realizacja programu inicjatywy wspólnotowej interreg iii a

27

Upload: others

Post on 28-Jun-2022

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

v

Page 2: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

32004-2006

Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej

INTERREG III APolska – Republika Słowacka

2004-2006 w województwie małopolskim

Page 3: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

4Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

52004-2006

Szanowni Państwo,

Zbliżając się ku końcowi 2007 roku możemy z blisko dwuletniej perspektywy wdra-

żania odnotować z dużą satysfakcją widoczne pozytywne efekty płynące z wykorzystania

środków w ramach Programu Współpracy Przygranicznej INTERREG III A Polska – Re-

publika Słowacka 2004-2006.

Dzięki specyfi ce programu INTERREG III A, który kładzie nacisk na współpracę

partnerów po obu stronach granicy oraz przynosi efekty oddziaływania na całym polsko

– słowackim obszarze wsparcia możliwe było przygotowanie się do przyszłej perspektywy

fi nansowej 2007-2013 i do realizacji wspólnych projektów.

Aktywność partnerów z województwa małopolskiego, ich zdolność wykorzystania zdo-

bytych doświadczeń oraz budowane od wielu lat partnerstwo polsko – słowackie pozwoliły

na realizację wielu ciekawych projektów stanowiących o atrakcyjności obszaru wsparcia, a

jednocześnie potwierdziły możliwość współpracy ponad granicami administracyjnymi.

Rezultaty realizacji projektów w województwie małopolskim oraz doświadczenie bene-

fi cjentów zdobyte w poprzednim okresie programowym pozwalają także z optymizmem

patrzeć na nowy okres programowania 2007-2013. Dostępna w tym okresie pula środ-

ków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – ponad 157 mln euro – posłużyć

ma ugruntowaniu dotychczasowej współpracy w ramach nowych wspólnie realizowanych

przedsięwzięć oraz podniesieniu partnerstwa na poziom wspólnego fi nansowania pro-

jektów.

Życzę Państwu przyjemnej lektury i zapraszam do uczestniczenia we wspólnych polsko

– słowackich projektach w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska – Sło-

wacja 2007-2013.

Iwona BrolDyrektor Departamentu Współpracy Terytorialnej

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

INTERREG III A

Za formalną i merytoryczną ocenę projektów odpowiadał Wspólny Sekretariat Techniczny (WST), umiej-scowiony we Władzy Wdrażającej Programy Europejskie w Warszawie. Przy tworzeniu systemu oceny wyko-rzystano doświadczenia zdobyte podczas realizacji Programu Współpracy Przygranicznej Phare, który służył przygotowaniu państw przedakcesyjnych do wdrażania Inicjatywy Interreg.

Ocena miała charakter dwustopniowy. Po zarejestrowaniu wniosku pracownicy WST sprawdzali jego zgod-ność z wymogami formalnymi, a w przypadku stwierdzenia uchybień zwracali się do wnioskodawców z prośbą o dokonanie korekty. Warto podkreślić, iż WST starał się nie eliminować projektów z dalszej oceny z powodu drobnych uchybień – jedynie poważne zastrzeżenia stanowiły przyczynę odrzucenia wniosku (najczęściej był to brak przygotowania projektu do natychmiastowej realizacji, a więc np. w przypadku projektów infrastruktural-nych brak opracowania dokumentacji technicznej lub studium wykonalności). Tylko te wnioski, które spełniły wszystkie kryteria formalne, były poddawane ocenie merytorycznej.

Przy ocenie merytorycznej projektów WST korzystał z pomocy ekspertów zewnętrznych. Jednego z nich wyznaczał Marszałek danego województwa, drugiego Wojewoda, trzeciego eksperta z fi rmy konsultingowej zatrudniał WST. Ponadto osobnej oceny dokonywał Sekretariat.

Projekty złożone przez słowackich wnioskodawców oceniane były przez ekspertów słowackich. Przedsię-wzięcia polskich i słowackich wnioskodawców zatwierdzał jeden wspólny Komitet Sterujący, grupujący przedsta-wicieli władz regionalnych i centralnych. Ponieważ wniosków spełniających wszystkie formalne i merytoryczne kryteria programu było wielokrotnie więcej niż dostępnych środków, dofi nansowano jedynie projekty najlep-sze, tj. najwyżej ocenione przez ekspertów.

Projekty wnioskodawców zlokalizowanych na obszarze województwa małopolskiego cechowała wysoka ja-kość. Świadectwem tego jest fakt, iż właśnie na tym obszarze najwyższe oceny uzyskała zdecydowanie większa liczba wniosków niż w pozostałych województwach. W rezultacie decyzją Komitetu Sterującego realizowano tutaj 18 przedsięwzięć na łączną kwotę wsparcia ze środków unijnych w wysokości 4 mln. euro – największą w całym programie. Dobre przygotowanie projektów, ogromny wysiłek benefi cjentów i kierowanego przez Pana Dyrektora Stanisława Pajora Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi w Urzędzie Wojewódzkim umoż-liwiły niezwykle sprawne wdrożenie i rozliczenie przedsięwzięć. Również w zakresie efektywnego wykorzystywa-nia funduszy UE w tym programie Małopolska pozostaje absolutnym liderem.

W najbliższej perspektywie fi nansowej 2007-13 konieczne będzie wypracowanie identycznej metodologii oceny projektów, dokonywanej równocześnie przez ekspertów polskich i słowackich. Grupa robocza, utwo-rzona w celu przygotowania przyszłego programu, przyjęła już wstępną koncepcję kryteriów i systemu oceny projektów. Koncepcja ta uwzględnia doświadczenia i wnioski płynące z realizacji bieżącego programu, jak rów-nież najlepsze praktyki stosowane w innych krajach Unii Europejskiej. Zwiększa to szanse, aby zatwierdzane w przyszłości projekty w jak największym stopniu realizowały ideę współpracy transgranicznej, służąc tworzeniu dobrosąsiedzkich, trwałych kontaktów między polskimi i słowackimi partnerami.

Jan KrzesińskiKierownik Zespołu

Wspólny Sekretariat Techniczny

System oceny projektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej Interreg III A – Program Polska – Republika Słowacka 2004-2006

Page 4: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

6Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

72004-2006

Wojewoda Małopolski do dnia 15 listopa-da 2007 r. zawarł 25 umów oraz podpisał 23 aneksy na łączną kwotę dofi nansowania z Eu-ropejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 16.441.871,70 zł, przy całkowitej wartości pro-jektów 23.453.988,32 zł.

W tym okresie wpłynęło do Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi 67 wniosków o płatność na kwotę 14.778.052,86 zł, z czego dotychczas pozytywnie zweryfi ko-wano i zrefundowano 64 wnioski na kwotę 13.898.237,41 zł, co stanowi 84,53 % refunda-cji zakontraktowanych środków z Europejskie-go Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Z 25 realizowanych w ramach Programu projektów zakończonych zostało 16, pozosta-łe zostaną zakończone i rozliczone do końca I kwartału 2008 roku.

Mimo niełatwych procedur od urucho-mienia Programu w województwie małopol-skim nie wystąpiły nieprawidłowości. Wszystkie zrealizowane dotychczas projekty osiągnęły założone cele i rezultaty.

Celem usprawnienia procesu wdrażania Programu w województwie Wydział Zarzą-dzania Funduszami Europejskimi z własnej inicjatywy organizował szkolenia i warsztaty, których zadaniem było omówienie i przygo-towanie dokumentacji związanej z realizacją

W Programie Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

Polska – Republika Słowacka 2004-2006 Wojewoda Małopolski reprezentuje

Instytucję Pośredniczącą, jaką jest Małopolski Urząd Wojewódzki,

odpowiedzialny między innymi za:

– zawieranie umów z benefi cjentami oraz wprowadzanie niezbędnych zmian w po-staci aneksów,

– weryfi kację i potwierdzanie wniosków Be-nefi cjentów o refundację środków z Eu-ropejskiego Funduszu Rozwoju Regional-nego,

– przekazywanie środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i rezer-wy celowej budżetu państwa Benefi cjen-tom z terenu Małopolski,

– sprawozdawczość z realizacji Programu w województwie i monitoring realizacji pro-jektów,

– przeprowadzanie kontroli realizacji pro-jektów na miejscu oraz kontroli systemo-wych w Związku Euroregion „Tatry”, który jest odpowiedzialny za wdrażanie mikro-projektów.

Realizacja zadań Instytucji Pośredniczącej w województwie małopolskim

Działanie 2.2

Działanie 3.2

Działanie 3.1Działanie 1.1

Działanie 2.1

Działanie 2.3

Działanie 1.2

Wartość podpisanych umów (mln zł) Wartość refundacji (mln zł)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Działanie 1.1 Działanie 1.2 Działanie 2.1 Działanie 2.2 Działanie 2.3 Działanie 3.1 Działanie 3.2

Udział województwa małopolskiego w realizacji Programu IW INTERREG III A PL-SK 2004-2006

Województwo małopolskie 47%

stopień refundacji – stan na 30 września 2007

Podział środków według działań w % – województwo małopolskie

projektów, w szczególności sprawozdań i wnio-sków o płatność ze wskazaniem najczęściej popełnianych błędów. W ramach warsztatów Benefi cjenci wymieniali doświadczenia, two-rząc panel dyskusyjny, który okazał się dobrą metodą współpracy między Benefi cjentami, jak również między Benefi cjentami a Insty-tucją Pośredniczącą. Mając na uwadze dobro Benefi cjenta i prawidłową realizację projektu pracownicy Wydziału utrzymują stały kontakt, który umożliwia bieżące monitorowanie po-stępu w projekcie i skuteczne rozwiązywanie pojawiających się problemów.

Realizowane w województwie małopolskim projekty doskonale wpisują się w pejzaż współ-pracy transgranicznej. Pozwalają one zbliżyć jesz-cze bardziej narody po obydwu stronach granicy i doskonale wypełniają głoszoną przez Unię Eu-ropejską ideę Europy bez granic. Nawet te naj-mniejsze projekty z dziedziny kultury, edukacji czy turystyki w naturalny sposób przybliżają lo-kalne społeczności.

