมสการเรยนถาม

ทานวา “หลวงพอมแนวทางดำเนนการอยางไรตอไปเลาครบ ทามกลาง

สถานการณพระพทธศาสนาบานเราทกำลงเสอมถอยลง”

ทานนงครเดยวและกลาวตอบวา“วธหนงคงไดแกการฝากพระพทธศาสนา

ไวในตางแดน”เพราะความเสอมของพระพทธศาสนาทกำลงมขนในประเทศไทย

ไมใชเพงเกดขนครงแรกในโลกนแตเคยปรากฏใหเหนแลวหลายครงในทตางๆกน

ในอนเดยซงเปนบอเกดของพระพทธศาสนาเอง ศาสนาพทธกเคยสญสลาย

ไปแลวทงโดยชาวพทธทไมสนใจรกษาและโดยคนนอกศาสนาทมงทำลาย

วทยสราญรมย๔๐

55-11-056_003-117_V.indd 40 11/24/12 5:03:14 PM

ในศรลงกากมพชาลาวจนพระพทธศาสนากเคยเสอมหรอสญลงดวยปจจยตางๆ

ประเดนสำคญกคอเมอประเทศเหลานตองการฟนฟศาสนาพทธ กไดอาศย

พระพทธศาสนาทรงเรองอยในทอนๆมาตอลมหายใจ

ทานเจาคณฯกลาวตอวาในสมยพทธกาลและในสมยตอๆมามธรรมเนยม

สงพระธรรมทตไปในพนทหางไกลตางๆทงน กเพอฝากพระพทธศาสนาไวยง

“ประเทศ” ทมเงอนไขเอออำนวยซงสามารถกลบมาเกอกลกนใหพระพทธศาสนา

ดำรงอยไดอยางตอเนองในภาพรวม

ทานกลาวเพมวา หนาทอบรมกำกบดแลพระธรรมทตและการเดนทาง

ไปยงประเทศตางๆ ของทาน กเพอหา“ทฝาก” พระพทธศาสนาไว ขณะน

พระพทธศาสนาไดกระจายออกไปในหลายประเทศกจรง แตไมใชทกทท

พระพทธศาสนาสามารถเตบโตไดราบรน ในบางพนทกดจะมความหวงดวย

มเงอนไขเอออำนวยตางๆ ในขณะทบางทกตองหาทางสนบสนนใหพอตงอย

ไดตอไป

มสยดสหนและมสยดชอะตทอยเยองกนในตลาดเกากรงมานามา

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๔๑

55-11-056_003-117_V.indd 41 11/24/12 5:03:16 PM

ฟงดงนแลว ผมจงกราบนมสการเรยนถามทานเจาคณฯ เพมเตมวา

“จากประสบการณการทำงานของทานทผานมา มทใดพอเออใหพระพทธศาสนา

ตงอยไดดวยดบาง”ทานเจาคณฯ เมตตาตอบอยางนาสนใจสรปความไดวา

ททานเหนมความหวงกคอประเทศยโรปตะวนตก เพราะดจะมจรตในทาง

ปญญาเปนพน พระพทธศาสนาเปนศาสนาท เนนเจรญปญญาบรสทธ

นอกเหนอไปจากการเจรญศล ศรทธา และสมาธซงมอยในศาสนาอนเชนกน

ยโรปตะวนตกเปนสงคมทมรากฐานการพฒนาปญญาในรปแบบตางๆ

มายาวนาน รวมทงยงมความคดวพากษวถชวตแบบบรโภคนยมมากกวา

สงคมอนๆทเจรญทางวตถจงเรมเหนแนวโนมทเอออำนวยใหพระพทธศาสนา

สามารถเตบโตไดอยางมนคงขนเรอยๆ

ไดฟงทานเจาคณพระพรหมสทธเมตตาอธบายแนวคดแนวปฏบตของ

ทานแลว ผมถงกบองและทงไปกบความชดเจนและมมมองซงฟงดเหมอน

ไมยากทจะเขาใจแตคงไมงายทจะคดไดคำอธบายของทานเจาคณฯเกยวกบ

วทยสราญรมย๔๒

55-11-056_003-117_V.indd 42 11/24/12 5:03:18 PM

อนาคตของพระพทธศาสนาทำใหผมหตาสวางและกลบมามความหวงเหมอน

ไดเหนของควำทกลบพลกหงาย เหมอนไดเหนไฟทจดขนในความมด เหมอน

ไดรบของทหายซงตามหาจนสนหวงแลวกลบคนมา

สงทาย ในคนวนเสารตอเชาวนอาทตยนน ทานทตและขาราชการซงรบหนาท

ดแลคณะไดเดนทางไปสงพระภกษสงฆไทยททาอากาศยานกรงมานามา

ทามกลางสสนเสอผานานาอนคราครำของผคนเราเหน“ผาเหลอง” จดอาคาร

สนามบนใหสดสวางดโดดเดนจบตา

ระหวางรอสงและสนทนากบคณะพระภกษซงยงคงมสหนาสดชน

กนอย สญญาณขอความทางโทรศพทมอถอของเราไดดงขนเปนระยะๆ

พนองชาวไทยบางคนในบาหเรนไดขอรวมสงคณะพระภกษผานเทคโนโลย

สมยใหมดวย โดยตงแตหลงกจกรรมบญทสถานเอกอครราชทตฯ เมอวาน

กมอเมลและขอความมอถอเขามาททานทตฯ ผมและเจาหนาทรายอนๆ

ใหไดรบทราบเปนทนาชนใจกนหลายขอความอาท“ขอขอบคณทานทตและ

สถานเอกอครราชทตฯ ทจดโครงการเชนน รสกอมบญมาก” “ขอขอบพระคณ

ทานทตมาก วนนรสกอมบญและมความสขมาก รสกเหมอนไปชวยงานทวด

เปนมงคลกบชวตและตวเองมาก” เปนตน

เมอเสยงประกาศเรยกดงขน เรากราบนมนตคณะพระภกษไปสแถว

ตรวจบตรขนเครอง จนเมอตรวจบตรเรยบรอย เราจงนอบตวลงไหวลา

พระคณเจาทงหลายทามกลางสายตาของผคนเนองแนนซงบางรายมองมา

อยางสนใจ

เรามองตามชายผาเหลองสดสวางผานเขาสทางเดนขนเครองบนจนลบตา

พรอมความรสกอมใจในประสบการณและกจกรรมทมขนกวาสองวนทผานมา

ซงไมเคยเลอนลบไปจากใจ-แมในขณะน

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๔๓

55-11-056_003-117_V.indd 43 11/24/12 5:03:19 PM

รายนามคณะพระภกษไทยเยอนบาหเรนในโครงการ

“พระธรรมทตเพอชมชนไทยเขมแขง”

๑. พระพรหมสทธ วดสระเกศราชวรมหาวหาร

เจาคณะภาค๑๐ผชวยเจาอาวาสวดสระเกศ

และทปรกษาประธานสำนกงานกำกบดแลพระธรรมทตไปตางประเทศ

๒. พระปญญาวชราภรณ วดสระเกศราชวรมหาวหาร

ผชวยเจาอาวาสวดสระเกศ

๓. พระพพฒนวราภรณ วดศรสดาราม

รองเจาอาวาสวดศรสดาราม

๔. พระครสวธานพฒนบณฑต วดธาตอ.เมองจ.ขอนแกน

รองอธการบดมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

วทยาเขตขอนแกน

๕. พระมหากวศลป วสทธกโลวดสระเกศราชวรมหาวหาร

เลขานการพระพรหมสทธ

......................................................

ขอขอบพระคณ

• ทานเจาคณพระพรหมสทธและคณะ

ทเมตตารบนมนตมาเยอนราชอาณาจกรบาหเรน

วทยสราญรมย๔๔

55-11-056_003-117_V.indd 44 11/24/12 5:03:19 PM

• เอกอครราชทต ณ กรงมานามา นายวชย วราศรกล

ผรเรมแนวคดนมนตคณะพระภกษไทยมาสรางขวญและ

กำลงใจใหชาวไทยพทธในบาหเรน

• เอกอครราชทตประจำกระทรวงฯ นายอศร ปกมนตร

ทกรณาสนบสนนขอรเรมและผลกดนใหโครงการไดรบงบประมาณ

ตลอดจนกรณาทาบทามนมนตทานเจาคณพระพรหมสทธในชนตน

• ขาราชการและเจาหนาททองถนของสถานเอกอครราชทต

ณกรงมานามาและครอบครวทรวมมอชวยกนดำเนนการโครงการ

ใหสำเรจลงไดดวยดภายในไมถง1เดอนหลงจากทโครงการ

ไดรบอนมตงบประมาณ

• กระทรวงการตางประเทศ และขาราชการสำนกนโยบายและแผน

ทมสวนชวยเรองการอนมตโครงการใหดำเนนไปดวยความรวดเรว

ตลอดจนขาราชการกลมงานความมนคงระหวางประเทศทชวยประสานงาน

และตดตามมาดแลคณะพระภกษ

• ชาวไทยในบาหเรนทกคนทเขารวมกจกรรมและ

รวมกนทำบญกบสถานเอกอครราชทตฯ

......................................................

หมายเหต

สรปความคำบรรยายการตอบขอซกถามการสนทนาขางตน

เปนไปตามความเขาใจของผเขยนหากมคลาดเคลอนขาดตกบกพรอง

ประการใดถอเปนความพลงพลาดซงผเขยนขอกราบอภยมาณทน

“เกาะชายผาเหลองทองเมองมสลม” บาหเรนกบการเยอนของคณะพระภกษไทย ๔๕

55-11-056_003-117_V.indd 45 11/24/12 5:03:19 PM

One Pen

หางหายคอนขางนานแตกจกรรมเรายงดำเนนการอยางตอเนอง (^^)

โมนดนงกอนเพอใหทานผอานทราบวาเรายงจรงจงอยเชนเดม จากความเดม

ตอนทแลว มาวนนขอเลาถงกจกรรมเปดโลกทศนของตวแทนนองๆ ยวทต-

ความด ๖ คน จาก ๖ โรงเรยนทผานการดำเนนกจกรรม “เหยา-เยอน

เพอพลงแผนดน”

หลงจากกจกรรมภาคฯ ทผานไปแลวทง ๓ เดอนนน คณะกรรมการ

ครำเครงกบการตรวจผลงานอยางจรงจง อนดบแรกคดผลงานเปนลกษณะ

กลมกอนนอกจาก๓เสาหลกของโครงการฯคอ“สรางจตสำนก ฝกจตอาสา

พฒนาโลกทศน”แลวยงดในเรองการประสานงานกนภายในกลมซงหลายกลม

ทำไดดมาก ผลการคดเลอกคณะกรรมการลงมตใหกลม ๔ และ กลม ๕

ผานเกณฑในครงนพอเราไดตวแทนกลมแลวกมการคดเลอกจาก๑๔โรงเรยน

ในแตละกลมใหเขารวมดำเนนกจกรรมเหยา-เยอนฯ ตวแทนละ ๓ โรงเรยน

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร

วทยสราญรมย๔๖

55-11-056_003-117_V.indd 46 11/24/12 5:03:20 PM

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร

ตอกลม เบดเสรจเราจะมโรงเรยนทเขารวมกจกรรมเหยา-เยอนฯ ทงหมด

๖โรงเรยนงานนทำเอาคณะกรรมการงานหนกไปตามๆกนแอบเลานดนง...

กอนจะคดเลอกแตละกลมคณะกรรมการตองหอบเอกสารเอ...หรอเรยกวาขนด

ของแตละกลมนำกลบไปทบานเพอลงคะแนนและใหขอเสนอแนะ กวาจะ

ตรวจเสรจและตองเวยนมารบของกลมอนตอเพอเปนมตเอกฉนท ทำเอา

คณะกรรมการปวดตาปวดหลงไปตามกน

และแลว๖โรงเรยนทผานการคดเลอกคอ...(ซาวดเสยงระทกใจ)...

โรงเรยนท๑โรงเรยนโรตารสวรรคโลก๑จงหวดสโขทย

คกบโรงเรยนท๒โรงเรยนสฤษดเดชจงหวดจนทบร

โรงเรยนท๓โรงเรยนวดกระเฉทจงหวดระยอง

คกบโรงเรยนท๔โรงเรยนบานดอนสวรรณจงหวดสราษฎรธาน

โรงเรยนท๕โรงเรยนอนบาลนครพนมจงหวดนครพนม

คกบโรงเรยนท๖โรงเรยนเอกชยจงหวดสมทรสาคร

ทง ๖ โรงเรยนไดดำเนนกจกรรมเหยา-เยอนฯ กนไปแลว ในระหวาง

วนท ๑๙-๒๑ มกราคม ๒๕๕๕ และ ๒-๔ กมภาพนธ ๒๕๕๕ โดยยดหลก

กจกรรมตาม๓เสาหลกทเราไดรวมกนวางไวโดยคโรงเรยนททางคณะกรรมการ

ไดเลอกจบคเหยา-เยอนฯ นนจะอยตางภาคกน จากกจกรรมดงกลาวเดกๆ

ไดเรยนรและเขาใจถงความแตกตางทเราสามารถอยรวมกนไดอยางมความสข

ผปกครองและผใหญในพนทกไดรบรและเรยนรจากกจกรรมเหยา-เยอนฯ

ในครงน อกทงยงเกดความสมพนธอนดจากคนพนทหนงไปยงอกพนทหนง

ซงกอใหเกดความสามคคของคนในชาต

และจากกจกรรมเหยา-เยอนฯทง๒รอบคณะทำงานจะใหนองยวทต

ความดทง ๖๐ คน (ตวแทนยวทตฯ ทเขารวมกจกรรมโรงเรยนละ ๓๐ คน)

รวมกนโหวตเพอนตางโรงเรยนทคดวาอยากทำงานรวมดวยมากทสด

พรอมเหตผลนนจงเปนทมาของตวแทนยวทตความดทง๖คนไดแก

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๔๗

55-11-056_003-117_V.indd 47 11/24/12 5:03:21 PM

๑)เดกหญงเกศราภรณโลยสงเนน

ยวทตความดโรงเรยนโรตารสวรรคโลก๑

๒)เดกหญงอภญญายอดยงยงยวทตความดโรงเรยนสฤษดเดช

๓)เดกหญงณฐรกาอาทตยตงยวทตความดโรงเรยนวดกระเฉท

๔)เดกหญงเสาวภาพรชยประสทธ

ยวทตความดโรงเรยนบานดอนสวรรณ

๕)เดกหญงบญสตานครงสยวทตความดโรงเรยนอนบาลนครพนม

๖)เดกหญงกชนชแกวสมนกยวทตความดโรงรยนเอกชย

ยวทตความดทง ๖ คนเปนตวแทนไปสรางเครอขายยวทตฯ และ

เปดโลกทศน ณ สาธารณรฐสงคโปรเมอวนท ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕

โดยในชวงเยนของวนนน สถานเอกอครราชทตสาธารณรฐสงคโปรประจำ

ประเทศไทยไดจดงานเลยงใหแกยวทตความดและจดบรรยายเกยวกบ

สาธารณรฐสงคโปรกอนออกเดนทาง โอกาสนมลนธยวทตความดตองขอ

ขอบคณกระทรวงการตางประเทศและสาธารณรฐสงคโปรทเปดโอกาส

ใหกบตวแทนยวทตความดและคณะครผรบผดชอบโครงการฯ

เรมเลาตงแตวนออกเดนทางเลยนะคะเนองจากยวทตฯของเรามาจาก

ตางจงหวด ทงคณครและนกเรยนตองออกเดนทางจากภมลำเนา เรยกวา

นอนกนบนรถมาเลย โชคดเปนอยางยงทโรงแรมดสตธาน ผใหญใจด

ไดใหความอนเคราะหเรองสถานทพกและอาหารในคนวนท ๑ พฤษภาคม

สำหรบเทยวไป และคนวนท ๕ พฤษภาคม ๒๕๕๕ สำหรบเทยวกลบ

โดยการเขาพกทโรงแรมแหงนเปนประสบการณการพกคางคนทโรงแรม

คร งแรกในชวตของนองๆ หลายคนเลยท เดยว กราบขอบพระคณ

อกครงคะ^^

วทยสราญรมย๔๘

55-11-056_003-117_V.indd 48 11/24/12 5:03:21 PM

พรอมขนเครอง

อะไรเอย?สองมอสามกระเปา...

วนอ งคารท ๒ พฤษภาคม ๒๕๕๕

เวลา ๐๕.๐๐ น. คณะออกเดนทางจาก

โรงแรมดสตธาน ไปยงสนามบนสวรรณภม

แมตาของนองๆจะยงปรอกนอยแตพอมาถง

สนามบนแลวกลบเปนสายตาแหงความใครร

ขนมาทนท(ตาปงปงฉบพลน)เหอะๆ...สกพก

กลบมาทำหนางวงกนตอ กแหมเราตอง

เปดโอกาสใหนกทองเทยวชาวตางชาต

ใชบรการกอนสคะเดกๆ(แตกอะนะ เลนแซงควกนเปนกรปๆ

อยางน เปนแบบอยางทไมดเลยนะคะ : (วนหนาอยาทำแบบนอก) และ

แลวทกอยางกเปนไปไดดวยด พอขากาวขนสายการบนไทยปบ ยวทตฯ

หลายคนสำรวจสงทอยรอบตว พรอมสอบถามคณครเพอรบฟงคำแนะนำ

ในสงทคณครไมแนใจกจะแนะใหนองๆ สอบถามจากพๆพนกงานบนเครอง

ซงเดกๆ ของเรากมความกลาทจะสอบถามไดอยางมมารยาท สมกบทเปน

ยวทตความดกนจรงๆ บนเครองพนกงานแจงกบผโดยสารวา เวลาของ

สาธารณรฐสงคโปรหางจากประเทศไทยโดยประมาณ๑ชวโมง

ลงเครอง

ทางกระทรวงการตางประเทศของ

สาธารณรฐสงคโปรสงเจาหนาทสาวสวย

มาคอยดแลคณะเธอชอMs.Caroline

GohเมอคณะเดนทางมาถงMs.Goh

พาเราเขาพกทโรงแรม Grand Park

City Hall ชวงบายคณะไดรบเกยรต

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๔๙

55-11-056_003-117_V.indd 49 11/24/12 5:03:22 PM

ใหเขาพบรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศสงคโปรH.EMr.Masagos

Zulkifli และปลดกระทรวงการตางประเทศสงคโปร H.E. Mr. Bilahari

Kausikan พรอมกบเยยมชมตก OTOM สถานทแหงนมประวตและเรองเลา

มากมาย ในบรรดาหองทคณะไดเขาชมนน มหองหนงซงถอเปนหองสมบต

ของชาตทรวบรวมความเปนมาของสงคโปรมภาพถายของผนำในอดตรวมทง

ภาพอดตนายกของไทยหลายทานทไดมโอกาสเยอนสงคโปร หลงจากคณะได

เยยมชมหองสำคญเรยบรอยแลวปลดกระทรวงการตางประเทศสงคโปรไดมา

ทกทายคณะและพาไปยงหองเลยงรบรอง สกคร รฐมนตรวาการกระทรวง

การตางประเทศสงคโปรกเขามาทกทายนองๆ ยวทตความด และไดกลาว

เปดงานเลยงตอนรบอยางเปนกนเองแมวามอปสรรคอยบางในเรองของภาษา

แตเดกๆตางสามารถสมผสไดถงการตอนรบอยางอบอนและตนตาตนใจสราง

การเรยนรใหกบทกคนเกยวกบอาหารและขนมทองถนของสงคโปรทหนาตา

คลายขนมไทยแตรสชาตแตกตางกน โดยมพๆ นกการทตไทยทสงคโปร

คอยตอบคำถามของนองๆ (แอบยม) เดกๆ กระซบบอกวาขนมไทย

อรอยกวาคะ ^^ กอนกลบคณะไดมโอกาสถายภาพรวมกบรฐมนตรวาการ

กระทรวงการตางประเทศและปลดกระทรวงการตางประเทศสงคโปร โดยม

ทานมารตจตรปฏมาเอกอครราชทตไทยประจำสาธารณรฐสงคโปรรวมดวย

ในมอเยนของวนนน ทานทตไดเปดบานตอนรบคณะ และคณจราพร

จตรปฏมา ภรรยาทานทตไดเตรยมอาหารไทยแสนอรอยใหกบคณะ ทำให

ทงคณครและนองๆ ตางเจรญอาหารกนเปนพเศษ ระหวางทผใหญยง

เพลดเพลนอยกบอาหาร ทานทตจตต สวรรณก และพๆ เลขานการเอกและ

เลขานการโทจากสถานทตกมาสรางความสนกสนานใหกบนองยวทตฯ และ

ยงไดรบของรางวลนารกจากทานทตฯดวย

จะผานไปนานเทาไหรทานกยงเปน“นาย”ของเรา

เมออมหนำสำราญกนแลว หลงจากทคณะทองตงเปรยะ ทานทตได

แนะนำคณะนกการทตไทยในสงคโปรใหพวกเราไดรจก ซงเปนความรใหม

วทยสราญรมย๕๐

55-11-056_003-117_V.indd 50 11/24/12 5:03:23 PM

สำหรบนองยวทตฯ ทสถานทตไทยจะมนกการทตจากหลายหนวยงาน

นอกเหนอจากทมาจากกระทรวงการตางประเทศ ไดแก กระทรวงพาณชย

กระทรวงแรงงาน รวมทงทหารบก-เรอ-อากาศ ทงน ขนอยกบความสมพนธและ

ความรวมมอของไทยกบแตละประเทศ โดยทสงคโปร เราไดพบผชวยทตทหาร

ทง ๓ ฝาย เสรจสนการแนะนำตวกนแลว ทานทตเปดโอกาสใหนองยวทตฯ

ไดสอบถาม มหลายคำถามของเดกทพาเอาผใหญองไป (นแคประถม ๕

ประถม ๖ นะคะ) เชน งานนกการทตเหนอยไหม? มเรองอะไรททำใหลำบากใจ

ทสด ทานทตมารตตอบวา “ไมมงานไหนไมเหนอย เวลาเหนอยหรอทอกจะ

ดทพระราชสาสนตราตง เราทกคนลวนทำเพอในหลวง คดในสงทด

มหร โอตปปะ คอการรจกผดชอบชวด” ยงมคำถามทเรยกเสยงฮาดวย เชน

การเปนภรรยาทานทตตองทำอยางไรบาง? (แหม....กเรามแตสาวๆ ทงนน

ประเดนนจงมควรพลาด ๕๕+) ผทตอบคำถามนไดดทสดคอ คณจราพร

ทานตอบนองๆ วา “ทำงานหลงบานใหทานทต ทำงานทบาน

ตอนรบคณะ ไมนำเรองรอนใจมาใหทาน” จากนน

คณกสมา Asian TV ไดสอบถามประธานโครงการฯ

ถงความเปนมาของมลนธฯ และความสำคญ

ของ ๓ เสาหลกโครงการฯ คยกนอยาง

เพลดเพลน จากนนคณะทตไทย

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๕๑

55-11-056_003-117_V.indd 51 11/24/12 4:27:42 PM

ไดยนเรยงแถวกลาวขอบคณทานทตดอนฯ ททานเสยสละเพอเยาวชนของชาต

พรอมยำดวยประโยคกนใจวา “ทานเปนนายของพวกเรา จะผานไปนานเทาไหร

ทานกยงเปน ‘นาย’ ของเรา” ทำใหผเขยนเขาใจถงวฒนธรรมความกตญญ

การเคารพผใหญของคนไทยเปนอยางด และเชอมนวาความกตญญจะเปนเสมอน

เกราะคมภยใหกบผทรคณคน

อะๆๆ....ถงเวลาเขานอนแลวเดกๆ ขางนอกฝนเรมปรอยๆ กลบทพกกน

นะคะ หลงจากนองยวทตฯ ขอบพระคณทานทตมารต ภรรยา และคณะทตไทย

เรากเดนทางกลบทพก คนนเดกๆ ไดรวมตวกนเขยนบนทกกจกรรมทไดรวมกน

ทำในวนน

Anderson Primary School

เดกๆ นารกมาก มความรบผดชอบ

ตอตวเองสง ตนแตเชาลงมารบประทาน

อาหารเชาทหองอาหารของโรงแรม

ชนลาง จากนนนดแนะกนเตรยม

จดบนทกกจกรรมของวนนหลงจาก

เ ม อ ค น ล ง ค ว า ม เ ห น ก น แ ล ว ว า

การแบงงานชวยกนจดบนทกจะงาย

ตอการเขยนรายละเอยดมากทสด วนน

ทานทตดอนก เขารวมทรปกบเราดวย

ทานรสกชนชมในการรจกรบผดชอบตอ

ตวเองของนองๆ

รวมตวกนตรงเวลาเปะคณะของเรากออกเดนทางไปยงจดหมาย

นนกคอ Anderson Primary School เราไดรบการตอนรบจากคณะครอยาง

อบอน ผชวยอาจารยใหญทง ๓ ทาน พาเรามาทหองรบรองพรอมทงบรรยาย

ความเปนมาของโรงเรยน ทนาสนใจ คอ โรงเรยนแหงนมงเนนหลกอย ๓ ประการ

วทยสราญรมย๕๒

55-11-056_003-117_V.indd 52 11/24/12 4:27:43 PM

คอ ๑. การเปดโลกทศน ๒. การสรางตวตนใหสมบรณแบบ (เชน การมวนย

ความซอสตยสจรต) ๓. การเรยนรและรจกพฒนาความสมพนธกบผอน

โดยเรมจากการมนำใจ คดรเรมสรางสรรค การรวมมอกน รบฟงบรรยาย

เรยบรอยแลว เราไดมโอกาสเดนชมและเยยมตามหองเรยนตางๆ ซงขณะทเรา

ไปนน อยในชวงทโรงเรยนเรมการสอบ นองยวทตฯ ทง ๖ คนดชนชอบกบ

บรรยากาศของโรงเรยนทสวย สะอาดตา มอปกรณอำนวยความสะดวกครบ

เราไดมโอกาสเขารวมชนเรยนกบเพอนๆ อยหลายหอง นองยวทตฯ กม

การแลกเปลยนเฟซบคกบเพอนใหม ทนาสนใจเปนพเศษ คอ หองศลปะ

ในวนทคณะไปเยยมชมนนคณครสอนศลปะกำลงสอนเทคนคการวาดภาพ

จากนำกาแฟ โดยใหวาดจากมมทเราเหนซงบนโตะนนมใบไมขนาดใหญ

ปลาทสดตวผอมเพรยว และพรกขหนสแดง ๔-๕ เมด ๑ โตะถกจดไวสำหรบนองๆ

ยวทตฯ ทง ๖ คนลองฝกฝมอการวาดด ขณะทวาดไปกรบฟงเสยงเพลง

คลาสสคเปดคลอเบาๆ ชางมความสขเสยจรง ^^ หลงจากเยยมชม

เปนอนเรยบรอยแลวคณะของเรากกลบไปทหองรบรองเดม ทนนเราไดพบกบ

ผอำนวยการโรงเรยนและอาหารวางสำหรบเดกๆ (แบบจดหนกอกเชนเคย)

อมกนเตมทแลว ผอำนวยการฯ ไดกลาวขอบคณคณะทมาเยยมชมและมอบ

ของทระลกใหกบคณะ ซงเปนงานปนของนกเรยน ทางคณะไดกลาวขอบคณ

ผอำนวยการโรงเรยนและคณะเชนกน ทเปดโอกาสใหคณะเราเขาเยยมชมและ

ไดเขาเรยนรวมชนกบเดกนกเรยนของโรงเรยน ซงในโอกาสหนาทงมลนธฯ

และ ๖ โรงเรยนยนดตอนรบเชนกน

ซนเดอเรลา

ชวงบายตามโปรแกรม เราไดไป ๒ สถานท คอ ๑. Woodlands

Regional Library ๒. The National Museum of Singapore โดนใจสาวๆ

ของเรามากมาย แตอบไวกอน สำหรบหองสมด Woodlands ถอเปนหองสมด

ทเปดรบผทสนใจศกษาหาขอมล หรอตองการใชเวลาวางใหเปนประโยชน

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๕๓

55-11-056_003-117_V.indd 53 11/24/12 4:27:43 PM

สงเกตวาสถตทคนเขาใชบรการม

จำนวนมากและวนทเราเขาไปจะ

เหนวาคนเขาใชบรการคอนขางเยอะ

กฏของการเขาใชหองสมดทกคน

ตางรด คอ งดใชเสยง ตวแทน

เจาหนาทหองสมดไดอธบายการใชงานหองสมด

อนดบแรกเราตองเปนสมาชกของทนจงจะสามารถยมหนงสอจากหองสมด

ของเขาได มระบบ e-Book และเพราะเปนชวงททางหองสมดกำลงจดนทรรศการ

ซนเดอเรลานานาชาต ทำใหไดรบความสนใจจากนองๆ ยวทตฯ เปนพเศษ

เปนความรใหมทในแตละประเทศ จะเลาเรองซนเดอเรลาแตกตางกน

ตนฉบบเดมนางเอกทำรองเทาหลดเพอใหเจาชายตามหาเจาของรองเทาตวจรง

บางประเทศแทนทจะเปนรองเทาหลดกลบเปนสรอยขอเทาบาง ซนเดอเรลา

เปนผชายบาง แปลกๆ ด ทสำคญหองสมดแหงนยงมหนงสอของไทยหลายเลม

เชน ศรธนญชย เพลดเพลนสกพกใหญกถงเวลาเคลอนพลตอ

เลาเรองประเทศสงคโปร

ณ ถนนสแตนฟอรด เรากมาถง The National Museum of Singapore

ทพพธภณฑ จดเจาหนาทดแลและใหขอมลกบเรา ๒ ทาน (สาวสวยทงค)

กอนเดนทางไปเรยนรความเปนมาของประเทศเขาเรากมาทกทายกน

กอนทจะแยกออกเปน ๒ กลม ผเขยนเองมากบกลมเดยวกบทาน ผอ. มลนธฯ

สมาชกของเรากคละโรงเรยนกนมา เราเดนวนทางปกซายของอาคารพพธภณฑ

เนอหาททางพพธภณฑตองการนำเสนอนนจะเลาถงประวตความเปนมา

ของประเทศ ซงกวาจะผานวนนมาไดพวกเขาลำบากมากเพยงใด ขนาดของ

ประเทศทมพนทเลกกวาเกาะภเกตของบานเรา ทรพยากรธรรมชาตเรยกไดวา

แทบจะไมม มเรองสงครามนาเศราทผคนลมตายไมเพยงเฉพาะผชายเทานน

จากหลกฐานทพบยงมขาวของทแสดงใหเหนวาเรองเศราทเกดขนนนยงม

ผหญงและเดกตองจบชวตลงดวยเชนกน ทนายนดและชนชมกบประเทศของเขา

วทยสราญรมย๕๔

55-11-056_003-117_V.indd 54 11/24/12 4:27:44 PM

คอ แคหนงชวอายคนกทำใหประเทศเลกๆ ทไมมใครสนใจอกทงทรพยากร

กมใชอยางจำกดกลบฟนฟประเทศไดดวยความเขมแขงและพฒนาไปได

อยางรวดเรวจนเปนทยอมรบของนานาประเทศ ถงความสามคคของคนในชาต

เชนนทำใหเรารวา หากสงคมมความสามคครกใครกนกจะทำใหประเทศชาต

พฒนา คนในชาตกเกดความสงบสข นอกจากเรยนรประวตศาสตรชาตของเขา

แลวเรายงไดเรยนรวฒนธรรมประเพณของเขาอกเชนกน เชน ชวตความเปนอย

ของคนสมยกอน เครองแตงกาย ขาวของเครองใช เปนตน หลงจากไดรบ

ขอมลตางๆ เรากนดรวมคณะกนทจดเดม แตละคนดจะไดแนวคดดๆ

จากพพธภณฑแหงนแนนอน รำลาพๆ ไกดของเราทงสองคนแลว อาหารเยน

วนนทางสถานทตไทยใจดพาคณะของเราไปลมรสขาวมนไกสงคโปรรานดง

ซงตองจองโตะลวงหนากอนมฉะนนอดนง ทานทตจตตและพอวบรอเราอย

ทรานแลว เมอนงโตะเรยบรอยแลวเสยงพดกเรมหายไปจากโตะของเรา

เพราะทกคนตางมงมนลมชมรสอาหารทอยตรงหนา (๕๕+ เกลยงทกจาน

เหมอนวามแตจานเปลาๆ มาตงอยตรงหนา) ขอบพระคณอกครงนะคะ

คนนเดกๆ ยงมนดเขยนบนทกของวนนกนอย สวนพหมดแรงสลบกอนนะคะ

สถาบนแหงการสรางผนำ

ของประเทศ

ตามกำหนดการของวนน (๐๔/๐๕/๕๕)

ชวงเชาเราจะไปกนท Raffles Institution

(RI) เมอคณะเดนทางมาถงเราจะเหนไดชดวา

สถาบนแหงนมพนทกวางขวาง มคณะคร

มาตอนรบคณะทชนลาง คณะครของสถาบน

เชญเราไปทหองรบรองดานบนของตก

อำนวยการ ในหองนเราไดพบผอำนวยการ

ของสถาบนและผชวยของเธอทงสองทาน

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๕๕

55-11-056_003-117_V.indd 55 11/24/12 4:31:58 PM

ผอ. สถาบนกลาวตอนรบคณะอยางเปนทางการอกครง และไดเลาประวต

ของสถาบนแหงนคราวๆ วาเปนโรงเรยนสอนภาษาองกฤษแหงแรกของ

สาธารณรฐสงคโปร โดย St. Stamford Raffles ในเรองของความสมพนธ

ระหวางสถาบนแหงนกบประเทศไทยมมานานแลว คอ ในรชสมยรชกาลท ๕

พระองคไดสงพระราชโอรส ๑๔ พระองคมาศกษาทสถาบนแหงน ทเกรนวา

สถาบนแหงการสรางผนำของประเทศนน ผอ. สถาบนเลาใหคณะฟงควบค

ไปกบการชมวดทศนของโรงเรยนวา ประธานาธบดคนแรกของเรากเรยนจบ

จากทน ประธานบอรดการคลงทเปนคนลงชอในธนบตรกเปนนกเรยน

ของทน ดงนนจดมงหมายของสถาบนคอการสรางใหนกเรยนทกคนมสภาวะ

การเปนผนำทด สถาบนแหงนจะเปดสอนตงแตระดบประถมศกษาถง

มธยมศกษาตอนปลาย ในระดบประถมศกษาถงมธยมศกษาตอนตนนนจะ

รบสมครเฉพาะนกเรยนชายเทานน สวนมธยมศกษาตอนปลาย (Pre University)

นนจะรบนกเรยนหญงดวย ในขณะนสถาบนไดมการรวมมอกนกบโรงเรยนของ

ไทยอย ๒ แหง คอ โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย และโรงเรยนมหดลวทยานสรณ

หลงจากทราบขอมลของสถาบนพอสงเขป ผอ. สถาบนไดขอใหทาง ผอ. มลนธฯ

อธบายถงกจกรรมโครงการฯ ของเราใหทานไดรบทราบขอมล เมออธบายถง

ความเปนมาของโครงการฯ แลว ทงทาน ผอ. สถาบนและคณครตางรสกยนด

ทมโครงการฯ เชนนและรสกดใจทมโอกาสไดตอนรบนองๆ ยวทตฯ ทง ๖ คน

จากนนทางสถาบนไดเชญนองนกเรยนไทยทมาศกษาสถาบนแหงนทงหมด

๔ คน มาแนะนำนองๆ ยวทตฯ เรองการเรยนของทสถาบนแหงน นกเรยนไทย

ทงหมดเปนเดกผชาย ไดแก นองรตนล นองเอกดนย นองกวน นองนล บางคน

มาเรยนทนตงแตชนประถมฯ แอบทงไมไดทตองมาอยคนเดยวทนโดยไมม

พอแมดแล นองๆ ทงหมดพดเปนเสยงเดยวกนวา สถาบนแหงนเรยนสนก

มงานใหคอนขางเยอะ เราจงจำเปนตองจดสรรเวลาใหเหมาะสมโดย

จดลำดบอะไรทควรทำกอนหลง จากนนผชวย ผอ. กพาคณะเดนดอาคารเรยน

ซงอาคารทเราไดไปเยยมชมจะเปนสวนของนกเรยนในระดบมธยมศกษา

วทยสราญรมย๕๖

55-11-056_003-117_V.indd 56 11/24/12 4:31:58 PM

ตอนปลาย ผนงของอาคารจะจดแสดง

ผลงานศลปะของนกเรยน มทงภาพวาด

งานปนมากมาย จะเหนวามโตะเกาออย

จดไวตามมมตาง ผชวย ผอ. แนะนำวา

โตะเหลานจดไวใหนกเรยนทมปญหา

ตองการปรกษาคณครไดพบปะกน และ

เรามรานสะดวกซอ ๒๔ ชวโมงตงใน

โรงเรยนดวย เพราะเดกๆ ทนสวนใหญ

ตองคนควาหาขอมลทำงานกนจนดก

เราไมอยากใหเดกออกนอกโรงเรยนจงได

จดสวนนเขามารองรบความตองการของ

นกเรยน มเปยโนตงไว ๓ จด เพราะเชอวาดนตรชวยใหนกเรยนผอนคลาย

ความตงเครยดได เรามหองแลปโดยมนกวทยาศาสตรเปนผดแล นกเรยน

คนใดสนใจคนควาหรอตองการทำวจยกสามารถเขาไปใชงานในหองนได

รอบอาคารจะมบอปลาทจำลองจากระบบนเวศใหเสมอนจรง เราไดมโอกาส

เขาชมหองสมดของสถาบน หองสมดทเราเขาเยยมชมนจะใหใชบรการเฉพาะ

นกเรยน Pre University มสวนทเปนหองบนเทงจะมซดหนงใหนกเรยนไดชม

ซงขอยมซดเหลานกลบไปบานได ทนจะเรมเรยนตงแต ๐๗.๐๐ – ๑๖.๐๐ น.

ซงถอวาคอนขางหนกพอสมควร เราจงตองหาหลายๆ สงมาชวยผอนคลายความ

ตงเครยดใหกบนกเรยน ทนมสถาบนกฬาใครสนใจจะเปนนกกฬาอาชพกเขาไป

ทำวจยทนไดเชนกน เกอบลมไปทสถาบนยงมโรงละคร (Performing Arts

Centre) ในสวนของมธยมศกษาตอนตนจะเขาแถวเคารพธงชาตเวลา ๐๗.๔๐ น.

จะมเดกๆ กวา ๒,๐๐๐ คน หากเปนนกเรยนประจำทเปนชาวตางชาตจะตอง

มาทดลองอยกอน ๒ เดอน กอนกลบไดแวะมาทหองสมดของฝายมธยมฯ ตน

ทนกดสงบเชนกน โตะเกาอเปนแบบเดยวกบสถาบน St. Stamford ทประเทศ

อนเดย กอนกลบเราไดมโอกาสอานแผนปายคำสญญาของประธานาธบด

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๕๗

55-11-056_003-117_V.indd 57 11/24/12 4:31:59 PM

S. Rajaratnam แปลความไดวา “ฉนในฐานะคนสงคโปร แมเราจะตาง

เชอชาตแตเราจะรวมกนเปนหนงเดยวเพอทจะสรางสงคมประชาธปไตยจาก

ความยตธรรม” อานแลวกสามารถเขาใจไดวาเพราะอะไรสาธารณรฐสงคโปร

ถงไดเจรญกาวหนาไดอยางรวดเรว หมดเวลาของการเยยมสถาบนเราไดกลบไป

ทหองรบรองเดมและกลาวขอบคณคณะครของสถาบนแหงนอกครง ผอ.

สถาบนมอบตกตาโลโกของสถาบน (นกอนทรยผสมกบสงโต) เปนทระลก

ใหกบนองยวทตฯ

กลางวนวนนทางสถานทตสงคโปรใจดเปนเจาภาพเลยงอาหารกลางวน

อมจงอกหนงมอ^^

โปรแกรมนเอาใจนองๆ

ยวทตความด

คกคกๆ ราเรงแจมใสกนเชยว

เดกๆ หลงจากออกจากโรงแรมและ

มชายผหนงหนาตาใจดมาพรอมกบ

สารถหนม (เหลอนอย) และรถ-

ปรบอากาศลายสดใสรอรบคณะ

บายนเราจะทมเทเตมทใหกบสถานทแหงน

ทาดา ...The Singapore Zoo ...

