www.jamawarnews.com № 774 :هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات № سێشەممة № 12/سه رماوه ز/2713 کوردی № 2013/12/3 زایینی № ساڵی 32 № 8 الپەڕە № ژماره

زانیارى لەسەر درێسەى نوێیەکەى بەرشلۆنە ل7

№

سیستەمى پەروەردە و بازارى کاری ئازاد ل6

№

کۆتایى فیدراڵیزم و سەرەتاى دابەشبوون لە عیراق ل5

№

به‌ڕێز‌محه‌مه‌دى‌حاجى‌مه‌حمود:

حزبی‌سۆسیالیست‌پشتیوانی‌له‌‌ناردنه‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌نه‌وتی‌هه‌رێم‌ده‌کات

ل4

ل3

ل3

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

مه حمود حاجى محه مه دى به ڕێز رایگه یاند: سیاسه تى ناردنه ده ره وه ى ژیرانه یه و کارێکى ه��ه رێ��م ن��ه وت��ى

پشتیوانى لێ ده که ینمه حمود به ڕێز محه مه دى حاجى ئه نادۆڵ ئاژانسى بۆ له لێدوانێکیدا پێکهێنانى هه وڵه کانى ل��ه باسى حکومه تى نوێى هه رێمى کوردستان و و حکومه ت بۆ حزبه که ى به رنامه ى هه نارده کردنى نه وتى هه رێم بۆ تورکیا

کرد.مه حمود حاجى محه مه دى به ڕێز له باره ى پێکهێنانى حکومه ته وه وتی: و هه ڵبژاردن ئه نجامه کانى »به پێى ئه و ده نگانه ى الیه نه کان به ده ستییان هێناوه ، پێکهێنانى حکومه ت کارێکى بۆ هه وڵه کانیش هه موو زه حمه ته ، به شداریکردنى حکومه ته ، به اڵم که س به ته نها ناتوانێ حکومه ت پێکبهێنێ،

ئەندامی ئەتروشى، ف��ەره��اد لە عێراق نوێنەرانی ئەنجومەنی ~ تایبەتى دیدارێکى ئاماژە بۆ ئەوە دەکات » پێویستە بەردەوام بین لە ناردنە دەرەوەی پێموایە چونکە هەرێم، نەوتی ت��ەس��ەروف بەسەر ک��ە خ��ۆم��ان باشترە وەک بکەین نەوتەوە ئەو تەسەروفی خەڵک بهێڵین لەوەی

بەسەرەوە بکات«.دەکات ئەوە بۆ هێما ناوبراو » بودجەی کوردستان ببڕن ئەوا کوردستانیان کە ئەوەیە وات��ای

جیا کردۆتەوە لە عێراق«.ئەندامی ئەتروشى، ف��ەره��اد بە عێراق نوێنەرانی ئەنجومەنی

وتەبێژى فیدراسیۆنى ڕێکخراوە بە قوتابییەکان و خوێندکارى ساڵى لە ڕاگەیاند ~زی��ادک��ردن��ى داواى ڕاب�����ردووە و زانکۆ خوێندکارانى دەرماڵەى

پەیمانگامان کردووە«.ئ��ەن��دام��ێ��ک��ى پ��ەرل��ەم��ان��ى ک���وردس���ت���ان ب���ە ~ ڕاگ��ەی��ان��د » گ���ەر دەرم��اڵ��ەى خوێندکاران زیاد نەکرا، پێویستە خوێندکارانەى بەو ب��درێ ق��ەرز کە هەژارن و دواى دامەزراندنیان

لێیان وەربگیرێتەوە«.ه��اوک��ار ی��اس��ی��ن، وت��ەب��ێ��ژى فیدراسیۆنى ڕێکخراوە خوێندکارى بە~ قوتابییەکان و

عیرفان کەرکوکی، ئەندامی ئەنجومەنی پارتی سەرۆکی و کەرکوک پاریزگای تایبەتى دیدارێکى لە تورکمانی گەلی ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەکات » لە دەستووردا هاتووە دەڵێت هەموو ناوچە بگەڕێنەوە پێویستە لەسەرەکان کێشە

سەر پارێزگاکانیان«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات » بوونی زۆر پێویستیەکی پێشمەرگە هێزی واقیعیە بۆ پاراستنی ئەمنی و ئاساییشی

کەرکوک«.عیرفان کەرکوکی، ئەندامی ئەنجومەنی پارتی سەرۆکی و کەرکوک پاریزگای گەلی تورکمانی بە ~ ڕگەیاند مێژەوە لە دوزخورماتوو شارۆچکەی «یەکێک بووە لە شارۆچکەکانی پارێزگای کەرکوک بەاڵم ڕژێمی گۆڕبەگۆڕی بەعس لە ساڵی 1976 هەستا ئەو شارۆچکەیەی لە پارێزگای کەرکوک دابڕی و خستیە سەر دەستووریشدا لە پارێزگای سەاڵحەدین، هاتووە کە ماددەی 140 هەیە کە دەڵێت هەموو ناوچە کێشە لەسەرەکان پێویستە بگەڕێنەوە سەر پارێزگاکانیان بۆیە ئەوە هیچ و دەستووریە و یاسایی داوایەکی

کێشەیەکی تیادا نییە« . ئێمەش داواک���اری وتیشى ن��اوب��راو ئەوەیە تا ماددەی 140 جێبەجێ نەکرێت ئێمە پاشگەز نەبینەوە لە داواکاریەکانمان

پشت ڕاگ���ەی���ان���د ~بەست بە هەندێک خاڵ دەڵێین ئەو کوردستان هەرێمى گرێبەستانەى لە دەس��ت��ووردا ل��ە ، یاسایین و یەکەم بڕگەی 112 م���اددەی ئەو باسی ڕوونی بە زۆر دووەم ب��اب��ات��ە دەک���ات و دەڵ��ێ��ت ئەو باسی هەن ئێستا کە کێلگانەی دوات��ر کە ناکات کێڵگانە ئ��ەو دەدۆزرێنەوە وەهەموومان دەزانین 2005 ساڵی ل��ە دەس��ت��وور ک��ە دەرچووە و ئەو کاتە باسی ئەوە کوردستان هەرێمی بەاڵم ئەکات، ئەو 2005ەوە ساڵی دوای ل��ە گرێبەستانەی کردووە ئەمە یەک، ووشەی کە ئەوەیە تر خاڵێکی دەستووردا لە دەرهاتوو نەوتی

هاتووە

فیدراسیۆنى وەک ڕاگ��ەی��ان��د ڕێ���ک���خ���راوە خ���وێ���ن���دک���ارى و ڕاب��ردووە ساڵى لە قوتابییەکان دەرم��اڵ��ەى زی��ادک��ردن��ى داواى خوێندکارانى زانکۆ و پەیمانگامان بابەتە ئ���ەو ل��ەس��ەر ک����ردووە

یاداشتێکمان دەرکرد. « خستەڕوو ئ��ەوەى ن��اوب��راو دەرم��اڵ��ەی��ەى ئ��ەو ئێستادا ل��ە لەگەڵ خ��وێ��ن��دک��اران دەدرێ��ت��ە خوێندکاراندا پێداویستیەکانى ئەوەمان چ��اوەڕوان��ى ناگونجێ، ساڵى کردنەوەى لەگەڵ کردووە لە دەرماڵەیە ئەو خوێندن نوێى و بدرێت خۆیدا ساتى و ک��ات

