raport programu „młodzież w działaniu” 2009
DESCRIPTION
Kolejny raport z rocznej działalności programu "Młodzież w działaniu" w Polsce. Zapraszamy do zapoznania się z projektami naszych beneficjentów, statystykami za rok 2009, działaniami Narodowej Agencji, SALTO EECA oraz Eurodesku.TRANSCRIPT
SPIS TREŚCI PROGRAM„ MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU” RAPORT 2009
2
Akcja 4.3.Szkoleniei TworzenieSieci
Akcja 2. Wolontariat Europejski
Akcja 3.Młodzieżw Świecie
Akcja 1. Młodzieżdla Europy
Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową
3
4
5
7
8
9
10
11
12
15
17
18
19
21
23
24
25
26
28
29
30
31
32
33
34
34
36
40
45
48
53
54
Wstęp
O programie
Statystyki ogólne programu „Młodzież w działaniu” za rok 2009
Projekt Akcji 1.1. Re’Cycling – Uzdrawiające koła dla świata
Projekt Akcji 1.1. StylesInConfl ict – towards PEACE
Projekt Akcji 1.2. Realizacja fi lmu dokumentalnego dotyczącego
wykluczenia osób niepełnosprawnych z kinematografi i
Projekt Akcji 1.2. ReKreacje
Projekt Akcji 1.3. M-Partycypacja – Młodzieżowa Sieć na rzecz
Demokracji
Szkolenia i wsparcie w Akcji 1.
Statystyki Akcji 1.
Projekt Akcji 2. The Dialogue of Cultures
Projekt Akcji 2. Odkrywanie pogranicza
Szkolenia i wsparcie w Akcji 2.
Statystyki Akcji 2.
Projekt Akcji 3. Circus Trap
Projekt Akcji 3. Green Alternative for Caucasus
Szkolenia i wsparcie w Akcji 3.
Statystyki Akcji 3.
Projekt Akcji 4.3. Młodzi otwierają przestrzeń / Youth opens the space
Projekt Akcji 4.3. Education as Activism. European Citizenship through
Human Rights Education
Szkolenia i wsparcie w Akcji 4.3.
Statystyki Akcji 4.3.
Projekt Akcji 5.1. Pozycja Młodzieżowych Rad w Polsce
Projekt Akcji 5.1. Perspektywy organizacji młodzieżowych
w województwie śląskim
Szkolenia i wsparcie w Akcji 5.1.
Statystyki Akcji 5.1.
Plan Szkoleń i Współpracy – TCP
Wydarzenia
Eurodesk
SALTO EECA
Regionalne Struktury Wsparcia
Publikacje
3
WSTĘP PROGRAM„ MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU” RAPORT 2009
W Raporcie zamieszczamy również rozdziały na
temat rocznej pracy struktur wspierających pro-
gram „Młodzież w działaniu”: Centrum Współpra-
cy SALTO z Krajami Europy Wschodniej i Kaukazu
(SALTO EECA) oraz Krajowego Biura Eurodesk
Polska, z którymi Polska Narodowa Agencja czę-
sto podejmuje wspólne działania. Największym
z zeszłorocznych przedsięwzięć, zrealizowanych
wspólnie z SALTO EECA, było seminarium ewa-
luacyjne „Let’s evaluate with our Neighbours”,
w którym wzięło udział 70 uczestników z 25 krajów,
zarówno Programu jak i Sąsiedzkich Krajów Part-
nerskich. Eurodesk dysponuje jedną z najwięk-
szych baz zawierających informacje na temat fun-
duszy, organizacji i programów skierowanych do
młodych ludzi i osób, które z nimi pracują. Dzięki
sprawnej sieci punktów regionalnych, organizacji
szkoleń i lekcji, a także działalności wydawniczej
Eurodesk dociera z informacją do coraz większej
liczby odbiorców.
Poza funkcją podsumowującą Raport służy rów-
nież promocji przedsięwzięć realizowanych przez
i dla młodych ludzi w całej Polsce. Mamy nadzieję,
że dzięki tej publikacji rezultaty tych działań oraz
informacja o możliwościach oferowanych przez
program „Młodzież w działaniu” dotrze do jak naj-
większego grona odbiorców, zachęcając do podej-
mowania własnych inicjatyw i realizacji nowych,
kreatywnych projektów młodzieżowych.
Szanowni Państwo,
Od początku swego istnienia Narodowa Agencja Programu
„Młodzież w działaniu”, wcześniej Programu MŁODZIEŻ, co
roku przygotowuje nowe publikacje prezentujące pracę zespo-
łu merytorycznego, trenerskiego oraz benefi cjentów programu, podej-
mowaną w obszarze edukacji pozaformalnej. Przybliżają one tematykę
związaną z priorytetami programu, upowszechniają rezultaty zrealizo-
wanych projektów młodzieżowych, prezentują metody pracy z młody-
mi ludźmi oraz przykłady dobrych praktyk. Przede wszystkim jednak
pokazują jak szerokie możliwości rozwoju i zdobywania nowych kom-
petencji stwarza uczestnictwo w pozaformalnych działaniach eduka-
cyjnych. Nie inaczej jest w tym roku, dlatego z przyjemnością przeka-
zuję w Państwa ręce Raport podsumowujący kolejny rok działalności
programu w Polsce.
Prezentujemy w nim przykłady przedsięwzięć podejmowanych przez
Narodową Agencję, do których należą m.in. krajowe i międzynarodowe
szkolenia, mające na celu wspieranie aktywnego uczestnictwa młodzie-
ży oraz rozwijanie wiedzy, umiejętności i kompetencji u osób pracują-
cych z młodymi ludźmi, szczegółowe dane statystyczne oraz wydarzenia
w których Narodowa Agencja wzięła udział. W 2009 roku zespół Narodowej Agencji podejmował różnorodne wyzwa-nia, przyczyniające się do rozszerzenia oferty szkole-niowej, wspierania benefi cjentów i jeszcze skuteczniej-szego docierania do adresatów programu. Zrealizowano
kilka dużych przedsięwzięć, z których największym była konferencja
dotycząca znaczenia doświadczeń zdobytych w ramach uczenia poza-
formalnego na rynku pracy. W celu zwiększania udziału młodych ludzi
w życiu obywatelskim po raz drugi rozpoczęto cykl trzech szkoleń Mło-
dzieżowej Akademii Lokalnych Liderów oraz kolejną edycję Pozaformal-
nej Akademii Jakości Projektu.
Duża część Raportu poświęcona jest jednak projektom naszych bene-
fi cjentów, zrealizowanym dzięki wsparciu programu. Prezentacja ich
rezultatów przed szerokim gronem odbiorców jest jednym z najważniej-
szych i jednocześnie najprzyjemniejszych zadań Narodowej Agencji.
Projekty te, realizowane przez kreatywnych i zaangażowanych młodych
ludzi, mają wpływ nie tylko na rozwój ich autorów, ale także odpowia-
dają na potrzeby społeczności lokalnych. Rozwiązania zaproponowane
przez inicjatorów tych przedsięwzięć mogą być traktowane przez ich ró-
wieśników jako inspiracja do podejmowania własnych działań, a dzięki
temu – wykorzystywane na szeroką skalę.
Tomasz BratekDyrektor Narodowej Agencji
Programu „Młodzież w działaniu”
Mamy nadzieję, że dzięki tej publikacji [...] informacja o moż-liwościach oferowanych przez program „Młodzież w działaniu” dotrze do jak największego gro-na odbiorców, zachęcając do po-dejmowania własnych inicjatyw i realizacji nowych, kreatywnych projektów młodzieżowych.
Projekty [...] realizowane przez kreatywnych i zaan-gażowanych młodych ludzi, mają wpływ nie tylko na rozwój ich autorów, ale tak-że odpowiadają na potrze-by społeczności lokalnych.
Program „Młodzież w działaniu”
„Młodzież w działaniu” to program Unii Europej-
skiej, dzięki któremu młodzi ludzie w wieku 13-30
lat mogą realizować swoje pasje, rozwijać umie-
jętności i zdobywać nowe doświadczenia w czasie
wolnym od nauki. Program adresowany jest rów-
nież do osób pracujących z młodzieżą oraz organi-
zacji działających na rzecz młodzieży, które chcą
podnieść swoje kwalifi kacje, rozwinąć działania
czy nawiązać współpracę międzynarodową.
Program wspiera fi nansowo i merytorycznie inicja-
tywy podejmowane poza szkołą i poza uczelnią.
Projekty zgłaszane do programu są przygotowane
i realizowane przez młodzież lub też planowane
z myślą o niej. Angażują młodych ludzi od pierw-
szego pomysłu do zamknięcia wszystkich związa-
nych z nimi formalności. „Młodzież w działaniu”
zachęca do podejmowania przeróżnych wyzwań,
począwszy od międzynarodowej wymiany mło-
dzieży, wyjazdu na wolontariat europejski po-
przez organizację inicjatyw na rzecz lokalnej spo-
łeczności, szkoleń, seminariów aż po spotkania
i debaty z osobami odpowiedzialnymi za politykę
młodzieżową.
W programie może uczestniczyć każdy młody czło-
wiek bez względu na płeć, pochodzenie etniczne,
status społeczny, sytuację materialną itp. Szcze-
gólny nacisk położony jest na uczestnictwo mło-
dzieży z mniejszymi szansami, czyli tej, która ze
względów społecznych, geografi cznych, zdrowot-
nych czy ekonomicznych ma utrudniony dostęp do
informacji, edukacji i kultury.
Cele programu to: przezwyciężanie barier, uprze-
dzeń i stereotypów wśród młodych ludzi, wspiera-
nie ich mobilności oraz promowanie aktywności
obywatelskiej. „Młodzież w działaniu” wspomaga
przedsięwzięcia, które mają pomóc w rozwoju oso-
bowości młodych ludzi oraz w nabywaniu nowych
umiejętności.
Za realizację programu w Polsce odpowiada Naro-
dowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”
funkcjonująca w ramach Fundacji Rozwoju Syste-
mu Edukacji.
Działania wspierane przez program:
Akcja 1. Młodzież dla Europy:
Akcja 1.1. Wymiana MłodzieżyWspiera spotkania młodzieży w wieku 13-25 lat z krajów europejskich
w celu wzajemnego poznania, przedyskutowania interesujących tema-
tów, zrealizowania wspólnych przedsięwzięć.
Akcja 1.2. Inicjatywy MłodzieżoweDofi nansowuje działania młodzieżowe, które służą społeczności lokal-
nej. Akcja przeznaczona jest dla młodych ludzi w wieku 18-30 lat.
Akcja 1.3. Młodzież w DemokracjiWspomaga przedsięwzięcia promujące uczestnictwo młodzieży w życiu
obywatelskim na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym.
Akcja 2. Wolontariat EuropejskiUmożliwia wysyłanie młodych ludzi jako wolontariuszy do pracy przy
różnych projektach zagranicznych (ekologicznych, socjalnych, kultural-
nych itp.) oraz goszczenie wolontariuszy z innych krajów europejskich
w polskich organizacjach i instytucjach non profi t. Projekty Wolonta-
riatu Europejskiego mogą być realizowane indywidualnie lub grupowo
przez młodych ludzi w wieku 18-30 lat.
Akcja 3. Młodzież w ŚwieciePromuje i dofi nansowuje współpracę pomiędzy młodzieżą z Krajów Pro-
gramu i Krajów Partnerskich. Wspiera organizację wymian z młodymi
ludźmi z państw sąsiadujących z rozszerzoną Europą i z innych krajów
świata oraz szkolenia i projekty współpracy w sieci.
Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie SieciPomaga wszystkim, którzy są zaangażowani w działalność młodzieżo-
wą, w przygotowanie i realizację projektów w ramach programu „Mło-
dzież w działaniu”. Oferuje szkolenia, seminaria, staże dla pracowników
młodzieżowych.
Akcja 5.1. Spotkania młodzieży z osobami odpowiedzialny-mi za politykę młodzieżowąWspiera dialog młodzieży z osobami odpowiedzialnymi za kreowanie
polityki młodzieżowej w Europie. Umożliwia m.in. organizację krajowych
i międzynarodowych spotkań dotyczących współpracy w tej dziedzinie.
4
O PROGRAMIEO PROGRAM„ MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU” RAPORT 2009
STATYSTYKI OGÓLNEA
kcj
a 1
.1.
Ra
zem
310
Ak
cja
1.3
.R
aze
m 1
05
/5
Ak
cja
3.1
.R
aze
m 2
19
Ak
cja
5.1
.R
aze
m 2
514
/11
Ak
cja
1.2
.R
aze
m 3
24
150
/174
Ak
cja
2.1
.R
aze
m 2
24
142
/82
44
/175
Ak
cja
4.3
.R
aze
m 8
338
/45
169/
141
Projekty programu „Młodzież w działaniu” w 2009 roku wg Akcji
wnioski zatwierdzone wnioski odrzucone, wycofane przed decyzją, odwołane, złożone po terminie
do
lno
ślą
skie
ku
jaw
sko
--p
om
ors
kie
łód
zkie
ma
łop
ols
kie
maz
ow
ieck
ie
op
ols
kie
po
dk
arp
ack
ie
po
dla
skie
po
mo
rsk
ie
ślą
skie
świę
tok
rzys
kie
wa
rmiń
sko
--m
azu
rsk
ie
wie
lko
po
lsk
ieza
cho
dn
io-
po
mo
rsk
ie2
7
253513693726154
85692616412447
liczba projektów zatwierdzonych w województwach
Projekty programu „Młodzież w działaniu” zatwierdzone w 2009 roku z podziałem na województwa
lub
els
kie
lub
usk
ie
Ak
cja
1.1
.R
aze
m 4
93
919
59/
29
80
Ak
cja
1.2
.R
aze
m 1
05
110
18/3
3A
kcj
a 1
.3.
Ra
zem
34
415
2/1
92
Ak
cja
2.1
.R
aze
m 8
1837
6/4
42
Ak
cja
3.1
.R
aze
m 1
08
02
55
/82
5A
kcj
a 4
.3.
Ra
zem
66
211
4/5
48
TCP
Ra
zem
314
82
812
/336
Ak
cja
5.1
.R
aze
m 1
06
810
48
/20
liczba uczestników z Polski liczba uczestników z zagranicy
Ak
cja
1.1
.
Ak
cja
1.2
.
Ak
cja
1.3
.
Ak
cja
2.1
.
Ak
cja
3.1
.
Ak
cja
4.3
.
TCP
Ak
cja
5.1
.
budżet przyznany przez Komisję Europejską
budżet zakontraktowany w 2009 roku
05 0
00
05
00
05
00
Budżet programu „Młodzież w działaniu” w 2009 roku
wg Akcji. Łącznie 7 154 148 €
Liczba uczestników programu „Młodzież w działaniu”
w 2009 roku wg Akcji
5
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
projekt
WYMIANA
MŁODZIEŻY
Mimo wszelkich trudności wszyscy uczestnicy
projektu zgodnie twierdzą, że ich przedsięwzię-
cie było dla każdego z nich niesamowitym prze-
życiem. Portugalczycy uwierzyli, że 50 km to nie
jest dużo jak na przejażdżkę rowerową. Grupa
francuska podczas przygotowań do projektu za-
angażowała społeczność ze swojego miasteczka
do recyclingu rowerów, na których później przyje-
chali do Polski. Dla Polaków inspirująca była idea
„swappingu” części rowerowych, którą przywieź-
li ze sobą Finowie. „Swapping” realizowany jest
zresztą do dziś. Polega on na tym, że jeżeli ktoś
potrzebuje jakiejś części rowerowej, może sko-
rzystać z tych składowanych w siedzibie stowa-
rzyszenia, zostawiając w zamian tę, która jest mu
obecnie niepotrzebna. Warto również zaznaczyć,
że projekt Re’Cycling nie ograniczał się jedynie
do grupy uczestników wymiany, ale wychodził ze
swoim międzykulturowym programem do rówie-
śników i do społeczności lokalnych.
Śmieć nie jest śmieciem, dopóki się go nie wyrzuci, a to zależy od
kreatywnego i zabawnego wykorzystania niepotrzebnych i zu-
żytych przedmiotów. Re’Cycling oraz twórcze podejście do niego
to często dobra alternatywa dla konsumpcyjnego nastawienia do wie-
lu spraw. Realizowany przez Rowerowy Szczecin projekt skłonił jego
uczestników do poszukania w Internecie pomysłów na nieszablonowe
i ponowne wykorzystanie niepotrzebnych przedmiotów. Znaleziska te
stały się natchnieniem do dalszych działań.
Wszystko zaczęło się rok wcześniej na spotkaniu byłych wolontariu-
szy EVS we Francji. To tam właśnie, w ramach warsztatów, wyłonił się ro-
werowo-recyklingowy pomysł. Hasło przewodnie całego projektu niosło
ze sobą podwójne znaczenie. Oznaczało ono recycling, czyli dosłownie
utylizację oraz cycling – jazdę na rowerze.
Zanim doszło do spotkania podczas wymiany młodzieży, w ramach
przygotowań polska grupa pracowała nad konstrukcją roweru, który by
spełniał dodatkowo jakąś niecodzienną funkcję, np. ładowarki. Ponie-
waż projekt angażował także partnerów z Finlandii, Francji i Portugalii
każdy otrzymał to samo zadanie.
W ramach projektu w Polsce zostały zrealizowane w sumie cztery fe-
styny na temat re’cyclingu dla lokalnych społeczności z okolic Szczeci-
na. Dewizą spotkań było hasło „3xU – unikaj, używaj i utylizuj!”. W skró-
cie oznaczało to, żeby unikać kupowania nowych rowerów i części, jeśli
tylko była możliwość wymiany ich z kimś innym. Używać rzeczy, które
się zepsuły, nie wyrzucać ich tylko dlatego, że wyglądają nieestetycz-
nie, ale raczej próbować je naprawić. Na koniec – utylizować. Czasami
potrzeba dobrego pomysłu i odrobiny dobrej woli, aby dać zużytej już
rzeczy drugie życie i zrobić coś z niczego.
Efekty pracy zostały utrwalone na krótkim fi lmie i w polsko-angiel-
skiej publikacji, które opowiadały o wymianie. Uczestnicy postanowili
podzielić się z innymi doświadczeniami i wytłumaczyć, jak na przykład
kupić dobry, ale używany rower. Zachęcali do naprawiania swoich
„maszyn” i przekonywali, że są rzeczy, które naprawdę można zrobić
samemu.
Organizacja całej wymiany, która dodatkowo była mobilna, nie była
łatwym zadaniem. Przemieszczanie się pomiędzy Żarnowcem, Nowogar-
dem, Drawskiem Pomorskim oraz Szczecinem oraz organizacja czterech
Festynów były mocno wyczerpujące. Okazało się, że program był jednak
zbyt napięty i w trakcie jego realizacji uczestnicy byli zmuszeni czasami
rezygnować ze wcześniej zaplanowanych działań.
1.1.AK
CJA
7
Re’Cycling – Uzdrawiające
koła dla świata
Stowarzyszenie Rowerowy Szczecin
1 – 17.07.2009 r., Szczecin
Dewizą spotkań było hasło „3xU – unikaj, używaj i uty-lizuj!”. W skrócie oznaczało to, żeby unikać kupowania nowych rowerów i części, jeśli tylko mamy możliwość wymiany ich z kimś innym.
8
pro
jekt
1.1.AK
CJA
WYMIANA
MŁODZIEŻY
wania konfl iktów. Drugą część wypełniły warsztaty fi lmowe dotyczą-
ce zarówno wiedzy technicznej, jak i poruszające zagadnienia sztuki
fi lmowej. Trzecia i ostatnia część była podsumowaniem poprzednich.
Uczestnicy podzielili się na międzynarodowe podgrupy, z których każ-
da pracowała nad własnym fi lmem. Każdy z zespołów opracował szcze-
gółowy plan działania i podział obowiązków. Gotowe już produkcje zo-
stały wyświetlone na publicznym pokazie, zorganizowanym w jednej
z poznańskich klubokawiarni.
Oprócz ustalonych w programie działań spotkanie podczas wymiany
stwarza zawsze szansę na lepsze poznanie obyczajów i kultury wszyst-
kich partnerów. Sprzyjało temu wiele aspektów, m.in. niewielkie schro-
nisko w samym centrum Poznania, w którym odbywała się większość
wspólnych zajęć, gdzie uczestnicy razem przygotowali wieczór narodowy
– czyli prezentację typowych dla regionu gier, zabaw, potraw i muzyki.
Od samego początku jednym z głównych zamiarów było przeła-
manie barier i stereotypów oraz lepsze poznanie siebie nawzajem.
W związku z tym zaplanowano tzw. ice-breakersy a także ustalono,
że wszyscy będą porozumiewać się po angielsku i unikać rozmów
w językach ojczystych. Miało to naturalnie przeciwdziałać podziałom
wewnątrz grup.
Celem projektu wymiany było:
Zwiększenie samoświadomości uczestników dotyczącej sposobu
reagowania na sytuacje konfl iktu; wymiana wiedzy, doświadczeń
i refl eksji;
Rozwój umiejętności pracy w grupie, szczególnie w grupie wielo-
kulturowej, co ma wpływ na proces uczenia się;
Zachęcanie do wykorzystania nowej technologii i mediów w celu
pobudzenia własnej kreatywności, działań edukacyjnych czy pro-
mocji pozytywnych postaw;
Aktywizacja młodzieży i zachęcenie ich do podejmowania działań
w środowiskach lokalnych.
Autorzy projektu cieszą się, że udało się stworzyć coś naprawdę war-
tościowego a oprócz tego lepiej poznać samych siebie. Tematyka projek-
tu sprzyjała rozwojowi dialogu międzynarodowego, dzięki niemu wzro-
sła świadomość istotnego tematu, jakim jest konfl ikt. Poza tym wszelkie
prozaiczne działania, jak wspólne przygotowywanie posiłków, dzielenie
pokoju czy spędzanie czasu wolnego sprawiły wszystkim wielką frajdę.
Wymiana była lekcją tolerancji dla odmiennych poglądów, postrzegania
tych samych spraw na różne sposoby. Pozwoliła również nauczyć się ak-
ceptowania zdania innego niż własne i spojrzenia z dużo szerszej per-
spektywy na wiele spraw.
•
•
•
•
Konfl ikt to zjawisko uniwersalne i wielowy-
miarowe, które nie zna barier kulturowych,
językowych czy społecznych. Nie omija tak-
że Europy i jej obywateli, ale tylko umiejętne ra-
dzenie sobie z tym faktem może służyć integracji
i pokojowemu współistnieniu we współczesnym
świecie.
Projekt StylesInConfl ict został zainicjowany
przez polską grupę i odbywał się w Poznaniu.
Był to projekt wielostronny, do którego udało
się zaangażować partnerów z Estonii, Niemiec,
Słowenii oraz Włoch. Tematem przedsięwzięcia
była problematyka konfl iktu, a także różnych spo-
sobów reagowania na sytuacje konfl iktowe i ich
rozwiązywanie.
Narzędziem, które służyło do realizacji projektu
a jednocześnie było sposobem ekspresji i komu-
nikacji w środowisku wielokulturowym, były fi lmy
krótkometrażowe.
W ramach przygotowań uczestnicy z Polski spo-
tkali się w lokalnej grupie roboczej, aby podzielić
między siebie obowiązki oraz rozpocząć wstępne
działania. W tym samym czasie praca ruszyła tak-
że w organizacjach partnerskich, z którymi byli
w stałym kontakcie. Dzięki temu na bieżąco mogli
precyzować cele oraz uzgadniać szczegóły wymia-
ny. Sam projekt podzielono na trzy części.
Pierwsza dotyczyła samego zjawiska konfl ik-
tu, podczas niej uczestnicy mieli szansę podzie-
lenia się własnymi doświadczeniami, poglądami
czy wiedzą posiadaną na ten temat. Wzięli także
udział w warsztatach, których celem było znale-
zienie przyczyn różnego rodzaju antagonizmów
kulturowych i własnych sposobów rozładowy-
StylesInConfl ict – towards PEACE
Stowarzyszenie „Jeden Świat”
30.05 – 7.06.2009 r., Poznań
Wymiana była lekcją tolerancji dla od-miennych poglądów, postrzegania tych samych spraw na różne sposoby. Pozwoli-ła również nauczyć się akceptowania zda-nia innego niż własne i spojrzenia z dużo szerszej perspektywy na wiele spraw.
projekt
INICJATYWY
MŁODZIEŻOWE
Projekt skierowany był głównie do młodzieży
niepełnosprawnej, którą autorzy chcieli wypro-
mować i przedstawić zawodowym twórcom fi l-
mowym jej zdolności, wrażliwość i kreatywność.
W projekcie wziął udział młody niepełnosprawny
scenarzysta fi lmowy, który chciałby zrealizować
własny projekt, w czym przeszkadza mu jego nie-
sprawność.
Autorzy projektu oceniają, że także oni sami
wiele zyskali podczas realizacji projektu. Dzięki
spotkaniom z osobami niepełnosprawnymi i rozmo-
wom ze środowiskiem fi lmowców rozszerzyli swoją
wiedzę i stali się bardziej wrażliwi. Mają nadzieję,
że fi lmowcy i krytycy, których spotkali podczas
pracy nad fi lmem i zwykli ludzie – mieszkańcy ich
rodzinnych miast, dostrzegli potrzeby i społeczne
zobowiązania, jakie wynikają z faktu istnienia sze-
ściomilionowej społeczności osób niepełnospraw-
nych w Polsce.
Organizacja Niezależna Grupa Animatorów Kultury zrealizowała
projekt polegający na wyprodukowaniu niskobudżetowego fi l-
mu dokumentalnego pt. „Jest nas 6 milionów” na temat uczest-
nictwa osób niepełnosprawnych w kinematografi i. Zaczęło się od po-
mysłu czteroosobowej grupy przyjaciół: Pawła, Dawida, Zofi i i Jerzego,
którzy postanowili nakręcić fi lm o fi zycznie niepełnosprawnych twór-
cach fi lmowych. Jak się potem okazało, temat został rozszerzony o kwe-
stię niepełnosprawnych intelektualnie i ich udziału w kulturze oraz stał
się punktem wyjścia do rozważań o udziale w kinematografi i i w ogóle
w kulturze osób w różnym stopniu dotkniętych niepełnosprawnością.
Celem projektu było zwrócenie uwagi na temat różnych aspektów,
przejawów i przyczyn wykluczenia osób niepełnosprawnych z życia kul-
turalnego, w szczególności z kinematografi i i przybliżenie mało znanej
twórczości fi lmowej osób dotkniętych różnego rodzaju niesprawnością.
Twórcy fi lmu zbadali w tym celu między innymi kwestię dostępności
szkół fi lmowych dla osób niepełnosprawnych.
Zakres działań w ramach projektu z regionalnych rozszerzył się
o krajowe: dwóch członków grupy inicjatywnej odwiedziło między in-
nymi Koszalin, Warszawę, Kraków i Łódź. Przeprowadzili tam wywiady
z twórcami fi lmowymi, krytykami, przedstawicielami szkół fi lmowych,
dziennikarzami. W tym samym czasie dwóch pozostałych promowało
fi lm oraz ideę projektu we Wrocławiu i w regionie.
Autorzy oceniają, że w projekcie osiągnęli wszystkie zamierzone cele.
W trakcie pracy nad fi lmem przeprowadzono wiele wywiadów i spotkań
z twórcami fi lmowymi i aktorami. Podczas tych rozmów oraz dzięki pro-
mocji samego pomysłu poruszenia tematu udziału osób niepełnospraw-
nych w kulturze uruchomiono dyskusję w środowisku lokalnym. Projekt
spotkał się z dużym, większym niż przewidywane, zainteresowaniem
wśród mieszkańców Wrocławia i okolic.
Twórcy liczą, że fi lm będzie kwalifi kowany na różne festiwale fi lmowe
w Polsce i w Europie, ponieważ propaguje ważne wartości europejskie,
w szczególności – równość szans w dostępie do różnych form rozwoju
zawodowego. Sam fi lm jak i ideę uwrażliwienia społeczeństwa na udział
niepełnosprawnych w kulturze autorzy chcą promować także w serwisie
o tematyce fi lmowej www.yourmovieteam.com.
Trwałym efektem przedsięwzięcia jest też wydana przez Grupę książ-
ka zawierająca informacje o zrealizowanym projekcie. Informacja o fi lmie
będzie natomiast rozpowszechniana wśród twórców niepełnosprawnych
oraz wśród organizacji, które zrzeszają niepełnosprawnych twórców we
Wrocławiu i Jeleniej Górze.
Główny Urząd Statystyczny pod koniec 2004 roku przepro-wadził na terenie Polski badanie dotyczące stanu zdrowia obywateli. Okazało się, że 16% obywateli stanowią osoby niepełnosprawne, co daje nam blisko sześć milionów ludzi. Zakładając, że jedna na sto takich osób interesuje się fi l-mem lub tworzy fi lmy amatorskie, mamy wtedy sześćdzie-siąt tysięcy takich osób. W tej grupie mogą znajdować się utalentowani fi lmowcy, o których nawet nie wiemy, boz reguły wolimy współpracować z tymi pełnosprawnymi.Cytat z fi lmu Pawła Jeleńskiego pt. „Jest nas 6 milionów”.