ระยะทางจากโรงแรมมาทสวนสตวแหงน

คอนขางตองใชเวลาสกระยะหนงแตกไมเปน

อปสรรคกบนองๆ ยวทตฯ ของเรา จรงๆ ตองบอก

กอนวา สวนสตวทนกไมไดแตกตางจากสวนสตว

ในประเทศของเราสกเทาไหร แตยงไงๆ กทำให

เดกๆ มความสขอยด เราอยกนทถนน Mandai

Lake ไกดแนะนำถงขอมลของสวนสตวแหงน

วทยสราญรมย๕๘

55-11-056_003-117_V.indd 58 11/24/12 4:31:59 PM

วามการจดระบบนเวศเลยนแบบธรรมชาต มสตวมากกวา ๒,๕๐๐ สายพนธ

มระบบการจดการทด พอถงทางเขาไกดแนะนำเรองของการตดสตกเกอรและ

มอบแผนทใหกบทกๆ คน แจงวาเมอนงรถชมโดยรอบแลว ใครอยากแวะ

ทไหนกสามารถแยกออกจากกลมไปไดโดยมจดนดหมายตรงทางออกนนเอง

แตคณะเราสรปเลยวาเราจะเดนทางรวมกนตลอดทรปทนไมมแยกกลม

ไกดอดยมเลกนอย (ในใจคดวาเชญตามสบาย ๕๕+) ทสวนสตวแบงออกเปนโซน

เชน สตวปก สตวเลอยคลาน ผานโซนทเปนสตวขนาดใหญกลนกโชยมา

เตะจมกทนท อนนกเปนสวนหนงในการบงบอกอาณาเขตของสตว คอ ฉนใหญ

แถวนนะ แมกลนจะแรงมากแตเดกๆ กยงยมได ถายรปกลบไปใหทบานและ

เพอนๆ ทโรงเรยนดเพยบ มสตวหลายชนดทนองๆ ของเราไมเคยเหน เชน

เมยรแคท แตจรงๆ สวนสตวเขาดนของเรากม เพยงแตนองๆ ยงไมมโอกาสไดเหน

นนเอง ดสตวไปดวยกไดแงคดไปดวย อยางเมยรแคทจะมพฤตกรรมทนาชนชม

คอ มนจะยนเวรคอยเฝาระวงภยใหกบกลม และมการแลกเปลยนเวรกนเหมอน

พๆ ทหารดวย รถงการเสยสละประโยชนสวนตนเพอพวกพอง รกใครสามคค

ตรงตามคอนเซปตเปะ เพลดเพลนทามกลางหมสตวนานาชนดพรอมกลน

โชยๆ อยตลอดเวลา แขงขาเรมหมดแรง อะๆๆ คปองเขาชมของเราสามารถ

แลกเปนไอศกรมไดดวย แวะหาความหวานเขารางกายเพอความสดชนกอน

กลบบานดกวา (เรมคดวาโรงแรมเปนบานของเรากนซะแลว) ขอบคณพไกด

และคณลงคนขบรถดวยนะคะ โอกาสหนาหวงวาจะไดพบกนอก ^^

ขากลบคณะยวทตฯ ของเรามโอกาสไดแวะทมารนา เบย (Marina Bay)

และถายรปกบคกบ Merlion โพสตกนเตมทนะคะ

มอเยนกบการเรยนรความเปนชนชาตของสงคโปร

ณ Lau Pa Sat ตงอยทถนน Shenton Way ถอเปนศนยรวมอาหาร

นานาชาต อยางททราบกนดวาสาธารณรฐสงคโปรมภาษาราชการ ๔ ภาษา

คอ ภาษาองกฤษ ภาษาจน ภาษาทมฬ และภาษามาเลย มความหลากหลาย

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๕๙

55-11-056_003-117 new28-11_V.indd 59 11/28/12 2:33:42 PM

ทางเชอชาต ซงนนกทำใหวฒนธรรม ประเพณ รวมทงอาหารการกน

หลากหลายดวยเชนกน ทนมทงอาหารแบบอนเดย อาหารจน อาหารฝรง

กม อนเทรนดหนอย (สำหรบบานเรา) อาหารเกาหล และทเดดมากกคอ

“สะเตะ” ทปงกนอยางตลบอบอวล มทงเนอ หม ไก แพะ มอนพเปรยว

(นกการทตจากกองวทยกระจายเสยง) เลยงสะเตะใหกบนองๆ และคณคร เดกๆ

ลองชมดหลายคนกตดใจ อมทองกนแลวกลบไปพกผอนกนดกวา

๕ พฤษภาคม ๕๕ กบ The Singapore Science Centre

เชาวนนเรานดกนตอนสายหนอย เพอใหนองๆ ยวทตฯ เตรยมเกบสมภาระ

ลงกระเปากลบบาน คดถงคณพอคณแมกนแลว แตแอบไดยนนะวา “เหมอนรสก

ไดมาแปบเดยวเอง” ขามากระเปาสามารถขนมาไดแตขากลบนทาจะยง เดกๆ

หลายๆ คนตองขอฝากของไปกบกระเปาของคณครและทางโรงแรมยงใจดมาก

หากลองมาใสของใหเดกๆ อก ^^

ถงเวลานดหมายมงหนาตรงไปยง The Singapore Science Centre

ทศนยวทยาศาสตรแหงน เรามเจาหนาทของศนยฯออกมาตอนรบคณะ และ

แนะนำกนตงแตเรมกาวเขาประตกนเลย เจาหนาทแนะนำสองขางทางและ

บอกคณะวาขาออกเราคอยมาแวะเลนแวะทดลองกน ตอนนเรารบไป

หองทดลองเรองเสยงกนกอนดกวา ภายในหองไมไดมแตคณะเราคณะเดยว

ยงมคณพอคณแมพาลกๆ มารวมชมดวยเชนกน เจาหนาททดำเนนการทดลอง

ในหองนม ๒ ทาน เธอเปนสาวสวยทงค แนะนำตวเองและเรมการทดลองเรองเสยง

ตงแตการสนสะเทอนของเสยงผานหลอดลม มาทดลองเรองลกโปง ซงทงหมด

นองๆ ยวทตฯ ของเรามประสบการณในเรองนมาอยางดแลว แตทนาตนเตน

คอ การตอทอแกสและจดไฟตามรางยาว โดยควบคมการลกของไฟผาน

เสยงดนตรในจงหวะตางๆ เชน ถาเปนดนตรปอปไฟกจะลกเปนจงหวะคอนขาง

สมำเสมอ พอเปลยนเปนแนวออเคสตรา (Orchestra) ในจงหวะทระทก

ไฟกลกขนสง กจกรรมการทดลองนสรางความตนเตนไดมากทเดยว

วทยสราญรมย๖๐

55-11-056_003-117_V.indd 60 11/24/12 4:32:00 PM

จบจากการทดลองในหองเสยง

เรามโอกาสไดชมการทดลองเรอง

การ เก ดอ กกาบาตและดาวหาง

ในอวกาศ ชมการทดลองการเกด

ภเขาไฟ และการทดลองทนาตนเตน

ทสด คอ การทดลองเรองฟาแลบ

ฟาผา อนนคอนขางอนตรายแตผชม

จะไดรบคำแนะนำจากเจาหนาทให

อยรอบนอกของการทดลอง แตท

นาประทบใจและเตอนสตเราได

คอ การฟกไข โดยปกตประเทศ

สงคโปรจะมพนทจำกด เราถก

จ ด ส ร ร เ ป น พ น ท อ า ศ ย แ ล ะ

หนวยงานตางๆ เปนหลก ในเรอง

ข อ ง ก า ร เ ก ษ ต ร แ บ บ บ า น เร า

เรยกไดวาจะไมม สวนใหญอาหาร

จะถกนำเขามาจากประเทศเพอนบาน

เดกๆ ไมคอยมโอกาสไดเรยนรกบ

ธรรมชาตเหมอนบานเรา ตอนแรก

ทเหนเดกๆ ยวทตฯ ของเรากรสกเฉยๆ แตพอเจาหนาทเขาอธบายเทานน

ทำใหเราไดคดอกเยอะ เขาบอกวา นอกจากจะใหสงเกตการเจรญเตบโต

ของไกแลว เขายงเอาเรองนสอนใจเดกๆ ของเขาดวยวา ไขจะใชเวลาฟก ๒๑ วน

หากเมอครบกำหนดลกไกไมเพยรพยายามใชปากของมนกระเทาะเปลอกไข

ออกมา มนกจะหมดโอกาสไดเหนโลกอนสวยงามใบน เขาตองการยกตวอยาง

เรองนใหเดกๆ ทกคนรถงความมงมนและรหนาทของตนเอง และแลวกถงเวลา

ทตองเตรยมตวกลบโรงแรมกนแลว มาถงโรงแรมเรากเตรยมตวกนไปท

ยวทตความดไปเปดโลกทศนทสงคโปร ๖๑

55-11-056_003-117_V.indd 61 11/24/12 4:32:00 PM

สนามบน ขามาดวนนดนงขากลบเพมอกนดเนองจากสมภาระทมมากขนโดย

ไมไดซอหา (ไมไดมาจากโรงแรมนะ) จดการเรองตางๆ เปนทเรยบรอยแลว

เวลานกเปดโอกาสใหนองๆ และคณครแวะหาของอรอยรองทอง และซอของฝาก

ตดไมตดมอกลบบานกนอกนด

สวรรณภม

ขอบคณเจาหนาททาอากาศยานฯ ทกทานดวยนะคะ ทดแลและ

อำนวยความสะดวกใหกบคณะเปนอยางด รวดเรวทนใจ คนนเรายงพกกนท

โรงแรมดสตธาน

เชาวนอาทตย

แอบสรางความตนเตนใหกบคณะอกครง เชานทานทตดอน มารอสง

คณะดวยตวทานเองทโรงแรม ทานมารอตงแตเชา สรางความดใจใหกบคณะคร

และนองๆ เปนอยางมาก หลงจากพดคยและลากนอยางเปนกนเองแลว

กถงเวลากลบสออมอกของคณพอคณแมสกท หวงวาโอกาสทนองๆ ไดรบกนไป

ในครงนจะชวยใหเดกๆ ตงใจเปนเดกด ทำหนาทของตนเองอยางเตมภาคภม

และหากมโอกาสกหวงวานองๆ จะชวยกนสรางเครอขายความดตอๆ ไป

นะคะ

วทยสราญรมย๖๒

55-11-056_003-117_V.indd 62 11/24/12 4:32:01 PM

ลดา ภมาศ

เมอเขาสงฉน๑ขนดอยไปเปนหวหนาสำนกงาน

หนงสอเดนทางชวคราวทเชยงใหม

ฉนเปนใครและเหตอนใดจงไปเปนหวหนาสำนกงานฯ ตำแหนงหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวในตางจงหวด นบเปน

ตำแหนงฝกหดการเปนผบรหารขนตนของขาราชการกระทรวงการตางประเทศ

สำหรบขาราชการทไดรบตำแหนงราชการในระดบทเลอนขนสงขนจากการเปน

นกการทตชำนาญการ หรอ ซ ๖ ไปสการเปนนกการทตชำนาญการ (ทปรกษา)

หรอ ซ ๗ หรอในบางครง อาจเปนระดบผอำนวยการ หรอ ซ ๘

สำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวสวนภมภาคจดตงขนเพอตอบสนอง

นโยบายการทตสาธารณะ (public diplomacy) หรอการทตเพอประชาชน

ของกระทรวงการตางประเทศ เพอใหกระทรวงการตางประเทศไดใกลชด เขาถง

และใหบรการประชาชนในจงหวดตางๆ ในมตทหลากหลาย นอกเหนอจาก

การดำเนนพนธกจหลกดานการตางประเทศทเกยวกบการรกษาและเสรมสราง

ความสมพนธระหวางไทยกบประเทศตางๆ ในกรอบทวภาค พหภาค ภมภาคและ

อนภมภาค การสงเสรมและแกไขภาพลกษณของไทยในตางประเทศ และ

งานดานพธการทต .............................................

๑. กระทรวงการตางประเทศไดมคำสงใหนางสาวลดา ภมาศ ไปปฏบตหนาทหวหนา

สำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวเชยงใหม ระหวางวนท ๑๗ ธนวาคม ๒๕๕๓ ถงวนท

๑๖พฤศจกายน๒๕๕๔รวมเวลา๑๑เดอน

เมอเขาสงฉนขนดอยไปเปนหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวทเชยงใหม ๖๓

55-11-056_003-117_V.indd 63 11/24/12 4:32:01 PM

สำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว เชยงใหม มความเปนพเศษและเปน

ตวอยางแรกๆ ของการสงเสรมใหสำนกงานสวนภมภาคมลกษณะเปนสาขายอย

ของกรมการกงสล (mini consular post) กระทรวงการตางประเทศ โดย

นอกจากการอำนวยความสะดวกใหกบประชาชนในจงหวดตางๆ ในภาคเหนอ

ตอนบนของประเทศในการทำหนงสอเดนทางโดยทประชาชน (เฉลยวนละ

ประมาณ ๓๐๐ คน โดยบางวนอาจมจำนวนสงถง ๕๐๐ คน) ไมจำเปนตองเดนทาง

ไปยงกรมการกงสลหรอสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวทกระจายอยใน

หลายเขตของกรงเทพมหานครแลว สำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว เชยงใหม

ยงไดรบเลอกใหเปนโครงการนำรองทเปดใหบรการงานดานสญชาตและ

นตกรณ หรอ การรบรองเอกสาร นบตงแตเดอนมนาคม ๒๕๕๔ ซงไดรบ

ความนยมอยางมากจากประชาชนในจงหวดเชยงใหมและจงหวดใกลเคยง

เนองจากประหยดคาใชจายไมตองเดนทางมายงกรงเทพมหานคร มความสะดวก

และรวดเรว ทงน นอกเหนอจากภารกจทสำนกงานฯ ไดใหบรการประชาชน

ในงานคมครองและรกษาผลประโยชนคนไทยในตางประเทศทงในเชงรก

(การบรรยายนอกสถานทรวมกบหนวยงานทงภาครฐและทไมใชภาครฐ เพอ

ปองกนและตอตานการคามนษย) และเชงรบ (การรบคำรองจากประชาชนท

ตดตามหาญาตทสญหายหรอตกทกขไดยากในตางประเทศ) และภารกจอน ๆ

ตามทไดรบมอบหมาย และ/หรอ ใหการสนบสนนจงหวดเชยงใหมเทาทจะม

ศกยภาพทำได โดยหวหนาสำนกงานฯ โดยตำแหนงเปนคณะทำงานดาน

วเทศสมพนธจงหวดเชยงใหม และเปนคณะกรรมการดำเนนงานศนยปฏบตการ

ปองกนและปราบปรามการคามนษยจงหวดเชยงใหม

กอนทจะเลาถงประสบการณของฉนในการปฏบตหนาทในตำแหนง

หวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว เชยงใหม อนทรงเกยรตและเปน

ประสบการณครงหนงในชวตการรบราชการในกระทรวงการตางประเทศของฉน

(หลงจากการออกประจำการทสถานเอกอครราชทต ณ กรงปกกง และคณะทต

วทยสราญรมย๖๔

55-11-056_003-117_V.indd 64 11/24/12 4:32:01 PM

ถาวรแหงประเทศไทยประจำสำนกงานสหประชาชาต ณ นครเจนวา รวม ๘ ป)

ฉนคงไมสามารถปฏเสธไดทจะกราบขอบพระคณทานปลดฯ ธรกล นยม

ทานอธบดอทธ ดษฐบรรจง ทานรองอธบดสนทร ชยยนดภม (ขณะนน

ดำรงตำแหนงเปนผอำนวยการกองอาเซยน ๒) กรมอาเซยน ซงเปนกรม

ตนสงกดทฉนปฏบตราชการอย ณ ขณะนน และทานอธบดจกร บญ-หลง

อธบดกรมการกงสล ทไดมอบโอกาสอนมคา ใหฉนไดออกไปเรยนรและ

สมผสชวตจรงทมใชอยบนหอคอยงาชางดงเชนทบคคลภายนอกเขาใจ

เกยวกบขาราชการกระทรวงการตางประเทศ โอกาสทไดรบดงกลาวทำให

ฉนเตบโต เขมแขง และแขงแกรงมากขน โดยเปนการออกไปปฏบตราชการ

เพยงลำพงในตางจงหวดเปนครงแรกในฐานะหวหนาสำนกงานฯ ผแทนหนงเดยว

ทสงกดกระทรวงการตางประเทศ๒ มใชการปฏบตราชการในสถานทต/

สถานกงสลใหญของประเทศไทยในตางประเทศภายใตการนำของเอกอครราชทต

หรอกงสลใหญ และนแหละ คอ ทมาของประสบการณอนหลากหลายของฉน

ซงอาจกลาวไดวา เปนประสบการณสวนตว โดยหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทาง

ชวคราวแตละคนในแตละจงหวด๓ ยอมมประสบการณทแตกตางกนไป

อยางไรกด ตางมหนาทและบทบาทสำคญในการชวยสนบสนนภาพลกษณ

ของขาราชการกระทรวงการตางประเทศและกระทรวงการตางประเทศในสวน

ภมภาคทงสน

.............................................

๒. สำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวเชยงใหมมตำแหนงรองหวหนาสำนกงานฯ

๑ ตำแหนงซงเปนขาราชการ อยางไรกด นบตงแตเดอนพฤษภาคม ๒๕๕๔ เปนตนมา

ตำแหนงรองหวหนาสำนกงานฯวางลงสงผลใหหวหนาสำนกงานฯปฏบตหนาทเพยงลำพงนบถง

เดอนพฤศจกายน๒๕๕๔จนครบวาระ

๓. ปจจบนกระทรวงการตางประเทศเปดสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวในจงหวดตางๆ

รวม๑๒แหงไดแกเชยงใหมพษณโลกนครสวรรคอบลราชธานอดรธานขอนแกนนครราชสมา

จนทบร สราษฎรธาน สงขลา ยะลาและภเกต รวมทงมการจดหนวยบรการทำหนงสอเดนทาง

เคลอนทไปตามจงหวดตางๆเปนระยะๆตลอดทงป

เมอเขาสงฉนขนดอยไปเปนหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวทเชยงใหม ๖๕

55-11-056_003-117 new30-11_Y.indd 65 11/30/12 5:32:08 PM

หวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว ทำอะไรกนบาง หลายคนคงนกภาพฉนตนนอนตามสบาย นงจบกาแฟอยบนระเบยง

คอนโดมเนยมหรราคาแพง ชมความงดงามของดอยสเทพ มองกอนเมฆลอยผาน

ไปมาบนทองฟาสฟาสดใส รวมทงชนชมพระอาทตยยามอสดง แตใครจะนก

บางวา ฉนเปนคนแรกๆ ทตองไปถงสำนกงานฯ เพอนำบตรประจำตวประชาชน

(smart card) ไปเขารหสเฉพาะเพอเตรยมเขาฐานขอมลเมอมประชาชน

คนแรกเดนเขามารบบรการทสำนกงานฯ และตองมการตรวจฐานขอมลสวนตว

ใครจะนกภาพฉนทไมสามารถหยดงานได ปวยหรอแมจะรสกปวยได เมอตอง

เปนผรบผดชอบในการนำบตรทจดทำไวเฉพาะใชยกเวนการบนทกขอมลทาง

ชวภาพของประชาชนทมายนคำรองทำหนงสอเดนทาง หรอเมอมประชาชน

มายนคำรองขอบรการรบรองเอกสารเปนกรณเรงดวนซงฉนเปนขาราชการ

ผเดยวทสามารถลงนามได ใครจะนกภาพฉนทนงทานอาหารกลางวนใน

สำนกงานฯ เกอบทกวนทงในชวงเวลา ๑๑ เดอน ในวนราชการทอยปฏบตงาน

ในจงหวดเชยงใหม รวมทงในบางคราว จำเปนตองทำงานในชวงรบประทาน

อาหารกลางวนโดยไมหยดพก เนองจากความเรงดวนและปรมาณงานเรงดวน

ของการรบรองเอกสาร ใครจะนกภาพฉนทตองลงนามในเอกสารและแฟม

เสนองานจำนวนมาก หรอตองเขาแจงความตอเจาพนกงานตำรวจเพอ

ดำเนนคดตอผกระทำความผดทเกยวกบเอกสาร รวมทงตองมขอตดสนใจ

สดทายในการพจารณาการซอมแซม บำรงรกษาอปกรณตางๆ ภายในสำนกงานฯ

เปนกรณเรงดวนพเศษ รวมถงการสนบสนนและดแลเจาหนาทในสำนกงานฯ

ราว ๓๐ ชวต

วทยสราญรมย๖๖

55-11-056_003-117_V.indd 66 11/24/12 4:32:01 PM

ทงน ยงไมรวมงานคลง งานพสดครภณฑ ซงมหลกเกณฑและระเบยบ

ทางราชการมากมาย และภารกจทชวยสนบสนนกจกรรมตางๆ ในจงหวด

เชยงใหมทมจงหวดหรอหนวยงานตางๆ ในจงหวดเปนเจาภาพ รวมถง

กจกรรมของกระทรวงการตางประเทศทจดขนในจงหวดเชยงใหม เปนตน

อาจกลาวไดวา ความรบผดชอบของหวหนาสำนกงานฯ ไดเพมมากขนจากทฉน

ไดเคยรบร และฉนสามารถบอกไดวา ทกวนของฉนมความหมาย มความแตกตาง

และมผคนมากมายและสงใหมๆ ใหฉนไดทกทายและเรยนร

ไปเปนหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวกนไหมคะ ยงคะ ยงไมไดเลาถงภารกจและปฏสมพนธในมตจงหวดซงมอกมากโข

สนใจอานตอกนอกสกนดนะคะ

ฉนพดอยเสมอวา การไปประจำการทสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว

เชยงใหม นบเปนโชค ๒ ชน โชคชนแรก คอ เชยงใหมเปนจงหวดทมประวตศาสตร

ยาวนานถง ๗๑๕ ป เปนจงหวดแหงอารยธรรมและวฒนธรรม มสถานททองเทยว

หลากหลายทงวดวาอาราม โบราณสถาน และสถานททองเทยวเชงนเวศน ผคน

สวนใหญเปนมตรและมจตใจงดงาม มหนาตายมแยมแจมใสใหการตอนรบ

แขกบานแขกเมองทงชาวไทยและเทศอยางด มการแตงกายทสวยงามตาม

ธรรมเนยมประเพณลานนา ซงฉนเองรสกดมากทไดมโอกาสสวมใสชดผา

พนเมองทกวนศกรในการปฏบตงานทสำนกงานฯ ซงตงอยทศาลากลาง

จงหวดเชยงใหม และคอยเฝามองดผคนทสวมใสชดผาพนเมองซงมสสนและ

แบบตางๆ เดนผานหนาสำนกงานฯ ในวนนน เชยงใหมยงมทศนยภาพทงดงาม

เปนเมองทนาอย และมคณภาพชวตทด และแนนอน... ฉนเองกไดรบโอกาส

สมผสความเปนจงหวดเชยงใหมดงกลาวอยางเตมท

โชคชนทสอง คอ ฉนไดมโอกาสรวมงานกบ ม.ล. ปนดดา ดศกล

ทานผวาราชการจงหวดเชยงใหม ทานรองวรการ ยกยง ทานรองชชาต กฬาแปง

และทานรองนฤมล ปาลวฒน รองผวาราชการทง ๓ คนของจงหวดเชยงใหม

เมอเขาสงฉนขนดอยไปเปนหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวทเชยงใหม ๖๗

55-11-056_003-117_V.indd 67 11/24/12 4:32:01 PM

รวมถงหวหนาสำนกงานตางๆ ในจงหวดเชยงใหม ซงเปนทมงานทนารก

ใหความรก ความเอนด และอนเคราะหฉนในตลอดเวลาทปฏบตราชการ

อยในจงหวดเชยงใหม

มอกหลายทานมากมายทฉนไมไดเอยชอเตม แตเพยงขอแอบเอยชอเลน

เพราะทานเหลานและฉน ครงหนงในชวงเวลา ๑๑ เดอน ไดมความทรงจำ

ทดรวมกน ฉนมความเคารพรกและคดถงทกทานเสมอ ไมวาจะเปนทาน

ปลดสรชย (ปลดจงหวดเชยงใหม ทมอบพระรอดลำพนรนผาน ๙ พธใหฉน)

พตง (หวหนาสำนกงานจงหวดเชยงใหม ทหอบดอกกหลาบสชมพชอโตของ

โครงการหลวงมาสงฉนททาอากาศยานเชยงใหมในวนทฉนเดนทางกลบ

กรงเทพฯ) พพรรณฯ (หวหนาสำนกงานแรงงาน ซงโทรศพทมาหาฉนแมใน

ยามทฉนกลบกรงเทพฯ แลว เพอบอกวา “คดถงนองดา”) พมยร (หวหนา

สำนกงานพฒนาสงคมและความมนคงมนษย ทบอกฉนวา “นองดาตองมา

ชวยกนระดมสมองทำแผนปองกนและปราบปรามการคามนษยของจงหวด

เชยงใหมนะ”) พหมวย (อดตประชาสมพนธจงหวดเชยงใหมทบลย แตใจดมาก)

พณรงค (ผอำนวยการสำนกงานพระพทธศาสนา ทสญญากบฉนวาจะชวนฉน

กลบไปเชยงใหมเพอปฏบตธรรม) พออย (อดตทานผบญชาการมณฑล ๓๓

ซงปจจบนดำรงตำแหนงเปนรองแมทพภาคท ๓) พอวน (อดตตำรวจภธรภาค

๕ สดหลอ) พปย (สดยอดของความเปนสภาพบรษ สงกดภธรภาค ๕ ซงปจจบน

ยงคงประจำอยในจงหวดเชยงใหม) พหม (ตรวจคนเขาเมองภาค ๕ ทเปน

“my smart cop”) พยร (ผอำนวยการกองบน ๔๑ ทใหฉนไดบตรผานเขา-ออก

กองบนฯ เพอผานไปยง Robinson Airport ไดรวดเรวขน) พณรงค (ทปรกษา

กตตมศกดหอการคาจงหวดเชยงใหม ซงไมนาเชอวารองเพลงไดเพราะและ

หลากหลายอารมณมาก) พโรม (คณบดคณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

ทหากฉนคดอะไรดานวชาการไมออก ฉนกจะโทรไปรบกวนเสมอ) คณะกงสล

อาชพและกงสลกตตมศกดในจงหวดเชยงใหม (ทประสานกนอยางใกลชด

ในเรองตาง ๆ) พโม และ พกบ (กองกำลงผาเมองประจำชายแดนไทย-พมา)

วทยสราญรมย๖๘

55-11-056_003-117 new28-11_V.indd 68 11/28/12 2:38:19 PM

รวมถงนองต พปย นองทอม

(ผตดตามสดสวยสดหลอของ

ทานผวาราชการฯ) และแมแต

นายดอน (สารถขบรถเครอง

นำหน า รถท านผ ว า ราชการฯ

ทหลงผดยอมใหฉนชกชวนมาดม

กาแฟทสำนกงานฯ เปนประจำ) อส.

และเจาหนาทรกษาความปลอดภย

ในศาลากลางจงหวดเชยงใหมอก

หลายคน เปนตน

นอกจากน ยงมพนองสอมวลชนใน

จงหวดเชยงใหม ทสนบสนนฉน สมภาษณ รวมทง

เขยนบทความทงวชาการและหยกแกมหยอกใหฉน

ไดมภาพปรากฏอยในยทธจกรเชยงใหมมาโดยตลอด

และสงทนายนดเปนอยางมาก คอ การทภาพของฉนไดทำใหประชาชนใน

จงหวดเชยงใหมไดรบทราบวา กระทรวงการตางประเทศ และสำนกงาน

หนงสอเดนทางชวคราว เชยงใหม คออะไร และขาราชการกระทรวง

การตางประเทศสามารถมความใกลชดผกพนกบจงหวดและประชาชน

เชยงใหมไดมากเพยงใด ซงฉนขอกราบขอบพระคณทก ๆ ทานมา ณ ทน

องคประกอบสำคญทเปนสวนหนงของชวตราชการในจงหวดเชยงใหม

ของฉนทหากไมกลาวถงคงเปนไปไมได คอ พนกงาน ลกจาง และเจาหนาท

ในสำนกงานหนงสอเดนทางฯ ทฉนไดอยรวมทกขรวมสขรวมเกอบ ๓๐ ชวต

สงทฉนไดเรยนรอยางมาก และคดวาขาราชการทกคนในระดบผบรหารควร

ไดมประสบการณน คอ การอยรวมทำงานกบพนองเหลานดวยความรก

ความรสกผกพนและหวใจ การพดจาทดใหเกยรตซงกนและกน มความรบผดชอบ

เมอเขาสงฉนขนดอยไปเปนหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวทเชยงใหม ๖๙

55-11-056_003-117_V.indd 69 11/24/12 4:32:02 PM

มความเปนมนษย รจกใหอภยและใหโอกาส เขมแขง อดทนและอดกลน

รกษาสภาพอารมณ เปนหลกและทพงใหกบลกนองไดในยามยาก ในยามทฉน

อยกบพนองเหลานกใหฉนเปนทรก ในยามทฉนไมอยดวยและกลบกรงเทพฯ

มาแลวกใหเขาคดถง ซงดเหมอนเปนเรองยากในชวงแรกของการปฏบตราชการ

ของฉนทสำนกงานฯ เพราะตองใชเวลาปรบตว แตเวลาและสถานการณตางๆ

ไดชวยพสจนแลววา ฉนพรอมและยนดทจะรวมทกขและสขกบพวกเขาเหลานน

เสมอ และการมปฏกรยาตอบรบในเชงบวก ไมวา “หวหนาคะ เหนอยไหมคะ”

“ทานขาวหรอยงคะ” “หวหนาคะ ไหวไหมคะ” “หวหนาทำงานหนกกวา

CEO มเงนเดอนเรอนแสนแลวนะคะ” “หวหนาคะ หนขบรถไปสงใหไดคะ”

และในวนทฉนกลบมาปฏบตราชการทกรงเทพฯ แลว กยงมสายโทรศพท

ทดงเขามาเพอไถถามวา “หวหนาครบ หวหนาคะ เปนอยางไรบาง

สบายดนะคะ รกษาตวนะครบ นะคะ” “หวหนาคะ หนคดถง” และสงนเอง

เปนสงททำใหฉนสขใจและอมใจจนทกวนน ฉนจำคำทผใหญทานหนงไดเคย

กลาวกบฉนไววา “ความรกและบารม มไดสรางไดภายในชวงเวลาสนหรอ

เมอมหนาทการงานในตำแหนงทสงขนแลวจงเรมสราง แตตองหดสรางและ

เรมสรางตงแตตน เพอทวา เมอเตบโตขนจะไดมความสะดวก ความสบายใจ

มการเตบใหญทมคนรกและสนบสนนแมในยามทรงเรองและตกยาก”

ภารกจทประสบความสำเรจอยางดและนาภมใจอกประการหนง คอ

การทำหนาทประชาสมพนธงานของกระทรวงการตางประเทศไปสชมชน

ทองถนโดยฉนไดรเรมจดทำ “วารสารขาวสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว

เชยงใหม” เดอนละ ๒ ฉบบ และไดรบความสนบสนนจากจงหวดเชยงใหม

ใหบรรจไวในเวปไซตจงหวดเชยงใหมท www.chiangmai.go.th และจดทำเปน

แผนพบเผยแพรใหประชาชนทเขามารบบรการทำหนงสอเดนทางทสำนกงานฯ

โดยฉนไดจดทำมาถง ๒๓ ฉบบจนครบวาระการดำรงตำแหนงหวหนาสำนกงาน

หนงสอเดนทางชวคราว เชยงใหม ในขณะเดยวกน ฉนยงไดจดทำ “ขาว

ประชาสมพนธสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว เชยงใหม” ซงบรรจไวใน

วทยสราญรมย๗๐

55-11-056_003-117_V.indd 70 11/24/12 4:32:02 PM

เวปไซตกรมการกงสลท www.consular.go.th เพอเปนสอกลางใหกระทรวงฯ

และประชาชนทราบวา สำนกงานฯ ไดดำเนนภารกจใดบางในจงหวดเชยงใหม

โดยไดจดทำไปแลวเสรจรวม ๑๖ ฉบบทเดยว

ทายสดน เปนสงทนาภมใจทสดทฉนไดมโอกาสสวมชดขาราชการ

สกากเพอปฏบตราชการทสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราว เชยงใหม โดยจะ

ใสชดดงกลาวทกวนจนทร เพอเตอนตวเองดงเชนททานผวาราชการฯ เคยกลาว

ไวเสมอวา “ขาราชการไมใชอภสทธชน แตเปนขาในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ซงตองทำงานและรบใชประชาชนอยางเตมทเตมความสามารถ”

นเอง คอ เรองราวและประสบการณของฉนในชวงการปฏบตราชการ

อยางมคณคาและเปนประโยชนแทจรงทจบตองไดสำหรบประชาชนใน

ประเทศไทยในตลอดชวงเวลาทดำรงตำแหนงหวหนาสำนกงานหนงสอ

เดนทางชวคราว เชยงใหม

เมอเขาสงฉนขนดอยไปเปนหวหนาสำนกงานหนงสอเดนทางชวคราวทเชยงใหม ๗๑

.............................................

หมายเหตบทความนเปนความเหนสวนตวของผเขยน

55-11-056_003-117_V.indd 71 11/24/12 4:32:02 PM

พชฌสน วรมนตร นสตฝกงาน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ประสบการณการฝกงานทสถานทตไทยในกรงพนมเปญ

ตงแตเลกจนโต ความรสกของหนตอประเทศกมพชา ไมคอยจะเปน

ทางบวกนก รสกวาบานเรากบกมพชาทะเลาะเบาะแวงกนตลอดเวลา ลาสด

กกรณปราสาทพระวหาร ดขาวทไรกจะรสกทกขใจ ดงนนพอพดถงกมพชาทไร

กจะมความรสกไมชอบใจ พอจะมาฝกงานทน คนรอบขาง เพอนๆ กจะเปนหวง

ถามยำวาจะไปแนหรอ ระวงตวดวยนะ ระวงโดนปาระเบดใสนะ ฯลฯ แตคณแม

กบคณพอไมไดวตกกงวลอะไร เพราะรวาจะมาฝกงานในสถานทต และพกทบาน

ผชวยทตทหารบก ทานกสบายใจ

วทยสราญรมย๗๒

55-11-056_003-117_V.indd 72 11/24/12 4:32:02 PM

พอ ได ม าถ ง ก มพ ช า ว นแรก

๒๐ เมษายน ๒๕๕๕ มมมองบางมม

ของหนกเรมเปลยนไป พอถงสนามบน

กเรมแปลกใจ ทำไมคนขแมรถงขบรถ

Lexus กนเกลอนถนนขนาดน พอได

กาวขนรถนงรถผานบานแตละหลงกยง

แปลกใจมากยงขน ทบานแตละหลงหร

เหมอนคฤหาสน ทผานมาเราคงมอง

กมพชาผดไป รสกตกใจทเขาพฒนา

เกนกวาทเราคดไวมาก ถงแมหนจะไดยน

มาจากอาจารยทเคยมาพนมเปญแลววา

บานเมองเขาทนสมย แตพอไดมามองเหน

กบตาตวเองกอดตกใจไมได ทำใหมองและคดไปขางหนาวา การทบานเมองเขา

พฒนาอยางกาวกระโดดเชนน คงอกไมนานทเขาจะสามารถทนและแซงเราได

ถาเรายงคงนงนอนใจและสบายๆ ตามแบบฉบบของคนไทย นกแปลกใจทกมพชา

ประเทศเพอนบานตดกนแคน อยใกลแคเออม แตความรสกกลบหางไกล เพราะ

คนไทยสวนใหญกลบไมรอะไรเลย พดภาษาเขากไมได แตคนสวนใหญทนพดและ

ฟงภาษาไทยได เรามองวา เขาชา ดอยพฒนา ลาหลง ยงตามเราอย ซงภาพทคนไทย

คดนน ไมจรงเลย หนอยากใหคนไทยทกคนไดมาเหน

สงทหนประทบใจสงแรกเลย คอ คนทนไมไดมองวาไทยเปนศตรอยางท

ใครๆ เขาใจ คนเขมรออกจะรกและชนชอบคนไทย ยงถาเราสงยมใหเขาและ

พยายามพดคย เขาจะยงชอบและเปนมตรกบเรามากขน

สวนความรสกกอนทจะไดมาฝกงานและมาอยทนเปนเวลา ๖ สปดาห

ถงแมจะมความรสกประหมาและกลววาตองเจอกบอะไรบาง แตความรสก

ตนเตนทจะไดมาเรยนรประสบการณและความอยากมามมากกวา แตพอถง

วนแรกทไดเขามาทสถานเอกอครราชทต ณ กรงพนมเปญ ซงเปนวนเสารททาง

ประสบการณการฝกงานทสถานทตไทยในกรงพนมเปญ ๗๓

55-11-056_003-117_V.indd 73 11/24/12 4:32:03 PM

สถานทตฯ จดใหมการตรวจสขภาพของพนกงาน วนนนเปนวนแรกทไดพบ

ทานเอกอครราชทตสมปอง สงวนบรรพ และคณอาทานอนๆ รสกวา

ความประหมาและเกรงไดลดนอยลง ไดรบการตอนรบอยางอบอน แคไดยนคำวา

“ยนดตอนรบ” จากทานเอกอครราชทตฯ กรสกเปนเกยรตอยางมาก เพราะ

รสกวาตนเองอายนอยกวา ไดยนคำวา “ยนดตอนรบ” จากคนทอาวโสกวา รสก

เปนเกยรตอยางบอกไมถก

สปดาหแรกทไดเขามาฝกงานในสำนกงานผชวยทตทหาร รสกประทบใจ

คณอากลาหาญ ผชวยทตทหารเรอ ทานไดใหความรตางๆ มากมาย รวมไปถง

การใชชวตประจำวนทน แมกระทงรานอาหารไทยทไหนอรอย ทานกแนะนำ

มคำพดของทานททำใหฉกคดและประทบใจจนถงทกวนนกคอ “ทกคนมโอกาส

เทากนหมด อยทวาใครจะความนมาไดกอนกน” ทานกลาววา ถงเราจะไมใช

คนเกง แตสามารถหาโอกาสทจะแสวงมาใหไดกอนคนอน คำพดนทำใหฉกคด

และรสกมมานะมากขน อยากจะมงมนตงใจใหไดเขามาอย ณ ทแหงนดงทตงใจไว

หนรสกประทบใจทานมาก ทานคอยถามทกขสขอยเสมอ พาไปทานขาวทบาน

ทานใหความเปนกนเองเสมอนกบวาทานเปนพออกคนหนง นอกจากนทานยง

ไดแนะนำใหรจกกบภรรยาของทานและคณอาทานอนๆ ซงแตละทานให

ความเอนด ใจด และเปนกนเองกบหนมาก ไมวาจะเปนอาตว อาวเชยร อาประคอง

อาจต หนรสกอบอนเหมอนเปนอกหนงครอบครว หนดใจมากทไดรจกและม

เครอขาย (Network) กบคนตางวย ซงทำใหไดมมมอง แงคด และคำสอนตางๆ

มากมาย หนคดวา วยรนสวนใหญคงไมคอยไดมโอกาสพดคยกบผใหญทไมใช

พอแมและญาตของตนเอง หนคดวา นเปนสงทดทจะไดรบแนวคดและคำสอน

จากผใหญ ซงทานกไดใหความเปนกนเองกบหนมาก และรสกดใจทหนไดรบ

โอกาสทดจากตรงน ซงนอยคนนกทจะไดมาสมผส

สปดาหตอมา หนยายมาทำงานกบทานผอำนวยการ จรนนท วงษมงคล

ประจำสำนกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ กรงพนมเปญ ซงเปนอกทานทหน

รกและเคารพเหมอนกบทานเปนแมอกคนหนง ทานใหความเปนกนเองและใจด

วทยสราญรมย๗๔

55-11-056_003-117_V.indd 74 11/24/12 4:32:03 PM

กบพวกเราเหมอนลกเหมอนหลาน ความรทไดจากทานมากมาย ไมใชแตเพยง

ความรจากระบบการทำงานในสำนกงานเพยงอยางเดยว ทานพาไปชมงาน

ผลไมไทย ทานชใหเหนถงเครอขายของการทำงาน อธบายระบบการทำงาน

ของทาน และทหนตนเตนและดใจทสด คอ ทานพาไปสระแกวและเสยมเรยบ

ดวย ตอนแรกทไดรวาทานจะพาไปกตนเตนมากแลว ทจะไดไปเหน ๑ ในมรดกโลก

ทสำคญอยางนครวด นครธม แตพอไปเหนกบตามนตนเตนยงกวา ความรสกแรก

ทไดเหน คอ รสกขนลกและตนตาตนใจมากวา ทำไดอยางไร ทาน ผอ.จรนนทฯ

จงไดพาไปดวธการทำกอนดวย ทานไดบรรยายกอนทจะมาเปนอยางน

กระเทาะและแกะสลกอยางไร กอเปนปราสาทกอนหรอแกะสลกกอน

ทานจรนนทฯ ไดใหความรตางๆ ประกอบการชมมากมาย ซงตลอดการเดนทาง

บนรถสองขางทาง ทานไดบรรยายใหฟงตลอดวานคออะไร ใครสราง

สรางเพออะไร ทานเปนเสมอนคณแมและคณคร การบรรยายของทานทำให

สงทเหนอยตรงหนา นาคนหามากยงขน หนรสกทงและหลงรกในความงดงาม

ของนครวด นครธม ทานพาไปดปราสาท ๔ ปราสาท ไดแก นครวด บายน ตาพรม

และประสาทสชมพ ซงทหนชอบทสดกคอ บายน ถงแมแดดจะรอนกไมรสกทอ

ทจะเดนชมตอไป รสกวาการมากมพชาของหนครงนคมแลว ยงคดวาถามโอกาส

จะพาคณพอคณแมมาชมทน วนนนหนรสกหลงใหลกมพชาขนมาดวยกลนอาย

ของอารยธรรมและความงดงาม ผคนยมแยมเมอรวา เราเปนนกทองเทยว

ชาวไทย เขากใหการตอนรบเปนอยางด ตลอดระยะเวลาทฝกงานกบพาณชย

ประสบการณการฝกงานทสถานทตไทยในกรงพนมเปญ ๗๕

55-11-056_003-117_V.indd 75 11/24/12 4:32:03 PM

หนรสกเหมอนเวลาผานไปเรวมาก ไดทงความรและความสนกสนาน งานท

ไดรบมอบหมายมาทำใหรวาหนไมไดตรงไหน ไดตรงไหน ตรงไหนบกพรอง

ทานจรนนทฯ กแนะแนวให นอกจากน การฝกงานกบสำนกงานฯ ยงทำใหหน

ไดเขามารจกกบพณฐและพโอ พโอเปนนางฟาเลยกวาได เวลามปญหาอะไร

ในการใชชวตทน พโอจะใหคำแนะนำใหกำลงใจผานโซเชยลเนตเวรคได

ตลอดเวลา เราคยกนบอยๆ หลงจากหนเลกจากการฝกงานในตอนเยน บางทท

ทอบางกไดกำลงใจตรงนจากพโอ ถงแมตอนนพทงสองจะประสบอบตเหต

และรกษาตวอยในโรงพยาบาล แตหนคดวากำลงใจและสงดๆ จะทำใหพทงสอง

ผานพนไปได

หลงจากฝกงานกบสำนกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ หนกไดมา

ฝกงานในสวนของกระทรวงการตางประเทศซงเปนความใฝฝนของหน คอ

ไดเขามาเหนระบบการทำงานในกระทรวงการตางประเทศ พอไดเขามาเหน

กแปลกใจทพๆ ทกคนทำงานหนกมาก โดยเฉพาะพโม เพราะหนไดมโอกาส

ฟงพโมบรรยายงานในความรบผดชอบ ซงหนคดวามนดรอบดานมากๆ

ภาษาชาวบานเรยกวา ครอบจกรวาล คอปญหาทกดานของคนไทยทน ใครม

ปญหาอะไรกโยนเขาสถานทต ซงบางเรองหนคดวาควรชวยตวเองกอน พๆ

และอาๆ ทกคนทำงานหนกกนมาก และทำงานกนเลยเวลาดกดน พอหนไดเขามา

เหนการทำงานหนกของระบบราชการ ทำใหทศนคตของหนเปลยนไปทวา

บางททำไมโทรตดตอขาราชการตองใชเวลานาน กวาจะไดทำเรอง กวาจะเสรจ

บางคนกหนาบงตง พอไดเขามาทำงานกเขาใจวางานเยอะมาก รอบดาน

ไมไดทำงานเพยงดานเดยว ยงวนทเหนคนมาทำพาสปอรตกบพโม แลวเตรยม

เอกสารมาไมครบ แตกลบบอกพโมวา เคยมาทำแลว ชวยดของเกาไดไหม

ซงหนกเขาใจเลยวา งานมนรอบดานจรงๆ ประชาชนอยางเราควรจะชวยเหลอ

ตวเองกอน ไมใชเพยงแตตอวาวาระบบราชการทำงานชา เพราะวาเขาไมไดมแต

งานบรการประชาชนแตเพยงอยางเดยว งานเอกสารกม บรการกไมไดบรการ

ดานเดยว แตบรการรอบดาน

วทยสราญรมย๗๖

55-11-056_003-117_V.indd 76 11/24/12 4:32:03 PM

นอกจากน หนยงประทบใจ

เจาหนาททองถน (Local Staff)