دەرماڵەکەش زیاد بکرێف��رس��ەت س��ۆف��ى، ئ��ەن��دام��ى پ��ەرل��ەم��ان��ى ک���وردس���ت���ان بە

کوردستان لە خۆمان هەموومان تا پێویستە هەمووشمان و دەبینینەوە و بکەین ک��وردس��ت��ان ل��ە پ��ارێ��زگ��اری تورکمانی خەڵکێکی هەموو لە داواکارم پێشمەرگەی هێزی لە پشتگیری کە ک��وردس��ت��ان ب��ک��ەن چ��ون��ک��ە ئ��ەوان��ە و مافەکانتان سەرسەختی داکۆکیکەری

ئەوان ئەتوانن بەرگریتان لێبکەن .سەرۆکی پارتی گەلی تورکمانی ئەوەى خستەڕوو ئێستا تورکمان و کوردەکان زۆر ئەکرێنە ئامانج لە کردەوەتێکدەرانەکاندا پێشمەرگە هێزی بوونی کە پێموایە پاراستنی بۆ واقیعیە زۆر پێویستیەکی پێویستە کەرکوک، ئاساییشی و ئەمنی پێشمەرگەی هێزی سوپاسی لێرەوە توانیویانە ک��ە ب��ک��ەی��ن ک��وردس��ت��ان پارێزگارییەکی زۆر لە هەموو دانیشتوانی

ئەو ناوچانە بکەن.

کێشەو وت��ی��ش��ى ن���اوب���راو بەربەستی بەردەم بودجە هەموو ساڵێک هەر هەبووە پێش ئەوەی ئەو بابەتەش بێتە ئاراوە ، ئەوان دەیانەوێت هەرێمی کوردستانیش بکەنە پارێزگایەکی دیکەی عێراق و خۆیان دەسەاڵت بگرن بەسەریدا قبوڵ ئ��ەوە هەرگیز ئێمە ک��ە بەشە کە دەدەین هەوڵ ناکەین بە کوردستان هەرێمی بودجەی بێ بهێنین بەدەست تەواوەتی کەم و کوڕی کە هەرچەندە دڵنیام دروست بۆ هەر کێشەمان ئەوان پێویستە پێموایەکورد ئەکەن بەردەوام بێ لە ناردنە دەرەوەی پێموایە چونکە هەرێم، نەوتی بەسەر ت��ەس��ەروف خۆمان کە ئەو نەوتەوە بکەین باشترە وەک

~ ڕاگەیاند لەم قۆناغەدا و زانکۆ لە پێویستە خوێندکاران کاتى لە دەرماڵە پەیمانگەکان خۆیدا وەربگرن و هەروەها بڕێکى خۆى بژێوى خوێندکار کە وابێ پێ دابین بکات، گەر نەمان توانى دەرماڵەى خوێندکاران زیاد بکەین تر ڕێگاى بەر ببەینە پەنا دەبێ کە خوێندکارانەى ئەو بۆنمونە جیابکرێنەوە دەرام��ەت��ن ک��ەم لەوانەى کە ئاستى مادیان باشە، دەکرێت ئەوانەى کە کەمدەرامەتن درێژخایەن ق��ەرزى شێوەى لە دواى ل��ە پ��ێ��ب��درێ��ت پ���ارەی���ان

دامەزراندن لێیان وەربگیرێتەوە.دەرماڵەى گەر وتیشى ناوبراو خوێندکاران زیاد بکرێ کاریگەرى دەب���ێ ل��ەس��ەر ب��ەرزب��ون��ەوەى

گەر خوێندکاران، زانستى ئاستى نەبوو م��ادى کێشەى خوێندکار دروس��ت دەرون���ى هێمنى ئ��ەوا دەکات و لە ئەنجامدا دەرفەتێکى ئاستى کە دەرەخسێنێت باشتر

زانستى باشتر بێ.

بە کەس 4 کوردستان هەرێمی لە نەخۆشی ئایدز مردوون و لە ماوەی 11 پشکنینی کەس ه��ەزار 365 مانگیشدا

ئایدزیان بۆ کراوە.سەره تاى بە ساڵێک هەموو 12/1ى دیارى نەخۆشیە ئەو بونەوەى بەرەنگار ک����راوە. ب��ەو ب��ۆن��ەی��ەوە وەزارەت����ی تەندروستی هەرێمی کوردستان لە شاری

هەولێر مەراسیمیکی تایبەتی سازکرد.رۆژن��ام��ەوان��ی��ش��دا لەکۆنگرەیەکی د.رێ���ک���ەوت ح��ەم��ەرەش��ی��د، وەزی���ری توشبوانی دات��ای و ئامار تەندروستی

لە هەرێمی کوردستان ئایدزی نەخۆشی راگەیاند و ئاماەی بەوەدا، لە ماوەی 27 ساڵ دا تەنها )15 ( حاڵەتی تووشبوو مردن حاڵەتی )4( لەگەڵ تۆمارکراوە

بەهۆی نەخۆشیەکەوە. د. رێکەوت وتیشی »تەنها لە )11( کوردستان هەرێمی لە ساڵ ئەم مانگی ) 365,000( کەس پشکنینیان بۆکراوە و کوردستان هەرێمی هاونیشتمانی لە ساڵ دوای ساڵ بەجۆرێک بیانییەکان، رێژەی پشکنین زیاتر دەکەین بۆ دڵنیابوون

لە باری تەندروستی هاونیشتمانیان«.

بهێڵین خەڵک تەسەروفی لەوەی ناکەم بڕواش . بکات بەسەرەوە ئەوان بتوانن بودجەی هەرێم ببڕن کوردستان بودجەی چونکە .کە ئ��ەوەی��ە وات���ای ئ��ەوا ببڕن لە کردۆتەوە جیا کوردستانیان

عێراق.

ئه وه ش کاتێکى زیاترى ده وێت.«لیژنه ى تایبه تى گفتوگۆکانى پارتى ک��ه ب��راوه ى کوردستان دیموکراتى

په رله مانى ه��ه ڵ��ب��ژاردن��ى یه که مى کوردستانه ، له رۆژى 2013/9/21 له دوو هه فته ى ڕابردوودا سه ردانى پێنج

مه حمود حاجى محه مه دى به ڕێز وتیشى : » چوار ساڵى ئاینده گرنگ و چاره نوسساز ده بێ بۆ دۆزى کورد و ده ک��رێ چى چوارساڵه دا و که له

چۆن هه نگاو ده هاوێژرێ.«ل����ه ب����اره ى ئ�����ه وه ى ه��ه رێ��م��ى ج��ۆره ب��ه چ پێویستى ک��وردس��ت��ان به ڕێز محه مه دى حاجى حکومه تێکه ، له قۆناغى »ئێستا وت��ی: مه حمود هێشتا و نیشتمانیداین و ڕزگ��ارى به ته واوى نیشتمانه که مان و نه ته وه نین، سه ربه خۆ و ن��ه ب��ووه ڕزگ���ار به حکومه تێکى پێویستمان بۆیه تێدا الیه نه کان که هه موو نیشتمانییه بکه ن به رنامه ڕێژى و بن ب��ه ش��دار که رکوک له هه ڵبژاردنى ئ��ه وه ى بۆ چۆن دابڕێنراوه کانیش ن��اوچ��ه و به شدارى بکه ن و به چ شێوه یه ک ئه و ناوچانه بگه ڕێننه وه سه ر هه رێم. به اڵم