1.2.AK
CJA
9
Realizacja fi lmu dokumentalnego
dotyczącego wykluczenia osób
niepełnosprawnychz kinematografi i
Niezależna GrupaAnimatorów Kultury
1.05 – 31.07.2009 r.Jelenia Góra
10
pro
jekt
1.2.AK
CJA
INICJATYWY
MŁODZIEŻOWE
część uczestników postanowiła niedługo potem odwiedzić Kalisz w ce-
lach „ReKreacyjnych”.
Po części poznańskiej warsztaty zostały przeniesione do Kalisza,
gdzie na przełomie marca i kwietnia, przez trzy kolejne weekendy,
w siedzibie stowarzyszenia „Żywa” miały miejsce proekologiczne zaję-
cia aktywizujące młodych ludzi.
Podczas pierwszego weekendu odbyły się trzy warsztaty tematyczne:
„Mydło, powidło” – niekonwencjonalne wykorzystanie rzeczy co-
dziennego użytku;
„Rowerownia” – instruktaż podstawowych napraw rowerowych
oraz konstruowanie „pojazdu rowerowego” ze złomu;
zajęcia plastyczno-bitewne – ręczne tworzenie rekwizytów do gier
terenowych typu LARP.
Dodatkowo uczestnicy projektu wzięli udział w rowerowej Masie Kry-
tycznej, która przejechała ulicami Kalisza oraz przemalowywali stare
autobusy typu „ogórki”.
W drugi weekend w sobotę osoby biorące udział w przedsięwzięciu
mogły przerabiać przyniesione ubrania i dodatki, szyć nowe ze zgro-
madzonych materiałów lub ozdobić je, malując farbami i posługując się
przygotowanymi szablonami. W niedzielę natomiast odbyło się „TargOF-
Fisko” – akcja promująca wymianę rzeczy bez używania pieniędzy. Po
południu otwarta została wystawa zdjęć prezentujących dotychczaso-
we efekty „ReKreacji”. Zorganizowano także spotkanie, podczas któ-
rego uczestnicy projektu mogli podyskutować na temat wielokrotnego
wykorzystywania przedmiotów, świadomości ekologicznej oraz wpływu
człowieka na środowisko naturalne.
Warsztaty fotografi i otworkowej miały miejsce podczas ostatniego
weekendu części kaliskiej. Wieczorem w Centrum Kultury i Sztuki odbył
się darmowy koncert-spektakl dźwiękowy „Elektrownia dźwięku” zespo-
łu „Małe Instrumenty”. Po występie artyści zaprosili widzów na scenę, by
ci mogli obejrzeć i wypróbować „konstrukcje”, piszczałki i inne instru-
menty. Koncert ten w pełni wpisał się w ideę „ReKreacji”, ponieważ poka-
zał szerszej publiczności, że idea projektu jest bardzo chłonna i może być
realizowana na wielu polach działalności, również na polu muzycznym.
Mnóstwo instytucji wsparło całe przedsięwzięcie, a Prezydent Mia-
sta Kalisza objął je swoim patronatem. W lokalnych mediach, na portalu
www.calisia.pl oraz na stronie internetowej projektu www.rekreacje.org
regularnie ukazywały się informacje o zajęciach. Zgłosiły się instytucje,
które chciały wykorzystać pomysły z „ReKreacji” podczas własnych
warsztatów, ale największym zaskoczeniem dla organizatorek była wia-
domość, że część uczestników warsztatów fotografi i otworkowej posta-
nowiła samodzielnie kontynuować robienie zdjęć tą metodą.
Pomysłodawczynie opisanego projektu są przekonane, że na „ReKre-
acjach” ich współpraca się na pewno nie skończy.
•
•
•
Dwa miasta – Poznań i Kalisz – połączo-
ne zostały projektem nieformalnej grupy
czterech dziewcząt: Laetitii Barbry, Moniki
Frątczak, Kaliny Michockiej i Natalii Pucek. Orga-
nizacją wspierającą było stowarzyszenie „Żywa”
z Kalisza, które od 2005 roku działa na rzecz edu-
kacji i kultury, aktywizuje młodzież oraz tworzy
przestrzeń dla młodych twórców.
Pomysł projektu „ReKreacje” wpisuje się w sze -
roką dyskusję na temat przyszłego stanu środowi-
ska naturalnego oraz wpływu człowieka na rów-
nowagę ekologiczną całej planety. Autorki przed-
sięwzięcia chciały zaprezentować praktyczne
rozwiązania, które przyczyniają się do rozszerze-
nia wiedzy o wpływie codziennych decyzji każdego
z nas na środowisko naturalne. Wciąż niewielka
jest w Polsce świadomość zależności między ku-
powanymi rzeczami a wpływem na środowisko
naturalne ich produkcji, dystrybucji, sprzedaży,
użytkowania i wreszcie utylizowania czy składo-
wania odpadów. Dziewczyny zaproponowały nie-
konwencjonalne spojrzenie na produkty i przed-
mioty, którymi otaczamy się na co dzień – poprzez
przerobienie rzeczy lub ponowne ich wykorzysta-
nie w niecodzienny sposób można kreatywnie po-
dejść do omawianych wyżej problemów.
Zasadniczym elementem całej inicjatywy były
warsztaty, które miały za zadanie zmienić świa-
domość konsumencką uczestników i wykreować
odpowiednie postawy wobec środowiska natu-
ralnego. W pierwszej części projektu warsztaty
odbywały się w Poznaniu w Ośrodku Rozwoju
Osobistego Kobiet „Babiląd”. Były to trzy spotka-
nia, w trakcie których pomysłodawczynie dzieliły
się z uczestnikami swoją wiedzą oraz umiejętno-
ściami przerabiania i tworzenia nowych rzeczy ze
starych. Warsztaty stały się też przestrzenią dla
wymiany doświadczeń, burzy mózgów, wypróbo-
wania nowych pomysłów oraz szukania innych
funkcji dla „starych” przedmiotów. Spotkania
w Poznaniu przebiegały w swobodnej i niezwykle
twórczej atmosferze, czego dowodem jest fakt, że
ReKreacjeStowarzyszenie „Żywa”
1.02 – 30.07.2009 r., Kalisz
Zasadniczym elementem całej inicjatywy były war-sztaty, które miały za zadanie zmienić świadomość konsu-mencką uczestnikówi wykreować odpowiednie postawy wobec środowiska naturalnego.
projekt
MŁODZIEŻ
W DEMOKRACJI
Młodzież miała także okazję spotkać się z przed-
stawicielami lokalnego i powiatowego samorządu.
Zajęcia polegały na przeprowadzeniu wywiadu np.
z radnym czy z burmistrzem. Było to niezwykle
ważne doświadczenie dla obydwu stron.
Kolejne zajęcia poświęcone były wyborowi te-
matów debaty – w wyniku głosowania wybrane
zostały cztery zagadnienia, które miały stanowić
podstawę podczas symulacji obrad.
Symulacja obrad Parlamentu Europejskiego od-
była się 9 października w auli Państwowej Wyższej
Szkoły Zawodowej w Mławie. Na obrady zapro-
szeni zostali uczniowie i nauczyciele mławskich
szkół, obecni byli także parlamentarzyści, przed-
stawiciele lokalnych samorządów oraz organizacji
pozarządowych.
W hiszpańskim mieście Colindres w dniach 9-13
listopada odbyła się konferencja podsumowująca
przedsięwzięcie zorganizowane w Mławie. Dzięki
temu spotkaniu młodzież mogła wymienić się uwa-
gami i doświadczeniami, a także wypracować roz-
wiązania na rzecz zwiększenia udziału młodych
ludzi w życiu lokalnych społeczności.
Przygotowane były dwa spotkania plenarne, ale
szczególnie ważna dla uczestników okazała się
praca w podgrupach w formie panelu dyskusyjne-
go. Młodzież bardzo chętnie włączała się w debaty
i wypracowała ciekawe wnioski. Informacja o pro-
jekcie dotarła nie tylko do lokalnej społeczności
w Colindres, ale także do przedstawicieli samo-
rządu regionalnego Kantabrii. Zainteresowanie
obradami ze strony urzędników i radnych było
ogromne. Ostatniego dnia podsumowano pracę
w Colindres, a hiszpańska młodzież przygotowała
dla wszystkich uczestników projektu wspaniały
wieczór pożegnalny.
Mława należy do dwóch międzynarodowych sieci miast – jedna
z nich zajmuje się problematyką kulturalną, a druga problema-
tyką wdrażania nowych technologii. W lutym 2009 roku odbyło
się walne zgromadzenie jednej z sieci, podczas którego zrodził się po-
mysł nawiązania współpracy pomiędzy Młodzieżowymi Radami Miast
z Polski i Hiszpanii. Po napisaniu wspólnego projektu Miasto Mława zło-
żyło wniosek do programu „Młodzież w działaniu” – Akcja 1.3.
Tematyka przedsięwzięcia jest odpowiedzią na zainteresowanie
młodzieży polityką lokalną, a także krajową i europejską. Młodzi ludzie
wybrani do Młodzieżowych Rad Miast uczą się procesów demokratycz-
nych i chcą dzielić się swoją wiedzą, a przez to wzbudzić zainteresowa-
nie tą tematyką wśród rówieśników. Ważnym elementem projektu było
także zrozumienie demokracji lokalnej w kontekście europejskim – od
poszanowania różnorodności kulturowej po fakt stosowania wspólno-
towego prawa.
W projekcie uczestniczyło sześciu partnerów z trzech miast: Atarfe,
Colindres i Mławy. W trakcie działań przygotowawczych młodzi ludzie
wzięli udział w zajęciach poszerzających wiedzę o instytucjach europej-
skich i o tym, jak zwykli obywatele mogą wpływać na decyzje podejmo-
wane na różnych szczeblach administracji. Młodzież poznała także histo-
rię idei zjednoczeniowej w Europie i wzięła udział w debacie. W Mławie
debata poświęcona była złagodzeniu prawa imigracyjnego w UE.
Działania właściwe trwały w Mławie od 5 do 9 paź-dziernika i skupiały się na przygotowaniach do orga-nizacji symulacji obrad Parlamentu Europejskiego. Po-
nieważ uczestnicy projektu i niektórzy liderzy nie widzieli się wcześniej,
spotkanie w Mławie rozpoczęto od zajęć integracyjnych – codziennie
młodzież brała udział w jakiejś grze lub zabawie mającej na celu lepsze
poznanie się. By właściwie przeprowadzić symulację, został opracowa-
ny scenariusz. Nie narzucał on oczywiście metod i tematyki, ale stanowił
źródło informacji, na których uczestnicy musieli bazować, chcąc wcielić
się w role europarlamentarzystów różnych frakcji. Scenariusz ten zawie-
rał opisy zasad podejmowania decyzji przez Parlament Europejski, cha-
rakterystykę największych ugrupowań i ich postulatów.
W formie dyskusji, gry lub quizów młodzież miała też możliwość za-
poznania się z podstawowymi ideami społeczno-politycznymi, by lepiej
zrozumieć, co współcześnie oznacza np. konserwatyzm, liberalizm, eu-
rosceptycyzm itp.
Biorąc pod uwagę wyniki ostatnich wyborów do Parlamentu Europej-
skiego, uczestnicy przedsięwzięcia podzielili się na trzy frakcje, które
w Polsce i Hiszpanii zdobyły największą liczbę głosów. Podział był taki,
żeby żadna z frakcji nie miała zdecydowanej większości. Dzięki temu
młodzi ludzie musieli zawierać koalicje i kompromisy, przekonywać się
nawzajem i negocjować.
1.3.AK
CJA
11
M-Partycypacja– Młodzieżowa
Sieć na rzeczDemokracji
Miasto Mława
1.07 – 31.12.2009 r.Mława
1.AK
CJA
12
SZKOLENIA I WSPARCIE
Wsparcie benefi cjentów Akcji 1.2. Inicjatywy Młodzieżowe opierało
się na organizacji następujących szkoleń:
STARTER – dla koordynatorów zatwierdzonych projektów. Szkole-
nia te poświęcone są kwestiom zarządzania projektem, omówie-
nia procedur administracyjnych i sposobu rozliczania projektów,
a także współpracy grupowej. Przygotowują one młodych ludzi
do realizacji projektu na wszystkich jego etapach i do współpracy
z Narodową Agencją. Dotychczasowe doświadczenia pokazują,
że szkolenia te zdecydowanie usprawniają komunikację między
realizatorami projektów i Narodową Agencją, wpływają na jakość
składanych rozliczeń fi nansowych, a także, jak wynika z rapor-
tów końcowych, na jakość współpracy w grupach młodzieżowych.
W 2009 roku odbyło się pięć szkoleń STARTER;
Szkolenia wprowadzające do Akcji 1.2. dla osób zainteresowanych
realizacją Inicjatywy Młodzieżowej, które nie mają jeszcze do-
świadczenia w tym zakresie. Spotkania mają na celu podniesienie
jakości składanych projektów. W tym roku odbyły się trzy szko-
lenia – dwa poświęcone Krajowym Inicjatywom Młodzieżowym,
w tym jedno skierowane do młodzieży z województwa opolskiego
(ogólnokrajowe – 22 osoby, w województwie opolskim – 18 osób)
oraz szkolenie międzynarodowe, wprowadzające do Międzynaro-
dowych Inicjatyw Młodzieżowych (19 uczestników, w tym 4 uczest-
ników z Polski);
Tematyczne szkolenia zagraniczne, na które Narodowa Agencja
wysyłała benefi cjentów – przede wszystkim szkolenia GET IN NET
umożliwiające znalezienie partnera do projektu Międzynarodowej
Inicjatywy Młodzieżowej oraz Coach2Coach – Coaching for Youth
Participation dla osób wspierających działania młodzieżowe.
W 2009 roku uczestnicy z Polski wzięli udział w szkoleniu GET IN
NET we Francji (1 osoba) i w Belgii (3 osoby), a także w szkoleniu
Coach2Coach na Węgrzech (1 osoba).
W 2009 roku przeprowadzono również następujące działania szkole-
niowe dotyczące Akcji 1.3.:
szkolenie wprowadzające do Akcji 1.3. „Democity” (16-19 lipca
2009 r., Mądralin k. Warszawy), w którym uczestniczyło 25 osób,
spotkanie informacyjne (20 listopada 2009 r., siedziba Narodowej
Agencji), w którym udział wzięło 15 osób,
udział 3 osób w szkoleniu „Finding Demo” (15-21 kwietnia 2009 r.,
Malta) organizowanym przez Maltańską Narodową Agencję.
•
•
•
1.
2.
3.
Co roku do Akcji 1. zgłaszane są setki pro-
jektów, których inicjatorami i głównymi
realizatorami są młodzi ludzie. Bardzo
często udział w projekcie wymiany czy inicjatywy
w ramach tej Akcji to pierwsza przygoda z samo-
dzielną organizacją takiego przedsięwzięcia oraz
ubiegania się o środki fi nansowe. Dlatego bardzo
ważny jest system szkoleń i wsparcia oferowany
młodzieży w ramach tej Akcji. Obejmuje on zarów-
no szkolenia dla osób z małym doświadczeniem
w realizacji projektów, szkolenia dla tych, którzy
chcieliby rozwinąć swoje działania, jak również
długoterminowe szkolenia modułowe, których
celem jest wspieranie lokalnych liderów młodzie-
żowych i rozwijanie umiejętności pracy z rówieśni-
kami. Szkolenia organizowane w Akcji 1. dotyczą
wszystkich jej działań, są to szkolenia krajowe
i międzynarodowe.
W 2009 roku zorganizowano i wsparto:
dwa szkolenia wprowadzające do Akcji,
z większym naciskiem merytorycznym na
Akcję 1.1., w których łącznie udział wzięło 40
osób,
spotkanie ewaluacyjne dla koordynatorów
projektów zrealizowanych w 2008 i 2009
roku przy wsparciu całej Akcji 1. (1.1., 1.2.
i 1.3.) , w którym uczestniczyło 29 osób,
wsparto udział 16 polskich uczestników
w międzynarodowym cyklu szkoleniowym
Bi-Tri-Multi, mającym charakter szkolenia
wprowadzającego do wymian młodzieży,
wsparto udział 5 polskich przedstawicie-
li organizacji i koordynatorów projektów
w szkoleniu ATOQ (międzynarodowym
szkoleniu adresowanym do organizacji
bardziej doświadczonych we współpracy
międzynarodowej) oraz szkoleniu poświę-
conym rozwojowi umiejętności liderskich,
organizowanym przez Brytyjską Narodową
Agencję,
wsparto udział 2 uczestników w seminarium
kontaktowym dla organizacji pracujących
z młodzieżą z mniejszymi szansami, które
było organizowane przez Belgijską Narodo-
wą Agencję,
wsparto udział 4 uczestników w seminarium
kontaktowym „Catch”, organizowanym przez
Holenderską Narodową Agencję.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Co roku do Akcji 1. zgłaszane są setki projektów, któ rych inicjatorami i głów-nymi realizatorami są młodzi ludzie.
MŁODZIEŻ DLA EUROPY
13
1.AK
CJASZKOLENIA
I WSPARCIE
REGIONET10 – 15.11.2009 r.Konstancin-Jeziorna
REGIONET to szkolenie skierowane do młodych ludzi z Krajów Bał-
tyckich i państw Grupy Wyszehradzkiej, mających doświadczenie
w realizacji projektów w ramach Krajowych Inicjatyw Młodzieżo-
wych lub innego rodzaju projektów lokalnych i pragnących sprawdzić się
w realizacji projektu na poziomie międzynarodowym. Ideą szkolenia jest
zapoczątkowanie, poprawa i wzmocnienie współpracy młodych ludzi
z tego regionu Europy i przygotowanie ich do realizacji projektów Mię-
dzynarodowych Inicjatyw Młodzieżowych (MIM).
Pierwsze spotkanie z tego cyklu zostało zorganizowane we współ-
pracy fi nansowej z Duńską Narodową Agencją Programu „Młodzież
w działaniu”. Wzięło w nim udział 19 osób z siedmiu krajów: Czech, Fin-
landii, Litwy, Łotwy, Polski, Szwecji i Węgier. Byli
to w głównej mierze reprezentanci organizacji po-
zarządowych działających na rzecz młodzieży.
Program szkolenia skupiał się m.in. na: przeka-
zaniu uczestnikom zasad i założeń Międzynarodo-
wych Inicjatyw Młodzieżowych, przeanalizowaniu
procesu planowania i zarządzania projektem MIM,
wykreowaniu przestrzeni i atmosfery do budowa-
nia partnerstwa międzynarodowego, stworzeniu
przestrzeni do dzielenia się wiedzą i wymiany do-
świadczeń oraz wypracowaniu pomysłów i zapla-
nowaniu przyszłych projektów MIM.
poznawania projektów i organizacji, które re-
prezentowali uczestnicy;
spotkania z Konradem Ciesiołkiewiczem
– byłym rzecznikiem Rządu RP a obecnym
dyrektorem ds. komunikacji w grupie TP SA
– które przybliżały wiedzę na temat współ-
czesnych trendów w PR i mediach;
warsztatów z zakresu bycia liderem i pracy
w grupie;
refl eksji na temat roli projektu jak i grupy/or-
ganizacji w społeczności lokalnej;
sesji Learning Space Dynamics na temat
wszystkich Akcji programu „Młodzież w dzia-
łaniu”, Eurodesku (informacji dla młodzieży)
i SALTO EECA (centrum odpowiadającego za
promocję programu w Europie Wschodniej
i na Kaukazie);
gry symulacyjnej „Kasyno”, gdzie zamiast
ruletki i kart uczestnicy weryfi kowali swo-
ją wiedzę z zakresu programów granto-
dawczych, pierwszej pomocy, metod pracy
z młodzieżą.
•
•
•
•
•
•
MŁODZIEŻ DLA EUROPY
Lid R3 – 6.12.2009 r.Konstancin-Jeziorna
Kilkuset zaangażowanych młodych ludzi, kilkadziesiąt organiza-
cji, grup i środowisk z całego kraju, kilkadziesiąt zrealizowanych
w 2009 roku projektów lokalnych i międzynarodowych, kilkaset
tysięcy euro pozyskanych z Narodowej Agencji Programu „Młodzież
w działaniu” – to charakterystyka dokonań uczestników Spotkania Lide-
rów Akcji 1. „Lid R”.
Na początku grudnia 2009 roku ośrodek szkoleniowy w Konstancinie
stał się miejscem zebrania liderów organizacji młodzieżowych z róż-
nych części Polski. Spotkanie miało charakter wymiany doświadczeń,
ale nie zabrakło również elementów szkoleniowych i sesji informacyj-
nych. Połączenie zespołu pracowników Akcji 1. Narodowej Agencji oraz
zespołu trenerskiego w kontekście prowadzenia zajęć dało bardzo cie-
kawy efekt.
Uczestnicy i prowadzący w pierwszej kolejności podkreślali, że dla
nich największa korzyść to możliwość poznania się „face to face” i prze-
konania się, kto faktycznie kryje się pod adresem mailowym czy głosem
w telefonicznej słuchawce.
Trzy intensywne dni upłynęły pod znakiem:
szkolenia z pierwszej pomocy;
warsztatów poświęconych promocji i marketingu projektu;
zajęć dotyczących autoprezentacji;
•
•
•
14
1.AK
CJA SZKOLENIA
I WSPARCIE
MŁODZIEŻ DLA EUROPY
Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń/
spotkań
Uczestnicy
Osoby bez doświadczenia we współpracy
międzynarodowej
Szkolenia wprowadzające do Akcji 1.1. 2 40
Osoby mające doświadczenie w realizowa-
niu co najmniej jednego projektu
Spotkanie ewaluacyjne „Lid R” 1 29
Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń/
spotkań
Uczestnicy
Osoby bez doświadczenia
we współpracy
międzynarodowej
Międzynarodowe szkolenie wprowadzające „Bi-Tri-Multi” 4 16
Seminarium kontaktowe „Catch” organizowane przez
Holenderską Narodową Agencję Programu
1 4
Osoby mające doświadczenie
w realizowaniu co najmniej
jednego projektu
Szkolenie ATOQ, adresowane do organizacji mających
doświadczenie we współpracy międzynarodowej
2 5
Seminarium kontaktowe organizowane przez Belgijską
Narodową Agencję Programu
1 2
W 2009 w ramach Akcji 1.2. zorganizowaliśmy:
Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń/
spotkań
Uczestnicy
Koordynatorzy/liderzy młodzieżowi za-
twierdzonych do realizacji projektów
STARTER 5 125
Osoby zainteresowane realizacją Krajo-
wych Inicjatyw Młodzieżowych
Szkolenia wprowadzające do Akcji 1.2. 2 40
Osoby zainteresowane realizacją Między-
narodowych Inicjatyw Młodzieżowych
Międzynarodowe szkolenie „REGIONET” 1 19
Ponadto wysłaliśmy polskich uczestników na zagraniczne szkolenia związane z Akcją 1.2.:
Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń/
spotkań
Uczestnicy
Osoby zainteresowane realizacją Między-
narodowych Inicjatyw Młodzieżowych
Międzynarodowe szkolenie „GET IN NET” 2 4
Osoby zajmujące się wspieraniem młodych
ludzi realizujących lokalne i międzynaro-
dowe projekty
Międzynarodowe szkolenie „Coach2Coach” 1 1
Profi l uczestników Rodzaj działania Liczba szkoleń/
spotkań
Uczestnicy
Osoby bez doświadczenia
we współpracy
międzynarodowej
Szkolenie wprowadzające do Akcji 1.3. „Democity” 1 25
Spotkanie informacyjne na temat Akcji 1.3. i 5.1. 1 15
Osoby szukające partnerów
dla swoich organizacji
Seminarium kontaktowe z elementami szkolenia „Find-
ing Demo”, organizowane przez Maltańską Narodową
Agencję
1 3
KR
AJO
WE
MIĘ
DZ
YN
AR
OD
OW
E
SZK
OLE
NIA
AK
CJI
1.1
.W
YM
IAN
A M
ŁOD
ZIE
ŻY
SZK
OLE
NIA
AK
CJI
1.2
.IN
ICJA
TY
WY
M
ŁOD
ZIE
ŻO
WE
SZK
OLE
NIA
AK
CJI
1.3
.M
ŁOD
ZIE
ŻW
DE
MO
KR
AC
JI
15
1.AK
CJASTATYSTYKI
MŁODZIEŻ DLA EUROPY
Szw
ajc
ari
a
Be
lgia
Bu
łga
ria
Cyp
rC
zech
y
Da
nia
Est
on
iaFi
nla
nd
iaFr
an
cja
Gre
cja
His
zpa
nia
Ho
lan
dia
Irla
nd
iaIs
lan
dia
Litw
a
Luk
sem
bu
rg
Łotw
a
Ma
lta
Nie
mcy
No
rwe
gia
Po
rtu
ga
lia
Ru
mu
nia
Sło
wa
cja
Sło
we
nia
Szw
ecj
a
Turc
jaW
ęg
ryW
ielk
a B
ryta
nia
Wło
chy
3/2
9/2
0/0
13/2 1/0
8/0 2/1
17/5
17/2
18/3 7/4
4/1
1/0
36/0 0/1
20
/0
4/0
25
/2 4/1
17/1
25
/3
20
/0 6/1
3/0
27/
1
25
/2 9/4
38/9 1/0
Akcja 1.1. Wymiana Młodzieży – Projekty goszczące i wysyłające z podziałem na Kraje Programu
Wn
iosk
i zł
ożo
ne
Wn
iosk
i za
twie
rdzo
ne
Wn
iosk
i w
yco
fan
e
prz
ed
de
cyzj
ą
Wn
iosk
i o
drz
uco
ne
Pro
jek
tyo
dw
oła
ne
310
169 7
114
20
Akcja 1.1. Wymiany Młodzieży – Projekty w 2009 roku
do
lno
ślą
skie
ku
jaw
sko
--p
om
ors
kie
lub
els
kie
lub
usk
ie
łód
zkie
ma
łop
ols
kie
ma
zow
ieck
ie
op
ols
kie
po
dk
arp
ack
ie
po
dla
skie
po
mo
rsk
ie
ślą
skie
świę
tok
rzys
kie
wa
rmiń
sko
--m
azu
rsk
ie
wie
lko
po
lsk
ieza
cho
dn
io-
po
mo
rsk
ie4
/6
7/12
11/91/2
20
/18
7/9
4/4
8/61/4
31/1
5
25
/14
8/58/7
17/6
8/3
9/2
1
Akcja 1.1. Wymiany Młodzieży – Projekty w 2009 roku z podziałem na województwa
zatwierdzone odrzucone i wycofane
goszczące zrealizowane wysyłające zrealizowane
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
16
1.AK
CJA
MŁODZIEŻ DLA EUROPY
STATYSTYKI
STATYSTYKI AKCJI 1.3. MŁODZIEŻ W DEMOKRACJI
W 2009 roku złożono 10 wniosków do Akcji 1.3., z czego 5 otrzymało wsparcie (w 2008 r. były to odpowiednio 7 i 4 wnioski).
Spośród projektów zatwierdzonych 3 realizowane są przez benefi cjentów z województwa mazowieckiego, natomiast 2 przez
benefi cjentów z województwa pomorskiego. Projekty te angażują partnerów z Litwy, Łotwy, Niemiec i Hiszpanii.
Akcja 1.2. Inicjatywy Młodzieżowe – Pojekty w 2009 roku
z podziałem na województwa
zach
od
nio
po
mo
rsk
ie
lub
els
kie
lub
usk
iełó
dzk
iem
ało
po
lsk
iem
azo
wie
ckie
op
ols
kie
po
dk
arp
ack
iep
od
lask
iep
om
ors
kie
ślą
skie
świę
tok
rzys
kie
wa
rmiń
sko
-ma
zurs
kie
wie
lko
po
lsk
ie
11/2
3
5/1
4
5/7 7/6
9/12
17/1
4
12/1
5
2/4
4/9 8/4
11/8
17/1
7
8/8
16/1
2
4/1
3
14/8
zatwierdzone odrzucone i wycofane
do
lno
ślą
skie
ku
jaw
sko
-po
mo
rsk
ie
Kra
jow
e
Inic
jaty
wy
Mło
dzi
eżo
we
147/
169
Akcja 1.2. Inicjatywy Młodzieżowe
Mię
dzy
na
rod
ow
e
Inic
jaty
wy
Mło
dzi
eżo
we
3/5
zatwierdzone odrzucone i wycofane
do
lno
ślą
skie
ku
jaw
sko
--p
om
ors
kie
lub
els
kie
lub
usk
ie
łód
zkie
ma
łop
ols
kie
ma
zow
ieck
ie
op
ols
kie
po
dk
arp
ack
ie
po
dla
skie
po
mo
rsk
ie
ślą
skie
świę
tok
rzys
kie
wa
rmiń
sko
--m
azu
rsk
ie
wie
lko
po
lsk
ieza
cho
dn
io-
po
mo
rsk
ie0
/0
0/0
0/0
0/00/1
2/0
0/0
0/0
0/03/0
0/1
0/1
0/00/1
0/00/1
Akcja 1.3. Młodzież w Demokracji – Projekty w 2009 roku z podziałem na województwa
zatwierdzone odrzucone i wycofane
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
projekt
WOLONTARIAT
EUROPEJSKI
ni, projekt „Original Play” oraz miałam wkład
w kształtowanie kolejnego między Spaff ord a Fun-
dacją Together Polska. Uważam, że świadczy to
o ogromnym sukcesie projektu, gdyż przyczynił się
do dalszej współpracy między obiema organizacja-
mi. Projekt EVS dał mi ogromne możliwości. Przede
wszystkim, nauczyłam się więcej o sobie samej, co
pozwoliło mi odkryć więcej naturalnych zdolności
i predyspozycji. Ponadto specyfi ka miejsca na-
uczyła mnie ogromnej determinacji w dążeniu do
wyznaczonych celów, tego, by się nigdy nie pod-
dawać, i tego, że wiele można osiągnąć wiarą,
konsekwencją i uporem. Te umiejętności i cechy
towarzyszą mi do dziś. Dodatkową zaletą była dla
mnie możliwość zagłębienia się w różne elementy
kultury arabskiej, palestyńskiej i muzułmańskiej,
a także chrześcijańskiej i żydowskiej. Dzięki temu,
udało mi się zebrać materiał naukowo-badawczy
potrzebny do napisania pracy magisterskiej. Te-
mat i zagadnienie, jakie wybrałam, porusza jeden
z aspektów współczesnej kultury palestyńskiej.
