Rannsóknir og þróun þekkingar á háskólasjúkrahúsi

Heilbrigðisþing 7. nóvember 2003

Guðmundur Þorgeirsson

HáskólasjúkrahúsEr líklegt að hlutverk

háskólasjúkrahússins breytist á næstu árum?

Fara rannsóknir og þekkingarþróun annað? Fyrirtæki? Sérstakar rannsóknarstofnanir? Sjúkrahús ótengd háskólum?

HáskólasjúkrahúsJafnframt því sem þjónusta er innt af

hendi við rúmstokk, á aðgerðarstofu, í göngudeild eða á bráðamóttöku

fer fram kennsla

Háskólaspítali

Þjónusta – Kennsla – Rannsóknir Samofnir starfsþættir

Uppbygging, skipulag, stjórnun og starfshættir stefna að samþættingu

Allt á sama rúmstokknum

Háskólaspítali

Flókin stofnun með fjölbreytilegar skyldur Þjónusta: Allir hugsanlegir sjúkdómar og

allt litróf sjúklinga Kennsla: Allar heilbrigðisstéttir Rannsóknir

Lykilorð: Þekking

Háskólaspítali

Frjó og gagnvirk starfstengslNý grunnþekking mótar þjónustunaKlínisk vandmál verða kveikja

rannsóknaKennsla fer fram á vettvangi

þjónustunnar

Gildi rannsókna fyrir spítalastarfið Þar sem ný þekking verður til verður þekkingu

betur miðlað betur hagnýtt og á gagnrýnni hátt

Virkar rannsóknir laða að hæfasta vinnuaflið tryggja háan gæðastaðal á allri starfseminni

Hin akademiska starfsemi styrkir spítalann sem þjónustustofnun

Annað módel

Sérhæfður spítali með enga unglækna og enga læknanema

Áhersla á Hágæðaþjónustu Hátækniþjónustu Skilvirkni og afköst

Oft ríkulegir fjármunir til rannsókna Eykur trúverðugleika Laðar að hæfa (þekkta) starfsmenn

Engin kennsla

Vandamál

Hvaðan koma hinir þrautþjálfuðu sérfræðingar framtíðar?

Hagnýting þekkingar aðskilin frá miðlun þekkingar

Skammtímamarkmið. Rjómabú sem fleyta rjómann ofan af

Rányrkja. Unnt að stunda um skamman tíma en leiðir til uppblásturs og jarðvegseyðingar

Háskólasjúkrahús munu halda velli sem rannsóknarstofnanir Stofnanir og fyrirtæki ótengd háskólum munu

taka að sér mikilvæg verkefni í heilbrigðis- og lífvísindum

Hlutverk þeirra er afmarkaðra Þau sem dafna best hafa sterk háskólatengsl

eða þróast yfir í háskólastofnanir Háskólar hafa frá alda öðli verið samfélög

helguð þekkingunni og þekkingarleitinni

Háskóli: Alþjóðlegt samfélag “Háskólar hafa frá því á miðöldum kynt

undir alheimsmenningu vísinda og fræða þar sem fólk lærir að skynja sig sem þátttakendur í samfélagi sem þekkir engin önnur landamæri en þau sem þekkingin á veruleikanum setur okkur. Þessi hugsunarháttur hefur smám saman fest rætur víða um heim...

Páll Skúlason, 2003

Að vera samkeppnisfær á alþjóðlega vísuRannsóknir snúast um nýja þekkinguEf maður er ekki samkeppnisfær á

einhvern hátt þá er maður ekki með

FramtíðarsýnByggja á styrkDraga úr veikleikumNýta tækifæriHorfast í augu við ógnanir og bregðast

við þeim

Styrkur

Alþjóðleg menntun og alþjóðleg tengsl. Margir hafa hlotið þjálfun í grunnvísindum í sinni framhaldsmenntun

Sérstaða á ýmsum sviðum - verðug verkefni faraldsfræðilegar rannsóknir, ísl. erfðamengið

Stuttar boðleiðir Tölvuvæðing almenn-einangrun hins ísl.

vísindasamfélags löngu rofin

Styrkur

Áhugi og vilji almennings til þátttöku í margs konar rannsóknum, faraldsfræðilegum, erfðafræðilegum og meðferðarprófunum.

Viðhorfið: “Þetta reddast”.Hefur stundum stuðlað að þokkalegum árangri við fátæklega aðstöðu og bágan fjárhag.