الیه نیان کرد، به اڵم تائێستا سه ردانى ن��ه ک��ردووه سۆسیالیستیان حزبى په رله مانه کورسى یه ک که خاوه نى له کابینه ى حه وته مى حکومه تیشدا و

به وه زیرى کاره با به شداربووه .مه حمود حاجى محه مه دى به ڕێز ل���ه و ب���اره ی���ه وه رای��گ��ه ی��ان��دووه : ئه و سه ردانى دواکه وتنى »هۆک��ارى الى هۆک��اره ک��ه ى و نازانین لیژنه یه کردینه وه ئاگاداریان پێشتر خۆیانه ، تائێستا به اڵم ده که ن، که سه ردانمان ئ��ه و س��ه ردان��ه ئ��ه ن��ج��ام ن����ه دراوه .به اڵم نییه ، مه رجى الیه نێک هی��چ به رنامه ده یانه وێ الیه نه کان هه موو وه ک بزانن، حکومه ته که شێوازى و خۆمان پێداگرى له سه ر بابه ته گرنگه کارى و نیشتمانییه کان و نه ته وه یى بۆ خزمه تگوزارى و به رهه مهێنان

هاوواڵتیان ده که ینه وه .«

ووالتێکى بۆ فراوان بنکه حکومه تى الیه نه کان که هه موو قه یراناوییه پێکهێنانى بۆ بکه ون ڕێک پێکه وه ڕزگارکردنى و کاتى حکومه تێکى

وواڵت له و قه یرانه .«به ڕێز لێدوانه که یدا له کۆتایى پشتیوانى مه حمود محه مه دى حاجى نێوان وزه ى و ن��ه وت له گرێبه ستى و کرد تورکیا و کوردستان هه رێمى ئه گه ر نه ته وه یه ک هه موو « وت��ی: ئابوورییه کى خاوه نى ببێته نه توانێ سه ربه خۆیى ناتوانێ س��ه رب��ه خ��ۆ، هه نگاوه ى ئ��ه و بهێنێ، ب��ه ده س��ت و ژیرانه یه کارێکى هه رێم ئێستاى و نیشتمانى گ���ه وره ى هه نگاوێکى ده بێته و کۆمه اڵیه تییه و سیاسى هه رێم نه وتى به جیهانیکردنى هۆى داهات���ووش به نه وه کانى خزمه ت و

ده کات.«

ئەندامێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق: ناردنەدەرەوەى نەوتى هەرێم هیچ کێشەیەکى دەستوورى نییە

ئەندامێکى پەرلەمانى کوردستان: زیادکردنى دەرماڵەى خوێندکارانى زانکۆ کاریگەرى دەبێ

لەسەر بەرزکردنەوەى ئاستى زانستى

سەرۆکی پارتی گەلی تورکمانی:داواکاری دوزخورماتوو بۆ گەراندنەوەى

بۆسەر کەرکوک دەستورییە

ئەمساڵ پشکنینی ئایدز بۆ 365 هەزار کەس کراوە

www.jamawarnews.com 2 | ساڵی 32 | ژماره 774 | 2013/12/3 | سێشەممەهەواڵ و ڕاپۆرت

سۆسیالیست و شیوعى و زه حمه تکێشان لیستێکى به هێز دروست ده که ن /30 ب����ەرواری ش��ەم��ە رۆژی س��ه رپ��ه رش��ت��ى ب��ه 2013 /11مه حمود حاجى محه مه دى به ڕێز ع���ه ب���دواڵ س��ک��رت��ێ��رى ب��ڵ��ن��د و هه رسێ زه حمه تکێشان، حزبى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى شیوعى ح��زب��ى و ک��وردس��ت��ان له زه ح��م��ه ت��ک��ێ��ش��ان ح��زب��ى و سیاسى م��ه ک��ت��ه ب��ى ب���اره گ���اى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى سلێمانى ش��ارى ل��ه ک��وردس��ت��ان به بڕیاریاندا تیایدا کۆبوونه وه و هه ڵبژاردنى به شدارى لیست یه ک نوێنه رانى ئه نجوومه نى داهاتووى به لیسته که شیان و بکه ن عێراق به شدارى بۆ هێشته وه کراوه یی تر سیاسییه کانى الیه نه کردنى

تێیدا.

/11 / 28 شه ممه پێنج رۆژی مه حمود محه مه دى حاجى 2013به ڕێز ره ئوف فاتیح هه ڤاڵ ئاماده بوونى به په یوه ندییه مه کته بى ب��ه رپ��رس��ى سۆسیالیست حزبى گشتییه کانى کرد پێشوازی کوردستان دیموکراتى گشتى هاوسه رۆکى کۆچ نیلۆڤه ر له ک��ۆن��گ��ره ى ن��ه ت��ه وه ی��ی ک��وردس��ت��ان »KNK« جه الل تاهێرزاده به رپرسى کۆنگره ى ده ره وه ى په یوه ندییه کانى

نه ته وه یى وه فدێکى یاوه رى، له دیدارێکدا باس له ره وشى سیاسى کراو ناوچه که و عێراق و کوردستان هه ستیاره کانى بابه ته و کورد پرسى کوردستان سیاسى گۆڕه پانى سه ر

گفتوگۆى له باره وه کرا.هه ر له و دیداره دا دواخستنى واده ى کورد نه ته وه یى کۆنگره ى به ستنى بۆ ده کرێت که ماوه یه کى زۆره کارى ه���ه ردووال ک���راو ل��ه س��ه ر گفتوگۆى قۆناغه دا له م که کرده وه ته ئکیدیان یه کڕیزى به پێویستى ک��ورد گه لى نیشتیمانى و نه ته وه یی هه یه و پێویسته له پارێزگارى زیاتر کات هه موو له

بولەنت ئارینچ، یاریدەدەری سەرۆک وەزیرانی تورکیا رایدەگەیەنێت ئەگەری ئەوە هەیە )یاسای بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر( بەتەواوی البدەن، وەک خۆشی دەڵ��ێ »ئ���ەوەش ب��ەس��ت��راوەت��ەوە بە تورکیا«، لە تیرۆر دی��اردەی نەمانی پرۆسەی سەرکەوتنی مەبەستی کە ئاشتی و کشانەوەی گەریالکانی پارتی دەرەوەی بۆ کوردستانە کرێکارانی زیندانەکانی ل��ە تورکیا. س��ن��ووری زیندانین، رۆژنامەنووس 60 تورکیا دۆسێی پێیوایە ئارینچ بارەیەوە لەم بەرەنگاربوونەوەی یاسای بۆ ئەوانە تیرۆر دەگەڕێتەوە و گوتی »ئەو کەسانە بەکاردەهێنن رۆژنامەنووسی پیشەی کرێکارانی پارتی بۆ بانگەشەکردن بۆ دەستەبەری یان ،PKK کوردستان .»PKK بۆ دەک��ەن هاوکارییەکان تیرۆر دی��اردەی »ئەگەر راشیگەیاند:

لیژنه ى 2013/ 12 /1 ب��ەرواری هه ڵسه نگاندنى و ب���ه دواداچ���وون حزبى هه ڵبژاردنه کانى پ��رۆس��ه ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست کردو پێنجوێنى مه ڵبه ندى سه ردانى ئه ندامى لوقمان مه ال هه ڤاڵ له الیه ن ئه نجوومه نى سه رکردایه تى و به رپرسى ژم��اره ی��ه ک��ى و پێنجوێن مه ڵبه ند ب��ه رچ��او ل��ه ئ��ه ن��دام و ک��ادی��ران��ى دوات��ر لێکراو پێشوازیان مه ڵبه ند