A mogłam go poznać właśnie dzięki EVS!
Można powiedzieć, że „The Dialogue of Cultures” to rezultat Euro-
pejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego 2008. To wówczas
polska organizacja Fundacja Together, od lat zaangażowana
w Wolontariat Europejski, postanowiła rozszerzyć swoje działania i pod-
jąć współpracę ze Spaff ord Children’s Centre (SCC). Ponieważ częścią
misji Fundacji jest edukacja globalna i solidarność, jej pracownicy zdecy-
dowali się na podjęcie wysiłku i wzmocnienie dialogu z młodymi ludźmi
z Palestyny, którzy obecnie mogą potrzebować wsparcia. Dlatego też
projekt został oparty głównie o edukację międzykulturową w ramach
Akcji 2. programu „Młodzież w działaniu” – czyli pracę dwóch wolonta-
riuszek z Polski w organizacji partnerskiej.
Głównym celem projektu było dodanie międzynarodowego wymia-
ru do codziennej pracy w Spaff ord oraz umożliwienie grupie docelowej
i lokalnej społeczności poznania kultury europejskiej. Działania podej-
mowane przez wolontariuszki stworzyły tamtejszej młodzieży szansę
na zetknięcie się z europejskimi zwyczajami, historią i sztuką. Z drugiej
strony, wolontariuszki miały okazję doświadczyć życia w wielonarodo-
wej społeczności, a w szczególności poznać różne aspekty tak mało
znanej kultury palestyńskiej.
Praca ta polegała na pomocy w prowadzeniu istniejących już zajęć
w dziale Kultury i Nauczania, w którym prowadzone są warsztaty dla
dzieci i młodzieży, takie jak: teatr, taniec i warsztaty cyrkowe. Dział ten
odpowiada także za prowadzanie biblioteki. Głównym zadaniem wolon-
tariuszek było natomiast wprowadzanie własnych pomysłów i sugestii
do istniejącego już programu, bądź tworzenie zupełnie nowej oferty
w ramach swoich zainteresowań i umiejętności (break-dance, muzyka
kreatywna, dziennikarstwo itp.). Ważnym elementem wolontariatu było
uczenie się od pracujących w Spaff ord innych młodych profesjonalistów
i wolontariuszy, np. podczas organizacji letnich obozów oraz pomocy
w organizacji wymian międzynarodowych. Oczywiście bardzo ważne
było samo poznawanie Jerozolimy, zwiedzanie, spotkania z lokalną
społecznością oraz nauka języka arabskiego. Nie tylko palestyńska
młodzież przychodząca na zajęcia do centrum poznawała przecież
nową dla siebie kulturę. Cały projekt nakierowany był także na głębo-
kie poznanie słabo znanej w Polsce kultury arabskiej, nie tylko poprzez
zwiedzanie miasta, zapoznanie się z jego kuchnią, czy stylem ubierania
się jego mieszkańców, ale uważną obserwację i doświadczenia codzien-
nego życia, dzięki którym możliwe było zrozumienie korzeni tej kultury
oraz konfrontacja ze stereotypami obecnymi w europejskich mediach.
Przez cały pobyt wolontariuszki miały zapewnione wsparcie w postaci
mentora, uczestniczyły również w cyklu szkoleń dla wolontariuszy EVS,
obejmującym szkolenia przed wyjazdem, w trakcie projektu i spotkanie
ewaluacyjne po zakończeniu wolontariatu.
Marcelina Obrzydowska (wolontariuszka EVS): Naturalnym odczu-
ciem po każdym doświadczeniu jest niedosyt. To właśnie czuję po zakoń-
czeniu projektu. Nie wynika on z tego, że czegoś zabrakło podczas pro-
jektu, ale raczej z tego, że dzięki niemu czuję, że chcę i mogę robić więcej,
że mam ku temu i naturalne predyspozycje i nowe doświadczenie, które
mogę rozwijać w przyszłości. Podczas 9-miesięcznego pobytu w Spaff ord
Children’s Center nauczyłam się bardzo wiele. Ponadto współtworzyłam
i współkoordynowałam wraz z dyrektorką Spaff ord, dr Jantien Daja-
2.AK
CJA
17
The Dialogueof Cultures
Fundacja Together Polska
1.02 – 31.10.2009 r. Wschodnia Jerozolima
Cały projekt nakierowany był także na głębokie poznanie słabo znanej w Polsce kultury arabskiej, nie tylko poprzez zwiedzanie miasta, zapo-znanie się z jego kuchnią, czy stylem ubierania się jego mieszkańców, ale uważną obserwację i doświadczenia codziennego życia, dzięki którym możliwe było zrozu-mienie korzeni tej kultury oraz konfrontacja ze stereotypami obecnymi w europejskich mediach.
18
pro
jekt
2.AK
CJA
WOLONTARIAT
EUROPEJSKI
niki Sejneńskie”. W ramach programu edukacji regionalnej wolontariusz
zorganizował samodzielnie „Wieczór gruziński”, podczas którego zapre-
zentował swój kraj na tle innych państw Kaukazu oraz pokazał fi lm przy-
bliżający gruzińską kulturę i historię. Innym przedsięwzięciem była wy-
stawa rysunków „Haiku Miłosza Dudzińskiego” oraz wystawa „Igor Gilbo
– Fotografi e”. Część zajęć była związana z pracą Centrum Dokumentacji
Kultur Pogranicza, w pracowni tematycznie powiązanej z Gruzją. Praca
obejmowała systematyzowanie i opisywanie zasobów fi lmowych i książ-
kowych zgromadzonych w pracowni. Opisy początkowo robione w języku
angielskim z pomocą opiekuna zostały przetłumaczone na język polski
po zaledwie kilku miesiącach pobytu w Polsce! Wolontariusz był również
zaangażowany w przygotowania sympozjonu „W kręgu Miłosza – poezja
i milczenie” połączonego z wystawą „Krasnogruda 2+0 = 1+1” w ramach
programu „Trakt Krasnogrudzki”. Do jego zadań należała pomoc przy bu-
dowaniu trzyczęściowej przestrzennej wystawy oraz zaplecza technicz-
nego i organizacyjnego dla uczestników spotkania z opieką nad gośćmi.
Obok wymienionych działań, podczas pobytu wolontariusz był również za-
angażowany w promocje książek, koncerty i pokazy fi lmowe odbywające
się w ramach działań Fundacji. Uczestniczył także w Festiwalu Transkauka-
zja 2009, gdzie nawiązał kontakty ze środowiskiem gruzińskim w Polsce.
Dzięki pobytowi w Sejnach wolontariusz zdobył umiejętności w trzech
obszarach:
wiedzy o pograniczu polsko-litewsko-białoruskim, jego wielokul-
turowej przeszłości i tradycji, problemach trudnej pamięci histo-
rycznych konfl iktów, a także współczesności tego pogranicza, któ-
re dziś jest jednym z regionów Unii Europejskiej;
metod pracy organizacji pozarządowej na podstawie działalności
Fundacji;
dialogu międzykulturowego – poprzez gruntowne zapoznanie się
z działalnością Fundacji, codzienną pracę i udział w poszczegól-
nych projektach, jak również poprzez samodzielną pracę nad
własnymi pomysłami i ich realizacją, wolontariusz poznał różne
sposoby pracy międzykulturowej i „budowania mostów” w spo-
łeczności lokalnej.
Po powrocie wolontariusza do kraju Fundacja chce utrzymywać z nim
kontakt i angażować go w dalsze projekty, a nawet pomagać w rozpo-
częciu własnej działalności społecznej. Zostanie również zaproszony do
działań nieformalnej sieci „budowniczych mostów”, którą Fundacja two-
rzy z organizacjami działającymi w sferze dialogu międzykulturowego.
Dla niewielkiej społeczności lokalnej w Sejnach sama obecność wolon-
tariusza miała duże znaczenie, ponieważ do tej pory nie przebywał tam
żaden wolontariusz zagraniczny na tak długi czas. Projekt tworzył wiele
możliwości do wzajemnego poznania się i interakcji. Kontakt i wspólna
praca z poszczególnymi uczestnikami działań Fundacji – np. z młodzie-
żą, sprawiły, że wolontariusz stał się istotną osobą w codziennym życiu
lokalnej społeczności.
1.
2.
3.
Fundacja Pogranicze powstała w 1990 roku,
swoją siedzibę ma w Sejnach, małym mia-
steczku z 6 tysiącami mieszkańców, leżącym
przy granicy polsko-litewskiej. Działalność Funda-
cji poświęcona jest propagowaniu kultury pogra-
nicza i budowaniu mostów między ludźmi różnych
kultur, religii i narodowości. Prowadzi programy
edukacyjne i kulturalne o charakterze lokalnym
i międzynarodowym, często przyjmuje na krót-
sze i dłuższe pobyty osoby zainteresowane pra-
cą ośrodka, w którym funkcjonuje największy na
świecie zbiór informacji dotyczących kultur pogra-
nicza – Centrum Dokumentacji Kultur Pogranicza.
W związku z tak ciekawą i bogatą tematyką
goszczące projekty wolontariatu, realizowane
w ramach Akcji 2., są zbieżne z codzienną pracą
Fundacji, a działania przeznaczone dla wolonta-
riuszy mają na celu przede wszystkim praktycz-
ną naukę wspierania dialogu w środowisku wie-
lokulturowym, na pograniczu, w małej lokalnej
społeczności podzielonej etnicznie. Wolontariusz
z Gruzji zaangażowany do czynnego udziału
w kilku głównych projektach Fundacji, których ce-
lem była edukacja poprzez programy artystyczne
i badawcze, miał szansę zdobyć doświadczenie
pomocne w tworzeniu i realizacji podobnej działal-
ności w swoim kraju.
Wolontariusz uczestniczył w spotkaniach edu-
kacyjnych i artystycznych na temat wieloetnicznej
i wielowyznaniowej tożsamości regionu, które były
kierowane do dzieci i młodzieży. Były to między in-
nymi projekty: „Warto zapytać o szkołę” (spotkania
ze Stanisławem Tymem i Andrzejem Strumiłło, pro-
jekcje fi lmowe, prezentacje pracy młodzieży, kon-
certy) oraz Pracownia Kronik Sejneńskich, w której
trwały wówczas przygotowania do spektaklu „Kro-
Odkrywanie Pogranicza
Kontakt i wspólna praca z poszczegól-nymi uczestnikami działań Fundacji – np. z młodzieżą, sprawiły, że wolon-tariusz stał się istotną osobą w co-dziennym życiu lokalnej społeczności.
Fundacja Pogranicze
01.06 – 30.11.2009 r., Sejny
19
2.AK
CJASZKOLENIA
I WSPARCIE
WOLONTARIAT EUROPEJSKI
otrzymać akredytację niezbędną do prowadzenia
projektów w ramach Akcji 2. 67 organizacji zakoń-
czyło swój proces akredytacji, w tym 4 organizacje
z decyzją negatywną, a 63 organizacje otrzymały
status Akredytowanej Organizacji Wolontariatu Eu-
ropejskiego, z czego przyznano 49 statusów Orga-
nizacji Goszczących, 28 Organizacji Wysyłających
oraz 3 Organizacji Koordynujących.
Inne działaniaW 2009 r. szczególny nacisk został położony na
wykorzystanie doświadczeń organizacji i byłych
wolontariuszy. Narodowa Agencja wyznaczyła
na podstawie otwartego konkursu 7 Organizacji
Wspierających Wolontariat Europejski. Organi-
zacje te prowadziły działalność na terenie całej
Polski, nakierowaną na zachęcanie nowych or-
ganizacji i wolontariuszy do zaangażowania się
w Wolontariat Europejski.
We współpracy ze Stowarzyszeniem Uczestni-
ków Wolontariatu Europejskiego TRAMPOLINA już
po raz drugi zorganizowano akcję promocyjno-in-
formacyjną „Wolontariusze bez granic” skierowa-
ną do szkół ponadgimnazjalnych na terenie wo-
jewództwa opolskiego (w 2007 r. podobna akcja
została przeprowadzona na terenie województwa
podkarpackiego). W przedsięwzięciu wzięli udział
byli wolontariusze EVS, którzy w ciągu tygodnia
odwiedzili 11 szkół i spotkali się z 1 427 osobami.
Podczas wizyt informowano o Wolontariacie Euro-
pejskim jak również o Akcji 1.2.
SzkoleniaSzkolenia w Akcji 2. skierowane są do bardzo zróżnicowanej grupy od-
biorców. Należą do niej młodzi ludzie, którzy chcą wyjechać na wolon-
tariat, wolontariusze EVS, osoby, które już wróciły ze swoich wolonta-
riatów, organizacje i instytucje zaczynające pierwsze projekty jak i te,
które od lat wysyłają lub goszczą wolontariuszy. Wiele szkoleń i spotkań
skierowanych jest do osób bezpośrednio pracujących z wolontariuszami
– koordynatorów projektów, mentorów i opiekunów.
Wiosną 2009 r. zakończona została pierwsza edycja szkolenia z cyklu
LOWE – Laboratorium Optymalnego Wolontariatu Europejskiego – po-
święcona wspieraniu procesu uczenia w projektach EVS. Jesienią rozpo-
częło się kolejne szkolenie z tego cyklu, którego tematyką była promocja
projektu i rozpowszechnianie jego rezultatów.
Dla nowo akredytowanych organizacji goszczących EVS przeprowadzo-
no 2 szkolenia w których udział wzięło 41 uczestników. Były to treningi dla
wszystkich organizacji przygotowujących się do goszczenia wolontariu-
szy, bądź realizujących pierwsze projekty Wolontariatu Europejskiego.
Osobnym rodzajem wsparcia w ramach Akcji 2. jest wysyłanie repre-
zentantów akredytowanych organizacji EVS na szkolenia międzynarodo-
we organizowane przez inne Narodowe Agencje. W roku 2009 w sumie
22 osoby uczestniczyły w 14 międzynarodowych szkoleniach EVS.
Szkolenia w Akcji 2. to również odbywające się w ciągu całego roku
szkolenia dla wolontariuszy biorących udział w projektach EVS. W roku
2009 w ramach cyklu szkoleniowego odbyło się w sumie 47 szkoleń: 17
przygotowawczych, w których uczestniczyło 343 polskich wolontariu-
szy, 15 wprowadzających, w których udział wzięło 296 osób, 14 spotkań
ewaluacji środkowej z 240 uczestnikami oraz jedno spotkanie ewaluacji
końcowej dla 42 osób.
AkredytacjeW okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2009 roku 72 organizacje przesłały
do Narodowej Agencji swoje Listy Intencyjne, na podstawie których mogły
oznaczające korzystanie z efektów projektu i ich
stosowanie. Mimo że jest to pewna formalna no-
wość, część organizacji EVS już wcześniej starała
się prowadzić działania, dzięki którym ich projekty
i osiągnięte w nich rezultaty były bardziej widocz-
ne, lepiej znane i trwałe. Inne jednak wciąż po-
strzegały tego typu działania nie jako integralną
część projektu, ale jako dodatkowy, czasem nie-
potrzebny wysiłek. Powodem takiej postawy było
niezrozumienie wagi oraz wartości, jaką daje reali-
Laboratorium Optymalnego Wolontariatu Europejskiego (LOWE).„Podaj dalej” – wykorzystywanie i upowszechnianie rezultatów projektu w Wolontariacie Europejskim
25.10 – 17.04.2010 r., okolice Warszawy
W roku 2007 benefi cjenci zostali skonfrontowani z nowymi
kwestiami (formalnymi i praktycznymi) programu „Młodzież
w działaniu”, mającymi bezpośredni wpływ na realizowane
projekty Wolontariatu Europejskiego. Jednym z istotnych aspektów pro-
gramu stało się „rozpowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów”,
CIĄG DALSZYNA STR. 20
20
2.AK
CJA
20
SZKOLENIA I WSPARCIE
WOLONTARIAT EUROPEJSKI
zowane w różnorodny sposób rozpowszechnianie
i wykorzystywanie rezultatów projektu Wolonta-
riatu Europejskiego. Ponieważ wiele osób zwią-
zanych z Akcją 2. nie wykorzystywało w pełni po-
tencjału realizowanych przez siebie działań w tym
zakresie, drugi moduł Laboratorium został zade-
dykowany temu właśnie zagadnieniu.
Na szkolenie zostały zaproszone osoby mające
bezpośredni i pośredni kontakt z wolontariuszami
na wszystkich etapach projektu, czyli mentorzy,
koordynatorzy działań i koordynatorzy projektu,
ponadto – osoby pracujące z wolontariuszami w or-
ganizacjach koordynujących, wysyłających i gosz-
czących.
Szkolenie miało umożliwić uczestnikom bardzo
szczegółowe przyjrzenie się zagadnieniu, opra-
cowanie strategii wprowadzania go do własnych
projektów, wypróbowanie w praktyce pewnych
założeń, ponowną konfrontację i wypracowanie
ostatecznych strategii i metod. Dzięki temu szkole-
niu uczestnicy (we współpracy z wolontariuszami
oraz innymi osobami we własnych organizacjach)
potrafi ą w sposób bardziej świadomy, skuteczny
i kreatywny wykorzystywać i rozpowszechniać rezultaty swoich projek-
tów zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz organizacji.
Laboratorium obejmowało trzy etapy szkolenia:
Szkolenie merytoryczne. 4 dni szkolenia nacechowanego dyna-
miczną pracą merytoryczną i koncepcyjną z zastosowaniem metod
interaktywnych, mających na względzie różnorodność grupy, rów-
noległej pracy w podgrupach tematycznych, z ciągłym wsparciem
trenerów i specjalistów. Praca na założeniach oraz na własnym
potencjale i specyfi ce projektu. Wprowadzenie materiałów dydak-
tycznych i pomocy naukowych.
Praktyczne zastosowanie wiedzy (opracowanych strategii, me-
tod) we własnym projekcie. Praca indywidualna uczestników we
własnym projekcie/organizacji. Realizacja zadań dotyczących:
Indywidualnej roli w rozpowszechnianiu i wykorzystywaniu rezul-
tatów w organizacji;
Pracy w dialogu z wolontariuszem;
Doskonalenia funkcjonowania projektu (praca z zespołem projek-
towym w organizacji).
3. Szkolenie podsumowujące, czyli praca na zdobytym doświadcze-
niu. Podsumowanie doświadczeń. Autorefl eksja, samoocena. Do-
pracowanie założeń i działań praktycznych. Wypracowanie osta-
tecznych koncepcji i metod dopasowanych do specyfi ki projektu
i organizacji.
1.
2.
•
•
•
LABORATORIUM OPTYMALNEGO WOLONTARIATU EUROPEJSKIEGO (LOWE)
Wolontariuszebez granic
wrzesień 2009 r.,województwo opolskie
Tysiąc czterystu dwudziestu siedmiu uczniów,
jedenaście szkół, dziesięć miejscowości,
siedem dni – to bilans projektu „Wolonta-
riusze bez granic”, podróży promującej Akcję 2.
Wolontariat Europejski w województwie opolskim.
Przez tydzień sześcioro byłych i obecnych wolon-
tariuszy europejskich odwiedzało szkoły średnie
na Opolszczyźnie, aby opowiedzieć, czym jest
EVS i jak wziąć w nim udział. Poza wolontariatem
promowane były również Inicjatywy Młodzieżo-
we, dzięki którym młodzi ludzie mogą realizować
projekty lokalne. W ostatnich dniach opolskiej
podróży do ekipy dołączyła Magda Paszkowska,
koordynatorka Akcji 1.2., która poprowadziła zajęcia na temat Inicjatyw.
Cała ekipa była łatwo rozpoznawalna dzięki specjalnie przygotowanemu
wehikułowi – wolontariusze podróżowali srebrnym busem oklejonym
nazwą projektu. Na jego trasie znalazły się Otmuchów, Nysa, Głubczy-
ce, Kędzierzyn-Koźle, Strzelce Opolskie, Zawadzkie, Olesno, Kluczbork,
Namysłów i Brzeg.
Każdego dnia wolontariusze odwiedzali dwie szkoły, w których spo-
tykali się z uczniami najstarszych klas, by pokazać im, że wolontariat
europejski to dla młodych ludzi dodatkowa, bardzo atrakcyjna forma
zdobywania nowych umiejętności i doświadczeń, nauki języka obcego
i co najważniejsze poznawania nowych kultur i krajów. Uczniowie z zain-
teresowaniem słuchali opowieści, dopytywali o szczegóły, zastanawiali
się, co w perspektywie kilku lat bardziej się opłaca: wolontariat czy za-
graniczny wyjazd do pracy. Niejeden raz musieli przyznać, że wyjazd na
wolontariat przynosi więcej korzyści. Najlepszym sposobem przekonania
kogoś do podjęcia wyzwania, jakim niewątpliwie jest wyjazd za granicę,
jest zaprezentowanie go na przykładzie własnych doświadczeń.
CIĄG DALSZYNA STR. 21
21
2.AK
CJASTATYSTYKI
WOLONTARIAT EUROPEJSKI
Projekt miał dotrzeć do różnych grup młodzieży, pochodzących z róż-
nych środowisk. Wolontariusze odwiedzili szkoły różnego typu: licea ogól-
nokształcące, profi lowane, technika i szkoły rolnicze. W każdej zostali
bardzo ciepło przyjęci, zarówno przez uczniów, jak i grono pedagogiczne.
Ostatniego dnia podróży wolontariusze rozbili obóz pod centrum
handlowym Solaris w okolicach opolskiego rynku. Starali się dotrzeć
z informacją na temat programu „Młodzież w działaniu”, rozmawiając
ze spacerującymi tam młodymi ludźmi. Łatwo przykuwali uwagę prze-
chodniów pomarańczowymi koszulkami, poma-
gała im w tym także grupa uczestników projektu
Inicjatyw Młodzieżowych o nietypowej tematyce
– akrobacji ulicznych, przywodzących na myśl
parkour czy freerun. Podczas kilku sobotnich
godzin kolejnych kilkadziesiąt osób miało oka-
zję usłyszeć o programie bezpośrednio od jego
benefi cjentów.
WOLONTARIUSZE BEZ GRANIC
Akcja 2. Wolontariat Europejski – Projekty w 2009 roku
Wn
iosk
i zł
ożo
ne
22
4
Wn
iosk
i za
twie
rdzo
ne
142
Wn
iosk
i w
yco
fan
e
prz
ed
de
cyzj
ą3
Wn
iosk
i o
drz
uco
ne
76
Pro
jek
tyo
dw
oła
ne
3
Za
gra
nic
zni
wo
lon
tari
usz
e
go
szcz
en
iw
Po
lsce
Akcja 2. Wolontariat Europejski – Liczba wolontariuszy goszczonych i wysyłanych z podziałem na źródło fi nansowania
Wo
lon
tari
usz
e
wys
łan
i za
g
ran
icę
143/
233
308/
134
Akcja 2. Wolontariat Europejski – Wolontariusze wysłani z Polski w ramach projektów zatwierdzonych w 2009 roku
z podziałem na źródło fi nansowania
Turc
ja11
/24
Fra
ncj
a19
/15
Wie
lka
Bry
tan
ia3/
29
Nie
mcy
1/2
2
His
zpa
nia
16/0
Uk
rain
a15
/0G
ruzj
a3/
12
Po
rtu
ga
lia
0/1
4W
łoch
y13
/0
Arm
en
ia0
/12
Bu
łga
ria
10/0
Ro
sja
9/0
Mo
łda
wia
0/8
Cze
chy
7/0
Ma
ced
on
ia0
/7
Ru
mu
nia
0/7
Ho
lan
dia
1/6
Au
stri
a6/
0
Bia
łoru
ś0
/6
No
rwe
gia
2/4
Gre
cja
5/0
Aze
rbe
jdża
n0
/5
Fin
lan
dia
4/0
Se
rbia
4/0
Cza
rno
gó
ra0
/4Li
twa
2/0
Izra
el
2/0
Ch
orw
acj
a0
/2D
an
ia1/
1M
alt
a0
/2Ło
twa
1/0
Lib
an
1/0
Bo
śnia
i H
erc
eg
ow
ina
0/1
Luk
sem
bu
rg0
/1
Irla
nd
ia0
/1
Szw
ecj
a0
/1
Isla
nd
ia0
/1B
elg
ia
Polska Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”
Inne Narodowe Agencje Programu „Młodzież w działaniu”
7/4
8
Polska Narodowa Agencja Inne Narodowe Agencje
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
22
2.AK
CJA
WOLONTARIAT EUROPEJSKI
STATYSTYKI
Akcja 2. Wolontariat Europejski – Projekty zatwierdzone w 2009 roku przez Polską Narodową Agencję z podziałem na
województwa i liczbę uczestników
op
ols
kie
świę
tok
rzys
kie
lub
usk
ie
po
dk
arp
ack
iew
arm
ińsk
o-
-ma
zurs
kie
kuja
wsk
o-
-po
mo
rsk
ieza
cho
dn
io-
po
mo
rsk
ie
łód
zkie
lub
els
kie
wie
lko
po
lsk
ie
do
lno
ślą
skie
po
dla
skie
po
mo
rsk
ie
ma
łop
ols
kie
ślą
skie
ma
zow
ieck
ie
projekty uczestnicy
22
/34
17/5
4
14/4
1
11/1
8
10/3
5
8/1
4
7/16
7/18
6/2
8
4/2
0
2/31/1
0/0
0/0
10/9
0
23/
79
Akcja 2. Wolontariat Europejski – Wolontariusze goszczeni w Polsce w ramach projektów zatwierdzonych w 2009 roku przez
Narodowe Agencje z podziałem na źródło fi nansowania
2/0
Eg
ipt
2/0
Mo
łda
wia
2/0
Bia
łoru
ś
2/0
Sło
we
nia
1/1
Isla
nd
ia
2/0
Cze
chy
1/0
Aze
rbe
jdża
n
1/0
Bo
śnia
i H
erc
eg
ow
ina
1/0
Sło
wa
cja
0/1
No
rwe
gia
1/0
Da
nia
1/0
Litw
a
4/0
Ru
mu
nia
4/0
Ma
ced
on
ia
5/0
Po
rtu
ga
lia
6/0
Bu
łga
ria
6/0
Wę
gry
6/1
Be
lgia
6/1
Au
stri
a
5/3
Fin
lan
dia
8/0
Ro
sja
10/0
Łotw
a
13/0
Arm
en
ia
13/0
Gru
zja
Turc
ja
73/6
Nie
mcy
26/
32Fr
an
cja
27/
6W
łoch
y
23/
0
Uk
rain
a
16/3
Wie
lka
Bry
tan
ia
17/0
His
zpa
nia
Polska Narodowa Agencja Inne Narodowe Agencje
24
/80
Akcja 2. Wolontariat Europejski – Liczba projektów zatwierdzonych w 2009 roku wg typów działań
ind
yw
idu
aln
y2
8/4
9
gru
po
wy
i in
dy
wid
ua
lny
4/1
4
gru
po
wy
18/2
9
RA
ZE
M5
0/9
2
Kraje Programu Kraje Programu i Kraje Partnerskie
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
projekt
MŁODZIEŻ
W ŚWIECIE
cych z krajów, o różnych kulturach i zwyczajach,
nie stanowią problemu. Uczestnikami szkolenia
byli artyści, żonglerzy, pasjonaci sztuki cyrkowej
i pedagogiki cyrku, ludzie tolerancyjni, otwarci,
których połączyła wspólna pasja. Każda grupa
miała możliwość zaprezentowania swojego kra-
ju podczas wieczorów narodowych. Organizato-
rom udało się połączyć sztukę, jaką reprezentuje
wschodnia Europa, z odmienną sztuką, kulturą
i zwyczajami z południowej i zachodniej Europy.
Uczestnicy zadawali wiele pytań dotyczących za-
słyszanych stereotypów, zwyczajów i wydarzeń
związanych z innymi krajami, inicjując ciekawe
dyskusje na tematy kulturowe i społeczne.
Z efektów projektu skorzystały także dzieci
i młodzież z pobliskiej małej miejscowości, dla
których na zakończenie zorganizowano warszta-
ty prowadzone przez uczestników Circus Trap. In-
nym efektem, gwarantującym trwałość projektu,
będzie kontynuacja polskiego Circus Trap przez
grupę z Rumunii na podobnych zasadach udziału
międzynarodowej grupy artystów.