W oparciu o doświadczenia z wdrażania Programu można stwierdzić, że kluczowym dla sprawnego wdrażania projektów jest właściwe przygotowanie dokumentacji już na etapie tzw. koncepcji projektu, a następnie staranne przygo-towanie i przeprowadzenie procedury przetargo-wej wyłaniającej wykonawcę. Należy podkreślić,

że staranność i rzetelność na każdym z wymienionych etapów realizacji pro-jektu gwarantuje właściwe jego rozlicze-nie.

Niewątpliwy sukces, jakim kończy się realizacja Programu w województwie małopolskim jest zasługą partnerskiej współpracy między Benefi cjentami a zespołem odpowiedzialnym za wdraża-nie Programu w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim, polegającej na pomocy Benefi cjentom we właściwej realizacji i rozliczaniu projektów przy zachowaniu dbałości o to by fundusze strukturalne wykorzystane zostały zgodnie z prawo-dawstwem wspólnotowym.

Porównanie wartości podpisanych umów i wartości refundacji z podziałem na działania

Pracownicy Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi MUW odpowiedzialni z wdrażanie Programu w województwie małopolskim

44,3 %

3 %

22,6 %

8,8 %20 %

1 %

0,3 %

Page 5: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

�Polska – RePublika słowacka

�2004-2006

Page 6: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

10Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

112004-2006

Projekty realizowane w województwie małopolskimPriorytet 1: Rozwój infrastruktury

Działanie 1.1: 1. Modernizacja infrastruktury komunikacyjnej na odcinku Niedzica-Zamek – Granica Państwa będącym częścią trasy turystycznej „Janosikowy Szlak” INT/PL/MP/1.1/05/43 ......................................................................................122. Modernizacja kładki linowej na granicznym szlaku rowerowym Piwniczna-Leluchów-Lipany INT/PL/MP/1.1/05/220 ......................................................................143. Poprawa dostępności obszaru pogranicza poprzez oznakowanie trasy rowerowej oraz modernizację drogi lokalnej nr 2510054 Leluchów – Dubne-Wojkowa etap I INT/PL/MP/1.1/05/209 .........................................................................................................16

Działanie 1.21. Modernizacja sieci wodociągowej, stacji uzdatniania wody, ujęcia wody w Wysowej-Zdroju INT/PL/MP/1.2/05/24 .......................................................................................182. „Poprawa jakości środowiska naturalnego – przygranicznych wód jeziora Orawskiego – poprzez rozbudowę oczyszczalni ścieków we wsi Lipnica Wielka do przepustowości Qśr.d.=1000m3/d” INT/PL/MP/1.2/05/185 ......................................................20

3. Budowa kanalizacji sanitarnej Żegiestów Zdrój INT/PL/MP/1.2/05/38 ..........................................224. Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi Lipnica Mała etap IV wykonawczy INT/PL/MP/1.2/05/299 ..................................................................................24 5. STOP – zakup sprzętu na potrzeby transgranicznego systemu przeciwdziałania powodziom i awariom na polsko-słowackim pograniczu INT/PL/MP/1.2/05/23 ............................266. Budowa transgranicznej sieci łączności radiowej dla potrzeb reagowania kryzysowego na polsko-słowackim pograniczu INT/PL/MP/1.2/05/234 .........................................28

Priorytet 2: Rozwój społeczno – gospodarczyDziałanie 2.11. Transgraniczna współpraca polsko-słowackich górskich organizacji ratowniczych INT/PL/MP/2.1/05/58 .............................................................................302. Transgraniczna współpraca polsko-słowackich organizacji ratowniczych w zakresie ratownictwa zimowego INT/PL/MP/2.1/05/203 .............................................................32

Działanie 2.2:1. Wykorzystanie tradycyjnych produktów regionalnych do rozwoju turystyki kulturowej w rejonie tatrzańskim INT/PL/MP/2.2/05/121 ...............................................342. Rozbudowa Sądeckiego Parku Etnografi cznego w Nowym Sączu INT/PL/MP/2.2/05/119 ............363. Wydanie publikacji promującej walory przyrodnicze i kulturowe pogranicza polsko-słowackiego: „Drogi, ścieżki i bezdroża Orawy” INT/PL/MP/2.2/05/74 ...................................384. Międzykulturowy Szlak Turystyczny Pogranicza Polsko-Słowackiego INT/PL/MP/2.2/05/243 ......405. Spotkanie siedmiu kultur pogranicza polsko-słowackiego „Od Ladislava Mednyánszkého Jana Kantego Pawluśkiewicza” INT/PL/MP/2.2/05/219 .......................416. Rozwój regionu granicznego przez wspólną promocję i realizację Domu Polsko-Słowackiego w Gorlicach INT/PL/MP/2.2/05/248 ..................................447. Rozwój regionu granicznego przez wspólną promocję i budowę Domu Polsko-Słowackiego w Czyrnej INT/PL/MP/2.2/05/61 ..........................................46

Działanie 2.3:1. Realizacja mikroprojektów w Euroregionie Tatry jako czynnik pogłębienia kontaktów społeczności pogranicza polsko-słowackiego INT/PL/MP/2.3/05/03 ..............................................48

Priorytet 3: Pomoc technicznaDziałanie 3.1: 1. Zarządzanie mikroprojektami w ramach projektu parasolowego Euroregionu „Tatry” pt. Realizacja mikroprojektów w Euroregionie „Tatry” jako czynnik pogłębienia kontaktów społeczności pogranicza polsko-słowackiego TA/PL/MP/3.1/05/072. Zarządzanie mikroprojektami w Euroregionie „Tatry” TA/PL/MP/3.2/05/103. Zarządzanie mikroprojektami w Euroregionie „Tatry TA/PL/MP/3.1/06/25

Działanie 3.2: 1. Promocja programu Interreg III A PL-SK w zakresie mikroprojketów w ramach projektu parasolowego

Euroregionu „Tatry” pt. Realizacja mikroprojektów w Euroregionie „Tatry” jako czynnik pogłębienia kon-taktów społeczności pogranicza polsko-słowackiego TA/PL/MP/3.2/06/26

2. Promocja Programu Interreg III A PL-SK w Euroregionie „Tatry” TA/PL/MP/3.1/06/403. Promocja Programu Interreg III A PL-SK w Euroregionie „Tatry” TA/PL/MP/3.2/06/43

Priorytety i Działania odzwierciedlające strategię dla polsko-słowackich terenów zostały określone w następujący sposób:

PRIORYTET 1: ROZWÓJ INFRASTRUKTURYDziałanie 1.1: Infrastruktura techniczna i komunikacyjnaDziałanie 1.2: Infrastruktura ochrony środowiska

PRIORYTET 2: ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZYDziałanie 2.1: Rozwój zasobów ludzkich i wspieranie przedsiębiorczościDziałanie 2.2: Ochrona dziedzictwa naturalnego i kulturowegoDziałanie 2.3: Wspieranie inicjatyw lokalnych (mikroprojekty)

PRIORYTET 3: POMOC TECHNICZNADziałanie 3.1: Zarządzanie, wdrażanie, monitoring i kontrolaDziałanie 3.2: Promocja i ocena programu.

Priorytety i działania programu

10Polska – RePublika słowackaPolska – RePublika słowacka 2004-2006 11

Page 7: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

12Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

132004-2006

Benefi cjent: Powiat Nowotarski

Całkowita wartość projektu: 2 284 756,00 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 713 567,00 PLN

Partner projektu: Gmina Łapsze Niżne 385 000,00 PLN

Zrealizowany projekt jest elementem pro-gramu turystycznej aktywizacji regionu nad-granicznego po obu stronach granicy, funkcjo-nalnie zaś elementem „Janosikowego Szlaku”, który przebiega przez najciekawsze i różno-rodne pod względem krajoznawczym obszary Pienin, Gorców, Jeziora Czorsztyńskiego oraz okolic Czerwonego Klasztoru po stronie sło-wackiej. Wykorzystując niezwykłe walory te-renu, a w tym szlaków drogowych planowane było wzmocnienie prywatnego i publicznego potencjału turystycznego poprzez stworzenie turystyczno-widokowej trasy oraz wspierania rozwoju bazy turystycznej, w tym hoteli, go-spodarstw agroturystycznych, zaplecza gastro-nomicznego na terenie rejonu przygraniczne-go Polski i Słowacji. Trasa rozpoczyna się w m. Niedzica-Zamek i biegnie wzdłuż Jeziora Czorsztyńskiego, m. Ochotnica, Krościenko i Szczawnicę do przejścia granicznego nad Du-najcem. Poprzez stworzenie chodników trasa stała się również dobrym miejscem dla wycie-czek pieszych. Od granicy w kierunku Czer-wonego Klasztoru (Słowacja) biegnie część

W ramach realizacji projektu wykonano nastę-pujący zakres prac: przygotowano projektową do-kumentację wykonawczą, wybudowano chodniki wraz ze ścieżką rowerową na długości 1201,2 mb, wykonano place postojowe i 3 zatoki autobusowe wraz z wiatami przystankowymi. Na całej długości zmodernizowanego odcinka drogowego wykona-

no kanalizację deszczową i prace związane z od-wodnieniem. Wykonane zostało oświetlenie

oraz oznakowanie poziome i pionowe drogi. Na modernizowanym odcinku drogi wykonano nakładkę asfaltową oraz urządzenia bezpieczeń-stwa ruchu.

Opis projektu:

szlaku przeznaczona jedynie dla pieszych i rowerzystów. Od Czerwonego Klasztoru do granicy z Polską w Niedzicy szlak prowadzi brzegiem Dunajca i dostępny jest również dla samochodów. Po modernizacji, od przejścia granicznego do zamku w Niedzicy, prowadzi droga dla samochodów oraz chodnik i ścieżka rowerowa.

Poprawa stanu nawierzchni drogowej łączą-cej przejście graniczne z miejscowością Niedzica oraz stworzenie rowerowo-pieszej trasy turystycz-nej wpływa bezpośrednio na wzrost zainteresowa-nia terenem jako miejscem turystyki pobytowej i weekendowej oraz przejściem granicznym, które można szybko i bez przeszkód przekroczyć. Tym samym mamy do czynienia ze zwiększeniem licz-by turystów zmotoryzowanych tranzytowych i lo-kalnych, pieszych i rowerowych.

Nowoczesna trasa turystyczna spowodowała wzrost popytu na usługi turystyczne, co z kolei wpływa na wszechstronny rozwój obszaru poprzez zwiększenie zaangażowania inwestycyjnego, two-rzenia nowej jakości usług turystycznych oraz zmniejszeniu bezrobocia.