ทนดวย เพราะทกคนลวนเปนกนเอง

ยมแยมและพดคย ถงแมหนจะ

เปนแคเดกฝกงาน แตทกคนกให

คำแนะนำ เมอหนสอบถามอะไรไป

กจะคำแนะนำทดกลบมา ไดทง

ภาษาทองถนบางคำ ไดรอยยม

ไดรจกประเทศมากขนจากปากและมมมองของคนทนเอง

คนขบรถและแมบานทกคนกไดใหความรเรองบานเมองทน พอนงรถ

ผานตรงไหน เขากจะบอกวาตรงนคออะไร ตรงนนคออะไร หนไมเคยมองวา

พเปนแคคนขบรถหรอแมบานเลย ทกคนตางใหความนอบนอมทงๆ ทหน

อายนอยกวา จนบางทหนรสกละอาย ตองยกมอไหวขอบคณทกครงทพๆ

คอยบรการสงตางๆ ทงใหคำแนะนำ ใหความชวยเหลอ ตลอดจนภาษาทองถน

เปนลามเวลาไปเทยว ไปทานอาหาร

พดถงอาหารทนกไมไดแยอยางทคดเลย ถงแมจะเปนอาหารทองถนก

อรอย อาหารทหนชนชอบกคอ ซอมลอ มจ (แกงสมของขแมร) ไขเจยวปลาสม

มาทนไดทานอาหารหลากหลายมาก บางมอตองทำทานเอง แตกสนกด ถอเปน

ประสบการณการใชชวต

สถานททองเทยวทหนชอบกคอวด ไมไดเจาะจงวาตองวดไหน แตทชอบวด

ทน เพราะเขามเอกลกษณ หลายวดแกะสลกกำแพงและทาสเดยวคอสเลอดหม

หรอไมกไมทาสเลย ปลอยใหเปนสปนธรรมชาต หนรสกวาสวยดซงประเทศเรา

ไมม

ตอนเยนๆ เกาะกลางถนนของทนจะใชเปนทออกกำลงกาย เพราะ

เกาะกลางถนนกวางมาก มทงคนเตนแอโรบค ตแบด เตะตะกรอ ฯลฯ หนชอบมาก

ประสบการณการฝกงานทสถานทตไทยในกรงพนมเปญ ๗๗

55-11-056_003-117_V.indd 77 11/24/12 4:32:03 PM

เวลานงรถผานแลวเพลนตาทไดเหน มตนไมรมรนมาก ผดกบบานเราท

เกาะกลางถนนเลก ไมสามารถทำอะไรไดไมมตนไมดวยซำ หลงๆ มแตปน

เนนใหถนนมหลายเลนมากกวา

สถานททชอบทสดในพนมเปญกคอ แถวถนนรมนำ รสกวาสวยงามมาก

แมนำกวางใหญและมหลายส ในเมองหลวงสามารถรกษาธรรมชาตใหสวยงาม

แบบนได ถอวามระบบจดการทด ไมปลอยใหนำเนาเสยสงกลนซงทำลาย

การทองเทยว

แตสงทหนคางคาใจกคอทำไมตองแยก Elite Zone ไวทเกาะเพชร

ถงแมหนจะชอบและตนตากบตกตางๆ ในนน สวนสนกและผงทวางไววาจะ

สรางหางสรรพสนคาขนาดใหญ ฯลฯ หนยงคดทจะกลบมาดความอลงการ

เมอเกาะนสรางเสรจ แตกอดคดไมไดวา ชองวางระหวางคนรวยกบคนจนทน

มมากเกนไปหรอเปลา คนจนกนาสงสารมาก แรงงานไดเงนเดอนนอย อยากให

พวกเขาไดรบการชวยเหลอมากกวาน ขนาดชอบรเวณนน ยงใชคำวา Elite ซงด

แบงแยกมากเกนไป

แตทงน หลงจากทหนไดมาอยทนเปนเวลา ๖ สปดาห หนรสกรกประเทศน

มากขน รสกวากมพชาเปนประเทศหนงทมอารยธรรมอนงดงาม ผคนนารก

อบอน ถอยทถอยอาศย ดจากการจราจรทไมมกฎเกณฑ หากเปนประเทศไทย

คงบบแตร ลงมายงกนแลว ทศนคตของหนไดเปลยนไปมาก จากคำบอกเลา

ของคนไทยทวากมพชานากลวนะ จะมาอยไดหรอ ฯลฯ ทำใหหนคดวา หนจะ

กลบไปบอกคนเหลานนวา กมพชาไมไดเปนอยางทคดเลย เขาใจผดอยางสนเชง

และเขากเจรญดวยแลวทงทางวตถและจตใจ มแตเราทไมเปดกวาง ไมสนใจ

ประเทศเพอนบาน ชวงใกล จะกลบรสกใจหาย รสกผกพนกบทน คนทน อาๆ

ทกคน และสถานทแหงนดวย

ตองขอขอบพระคณ ทานเอกอครราชทตสมปองฯ ททำใหหนไดมโอกาส

เขามาฝกงานทน ไดเขามาสมผสความอบอนและประสบการณตางๆ มากมาย

ทงประสบการณการทำงาน และประสบการณการใชชวต ซงไมสามารถนำมา

วทยสราญรมย๗๘

55-11-056_003-117_V.indd 78 11/24/12 4:32:03 PM

ประสบการณการฝกงานทสถานทตไทยในกรงพนมเปญ ๗๙

รอยเรยงเปนตวหนงสอไดทงหมด การมาทนหนคาดหวงแคจะเหนระบบ

การทำงานของอาชพและหนวยงานทหนใฝฝน แตสงทไดกลบมานนมน

มากกวานนมาก แมจะมอปสรรคผานเขามาบาง แตกสามารถผานมนไปไดดวยด

และยงทำใหหนมประสบการณและเขมแขงมากยงขน ตองขอขอบพระคณทาน

เปนอยางมากททานสละเวลาทงในวนแรกของการฝกงานใหคำแนะนำตางๆ และ

แนะแนวทางในการอยทน รสกอบอนทไดรบการตอนรบเปนอยางดจากทานคะ

ขอบพระคณสำหรบทกๆ อยาง รวมทงโอกาสไดไปรวมงานเลยงบนเรอ ขนมปง

แสนอรอย คำแนะนำตางๆ เวลาททานคอยเรยกไปพบถามทกขสข และ

การตอนรบเปนอยางด ขอบพระคณจรงๆ คะ

พรอมน หนตองขอขอบคณทานผอำนวยการจรนนท คณอากลาหาญ

ผชวยทตทหารเรอ และคณอาทานอนๆ ทคอยใหคำแนะนำ และความร

ตางๆ รวมไปถงคณอาดเรก ทานผชวยทตทหารบกทใหทพกแกหน ถงแมทาน

จะตดประชมบอยๆ แตกคอยเปนหวงพวกเราทกคน เจาหนาททองถนทกคน

อาเพยบ พปอง พมะนาว พโม และคณอาคนอนๆ ทไมไดกลาวถง หนรสกอบอน

และซาบซงใจจรงๆ คะ หนรสกรกประเทศนขนมาก และจะกลบมาอกครงแนนอน

กลบไปครงนสงทเปลยนไปแนๆ กคอ ทศนคตใหมทมตอประเทศเพอนบาน

ประเทศน

55-11-056_003-117_V.indd 79 11/24/12 4:32:43 PM

“พระเอยพระหนอนาถ งามพลาสดงดวงมณใส พระเสดจจากฟาสราลย มาเพอใหฝงชนกมลปรด

ดอกเอยดอกจมปา หอมชนจตตดนาสา ยงดมยงพาใหดมเอยฯ

หอมพระเดชทรงยศโอรสราช แผเผยผงาดในแดนไกล พงเดชพระหนอไท เปนสขสมใจไมวางวายฯ

รปลมายคลายพระปตราช ผวผดผาดเพยงชนนศร ขอพระจงทรงคณวบลยทว เพอเปนทรมเกลาขาเฝาเทอญฯ

ดอกเอยดอกพทธชาต หอมเยนใจในสอาด หอมบมขาดสคนธเอยฯ

หอมพระคณการญเปนประถม เยนเกลาเหมอนรมโพธทอง เหลาขาทลลออง ภกดสนองพระคณไทฯ”

บทกลอมพระบรรทมพระราชกมาร ประกอบเพลง “ลำปลาทอง”

ทพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ทรงพระราชนพนธ

เตรยมไวลวงหนากอนมพระประสตการของสมเดจพระเจาภคนเธอ

เจาฟาเพชรรตนราชสดา สรโสภาพณณวด

สงเสดจดวงแกวสสวรรค

กองบรรณาธการ

วทยสราญรมย๘๐

55-11-056_003-117_V.indd 80 11/24/12 4:32:44 PM

สงเสดจดวงแกวสสวรรค ๘๑

55-11-056_003-117_V.indd 81 11/24/12 4:32:52 PM

วทยสราญรมย

สมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดา สรโสภาพณณวด

ทรงเปนพระราชธดาเพยงพระองคเดยวในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลา-

เจาอยหว รชกาลท ๖ กบพระนางเจาสวทนา พระวรราชเทว ประสตเมอ

วนท ๒๔ พฤศจกายน ๒๔๖๘ ณ พระทน งเทพสถานพลาส ในหม

พระมหามณเฑยร พระบรมมหาราชวง กอนทสมเดจพระบรมชนกนาถ

จะเสดจสวรรคตเพยงวนเดยว

พระนาม เพชรรตนราชสดา สรโสภาพณณวด ซงหมายความวา

ลกสาวผเปนดงดวงแกว ของพระมหากษตรย มพระกำเนดเปนศรอนงาม

พรอมนน พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวรชกาลท ๗ พระราชทาน

ใหในพระราชพธสมโภชเดอนและขนพระอ และทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ

ใหออกคำนำหนาพระนามวา สมเดจพระเจาภาตกาเธอ ซงแปลวาหญงทสบเนอง

มาจากพชาย ตามพระฐานนดรศกดแหงพระบรมวงศ

ในรชสมยพระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาอานนทมหดล

พระอฐมรามาธบดนทร ไดมพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหออกคำนำหนา

พระนามเปน สมเดจพระเจาภคนเธอ อนมความหมายวา “นองหญง”

ตามพระฐานนดร ตอมาถงรชกาลปจจบน ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ

ใหคงคำนำหนาพระนาม สมเดจพระเจาภคนเธอ ผเปนพระเชษฐภคน

เนองจากคำวา “ภคน” สามารถ แปลไดทง “นองหญง” และ“พหญง”

ภายหลงเหตการณเปลยนแปลงการปกครอง พระนางเจาสวทนา

พระวรราชเทว ทรงพระกรณาโปรดใหสรางตำหนกทประทบขนใหมเปนการ

สวนพระองค ขนบนทดนรมถนนราชสมาตดกบถนนสโขทย ซงเปนทดน

พระราชทานจากพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ตงแตคราว

อภเษกสมรส พรอมกบประทานชอตำหนกนวา “สวนรนฤด”

๘๒

55-11-056_003-117_V.indd 82 11/24/12 4:32:54 PM

สงเสดจดวงแกวสสวรรค

ณ สวนรนฤด สมเดจพระเจาภาตกาเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาฯ

ไดทรงพระอกษรตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ โดยพระอาจารย

พเศษจากโรงเรยนราชน ตอมา ไดเสดจไปทรงพระอกษร ณ โรงเรยนราชน

จนจบชนประถมศกษาปท ๓ แลวทรงลาออกมาทรงพระอกษรกบ

มสซสเดวส อดตครโรงเรยนวฒนาวทยาลย และนางสาวศรนาถ สทธะสนธ

(ศาสตราจารยเกยรตคณ ทานผหญงศรนาถ สรยะ)

พระนางเจาสวทนาฯ พระชนน ทรงเหนวา พระพลานามยของพระธดา

ไมสสมบรณนก จงนำพระธดาไปประทบรกษาพระอนามย และทรงศกษาตอ

ณ ประเทศองกฤษ ในป ๒๔๘๐

เมอสงครามโลกครงท ๒ อบตขน ประเทศองกฤษตกอยในภาวะ

สงครามและถกโจมตอยางหนก ทงสองพระองคทรงไดรบผลกระทบ

เปนอยางยง ตองทรงรบปนสวนอาหารเชนเดยวกบพลเมององกฤษทวไป และ

ตองเสดจลภยไปประทบในแควนเวลส แมในความยากลำบากนน ทงสองพระองค

กยงทรงมนำพระทยตอผประสบภยสงคราม เสดจไปทรงชวยเหลอกจการ

สภากาชาดองกฤษ ทรงถกเครองกนหนาวและมวนผาพนแผลสำหรบผ

ปฏบตงานในแนวรบ สภากาชาดองกฤษจงทลเกลาฯ ถวายเกยรตบตรสรรเสรญ

ในนำพระทยของราชนารแหงสยามทงสองพระองค

เมอสงครามใกลยต ทงสองพระองคไดทรงยายไปประทบ ณ เมองไบรตน

มณฑลซสเซค ระหวางนไดทรงศกษาไวยากรณและวรรณคดองกฤษ และ

ทรงเรยนเปยโน พระอจฉรยภาพในการทรงเปยโนนเปนทกลาวขวญกนมาก

เนองจากทรงจดจำโนตเพลงไดอยางแมนยำแมจะทอดพระเนตรเพยงครงเดยว

กตาม ยงกวานนยงทรงสามารถบรรเลงเพลงทไมเคยทอดพระเนตรโนตมากอน

เพยงแตทรงเคยฟงและทรงจำทำนองไดเทานน กทรงเปยโนไดทนท

๘๓

55-11-056_003-117_V.indd 83 11/24/12 4:32:55 PM

วทยสราญรมย

สมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดา สรโสภาพณณวด

ยงทรงมพระอจฉรยภาพในการคำนวณปฏทนรอยปไดอยางแมนยำ ทงยงทรง

มความจำแมนยำอยางยง ทรงจำวนเดอนปเกด ตลอดจนกระทงวนทมาเฝา

ของบคคลตางๆ ไดเปนจำนวนมาก

ตลอดเวลาทประทบในองกฤษ บรรดาขาราชการและนกเรยนไทย

ตางกลาวขานกนถงความอบอน ความสนกสนาน และความชนชมใน

พระการณยธรรมของสมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาฯ

และพระชนน ผพระราชทานและประทานความเปนกนเองแกผไกลบาน

เหลานนใหไดรสกอบอน ทงสองพระองคจะทรงพระกรณาโปรดใหคนไทยใน

องกฤษไดเฝา และพระราชทานเลยงอยเนองนตย และมพระกรณาแก

กจการตางๆ ของชาวไทยอยเสมอ เชน ทรงรวมงานสมาคมนกเรยนในองกฤษ

เปนประจำ ทรงชวยเหลอทกเรอง เชน นกเรยนไทยบางคนมปญหาเรอง

สขภาพ กโปรดใหแพทยประจำพระองคชวยดแล

นวตประเทศไทย สมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาฯ พรอมดวยพระชนน

พระนางเจาสวทนา พระวรราชเทว ไดเสดจกลบมาประทบในประเทศไทย

เปนการถาวร เมอวนท ๒ พฤศจกายน ๒๕๐๒ แลวทรงซอทดนในซอย

สขมวท ๓๘ และทรงพระกรณาโปรดใหสราง “วงรนฤด” ขนเปนทประทบ

หลงจากเสดจนวตประเทศไทยไดไมกปตอมา พระนาม “เจาฟาหญง

เพชรรตนฯ” กเรมตดหประชาชน ทรงมงมนบำเพญพระกรณยกจเพอแบงเบา

พระราชภาระในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว และสมเดจพระนางเจาฯ

พระบรมราชนนาถ โดยเฉพาะเสดจไปทรงเยยมราษฎร ดวยความตงพระทย

วรยะอตสาหะ

๘๔

55-11-056_003-117_V.indd 84 11/24/12 4:32:56 PM

สงเสดจดวงแกวสสวรรค

ในดานการแพทยและการสาธารณสข พระองคทรงตงกองทนและ

มลนธในโรงพยาบาลตางๆ เชน ทนเพชรรตนการญ ในศรราชมลนธ

โรงพยาบาลศรราช มลนธสมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดา

สรโสภาพณณวด ในโรงพยาบาลเจาพระยาอภยภเบศร นอกจากน ทรงรบ

มลนธวชรพยาบาล โรงพยาบาลเจาพระยาอภยภเบศร สำนกงานอาสากาชาด

สภากาชาดไทย และมลนธดลยภาพบำบดเพออายและสขภาพไวใน

พระอปถมภ และทรงใหการอปการะกจการของโรงพยาบาลตางๆ

พระกรณยกจสำคญอกประการหนง คอการสบสานกจการทสมเดจ

พระบรมชนกนาถ และสมเดจพระศรพชรนทราบรมราชนนาถ พระพนปหลวง

ซงทรงเปนสมเดจพระอยยกา ไดพระราชทานกำเนด หรอทรงเกยวเนอง

เชน ทรงอปการะกจการของจฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

วชราวธวทยาลย โรงเรยนยพราชวทยาลย โรงเรยนราชน โรงเรยนวเชยรมาต

และสภากาชาดไทย เปนตน ทงยงทรงกอตงหอวชราวธานสรณ และมลนธ

พระบรมราชานสรณพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ในพระบรม-

ราชปถมภ เพอเผยแพรพระเกยรตคณของสมเดจพระบรมชนกนาถอกโสดหนง

นอกจากน ยงทรงเปนผนำในการอนรกษมรดกสถาปตยกรรมใน

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว อนไดแก พระราชวงสนามจนทร

จงหวดนครปฐม พระราชนเวศนมฤคทายวน จงหวดเพชรบร และพระราชวง

พญาไท ในบรเวณโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

แมพระอนาม ยจะไม ส สมบ รณ แต สม เด จพระ เจ าภคน เ ธอ

เจาฟาเพชรรตนราชสดาฯ กทรงมพระปณธานอนแนวแนในการบำเพญ

พระกรณยกจเพอประโยชนสขของประชาชนชาวไทย โดยไมทรงคำนงถง

ความยากลำบากพระวรกาย ดงพระดำรสทพระราชทานในงานฉลองพระชนมาย

๖๑ พรรษา เมอวนท ๒๒ พฤศจกายน ๒๕๒๙ ณ วชราวธวทยาลย

ความตอนหนงวา

๘๕

55-11-056_003-117_V.indd 85 11/24/12 4:32:57 PM

วทยสราญรมย

“ฉนขอกลาวตอทานทงปวงวา จะพยายามบำเพญตนเพอประโยชน

แกบานเมองดวยความจงรกภกดตอบานเกด และตอองคพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวผทรงเปนพระประมขของชาต ทงจะไดรกษาเกยรตศกด

แหงความเปนราชนารในมหาจกรบรมราชวงศไวชวชวต”

พระจรยวตร ทานผหญงดษฎ มาลากล ณ อยธยา ไดบนทกไววา

“สมเดจเจาฟาฯ ทรงเปนผบรสทธสะอาด ทงพระกาย พระหฤทย และ

พระวาจา ไมมใครเคยไดยนพระวาจาอนกาวราวหยาบคายออกมาจาก

พระโอษฐของพระองคเลยแมสกครงดยว ถาเมอใดทรงพระพโรธมาก และ

มพระประสงคจะทรงบรภาษผใด กจะรบสงไดแตเพยงคำวา ซด เทานนเอง

เพราะพระองคไดรบการถวายพระอภบาลมาอยางเปนสมเดจเจาฟาฯ แทๆ

ทำใหไมทรงรจกคำทไมสภาพทกประเภท กลาวโดยยอกคอ พระองคทรง

ปฏบตตามหลกธรรมะประจำตวของผเปนใหญโดยไมเสแสรง หรออาจ

กลาวไดอกนยหนงวา โดยมไดทรงรสกพระองคเลยวาพระจรยวตรททรง

ปฏบตอยนนคอทรงปฏบตตามหลกแหงทศพธราชธรรมนนเอง”

หนงในพระจรยวตรอนควรแกการสรรเสรญอกประการหนงกคอ

ทรงตรงตอเวลาและทรงตระหนกถงคณคาของเวลาเปนอยางยง ไมทรงปลอย

เวลาใหลวงไปโดยเปลาประโยชน ยามทรงวางพระภารกจ จะทรงถกนตตง

เปนผาพนคอพระราชทานทหารตำรวจทปฏบตราชการชายแดน ตลอดจน

ถกเสอกนหนาวพระราชทานขาราชบรพารอยเสมอ

พระจรยวตรทสามารถเปนแบบอยางแกประชาชนกคอ ทรงนยมและ

ภาคภมในความเปนไทยอยางยง แมจะประทบในตางประเทศเปนเวลานาน

ดงจะเหนไดจากทรงโปรดฉลองพระองคผาไหมไทย รองพระบาท กระเปาทรงถอ

๘๖

55-11-056_003-117_V.indd 86 11/24/12 4:32:58 PM

สงเสดจดวงแกวสสวรรค

และเครองพระสำอางทผลตในประเทศไทย ทงยงโปรดนำอบไทยอยางมาก

ทรงใชมาตงแตเมอพระชนมายได ๑๐ พรรษา

สมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาฯ ทรงเครงครดเรอง

การใชภาษาไทยเปนพเศษ มรบสงภาษาไทยถกตองชดเจน จะมรบสง

ภาษาองกฤษหรอภาษาฝรงเศสกบชาวตางชาตเทานน ไมโปรดใหคนไทย

กราบทลภาษาไทยปนภาษาตางประเทศ โปรดใหใชคำไทย เชน ลอคประต

ใหกราบทลวา ลงกลอนประต เปนตน นอกจากน ยงทรงใชจายอยางระมดระวง

เงนใชจายสวนพระองคจะทรงจดรายการไวชดเจน ทรงประหยดไฟฟา

โดยเมอจะเสดจเขาหองใด จะทรงเปดเครองใชไฟฟาเอง ไมโปรดให

เปดถวายลวงหนา เมอเสดจออก กทรงปดเอง

สมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดาฯ ทรงยดมนใน

พระพทธศาสนา ทรงบำเพญพระกศลอยเนองนตย เสดจไปทรงบำเพญพระกศล

ถวายผาพระกฐนอยางนอยปละ ๓ วด เปนประจำทกป ทรงนำหลกธรรมของ

องคสมเดจพระสมมาสมพทธเจามาเปนแนวพระจรยาในพระองคมาโดยตลอด

ทรงสนพระทยศกษาธรรมะ ทรงอานหนงสอธรรมะ และโปรดทรงฟง

พระธรรมเทศนาและพระพทธมนตเปนอยางยง ทานผหญงดษฎมาลา มาลากล

ณ อยธยา บนทกไววา สมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดา

สรโสภาพณณวด ทรงศกษาธรรมะอยางตอเนองและลกซง เคยมรบสง

พระราชทานพระโอวาทความวา “โทสะนนเหมอนไฟ เชน ตะเกยงทจดไฟ

ถารนแรงขนเมอใด กใหระงบเสย เหมอนเราดบตะเกยง คอ คอยๆ หร

ตะเกยงลง แลวโทสะกจะดบหายไปเอง”

๘๗

55-11-056_003-117_V.indd 87 11/24/12 4:32:59 PM

วทยสราญรมย

สมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดา สรโสภาพณณวด

ไดเสดจไปประทบรกษาพระอาการตดเชอในกระแสพระโลหต ณ โรงพยาบาล

ศรราช ตงแตวนท ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๔ แมคณะแพทยจะไดถวาย

การรกษาอยางใกลชดจนสดความสามารถ พระอาการประชวรไดทรดลง

ตามลำดบ และสนพระชนมเมอวนท ๒๗ กรกฎาคม ๒๕๕๔ สรพระชนษา

๘๕ พรรษา

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอม

ใหสำนกพระราชวง จดการพระศพสมเดจพระเจาภคนเธอ เจาฟาเพชรรตนราชสดา

สรโสภาพณณวด ถวายพระเกยรตยศสงสดตามราชประเพณ ประดษฐาน

พระศพ ณ พระทนงดสตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวง และทรง

พระกรณาโปรดเกลาฯ ใหจดพระราชพธพระราชทานเพลงพระศพขน

ณ มณฑลพธทองสนามหลวง ในวนท ๙ เมษายน ๒๕๕๕

๘๘

55-11-056_003-117_V.indd 88 11/24/12 4:33:01 PM

ควรมควรแลวแตจะโปรดเกลาโปรดกระหมอม นางสาวชลทพาวญญนาวรรณรอยกรอง

โอดวงแกวพระมงกฎพสทธรตน เจดจรสขตตยานารสรวง

พระเมตตาขาพระบาทราษฎรทงปวง ตลอดหวงชวงพระชนมลนพระทย

สงเสดจพระขวญรตนนวตฟา คองคธรราชาอาองคไท

สถตสวรรคเพชรรตนาลย รนฤทยเกษมสนตนรนดรเทอญ

ดวงแกวพระมงกฎ

55-11-056_003-117_V.indd 89 11/24/12 4:33:03 PM

สภาศร อมาตยกล

พระพทธศาสนาในแอฟรกา

เมอครงทประเทศไทย โดยมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

เปนเจาภาพจดการประชมวสาขบชานานาชาต ครงท ๙ (พ.ศ. ๒๕๕๕)

เพอเปนการเฉลมฉลอง “พทธชยนต : ๒,๖๐๐ ป แหงการตรสรของพระพทธเจา”

วทยสราญรมย๙๐

พระภกขพทธรกขตาทลเกลาฯ ถวายหนงสอแดสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฎราชกมาร ในการประชมวสาขบชานานาชาต

ครงท ๗ ปพ.ศ. ๒๕๕๓

55-11-056_003-117_V.indd 90 11/24/12 4:33:06 PM

พระภกขพทธรกขตากลาวถอยแถลงในการประชมวสาขบชานานาชาต ครงท ๙ ปพ.ศ. ๒๕๕๕

(จากซาย) อรศรและสภาศร อมาตยกล,

พระภกขพทธรกขตา,อครสทธ อมาตยกล

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๙๑

ภายใตหวขอเรอง “พระปญญาตรสรของพระพทธเจาเพอประโยชนสข

ของมวลมนษยชาต” โดยประชมระหวางวนท ๓๑ พฤษภาคม และวนท

๑-๒ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๕ ณ มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

อำเภอวงนอย จงหวดพระนครศรอยธยา ศนยประชมสหประชาชาต

กรงเทพมหานคร และพทธมณฑล อำเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม (http://

www.undv.org/vesak2012/th/2012declaration.php) นน

พระภกขพทธรกขตา (Venerable Bhikkhu Buddharakkhita)

พระสงฆชาวยกนดา แหงทวปแอฟรกา ไดรบเชญใหเขารวมการประชมวสาขบชา

นานาชาต ครงท ๙ ดงกลาว โดยรวมเปนวทยากรและองคปาฐก ในหวขอตางๆ

ดวย ทงน ทานไดรบเชญใหเขารวมการประชมวสาขบชานานาชาตทจดขนใน

ประเทศไทยมาตงแตครงท ๒ (เมอป พ.ศ. ๒๕๔๘) จนถงปจจบน

55-11-056_003-117_V.indd 91 11/24/12 4:33:54 PM

พระภกขพทธรกขตา เปนพระสงฆในพระพทธศาสนารปแรกทเปน

ชาวแอฟรกนทานมกำเนดในประเทศยกนดา (Uganda - ตงอยทางตะวนออกของ

ทวปแอฟรกา) และเรมมความสนใจในคำสอนของพระพทธศาสนาตงแตเยาววย

ตอมาทานไดเรมแสวงหาอาจารยทางดานจตวญญาณ และมโอกาสพบ

พระสงฆไทยในอนเดย อกทงเคยพบองคดาไล ลามะ ดวย ในทสดทานได

สละความสขทางโลก เพอเขาสทางธรรมและบวชเปนพระภกษ (เถรวาท)

ในพระพทธศาสนา ทสหรฐอเมรกา เมอป พ.ศ. ๒๕๔๕ (ค.ศ.๒๐๐๒) จากนน

ทานไดเรมภารกจธรรมในการนำพระพทธศาสนาเขาสประเทศยกนดา

ซงทานตองประสบปญหาและอปสรรคตางๆ ตลอดจนความไมเขาใจจาก

ชมชนทองถนและญาตมตร แตดวยความมงมนอดทนของทาน จงสามารถ

สรางความเขาใจใหเกดขน และจดตงศนยพระพทธศาสนาไดในป พ.ศ.

๒๕๔๘ (ค.ศ. ๒๐๐๕) ทกรงกมปาลา (Kampala) นครหลวงของยกนดา

ประเทศทเปนบานเกดเมองนอนของทานในแอฟรกานนเอง

พระภกขพทธรกขตาเขยนหนงสอ เรอง “การเพาะเมลดพนธแหงธรรมะ

ในแอฟรกา” เมอป พ.ศ. ๒๕๔๙ (ค.ศ. ๒๐๐๖) มจดมงหมายเพอตอบคำถาม

และอธบายถงพฒนาการของพระพทธศาสนาในแอฟรกาโดยเฉพาะในประเทศ

ยกนดา และยงมงหวงใหงานเขยนของทานเปนแรงบนดาลใจสำหรบการเดนทาง

ในโลกแหงธรรมะ ซงดฉนไดเคยนำงานเขยนของทานดงกลาวตพมพลงในหนงสอ

วทยสราญรมย กระทรวงการตางประเทศ ฉบบท ๕๒ (กรกฎาคม-กนยายน

๒๕๕๔) และฉบบท ๕๓ (ตลาคม-ธนวาคม ๒๕๕๔)

ดฉนมโอกาสพบพระภกขพทธรกขตาครงแรกเมอทานเดนทางแวะผาน

กรงไนโรบ ประเทศเคนยา ในเดอนมนาคม พ.ศ. ๒๕๔๘ (ค.ศ. ๒๐๐๕) เพอตอ

ไปยงประเทศยกนดา นบเปนครงแรกททานเดนทางไปบานเกดของทานในฐานะ

พระสงฆในพระพทธศาสนา ดฉนรสกปลมปตใจในเจตนารมณและความมงมน

ของทานในการนำพระพทธศาสนาเขาไปเผยแผในแอฟรกา ในการพบกนครงนน

วทยสราญรมย๙๒

55-11-056_003-117_V.indd 92 11/24/12 4:33:54 PM

Africa ดฉนจงขอประมวลความรและงานเขยนของพระภกขพทธรกขตา

รวมทงทดฉนไดไปศกษาคนควาเพมเตมเกยวกบพระพทธศาสนาในแอฟรกา

มาเรยบเรยงเสนอในบทความน ดงน

ทวปแอฟรกาใหญเปนอนดบสองของโลกรองจากทวปเอเชย ประกอบดวย

๕๓ ประเทศ มประชากรรวมโดยประมาณ ๕๕๒ ลานคน ในจำนวน ๕๓ ประเทศ

ของทวปแอฟรกาน มประเทศหลกๆ ทมการดำเนนกจกรรมและจดตงวดหรอ

ศนยพระพทธศาสนาแลว ๖ ประเทศคอ แอฟรกาใต (South Africa) แทนซาเนย

ประเทศในทวปแอฟรกา

ทมวดหรอศนยพระพทธศาสนา

วทยสราญรมย๙๔

55-11-056_003-117_V.indd 94 11/24/12 4:33:54 PM

(Tanzania) บอตสวานา (Botswana) มาลาว (Malawi) เคนยา (Kenya) และ

ยกนดา (Uganda) ทงน พระพทธศาสนายงคงเปนเรองคอนขางใหมสำหรบ

ทวปแอฟรกา แตกนาจะมศกยภาพสำหรบการพฒนาไปไดอกมาก

ประเทศแอฟรกาใต แมขณะนจะเรมมพระพทธศาสนาเขาไปเผยแผและมกจกรรมในทวป

แอฟรกาบางแลว แตชมชนชาวพทธสวนใหญกอยในประเทศแอฟรกาใต และ

เปนผทสบเชอสายจากเอเชย อาท จน ญปน และเวยดนาม พระพทธศาสนา

มประวตทยาวนานในแอฟรกาใต บางหลกฐานระบวาชาวพทธกลมแรกทไปถง

แอฟรกาใต คอ พระสงฆไทย ๓ รป ดวยเหตเรออบปางลงทเมองเคปทาวน

(Cape Town) เมอปพ.ศ. ๒๒๒๙ (ค.ศ. ๑๖๘๖) จากนนมกลมคนจากเอเชย

ตะวนออกเฉยงใตทเปนชาวพทธและถกนำไปอยในแอฟรกาใตเมอศตวรรษท

๑๖ ตอมาในชวงหลงของศตวรรษท ๑๙ มคนกลมหนงถกนำมาจากอนเดยไป

เปนแรงงานในจงหวดนาทาล (Natal Province) ของแอฟรกาใต ซงมทงทเปน

ชาวพทธและฮนด ปจจบนเรมมชมชนชาวพทธมากขนในชวงทศวรรษท ๑๙๗๐

อยกระจดกระจายตามเมองตางๆ และเมอถงกลางทศวรรษท ๑๙๘๐ กเรมเหน

การปฏบตทางพระพทธศาสนาทแตกตางกน นอกจากนยงมคนเชอสาย

แอฟรกาใตหนมานบถอศาสนาพทธกนดวย

ศนยพระพทธศาสนาแหงแรกในแอฟรกาใตคอทเมองเดอรบน (Durban)

จดตงโดย ดร. หลยส แวน ลน (Dr. Luis Van Loon) เปดตอสาธารณชนเมอ

วนท ๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๓ (ค.ศ. ๑๙๘๐) ศนยพระพทธศาสนาแหงน

ไดพฒนาเปนสถานทสำหรบการศกษาและปฏบตทางดานปรชญา สมาธ และ

พทธศลป

หลงจากป พ.ศ. ๒๕๒๓ (ค.ศ. ๑๙๘๐) เปนตนมา ไดเรมมศนย

พระพทธศาสนาในทตางๆ ของแอฟรกาใตมากขน โดยมแนวทางปฏบต

(Schools, Traditions) ทแตกตางกนไป ทโดดเดนและใหญมากคอ กลมชาวพทธ

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๙๕

55-11-056_003-117_V.indd 95 11/24/12 4:33:54 PM

ชอ Fo Guang Shan Buddhist Order ไดจดตง วดนานหว (Nan Hua Temple)

สนบสนนโดยชมชนชาวพทธไตหวน มเนอทกวางใหญมาก นบเปนวดพทธ

และสำนกสงฆทใหญทสดในทวปแอฟรกา ตงอยทเมอง Bronkhorstspruit

ใกลกรงพรโตเรย (Pretoria) เมองหลวงของแอฟรกาใต วดนานหวมกจกรรม

ทางพระพทธศาสนามากมาย รวมทงเปนโรงเรยนสำหรบสามเณรทมาจาก

ประเทศอนๆ ในแอฟรกา ชมชนชาวพทธไตหวนมบทบาทสำคญในการจดตง

วดพทธหรอศนยพระพทธศาสนาและดำเนนกจกรรมทางพระพทธศาสนา

ตลอดจนโครงการการกศลและงานเพอชมชนในทอนๆ ของแอฟรกาใตเชนกน

อกทงยงไดขยายไปถงประเทศมาลาวดวย

วดนานหว แอฟรกาใต

นบไดวาแอฟรกาใตเปนประเทศทมพฒนาการทางพระพทธศาสนา

มากทสดในทวปแอฟรกา ปจจบนมศนยพระพทธศาสนาและสำนกปฏบต

อยหลายแหง บางแหงมผนำและอาจารยทเปนฆราวาสดวย แอฟรกาใต

มสถาบนการศกษาดานพระพทธศาสนาทใหญทสดในทวปแอฟรกา อาท

The African Buddhist Seminary (ABS) จดตงโดยพระภกษ Hua Li

นอกจากนมโรงเรยนในวดนานหว (The Fo Guang Shan Nan Hua Temple

African Buddhist Seminary) ทเรมรบนกเรยนมาตงแตเดอนตลาคม

วทยสราญรมย๙๖

55-11-056_003-117_V.indd 96 11/24/12 4:33:54 PM

พ.ศ. ๒๕๓๗ (ค.ศ. ๑๙๙๔) ปจจบนมนกเรยนประมาณ ๑๖๔ คนจากหลายประเทศ

คอ นวซแลนด บราซล อสราเอล มาดารกสการ เคนยา แทนซาเนย คองโก

มาลาว รวนดา แอฟรกาใต และซมบบเว ทงน นกเรยนจะไดรบการฝกชวต

แบบสามเณรเปนเวลา ๓ ป โดยศกษาทงปรชญาคำสอนในพระพทธศาสนา

และการฝกปฏบต ในขณะเดยวกน กเรยนรศาสตรความรและทกษะใน

เรองอนๆ เพอใหเปนประโยชนตอการนำไปใชในการดำรงชวตอยางมความสข

สงบ บรสทธ สรางสรรค และไมเหนแกตว

แอฟรกาใตยงเปนแหลงผลตหนงสอ งานเขยนและเอกสารทาง

พระพทธศาสนาจำนวนมาก หนงสอบางเลมไดรบการแปลเปนภาษาทองถน

โดยพระภกษและชาวพทธจากประเทศอน เชน หนงสอชอ How To Practice

Buddhism? เขยนโดยพระภกษ Dr. K Sri Dhammananda ไดรบการแปล

เปนภาษาลกนดา (Luganda) ซงเปนภาษาทองถนของยกนดา โดย Nicholas

K Ssewanyana และ Tom Kyembe มพระภกขพทธรกขตาเปนบรรณาธการ

เปนตน

ประเทศแทนซาเนย มประวตวาพระพทธศาสนาเขาสประเทศแทนซาเนยโดยชาวพทธ

ศรลงกาทไปทำงานทดาร เอส ซาลาม (Dar es Salaam) เมอปพ.ศ. ๒๔๖๓

(ค.ศ. ๑๙๒๐) ขณะนนดาร เอส ซาลามยงเปนเมองหลวงของแทนซาเนย

ในชวงนนมชาวพทธศรลงกาประมาณ ๔๕๐ คน ผทมบทบาทสำคญคอ

นาย Lokanantha และนาย Gunapala ชมชนชาวพทธศรลงกาทำงานรวมกน

เพอจดตงสมาคมชาวพทธสงหล (Sinhalese Buddhist Association) ตอมา

ไดขอทดนจากรฐบาลแทนซาเนย และไดรบบรจาคทดน ๒ เอเคอรใจกลางเมอง

ดาร เอส ซาลาม สรางเปนวด (เถรวาท) ในพระพทธศาสนา นาย Gunapala

ยงไดนำหนอพระศรมหาโพธจากเมองอนราธประ (Anuradhapura) ในศรลงกา

ไปปลกไวทวดแหงนดวย ตนพระศรมหาโพธดงกลาวเตบโตงดงามเปนตน

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๙๗

55-11-056_003-117_V.indd 97 11/24/12 4:33:54 PM

สงใหญ จงไดมการนำหนอไปปลกยงทอนๆ ในแทนซาเนย ตลอดจนทวดและ

ศนยพระพทธศาสนาในประเทศเคนยา มาลาว บอตสวานา และแอฟรกาใต

ตอมาไดมการสรางหอประชมของสมาคมขนเมอ ปพ.ศ. ๒๔๗๐

(ค.ศ. ๑๙๒๗) ซงนอกจากจะไดรบความสนบสนนจากชาวพทธศรลงกาทอยใน

แทนซาเนยแลว ยงไดรบความชวยเหลอสนบสนนในการสรางและการดแล

รกษาจากชมชนศรลงกามสลม ตลอดจนชาวครสตและฮนดดวย ปจจบนถอวา

สถานทแหงนเปนอนสรณสถานทางประวตศาสตร ดงนน แทนซาเนยจงเปน

ประเทศทมวดหรอศนยพระพทธศาสนาทเกาแกทสดในทวปแอฟรกา

ในชวงแรกสมาคมทจดตงขนใชชอวา สมาคมชาวพทธสงหล ซงไมไดรวมถง

ชาวพทธชาตอนๆ อาท ไทย พมา จน เปนตน ดงนน จงไดมการเปลยนชอเปน

“สมาคมชาวพทธ” เมอวนท ๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๑๑ (ค.ศ. ๑๙๖๘) จากนนมา

มชาวพทธและสาธารณชนทวไปเขารวมทำกจกรรมทางพระพทธศาสนา แมแต

อดตประธานาธบดของแทนซาเนยคอ Mwalimu Julius K Nyerere กเคย

ไปถวายอาหารเลยงพระดวย

วทยสราญรมย๙๘

55-11-056_003-117_V.indd 98 11/24/12 4:33:55 PM

พระ Palane Narada เปนพระภกษรปแรกทเดนทางไปทวดพระพทธศาสนา

ในแทนซาเนยเมอปพ.ศ. ๒๕๐๕ (ค.ศ. ๑๙๖๒) ซงทานยงไดสรางสถานอนบาล

เดกเลกใหกบหมบานยากจนทอยใกลเคยง ถอเปนโครงการพเศษทจดตงขน

เพอชวยเหลอชมชนพนเมองของแอฟรกา นอกจากน นบจากป พ.ศ. ๒๕๓๙

(ค.ศ. ๑๙๙๖) เปนตนมา มการจดสงนกเรยนแทนซาเนยไปเรยนทโรงเรยน

พระพทธศาสนา (African Buddhist Seminary) ในประเทศแอฟรกาใต และ

หากผานการสอบอยางด กจะไดรบโอกาสใหไปศกษาตอทางดานพระพทธศาสนา

ทไตหวน

อยางไรกตาม ไมเคยมพระสงฆอยประจำทวดในแทนซาเนยมาจนถง

ปพ.ศ. ๒๕๒๖ (ค.ศ. ๑๙๘๓) พระสงฆทไปอยประจำเปนรปแรกไดแก พระภกษ

Puhulwelle Vipassi จากนนกมพระภกษรปตางๆ เปลยนกนไปประจำ

เรอยมา

ปจจบนทวดพระพทธศาสนาในแทนซาเนยมศนยปฏบตสมาธดวย

ทงน การพฒนาของพระพทธศาสนาในแทนซาเนยในระยะหลงๆ มานน

ดำเนนการโดยพระภกษ I. Pannasekera ผเดนทางไปแทนซาเนยตงแต

ปพ.ศ. ๒๕๔๑ (ค.ศ. ๑๙๙๘) และยงคงอยมาจนถงปจจบน ทานไดจดกจกรรมตางๆ

ทางพระพทธศาสนาทวดพระพทธศาสนาในเมองดาร เอส ซาลาม รวมทง

สอนสมาธ สรางโรงเรยนพยาบาลสำหรบนกเรยนทยากจนไมมทนเรยน และ

พระพทธรปในวดพระพทธศาสนา แทนซาเนย

พระพทธรปใตตนพระศรมหาโพธ วดพระพทธศาสนา แทนซาเนย (ภาพโดย สภาศร อมาตยกล)

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๙๙

55-11-056_003-117_V.indd 99 11/24/12 4:33:55 PM

สรางหอประชมอเนกประสงค เปนตน กลาวไดวา พระภกษ I. Pannasekara

เปนเจาอาวาสและผนำทสำคญยงในการพฒนาพระพทธศาสนาในแทนซาเนย

ในขณะเดยวกนกมสวนชวยสงเสรมการดำเนนกจกรรมทางพระพทธศาสนา

ในประเทศอนๆ ของแอฟรกา และยงไดเขยนหนงสอเรอง Buddhism in

Africa

ในแทนซาเนยมการแปลหนงสอทางพระพทธศาสนาจำนวน ๔

เลมเปนภาษาสวาฮล (Swahili) ซงเปนภาษาทองถนของแทนซาเนยและ

ประเทศสวนใหญในแอฟรกาตะวนออก

เจดยในวดพระพทธศาสนา บอสวานา

ประเทศบอตสวานา ประมาณปพ.ศ. ๒๕๑๓

(ค.ศ. ๑๙๗๐) พระพทธศาสนา

ไดถกนำเขาไปในประเทศบอตสวานา

โดยชาวพทธศรลงกากลมเลกๆ

ทเขาไปทำงาน ซงตอมาไดขยาย

จำนวนเปนชมชนใหญขนจนมการ

จดกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบ

ศาสนา วฒนธรรม และงานสำคญๆ

ของประเทศ นอกจากนยงมการ

จดต งกลมฝกสอนสมาธ ใหกบ

ผสนใจ โดยในหลายโอกาสเคยมชาวพทธศรลงกาชอนาย Godwin

Samararatne (ปจจบนเสยชวตไปแลว) ชวยเปนครฝกสอนทกษะการทำ

สมาธให

ตอมานาย Uttum Corea และนาง Dinky Corea ไดจดตงวด

พระพทธศาสนาและศนยปฏบตธรรมในทดนสวนตว ทกรงกาโบโรเน

(Gaborone) เมองหลวงของประเทศบอตสวานา และจดทะเบยนเปนสมาคม

วทยสราญรมย๑๐๐

55-11-056_003-117_V.indd 100 11/24/12 4:33:55 PM

ชาวพทธบอตสวานา (Botswana Buddhist Association) ในปพ.ศ.๒๕๓๓

(ค.ศ. ๑๙๙๐) จากนนนาง Dinky Corea ไดรบหนอพระศรมหาโพธทมาจาก

เมองอนราธประ ประเทศศรลงกา จงไดนำไปปลกไวทวดพระพทธศาสนา

แหงนเมอวนท 6 ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ (ค.ศ. ๑๙๙๒)

ในวดพระพทธศาสนาบอตสวานามเจดยทเรมสรางในปพ.ศ. ๒๕๓๖

(ค.ศ. ๑๙๙๓) และเสรจสนในปตอมา นอกจากนยงมพระพทธรปองคใหญ

๒ องค องคแรกสรางในศรลงกาและนำไปประดษฐานเมอวนท ๒๙ มถนายน

พ.ศ. ๒๕๓๕ (ค.ศ. ๑๙๙๒) โดยนาย Uttum Corea พระพทธรปองคทสองสราง

ในประเทศไทย นำไปประดษฐานในบอตสวานาเมอวนท ๒๙ มถนายน

พ.ศ. ๒๕๓๙ (ค.ศ. ๑๙๙๖) โดยพระสงฆไทย ๑๐ รป พรอมดวยฆราวาสไทย

อกจำนวนหนง สวนสมาคมชาวพทธพมาในบอตสวานาไดสรางและ

บรจาคระฆง ทำจากสำรดใบใหญ หนก ๑๒๕ กโลกรมใหกบวดพระพทธศาสนา

แหงนเมอวนท ๒๙ มถนายน พ.ศ. ๒๕๓๙ (ค.ศ. ๑๙๙๖) ภายในวดมหองท

จำวดของพระสงฆทสามารถอยไดครงละ ๒ รป แตปจจบนยงไมมเจาอาวาส

หรอครสอนพระพทธศาสนาอยประจำ นอกจากมพระสงฆจากทอนแวะเวยน

ไปเปนครฝกสอนใหเปนบางครง

ศนย Amitofo Care Center มาลาว

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๑๐๑

55-11-056_003-117_V.indd 101 11/24/12 4:33:55 PM

ประเทศมาลาว พระพทธศาสนาในประเทศมาลาวเรมตนจากการเปนศนย Amitofo

Care Center (ACC) ทจดตงขนเมอปพ.ศ. ๒๕๔๔ (ค.ศ. ๒๐๐๑) และ

ไดจดทะเบยนเปนองคกรอสระ (non-government organization) เมอป

พ.ศ. ๒๕๔๖ (ค.ศ. ๒๐๐๓) ศนย ACC ทำงานอยในเขต Chiradzulu

ทางใตของมาลาว และทเมอง Blantyre ซงเปนศนยกลางการคาและ

การเงนของมาลาว ศนย ACC มความเกยวของกบวด Fo Kuang Shan

Temple ในแอฟรกาใต โดยหลงจากทไดมการเรมกจกรรมทางพระพทธศาสนา

ในแอฟรกาใตแลว พระภกษ Hui Lee ในฐานะสมาชกของวดนานหวแหง

แอฟรกาใต ไดเดนทางไปมาลาวเพอหานกเรยนไปศกษาทโรงเรยนพระพทธศาสนา

ในแอฟรกาใต จงเกดความคดในการจดตงศนยพระพทธศาสนาขนในมาลาว

ในเวลาตอมา

วทยสราญรมย๑๐๒

55-11-056_003-117_V.indd 102 11/24/12 4:33:56 PM

กจกรรมของพระพทธศาสนาในมาลาวดำเนนการโดยศนย Amitofo

Care Center ผนำศนย ACC คอ พระภกษ Hui Lee เกดทไตหวนและไป

อาศยอยในแอฟรกา ไดรบการขนานนามวาเปน “พระสงฆชาวแอฟรกน”