کۆبوونه وه یه کى فراوانیان ئه نجامدا.له کۆبوونه وه که دا لیژنه که ئامانجى وکادیرانى هه ڤااڵن بۆ سه ردانه که یان مه ڵبه ندى پێنجوێن خسته روو که ئه و سه ردان و کۆبوونه وانه بۆ به دواداچوون پرۆسه ى ئه نجامى هه ڵسه نگاندنى و کوردستانه په رله مانى هه ڵبژاردنى ل��ه س��ه رج��ه م س��ن��ووره ک��ان��ى ک��ارى رێکخستنى حزبدا، لیژنه که رایانگه یاند ئه نجوومه نى ل��ه الی��ه ن ئ���ه وان ک��ه س��ه رک��ردای��ه ت��ی��ی��ه وه راس��پ��ێ��ردراون که موکوڕییه کانى ئامانجیانه و

تایمزی فاینانشەڵ رۆژن��ام��ەی هەرێمی نەوتی یەدەگی بەریتانی، ملیار 45 ب��ڕی ب��ە ک��وردس��ت��ان باس دەخەمڵێنێت، نەوت بەرمیل لەوەش دەکات لەسەدەی داهاتووشدا ت��ەواو کوردستان هەرێمی نەوتی نابێت وەک سەرچاوەیەکی سەرەکی و دیکەوە الیەکی لە دەمێنێتەوە، بە گوێرەی راپۆتی ئاژانسی جیهانی رووی لە کوردستان هەرێمی وزە پلەی لە غ��ازەوە و نەوت یەدەگی

دەیەمدایە.ب��ەپ��ێ��ی راپ���ۆرت���ی رێ��ک��خ��راوی نەوتی جیهانی یەدەگی بڕی ئۆپیک دەگاتە یەک تریلۆن و نیو بەرمیل، عێراقیش لە پلەی پێنجەمی یەدەگی نەوتدایە لە جیهان، لەدوای ڤەنزوێالو

سعودییەو کەنەدا و ئێران دێت.ئاژانسی راپ��ۆرت��ی گ��وێ��رەی بە نزیکەی عێراقدا لە وزە، جیهانیی یەدەگ نەوتی بەرمیل ملیار 150

به شی ف��اک��ه ڵ��ت��ی س���ه رۆک���ی گه رمیان له زانکۆی ئاژه ڵ سامانی رایگه یاند: به هۆی بوونی به نداوێک و 70 هه زار دۆنم زه وی به راو و ده یم و گونجاوی زه ویوزاری ناوچه که بۆ کۆلێژێکی ب��ڕی��اردراوه کشتوکاڵ، کشتوکاڵ له قه زاى کفرى بکرێته وه خوێندنیش ساڵی یه که م وه ک و

به شی سامانی ئاژه ڵ کرایه وه .سه رۆکی مه تحه ت که نعان د. ئاژه ڵی سامانی به شی فاکه ڵتی ل���ه ک��ف��ری ل���ه ک��ۆن��ف��ران��س��ێ��ک��ی فاکه ڵتی ڕایگه یاند: ڕۆژنامه نوسیدا

پارێزگای ئاسایشی به ڕێوه به ری که ک��رده وه ل��ه وه جه ختی سلێمانی ئارامه ، زۆر سلێمانی ئێستادا له ده بلیوه ئێم، بی، که ئاشکراشیکرد ده ستگیر سلێمانییان ڕه ش��ه ک��ان��ی

کردووه .دوێنێ 2013/12/2 عه مید حه سه ن نوری به ڕێوه به ری ئاسایشی پارێزگای چه ند هه رچه نده رایگه یاند: سلێمانی سلێمانی له توندوتیژیی حاڵه تێکی شارو له هه موو ئه وه که هه یه بوونی شوێنێکدا بوونی هه یه ، به اڵم به گشتی

ڕه وشی ئه منی سلێمانی زۆر ئارامه .پارێزگای ئاسایشی به ڕێوه به ری

هه ڵبژاردن له سنوورى مه ڵبه نده که یان له و هه ڵبژاردنه کانیان ئه نجامى و ناوچه یه به گرنگ وه سفکرد، داواشیان لێکردن که به گیانى له خۆبوردنه وه کارو کردنى چاالکتر له ب��ه ش��دارى مه ڵه به ندى داه��ات��ووى ئه رکه کانى

پێنجوێندا بکه ن.الى خۆیانه وه هه ڤااڵن و کادیرانى مه ڵبه ندى پێنجوێن وێراى خستنه رووى ئه و کێشه و که موکوڕى و له مپه رانه ى

فاینانشەڵ رۆژن��ام��ەی راپۆرتێکی یەدەگی نەوتی بەریتانی، تایمزی 45 ب��ڕی ب��ە ک��وردس��ت��ان هەرێمی دەخەمڵێنێت، نەوت بەرمیل ملیار ل���ەس���ەدەی داه��ات��ووش��دا ن��ەوت��ی نابێت ت��ەواو کوردستان هەرێمی س��ەرەک��ی س��ەرچ��اوەی��ەک��ی وەک

دەمێنێتەوە.ئەوەی نهێنی لەبارەی هەروەها

ل��ه س��ه ره ت��اى ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا هه رێمى سیاسى دۆخ��ى له ب��اس ناوچه که و عێراق و کوردستان گۆڕانکاری و پێشهات دواین کراو گفتوگۆیان پ��ه ره س��ه ن��دن��ه ک��ان و

له باره وه کرا.کۆبوونه وه که سه ره کى ته وه رى تایبه ت بوو به گفتوگۆکردن له سه ر ئه نجوومه نى داهاتووى هه ڵبژاردنى نوێنه رانى عێراق، له و باره وه هه رسێ و درێ��ژه دان بنه ماى له سه ر حزب هاوپه یمانێتییه کانى گه شه پێدانى به شداریی چۆنیه تى و رابردوویان کارکردن هه ڵبژاردنه و له و کردنیان به هێز لیستێکى دروستکردنى بۆ

پێکهاتن.له کۆبوونه وه که دا بڕیاردرا که به هه ڵبژاردنى له به شدارى لیستێک

بکرێت، ک��ورد ماڵى نێو یه کڕیزى مه حمود حاجى م��ح��ه م��ه دى ب��ه رێ��ز جه ختى کرده وه که ئه و کۆنگره یه بۆ کورد گرنگى و بایه خى تایبه تى خۆى سیاسییه هێزه هانى زیاتر هه یه و کوردییه کانى کوردستان ده دات خۆیان پرسه چوارچێوه ى له و بخه ن رێک و پالن نه ته وه ییه کاندا و نیشتیمانى پێناو له دابنێن گرنگ رێژى به رنامه

داهاتووى گه لى کورد و پرسه کانى.ه���ه ر ل���ه و دی������داره دا ل��ه ب��اره ى هه ردووال کوردستان رۆژئاواى دۆخى ئاشتى پاراستنى له سه ر هاوڕابوون و پێکهاته کان نێوان پێکه وه ژیانى و به پێویستیش زانرا که گه لى کورد له رۆژئاوا پارێزگارى له نێو ماڵى خۆیان بکه ن و رێگرى بکه ن له هه ر هه وڵێک که ببێته هۆى پارچه پارچه کردنیان، دۆستایه تییه کانى په یوه ندییه دیموکراتى سۆسیالیست حزبى نێوان نه ته وه یی کۆنگره ى و کوردستان له سه ر گفتوگۆ »KNK«و کوردستان زیاتر به ره و پێشبردنى ئه و په یوه ندیانه

ته وه رێکى ترى دیداره که بوو.

