Áreas integradas · de los números. explorar las funciones de los números en su uso social....
TRANSCRIPT
-
9 789504 662167
978-950-46-6216-7
¡MIRÁ TODOS LOS RECURSOS
QUE TRAE ESTA GUÍA PARA VOS!
ÁREAS INTEGRA
DAS
1
RECURSOS PARA EL DOCENTE
• Planificaciones.• Programa para fortalecer los
aprendizajes en el aula.• Ideas para acompañar el aprendizaje
en casa.• Actividades para evaluar.• Actividades graduadas por nivel que
responden a la heterogeneidad de las aulas.
• Actividades sencillas para hacer ciencias en casa y en la escuela.
• Proyecto para trabajar las emociones.• Proyecto de lectura en familia.
-
INDI PISA FUERTE EN 1.º. ÁREAS INTEGRADAS. Recursos para el docente es una obra colectiva, creada,
diseñada y realizada en el Departamento Editorial de Ediciones Santillana, bajo la dirección de Graciela M. Valle,
por el siguiente equipo:
Redacción:Mónica Rodríguez, Marina Baliero y Gabriela Paz.
Editora: Andrea L. Saiz
Jefa de edición: Gabriela M. PazGerencia de arte: Silvina Gretel Espil
Gerencia de contenidos: Patricia S. Granieri
RECURSOS PARA EL DOCENTE
-
La realización artística y gráfica de este libro ha sido efectuada por el siguiente equipo:
© 2021, EDICIONES SANTILLANA S.A.Av. Leandro N. Alem 720 (C1001AAP), Ciudad Autónoma de Buenos Aires, Argentina.
ISBN 978-950-46-6216-7Queda hecho el depósito que dispone la Ley 11.723.Impreso en Argentina. Printed in Argentina.Primera edición: enero de 2021.
Este libro se terminó de imprimir en el mes de enero de 2021, en FP Compañía Impresora, Beruti 1560, Florida, Buenos Aires, República Argentina.
Baliero, Marina Indi pisa fuerte 1 : recursos para el docente / Marina Baliero ; Mónica Rodríguez.- 1a ed.- Ciudad Autónoma de Buenos Aires : Santillana, 2021. 72 p. ; 28 x 22 cm.
ISBN 978-950-46-6216-7
1. Áreas Integradas. 2. Educación Primaria. I. Rodríguez, Mónica. II. Título. CDD 372.19
Este libro no puede ser reproducido total ni parcialmente en ninguna forma, ni por ningún medio o procedimiento, sea reprográfico, fotocopia, microfilmación, mimeógrafo o cualquier otro sistema mecánico, fotoquímico, electrónico, informático, magnético, electroóptico, etcétera. Cualquier reproducción sin permiso de la editorial viola derechos reservados, es ilegal y constituye un delito.
Esta publicación fue elaborada teniendo en cuenta las observaciones del Instituto Nacional contra la Discriminación, la Xenofobia y el Racismo (INADI) surgidas en encuentros organizados con editores de libros de texto. Para facilitar la lectura, y sin intención de promover el lenguaje sexista, esta publicación utiliza el género masculino para designar a todos los elementos de una clase.
Diseño de maqueta: Mercedes Mayans.
Diseño de tapa: Silvina Gretel Espil.
Diagramación: Mercedes Mayans.
Corrección: Brenda G. Decurnex.
Desarrollo gráficode personajes: Pablo Olivero.
Ilustración: Archivo Santillana. Getty Images: DigitalVision Vectors, Rakdee, Aaltazar, Mystockicons, RLT Images.
Documentación fotográfica: Carolina S. Álvarez Páramo y Cynthia R. Maldonado.
Fotografía: Archivo Santillana, Shutterstock. Getty Images: Yevgen Romanenko, Joshua Sterns, CSA Images.
Preimpresión: Marcelo Fernández y Maximiliano Rodríguez.
Gerencia de producción: Paula M. García.
Producción: Elías E. Fortunato y Andrés Zvaliauskas.
-
© Sa
ntill
ana
S.A.
Per
mitid
a su
foto
copi
a so
lo p
ara
uso
doce
nte.
RECURSOS PARA LA PLANIFICACIÓN 4
PROGRAMA “PISANDO FUERTE” 18
FUNDAMENTACIÓN DE ESI 22
IDEAS PARA ACOMPAÑAR EL APRENDIZAJE EN CASA 24
ACTIVIDADES PARA EVALUAR Y ARTICULAR SABERES 26
ACTIVIDADES PARA LA DIVERSIDAD 42
LAS CIENCIAS EN CASA Y EN LA ESCUELA 58
PROYECTO “HISTORIAS CON TROMPA Y CORAZÓN” 61
PROYECTO “LEEMOS EN FAMILIA” 67
ÍNDICE
ACCEDÉ A CONTENIDO EXCLUSIVO
VISITÁ MI ESPACIO
WWW.INDISANTILLANA.COMCLAVE: indi2021
-
© Sa
ntill
ana
S.A.
Per
mitid
a su
foto
copi
a so
lo p
ara
uso
doce
nte.
4
REC
UR
SOS
PAR
A L
A P
LAN
IFIC
AC
IÓN
TO
DO
S A
LA
ESC
UEL
A
Prác
tica
s de
l len
guaj
eM
atem
átic
aC
onoc
imie
nto
del m
undo
Cie
ncia
s so
cial
esC
ienc
ias
natu
rale
s
Contenidos / Modos de conocer
Rel
ació
n g
rafe
ma-
fone
ma:
A, E
, I, O
, U. C
om
-p
leta
mie
nto
de
pal
abra
s. L
oca
lizac
ión
de
vo-
cale
s. R
eco
noci
mie
nto
y e
scrit
ura
de
pal
abra
s.
List
as. R
eco
noci
mie
nto
de
voca
les
en lo
s no
m-
bre
s p
rop
ios.
Esc
ritur
a d
e no
mb
res.
Ad
ivin
an-
zas.
Rim
as. F
unci
ón
de
las
nota
s en
el c
uad
er-
no d
e co
mun
icac
ione
s. C
uent
o d
e au
tor:
El
cuad
erno
de
Isa.
Co
mp
rens
ión
lect
ora
.
Uso
so
cial
de
los
núm
ero
s. C
ont
eo,
reg
istr
o
y co
mp
arac
ión
de
cant
idad
es h
asta
el 1
0. E
x-p
lora
ció
n d
e re
gul
arid
ades
de
la s
erie
num
éri-
ca h
asta
el 1
0 d
e fo
rma
ora
l y e
scrit
a. C
ont
eo
y co
mp
arac
ión
de
cant
idad
es. R
elac
ión
num
é-ric
a “t
anto
s co
mo
”. R
elac
ione
s es
pac
iale
s d
e lo
s o
bje
tos
entr
e sí
. U
bic
ació
n d
e o
bje
tos
a p
artir
de
refe
renc
ias.
Dife
rent
es
escu
elas
. Se
mej
an-
zas
y d
ifere
ncia
s co
n la
pro
pia
es
cuel
a. A
nális
is d
e im
ágen
es
e in
terc
amb
io o
ral.
Lect
ura
de
test
imo
nio
s.
Cam
bio
s y
cont
i-nu
idad
es
en
las
inst
ituci
one
s ed
ucat
ivas
. In
dag
ació
n so
bre
lo
s ca
mb
ios
y co
ntin
uid
ades
de
los
ob
jeto
s d
e us
o e
sco
lar.
Prev
enci
ón
de
acci
den
tes
en l
a es
cuel
a y
en c
asa.
Ob
serv
ació
n d
e im
ágen
es y
refle
xió
n so
bre
el
cuid
ado
de
uno
mis
mo
y d
e lo
s o
tro
s. Im
po
rtan
cia
de
la p
reve
n-ci
ón
de
acci
den
tes.
Modalidades de organización
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
ban
co d
e p
alab
ras
seg
uras
. El a
bec
edar
io. L
os
nom
bre
s p
rop
ios.