ภายในศนย ACC มทงหองทประดษฐานพระพทธรป หอประชม หองปฏบตสมาธ

ทพกของสงฆ และตนพระศรมหาโพธ มพระภกษ ๒ รปอาศยอย สำเรจการศกษา

จากโรงเรยนพระพทธศาสนาในแอฟรกาใต นอกจากนมฆราวาสอก ๒ คน

ทชวยกจการทางดานศาสนาและสงคมใหกบศนย สำหรบผทสนใจเขามา

รวมกจกรรมทางพระพทธศาสนาของศนยแหงนไดแกชมชนชาวพทธศรลงกา

ประมาณ ๑๐๐ คน

ศนย Amitofo Care Center ยงไดรวมดำเนนโครงการเพอชวยเหลอและ

พฒนาคณภาพชวตของผทตดเชอ HIV/AIDS และสนบสนนเดกกำพรา ๒๐๐ คน

ทอาศยอยในบานเดกกำพราทวประเทศ โดยทางศนยไดชวยบรจาคอาหาร

เสอผา รองเทา และสงของจำเปนตางๆ

ในประเทศมาลาวมการแปลหนงสอในพระพทธศาสนาเปนภาษา

พนเมองของมาลาวดวย

ประเทศเคนยา ศนยพระพทธศาสนาในประเทศเคนยาไดรบการจดตงขนเมอป พ.ศ. ๒๕๔๒

(ค.ศ. ๑๙๙๙) โดยมลนธ George Phylnormel Foundation เพอเปนการรำลกถง

George Phylnormel และ Mrs. Norma Perera ชาวศรลงกา มชอวา

ศนยพระพทธศาสนาเถรวาท (Theravada Buddhist Center) นบเปนศนย

พระพทธศาสนาเถรวาทแหงเดยวในเคนยา ตงอยชานกรงไนโรบ เมองหลวง

ของเคนยา ในเขต Loresho ใกลกบมหาวทยาลยเกษตร

กจกรรมทางดานพระพทธศาสนาในเคนยาดำเนนการโดยศนย

พระพทธศาสนาเถรวาท สวนใหญผเขารวมกจกรรมเปนชมชนชาวพทธศรลงกา

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๑๐๓

55-11-056_003-117_V.indd 103 11/24/12 4:33:56 PM

นอกจากน มชนพนเมองและชาวตางชาตอนๆ ทสนใจมาศกษาและปฏบต

สมาธดวย สวนสถานเอกอครราชทต ณ กรงไนโรบ กไดใหความชวยเหลอ

และสนบสนนการดำเนนกจกรรมตางๆ ของศนยพระพทธศาสนาแหงนดวยด

เสมอมา

ภายในศนยพระพทธศาสนามหองโถงใหญททำหนาทเหมอนอโบสถ

มพระพทธรปองคใหญเปนองคประธาน นำมาจากศรลงกา นอกจากนม

หองปฏบตสมาธ หองเรยน หองสมด และทอาศยของพระสงฆ บรเวณภายนอก

มสถปเจดยใหญ และตนพระศรมหาโพธ ๒ ตน ปจจบนมพระภกษ Vicitta Sara

Bhikku เปนพระสงฆทอยประจำศนยพระพทธศาสนาในเคนยา สวนพระภกษ

Wimala ชาวศรลงกา เปนหวหนาศนยพระพทธศาสนาแหงน โดยทานได

เดนทางไปเคนยาเปนเวลาหลายครงตอป แตละครงกไดบรรยายธรรมและ

ฝกสอนการปฏบตสมาธใหกบผสนใจ นอกจากน ทานยงไดชวยเหลอและ

อนเคราะหชนพนเมองเคนยาทพการและยากไร และไดเขยนหนงสอชอ

Compassion in Action

ศนยพระพทธศาสนา เคนยา

วทยสราญรมย๑๐๔

55-11-056_003-117_V.indd 104 11/24/12 4:33:56 PM

หองปฏบตธรรม ศนยพระพทธศาสนายกนดา

ประเทศยกนดา พระพทธศาสนาในประเทศ

ย ก นดา ได ถ ก เร มนำ เข า ไป โดย

พระภกขพทธรกขตา (Ven. Bhikkhu

Buddharakkhita) พระสงฆเถรวาท

ทเปนชาวยกนดาโดยกำเนด ทานได

จดตงศนยพระพทธศาสนายกนดา

(Uganda Buddhist Center) ขนท

กรงกมปาลา เมองหลวงของยกนดา

เมอวนท ๑๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๘

(ค.ศ. ๒๐๐๕) โดยในชวงแรกยงเปน

เพยงพนททไปเชาอย และมการตง

“วดเคลอนท (mobile temple)”

ในรปของกลดหรอเตนทของพระเพอ พระพทธรปทศนยพระพทธศาสนา

ยกนดา

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๑๐๕

55-11-056_003-117_V.indd 105 11/24/12 4:33:58 PM

ใชเปนทสำหรบการสอนและปฏบตธรรม ในปตอมาคอ พ.ศ. ๒๕๔๙ (ค.ศ. ๒๐๐๖)

ศนยพระพทธศาสนายกนดาไดยายไปยงพนทแหงใหมอยางถาวร อยบนเนนเขา

ตดกบทะเลสาบวคตอเรย (Lake Victoria) ไมไกลจากกรงกมปาลาและ

สนามบนนานาชาตเอนเทปเบ (Entebbe International Airport) เทาใดนก

นบเปนการดำเนนการครงยงใหญทไดมการจดตงศนยพระพทธศาสนาใน

ยกนดา

ศนยพระพทธศาสนายกนดามหองประชมปฏบตธรรมขนาดใหญ จคนได

๑๐๐ คน เหนอทางเขาหอประชม มงานประตมากรรมรป “พระธรรมจกร”

ประดบอยดานบน เปนสญลกษณของการแสดงพระธรรมเทศนาครงแรกของ

พระสมมาสมพทธเจาใหแกปญจวคคยทง ๕ รปพระธรรมจกรดงกลาวเปน

เครองหมายเตอนใจใหกบผปฏบตและผมาเยอนถงหนทางทจะนำไปส

ความสงบ สนต ความสข และการพนทกข สวนภายในศนยพระพทธศาสนา

ประดษฐานพระพทธรปสำรดองคใหญ มชอวา “Mirembe Buddha”

เปนภาษาลกนดา (ภาษาพนเมองของยกนดา) แปลวา พระพทธรปแหงสนต

(Peace Buddha) เปนสญลกษณของการนำคำสอนในพระพทธศาสนาไปส

ความสขและสนตในแอฟรกา พระพทธรปองคน สรางโดยผมจตศรทธาใน

ประเทศไทย มความงดงามมาก ใบหนาของพระพทธรปมลกษณะทเปนชาว

แอฟรกนอยางชดเจน องคพระพทธรปประดษฐานอยบนบลลงกไมประดบทอง

จากพมา ซงบรจาคโดยชมชนชาวพมาในรฐแคลฟอรเนย ประเทศสหรฐอเมรกา

ผนำคนสำคญในการดำเนนกจกรรมทางพระพทธศาสนาในยกนดา

คอ พระภกขพทธรกขตา ทานไดสอนธรรมะและจดฝกอบรมสมาธใหกบ

ผสนใจ ตลอดจนดำเนนกจกรรมตางๆ เพอพฒนาชนพนเมองของยกนดา

ปจจบนมชาวยกนดา ๑๕ คนทเปลยนมานบถอศาสนาพทธและรบศล ๕

เปนแนวปฏบตของชวต นอกจากนยงมชาวพทธทเปนคนไทยอย ๗ คน

พมา ๑ คน และศรลงกา ๔๕ คน ทอาศย และทำงานอยในยกนดา

วทยสราญรมย๑๐๖

55-11-056_003-117_V.indd 106 11/24/12 4:33:58 PM

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๑๐๗

พธบวชชใหแกมารดาของพระภกขพทธรกขตา

55-11-056_003-117_V.indd 107 11/24/12 4:33:59 PM

สวนมารดาของพระภกขพทธรกขตา

กไดบวชเปนแมชแลวเชนกน มชอวา

Dhammakama (แปลวา ผรกใน

พระธรรม) โดยทานไดบวชเปนแมช

เมอวนท ๑๗ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๑

(ค.ศ. ๒๐๐๘) ทศนยพระพทธศาสนา

ยกนดา ทานนงหมจวรแบบพมาสชมพ

นบ เปนแมช ในพระพทธศาสนา

เถรวาทรปแรกทเปนชาวแอฟรกน

พระภกขพทธรกขตามงานเขยน

หน งส อทางพระพทธศาสนาไว

หลาย เล ม ด ง เช น P l an t i n g

Dhamma Seeds : The Emergence

of Buddhism in Africa เปนหนงสอ

ทไดรบการตพมพเปนภาษาองกฤษ

ภาษาฝรงเศส ภาษาจน และภาษาไทย

มารดาของพระภกขพทธรกขตาทบวชเปนแมชในพระพทธศาสนา

ขณะนกำลงแปลเปนภาษาโปรตเกสและภาษาพมา นอกจากนทานยงเขยน

หนงสอชอ Drop by Drop : The Buddha’s Path to True Happiness

ซงเปนแนวทางในการนำหลกคำสอนในพระพทธศาสนาไปใชปฏบตใน

ชวตประจำวน

นอกจากนพระภกขพทธรกขตายงไดรบเชญใหเปนวทยากรและบรรยาย

ตามสถาบนการศกษาตางๆ ทงในยกนดาและในประเทศตางๆ ทวโลก รวมทง

ทศนยศกษาพระพทธศาสนาในศรลงกา และทมหาวทยาลยพระพทธศาสนา

ประเทศไทย ทงน ในยกนดานน ทานเคยรบเชญไปบรรยายเรองพระพทธศาสนา

ทมหาวทยาลย Mekerere กรงกมปาลา เมอป พ.ศ. ๒๕๔๘ (ค.ศ. ๒๐๐๕)

วทยสราญรมย๑๐๘

55-11-056_003-117_V.indd 108 11/24/12 4:33:59 PM

ใหกบนกศกษา ๒๐๐ คน ในหวขอ

“The Nature of Buddhism

and its Significance in

Africa” ตอมา ในป พ.ศ. ๒๕๕๔

(ค.ศ. ๒๐๑๑) ทานไดเสนอเอกสาร

เ ร อ ง พ ร ะ พ ท ธ ศ า ส น า แ ล ะ

วทยาศาสตรในทประชมสมมนา

ของมหาว ทยาล ย Uganda

Christian University ประเทศ

ยกนดา

พระภกขพทธรกขตาไดรบ

รางวลนานาชาต ในฐานะผนำ

ชาวพทธในยกนดา (International

Award of the Supreme

Buddhist Leader in Uganda) ในการประชมผนำพระพทธศาสนาโลก (World

Buddhist Summit) ทเมองโกเบ ประเทศญปน

ในการประชมวสาขบชานานาชาตครงท ๙ ทประเทศไทย (ระหวาง

วนท ๓๑ พฤษภาคม และวนท ๑-๒ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๕) พระภกขพทธ

รกขตาไดกลาวบรรยายและเสนอเอกสารในทประชม เรอง “Trails, Trials

and Tributions of Teaching Buddhism in Uganda”

ภาพประกอบ จากเวปไซต

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๑๐๙

55-11-056_003-117_V.indd 109 11/24/12 4:34:00 PM

เอกสารอางอง“Buddhism in Africa” by Ven. Bhikkhu Buddharakkhita.

2600 Years of Sambuddhatva : Global Journey of

Awakening. Ministry of buddhasasana and Religious

Affairs. Government of Sri Lanka 2011-2012

Ven. Bhikkhu Buddharakkhita Planting Dhamma Seeds :

The Emergence of Buddhism in Africa. Kuala Lumpur :

Sasana Abhiwurdhi Wardhana Society.

“How’s Buddhism Spreading in Africa” by Ven. Ilukpitiye

Pannasekara Nayaka Thero. Bliss&Growth.

http://www.ugandabuddhistcenter.org

http://www.pannasekara.com/Tanzania.html

http://nairobibuddhisttemple.org/

วทยสราญรมย๑๑๐

55-11-056_003-117_V.indd 110 11/24/12 4:34:00 PM

การฉลองครบรอบ๑๐๐ ปภาพยนตรอนเดย

อตสาหกรรม

วฒนชย นรนดร๑๑๑การฉลองครบรอบ ๑๐๐ ปอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดย

55-11-056_003-117_V.indd 111 11/24/12 4:35:21 PM

ในป๒๕๕๕นวงการอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดยถอวาเปนปครบรอบ

๑๐๐ ป มการจดงานฉลองอยางตอเนองกนมาตงแตเดอนธนวาคมปทแลว

และคาดวาหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชนทเกยวของจะจดงานฉลอง

ดงกลาวกนอยางยงใหญตอเนองไปตลอดทงป

ประวตโดยสงเขป วงการภาพยนตรอนเดยถอกนวา

นาย Dhundiraj Govind Phalke

หรอท คนอน เด ยร จ กกน ในนาม

Dadasaheb Phalke เปนบดาแหง

อตสาหกรรมภาพยนตรอนเดยเพราะ

เขาเปนบคคลแรกทผลตภาพยนตร

สำหรบผ ชมชาวอน เด ย ในเมอง

บอมเบย (ชอเดมของเมองมมไบ)

แ ละนำภาพยนตร เ ร อ ง R a j a

Harishchandraออกฉายเปนครงแรก

เมอป ๒๔๕๖ ซงในชวงเวลานน

โรงภาพยนตรในอนเดยฉายแตเฉพาะ

ภาพยนตรจากตะวนตกDadasaheb Phalke

หลงจากนนนายDadasahebPhalkeกยงคงผลตภาพยนตรออกมา

อยางตอเนองอก ๔-๕ เรอง จนกระทงป ๒๔๖๔ จงเรมมผผลตภาพยนตร

รายใหมคอนายDhirendranathGangulyมฐานการผลตอยทแควนเบงกาล

(ดานตะวนออกของเมองกลกตตา) ในชวงนนธรกจโรงภาพยนตรเปนของ

ชาวปาซรทเจาอาณานคมองกฤษไวใจและชาวปารซกเปนมตรทดกบชาวฮนด

โรงภาพยนตรยคนนจงมทงภาพยนตรจากตะวนตกและภาพยนตรทสรางโดย

วทยสราญรมย๑๑๒

55-11-056_003-117_V.indd 112 11/24/12 4:35:21 PM

ชาวอนเดยฉายสลบกนไปทำใหธรกจโรงภาพยนตรเรมมนคงในเมองบอมเบย

เมองปเนและเมองกลกตตารวมทงบรษทMaharashtraFilmไดถอกำเนดขน

ซงตอมาในป๒๔๖๗บรษทแหงนกสามารถผลตภาพยนตรทมการบนทกเสยง

พรอมกบภาพ หรอภาพยนตรทมเสยงในฟลมไดสำเรจ และทำใหภาพยนตร

อนเดยไดรบความนยมเพมขนอยางรวดเรว

การฉลองครบรอบ ๑๐๐ ปอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดย ๑๑๓

ในชวงหลงของการประกาศเอกราชของอนเดยและปากสถานได

แยกตวออกไป บรษทผผลตภาพยนตรในเมองกลกตตาบางสวนไดแยกตว

ไปอยกบปากสถานตะวนออก ธรกจภาพยนตรของอนเดยจงมศนยกลาง

เพยงแหงเดยวอยทเมองบอมเบย และเมองบอมเบยกกลบมาเฟองฟขน

อกครงหลงจากความวนวาย และไดกลายเปนศนยกลางทางเศรษฐกจของ

ประเทศรวมทงในดานภาพยนตรผสรางภาพยนตรและดารานกแสดงหนาใหมๆ

จากทวอนเดยทมพรสวรรคกถกดงดดใหเขามายงเมองบอมเบยทำใหภาพยนตร

ในชวงนมความหลากหลายในวฒนธรรม ทงจากภาคเหนอทใชภาษาฮนด

และอรด ภาคใตทใชภาษาเตลกและทมฬ และภาคกลางทใชภาษามารต

ความหลากหลายทางวฒนธรรมยงไดรบอทธพลจากภาพยนตรของ

55-11-056_003-117_V.indd 113 11/24/12 4:35:21 PM

สหรฐอเมรกาหรอวงการ Hollywood ทเรมเปนทนยมไปทวโลก แตทม

ผนยมมากทสดเปนภาพยนตรทไดรบอทธพลจากผสรางและเนอเรองทเกยวกบ

วฒนธรรมทางภาคใตของอนเดยทำใหในทสดภาพยนตรอนเดยทไดรบอทธพล

จากอนเดยใตจงแยกตวออกไปและพฒนากลายมาเปนกลมผผลตภาพยนตร

Tollywood ทใชทงภาษาเตลกและทมฬในภาพยนตรในชวงป ๒๕๑๐

เปนตนมาหรอประมาณทศวรรษท๑๙๗๐

ในขณะทกลมทเหลออยทเมองบอมเบยกรวมตวกนเกดเปนกลมผผลต

ภาพยนตร Bollywoodขน และใชภาษาฮนดเปนภาษาหลก ซงทมาของชอ

ของกลมผผลตภาพยนตรกมาจาก Tamil/Telugu รวมกบ Hollywood

กลายเปน Tollywood และ Bombay รวมกบ Hollywood กลายเปน

Bollywood

ภาพยนตร Bollywood สำหรบกลมผผลตภาพยนตรTollywoodไดใชภาษาทองถนภาคใตของ

อนเดยเปนภาษาหลกทำใหภาพยนตรของTollywoodไมเปนทนยมในเขตอนๆ

วทยสราญรมย๑๑๔

55-11-056_003-117_V.indd 114 11/24/12 4:35:21 PM

การฉลองครบรอบ ๑๐๐ ปอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดย ๑๑๕

ของอนเดย นอกจากภาคใต สวน Bollywood ใชภาษาฮนดในการผลตภาพยนตร

จงทำใหไดรบความนยมไปทวประเทศ

ในสวนของเนอหา ภาพยนตร Bollywood ในชวงยคแรกจะเปนเรอง

ทเกยวของกบศาสนา ความเชอ และประวตศาสตร อาท ภาพยนตรทเกยวของ

กบมหากาพยรามายณะ มหาภารตะ หรอชวประวตของกษตรยอนเดยทยงใหญ

จนเรมเขาสยคทภาพยนตร Hollywood เขามามอทธพล เรองราวจงเรม

เกยวของกบวถชวตคนทวไปซงโดยมากจะเปนฉากในชนบทและพระเอกเปน

ฮโรทเอาชนะนายทนทเอาเปรยบหรอเอาชนะใจนางเอกทมฐานะทางสงคม

ตางกนมาก จนกระทงในชวงป ๒๕๓๐ เปนตนมา (ยคทศวรรษท ๙๐) กระแส

ทนนยมเรมแพรเขามาอยางรวดเรว ฉากในภาพยนตรจงเปลยนเปนฉากใน

เมองและตางประเทศททนสมยมากขน

ภาพยนตรอนเดยนอกจากเนอหาของเรองแลว ยงมสวนประกอบท

สำคญอนๆ ไดแก เพลงประกอบ การเตนรำ และโฆษณา ความนยมใน

ภาพยนตรแตละเรองจงอาจมาจากเนอหาของภาพยนตรเอง ดารานกแสดง

หรอมาจากเพลงประกอบภาพยนตร รวมทงผลตภณฑ คานยมหรอการแตงกาย

ททนสมยทปรากฏอยในเรองกได

ในชวงน เปนชวงหวเลยวหวตอทสำคญ กลาวคอ มการแพรหลายของ

โทรทศนสและเครองเลนวดโอ ทำใหผบรโภคมทางเลอกมากขนในการชม

ภาพยนตร และผผลตภาพยนตรเองกมทางเลอกทางธรกจมากขน ทำให

ภาพยนตร Bollywood ไดรบความนยมอยางสงและยงเปนทนยมในประเทศ

ใกลเคยง รวมทงประเทศไทยดวย ในชวงนเองทกลมผผลตภาพยนตร

Bollywood สามารถผลตภาพยนตรออกมาไดปละมากกวา ๒๑๕ เรอง และ

สามารถกาวขนเปนผผลตอนดบหนงแซงหนาภาพยนตร Hollywood ในดาน

ปรมาณการผลตภาพยนตรตอป

55-11-056_003-117_V.indd 115 11/24/12 4:36:02 PM

ปจจบนน หากนบรวมอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดยทงประเทศ อนเดย

สามารถผลตภาพยนตรไดเฉลยปละ ๑,๐๐๐ เรอง ถอเปนประเทศทผลต

ภาพยนตรไดมากทสด สวนอนดบสองรองลงมาคอสหรฐอเมรกา และอนดบสาม

คอจน

ภาพยนตรกบสงคมอนเดย ภาพยนตรเปนสวนหนงในชวตทขาดไมไดของสงคมอนเดย การชม

ภาพยนตรเปนการใชเวลาในวนหยดรวมกนของครอบครว หนมสาว หรอ

เพอนฝง การชมภาพยนตรเสมอนการออกจากโลกแหงความเปนจรงและ

เขาไปสโลกในอดมคตทมจนตนาการทสวยงามและนาประทบใจ

ในโรงภาพยนตร ไมมการแบงชนวรรณะ พวกกรรมกรและคนรบจางทวไป

กสามารถเกบสะสมเงนและเขามาชมภาพยนตรเปนครงคราวไดเชนเดยวกน

ในโรงภาพยนตรจงมคนทกชนชน แตอาจแบงแยกกนไปตามระดบราคาทนง

ภาพยนตรยคเรมแรกทมเนอหาเกยวกบความยงใหญของกษตรยอนเดย

โบราณกเพอสนองตอบตอความรสกกดดนภายใตการปกครองขององกฤษ

สวนในยคตอมา กสะทอนปญหาสงคมของการถกกดขจากระบบวรรณะ ตวเอก

ของเรองจงมกตองเผชญกบความทาทายอนยงใหญ ตองตอสเอาชนะอปสรรค

ทแทบจะเปนไปไมไดแตมอยในชวตจรง เชน การเอาชนะเจาของทดนหรอ

เจาหนทกดขขมเหง การเอาชนะใจและไดรบความรกจากหญงสาวทมสถานะ

ทางสงคมสงสง

สวนภาพยนตรอนเดยปจจบน โดยเฉพาะภาพยนตร Bollywood

ไดสะทอนภาพของความเปนทนนยมออกมาอยางเตมท ดารานกแสดงไดรบ

คาตอบแทนสงในการสวมใสผลตภณฑหรหราทปรากฏอยในภาพยนตร

ทงนาฬกา เสอผา และเครองประดบตางๆ รวมทงรถยนตรนใหมทพวกเขาขบ

เขาประกอบฉากดวย ซงยงผลใหเกดความนยมในสนคา และสรางทศนคตของ

ความเปนประเทศทนนยมเสรในหมหนมสาวชาวอนเดยรนใหม

วทยสราญรมย๑๑๖

55-11-056_003-117_V.indd 116 11/24/12 4:36:02 PM

บทสรป อตสาหกรรมภาพยนตรอนเดยเปนเสมอนดงกระจกสะทอนคานยมของ

สงคมอนเดยตามยคสมย ตลอดเวลา ๑๐๐ ปทผานมา อตสาหกรรมภาพยนตร

อนเดยไดผานชวงเวลาแหงการเปลยนแปลงทสำคญมากหลายครง และสามารถ

ปรบตวใหสอดคลองกบบรบททางสงคมไดเปนอยางด จนในปจจบนมการนำ

เทคโนโลยททนสมยเขามาใชในการผลต และมความรวมมอเปนพนธมตรกบ

ผผลตภาพยนตรจากตางประเทศอยางกวางขวาง ทำใหกลายเปนธรกจทสามารถ

สรางรายไดอยางมหาศาลและมอทธพลอยางมากตอทศนคตของชาวอนเดย

โดยเฉพาะคนหนมสาวอนเดยยคใหม

การเฉลมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ปจงเปนการเฉลมฉลองใหแกบคคลของ

วงการภาพยนตรอนเดยในอดตทชวยสรางสรรคใหอตสาหกรรมภาพยนตร

อนเดยมความยงใหญมาจนถงทกวนน และยงเปนการเฉลมฉลองใหแกอนาคต

อนสดใสทยงรออยเบองหนาดวย

การฉลองครบรอบ ๑๐๐ ปอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดย ๑๑๗

55-11-056_003-117_V.indd 117 11/24/12 4:36:02 PM

ชาครยนรทพย เสวกล

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดานเครองปนดนเผาทลาเลจน

วทยสราญรมย๑๑๘

55-11-056_118-210_V.indd 118 11/24/12 4:50:54 PM

เทยวสงกรานต

“สงกรานตนไปเทยวไหนกนด” กลายเปนคำถามยอดฮตทตดปากผม

และเพอนรวมงานทสถานทตฯ ทไมไดเดนทางกลบไปพกผอนในประเทศไทย

ในชวงเทศกาลปใหมไทย เพราะสถานเอกอครราชทตฯ หยดทำการนานสวน

กอนทพวกเราจะสรปกนโดยแทบเปนเอกฉนทวานาจะไปเทยวเมองฮาเมดาน

(Hamedan) กน ดวยเหตผลหลกๆ เพราะเมองดงกลาวอยหางจากกรงเตหะราน

ไปทางทศใตเพยงแคประมาณ ๓๕๐ กโลเมตรเทานน กอปรกบการทใกลๆ

เมองฮาเมดานมแหลงทองเทยวทมชอเสยงในหมนกทองเทยวอหรานทสด

แหงหนง นนกคอถำอาล ซารด (Ali Sadr Cave) ซงไดชอวาเปนถำนำ

(water cave) ทใหญทสดในโลกดวย และหลงจากทตางคนตางชวยกนศกษา

ขอมลเกยวกบเมองฮาเมดาน และพบวามสถานททองเทยวทนาสนใจอก

หลายแหง พวกเราจงตดสนใจทจะคางทเมองฮาเมดานหนงคน และสรปวาจะ

เดนทางกนในวนศกรท ๑๓ เมษายน และเมอไดวนเดนทาง จดหมายปลายทาง

และทำการจองโรงแรมทพกเรยบรอยแลว พวกเรากตองรบดำเนนการตาม

ธรรมเนยมปฏบตในอหราน คอตองแจงการเดนทางของนกการทตใหกระทรวง

การตางประเทศและหนวยงานทเกยวของของอหรานทราบ

พวกเรานดออกเดนทางในเวลาเจดโมงเชาของวนปใหมไทย โดยมนคาราวาน

ของพวกเราประกอบไปดวยสามครอบครวไดแกครอบครวของคณตน - ชชวาล

หรยางกร กบนองหญง ภรรยา และนองบว สมาชกทอายนอยทสดของกลม

ดวยวยเพยงแปดเดอน ครอบครวของคณยม - จกรกฤช สขพนช กบพภา ภรรยา

และนองเอม และครอบครวของผมเองทประกอบดวย ตาย ภรรยา โอเอซซ

(ลกชายวยหกขวบ) และเพรล (ลกสาววยสขวบ) และพเลยง โดยคณตน

รบหนาทเปนผขบรถนำขบวน และผมเปนผขบปดทาย

จากกรงเตหะราน ขบวนรถสามคนของพวกเรามงหนาไปทางทศใต

ผานสนามบนนานาชาตอหมามโคมยน กอนทจะเขาสทางดวนเตหะราน -

ซาเวห (Tehran - Saveh) และการเดนทางกเปนไปอยางเรยบรอยและ

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๑๙

55-11-056_118-210_V.indd 119 11/24/12 4:50:54 PM

สะดวกสบาย เพราะทางดวนอยในสภาพด และมรถคนอนๆ ไมมากนก

จะตดกมชวงทฝนตกหนกๆ และทำใหพวกเราตองเพมความระมดระวงใน

การขบขเทานน

ทวทศนสองขางทางในเสนทางสเมองฮาเมดานนน มขนเขาทใหญโต

เปนฉากหลงแทบจะตลอดทาง และเหนไดชดวาสภาพแวดลอมแถบนดเขยวขจ

และมทนาและไรสวนมากกวาเสนอนๆ ทผมและครอบครวเคยขบรถไปเทยว

มา ไมวาจะเปนเสนทางทไปยงเมองเอสฟาฮาน (Esfahan) หรอเมองยาสด

(Yazd) ซงตนไมและทงหญาดเขยวชอมและมชวตชวาขนอยางทนตา

เหนทนททไดสมผสกบสายฝนทชมฉำ นอกจากน ฝงแกะนอยใหญทเดน

กนหญาอยตามทงหญาทกวางใหญอยางสบายอกสบายใจโดยไมไดหวาดหวน

กบสายฝนพรำ กเรยกเสยงรองอยางตนเตนและสนอกสนใจจากลกๆ ของผม

จากเบาะหลงไดเปนระยะๆ เชนกน

หลงจากทแวะเตมนำมนและใหโอกาสสามหนมผทำหนาทคนขบรถได

ยดเสนยดสายกนเลกนอยแลว ขบวนของพวกเรากเคลอนตวเขาสเมองฮาเมดาน

ในเวลาประมาณสบเอดโมงครง และใชเวลาอกครใหญในการขบตามถนนสายหลก

เพอมงหนาไปยงโรงแรม Azadi ซงจะเปนทพกของเราในเมองฮาเมดาน แต

หลงจากวนเวยนอยพกหนงซงมแนวโนมจะกลายเปนพกใหญเพราะความ

ไมคนเคยถนน คณตนจงตดสนใจทจะเรยกใหรถแทกซคนหนงขบนำทางพวกเรา

ไปยงโรงแรม ซงถอวาเปนการตดสนใจทถกตองเปนทสด เพราะวาโรงแรม

ทพกนน อยคนละมมเมองกบจดทพวกเราอยเลยทเดยว

เมอไปถงโรงแรมทพก กพบวาคณโมกดดม (Mrs. Moghaddam) ไกดสาว

ทไดรบการแนะนำจากโรงแรม รอใหการตอนรบพวกเราอยแลว และหลงจาก

ทพดคยแนะนำตวเองกนครหนง กเสนอวาพวกเรานาจะรบออกไปเทยวกน

เพราะดทาจากเมฆครมทปกคลมอยทวเมองแลวกคาดวาฝนคงจะตกลงมา

ในไมชา คณะของเราจงขอตวไปกนขาวเทยงกนกอน แลวนดทจะกลบมารวมตว

วทยสราญรมย๑๒๐

55-11-056_118-210_V.indd 120 11/24/12 4:50:54 PM

กนอกครงในเวลาบายโมง และเพอใหการทองเทยวในเมองฮาเมดานมความ

คลองตว และลดโอกาสของการเสยเวลาอนเกดจากการหลงทางหรอการ

ตระเวนหาทจอดรถ พวกเราจงเชารถตพรอมคนขบใหทำหนาทพาพวกเรา

เทยวในบายวนนนดวย

คณโมกดดม เกรนใหพวกเราฟงวา ฮาเมดานเปนเมองทเกาแกทสด

เมองหนงของอหราน และทแรกทคณโมกดดมพาเราไปเทยวถอไดวาเปน

สถานททองเทยวทมความสำคญมากทสดแหงหนงของเมองฮาเมดาน กคอ

สสานของอวเซนนา (Avicenna Mausoleum)

อวเซนนา มชอจรงวา อาบ อาล อลฮซยน อบน อบด อลลอฮ อบน

ซนาห (Abu Ali al-Husayn ibn Abd Allah ibn Sina) แตเปนทรจก

โดยทวไปในชอลาตน คอ อวเซนนา เกดทเมองบคารา (Bukhara) ซงปจจบนอย

ในประเทศอซเบกสถาน เมอป ค.ศ. ๙๘๐ และเสยชวตทเมองฮาเมดานเมอป

ค.ศ. ๑๐๓๗ โดยเปนนกปราชญทสำคญของอาณาจกรเปอรเซย และยงเปนแพทย

เภสชกร นกดาราศาสตร นกคณตศาสตร ซงไดรบการยอมรบวาเปนผเชยวชาญ

ตกเกาในเมองฮาเมดาน

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๒๑

55-11-056_118-210_V.indd 121 11/24/12 4:50:56 PM

ทมชอเสยงและอทธพลมากทสดของยคทองแหงอสลาม (Islamic Golden

Age : ค.ศ. ๗๕๐–๑๒๕๘) เพราะอวเซนนาไดสรางคณปการใหกบวงการแพทย

ดวยการเขยนตำราและหนงสอปทานกรมคำศพทสารานกรมศพทมากมาย

โดยเฉพาะในดานการแพทยและประวตศาสตรธรรมชาต ซงใชเปนตำราและ

หนงสออางองดานการศกษาทางแพทยอยางแพรหลายในยโรปจนกระทง

ครสตศตวรรษท ๑๗ โดยเฉพาะผลงานชดอล-กอนน (Al-Qanun หรอ

The Canon of Medicine) ซงครอบคลมการแพทยทกสาขาและเขยนดวย

ภาษาทเขาใจงาย และหนงสอแหงการรกษา (The Book of Healing)

สำหรบสสานอวเซนนานน ตงอยตรงวงเวยนในใจกลางเมองฮาเมดาน และ

ลอมรอบดวยสวนทดรมเยน ภายในตวสสานมพพธภณฑและหองสมดขนาดเลก

ทมหนงสอประมาณแปดพนเลม โดยรปทรงของอาคารทอยเหนอสสานนน

เปนทรงกรวยหลงคาแหลมลอมรอบดวยเสาหนสบสองตน ซงเปนตวแทน

ศาสตรและศลปสบสองสาขาทอวเซนนามความเชยวชาญและปราดเปรอง

รปปนอวเซนนา ภาพวาดอวเซนนา

วทยสราญรมย๑๒๒

55-11-056_118-210_V.indd 122 11/24/12 4:50:58 PM

เสรจจากการเยยมชมสสานอวเซนนา จดตอไปทคณะของเราไปเยอน

กคอสสานของบาบา ตาเฮอร (Baba Tahir Mausoleum) ซงอยในใจกลางเมอง

เชนกน โดยบาบา ตาเฮอร ซงเกดและตายในฮาเมดานไดชอวาเปนกวยคแรกๆ

ของอหราน และเปนผทไดรบความเคารพและการเทดทนเปนอยางมาก โดยม

ตำนานเลาขานกนวาเดมทบาบา ตาเฮอร เปนเพยงคนตดฟนธรรมดาๆ

ทอานหนงสอไมออก และมกถกชาวบานคนอนๆ ลอเลยนในความซอเซอ

เสยดวยซำ จนกระทงวนหนง บาบา ตาเฮอร ลงไปวายนำเลนในบอนำท

เยนยะเยอกจนเปนนำแขง เพราะโดนชาวบานหลอกวา การวายนำในบอนำแขง

จะทำใหเขากลายเปนกว แตเมอไดยนเสยงหวเราะเยาะของผคนรอบขาง

จงตระหนกวาตนเองโดนหลอกเขาแลว จงออกมาจากบอนำดวยความเศรา

สสานของบาบา ตาเฮอร

สสานอวเซนนา

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๒๓

55-11-056_118-210_V.indd 123 11/24/12 4:51:00 PM

เสยใจ และนนเองคอจดเรมตนของกวผโดงดงผน และในปจจบนน บทกวของ

บาบาตาเฮอร ยงคงไดรบความนยม และมการนำมาประกอบดนตรอยาง

สมำเสมอ สสานของบาบา ตาเฮอร ถกออกแบบเปนทรงกรวย มหลงคาแหลม

คลายกบสสานของอวเซนนา แตสอความหมายถงดนสอ และตงอยทามกลาง

สวนทรมรนเชนกน

ถดจากสสานของมหากวบาบา ตาเฮอร เรากเดนทางไปยงนคร

เฮกมาทาเนห (Hegmataneh) ซงเคยเปนเมองหลวงแหงแรกของอาณาจกร

มเดยน และพนทดานหนงยงคงมการขดคนทางประวตศาสตรอย ซงจากการ

สอบถามไกดสาว ไดความวาคณะโบราณคดจากฝรงเศสไดเดนทางมาสำรวจ

พนทนตงแตป ค.ศ. ๑๙๑๓ โดยสวนทสำคญและนาสนใจทสดคอพพธภณฑ

ซงแมวาจะเปนพพธภณฑทไมไดใหญโตอะไร แตกจดแสดงโบราณวตถทขด

คนพบ ณ อดตเมองหลวงแหงนไดอยางครบถวนทเดยว

ในระหวางทคณะของเรากำลงเดนชมเมองหลวงโบราณอยน ไกดสาว

ของคณะกเรมมสหนาทวตกกงวลภายหลงจากทรบโทรศพทสายหนง และ

เมอสอบถามกไดความวาหนวยงานความมนคงประจำเมองฮาเมดานได

โทรศพทเขามาสอบถามเกยวกบคณะนกการทตจากสถานเอกอครราชทตไทย

เพราะจนถงบดนน กยงไมไดรบการประสานจากกระทรวงการตางประเทศ

อหรานแตอยางใด ซงแมคณะของเราจะพยายามยนยนวาเจาหนาททองถน

ของสถานทตฯ ไดสงหนงสอไปแจงใหกระทรวงการตางประเทศอหรานทราบ

แลวจรงๆ แตมนกไมไดเกนความคาดหมายนกทสำเนาจดหมายดงกลาวอาจจะ

ยงเดนทางมาไมถงเมองฮาเมดาน และโดยทเคยมนกการทตจากสถานทตฯ อนๆ

ทประสบปญหาเกยวกบหนงสอแจงการเดนทางออกนอกตางจงหวดมาแลว

นกตอนก พวกเราจงถอสำเนาหนงสอดงกลาวตดตวมาดวย จงไดนดแนะให

เจาหนาทไปรบสำเนาหนงสอไดทโรงแรม เนองจากพวกเราตางเกบสำเนา

หนงสอดงกลาวไวในรถซงกพอทำใหไกดสาวมทาทสบายใจขน และนำเราไปยง

สถานททองเทยวทสำคญของเมองแหงตอไปทนท

วทยสราญรมย๑๒๔

55-11-056_118-210_V.indd 124 11/24/12 4:51:00 PM

กนจนาเมห (Ganjnameh) มความหมายวา สารแหงขมทรพย เปนขอความ

ยคดกดำบรรพสองชดทสลกอยบนหนาผาของภเขาอลวานด (Alvand) ซงตงอย

ทางทศตะวนตกเฉยงใตของเมองฮาเมดาน โดยแรกเรมเดมทมความเขาใจวา

สารทงสองชดเปนสารทระบถงทตงของขมทรพยจงตงชอวากนจนาเมห แตเมอ

มการศกษาเพมเตมจงไดทราบวาแทจรงแลว มนคอขอความของจกรพรรด

ดาไรอสมหาราช (Darius the Great) และจกรพรรดเซอรซสมหาราช (Xerxes

the Great) ไดมบญชาใหสรางขนเพอสรรเสรญพระเจาอหระมาซดะ (Ahura

Mazda) ตามความเชอในศาสนาโซโรอสเตอร (Zoroaster) และกลาวถง

วรกรรมของจกรพรรดทงสองพระองคเทานน มไดมการกลาวถงขมทรพย

แตอยางใด และในบรเวณใกลเคยงหนาผานน มนำตกดวย ซงแมจะไมไดใหญโต

หรอตระการตามากนก แตกทำใหบรรยากาศมชวตชวาและสวยงามไมนอย

จนทำใหในปจจบนกนจนาเมหเปนสถานททองเทยวทไดรบความนยมจาก

นกทองเทยวเปนอยางมาก และเมอลมเยนพดละอองนำทกระเซนลงมาจาก

นำตกลอยมาสมผสพวกเรา กทำใหพอรสกชมฉำ เยนสบายสมกบทเปนวน

สงกรานตทแมจะไมไดอยเลนนำในเมองไทย แตกไดอยใกลนำในอหราน

กนจนาเมห

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๒๕

55-11-056_118-210_V.indd 125 11/24/12 4:51:02 PM

และกเปนทกนจนาเมหนเอง ทมชายหนมหนาตาเครงขรมคนหนง

เดนเขามาคยกบไกดสาว หลงจากทเดนตามพวกเราอยางใกลชดอยพกใหญ และ

เปดเผยตวตนวาเปนเจาหนาทนอกเครองแบบของทางการอหรานทถกสงมา

ตดตามดแลความปลอดภยของพวกเราดวยความหวงใย เพราะจนถงบดนน

ทางการของเมองฮาเมดานกยงไมไดรบสำเนาหนงสอแจงการเดนทางของ

คณะเราจากกระทรวงการตางประเทศอหรานแตอยางใด ซงทำใหคณะของเรา

แปลกใจไมนอยทแมวาจะเปนการเดนทางมาเทยวเพอพกผอนหยอนใจกตาม

แตกมผทถกสงมาใหตดตามพวกเราขนาดน และหลงจากทหารอกนอยครหนง

เจาหนาทหนมกขอใหพวกเรามอบสำเนาหนงสอถงกระทรวงการตางประเทศ

อหรานใหกบตนกอนทจะทำการเยยมชมแหลงทองเทยวอนๆ ของฮาเมดาน

ตอไป เราจงตองวนกลบไปทโรงแรมและมอบเอกสารใหไป ทแรกพวกเรากยง

กงวลกนวา หากเอกสารทพวกเรามอยนนไมใชเอกสารทเขาตองการ เราจะ

ตกทนงลำบากขนาดไหน และจะถกขอใหเดนทางกลบกรงเตหะรานหรอไม

นำตกทกนจนาเมห

วทยสราญรมย๑๒๖

55-11-056_118-210_V.indd 126 11/24/12 4:51:03 PM

แตกโชคดทไมมปญหาอะไร และเมอมอบสำเนาหนงสอฯ ใหแกเจาหนาทหนม

เรยบรอยแลว เขากยมใหเราเปนครงแรกและอวยพรขอใหเราทองเทยวใน

เมองฮาเมดานอยางมความสขกอนทจะขอตวลากลบไปอยางเงยบๆ

ในวนแรกของพวกเราในเมองฮาเมดาน เรายงไดไปเยยมชมโบสถของ

ชาวยวซงมประวตยาวนาน และโรงอาบนำ (hammam) โบราณทถกดดแปลง

เปนรานอาหารและรานนำชากงพพธภณฑ ทมหนขผงซงเหมอนจรงจนนากลว

อยในทวงทาตางๆ รอบราน ทแสดงใหเหนวาสมยกอนผคนมาทำอะไรกนบาง

ในโรงอาบนำแหงน และหลงจากทกนอาหารคำรวมกนแลว พวกเรากกลบมา

ยงโรงแรม เพอพกผอนและเตรยมตวสำหรบการเดนทางไปเยยมชมถำ

อาล ซารด ในเชาวนรงขน

ในเวลาแปดโมงครงของวนทสอง คณะของพวกเรากออกเดนทางจาก

โรงแรมทพกโดยรถตเพอมงหนาไปยงถำอาล ซารด ซงอยหางจากเมองฮาเมดาน

ไปทางทศเหนอประมาณ ๑๐๐ กโลเมตร และเปนแหลงทองเทยวทมชอเสยง

ทสดแหงหนงของฝงตะวนตกของอหราน ถนนทนำไปสถำอาล ซารด นน พาเรา

ผานทงนาเขยวขจทเงยบสงบและดเปลยวเหงาในยามเชาเชนนนโดยมเงาภเขา

ทยอดปกคลมดวยหมะขาวเรยงรายอยดานหลง ในขณะททองฟากยงคงม

เมฆครมทบงบอกวาฝนพรอมจะตกลงมาไดแทบทกเมอ

เพอนๆ จากสถานทตอนๆ ทเคยมาเทยวทนตางกมคำรำลอเกยวกบ

การเขาแถวรอเขาชมถำทยาวเหยยดและใชเวลานานนบชวโมง ดงนน จงนบวา

เปนเรองโชคดไมนอยทพวกเรามาเทยวถำอาล ซารดในวนเสาร ซงเปน

วนทำงานของชาวอหราน เพราะนอกจากคณะของเราแลวกมนกทองเทยวอนๆ

เพยงประปรายเทานน ไกดสาวของเราขอตวไปจดการเรองตว ในขณะทปลอย

ใหพวกเราเดนผานรานคา ทขายขนม นม เนย เปนกจจะลกษณะ นอกจากน

กยงมของฝาก ของทระลกดงทเหนไดทวไปตามสถานททองเทยวอนๆ ตงแต

ภาพถาย ซด ดวด พวงกญแจ ไปจนถงไฟฉาย

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๒๗

55-11-056_118-210_V.indd 127 11/24/12 4:51:03 PM

พวกเราตองแปลกใจไมนอย เมอไกดสาวเดนกลบมาหาพวกเราพรอม

สภาพบรษอกทานหนง ซงแนะนำตนเองวาคอมสเตอรซาอดด (Mr. Saeedi)