Wyrównany został poziom jakości życia miesz-kańców strefy przygranicznej oraz zmniejszyły się bariery w kontaktach społeczności obszarów przy-granicznych.

Osiągnięte rezultaty

Modernizacja infrastruktury komunikacyjnej na odcinku Niedzica-Zamek-Granica Państwa będącym częścią trasy turystycznej „Janosikowy Szlak”

Page 8: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

14Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

152004-2006

Modernizacja kładki linowej na granicznym szlaku rowerowym Piwniczna-Leluchów-Lipany

Benefi cjent: Miasto i Gmina Piwniczna-Zdrój

Całkowita wartość projektu: 396.500,00 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 297.375,00 PLN

Partner projektu: Združenie Torysa, Mestský úrad, Hlavná č.73, 080 01 Prešov

nia dodatkowego efektu zamontowano oprawy oświetleniowe żarowe i diodowe.

Osiągnięte rezultaty

Realizacja projektu ma na celu eliminację brakujących połączeń w infrastrukturze drogowo-mostowej co w konsekwencji wpływa na poprawę dostępności tych regionów przygranicznych oraz na stworzenie infrastruktury turystycznej zapew-niającej tym miejscowościom rozwój. Projekt ma oddziaływanie zarówno w perspektywie wielolet-niej jak i najbliższej 2–3 lat, gdyż prowadzi do

Linowa kładka dla pieszych w miejscowo-ści Piwniczna –Zdrój zlokalizowana jest w km 23+300 rzeki Poprad liczonej od Przejścia Granicznego w Mniszku. Jest kładką jedno-przęsłową o konstrukcji podwieszonej. Obok funkcji o znaczeniu lokalnym pełni ważną rolę w komunikacji między Słowacją a Polską. Ponadto w ramach wypracowanego komple-mentarnego projektu z partnerem słowackim stanowi graniczny szlak rowerowy Piwnicz-na-Mniszek-Lipany-Leluchów-Muszyna-Piw-niczna. Jej lokalizacja blisko centrum mia-sta Piwniczna-Zdrój ( przy grupie Ośrodków Wypoczynkowych, przy Spływie Tratwami), w odległości 1,5 km od Przejścia Granicznego w Mniszku powoduje, ze jest bardzo licznie uczęszczana.

W ramach projektu wykonano: roboty an-tykorozyjne konstrukcji stalowej kładki, malo-wanie nawierzchniowe całkowitej powierzchni kładki, zabezpieczenie antykorozyjne lin sta-lowy, roboty budowlane zabezpieczające na przyczółkach, wymiana płyt podłożyskowych i wzmocnienie wieszaków. Ponadto dla uzyska-

Opis projektu

realizacji dalszych etapów związanych z tworze-niem granicznych tras rowerowych, do integra-cji mieszkańców miejscowości przygranicznych a ponadto wpływa na ożywienie turystki. Efektem tego jest rozwój działalności gospodarczej. Mo-bilność mieszkańców powoduje przenikanie kul-tur jak również zamazywanie barier językowych. Ponadto realizacja komplementarnego projektu wspólnie z partnerem słowackim oprócz utwo-rzenia infrastruktury zapewniającej rozwój tych regionów przygranicznych wpłynęła również na utworzenie organizacyjnych podwoi do trwałej współpracy. Zostały położone fundamenty do realizacji większych projektów ukierunkowanych na integrację regionów przygranicznych.

Kładka przed pracami modernizacyjnymi

Page 9: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

16Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

172004-2006

Opis projektu

W ramach projektu wyznaczono i ozna-kowano w gminie Muszyna 30 000m trasy rowerowej „Turystyczna Pętla Muszyńska” przebiegającej przez wsie Leluchów, Dubne, Wojkowa, Powroźnik i miasto Muszynę. Re-jon ten charakteryzuje się znacznym poten-cjałem wynikającym z atrakcyjnego położenia turystycznego oraz przyrodniczego. Realizacja projektu polegała na oznakowaniu trasy i od-cinkowej poprawie zniszczonej nawierzchni drogi lokalnej. Trasa została oznakowana 10 tablicami informacyjnymi oraz 30 tabliczka-mi kilometrowymi i kierunkowymi. Wydano również 3000 ulotek z opisem i schematem trasy. Prace modernizacyjne drogi lokalnej nr 2510054 wykonano na długości 4800 m. Prze-budowano również 7 przepustów drogowych.

Poprawa dostępności obszaru pogranicza poprzez oznakowanie trasy rowerowej oraz modernizację drogi lokalnej nr 2510054 Leluchów–Dubne-Wojkowa etap I

Benefi cjent: Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna

Całkowita wartość projektu: 1.772.483,39 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1.3329.362,54 PLN

Partner projektu: Miasto Lipany reprezentowane przez „Združenie Torysa”

Osiągnięte rezultaty

Oznakowanie i modernizacja nawierzchni trasy poprawiła dostępność rejonu przygranicznego i w dłuższej perspektywie rozwinie ruch turystyczny.

Stan drogi przed modernizacją

Page 10: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

1�Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

1�2004-2006

Benefi cjent: Gmina Uście Gorlickie

Całkowita wartość projektu: 1.746.453,92 zł

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1.309.840,44 PLN

Partner projektu: Obec Zborov

Inwestycja „Modernizacja sieci wodociągowej, stacji uzdatniania wody, ujęcia wody w Wysowej-Zdroju”

Istniejąca od ok. 30 lat w Uzdrowisku Wy-sowa – Zdrój sieć wodociągowa, ujecie wody i stacja uzdatniania wody wymagały pilnego remontu i modernizacji. W ramach projektu zmodernizowano 4.379,5 m magistralnej sieci

Wykonane działania w ramach projektu wy-eliminowały przecieki wody i awarie urządzeń, poprawie uległ stan techniczny infrastruktury ko-munalnej oraz zmniejszone zostały koszty eksplo-atacji. Ponadto zwiększony został dostęp ludności do infrastruktury wodociągowej.

Realizacja projektu przyczyniła się do zwięk-szenia atrakcyjności gospodarczej i turystycznej regionów pogranicza polsko-słowackiego, a szcze-gólnie gminy Uście Gorlickie i Obec Zborov.

wodociągowej, 205,5 m rurociągu rozdzielcze-go, 606 m przyłączy, wybudowano ujęcie wody na potoku Medindek, zmodernizowano ujęcie wody oraz stację uzdatniania wody na rzece Ropie.

Opis projektu

Osiągnięte rezultaty

Prace budowlane wykonywane w ramach projektu

Page 11: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

20Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

212004-2006

Benefi cjent: Gmina Lipnica Wielka

Całkowita wartość projektu: 1 420 935,53 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 065 701,65 PLN

Poprawa jakości środowiska naturalnego – przygranicznych wód jeziora Orawskiego – poprzez rozbudowę oczyszczalni ścieków we wsi Lipnica Wielka do przepustowości Qśr.d.=1000m3/d

Opis projektu

Jezioro Orawskie, transgraniczny akwen, jest szczególnie ważnym przyrodniczo tere-nem o ponadregionalnym znaczeniu. Popra-wa jakości wód Jeziora, będącego rezerwua-rem wody pitnej na Słowacji, przyczyni się do ochrony znajdujących się na otaczającym go terenie cennych gatunków roślin i zwierząt oraz biotopów.

Realizacja projektu pozwoli na utrzymanie czystości wód powierzchniowych zlewni rzeki

Czarna Orawa a tym samym stworzyła warunki rozwoju usług rozwoju usług rekreacyjno- tury-stycznych po obu stronach granicy

W ramach projektu rozbudowano istnieją-cą oczyszczalnię ścieków poprzez wbudowanie 3 reaktorów biologicznych SBR o pojemności V=90m3 . Wbudowano również zbiornik stabiliza-cji osadu STO o pojemności V=90m3 . Dobudo-wano układ napowietrzania wraz z dmuchawami oraz wymieniono system pompowni ścieków i obecnie jest to układ pomp o wydajności 25 m3/h. Zwiększono także retencję oczyszczalni ścieków o V=90m3 poprzez wbudowanie zbiornika buforo-wego. Przebudowano układ zasilania i sterowa-nia.

Osiągnięte rezultaty

Rezultatem zrealizowanego projektu jest ograniczenie zanieczyszczenia wód powierzchniowych zbior-nika wody pitnej – Jeziora Orawskiego. Rozbudowana oczyszczalnia ścieków dała możliwość oczyszczania dodatkowych 500 m3/dobę ścieków bytowych, jednocześnie stwarzając możliwość podłączenia do sieci kanalizacyjnej 450 gospodarstw domowych, tj. ok. 3000 osób.

Page 12: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

22Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

232004-2006

Benefi cjent: Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna

Całkowita wartość projektu: 2 769 016,53 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 572 268 PLN

Budowa kanalizacji sanitarnej Żegiestów Zdrój

Zdroju pogłębiały ten stan poprzez zrzut nie-oczyszczonych ścieków bytowych bezpośrednio do Popradu. W Żegiestowie wsi istnieje nowo-wybudowana oczyszczalnia ścieków o przepusto-wości umożliwiającej podłączenie dodatkowych obiektów. Zadanie polegało na budowie kolekto-ra sanitarnego o łącznej długości 2 124,5 m, pod-łączeniu do kanalizacji 11 obiektów. Elementami składowymi budowy kolektora kanalizacyjnego było przekroczenie kolektorem pod dnem poto-ku Żegiestowskiego wraz zabezpieczeniem brze-gu potoku i rzeki Poprad, przekroczenie kolekto-rem nad torami kolejowymi wraz z odpowiednią korektą trakcji elektrycznej oraz odtworzeniem nawierzchni drogi wojewódzkiej na warunkach określonych przez administratora drogi.

Osiągnięte rezultaty

Zrealizowany projekt stanowił ostatni element systemu kanalizacyjnego Żegiestowa. Rezultatem projektu jest pełne zaprzestanie zrzucania nie-oczyszczonych ścieków do granicznej rzeki z Że-giestowa, co ma bezpośredni wpływ na ochronę środowiska naturalnego oraz na podniesienie ja-kości życia mieszkańców i osób odpoczywających w Żegiestowie i okolicy. Czysty Poprad umożliwi realizację wspólnych przedsięwzięć turystycznych przyczyniając się do ograniczenia marginalizacji terenów przygranicznych.