Veikleiki

Smæð samfélags stofnana rannsóknarhópa rannsóknarsjóða

Astöðuleysi-jafnvel á stærstu stofnunum Meðalmennska. Árátta lítilla samfélaga Takmörkuð rannsóknarhefð (hobbý, lúxus,

krydd í tilverunni-ekki mikilvæg skylda)

Veikleiki

Vantar dýrmæta hlekki í rannsóknarhópana. Stór hluti unga fólksins er erlendis við nám og störf.

Viðhorfið: “Þetta reddast”. Bæði styrkleiki og veikleiki.

Tækifæri

Rík þjóð getur stóraukið framlög til rannsókna án þess að herða sultarólina eða fórna félagslegum markmiðum.

Tækniþróun-iðnþróun-fyrirtæki-sprotar. Heilbrigðiskerfið jarðvegur arðbærrar, nútímalegrar

atvinnusköpunar. Sameinaður háskólaspítali með stærri og

öflugri deildir býður upp á nýja möguleika, meiri sérhæfingu, ný menntunar- og rannsóknartækifæri

Tækifæri

Öflugur háskólaspítali er eftirsóknarverður samstarfsaðili fyrir hverja þá stofnun eða fyrirtæki sem hyggst byggja rannsóknir á íslenskum efniviði.

Mannauður. Ekkert laðar fremur heim ungt hæfileikafólk en efling háskóla og annarra rannsóknarstofnana.

Tækifæri

Þverfaglegar rannsóknir-ríkuleg tækifæri. Læknisfræði og verkfræði Erfðafræði og lyfjafræði Læknisfræði og siðfræði Hjúkrunarfræði og félagsvísindi Sjúkraþjálfun og lífverkfræði

Ógnanir

Hnignun almennrar vísindaþekkingar. Enginn vill kenna stærðfræði eða eðlisfræði. Gildir um öll skólastig.

Atgervisflótti. Veik samkeppnisaðstaða um besta fólkið.

Kostnaður við að vera samkeppnisfær vex. Öll aðstaða, tæki, bókakostur, tölvuforrit.

Búast má við rannsóknarþreytu meðal almennings

Ógnanir

Rannsóknir verði undir í starfi spítalans. Þjónustan er kröfuhörð á tíma og athygli. Afurðir rannsóknarstarfsins sjást ekki í

bókhaldi spítalans en rekstrakostnaðurinn fær meginathygli

Skammtímasjónarmið (óþolinmæði) móta skipulag og knýja fram aðgerðir sem koma niður á rannsóknum og framtíðaruppskeru.

Hvað er brýnastEfla grunnrannsóknir á LSHBæta umgjörð klíniskra rannsóknaEfla árangursrannsóknirEfla rannsóknir sem lúta að öryggi

sjúklinga og gæðamálum

GrunnrannsóknirLeit að grundvallarskilningiHagnýting ekki á dagskrá þegar

rannsóknarspurning er sett framHagnýting oftast tímaspursmálVantar aðstöðu og fleira starfsfólk með

þjálfun og getu til að takast á við grunnrannsóknir og skipulag sem ætlar mönnum tíma

FramtíðarsýnGrunnvísindastofnun við LSHStarfar í tengslum og samstarfi við

rannsóknarstofnanir H.Í. en skapar aðstöðu fyrir klíniska starfsmenn spítalans til grunnrannsókna.

Sókn á rannsóknarsviði ætti að vera eitt af meginmarkmiðum hins sameinaða háskólaspítala

ÁrangursrannsóknirNýting takmarkaðs fjármagns kallar á

meiri rannsóknir á árangri þess sem við gerum – gagnreynsla

Framkvæmd klíniskra leiðbeininga lúti lögmálum vísindalegrar tilraunar

Heilbrigðisútgjöld sem fall af vergum þjóðartekjum

ÁrangursrannsóknirNýting takmarkaðs fjármagns kallar á

meiri rannsóknir á árangri þess sem við gerum – gagnreynsla

Framkvæmd klíniskra leiðbeininga lúti lögmálum vísindalegrar tilraunar

Rannsóknir sem lúta að öryggi sjúklinga og gæðamálum Faraldsfræði óæskilegra atburðaVanrannsakað um allan heimForsenda alls gæðastarfs: Að vita hvað

er að gerast

HABL: Lærdómsrík heimsógn

Sameinaður háskólaspítali: Ný tækifæri