ผจดการศนยทองเทยวถำอาล ซารด ซงทนททไดทราบวามคณะจากสถานทตไทย

เยยมเยยน กไดใหเกยรตมาตอนรบคณะของพวกเราอยางเปนกนเอง และยง

ทำหนาทผนำทวรกตตมศกดพาพวกเราเขาชมถำดวยตนเองอกดวย และทนทท

เราสวมเสอชชพกนเรยบรอยกทยอยกนเคลอนตวเขาไปภายในบรเวณของถำ

ซงเพยงไมกกาว เรากเรมไดเหนหนยอยทเรยงรายอยสองขางทาง พรอมกบ

เกาอพลาสตกสำหรบผมาเยยมชมทวางขนาบสองขางของทางเดนตลอดทาง

ทำใหเชอไดไมยากเลยวา เวลาปกตทมนกทองเทยวรอชมถำมากมายนน

คงตองรอกนเปนชวโมงอยางทเขาวาจรงๆ

ถายรปกบมสเตอรซาอดด ผจดการศนยทองเทยวถำอาล ซารด

วทยสราญรมย๑๒๘

55-11-056_118-210_V.indd 128 11/24/12 4:51:05 PM

ภายในถำอาล ซารด

การเขาชมถำ พวกเราตองนงเรอเขาไป โดยลำแรกเปนเรอถบทอย

หวขบวนซงมเจาหนาทของศนยฯ ทนอกจากจะทำหนาทผบรรยายและนำทาง

แลว ยงตองถบเรอไปดวย โดยมเรอพลาสตกทดแขงแรงพอสมควรอกสาม – สลำ

ผกตดกนดวยเชอกหนาเปนขบวน มสเตอรซาอดด และไกดสาวอธบายใหฟงวา

ถำแหงนกอตวขนในยคจแรสซก (Jurassic) จงมอายนบลานป โดยเปนถำนำ

ทยาวทสดในโลก มความยาวทงสนประมาณ ๑๔ กโลเมตร แตไดมการทำการ

สำรวจไปแลวประมาณ ๑๑ กโลเมตร สวนทนำลกทสดในถำคอ ๑๔ เมตร

ในขณะทมบางจดในถำ เพดานหนสงขนไปถง ๔๐ เมตร นำภายในถำนนไรกลน

และใสสะอาดมอณหภมอยประมาณ ๑๒ องศาตลอดปทำใหนำจะอนใน

ฤดหนาว และเยนในฤดรอน ทงน การทถำนไมมแสงอาทตยสอดสองเขามา

ไดเลย จงทำใหไมมสงมชวตอาศยอยในนำแตอยางใด และทสำคญ การทอาล

ซารด เปนถำทปราศจากกาซทเปนพษ กอปรกบมลมหมนเวยนถายเทตลอด

ทำใหผทอยในถำจะไมรสกอดอดแตอยางใด

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๒๙

55-11-056_118-210_V.indd 129 11/24/12 4:51:06 PM

ภายในถำอาล ซารด

วทยสราญรมย๑๓๐

55-11-056_118-210_V.indd 130 11/24/12 4:51:08 PM

คณะของเรานงเรอผานหนงอกและหนยอยมากมาย ผานเขาไปในถำ

กวางทสวยงามและเงยบสงบ ในหวงภวงคทองและชนชมกบความงดงามและ

การสรางสรรคของธรรมชาต จนทำใหการเดนทางภายในถำซงใชเวลาทงสน

รวมสองชวโมง ผานพนไปอยางรวดเรวจนไมนาเชอ และทำใหพอเขาใจไดวา

ทำไมถำอาล ซารด จงกลายเปนแหลงทองเทยวทสำคญไมเฉพาะสำหรบ

เมองฮาเมดาน แตสำหรบอหรานดวย

ภายหลงจากการเยยมชมถำเสรจ มสเตอรซาอดด กกรณาเชญให

คณะของพวกเราไปพกผอนและรวมดมนำชาในหองรบรองพเศษ ซงทำใหไดม

โอกาสพดคยกนอยางเปนกนเอง จงไดทราบวาในชวงฤดทองเทยว แตละวน

อาจะมนกทองเทยวมาเยยมชมถำฯ หลายพนคน และนอกจากนกทองเทยว

อหรานแลว กยงมนกทองเทยวจากอนเดย ปากสถาน รวมถงจนและญปนเชนกน

นอกจากน กมนกทองเทยวจากยโรปและอเมรกาแวะเวยนกนมาเยยมชมถำ

แหงนบาง แตกไมมากนก และมสเตอรซาอดดไดแสดงความหวงวาจะไดม

โอกาสตอนรบนกทองเทยวชาวไทยมากขนในอนาคตดวย

เครองปนดนเผาทลาเลจน

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๓๑

55-11-056_118-210_V.indd 131 11/24/12 4:51:09 PM

ระหวางทางจากลาเลจนกลบฮาเมดาน

เมอไดขอบคณมสเตอรซาอดดและเอยคำรำลากนแลว คณะของเราก

มงหนาไปยงสถานททองเทยวจดสดทายทเราจะแวะกอนทจะเดนทางกลบ

กรงเตหะรานในบายวนนน นนกคอเมองลาเลจน (Lalejin) ซงมชอเสยงมาก

ในเรองเครองปนดนเผาและเครองเซรามคอนเปนเอกลกษณ เมองลาเลจนน

อยหางจากเมองฮาเมดานไปทางทศเหนอประมาณ ๒๐ กโลเมตร และทนทท

พวกเราเคลอนตวเขาไปในเขตเมอง กสามารถมองเหนรานขายเครองปนดนเผา

ทเรยงรายกนอยสองขางทาง จนแทบจะไมเหนรานทขายอะไรอยางอนเลย

คณโมกดดม ไกดสาว พาเราไปแวะรานใหญโตทสดรานหนงใน

ยานนน และใหโอกาสสาวๆ ในคณะไดเดนชอปปงจบจายซอของทระลกกน

ไดอยางเตมอม โดยรานดงกลาวนอกจากจะมเครองปนดนเผาทหาซอไดทวไป

แลว ยงไดจดสรรมมพเศษทชนใตดน ซงมแตสนคาคณภาพสง และงดงาม

ดวยความประณตทกชน แมวาพวกเราจะใชเวลาเดนอยในรานดงกลาวเกอบ

หนงชวโมงเตม แตกดเหมอนจะไมเพยงพอ และหากไมตดวาจะตองเดนทาง

กลบเตหะรานในวนนน พวกเรากอาจจะดของกนไปจนเพลนเลยกเปนได

กวาคณะของเราจะออกจากเมองฮาเมดานไดกราวสโมงครง ซงลาชากวา

ความตงใจมาก แตพวกเรากจากเมองฮาเมดานมาดวยความประทบใจทแตกตาง

กนไปตามแตรสนยมของแตละคน เพราะเดกๆ กตดใจกบการไดไปเทยวในถำ

วทยสราญรมย๑๓๒

55-11-056_118-210_V.indd 132 11/24/12 4:51:11 PM

สาวๆ อาจตดใจกบเครองปนดนเผาทเลองชอของเมองลาเลจน และหนมๆ

อาจชอบการเยยมชมแหลงประวตศาสตรและอารยธรรมโบราณ แตทแนๆ

แมวาเมองฮาเมดานจะเปนเมองเลกๆ เงยบๆ แตกเปยมเสนหททำใหพวกเรา

ทกคนไมผดหวงเลยสกนดทเลอกมาฉลองสงกรานตรวมกนทน

ภาพถายโดย : ชาครยนรทพย – บงอร เสวกล

ตวอยางบทกลอนของบาบา ตาเฮอร

Translation:

My Beautiful! thou hast my heart and soul,

Thou hast mine inner and mine outer self;

I know not why I am so very sad,

I only know that thou hold’st the remedy.

คำแปลภาษาไทย*

ยอดรก ผครอบครองดวงจตและวญญาณของขา ผกมทงหวใจและกายา

ขาหารไมวาเหตใดจงโศกเศราหนกหนา แตรเพยงวายารกษาหวใจขา กคอเจา

*แปลโดยผเขยน

เทยวสงกรานตทเมองฮาเมดาน ๑๓๓

55-11-056_118-210_V.indd 133 11/24/12 4:52:31 PM

ศรสภา กลทนนทน

กลางทะเลเมดเตอรเรเนยน(๑)มอลตา... มนตเสนห

เมอกลาวถงประเทศทเปนเกาะเลกๆ ในทะเลเมดเตอรเรเนยนทชอวา

สาธารณรฐมอลตา(TheRepublicofMalta)หลายคนอาจจะเคยไดยนรจก

หรอไดไปเทยวมาแลวในขณะทอกหลายๆคนอาจเพยงเคยไดยนชอแตไมรจก

หรอไดเคยไปเทยว ผเขยนมโอกาสไปประเทศมอลตาเมอเดอนมนาคม

ค.ศ. ๒๐๑๒ โดยไดไปชมเมองและสถานทสำคญตางๆ และเหนความเปนอย

ของคนมอลตส (Maltese) รสกมความประทบใจในมนตเสนหของประเทศน

เปนอยางมาก ทำใหรวาแมมอลตาจะมขนาดเลกมาก แตกเปนประเทศทม

อารยธรรมและประวตศาสตรมายาวนาน อกทงมประเพณและวฒนธรรมท

วทยสราญรมย๑๓๔

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 134 11/28/12 3:13:17 PM

นาสนใจและนาศกษาเปนอยางยง จงขอเลาเรองเกยวกบประเทศนเพอให

เปนทรจกกนมากขน

ประเทศไทยมประวตการตดตอสมพนธกบประเทศมอลตามายาวนาน

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดเคยเสดจฯ เยอนประเทศมอลตา

เมอป ค.ศ. ๑๙๐๗ (พ.ศ. ๒๔๔๐) สวนฝายมอลตาไดมนาย

Guido de Marco รองนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการ

กระทรวงการตางประเทศของมอลตามาเยอนประเทศไทย

เมอเดอนมถนายน ค.ศ. ๑๙๙๓ (พ.ศ. ๒๕๓๖) สำหรบ

วนสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางประเทศไทยกบ

ประเทศมอลตา คอวนท ๑๗ ธนวาคม ค.ศ. ๑๙๘๔ (พ.ศ. ๒๕๒๗)

คนไทยทอาศยอยในมอลตามประมาณ ๑๕๐ คน ซงสวนใหญแตงงาน

กบชาวมอลตส ปจจบนสถานเอกอครราชทตไทย ณ กรงเอเธนส

ประเทศกรซ ทำหนาทดแลประเทศมอลตาดวย

ทวทศนของเมองในประเทศมอลตา

มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑) ๑๓๕

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 135 11/28/12 3:13:40 PM

มอลตา เปนประเทศเกาะทตงอยเกอบกงกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน

หางจากเกาะซซลของประเทศอตาลเพยงแค ๙๓ กโลเมตร และประมาณ

๒๙๐ กโลเมตรจากชายฝงแอฟรกาเทานน มอลตามเนอท ๓๑๖ ตารางกโลเมตร

ประกอบดวยเกาะหลกๆ จำนวน ๓ เกาะคอ เกาะมอลตา (Malta) เกาะโกโซ

(Gozo) และเกาะโคมโน (Comino) นอกจากนนยงมเกาะเลกๆ ชอ โคมนอตโต

(Cominotto) ฟลฟลา (Filfla) และ เซนตพอล (St Paul) ซงไมมผอาศยอยเลย

มอลตาตงอยในจดยทธศาสตรทสำคญ ทำใหประเทศนเปนเสมอนสะพานเชอม

การตดตอกนระหวางทวปยโรปกบทวปแอฟรกานบตงแตในอดตจนถงปจจบน

มอลตาไมมภเขาและแมนำ ดงนนประเทศจงตองพงพาการนำเขา

พลงงาน นำและอาหารจากตางประเทศเนองจากมขอจำกดดานขนาดพนท

และขาดพลงงานนำ มอลตามประชากรประมาณ ๔๐๕,๐๐๐ คนเทานน

เมองหลวงของมอลตาคอ วลเลตตา (Valletta) ศาสนาหลกไดแก ศาสนาครสต

นกายคาทอลก ซงนบถอประมาณรอยละ ๙๐ ของประชากรทงหมด สนคาสงออก

ทสำคญคอ สนคาทางการเกษตร ปลาทะเล มนฝรง มะเขอเทศ องน นม และ

ไข

ไรเกษตรทางตอนใตของเกาะมอลตา

วทยสราญรมย๑๓๖

55-11-056_118-210_V.indd 136 11/24/12 4:52:43 PM

สภาพสงแวดลอมของมอลตามลกษณะทางทะเลเมดเตอรเรเนยนตอนใต

อณหภมอยระหวาง๗-๑๗องศาเซลเซยสในชวงเดอนมกราคมและระหวาง

๒๐-๓๓องศาเซลเซยสในชวงเดอนกรกฎาคมของทกปมอลตามภมประเทศ

ทสวยงามมากลอมรอบดวยทะเลเมดเตอรเรเนยนทมสนำทะเลทสดใสมหาด

และเชงผารมชายฝงและถำมากมาย นอกจากนนยงมปอมปราการใหญและ

กำแพงเมองเกาอยหลายแหง สรางขนในยคสมยตางๆ ทผานมาเพอใชในการ

สรบและปองกนมอลตา ซงปอมปราการและกำแพงเมองเกาบางแหงยงอยใน

สภาพทคอนขางสมบรณใหเหนไดมาจนถงปจจบน เกาะมอลตาเปนเกาะใหญ

ทสดของประเทศ ทางตอนเหนอมลกษณะเปนเนนเขาเปนระยะๆ มผคน

อาศยและบานเรอนทอยกนอยางหนาแนน โดยมถนนสายเลกๆ เขาออกเขต

และเมองตางๆ สวนทางตอนใตของเกาะจะเหนทงหญาเพาะปลกทางเกษตร

ทมพนทกวางขวางมากขนอาทไรองนมะเขอเทศมนฝรงบนเกาะมอลตาม

ทจอดเรอประมงและเรอยอรชหลายแหงทงภายในและบรเวณรอบเกาะ

การเดนทางตามแนวชายฝงของเกาะมอลตาทำใหเหนถงความมเสนหของ

เกาะและรสกไดถงความสขสงบเปนอยางยง

จากหลกฐานทางประวตศาสตร ไดมชนกลมหลายเผาและเชอชาต

เดนทางมาตงถนฐานบนเกาะตางๆ ของมอลตา เปนพวกทมาจากฟนเชยน

(Phoenicians)ประมาณ๘๐๐–๔๘๐ปกอนครสตกาลนอกจากนมพวกคารเธจ

(Carthage)ซงเปนพวกทมาจากฟนเชยนประมาณ๔๘๐–๒๑๘ปกอนครสตกาล

พวกโรมนประมาณ๒๑๘ปกอนครสตกาล–ค.ศ.๘๗๐ชาวอาหรบประมาณ

ค.ศ.๘๗๐–๑๐๙๐พวกนอรมน(Normans)ซงมาจากทางตอนเหนอของยโรป

ประมาณค.ศ.๑๐๙๐–๑๕๓๐ชาวฝรงเศสประมาณค.ศ.๑๗๙๘–๑๘๐๐และ

ชาวองกฤษประมาณปค.ศ.๑๘๐๐–๑๙๖๔ดวยเหตนจงทำใหสามารถเหน

มอลตาในปจจบนทมศลปะและอารยธรรมทผสมผสานหลากหลายจนกลายเปน

เสนหทนาศกษาเปนอยางยงมอลตาเปนประเทศเอกราชภายใตคอมมอนเวลส

(CommonwealthofNations)ในปค.ศ.๑๙๖๔

มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑)มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑) ๑๓๗

55-11-056_118-210_V.indd 137 11/24/12 4:53:13 PM

มอลตาตกอยภายใตการปกครองขององกฤษเปนเวลานานกวา๑๕๐ป

จงทำใหมอลตามรปแบบการปกครอง ตลอดจนโครงสรางทางการเมองและ

กฎหมายทคลายกบขององกฤษ มอลตาเขาเปนสมาชกของสหภาพยโรป

(European Union) เมอวนท ๑ พฤษภาคม ค.ศ. ๒๐๐๔ และยโรโซน

(Eurozone) เมอวนท ๑ พฤษภาคม ค.ศ. ๒๐๐๗ ภาษาราชการ คอ

ภาษามอลตสและภาษาองกฤษประเทศมอลตาเรมใชเงนตราสกลยโร(Euro)

เมอวนท๑มกราคมค.ศ.๒๐๐๘

ศาสนาครสตทเขามาในมอลตามประวตทนาสนใจมากตามTheActs

of the Apostles บทท ๒๗ และ ๒๘ ไดกลาวถงการเดนทางโดยเรอของ

สาวกเซนตพอล (St Paul) ซงเดนทางจากเมองเอเครอ (Acre) ไปโรม

ในระหวางการเดนทางนน เรอไดผจญกบพายอยางหนกในชวงหนาหนาว

จนกระทงเกดเรอลมทชายฝงของเกาะมอลตาในปค.ศ.๖๐ตอมาในบรเวณน

จงเรยกกนวาอาวเซนตพอล (StPaul’sBay)สาวกเซนตพอลรวมทงกปตน

และลกเรอไดพกอาศยและหลบพายในชวงหนาหนาวบนเกาะแหงน จงไดม

การสรางรปปนของเซนตพอลและโบสถเลกไวทรมอาวเพอเปนการรำลกถง

เหตการณเรอลมในครงนน เปนทเชอกนวาคำสอนของศาสนาครสตไดเรม

เผยแผโดยเซนตพอลใหคนพนเมองทอาศยอยบนเกาะมอลตาไดรจกและ

นบถอกนตอมา หลกฐานทเหนไดชดคอในเขตบรเวณเมองเกาทชอวา เมลตา

(Melitah)ซงในปจจบนอยในบรเวณเมองราบด (Rabat)มสสานใตดนทเปน

อโมงคอยเปนจำนวนมาก เปนททชาวครสเตยนไวใชในการประกอบพธฝงศพ

ใตดนในยคนน

ในชวงปค.ศ.๕๓๕จกรพรรดจสตเนยน(Justinian)แหงโรมนตะวนออก

ไดปกครองมอลตา (และเกาะซซลของประเทศอตาล) ทำใหมอลตา (และ

เกาะซซล)เปนสวนหนงของอาณาจกรครสเตยนทางตะวนออก(Byzentium)

ตอมา ในป ค.ศ. ๘๗๐ เมอพวกอาหรบเขายดครองมอลตาได จงเปลยนเปน

ศาสนาอสลาม และ ในป ค.ศ. ๑๐๙๐ เมอพวกนอรมนเขาปกครองมอลตา

วทยสราญรมย๑๓๘

55-11-056_118-210_V.indd 138 11/24/12 4:53:13 PM

ทำใหมอลตาเปลยนมาเปนศาสนาครสตนกายคาทอลกในชวงนนศาสนาครสต

เจรญรงเรองมากและกลายเปนศาสนาทเดนชดของชาวมอลตสตอมาดงจะเหน

ไดจากการสรางโบสถครสเตยนหลายแหงโดยมสถาปตยกรรมการสรางท

มาจากยคนนเรอยมา

มอลตามอารยธรรมเกาแกยาวนานนบตงแตสมยยคกอนประวตศาสตร

(Prehistoric) โดยประมาณ๕๒๐๐ ปกอนครสตกาล มหลกฐานการเรมตง

ถนฐานของคนกลมแรกในมอลตาทเดนทางมาทางทะเลจากเกาะซซลของ

ประเทศอตาลหรอเดนทางขามแผนดนทตอเชอมยโรปกบชายฝงแอฟรกาทาง

ตอนเหนอในชวงนนดงจะเหนไดจาก“วหารศลา”๑ (MegalithicTemples)

ซงตงอยในทโลงกวาง เปนสถานทประกอบพธกรรมทางศาสนาและความเชอ

ตางๆสรางขนเมอราว๔๘๐๐ปกอนครสตกาลนอกจากนยงปรากฏหลกฐาน

การทำพธกรรมเกยวกบความตายทเรมขนณวหารศลาแหงนดวย

ยคกอนประวตศาสตรของมอลตาแบงออกเปน ๓ ยคดงน

ยคตนของนโอลตก(EarlyNeolithic)

(ประมาณ๕๒๐๐-๔๑๐๐ปกอนครสตกาล)

ยคปลายของนโอลตก(LateNeolithicAge)

(ประมาณ๔๑๐๐–๒๕๐๐ปกอนครสตกาล)

ยคสำรด(BronzeAge)(ประมาณ๒๕๐๐-๗๕๐ปกอนครสตกาล)

ในชวงปลายยคนโอลตกชนกลมตางๆทอาศยอยทเกาะของมอลตาไดเรม

มศลปะและวฒนธรรมของตวเอง เรมปนรปปน และการทำภาชนะใชสอย

ทปนจากดนเหนยวหรอแกะสลกจากหนนอกจากนยงมสงกอสรางทมลกษณะ

เปนวหารศลาอยหลายแหง ตามหลกฐานทางโบราณคดและวฒนธรรมนน

.............................................๑ คำวา “วหารศลา” เปนคำแปลทผเขยนแปลขนจากคำวา “Megalithic Temples” ตามลกษณะทเหนชดและเพอความสะดวกในความเขาใจ

มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑) ๑๓๙

55-11-056_118-210_V.indd 139 11/24/12 4:53:13 PM

มอลตาเปนทตงของวหารศลาทเกาแกทสดในโลก ซงวหารศลาเหลาน

ประกอบดวยหนกอนใหญๆ ทถกตดขนแลวจดตงเปนชนทงแนวนอนและ

แนวตงเพอใชเปนทประกอบพธกรรมทางศาสนาและความเชอในสมยนนรวมทง

ยงใชเปนสสานฝงศพอกดวย กลาวกนวาวหารศลาเหลานมลกษณะคลายกบ

Stonehenge ในประเทศองกฤษ ในบางแหงมวหารศลาทถกสรางขนหลาย

วหารและอยรวมกนในสถานทกวางใหญเดยวกน สถานทเหลานมลกษณะ

เปนเอกลกษณทแปลกและนาสนเทหซงยงคงหลงเหลออยในปจจบนและได

กลายเปนพพธภณฑใหคนไดไปชมกนใครกตามทไดเหนแลวกคงแปลกใจและรสก

สนเทหกบวหารศลาเหลานทสรางขนโดยคนในสมยยคกอนประวตศาสตร

วหารศลาทนาสนใจทผเขยนไดไปชมบนเกาะมอลตามชอวาHagarQim

และMnajdraTemplesเปนสถานททมวหารศลาหลายวหารตงอยรวมกลมกน

มอายประมาณ๓๐๐๐–๒๕๐๐ปกอนครสตกาลสถานทแหงนไดถกเรมสำรวจ

ตงแตตนศตวรรษท๑๙ขณะนเปนพพธภณฑวหารศลานแบงออกไดเปนชนๆ

คอชนนอกชนกลางและชนในโดยเรมจากทางเขาทมกอนหนใหญลกษณะคลาย

รปเหดและมหนทถกจดวางโดยมลกษณะคลายแทนบชาสถปหรอเจดยเลกๆ

อยในสวนตางๆของวหารมแนวทางเดนเปนชนในแตละระดบทประกอบไปดวย

หองเลกๆทใชทำกจกรรมและพธกรรมตางๆลอมรอบดวยหนทถกจดวางใหเปน

กำแพงรอบวหาร ในบางสวนมการขดใตดนเพอใชเปนสสานภายในสถานทน

ไดมการคนพบหลกฐานทประกอบพธกรรมทางศาสนาและความเชอในสมย

โบราณ รวมทงพธทเกยวกบความตาย นอกจากนนยงไดมการคนพบรปปน

ภาชนะเครองใชและศลปวตถทแกะสลกจากกอนหนใหญและดนเหนยวทเปน

รปสตวและรปคนแสดงลกษณะเพศหญงและชายทคอนขางชดเจนสงเหลาน

ไดถกนำไปเกบไวทพพธภณฑตางๆในมอลตารปปนทมชอเสยงทคนพบทวหาร

ศลาแหงนคอ รปปนวนสแหงมอลตา (Venus ofMalta) ปนดวยดนเหนยว

มความสง๑๓เซนตเมตรและขนาดกวางทบรเวณไหล๖.๕เชนตเมตรขณะน

อยทพพธภณฑทางโบราณคดทเมองวลเลตตาของมอลตา

วทยสราญรมย๑๔๐

55-11-056_118-210_V.indd 140 11/24/12 4:53:14 PM

บนเกาะมอลตายงมวหารศลาอกแหงคอTarxienTemplesมลกษณะ

สลบซบซอนและมโครงสรางทประกอบดวยวหารอย๔แหงทเหนเดนชดอยรวม

ในบรเวณเดยวกนวหารแหงนมศลปวตถภาชนะบรรจเครองใชสอยและรปปน

หนและดนเหนยวทเปนรปคนและสตวในยคกอนประวตศาสตรทมากทสดใน

มอลตาบางรปปนมขนาดสงถง๒เมตรศลปวตถภาชนะตางๆตลอดจนรปปน

หนและดนเหนยวเหลานบงบอกถงความเชอทางศาสนาหรอพธกรรมใน

ยคสมยนนทงนศลปวตถภาชนะและรปปนทวหารศลาTarxienTemples

นเพงไดรบความสนใจในระหวางสงครามโลกครงท๑นเองสวนใหญถกนำไป

เกบไวทพพธภณฑทางโบราณคดทเมองวลเลตตา

นอกจากนเกาะโกโซ (Gozo) ของมอลตามวหารศลา ชอ Ggantija

สรางขนระหวาง๓๖๐๐–๒๒๐๐ปกอนครสตกาลโดยกลมชาวนาและพวก

เรรอนทอาศยอยบนเกาะโกโซ วหารศลาแหงนมลกษณะคลายกบวหารศลาท

HagarQimและMnajdraTemplesมการสำรวจและเรมขดเมอราวปค.ศ.๑๘๒๖

วหารศลาท Hagar Qim และ Mnajdra Temples

มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑) ๑๔๑

55-11-056_118-210_V.indd 141 11/24/12 4:53:15 PM

ลกษณะของวหารศลา Ggantija เปนการสรางวหารรวมกนเปนกลมโดยแบง

ออกเปน ๒ สวนหลกๆ สวนทางใตจะมอายเกาทสด สรางขนประมาณ

๓๖๐๐ปกอนครสตกาลและสวนทางเหนอถกสรางขนเมอประมาณ๒๒๐๐ป

กอนครสตกาลมทางเขาออกทางเดยวกนมกำแพงหนทตงขนสงโดยรอบวหาร

ทงสองสวนนหนทประกอบกนเปนวหารเปนหนปน(Limestones)สวนภายใน

วหารศลาแหงน ไดมการคนพบสงประดษฐและรปปนทงคนและสตว รวมทง

ภาชนะเครองใชสอยและศลปวตถตางๆมากมายแสดงใหเหนถงอารยธรรมและ

ประเพณทางวฒนธรรมในดานพธทางศาสนาและความเชอ รวมทงพธฝงศพ

ในยคกอนประวตศาสตร วหารศลาแหงนถกจดใหเปนสถานทอางองทาง

โบราณคดทสมบรณแหงหนงของโลกโดยเฉพาะอยางยงเปนวหารศลาทสรางขน

ในยคสมฤทธ

วหารศลาทกลาวมาขางตนมลกษณะตงเปนอสระ (free-standing)

ทเกาแกทสดในโลกวหารศลาทงทบนเกาะมอลตาและเกาะโกโซนไดขนทะเบยน

วหารศลา Ggantija ทเกาะโกโซ

วทยสราญรมย๑๔๒

55-11-056_118-210_V.indd 142 11/24/12 4:53:18 PM

เปนมรดกโลกโดยองคการยเนสโก(UNESCO)ในปค.ศ.๑๙๘๐โดยทวหารศลา

HagarQim,MnajdraและTarxienTemplesไดรบขนทะเบยนในประเภท

ทมลกษณะการสรางทเปนเอกลกษณและยงใหญแมมขอจำกดในเรองของ

อปกรณและเครองมอในยคกอนประวตศาสตรสวนวหารศลาGgantijaบนเกาะ

โกโซไดรบขนทะเบยนในประเภททมโครงสรางทใหญมโหฬารทสรางขนในสมย

ยคสำรดทมความสมบรณมากมาจนถงยคปจจบน หากใครมโอกาสไดไป

ประเทศมอลตาไมควรพลาดในการเขาชมวหารศลาทกลาวมาเหลาน และจะ

ไดเหนความมหศจรรยทยงใหญในสงกอสรางทเปนหนทเกดขนในสมยยคกอน

ประวตศาสตร

นอกเหนอจากวหารศลาทกลาวมาแลวมอลตายงคงมสถานทอกหนงแหง

ทไดขนทะเบยนเปนมรดกโลกโดยองคการยเนสโกในปค.ศ.๑๙๘๐คอวหาร

ใตดน(TheHypogeum)ทเมองHalSaflieniซงเปนอโมงคทสรางขนเปน

วหารใตดนแกะสลกจากหนทงหมดจากหลกฐานทางโบราณคดนนวหารใตดน

แหงนถกสรางขนในชวงระหวางป๓๖๐๐-๒๕๐๐ปกอนครสตกาลและเปน

แหงเดยวของโลกทสรางขนในยคกอนประวตศาสตร วหารใตดนนมบรเวณท

กวางใหญมากโครงสรางมอย๓ระดบชนตดตอกนและแบงเปนหองตางๆเชน

หองโถง หองเลกๆ ทางเดนทตอเชอมกน มลกษณะทสลบซบซอนคลาย

เขาวงกต(Labyrinth)ชนลางสดมความลกถงประมาณ๑๐.๖เมตรวหารใตดน

แหงนถกคนพบในป ค.ศ. ๑๙๐๒ โดยบงเอญโดยชางกออฐ นกโบราณคด

สนนษฐานจากหลกฐานศลปวตถรปปนและโครงกระดกทคนพบวาวหารน

ถกสรางขนเพอใชประกอบพธกรรมเกยวกบการนบถอบรรพบรษและความตาย

และยงใชเปนทฝงศพจำนวนหลายพนคนซงคนเหลานถกฝงพรอมกบวตถของ

เครองใชประจำตวและเครองปนดนเผาตางๆ รปปนทมชอเสยงทถกคนพบ

ในวหารใตดนแหงนคอรปปนผหญงนอน“The Sleeping Lady” ปจจบน

อยในพพธภณฑโบราณคดทเมองวลเลตตา

มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑) ๑๔๓

55-11-056_118-210_V.indd 143 11/24/12 4:53:18 PM

มอลตายงมเรองราวทนาสนใจเกยวกบ “กลมอศวนเซนตจอหนแหง

เยรซาเลม” (The Knights of theOrder of St John of Jerusalem)

ซงเปนกลมอศวนทไดรบการเอยถงและรจกกนมากเนองจากมความสำคญ

ทางประวตศาสตรเปนอยางยงสำหรบประเทศมอลตา มสญลกษณประจำตว

คอ“รปกางเขนแปดแฉก”๒(Eight-pointedCross)กลมอศวนนเรมกอตงขน

ทกรงเยรซาเลมเมอประมาณปค.ศ.๑๐๘๕ในชอวาTheKnightsHospitallers

ประกอบดวยกลมพระททำหนาทดแลและรกษาพยาบาลผแสวงบญและนกบญ

ทเจบหรอลมปวยลงในดนแดนอนศกดสทธ(TheHolyLand)ตอมาพวกนกบญ

และผแสวงบญถกโจมตเปนประจำจงทำใหกลมพระเหลานเรมเปลยนบทบาท

มาทำหนาทในการคมครองความปลอดภยใหพวกนกบญและผแสวงบญตางๆ

แทนทจะทำหนาทดแลรกษาพยาบาลเพยงอยางเดยวดงนนทำใหการคดเลอก

อศวนตอมาเปลยนเปนการเลอกคนทสามารถตอสและรกษาความปลอดภยได

กลมอศวนเหลานสวนใหญมาจากกลมคนและครอบครวของชนชนสงและชนชน

ปกครองในประเทศฝรงเศส อตาล สเปน โปรตเกส และองกฤษ ในภายหลง

กลมอศวนนไดถกขบไลจากดนแดนอนศกดสทธโดยพวกออตโตมน(Ottoman)

จงยายไปรวมตวกนและตงถนฐานอยทเกาะ Rhodes (อยในประเทศกรซ)

ในระหวางปค.ศ.๑๓๐๙–๑๕๒๒

ในปค.ศ.๑๕๓๐กษตรยCharlesVแหงเสปน(ราชวงคHapsburg)

ไดจดสรรดนแดนบนเกาะมอลตาและทาเรอTripoliใหแกกลมอศวนเซนตจอหน

ประมาณ๔,๐๐๐ คน ซงกลมอศวนเหลานไดเรมตงถนฐานในมอลตาทเมอง

Borgo(ซงตอมาเปลยนชอเปนVittoriosa)เพราะเปนเมองทมยทธศาสตรทด

ในการเดนเรอการปองกนทางทะเลและมปอมปราการชอFortStAngeloตอมา

เมออาณาจกรออตโตมนขยายอทธพลไปอยางกวางขวางทหารออตโตมนไดเขา

โจมตมอลตาอยเรอยๆ การรบครงสำคญทางประวตศาสตรของมอลตาคอใน

เดอนพฤษภาคมค.ศ.๑๕๖๕เมอกองทหารเรอของออตโตมนเขาประชดมอลตา .............................................๒ คำวา “รปกางเขนแปดแฉก” ผเขยนไดแปลขนจากคำวา “Eight-pointed Cross”

วทยสราญรมย๑๔๔

55-11-056_118-210_V.indd 144 11/24/12 4:53:18 PM

ทางทะเลซงประกอบไปดวยกองเรอ๑๘๐ลำนำทหารประมาณ๓๐,๐๐๐คน

เพอสรบกบมอลตาในการรบปองกนมอลตานกลมอศวนเซนตจอหนโดยการนำ

ของหวหนาทชอวาTheGrandMasterJeanParisotdeValetteและชาว

มอลตสในขณะนนไดสรบและพยายามปองกนเมองสำคญตางๆของมอลตา

ซงในชวงเวลาของการรบครงน ทหารออตโตมนไดชยชนะในหลายแหง เชนท

StElmoอยางไรกตามเนองจากทหารออตโตมนเรมเหนอยลาลงประกอบกบ

การตดสนใจและกำลงใจในการตอสของกลมอศวนเซนตจอหนและชาวมอลตส

ทำใหกลมอศวนเซนตจอหนและชาวมอลตสไดชยชนะและสามารถขบไลทหาร

ออตโตมนไปไดในวนท๘กนยายนของปเดยวกนนบจากนนมาวนท๘กนยายน

ของทกปถอเปนวนหยดของมอลตา เพอระลกถงชยชนะในการรบกบพวก

ออตโตมนในครงนนการสรบนเรยกวา“การปดลอมครงยงใหญ”๓(TheGreat

Siege) ซงในทางประวตศาสตรไดกลาวถงการตอสครงนวา เปนการตอสท

มากกวาการสรบระหวางกลมอศวนกบพวกเตอรกเพราะเปนการสกนระหวาง

ตะวนออกกบตะวนตกและระหวางอสลามกบครสเตยนอกดวย

สำหรบเมองและสถานทสำคญๆ ของมอลตาทผเขยนไดไปชมมา และ

เปนททคนไปเทยวประเทศนไมควรพลาดการไปเยยมชม ขอนำมาเลาตอ

ในฉบบหนาคะ .............................................๓ คำวา “การปดลอมครงยงใหญ” ผเขยนไดแปลขนจากคำวา “The Great Siege”

มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑)มอลตา... มนตเสนหกลางทะเลเมดเตอรเรเนยน (๑) ๑๔๕

55-11-056_118-210_V.indd 145 11/24/12 4:53:18 PM

ขอมลและเอกสารอางอง (References)

๑.“InsightGuidesMalta”byAPAPublications.Edition๒๐๑๐

๒.“MaltaandGozo:HistoryandCulture”byM.J.PublicationsLtd,

๒๐๐๗

๓.“MaltaGozoandComino”byMillerDistributorsLimited,๒๐๑๑

๔.“Malta:AnArchaelogicalParadise”byM.J.PublicationsLtd.

NinthEdition๒๐๐๓

๕.“Gozo:TheIslandofCalypso”byMillerDistributorsLimited

๖.“StPaul’sCatacombs:ABriefGuide”byHeritageMalta

๗.“GgantijaTemples:ABriefGuide”byHeritageMalta

๘.ขอมลจากสถานเอกอครราชทตไทยณกรงเอเธนสประเทศกรซ

๙.UNESCOWorldHeritageList:http://whc.unesco.org

๑๐.HeritageMaltaWebsite:www.heritagemalta.org

๑๑.Wikipedia:TheFreeEncyclopedia’sWebsite

๑๒.MdinaGlassfactory:www.mdinaglass.com.mt

๑๓.VallettaGlassfactory:www.vallettaglass.com

๑๔.MalteseClock:www.malteseclock.com

วทยสราญรมย๑๔๖

55-11-056_118-210_V.indd 146 11/24/12 4:53:19 PM

พทธชยนต๒๖๐๐ ป

แหงการตรสร วนท๔มถนายน๒๕๕๕เปนวนทตรงกบวนวสาขบชาและนอกจากจะ

เปนวนวสาขบชาแลวนน ในปนจะเปนปทครบ ๒,๖๐๐ ปแหงการตรสรของ

พระสมมาสมพทธเจา หรอทเรยกกนวา “พทธชยนต” ซงหนวยงานตางๆ

ในประเทศไทยกไดมการจดเฉลมฉลองพทธชยนต แตกอนจะทราบวามการ

เฉลมฉลองพทธชยนตเกดขนนน ขอนำทานผอานไปทราบถงทมาของ

พทธชยนตกอนวาไดมการเรยกคำๆนเมอไหร

สทธตถะ เมอ ๘๑ ปกอนพทธกาล หรอเมอราวๆ ๒๕๐๐ ปกอน เมอวนเพญ

เดอนอาสาฬหะ (เดอน ๘) มปฏสนธจต (จตขณะแรก) ในพระครรภ

พระนางสรมหามายา๑ พระอครมเหสในพระเจาสทโธทนะ๒ แหงราชวงศ-

............................................. ๑ พระราชธดาในพระเจาอญชนะ กษตรยแหงกรงเทวทหะ กบพระนางยโสธรา พระราชธดาในพระเจาชยเสนะแหงกรงกบลพสดและเปนพระกนฏฐภคนของพระเจาสหน ๒ พระราชโอรสพระองคโตแหงราชวงศศากยะพระราชโอรสพระองคโตในพระเจาสหน กบพระนางกาญจนาพระกนษฏฐภคนของพระเจาอญชนะกษตรยแหงกรงเทวทหะ

พทธชยนต๒๖๐๐ปแหงการตรสร ๑๔๗

บญยรตน แสงทอง

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 147 11/28/12 2:47:23 PM

ศากยะ๓ กษตรยผครองกรงกบลพสด แควนสกกะ ตอมาในวนเพญ เดอนวสาขะ

(เดอน ๖) พระนางสรมหามายาทรงเสดจจากกรงกบลพสดไปยงกรงเทวทหะ

เพอคลอดบตรทพระนครของพระราชบดา ตามธรรมเนยมของคนอนเดย

สมยนน ฝายหญงจะเดนทางไปอยคลอดบตรทบานพอแมของตน แมกระทง

ปจจบนนกยงมปฏบตกนอยบาง โดยเฉพาะในการคลอดบตรคนแรก เจาชาย

ประสตในเวลาใกลเทยง ตรงกบวนศกร ขน ๑๕ คำ เดอน ๖ ปจอ หรอวนเพญ

วสาขมาศ พระนางมไดรบทกขเวทนา และเจาชายกมไดเปอนครรภมลทน เมอ

พระบาทพระราชโอรสแตะพนกกาวพระบาทออกไป ๗ กาว ผนพระพกตรไป

ทางทศเหนอพรอมเปลงอาสภวาจาวา “เราเปนผเลศแหงโลก ชาตนเปน

ชาตสดทาย ภพใหมของเราจะไมมอกแลว”

ในวนเดยวกบทเจาชายประสตนน ไดมเหตอศจรรยเกดขน คอม

มนษย สตว และสงซงเปนสหชาต๔มงคลบงเกดรวมถง ๗ สง ไดแก

๑. พระนางพมพา พระราชธดาของพระเจาสปปพทธะ แหงกรงเทวทหะ

เปนพระชายาของเจาชายสทธตถะ เปนพระมารดาของพระราหล ภายหลง

ออกบวชมนามวา พระภททกจจานา ๒. พระอานนท เจาชายในศากยวงศ

............................................. ๓ มตำนานเลาวาพระเจาโอกกากราชปฐมวงศของศากยราชสกลมพระมเหส๕พระองค มพระโอรส ๔ พระองค และพระธดา ๕ พระองค ครนพระอครมเหสสนพระชนม ไดแตงตง พระอครมเหสพระองคใหม และมพระโอรส พระเจาโอกกากราชตรสวาอยากไดสงใดกจะให ตามทขอพระอครมเหสพระองคใหมจงทลขอพระราชสมบตทงหมดใหแกพระโอรสของพระนาง ซงพระนางทลขออยหลายครงจนในทสดพระเจาโอกกากราชตดสนพระทยยกพระราชสมบตทงหมด ใหแกพระโอรสพระองคเลกพระโอรสและพระธดาทง๙พระองคจงออกไปสรางเมองใหมและได นาจตรงคเสนาชางฝมอชาวนาและสตวเลยงอกจานวนหนงไปดวยเมองใหมนมชอวา“กบลพสด” ตามชอของกบลดาบสผอาศยอยเดมใกลภเขาหมพานตและมการอภเษกกนเองภายในหมพนอง ยกเวนพระภคนพระองคโต เมอพระเจาโอกกากราชทรงทราบกแสดงความยนดและเรยกเหลา พระโอรสและพระธดาวา“สกกะ”แปลวาสามารถหรออาจดงนนวงศของกษตรยแหงกรงกบลพสด จงมนามวา“ศากยวงศ” ๔ สหชาต หมายถง บคคลหรอตนไมหรอสตวทเกดขนใน วน/เดอน/ป เดยวกบ พระพทธเจา

วทยสราญรมย๑๔๘

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 148 11/28/12 2:49:18 PM

พระโอรสของพระเจาสกโกทนะ พระเจาอาของเจาชายสทธตถะ ออกบวช

แลวไดเปนพระอปฏฐากประจำพระองคพระพทธศาสนาและเปนพระอปฏฐาก

ประจำพระองคพระสมมาสมพทธเจา รวมทงไดรบยกยองวาเปนเอตทคคะ๕

ในหลายดานบรรลพระอรหตผลหลงจากพระพทธเจาปรนพพานแลว๓เดอน

๓. นายฉนนะ อำมาตยคนสนทและเปนสารถของเจาชายสทธตถะ ภายหลง

บวชเปนภกษ สำเรจเปนพระอรหนตหลงพระพทธเจาปรนพพานแลว

๔. อำมาตยกาฬทาย พระสหายสนทของเจาชายสทธตถะเมอครงทรง

พระเยาว ครนไดฟงพระธรรมเทศนาบรรลพระอรหตผล อปสมบทเปน

พระภกษไดรบยกยองวาเปนเอตทคคะในบรรดาผทำตระกลใหเลอมใส

๕. มากณฐกะ มาพระทนงของเจาชายสทธตถะ ตวมายาวจากคอถงหาง

๑๘ ศอก มสขาวผองเหมอนเปลอกหอยสงขทขาวสะอาด มากณฐกะถงแก

ความตายลงหลงจากทเจาชายสทธตถะเสดจออกบรรพชา เพราะเสยใจ และ

ไดไปเกดอยในสวรรคชนดาวดงสมชอวา“กณฐกเทวบตร” ๖.ตนศรมหาโพธ

ตนท ๑ เกดพรอมเจาชายสทธตถะ มอาย ๓๐๕ป สวนตนศรมหาโพธตนท

พระพทธเจาตรสรเปนตนท ๒ มอาย ๘๙๑ ป ตนท ๓ มอาย ๑,๒๒๗ ป

ตนศรมหาโพธตรสรตนปจจบนเปนตนท ๔ ปลกเมอราวๆ พ.ศ. ๒๔๓๔

๗.ขมทองทง๔ไดแกสงขนธเอลนธอบลนธปณฑรกนธซงขมทองทง๔น

ไดบงเกดขนทมมกำแพงพระนครทง๔ดานในวนทเจาชายประสต

ภายหลงจากเจาชายประสตได ๓ วน อสตดาบสหรอกาฬเทวลดาบส

แหงภเขาหมพานต๖ ทำนายวาเปนบคคลทมลกษณะตองตามมหาบรษ

มบญญาธการมาก จกไดออกบวชบรรลพระสมมาสมโพธญาณเปนศาสดาเอก

ของโลก เมอเจาชายอายครบ ๕ วน พระเจาสทโธทนะโปรดใหประกอบพธ

ขนานพระนามและรบสงใหเชญพราหมณ๑๐๘คนมาทำพธไดชอเจาชายวา

............................................. ๕ ผยอดเยยมในทางใดทางหนงเปนพเศษ ๖ ในปจจบนคอ ภเขาหมาลย