کەمەوە بەالیەنی ببێ، بنبڕ بەتەواوی و چەکدانان بتوانێ ئاشتی پڕۆسەی چوونەدەرەوەی گەریالکان بەدوای خۆیدا PKK بهێنێ، هاوکات روانگەی سیاسیسەربازییەوە چاالکی ئەنجامدانی لە دەکرێ سیاسی گفتوگۆی بۆ بگۆڕێ بە تیرۆر بەرەنگاربوونەوەی یاسای »ئەوانە گوتیشی: الببرێ«. ت��ەواوی دەهێنرێنە رۆژنامەنووسی سیفەتی بە یاسای ب��ە ب���ەاڵم دادگ����ا، ب����ەردەم دادگایی تیرۆر ب��ەرەن��گ��ارب��وون��ەوەی دەکرێن، بەاڵم ئێمە بە لەبەرچاوگرتنی ئەوروپا لە مرۆڤ مافەکانی دادگ��ای پڕوپاگەندە ئ��ەوەی )ب��ۆ م���اددەی: دەب��ێ س��ەی��رب��ک��رێ، ت��اوان��ێ��ک وەک هۆکاری بووبێتە پڕوپاگەندەیە ئەو ئارینچ تووندوتیژی(«. جو واڵندنی ئێستا »تاوەکو ب��ەوەش��دا: ئاماژەی ئەوەی داوای الیەنێک و کەس هیچ بەرەنگاربوونەوەی یاسای نەکردووە الب��ب��رێ، چونکە ب��ەت��ەواوی ت��ی��رۆر دیاردەی تیرۆر تاوەکو ئێستا بەجۆرێک لە جۆرەکان بەردەوامی هەیە، خۆزگە سیفەتی ک��ە کەسێک هیچ دەک���را تاوانبار هەڵدەگرێ رۆژنامەنووسی

نەکرابایە

حزب ئۆرگانه کانى ده زگاو سه رجه م کوردستان جیاوازه کانى ناوچه له راپۆرتێکدا له و بکه ن ده ستنیشان بکه ن سیاسى مه کته بى پێشکه شى داهاتوودا کۆبوونه وه کانى له تاکو رێو شوێنى پێویست بگیرێته به ر بۆ که موکوڕیانه و ئه و چاره سه رکردنى بۆ گونجاو میکانیزمى دۆزی��ن��ه وه ى په یوه ندییه کانى گه شه پێدانى زیاتر حزبى سۆسیالیست له گه ڵ جه ماوه رى

کوردستان.ئه نجامى ل��ه باسیان لیژنه که کوردستان په رله مانى هه ڵبژاردنى کرد که هه رچه نده حزبى سۆسیالیست ت��وان��ى ک��ورس��ی��ی��ه ک��ى پ��ه رل��ه م��ان ده نگه کانى ب��ه اڵم به ده ستبهێنێت، حزب له ئاست ئه و خه بات و قوربانیدانه ئ��ازادى له پێناو که نه بووه زۆره دا به خشیویه تى، کوردستاندا ئه مرۆى ده س��ت��خ��ۆش��ی��ش��ی��ان ل��ه ه��ه ڤ��ااڵن��ى ئه و ب��ۆ ک��رد پێنجوێن مه ڵبه ندى ئه رکه ى کێشایان له کاتى بانگه شه ى

کوردستان هەرێمی هەیە، بوونی خاوەنی پتر45 ملیار نەوتی یەدەگی عێراقە واتا نزیکەی بەرێژەی 30.نەوتی رێ��ژەی سەیری ئەگەر ی���ەدەگ���ی ه��ەرێ��م��ی ک��وردس��ت��ان سەربەخۆ، واڵتێکی وەک بکەین پلەی لە کوردستان هەرێمی ئەوە واڵتی دوای لە وات��ا دەیەمدایە، لیبیا دێت ئەمە لە کاتێکدایە کە لە رووسیا وەکو گەورەی واڵتێکی لە ئەمریکا و هەشتەمدایە پلەی بەمەش چ��واردەی��ەم��دای��ە. پلەی دەیەم دەبێتە کوردستان هەرێمی واڵت لە جیهاندا بۆ خاوەن یەدەگی

نەوت.یەدەگی بە پەیوەندی هەرچی 126 خاوەنی عێراق هەیە، غازەوە تریلۆن مەتری سێجا غازە، هەرێمی کوردستان 6 تریلۆن سێجا یەدەگی

غازی هەیە.ل��ە الی��ەک��ی دی��ک��ەوە و ب��ە پێی

یه که م وه ک ئاژه ڵ سامانی به شی س��اڵ��ی خ��وێ��ن��دن زی����اد ل��ه 60 هه موو وه رگ��رت��ووه ، خوێندکاری هه وڵێکیش خراوه ته کار بۆ ئه وه ی دیکه ی به شی ئاینده سااڵنی بۆ

بکرێته وه . کشتوکاڵی گرنگه کی کۆلێژه که وتیشی: سنوری بۆ هه یه خ��ۆی تایبه تی چونکه گ��ش��ت��ی، ب��ه گ��ه رم��ی��ان به په ره ڕێگه یه وه له و ده توانرێت ئاژه ڵ سامانی و کشتوکاڵ که رتی به رچاو پێشکه وتنێکی و بدرێت

به خۆیه وه ببینێ .

ته قینه وه که ی وتی:«هه ردوو سلێمانی سلێمانی له ڕێگه ی بۆمبی لکێندراوه وه خوله ک شه ش ماوه ی و ئه نجامدراون گومانمان بۆیه هه بووه ، جیاوازییان ه��ه ی��ه ل���ه وه ی ک��ه ئ���ه وه ک���رده وه ی ئه فسه ره ه��ه ردوو ب��ووه ، تیرۆریستی بااڵکه ی وه زاره تی پێشمه رگه ش له یه ک

گه ڕه کی سلێمانی نیشته جێن«.ڕووی کۆمپانیا وتیشی:«زۆرترین له شاری سلێمانی کردووه بۆ کارکردن، به هۆی ده ڵێن ئه وانه ی به پێچه وانه ی کۆمپانیاکان سلێمانییه وه ، نائارامی

شاره که یان چۆڵکردووه ».)BMW(ه ب��اب��ه ت��ی ل��ه ب��اره ی

به ڕێوه به ری سلێمانیشه وه ، ڕه شه که ی حاڵه ت وتی:«دوو سلێمانی ئاسایشی هه بووه له سلێمانی که ئه نجامده رانیان و پێبووه ئۆتۆمبێله یان ج��ۆره ئه و

هه ردووکیشیان ده ستگیر کراون«.