Projekt o nazwie Circus Trap odbył się w dniach 15-25 sierpnia
2009 r. w miejscowości Kacze Bagno koło Nowego Miasta Lu-
bawskiego. Grupa Twórcza zorganizowała tam międzynarodowe
szkolenie dla 21 osób z Rumunii, Izraela, Niemiec, Ukrainy, Litwy i Pol-
ski. Uczestnikami byli młodzi ludzie zainteresowani tematyką peda-
gogiki cyrku i młodzi liderzy grup artystycznych, głównie cyrkowych.
Celem spotkania było stworzenie międzynarodowej grupy artystów,
pochodzących z krajów o odmiennej kulturze, języku i historii, których
połączyła wspólna pasja. Zespół ten miałby w przyszłości organizo-
wać wymiany młodzieżowe i promować innowacyjność pracy z dziećmi
i młodzieżą.
Uczestnicy szkolenia każdy dzień rozpoczynali od gier i zabaw
integracyjnych, które miały pomóc w przełamaniu barier międzykul-
turowych. Następnie brali udział w zajęciach: warsztatach obejmu-
jących innowacyjne techniki pracy z dziećmi i młodzieżą, żonglerkę,
dramę, taniec-locking, iluzję, grę na bębnach. Na zakończenie pro-
jektu uczestnicy przeprowadzili warsztaty dla dzieci i młodzieży
w jednej z małych, okolicznych miejscowości. W trakcie tych zajęć
próbowali wykorzystać umiejętności nabyte podczas szkolenia. Dzie-
ci i młodzież, oprócz udziału w ciekawych zajęciach artystycznych,
miały także dodatkową motywację do porozumiewania się w języku
angielskim jako języku roboczym wspólnym dla wszystkich uczest-
ników szkolenia.
Organizatorzy starali się dostosować program do potrzeb zgłasza-
nych na bieżąco. Harmonogram zaplanowanych zajęć podlegał niewiel-
kim zmianom, zawsze uzgadnianym z uczestnikami, tak aby w efekcie
chętnie brali w nich udział. Relacje koordynator – uczestnik były part-
nerskie, dzięki czemu wszyscy mogli zgłaszać swoje propozycje i suge-
stie oraz sygnalizować chęć ewentualnych zmian.
W projekcie Circus Trap wzięły udział organizacje: Jerusalem Circus
z Izraela (3 osoby), CABUWAZI Kinder-und Jugendzirkus e.V. z Niemiec
(3 osoby), Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Kulturalnych „Kładka”
z Polski (4 osoby), The Serious Road Trio Romania z Rumunii (3 osoby),
Cirrus group Arlekino z Ukrainy (3 osoby) i Cirrus Studio „Smile” z Litwy
(2 osoby) oraz trenerzy z Polski i Niemiec i koordynator projektu ze Sto-
warzyszenia Wspierania Inicjatyw Kulturalnych „Kładka”.
Projekt został bardzo pozytywnie odebrany przez wszystkich
uczestników, którzy chętnie angażowali się w działania zapropono-
wane przez organizatorów, mieli pozytywne nastawienie, a na koniec
wyrazili wdzięczność za możliwość uczestnictwa w tym przedsię-
wzięciu. Dzięki temu organizatorom udało się zrealizować wszyst-
kie zaplanowane warsztaty pod okiem profesjonalnych trenerów.
Również sami uczestnicy wychodzili z propozycjami poprowadzenia
warsztatów, co motywowało innych do zaangażowania i kreatywnego
działania.
Istotnym aspektem projektu był jego wymiar międzykulturowy,
wynikające z tego wyzwania i szanse. Szybko okazało się, że dla żad-
nego z uczestników różnice wynikające ze spotkania ludzi pochodzą-
3.AK
CJA
23
Circus TrapGrupa Twórcza przy
Stowarzyszeniu Wspierania Inicjatyw Kulturalnych „Kładka”
15 – 25.08.2009 r.Kacze Bagno
Organizatorom udało się połączyć sztukę, jaką reprezentuje wschodnia Europa, z od-mienną sztuką, kulturą i zwyczajamiz południowej i zachodniej Europy.
24
pro
jekt
3.AK
CJA
MŁODZIEŻ
W ŚWIECIE
Miejscem spotkania stał się camping w miejscowości Varcixe, zielona,
piękna okolica, zazwyczaj wykorzystywana jako letnie obozowisko gru-
zińskich harcerzy. Tak wybrane miejsce pozwoliło od razu wejść w tema-
tykę spotkania, czyli ekologię i ochronę środowiska naturalnego. Młodzi
ludzie podczas całego tygodniowego spotkania mieli zaplanowany szereg
zajęć we własnym gronie i włączających mieszkańców miejscowości, któ-
re razem tworzyły akcje podnoszącą świadomość ekologiczną.
Wymiana rozpoczęła się od gier zapoznawczych i „lodołamaczy”, po
których nastąpiła pełna integracja oraz powołanie mieszanych grup,
w których realizowane były kolejne punkty programu. Młodzież miała
również okazję zapoznać się ze specyfi ką kultur swoich projektowych
partnerów na obowiązkowych w przypadku takich spotkań wieczorach
kulturowych, podczas których prezentowane były poszczególne kra-
je biorące udział w wymianie. Zanim to jednak nastąpiło, pierwsze dni
wypełnione były gorącymi dyskusjami na temat przeprowadzonych
w krajach partnerskich akcji, wymianą wiedzy na temat ochrony śro-
dowiska, a także rozmową na temat stanu świadomości ekologicznej
w krajach Kaukazu. Ponieważ każdy uczestnik tego spotkania to przed-
stawiciel organizacji lub „zielono-myślący” wolontariusz, rozmowy
i dzielenie się doświadczeniami trwały do końca spotkania.
Realizacja tematu wymiany, czyli stworzenie kampanii uświadamia-
jącej, jak ważna jest ochrona natury, odbywała się głównie podczas
warsztatów kreatywnych, polegających na tworzeniu fi lmów i foto-
grafi i. Każda grupa biorąca udział w wymianie dysponowała dwoma
przywiezionymi na miejsce spotkania kamerami, podobnie jak uczest-
nicy warsztatów fotografi cznych – własnym sprzętem fotografi cznym.
Efekty tych warsztatów uczestnicy mogli zobaczyć na podsumowują-
cym wieczorze, zamykającym projekt. Z tworzonych każdego dnia fo-
tografi i powstała wystawa zaprezentowana w centrum edukacyjnym
w Rustavi. Natomiast krótkie fi lmy na tematy ekologiczne, które
uczestnicy sami montowali, ucząc się przy okazji korzystania z odpo-
wiednich programów komputerowych, zebrano na jednym DVD, do któ-
rego dołączono fi lm dokumentalny na temat całego projektu. Można
w nim zobaczyć wszystkie etapy przygotowywania krótkich fi lmów oraz
wystawy podczas warsztatów, a także usłyszeć, co mają do powiedze-
nia na temat tego ekologicznego zjazdu młodzi aktywiści – jakie są ich
przemyślenia i odczucia, co chcieliby osiągnąć i zmienić. Płyta DVD
z materiałami z projektu, skopiowana w kilkuset egzemplarzach tra-
fi ła do kilkudziesięciu organizacji z różnych krajów. Młodzi ekolodzy
mają nadzieję, że ich praca pobudzi do dyskusji kolejne osoby, do tej
pory obojętne wobec kwestii związanych ze środowiskiem naturalnym.
O ich zaangażowaniu świadczy również fakt, że w napięty program
spotkania udało im się włączyć akcję sprzątania plaży w Batumi, połą-
czoną z przyciągającym uwagę społeczności lokalnej performance’em,
dzięki której mieszkańcy włączyli się w zbieranie śmieci.
Green Alternative to młodzieżowy projekt
dotyczący ekologii i kreatywnych inicja-
tyw. 25 młodych osób z Europy i krajów
Kaukazu zebrało się razem, aby przedyskutować
problemy związane z ekologią, poznać doświad-
czenia innych aktywistów, stworzyć przekaz
– krótki fi lm i wystawę fotografi czną – który skłoni
lokalną społeczność do zastanowienia się i pod-
jęcia działań na rzecz ochrony środowiska na po-
ziomie lokalnym, regionalnym, a także krajowym
i międzynarodowym. Podczas projektu uczestnicy
dyskutowali, brali udział w warsztatach, których
głównym rezultatem był wyżej wspomniany fi lm
oraz wystawa, zaprezentowane mieszkańcom Var-
cixe, a następnie rozesłane do organizacji uczest-
niczących w projekcie.
W projekt były zaangażowane cztery organiza-
cje: Fundacja Inna Przestrzeń z Polski, Creative
group MYSTYLe art z Łotwy, Georgian Youth for
Europe z Gruzji oraz Bike+ z Armenii. Zanim do-
szło do samej wymiany, liderzy grup wzięli udział
w wizycie przygotowawczej, by ustalić wszystkie
szczegóły nie tylko związane ze stroną meryto-
ryczną, ale także kwestie techniczno-logistyczne
oraz przygotować rozwiązania, które pomogły zin-
tegrować grupy uczestników jeszcze przed samym
spotkaniem. Wizyta służyła również lepszemu
określeniu potencjału spotkania i dopracowaniu
programu. Dla uczestników wymiany stworzono
bloga, na którym zostały umieszczone przygo-
towane wcześniej w organizacjach krótkie notki
o nich wraz ze zdjęciami. Dzięki spotkaniom
w Internecie, po przyjeździe na miejsce spotkania
wszyscy znali się już dość dobrze i mogli efektyw-
nie przystąpić do pracy.
Green Alternative for Caucasus
Realizacja tematu wymiany, czyli stworzenie kampanii uświadamiającej, jak ważna jest ochrona natury, odbywała się głównie pod-czas warsztatów kreatywnych, które polegały na tworzeniu fi lmów i fotografi i.
Fundacja Inna Przestrzeń
5.10 – 12.10.2009 r.Varcixe (Gruzja)
25
3.AK
CJASZKOLENIA
I WSPARCIE
MŁODZIEŻ W ŚWIECIE
Krajami Partnerskimi. Pierwsze odbyło się w roku
2007 we Francji, a drugie w roku 2008 w Słowenii.
Seminarium realizowane w Polsce zatytułowano
„Let’s evaluate with our neighbours”. Uczestnicy
przeprowadzili ewaluację dotychczas zrealizowa-
nych projektów, wymienili doświadczenia i zapre-
zentowali dobre praktyki w działaniach z Sąsiedz-
kim Krajami Partnerskimi. Podczas seminarium
wypracowano rekomendacje dla przyszłych pro-
jektów realizowanych z Sąsiedzkimi Krajami Part-
nerskimi. W spotkaniu wzięło udział 70 osób z 25
krajów. Z pełną relacją z tego spotkania można za-
poznać się na stronie 51.
Podobnie jak w latach poprzednich benefi cjenci
Akcji 3. otrzymali od Narodowej Agencji wsparcie
w kwestiach formalno-wizowych. Projekty anga-
żujące młodzież z Sąsiedzkich Krajów Partner-
skich Unii Europejskiej często wymagają uzyska-
nia wiz dla uczestników, dlatego zespół Akcji 3.
stara się służyć pomocą, przekazując informacje,
kontaktując się z odpowiednimi placówkami dy-
plomatycznymi oraz wystawiając dokumenty po-
świadczające realizację projektu w ramach pro-
gramu „Młodzież w działaniu”. Biorąc pod uwagę
fakt, że większość projektów realizowanych w ra-
mach Akcji 3. w Polsce to projekty z organizacjami
z krajów Europy Wschodniej i Kaukazu, we wszel-
kich kwestiach dotyczących pomocy benefi cjen-
tom Narodowa Agencja współpracowała z Centrum
Współpracy SALTO z Krajami Europy Wschodniej
i Kaukazu. W przypadku projektów angażujących
kraje z innych regionów, w sytuacjach wymagają-
cych pomocy bądź wyjaśnienia, Polskiej Narodo-
wej Agencji pomocą służyły odpowiednie regional-
ne Centra Współpracy SALTO.
Akcja 3. od momentu swojego powstania w 2007 roku cieszy się
niesłabnącym zainteresowaniem ze strony młodzieży i przedsta-
wicieli organizacji. Niestety, z powodu ograniczonego budżetu,
tylko część projektów może uzyskać dofi nansowanie, co widać na tego-
rocznych statystykach. W związku z tym w roku 2009 podczas szkoleń
skupiono się nie na działaniach informacyjnych, ale zorientowanych na
jakość projektów.
W maju zostało zrealizowane krajowe szkolenie wprowadzające dla
organizacji zainteresowanych przygotowaniem wymiany młodzieży,
w którym wzięło udział 25 młodych osób zainteresowanych współpracą
z Krajami Partnerskimi. Szkolenie zostało ograniczone do tematu wy-
mian, ponieważ projekty szkoleń we współpracy z krajami spoza Unii
realizowane są zazwyczaj przez organizacje doświadczone, posiadające
wiedzę i umiejętności pozwalające dobrze zrealizować takie przedsię-
wzięcia. Natomiast projekty wymiany młodzieży są znacznie częściej re-
alizowane przez organizacje lokalne, niedoświadczone, dla których dany
projekt jest niejednokrotnie pierwszym realizowanym w ramach progra-
mu. Szkolenie było więc niezbędne, by pomóc przyszłym benefi cjentom
składającym wnioski do Akcji 3. zaplanować takie projekty, które będą
miały większe szanse na zdobycie dofi nansowania. Ponadto, podobnie
jak w zeszłych latach, Narodowa Agencja umożliwiła benefi cjentom udział
w szkoleniach międzynarodowych, których celem jest praca nad jakością
projektów w ramach Akcji. Wnioskodawcy mieli też możliwość udziału
w spotkaniach, które pozwalały nawiązać kontakty pomiędzy organiza-
cjami z Krajów Programu i Sąsiedzkich Krajów Partnerskich. W roku 2009
w 5 tego typu szkoleniach i spotkaniach wzięło udział 16 osób z Polski.
We współpracy z Narodowymi Agencjami z Francji i Słowenii oraz
z Centrami Współpracy i Zasobów SALTO na rzecz Krajów Europy Wschod-
niej i Kaukazu, Krajów Basenu Morza Śródziemnego i Krajów Europy Po-
łudniowo-Wschodniej w październiku 2009 r. Polska Narodowa Agencja
zorganizowała seminarium ewaluacyjne dla benefi cjentów Akcji 3. i Akcji
2., którzy realizowali projekty angażujące Sąsiedzkie Kraje Partnerskie.
Uczestniczyli w nim przedstawiciele organizacji zarówno z Krajów Pro-
gramu jak i z Sąsiedzkich Krajów Partnerskich. Było to trzecie semina-
rium z serii mającej na celu wsparcie realizacji projektów z Sąsiedzkimi
Szkolenie Akcji 3. skierowane było do osób z Polski, które do tej
pory nie realizowały projektów międzynarodowych we współpra-
cy z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi – szczególnie do młodych
liderów, osób pracujących z młodzieżą, pierwszy raz spotykających
się z możliwościami Akcji 3. i tych zaznajomionych już z jej tematyką.
Szkolenie odpowiadało na potrzebę dokładnego zapoznania się ze spe-
cyfi ką współpracy z krajami spoza Unii Europejskiej w ramach programu
„Młodzież w działaniu”. Dzięki szkoleniu uczestnicy mogli nauczyć się,
jak nawiązywać partnerstwo z organizacjami z Sąsiedzkich Krajów Part-
nerskich i współpracować z nimi, jaka jest specyfi ka poszczególnych
regionów oraz jak współdziałać w tyglu kulturowym. Odrębnym tema-
tem była kwestia wiz, istotnych przy planowaniu projektów w ramach tej
Akcji, a także budżet, który w przypadku projektów z Krajami Partner-
skimi musi uwzględniać często skomplikowane dla benefi cjentów prze-
liczenia wielu obcych walut. Wzorem podobnych szkoleń odbywających
się w Akcji 1.1. poświęcono też czas na pracę nad
wnioskiem i fi nansami. Spotkanie stało się rów-
nież przestrzenią zdobywania nowych informacji
i pogłębienia wiedzy na temat innych Akcji progra-
mu oraz wymiany doświadczeń i pomysłów. Ostat-
niego dnia uczestnicy zapoznali się także z siecią
Centrów Współpracy SALTO, zwłaszcza biurami
odpowiedzialnymi za wsparcie i szkolenie osób
realizujących projekty z partnerami z trzech regio-
nów leżących poza Unią Europejską.
28 – 31.05.2009 r., MądralinWymiana Młodzieży z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi dla początkujących
26
3.AK
CJA
MŁODZIEŻ W ŚWIECIE
STATYSTYKIW
ymia
ny
Mło
dzi
eżo
we
28/5
3
Szk
ole
nie
i Tw
orz
en
ie S
ieci
16/1
22
zatwierdzone odrzucone i wycofane
Od momentu swojego powstania Akcja 3. cieszy się niesłabnącym za-interesowaniem ze strony młodzieży i przedstawicieli organizacji. Niestety, z powodu ograniczonego budżetu, tylko część projektów może uzyskać dofi nansowanie, co widać na tego-rocznych statystykach.
Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – Projekty
Wymiany Młodzieży i Szkoleń i Tworzenia Sieci w 2009 roku
Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – Projekty zatwierdzone w 2009 roku
z podziałem na Kraje Partnerskie i charakter projektu
Alb
an
ia0
/2B
ośn
iai H
erc
eg
ow
ina
Ch
orw
acj
a
Cza
rno
gó
ra
Alg
ieri
a
Eg
ipt
Jord
an
ia
Lib
an
Ma
rok
oA
uto
no
mia
P
ale
styń
ska
Syr
ia
Tun
ezj
a0
/0
0/00/1
0/0
0/0
0/0
0/20/1
0/1
0/3
Aze
rbe
jdża
n
Ma
ced
on
ia
Se
rbia
Izra
el
Po
lsk
a2
9/150/5
0/7
0/7
0/8
0/4
Uk
rain
a5
/20
Ro
sja
0/1
2B
iało
ruś
1/10
Mo
łda
wia
2/9
Gru
zja
Arm
en
ia1/
14
6/2
0
goszczące wysyłające
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
MŁODZIEŻ W ŚWIECIE
27
3.AK
CJASTATYSTYKI
Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – Projekty Wymiany Młodzieży zatwierdzone
w 2009 roku z podziałem na Kraje Partnerskie i charakter projektu
Alb
an
ia0
/0
Ch
orw
acj
a
Cza
rno
gó
ra
Alg
ieri
a
Eg
ipt
Jord
an
ia
Lib
an
Ma
rok
oA
uto
no
mia
P
ale
styń
ska
Syr
ia
Tun
ezj
a
Uk
rain
a
Ro
sja
Bia
łoru
śM
ołd
aw
ia
Gru
zja
Aze
rbe
jdża
n
Ma
ced
on
ia
Se
rbia
Izra
el
Po
lsk
a
0/1
0/3
0/2
0/3
Arm
en
ia0
/6
2/51/2
1/3
0/4
5/1
0
0/0
0/0
0/0
0/0
0/0
0/00/1
0/0
0/00/1
Bo
śnia
i He
rce
go
win
a0
/2
goszczące wysyłające
19/9
Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – Projekty Szkolenia i Tworzenia Sieci
z podziałem na Kraje Partnerskie i charakter projektu
Alb
an
ia0
/2
Ch
orw
acj
a
Cza
rno
gó
ra
Alg
ieri
a
Eg
ipt
Jord
an
ia
Lib
an
Ma
rok
oA
uto
no
mia
P
ale
styń
ska
Syr
ia
Tun
ezj
a
Uk
rain
a
Ro
sja
Bia
łoru
śM
ołd
aw
ia
Gru
zja
Aze
rbe
jdża
n
Ma
ced
on
ia
Se
rbia
Izra
el
Po
lsk
a10
/6
0/4
0/4
0/5
0/5
Arm
en
ia1/
7
4/91/5
0/6
0/8
0/1
0
0/0
0/00/1
0/0
0/0
0/00/1
0/1
0/1
0/2
Bo
śnia
i He
rce
go
win
a0
/2
goszczące wysyłające
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
Akcja 3.1. Współpraca z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi Unii Europejskiej – Projekty w 2009 roku z podziałem na
województwa
do
lno
ślą
skie
ku
jaw
sko
--p
om
ors
kie
lub
els
kie
lub
usk
ie
łód
zkie
ma
łop
ols
kie
ma
zow
ieck
ie
op
ols
kie
po
dk
arp
ack
ie
po
dla
skie
po
mo
rsk
ie
ślą
skie
świę
tok
rzys
kie
wa
rmiń
sko
--m
azu
rsk
ie
wie
lko
po
lsk
ieza
cho
dn
io-
po
mo
rsk
ie
zatwierdzone odrzucone i wycofane
2/8
2/83/7
2/5
2/9
2/1
2
1/8
1/6
0/1
9/19
4/2
4
1/9
0/3
6/2
1
4/9
5/2
6
28
pro
jekt
4.3.AK
CJA
SZKOLENIE
I TWORZENIE SIECI
Konferencja open space we Wrocławiu, facylitowana przez zespół
trenerski, pozostawiający jednak uczestnikom dużą przestrzeń do
dzielenia się swoimi doświadczeniami. Jej podstawowe moduły to:
Otwarcie – interaktywny show przygotowany przez zespół fa-
cylitatorów
Integracja – krótkie gry integracyjne, których celem było stwo-
rzenie pozytywnej atmosfery współpracy i zrozumienia
Tool Fair z metodami pracy i dobrymi praktykami – uczestni-
cy mieli możliwość przeprowadzenia warsztatu bądź zrobienia
prezentacji dobrych praktyk
Open Space – czyli przestrzeń do rozmowy o tym, co ważne
w ramach tematyki edukacji dla zrównoważonego rozwoju, fa-
cylitowana przez eksperta open space
Planowanie projektów indywidualnych w ramach Tygodnia
Edukacji Globalnej – przyjeżdżając na projekt, uczestnicy zobo-
wiązali się do zorganizowania własnego małego projektu (np.
warsztatu, spotkania); podczas samej konferencji był czas na
to, żeby tego typu działania przemyśleć i zaplanować
Ewaluacja i refl eksja nad procesem edukacyjnym – w ramach
ostatniego modułu uczestnicy mieli przestrzeń do tego, żeby
zastanowić się, jak mogą wykorzystać doświadczenie uczest-
nictwa w projekcie oraz udzielić organizacji koordynującej in-
formacji na temat całej konferencji
4. Po powrocie z konferencji uczestnicy zaangażowali się w organi-
zację projektów lokalnych. Organizatorzy całego przedsięwzięcia
podjęli się roli zbierania informacji na temat tego, co się dzieje
u poszczególnych partnerów i przekazywania tych informacji na
stronie internetowej projektu.
5. Spotkanie ewaluacyjne. W spotkaniu ewaluacyjnym – podobnie
jak w spotkaniu przygotowawczym – wzięli udział przedstawiciele
zespołu facylitatorów projektów. Analizowali szczegółowo ankiety
oraz informacje zwrotne udzielane przez uczestników w całym pro-
cesie komunikacji w okresie od sierpnia do grudnia 2009 r. Podczas
spotkania wypracowane zostały konkretne pomysły zmian w po-
dobnych działaniach podejmowanych w planowanych projektach.
6. Podsumowanie oraz zamknięcie projektu.
Podczas projektu powstała publikacja edukacyjna zawierająca opis
projektu jako dobrej praktyki oraz zbiór metod pracy wykorzystanych
podczas spotkania. Można w niej znaleźć również opisy małych pro-
jektów lokalnych organizowanych w krajach partnerów – jest dostępna
w wersji elektronicznej na stronie internetowej organizacji www.unesco-
centre.pl. Poza publikacją powstała strona internetowa oraz fi lm doku-
mentalny, który w wersji skróconej można obejrzeć na kanale YouTube.
3.
▸
▸
▸
▸
▸
▸
Pomysł projektu „Youth opens the space” po-
legał na stworzeniu sieci organizacji, które
chciałyby się dzielić doświadczeniami edu-
kacyjnymi w celu stałego rozwoju i aktywnego
uczestnictwa. Cały projekt, wraz z działaniami,
ewaluacją i zamknięciem, został zaplanowany aż
na 8 miesięcy i zrealizowany w ramach działania
ósmego Akcji 4.3. – Tworzenie sieci i współpraca w
ramach sieci. W tym czasie zorganizowano szereg
inicjatyw takich jak konferencja open space, dzia-
łania podejmowane przez organizacje partnerskie
w społecznościach lokalnych podczas Global Edu-
cation Week oraz spotkanie ewaluacyjne. Projekt
został zrealizowany przy udzia le partnerów z 12
krajów: Czech, Niemiec, Łotwy, Hiszpanii, Grecji,
Estonii, Turcji, Cypru, Francji, Wielkiej Brytanii, Pol-
ski i Rumunii, łącznie przez 29 osób.
Projekt od początku zakładał długofalowe za-
angażowanie uczestników – przedstawicieli orga-
nizacji partnerskich. Składały się na niego nastę-
pujące etapy:
Spotkanie przygotowawcze w ramach pro-
jektu, które miało na celu dopracowanie
jego strony merytorycznej. Uczestniczyli
w nim przedstawiciele zespołu facylitatorów,
doświadczeni trenerzy oraz koordynator ze-
społu organizacyjnego. Podczas spotkania
przygotowane zostały szczegółowe harmo-
nogramy dalszej pracy.
Przygotowanie logistyczno-organizacyjne
we Wrocławiu, w którym zaplanowana była
konferencja. Etap ten poświęcony był wszel-
kim kwestiom organizacyjnym dotyczącym
całego przedsięwzięcia.
1.
2.
Młodzi otwierają przestrzeń/ Youth opens the spaceCentrum Inicjatyw UNESCO
lipiec 2009 r. – luty 2010 r., Wrocław
Pomysł projektu „Youth opens the space” polegał na stworzeniu sieci organizacji, które chciałyby się dzie-lić doświadczeniami edukacyjnymi w celu stałego rozwoju i aktywnego uczestnictwa.
projekt
SZKOLENIE
I TWORZENIE SIECI
certyfi katowi Youthpass, który poświadcza zdobyte
w ramach edukacji pozaformalnej nowe kompeten-
cje i umiejętności.
Wybór zaplanowanych działań w projekcie
uwzględniał potrzeby związane ze społecznym
i osobistym rozwojem uczestników. Każdy z mo-
dułów szkoleniowych odnosił się z jednej strony
do kompetencji uczestników jako pracowników
młodzieżowych, a z drugiej uwzględniał ich oso-
bisty rozwój i potrzeby edukacyjne. W progra-
mie uwzględniono zarówno czas na refl eksję nad
własnym procesem uczenia się, jak również blok
poświęcony planowaniu sposobu zaadaptowania
nabytej wiedzy i doświadczenia do praktyki co-
dziennego życia. Uczestnicy zostali zaproszeni
do refl eksji nad różnymi aspektami uczenia się,
wychodzącej od analizy stylu uczenia się (biogra-
fi i edukacyjnej). Następnie starali się przenieść
to doświadczenie na planowanie własnej ścieżki
edukacyjnej, jako osoby uczącej się i uczącej in-
nych. Te ćwiczenia pozwoliły uczestnikom rozwi-
nąć umiejętności trenerskie.
Szkolenie zapewniło uczestnikom podstawową
wiedzę merytoryczną, narzędzia metodologii edu-
kacyjnej oraz dało możliwość wymiany dobrych
praktyk z partnerami pracującymi na tym polu
w Europie. Stworzyło także możliwość uczenia się
tego, jak w oparciu o dostępne dokumenty wspie-
rające wdrażać czy adaptować istniejące i nowe
narzędzia pracy z dziećmi i młodzieżą. Szkolenie
zapewniło młodym ludziom przestrzeń, w któ-
rej mogli rozwijać swoje kompetencje związane
z przekazywaniem wiedzy na temat praw człowie-
ka, czego rezultatem będą nowe projekty skie-
rowane do ich rówieśników, poprzez które będą
oddziaływać i współtworzyć lokalną, regionalną
i europejską społeczność opartą na kulturze i pra-
wach człowieka.
W rocławskie szkolenie, zrealizowane dla grupy dwudziestu
czterech reprezentantów organizacji pozarządowych z róż-
nych krajów, zgodnie ze swym tytułem dotyczyło zagadnień
związanych z prawami człowieka i rolą znajomości tych praw w kształ-
towaniu obywatelstwa europejskiego. Jego program skierowany był do
pracowników organizacji młodzieżowych oraz edukatorów, którzy w co-
dziennej pracy zajmują projektami dla dzieci i młodzieży. Podczas szko-
lenia mieli oni szansę poznać nowe metody pracy w temacie edukacji
o prawach człowieka jak również zapoznać się z możliwościami wyko-
rzystania ich w ramach programu „Młodzież w działaniu”.
W przygotowanym przez grupę trenerów projekcie szkolenia wzięli
udział uczestnicy z siedmiu krajów: Węgier, Litwy, Włoch, Rumunii, Ło-
twy, Turcji i Polski. Całość programu konsultowana była ze wszystkimi
partnerami na etapie jego tworzenia, tak aby w jak największym stop-
niu odpowiadał on potrzebom wszystkich biorących w nim udział osób.