A
gen
da
de
lect
uras
.A
ctiv
idad
es c
otid
iana
s d
e le
ctur
a y
escr
itura
: no
mb
res
pro
pio
s. L
a ho
ra d
e le
ctur
a.
Secu
enci
as d
idác
tica
sLe
ctur
a a
trav
és d
el d
oce
nte
de
text
os
bre
ves
con
rimas
, ad
ivin
anza
s, li
stas
, no
tas
y ca
rtel
es.
Act
ivid
ades
que
im
plic
an l
a id
entifi
caci
ón
de
voca
les,
y e
l co
mp
leta
mie
nto
y la
esc
ritur
a d
e p
alab
ras.
Rec
ono
cim
ient
o d
el n
om
bre
pro
pio
y
jueg
os
con
rimas
co
n lo
s no
mb
res
pro
pio
s.
Lect
ura
a tr
avés
del
do
cent
e d
el c
uent
o E
l cu
ader
no d
e Is
a (C
aro
lina
Tosi
). In
terc
amb
io y
so
cial
izac
ión
ora
l so
bre
tex
tos
liter
ario
s. Id
en-
tifica
ció
n d
e lo
s p
erso
naje
s.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
dis
tinto
s p
ort
ado
res
de
info
rmac
ión
num
éric
a, c
uad
ro d
e nú
mer
os.
M
ater
iale
s co
tidia
nos
par
a fo
rmar
co
lecc
ione
s y
com
par
arla
s: c
uad
erno
s, lá
pic
es, m
och
ilas.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas:
pro
ble
mas
rel
acio
na-
do
s co
n el
co
ntex
to y
uso
co
tidia
no d
e lo
s nú
mer
os.
Secu
enci
as d
idác
tica
sR
eco
noci
mie
nto
de
las
func
ione
s d
e lo
s nú
me-
ros
en c
ont
exto
s so
cial
es d
iver
sos.
Res
olu
ció
n d
e p
rob
lem
as q
ue i
mp
lique
n el
co
nteo
de
peq
ueña
s o
gra
ndes
co
lecc
ione
s d
e o
bje
tos
y la
co
mp
arac
ión
entr
e d
os
cole
ccio
nes.
Iden
-tifi
caci
ón
de
rela
cio
nes
esp
acia
les
y ub
icac
ión
de
ob
jeto
s a
par
tir d
e re
fere
ncia
s.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
lá
mi-
nas
con
ilust
raci
one
s d
e lo
s ni
ños
y vo
cab
ular
io
sob
re
las
par
tes
de
su p
rop
ia e
scue
la, s
us
mae
stro
s y
mat
eria
s.A
ctiv
idad
es c
otid
iana
s: r
eco
rri-
do
y e
xplo
raci
ón
de
la p
rop
ia
escu
ela.
Aná
lisis
de
imág
enes
d
e es
cuel
as d
e o
tras
ép
oca
s y
lug
ares
.
Secu
enci
as d
idác
tica
sO
bse
rvac
ión,
le
ctur
a y
anál
isis
d
e im
ágen
es.
Rec
ono
cim
ient
o
de
sim
ilitu
des
y d
ifere
ncia
s en
-tr
e es
cuel
as d
e d
istin
tos
cont
ex-
tos:
urb
anas
, ru
rale
s, fl
ota
ntes
, la
pro
pia
esc
uela
. C
omp
arac
ión
entr
e es
cuel
as
de
ante
s y
de
ahor
a. C
amb
ios
y co
ntin
uid
ades
.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
lám
ina
y ca
mp
añas
co
n co
nsej
os
par
a p
reve
nir
acci
den
tes.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas:
rec
ono
-ci
mie
nto
de
elem
ento
s y
actit
u-d
es d
e rie
sgo
. C
uid
ado
s y
pre
-ve
nció
n d
e ac
cid
ente
s.
Secu
enci
as d
idác
tica
sA
nális
is
y re
flexi
ón
sob
re
di-
vers
as a
ctitu
des
en
situ
acio
nes
esco
lare
s y
hog
areñ
as:
com
pa-
raci
ón
entr
e si
tuac
ione
s d
e rie
s-g
o y
situ
acio
nes
que
pre
vien
en
acci
den
tes.
Rec
ono
cim
ient
o d
e há
bito
s p
ara
la p
reve
nció
n d
e ac
cid
ente
s en
tod
os lo
s ám
bito
s.
1El cu
adro
que
pre
sent
amo
s a
cont
inua
ció
n no
deb
iera
leer
se d
e m
aner
a p
resc
riptiv
a, s
ino
co
mo
una
pro
pue
sta
par
a q
ue c
ada
do
cent
e p
ued
a p
ensa
r un
a p
lani
ficac
ión
anua
l efe
ctiv
a ac
ord
e a
su re
alid
ad in
stitu
cio
nal.
-
© Sa
ntill
ana
S.A.
Per
mitid
a su
foto
copi
a so
lo p
ara
uso
doce
nte.
¡ASÍ
SO
Y Y
O!
Prác
tica
s de
l len
guaj
eM
atem
átic
aC
onoc
imie
nto
del m
undo
Cie
ncia
s so
cial
esC
ienc
ias
natu
rale
s
Contenidos / Modos de conocer
Rel
ació
n g
rafe
ma-
fone
ma:
M, P
, S, L
. Co
mp
le-
tam
ient
o y
esc
ritur
a d
e p
alab
ras
con
apo
yo
grá
fico
. N
anas
. R
elec
tura
. Ju
ego
s co
n p
ala-
bra
s. R
eco
noci
mie
nto
int
uitiv
o d
el s
ing
ular
y
del
plu
ral d
e un
a p
alab
ra. L
ectu
ra d
e p
alab
ras
y o
raci
one
s a
par
tir d
e so
po
rtes
grá
fico
s. L
ec-
tura
y d
isfr
ute
de
canc
ione
s p
op
ular
es.
Co
m-
pre
nsió
n le
cto
ra: c
om
par
ació
n en
tre
canc
ión
y p
oes
ía e
n la
Can
ción
del
bur
ro e
nfer
mo.
Pro
-d
ucci
ón
escr
ita d
e un
a ca
nció
n p
op
ular
co
no-
cid
a p
or
tod
os.
Rel
acio
nes
num
éric
as: a
ntec
eso
r y s
uces
or.
Ex-
plo
raci
ón
de
la s
erie
num
éric
a ha
sta
el n
úmer
o
20. P
rob
lem
as q
ue in
volu
cran
uni
ón
o a
umen
-to
de
cant
idad
es y
pér
did
a o
dis
min
ució
n d
e ca
ntid
ades
. E
stra
teg
ias
pro
pia
s p
ara
reso
lver
d
istin
tas
situ
acio
nes
de
sum
a y
rest
a. C
om
-p
arac
ión
de
estr
ateg
ias
entr
e p
ares
. R
eco
no-
cim
ient
o d
e si
gno
s co
nven
cio
nale
s: +
, –
e =
. M
edid
a: u
so d
e un
idad
es n
o c
onv
enci
ona
les
par
a d
eter
min
ar lo
ngitu
des
.
Niñ
os
y fa
mili
as
de
dis
tinto
s lu
gar
es.
Co
stum
bre
s y
trad
i-ci
one
s.
Ob
serv
ació
n y
lect
ura
de
imág
enes
en
form
a g
uiad
a.
Rea
lizac
ión
de
dib
ujo
s q
ue e
x-p
rese
n id
eas
y se
ntim
ient
os
so-
bre
lo le
ído
.
Sem
ejan
zas
y d
ifere
ncia
s en
-tr
e el
pro
pio
cue
rpo
y e
l de
los
anim
ales
. O
rgan
izac
ión
de
la
info
rmac
ión
en
ficha
s.
Part
es
del
cu
erp
o
hum
ano
: ca
mb
ios
rela
cio
nad
os
con
el
pas
o
del
tie
mp
o.
Sus
func
ione
s. H
ábito
s sa
lud
able
s.
Ob
serv
ació
n p
ara
halla
r la
s ca
ract
erís
ticas
ex
ter-
nas
de
los
anim
ales
.