พทธชยนต ๒๖๐๐ ปแหงการตรสร ๑๔๙

55-11-056_118-210_V.indd 149 11/24/12 4:53:20 PM

“สทธตถะ”แปลวา“ผไดรบทกสงตามตองการ”มพราหมณ๘คนเขาตรวจ

ดลกษณะและทำนายโชคชะตาใหแกเจาชาย พราหมณ ๗ คนแรกทำนายได

๒ประการคอ๑.ถาเปนฆราวาสจะไดเปนกษตรยผยงใหญ๒.ถาออกบวช

จะไดบรรลพระสมมาสมโพธญาณเปนศาสดาเอกในโลกซงมเพยงโกณฑญญะ

พราหมณเทานนททำนายเปนอยางเดยววาเจาชายจะเปนศาสดาเอกในโลกและ

พระองคจะออกผนวชกตอเมอไดเหนคน๔จำพวกคอคนแกคนเจบคนตาย

และนกบวชตงแตนนมาหามไมใหคนทง๔จำพวกนเขาในเขตพระราชฐานโดย

เดดขาดและใหประดบประดาแตสงสวยงามและของหอมในเขตพระราชฐาน

วนหนงเจาชายสทธตถะตองเสดจไปพธแรกนาขวญกบพระราชบดา

ในระหวางพธ พเลยงปลอยเจาชายไวเพยงพระองคเดยว เจาชายไดรนรมย

กบสงตางๆ ทไดทอดพระเนตร แตเมอเพงมองภาพเหลานน กลบพบเหนสง

ทนาเวทนาและนากลวในชวงขณะนนเจาชายรสกรกและสงสารตอสรรพสตว

จนถงจดหนงทพระองคจมเขาสหวงแหงความคด หมดความรสกตอสงทงปวง

ไมมความยนดยนรายกบงานเลยง หมดความรสกตอสงใดๆ รอบพระวรกาย

ทรงมจตดงแนวแนเปนสมาธในขนทโยคเรยกวา“ปฐมฌาน”

พระเจาสทโธทนะทรงกงวลพระทย เนองจากเจาชายเงยบลงไป

ชอบเกบตวในสวนเพยงพระองคเดยว จงรบสงใหสรางปราสาท ๓ ฤด

ดวยหวงใหเจาชายไดพบกบความสะดวกสบายอยางทสดเพอใหลมความคด

ในเรองออกบวชไปใหหมดครนเจาชายเจรญพรรษากไดอภเษกเจาหญงพมพา

พระราชธดาของพระเจาสปปพทธะแหงกรงเทวทหะ จนกระทงวนหนง

เจาชายประสงคจะเหนโลกภายนอก ไดกราบทลพระราชบดาหลายครงกวา

จะยอมใหเจาชายเสดจออกนอกวงจงรบสงใหประชาชนทกครวเรอนปดกวาด

ใหเรยบรอย พรอมทงตกแตงบานเรอนใหสวยงาม ทงยงสงหามคนแก

คนตาบอดคนปวยออกมาเพนพานและหามหามศพไปทำพธ

วทยสราญรมย๑๕๐

55-11-056_118-210_V.indd 150 11/24/12 4:53:20 PM

แตแลวเจาชายกไดเหนชายชราผมขาวโพลน ใบหนาเตมไปดวย

กระและรอยยน นยนตาฝาฟาง ไมมฟนแมสกซ หลงคอมงม เดนโซเซขอ

อาหารดวยความหวโหย เจาชายทอดพระเนตรเหนชายชราผนนแลวได

เกบพระองคเพยงลำพง รสกหมดสนกกบทางโลก หลงจากนนกเสดจออกชม

เมองอกครงโดยไมตองปาวประกาศในครงนพระองคไดเหนสงตางๆมากมาย

ในบรเวณรอบๆ เมองทพระองคไมเคยไดเหนมากอน ไมมการประดบประดา

อาคารบานเรอน มแตผคนททำงานกนอยางขวกไขวและมความวนวาย และ

พระองคไดพบกบคนเจบปวยรวมทงไดเหนคนตายและนกบวชครนพระองค

ไดเหนนกบวชแลวนน พระองครสกสงบและพระองคคดวาจะตองหาทาง

ดบทกขเพอประชาชนของพระองค แตไมนานนก พระนางพมพาไดใหกำเนด

พระโอรส เจาชายทรงพลงพระโอษฐเบาๆ วา “บวงเกดขนแกเราแลว”

พระโอรสจงมพระนามวา “ราหล”

วนหนงเจาชายสทธตถะเสดจผานพระตำหนกพระนางกสาโคตรม

พระนางทรงมพระทยปฏพทธจนถงกบพลงพระโอษฐมาวา “หญงใดเปน

มารดาของเจาชายผน หญงนนดบทกขได ชายใดเปนบดาของเจาชายผน

ชายนนดบทกขได หญงใดเปนชายาของเจาชายผน หญงนนดบทกขได”

เมอเจาชายไดสดบดงนน จงพยายามคดหาวธทจะทำใหพนจากความแก

ความเจบและความตาย

สสมณเพศ เมอเจาชายสทธตถะไดทอดพระเนตรเหน “เทวทตทง ๔” ซงกคอ

คนแกคนเจบคนตายและนกบวชแลวนนพระองคคดตลอดวาชวตของทกคน

ตองตกอยในสภาพเชนนน ไมมทางหลกเลยงได และทรงเหนวาความสข

ทางโลกนนเปนเพยงมายาความสขในกามคณเปนความสขจอมปลอมเปนเพยง

ภาพทชวนใหหลงวาเปนความสข แตในความเปนจรงแลวไมใชความสข

ยงเมอในคนหนงทพระองคไดเหนสาวรบใชนอนระเกะระกะ บางนอนกรน

พทธชยนต ๒๖๐๐ ปแหงการตรสร ๑๕๑

55-11-056_118-210_V.indd 151 11/24/12 4:53:21 PM

เหมอนหม บางนอนอาปาก ซงภาพเหลานนดนาเกลยดนากลว ทำใหความตงใจ

ทพระองคจะหนออกจากวงมากขนเรอยๆ

ในทสด เจาชายสทธตถะตดสนพระทยหนออกจากวงสโลกภายนอก

ทพระองคไมอาจลวงรไดเลยวาจะตองพบเจอกบสงใดจะดหรอรายเพยงไร

พระองคเสดจมาถงฝงแมนำอโนมา ตดพระเกศาออก แลวรบสงใหฉนนะนำ

มากณฐกะพรอมดวยเครองประดบทงหมดกลบไปยงกรงกบลพสด บดน

เจาชายสทธตถะอยในสถานะของนกบวชถอชามกะลาตระเวนขออาหารจาก

ชาวบานในกรงราชคฤห แควนมคธ เมอพระองคไดรบอาหารเพยงพอแลว

จะฉนอาหารนนกรสกกระอกกระอวน ไมอาจบงคบพระองคใหฉนอาหารใน

กะลานนได แตแลวพระองคกตองสตเตอนพระองคเองจนฉนอาหารนนได

หลงจากนน พระองคมงหนาไปยงแมนำคยา แควนมคธ เพอศกษาใน

สำนกของอาฬาระ กาลามะ และอทกะ รามบตร จนจบหมดทง ๒ สำนกกยงไมพบ

สงทพระองคปรารถนา จงเสดจไปยงแมนำเนรญชรา ในตำบลอรเวลาเสนานคม

เพอบำเพญทกรกรยา๗ จนเวลาผานไป ๖ ป กยงไมพบทางพนทกข จงทรงเลก

บำเพญทกรกรยา เพราะรางกายทออนแอเชนนไมมทางทจะบรรลใดๆ ไดทงสน

ดงเสยงเพลงทพระองคไดยนวา “สายพณเมอหยอนเกนไปกไมนาฟง

แตถาตงเกนไปกขาด ไมอาจดงไดอก ดงนน เพอผลอนดทสด จงไมควร

ขงสายพณใหตงหรอหยอนเกนไป ตองขงใหพอด เพอเสยงทไพเราะจก

บงเกดขน” พระองคพจารณาจากบทเพลงของนกดนตรเรรอน ดงนน

พระองคจงหนมาบรโภคอาหารทกวน............................................. ๗ ในอนเดยสมยนนมนกบวชโยคผถอศลจานวนมากทสละบานเรอนออกบวชโดยคดวา ยงทรมานตนเองใหลาบากในชาตนมากเทาไหร กจะไดรบความสบายในชาตหนามากเทานน ผบำเพญพรตบางคนอดอาหารจนรางกายเหลอแตหนงหมกระดกบางคนยนดวยขาขางเดยวจน ขาขางหนงลบตายไปบางคนยนชนวบนทองฟาจนแขนลบตายเพราะไมมเลอดขนไปหลอเลยง เพยงพอบางคนกำมอแนนไมยอมคลายจนเลบงอกยาวทะลไปโผลหลงมอบางคนนอนบนเตยง หนามแหลมคมโดยไมยอมลกขนอกเลยหรอแมกระทงขบฟนดวยฟนกลนหายใจหรออดอาหาร เปนตน

วทยสราญรมย๑๕๒

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 152 11/28/12 2:50:38 PM

ตรสร วนหนงขณะพระองคประทบใตตนไทรนางสชาดาธดาของคหบดคนหนง

แหงอรเวลาเสนานคมไดนำขาวมธปายาส๘มาถวายเทพารกษทไดเคยบนบานไว

วาขอใหไดบตรชายโดยนางสชาดานกวาพระองคเปนเทพารกษมารบขาวถวาย

ดวยพระองคเองเมอพระองครบไวกไดปนขาวได๔๙กอนหลงจากฉนเสรจแลว

ไดนำถาดไปลอยนำเพอเสยงทายความสำเรจพระองคไดอธษฐานวา“หากเรา

จะตรสรเปนพระสพพญญสมพทธเจาขอใหถาดนลอยทวนกระแสนำขน

ไปดวยเถด” ปรากฏวาถาดทองนนลอยทวนกระแสนำขนไปจากนนพระองค

เสดจสตนโพธ แลวประทบลงทโคนตนหนพระพกตรไปทางดานทศตะวนออก

แลวตงอธษฐานจตวาหากพระองคยงไมสามารถคนพบวธพนทกข จะไมยอม

ลกขนจากทนงเปนอนขาดแมเลอดในกายจะเหอดแหงเนอจะหมดไปจนไมเหลอ

อะไรนอกจากหนงเอนกระดกกตาม

ในขณะทพระองคพยายามบงคบจตนนจตของพระองคกลบหวนยอนไป

นกถงเรองราวตางๆตงแตสมยพระองคยงทรงพระเยาวอภเษกกบพระนางพมพา

หรอแมกระทงนกถงพระโอรสของพระองค แตพระองคกสามารถขจดมาร

ในความคดออกไปไดในเวลานจตของพระองคสงบนงและตงจตไปสจดหมาย

เพยงอยางเดยวเมอเขาสสมาธแลวนนใชสตปญญาพจารณาสงตางๆทเคยได

พบเหนจนไดพบความจรงวา ๑. ชวตในโลกมแตความทกข สงมชวตทกชนด

ตางวงไลหาความสขดวยกนทงนนแตแลวในทสดทกชวตตองพบกบความทกข

ไมวาจะเปนการพลดพรากจากสงทรก หรอแมความรสกผดหวง ๒. ในโลกน

ไมมสงใดเกดขนลอยๆโดยไมมตนตอแลวอะไรเปนตนตอใหเกดทกขคำตอบคอ

“ตนตอของความทกขทงปวงคอ ความเหนแกตว” ดวยเพราะคนเรา

............................................. ๘ มธปายาส มาจากภาษาบาลสนสกฤต ๒ คำ คอ มธ (มะ-ท) แปลวา นำผงหรอ นำหวาน กบ ปายาส (ปา-ยา-สะ) แปลวา ขาวทใชนำนมหง ขาวมธปายาส จงหมายถง ขาวท หงดวยนำนมเจอนำผงหรอนำออย มลกษณะเปนขาวเปยก

พทธชยนต ๒๖๐๐ ปแหงการตรสร ๑๕๓

55-11-056_118-210_V.indd 153 11/24/12 4:53:22 PM

กลวความทกข กลวความแก ความเจบ และความตาย จงวงหนแลว

กระเสอกกระสนดนรนหาความสขอยางเหนแกตว บางคนมความสขบน

ความทกขของคนอนสกวนสงนนจะตองสะทอนกลบมายงตวเองอยางแนนอน

และเมอยงไมสามารถหนพนความทกข และตนไมแหงความเหนแกตวนไปได

ตนไมนจะยงแผกงกานออกไปอนเปนตนตอแหงความทกขไปอยางไมมทสนสด

๓. มนษยเราจะหลดจากบวงทกขไดไหม คำตอบทไดคอ คนเราสามารถหลด

บวงทกขไดกตอเมอเราถอนรากตนไมความเหนแกตวออกจนหมดสนคนพนทกข

มความสขยงกวาไดทอง ยศ อำนาจ และชอเสยง ๔. หนทางพนทกข เปน

หนทางเดยวทจะชวยใหคนและสตวโลกรอดพนจากทกขไดคอ“ทางสายกลาง”

ซงทางสายกลางคอ ๑. ทางทไมเบยดเบยนตวเองดวยการทรมานตวเอง

๒.ทางทไมเบยดเบยนผอนดวยการแสวงหาความสขเพลดเพลนบนความทกข

และนำตาของผอน ซงผทเรมตนเดนทางสายกลางนน จะตองเหนคนและ

สตวทงหลายเปนพนองรวมทกขเกดแกเจบตายดวยกนไมคดรายไมพดราย

และไมทำรายผใดเมอนนใจของเราจะสงบผองใสยอมทำใหเกดปญญาและม

ความรกทบรสทธแผออกไปทงตวเราและผอนใดในโลกกจะมความสขเชนกน

ความจรงทง๔ขอทพระองคไดทรงบรรลอนตตรสมมาสมโพธญาณนน

ทำใหพระองคไดตรสรเปนพระสมมาสมพทธเจาซงในเวลาปฐมยามทรงบรรล

ปพเพนวาสานสตญาณคอความรเปนเหตใหระลกชาตไดในเวลามชฌมยาม

ทรงบรรลจตปปาตญาณหรอทพยจกษญาณ คอ รเรองเกดและตายของสตว

ทงหลายวาเปนไปตามกรรมทตนกระทำไว สดทายเวลาปจฉมยามทรงบรรล

อาสวกขยญาณคอความรททำลายอาสวะหรอกเลสใหหมดสนลง

พระองคทรงเรยกความสขทแทจรงและถาวรวา“พระนพพาน”จตจะไม

ยดถอพวพนหลงใหลไปกบสงใดๆในโลกอกตอไปจตไมกอใหเกดนามและรปขน

ในโลกไหนๆไมมการเกดไมมความทกขปรากฏเปนสดทางแหงการดบหมดไป

สวนหนทางไปสจดหมายสงสดนนคอมรรคมองคแปดอนไดแกความเหนชอบ

วทยสราญรมย๑๕๔

55-11-056_118-210_V.indd 154 11/24/12 4:53:22 PM

(สมมาทฏฐ) ความดำรชอบ (สมมาสงกปปะ) วาจาชอบ (สมมาวาจา)

การกระทำชอบ(สมมากมมนตะ)เลยงชวตชอบ(สมมาอาชวะ)ความเพยรชอบ

(สมมาวายามะ)ระลกชอบ(สมมาสต)และตงจตชอบ(สมมาสมาธ)

หลงจากพระองคไดตรสรเปนพระสมมาสมพทธเจาแลว ๗ สปดาห

ไดพจารณาวาพระธรรมทพระองคทรงบรรลนน มความละเอยดออนยากตอ

บคคลจะเขาใจได พระองคทรงเหนวาบคคลในโลกนมหลายจำพวก บางพวก

สอนได บางพวกสอนไมได เปรยบเสมอนบว ๔ เหลา ดงน ๑.พวกมสต

ปญญาฉลาดเฉลยว เมอไดฟงธรรมแลวสามารถเขาใจไดในเวลาอนรวดเรว

เปรยบเสมอนบวทอยพนนำ๒.พวกทมสตปญญาปานกลางเมอไดฟงธรรมแลว

พจารณาและไดรบการอบรมเพมเตม จะสามารถรและเขาใจไดในเวลาไมชา

เปรยบเสมอนบวทอยปรมนำ ๓. พวกทมสตปญญานอย เมอไดฟงธรรมแลว

พจารณาตามและไดรบการอบรมฝกฝนเพมเตม มความขยนหมนเพยร

มสตมนประกอบดวยศรทธาในทสดจะเขาใจไดวนหนงเปรยบเสมอนดอกบว

ทอยใตนำ๔.พวกทไรสตปญญาและยงเปนมจฉาทฏฐแมไดฟงธรรมกไมอาจ

เขาใจความหมายหรอรตามได ไรซงความเพยร เปรยบเสมอนดอกบวทจม

อยในโคลนตมไมมโอกาสโผลขนพนนำเพอเบงบาน

คำสอนของพระสมมาสมพทธเจานนไมจำกดกาล เราสามารถพสจน

และปฏบตตามคำสอนของพระองคไดตลอด ทกอยางขนอยทตวเราวาจะรบ

คำสอนของพทธองคไดขนาดไหน ดงบทสวดธมมานสสต ไดบอกไววา

“สวากขาโต ภควาตา ธมโม สนทฏฐโก อกาลโก เอหปสสโก โอปนยโก

ปจจตตง เวทตพโพ วญญห-ต” (พระธรรมทพระผมพระภาคเจาตรสไว

ดแลว เปนสงทผศกษาและปฏบตพงเหนไดดวยตนเอง เปนสงทปฏบตได

และใหผลไดไมจำกดกาล เปนสงทควรกลาวกบผอนวาทานจงมาดเถด

เปนสงทควรนอมเขามาใสตวเปนสงทผรพงรไดเฉพาะตน)

พทธชยนต ๒๖๐๐ ปแหงการตรสร ๑๕๕

55-11-056_118-210_V.indd 155 11/24/12 4:53:23 PM

พทธชยนต ชอนมความหมาย พทธชยนตมความหมายวาเปน“การตรสร

และการบงเกดขนของพระสมมาสมพทธเจา

เปนวนทพระสมมาสมพทธเจาทรงดบกเลส

ทงหลายทงปวงไดอยางหมดสน ทรงชนะกเลส

ทงหลายทงปวงจนถงทสดแลว ไมตองชนะกเลสอก

ตอไป เพราะดบกเลสทงปวงไดอยางหมดสนแลว

ไมมกเลสใดๆ เกดขนอก” โดยรากศพทของคำวา

ชยนตมาจากคำวา“ชย”แปลวาชยชนะซงในทน

หมายถงชยชนะของพระสมมาสมพทธเจาทมตอ

หมมารและกเลสทงปวงอยางสนเชง

พทธชยนต( ,BuddhaJayanti)

เปนชอทใชเรยกงานเฉลมฉลองหรอพธบชาพระสมมาสมพทธเจาเนองในวาระ

แหงการตรสรของพระสมมาสมพทธเจา ในชวงของการเฉลมฉลองพทธชยนต

๒๕พทธศตวรรษเมอปพ.ศ.๒๕๐๐ซงถอวาเปนกงพทธกาลไดเปนทรจกเปน

อยางดของชาวพทธในหลายๆประเทศเชนประเทศศรลงกาประเทศอนเดย

และประเทศพมา เปนตน ไดมการสนนษฐานวามการเรมตนการเฉลมฉลอง

ภายหลงจากทประเทศศรลงกาไดรบเอกราชจากประเทศองกฤษเมอป

พ.ศ. ๒๔๙๑๙ และจากขอสนนษฐานอกขอหนงจากการท ดร.อมเบดการ ............................................. ๙ ในศตวรรษท ๑๕ อทธพลของตะวนตกเรมเขามามบทบาทในประเทศศรลงกา โดย โปรตเกส ดตช และองกฤษไดเขามาตามลำดบ ไดเขามาทำการคาตามเมองทาดานตะวนตกของ ประเทศ และตอมาในป พ.ศ. ๒๐๔๘ โปรตเกสไดเขายดครองพนทบรเวณชายฝงทะเลกอนทชาวดตช จะเขาครอบครองดนแดนศรลงกาในป พ.ศ. ๒๒๐๑ ตอมาองกฤษสามารถครอบครองศรลงกาเปน อาณานคมไดในป พ.ศ. ๒๓๕๘ ภายใตอนสญญา Kandyan รวมเวลาทศรลงตกเปนอาณานคม เกอบ ๕๐๐ ป และองกฤษไดใชศรลงกาเปนฐานปฏบตการทางทหารทสาคญแหงหนงในมหาสมทร อนเดยในชวงสงครามโลกครงท ๒ ตอมาศรลงกาไดรบเอกราชจากองกฤษ เมอวนท ๔ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๔๙๑

วทยสราญรมย๑๕๖

55-11-056_118-210_V.indd 156 11/24/12 4:53:23 PM

(Dr. Babasaheb Bhimrao Ramji Ambedkar)๑๐ ไดฟนฟพทธศาสนาใน

ประเทศอนเดย โดยนำชาวอธศทรกวา ๕ แสนคนปฏญาณตนเปนพทธมามกะ

สงทไดตงใจไวคอการไดปฏญาณตนเปนพทธมามกะพรอมกบชาวอธศทร

ในงานฉลองพทธชยนต ในเมองนาคปร เมอวนท ๑๔ ตลาคม พ.ศ. ๒๔๙๙

มพระภกษอยในพธรวมเปนสกขพยานดวยกน ๓ รป คอ ทานพระสงฆรตนเถระ

พระสทธราตสสะเถระ และพระปญญานนทเถระ ในพธมการประดบประดา

ธงธรรมจกรและสายรงอยางงดงาม และในพธนนผปฏญาณตนไดกลาว

คำปฏญาณตนเปนพทธมามกะ

งานฉลองพทธชยนตในประเทศอนเดย รฐบาลอนเดยไดจดสรรงบ

ประมาณการจดงานฉลองตลอด ๑ ปเตม โดยวนเวยนฉลองกนไปตามรฐตางๆ และ

รฐบาลไดอนมตงบประมาณตางๆ เชน ตดถนนเขาสพทธสงเวชนยสถานตางๆ

ใหดขน สรางธรรมศาลา อำนวยความสะดวกแกผมารวมงานจากตางประเทศ

จดทำหนงสอสดดพระพทธศาสนา และจดทำหนงสอวชาการพระพทธศาสนา ............................................. ๑๐ ดร.อมเบดการ เกดในวรรณะอธศทร (ชอเรยกคนวรรณะจณฑาล) ในเมองนาคปร รฐมหาราษฎร ทางตอนกลางของอนเดย เมอวนท ๑๔ เมษายนพ.ศ.๒๔๓๔ชอเดมคอ พม ดร.อมเบดการไดเรยนตอจนจบชนมธยมศกษาปท๖แลวไดรบพระราชทานเงนทนเพอการศกษาตอ ในระดบปรญญาตรจากมหาราชาแหงเมองบาโรดา และไดรบการคดเลอกเพอไปศกษาตอท สหรฐอเมรกา ดร.อมเบดการไดศกษาจบในระดบปรญญาเอกและกลบมาเปนอาจารยสอนใน วทยาลยซดนาหมในเมองบอมเบยและไดเขยนบทความลงหนงสอพมพในเรองของความอยตธรรม ในสงคมฮนดทานเองมผลตอความเคลอนไหวในอนเดยขณะนนและยงเปนอธศทรคนแรกทไดรบ ตำแหนงเปนรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมของอนเดยหลงจากอนเดยไดรบเอกราชทงยงไดเปน ผรวมรางรฐธรรมนญของอนเดย นอกจากน ดร.อมเบดการเปนผนำชาวอธศทรจานวนมาก ปฎญาณตนเปนพทธมามกะอกดวยในชวตสวนตวดร.อมเบดการแตงงาน๒ครงครงแรกกบคน ในวรรณะเดยวกนครงท๒กบคนวรรณะพราหมณในชวงบนปลายชวตหลงจากพธปฎญาณตน เปนพทธมามกะได๓เดอนไดถงแกกรรมดวยโรครายเมอวนท๖ธนวาคมพ.ศ.๒๔๙๙มขมนตร ของบอมเบยในขณะนนไดประกาศใหวนเกดของดร.อมเบดการเปนวนหยดราชการของรฐเพอ เปนเกยรตแกดวงวญญาณของดร.อมเบดการ ผทเกดมาจากสงคมอนตำตอย ตอสเพอตวเอง เพอสงคมและเพอประเทศชาตตงแตเกดจนถงวนสดทายของชวตโดยทนามสกลอมเบดการนนเปน นามสกลของคณครทานหนงสมยมธยมของดร.อมเบดการ ซงนามสกลเดมคอสกปาลทเปนการ บงบอกถงชนชนวรรณะในสงคมฮนดในประเทศอนเดย

พทธชยนต ๒๖๐๐ ปแหงการตรสร ๑๕๗

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 157 11/28/12 2:51:41 PM

โดยประธานาธบดราธกฤษนนเขยนคำนำสดดพทธคณใหชอวา“2500 Years

of Buddhism” (๒๕๐๐ปแหงพระพทธศาสนา) และทวทงอนเดยกองไป

ดวยเสยงวา“พทธง สรณง คจฉาม”

ในการเฉลมฉลองในระดบนานาชาตของชาตอนๆ เชน ประเทศพมา

รฐบาลพมาไดเปนเจาภาพในการจด“ฉฏฐสงคต”คอการสงคายนาพระไตรปฎก

ระดบนานาชาต ทางพมานนไดทำการสงคายนาเปนครงท ๖ ทงยงไดมการ

จดพมพพระไตรปฎกและคมภรตางๆขนเปนจำนวนมาก

พทธชยนตในประเทศไทย ประเทศไทยกบการฉลองพทธชยนต เกดขนในสมย

จอมพล ป. พบลสงคราม ดำรงตำแหนงนายกรฐมนตร

เมอวนท๕มถนายนพ.ศ.๒๔๘๗ไดพยายามออกกฎหมาย

เพอจดสรางพทธบรมณฑลทจงหวดสระบรซงตรงกบชวง

ปลายสงครามโลกครงท ๒ แตโครงการนไดถกระงบ

เนองจากจอมพลป.หมดอำนาจลงแตโครงการดงกลาว

กไดถกกลบนำมาสานตอเมอจอมพล ป. กลบมาบรหาร

ราชการแผนดนอกสมย ในป พ.ศ. ๒๔๙๕ จอมพล ป.

ไดดำรจดสรางปชนยสถานเพอเปนพทธบชาและเปน

พทธานสรณยสถาน เนองในวโรกาสมหามงคลทพทธศกราชครบ๒,๕๐๐ป

ซงครบรอบในวนวสาขบชาปพ.ศ.๒๕๐๐

เมอวนท ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๘ รฐบาลไดกราบบงคมทลเชญ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไปทรงประกอบรฐพธกอฤกษพทธมณฑล๑๑

............................................. ๑๑ พทธมณฑล ตงอยในอำเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม เดมเปนสวนหนงของอำเภอ นครชยศร แตตอมาไดยกฐานะขนเปนกงอำเภอพทธมณฑล และเปนอำเภอพทธมณฑล ตามลำดบ มเนอทประมาณ ๒,๕๐๐ ไร เปนสถานทสำคญทางพทธศาสนา

วทยสราญรมย๑๕๘

55-11-056_118-210_V.indd 158 11/24/12 4:53:24 PM

ณ บรเวณทจะกอสรางพระพทธรปประธานพทธมณฑล การกอสรางไดเรม

ดำเนนการในป พ.ศ. ๒๕๐๐ ภายใตความดแลของกระทรวงมหาดไทย

แตการกอสรางไดชะลอตว เพราะปญหาดานงบประมาณ ตอมาในสมยรฐบาล

พลเอกเกรยงศกด ชมะนนท ไดรอฟนโครงการขนมาอกครง ในป พ.ศ. ๒๕๒๑

ไดมอบหมายใหกระทรวงศกษาธการโดยกรมการศาสนาเปนเจาของเรองในการ

บรหารจดการเงนงบประมาณจากรฐและการปรจาคจากประชาชน ทงยงไดรบ

พระมหากรณาธคณจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงใหงานกอสราง

พทธมณฑลอยในพระบรมราชปถมภ

การกอสรางพทธมณฑลเสรจสมบรณในสมยรฐบาล พลเอกเปรม ตณสลานนท

เมอสรางองค “พระศรศากยะทศพลญาณ ประธานพทธมณฑลสทรรศน”๑๒

โดยพระบาทสมเดจพระเจาอยหวโปรดเกลาฯ ใหสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

สยามบรมราชกมารเสดจฯ ประกอบพธสมโภช เมอวนท ๒๑ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๒๕

และหลงจากนนไดมการกอสรางถาวรวตถตางๆ เพมเตมมาโดยตลอด และในสมย

รฐบาลจอมพล ป.พบลสงครามไดมการประกาศใหศาสนาพทธเปนศาสนา

............................................. ๑๒ พระศรศากยะทศพลญาณประธานพทธมณฑลสทรรศน พระพทธรปประทบยน ปางลลาขนาดใหญ ประดษฐานเปนองคพระประธานณ พทธมณฑล อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐมพทธลกษณะทรงยกพระบาทขวาจะกาวหอยพระหตถขวาทาไกวพระหตถซาย ยกเสมอพระอระปองไปเบองหนาเปนกรยาเดน หลอดวยทองสำรดหนก ๑๗,๕๔๓ กโลกรม โดยแบงหลอเปนชนตางๆขององคพระรวม๑๓๗ชนแลวจงนำไปประกอบกบโครงเหลกบนฐาน พระพทธรป เพอเชอมรอยตอและปรบแตงใหเปนเนอเดยวกนมความสง๑๕.๘๗๕ เมตร ซงม ขนาดใหญทสดในสมยรตนโกสนทรศาสตราจารยศลปพระศร ชาวอตาลผออกแบบไดประยกต พทธลกษณะมาจากพระพทธรปปางลลาสมยสโขทยตอนแรกพระพทธรปมความสงเพยง๒.๑๔เมตร แตเพอใหสอดคลองกบโอกาสทพระพทธศาสนาอายครบ๒,๕๐๐ป จงไดมการเพมขนาดใหได ๒,๕๐๐กระเบยด (๑กระเบยด=๑/๔นว) ดงนนจงมความสงกวาขนาดตนแบบถง๗.๕ เทา พระพทธรปปางนมเรองราวเกยวของกบพทธประวตตอนทพระพทธเจาเสดจไปจำพรรษา ณปณฑกมพลศลาอาสนภายใตไมปารฉตตกะณดาวดงสเทวโลกเมอออกพรรษามหาปวารณา แลวจงเสดจลงจากเทวโลกในการเสดจลงจากเทวโลกนนเรยกวา“เทโวโรหณสมาคม”

พทธชยนต ๒๖๐๐ ปแหงการตรสร ๑๕๙

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 159 11/28/12 2:52:27 PM

ประจำชาต โดยกำหนดใหวนธรรมสวนะหรอวนพระเปนวนหยดราชการ๑๓

และมการพมพพระไตรปฎกภาษาไทยครบชดฉบบแรก

และในปพ.ศ.๒๕๕๕นนบเปนปทครบ๒,๖๐๐ปแหงการตรสรขององค

พระสมมาสมพทธเจาทางมหาเถรสมาคมสำนกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

(พศ.)รฐบาลไทยรวมทงหนวยงานตางๆไดรวมมอกนจดงานเฉลมฉลองตลอด

ทงป โดยการชวยกนเผยแผ สงเสรมการเรยนร และนอมนำหลกธรรมของ

พระสมมาสมพทธเจามาปฏบตเพอการชนะกเลส คอการเปน “ผร ผตน

ผเบกบาน” ผานการเจรญในทานศลสมาธภาวนาใหยงๆขนไปมการจดงาน

ทงในกรงเทพฯและจงหวดตางๆเชนนครปฐมชลบรอบลราชธานนครราชสมา

เชยงใหมและสราษฎรธานเปนตน

กจกรรมตางๆ ทแตละจงหวดจดขน โดยรวม เชน นทรรศการ

พระราชกรณยกจของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทางดานพระพทธศาสนา

การเจรญพระพทธมนตถวายเปนพทธบชา จดพมพหนงสอหรอพระไตรปฎก

ประชาสมพนธเชญชวนใหประชาชนลดละเลกอบายมขทกชนด สกการะ

............................................. ๑๓ ประกาศสำนกคณะรฐมนตร ฉบบท ๙ ลงวนท ๑ ตลาคม ๒๔๙๙

วทยสราญรมย๑๖๐

55-11-056_118-210_V.indd 160 11/24/12 4:53:26 PM

พระบรมสารรกธาต ทำบญตกบาตร ถวายภตตาหาร ถวายสงฆทาน

ฟงพระธรรมเทศนา เจรญจตภาวนานงขาวหมขาว สวดมนตทำวตรเยน

รวมพธเวยนเทยนการปลกตนพระศรมหาโพธ๒,๖๐๐ตนเพอเปนสญลกษณ

แหงการตรสรของพระสมมาสมพทธเจาและความเจรญงอกงามของ

พระพทธศาสนา ไหวสาปาระมพระบรมธาตดอยสเทพ และสบสานประเพณ

เตยวขนดอยเปนตน

สำหรบผเขยนเองไดมโอกาสไปเทยวจงหวดนครปฐมในชวงวนวสาขบชา

พอดเลยไดรวมกจกรรมททางวดพระปฐมเจดยราชวรมหาวหารพระอารามหลวง

ชนเอกพเศษชนดราชวรมหาวหารหรอทเรามกเรยกกนตดปากวาพระปฐมเจดย

บางกเรยกองคพระกจกรรมภายในวดฯกอนวนวสาขบชาซงป๒๕๕๕ตรงกบ

วนจนทรท๔มถนายนไดมการเดนเวยนประทกษณรอบองคพระโดยมพระ

เดนนำสวดมนต แลวมพทธศาสนกชนเดนถอดอกไมเวยนรอบในตอนบาย

สวนในตอนเยนมการเตรยมผาจวรไวหมองคพระ โดยพทธศาสนกชนสามารถ

เขารวมไดโดยการยนตอๆ กน แลวจบผาจวรเพอเดนหมองคพระรวมกน

ผเขารวมในพธนจะนงขาวหมขาว หากผเขารวมไมไดนงขาวหมขาว ทางวดก

จะแจกเสอยดสขาวใหสวมทบเสอทผเขารวมสวมใสมา

ในทางกลบกนนอกจากพธการเฉลมฉลองตางๆนนกเปนเพยงพธกรรม

ทผานมาแลวผานไปการเฉลมฉลองทดและประเสรฐทสดคอ“การฝกเอาชนะ

กเลสในใจตนใหจงได”เราควรยอนหนกลบมองตวเราเองกอนวามอะไรบางท

เปนกเลสครอบงำจตใจเราทจะอาจจะเปนเหตใหชวตของเราตกตำเมอเกดจต

ทมกเลสแลวนนเรามกจะมองขามความจรงทวา“อะไรเปนทกข อะไรเปนเหต

ใหเกดทกข อะไรเปนทางใหพนทกข”ดงคำตรสของพระสมมาสมพทธเจาวา

“โย สหสส สหสเสน สงคาเม มานเส ชเน เอกญจ เชยยะมตตาน ส เว

สงคามชตตโม.” (แมจะรบชนะศตรนบพนๆ ราย กไมนบเปนยอดขนพล

แตผใดชนะใจตนจงนบเปนยอดขนพลทแท)

พทธชยนต ๒๖๐๐ ปแหงการตรสร ๑๖๑

55-11-056_118-210_V.indd 161 11/24/12 4:53:26 PM

ขอมลอางองสนตสข โสภณสร . พระพทธเจาของฉน. พมพครงท ๒. กรงเทพฯ : มลนธโกมลคมทองมลนธเดกและคณะกรรมการศาสนาเพอการพฒนา, ๒๕๒๗สภฤกษ บญกอง.พระพทธเจา (ฉบบการตน). พมพครงท ๔. กรงเทพฯ : บรษทสกายบคสจำกด,๒๕๔๘คณาจารยสำนกพมพเลยงเชยง.พทธประวตฉบบมาตรฐาน ชนตร.กรงเทพฯ: สำนกพมพเลยงเชยง,๒๕๔๗ว.วชรเมธ.AnswerKey:นยอนลกซงของ“พทธชยนต”ทพทธศาสนกชนควรร. SecretVol.4No.94(พฤษภาคม๒๕๕๕):๘๘-๘๙.เสาวลกษณศรสวรรณ.Feature:เกดเปนชาวพทธทงทฉลอง“พทธชยนต” ตองใหถงธรรม.SecretVol.4No.94(พฤษภาคม๒๕๕๕):๓๐-๓๓.ประเทศศรลงกา[ออนไลน].๒๕๕๕.แหลงทมาhttp://th.wikipedia.org/wiki/ ประเทศศรลงกา(วนทคนขอมล:๒เมษายน๒๕๕๕)ดร.อมเบดการผทชาวพทธควรยกยอง[ออนไลน].๒๕๕๕.แหลงทมาhttp:// krooair.blogspot.com/2009/08/blog-post_25.html(วนทคนขอมล :๒เมษายน๒๕๕๕)พทธมณฑล[ออนไลน].๒๕๕๕.แหลงทมาhttp://th.wikipedia.org/wiki/ พทธมณฑล(วนทคนขอมล:๒เมษายน๒๕๕๕)พระศรศากยะทศพลญาณประธานพทธมณฑลสทรรศน [ออนไลน].๒๕๕๕. แหลงทมา http://th.wikipedia.org/wiki/พระศรศากยะทศพลญาณ ประธานพทธมณฑลสทรรศน(วนทคนขอมล:๑๕เมษายน๒๕๕๕)พทธประวต:เกดเหตอนอศจรรยเกดสหชาตทง7ในกาลประสตมอะไรบาง [ออนไลน].๒๕๕๕.แหลงทมาhttp://www.crs.mahidol.ac.th/thai/ buddhist16.htm(วนทคนขอมล:๕เมษายน๒๕๕๕)สกกชนบทและศากยวงศโกลยวงศ[ออนไลน].๒๕๕๕.แหลงทมาhttp:// www.oknation.net/blog/print.php?id=288537 (วนทคนขอมล : ๕เมษายน๒๕๕๕)

วทยสราญรมย๑๖๒

55-11-056_118-210_V.indd 162 11/24/12 4:53:27 PM

อนความกรณา มหศจรรยยงนกสมเดจพระญาณสงวร สมเดจพระสงฆราช สกลมหาสงฆปรณายก

ความซอตรงตอหนาทเปนคณวฒสำคญยง

ทกคนมหนาท คอมกจทจะตองทำ มกจทควรทำ ไมมผใดเลยทไมม

หนาท ทกคนจงพงรจกหนาทของตน และทำหนาทของตนใหเตมสตปญญา

ความสามารถ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงมพระบรม-

ราโชวาทเกยวกบหนาทไวตอนหนงดงน

“ความรสกและความซอตรงตอหนาทนเปนคณวฒอนสำคญของคน

ทงปวง ไมวาผทมบรรดาศกดสงตำเพยงใด หรอวาจะเปนคนรบราชการฝาย

ทหาร ฝายพลเรอน หรอประกอบการอยางใดๆ ถาคนทงหลายมความรสก

และซอตรงตอหนาทของตน แลว กอาจใหเกดความพรอมเพรยงเปนกำลง

ชวยกนประกอบกจการทงปวงใหสำเรจลลวงไป ไดประโยชนแกตนเอง และ

เกดประโยชนแกบานเมองของตนไดดงประสงค”