Uczestnictwo w szkoleniu było dla nich nie tylko wsparciem w rozwija-
niu własnych kompetencji, ale także pomagało zdefi niować swoją rolę
w przeciwdziałaniu dyskryminacji i innym aktom łamania praw człowie-
ka we własnym życiu.
Kontekstem dla tych rozważań była refl eksja nad różnorodnością kul-
turową Europy, zmieniającym się i coraz bardziej złożonym rozumieniem
tożsamości europejskiej, a co za tym idzie, potrzebą wspierania dzieci
i młodszej młodzieży w umiejętności pozytywnego budowania poczucia
pewności siebie i wzajemnego szacunku w relacjach z żyjącymi obok
nich ludźmi.
Jednym z najważniejszych tematów przewodnich kursu szkolenio-
wego, poprzez który rozważane były zarówno prawa człowieka, jak
i obywatelstwo europejskie, była antydyskryminacja. Wynikało to
z przekonania organizatorów, że dyskryminacja jest jednym z najbar-
dziej subtelnych i przez to jednym z najczęściej spotykanych przykła-
dów łamania praw człowieka w Europie. Jest jednocześnie polem, na
którym największą zmianę może wprowadzić postawa i zaangażowanie
indywidualnych osób. Szkolenie w swoim zamierzeniu miało przygoto-
wać do roli edukatorów na rzecz praw człowieka młodych ludzi, którzy
będą ambasadorami działań antydyskryminacyjnych w swoim środowi-
sku rówieśniczym.
Szkolenie składało się zarówno z warsztatów merytorycznych, jak
i części integrującej uczestników, opartej na wprowadzeniu w kontekst
lokalny Wrocławia i Dolnego Śląska. W programie uwzględniono takie
elementy jak: debata na temat aktualnych i często kontrowersyjnych
zagadnień dotyczących tematyki szkolenia, prezentacje trenerskie doty-
czące Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Konwencji, case stu-
dy, moderowane dyskusje w grupach roboczych na temat własnych do-
świadczeń, aktywne metody warsztatowe dostarczające metod i narzędzi
edukacyjnych, które uczestnicy mogą wykorzystać w swojej pracy, open
space i wspólne planowanie działań. Odrębny panel poświęcono także
4.3.AK
CJA
29
Education as Activism. European Citizenship
through Human Rights Education
Dom Spotkańim. Angelusa Silesiusa
13.12 – 20.12.2009 r., Wrocław
Dyskryminacja jest jednymz najbardziej subtelnych i przez to jednym z najczęściej spo-tykanych przykładow łamania praw człowieka w Europie. Jest jednocześnie polem, na którym największą zmianę może wpro-wadzić postawa i zaangażowa-nie indywidualnych osob.
4.3.AK
CJA
30
SZKOLENIA I WSPARCIE
Dzięki zrealizowanym szkoleniom, jak i wcześniejszym ich edycjom,
6 uczestników złożyło w 2009 roku wnioski do Akcji 4.3.
Od 2004 roku Polska Narodowa Agencja aktywnie uczestniczy w mo-
dule szkoleniowym TIC TAC skierowanym do liderów młodzieżowych,
osób pracujących z młodzieżą z różnych Krajów Programu, chcących
poznać zasady Akcji 4.3. i aspekty jakościowe projektów w niej realizo-
wanych. Na szkolenie sieciowe TIC TAC realizowane w Szwecji i Francji
wysłano łącznie 4 polskich uczestników.
W odniesieniu do działań scentralizowanych Akcji 4., realizowanych
na podstawie zaproszeń do składania wniosków, koordynowanych
przez Komisję Europejską, w minionym roku udzielano informacji na ich
temat, promowano i wspierano osoby zainteresowane realizacją takich
projektów.
W 2009 roku, wychodząc naprzeciw
oczekiwaniom benefi cjentów oraz aby
lepiej promować Akcję 4.3. i uczynić ją
bardziej dostępną, w ramach Akcji zorganizowano
dwa krajowe, trzydniowe szkolenia skierowane do
osób mniej doświadczonych w realizacji projektów,
oczekujących konkretnej wiedzy na temat realiza-
cji projektów w tej Akcji, przy jednoczesnej konty-
nuacji pracy nad jakością realizowanych działań.
Szkolenia poświęcone były konkretnym formal-
nym i organizacyjnym zagadnieniom związanym
z różnorodnymi działaniami Akcji 4.3. Uczestni-
czyło w nich 43 liderów młodzieżowych, koordyna-
torów projektów i osób pracujących z młodzieżą.
potrzeby w kontekście pracy z młodzieżą, jaka misja i działania, można
zacząć przygotowywać wniosek do Akcji 4.3.
Szkolenia „Kurs na jakość – poznaj Akcję 4.3.” były skierowane do
przedstawicieli organizacji i instytucji, które na co dzień współpracują
z młodymi ludźmi, działają na ich rzecz lub planują w najbliższym czasie
zorganizować projekt, którego odbiorcami będzie młodzież. Te 4-dniowe
szkolenia poświęcone były wyłącznie szczegółowemu zapoznaniu się
z jedną z Akcji programu „Młodzież w działaniu” oraz przekazaniu wie-
dzy i umiejętności niezbędnych przy realizacji projektu w ramach Akcji
4.3. Szkolenia obejmowały przekazanie wiedzy teoretycznej z zakresu
działań w ramach Szkolenia i Tworzenia Sieci, zarządzania projektem
oraz poszukiwania partnerów i nawiązywania współpracy międzynaro-
dowej w ramach takich projektów, a także zadania praktyczne związane
z planowaniem projektu i obliczaniem budżetu. Nie zabrakło też zajęć
integracyjnych, dzięki którym organizacje mogły zaprezentować swoje
działania.
SZKOLENIE I TWORZENIE SIECI
Kurs na jakość – poznaj Akcję 4.3.
2 – 5.05.2009 r. i 1 – 4.10.2009 r.Mądralin
Akcja 4.3. zazwyczaj jest postrzegana przez
benefi cjentów jako Akcja trudna, złożona
z 8 oddzielnych działań, o odmiennej dyna-
mice, zasadach formalnych, wymagających róż-
nych metod pracy. Jednocześnie Akcja ta oferuje
niezwykłe możliwości organizacjom działającym
na rzecz młodzieży i jej pracownikom – fundusze
i narzędzia na rozwinięcie działalności, wzbogace-
nie jej o międzynarodowy wymiar oraz podniesie-
nie kompetencji osób pracujących z młodymi ludź-
mi. Staż za granicą, wizyta studyjna, szkolenie na
dowolnie wybrany temat, spotkanie ewaluacyjne,
czy służące nawiązaniu kontaktów z zagranicz-
nymi partnerami… Aby zrealizować któreś z tych
zadań, niezbędna jest nie tylko wiedza na temat
zasad obowiązujących w tej Akcji, ale również
świadomość potrzeb organizacji oraz kierowanie
się zasadą: nie ma problemu – nie ma projektu.
Dopiero po uświadomieniu sobie z jakimi proble-
mami mają do czynienia organizacje, jakie są ich
„Połączenie wiedzy teoretycznej i praktycznej, dobra organizacja, przystosowane zakwatero-wanie, doświadczeni prowadzący, dużo przy-datnych materiałów, ciekawi, pełni pomysłów uczestnicy; więcej szkoleń nt. różnych Akcji „Młodzieży w działaniu” proszę!”* (jedna z opinii uczestników szkolenia)
31
4.3.AK
CJASTATYSTYKI
SZKOLENIE I TWORZENIE SIECI
Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci – Projekty zatwierdzone w 2009 roku z podziałem na Kraje Programu
Au
stri
a
Be
lgia
Bu
łga
ria
Cyp
r
Cze
chy
Da
nia
Est
on
iaFi
nla
nd
ia
Fra
ncj
a
Gre
cja
His
zpa
nia
Ho
lan
dia
Litw
a
Łotw
a
Ma
lta
Nie
mcy
No
rwe
gia
Po
rtu
ga
lia
Ru
mu
nia
Sło
wa
cja
Sło
we
nia
Szw
ecj
a
Turc
ja
Wę
gry
Wie
lka
Bry
tan
ia
Wło
chy
2013122015101591
211
1214213128342105915
liczba projektów z udziałem danego Kraju Programu
Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci – Projekty w 2009 roku z podziałem na województwa
do
lno
ślą
skie
ku
jaw
sko
--p
om
ors
kie
lub
els
kie
lub
usk
ie
łód
zkie
ma
łop
ols
kie
ma
zow
ieck
ie
op
ols
kie
po
dk
arp
ack
ie
po
dla
skie
po
mo
rsk
ie
ślą
skie
świę
tok
rzys
kie
wa
rmiń
sko
--m
azu
rsk
ie
wie
lko
po
lsk
ieza
cho
dn
io-
po
mo
rsk
ie
zatwierdzone odrzucone i wycofane
0/3
2/4
2/7
0/07/1
1/4
0/1
0/0
0/05/6
5/51/0
0/04/21/2
10/1
0
Akcja 4.3. Szkolenie i Tworzenie Sieci – Projekty w 2009 roku z podziałem na rodzaje działań
Job
sh
ad
ow
ing
1/1
Wiz
yta
prz
ygo
tow
aw
cza
7/4
1/3
Wiz
yta
stu
dyj
na
3/1
Two
rze
nie
p
rze
dsi
ęw
zię
ć p
art
ne
rsk
ich
8/4
Se
min
ari
um
3/7
Ku
rssz
ko
len
iow
y
Two
rze
nie
sie
ci1/
2
Sp
otk
an
iee
wa
lua
cyjn
e
14/2
3
zatwierdzone odrzucone i wycofane
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
32
Metody, jakie organizatorzy projektu poznali, biorąc udział w szkole-
niach przygotowanych przez inne organizacje, dały im szeroki pogląd na
to, jaką wiedzę chcieliby przekazać swoim koleżankom i kolegom. Jak się okazało w czasie debat, wiele osób po raz pierwszy uczest-niczyło w tego typu projekcie, w którym tak naprawdę sami mogli stać się ekspertami w danej dziedzinie. Przekonywanie in-
nych w czasie dyskusji do swoich racji oraz wspólne zebranie wniosków
uświadomiło uczestnikom, że jest to idealna metoda codziennej pracy we
własnych młodzieżowych radach.
W czasie tych spotkań niezależnie od wieku każdy stawał się specja-
listą. Dzięki zastosowaniu zasady „wszyscy jesteśmy równi wobec sie-
bie” rozmowy prowadzone były bardzo swobodnie. Wszystkim zapadła
w pamięć scena, kiedy 14-letnia Basia z Tarnowa przekonywała grono
kolegów (starszych!) do swojego zdania dotyczącego członkostwa gim-
nazjalistów w młodzieżowych radach. Najważniejszym innowacyjnym
elementem spotkania była metoda prowadzenia debaty z zaproszonymi
gośćmi. Ku zaskoczeniu wszystkich debaty nie rozpoczynało tradycyjne
wprowadzenie z wyczytaniem „listy szanownych gości”. Podtrzymując
przyjętą zasadę równości uczestników, na wstępie, bez wcześniejszego
wprowadzenia, koordynator projektu oraz coach zaprezentowali insce-
nizację, którą jeden z uczestników opisał następująco: Kiedy weszliśmy
do Kina Amok w Gliwicach, odczuwalna była atmosfera niemałego napię-
cia. Wiadomo już było, że zaszczyci nas swoją obecnością poseł na Sejm,
jednak widok drabiny na samym środku sceny wręcz mnie rozbawił. By-
łem pewny, że to tylko na chwilę, dlatego że jeszcze trzeba coś przywiesić
w ostatnim momencie. Moje zaskoczenie widokiem typowo remontowej
drabiny, która nosiła widoczne ślady różnych farb, jakby dosłownie ktoś
chwilę temu zabrał ją z trwającego remontu, podzielała większość obec-
nych. Mina jednego z ofi cjalnych gości, nie pamiętam dokładnie funkcji
i imienia, była powalająca i wyglądała, jakby myślał: „O co tu chodzi?!
Młodzież w garniturach, a tu taka drabina w samym centrum…”. Fakt,
moje rozbawienie w tym samym momencie zaczęło przeradzać się w pew-
nego rodzaju poirytowanie. Ta drabina faktycznie była w samym centrum
i pewne już było, że nieprzypadkowo. Na potwierdzenie tego nie musiałem
czekać długo. Światła przygasły, doskonale oświetlona została tylko ta
nieszczęsna drabina… Ale chwila, chwila… Na scenie pojawili się Sylwek
(koordynator projektu) i Przemek (coach projektu), wchodząc na drabinę
przedstawili „Drabinę uczestnictwa wg Harta”. Teraz już wszystko było
jasne! Prowokacja, jaką przygotowali, wywołała u wszystkich uśmiech na
twarzy. Ale to chyba nie wszystko. Osobiście dało mi to wiele do myślenia
o tym, że tylko ode mnie zależy, na którym stopniu drabiny się znajdę.
Rezultaty projektu zostaną opublikowane w opracowanej przy pomocy
specjalistów publikacji, która będzie odzwierciedleniem faktycznej po-
zycji Młodzieżowych Rad w Polsce. Będzie to podstawa do prowadzenia
dyskusji z przedstawicielami władz na szczeblu krajowym. Wyniki będą
dostępne także po zakończeniu projektu na stronie interne-
towej, do której moderowania zobowiązani są przedsta-
wiciele zespołu projektowego zajmującego się akcją
www.mlodziezowerady.eu.
Cel projektu to stworzenie publikacji, ob-
razującej faktyczną sytuację polityki mło-
dzieżowej w Polsce, w odniesieniu do Mło-
dzieżowych Rad. Ustalenie pozycji Młodzieżowych
Rad Miast pozwoliłoby także na rozpoczęcie prac
nad powoływaniem Młodzieżowych Sejmików Wo-
jewództw, a następnie Młodzieżowego Parlamen-
tu RP. Utworzenie tak rozwiniętych młodzieżowych
struktur organizacyjnych umożliwiłoby sprawną,
równorzędną współpracę w całej Europie, gdzie
Polska młodzież miałaby swoich przedstawicieli
(obecnie nie mają ich tylko dwa kraje unijne, w tym
Polska).
Projekt „Pozycja Młodzieżowych Rad w Pol-
sce” jest efektem uczestnictwa w Pozaformalnej
Akademii Jakości Projektu. To niekonwencjonal-
ne szkolenie, uświadomiło autorom, jak wiele
do przekazania ma każdy z nich. Jak udowodnio-
no podczas tego szkolenia, do tego, aby zdobyć
prawdziwie cenną wiedzę wystarczy grupa od-
miennych charakterów. To stwierdzenie dosko-
nale sprawdziło się w czasie realizacji projektu
w ramach Akcji 5. Pracując w małej 5-osobowej
grupie, trudno zgodzić się co do ostatecznego roz-
wiązania jakiejś kwestii, ale dzięki konstruktyw-
nym dyskusjom organizatorzy projektu mieli pew-
ność, że w końcu wybierają najlepszą opcję. Dzięki
rozmowom i pracy w takich małych grupach młodzi
ludzie wypracowują naprawdę cenne wnioski, wy-
nikające z ich prawdziwych potrzeb, a nie narzuca-
ne przez specjalistów i wykładowców. Teoria war-
tości pracy grupowej, bo tak postanowili nazywać
swój system pracy, najlepiej sprawdziła się pod-
czas czterech zorganizowanych przez nich debat
w Szczecinie, Łodzi, Gliwicach i Białym-
stoku, na które zaprosili młodzieżowe
rady z 12 województw.
pro
jekt
5.1.AK
CJA
SPOTKANIA MŁODZIEŻY
Z OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI
ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ
Pozycja Młodzieżowych Rad w Polsce
Młodzieżowa Rada Miasta Szczecin
15.07.2009 r. – 1.04.2010 r.Szczecin
* Projekt został nagrodzony w ramach Konkursu
„Liderzy Europejskiego Roku Kreatywności i In-
nowacji 2009 w Polsce”.
projekt
SPOTKANIA MŁODZIEŻY
Z OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI
ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ
UE. Kolejny prelegent, pan Marcin Malinowski
z katowickiego Punktu Eurodesk, przedstawił za-
łożenia i główne działania sieci Eurodesk na szcze-
blu regionalnym, krajowym i międzynarodowym.
Ważnymi uczestnikami byli też przedsta-wiciele młodzieżowych rad miasta, którzy opowiedzieli o wyzwaniach, jakie podej-mują młodzi radni w miastach Górnego Śląska.
W ramach podsumowania projektu 21 paź-
dziernika 2009 roku TVP Katowice wyemitowała
program na temat rozwoju polityki młodzieżowej
i działań organizacji młodzieżowych na Górnym
Śląsku. Ponadto 24 października z sali posiedzeń
Urzędu Miasta w Rudzie Śląskiej Polskie Radio
EURO nadało trzygodzinną audycję poświęconą
polityce młodzieżowej i działaniom młodych ludzi.
Do końca października 2009 roku powstała także
publikacja podsumowująca całe przedsięwzięcie
oraz portal internetowy www.panorama.org.pl po-
święcony działaniom organizacji młodzieżowych
w województwie śląskim.
Cały projekt został przygotowany w partner-
stwie ze Stowarzyszeniem Regionalnego Cen-
trum Wolontariatu, które było odpowiedzialne za
wsparcie procesu rekrutacji uczestników semina-
rium „Panorama współdziałania”.
Uczestnicy spotkania w Gliwicach wypełni-
li ankiety ewaluacyjne, ponadto przez cały czas
monitorowany był nastrój osób biorących udział
w seminarium – wszyscy byli zachęcani do bezpo-
średniego wyrażania swoich opinii oraz do zgła-
szania własnych propozycji i wniosków. Zarówno
wśród osób uczestniczących w spotkaniu „Panora-
ma współdziałania”, jak i konferencji „Silesia XXI”,
projekt został oceniony bardzo pozytywnie.
Projekt Polskiego Forum Edukacji Europejskiej pt.: „Perspektywy
organizacji młodzieżowych w województwie śląskim” można po-
dzielić na trzy etapy.
Pierwszym etapem było zorganizowanie seminarium ewaluacyjnego
„Panorama współdziałania” dla przedstawicieli organizacji młodzieżo-
wych i osób działających na rzecz młodzieży z województwa śląskiego.
Spotkanie odbyło się w Gliwicach i trwało od 5 do 7 czerwca 2009 roku,
a jego celem było pobudzenie dyskusji na temat dotychczasowych dzia-
łań organizacji młodzieżowych oraz zasobów i potrzeb tego sektora.
Stosowano różnorodne metody, jak np.: ścieżka pytań, praca w gru-
pach, targi organizacji, debaty oraz prezentacje dotyczące uczestnictwa
młodzieży i współpracy partnerskiej. Istotnym celem seminarium było także wsparcie nawiązywania kontaktów i planowania wspólnych działań między organizacjami.
Pomiędzy spotkaniem ewaluacyjnym a konferencją podsumowującą
projekt grupa siedmiu organizacji wspólnie opracowała wnioski wyni-
kające ze spotkania w Gliwicach, które następnie miały być zaprezento-
wane przedstawicielom samorządów. Ze względu na to, że był to okres
konsultacji miejskich programów współpracy z organizacjami poza-
rządowymi, postanowiono opracować wnioski z seminarium także pod
kątem rekomendacji dla programów współpracy z NGO. Przygotowane
wnioski rozesłano do większości miast tworzących metropolię śląską,
a także kilku innych dużych miast województwa śląskiego. Ponadto na
podstawie wniosków napisano dwa artykuły do branżowego magazynu
organizacji pozarządowych „Sedno-most” – pierwszy artykuł opisywał
politykę młodzieżową UE, drugi natomiast dotyczył możliwości i potrzeb
organizacji młodzieżowych.
Trzecim etapem projektu była konferencja „Silesia XXI – głos mło-
dzieży o przyszłości” zorganizowana dla przedstawicieli samorządów
tworzących metropolię Silesia. Konferencja odbyła się 13 października
2009 roku w sali posiedzeń Urzędu Miasta w Rudzie Śląskiej. W spotka-
niu udział wzięło około 50 przedstawicieli samorządu oraz administra-
cji publicznej, a także młodzi ludzie zrzeszeni w młodzieżowych radach
miasta, samorządach szkolnych i innych organizacjach młodzieżowych.
Konferencją zainteresowały się również media – Polskie Radio Katowice,
Telewizja Polska Katowice i Telewizja Sfera TV.
Program spotkania został dopracowany szczegółowo, pod kątem
zróżnicowanych aspektów realizacji polityki młodzieżowej i w oparciu
o dobre praktyki. Spotkanie otworzyła prezentacja wniosków z czerwco-
wego seminarium w Gliwicach, a następnie pani Magdalena Szerwińska
z Biura ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego przedstawi-
ła dobre praktyki strategii dla młodzieży tego regionu. Konsultant regio-
nalny programu „Młodzież w działaniu”, pan Janusz Gorol, zaprezento-
wał ów program jako narzędzie współpracy samorządów z organizacjami
młodzieżowymi, a także jako narzędzie realizacji polityki młodzieżowej
5.1.AK
CJA
33
Perspektywyorganizacji
młodzieżowychw województwie
śląskimPolskie Forum Edukacji Europejskiej
1.02 – 31.10.2009 r.Gliwice, Katowice, Ruda Śląska
34
SZKOLENIA I WSPARCIE
ganizacjach/instytucjach odpowiadają za przygotowywanie i realizację
projektów, były zmotywowane do realizacji projektów w Akcji 5.1. i chcia-
ły rozwijać współpracę międzynarodową w swojej organizacji. Spotkanie
obejmowało poznanie i zrozumienie celów Akcji i jej dwóch działań, zapo-
znanie się z formalnymi kryteriami i zasadami fi nansowania, omówienie
wniosków, zwiększenie wiedzy na temat zagadnień, które mają wpływ na
jakość projektów w Akcji 5.1. oraz przedstawienie dobrych praktyk z już
zrealizowanych projektów. Dzięki Akcji 5.1. możliwe jest:
zorganizowanie spotkań w celu nawiązania współpracy między
młodzieżą a osobami odpowiedzialnymi za politykę młodzieżową,
tak aby działania skierowane do młodzieży jak najlepiej odpowia-
dały jej potrzebom;
zapewnienie młodym ludziom możliwości aktywnego angażowa-
nia się w życie ich społeczności;
oddanie młodzieży głosu w dyskusji, aktywnej wymianie poglą-
dów na tematy dla nich ważne, uniwersalne także z punktu widze-
nia młodzieży w całej Unii Europejskiej;
włączenie w debatę osób z różnych obszarów: badań naukowych,
instytucji rządowych zajmujących się młodzieżą, sektora edukacji
formalnej i innych, tak aby poznać różne spojrzenia na zagadnienia
dotyczące młodzieży.
Łącznie na spotkania informacyjne na temat Akcji 5.1. zgłosiły się 53
osoby.
•
•
•
•
Mimo dosyć trudnej tematyki, jaką jest
polityka młodzieżowa oraz dialog struk-
turalny, Akcja 5.1. ma ogromną zaletę,
dla tych, którzy chcieliby zrealizować projekt
w ramach programu „Młodzież w działaniu”.
Jedno z jej działań nie wymaga zaangażowania
partnerów zagranicznych, podobnie jak w Inicja-
tywach Młodzieżowych. Aby ułatwić przyszłym
benefi cjentom zrozumienie celów i zasad formal-
nych obowiązujących w tej Akcji, zostały zorgani-
zowane spotkania informacyjne w siedzibie Naro-
dowej Agencji w Warszawie.
Spotkanie skierowane było do osób, które pra-
cowały wcześniej metodą projektową, w swoich or-
Spotkania informacyjne na temat Akcji 5.1.
luty, czerwiec, wrzesień,listopad 2009 r., Warszawa
5.1.AK
CJA
SPOTKANIA MŁODZIEŻY Z OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ
do
lno
ślą
skie
ku
jaw
sko
--p
om
ors
kie
lub
els
kie
lub
usk
ie
łód
zkie
ma
łop
ols
kie
ma
zow
ieck
ie
op
ols
kie
po
dk
arp
ack
ie
po
dla
skie
po
mo
rsk
ie
ślą
skie
świę
tok
rzys
kie
wa
rmiń
sko
--m
azu
rsk
ie
wie
lko
po
lsk
ieza
cho
dn
io-
po
mo
rsk
ie
zatwierdzone odrzucone i wycofane
2/20/1
0/01/0
1/1
0/01/0
0/0
0/0
2/01/1
0/2
0/01/2
0/1
2/4
Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową – Projekty w 2009 roku z podziałem na
województwa
STATYSTYKI według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
35
5.1.AK
CJASTATYSTYKI
SPOTKANIA MŁODZIEŻY Z OSOBAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA POLITYKĘ MŁODZIEŻOWĄ
do
lno
ślą
skie
ma
łop
ols
kie
zach
od
nio
-p
om
ors
kie
103/
122
świę
tok
rzys
kie
60
/12
0
ślą
skie
30/3
0
po
dla
skie
18/1
7
ma
zow
ieck
ie2
4/2
4
100
/10
0
lub
els
kie
70/7
0
62
/58
Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową – Uczestnicy Krajowych Spotkań
Młodzieżowych z podziałem na płeć i województwa
do
lno
ślą
skie
ma
łop
ols
kie
zach
od
nio
-p
om
ors
kie
świę
tok
rzys
kie
50
/85
/45
ślą
skie
15/3
0/1
5
po
dla
skie
0/3
5/0
ma
zow
ieck
ie0
/27/
21
115
/85
/0
lub
els
kie
100
/40
/0
34/8
0/6
Akcja 5.1. Spotkania młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową – Uczestnicy Krajowych Spotkań
Młodzieżowych z podziałem na wiek i województwa
15-17 lat 18-25 lat 26-30 lat
100/
113/
12
według stanu na dzień1 stycznia 2010 r.
kobiety mężczyźni
36
TCPTRAINING AND CO-
OPERATION PLAN
Główne nurty działań Narodowej Agencji w 2009 roku w ramach TCP
były zgodne z wcześniejszymi założeniami, wiele inicjatyw rozpoczętych
w poprzednich latach było kontynuowanych. Należą do nich:
działania podnoszące jakość projektów, realizowane w ramach
strategii poszczególnych Akcji, w Raporcie opisane w działach
dotyczących Akcji. Zorganizowano 51 działań krajowych, w któ-
rych wzięły udział 1 153 osoby, w tym 9 spotkań wewnętrznych
o charakterze planująco-organizacyjnym;
działania poświęcone zagadnieniom jakościowym i priorytetom
programu oraz mające na celu budowanie potencjału organizacji
młodzieżowych na poziomie całego programu (szkolenia Pozafor-
malnej Akademii Jakości Projektu PAJP oraz Młodzieżowej Akade-
mii Lokalnych Liderów MALL – ich opis znajduje się na kolejnych
stronach Raportu);
działania międzynarodowe we współpracy z innymi Narodowymi
Agencjami i Centrum Współpracy SALTO (8 szkoleń organizowa-
nych przez Polską Narodową Agencję i 59 szkoleń, na które zostali
wysłani uczestnicy z Polski);
szkolenia regionalne na temat jakości w projektach programu
„Młodzież w działaniu” pozwalające na dotarcie do większej liczby
potencjalnych benefi cjentów, prowadzone przez ośrodki szkolące
na terenie całego kraju (61 szkoleń dla 1 460 osób).
Poniżej przedstawiamy krótkie opisy wybranych szkoleń zrealizowa-
nych w 2009 r. w ramach TCP.
•
•
•
•
Plan Szkoleń i Współpracy (Training and Co-
operation Plan – TCP), nazywany również
działaniami własnymi Narodowej Agencji,
jest jednym z najważniejszych narzędzi służących
wspieraniu benefi cjentów programu „Młodzież
w działaniu” oraz osób zainteresowanych realiza-
cją projektów młodzieżowych. Dzięki działaniom
podejmowanym w ramach TCP młodzi ludzie oraz
osoby pracujące z młodzieżą mogą zdobywać
nowe kompetencje i wiedzę, a benefi cjenci progra-
mu tworzyć projekty coraz lepszej jakości.
Podobnie jak w roku ubiegłym, przedsięwzięcia
realizowane w Polsce w roku 2009 skupiały się na
wprowadzaniu nowych elementów jakościowych
do szkoleń, realizacji nowych autorskich przedsię-
wzięć, doskonaleniu istniejących strategii poszcze-
gólnych Akcji i programu oraz docieraniu do nowych
benefi cjentów i rozwijaniu umiejętności osób zwią-
zanych z programem od dłuższego czasu.
Co roku w szkoleniach realizowanych w ramach
TCP biorą udział setki osób. Szeroka oferta szkole-
niowa skierowana jest zarówno do tych, którzy nie
realizowali jeszcze projektów w ramach programu,
jak i do tych, którzy chcieliby doskonalić swoje umie-
jętności w pracy z młodzieżą. Szkolenia mają różno-
rodną tematykę, która bezpośrednio nawiązuje do
priorytetów programu. Odbywają się one zarówno
na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym.
Plan Szkoleńi Współpracy
Zorganizowano 51 działań kra-jowych, w których wzięły udział około 1 153 osoby, w tym 9 spo-tkań wewnętrznych o charakte-rze planująco-organizacyjnym.
Każdy moduł PAJP-u składa sięz trzech etapów: kursu szkoleniowe-go, samodzielnego przeprowadzenia miniprojektu pod okiem trenerówi opiekunów szkolenia oraz ze spo-tkania ewaluacyjnego.