په رله مانى ه��ه ڵ��ب��ژاردن��ى ل��ه ک��ات��ى هاتۆته سنووره که یان له کوردستان رێگه یان، هێماشیان به و پێداویستى و هاوکاریانه کرد که زه روره له سنوورى بدرێت ئه نجام پێنجوێن مه ڵبه ندى داهاتوودا هه ڵبژاردنه کانى له تاکو حزبى ج��ه م��اوه رى ئاستى بتوانن کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست زیاتر به رز بکه نه وه و حزمه تى زیاتر به

جه ماوه رى ناوچه که بکه ن.

کە کۆمپانیا گەورەکانی جیهان وەک شیڤرۆن و ئیکسۆن مۆبیل وگازپرۆم کوردستان هەرێمی لە دیکە ئەوانی نەوتدا سازی پیشە لە وەبەرهێنان ئاماژە تایمز فاینانشەڵ دەک��ەن، ناوچەی هەندێک لە دەک��ات ب��ەوە هەرێمی کوردستان نەوت زۆر نزیکە دەرهێنانی بەمەش زەوی سەر لە

نەوت زۆر ئاسان دەبێت.

بکه ن عێراق په رله مانى داهاتووى که بڕیاره له 30 ى نیسانى ساڵى داهاتوو ئه نجام بدرێت و لیسته که ش

هێزو سه رجه م بۆ ده بێت ک��راوه الیه نه سیاسییه کان و ده توانن بێنه

چوارچێوه ى هاوپه یمانێتیه که وه .

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود »KNK« پێشوازیی کرد له شاندێکى

بولەنت ئارینچ: ئەگەر هەیە یاسای بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر بەتەواوی البدەین

لیژنه ى هه ڵسه نگاندنى پرۆسه ى هه ڵبژاردنه کان له گه ڵ مه ڵبه ندى پێنجوێن کۆبوویه وه

یەدەگی نەوتی هەرێمی کوردستان بە 45 ملیار بەرمیل دەخەمڵێنرێ

به ڕێوه به ری ئاسایش: ره وشی ئه منی سلێمانی ئارامه کۆلێژی کشتوکاڵ و سامانی ئاژه ڵ له کفری ده کرێته وه

www.jamawarnews.com3 | 32 سێشەممە | 2013/12/3 | ژماره 774 | ساڵی

دیدار

فەرهاد ئەتروشى، ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق:

برینی بودجەی هەرێم عێراق دابەش دەکات

سەرۆکی پارتی گەلی تورکمانی :

داواکاری گەراندنەوەى دوزخورماتوو بۆ سەر کەرکوک دەستورییە

دیمانە: ~

دیمانە: ~

ئەو گرێبەستانەی هەرێمی کوردستان هەموویان یاسایین و له چوارچێوه ی ده ستوری

عیراقیدا ئه نجامدراون

№

№

پێویستە سوپاسی هێزی پێشمەرگەی کوردستان بکەین کە توانیویانە پارێزگاری لە هەموو

دانیشتوانی که رکوک بکەن

№

№

ف��ەره��اد ئ��ەت��روش��ى، ئ��ەن��دام��ی لە ع��ێ��راق نوێنەرانی ئەنجومەنی دیدارێکى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەکات » پێویستە بەردەوام بین لە ناردنە دەرەوەی نەوتی هەرێم، چونکە پێموایە کە خۆمان تەسەروف باشترە بکەین نەوتەوە ئەو بەسەر وەک لەوەی بهێڵین خەڵک تەسەروفی

بەسەرەوە بکات«.دەک��ات ئ��ەوە بۆ هێما ن��اوب��راو ئەوا ببڕن کوردستان »ب��ودج��ەی واتای ئەوەیە کە کوردستانیان جیا

کردۆتەوە لە عێراق«.

*ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەرانی نێوان گرێبەستەکانی دەڵێن عێراق هەرێم و تورکیایاسایین ئایا بۆچوونی

ئێوە لەو بارەیەوە چییە؟

هەندێک بە بەست پشت ئێمە خاڵ دەڵێن ئەو گرێبەستانە یاسایین ، لە دەس��ت��ووردا لە م��اددەی 112 بڕگەی یەکەم و دووەم زۆر بە ڕوونی دەڵێت و دەکات باباتە ئەو باسی ئەو کێلگانەی کە ئێستا هەن باسی دواتردا کەلە ناکەن کێڵگانە ئەو دەزانین وەهەموومان دەدۆزرێنەوە ل��ە س��اڵ��ی 2005 ک��ە دەس���ت���وور ئەوە باسی کاتە ئەو و دەرچ��ووە کوردستان هەرێمی ب��ەاڵم ئەکات، ئ��ەو 2005ەوە س��اڵ��ی دوای ل��ە گرێبەستانەی کردووە ، خاڵێکی تر ئەوەیە کە ووشەی نەوتی دەرهاتوو

ع���ی���رف���ان ک���ەرک���وک���ی، پاریزگای ئەنجومەنی ئەندامی پارتی سەرۆکی و کەرکوک دیدارێکى لە تورکمانی گەلی تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەکات » لە دەستووردا ناوچە هەموو دەڵێت هاتووە پێویستە لەسەرەکان کێشە پارێزگاکانی سەر بگەڕێنەوە

خۆیان«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات پێشمەرگە هێزی بوونی «بۆ واقیعیە زۆر پێویستیەکی پاراستنی ئەمنی و ئاساییشی

کەرکوک«.

*ئایا بۆچوونی ئەنجومەنی پارێزگای کەرکوک و ئەندامانی ئەنجومەنی پارێزگای کەرکوک داواکاریەکەی لەبارەی چییە با دەڵێت کە دوزخورماتوو الدین صالح پارێزگای لەسەر وە بخرێینەوە سەر کەرکوک ؟

خ������ۆی ش����ارۆچ����ک����ەی دوزخ��ورم��ات��وو ل��ە م��ێ��ژەوە یەکێک بووە لە شارۆچکەکانی لە هەر و کەرکوک پارێزگای پارێزگای بە س��ەر ک��ۆن��ەوە ڕژێمی بەاڵم بووە، کەرکوک لە ب���ەع���س گ���ۆڕب���ەگ���ۆڕی ئەو هەستا 1976 س��اڵ��ی پارێزگای لە شارۆچکەیەی خستیە و داب���ڕی ک��ەرک��وک سەاڵحەدین، پارێزگای سەر کە هاتووە دەستووریشدا لە ماددەی 140 هەیە کە دەڵێت

بکەن و هەروەها بە ڕێژەیەکی بۆ ئاسایشیان و ئارامی زۆر

کەرکوک دابین کردووە .

بە خەندەقەی ئەو *ئایا دەدرێت لێ کەرکودا دەوری ک��اری��گ��ەری ل��ەس��ەر ڕەوش��ی

ئەمنی کەرکوک ئەبێت ؟

دڵنیاییەوە ب��ە ب��ەڵ��ێ، دەبێت زۆری کاریگەریەکی خەندەقە ئ��ەو پێموایە ،شتێکی زۆر پێویستە، چونکە و ڕێکدەخات هاتوچۆ هەموو تێکدەران ئەو کاتە ناتوانن بە تەقەمەنی ئاسان شێوەیەکی هەموو و کەرکوک ناو بهێننە دادەخرێت لەسەر ڕێگاکانیان کە تەنها بازگەکان ئەمێنێتەوە کە ئەوان لێوەی بێنە ژوورەوە ب��ازگ��ەک��ان��ی��ش م���ەزب���ووت زۆر کاریگەری بۆیە دەکرێن، زۆری دەبێت لەسەر بارودۆخی

ئەمنی شارەکە.