Opis projektu

Żegiestów Zdrój leży w dolinie rzeki Po-prad – granicy państwa, bezpośrednio na jego stromym brzegu. Jest to unikatowy zakątek przełomu Popradu tworzący charakterystycz-ne meandry wśród wysokich gór. Walory kra-jobrazowe sytuują go w skali kraju tuż za prze-łomem Dunajca w Pieninach. Rzeka Poprad niesie wody pozaklasowe a obiekty Żegiestowa

Page 13: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

24Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

252004-2006

Benefi cjent: Gmina Jabłonka

Całkowita wartość projektu: 1.380.429,79 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 966.300,85 PLN

Partner projektu: Miasto Trstena

Uporządkowanie gospodarki ściekowej regionu, którego jednym z elementów jest przedmiotowa inwestycja było elementem ko-niecznym dla rozwoju turystycznego regionu, promocji i przyciągnięcia turystów. Zwiększa

Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi Lipnica Mała etap IV wykonawczy

w postaci turystyki i rolnictwa ekologicznego. Rozwój tych dziedzin jest możliwy jedynie przy jednoczesnym rozwijaniu infrastruktury ochrony środowiaka. Inwestycja realizowana była w ramach programu kompleksowej go-

spodarki ściekowej gmin Jabłonka i Lipnica Wielka w otulinie Babiogórskiego Parku Na-rodowego oraz ochrony wód granicznych rze-ki Czarna Orawa zlewni Morza Czarnego. W ramach projektu rozbudowano sieć kanaliza-cji, łącznie o długość 11 127m, w miejscowości Lipnica Mała i podłączono ją do istniejącej oczyszczalni ścieków,

Do końca roku 2007 planuje się podłącze-nie 138 budynków mieszkalnych.

Opis projektu

się zapotrzebowanie na wodę oraz wytwarzana jest większa ilość ścieków. Istniejące na tere-nie gminy gospodarstwa rolne oraz podmio-ty gospodarcze zapewniają miejsca pracy dla ograniczonej liczby mieszkańców. Konieczne jest rozwijanie dodatkowych źródeł dochodu,

Przedmiotowa inwestycja zmniejszyła emisji nieoczyszczonych ścieków do środowiska, popra-wiła infrastrukturę ochrony środowiska, przyczy-niając się do zrównoważonego rozwoju obszaru

przygranicznego. Inwestycja w znacznym stopniu przyczyniła się do rozwoju gminy, w szczególności pozwoliła na zwiększenie atrakcyjności turystycz-nej gminy.

Osiągnięte rezultaty

Page 14: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

26Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

272004-2006

Benefi cjent: Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie

Całkowita wartość projektu: 2 318 364,20 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 698 997,18 PLN

Partner projektu: Korpus Pożarniczo-Ratowniczo w Preszowie

Opis projektu

Obszar pogranicza polsko – słowackiego narażony jest na częste i gwałtowne powodzie. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Po-żarnej zgodnie z nałożonymi na nią zadania-mi, prowadzi działania związane z usuwaniem skutków ww. katastrof naturalnych.

Realizacja projektu polegała na zakupie i włączeniu do działań ratowniczych sprzętu do walki ze skutkami powodzi. Na mocy zawar-tych umów i porozumień sprzęt zakupiony w ramach realizacji tego projektu służy miesz-kańcom po obu stronach granicy.

STOP – zakup sprzętu na potrzeby transgranicznego systemu przeciwdziałania powodziom i awariom na polsko-słowackim pograniczu

W wyniku realizacji projektu zakupiono i prze-kazano do wcześniej wytypowanych jednostek or-ganizacyjnych PSP woj. małopolskiego następu-jący sprzęt:1. do Komendy Miejskiej PSP w Nowym Sączu:

1) samochód – nośnik kontenerowy z hakowym systemem załadowczym,

2) kontener przeciwpowodziowy (kontener wyposażony jest w m.in.: dwie pięciooso-bowe łodzie płaskodenne, worki przeciw-powodziowe, folię do uszczelniania wałów, system zapór napełnianych wodą, ubrania specjalne do pracy w wodzie),

2. do Komendy Powiatowej PSP w Nowym Targu:1) samochód nośnik kontenerowy z hakowym

system załadowczym,2) kontener kwatermistrzowsko-socjalny z prze-

znaczeniem magazynowym (kontener jest wyposażony w m.in. 6 szt. dziesięcioosobo-wych namiotów pneumatycznych oraz urzą-dzenia grzewcze umożliwiające eksploatację namiotów w niesprzyjających warunkach. Ponadto kontener posiada sprzęt oświetle-niowy i agregat prądotwórczy),

3. do Komendy Powiatowej PSP w Gorlicach:1) kontener do usuwania skutków powodzi

(kontener wyposażony jest w m.in. prze-nośną stację oczyszczania i uzdatnia wody o wydatku 900 dm3/h wody zdatnej do picia, przenośny zbiornik na wodę pitną o po-jemności 500 dm3, agregat prądotwórczy, sprzęt oświetleniowy i wodoszczelne prze-wody elektryczne. Poza tym na stanie wypo-sażenia tego kontenera znajduje się arma-tura wodna- węże ssawne, tłoczne itp.),

2) przyczepę ciężarową podkontenerową,3) przyczepę z pompą wysokiej wydajności do

wody zanieczyszczonej.

Osiągnięte rezultaty

Realizacja projektu wpłynie na zmniejszenie strat wywołanych przez ewentualne powodzie. Ponadto zakupiony sprzęt umożliwi skuteczne zapobieganie lub minimalizowanie skażeń środo-wiska. Należy pamiętać, że oprócz stałych miesz-kańców pogranicza na obszarze tym przebywa również duża liczba turystów i wczasowiczów. W związku z powyższym zakupiony w ramach rea-lizacji projektu STOP sprzęt przeciwpowodzio-wy wpłynie na poprawę bezpieczeństwa zarówno mieszkańców jak i turystów, a tym samym pośred-nio poprawi atrakcyjność gałęzi turystycznej i in-westycyjnej naszego regionu.

Page 15: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

2�Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

2�2004-2006

Benefi cjent: Komenda Wojewódzka PaństwowejStraży Pożarnej w Krakowie

Całkowita wartość projektu: 1.009.998,94 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 658.206, 71 PLN

Partner projektu: Korpus Pożarniczo Ratowniczy w Preszowie

Opis projektu:

Kluczowym zagadnieniem dla kierujących krajami jest kwestia zapewnienia bezpieczeń-stwa mieszkańcom tych krajów. W zależności od wielu czynników określających potencjalne zagrożenia dla populacji zamieszkującej dane państwo, oraz ilości posiadanych środków fi -nansowych, każdy kraj buduje odpowiedni dla niego system ratowniczy. System taki w miarę możliwości powinien być jednolity na obszarze całego kraju tzn. opisywać go powinny zbliżo-ne wartości parametrów takich jak czas dojaz-du, liczba możliwych do zaangażowania ludzi i sprzętu, na całym obszarze chronionym.

Mając na uwadze powyższe, obszarem bar-dziej zagrożonym, jest górski teren przygra-niczny. Zdarzenie powstające przy granicy czę-sto stwarza zagrożenie dla kraju sąsiada, który nie zawsze otrzymuje stosowną informacje o powstałym zagrożeniu.

Budowa transgranicznej sieci łączności radiowej dla potrzeb reagowania kryzysowego na polsko-słowackim pograniczu

Dążąc do niwelacji różnic w dziedzinie ratownictwa, jakie powstały po obu stronach granicy, Komendy Wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie oraz Korpus Po-żarniczo Ratowniczy w Preszowie wystąpiły ze wspólną inicjatywą stworzenia transgraniczne-go systemu przesyłu danych istotnych dla stra-ży pożarnych. Wybór sieci radiowej powoduje, że system taki jest bardziej niezawodny.

W ramach projektu zakupiony zostanie sprzęt łączności dla Powiatowych Stanowisk Kierowania w 5 małopolskich powiatach przy-granicznych oraz Wojewódzkiego Stanowiska Koordynacji Ratownictwa w Krakowie (radio-we stacje bazowe z urządzeniami peryferyjny-mi). Polski sprzęt, zakupiony w ramach reali-

zacji etapu I, oraz sprzęt zakupiony przez stronę słowacką, w ramach realizacji etapu II, skonfi gu-rowany zostanie w transgraniczną sieć radiową wykorzystywaną do wymiany informacji istotnych dla ww. służb. Ze względu na trudne warunki te-renowe niezbędnym będzie również zabudowa przemienników radiowych w miejscach określo-nych na podstawie ekspertyzy.

Projekt obecnie jest w trakcie realizacji

Osiągnięte rezultaty:

Stworzona w pierwszym etapie przygraniczna, a docelowo transgraniczna sieć łączności radiowej będzie wykorzystywana do działań ratowniczych po obu stronach granicy w zależności od występu-jących zagrożeń.

Katastrofy naturalne i awarie powodują niejed-nokrotnie dewastację w środowisku naturalnym, często unikalnym w skali kraju i świata. Możliwość

ograniczania ich skutków pomoże zachować jego walory dla przyszłych pokoleń. W perspektywie wieloletniej wzrost bezpieczeństwa miejscowej ludności przyczyni się do wzrostu atrakcyjności regionu.

Page 16: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

30Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

312004-2006

Benefi cjent: Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

Całkowita wartość projektu: 335.614,48 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 248.690,33 PLN

Partner projektu: Horskă Zăchrannă Služba (HZS)

Projekt dotyczy zacieśnienia współpracy polsko-słowackich górskich organizacji ra-towniczych w zakresie wyrównania poziomu wyszkolenia ratowników oraz stworzenia kom-patybilnych programów szkoleniowych w celu poprawy koordynacji działań ratowniczych w obszarze Tatr.

W ramach projektu dokonano zakupu specjalistycznego sprzętu ratowniczego do przeprowadzenia szkoleń oraz dalszego jego wykorzystania w działaniach ratowniczych. Zorganizowano wspólne szkolenia doskonale-nia technik ratowniczych ratowników górskich polskich i słowackich w zakresie:

– ratownictwa jaskiniowego (przeszkolono 20 ratowników górskich TOPR i HZS),

– ratownictwa lawinowego (przeszkolono 15 ratowników górskich TOPR i HZS oraz 15 psów ratowniczych),

– zimowego ratownictwa naziemnego (20 ra-towników górskich TOPR i HZS)

– letniego ratownictwa naziemnego (26 ratow-ników górskich TOPR i HZS).