Situaciones de enseñanza
Leer
y e
scrib
ir a
trav
és d
el d
oce
nte:
seg
uir
la
lect
ura
de
qui
en l
ee e
n vo
z al
ta.
Rel
eer
par
a en
cont
rar
pis
tas
que
per
mita
n co
mp
rend
er
mej
or
pas
ajes
o d
etal
les
inad
vert
ido
s en
las
p
rimer
as l
ectu
ras.
Situ
acio
nes
de
dic
tad
o a
l d
oce
nte.
Leer
y e
scrib
ir p
or s
í mis
mo
s: n
om
bre
s p
rop
ios
y co
mun
es, a
div
inan
zas,
list
as y
rim
as.
Exp
lora
r d
ifere
ntes
co
ntex
tos
del
uso
so
cial
d
e lo
s nú
mer
os.
Exp
lora
r la
s fu
ncio
nes
de
los
núm
ero
s en
su
uso
so
cial
. A
naliz
ar y
res
olv
er
pro
ble
mas
num
éric
os
en e
l co
ntex
to e
sco
lar
y lú
dic
o. R
eso
lver
situ
acio
nes
de
cont
eo d
e co
-le
ccio
nes
de
ob
jeto
s. D
iscu
tir y
ana
lizar
co
lec-
tivam
ente
dis
tinto
s p
roce
dim
ient
os
de
reso
-lu
ció
n p
ara
así a
vanz
ar e
n lo
s co
noci
mie
nto
s.
Co
nver
sar
sob
re e
l co
ntex
to e
s-co
lar
cerc
ano
. O
bse
rvar
y l
eer
imág
enes
de
escu
elas
de
otr
as
épo
cas
y lu
gar
es c
on
la g
uía
del
d
oce
nte.
Inte
rcam
bia
r o
ralm
en-
te p
reg
unta
s, i
dea
s y
exp
erie
n-ci
as
sob
re
el
tem
a.
Esc
ucha
r, le
er y
ana
lizar
tes
timo
nio
s.
Esc
ucha
r re
lato
s o
rale
s y
ob
ser-
var
imág
enes
re
alis
tas
aco
m-
pañ
adas
de
text
os
bre
ves
par
a ha
llar
form
as d
e p
reve
nir
acci
-d
ente
s. I
nter
cam
bio
ora
l so
bre
ex
per
ienc
ias
esco
lare
s. F
orm
u-la
r hi
pó
tesi
s a
par
tir d
e p
reg
un-
tas
real
izad
as p
or
el d
oce
nte.
Reflexión sobre los progresos /
Indicadores de avance
Leen
y e
scrib
en s
us p
rop
ios
nom
bre
s d
e m
a-ne
ra c
onv
enci
ona
l. E
lab
ora
n lis
tas
bre
ves
con
apo
yo t
extu
al y
/o g
ráfic
o. C
om
ple
tan
y ar
man
p
alab
ras.
Co
mp
arte
n co
n o
tro
s lo
leí
do
. So
-ci
aliz
an o
ralm
ente
las
pro
duc
cio
nes
escr
itas
e in
terc
amb
ian
op
inio
nes
e id
eas.
Exp
lora
n d
ifere
ntes
func
ione
s d
e lo
s nú
mer
os
en s
u us
o s
oci
al. A
naliz
an y
res
uelv
en p
rob
le-
mas
num
éric
os
en e
l co
ntex
to d
el ju
ego
. R
e-su
elve
n si
tuac
ione
s d
e co
nteo
de
cole
ccio
nes
de
ob
jeto
s. U
bic
an u
n o
bje
to o
una
per
sona
en
el e
spac
io.
Rec
ono
cen
inst
ituci
one
s ed
u-ca
tivas
de
cont
exto
s cu
ltura
les
y te
mp
ora
les
div
erso
s. E
stab
le-
cen
rela
cio
nes
entr
e su
s ra
sgo
s y
el c
ont
exto
en
el q
ue d
esar
ro-
llan
sus
activ
idad
es. M
enci
ona
n ca
mb
ios
y ra
sgo
s q
ue p
erm
ane-
cen
igua
les
en l
as i
nstit
ucio
nes
educ
ativ
as.
Iden
tifica
n p
ráct
icas
q
ue
im-
plic
an
cuid
ado
s p
ara
pre
veni
r ac
cid
ente
s en
la
escu
ela
y en
el
ho
gar
. In
corp
ora
n p
auta
s d
e cu
idad
o p
ara
sí m
ism
os
y p
ara
sus
com
pañ
ero
s.
ESI
La r
elac
ión
con
uno
mis
mo
y c
on
los
dem
ás. L
a re
laci
ón
con
la f
amili
aE
l rec
ono
cim
ient
o y
la e
xpre
sió
n d
el d
erec
ho a
ser
cui
dad
os
y re
spet
ado
s p
or
los
adul
tos
de
la s
oci
edad
.C
om
unic
ació
n y
exp
resi
ón
de
los
sent
imie
nto
s. M
od
os
de
com
unic
arno
s, d
e ex
pre
sar
los
sent
imie
nto
s y
de
vinc
ular
nos
con
nues
tra
fam
ilia.
2
5
-
© Sa
ntill
ana
S.A.
Per
mitid
a su
foto
copi
a so
lo p
ara
uso
doce
nte.
6
Modalidades de organización
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
ban
co d
e p
alab
ras
se-
gur
as.
El a
bec
edar
io.
Letr
as d
e ca
ncio
nes
po-
pul
ares
. Can
cion
ero.
Ag
end
a d
e le
ctur
as.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas
de
lect
ura
y es
critu
ra:
nana
s y
canc
ione
s.
Secu
enci
as d
idác
tica
sR
eco
noci
mie
nto
d
e la
re
laci
ón
gra
fem
a-fo
-ne
ma:
M,
P, S
, L. L
ectu
ra a
tra
vés
del
doc
ente
d
e na
nas
y rim
as. L
ectu
ra a
tra
vés
del
doc
ente
d
e C
anci
ón d
el b
urro
enf
erm
o. I
nter
cam
bio
y
soci
aliz
ació
n or
al s
obre
can
cion
es.
Escr
itura
g
rup
al d
e un
a ca
nció
n. L
ectu
ra d
e p
alab
ras
y or
acio
nes
a p
artir
de
sop
orte
s g
ráfic
os.
Escr
i -tu
ra d
e rim
as. I
den
tifica
ción
del
sin
gul
ar y
del
p
lura
l de
una
pal
abra
.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
cua
dro
de
núm
eros
, d
istin
tos
por
tad
ores
num
éric
os.
Mat
eria
l co
n-cr
eto
par
a ut
iliza
r en
med
icio
nes.
A
ctiv
idad
es c
otid
iana
s: r
eso
luci
ón
de
pro
ble
-m
as q
ue im
pliq
uen
la m
edic
ión
de
obje
tos
del
au
la c
on u
nid
ades
de
med
idas
con
venc
iona
les
y no
con
venc
iona
les.
Secu
enci
as d
idác
tica
sEx
tens
ión
de
la s
erie
num
éric
a a
par
tir d
e la
s d
istin
tas
situ
acio
nes
de
cont
eo.
Prod
ucci
ón e
in
terp
reta
ción
de
reg
istr
os e
scrit
os a
par
tir d
e si
tuac
ione
s d
e au
men
to o
dis
min
ució
n d
e ca
n-tid
ades
. Rec
onoc
imie
nto
de
los
sig
nos
+, –
e =
. Re
solu
ción
de
situ
acio
nes
que
imp
lique
n el
uso
d
e un
a un
idad
de
med
ida
y es
tab
leci
mie
nto
de
cuán
tas
vece
s en
tra
dic
ha u
nid
ad e
n el
ob
jeto
q
ue s
e m
ide.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
lám
inas
co
n im
ágen
es d
e d
istin
tos
pai
sa-
jes
y co
stum
bre
s. M
apas
. Te
sti-
mon
ios
de
los
alum
nos.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas:
in
ter-
cam
bio
de
idea
s co
n su
s fa
mili
as
y co
mp
añer
os s
obre
las
trad
icio
-ne
s y
cost
umb
res
en
dis
tinto
s lu
gar
es.