TRAINING AND CO-
OPERATION PLAN
jego aspektach: „ja”, „moja organizacja”, „grupa
docelowa” oraz „środowisko, w którym pracuję”.
Dzięki właściwemu przeprowadzeniu i zasto-
sowaniu analizy potrzeb łatwiej jest stworzyć
efektywne i wysokiej jakości projekty. Szkolenie
obejmowało poniższe elementy:
Czym jest analiza potrzeb i jakie ma zasto-
sowanie;
Analiza potrzeb jako narzędzie pracy metodą
projektu;
Grupy docelowe i ich potrzeby; „Ja” i moje
potrzeby; potencjał środowiska lokalnego;
priorytety i potrzeby organizacji reprezento-
wanych przez uczestników szkolenia;
Metody, narzędzia i techniki tworzenia ana-
lizy potrzeb;
Analiza potrzeb w kontekście programu
„Młodzież w działaniu”.
IIUwaga Kreatywność!!!, czyli jak kreatywnie stworzyć innowacyjny projektKonstancin-Jeziorna, 25-29.05.2009 r.
Ponieważ rok 2009 został ogłoszony przez Komi-
sję Europejską Rokiem Kreatywności i Innowacji,
ta tematyka musiała znaleźć odzwierciedlenie
w szkoleniach prowadzonych w tym roku przez
Narodową Agencję. Majowe spotkanie uczestni-
ków Akademii poświęcone było analizie zagadnie-
nia i próbie odpowiedzi na następujące pytania:
kreatywność i innowacja są hasłami, które często
pojawiają się w życiu, ale czy na pewno wiadomo,
co naprawdę się za nimi kryje? Czy rzeczywiście
łatwo podchodzić w sposób kreatywny i innowa-
cyjny do pracy przy realizacji projektu? Jak czę-
sto innowacyjne pomysły się urzeczywistniają?
Czy mamy w sobie odwagę na bycie kreatywnym?
Podczas szkolenia uczestnicy mieli okazję dowie-
dzieć m.in. jak rozbudzić kreatywność swoją i gru-
py, czym są kreatywność pozorna, zarządzanie
1.
2.
3.
4.
5.
Pozaformalna Akademia Jakości Projektu to autorski projekt szko-
leniowy Narodowej Agencji Programu „Młodzież w działaniu”.
Nazwa przedsięwzięcia nawiązuje do zasad, priorytetów i celów
programu.
POZAFORMALNA, ponieważ prowadzona jest z użyciem metod
uczenia się pozaformalnego oraz przyczynia się do większej roz-
poznawalności kompetencji zdobywanych w procesie edukacji po-
zaformalnej.
AKADEMIA, ponieważ składa się z wysokiej jakości szkoleń modu-
łowych, każdorazowo zakończonych certyfi katem PAJP, realizacją
miniprojektu i spotkaniem ewaluacyjnym.
JAKOŚCI, ponieważ ma wpływać na podnoszenie jakości realizo-
wanych działań, w tym projektów dofi nansowanych w ramach pro-
gramu „Młodzież w działaniu”.
PROJEKTU, ponieważ jedną z podstawowych form pracy organiza-
cji pozarządowych, klubów i innych instytucji realizujących różne
działania jest projekt. Jest to także podstawowa jednostka w pro-
gramie „Młodzież w działaniu”.
Odbywające się co roku kolejne moduły szkoleniowe PAJP poruszają
za każdym razem inny temat. Pozaformalna Akademia Jakości Projektu
działa od 2007 roku. Do tej pory zrealizowano szkolenia poświęcone:
uczestnictwu młodzieży, edukacji międzykulturowej, współpracy z me-
diami oraz ewaluacji w projekcie. Publikacje z rezultatami tych szkoleń
można znaleźć na stronie internetowej programu. W roku 2009 kolejne
moduły dotyczyły: kreatywności w projektach młodzieżowych, zarzą-
dzania zespołem w organizacji uczącej się oraz analizie potrzeb. Każdy
moduł PAJP-u składa się z trzech etapów: kursu szkoleniowego, samo-
dzielnego przeprowadzenia miniprojektu pod okiem trenerów i opieku-
nów szkolenia oraz ze spotkania ewaluacyjnego, na którym uczestnicy
dzielą się doświadczeniami z praktycznego wykorzystania wiedzy zdo-
bytej na szkoleniu podczas pierwszego etapu oraz podsumowują swoją
pracę w ramach danego modułu.
Szkolenia Pozaformalnej Akademii Jakości Projektu skierowane są do
osób, które pracują z młodzieżą, mają doświadczenie w realizacji pro-
jektów lokalnych, są zainteresowane rozwijaniem kompetencji w zakre-
sie określonym tematyką kolejnych modułów, a także są związane z kon-
kretną organizacją, instytucją lub klubem, planującym podjęcie działań
skierowanych do młodzieży.
Zakres tematyczny szkoleń w 2009 roku:
IOd potrzeby do projektu, czylipo co i jak przeprowadzać analizę potrzebKonstancin-Jeziorna, 21-25.04.2009 r.
Analiza potrzeb to podstawa wszystkich działań, szczególnie tych re-
alizowanych we współpracy z młodzieżą oraz projektów, których od-
biorcami również mają być młodzi ludzie. Ponieważ jest ona zagadnie-
niem wielowymiarowym, podczas szkolenia skupiono się na czterech
•
•
•
•
TCP
37
Pozaformalna Akademia Jakości
Projektu – PAJP
38
TCPTRAINING AND CO-
OPERATION PLAN
zmianą i rozwiązania systemowe, jak przełamy-
wać schematy myślowe, jak tworzyć środowisko
sprzyjające kreatywności i otoczenie wspomaga-
jące wprowadzenie zmiany, jak stymulować nie
blokując, a także poznać narzędzia wspomagają-
ce kreatywne myślenie.
IIIZarządzanie zespołem w organiza-cji uczącej sięWarszawa, 13-17.10.2009 r.
Program III modułu PAJP obejmował następujące
zagadnienia:
Poznanie różnych podejść do zagadnień
uczenia się i zmiany, w tym nawiązanie do
teorii konstruktywizmu, teorii systemowej
i systemów dynamicznych oraz teorii stref
uczenia się.
Przyjrzenie się własnemu zespołowi jako ze-
społowi uczącemu się, poprzez:
kwestie zarządzania różnorodnością,
w tym rozpoznanie potencjału jednostek,
nawiązanie relacji oraz zawiązanie
zespołu;
scharakteryzowanie świadomego lidera
zespołu;
określenie, czym jest uczenie się i zmia-
na w kontekście zespołu uczącego się.
3. Poznanie modelu Organizacji Uczącej Się,
jej fi lozofi i i dynamiki funkcjonowania, oraz
zapoznanie się z narzędziami wykorzystywa-
nymi w jej tworzeniu.
4. Przyjrzenie się własnej organizacji jako Or-
ganizacji Uczącej Się.
Szkolenia w ramach PAJP prowadzone są aktyw-
nymi metodami pracy, które umożliwiają zaanga-
żowanie wszystkich uczestników. Dyskusje, praca
w małych grupach roboczych, case studies, wspól-
ne przygotowywanie projektów, gry i symulacje…
Uczestnicy otrzymują również komplet materiałów
z teoretycznym opracowaniem każdego z poszcze-
gólnych zagadnień. Ciekawa, odpowiadająca na
potrzeby organizacji tematyka, niewielkie grupy
szkoleniowe oraz stała opieka trenerów podczas
wszystkich etapów poszczególnych modułów spra-
wiają, że od momentu powstania PAJP cieszy się
wśród odbiorców niesłabnącą popularnością.
1.
2.
▸
▸
▸
▸
WIND OF CHANGE – the Creativity and Innovation in
Youth Projects
Konstancin-Jeziorna, 7 – 12.12.2009 r.
„Wind of Change” to kolejne szkolenie nawiązujące swą tematyką do
obchodzonego w 2009 r. Europejskiego Roku Kreatywności i Innowa-
cji. Szkolenie skierowane było do 25-osobowej, międzynarodowej gru-
py uczestników z Krajów Programu, Krajów Europy Wschodniej i Kau-
kazu oraz Europy Południowo-Wschodniej. Zaproszeni uczestnicy to
przede wszystkim osoby doświadczone w realizacji projektów w ramach
programu „Młodzież w działaniu”, które na co dzień działają na rzecz
młodych ludzi.
Cele szkolenia to m.in.:
praca nad kreatywnością liderów i osób pracujących z młodzieżą
podczas tworzenia i realizacji projektów;
refl eksja nad tym, co oznacza „kreatywne podejście do pracy
z młodzieżą”;
przygotowanie liderów i pracowników młodzieżowych na zmianę
w ich środowisku (narzędzia, strategie, metody);
przedefi niowanie pojęć: ‘kreatywność’ i ‘innowacyjność’;
odkrycie potencjału kreatywności tkwiącego w uczestnikach szkolenia;
wymiana doświadczeń i dobrych praktyk.
Szkolenie przeprowadzone było za pomocą innowacyjnych, często
niekonwencjonalnych metod. Podczas jednego z ćwiczeń uczestnicy
proszeni byli, by wyrazić opinię na zadany temat, próbując porozumieć
się z innymi w swoim ojczystym języku. Innym razem, by poinformować
pozostałych o wybranym problemie, przybierając jak najlepiej oddają-
cą go pozę („Sculpt your problem! Forum theatre”) lub razem z innymi
uczestnikami podczas jednej z gier wejść w rolę znanych postaci z fi l-
mów animowanych. Wszystko po to, by uzmysłowić przedstawicielom
organizacji, jak ważne są nowe metody pracy i kreatywność, którą moż-
na uwolnić za pomocą bardzo prostych metod. Tak poprowadzone za-
jęcia prowokowały do dalszej dyskusji i pozwalały spojrzeć na kwestię
pracy z młodzieżą z innej, bardziej twórczej perspektywy.
•
•
•
•
•
•
Podczas jednego z ćwiczeń uczestnicy proszeni byli, by wyrazić opinię na zadany temat, próbując porozumieć się z innymiw swoim ojczystym języku. Innym razem, by poinformować pozostałych o wybranym problemie, przybierając jak najlepiej odda-jącą go pozę [...]
39
TRAINING AND CO-
OPERATION PLAN
TCP
wali o wartości i potencjale tkwiącym w Youthpas-
sie, a także jego roli w rozpoznawalności edukacji
pozaformalnej.
Szkolenie rozpoczęło się od zajęć związanych
z uświadamianiem sobie własnej drogi edukacyj-
nej oraz określeniem oczekiwań co do szkolenia.
Następnie wychodząc od zdobywania nowej dla
uczestników umiejętności (nauka walca), przepro-
wadzono analizę procesu uczenia się: jego kluczo-
wych momentów, obieranych strategii, nastawienia
odbiorców i motywacji. Ćwiczenie było wstępem do
sesji poświęconej nauce uczenia się, wprowadza-
jącej do tematyki ściśle związanej z certyfi katem
Youthpass – jego historii, stojącej za nim idei oraz
wymiaru praktycznego, związanego z zastosowa-
niem certyfi katu w przypadku projektów szkoleń.
Szkolenie zakończyło się oczywiście próbą tworze-
nia certyfi katów dla uczestników spotkania.
Młodzieżowa Akademia Lokalnych Liderów MALLSpotkanie 1. „Ja jako lider”
Jadwisin, 10 – 15.11.2009 r.
MALL to trwający ponad siedem miesięcy cykl trzech warsztatów,
który został opracowany z myślą o młodych ludziach, aktywnie
działających w swoich miejscowościach, dzielnicach i osiedlach.
Miał za zadanie rozwijać umiejętności liderskie, wskazywać, na czym
polega sztuka bycia dobrym liderem, oraz uczyć jak skutecznie działać
w grupie i w swoim otoczeniu. Założeniem organizatorów było wspieranie
aktywnych młodych osób poprzez przekazanie wiedzy oraz umiejętności,
które ułatwią im prowadzenie działań w ich lokalnych środowiskach.
Szkolenia odnosiły się kolejno do zadań i roli lidera, odniesienia tej
roli do grupy, badania i odpowiadania na potrzeby społeczności lokalnej
oraz możliwości działania w środowisku lokalnym przy wykorzystaniu
różnorodnych narzędzi. Wielką rolę pełniło tu przygotowywanie uczest-
ników do przekazywania nabytej wiedzy, umiejętności i postaw swoim
rówieśnikom. Przyjęte podejście pozwalało modelować nie tylko pro-
ces rozwoju uczestników Akademii, ale także ich grup rówieśniczych,
a przez to pośrednio oddziaływać na ich społeczność lokalną.
Do udziału w cyklu zostały zaproszone 24 osoby w wieku 15 – 23 lat,
mieszkające w miejscowościach rozsianych po całej Polsce, które na
co dzień funkcjonują w społecznościach lokalnych jako liderzy grup
młodzieżowych. W listopadzie 2009 roku odbyło się pierwsze spotka-
nie z nowego cyklu MALL, zatytułowane „Ja jako
lider”. Uczestnicy wzięli udział w czterodniowym
dynamicznym szkoleniu wykorzystującym interak-
tywne metody. Poruszane zagadnienia to: proces
grupowy, role grupowe, rola i zadania lidera, ana-
liza posiadanych kompetencji, proces uczenia się
i komunikacja.
Podczas szkolenia bardzo duży nacisk położono
na kwestie dotyczące bezpośrednio uczestników
Akademii jako przedstawicieli konkretnych grup,
działających w swoim środowisku i konkretnym
kontekście. Wszystkie punkty programu odnosi-
ły się do grup, w których na co dzień są aktywni
MALLowicze/-ki. Dużo uwagi poświęcono kwestii
transferu tego, czego się uczyli młodzi liderzy do
ich grup rówieśniczych, z którymi pracują. Wiele
sesji prowadzono równolegle; ćwiczenia odby-
wały się w dwóch 12-osobowych grupach, często
dzielonych na jeszcze mniejsze zespoły, co uła-
twiało zaangażowanie wszystkich uczestników.
Wszystkie sesje wprowadzane były praktycznymi
ćwiczeniami, opierającymi się również na zainte-
resowaniach uczestników i pozwalającymi im na
bieżąco utrwalać umiejętności. Okazuje się, że na-
wet zwykła gra w mafi ę może stanowić podstawę
do zajęć na temat komunikacji w grupie.
“Youthpass – yes we train”
Warszawa, 3 – 8.11.2009 r.
Promocja uznawalności edukacji pozaformalnej, a wraz z nią cer-
tyfi katu Youthpass, który wspiera proces uczenia w jej ramach,
jest istotną kwestią w programie „Młodzież w działaniu”. W listo-
padzie pod okiem międzynarodowej grupy trenów odbyło się szkolenie
na temat tego, czym jest certyfi kat i w jaki sposób stosować go podczas
realizacji kursów szkoleniowych realizowanych w Akcji 3. i Akcji 4.3.
programu. W spotkaniu wzięła udział grupa 16 osób z 11 krajów: Turcji,
Polski, Czech, Francji, Belgii, Białorusi, Estonii, Norwegii, Słowacji, Ar-
menii i Bułgarii. Szkolenie poświęcone było przede wszystkim refl eksji
nad procesem uczenia się i zdobywania nowych kompetencji podczas
działań o charakterze pozaformalnym. Uczestnicy poznali nowe możli-
wości, metody i narzędzia przydatne w procesie samooceny, dyskuto-
40
nesu, wysłuchało serii inspirujących wykładów. Narodowa Agencja
Programu „Młodzież w działaniu” brała udział w tym wydarzeniu,
a Zespół Promocji i Informacji był zaangażowany w jego przygotowania.
Idea roku była również promowana podczas spotkań informacyjnych
i szkoleń dla benefi cjentów oraz w biuletynie wydawanym wraz z Euro-
deskiem i w newsletterze.
Maj 2009 r. upłynął pod znakiem obchodów związanych z 5-leciem
obecności Polski w Unii Europejskiej. W tym czasie odbyły się dwa wy-
darzenia, w których uczestniczyła Narodowa Agencja. Pierwsze z nich to
organizowane przez Polską Fundację im. Roberta Schumana XVI Polskie
Spotkania Europejskie (PSE), drugie – Bieg „Od Konstytucji 3 maja do
Unii Europejskiej” zorganizowany przez Urząd Komitetu Integracji Euro-
pejskiej i Urząd Miasta St. Warszawy. Celem Spotkań jest szerzenie idei
integracji europejskiej oraz mobilizacja do aktywnego obywatelstwa
europejskiego, a także promocja Unii Europejskiej w Polsce. Ich zwień-
czeniem jest Parada Schumana, w której Narodowa Agencja Programu
„Młodzież w działaniu” bierze udział już od kilku lat, reprezentowana
przez grupę benefi cjentów, pracowników Narodowej Agencji oraz oso-
by pracujące z młodzieżą. W stoisku programu „Młodzież w działaniu”
zespół Narodowej Agencji przez cały dzień udzielał informacji na temat
możliwości oferowanych przez program. Wszyscy zainteresowani otrzy-
Jak co roku w lutym i marcu 2009 r. program
„Młodzież w działaniu” był obecny na Tar-
gach Edukacyjnych. Tym razem udało się
odwiedzić aż siedem miast w Polsce: Łódź, Lublin,
Szczecin, Warszawę, Wrocław, Poznań i Kraków.
Odwiedzająca targi młodzież, jej nauczyciele
i rodzice, mogli nie tylko otrzymać materiały pro-
mocyjne i publikacje dotyczące programu „Mło-
dzież w działaniu”, ale także spotkać się z osobami
reprezentującymi inne programy i inicjatywy edu-
kacyjne koordynowane przez Fundację Rozwoju
Systemu Edukacji. Targi pozwalają również na or-
ganizację warsztatów tematycznych, podczas któ-
rych można przekazywać informacje o programie
w sposób zorganizowany i lepiej docierać do jego
odbiorców. Dzięki temu w 2009 roku możliwe było
połączenie spotkań informacyjnych w różnych
miastach Polski z wyjazdami na targi.
31 marca 2009 roku odbyła się inauguracja
Europejskiego Roku Kreatywności i Innowacji
(ERKiI) w Polsce, zorganizowana przez Fundację
Rozwoju Systemu Edukacji – Narodową Agen-
cję Programu „Uczenie się przez całe życie”. Po-
nad pięciuset uczestników z całej Polski w Sali
Koncertowej Pałacu Kultury i Nauki w Warsza-
wie, wśród nich przedstawiciele świata edukacji
i nauki, kultury i sztuki, a także polityki i biz-
KALENDARIUM
WYDARZENIAst
ycze
ń
mar
zec
czer
wie
c
maj
kwie
cie
ń
luty
KALENDARIUM
W sierpniu i wrześniu w okolicach Starego Miasta
w Warszawie można było obejrzeć wystawę zdjęć
dokumentalnych z projektów zorganizowanych
w ramach programów edukacyjnych koordyno-
wanych przez Fundację Rozwoju Systemu Eduka-
cji, zatytułowaną „IMPULS”. Tematyka wystawy
związana była z obchodami Europejskiego Roku
Kreatywności i Innowacji. Wystawa to wynik trwa-
jącej cały rok sesji fotografi cznej zorganizowanej
przez Zespół Promocji i Informacji, podczas której
zespół reportersko-fotografi czny odwiedził benefi -
cjentów programów w trakcie realizacji działań pro-
jektowych. Na wystawie zaprezentowane zostały
cztery projekty programu „Młodzież w działaniu”
zrealizowane m.in. w ramach Akcji 1.3. Młodzież
w Demokracji i Akcji 5.1. Spotkania młodzieży i osób
odpowiedzialnych za politykę młodzieżową. Każde
zdjęcie zostało opatrzone opisem dotyczącym pro-
jektu w języku polskim i angielskim. Wystawa wy-
pożyczana jest obecnie na prośbę benefi cjentów
i ośrodków szkolących, dzięki czemu efekty projek-
tów ma szansę zobaczyć szersza grupa odbiorców.
Odbywające się we wrześniu Ekonomiczne
Forum Młodych Liderów w Nowym Sączu, pro-
gram partnerski Forum Ekonomicznego w Kryni-
cy, co roku gromadzi przedstawicieli młodzieży
z 30 państw Unii Europejskiej i krajów sąsiadują-
cych z UE. To również od kilku lat stałe wydarze-
nie w kalendarium Narodowej Agencji. Forum jest
miejscem dyskusji i refl eksji na temat istotnych
problemów i wyzwań stojących przed Europą,
w szczególności na temat roli młodego pokolenia
w dokonujących się przemianach społecznych
i gospodarczych na kontynencie europejskim.
Od 2006 roku Narodowa Agencja współtworzy
mywali pakiet publikacji i materiałów promocyjno-informacyjnych. Pa-
radzie Schumana towarzyszyło duże zainteresowanie mediów polskich
i zagranicznych. Relacje z Parady Schumana pojawiły się m.in. w TVP,
w komercyjnych mediach polskich oraz mediach zagranicznych. W ra-
mach PSE w siedzibie Narodowej Agencji odbyło się dwudniowe spo-
tkanie warsztatowe z nauczycielami, którym zaprezentowano programy
adresowane do młodzieży, w tym program „Młodzież w działaniu”.
W maju Narodowa Agencja zorganizowała również Dzień Otwarty dla
młodzieży, podczas którego młodzi ludzie mieli szansę zobaczyć, jak
wygląda codzienna praca w Fundacji, uczestniczyć w prezentacji progra-
mu i zrealizowanych projektów, a także przedyskutować z pracownikami
poszczególnych Akcji pomysły na własne przedsięwzięcia.
Nowym podejściem w docieraniu z informacją o programie do nowych
grup odbiorców jest obecność programu „Młodzież w działaniu” na coraz
bardziej popularnych wśród młodzieży festiwalach i zlotach, podczas
których organizatorzy zapewniają przestrzeń do prezentacji inicjatyw
i przedsięwzięć instytucjom i organizacjom działającym na rzecz młodych
ludzi. W czerwcu 2009 roku młodzież mogła dowiadywać się o możliwo-
ściach dofi nansowania działań w ramach programu, ofercie szkoleniowej
oraz konsultować swoje pomysły podczas warszawskiego festiwalu Wi-
słostrada, w lipcu – podczas festiwalu SLOT ART w Lubiążu.
Podczas Wisłostrady odbyły się pokazy fi lmów na temat programu oraz
zorganizowane przez benefi cjentów programu „Młodzież w działaniu”
warsztaty taneczne Streetdance, Hip-Hop, Funk, Locking, Popping, Disco,
Crump. Zajęcia poprowadziły trenerki ze Szkoły Tańca Sonic Dance.
41
WYDARZENIA
gru
dzi
eń
list
op
ad
pa
ździ
ern
ik
wrz
esi
eń
sier
pie
ń
lipie
c
CIĄG DALSZYNA STR. 42
42
to przedsięwzięcie, organizując warsztaty dla
uczestników forum, we współpracy z Nowosądec-
kim Urzędem Miasta spotkania informacyjne dla
młodzieży i nauczycieli, a także wspierając pro-
mocję samego wydarzenia. Forum jest ważnym
miejscem spotkań i dyskusji międzynarodowej
grupy młodzieży. Takie spotkania często skutkują
podejmowaniem wspólnych przedsięwzięć part-
nerskich lub powstawaniem nowych programów
dla młodzieży. Poza spotkaniami z ludźmi polityki
i biznesu oraz uczestnictwem w panelach dysku-
syjnych Forum Ekonomicznego w Krynicy młodzi lu-
dzie mieli szansę poznać się bliżej, zaprezentować
swoją historię, tradycję, kuchnię i stroje podczas
wieczoru kulturowego, jednoczącego wszystkich
uczestników spotkania w różnorodności. Pełna re-
lacja ze tego niezwykłego spotkania znajduje się
na stronie http://www.forum-leaders.eu.
We wrześniu 2009 r. program „Młodzież w dzia-
łaniu” promowany był również podczas Salonu
Maturzystów PERSPEKTYWY, który odbywa się
w 18 największych ośrodkach akademickich i gro-
madzi około 210 tys. młodych ludzi z całej Polski.
Stoisko Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji można
było odwiedzić w Zielonej Górze, Olsztynie i War-
szawie.
10 grudnia 2009 r. roku Narodowa Agencja, we
współpracy z Polską Konfederacją Pracodawców
Prywatnych Lewiatan, zorganizowała konferencję
„Edukacja pozaformalna a rynek pracy”, której
celem była próba znalezienia odpowiedzi na pyta-
nie, czy i w jakim zakresie edukacja pozaformalna
może uzupełniać tę prowadzoną tradycyjnymi me-
todami i czy kwalifi kacje, których zdobycie umoż-
liwia, są pożądane przez pracodawców. Podczas
konferencji podkreślona została rola programu
„Młodzież w działaniu” jako narzędzia umożliwia-
jącego zdobycie nowych umiejętności w ramach
kompetencji kluczowych. Konferencja skierowa-
na była do organizacji i instytucji działających
na rzecz młodzieży, przedstawicieli edukacji po-
zaformalnej i formalnej, pracodawców i młodych
praktyków. Uczestniczyło w niej 150 osób. Relacja
z konferencji znajduje się na kolejnych stronach
Raportu 2009.
Na jakie umiejętności zwracają uwagę pracodawcy? W jaki spo-
sób wyrównywać szanse wśród młodzieży na rynku pracy? Czy
udział w inicjatywach pozaszkolnych może uzupełniać edukację
formalną? I najważniejsze – jaką rolę odgrywa edukacja pozaformalna
i kształtowane w jej ramach kwalifi kacje w zdobywaniu zatrudnienia? Na
te pytania starali się odpowiedzieć pracodawcy, samorządowcy, eksper-
ci w zakresie edukacji oraz młodzi praktycy, którzy wzięli udział w kon-
ferencji „Edukacja pozaformalna a rynek pracy”, zorganizowanej przez
Narodową Agencję Programu „Młodzież w działaniu”, Fundację Rozwoju
Systemu Edukacji przy współpracy z partnerem strategicznym – Polską
Konfederacją Pracodawców Prywatnych Lewiatan. Na konferencję przy-
byli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa
Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Spo-
łecznej. Uczestniczyło w niej 150 osób.
Konferencję otworzyła sesja plenarna, wprowadzająca uczestników
w główne zagadnienia spotkania. Zaproszeni do zabrania głosu eksper-
ci w swoich wystąpieniach mówili o sytuacji młodzieży na rynku pracy,
możliwościach stwarzanych przez edukację pozaformalną i formalną,
perspektywie pracodawców i własnych doświadczeniach związanych
z zaangażowaniem w działania edukacyjne poza formalnym systemem
edukacji a późniejszym sukcesem zawodowym.
Z zaprezentowanych przez pana Krzysztofa Kosełę, profesora Uni-
wersytetu Warszawskiego w Instytucie Socjologii, badań wynika, że aż
KALENDARIUM / KONFERENCJA
WYDARZENIA
Konferencja„Edukacja pozaformalna
a rynek pracy”
Warszawa, 10.12.2009 r.
Na jakie umiejętności zwracają uwagę praco-dawcy? W jaki sposób wyrównywać szan-se wśród młodzieży na rynku pracy? Czy udział w inicjatywach pozaszkolnych może uzupełniać edukację formalną?
EKONOMICZNE FORUM MŁODYCH LIDERÓW
43
70% młodych ludzi zamierza ukończyć studia wyższe, a 60% w przyszło-
ści widzi siebie jako niezależnych przedsiębiorców. Pod tym względem
znajdują się w czołówce rówieśników z innych krajów europejskich.
Niestety nie idzie to w parze z zaangażowaniem społecznym i aktyw-
nością obywatelską: taka sama liczba młodych ludzi zdecydowanie od-
rzuca możliwość przynależności do jakiejkolwiek struktury politycznej,
a w przypadku bezrobocia jest skłonna do pracy w szarej strefi e (trzeci
wynik wśród krajów europejskich). O trudnościach i szansach stwarza-
nych przez edukację formalną, pozaformalną i zawodową opowiadał pan
Jacek Kurzępa, profesor SWPS we Wrocławiu. Niewątpliwą zaletą edu-
kacji formalnej jest jej obowiązkowość, pozaformalnej dostosowanie do
bieżących potrzeb uczestników, niezależnie od ich wieku, a zawodowej
– nastawienie na konkretne umiejętności. Do wad edukacji formalnej
i zawodowej można zaliczyć zbyt wolne przystosowywanie się do wyma-
gań rynku pracy, czego nie można powiedzieć o edukacji pozaformalnej.