Transgraniczna współpraca polsko-słowackich górskich organizacji ratowniczych

W wyniku realizacji projektu sporządzono instrukcje programów szkoleń oraz opracowano „Instrukcje i procedury działania zespołów ratow-niczych TOPR – HZS” w języku polskim i słowa-ckim.

Osiągnięte rezultaty

Rezultatem zrealizowanego projektu jest wzrost kwalifi kacji ratowników górskich (polskich i słowackich) oraz efektywniejsze wykorzystanie potencjału ludzkiego organizacji ratowniczych w zakresie niesienia pomocy turystom po obu stro-nach Tatr.

W wyniku prowadzonych prac w ramach pro-jektu została podpisana umowa współpracy Ta-trzańskiego Pogotowia Ratunkowego z Horskă Zăchrannă Služba w zakresie wykorzystania śmi-głowca ratowniczego Sokół do działań ratowni-czych w Tatrach po słowackiej stronie. Umowa jest częścią opracowanych instrukcji i procedur wspólnych akcji ratowniczych.

Dzięki stworzeniu trwałych struktur współ-pracy górskich organizacji ratowniczych (TOPR – HZS) oraz poprawie wyszkolenia i wyposażenia służb ratowniczych projekt przyniesie korzyści dla mieszkańców i turystów odwiedzających Tatry po obu stronach granicy.

Opis projektu

Page 17: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

32Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

332004-2006

Transgraniczna współpraca polsko-słowackich organizacji ratowniczych w zakresie ratownictwa zimowego

Benefi cjent: Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

Całkowita wartość projektu: 453.581,59 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 334.561,78 PLN

Partner projektu: Horskă Zăchrannă Služba (HZS)

Opis projektu:

W związku z rozwojem ruchu turystyczne-go w okresie zimowym oraz pojawieniu się nowych form turystyki (ski-alpinizm i inne) pojawiła się potrzeba przeszkolenia szerszego grona ratowników górskich w zakresie metod prognozowania i oceny zagrożenia lawinowe-go oraz taktyki prowadzenia akcji ratowniczej w lawinie.

W ramach projektu zakupiono specjali-styczny sprzęt ratowniczy z przeznaczeniem zarówno do szkoleń jak i dalszych działań akcji

ratowniczych w warunkach zimowych. Przepro-wadzono wspólne szkolenia doskonalenia tech-nik ratowniczych ratowników górskich polskich i słowackich w zakresie:– prowadzenia działań ratowniczych z uwzględ-

nieniem zagrożenia lawinowego w terenie (przeszkolono 20 ratowników),

– taktyki prowadzenia akcji ratowniczych w lawi-nie (przeszkolono 20 ratowników),

– prognozowania zagrożenia lawinowego (prze-szkolono 20 ratowników)

– zimowej topografi i Tatr (przeszkolono 20 ra-towników).

Osiągnięte rezultaty

Realizacja projektu przyczyniła się do podnie-sienia poziomu wyszkolenia ratowników polskich i słowackich w zakresie prowadzenia akcji ratow-niczych w lawinach oraz poprawy koordynacji

działań zespołów ratowniczych TOPR i HZS w obszarze Tatr, prowadzonych w warunkach zimo-wych.

Wyposażenie ratowników w specjalistyczny sprzęt przyczyni się do poprawy sprawności dzia-łania a tym samym bezpieczeństwa turystów prze-bywających w okresie zimowym na terenie Tatr zarówno po polskiej jak i słowackiej stronie.

332004-2006

Page 18: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

34Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

352004-2006

Benefi cjent: Powiat Tatrzański

Całkowita wartość projektu: 200 451,87 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 148 093,84 PLN

Partner projektu: Małopolskie Towarzystwo Doradcze – Stowarzyszenie Konsultantów na rzecz Rozwoju Lokalnego i Przedsiębiorczości Społecznej oraz Obec Zuberec

Celem projektu był wzrost wy-korzystania istniejących tradycji w zakresie produktów regional-nych, wytwórczości, rzemiosła artystycznego i sztuki dla rozwo-ju gospodarczego tatrzańskiego pogranicza.

W ramach realizacji projek-tu zinwentaryzowano czynnych twórców sztuki ludowej działa-jących na terenie Podhala oraz wytwarzane przez nich produkty rzemiosła artystycznego wraz z analizą ich potencjału rynkowe-go. Dokument, który obejmował około 314 aktualnie działających twórców oraz około 100 wyrobów rękodzieła świadczył o ogromnym potencjale zasobów kulturowych regionu.

Grupa najbardziej aktywnych i zainteresowanych projektem trzy-dziestu twórców uczestniczyła w cy-klu warsztatów, których celem było

Wykorzystanie tradycyjnych produktów regionalnych do rozwoju turystyki kulturowej w rejonie tatrzańskim

Określono cele i zadania, które winny być zrealizowane, aby lepiej wykorzystać dziedzictwo kulturowe Podtatrza w turystyce kulturowej oraz lokalnej działalności gospodarczej oraz podstawy do rozwoju programu współpracy polsko-słowa-ckiej dotyczącej turystyki kulturowej oraz nakre-ślono ramy nowych inicjatyw transgranicznych służących promocji turystyki kulturowej.

Realizacja projektu obejmowała ponadto opracowanie szlaku dziedzictwa kulturowego w wersji samochodowej, rowerowej i narciarskiej wraz z projektem wizualizacji. Wydano bogato ilustrowany przewodnik, który zawiera opis 33 twórców wraz z charakterystyką ich twórczości oraz szczegółowe mapy szlaku wraz z dokładnym oznaczeniem miejsc działalności twórców.

Przygotowano również materiały promocyjne projektu tj. przewodnik, ulotki z mapą szlaku, ulotki promocyjne dotyczące twórców i ich wyro-bów oraz plakaty promocyjne i spot telewizyjny.

Zorganizowano również targi sztuki ludowej w 10 miejscach na terenie powiatu tatrzańskiego, na których prace swoje prezentowało 124 twór-ców z Podhala oraz ze Słowacji.

Zwieńczeniem oraz swoistym podsumowa-niem efektów projektu była zorganizowana w ho-telu Mercure Kasprowy w Zakopanem konferen-cja polsko- słowacka, której tematem był Produkt

Opis projektu

regionalny- wykorzystanie tradycyjnej twórczości i rękodzieła do rozwoju gospodarczego regionu tatrzańskiego i współpracy polsko-słowackiej.

Osiągnięte rezultaty

Wszystkie wskaźniki założone w projekcie i wynikające z zawartej umowy zostały osiągnię-te. W przypadku wskaźników rezultatu udało się osiągnąć zdecydowanie wyższe wartości niż pier-wotnie zakładano – było to spowodowane głów-nie dwoma czynnikami: ogromnym potencjałem twórców na tym terenie i niespodziewanym i au-tentycznym zainteresowaniem twórców udziałem w projekcie.

Projekt w znacznym stopniu przyczynił się do integracji środowiska zakopiańskich twórców, a także pobudzenia wiary, iż to, czym się zajmują ma znaczącą wartość nie tylko w sensie kulturo-wym, ale także materialnym. Wydaje się, iż pro-jekt ma szansę stać się początkiem wspólnych działań i inicjatyw podejmowanych przez środo-wisko biorące udział w projekcie, a także ma szan-se przyciągnąć do tych działań kolejnych twórców przyczyniając się do stworzenia w Zakopanem prężnego ośrodka promującego i pielęgnującego twórczość ludową i rzemiosło tradycyjne.

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego

tu zinwentaryzowano czynnych twórców sztuki ludowej działa-jących na terenie Podhala oraz wytwarzane przez nich produkty rzemiosła artystycznego wraz z analizą ich potencjału rynkowe-go. Dokument, który obejmował około 314 aktualnie działających twórców oraz około 100 wyrobów rękodzieła świadczył o ogromnym potencjale zasobów kulturowych

Grupa najbardziej aktywnych i zainteresowanych projektem trzy-dziestu twórców uczestniczyła w cy-klu warsztatów, których celem było

opracowanie Strategii i programu waloryza-cji lokalnego dziedzictwa kulturowego wraz z koncepcją marketingową. Stworzone i wy-promowane zostało 10 nowych produktów w zakresie turystyki kulturowej. Wypracowano 10 koncepcji komercjalizacji wybranych pro-duktów.

Page 19: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

36Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

372004-2006

Benefi cjent: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu

Całkowita wartość projektu: 1.703.463,87 zł

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 948.078,42 zł

Partner projektu: Ľubovnianske Múzeum – Hrad

Opis projektu

Realizowany projekt zakładał stworzenie sektora kolonistów niemieckich w celu wzbo-gacenia i uzupełnienia wielokulturowości eks-pozycji SPE. Jest ona rozbudowywana zgodnie z wymogami nowoczesnego muzeum na wol-nym powietrzu oraz z fundamentalną zasadą ochrony krajobrazu kulturowego regionu. Przyjęty model prezentacji nawiązuje do kon-cepcji „interpretacji dziedzictwa kulturowe-go”, który podkreśla autentyczność przekazu historycznego.

W ramach projektu powstał nowy obszar ekspozycyjny o łącznej powierzchni 0,84ha w obrębie, której stworzono: stałą ekspozycję we wnętrzach o powierzchni 361m2, pomiesz-czenia dla wystaw zmiennych o powierzchni 143m2, zaplecze logistyczne i pomocnicze o powierzchni 272m2. Ponad to zorganizowano wydarzenia kulturalne, przeszkolono uczest-ników konferencji dotyczącej „Specyfi ki kultu-ry karpackiej i jej prezentacja w skansenach pogranicza polsko – słowackiego” – ze szcze-gólnym uwzględnieniem tematyki osadnictwa niemieckiego na pograniczu polsko – słowa-ckim, jak również opracowano periodruk na-ukowy muzeum w zakresie kultury karpackiej pod nazwą „Zeszyty Sądecko-Spiskie”.