Secu
enci
as d
idác
tica
sO
bse
rvac
ión
y le
ctur
a en
for
ma
gui
ada
de
imág
enes
y
text
os
par
a id
entifi
car
sem
ejan
zas
y d
i-fe
renc
ias
entr
e tr
adic
ione
s d
e la
s in
fanc
ias
de
dis
tinto
s lu
gar
es.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
enu
n-ci
ació
n d
e lis
tas
sob
re s
imili
tud
es
y d
ifere
ncia
s en
tre
el c
uerp
o d
el
ser h
uman
o y
el d
e lo
s an
imal
es.
Act
ivid
ades
cot
idia
nas:
ob
serv
a-ci
ón d
e im
ágen
es y
del
pro
pio
cu
erp
o. C
onve
rsac
ión
y ej
emp
li-fic
ació
n d
e há
bito
s sa
lud
able
s y
no s
alud
able
s.
Secu
enci
as d
idác
tica
sId
entifi
caci
ón
de
las
par
tes
del
cu
erp
o h
uman
o y
sus
car
acte
rís-
ticas
. Co
mp
arac
ión
con
el c
uer-
po
de
los
anim
ales
. Si
mili
tud
es
y d
ifere
ncia
s.
Refl
exió
n so
bre
el
cui
dad
o i
nteg
ral
de
la s
alud
: há
bito
s sa
lud
able
s y
no s
alud
a-b
les.
Div
ersi
dad
ent
re l
os
sere
s hu
man
os.
Situaciones de enseñanza
Leer
y e
scrib
ir a
trav
és d
el d
oce
nte:
esc
ucha
r la
can
ción
pro
pue
sta.
Dic
tar a
l doc
ente
.Le
er y
esc
ribir
po
r sí
mis
mo
s: c
omp
artir
can
-ci
ones
del
ám
bito
fam
iliar
y s
ocia
l. R
elee
r lo
s te
xtos
esc
ucha
dos
(na
nas
y ca
ncio
nes)
par
a co
mp
leta
r o
escr
ibir
pal
abra
s. E
scrib
ir p
alab
ras
falta
ntes
en
una
canc
ión
con
apoy
o g
ráfic
o.
Leer
y c
anta
r can
cion
es c
onoc
idas
.
Reso
lver
pro
ble
mas
que
inv
oluc
ren
rela
cion
es
num
éric
as (
ante
rior
y p
oste
rior)
y el
aum
ento
o
la d
ism
inuc
ión
de
cant
idad
es. U
sar
unid
ades
no
con
venc
iona
les
par
a m
edir
long
itud
es.
Co
mp
arar
alg
unos
asp
ecto
s d
e la
vid
a co
tidia
na d
e lo
s ni
ños
de
dis
tinto
s lu
gar
es a
par
tir d
e im
ágen
es.
Inte
rcam
bio
s or
ales
so
bre
el t
ema.
Des
crib
ir,
a tr
avés
d
e re
lato
s o
rale
s, d
ibuj
os
real
ista
s y
text
os
bre
ves,
las
dife
renc
ias
y si
mili
tu-
des
ent
re e
l cu
erp
o an
imal
y e
l cu
erp
o hu
man
o. O
bse
rvar
im
á-g
enes
y s
u p
rop
io c
uerp
o p
ara
des
crib
ir lo
s ca
mb
ios
físic
os
a tr
avés
d
el
tiem
po.
O
rgan
izar
la
in
form
ació
n co
n im
ágen
es
acom
pañ
adas
por
text
os b
reve
s.
Dis
ting
uir
háb
itos
salu
dab
les
y no
sal
udab
les.
Reflexión sobre los progresos / Indicadores
de avance
Part
icip
an d
e in
terc
amb
ios
oral
es e
xpre
sand
o
lo q
ue le
s p
rod
ujo
la le
ctur
a. C
omp
arte
n ca
n-ci
ones
del
ám
bito
fam
iliar
. M
anifi
esta
n lo
que
co
mp
rend
iero
n y
lo q
ue n
o co
mp
rend
iero
n d
e m
aner
a ca
da
vez
más
pre
cisa
y r
esp
ond
en
a d
udas
de
los
otro
s. L
een
y es
crib
en p
alab
ras
con
los
gra
fem
as e
n es
tud
io d
e m
aner
a co
n -ve
ncio
nal.
Com
ple
tan
text
os b
reve
s co
n ap
oyo
g
ráfic
o. C
omp
leta
n y
arm
an p
alab
ras
con
ma-
yor a
uton
omía
.
Ana
lizan
co
lect
ivam
ente
d
istin
tos
pro
ced
i-m
ient
os d
e re
solu
ción
de
pro
ble
mas
num
éri-
cos.
Arg
umen
tan
sus
estr
ateg
ias.
Rec
onoc
en
la c
onve
nien
cia
de
utili
zar u
nid
ades
de
med
ida
conv
enci
onal
es e
n si
tuac
ione
s q
ue r
equi
eren
co
mun
icar
con
pre
cisi
ón
el r
esul
tad
o d
e un
a m
edic
ión.
Rec
ono
cen
dife
renc
ias
cultu
ra-
les
en d
istin
tos
lug
ares
del
mun
-d
o. A
pre
cian
y v
alor
an l
a d
iver
-si
dad
de
cost
umb
res,
val
ores
y
cree
ncia
s.
Iden
tifica
n se
mej
anza
s y
dife
-re
ncia
s en
tre
el c
uerp
o d
e lo
s an
imal
es
y su
p
rop
io
cuer
po.
Va
lora
n lo
s cu
idad
os n
eces
ario
s p
ara
alca
nzar
un
bue
n cr
ecim
ien-
to:
alim
enta
ción
, hi
gie
ne,
jueg
o
y es
par
cim
ient
o, y
des
cans
o. C
o-no
cen
háb
itos
salu
dab
les.
-
© Sa
ntill
ana
S.A.
Per
mitid
a su
foto
copi
a so
lo p
ara
uso
doce
nte.
7
Modalidades de organización
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
ban
co d
e p
alab
ras
se-
gur
as.
El a
bec
edar
io.
Letr
as d
e ca
ncio
nes
po-
pul
ares
. Can
cion
ero.
Ag
end
a d
e le
ctur
as.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas
de
lect
ura
y es
critu
ra:
nana
s y
canc
ione
s.
Secu
enci
as d
idác
tica
sR
eco
noci
mie
nto
d
e la
re
laci
ón
gra
fem
a-fo
-ne
ma:
M,
P, S
, L. L
ectu
ra a
tra
vés
del
doc
ente
d
e na
nas
y rim
as. L
ectu
ra a
tra
vés
del
doc
ente
d
e C
anci
ón d
el b
urro
enf
erm
o. I
nter
cam
bio
y
soci
aliz
ació
n or
al s
obre
can
cion
es.
Escr
itura
g
rup
al d
e un
a ca
nció
n. L
ectu
ra d
e p
alab
ras
y or
acio
nes
a p
artir
de
sop
orte
s g
ráfic
os.
Escr
i-tu
ra d
e rim
as. I
den
tifica
ción
del
sin
gul
ar y
del
p
lura
l de
una
pal
abra
.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
cua
dro
de
núm
eros
, d
istin
tos
por
tad
ores
num
éric
os.
Mat
eria
l co
n-cr
eto
par
a ut
iliza
r en
med
icio
nes.
A
ctiv
idad
es c
otid
iana
s: r
eso
luci
ón
de
pro
ble
-m
as q
ue im
pliq
uen
la m
edic
ión
de
obje
tos
del
au
la c
on u
nid
ades
de
med
idas
con
venc
iona
les
y no
con
venc
iona
les.
Secu
enci
as d
idác
tica
sEx
tens
ión
de
la s
erie
num
éric
a a
par
tir d
e la
s d
istin
tas
situ
acio
nes
de
cont
eo.