Jednak jej minusem jest brak certyfi kacji potwierdzającej kompetencje
nabyte w jej trakcie, co w rezultacie utrudnia prezentację nowych umie-
jętności przed pracodawcą. Pan Jeremi Mordasewicz, ekspert i doradca
PKPP Lewiatan, w swojej wypowiedzi odniósł się do sytuacji młodzieży
starającej się o zatrudnienie. Stopa bezrobocia wśród młodzieży jest
wysoka w wielu krajach Unii Europejskiej, dodatkowo na jej powięk-
szenie ma wpływ światowy kryzys ekonomiczny. Korzystne statystyki
dotyczące kryzysu w Polsce nie powinny być jednak powodem do zbyt-
niego optymizmu, gdyż Polska nadal jest daleko w tyle pod względem
modernizacji gospodarki za innymi krajami Unii Europejskiej. Kwestia wzrostu zatrudnienia hamowana jest przez zbyt wolno przebiega-jące reformy dotyczące m.in. świadczeń społecznych i prywatyza-cji, co utrudnia powstawanie nowych miejsc pracy i demotywuje w podejmowaniu decyzji o aktywności zawodowej osób w wieku przedemerytalnym. Natomiast sama młodzież, która korzysta z oferty
edukacji pozaformalnej i formalnej, często świetnie przygotowana pod
względem merytorycznym do pracy na stanowiskach, o jakie się stara,
jest przyzwyczajona do akceptacji nieetycznych zachowań w środowisku
szkolnym i akademickim, które nie kształtują w niej etosu pracy. Dlate-
go wśród najbardziej poszukiwanych u kandyda-
tów cech pracodawcy wymieniają dwie: uczciwość
i poczucie odpowiedzialności. O doświadczeniach
wynikających z edukacji pozaformalnej oraz o jej
efektach mających wpływ na karierę zawodową
młodzieży opowiadał pan Grzegorz Radłowski,
trener biznesu i coach. Na przykładzie życia mło-
dego człowieka, który zaczyna od uczestnictwa
w prostych pozaszkolnych inicjatywach i z biegiem
lat angażuje się w coraz bardziej złożone projekty,
zostały przedstawione możliwości zdobywania
nowych umiejętności i nauki przedsiębiorczości.
Nauka w ramach edukacji pozaformalnej umożli-
wia zaangażowanie młodzieży w pracę organizacji
pozarządowych, zakładanie własnych stowarzy-
szeń, a także przyjmowanie roli „mistrza” – lidera
wspierającego i zachęcającego do działania innych
młodych ludzi, który przekazuje dalej zdobyte do-
świadczenia.
Po sesji plenarnej odbyło się pięć paneli dys-
kusyjnych rozwijających główny temat spotkania.
Panel pierwszy dotyczył efektów edukacji poza-
formalnej cenionych przez pracodawców. Dysku-
sja toczyła się wokół obecnych tendencji na rynku
pracy, wiedzy i umiejętności oczekiwanych przy
zatrudnieniu oraz tego, które z nich są wynikiem
edukacji pozaformalnej. Nauka poza szkołą jako
szansa na rozwój bez barier była tematem dru-
giego panelu dyskusyjnego. Zostały w nim zapre-
KONFERENCJA
WYDARZENIA
Z zaprezentowanych przez pana KrzysztofaKosełę, profesora Uniwersytetu Warszawskiegow Instytucie Socjologii, badań wynika, że aż 70% młodych ludzi zamierza ukończyć studia wyższe, a 60% w przyszłości widzi siebie jako niezależ-nych przedsiębiorców.
CIĄG DALSZYNA STR. 44
44
KONFERENCJA
WYDARZENIA
zentowane wyniki badań dotyczące młodzieży
niepełnosprawnej, z problemami adaptacyjnymi
i bezrobotnej ze środowisk dotkniętych margi-
nalizacją społeczną. Uczestnicy i eksperci pa-
nelu trzeciego zgodzili się z postawioną tezą, że
edukacja formalna w obecnym kształcie nie od-
powiada na potrzeby pracodawców, a inicjatywy
pozaszkolne mogą stanowić jej doskonałe uzu-
pełnienie; jednak aby tak się stało, konieczne są
zmiany w podejściu do obu tych form zdobywania
nowych umiejętności. O potrzebie certyfi kowania
i walidacji kompetencji zdobytych poza szkołą
i uczelnią rozmawiano podczas panelu czwarte-
go. Zaprezentowane zostały dwa rodzaje doku-
mentów umożliwiających prezentowanie kompe-
tencji: Europass i Youthpass. Ostatni panel został
poświęcony możliwościom nawiązania współ-
pracy pomiędzy pracodawcami a organizatorami
edukacji pozaformalnej na rzecz młodych ludzi
wchodzących na rynek pracy. Eksperci omówili
dwa programy przygotowane przez pracodawców
(Warzelnia Talentów i Akademia Augustowska)
oraz inicjatywę współpracy z pracodawcami i or-
ganizacjami pozarządowymi stworzoną na rzecz
studentów i absolwentów wchodzących na rynek
pracy – konkurs „Grasz o staż”.
Konferencję zamknęła sesja podsumowująca,
podczas której zaprezentowano wnioski ze wszyst-
kich wyżej opisanych paneli. Temat edukacji poza-
formalnej, kompetencji i rynku pracy jest bardzo
szeroki, dlatego konferencja może stanowić wstęp
i zapowiedź dalszych dyskusji, których potrze-
bę potwierdzili wszyscy uczestnicy spotkania.
W szeroko rozumianej edukacji pozaformalnej i wykorzystywa-nych w niej metodach tkwi ogromny potencjał, który powinien być jak najszerzej rozpropagowany. Eksperci zgadzają się co do koniecz-
ności określenia spójnego systemu certyfi kacji i walidacji zdobywanych
w jej ramach kompetencji, tworzonego we współpracy z pracodawcami.
Ważne jest również, aby uwzględniać wymagania rynku pracy przy wy-
znaczaniu kierunków i celów we wszystkich rodzajach edukacji, a także
uczyć młodych ludzi świadomego uczestnictwa w działaniach edukacyj-
nych i skutecznej prezentacji nabytych poprzez nie umiejętności.
W konferencji udział wzięli: dr hab. Jacek Kurzępa, prof. SWPS, dr hab.
Krzysztof Koseła, prof. UW, Anita Wojtaś-Jakubowska, PR i B2B marke-
ting manager, Grupa Pracuj, Sp. z o.o., Marta Piasecka, kierownik Biura
Karier UW, dr Ewa Giermanowska, Ośrodek Badań Młodzieży ISNS UW,
Urszula Kowalska, Ochotnicze Hufce Pracy, Piotr Sarnecki, ekspert ds.
Rynku Pracy i Prawa Europejskiego w Dep. Dialogu Społecznego i Sto-
sunków Pracy PKPP Lewiatan, Stanisław Drzażdżewski, radca general-
ny w MEN, Klaudia Wojciechowska, naczelnik Wydziału ds. Organizacji
Pozarządowych i Młodzieży w Dep. Komunikacji Społecznej MEN, Anna
Atłas, dyrektor programu „Uczenie się przez całe życie”, Tomasz Lubotz-
ki, trener w Narodowej Agencji Programu „Młodzież w działaniu”, dr hab.
Ireneusz Białecki, prof. UW, dyrektor CBPNiSzW UW, Witold Woźniak,
wicedyrektor KOWEZiU, członek Zespołu Ekspertów ds. Krajowych Ram
Kwalifi kacji, Agnieszka Miliszkiewicz-Pajdzińska, mł. specjalista ds.
budowania wizerunku pracodawcy, Grupa Żywiec S.A., Anna Budzich,
koordynator „Grasz o staż” PricewaterhouseCoopers. Moderatorzy pa-
neli: Grzegorz Radłowski, trener biznesu, coach, Agnieszka Moskwiak,
koordynatorka Akcji 2. Wolontariat Europejski w programie „Młodzież
w działaniu”, Marcin Sińczuch, Ośrodek Badań Młodzieży ISNS UW,
Agnieszka Szczepanik, zespół trenerów Narodowej Agencji Programu
„Młodzież w działaniu”, Radosław Ciszewski, Biuro Poselskie Posła do
Parlamentu Europejskiego, dyrektor biura prof. Danuty Hübner.
Patronat honorowy: Minister Edukacji Narodowej. Partner strategicz-
ny: Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan. Patrona-
ty medialne: HRK.pl Portal Rynku Pracy, GazetaPraca.pl, Edulandia.pl,
O Szkole.pl, Perspektywy.pl.
Uczestnicy i eksperci panelu trzeciego zgodzili się z postawioną tezą, że edukacja formalna w obecnym kształcie nie odpowiada na potrzeby pracodawców, a inicjatywy pozaszkolne mogą stanowić jej doskonałe uzupełnienie; jednak aby tak się stało, konieczne są zmiany w po-dejściu do obu tych form zdobywania nowych umiejętności.
KONFERENCJA „EDUKACJA POZAFORMALNA A RYNEK PRACY”
SIEĆ EURODESK POLSKA
ropejskich programach fi nansujących działalność
młodzieżową. W roku 2009 ukazało się 6 numerów
„Twojego Eurodesku”.
Wydano też dwa specjalne dodatki tematyczne.
Dodatek kwietniowy w całości poświęcony został
wyborom do Parlamentu Europejskiego. Wśród
wielu informacji i ciekawostek o Europarlamencie
znalazły się w nim m.in. sonda z przedstawicielami
showbiznesu na temat eurowyborów oraz apele do
młodzieży o udział w wyborach prezydenta Lecha
Kaczyńskiego, premiera Donalda Tuska i przewod-
niczącego Parlamentu Europejskiego – Jerzego
Buzka. Drugi dodatek „Kreatywność i Innowacje”
został wydany w czerwcu z okazji Europejskiego
Roku Kreatywności i Innowacji. W gazetce znala-
zły się m.in. wywiady z Lechem Wałęsą, ambasa-
dorem Roku, oraz ekspertami od innowacji – psy-
chologiem Jackiem Santorskim, prof. Wojciechem
Cellarym i Pawłem Bochniarzem. Słowo wstępne
do gazetki napisał wiceminister w Ministerstwie
Edukacji Narodowej, koordynator Roku w Polsce
– Krzysztof Stanowski.
„Twój Eurodesk” (i wszystkie dodatki tema-
tyczne) jest wysyłany bezpośrednio do ponad
2 500 odbiorców – w większości organizacji
młodzieżowych i instytucji pracujących na rzecz
młodzieży. Pozostała część nakładu trafi a do re-
gionalnych i lokalnych punktów Eurodesk Polska,
które rozpowszechniają gazetki w swoich mia-
stach i regionach.
Publikacje W nakładzie 30 tys. egzemplarzy ukazała się pu-
blikacja „Na biało, czyli jak legalnie pracować
Kilkadziesiąt dwugodzinnych sesji z młodzieżą na temat Parlamen-
tu Europejskiego przeprowadzili konsultanci Eurodesk Polska
przed wyborami do Parlamentu Europejskiego – to najważniejsze
działanie sieci Eurodesk Polska, do której w minionym roku przystąpi-
ło 17 nowych organizacji i instytucji. Ponadto odpowiedziano na kilka
tysięcy pytań, wydano sześć newsletterów, dwie gazetki tematyczne
i jedną publikację. Przez cały rok rozpowszechniano informacje za po-
mocą elektronicznego newslettera, aktualizowano zawartość bazy
danych oraz intensywnie pracowano nad nową stroną internetową. To
w skrócie bilans działalności Eurodesku w 2009 roku.
Odpowiadanie na pytaniaW roku 2009 konsultanci Krajowego Biura Eurodesk Polska (KBE) od-
powiedzieli na ponad tysiąc pytań. Do tej liczby należy dodać pytania,
na które odpowiedzieli konsultanci regionalnych i lokalnych punktów
Eurodesk Polska. Na podstawie raportów składanych Krajowemu Biuru
Eurodesk Polska ich liczbę można oszacować na ok. 2-3 tysiące. Więk-
szość pytań została zadana za pośrednictwem Internetu. Z roku na rok
rośnie też liczba pytań zadawanych telefonicznie. Odpowiedzi na pyta-
nia zadawane e-mailem poddawane są ocenie osób zadających pytanie,
które pod każdą odpowiedzią otrzymują prośbę o jej ewaluację za pomo-
cą internetowej ankiety. Szacuje się, że na pytania ankiety odpowiada
mniej więcej 10 % osób, które zadają pytania do KBE, co należy uznać za
próbkę upoważniającą do wyciągnięcia wniosku, że trafność i wartość
odpowiedzi udzielanych przez pracowników KBE stoi na bardzo wysokim
poziomie. Zdecydowana większość osób jest zadowolona z otrzymanej
odpowiedzi i deklaruje, że była ona pomocna. W ponad połowie przy-
padków odpowiedzi przerosły oczekiwania pytających, czego potwier-
dzeniem są liczne komentarze mówiące o „pozytywnym zaskoczeniu”.
„Twój Eurodesk” – biuletyn Eurodesk PolskaWydawany od kwietnia 2005 r. biuletyn „Twój Eurodesk” ukazuje się co
dwa miesiące wraz z biuletynami programów „Młodzież w działaniu”
i „Uczenie się przez całe życie”. Zawiera bieżące informacje o młodzie-
żowych wydarzeniach w Europie, konkursach, nowych źródłach informa-
cji, grupach poszukujących partnerów oraz informacje o polskich i eu-
45
EURODESK
„Twój Eurodesk” (i wszystkiedodatki tematyczne) jest wy-syłany bezpośrednio do ponad2 500 odbiorców – w większo-ści organizacji młodzieżowychi instytucji pracujących na rzecz młodzieży.
46
SIEĆ EURODESK POLSKA
EURODESK
w Europie”. To już jej czwarta edycja. „Na biało...”
jest jedną z trzech publikacji Eurodesk Polska dla
młodzieży. Pozostałe dwie to wydane w latach
wcześniejszych, ale cały czas rozpowszechniane
„Altruista w akcji, czyli wszystko, co chcesz wie-
dzieć o wolontariacie za granicą” oraz „Studiowa-
nie to wyzwanie, czyli jak zdobyć indeks w Euro-
pie”. Wszystkie publikacje są rozpowszechniane
w całej Polsce przez organizacje i instytucje, przy
których działają regionalne i lokalne punkty Euro-
desk Polska.
Elektroniczny newsletterBieżące wiadomości Eurodesku wysyłane były
drogą elektroniczną. Pod koniec roku 2009 trafi ały
do 6 412 odbiorców – o 758 więcej niż w poprzed-
nim roku. Eurodesk wysyła również newsletter
zatytułowany „Poszukują partnerów. Zapraszają
do projektów”, zawierający informacje o grupach
poszukujących partnerów, szkoleniach, konkur-
sach seminariach i innych wydarzeniach, skiero-
wanych do młodzieży i osób pracujących z mło-
dzieżą. To jedyny tego typu newsletter w Polsce,
o czym świadczy fakt iż informacje w nim zawarte
były powielane przez wiele organizacji, instytucji
i podmiotów zajmujących się informacją europej-
ską i młodzieżową, takich jak warszawski punkt
Europe Direct, czy Ministerstwo Edukacji Naro-
dowej, które część aktualności Eurodesk Polska
umieszczało na swojej stronie internetowej w dzia-
le „Partnerzy społeczni”.
Współpraca w sieciW roku 2009 do sieci Eurodesk Polska przystąpi-
ło siedemnaście nowych organizacji i instytucji
m.in. trzy w woj. zachodniopomorskim (Pyrzowice,
Gryfi ce, Goleniów), dwie w woj. łódzkim (Wieluń,
Ozorków), pięć w kujawsko-pomorskim (Mogilno,
Nakło, Inowrocław, Żnin, Włocławek). We wszyst-
kich wymienionych miastach powstały Lokalne
Punkty Informacyjne Eurodesk Polska. Ponadto powstały trzy nowe
punkty regionalne – w Warszawie, Lesznie i Rzeszowie. Pod koniec roku
2009 do sieci Eurodesk Polska należało 86 organizacji.
Wszyscy nowi konsultanci wymienionych punktów zostali gruntownie
przeszkoleni w czasie trzech dwudniowych szkoleń wstępnych, zorgani-
zowanych w Sopocie (kwiecień), Wrocławiu (czerwiec) i Łodzi (listopad).
Czwarte szkolenie odbyło się w październiku w Warszawie – wzięli w nim
udział nowi konsultanci organizacji i instytucji, które wcześniej przystą-
piły do sieci.
Lekcje Eurodesk Polska Lekcje Eurodesku to pięć zestawów temtycznych: „Euroszanse”, „Euro-
wolontariat”, „Europraca”, „Eurostudiowanie” oraz sesja zwiększająca
świadomość europejską „...wydaje ci się, że już wszystko wiesz?”, opra-
cowanych dla młodzieży szkolnej i prowadzonych w formie zajęć szkol-
nych przez odpowiednio przygotowanych regionalnych konsultantów
Eurodesku. W roku 2009 przeprowadzono 284 lekcje, w których uczest-
niczyło 6 964 uczniów.
Młodzież ma głosJednym z ważniejszych działań Eurodesk Polska w roku 2009 był projekt
„Młodzież ma głos”, w ramach którego w maju i czerwcu 15 konsultan-
tów regionalnych i lokalnych przeprowadziło 90 dwugodzinnych sesji na
temat Parlamentu Europejskiego. Wzięło w nich udział 2 722 uczniów.
Motywem przewodnim wszystkich sesji były czerwcowe wybory do Par-
lamentu Europejskiego. Uczniowie odpowiadali na pytania quizu, pozna-
wali zasady działania Parlamentu, cele i założenia europejskiej polityki
młodzieżowej i ofertę PE dla młodzieży. Dowiadywali się, jak „skontak-
tować się z Unią Europejską” i wpływać na decyzje podejmowane przez
Pod koniec roku 2009 do sieci Eurodesk Polska należało 86 organizacji.
47
EURODESK
unijne instytucje, w szczególności Parlament Europejski. W ramach pro-
jektu „Młodzież ma głos” nakręcony został również reportaż, którego
bohaterami byli uczestnicy trzech sesji „...wydaje ci się, że już wszystko
wiesz” przeprowadzonych w Warszawie, Skierniewicach i Starogardzie
Gdańskim. Reportaż zatytułowany „Eurowybory – młodzież ma głos”
dwukrotnie, tuż przed wyborami, wyemitował Polsat News. Został też
umieszczony w serwisie Youtube.
Spotkania i szkolenia Oprócz szkoleń wprowadzających, szkoleń z lekcji Eurodesku oraz szko-
lenia dla uczestników projektu „Młodzież ma głos” Krajowe Biuro Eu-
rodesk Polska zorganizowało jeszcze dwa ważne wydarzenia – roczne
spotkanie sieci Eurodesk Polska oraz szkolenie dla konsultantów punk-
tów regionalnych i lokalnych.
Zorganizowane w lutym spotkanie roczne poświęcone było możliwo-
ściom współpracy z innymi organizacjami, sieciami i podmiotami zaj-
mującymi się informacją europejską i młodzieżową. W spotkaniu wzięli
udział przedstawiciele następujących sieci: Europe Direct i Centrów Do-
kumentacji Europejskiej, SOLVIT, Karty Euro<26>, Euroguidance, ENIC/
NARIC, Punktów informacji o Funduszach Europejskich, Enterprise Eu-
rope Network, Szkolnych Klubów Europejskich. Tematem listopadowego
szkolenia rocznego był program „Młodzież w działaniu”. Szkolenie zor-
ganizowano przy współpracy z Narodową Agencją Programu „Młodzież
w działaniu”.
Europejski Portal MłodzieżowyKrajowe Biura Eurodesku we wszystkich krajach odpowiadają za po-
wstały z inicjatywy Komisji Europejskiej Europejski Portal Młodzieżowy.
Nie inaczej było w roku ubiegłym, systematycznie aktualizowano zawar-
tość Portalu, srawdzano i aktualizowano adresy internetowe znajdujące
się na portalu oraz ich opisy i tłumaczono portalowe aktualności.
Jak wynika z prowadzonych przez Komisję Europejską comiesięcz-
nych statystyk, Polacy niezmiennie pozostają w ścisłej czołówce pod
względem liczby użytkowników Europejskiego Portalu Młodzieżowego.
To m.in. efekt działań promocyjnych Portalu prowadzonych na poziomie
regionalnym i lokalnym przez punkty Eurodesk Polska.
Baza danych EurodeskuKrajowe Biuro Eurodesk Polska dysponuje naj-
większą, najbardziej aktualną i kompletną bazą
informacji w polskim Internecie, na którą skła-
dają się programy grantowe, organizacje i źró-
dła. Można w niej znaleźć wszystkie europejskie
i ogólnopolskie programy fi nansujące działal-
ność młodzieżową i edukacyjną. Pod koniec roku 2009 baza Eurodesku składała się ze 197 programów europejskich przetłumaczonych na język polski (w grudniu 2008 r. było ich 178), 283 programów polskich (rok wcześniej – 236), 1381 polskich organizacji (o 180 więcej niż rok wcześniej) i 368 źródeł informacji (rok wcześniej – 338).
Efekty działania Eurodesku Dzięki działalności Krajowego Biura i organiza-
cji należących do sieci Eurodesk Polska zwiększa
się wiedza polskiej młodzieży i osób pracujących
z młodzieżą o Europie, innych krajach, szkoleniach,
konkursach, stażach, wymianach, wolontariacie
i wielu innych możliwościach i szansach współpra-
cy międzynarodowej, które oferuje Unia Europejska
i które wynikają z relacji Polski z innymi krajami.
Dzięki Eurodeskowi dostęp do informacji
europejskiej i młodzieżowej jest łatwiejszy,
co wpływa na efektywność oferty informacyjnej
organizacji i instytucji należących do sieci Euro-
desk Polska oraz pozostałych – a są ich tysiące
– odbiorców informacji Eurodesku.
Dzięki łatwiejszemu dostępowi do informacji
zwiększa się zaangażowanie młodych ludzi w ży-
cie społeczne i polityczne – Polski i Europy. Więcej
młodzieży z Polski bierze udział w projektach re-
alizowanych z funduszy europejskich, więcej mło-
dzieży zdobywa doświadczenie za granicą, więcej
młodzieży i osób pracujących z młodzieżą przyjeż-
dża z zagranicy do Polski. Wzrasta świadomość
europejska obywateli naszego kraju, a tym samym
wzrasta ich poczucie przynależności do Polski
i do Europy oraz przyczynia do poprawy wizerunku
Polski i Polaków w Europie.
SIEĆ EURODESK POLSKA
48
niu z rokiem 2007. Ponieważ w Sąsiedzkich Krajach Partnerskich
regionu Europy Wschodniej i Kaukazu, w odróżnieniu od Krajów
Programu, nie ma systemu akredytacji organizacji EVS oraz struk-
tury szkoleń dla wolontariuszy, Centrum SALTO EECA w roku 2009
zwróciło szczególną uwagę na jakość działań EVS realizowanych
we współpracy z partnerami z krajów EECA oraz na rozwój struktur
wsparcia.
Rozwój międzynarodowej współpracy młodzieżowej poprzez po-
znawanie realiów pracy młodzieżowej oraz polityki młodzieżowej.
W roku 2009 SALTO EECA wybrało jako kraje priorytetowe Białoruś
i Azerbejdżan, ze względu na niski poziom współpracy w ramach
programu „Młodzież w działaniu”.
We współpracy z innymi instytucjami partnerskimi SALTO EECA przy-
gotowało i przeprowadziło cały szereg nowych działań edukacyjnych:
1. Trzy wizyty studyjne na temat realiów pracy młodzieżowej w róż-
nych krajach:
Wizyta studyjna „Realia pracy młodzieżowej w Austrii i Belgii
(FR)”, w której uczestniczyło 21 pracowników młodzieżowych
z krajów EECA. Była to pierwsza wizyta studyjna, która przed-
stawiała poszczególne kraje UE.
Wizyta studyjna „Realia pracy młodzieżowej na Białorusi”
(Mińsk, Grodno). Białoruś pozostawała jedynym krajem regionu
Europy Wschodniej i Kaukazu, w którym SALTO EECA do tej pory
nie organizowało międzynarodowych działań edukacyjnych.
Jednocześnie kraj ten jest najmniej aktywny w porównaniu
z innymi krajami regionu EECA realizującymi projekty w ramach
•
▸
▸
Centrum Współpracy SALTO z Krajami Europy Wschodniej i Kaukazu (SALTO EECA)
Centrum Współpracy z Krajami Europy
Wschodniej i Kaukazu (SALTO EECA) na-
leży do międzynarodowej sieci ośmiu
Centrów SALTO i działa przy Polskiej Narodowej
Agencji Programu „Młodzież w działaniu”. SALTO
EECA służy rozwojowi międzynarodowej współ-
pracy młodzieżowej z krajami Europy Wschod-
niej i Kaukazu (EECA): Armenią, Azerbejdżanem,
Białorusią, Gruzją, Mołdową, Federacją Rosyjską
i Ukrainą w ramach programu. Strategia działań
SALTO EECA opiera się na następujących obsza-
rach tematycznych:
Podnoszenie jakości projektów wymian mło-
dzieży oraz Wolontariatu Europejskiego.
Wolontariat Europejski (EVS) zajmuje szcze-
gólne miejsce w działaniach Centrum ze
względu na znaczący wzrost liczby projek-
tów EVS z krajami EECA. Według zeszłorocz-
nych statystyk liczba działań EVS z krajami
EECA, sfi nansowanych przez Narodowe
Agencje Programu „Młodzież w działaniu”,
w roku 2008 wzrosła o 77,16% w porówna-
•
W roku 2009 SALTO EECA wybra-ło jako kraje priorytetowe Białoruś i Azerbejdżan, ze względu na niski poziom współpracy w ramach pro-gramu „Młodzież w działaniu”.
SALTO EASTERN EUROPE AND CAUCASUS RESOURCE CENTRE
SALTO EECA
Według zeszłorocznych statys-tyk liczba działań EVS z kra-jami EECA, sfi nansowanych przez Narodowe Agencje Pro-gramu „Młodzież w działaniu” w roku 2008 wzrosła o 77,16% w porównaniu z rokiem 2007.
SALTO EASTERN EUROPE AND CAUCASUS
RESOURCE CENTRE
Wizyty studyjne dotyczące realiów pracy
młodzieżowej wraz z kursami szkoleniowymi
„EastWestEVS” oraz „Eastern Express” stano-
wią trzy podstawowe strategiczne kierunki dzia-
łań edukacyjnych SALTO EECA. Ponadto Centrum
było współorganizatorem następujących działań
edukacyjnych:
Seminarium ewaluacyjne pt. „Let’s evaluate
with our Neighbours” było trzecim etapem
współpracy trzech regionalnych Centrów
Współpracy SALTO: EECA, EuroMed i SEE,
wraz z trzema goszczącymi je Narodowymi
Agencjami: Francuską, Polską i Słoweńską.
Tegoroczne wydarzenie zebrało ok. 60 do-
świadczonych pracowników młodzieżowych
ze wszystkich trzech regionów Sąsiedzkich
Krajów Partnerskich (tzn. Basenu Morza
Śródziemnego (EuroMed), Europy Południo-
wo-Wschodniej (SEE) oraz Europy Wschod-
niej i Kaukazu (EECA)) oraz Krajów Programu
(w tym 9 osób z krajów EECA oraz 6 uczest-
ników z Polski). Podczas spotkania uczest-
nicy seminarium poddali ewaluacji swoją
współpracę w ramach programu „Młodzież
w działaniu”. Materiały zebrane przed i pod-
czas seminarium zostaną zamieszczone
w publikacji, która będzie wydana w 2010 r.
Seminarium było goszczone przez Polską Na-
rodową Agencję i odbyło się w Konstancinie-
Jeziornie w dniach 6-10 października 2009 r.
Opis spotkania znajduje się na kolejnych
stronach Raportu 2009. http://www.salto-
youth.net/Evaluate_with_Neighbours/
Seminarium na temat rozwoju polityki mło-
dzieżowej w krajach Europy Wschodniej
i Kaukazu odbyło się w Konstancinie-Jezior-
nie w dniach 6-9 lipca 2009 r. W seminarium
wzięli udział specjaliści i naukowcy zaan-
gażowani w badania nad młodzieżą oraz
przedstawiciele rządowych i pozarządowych
instytucji młodzieżowych z krajów EECA.
Seminarium zostało przeprowadzone po raz
drugi we współpracy z programem Partner-
stwo pomiędzy Komisją Europejską i Radą
Europy.
•
•
programu. Wizyta, w której wzięło udział 27 osób z Krajów Pro-
gramu (w tym trzech dyrektorów Narodowych Agencji Programu
„Młodzież w działaniu” – Litewskiej, Portugalskiej i Polskiej,
oraz dwóch uczestników z Polski), jest ważnym wydarzeniem
także ze względu na partnerstwo nawiązane z Działem ds. Po-
lityki Młodzieżowej Ministerstwa Edukacji Republiki Białorusi.
http://www.salto-youth.net/svbel/
Wizyta studyjna „Realia pracy młodzieżowej w Azerbejdża-
nie” (Baku, Gandża), jest pierwszym wydarzeniem Centrum
SALTO EECA zorganizowanym z inicjatywy i we współpra-
cy, merytorycznej i fi nansowej, z instytucją rządową z kraju
EECA. Współpraca pomiędzy Centrum SALTO EECA i Minister-
stwem Młodzieży i Sportu Republiki Azerbejdżanu jest przy-
kładem dobrej praktyki angażowania lokalnych władz kra-
jowych w rozwój wspólnotowych programów edukacyjnych
skierowanych do młodzieży. W wizycie studyjnej uczestniczy-
ło 17 pracowników młodzieżowych, w tym 4 osoby z Polski.
http://www.salto-youth.net/svaz/
2. Kurs szkoleniowy „EastWestEVS” na temat rozwoju kompetencji
międzykulturowych oraz zarządzania projektami EVS realizowany-
mi we współpracy z regionem EECA. Szkolenie odbyło się w dniach
1-7 czerwca 2009 r. w Mołdowie i zostało zorganizowane we współ-
pracy z Centrum SALTO Różnorodność Kulturowa oraz Narodowy-
mi Agencjami z Wielkiej Brytanii i Portugalii. W szkoleniu wzięło
udział 24 koordynatorów i mentorów EVS, w tym 13 z krajów EECA
oraz 2 osoby z Polski.
http://www.salto-youth.net/EastWestEVS/
3. Kurs szkoleniowy „Eastern Express” na temat podnoszenia jakości
wymian młodzieżowych realizowanych z krajami regionu EECA, ze
szczególnym akcentem na zagadnienia związane z kreatywnością
i innowacyjnością. Spotkanie odbyło w dniach 25-31 października
2009 r. w Turcji we współpracy z Turecką Narodową Agencją Pro-
gramu „Młodzież w działaniu”. W szkoleniu wzięło udział 26 pra-
cowników młodzieżowych, w tym 13 z krajów EECA oraz 2 osoby
z Polski. http://www.salto-youth.net/eetc2009/
▸
49
SALTO EECA
Wizyty studyjne dotyczące realiów pracy młodzieżowej wraz z kursami szkolenio-wymi „EastWestEVS” oraz „Eastern Express” stanowią trzy podstawowe strategicz-ne kierunki działań eduka-cyjnych SALTO EECA.