Rozbudowa Sądeckiego Parku Etnografi cznego w Nowym Sączu

Osiągnięte rezultaty

Rozbudowany SPE stanie się główną atrakcją turystyczną na Małopolskim Szlaku Architektu-ry Drewnianej, przyciągającą turystów krajowych jak i zagranicznych. Projekt dotyczący rozbudo-wy istniejącego skansenu o zespół kolonistów niemieckich wzbogacił jego część ekspozycyjno – muzealną przez wprowadzenie nowej formy ar-chitektonicznej prezentującej zabudowę wiejską typu ulicowego na przykładzie 3 zagród Koloni-stów Józefi ńskich z Gołkowic Dolnych koło Stare-go Sącza z przełomu XVIII i XIX wieku.

Wykonany projekt urozmaici prezentowany dotychczas na ekspozycji SPE obraz XIX-wiecz-nej wsi sądeckiej oraz umożliwi organizowanie w skansenie wystaw czasowych (powierzchnie eks-pozycyjne), a tym samym zwiększy zakres oferty kierowanej do odbiorcy. Projekt bez wątpienia umożliwi rozwój dialogu między narodowościa-mi polską i słowacką, będzie sprzyjał rozwijaniu współpracy mającej na celu kultywowanie wspól-nego dziedzictwa kulturowego.

Page 20: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

3�Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

3�2004-2006

Benefi cjent: Stowarzyszenie Przyjaciele Babiej Góry

Całkowita wartość projektu: 223 400 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 167 550 PLN

Partner projektu: Združenie Babia Hora

Opis projektu

Górna część Orawy objęta projektem jest krainą geografi czną i historyczną o silnych powiązaniach kulturowych a nawet rodzin-nych społeczności rozdzielonych granicą pań-stwową. Tereny pogranicza w regionie Orawy posiadają unikalne walory przyrodnicze, znaj-dują się tu liczne obszary chronione. W sferze kultury materialnej obszar posiada swoiste

Wydanie publikacji promującej walory przyrodnicze i kulturowe pogranicza polsko-słowackiego: „Drogi, ścieżki i bezdroża Orawy”

graniczna dla podkreślenia wspólnego dziedzi-ctwa i konieczności wspólnej promocji. Trasy są podzielone w zależności od środka lokomocji: piesze, rowerowe, konne, narciarskie, wodne i automobilowe. Uwzględniono również potrze-by osób preferujących rodzinne zwiedzanie.Projekt jest w trakcie realizacji.

Osiągnięte rezultaty

Wynikiem projektu będzie promocja regionu wśród 500 operatorów turystyki w południowej Polsce i wyposażenie w materiały informacyjne działających w regionie podmiotów turystycz-nych. Realizacja projektu podkreśli wspólne dzie-dzictwo historyczne, kulturowe i przyrodnicze re-gionu, co wzmocni wzajemne związki pomiędzy polska i słowacką częścią Orawy oraz zaktywizuje lokalne instytucje samorządowe i operatorów tu-rystyki na rzecz współpracy międzynarodowej i zrównoważonego rozwoju regionu.

walory a również cenne y aspekty niematerialnej np. żywy nie skomercjalizowany folklor. Region posiadający tak wiele walorów dla rozwoju tury-styki wciąż jest mało znany i promowany. Wiedza mieszkańców regionu jest nie wystarczająca, aby uchronić go przed nieświadomym zniszczeniem. Publikacje dotychczasowe traktowały ten region w sposób marginalny, na dalekich peryferiach. W tej sytuacji koniecznym było wydanie książki do-tyczącej wyłącznie tego obszaru. Istotnym celem publikacji jest skupienie w jednym miejscu ca-łościowej informacji o najważniejszych walorach turystycznych oraz istniejącej infrastrukturze przestrzennej. Niezbędnym było także zebranie bogatej oferty imprez masowych atrakcyjnej dla turystów. W ramach projektu wydane 3000 eg-zemplarzy publikacji pt. „Drogi, ścieżki i bezdroża Orawy”, składającej się z trzech części i wzboga-conej o mapę terenu. W części ogólnej zawarto opisy regionu i najcenniejszych walorów przy-rodniczych i kulturowych. W części szczegółowej znajduje się propozycja 100 tras zwiedzania te-renu i najbliższych okolic. Część tras jest trans-

Page 21: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

40Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

412004-2006

Benefi cjent: Powiat Nowosądecki

Całkowita wartość projektu: 198 172,86 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 148. 442,11 PLN

Partner projektu: Mestský úrad Prešov

nie Sądecczyzny oraz Šariša zasobów dziedzi-ctwa kulturowego i przyrodniczego dla celów turystycznych.

Głównym dążeniem było dotarcie do jak najliczniejszej grupy odbiorców z atrakcyjną w formie informacją o najciekawszych zabytkach architektonicznych i przyrodniczych pograni-cza. Aby to osiągnąć opracowana została trasa przebiegająca przez najatrakcyjniejsze miejsca Sądecczyzny zmierzająca w kierunku Preszo-wa.

Wytyczona trasa turystyczna mierzy po-nad 200km, została ona szczegółowo opisa-na w dwuczęściowym przewodniku wydanym w ilości 3000 egzemplarzy. Wytypowano 80 obiektów, po 40 z każdej strony granicy, przy każdym ustawiono tablice informacyjne z opi-sem w trzech językach: polskim, słowackim i angielskim. Jednocześnie przez artystów pla-styków przygotowanych zostało 80 rysunków, będących podstawą do wydania 2000 egz. al-bumu z grafi kami. Natomiast oryginały rysun-ków są prezentowane na wystawach zarówno na terenie Słowacji (4 wystawy) jak i na Sądec-czyźnie.

Całość opracowanych materiałów udostęp-niono na stronie internetowej projektu, jed-nocześnie wydano 1500 egz. prezentacji mul-timedialnych na płytach CD.

Międzykulturowy Szlak Turystyczny Pogranicza Polsko-Słowackiego

Osiągnięte rezultaty

Najważniejszymi rezultatami projektu jest stworzenie nowego projektu turystycznego oraz intensyfi kacja działań popularyzujących walory turystyczne i kulturowe regionu, który swoją szan-sę widzi w rozwoju turystyki.

Dzięki pracy licznej grupy osób zebrano i opracowano obszerny materiał ikonografi czny, historyczny i kulturoznawczy, który wykorzystano do opracowania dwuczęściowego przewodnika, al-bumu z grafi kami oraz strony internetowej. Rów-nocześnie zastosowany został specyfi czny system identyfi kacji atrakcji turystycznych oparty o wy-pracowane standardy grafi czne i techniczne. Przy obiektach znajdujących się na szlaku ustawiono specjalne tablice informacyjne w trzech językach: polskim, słowackim i angielskim. Ciekawym ele-mentem projektu wpływającym na szeroką popu-laryzację potencjału kulturowego pogranicza był cykl wystaw rysunków poszczególnych obiektów, wytypowanych do umieszczenia na szlaku. Ponad to w celu budowania marki nowego produktu przeprowadzone zostały szkolenia dla przewod-ników turystycznych, wykorzystujących rezultaty projektu w codziennej pracy.

Sądecczyzna jest jednym z nielicznych re-gionów Polski, który może pochwalić się nie tylko piękną czystą przyrodą, ale również bo-gatym dziedzictwem historycznym. Mieszanie kultur i religii przez wieki kształtowały obraz regionu, tworząc obszar niezwykle atrakcyj-ny turystycznie, gdzie wspólna przeszłość jest widoczna nie tylko w świadectwach historycz-nych, ale także w codziennych kontaktach mieszkańców.

Założenia transgranicznego projektu opie-rały się na wykorzystaniu istniejących na tere-

Opis projektu

Osiągnięte rezultaty

Fot. I. MachowskaFot. A. Klimkowski

Page 22: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

42Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

432004-2006

Benefi cjent: Związek Euroregion „Tatry”

Całkowita wartość projektu: 308.174,88 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 231.131,16 PLN

Partner projektu: Mestské kultúrne stredisko w Kieżmarku Gmina Łapsze Niżne

Spotkanie siedmiu kultur pogranicza polsko-słowackiego „Od Ladislava Mednyánszkeho do Jana Kantego Pawluśkiewicza”

nianie niepowtarzalnego charakteru dziedzictwa kulturowego pogranicza, a także wykorzystania wielokulturowości obszaru Euroregionu „Tatry” do jego promocji i budowania atrakcyjnych pro-duktów turystycznych.

Tytułowymi patronami tego przedsięwzięcia zostali dwaj wybitni artyści pogranicza polsko-słowackiego – Ladislav Mednyánszky, słowacki malarz przełomu XIX i XX wieku, oraz Jan Kan-ty Pawluśkiewicz, współczesny kompozytor i ma-larz.

W ramach projektu zrealizowane zostały licz-ne i różnorodne działania artystyczne, naukowe i popularyzatorskie:

1. Zorganizowano dwudniową Międzynarodo-wą Konferencję Naukową poświęconą zagadnie-niom siedmiu kultur pogranicza,

2. Wydano album pt. Nowy Targ. Obrazki z miasteczka dwóch kultur autorstwa Anny Majorczyk prezentujący zachowane na starych fotografi ach, kartach pocztowych, rycinach obrazy z codzienne-go życia mieszkańców Nowego Targu, Polaków i Żydów od końca XVIII w. do II wojny światowej.

3. Wspólnie z partnerem krajowym – Gminą Łapsze Niżne w Krakowie i Niedzicy zorganizo-wano warsztaty muzyczne pt. Motywy różnych kultur pogranicza polsko-słowackiego w twórczości kompozy-torskiej Jana Kantego Pawluśkiewicza. Wzięli w nich udział młodzi adepci muzyki z Polski i Słowacji. Warsztaty zakończył koncert w wykonaniu Orkie-stry Kameralnej Akademii Beethovenowskiej w Krakowie, który odbył się w scenerii dziedzińca Zamku w Niedzicy.

4. W zaadaptowanych do celów wystawienni-czych salach Ośrodka Współpracy Polsko-Słowa-ckiej w Nowym Targu zaprezentowano wystawy z cyklu Artyści pogranicza:

– Żydzi w malarstwie Karola Kostura– Malarstwo Nikifora Krynickiego i rzeźba Edwarda

Sutora Malarstwo i rysunek Ladislava Mednyánszkého oraz żel-art Jana Kantego Pawluśkiewicza.