พทธศาสนกชนพงทำหนาทใหเตมสตปญญา

หนาทของพทธศาสนกชนผนบถอพระพทธศาสนา คอ ปฏบตตาม

พระธรรมคำสอนของพระพทธเจา ไมปฏบตผดพระธรรมคำสอนของ

พระพทธเจาและเทดทนประกาศพระพทธศาสนาใหยงยนไพศาลสบไป

อนความกรณา มหศจรรยยงนก ๑๖๓

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 163 11/28/12 2:53:53 PM

ความศรทธา นำใหเกดการปฏบตตาม

ศรทธาความเชอความเลอมใสเปนมลสำคญทสดทจะนำใหปฏบตตามผใด

ผหนงกตามการทจะปฏบตตามพระพทธศาสนาปฏบตตามพระพทธเจาเพยงใด

หรอไมกตองอาศยศรทธาเชนกน

สำหรบปถชนผยงมจตใจเกลอกใกลกบกเลสความรกมความสำคญยงกวา

ความศรทธา ทจะทำใหเชอถอและปฏบตตามผใดผหนง จงอาจกลาวไดวา

สำหรบคนจำนวนไมนอยความรกเปนเหตนำใหเกดความศรทธา

ปลกศรทธาตอพระพทธองคใหเกดในใจตน

ปถชนผจะศรทธาพระพทธเจาไดจรงจงจงควรตองทำความรกในพระองค

ทานใหเกดเสยกอนอยางจบใจลกซงศกษาใหรจกคณงามความดของพระพทธ

เจาอยางลกซงถกตอง แจมแจง ชดเจน อนจะทำใหความเปนผควรเปนทรก

ทเทดทนอยางทสดหาผเสมอเหมอนมไดจะทำใหรกพระพทธองคอยางลกซง

ถงจตถงใจ พรอมทจะปฏบตตามททรงสอนจนเตมสตปญญาความสามารถ

ไดเปนคนมความสขอยางยง

พระผทรงพระมหากรณาอยางไมมใครเทยบได

พทธประวตกลาวไววาวนหนงเมอพระชนมาย๒๙พรรษาพระพทธองค

ไดทอดพระเนตรเหนคนแกคนเจบคนตายเปนการทอดพระเนตรเหนเชนนน

เปนครงแรกในพระชนมชพกอนหนานนทรงไดรบความทะนถนอมใหหางไกล

ความไมเจรญตาไมเจรญใจทงปวง ทงคนแก คนเจบ คนตาย มไดเคยทรง

ประสบพบผาน เมอถงเวลาจะไดทรงบำเพญพระบารมสงสด ทกอยางกตอง

เปดทางใหไมมผใดสงใดมาขวางกนได

คนแกทพระพทธเจาทอดพระเนตรเหนเปนครงแรกนาจะเปนคนแกมาก

จนมทกขเวทนานกหนาในการดำรงสงขารอยยากลำบากทงในการกนอยยนเดน

นงนอน และคนเจบททอดพระเนตรเหนเปนครงแรก กนาจะเปนคนเจบหนก

วทยสราญรมย๑๖๔

55-11-056_118-210_V.indd 164 11/24/12 4:53:28 PM

ทรมานทรกรรมทนทกขเวทนาแสนสาหสดวยพระมหากรณาเปยมพระหฤทย

ทรงสลดสงเวชสงสารยงนกพนจกพรรณนา

พระมหากรณาลกซงไพศาลยงนก

พระมหากรณาของพระพทธเจาลกซงและไพศาลพนความกรณาของผใด

อนทงสนคนแกคนเจบคนตายเบองพระพกตรมไดทำใหทรงหยดอยเพยงท

ทอดพระเนตรเหนเทานนทรงคดกวางไกลไปถงผคนทงหลายทงปวงแมทลวงพน

สายพระเนตร วาวนหนงจะตองมสภาพเชนเดยวกบคนแกคนเจบคนตายท

ทอดพระเนตรเหนอยนนซงนาเมตตาสงสารนกแมพระพทธเจาจะทอดพระเนตร

เหนเพยงครงเดยวเทานนแตกตองไมอาจทรงรบความรสกอนเกดแตความคด

ดวยพระมหากรณาไดคนทงหลายสตวทงหลายเปนนมตเกดขนในดวงพระหฤทย

วาจะตองเกดแกเจบตายไปดวยความโศกเศราทกขทรมานเชนเดยวกน

ดวยพระมหากรณาลนพน ตองทรงหวนไหววนวายพระหฤทยและสลด

สงเวชเศราหมองเปนนกหนา ทรงตระหนกแนวาจะไมมผใดเลยลวงพนสภาพ

ทโหดรายนนไปไดแนแท

อนความกรณานน มหศจรรยยง

ภาพคนแก คนเจบ คนตาย ทพระพทธองคทอดพระเนตรเหนดวย

ความสงสาร สลดสงเวชพระหฤทยนน อาจทำใหทรงยอนนกถงพระองคเอง

วาวนหนงจะตองทรงแก ทรงเจบ ทรงตาย เชนเดยวกน แตความหวงใย

พระองคเองยอมไมมความหมายยงไปกวาความสงสารหวงใยสตวโลก

มากหลาย

อนความกรณานน มหศจรรยยง แมเปนสงทเคยเกดแลวในจตใจ

ผใด ผนนยอมตระหนกชดดวาตวเองจะไมมความหมายสำหรบตวเลย

ความทกขยากเดอดรอนของตวเอง แมมากมายกจะกลายเปนเรองเลก

เมอเปนไปเพอใหความกรณาของตนสมฤทธผลไดชวยคนอนสตวอนใหเปนสข

อนความกรณา มหศจรรยยงนก ๑๖๕

55-11-056_118-210_V.indd 165 11/24/12 4:53:29 PM

เมตตาเกดแลวเมอไมอยากเหนความทกขของใคร

เมตตามความหมายวาปรารถนาใหเปนสข เปนความหมายใกลเคยง

ทำนองเดยวกบสงสารทไมอยากใหเปนทกข ไมอยากเหนเปนทกข เมอใด

เกดความสงสารจรงใจ ไมอยากเหนความทกขของใครกตาม กเขาใจไดวา

เมอนนเมตตาเกดแลว

กรณามความหมายวาพยายามชวยดวยใจจรงใหพนทกขใหเปนสขและ

ไมวาเมอพยายามชวยแลวจะเกดผลแกผรบความกรณาเพยงใดหรอไม กเปน

กรณาจรงอนเกดแตเมตตาจรง

เพยงแตคด ไมลงมอทำ ไมใชความเมตตา

ความคดทวามความสงสารผใดผหนง หรอความคดทวามความเมตตา

ผใดผหนงซงมความทกขใหเหนอยแตไมมความรสกเลยทจะพยายามชวยให

พนทกขใหไดเปนสขหรอแมมทางทจะชวยไดกมไดชวยเชนนเปนความใจดำ

ไมใชเปนความสงสารไมใชเปนความมเมตตาและไมใชเปนความมกรณา

เพยงมความคดวานาสงสาร เมอเหนคนในสภาพเปนทกข คดแลว

กผานไปไมสนใจแมเพยงคดทจะชวยใหพนสภาพนาสงสารใหไดเปนสขเชนน

ไมใชเมตตา

ความเมตตากรณาทแทจรง

สงสารแลวพยายามหาทางชวยความสงสารนนจงจะเปนเมตตาคอเมตตา

แลวตองกรณา ไมมกรณาคอพยายามชวยกไมมเมตตา มแตเพยงความคดวา

นาเมตตาเทานนความคดนนจงไมถงกบเปนเมตตา

เมตตาทแทจรงทจรงใจแยกจากกรณาไมไดเมตตาตองคกบกรณาเสมอ

คอ สงสารแลวตองปรารถนาจะชวย ตองหาทางชวย สงสารคอเมตตา

พยายามชวยคอกรณา

ถากายหรอใจไมพยายามชวยใจกไมมเมตตาใจกไมมกรณา

วทยสราญรมย๑๖๖

55-11-056_118-210_V.indd 166 11/24/12 4:53:29 PM

ความกรณายอมปรากฏแกใจผมเมตตาเสมอ

แมวาบางทความกรณาจะไมปรากฏแกตาแกใจผอน แตความกรณาก

จะตองปรากฏชดเจนแกใจผมเมตตาเสมอไป

การพยายามคดหาทางชวยใหผมทกขไดพนทกขไดเปนสขเปนเรองของใจ

ทผอนรเหนดวยไมไดแตเจาตวรเองนนคอกรณาอนเกดจากมเมตตาเปนเหต

แมกรณาในใจยงไมมทางยงไมมโอกาสปฏบตใหเปนจรงขนมาจนปรากฏ

แกความรเหนของผอนไดแตกเปนกรณาทเจาตวผมใจเมตตารไดเปนกรณาจรง

มเมตตาเปนเหตจรง

วาจาวาสงสารแตใจไมสงสารนนไมใชเมตตาจะไมประกอบดวยกรณาคอ

ใจไมสงสาร ใจไมเมตตา กจะไมมการกระทำทงดวยกายหรอใจ เพอชวยผ

มความทกขใหพนทกขใหมความสขอนเปนความหมายทแทจรงของกรณา

วาจาไมเอยวาสงสารหรอวาจาเอยวาไมสงสารแตใจจรงสงสารนนไมใช

เมตตาจะประกอบดวยกรณาคอมการคดการพดการทำเพอชวยใหเกดความสข

เปนกรณาไปตามความเมตตาสงสารจรงใจ

ความกรณาทเกดขนในจตใจ

สำหรบปถชนผยงไมไกลจากกเลสเมตตาจรงใจจะทำใหใจสงบสขอยไมได

จะตองดนรนแสวงหาทางทจะชวยผมความทกขใหมความสขพนจากสภาพหรอ

ฐานะททำใหเปนทเกดเมตตา ความดนรนแสวงหาทางชวย แมทไมปรากฏ

ใหเหนใหรแตกเปนกรณานนคอกรณาในใจ

ความกรณาทเกดจากความมเมตตาจรง

การสวดมนต โดยเฉพาะในเวลาเชาและในเวลาเยนเปนสงทผนบถอ

พระพทธศาสนาสวนมากถอเปนหนาทกระทำเปนกจวตรประจำวนและหลง

อนความกรณา มหศจรรยยงนก ๑๖๗

55-11-056_118-210_V.indd 167 11/24/12 4:53:30 PM

สวดมนตแลวไมวาจะสวดยาวหรอสวดสนสวดมากหรอสวดนอยกจะจบลงดวย

การแผเมตตาตงใจใหความสขแผสวนกศลทตนทำทตนมแกสรรพสตวทงทเปน

ผเปนทรกผไมเปนทรกทงทเปนมตรทงทไมเปนมตรทงพรหมเทพมนษย

สตวไมมทสนสดไมมประมาณ

ความจรงใจทจะใหกศลใหความสขเชนนนบไดวาเปนความพยายามชวย

ผอนคลายความทกขบรรดามของสรรพสตวทงนนจงเปนความกรณาทเกดแต

ความมเมตตาจรงแมจะเปนสงไมปรากฏแกตาแกใจผใดอนกตาม

เมตตาและกรณา ลวนสำเรจลงไดดวยใจ

พระพทธศาสนานนถอใจเปนสำคญทสดถอวาใจเปนใหญใจเปนประธาน

ทกสงสำเรจดวยใจ เมตตากรณากสำเรจดวยใจ เมตตากรณามไดสำเรจดวย

อะไรอน

ดงนน ความชวยเหลอตางๆ แมจะเปนการปฏบตด แตแมเกดจากใจ

ทรสกวาเปนหนาทบางเปนสงทพงทำเพอรกษาหนาตาของตนเองบางเปนการ

เชดชตนเองบาง มใชเปนการกระทำทเกดจากใจทมความสงสาร ทมความ

ปรารถนาจะใหเกดความสขแกผไดรบ เชนนการกระทำนนกมใชเปนความ

เมตตากรณาเมตตากรณาเปนเรองของใจจรงๆ

เมตตากรณาเปนเรองของใจเกดอยในใจดงนนตนเองเทานนทจะรวาตน

มเมตตากรณาเพยงใดหรอไมคนอนไมอาจรใจจรงของคนอนไดจงยอมไมอาจ

รไดถกตองเสมอไปดวยวาคนนนคนนมเมตตาหรอไมม

ความสำคญจงอยทตวเองจะตองเขาใจตวเองวามจตใจเชนไร ใจดหรอ

ใจไมดมเมตตาหรอไมมเมตตาจะตองไมหลงเขาใจตวเองผดจากความจรงอนจก

ทำใหไมมโอกาสแกไขจตใจตนเอง เชน ไมมความเมตตากจะไมมโอกาสแกไข

ใหมเมตตาอนเปนความรมเยนสำคญทงแกจตใจตนเองและผอนเปนอนมาก

วทยสราญรมย๑๖๘

55-11-056_118-210_V.indd 168 11/24/12 4:53:30 PM

เมตตาเปนเหตทใหผลยงใหญสดพรรณนา

เมตตาเปนความสำคญอยางยงไดใหผลทสำคญทสดแกโลกพระพทธเจา

ทรงตงพระพทธศาสนาไดกดวยทรงมพระเมตตาใหญหลวงเปนตนเหต

พระพทธศาสนาเกดแตพระเมตตา นกเหนไดชดแจงแลววาเมตตาเปนเหตท

ใหผลยงใหญเพยงใด

พระผทรงยงดวยเมตตาและกรณา

พระพทธเจาทรงยงดวยพระเมตตา ปรากฏชดดวยพระมหากรณาคณ

อนเปนทประจกษลกซงแกจตใจผนำมาใครครวญทงหลาย

พระพทธศาสนาทใหความรมเยนเปนสขพนพรรณนาหาไดเกดแต

อะไรอนหากเกดแตพระมหากรณาคณของพระพทธองคโดยแทพระมหากรณา

ทเกดแตพระเมตตาทวมทนพระหฤทย

พระมหากรณาของพระพทธเจานน ผมปญญาพงนำมาคดใครครวญ

พจารณาใหด ใหเหนประจกษแจงซาบซงถงจตใจ จกไมเสยชาตเปลาทเกดมา

พบพระพทธศาสนาของสมเดจพระบรมศาสดา ผทรงสามารถนำไปถงความ

พนทกขไดจรง

มผใดหรอทมกรณาแมเพยงใกลเคยงพระมหากรณาของพระพทธเจา

เพอทรงพยายามชวยสตวโลกทงหลายใหพนจากทกขของความเกด ความแก

ความเจบ ความตาย ทรงสละไดสนทกสงทกอยาง ทงบลลงก ทงความสข

สวนพระองค ทงความพรงพรอมสมบรณบรบรณทงหลาย ทงพระชนกนาถ

พระมเหส และพระโอรส ทรงสละไดแลวทงหมดเพอความพนทกขของ

สรรพสตว ททรงตระหนกชดพระหฤทยแลววา ทกชวตไมมยกเวน จะตอง

ตกอยในหวงแหงทกขทใหญโตมโหฬารนนตลอดไป แมไมพบทางดำเนน

หนใหพน

อนความกรณา มหศจรรยยงนก ๑๖๙

55-11-056_118-210_V.indd 169 11/24/12 4:53:31 PM

พระมหากรณา มผลสวางไสว ดบทกขนอยใหญได

ยามอยหางไกลจากผเปนทรกเชนบตรธดาผเปนมารดาบดานาจะเคย

หวงใยคดไปนานาประการ ถงความทกขยากลำบากลำบนของผเปนบตรธดา

แหงตนจนตวเองแทบจะหาความสขมไดเหตรายครงแลวครงเลาทเกดหางไกล

และมบตรธดาผใดอยในขอบขายทอาจจะพลอยไดรบทกขภยรายแรงนนดวย

ผเปนมารดาบดามหรอทจะไมพากนคดวาดภาพทนาสะพรงกลวใหเกดกบบตร

ธดาตนแมไมสามารถไปไดแลวจรงๆกจะพากนสวดมนตไหวพระอยางอกสน

ขวญหาย เพอใหพระคมครองผเปนทรกทหวงใยของตนทตนคดวาตองกำลง

ตกอยในอนตรายรายแรงแน

พระพทธเจากอนแตจะทรงตรสรกเชนกนเพราะทรงแนพระหฤทยแลววา

สตวทงปวงจะตองไดรบความทกขทรมานจากการเกดแกเจบตายไมทรงสามารถ

ทนรบความรสกนนไดอยางเปนปกตสขพระเมตตาทวมทนพระหฤทยซงเปน

พระเมตตาจรงเหตดวยทรงดนรนขวนขวายหาทางชวยแกไขทกขนนอยางเตม

สตปญญาความสามารถเปนไปตามความจรงทเมอมเมตตาจรงจะตองมกรณา

ดวยเสมอไปเมตตากบกรณาจะไมแยกจากกนโดยเดดขาด

พระพทธเจาทรงมพระเมตตายงใหญ พระกรณาจงยงใหญดวย

เปนมหากรณา และเปนมหากรณาทใหผลสำเรจใหญยงจรงแท ทรงดบทกข

ของสตวโลกไดดงพระหฤทยปรารถนา

สตวโลกจำนวนประมาณมไดไดรบพระมหากรณาพนจากทกขมากบาง

นอยบางเมอเดนไปในวถทางททรงแสดงสอนตงแตทรงตรสรสบมาจนทกวนน

ยงมผไดรบพระมหากรณาของพระพทธองคอย มวางเวน มขาดหาย แมจะ

เสดจดบขนธปรนพพานนานนกแลวใกลจะสามพนปแตพระมหากรณากยงมผล

สวางไสวดบทกขนอยใหญไดอย

วทยสราญรมย๑๗๐

55-11-056_118-210_V.indd 170 11/24/12 4:53:31 PM

พระผทรงไกลกเลสแลวอยางสนเชง

ถาพระพทธองคมใชเปนผทรงไกลกเลสแลวสนเชง ผลท เกดแต

พระมหากรณาทจะดบทกขสตวโลก กจะตองทำใหทรงยนดโสมนสพนจะ

พรรณนา แตสมเดจพระบรมศาสดาทรงไกลแลวจากความยนดและยนราย

อนเปนอาการของกเลสสามกองสำคญ คอ โลภะ โทสะ และโมหะ นนคอ

เครองแสดงความทรงไกลแลวอยางสนเชงจากความโลภความโกรธความหลง

ทรงสงบเบกบานอยดวยอานภาพของบรมสขทผมปญญามากหลายปรารถนานก

และจกสมปรารถนาไดดวยการปฏบตธรรมททรงแสดงสอนไวใหเปนการปฏบต

ธรรมสมควรแกธรรมจรงไมออนแอพายแพแกความโลภโกรธหลงมนคงศรทธา

ในสมเดจพระบรมศาสดาสมมาสมพทธเจาและดำเนนตามไปในวถททรงนำไปแลว

พนจากทกขสนหวง เสวยบรมสขตลอดกาล

พระพทธศาสนาเกดแตพระมหากรณาของพระพทธเจาททรงมงมนจะ

ชวยสตวโลกใหพนจากทกขของความเกดแกเจบตายไมมพระมหากรณานแลว

พระพทธศาสนาไมเกด เราผมความทกขทงหลาย จะไดธรรมะจากทใดมา

ชวยผอนคลายใหพอมความสขไดมากนอยตามควรแกการปฏบตของตนและ

สงสดจนพนจากทกขสนเชงไดเสวยบรมสขตลอดกาล

พระมหากรณาทนำพาสตวโลกใหไกลจากทกข

ไมมผใดไมเปนทกขทกคนมความทกขเพยงทกขมากบางทกขนอยบาง

เหมอนไมมทกขบางทงทมทกขอย ความจรงนนทกขมอยกบทกชวตทกเวลา

เพยงแตวาปถชนทงปวงหลงเหนทกขเปนสข ธรรมเหนอโลกนนความสขไมม

ในโลกในโลกมแตความทกขและธรรมของพระพทธศาสนาเทานนทจะดบทกข

ใหได ผมปญญาเขาใจธรรมเหนอโลกจงเทดทนพระพทธศาสนา เทดทน

พระบรมศาสดาผทรงกอเกดพระพทธศาสนาดวยทรงสละสนทกสงทกอยางท

ไมมผใดมความกรณาทำไดเสมอเหมอน

อนความกรณา มหศจรรยยงนก ๑๗๑

55-11-056_118-210_V.indd 171 11/24/12 4:53:32 PM

พระมหากรณาทวมทนพระหฤทยทำใหพระบรมโพธสตวเสดจออกทรง

พระผนวช ทรงจากพระสถานภาพของเจาฟาเจาแผนดน ไปสความเปนผ

ปราศจากสนทกสงทกอยางทเคยทรงม ทลวนวจตรสงสงควรแกพระองค

ผเปนมกฎราชกมารแหงศากยะ ใครครวญใหด ใหตระหนกชดแจงแกจตใจใน

พระมหากรณาทไดรบจากพระองคทำใหไดมความไกลจากทกขพอสมควรอย

ทกวนนทรงเสยสละยงใหญนกเพอความไกลทกขของสตวโลกทงปวง

พระมหากรณาอนไมมขอบเขต ไมมอคต

พระพทธองคเสดจออกทรงพระผนวชดวยทรงมงดบทกขของสตวโลก

ทงปวง ทมไดทรงรจก และทมไดรจกพระพทธองค การปฏบตทปรากฏนน

เหมอนทรงมพระหฤทยโหดรายตอพระบดาพระมเหส พระโอรส เพราะทรง

เปนเหตใหทกพระองคโศกเศรา เปนทกขแสนสาหสในการพลดพราก เหมอน

ไมทรงมพระเมตตากรณาในพระหฤทยเลยจงสามารถทอดทงทานผมพระคณ

และผมความรกความหวงใยความภกดเปนทสดไปไดเหมอนไมแยแส

แตแมคดใหลกคดใหประณตกยอมจะไดความเขาใจในพระมหากรณาวา

ไมมขอบเขตไมมอคตไมมเขาไมมเราแตกตางเปนอนมากกบนำใจของปถชน

ทงนน

ทรงมพระกรณาโดยไมคำนงถงพระองคเอง

ปถชนคนผมกเลสใกลชดจตใจทงหลายลวนมเขามเรามเลอกสงสารเลอก

ใหความชวยเหลอและมกจะสงสารจะชวยเหลอพนองพวกพองของตนเทานน

นนไมใชเมตตา ไมใชกรณาทแทจรง แตกตางหางไกลกบพระมหากรณาของ

พระพทธเจาทแผไปถงทวทกสตวโลกและมากมายใหญยงนกหนาจนทำใหไม

ทรงคำนงถงความทกขยากของพระองคเอง เพอความพนทกขของสตวโลก

ทรงสละพระสถานภาพแหงกษตรยลงเปนผตองขอเขา ทรงหมดสนทกสง

ทกอยางเหลออยทวมทนพระหฤทยแตพระมหากรณาตอสตวโลก

วทยสราญรมย๑๗๒

55-11-056_118-210_V.indd 172 11/24/12 4:53:32 PM

ฐตรตน ธรรมสทธชย

ดอกไมกนได...

ชวยตานโรคมะเรง

หากจะเอยถงดอกไม หลายคนคงนกถงความหอม ความสวยงาม

นาทะนถนอม ไมวาจะเปนไมดอกหรอวาไมประดบ แตใครจะไปคาดคดวา

ดอกไมสวยๆ ทเราเหนนนจะสามารถนำมาทำเปนอาหารทานได แถมยงม

คณคาทางอาหารมวตามนเกลอแรและมสารอาหารหลายชนดรวมทงเสนใย

ทชวยทำใหรางกายแขงแรงนอกจากนยงมสรรพคณเปนยาสมนไพรชวยปองกน

และรกษาโรคซงมดอกไมหลายชนดทเรานยมมาประกอบอาหารจนกลายเปน

ภมปญญาทองถนดอกไมจงมคณประโยชนหลากหลายทงสวยงามกนไดและ

ยงเปนสมนไพรรกษาโรคไดอกดวย

นกวชาการจากสถาบนโภชนาการมหาวทยาลยมหดลไดเหนความสำคญ

ของเหลาผกพนบาน และเพอตอกยำวาดอกไมพชผกตางๆ นนมประโยชน

ตอรางกายจงไดศกษาดอกไมทคนไทยนยมบรโภคได๗ชนด เพอจะเปนอก

ชองทางในการลดความเสยงจากโรคมะเรง

รองศาสตราจารยดร.แกวกงสดาลอำไพหวหนาฝายพษวทยาทางอาหาร

สถาบนโภชนาการมหาวทยาลยมหดลรวมกบนกศกษาปรญญาโทในหลกสตร

พษวทยาทางอาหารและโภชนาการ ไดศกษาฤทธตานการกอกลายพนธของ

ดอกไมกนได ๗ ชนดทคนไทยนยมบรโภค ไดแก หวปล ดอกขจร ดอกแค

ดอกบว ดอกเฟองฟา ดอกโสน และดอกอญชน ทงในรปกนสด และ

ผานกรรมวธการปรง ไมวาจะดวยวธการตมหรอชบแปงทอด พบวาดอกไมท

คนไทยนยมบรโภคทง๗ชนดมสารตานฤทธการกอกลายพนธสามารถลด

ความเสยงจากโรคมะเรงไดเปนอยางดดงนนเรามาดกนดกวาวาดอกไมเหลาน

มคณสมบตอยางไรบางดอกไมกนได...ชวยตานโรคมะเรง ๑๗๓

55-11-056_118-210_V.indd 173 11/24/12 4:53:33 PM

๑. หวปล

เปนดอกของตนกลวยกนไดทง

แบบดบและสกรสชาตจะฝาดนำกลบ

มาชบแปงทอดกนได หรอจะใชใสใน

แกงเลยง ตมยำไก กนแกลมกบ

ขนมจนนำพรก ทำทอดมน และอก

สารพดเมนของอรอยซงหากนไดงายมากมมากมายตามสวนไรนา

ประโยชน : บรรเทาอาการโรคกระเพาะอาหาร ใบหวปลมธาตเหลก

บำรงเลอดปองกนโลหตจางและลดนำตาลในเลอด

๒. ดอกขจร

ดอกไมหางายในทองตลาดราคายอมเยา

ทงยงปลอดสารพษรสชาตอรอยสวนใหญจะนำ

มาปรงเปนขนมดอกขจร หรอตอนนดอก

สเขยวออนนำมาผดนำมนหอย ปรงในจานยำ

จมนำพรกชบแปงทอด

ประโยชน : มแคลเซยมสงบำรง

กระดกและฟน วตามนเอบำรงสายตา

สารตานอนมลอสระ ชวยเรงกระบวนการ

ซอมแซมบาดแผล

๓. ดอกแค

คนโบราณบอกวาดอกแคแก ไขหวลม

เหมาะจะกนชวงปลายฝนตนหนาว อากาศเปลยนฤด ดอกแคยงมใยอาหาร

ชนดไมละลายนำ จงชวยในระบบขบถายไดด เหมาะจะนำมาใสในแกงสม

จานยำหรอผดใสหมสบกงสบหรอลวกจมนำพรก

ประโยชน : ชวยแกปญหาทองผกและปองกนโรคมะเรงลำไส

วทยสราญรมย๑๗๔

55-11-056_118-210_V.indd 174 11/24/12 4:53:33 PM

๔. ดอกบว

ถอเปนดอกไมทสวยงาม ประชาชนหาซอไปบชาพระมากกวาดอกไม

ชนดอนเพราะสามารถคงความงามไวไดนานกวาดอกไมหลายชนด

ประโยชน :สวนตางๆ ของบวนนสามารถใชประโยชนไดทกสวนเปนทง

ยาและอาหารไดอยางด

๕. ดอกเฟองฟา

เฟองฟาเปนพรรณไมยนตน

ขนาดกลางประเภทเถาเลอยเปนดอกไม

ประจำเมองภเกต ดอกเฟองฟาสามารถ

ใชประกอบอาหาร แถมยงมสรรพคณ

ใชเขาเครองหอม หรอเปนยาบำรงหวใจ

สวนทนำมาประกอบอาหารกคอ ดอก

โดยนยมนำดอกมาชบแปงทอดทหาซอ

กนกนไดโดยทวไป แตสทเหนนยมนำมา

ทอดกนโดยสวนใหญจะเปนสมวง และ

สามารถทจะทำรบประทานเองได

ประโยชน : เปนยาบำรงหวใจ

บำรงโลหตและระบบขบถาย

๖. ดอกโสน

ดอกโสนทคนรนคณพอคณแมรจกกนด

มรสหวานชวนรบประทาน สามารถนำมา

ประกอบอาหารไดหลายชนดเชนนำมาชบแปง

ทอดกรอบรบประทานกบขนมจนนำพรกผดนำมนหอยนำไปลวกจมนำพรก

แกงดอกโสนยำดอกโสน

ประโยชน : เปนยาแกปวดมวนทองดอกไมกนได...ชวยตานโรคมะเรง ๑๗๕

55-11-056_118-210_V.indd 175 11/24/12 4:53:33 PM

๗. ดอกอญชนสมวง

เม อก อน คนนยมใชนำมา

ปรงแตงสสนอาหารใหดนารบประทาน

เชนขนมชอมวงขนมชนเลบมอนาง

โดยคน เอานำมาผสมกบอาหาร

กอนจะปรงหรอหยอดสมวงตอนหงขาวจะได

ขาวสสวย แตตอนนเรมเปนทนยม โดยนำดอกไปตากแหง หรอใชดอกสด

ตมนำและเตมนำตาลมะนาวดมแกกระหายคลายรอน

ประโยชน : สารแอนโธไซยานน มอยมากในดอกอญชน จงชวยเพม

ความสามารถในการมองเหน เนองจากสารตวนจะไปเพมการไหลเวยนใน

หลอดเลอดทำใหกลไกททำงานเกยวกบการมองเหนแขงแรงขน

เหนสรรพคณของดอกไมกนไดทง๗ชนดทสามารถนำมาทำเปนอาหารได

แถมราคาถก มคณคา และมประโยชนตอรางกายอกดวย คอลมนอาหารไทย

ฉบบนจงขอแนะนำวธการทำขนมไทยจากดอกไมซงนยมนำมาทำเปนทงของ

คาวและของหวาน แตอาจจะหารบประทานยากสกหนอยเพราะไมคอยม

ผนำมาทำขายนนคอขนมดอกโสนคะ

ขนมดอกโสน

กอนอน เรามารจกตนโสนกอนดไหมคะ

ตนโสนเปนไมลมลกเปนพมขนาดกลางลำตนสงเปราะบางเพราะไมมแกน

สงประมาณ ๒-๓ เมตร มกงกานหางๆ ใบฝอยเลกคลายกบใบมะขามหรอ

ใบกระถน ดอกสเหลอง คลายดอกแค แตเลกกวา มฝกคลายกบถวเขยวแต

ยาวกวาภายในมเมลดตนโสนมกขนในทชนแฉะรมคลองรมคนำ

สมยกอนนยมเอาดอกโสนมาเปนผกจมนำพรก หรอนำมาเปนผกใสใน

แกงสมแกงเลยงคลายๆกบดอกแคนนแหละคะนอกจากนยงสามารถนำมาทำ

วทยสราญรมย๑๗๖

55-11-056_118-210_V.indd 176 11/24/12 4:53:33 PM

เปนขนมไดอกนะคะทานผอานเคยรบประทาน“ขนมดอกโสน”กนบางไหม

แตถาใครยงไมเคยรบประทาน ถาไดลองหดทำและลองชมด ขนมดอกโสน

อาจจะกลายเปนขนมททานชอบไมแพขนมไทยอยางอนกเปนไดคะ

เครองปรง

• แปงขาวเจาอยางด๓สวน๔ถวยตวง

• หวกะท๑สวน๔ถวยตวง

• ดอกโสน๑ถวยตวง

• นำตาลทราย

• มะพราวทนทกขดฝอย

• เกลอปน

วธทำ

• ดอกโสน เดดเอากานออก ใชแตดอก

ลางนำใหสะอาด

• ผสมเกลอกบนำเลกนอย ชมใหออก

รสเคมนำไปพรมใหทวดอกโสน

• แปงขาวเจา นำมานวดกบหวกะท

จนเขากนด

• นำผาขาวบางชบนำ บดพอหมาด

ปลงบนลงถงใสดอกโสนเกลยให

กระจาย จากนนนำแปงขาวเจาท

นวดไวมายดวยแลง ใสลงใน

ดอกโสนจนหมดเคลาแปงทยกบดอกโสน

ดอกไมกนได...ชวยตานโรคมะเรง ๑๗๗

55-11-056_118-210_V.indd 177 11/24/12 4:53:34 PM

พอเขากน นำไปนงในนำเดอด พอแปงสกตกออก ยใหกระจาย

ใสมะพราวทนทกขดฝอย เวลารบประทานใหโรยนำตาลทรายตามชอบ

แลวแตวาตองการหวานมากหรอนอย

อางองขอมลจาก

http://www.dailynews.co.th/newstartpage/index.cfm?page

=content&categoryID=522&contentID=152765

วารสารสายใจไทยปท32ฉบบท3เดอนธนวาคม2553

ภาพประกอบจากwww.oknation.net/blog/print.php?id=34006

วทยสราญรมย๑๗๘

55-11-056_118-210_V.indd 178 11/24/12 4:53:34 PM

วโรตม ชอนทรวงศ

ในการระบตวตนการใชเทคโนโลย

ทานอาจสงสยถาผมจะบอกวา“ทกสงบนโลกนตองมชอ”ถาสมมตวา

คณเปนเจาของฟารมโคนม ถามววนมสองถงสามตวคงจะไมมปญหา แตถา

เปนฟารมโคนมขนาดใหญมววนมนบรอยตว ทานจะตงชอใหววแตละตว

ทจะมาคอยตงชอวววาเจามะลเจาละไมและอนๆอกเปนรอยตวคงจะปวดขมบ

เปนการใหญ ปจจบนนมเทคโนโลยสมยใหมทจะมาแนะนำใหทานไดรและ

สามารถนำมาใชไดจรงในปจจบน ซงเปนเทคโนโลยทตงชอใหแกววทกๆ ตว

เปนรหสสญญาณคลนความถ (RFID) เมอเอาเครองตรวจจบสญญาณ

เขามาจอใกลๆ กจะสามารถทราบไดวาววตวนชออะไร รวมถงอาย นำหนก

สภาพรางกาย ประวตการฉดวคซน ซงเราไดบนทกขอมลเขาไปในชปเลกท

ตดอยทใบหหรอปลอกคอของววตวนนๆ

RFID ยอมาจาก Radio Frequency Identificationเปนเทคโนโลย

ไรสายทใชคลนความถประเภทหนงเกดจากแนวคดทวา“ทกสงบนโลกนตอง

มชอ” ทกสงทกอยางบนโลกนควรมการระบตวตน (Identification) แมแต

ตนไมในปาสงวนววในทงโลมาในอาวสนคาในหางสมดทกเลมเหรยญโดยสาร

รถไฟฟาใตดนแผนซดในหางสรรพสนคาหรอหนงสอในหองสมด

การใชเทคโนโลยในการระบตวตน ๑๗๙

55-11-056_118-210_V.indd 179 11/24/12 4:53:34 PM

ลกษณะการทำงานของ RFID อยางงาย องคประกอบหลกของระบบRFIDจะมองคประกอบดงน

๑.ตวTagศพทเทคนคเรยกวาTransponderเรยกงายๆวา“ตวเกบ

ขอมล”มลกษณะเปนแผนวงจรไฟฟาเลกๆไวบนทกขอมล

๒.Reader หรอศพทเทคนคเรยกวา Interrogator เรยกงายๆ วา

“ตวอาน Tag” มลกษณะเปนเสาไวตรวจจบสญญาณจาก Tag หรออาจจะ

เปนจอมอถอเลกๆกได

การทำงานของระบบRFIDคอเมอตวReaderสงคลนความถ(Radio

Frequency)ไปโดนTagเมอตวTagไดรบคลนขดลวดทรอบตวนนนอกจาก

ทำหนาทเปนสายอากาศ(Antenna)รบสญญาณแลวยงทำหนาทแปลงความถ

กลบมาเปนสญญาณไฟฟาเพอใชเลยงวงจรของตวTagเพออานหรอบนทกขอมล

ในหนวยความจำในTagจากนนกจะสงขอมลกลบดวยการเหนยวนำคลนความถ

ไปยงทReaderอกครง

ในTagนนจะสามารถบนทกหรออานขอมลทเราตองการไดดงทเราเหน

ใชในหางสรรพสนคา เพอใชอานราคาสนคาและโดยเฉพาะอยางยงปองกน

การถกขโมยสนคา

ภาพท ๑ ลกษณะการทำงานของ RFID อยางงาย

วทยสราญรมย๑๘๐

55-11-056_118-210_V.indd 180 11/24/12 4:53:35 PM

ต ว Reader ท เหนตด

ตามทางเขาออกในหางสรรพสนคา

นน เมอผใดขโมยสนคาทม Tag

ของRFIDตดอยตวReaderจะ

สามารถตรวจจบดวยคลนวทยได

ไมวาขโมยจะซอนไวทสวนใดกตาม

RF ID เทคโนโลยน จะพลกโลก

“RFID เทคโนโลยน จะ

พลกโลก”อาจจะไมเปนการกลาว

เกนจรงสำหรบผทรจกRFIDเปน

อยางดและบางกผนผวนตวเองมา

อยหวขบวนเตรยมกอบโกยกบ

การเปลยนแปลงเทคโนโลยใหม

มโหฬารของโลกครงน

ภาพท ๒ RFID Tag ตดทซดตามหางสรรพสนคา

ภาพท ๓ RFID Reader ตดตามประตหางสรรพสนคา

เปรยบเทยบกบ บารโคด เปนแถบสขาว ดำ สลบกนหนาบางสนบาง

ซงขอมลของสนคาจะถกบนทกไวในแถบสนนขางภาชนะบรรจสนคา ทำให

สะดวกในการอานขอมลสนคานนเชนวาสนคาอะไรราคาเทาใดผลตจากไหน

เปนตนหากเรานกถงภาพทเราไปหางสรรพสนคาตอควเพอรอชำระเงนกวาจะ

สแกนบารโคดสนคาทละชนหมดรถเขนคงตองใชเวลานานหลายนาท

การบรหารจดการใหลกคาเสยเวลาจายเงนสำหรบเทคโนโลย RFID ถงสนคา

มนบรอยชนในรถเขน เพยงเขนผาน Reader กจะสามารถอานขอมลท Tag

ในสนคาทกตวและคำนวนเงนใหเสรจสนในเวลาไมกวนาท

การใชเทคโนโลยในการระบตวตน ๑๘๑

55-11-056_118-210_V.indd 181 11/24/12 4:53:35 PM

RFID ตางจากระบบอานขอมลอนเชน Barcode หรอ Smart Card

ตรงทระบบบนทกขอมลอนตอง “สมผส” แต RFID ไมจำเปนตองสมผส

(Contact less)แถมระยะไกลพอสมควรอกนอกจากนนตวTagของระบบ

RFIDทตดตามตวสนคาสามารถบรรจไมโครชพเพอเกบขอมลมหนวยความจำ

มากกวารหสแถบสของบารโคดมากนกจะเหนวาเมอเปรยบเทยบกบเทคโนโลย

บนทกขอมลสนคาอน RFID นอกจากเกบขอมลไดเยอะกวา ปองกนขโมยได

แถมคดเงนไดรวดเรว เพยงเทาน RFID กสามารถทดแทนเทคโนโลยบารโคด

ไดแลว เพยงแตวาราคาตอชนของ Tag ยงแพงมากอย จงยงไมคมกบการ

ตดสนคาทราคาไมแพง เพราะตนทนบารโคดคอหมกทพมพลงไปบนภาชนะ

สนคาเทานน แตหากวนหนง ตว Tag มราคาตอชนเทาบารโคด เมอไหร

RFID สามารถมาทดแทนระบบบารโคด กจะพลกโฉมภาคอตสาหกรรม

ทงปวงในโลกกวาได

การประยกตใชRFID RFID ในบานเราไดเรมเปดใชอยางกวางขวางในภาคอตสาหกรรมและ

การสงออกอยางมากมาย จากประกาศสำนกงานคณะกรรมการกจการ

โทรคมนาคมแหงชาต (กทช.) ใหใชยานความถสำหรบ RFID ในประเทศไทย

เปนททราบกนดวา สดยอดซปเปอรสโตรในอเมรกา ลกคารายใหญสงออก

ของไทยนน เชน Wal-Mart ตงกฏเหลกใหสนคาทจะไปวางขายทนน

ตองมRFID

ภาพท ๔ ลกษณะ Tag ประเภทตางๆ

วทยสราญรมย๑๘๒

55-11-056_118-210 new29-11_V.indd 182 11/29/12 11:50:11 AM

RFID ใกลตวทเราไมทราบกนนน เชน บตรผานเขาออกประตทไมตอง

เสยบการดอานขอมลหรอทสวรรณภมประยกตใชแทน Tag ตดกระเปาใน

สนามบน

TagอกประเภทคอTagActive

คอ Tag ทตองมแบตเตอรภายในตว

ใชในการบนทกขอมลและสงสญญาณ

กลบ สวน Tag ทเรารจกกนมาตงแต

ตอนตนทใชพลงงานจากคลนทไดรบ

ในการอานบนทกขอมลและสงสญญาณ

กลบนนเรยกวาPassiveTagปจจบน ภาพท ๕ Active Tag

ตว Tag มขนาดเลกมาก เทาหวไมขดไดและมแนวโนมเลกลงเรอยๆ อกทง

สามารถฝงลงในเนอเดยวกบตวสนคาไดเลย

การประยกตใชงาน RFID ถกประยกตใชงานหลากหลายดาน ๑. การคาปลก การผลต การกระจายสนคาและลอจสตกส เชน

การซอสนคาในซเปอรมารเกต เมอมการคดคำนวณราคารวม เครองอาน

RFID สามารถคำนวณราคารวมภายในครงเดยวไดทนทดงทกลาวตอนตน

หรอการใชงานในโรงงานโดยการตด Tag ไวกบชนงาน เมอชนงานผาน

สายพานการผลตในโรงงาน Reader จะสงชนงานเดนตามสายพานไป

แตละแผนกเปนขนตอนและสงงานไปยงสถานถดไป

๒. ดานการแพทยและชวยเหลอคนพการ มการใชงานสำหรบการทำ

Assettrackingสำหรบเครองมอแพทยทมราคาแพงทำใหสามารถตรวจสอบ

การเกบรกษาเครองมอแพทยไดสะดวกรวดเรว นอกจากนยงมการใช RFID

ในสขภณฑยา โดยม Reader ขนาดพกพา ใหผปวยทตาบอด สามารถถอ

Reader มอถออาน Tag ทขวดยาและ Reader อานออกเสยงใหคนตาบอด

การใชเทคโนโลยในการระบตวตน ๑๘๓

55-11-056_118-210_V.indd 183 11/24/12 4:53:35 PM

ทราบไดวาเปนยาอะไรหรอตดTagทรถเมลกดเมอวงผานปายทมReader

กอานเลขรถโดยอตโนมตเพอใหคนตาบอดไดทราบ

๓. ดานการเกษตรกรรมและปศสตว ดานนกำลงเปนทนยม โดยนำ

ระบบ Animal Tracking มาใชกบเกษตรกรไทย ในการพฒนาดานปศสตว

ใหเปนระบบฟารมออโตเมชน ดวยชป RFID ตดตวสตวเลยง ทเราพบเหน

ตดทหของววหรอหมหรอใหววกนเขาไปฝงในตวเลยทำใหสามารถตรวจสอบ

สายพนธ การใหอาหาร วนทฉดยา และการควบคมโรคตดตอในสตวได

รวมถงการใชงานสำหรบทำการตรวจยอนกลบแหลงทมาของผลตภณฑอาหาร

(Food Traceability) หรอสนคาเกษตรกรรมได ฟารมระบบปดทไดรบ

มาตรฐานความปลอดภยจากอเมรกา สามารถสงไกไปขายไดเพราะม

RFID Tag บนทกขอมลทไมสามารถแกไขได เพอยนยนวามาจากฟารม

ระบบปดทไดรบการรบรองทำใหไกไทยสงออกไดรวดเรว

๔. ระบบหนงสอเดนทางอเลกทรอนกส (e-passport) เพอปองกน

ผกอการรายหรอใชงานสำหรบดานE-citizenซงหลายประเทศไดนำมาใชกนแลว

รวมทงหนงสอเดนทางไทยกใชการฝงชพเพอเกบขอมลสวนบคคลของผถอ

หนงสอเดนทางเชนกน

วทยสราญรมย๑๘๔

55-11-056_118-210_V.indd 184 11/24/12 4:53:35 PM

๕.การเขา-ออกอาคาร (Access Control / Personal

Identification)  หรอ แทนการใชบตรเสยบ Smart card เนองจากบตร

แถบแมเหลกเมอมการใชงานนานจะมการชำรดสง  แตบตรแบบ  RFID 

ไมมการสมผสและเครองสามารถอานขอมลระยะไกลไดเพยงแคเดนผาน 

เชน บตรผานประตคอนโดสมยใหม กใชเทคโนโลยน

๖.ระบบตวอเลกทรอนกส(e-ticket)เชน บตรทางดวน บตรรถไฟฟา-

ใตดน MRT 

๗.ระบบกญแจอเลกทรอนกส(Immobilizer) ในรถยนต ปองกนการ

ใชกญแจผด  และในการขโมยรถยนต  (Smart  Key  entry)  พวก  Keyless 

ในรถยนตราคาแพงบางรนกเรมนำมาใชงานแลว  นอกจากฟนเฟองกญแจ

เขากนไดแลว ตองม Tag ฝงในตวลกกญแจเพอจำกนไดดวย

๘.ระบบหองสมด ในการยมหรอคนหนงสออตโนมต ทำใหผใชบรการ

ไดรวดเรวและสะดวกสบายยงขน ในมหาวทยาลยของไทยลวนมใชกนแลว

    สรปไดวา  เทคโนโลย  RFID  มประโยชนและใชอยางกวางขวางใน

ปจจบนน และทานคงเขาใจแลววาทำไม “ทกสงตองมชอ”ชวตเรางายขนไป

อกขนหนงแลว เราไมจำเปนตองตงชอใหววทละตว เพยงแคตด Tag กจะเกบ

และอานขอมลววตวนนไดทงหมด  หรอเราสามารถใชแผน  Tag  จอทประต 

กจะเปดประตเขาไปในอาคารหรอในรถยนต  โดยไมตองหากญแจมาไขประต

อกแลว 

เอกสารอางอง  ศนยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต. “RFID เทคโนโลยสารพด-

ประโยชน”.สารNECTEC. (กนยายน – ตลาคม 2547) 

  ปรเมศวร กมารบญ “มารจกRFIDเทคโนโลยนจะพลกโลก” <http://

www.marinerthai.com/forum/index.php?topic=757.0>

การใชเทคโนโลยในการระบตวตน ๑๘๕

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 185 11/28/12 2:56:59 PM

รฐภทร เจรญทวรตน

โรนลดนโญนกกฬาในดวงใจ

หากถามวาใครคอนกฟตบอลทสามารถเอนเตอรเทนคนดไดมากทสด

ในโลกนบตงแตยค๙๐ เปนตนมา เชอวาแฟนฟตบอลทวโลกคงตองนกถงชอ

ของนกเตะเจาของฉายา“เหยนนอย” โรนลดนโญอดตซปเปอรสตารทมชาต

บราซลเปนลำดบตนๆอยางแนนอนดวยลลาและเทคนคแพรวพราวเปนเหมอน

มนตสะกดททำใหเหลาแฟนบอลตางหลงใหลในความมหศจรรยบนโลกลกหนง

ทเจาเหยนนอยไดรายมนตออกมา ซงนนกรวมทงตวผมดวยทชนชอบและ

หลงใหลในพรสวรรคของนกเตะรายน

รอยยมบนใบหนาของนกฟตบอลอาจหาไดไมงายนกนอกจากเวลาดใจ

จากการทำประตเพยงเทานน แตสำหรบโรนลดนโญเรามกจะเหนรอยยมบน

ใบหนาของเขาอยเสมอยามลงเลนในสนามซงเปนลกษณะทาทางและเอกลกษณ

โดดเดนทไมเหมอนใครของอดตนกเตะทไดชอวาเกงทสดในโลกคนหนงของ

ยคน ซงผมเองยอมรบวาไดตดตามฟอรมการเลนของเขาอยางจรงจง ตงแต

สมยทโรนลดนโญเลนอยในทมชาตบราซลชดแชมปโลกสมยท๕(ยคTripleR

ประกอบดวย Rivaldo Ronaldinho และ Ronaldo) ในชวงทเกาหลใต

วทยสราญรมย๑๘๖

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 186 11/28/12 3:00:26 PM

และญปนไดรวมกนเปนเจาภาพรวมในการแขงขนฟตบอลโลก ๒๐๐๒

โดยเกมนนเปนการแขงขนรอบ ๘ ทมสดทาย ซงเปนการโคจรมาพบกนระหวาง

ทมชาตบราซลและทมขวญใจมหาชนของคนไทย อยางทมชาตองกฤษ ตวผมเอง

ตองยอมรบเลยวาเปนแฟนพนธแทของทมองกฤษ และตอนนนกยงไมไดชนชอบ

ในตวนกเตะคนนสกเทาไหรนก ซงในระหวางชมการถายทอดสดกไดเจอกบ

ชอตมหศจรรยของนกเตะรายนสมกบคำรำรอทวา นกเตะรายนจะเปนคยแมน

ตวสำคญทจะพาทมบราซลชดนผงาดไปควาแชมปโลกไดสำเรจ

ดวยฟรคกสดมหศจรรยลอยโดงเหมอนจะไมมอะไร แตกลบยอยขามหว

ของเดวด ซแมน แบบชนดททำใหผมตององไปอยพกนงเลยทเดยวจนตองอทาน

ออกมาวา “เฮย เขาไดไง” ไมใชผมเทานนทงง เชอวาหลายๆ คนทชมการ

ถายทอดสดในตอนนนกประหลาดใจเชนเดยวกนกบผม แฟนบอลหลายคน

ถงกบพดกนแบบขำๆ วา “นมนซบาสะแปลงรางมาชดๆ” ซงใครจะไปเชอวา

ผชายทดเขมแขงอยางเดวด ซแมน ตองมาเสยนำตาใหกบลกยงสดมหศจรรย

แบบนน โดยชวงระยะเวลานนรศมการเปนนกเตะทดทสดในโลกของเขากกำลง

เรมฉายแววออกมาแลว จนในทายทสดเขากเปนกำลงสำคญในการพาทมชาต

บราซลผงาดขนไปเปนแชมปโลกไดสำเรจในทสด

ภายหลงจากเสรจสนภารกจหลกในทมชาต ไดมทมยกษใหญในยโรป

หลายทมใหความสนใจในตวของซปเปอรสตารจากแดนกาแฟรายนกนยกใหญ

วากนวาเปนนกเตะทเนอหอมมากทสด ณ ชวงเวลานนกนเลยทเดยว ตวผมเอง

กเรมชนชอบและประทบใจในเทคนคและลลาของนกเตะเลอดแซมบารายน

ขนมาบางแลว และยอมรบวาอยากเหนเจาเหยนนอยไดมโอกาสมาโชวฟนขาว

และลลาขนเทพของเขาในโรงละครแหงความฝนทเมองแมนเชสเตอร ซงใน

ชวงเวลานนกม ๒ ทมยกษใหญของยโรป อยางเจาบญทมบารเซโลนาและปศาจ

แดงจากเกาะองกฤษ แมนเชสเตอร ยไนเตด กำลงจองตาเปนมนและอยาก

ควาตวเขาไปอยในออมอก

นกกฬาในดวงใจ – โรนลดนโญ ๑๘๗

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 187 11/28/12 3:01:43 PM

สอตางๆทวโลกในตอนนนตางตขาววาเจาเหยนนอยใกลทจะกลายเปนพลพรรค

อสรแดง แมนยไนเตด ตวผมเองกรสกดใจและตนเตนเปนอยางมากททมรก

กำลงจะไดนกเตะระดบเวลดคลาสเขามารวมทม ในใจกคดจนตนาการวา

“นเรากำลงจะไดเหนโรนลดนโญเขามาเลนรวมในทมเดยวกนกบมดฟลดหมามย

อยางพอลสโคลล,ปกพอมดไรอนกกซรวมทงมดฟลลขาโหดอยางรอยคน

เหรอเนยแตแลวมนกเปนไดแคฝนเพราะทมทมาทหลง

อยางบารเซโลนาเรยกไดวาตบมอทหลงดงกวา

ฉกควาตวเขาไปหนาตาเฉย ผดกบแมนยฯ

ซงมขาวแบบมหากาพยมาโดยตลอดแตตอง

อกหกหนาหงายกลบไปซงวากนวาใน

ความโชครายของแมนฯ ยไนเตด

ในครงนน จงทำใหทมไดไปคนพบ

เพชรเมดงามจากแดนฝอยทอง

เจ าของฉายา “ปกจอมสบ”