Prod
ucci
ón e
in
terp
reta
ción
de
reg
istr
os e
scrit
os a
par
tir d
e si
tuac
ione
s d
e au
men
to o
dis
min
ució
n d
e ca
n-tid
ades
. Rec
onoc
imie
nto
de
los
sig
nos
+, –
e =
. Re
solu
ción
de
situ
acio
nes
que
imp
lique
n el
uso
d
e un
a un
idad
de
med
ida
y es
tab
leci
mie
nto
de
cuán
tas
vece
s en
tra
dic
ha u
nid
ad e
n el
ob
jeto
q
ue s
e m
ide.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
lám
inas
co
n im
ágen
es d
e d
istin
tos
pai
sa-
jes
y co
stum
bre
s. M
apas
. Te
sti-
mon
ios
de
los
alum
nos.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas:
in
ter-
cam
bio
de
idea
s co
n su
s fa
mili
as
y co
mp
añer
os s
obre
las
trad
icio
-ne
s y
cost
umb
res
en
dis
tinto
s lu
gar
es.
Secu
enci
as d
idác
tica
sO
bse
rvac
ión
y le
ctur
a en
for
ma
gui
ada
de
imág
enes
y
text
os
par
a id
entifi
car
sem
ejan
zas
y d
i-fe
renc
ias
entr
e tr
adic
ione
s d
e la
s in
fanc
ias
de
dis
tinto
s lu
gar
es.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
enu
n-ci
ació
n d
e lis
tas
sob
re s
imili
tud
es
y d
ifere
ncia
s en
tre
el c
uerp
o d
el
ser h
uman
o y
el d
e lo
s an
imal
es.
Act
ivid
ades
cot
idia
nas:
ob
serv
a-ci
ón d
e im
ágen
es y
del
pro
pio
cu
erp
o. C
onve
rsac
ión
y ej
emp
li-fic
ació
n d
e há
bito
s sa
lud
able
s y
no s
alud
able
s.
Secu
enci
as d
idác
tica
sId
entifi
caci
ón
de
las
par
tes
del
cu
erp
o h
uman
o y
sus
car
acte
rís-
ticas
. Co
mp
arac
ión
con
el c
uer-
po
de
los
anim
ales
. Si
mili
tud
es
y d
ifere
ncia
s.
Refl
exió
n so
bre
el
cui
dad
o i
nteg
ral
de
la s
alud
: há
bito
s sa
lud
able
s y
no s
alud
a-b
les.
Div
ersi
dad
ent
re l
os
sere
s hu
man
os.
Situaciones de enseñanza
Leer
y e
scrib
ir a
trav
és d
el d
oce
nte:
esc
ucha
r la
can
ción
pro
pue
sta.
Dic
tar a
l doc
ente
.Le
er y
esc
ribir
po
r sí
mis
mo
s: c
omp
artir
can
-ci
ones
del
ám
bito
fam
iliar
y s
ocia
l. R
elee
r lo
s te
xtos
esc
ucha
dos
(na
nas
y ca
ncio
nes)
par
a co
mp
leta
r o
escr
ibir
pal
abra
s. E
scrib
ir p
alab
ras
falta
ntes
en
una
canc
ión
con
apoy
o g
ráfic
o.
Leer
y c
anta
r can
cion
es c
onoc
idas
.
Reso
lver
pro
ble
mas
que
inv
oluc
ren
rela
cion
es
num
éric
as (
ante
rior
y p
oste
rior)
y el
aum
ento
o
la d
ism
inuc
ión
de
cant
idad
es. U
sar
unid
ades
no
con
venc
iona
les
par
a m
edir
long
itud
es.
Co
mp
arar
alg
unos
asp
ecto
s d
e la
vid
a co
tidia
na d
e lo
s ni
ños
de
dis
tinto
s lu
gar
es a
par
tir d
e im
ágen
es.
Inte
rcam
bio
s or
ales
so
bre
el t
ema.
Des
crib
ir,
a tr
avés
d
e re
lato
s o
rale
s, d
ibuj
os
real
ista
s y
text
os
bre
ves,
las
dife
renc
ias
y si
mili
tu-
des
ent
re e
l cu
erp
o an
imal
y e
l cu
erp
o hu
man
o. O
bse
rvar
im
á-g
enes
y s
u p
rop
io c
uerp
o p
ara
des
crib
ir lo
s ca
mb
ios
físic
os
a tr
avés
d
el
tiem
po.
O
rgan
izar
la
in
form
ació
n co
n im
ágen
es
acom
pañ
adas
por
text
os b
reve
s.
Dis
ting
uir
háb
itos
salu
dab
les
y no
sal
udab
les.
Reflexión sobre los progresos / Indicadores
de avance
Part
icip
an d
e in
terc
amb
ios
oral
es e
xpre
sand
o
lo q
ue le
s p
rod
ujo
la le
ctur
a. C
omp
arte
n ca
n-ci
ones
del
ám
bito
fam
iliar
. M
anifi
esta
n lo
que
co
mp
rend
iero
n y
lo q
ue n
o co
mp
rend
iero
n d
e m
aner
a ca
da
vez
más
pre
cisa
y r
esp
ond
en
a d
udas
de
los
otro
s. L
een
y es
crib
en p
alab
ras
con
los
gra
fem
as e
n es
tud
io d
e m
aner
a co
n-ve
ncio
nal.
Com
ple
tan
text
os b
reve
s co
n ap
oyo
g
ráfic
o. C
omp
leta
n y
arm
an p
alab
ras
con
ma-
yor a
uton
omía
.
Ana
lizan
co
lect
ivam
ente
d
istin
tos
pro
ced
i-m
ient
os d
e re
solu
ción
de
pro
ble
mas
num
éri-
cos.
Arg
umen
tan
sus
estr
ateg
ias.
Rec
onoc
en
la c
onve
nien
cia
de
utili
zar u
nid
ades
de
med
ida
conv
enci
onal
es e
n si
tuac
ione
s q
ue r
equi
eren
co
mun
icar
con
pre
cisi
ón
el r
esul
tad
o d
e un
a m
edic
ión.
Rec
ono
cen
dife
renc
ias
cultu
ra-
les
en d
istin
tos
lug
ares
del
mun
-d
o. A
pre
cian
y v
alor
an l
a d
iver
-si
dad
de
cost
umb
res,
val
ores
y
cree
ncia
s.
Iden
tifica
n se
mej
anza
s y
dife
-re
ncia
s en
tre
el c
uerp
o d
e lo
s an
imal
es
y su
p
rop
io
cuer
po.
Va
lora
n lo
s cu
idad
os n
eces
ario
s p
ara
alca
nzar
un
bue
n cr
ecim
ien-
to:
alim
enta
ción
, hi
gie
ne,
jueg
o
y es
par
cim
ient
o, y
des
cans
o. C
o-no
cen
háb
itos
salu
dab
les.
ESIE
l cue
rpo
El c
reci
mie
nto
y lo
s ca
mb
ios.
R
egis
tro
de
los
cam
bio
s co
rpo
rale
s m
ás im
po
rtan
tes
des
de
el n
acim
ient
o h
asta
la e
dad
act
ual.
Ané
cdo
tas
e hi
sto
rias
que
func
ione
n co
mo
mo
jone
s d
el p
rop
io c
reci
-m
ient
o. E
l cui
dad
o d
e nu
estr
o c
uerp
o.
LA V
IDA
EN
LA
CO
LON
IA
Prác
tica
s de
l len
guaj
eM
atem
átic
aC
onoc
imie
nto
del m
undo
Cie
ncia
s so
cial
esC
ienc
ias
natu
rale
s
Contenidos / Modos de conocer
Rel
ació
n g
rafe
ma-
fone
ma:
D,
T, N
, F.
Pro
duc
-ci
ón
de
ora
cio
nes
senc
illas
. Lec
tura
de
text
os
no l
itera
rios:
inv
itaci
ón.
Esc
ritur
a y
com
ple
-ta
mie
nto
de
pal
abra
s co
n ap
oyo
grá
fico
. Lo
-ca
lizac
ión
de
gra
fem
as t
rab
ajad
os.