50
przygotować plan działań na rok 2009. W spotkaniu uczestniczyli także
eksperci z Centrów SALTO Europa Południowo-Wschodnia oraz SALTO
Szkolenia i Współpraca. Seminarium odbyło się w dniach 17-22 lutego
2009 r. w Tbilisi (Gruzja). http://www.salto-youth.net/eecamultipliers/
Poza organizacją spotkań i szkoleń SALTO EECA dysponuje bazą in-
formacyjną na temat krajów regionu oraz zasad współpracy z Krajami
Partnerskimi. Co roku w ramach SALTO EECA wydawane są publikacje na
temat tej współpracy oraz przygotowywane strony internetowe:
Elektroniczny biuletyn informacyjny, wydawany co dwa miesiące.
W biuletynie zawarte są informacje o działaniach Centrum, za-
proszenia na liczne szkolenia i seminaria oraz przykłady dobrych
praktyk w pracy z młodzieżą (www.salto-youth.net/newsletter).
Biuletyn dociera do ponad 4000 pracowników młodzieżowych
z całej Europy i świata.
Portal internetowy www.salto-youth.net/eeca. W roku 2009 poja-
wiły się nowe strony internetowe w ramach portalu SALTO EECA:
baza dobrych praktyk z Sąsiedzkimi Krajami Partnerskimi w ra-
mach programu „Młodzież w działaniu” oraz strony informacyjne
w językach krajów EECA. W chwili obecnej jest już rosyjska i biało-
ruska wersja językowa.
Internetowy Serwis Wsparcia SALTO EECA www.salto-eeca.eu.
Magazyn „Youth in 7”, zawierający informacje o krajach EECA, po-
lityce młodzieżowej na wschodzie oraz przykłady zrealizowanych
projektów we współpracy z organizacjami z regionu.
Dwujęzyczny, angielsko-rosyjski przewodnik o możliwościach
współpracy międzynarodowej w ramach programu „Młodzież
w działaniu”. Przewodnik ten w przyjaznej i atrakcyjnej formie
przedstawia zasady uczestnictwa w programie „Młodzież w dzia-
łaniu”, przykłady dobrych praktyk i charakterystykę pracy w kra-
jach EECA.
Podręcznik na temat zarządzania międzynarodowym projektem
młodzieżowym w kontekście programu „Młodzież w działaniu”
w językach ukraińskim i rosyjskim.
Ponadto Centrum SALTO EECA koordynowało przygotowanie i publi-
kację anglojęzycznego sprawozdania Sieci Centrów Zasobów i Współ-
pracy SALTO za rok 2008. Jest to drugie wspólnie przygotowane i opubli-
kowane sprawozdanie przedstawiające Sieć ośmiu Centrów jako całość.
Sieć Centrów SALTO podjęła decyzję, że tego rodzaju publikacja będzie
wydawana regularnie co roku.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Szkolenie dla trenerów EVS z krajów EECA,
które odbyło się w dniach 16-22 listopada
2009 r. w Tbilisi (Gruzja) było współorganizo-
wane z Narodowymi Agencjami Francji, Nie-
miec oraz Polski. Francja, Niemcy i Polska są
w czołówce wśród Krajów Programu wspie-
rających działania EVS w regionie EECA,
właśnie dlatego zwracają szczególną uwagę
na rozwój struktur wsparcia dla działań EVS
w krajach EECA.
Oprócz tego SALTO EECA uczestniczyło w nastę-
pujących wydarzeniach:
Spotkanie dla pracowników Akcji 2. Narodo-
wych Agencji Programu „Młodzież w dzia-
łaniu”, goszczone przez Grecką Narodową
Agencję w dniach 11-13 października 2009 r.
W trakcie szkolenia odbyła się sesja eduka-
cyjna przedstawiająca specyfi kę projektów
Wolontariatu Europejskiego w krajach EECA.
„Tool Fair” międzynarodowe spotkanie na
temat metod pracy z młodzieżą w 2009
roku goszczone przez Portugalską Narodo-
wą Agencję. Dzięki temu wydarzeniu ponad
100 uczestników wymieniało się doświad-
czeniami w wykorzystywaniu edukacji po-
zaformalnej w międzynarodowych projek-
tach młodzieżowych. W tym gronie znalazło
się siedmioro uczestników z krajów Europy
Wschodniej i Kaukazu.
http://www.salto-youth.net/toolfair2009/
Pracę SALTO EECA wspiera sieć wyszkolonych
multiplikatorów programu „Młodzież w działa-
niu” działających lokalnie w krajach regionu.
W 2009 roku SALTO przeprowadziło coroczne spo-
tkanie Sieci, podczas którego multiplikatorzy mo-
gli przedstawić swoje działania z roku 2008 oraz
•
•
•
SALTO EASTERN EUROPE AND CAUCASUS RESOURCE CENTRE
SALTO EECA
Elektroniczny biuletyn informa-cyjny [...] dociera do ponad 4000. pracowników młodzieżowychz całej Europy i świata.
SALTO EASTERN EUROPE AND CAUCASUS RESOURCE CENTRE
została tematyka współpracy, omówione dotych-
czasowe osiągnięcia, analizowano też dane staty-
styczne, między innymi te, dotyczące aktywności
krajów partnerskich w ramach Akcji 2. Okazuje
się, że najaktywniejszymi uczestnikami tej Akcji
są partnerzy z Armenii, Ukrainy i Rosji, z kolei naj-
mniejsze zainteresowanie pojawia się ze strony
Mołdowy, Azerbejdżanu i Białorusi. W związku
z tym Centrum Współpracy SALTO z Krajami Europy
Wschodniej i Kaukazu w 2009 r. szczególny nacisk
położyło na rozwój międzynarodowej współpracy
młodzieżowej z Białorusią. (m.in. wizyta studyjna
„Realia pracy młodzieżowej na Białorusi”).
Praca na warsztatach dla osób pracujących z mło-
dzieżą przebiegała natomiast w barwnej i twórczej
atmosferze. Jednym z zadań uczestników warszta-
tów było zbudowanie „wieży projektów”. – Każdy
buduje makietę wieży reprezentującej zrealizowany
przez niego projekt – mówi Areg Tadevosyan, trener
z Armenii. – Wieża musi się składać z kilku zasad-
niczych elementów. W fundamentach należy opisać
problematykę poruszaną w trakcie danego projek-
tu. Na pierwszym piętrze przedstawiane są metody
i narzędzia użyte przy organizacji wydarzenia. Druga
kondygnacja jest miejscem na opis sposobu realiza-
Historia międzynarodowych spotkań cyklu „Let’s…” zaczęła się
w 2007 roku od seminarium „Let’s meet our Neighbours” we
francuskim miasteczku Marly le Roi. W spotkaniu wzięło udział
blisko stu trzydziestu przedstawicieli młodzieżowych organizacji poza-
rządowych, Centrów SALTO i Narodowych Agencji, w tym także reprezen-
tanci państw sąsiadujących z Unią Europejską. Organizatorzy postawili
sobie za cel przedstawić uczestnikom zasady funkcjonowania Europej-
skiej Polityki Sąsiedztwa oraz nowe możliwości oferowane przez pro-
gram „Młodzież w działaniu”. Spotkanie było bardzo udane, postanowi-
liśmy kontynuować zacieśnianie współpracy – wspomina Włoch Davide
Tonon, koordynator cyklu spotkań. – W kolejnym roku zorganizowaliśmy
seminarium „Let’s work with our Neighbours” w Velenje w Słowenii. Po-
nad 52 europejskich pracowników młodzieżowych kontynuowało proces
rozpoczęty w 2007 roku, wzmacniając wzajemne powiązania i tworząc
platformę współpracy. Rezultatem tego spotkania były nowe wielostron-
ne partnerstwa między uczestnikami spotkań.
Kontynuacja wspomnianych seminariów odbyła się w Polsce, organi-
zacją wydarzenia zajęła się Polska Narodowa Agencja Programu „Mło-
dzież w działaniu” przy udziale Centrum Współpracy SALTO z Krajami
Europy Wschodniej i Kaukazu oraz Słoweńskiej i Francuskiej Narodowej
Agencji. Zaprosiliśmy do Polski 70 reprezentantów organizacji pozarzą-
dowych, między innymi z Gruzji, Armenii, Chorwacji, Serbii, Maroka, Li-
banu i Tunezji oraz krajów Unii Europejskiej, którzy byli koordynatorami
świetnych projektów międzynarodowych – wylicza Karolina Suchecka,
koordynatorka. Akcji 3. i jednocześnie koordynatorka tego spotkania.
Pozostała dwudziestka uczestników seminarium to delegaci Narodo-
wych Agencji z Niemiec, Włoch, Macedonii, Słowenii, Polski, Austrii
i Francji oraz przedstawiciele Centrum Zasobów SALTO. – Zebraliśmy się
tutaj, by wymienić doświadczenia, zobaczyć co wyszło, a gdzie pojawiły
się największe trudności. Chcemy poznać i utrwalić dobre praktyki warte
przekazania kolejnym pracownikom młodzieżowym – tłumaczy.
Organizatorzy przygotowali jednolity program seminarium, jed-
nak przewidzieli także oddzielne spotkania dla dwóch zasadniczych
grup uczestników. W pierwszej znaleźli się koordynatorzy projektów,
a w drugiej pracownicy Narodowych Agencji i SALTO. Spotkanie Narodo-
wych Agencji i SALTO przebiegało w atmosferze skupienia. Poruszona
51
SALTO EECA
Let’s evaluate with our neighbours
6-10.10.2009 r.Konstancin-Jeziorna
Spotkanie było bardzo udane, postanowili-śmy kontynuować za-cieśnianie współpracy – wspomina Włoch Davide Tonon [...].
NARODOWA AGENCJA PROGRAMU „MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU”
CIĄG DALSZYNA STR. 52
52
tacji dobrych praktyk w działaniach z Sąsiedzkim Krajami Partnerskimi.
Wypracowywane są też rekomendacje dla projektów realizowanych z Są-
siedzkimi Krajami Partnerskimi w przyszłości.
– Zaprosiliśmy tu zdolnych, doświadczonych ludzi. Zwykle to oni są tre-
nerami, jednak tym razem pełnią rolę uczestników. Dlatego staramy się,
by wrócili do domów z poczuciem dobrze spędzonego czasu, nowymi do-
świadczeniami, partnerami projektowymi i pomysłami na kolejne ciekawe
wymiany – mówi Lidija Burić. I dodaje, że seminarium „Let’s evaluate…”
służyło także nawiązaniu lepszej współpracy między Narodowymi Agen-
cjami, Centrami SALTO i młodzieżowymi organizacjami. Nie chodziło tu
tylko o relacje pracownik Agencji – benefi cjent. Kolejnego dnia spotka-
nia została zorganizowana ankieta, w której przedstawiciele organizacji
młodzieżowych odpowiadali na pytania: Co daje nam taka współpraca?
Czego nam brakuje? Co możemy zrobić, by przebiegała ona lepiej? Jakie
możemy podjąć ryzyko, by ta współpraca się rozwijała? Odpowiedzi na
każde z pytań były wrzucane do osobnych pudełek, po czym podzieleni
na cztery grupy uczestnicy seminarium omawiali część losowo wybranych
odpowiedzi, a następnie dzielili się swoimi refl eksjami z całą grupą.
– Takie spotkania są bardzo potrzebne. Seminaria często kończą
się na spisaniu planów na przyszłość na papierze. Tymczasem minione
dwa lata wydarzeń z cyklu „Let’s…” udowodniły, że potrafi my realizować
nasze plany, wyciągać wnioski ze spotkań i z nich czerpać pozytywną
energię na kolejny rok pracy – podkreśla Davide Tonon. – Dlatego na-
szym podstawowym założeniem jest kontynuacja współpracy i tych se-
minariów, aby pracownicy młodzieżowi, Narodowe Agencje i SALTO dalej
wypracowywali narzędzia potrzebne do rozwoju – dodaje.
– Dzieliliśmy się, eksperymentowaliśmy, ciężko pracowaliśmy i śmia-
liśmy się, czasami tracąc cel, lecz ostatecznie go odnajdując. Dziękuję
wam wszystkim za to wyjątkowe i niezapomniane doświadczenie – pod-
sumował trzy lata istnienia cyklu „Let’s...” Davide Tonon. I dodał: – Ale
to nie jest koniec... Następny rozdział strategii regionalnej współpra-
cy jest już przewidziany. Kolejnym etapem będą szkolenia tematyczne
z zakresów ważnych dla poszczególnych regionów. Planowanym tytułem
kolejnego przedsięwzięcia jest „Let’s train”.
cji projektu. Na trzeciej charakteryzuje się metody
i narzędzia użyte przy ewaluacji. Rezultaty należy
wyliczyć na dachu wieży, a jego tytuł wypisuje się na
fl adze zatkniętej na szczycie. Wieże symbolizowały
refl eksję po zakończonym projekcie, które każdy
mógł obejrzeć podczas wystawy, na której zostały
zaprezentowane dzieła wszystkich uczestników
seminarium. Zajęcia dla reprezentantów organi-
zacji służyły przede wszystkim szukaniu dobrych
praktyk oraz istotnych problemów, jakie zaistniały
podczas realizacji projektów. Te poszukiwania przy-
brały postać „poławiania pereł”. „Białymi perłami”
określono szczególnie udane projekty współpracy,
natomiast „czarne perły” oznaczały problemy i wy-
zwania, z jakimi musieli sobie radzić koordynatorzy
międzynarodowych wymian. – Czarne perły są dla
nas nawet cenniejsze od białych – podkreśla Davide
Tonon. – Dzięki nim uczymy się, jak unikać w przy-
szłości pewnych błędnych rozwiązań i radzić sobie
z problemami – dodaje.
Białe perły z różnych zakątków świata zebra-
ne podczas seminarium znajdą się wraz z opisem
przebiegu seminarium w kompendium, które uka-
rze się w 2010 roku. Kompendium będzie zawiera-
ło przykłady szczególnie udanych projektów z lat
2007 – 2009, statystyki i rekomendacje.
Program spotkania został podporządkowany
trzem zasadniczym celom wymienianym przez
organizatorów: ewaluacji dotychczas zrealizowa-
nych projektów w ramach programu „Młodzież
w działaniu”, wymianie doświadczeń oraz prezen-
SALTO EASTERN EUROPE AND CAUCASUS RESOURCE CENTRE
SALTO EECA
Zajęcia dla reprezentantów organizacji służyły przede wszystkim szukaniu dobrych praktyk oraz istotnych proble-mów, jakie zaistniały podczas realizacji projektów. Te po-szukiwania przybrały postać „poławiania pereł”. „Białymi perłami” określono szczegól-nie udane projekty współpra-cy, natomiast „czarne perły” oznaczały problemy i wy-zwania, z jakimi musieli sobie radzić koordynatorzy między-narodowych wymian.
LET’S EVALUATE WITHOUR NEIGHBOURS
Trzecim elementem regionalnych struktur
wsparcia programu „Młodzież w działaniu” w roku
2009 było siedem organizacji Wspierających Wo-
lontariat Europejski. Organizacje te prowadziły
działalność na terenie całej Polski nakierowaną na
zachęcanie nowych organizacji i wolontariuszy do
zaangażowania się w Wolontariat Europejski.
Aktualna informacja o regionalnej sieci wspar-
cia oraz organizowanych prezentacjach i szkole-
niach programu „Młodzież w działaniu” dostępna
jest na stronie www.mlodziez.org.pl.
W 2009 roku organizacjami należącymi do
regionalnych struktur wsparcia były: Stowarzy-
szenie Parafi ada (Warszawa), Młodzieżowy Dom
Kultury – Dom Harcerza (Kraków), Stowarzysze-
nie STRIM (Kraków), Towarzystwo Alternatywne-
go Kształcenia (Opole), Fundacja Wiatrak (Byd-
goszcz), Stowarzyszenie Jeden Świat (Poznań),
Dom Spotkań im. Angelusa Silesiusa (Wrocław),
Polskie Forum Edukacji Europejskiej (Katowice),
Stowarzyszenie ANAWOJ (Michałowo, Białystok),
Stowarzyszenie „Aktywność Współpraca Rozwój”
(Kielce), Centrum Edukacji i Inicjatyw Kultural-
nych (Olsztyn), Europejski Dom Spotkań – Funda-
cja Nowy Staw (Lublin), Stowarzyszenie POLITES
(Szczecin), Stowarzyszenie Morena (Gdańsk),
Fundacja Edukacji i Rozwoju Społeczeństwa Oby-
watelskiego (Łódź), Centrum Współpracy Mło-
dzieży (Gdynia).
Poza stałym wsparciem, jakiego zespół Narodowej Agencji udziela
benefi cjentom i osobom zainteresowanym w ramach swojej dzia-
łalności szkoleniowej i informacyjnej w ciągu roku, zostały powo-
łane tak zwane regionalne struktury wsparcia, aby skuteczniej docierać
do grup odbiorców programu. Regionalne struktury to ośrodki działa-
jące na terenie całej Polski, dzięki którym każdy może otrzymać pełną
informację na temat możliwości programu, skonsultować pomysły na
projekty oraz wziąć udział w spotkaniach informacyjnych i szkoleniach
wprowadzających w pobliżu miejsca zamieszkania. Struktury te są opar-
te na trzech sieciach: ośrodkach szkolących programu „Młodzież w dzia-
łaniu”, konsultantach programu i organizacjach wspierających Wolon-
tariat Europejski. Od stycznia do grudnia 2009 roku, z dwumiesięczną
przerwą w okresie wakacyjnym, ośrodki szkolące i konsultanci działali
we wszystkich województwach Polski.
Każdy z ośrodków ma duże doświadczenie w realizowaniu projektów
młodzieżowych w ramach programu, posiada kadrę szkoleniową przygo-
towaną do prowadzenia szkoleń i zajęć z programu „Młodzież w działaniu”
oraz dysponuje zapleczem techniczno-organizacyjnym pozwalającym na
realizację szkoleń.
Ośrodki szkolące funkcjonują po jednym w każdym województwie,
rocznie przeprowadzają od 2 do 4 szkoleń wprowadzających dla swo-
jego województwa. W 2009 roku ośrodki przeszkoliły około 1 460 osób
podczas 61 szkoleń. Szkolenia odbywały się głównie w miastach woje-
wódzkich, ale także w innych miastach danego regionu. Organizowane
szkolenia wprowadzające trwają zazwyczaj od dwóch do trzech dni i po-
ruszają następującą tematykę: struktura programu, Akcje i ich specyfi ka,
cykl projektowy, podstawowe aspekty jakościowe projektu w programie,
założenia jakościowe w poszczególnych Akcjach, priorytety i edukacja po-
zaformalna. Ponadto uczestnicy tych szkoleń uczą się wypełniać wnioski
o dofi nansowanie w ramach programu, konstruować budżet, a także, wraz
z prowadzącymi, analizują sposoby fi nansowania poszczególnych działań.
Drugą formą wsparcia przyszłych benefi cjentów programu jest sieć
konsultantów. Podczas swoich dyżurów doradzają, w jaki sposób pierw-
szy pomysł zamienić na konkretne działania, które mają szansę zdobyć
dofi nansowanie. Podczas konsultacji możliwe jest przedyskutowanie
pomysłu na projekt, uzyskanie porady dotyczącej prawidłowego wy-
pełnienia wniosku o fundusze, a także wsparcie realizacji już zaakcep-
towanego projektu oraz właściwego rozliczenia działań. Konsultanci
organizowali także spotkania informacyjne – trzygodzinne prezentacje
programu „Młodzież w działaniu”. Spotkania odbywały się raz na dwa
miesiące i były otwarte dla wszystkich zainteresowanych. Podobnie jak
ośrodki szkolące – konsultanci pracują w każdym województwie. Dyżu-
ry konsultacyjne odbywały się w siedzibach ośrodków szkolących bądź
w miejscach realizacji szkoleń, co ułatwiało uzyskanie pomocy poten-
cjalnym benefi cjentom programu.
REGIONALNESTRUKTURY WSPARCIA
53
GIOWSP
PROGRAM„ MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU” RAPORT 2009
Regionalne struktury to ośrodki działające na terenie całej Polski, dzięki którym każdy może otrzymać pełną informację na temat możli-wości programu, skonsulto-wać pomysły na projektyoraz wziąć udział w spotka-niach informacyjnychi szkoleniach wprowadza-jących w pobliżu miejsca zamieszkania.
54
PUBLIKACJE
Co roku Narodowa Agencja Programu „Mło-
dzież w działaniu” przygotowuje nowe pu-
blikacje na temat edukacji pozaformalnej,
realizowanych przez młodych ludzi projektów,
i możliwości, jakie stwarza program „Młodzież
w działaniu”. Można wśród nich znaleźć zarówno
materiały informacyjne – foldery i przewodniki,
raporty z działań, przykłady szczególnie udanych
projektów, jak i książki zawierające metody pracy
oraz teoretyczne i praktyczne opracowania róż-
nych problemów związanych z pracą z młodzieżą.
Folder programu „Młodzieżw działaniu”Czym jest program „Młodzież w działaniu”? Kto
może z niego skorzystać? Z jakimi krajami moż-
na współpracować i jakie działania można dzięki
niemu zorganizować? O to najczęściej pytają oso-
by, które pierwszy raz stykają się z „Młodzieżą
w działaniu”. Ta zaledwie 16-stronicowa broszura
w przystępny sposób odpowiada nie tylko na te,
ale również na wiele innych pytań, a także wskazu-
je źródło dalszych informacji.
Przewodnik po programie„Młodzież w działaniu”Młodzieżowa publikacja przygotowana z myślą
o tych, którzy chcieliby zrealizować projekt, ale
nie bardzo wiedzą, jak się do tego zabrać. Książ-
ka powstała na podstawie ofi cjalnego dokumentu
KE, jest napisana prostym i przyjaznym językiem,
zawiera ciekawe podpowiedzi i przykłady, które
mogą stać się inspiracją dla stworzenia własnych
projektów. Publikacja wprowadza do zasad obo-
wiązujących w programie i stanowi wstęp do lektu-
ry ofi cjalnego przewodnika Komisji Europejskiej.
Raport 2008Działania młodzieży, szczegółowe statystyki, zre-
alizowane szkolenia, wydarzenia, w których wzię-
liśmy udział w 2008 roku, działania Eurodesku
i SALTO EECA, najnowsze wydawnictwa – wszyst-
ko w jednej publikacji! Zapraszamy do zapoznania
się z Raportem programu „Młodzież w działaniu”
za rok 2008.
À propos Polski. Broszura „À propos Polski” jest adresowana do
tych, którzy podjęli wyzwanie, aby zamieszkać
i pracować w Polsce jako wolontariusze w ramach
programu „Młodzież w działaniu”. Zawiera infor-
macje na temat odkrywania Polski, mnóstwo prak-
tycznych wskazówek, a także linki do innych źródeł.
Ogólnie rzecz biorąc, ta publikacja ma służyć jako
punkt wyjścia w poznawaniu nowego kraju. Autorem
publikacji jest Michael Kimmig, obecnie trener wo-
lontariatu europejskiego, który z punktu widzenia
obcokrajowca opowiada o swoich doświadczeniach
z pobytu w Polsce i udziela bardzo przydatnych rad.
Przewodnik dla organizacji goszczą-cych Wolontariatu EuropejskiegoPrzewodnik został przygotowany z myślą o orga-
nizacjach, które zaczynają realizować projekty
w ramach Akcji 2., polegające na goszczeniu mło-
dych ludzi z zagranicy przyjeżdżających do Polski
na wolontariat. Publikacja podzielona jest na trzy
części; w pierwszej znajdują się szczegółowe infor-
macje na temat przebiegu projektu Wolontariatu
Europejskiego, praw i obowiązków zaangażowa-
nych osób oraz wskazówki dotyczące całego poby-
tu wolontariusza. Druga i trzecia część zaadreso-
wane są do koordynatora projektu i mentora.
PROGRAM„ MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU” RAPORT 2009
55
PUBLIKACJE
AKCJA 1. Nowa seria publikacjiJakie projekty zostały zrealizowane w ramach no-
wej Akcji 1. programu „Młodzież w działaniu? Jakie
metody pracy stosować podczas przedsięwzięcia
angażującego młodych ludzi? Jak skutecznie za-
rządzać ryzykiem podczas międzynarodowego
projektu? Jak zmotywować grupę do dalszego
działania? Zapraszamy do zapoznania się z nową
serią publikacji dotyczących projektów realizowa-
nych w ramach Akcji 1. Młodzież dla Europy.
Projekty
Edukacja międzykulturowa
Gry i zabawy
Ryzyko w projektach
Ewaluacja w pracy metodą projektu4. część pakietu edukacyjnego Pozafor-malnej Akademii Jakości Projektu (PAJP)Ewaluacja jest elementem bezpośrednio związa-
nym z jakością działań. Systematyczne prowadze-
nie ewaluacji pozwala uzyskać informację zwrot-
ną związaną z docieraniem do grup docelowych,
dostosowaniem działań do potrzeb odbiorców,
realizacją celów… Wnioskodawcy, zgłaszając do
programu swoje projekty, muszą zawrzeć we wnio-
skach sposób przeprowadzenia ewaluacji. Powin-
na być ona przemyślana i dostosowana do celu
i charakteru projektu. Jednak jakość ewaluacji
w projektach pozostawia wiele do życzenia! Stara-
liśmy się więc pokazać podczas 4. szkolenia PAJP,
że ewaluacja jest czymś więcej niż podsumowują-
cą ankietą na zakończenie projektu. O tym, jak jest
ciekawa i przede wszystkim przydatna można się
dowiedzieć z 4. części publikacji Pozaformalnej
Akademii Jakości Projektu. Pozostałe części pakie-
tu to: Uczestnictwo młodzieży, Edukacja między-
kulturowa i Współpraca z mediami.
1.
2.
3.
4.
Kreatywność to... Benefi cjenci programu „Młodzież w dzia-łaniu” o kreatywności i innowacyjnościZ okazji obchodów Europejskiego Roku Kreatyw-
ności i Innowacji (2009) zapytaliśmy benefi cjen-
tów programu „Młodzież w działaniu” – młodych,
aktywnych ludzi – czym są dla nich te dwa pojęcia,
jak je defi niują i w jaki sposób są widoczne w ich
działaniach. W niniejszej publikacji zamieszcza-
my osiem odpowiedzi na zadane im pytania wraz
z opisanymi przez nich w tym kontekście projekta-
mi, realizowanymi w ramach programu w 2009 r.
Pozwalają one nie tylko zorientować się, w jaki spo-
sób młodzież odnosi się do tematu kreatywności
i innowacji, ale również prezentują na tych zale-
dwie kilku przykładach różnorodność i bogactwo
podejmowanych przez młodych ludzi inicjatyw.
Poza wymienionymi publikacjami, które uka-
zały się w 2009 roku, na stronie internetowej
Narodowej Agencji Programu „Młodzież w działa-
niu” znajduje się wiele innych pozycji, wydanych
w poprzednich latach. Wszystkie dostępne są
w wersjach elektronicznych, a te które cieszą się
największą popularnością są stale dodrukowywa-
ne. Są to m.in. trzy pozostałe części Pakietu Edu-
kacyjnego Pozaformalnej Akademii Jakości Projek-
tu oraz polskie wydanie publikacji szkoleniowych
Rady Europy z serii T-Kit. Oprócz publikacji książ-
kowych dostępne są również: folder zawierający
informacje na temat podstawowych zasad obowią-
zujących we wszystkich Akcjach programu w ję-
zyku angielskim, newsletter programu „Młodzież
w działaniu” – wkładka do biuletynu „Twój Euro-
desk” oraz publikacje wydane w ramach programu
MŁODZIEŻ .
PROGRAM„ MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU” RAPORT 2009
Oprócz publikacji książkowych dostępne są również: folder zawierający informacje na temat podstawowych zasad obowiązujących we wszystkich Akcjach programu w języku angielskim, newsletter programu „Młodzież w działaniu” – wkładka do biuletynu „Twój Eurodesk” oraz publikacje wydane w ramach programu MŁODZIEŻ.