لەسەرەکان کێشە ناوچە هەموو پ��ێ��وی��س��ت��ە ب��گ��ەڕێ��ن��ەوە س��ەر ئەوە بۆیە خۆیان پارێزگاکانی داوایەکی یاسایی و دەستووریە و

هیچ کێشەیەکی تیادا نییە .

*ئایا حزبی بەعس چۆن و بە دوزخورماتووی سیاسیەتێک چ خستە سەر پارێزگای سەاڵحەدین

؟

لە ساڵی 1976 بە سیاسیەتێکی دوزخ��ورم��ات��ووی دیکتاتۆریانە خستە سەر پارێزگای سەاڵحەدین ئەوە بۆ تەنها ئ��ەوەش دی��ارە و بوو کە نفوسی کورد کەم بکاتەوە دانیشتوانەکەی و ناوچانەوە لەو شتەشی ئەو ، عەرەب بە بکات قائیمقامی ئەنجومەنی ئێستا کە دەک��ات داوای دوزخ��ورم��ات��وو

شتێکی زۆر یاساییە .

ئەنجومەنی *ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی زۆرە م��اوەی��ەک��ی پ��ارێ��زگ��اک��ان ئەمە و ن��ەک��راوە ک��ەرک��وک لە کەرکوک خەڵکی لە غەدرێکە لە هەڵبژاردن کەی ئایا ، کراوە

کەرکوک دەکرێت؟

ئەوەی دژی هەموو کردەوەیەکی نەهێڵین و ببینەوە تێکدەرانە خۆیان پیسەکانی مەرامە بە بوونەوەی نزیک بە کە بگەن، و سیاسیەکان الیەنە هەموو پارێزگاکە ئەتوانین نەتەوەکان زۆر بەرەوپێش بەرین چ لە ڕووی ئیداری و ئەمنی و سیاسیشەوە، ه���ی���وادارم ت��ا م����اددەی 140 پاشگەز ئێمە نەکرێت جێبەجێ تا داواکاریەکانمان لە نەبینەوە هەموومان خۆمان لە کوردستان هەمووشمان و دەبینینەوە پ���ارێ���زگ���اری لە پ��ێ��وی��س��ت��ە کوردستان بکەین و داواکارم لە کە تورکمانی خەڵکێکی هەموو پێشمەرگەی هێزی پشتگیری ئەوانە چونکە بکەن کوردستان داک��ۆک��ی��ک��ەری س��ەرس��ەخ��ت��ی ئەتوانن ئ��ەوان و مافەکانتانن

بەرگریتان لێبکەن .

هێزی بوونی بەڕێزتان *ئایا چۆن ک��ەرک��وک ل��ە پێشمەرگە پێتانوایە ئایا ؟ هەڵدەسەنگێنن لە پێشمەرگە هێزی بوونی کە کاتێکدا لە ؟ پێویستە کەرکوک زۆری گورزێکی ئێستادا لە کە

لە هەڵبژارد دەمێکە بەڵێ، بە ئێمەش و نەکراوە کەکورک کەرکوکی خەڵکی ڕەوای مافی دەزان����ی����ن ک���ە ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی ، بکەن پارێزگاکان ئەنجومەنی هەڵبژاردنی دواکەوتنی هۆکاری ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی پ��ارێ��زگ��اک��ان��ی و ڕوون شتێکی ک��ەرک��وک��ی��ش ئاشکرایە کە الیەنە سیاسیەکانی هەڵبژاردن نایەنەوێت ع��ێ��راق چونکە بکرێت، ک��ەرک��وک��دا ل��ە هەیە 140ى م���ادەی ک��ەرک��وک هەڵبژاردن کە هیوادارین ئێمەش لە کەرکوکیشدا بکرێت و بە هیچ جۆرێک ئەم جارە دوانەکەوێت .

*ی��ەک��ری��زی ل��ە ک��ەرک��وک چ لەسە دەب��ێ��ت ک��اری��گ��ەری��ەک��ی

ئاسایش و ئارامی پارێزگاکە؟

خۆمان ڕیزی یەک پێویستە دەن��گ��ی ی���ەک و ب��پ��ارێ��زی��ن ئ��ەوەی ب��ۆ بپارێزین خ��ۆم��ان کەم تێکدەرانەیەکان ک��ردەوە دڵنیایەوە ب��ە ک��ە بکەینەوە ئەوەش بەوە کەم دەبێتەوە کە ڕێککبکەون الیەنەکان هەموو بۆ بکەن یەکتر ه��اوک��اری و

ئەو س��ەر ئەکرێتە ت��ێ��ک��ەران ناوچانە بە تایبەتی بۆ سەر کورد

و تورکمانەکان ؟

و تورکمان ئێستا بەداخەوە کوردەکان زۆر ئەکرێنە ئامانج لە پێموایە تێکدەرانەکاندا کردەوە پێشمەرگە ه��ێ��زی ب��وون��ی ک��ە بۆ واقیعیە زۆر پێویستیەکی ئاساییشی و ئەمنی پاراستنی ل��ێ��رەوە پێویستە ک���ەرک���وک، پێشمەرگەی هێزی سوپاسی توانیویانە کە بکەین کوردستان هەموو لە زۆر پارێزگارییەکی و بکەن ناوچانە ئەو دانیشتوانی ژیانی خۆیان خستۆتە مەترسیەوە و ڕوون ئێمە گ��ی��ان��ی ل��ەب��ەر شارەکانی هەموو کە ئاشکرایە نەبوونی ب��ە دەن��اڵ��ێ��ن ع��ێ��راق ئ��ارام��ی و ئ��اس��ای��ش��ەوە، ب��ەاڵم هێزی بوونی بە خۆشبەختانە کەرکوک پارێزگای لە پێشمەرگە زۆر پارێزگاریەکی کە توانیویانە هاواڵتیان سامانی و م��اڵ ل��ە

خاڵێکی ه��ات��ووه دەس��ت��وردا ل��ە 110ى م��اددەی لە کە ئەوەیە تر دەستووردا هاتووە کە 9 دەسەاڵتی داوە بە حکومەتی ناوەند کە بە هیچ جۆرێک لەو 9 دەسەاڵتە باسی نەوت نەکراوە، هەروەها لە ماددەی 115ەی دەستووردا هاتوووە کە دەڵێت هەر یاسایەک لە دەسەاڵتەکانی حکومەتى ناوەندا نەبێت واتە لە نێوان ئەو 9 دەسەاڵتەی حکومەتی ناوەندا نەبێت ئەوا هاتووە 110دا م��اددەى لە کە بەهێز هەرێم حکومەتەکانی یاسایی حکومەتی یاسایی لە دەبێت تر کوردستان پەرلەمانی لە وە ناوەند بە دەرک��را یاسایەک 2008 ساڵی لەو کە غاز و نەوت یاسایی ناوی بەقووەترەلە هەرێم یاسایی کاتەدا

یاسایی نەوت و غازی بەغداد .