Lec
tura
y
dis
frut
e d
e te
xto
s lit
erar
ios:
po
esía
Sin
luz
no
hay
fest
ejo.
Co
mp
rens
ión
lect
ora
: re
lect
ura
par
a lo
caliz
ar in
form
ació
n. P
rod
ucci
ón
escr
ita
de
pre
go
nes.
Exp
lora
ció
n d
e la
ser
ie n
umér
ica
hast
a el
30.
Le
ctur
a y
escr
itura
de
núm
ero
s. S
umas
que
d
an 1
0. S
umas
y r
esta
s en
el c
ont
exto
del
di-
nero
. Fig
uras
geo
mét
ricas
: can
tidad
de
lad
os
y vé
rtic
es,
lad
os
rect
os
y cu
rvo
s. R
elac
ione
s y
dife
renc
ias
entr
e cu
adra
do
s, t
riáng
ulo
s, r
ec-
táng
ulo
s y
círc
ulo
s.
La v
ida
soci
al e
n lo
s tie
mp
os
colo
nial
es.
Los
gru
po
s so
cial
es.
Los
role
s y
las
jera
rquí
as.
Co
m-
par
ació
n d
e as
pec
tos
de
la v
ida
cotid
iana
en
la c
olo
nia.
Lo
s ni
-ño
s y
las
niña
s en
la
soci
edad
co
loni
al.
Esc
ucha
de
rela
tos
e hi
sto
rias
de
vid
a le
ído
s p
or
el
do
cent
e. O
bje
tos,
rec
reac
ión
y o
cio
en
la é
po
ca c
olo
nial
.
Háb
itos
salu
dab
les
de
ayer
y d
e ho
y. M
edid
as d
e hi
gie
ne p
er-
sona
l. H
ábito
s sa
lud
able
s.
Ela
-b
ora
ció
n d
e g
ener
aliz
acio
nes
gru
pal
es.
Pro
duc
ció
n d
e te
xto
s se
ncill
os.
Modalidades de organización
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
ban
co d
e p
alab
ras
seg
uras
. El a
bec
edar
io. I
nvita
cio
nes,
pre
go
nes
y p
oes
ías.
Ag
end
a d
e le
ctur
as.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas
de
lect
ura
y es
critu
ra:
po
esía
s, in
vita
cio
nes,
pre
go
nes.
Secu
enci
as d
idác
tica
sR
elac
ión
gra
fem
a-fo
nem
a: D
, T,
N,
F. P
rod
uc-
ció
n d
e o
raci
one
s se
ncill
as.
Lect
ura
a tr
avés
d
el d
oce
nte
de
la p
oes
ía S
in l
uz n
o ha
y fe
s-te
jo (F
lore
ncia
Ess
es).
Rel
ectu
ra p
ara
loca
lizar
in
form
ació
n so
bre
los
per
sona
jes
y su
s ac
cio
-ne
s. R
eco
noci
mie
nto
de
pal
abra
s q
ue r
iman
y
amp
liaci
ón
del
sen
tido
vin
cula
ndo
pal
abra
s e
imág
enes
.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
cua
dro
de
núm
ero
s,
po
rtad
ore
s co
n d
istin
tos
uso
s d
e lo
s nú
mer
os,
fig
uras
geo
mét
ricas
, gua
rdas
.A
ctiv
idad
es c
otid
iana
s: r
eso
luci
ón
de
pro
ble
-m
as q
ue i
nvo
lucr
en s
umas
y r
esta
s. S
ituac
io-
nes
que
inv
olu
cren
uso
y m
anej
o d
e d
iner
o.
Jueg
os
que
rel
acio
nen
cara
cter
ístic
as d
e la
s fig
uras
geo
mét
ricas
.
Secu
enci
as d
idác
tica
sR
eso
luci
ón
de
pro
ble
mas
que
inv
olu
cren
su-
mas
que
dan
10.
Aná
lisis
de
pro
ble
mas
que
im
plic
an e
l us
o d
el d
iner
o.
Rec
ono
cim
ient
o
de
las
cara
cter
ístic
as d
e fig
uras
geo
mét
ricas
. Id
entifi
caci
ón
de
rela
cio
nes
y d
ifere
ncia
s. A
r-m
ado
de
figur
as a
par
tir d
e o
tras
.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
cu
a-d
ros
com
par
ativ
os,
lám
inas
e
imág
enes
sob
re v
estim
enta
s d
e lo
s ac
tore
s so
cial
es d
e la
ép
oca
colo
nial
.A
ctiv
idad
es c
otid
iana
s: o
bse
rva-
ción
y a
nális
is d
e im
ágen
es s
o-
bre
la v
ida
en la
ép
oca
co
loni
al.
Lect
ura
de
epíg
rafe
s.
Secu
enci
as d
idác
tica
sA
nális
is y
des
crip
ció
n d
e ilu
s-tr
acio
nes
y te
xto
s re
ferid
os
a la
vid
a d
e lo
s d
iver
sos
gru
po
s so
cial
es e
n tie
mp
os
colo
nial
es.
Ela
bo
raci
ón
de
com
par
acio
nes
sob
re d
istin
tos
asp
ecto
s d
e la
vi
da
colo
nial
: us
os
y co
stum
-b
res,
o
bje
tos,
ac
tivid
ades
d
e re
crea
ció
n y
oci
o.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
afic
hes,
fo
lleto
s y
cam
pañ
as d
e há
bito
s d
e hi
gie
ne.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas:
ob
serv
a-ci
ón y
aná
lisis
de
imág
enes
so-
bre
háb
itos
de
hig
iene
. Le
ctur
a d
e ep
ígra
fes.
Secu
enci
as d
idác
tica
sA
nális
is y
des
crip
ció
n d
e ilu
s-tr
acio
nes
y te
xto
s re
ferid
os
a há
bito
s d
e hi
gie
ne e
n el
pas
ado
y
en e
l p
rese
nte.
Ela
bo
raci
ón
de
com
par
acio
nes.
Esc
ritur
a d
e te
xto
s b
reve
s en
lo
s q
ue p
ue-
dan
arg
umen
tar.
3
-
© Sa
ntill
ana
S.A.
Per
mitid
a su
foto
copi
a so
lo p
ara
uso
doce
nte.
8
Situaciones de enseñanza
Leer
y e
scrib
ir a
trav
és d
el d
oce
nte:
ant
icip
ar
y fo
rmul
ar h
ipó
tesi
s so
bre
la
lect
ura
a p
artir
d
e d
ifere
ntes
info
rmac
ione
s (il
ustr
acio
nes,
pa-
rate
xto
s, c
arac
terís
ticas
del
gén
ero
). Pr
od
ucir
gru
pal
men
te u
n p
lan
del
text
o (i
nvita
ció
n) q
ue
teng
a en
cue
nta
pro
pó
sito
s y
des
tinat
ario
s.
Dic
tar
pre
go
nes
al d
oce
nte.
Leer
y e
scrib
ir p
or s
í mis
mos
: reg
resa
r al t
exto
y
a la
s ilu
stra
cion
es c
omo
apoy
o p
ara
la e
scrit
ura.
Res
olv
er s
ituac
ione
s te
nien
do
en
cuen
ta l
os
dis
tinto
s us
os
cotid
iano
s d
e lo
s nú
mer
os.
Re-
solv
er s
ituac
ione
s q
ue in
volu
cren
a la
sum
a en
el
sen
tido
de
la u
nió
n en
tre
do
s ca
ntid
ades
. R
eso
lver
situ
acio
nes
cotid
iana
s q
ue in
volu
cren
el
uso
del
din
ero
. Res
olv
er s
umas
que
den
10.
E
lab
ora
r es
trat
egia
s p
rop
ias
que
co
mp
rend
an
esto
s cá
lcul
os.
Rec
ono
cer
los
elem
ento
s y
las
cara
cter
ístic
as d
e la
s fig
uras
geo
mét
ricas
.