− Wydano rocznik pt. Pogranicze polsko-słowa-ckie w całości poświęcone prezentacji rezultatów osiągniętych podczas realizacji projektu i zawie-rające teksty wygłoszonych podczas konferencji referatów oraz relacje z poszczególnych wyda-rzeń.

Osiągnięte rezultaty:

Realizacja projektu przyczyni się do zniesienia barier, uprzedzeń i animozji społeczności przy-granicznych, poszerzy wiedzę o sąsiadach, ich

Opis projektu:

Główną ideą projektu jest prezentacja dzie-dzictwa kulturowego pogranicza polsko-słowa-ckiego w Euroregionie „Tatry”. To właśnie w historyczno-geografi cznych krainach: Podha-lu, Spiszu, Orawie, Liptowie i ziemi sądeckiej od średniowiecza przenikały się wzajemnie wpływy wielu narodów i kultur: polskiej, sło-wackiej, węgierskiej, niemieckiej, żydowskiej, łemkowskiej i romskiej. Do dziś odnajdujemy ich ślady w sztuce, języku, folklorze, architek-turze i obyczajach, które stanowią unikatową i niepowtarzalną wartość tego obszaru. Dlatego celem projektu było zachowania i upowszech-

kulturze, historii, tradycji. Stworzy podstawy do wykorzystania tych wartości do dalszych przedsię-wzięć zorientowanych na edukację i upowszech-nianie wielokulturowości pogranicza. Będzie stanowić materiał wyjściowy do realizacji szlaków historyczno- kulturowych. Osiągnięte rezulta-ty świadczą o potrzebie kontynuowania spotkań z siedmioma kulturami pogranicza.

Wernisaż wystawy Malarstwo i rysunek Ladislava Mednyánszkého oraz żel-art Jana Kantego Pawluśkiewicza, 09.08.2007 r. Od lewej: Wendelin Haber, Przewodniczący Rady Związku Euroregion „Tatry”, Senator Franciszek Adamczyk, Antoni Nowak, Dyrektor biura Euroregionu „Tatry”, Marian Balazs, Wicekonsul Republiki Słowackiej, Oľga Markuliková z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych republiki Słowackiej, Mária Šelepová, kustosz Muzeum w Strażkach, Jan Kanty PawluśkiewiczFot. Archiwum Euroregionu „Tatry”

Wystawa Malarstwo Nikifora Krynickiego i rzeźba Edwarda Sutora w Ośrodku Współpracy Polsko-Słowackiej w Nowym Targu

Fot. Archiwum Euroregionu „Tatry”

Promocja albumu Nowy Targ. Obrazki z miasteczka dwóch kultur autorstwa Anny Majorczyk, 19.04.2007 r.Fot. Archiwum Euroregionu „Tatry”

Page 23: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

44Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

452004-2006

Benefi cjent: Gmina Miejska Gorlice

Całkowita wartość projektu: 2 087 327,47

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 461 458,59

Partner projektu: Gmina Krynica – Zdrój, Miasto Bardejov w Republice Słowackiej

Rozwój regionu granicznego przez wspólną promocję i realizację Domu Polsko-Słowackiego w Gorlicach

Opis projektu

Dom Polsko-Słowacki w Gorlicach jest jednym z trzech Domów przewidzianych do realizacji odpowiednio w Gorlicach, Bardejowie i Czyrnej koło Krynicy w ramach komplementarnych pro-jektów do Programu IW INTERREG III A Pol-ska – Republika Słowacka 2004-2006. Stworzenie ośrodków inicjujących i kontynuujących działania transgraniczne (w zakresie promocji wspólnego dziedzictwa i podniesienia atrakcyjności tury-stycznej regionów), ma skoordynować i utrwalić wielostronną współpracę pomiędzy Miastami Gorlice, Krynica i Bardejov.

Projekt przewiduje powstanie Domu Polsko-Słowackiego w drodze przebudowy, rozbudowy i nadbudowy istniejącego obiektu kubaturowe-go tzw. „Kazamatów” w Gorlicach wraz z jego podstawowym wyposażeniem. Budynek ten jest położony w bezpośrednim sąsiedztwie Ratu-sza, posiada dwa wejścia dla pieszych (w tym dla niepełnosprawnych) oraz podjazd. Podstawową funkcję obiektu spełniają pomieszczenia w pozio-mie I-go i II-go piętra, a są to : sala konferencyj-na, pomieszczenia biurowe, galeria, dwa standar-dowe pokoje gościnne, kuchnia z jadalnią, kiosk, zaplecza socjalno-sanitarne oraz zadaszony taras na dziedzińcu wewnętrznym.

Zrealizowaną część projektu stanowi także ogólnodostępna strona internetowa (zawierająca informacje w czterech językach), która jest wspól-na dla wszystkich trzech Domów. Elementem re-alizowanego projektu jest także udział i współpra-ca miasta Gorlice w przygotowaniu edycji dwóch albumów przedstawiających walory krajobrazowe i kulturowe pogranicza polsko- słowackiego.

Osiągnięte rezultaty

Celem działalności Domu Polsko-Słowackiego w Gorlicach jest inicjowanie i pogłębianie współ-pracy polsko-słowackiej na różnych płaszczy-znach. Działalność, w zróżnicowanych formach kierowana jest do różnych grup mieszkańców, co przyczynia się do podniesienia poziomu wiedzy i świadomości społecznej.

Transgraniczny charakter przedsięwzięcia i wspólna realizacja podejmowanych działań zbliży dwa narody bliskie sobie nie tylko geografi cznie ale historycznie, kulturowo i językowo.

Ponadto inwestycja w znacznym stopni przy-czyni się do zwiększenia atrakcyjności turystycz-nej regionu.

Page 24: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

46Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

472004-2006

Benefi cjent: Gmina Krynica-Zdrój

Całkowita wartość projektu: 803 879,20 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 602 909,40 PLN

Partner projektu: Miasto Gorlice (PL)Miasto Bardejov (SK)

Opis projektu

Projekt umiejscowiony jest w rejonie Kry-nica-Zdrój – Gorlice – Bardejov. Jest to obszar zlokalizowany na polsko-słowackim pograni-czu, posiadający wspólne dziedzictwo kultu-rowe i przyrodnicze oraz podobne szanse i problemy.

Z uwagi na podobieństwa zachowanego dziedzictwa kulturowego oraz przyrodnicze-go region posiada duży potencjał rozwojowy

Rozwój regionu granicznego przez wspólną promocję i budowę Domu Polsko-Słowackiego w Czyrnej

zwłaszcza w sektorze turystycznym. To właśnie eksponowanie walorów kulturowych i przyrodni-czych, a także kultywowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego jest założeniem projektu. Aby zwięk-szyć zasięg oddziaływania i skuteczność działań zdecydowano się na rozwiązanie systemowe wraz z partnerami w Gorlicach i Bardejowie.

Wybudowany Dom Polsko Słowacki w Czyrnej będzie lokalnym centrum informacji o polsko-słowackim pograniczu, jego dziedzictwie kul-turowym i przyrodniczym. Organizowane będą imprezy kulturalne: konkursy, wystawy itp. Uru-chomione zostanie interaktywne muzeum regio-nalne. Znajdą się w nim zdjęcia wraz z opisami elementów wyposażenia gospodarskiego używa-nego w regionie, starej zabudowy itp. Promocję projektu i regionu zapewni wydany w dużym na-kładzie album i płyta CD wraz z przewodnikiem po pograniczu polsko-słowackim oraz strona in-ternetowa DPS w Czyrnej z linkami do stron DPS w Gorlicach i Bardejowie.

DPS pełnić będzie rolę lokalnego centrum in-formacji o dziedzictwie kulturowym i przyrodni-czym regionu. Odwiedzający znajdą tam opisane, skatalogowane i przedstawione w przejrzysty spo-sób wszelkie dostępne informacje na temat śro-dowiska naturalnego, zabytków, kultury i sztuki. Pozwoli to zachęcić turystów do bliższego kontak-tu z naturą, zabytkami i sztuką ludową regionu zwłaszcza poza uczęszczanymi szlakami turystycz-nymi.

Osiągnięte rezultaty

Docelowe grupy oddziaływania projektu to mieszkańcy pogranicza polsko-słowackiego, tak-że turyści oraz internauci. Eksponowanie podo-bieństw dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu pogranicza pozwoli zatrzeć różnice po-między społecznościami zamieszkującymi region. Wymiana kulturalna oraz organizacja wspólnych imprez zacieśni współpracę pomiędzy samorzą-dami i organizacjami w omawianym obszarze. Po-zytywne doświadczenia w realizacji komplemen-tarnych projektów będą mogły być wykorzystane w innych regionach przygranicznych nie tylko polsko- słowackich.

Dom Polsko- Słowacki w Czyrnej poprzez ści-słą współpracę z DPS w Barejowie i Gorlicach oraz szeroką akcję promocyjną będzie znanym na całym obszarze przyjaznym miejscem spotkań Polaków i Słowaków w zakresie promocji, bizne-su, turystyki, religii, środowiska, zabytków itp.

Page 25: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

4�Polska – RePublika słowacka

Polska – Republika słowacka

4�2004-2006

Benefi cjent: Związek Euroregion „Tatry” w Nowym Targu

Całkowita wartość projektu: 1.901.513,20 PLN

Dofi nansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1.426.134,90 PLN

Partner projektu: Kraj Żyliński i Preszowski

Opis projektu:

W ramach działania 2.3 – Wspieranie inicja-tyw lokalnych (mikroprojekty) Programu Inicjaty-wy Wspólnotowej Interreg IIIA Polska-Repub-lika Słowacka 2004-2006, Euroregion „Tatry” realizował tzw. projekt parasolowy. Obejmował on wdrażanie, zarządzanie, monitorowanie i rozliczanie mikroprojektów, tzn. transgranicz-nych projektów, których dofi nansowanie z Eu-ropejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wynosiło od 2.000 do 20.000 EUR. Głównym celem projektu było pogłębienie bezpośred-nich kontaktów między wspólnotami lokalny-mi na polsko-słowackim obszarze pogranicza.