ครสเตยโนโรนลโดโดยเหลาสาวก

ของปศาจแดงตางไดมการวพากษ

วจารณกนวา หากทมของพวกเขา

ไดตวโรนลดนโญ

ไปในตอนนน

บางทพวกเขา

กอาจจะไมม

โอกาสได เหน

มดฟลดเลอดโปรตกสมาโชวลลาสบขาหลอกใน

โรงละครแหงความฝนกเปนได

ในทสดโรนลดนโญกไดเขามาเปนสมาชกใหม

ของสดยอดทมจากแควนคาตาลนตามความปรารถนาของ

วทยสราญรมย๑๘๘

55-11-056_118-210_V.indd 188 11/24/12 4:53:36 PM

เจาตว พรอมกบความคาดหวงของเหลาแฟนบอลบารเซโลนสตา ทมความ

คาดหวงตองการใหเจาตวเขามาเปนเสาหลกชวยใหทมกลบเขามาสยครงเรอง

อกครง หลงจากตองตกอยภายใตรมเงาของราชนชดขาว เรอล มาดรด ในยค

กาลาตกอสภาค1 ซงตอนนนมเหลานกเตะระดบเวลดคลาสอยาง อเคร

คาซยาส, โรแบรโต คารลอส, หลยส ฟโก, เดวด เบคแฮม, ซเนอดน ซดาน,

ราอล กอนซาเลส และเจาโลนทองคำ โรนลโด อยในทม แนนอนวาดจากรายชอ

ทเอยมาแตละคนนนเปนเรองยากทบารซาในยค “เหยนนอย” จะกลบมาเปนทม

ทดทสดในประเทศไดอกครง การเรมตนของเขาอาจจะดไมคอยสวยงามนก

เพราะโดนอาการบาดเจบเลนงานอยบอยๆ แตหลงจากนนเขากคอยๆ

กลายเปนเสาหลกในทม โดยมอยปหนงทผมเองกจำไดวาบารซาทำผลงานในชวง

ครงฤดกาลแรกไดคอนขางยำแยเลยทเดยว แตดวยความมหศจรรยของนกเตะ

แซมบารายน จงทำใหทมสามารถไตอนดบมาเปนรองแชมปตอจากบาเลนเซย

ไดราวปาฏหารยดวยผลงานชนะเกอบทกนดในครงฤดกาลหลง

ภายหลงจากปนนโรนลดนโญกกาวมาเปนนกฟตบอลหมายเลขหนงของ

ลกสเปน ของบราซล และของโลกไดสำเรจ โดยมขนพลคนอนเขามาชวยสราง

ความมหศจรรยใหกบทมบารเซโลนา ทงชาบ เอรนานเดซ, เดโก, ซามเอล เอโต

และเจาหนลโอเนล เมสซ ซงตอนนนยงไมไดรบฉายานกเตะตางดาว แตดวย

ฝไมลายมอของเขากทำเอาซปเปอรสตารเลอดแซมบาเองถงกบตองออกมา

ยอมรบวา นกเตะคนนแหละจะเปนนกเตะทเกงทสดในโลกคนตอไปอยาง

นกกฬาในดวงใจ – โรนลดนโญ ๑๘๙

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 189 11/28/12 3:02:52 PM

แนนอนและยงบอกอกวาในอนาคตเมสซจะเปนนกเตะทเกงและสดยอดกวาตว

เขาเองเสยอก สำหรบในทายทสดแลวในป ค.ศ. ๒๐๐๔ - ๒๐๐๕ เหลาขนพล

จากทมแหงแควนคาตาลนกสามารถพาทมกาวขนมาควาแชมปลกไดสำเรจ

โดยในปนนถงแมบารซาจะกาวมาเปนทมทดทสดในสเปนได แตสำหรบในเวท

ยโรปขนพลอาซลกรานาตองพบกบความลมเหลว จอดอยแครอบ ๘ ทมสดทาย

เทานน ดวยนำมอของยอดทมจากกรงลอนดอน “สงโตนำเงนคราม” เชลซ

ซงตอนนนมกนซอยอดฝมออยาง “เดอะ สเปเชยล วน” โฆเซ มรนโญ

คมทพอย

การปะทะกนระหวางเชลซกบบารเซโลนาในปนนถอวาเปนการเจอกน

ของมวยถกคและถกทถกเวลาเลยทเดยว โดยชวงนนทงคอยในชวงทฟอรมฮอต

สดๆ และตางกเปนจาฝงในลกของตวเองดวยกนทงค การสรางทมของเชลซใน

ยคเสยหม โรมน อบราโมวช อภมหาเศรษฐชาวรสเซย พรอมดวยการมกนซอ

ไรเพอนอยางมรนโญคมทพอย เชลซชดนนตางกไดรบการยอมรบจากเหลา

แฟนบอลทวโลกวาเปนทมชดทแขงแกรงและมสมดลเอามากๆ แนนอนวา

แฟนบอลทวโลกตางตงตารอคอยในการดวลกนของคนรวมทงตวผมเองดวย

เชนกน สดทายแลวกเปนเชลซทผานเขารอบไปไดสำเรจตามทกลาวไปแลว

ขางตน ถงแมบารซาจะตกรอบแตผมเองกยงเชอวาแฟนบอลทวโลกตางกยงจำ

ลกยงทพสดารและสดคลาสสคของโรนลดนโญทไปยงเชลซถงถนสแตมฟอรด-

บรดจไดอยางแนนอน การใชเทาขวาโยกหมนซายขวาหลอกใหคตอสเสยจงหวะ

แลวจมบอลดวยหวเกอกผานปเตอร เชค ซงทำไดเพยงปองกนบอลดวยสายตา

เขาประตไปแบบชนดททำใหแฟนเชลซทนงอยฝงอฒจนทรหลงประตถงกบงง

และตะลงกบประตทเกดขน ผมเองกยงองและประทบใจกบลกยงทสดคลาสสค

ลกนนเชนเดยวกน ซงพดไดเลยวาตงแตดฟตบอลมาไมเคยเหนลกยงในลกษณะ

แบบนมากอนเลย จำไดวาวนนนนกพากษทางชองฟรทวเองกถงกบตะโกน

“โอโห โอโห แหม เหนอคำบรรยายจรงๆ ครบลกยงแบบน ทำไปได” ถงแมจะ

ไมสามารถชวยทมใหเขารอบตอไปได แตเชอวาลกยงลกนนคงจะเขาไปอยใน

ความทรงจำของแฟนบอลทวโลกอยางแนนอน

วทยสราญรมย๑๙๐

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 190 11/28/12 3:04:30 PM

ในฤดกาลปค.ศ.๒๐๐๕-๒๐๐๖นบวาเปนปทองของซปเปอรสตารเลอด

แซมบารายนโดยเขาสามารถพาทมควาแชมปลกสเปนและมสวนสำคญในการ

พาทมบารซาเปนเจาแหงยโรปไดสำเรจซงปนนกเตะเจาของฉายามนษยตางดาว

อยาง ลโอเนล เมสซ กเรมกาวขนมาเปนตวหลกในทมไดแลวดวย ซงผมกขอ

ยอนกลบไปในเกมลกทสนามซานตอาโก เบอรนาบว ในศกเอลคลาสสโก

ปค.ศ.๒๐๐๕-๒๐๐๖ระหวางมาดรดกบบารซาโดยทง๒ทมตางกมนกเตะ

ระดบเวลดคลาสอยในทมมากมาย โรนลดนโญเองกถกจบตามองเปนพเศษ

เพราะชวงนนฟอรมของเขากำลงอยในชวงพคสดๆ สกอร ๐:๓ เปนสกอรท

เหลอเชอมากๆ และเปนการเลนทเบอรนาบวดวยแลวนน เชอวาแฟนบอล

หลายคนคงประหลาดใจกบสกอรทเกดขนกาลาตกอสภาค๑ปราชยใหกบทม

ตางดาวเละคาถนแนนอนแฟนๆมาดรดคงทำใจกนลำบากเสยงปรบมอจาก

แฟนมาดรดหลงจากทโรนลดนโญสงบอลเขาไปซกกนตาขายในลกปดทาย

เปนการบงบอกถงความสดยอดของเขาในวนนนไดเปนอยางด ซงนบวา

เปนเรองยากทเราจะไดเหนแฟนมาดรดนสตายนขนปรบมอแสดงความชนชม

ใหกบคแขงฝงตรงขามโดยเฉพาะคปรบตลอดกาลอยางบารเซโลนาอกดวย

นกกฬาในดวงใจ – โรนลดนโญ ๑๙๑

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 191 11/28/12 3:05:42 PM

การกลบมาเผชญหนากนอกครงระหวางเชลซและบารเซโลนาในศกยฟา

แชมเปยนลกปค.ศ.๒๐๐๕-๒๐๐๖บารซาสามารถทจะลางแคนเชลซไดสำเรจ

ดวยฟอรมการเลนทสดยอดในเลกแรกทเจอกนโดยการบกไปเอาชนะสงหไฮโซ

ถงถนไดสำเรจ๒–๑ซงหากดจากสถตของเชลซในบานนบตงแตมรนโญเขามา

คมทมนบเฉพาะทงในบอลลกและในเวทยโรปนน เชลซยงไมเคยปราชยใหกบ

ทมไหนเลยแมแตนดเดยวแตดวยเกมรกทขนชอลอชาวาไรเทยมทานอยางมาก

ในตอนนนของทมตางดาวกทำใหสามารถทจะเผดจศกแนวรบทไดรบการยกยอง

วาเหนยวสดยอดของเชลซลงไปไดสำเรจ และแนนอนคนทเปนคยแมนนำ

ชยชนะทยากลำบากมาสทมในครงนนไดสำเรจกคอ โรนลดนโญ อกเชนเคย

สำหรบการแขงขนในเลกท ๒ นแหละททำใหตวผมเองตองยกใหนกเตะคนน

เปนนกกฬาในดวงใจของผม โรนลดนโญสามารถทจะสงมอบความสขให

แฟนบอลบารซาทวทงสนามรวมทงตวผมทนงดอยทบานดวยเชนกน ฟอรม

การเลนทนาตนตาตนใจชวนหลงใหล และการโชวลลาขนเทพของเขา

แตละครงในเกมนน สามารถทจะเรยกเสยงฮอฮาจากแฟนบารซาไดอยาง

มากมายเสยงตะโกน “โอโห ออหอ”วนนนดงกกกองไปทวคมปนเลยทเดยว

เชอวาวนนนแฟนบอลทวโลก(ยกเวนแฟนเชลซ)ทไดตดตามชมเกมอยคงจะ

รสกสนกและมความสขกบสงทสดยอดลกหนงโลกคนนไดแสดงความอจฉรยะ

ออกมาใหเปนทประจกษ ตวผมเองตอนนนคดในใจเลยวาคนๆนแหละใชเลย

นกเตะและนกกฬาในดวงใจของผม

ในทายทสดเขากสามารถพาทมบารซากาวขนไปเปนเจายโรปไดอยาง

ยงใหญ โดยการลมอารเซนอลไดสำเรจในรอบชงชนะเลศยฟาแชมเปยน ลก

ซงจากผลงานอนยอดเยยมดงกลาวทำให “เหยนนอย” ควารางวลอนทรง

เกยรตตางๆมาครองมากมายทงนกเตะยอดเยยมของฟฟโปร(สหพนธนกเตะ

นานาชาต) ทจดขนเปนครงแรกในเดอนกนยายน ค.ศ. ๒๐๐๕, บลลง ดอร

หรอนกเตะยอดเยยมแหงปของยโรปปค.ศ.๒๐๐๕และยงไดรบรางวลนกเตะ

ยอดเยยมแหงปของฟฟาเปนปท๒ดวยเสยงโหวตถลมทลายถง๙๕๖คะแนน

ทงหางแฟรงคแลมพารดอนดบ๒จากเชลซทไดเพยง๓๐๖คะแนน

วทยสราญรมย๑๙๒

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 192 11/28/12 3:06:26 PM

หรญ สวรรณเทศ เจาหนาทเวบไซตกระทรวงการตางประเทศ

งานอดเรก: เทยวไปถายไปแบงปนกนดอปกรณทใช:สมองสงการกายทำตามหวใจสๆ

มองโลกผานเลนส

แนวคดและเทคนค : ภาพสอสารถงการมองตางมมของผคนในการ

ถายทอดความเปนธรรมชาตผานเลนส ทสามารถเลาเรองราวตางๆ ไดจากสง

ทเราเหน ทงนทงนนเวลาทดสำหรบการถายภาพแนวนนยมถายกนในชวงเชา

หรอชวงใกลพลบคำขนอยกบวาเราตองการใหสสนของภาพออกมาในโทนไหน

อยางในชวงเชาโทนสของภาพจะออกสดใสแตถาเปนชวงพลบคำโทนสของภาพ

กจะไป ทางหมนๆ ซงชางภาพบางทานอาจจะนยมถายในชวงนน อาทเชน

ชวงพระอาทตยกำลงจะตกดน แตผมชอบสของโทนภาพในชวงเชามากกวา

เนองจากวาเราสามารถเหนรายละเอยดของภาพไดชดเจนกวาและยงสามารถ

หลกเลยงปญหาของรายละเอยดทอาจจะลดลงไดสำหรบการถายภาพนเทคนค

ทใชคอการถายภาพดวยการควบคมแสงของภาพและขนาดความชดลกใหเทากน

ทกครงทถายเพราะตองถายประมาณสามถงสรปในแนวระนาบเพอนำมาตอกน

แตชางภาพบางคนอาจจะนยมถายในแนวตงแตจะตองถายในจำนวนภาพท

มากกวาเพอนำมาตอกนเพอใหไดภาพทมลกษณะแบบพาโนรามา(Panorama)

มองโลกผานเลนส ๑๙๓

ชอภาพ : มองตางมม

ทสามพนโบก

สถานท : สามพนโบก

จงหวดอบลราชธาน

แนวภาพ : ภ ม ท ศน

(Landscape)

55-11-056_118-210_V.indd 193 11/24/12 4:53:36 PM

ชอภาพ : ถงเวลาทำงาน

สถานท : ทะเลบางแสน จงหวดชลบร

แนวภาพ : ภมทศน (Landscape)

แนวคดและเทคนค : ภาพนจะเปนอกตวอยางสำหรบการถายภาพ

ทวทศนในชวงพลบคำ จะเหนไดวาอารมณของภาพจะตางกบภาพในชวงเชา

สงทเราเหนและสมผสจะไปในทางขมกขมว หรออารมณเศราๆ หรอหมนๆ และ

รายละเอยดบางอยางกจะหายไปเพราะเทคนคทใชในการถายภาพนมงเนนไป

ในเรองของรปรางมากกวารายละเอยดดงจะเหนไดวามเรอลำหนงทกำลงแลน

อยบนทองทะเล ทามกลางทองฟาทกำลงมดลง ภาพแนวนอาจเรยกอกอยาง

วาภาพแนวซลลเอ (Silhouette) ซงจะเนนในเรองของเงาของสงทเราถาย

มากกวาการเหนรายละเอยด มกนยมเปนภาพทมฉากหลงทเราตองการเนนเชน

ทองฟา โดยเฉพาะยามเยน เนองจากจะทำใหเราเหนสสนและรายละเอยดของ

เมฆมากกวาตวเรอ สวนเทคนคอนๆกคอการชดเชยแสงไปในทางลบเพอใหภาพ

มดลงกวาทเราเหนเลกนอยซกประมาณหนงถงสองสตอป เพอเรงใหทองฟาม

สสนทเขมขน และเปนการชวยลดรายละเอยดของเรอลงดวย

วทยสราญรมย๑๙๔

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 194 11/28/12 3:08:55 PM

ชอภาพ : สวยสะบดชอ

สถานท : สวนสตวดสต

จงหวดกรงเทพมหานคร

แนวภาพ : สตวปา

(Wildlife)

แนวคดและเทคนค :

การถายภาพสตวปานนอาจจะไมใช

เรองยาก เพยงแตแคเราใสใจใน

รายละเอยด ไมวาจะเปนฉากหลงท

จะทำใหภาพดนาสนใจมากขน หรอ

แมกระทงการเลอกถายสตวทม

ความนาสนใจ อยางนกฮมมงตวน

ทมอากปกรยาทนาสนใจ ชวนให

มองเนองจากเราสามารถถายทอด

อารมณของนกตวนในยามเชาท

กำลงกระพอปกชคอรบแสงแดด

ซงทำใหเราสามารถสรางคณลกษณะ

เฉพาะตวของนกเปรยบดงวานก

ตวนอาจจะเปนเพศเมยทกำลง

แสดงเรอนรางทงามสงาตอผคนท

เดนผานไปผานมา สวนเทคนคทใชกจะเปนเรองของการรอจงหวะเปนสำคญ

การควบคมความไวของมานชตเตอรกตองคำนงถงเพราะชวงเวลาเพยงไมก

วนาทเราอาจจะพลาดชอตสำคญอยางในรปนได และประกอบกบการมองหา

ทศทางของแสงแดดทสาดสองลงมาทดานฉากหลงกจะชวยทำใหภาพดนาสนใจ

มากยงขนดวย

มองโลกผานเลนส ๑๙๕

55-11-056_118-210_V.indd 195 11/24/12 5:05:30 PM

ชอภาพ : สเพอใคร

สถานท : สนามมวยลมพน

จงหวดกรงเทพมหานคร

แนวภาพ : บคคล (Portrait)

แนวคดและเทคนค :

การถ ายภาพแนวน คำน งถ ง

อารมณของตวบคคลเปนหลกใน

เร อ งของการแสดงอารมณ

นอกเหนอไปจากบรรยากาศ

และสภาพแวดลอมท จะเปน

ส วนช วยสนบสนน ใหภาพม

ความนาสนใจ แต เน องจาก

ความตองการไดภาพทมความ

เปนธรรมชาตจากแสงในพนทจรง

เทคน คท ใช ในการถ ายก ค อ

การเปดรรบแสงใหกวางพอทจะ

สมพนธกบความเรวของมาน

ชตเตอร ซงตองไวพอสมควรท

จะจบความเคลอนไหวของนกมวยได มฉะนนภาพกจะมวและไมชด การสงเกต

อารมณของใบหนานกมวยกเชนกนทตองรอจงหวะดๆ กอนการตดสนใจกด

ชตเตอร อกอยางผมมองวาการถายภาพบคคลแนวนเปนการถายแบบแคนดท

(Candid) คอการถายทคนถกถายอาจจะไมรตวนนเอง

วทยสราญรมย๑๙๖

55-11-056_118-210_V.indd 196 11/24/12 5:05:30 PM

ชอภาพ : เหนฟาทาส

สถานท : ปกกง

ประเทศจน

แนวภาพ : บคคล

(Portrait)

แนวคดและเทคนค :

ภาพนกเชนกนทคำนงถงเรอง

ของจงหวะ การรอใหบคคล

อยในตำแหนงทตองการใน

แบบแคนดท ตลอดจนสงตางๆ ทอยในฉากหลงจะตองไมอยในตำแหนงทจะมา

เหลอมหรอซอนกนกบภาพบคคลหลกทเราจะถาย แตภาพนจะเพมในเรองของ

เทคนคการใชระเบดซม เพอเพมความสนใจใหกบบคคลมากขน ซงวธนจะตอง

อาศยเลนสทมความยาวพอสมควร และการจบระยะโฟกสตองคอนขางแมนยำ

เพอใหตำแหนงและภาพสมพนธกนในเรองความคมชดดวย

ชอภาพ : ปงยางประทงชวต (ภาพดานซาย) กบ กระเพาะปลาชวนคอย

สถานท : งานวดอนทรวหาร จงหวดกรงเทพมหานคร

แนวภาพ : บคคล (Portrait) และ สตรท (Street)

แนวคดและเทคนค : จากภาพดานซายและขวามแนวคดคลายกนคอ

การจบจงหวะเพอใหถงอารมณของบคคลโดยใชองคประกอบเชนบรรยากาศ

ฉากหลงและสภาพแวดลอมในการเลาเรอง แตรปดานซายจะเปนการแคนดท

แบบทตวบคคลสามารถเหนวาเรากำลงถายอย ในขณะทภาพดานขวาตวบคคล

ตางไมสนใจวาเรากำลงถายรปอย ซงอตราการเสยงสำหรบการถายภาพแนวน

บางครงความจำเปนทเราจะตองขออนญาตตวแบบกอนถายอาจจะตองม

อยางในภาพดานซาย เพอใหตวแบบมสวนรวมในการรบรวาเรากำลงถายภาพ

เขาอย ทงนทงนนตองไมเปนการรบกวนบคคลหรอตวแบบมากเกนไป ควรทงระยะ

มองโลกผานเลนส ๑๙๗

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 197 11/28/12 3:15:06 PM

ใหหางพอสมควร และการใชเลนสทมชวงซมยาวกมกจะสะดวกมากกวา

สำหรบการถายภาพบคคลในแนวสตรททเราเดนไปถายไปตามทองถนนนนเอง

เทคนคอนๆ สำหรบภาพดานซายคอการเปดรรบแสงใหกวางๆ และความไว

ชตเตอรตองไมเรวเกนไปจนไมสามารถเหนความสวยงามของกลมควนทกำลง

ลอยอยได สวนภาพดานขวาจะตรงขามกนในเรองการควบคมการถายเพราะ

เราตองการเหนไฟเปนแฉก ฉะนนรรบแสงกจะตองเลกลงจนสามารถเหนแฉก

ออกมาจากไฟได แตในเรองของความเรวของมานชตเตอรกไมควรจะชาเกนไป

เพราะภาพอาจจะมว ซงทงสองภาพนอาจจะมความจำเปนทตองอาศยการ

เพมคาความไวแสง (ISO) เพอชวยในเรองการถายภาพในทมแสงนอย

วทยสราญรมย๑๙๘

55-11-056_118-210_V.indd 198 11/24/12 5:05:31 PM

ชอภาพ : เพงพศ พชตใจ

สถานท : รานอาหาร

ฮป ฮป อำเภอปากชอง

แนวภาพ : หนนง/

ชวลกษณ/เลยนแบบ

ธรรมชาต (Still Life)

แนวคดและเทคนค :

การถายแนวนเราสามารถสอสาร

กบสงทเราถายไดงายกวาสงอน

เพราะเราสามารถควบคมโดยการ

จดวางในตำแหนงทเราตองการ

หรอแมกระทงการวางสงเหลาน

ในตำแหนงของแสงทมทศทางมา

จากฉากหลง หรอแมกระทงการ

เพมปรมาณแสงเขาไปเพอชวยให

สงทเราถายนนเกดความสวยสดงดงาม ซงการถายในลกษณะนสวนมากนยม

ถายของทเปนสนคาทเราตองการจะขาย หรอแมกระทงถายของทมขนาดเลก

ใหดมขนาดใหญขน ทงนทงนนตองคำนงถงการจดองคประกอบและทศทางของ

แสงทจะมาตกกระทบเปนสำคญ อยางไรกตามภาพทไดจากการถายแนวน

เรามกจะเนนในเรองของความคดสรางสรรคเปนสวนสำคญ อยางเชนการถาย

พวกเครองเพชรทมความวาวระยบระยบเรากอาจจะตองเลอกใชไฟใหเหมาะสม

ประกอบกบทศทางทเราจะควบคมใหมนสองไปยงเครองเพชร สวนภาพนผม

เนนในเรองของฉากหลงทเปนบเกดอกไมเพราะจะชวยเสรมใหตวแบบ

ดเดนขนราวกบวามชวตขนมาจรงๆ การควบคมความชดลกจงมสวนสำคญ

ในการถาย โดยทตวแบบไมเปนปญหาเพราะสามารถนงไดตลอดเวลา แมวา

เราจะถายดวยความเรวของมานชตเตอรทตำ แตเรากสามารถถายภาพออกมา

ไดอยางชดเจนและสวยงาม มองโลกผานเลนส ๑๙๙

55-11-056_118-210 new28-11_V.indd 199 11/28/12 3:10:58 PM

เบญจาภา ทบทอง

กนดทภเกต

เชอขนมกนไดเลย วาใคร

หลายคนรจกอาหารภเกต อาจจะ

มากกวาเจาถนดวยซำ ฉนเอง

เวลาเดนทางกไมคอยชอบกน

อาหารทคนเคยนกหรอก เพราะ

ถอวาการไดลองทานอาหารใหมๆ นบเปน

ประสบการณทด อาหารทคนเคยกนมาแลวทงชวต ลองอะไรใหมๆ บางกนาจะด

ทวามานหมายถงอาหารฝรงซะสวนใหญ ชอบบาง ไมชอบบาง กถอวาเปนโชค

ทไดกน เดนทางขามนำขามทะเลครงประเทศ เสยดายถาไมไดลองอาหาร

เจาถน ประเทศไหนๆ กตองมอาหารทถอวาเปนของขนชอ เปนหนาเปนตา

วทยสราญรมย๒๐๐

55-11-056_118-210_V.indd 200 11/24/12 4:57:43 PM

เบญจาภา ทบทอง

กนดทภเกต

ของประเทศนน อยางไทยกตองตมยำกง แกงเขยวหวาน อยางโรมาเนย

กเปนเนอปง เรยกวา มตเต บารบควเนอผสมหมและแกะ กลนหอมโชย

มาแตไกล อเมรกากคงแฮมเบอรเกอร สเตกชนยกษแบบฟลนทสโตน

กนแนมดวยเฟรนชฟรายส ลาวใกลบานเรากตำบกหงกบขาวปน ญปน

กเจาตำรบซช ซาชม

แตเอ มใครพอจะบอกไดบางวา ภเกต หวเมองปกษใต มอะไรเปน

อาหารขนชอ ยกมอขนตอบ รบรองไลเรยงกนไมจบสน ทงคาว หวาน

รกนคนละอยาง สองอยาง แนๆ เลย ตองมคำวา ขนมจนนำแกงปนอยในนนแนๆ

ตมซำ อาหารเชากตองลอยมาแหงๆ คงมหมแกงปดวยใชไหม เอา มใคร

นกอะไรออกอก

ไมแปลกหรอกทรายการอาหารภเกตอกหลายตอหลายอยางไมเปนท

คนเคย ในสายตาฉน อาจเปนเพราะภเกตเปนเมองหลากวฒนธรรมทปนเอา

วฒนธรรมการกนของชาวจนฮกเกยนและอาหารปนงเขามาผสมกบอาหาร

ทองถน รายการอาหาร ลำพงอาหารคาว กคยกนไมจบสนหนากระดาษทจะ

ราย ถาประสมอาหารหวานเขาไปอก กคงตองมานงคยกนเปนวนๆ นนแล

ชออาหารทดจะคนหคนภาคกลางมชอเปนภาษาจนฮกเกยน เชน

ขนมจางหวาน เรยกกฉาง (ขนมจางจมนำตาล กแปลวา นำดางทนำมาใช

ทำขนมชนดน) เครองในตมพะโล เรยก โลบะ อาหารอกหลายอยางกมชอ

เปนภาษาถน เชน ขาวตมมด เรยกเหนยวกลวย (ขาวเหนยวกบกลวยนนา

เรยกใหมนยาวทำไม ทน บางเจาไมใสถวดำ) ขาวเหนยวแดง เรยก เหนยวกวน

ขาวเหนยวสงขยา เรยก เหนยวสงหยา (ยอใหสนไปทกคำ) หมสามชนตมพะโล

เรยก หมฮอง (แบบนไมมไขหรอเหดหอมผสม เปนหมลวนๆ ตมพะโล)

แกงเหลอง คอ แกงสมตามภาษาถน ตมสมภเกตคอตมสมใสปลาและผก

รสออกเผดเคม แกงโรตหรอขนมจนกบแกงเผดคอโรตหรอขนมจนนำแกง

กนดทภเกต ๒๐๑

55-11-056_118-210_V.indd 201 11/24/12 4:57:43 PM

เหนยวกวน เหนยวสงหยา

โลบะ

หมฮอง

วทยสราญรมย๒๐๒

55-11-056_118-210_V.indd 202 11/24/12 4:57:43 PM

อะแฮม แกงเผดทน ไมมแกงเขยวหวานหรอแกงแดง มแตแกงใส

ขมนเทานน มความหลากหลายเปนสบๆ นำแกง โอตาว หนาตาคลาย

เอาแปงหอยทอดมาทำ แตเปนแปงสตรเฉพาะ ผดผสมกบหอยปง (หอยทะเล

คลายหอยนางรมตวเลก) เผอก ถวงอก ไข โรยแคบหม ของเดดอยทซอสราด

วาเจาไหนถกปากใคร กนรอนๆ แมคณเอย หรอย (อรอย) อยางแรงเลย

จะบอกวาคลายขนมผกกาดกยอมได

โอวตาว

กนดทภเกต ๒๐๓

55-11-056_118-210_V.indd 203 11/24/12 4:57:44 PM

ยงมขนมอรอยอกหลายอยางทเปนขนมทองถนของทน เชน ขนมโค

หนาตาเหมอนขนมตม แตใสนำตาลแวน ไมใชไสมะพราวปนนำตาลปกอยาง

ของเมองกรง ขนมเมดขาว (ภาษาคนนคร) คอขนมปลากรมทไมมขนม

ไขเตาหวานๆ ทานผสม (คนภเกตเรยกขนมกรม) ขนมโกสย หนาตาคลาย

ขนมถวยสเขยวของภาคกลางราดนำจมหวาน แตทนทำผสมกบนำดางแลวโรย

มะพราวขด มความหวานในตว ขนมหวลาน ททำจากแปงหอดวยใสถวกบ

นำตาล ขนมเตาทยดไสดวยถวกวนหวาน ทำเปนรปเตาสแดงสด มกนยมใช

ไหวเทวดา (ไมมหวเตา) กดกรบหนบ นยงไมนบรวมขนมจนแหงๆ อกสก

รอยอยาง

เกยมโกย โกสย

วทยสราญรมย๒๐๔

55-11-056_118-210_V.indd 204 11/24/12 4:57:44 PM

เกอบลมบอก ถาพดถงคำวาขนม ทนหมายถงขนมแหงๆ แตถาเปน

ขนมทผสมกะท นำตาล ทตองนง อบ ทนเรยกขนมสด ทงเหนยวกลวย

ขนมชน โกสย ขนมกลวย ขนมไทยทนหมายถงขนมอยางไทย เชน

ขนมตาล ขนมกลวย ขนมเครองไขอยางกรงเทพฯ เชน ฝอยทอง ทองหยบฯ

สวนประดาขนมแหงทกลาวถง คอขนมอยางจนอบ ขนมเปยะ และขนมหนาตา

แปลกอกรอยชนด ทไมคนตาคนเตพ (คนกรงเทพฯ) อยางเราๆ

ขนมตบตบ

ขนมพรก

กนดทภเกต ๒๐๕

55-11-056_118-210_V.indd 205 11/24/12 4:57:44 PM

แลวไมตองไปหาขนมครกใหยงยาก ทงเมองมอยสกเจา (ราน) สองเจา

ใหพอชม เปนขนมทโรยนำตาลอยางของเมองเหนอ

มขนมพนถนอยอยางหนง อรอยและทานชนใจ นนคอ โอวเอว

มลกษณะคลายวนทำจากเมอกกลวยผสมเมลดโอวเอว (สงจากเมองจน)

ทานกบถวแดง กลวยไข วนดำ (เฉากวย) ไสนำแขงโปะ โรยดวยนำกหลาบ

นำเชอม หวานเยนชนใจ แกรอนในดวยนะเออ อรอยอยาบอกใคร แลวขอยำ

ขนมผง

ขนมปงเจยนโกย (ถงแตกแบบกรอบ) ขนมปงเจยนโกย (แบบนม)

ขนมบผาง

วทยสราญรมย๒๐๖

55-11-056_118-210_V.indd 206 11/24/12 4:57:44 PM

โอวเอวไมใชวน ปจจบนเหลอรานขายอยไมกรานแลว ขนมอาโปง ทำจากแปง

โรยในกะทะมวนเปนแผนกลม ไมมไส กนรอนๆ แครสแปง ซาบลนลงไป

เครปฝรงชดซายไปเลย

โอะเอว

คนทนทานอาหารเชาเปนขนมจน ตมซำ ขาวแกง หมสว (หมขาว)

หมสบ ใสไขหรอเครองใน(สวนใหญตรานกนางแอน) หมฮกเกยนผด

(บะหมเหลองเสนใหญ) อาหารเชาทนเรองใหญ มใหเลอกมากมาย ถาใคร

ไมชอบทานอาหารเชาคงผดธรรมเนยมของคนภเกต เพราะเปนมอทได

สงสรรคกอนแยกยายกนไปทำงาน โรตนำแกงกอรอยใชหยอก โรตทน

เนอโรตอรอยหาทไหนเหมอน ทานกบแกงรสจดจานทถกปากคนใตผสม

อรอยไมรลม (หามนบแคลอร)

การไดมาทำงานทหวเมอง ทำใหเรงรนทชนชมอาหารถนของหวเมอง

ปกษใตอยางไมรเบอ เหมอนเดกเจอขนมหวานทคนเคยมานาน อาหารใตพนถน

วฒนธรรมปนง เครองเทศ อาหารเนยงยา ชาวจนฮกเกยน สะทอนความทรงจำ

ในอดตไดอยางชดเจน

กนดทภเกต ๒๐๗

55-11-056_118-210_V.indd 207 11/24/12 4:57:45 PM

ดวยสมยกอน ในบานลกษณะชโนโปรตกส จะมครวเปดโลงอยทายบาน

เปนเตาถาน ยงมใหเหนในบานอกหลายหลง ไปยนมองเฉยๆ กนกไมออกวา

สมยกอนทำครวกนอยางไร จนกระทงไดเหนจากหนงเรอง Little Yonya

วามการทำอาหารกนอยางละเมยด ใชเครองเทศอยางอาหารปนง ตำลงในครก

เปนสวนประกอบอาหารและขนมหลายตอหลายอยาง นงทำนงตำกนในบาน

ดแลวอาหารสวนใหญเปนอาหาร home made กนกนทงบาน จงตองอาศย

ฝมอคนปรงเปนหลก

อาหารคาวหลายอยางใชเครองแกงอยางแขกโขลกผสมดวย แตรสชาต

ไมจดจานอยางแกงใต พออาหารเหลานมาผสมกบอาหารใต รสชาตจงแปลกไป

ถามคนใตวาอาหารทนเคมเผดใชหรอไม เขาบอกวา ทนอาหารหลายเจา (ราน)

หวาน (แตฉนวาแกงหลายอยางกยงเผดอยด) อาหารใตทอน เผดกวานแยะ

ภเกตมความแปลกตรงทอาหารใตกมใหเลอก อาหารจนกมใหทาน เนนหนก

กนทอาหารเชา เปนวงสภากาแฟไปดวยในตว อาหารกลางวนกมใหเลอกมาก

ใชหยอก อยางพวกขาวมนไก หมแดง หมกรอบ ยอดฮต จะทานแบบชาวภเกต

กเปนพวกหมผดแบบฮกเกยน บะหมเกยวนำฮกเกยน ขนมจนไมตองไปหา

เพราะเปนอาหารเชา และหลายรานปดขายไปแลวตงแตตอนเชา

ขาวแกงใตตางหากทครองตลาดอาหารกลางวนไดมาก เปนพวกแกงไก

ใสลกกลวยหรอหยวกกลวย แกงหมใสกะทอน แกงเนอ แกงสมปลาโชน

(โชนคอตนออดบ) นำพรกทนหลายรานใหกนฟร พวกนำพรกกะป

นำพรกแมงดา พรอมผกหลายชนด เปนผกทางใต มลกฉงและผกอกกองโต

ใหทานดวย ตองขอวงเลบไววา แกงไกใสลกกลวยอรอยมาก กลวยจะหนบๆ

พอผสมเครองแกงขมนเขาไป หอมและรสเขมขน (หมายถงเผดเขมขน)

หอหมกเปนอาหารทานเลนไมใชทานกบขาว มกขายคกบขนมจนนำยา

หอหมกใสขมนเหลองละอออกเชนกน แนมใบชะพลและปลาแสนสด ชนขนาด

ยอมๆ พอดทอง

วทยสราญรมย๒๐๘

55-11-056_118-210_V.indd 208 11/24/12 4:57:45 PM

คงเปนเพราะอาหารทนทงเผดทงเคม บางคนจงทานกบสม (มะ)

นาวราดแนมเพอแกเคม สมนาวเปรยวเพราะมนำสมหรอมะนาว บบราด

กบหอมแดง โรยพรกขหนสบ แลวกสมนาวสมชอ เพราะมแคมะนาว

หอมแดงตำกบพรกขหน เปรยวจดสะใจจรงๆ แตกนคกบกบขาวเผดๆ

แลวหายเลยนจรงๆ

คงมอาหารกลางวนอกนบรอยชนดทเจยระไนไมหมด สวนอาหารเยน

ไมตองถามถง ไลเรยงไปไดตงแตอาหารถนไปถงอาหารนานาชาต แคเตรยม

ทองกบความตงใจจะชมมา รบรองคนภเกตเขาสรางความประทบใจใหไดไม

รลม พดไดคำเดยววาประทบใจและไมเคยเบอทจะชมอาหารนานาประเภท

เพราะไมรวา พอจากไปไกลแลวจะไดกลบมาชมอาหารทนอกเมอไหร

การเดนทางมกพาฉนไปไกลจากความทรงจำเสมอ เวลาไดประจำ

อยทไหน จงตองรบตวดความประทบใจใสตวไว ตนใหวนคนอนแสนดเปน

ความสขทไดนกถง คงมอาหารอกหลายชนดทไมไดเอยถง ดวยชมไมหมด

หรอไมคนลน ความทรงจำเรองอาหารมกตดอวลไปกบความประทบใจของ

เมองทไดเดนทางไปเสมอ ขอขอบคณใครหลายคนทไดเออเฟอเลยงอาหาร

อยากชวนคณๆ หาวนวางมาเลน (ทะ) เล หาของหรอย (อรอย) ทภเกตกน

ลำพงแคอานชออาหาร คงไมทำใหหายอม

ไมแนหรอก ของโปรดของคณ อาจเปนอาหารใตนเอง

ปล. อยากจะแนะนำรานอาหารเหมอนกน พอถามไถเปนการสวนตว

ไดคะ ใครเลาจะหวงรานอาหารไวอรอยคนเดยว น

กนดทภเกต ๒๐๙

55-11-056_118-210_V.indd 209 11/24/12 4:57:45 PM

หนงสอวทยสราญรมยISSN ๑๕๑๓-๑๐๕ Xปท ๑๔ ฉบบท ๕๕ เมษายน - มถนายน ๒๕๕๕

ทปรกษา ธานทองภกด เสขวรรณเมธ ดำรงใครครวญ

นายสถานวทยสราญรมย ศนสนยสหสสะรงส บณฑตหลมสกล

บรรณาธการ สวรรณาฟองสมทร

กองบรรณาธการ วนดาพหลพลพยหเสนา,ศรสรตนสขวโรดม, ไกรวฒภมรบตร,กฤษฎธดาสจรา,อาทตยรงสวาง

ฝายควบคมเสยง บญชาธโกศร,อาภรชาลอชย

ฝายเวบไซต หรญสวรรณเทศ,ฐตรตนธรรมสทธชย, รฐภทรเจรญทวรตน,วโรตมชอนทรวงศ

ฝายการเงน-สมาชกสมพนธ เสรมศรนาคะวโรจน,ธดารตนพงศไชยยง, บญยรตนแสงทอง,ศศธรธนนทา

ออกแบบปกและรปเลม นวตรสาเกทอง

ประสานงานกองบรรณาธการ มนธรกรกำแหง

พมพท บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชงจำกด(มหาชน)

หนงสอ “วทยสราญรมย ” รายสามเดอน

เจาของ สถานวทยสราญรมยกองวทยกระจายเสยงกรมสารนเทศ กระทรวงการตางประเทศ ถนนศรอยธยาแขวงทงพญาไทเขตราชเทวกรงเทพฯ๑๐๔๐๐ โทรศพท๐-๒๖๔๓-๕๐๙๔ โทรสาร๐-๒๖๔๓-๕๐๙๓ E-mail:radio_saranrom@mfa.go.th

รบขอมลขาวสารกระทรวงการตางประเทศไดทาง Website:www.mfa.go.thFacebook:http://www.facebook.com/thaimfaYouTube:http://www.youtube.com/user/mfathailandวทย:AM1575kHzหนงสอวทยสราญรมยออนไลน:http://www.mfa.go.th/saranrom/th/e-book/321ฟงวทยออนไลน :http://www.mfa.go.th/saranrom/th/home

55-11-056_118-210 new4-12_Y.indd 210 12/4/12 9:54:03 AM

ดฉนและคณอครสทธ อมาตยกล (เอกอครราชทต ณ กรงไนโรบ ระหวาง พ.ศ.

๒๕๔๗-๒๕๔๙) ไดชวยอำนวยความสะดวกและประสานงานในการเดนทาง

ของพระภกขพทธรกขตาไปยกนดาดวย

นบจากวนทดฉนไดพบพระภกขพทธรกขตาทประเทศเคนยาแลว กไมได

พบทานอกเลยเปนเวลา ๑๐ ปเตม เพราะดฉนยายจากเคนยาไปอยทประเทศอนๆ

จนกลบมาอยประเทศไทยเมอปลายป พ.ศ. ๒๕๕๔ (ค.ศ. ๒๐๑๑) แตดฉนยง

ตดตอกบพระภกขพทธรกขตาและตดตามงานพระธรรมทตของทานเสมอมา

จนกระทงเมอทานไดรบเชญใหมาเขารวมการประชมและเปนวทยากรในการ

ประชมวสาขบชานานาชาต ครงท ๙ ในประเทศไทย ดฉนจงมโอกาสไดพบ

ทานอก ซงเปนสงทสรางความยนดและความปลมปตใหกบดฉนและครอบครว

เปนอยางยง

ในโอกาสทพบพระภกขพทธรกขตาครงน ทานไดเลาถงเรองราวตางๆ

ใหเราฟงเกยวกบการดำเนนการจดตงศนยพระพทธศาสนาในประเทศยกนดา

ตลอดจนปญหาอปสรรคและสงทาทายทเกดขน ในระยะเวลาทผานมา แตก

ไมไดทำใหทานทอถอยหรอหมดกำลงใจแตอยางใด ทานยงคงมความมงมนท

จะนำคำสอนในพระพทธศาสนาไปเผยแผเพอใหผสนใจศกษาปฏบต อนอาจ

เปนอกทางเลอกหนงของการดำเนนชวตอยางมความสข สงบ และสนตใน

แอฟรกา นอกจากนทานยงไดใหความรกบเราในเรองพฒนาการ

ของพระพทธศาสนาในประเทศตางๆ ของแอฟรกา

พระพทธศาสนาในแอฟรกา ๙๓

55-11-056_003-117_V.indd 93 11/24/12 4:33:54 PM