Esc
ucha
r re
lato
s,
hist
oria
s d
e vi
da
e in
form
ació
n le
ída
po
r el
d
oce
nte
sob
re l
a o
rgan
izac
ión
fam
iliar
y l
os
role
s d
e lo
s d
iver
-so
s g
rup
os
en la
so
cied
ad c
olo
-ni
al.
Ob
serv
ar,
leer
y c
om
enta
r im
ágen
es e
n fo
rma
gui
ada.
Re-
cono
cer
cam
bio
s y
cont
inui
da-
des
a t
ravé
s d
el t
iem
po
.
Co
nver
sar
sob
re h
ábito
s d
e hi
-g
iene
y s
u in
cid
enci
a en
la
sa-
lud
. E
scuc
har
info
rmac
ión
leíd
a p
or
el d
oce
nte.
Ob
serv
ar,
leer
y
com
enta
r im
ágen
es e
n fo
rma
gui
ada.
R
eco
noce
r ca
mb
ios
y co
ntin
uid
ades
a tr
avés
del
tiem
-p
o e
n re
laci
ón
con
la s
alud
.
Reflexión sobre los progresos /
Indicadores de avance
Sig
uen
la le
ctur
a d
el d
oce
nte
po
r la
pso
s ca
da
vez
más
pro
long
ado
s. In
terp
reta
n lo
s m
atic
es
y la
s im
ágen
es d
el te
xto
(met
áfo
ras,
jueg
os
de
pal
abra
s, r
itmo
s).
Part
icip
an d
e lo
s in
terc
am-
bio
s ex
pre
sand
o lo
s se
ntim
ient
os
que
les
pro
-d
ujo
la
lect
ura
y co
nfo
rman
do
una
po
sici
ón
esté
tica
y p
erso
nal
fren
te a
la
liter
atur
a (a
ún
sin
hab
er e
nten
did
o c
ada
pal
abra
o s
in p
od
er
rep
rod
ucir
det
alle
s d
el t
exto
).
Ava
nzan
en
la s
erie
num
éric
a re
cono
cien
do
su
s re
gul
arid
ades
. R
esue
lven
pro
ble
mas
de
sum
a q
ue in
volu
cren
uni
r d
os
cant
idad
es, g
a-na
r o
ava
nzar
. R
eco
noce
n fo
rmas
de
man
ejo
d
el d
iner
o e
n si
tuac
ione
s d
e re
flexi
ón
num
é-ric
a. R
eco
noce
n fig
uras
geo
mét
ricas
, su
s el
e-m
ento
s y
cara
cter
ístic
as.
Rec
ono
cen
háb
itos
de
dis
tin-
tos
gru
po
s so
cial
es d
el p
rese
n-te
y
de
la
soci
edad
co
loni
al.
Ap
reci
an l
a d
iver
sid
ad d
e co
s-tu
mb
res,
va
lore
s y
cree
ncia
s.
Des
crib
en c
arac
terís
ticas
de
la
soci
edad
co
loni
al:
sus
cost
um-
bre
s,
lug
ares
d
e so
ciab
ilid
ad,
dis
tinto
s g
rup
os
soci
ales
, je
rar-
quí
as, d
erec
hos
y o
blig
acio
nes.
Rec
ono
cen
háb
itos
salu
dab
les
en r
elac
ión
con
la h
igie
ne p
er-
sona
l. R
eflex
iona
n so
bre
lo
s ca
mb
ios
que
se
pro
duc
en a
lo
la
rgo
del
tie
mp
o.
ESI
La r
elac
ión
con
uno
mis
mo
y c
on
los
dem
ás. L
a re
laci
ón
con
los
com
pañ
ero
s y
amig
os
Igua
ldad
de
op
ort
unid
ades
par
a ni
ñas
y ni
ños
en ju
ego
s y
trab
ajo
s ev
itand
o e
ster
eotip
os
de
gén
ero
.La
iden
tifica
ció
n d
e p
reju
icio
s y
prá
ctic
as re
ferid
as a
las
cap
acid
ades
, gus
tos
y ap
titud
es d
e ni
ños
y ni
ñas.
Tole
ranc
ia y
res
pet
o p
or
el o
tro
. La
acep
taci
ón
y la
to
lera
ncia
de
las
dife
renc
ias,
la n
o d
iscr
imin
ació
n. L
a im
po
rtan
cia
de
com
enza
r a
des
arro
llar
la c
apac
idad
par
a ar
-g
umen
tar
y d
efen
der
los
pro
pio
s p
unto
s d
e vi
sta
y co
nsid
erar
las
idea
s y
op
inio
nes
de
los
otr
os.
AN
IMA
LES
VA
RIA
DO
S
Prác
tica
s de
l len
guaj
eM
atem
átic
aC
onoc
imie
nto
del m
undo
Cie
ncia
s so
cial
esC
ienc
ias
natu
rale
s
Contenidos / Modos de conocer
Rel
ació
n g
rafe
ma-
fone
ma:
R (i
nici
al).
Gra
fem
a H
. Lec
tura
, arm
ado
y e
scrit
ura
de
pal
abra
s. R
e-la
ció
n im
agen
-pal
abra
. G
rup
os
ort
og
ráfic
os:
C
A, C
O, C
U, Q
UE
, QU
I. Se
gm
enta
ció
n d
e p
a-la
bra
s. C
arte
lera
s: f
unci
ón.
Co
pla
s p
op
ular
es.
Esc
ritur
a co
n ap
oyo
grá
fico
. Lo
caliz
ació
n y
uso
d
e lo
s g
rafe
mas
tra
baj
ado
s. L
ectu
ra y
dis
frut
e d
e un
tex
to li
tera
rio: f
ábul
a El
rat
ón d
e la
cor
-te
y e
l rat
ón c
amp
esin
o. C
om
pre
nsió
n le
cto
ra:
ord
enam
ient
o d
e la
sec
uenc
ia a
par
tir d
e im
á-g
enes
. Las
mo
rale
jas.
Pro
duc
ció
n o
ral y
esc
rita
de
cop
las.
Exp
lora
ció
n d
e la
ser
ie n
umér
ica
hast
a el
40.
E
scal
as a
scen
den
tes
y d
esce
nden
tes.
Lec
tura
y
escr
itura
de
núm
ero
s. S
uma
de
do
ble
s y
uso
d
e cá
lcul
os
cono
cid
os
par
a re
solv
er o
tro
s. C
ál-
culo
s m
enta
les
de
sum
a y
rest
a: c
ons
truc
ció
n d
e un
rep
erto
rio a
diti
vo. A
nális
is d
e un
idad
es
de
tiem
po
. U
so d
el c
alen
dar
io:
ubic
ació
n d
e fe
chas
. Dis
trib
ució
n d
e m
eses
, sem
anas
y d
ías.
El
cuid
ado
d
e la
s m
asco
tas.
R
esp
ons
abili
dad
en
la a
do
pci
ón
de
mas
cota
s.
Org
aniz
acio
nes
sin
fines
de
lucr
o q
ue p
rote
gen
a
los
anim
ales
.
Div
ersi
dad
ani
mal
. Ob
serv
ació
n e
iden
tifica
ció
n d
e ca
ract
erís
ti-ca
s co
mun
es. P
arte
s d
el c
uerp
o
de
los
anim
ales
. Su
s d
esp
laza
-m
ient
os.
Sem
ejan
zas
y d
ifere
n-ci
as.
Co
ber
tura
s d
e an
imal
es.
Org
aniz
ació
n d
e la
inf
orm
ació
n en
cua
dro
s. L
os
anim
ales
ver
te-
bra
do
s e
inve
rteb
rad
os.
Sem
e-ja
nzas
y d
ifere
ncia
s.
4
-
© Sa
ntill
ana
S.A.
Per
mitid
a su
foto
copi
a so
lo p
ara
uso
doce
nte.
Modalidades de organizaciónSi
tuac
ione
s ha
bit
uale
sA
mb
ient
e al
fab
etiz
ado
r: b
anco
de
pal
abra
s se
gur
as.
El
abec
edar
io.