Realizacja mikroprojektów w Euroregionie „Tatry” jako czynnik pogłębienia kontaktów społeczności pogranicza polsko-słowackiego – projekt parasolowy

Benefi cjentami były jednostki samorządu teryto-rialnego oraz ich organizacje, tj. instytucje kultury i szkoły, instytucje badawczo-edukacyjne, a także organizacje pozarządowe: stowarzyszenia, kluby i fundacje z powiatów: gorlickiego, limanowskiego, myślenickiego, nowosądeckiego, nowotarskiego, tatrzańskiego i miasta Nowy Sącz.

Podczas realizacji projektu Związek Eurore-gion „Tatry” ogłosił 2 nabory mikroprojektów (pierwszy od 06.06.2005 r. do 11.07.2005 r., dru-gi od 01.12.2005 r. do 16.01.2006 r.). Zaintere-sowanie możliwością pozyskania środków z Unii Europejskiej było bardzo duże. W sumie do Eu-roregionu „Tatry” wpłynęło 99 wniosków o do-fi nansowanie. Decyzją Podkomitetu Sterującego do realizacji zatwierdzone zostały 53 mikropro-jekty. Ze względu na ograniczoną pulę środków z EFRR Euroregion „Tatry” zawarł umowy z 47 be-nefi cjentami, którzy do końca października 2007 r. zakończyli realizację swoich projektów. Miały one charakter transgraniczny i były realizowane we współpracy ze słowackimi partnerami z kraju Preszowskiego i Żylińskiego. Warto wymienić kil-ka spośród wielu ciekawych projektów:

– Polsko-Słowacki Konkurs Potraw Regionalnych Góralskie Jadło – benefi cjent: Gminny Ośrodek

Kultury w Łopusznej, partner słowacki: Obec Liptovskie Sliače;

- Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Mity i rzeczywistość zbójnictwa na pograniczu polsko-słowackim w historii, literaturze i kulturze – be-nefi cjent: Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu, partner słowacki: Mesto Stara Ľubovňa;

– Polsko-słowacki program edukacyjny Dzieci ratu-ją dzieci – benefi cjent: Powiat Nowosądecki, part-ner słowacki: Ľubovnianske regionálne združenie zdravotne postihnutých, Stará Ľubovňa;

– Pogłębianie współpracy w zakresie oświaty – war-sztaty dla nauczycieli i konkurs wiedzy dla uczniów – benefi cjent: Miasto Zakopane, partner słowacki: Mestský úrad Poprad;

– Polsko-słowacki obóz szkolenia żeglarskiego z re-gatami integracyjnymi o „Puchar Euroregionu „Tatry” 2006” na Jeziorze Czorsztyńskim – benefi cjent: Pod-halańskie Towarzystwo Żeglarskie, partner słowa-cki: Mesto Namestovo;

– Muzyka Tatr i jej inspirująca siła; działalność edukacyjna – warsztaty muzyczne, wykłady i prezen-tacje – benefi cjent: Młodzieżowy Dom Kultury w Nowym Targu, partner słowacki: Tatranska Ga-leria Poprad;

– Polsko-Słowacki Turniej Przyjaźni – benefi -cjent: Miasto Nowy Sącz, partnerzy słowaccy: Regionálna športová škola 4 SPORT Prešov oraz Metsky urad Prešov;

– Profi laktyka bez granic – budowa powiązań insty-tucjonalnych polskich i słowackich samorządów i poli-cji – benefi cjent: Gmina Uście Gorlickie, partner słowacki: Mestský Urad Bardejov.

Euroregion „Tatry” w ramach projektu para-solowego prowadził również działania informa-cyjne i promocyjne Programu Interreg IIIA oraz szkolenia w zakresie prawidłowego wypełniania wniosków, realizacji i rozliczania mikroprojektów. Opracował także Podręcznik Procedur Euroregionu

Polsko-Słowacki Konkurs Potraw Regionalnych Góralskie Jadło, Łopuszna 09.07.2006 r. Fot. Arch. Gminnego Ośrodka Kultury w Łopusznej

Prezentacja produktów podczas Polsko-Słowackie Targi Produktów Regionalnych i Tradycyjnych w Nowym Targu, Nowy Targ 29-30.07.2006 r., Kraków 27.08.2006 r. Fot. arch. Starostwa Powiatowego w Nowym Targu

Polsko-słowackie regaty integracyjne o „Puchar Euroregionu „Tatry”2006” na Jeziorze Czorsztyńskim, 01.08.2007 r.Fot. arch. Podhalańskiego Towarzystwa Żeglarskiego w Nowym Targu

Page 26: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

50Polska – RePublika słowacka 2004-2006 51

Polska – Republika słowacka

„Tatry” – wdrażanie mikroprojektów w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej Interreg III A Polska-Republika Słowacka 2004-2006.

Proces kontraktowania, wdrażania i roz-liczania projektów przebiegał prawidłowo i zgodnie z zaplanowanymi terminami. Pro-gnozujemy, że do końca 2007 roku zakończo-ne zostanie rozliczanie wszystkich mikropro-jektów.

Osiągnięte rezultaty:

W ramach projektu parasolowego zrealizo-wano 47 mikroprojektów, w tym:– 18 mikroprojektów z dziedziny kultury,

sportu i rekreacji,– 11 mikroprojektów dotyczących edukacji i

współpracy młodzieży,– 11 mikroprojektów wspierających rozwój go-

spodarczy i turystykę,– 3 mikroprojekty dotyczące ochrony środo-

wiska,– 4 mikroprojekty z dziedziny współpracy w

zakresie ochrony zdrowia i służb ratowni-czychWe wdrażanie mikroprojektów zaangażo-

wane były 94 instytucje i organizacje, z czego 46 ze Słowacji, a liczba osób uczestniczących w działaniach w ramach mikroprojektów prze-kroczyła 16 tysięcy, w tym około 6 tysięcy pocho-dziło ze Słowacji. W trakcie realizacji projektu odbyły się dziesiątki wydarzeń kulturalnych (festiwali, koncertów, wystaw, konferencji, konkursów, warsztatów) i imprez sportowych (m.in.: I Visegrad Maraton, Polsko-Słowacki Tur-

niej Tenisa o Puchar Ziemi Sądeckiej – Nowy Sącz 2006, Regaty Integracyjne o „Puchar Euroregionu „Tatry” 2006” na Jeziorze Czorsztyńskim). Uka-zały się liczne wydawnictwa książkowe, m.in.: Połączyły nas Tatry, Polsko-słowacki przewodnik po atrakcjach turystycznych Nowy Targ- Kieżmark, Szlakiem małej i dużej architektury sakralnej Gmi-ny Uście Gorlickie, Kapliczki polskiego i słowackie-go Spisza, Dziecięcy informator kulturalny, Łączy nas ścieżka – folder promocyjno-informacyjno-tury-styczny miejscowości Krościenko i Leśnica, katalog wystawy Przyroda pogranicza cyfrą malowana, a także mapy, foldery i informatory. Nakręco-no fi lm pt. Nowy Targ – miasto transgranicznej współpracy polsko-słowackiej. Utworzono trans-graniczne punkty informacji o przygranicz-nym rynku pracy z terenu powiatu Nowy Sącz i Stara Lubownia. Powstały strony internetowe

Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Mity i rzeczywistość zbójnictwa na pograniczu polsko-słowackim w historii, literaturze i kulturze, Kraków-Bukowina Tatrzańska 18-22.10.2006 r.Fot. arch. Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu

poświęcone polsko-słowackiej współpracy, a także internetowa baza informacyjna o agro-turystyce na polsko-słowackim pograniczu.

Realizacja mikroprojektów przyczyniła się do rozwoju społeczno-ekonomicznego obszaru pogranicza polsko-słowackiego, zwiększenia liczby i rodzaju organizacji zaangażowanych w transgraniczną współpracę, do budowania fundamentów dla większej integracji regionu poprzez nawiązywanie kontaktów personal-nych i instytucjonalnych, prowadzących do długotrwałej współpracy.

Oprac. Elżbieta Morawska

Polsko-Słowacki Konkurs Potraw Regionalnych Góralskie Jadło, Łopuszna 09.07.2006 r. Fot. Arch. Gminnego Ośrodka Kultury w Łopusznej

Szanowni Państwo,

Sukces w realizacji Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A Polska – Republika Słowacka

2004-2006 w województwie małopolskim to zasługa wszystkich partnerów w nim uczestniczących.

W tym miejscu pragnę serdecznie podziękować Ministerstwu Rozwoju Regionalnego, Wspólnemu

Sekretariatowi Technicznemu i Urzędowi Marszałkowskiemu za konstruktywną współpracę przy wdraża-

niu Programu w Małopolsce, pracownikom Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi za trud i

zaangażowanie w realizacji powierzonych zadań i wreszcie Benefi cjentom, bez których cele Inicjatywy nie

zostałyby zrealizowane.

Stanisław PajorDyrektor Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi

Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie

Page 27: Realizacja Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A

W publikacji wykorzystano teksty i fotografi e dostarczone przez instytucje uczestniczące w projektach INTERREG III

Publikacja współfi nansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa

Druk: Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, www.tsp.org.pl

Polska – Republika słowacka

Instytucja ZarządzającaMinisterstwo Rozwoju Regionalnego

Departament Współpracy Terytorialnejul. Wspólna 2/4

00-926 WarszawaTelefon: 22 501 51 07

Faks: 22 505 51 56

Instytucja Płatnicza:Ministerstwo Finansów

Departament Instytucji Płatniczejul. Świętokrzyska 12

00-916 Warszawa Telefon.:22 694 37 04

Faks: 22 694 38 18

Wspólny Sekretariat Techniczny Programu IW Polska – Republika Słowacka

2004-2006ul. Wspólna 2/4, IV piętro

00-926 Warszawatel. +22 461 87 39, 22 461 86 58

fax. 22 461 87 22email: [email protected]

www.plsk.wwpwp.gov.pl/

Instytucje wdrażające Program Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A Polska-Republika Słowacka 2004-2006

Instytucja Pośrednicząca – województwo małopolskieMałopolski Urząd Wojewódzki ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków,tel. 12 392 13 51faks 12 421 39 22e-mail: [email protected]

Regionalny Punkt Kontaktowy – województwo małopolskieUrząd Marszałkowski Województwa MałopolskiegoDepartament Polityki Regionalnejul. Wielicka 7230-552 Kraków tel. 12 299 06 34 fax 12 299 07 26gfi [email protected]