Car
tele
ras:
lec
tura
y
escr
itura
. Ag
end
a d
e le
ctur
as.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas
de
lect
ura
y es
critu
ra:
cop
las,
fáb
ulas
, car
tele
ras.
Secu
enci
as d
idác
tica
sR
elac
ión
gra
fem
a-fo
nem
a: R
(ini
cial
). G
rafe
ma
H.
Iden
tifica
ció
n, a
rmad
o y
esc
ritur
a d
e p
ala-
bra
s. G
rup
os
ort
og
ráfic
os:
CA
, CO
, CU
, QU
E,
QU
I. Se
gm
enta
ció
n d
e p
alab
ras.
Lec
tura
de
cop
las
po
pul
ares
y c
uent
os
de
nunc
a ac
abar
. E
scrit
ura
con
apo
yo g
ráfic
o.
Rec
ono
cim
ient
o
de
pal
abra
s co
n d
ifere
ntes
gra
fías.
Ant
icip
a-ci
ón
de
la le
ctur
a a
par
tir d
e la
exp
lora
ció
n d
e p
arat
exto
s. L
ectu
ra a
tra
vés
del
do
cent
e d
e la
fá
bul
a El
rat
ón d
e la
cor
te y
el r
atón
cam
pes
i-no
(ve
rsió
n d
e C
aro
la M
artín
ez).
Trab
ajo
co
n la
sec
uenc
ia n
arra
tiva.
Refl
exió
n so
bre
el c
on-
cep
to d
e m
ora
leja
.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
uso
del
cua
dro
de
núm
ero
s,
rep
erto
rios
aditi
vos,
p
ort
ado
res
con
dis
tinto
s us
os
de
los
núm
ero
s, c
alen
dar
io
anua
l y m
ensu
al.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas:
res
olu
ció
n d
e p
rob
le-
mas
que
invo
lucr
en s
umas
y r
esta
s, u
bic
ació
n d
e fe
chas
en
el c
alen
dar
io.
Secu
enci
as d
idác
tica
sR
eso
luci
ón
de
pro
ble
mas
que
im
pliq
uen
el
reco
noci
mie
nto
de
cálc
ulo
s d
e su
ma
y re
sta
fáci
les
o d
ifíci
les
par
a co
nstr
uir
rep
erto
rios
aditi
vos.
Aná
lisis
co
lect
ivo
de
las
estr
ateg
ias
pue
stas
en
jueg
o a
l res
olv
er s
ituac
ione
s. C
om
-p
arac
ión
de
la v
arie
dad
de
cálc
ulo
s en
los
que
p
ued
en a
po
yars
e p
ara
reso
lver
otr
os.
Uso
del
ca
lend
ario
y a
nális
is d
e un
idad
es d
e tie
mp
o.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
vo
ca-
bul
ario
rel
acio
nad
o co
n el
cui
-d
ado
de
mas
cota
s, c
amp
añas
y
folle
tos,
gal
ería
de
mas
cota
s.
Act
ivid
ades
co
tidia
nas:
refle
xión
so
bre
los
cuid
ados
dia
rios
de
sus
pro
pia
s m
asco
tas.
In
terc
amb
io
ora
l de
exp
erie
ncia
s p
erso
nale
s.
Secu
enci
as d
idác
tica
sIn
terc
amb
ios
ora
les
acer
ca d
e la
s m
asco
tas,
sus
car
acte
rístic
as
y lo
s m
od
os
de
cuid
arla
s. L
ectu
-ra
de
test
imo
nio
s so
bre
ins
titu-
cio
nes
des
tinad
as a
la
pro
tec-
ció
n d
e an
imal
es.
Situ
acio
nes
hab
itua
les
Am
bie
nte
alfa
bet
izad
or:
lect
ura
y re
gis
tro
de
clas
ifica
cio
nes
en
cuad
ros,
g
aler
ía
de
imág
enes
en
fich
as, l
ámin
as, l
ibro
s. L
ista
s.
Act
ivid
ades
cot
idia
nas:
ob
serv
a-ci
ón y
aná
lisis
de
imág
enes
so
-b
re a
nim
ales
. Lec
tura
de
text
os.
Secu
enci
as d
idác
tica
sA
nális
is d
e im
ágen
es s
ob
re e
l cu
erp
o d
e lo
s an
imal
es,
extr
e-m
idad
es y
tip
os
de
cob
ertu
ra.
Rec
ono
cim
ient
o
de
la
clas
ifi-
caci
ón
en v
erte
bra
do
s e
inve
r-te
bra
do
s. I
den
tifica
ció
n d
e la
s va
riab
les
de
des
pla
zam
ient
o:
anim
ales
que
vue
lan,
cam
inan
, re
pta
n y
nad
an,
y su
rel
ació
n co
n la
s ca
ract
erís
ticas
del
med
io
en e
l que
hab
itan.
Situaciones de enseñanza
Leer
y e
scrib
ir a
trav
és d
el d
oce
nte:
exp
lora
r te
xto
s y
antic
ipar
a p
artir
de
info
rmac
ión
con-
text
ual
y te
xtua
l. R
elee
r p
ara
pro
fund
izar
en
la l
ectu
ra y
rec
uper
ar e
l hi
lo a
rgum
enta
l vo
l-vi
end
o a
trás
hac
ia m
om
ento
s re
leva
ntes
del
re
lato
.Le
er y
esc
ribir
por
sí
mis
mos
: lo
caliz
ar d
ónd
e le
er a
lgo
que
se
sab
e o
se c
ree
que
est
á es
crito
or
ient
ánd
ose
por
los
con
ocim
ient
os q
ue v
an
adq
uirie
ndo
acer
ca d
el g
éner
o, la
s an
ticip
acio
-ne
s re
aliz
adas
, el c
onte
xto
y la
s im
ágen
es. L
eer
notic
ias
de
cart
eler
as.
Dis
ting
uir
sus
cara
cte-
rístic
as.
Acu
dir
al b
anco
de
pal
abra
s se
gur
as
cuan
do
sur
jan
dud
as.
Ela
bo
rar
estr
ateg
ias
pro
pia
s y
com
par
arla
s co
n la
s d
e lo
s p
ares
en
situ
acio
nes
de
sum
a y
rest
a.
Res
olv
er
situ
acio
nes
refle
xio
nand
o
sob
re lo
s d
istin
tos
uso
s d
e la
sum
a y
la r
esta
. C
ons
trui
r y u
tiliz
ar e
stra
teg
ias
de
cálc
ulo
men
-ta
l p
ara
reso
lver
sum
as y
res
tas.
Res
olv
er s
u-m
as d
e d
ob
les.
Man
ejar
dis
tinta
s un
idad
es d
e tie
mp
o q
ue in
volu
cren
el u
so d
el c
alen
dar
io.
Ob
serv
ar,
apo
rtar
y
leer
im
á-g
enes
en
fo
rma
gui
ada
par
a re
flexi
ona
r so
bre
la
ad
op
ció
n re
spo
nsab
le
y el
cu
idad
o
de
mas
cota
s. E
scuc
har
y co
mp
ar-
tir r
elat
os,
his
toria
s d
e vi
da
e in
form
ació
n so
bre
ins
tituc
ione
s d
estin
adas
a l
a p
rote
cció
n d
e an
imal
es.
Des
crib
ir a
trav
és
de
dib
ujo
s y/
o t
exto
s se
ncill
os
las
cara
cte-
rístic
as o
bse
rvad
as e
n an
imal
es.
Sist
emat
izar
inf
orm
ació
n en
fi-
chas
, tab
las
y afi
ches
. Co
noce
r y
aplic
ar c
riter
ios
de
clas
ifica
ció
n ab
ord
and
o
una
amp
lia
div
er-
sid
ad
de
crite
rios:
es
truc
tura
s ex
tern
as e
int
erna
s, m
od
os
de
des
pla
zam
ient
o.
Reflexión sobre los progresos /
Indicadores de avance
Rel
acio
nan
el t
exto
leí
do
co
n o
tro
s te
xto
s,
con
exp
erie
ncia
s p
erso
na