کە ئەزانین ه��ەم��ووم��ان وەک��و ئەو دن��ی��ای��دا ه��ەم��وو ل��ە ئێستا هەیە خۆیان پێگەی کە واڵتانەی تایبەتیان پێگەیەکی تر واڵتانی و ب��ۆ دان����اون ب��ەه��ۆی ئ��ەوەی��ە کە وە هەیە بەهێزیان ئابووریەکی ئابووری سەرەکی سەرچاوەیەکی ئێستا لە دنیادا نەوتە وە هەروەها نەوت خۆی وەکو شتێکی زۆر گرنگ بوارەکاندا هەموو لە دادەن��رێ��ت کە واڵت��ان��ەی ئ��ەو هەموو بۆیە ،تایبەتیان پێگەیەکی هەیە نەوتیان واڵتاندا، هەموو لەبەرچاوی هەیە زۆری کاریگەری بەدڵنیایەوە بۆیە هەرێمی پێگەی ل��ەس��ەر ئەبێت پەیوەندیەکانی ئێستا و کوردستان نێوان هەرێمی کوردستان و تورکیا لەگەڵ تەنانەت و بەهێزن زۆر ئیمارات وەکو کەنداویش واڵتانی ، ئەوروپاش تەنانەت و کوەیت و بەاڵم کێشەی گەورەی کورد ئەوەیە کە هێشتا دەوڵەتی خۆی نییە کورد دەتوانێت سوودێکی زۆر لەو پرسەی

هەرێم حکومەتی پێشتریش وە و بەغداد لەسەر ئەوە ڕێککەوتبوون کە ئەگەر هەردووال لەسەر یاسایەک ڕێککنەکەوتن ئەوا هەردووال دەتوانن بە یاسای جیای خۆیان بەردەوام بن وە هەموومان دەزانین تاوەکو ئێستا ئەو یاسایە دەرنەچووە کە هەردووال

ڕێککەوتبن لەسەری .ئەو دەڵێین هۆکارانە ئەم لەبەر کوردستان هەرێمی گرێبەستانەی شتێک هیچ و یاسایین هەموویان

لەدەرەوەی دەستوور نییە .

پێگەی گرێبەستانە ئەو *ئایا کورد لە واڵتانی دراوسێ و ئەوروپا دەبێتە کورد ئایا ؟ دەکات بەهێز وەکو ئەوروپا بۆ ووزە سەرچاوەی

باس دەکرێت ؟

خۆی پێگەی وەرب��گ��رێ��ت ئێستا هەنگاوە ئەم وە بکات بەهێز پێ هەموو لە کوردان هەموو پێویستە واڵتانی جیهان پشتگیری لێبکەن .

* ئایا ناردنە دەرەوەی نەوت لە دەرەوە بۆ کوردستانەوە هەرێمی 2014 ب��ودج��ەی بۆ کێشەیەک چ وایە پێتان ئایا ؟ دەکات دروست بودجەی بەشە ناوەند حکومەتى هەرێم دەبڕێت پاش ناردنەدەرەوەی

نەوت لە هەرێمەوە ؟

ب���ەردەم بەربەستی کێشەو هەبووە هەر ساڵێک هەموو بودجە بێتە بابەتەش ئەو ئ��ەوەی پێش هەرێمی دەیانەوێت ئ��ەوان ئ��اراوە پارێزگایەکی بکەنە کوردستانیش دەسەاڵت خۆیان و عێراق دیکەی هەرگیز ئێمە کە بەسەریدا بگرن هەوڵ ئێمە ناکەین، قبوڵ ئ��ەوە دەدەین کە بەشە بودجەی هەرێمی بەدەست تەواوەتی بە کوردستان

کە ک���وڕی و ک���ەم ب��ێ بهێنین کێشەمان ئەوان دڵنیام هەرچەندە هەر بۆ دروست ئەکەن پێموایەکورد ناردنە لە بین ب��ەردەوام پێویستە چونکە هەرێم، نەوتی دەرەوەی ت��ەس��ەروف خ��ۆم��ان ک��ە پێموایە بکەین ن���ەوت���ەوە ئ���ەو ب��ەس��ەر بهێڵین خەڵک لەوەی وەک باشترە ت��ەس��ەروف��ی ب��ەس��ەرەوە ب��ک��ات . بڕواش ناکەم ئەوان بتوانن بودجەی شتی ئەوان ئەگەر و ببڕن هەرێم گەورە زۆر کێشەی ئ��ەوا وابکەن ئەنێنەوە بە یەکجاری عێراق دابەش بەشێکە کوردستان ئەکەن، چونکە بودجەی ئ��ەوان ئەگەر عێراق لە کوردستان ببڕن ئەوا واتای ئەوەیە لە کردۆتەوە کوردستانیان جیا کە عێراق، ئەگەر ئەوەش روبدات ئەوە ئەوە هەرگیز کوردی سەرکردایەتی ئەزانن خۆشیان و ناکات قبوڵ باجێکی دەبێت ئەوا وابکەن ئەگەر گەورە بدەن، بۆیە لەو بڕوایەدا نیم

کە شتی وا بکەن .

www.jamawarnews.com 4 | ساڵی 32 | ژماره 774 | 2013/12/3 | سێشەممەڕاپۆرت

ڕێکخراوە فیدراسیۆنى وتەبێژى بە قوتابییەکان و خ��وێ��ن��دک��ارى ساڵى ل��ە ڕاگ��ەی��ان��د ~ڕابردووە داواى زیادکردنى دەرماڵەى خوێندکارانى زانکۆ و پەیمانگاکانمان

کردووە«.کوردستان پەرلەمانى ئەندامێکى گەر « ڕاگ��ەی��ان��د ~ ب��ە دەرم���اڵ���ەى خ��وێ��ن��دک��اران زی��اد بەو ب��درێ ق��ەرز پێویستە نەکرا، دواى و ه��ەژارن کە خوێندکارانەى دامەزراندنیان لێیان وەربگیرێتەوە«.

ئەو دەرماڵەیەى دەدرێت بە خوێندکاران لەگەڵ بازاڕدا ناگونجێه���اوک���ار ی��اس��ی��ن، وت��ەب��ێ��ژى خوێندکارى ڕێکخراوە فیدراسیۆنى ب��ە~ ق��وت��اب��ی��ی��ەک��ان و ڕاگەیاند وەک فیدراسیۆنى ڕێکخراوە لە قوتابییەکان و خ��وێ��ن��دک��ارى زیادکردنى داواى ڕاب���ردووە ساڵى و زانکۆ خوێندکارانى دەرم��اڵ��ەى ئەو لەسەر کردووە پەیمانگاکانمان

بابەتە یاداشتێکمان دەرکرد.لە « خستەڕوو ئ��ەوەى ناوبراو دەدرێتە دەرماڵەیەى ئەو ئێستادا پێداویستیەکانى لەگەڵ خوێندکاران چاوەڕوانى ناگونجێ، خوێندکاراندا کردنەوەى لەگەڵ کردووە ئەوەمان ئەو دەرماڵەیە نوێى خوێندن ساڵى ل��ە ک��ات و ساتى خ��ۆی��دا ب��درێ و بەاڵم بکرێ، زی��اد دەرم��اڵ��ەک��ەش بەداخەوە تائێستا لە کاتى خۆیدا ئەو

ئ��ەن��دام��ێ��ک��ى خ���ول پ��ێ��ش��ووى پەرلەمانى کوردستان بە ~ ڕاگ��ەی��ان��د ب��ە ه��ۆى ج��ی��اوازى باڵو دژ توندوتیژى ئامارى ک��ردن��ەوەى کوردستان هەرێمى لە ئافرەتان بە تەواوەتى بە رێژەکە نەمانتوانییەوە

وەربگرین«.لە شەو ڕۆژێکدا بە الیەنى کەمەوە

دوو ئافرەت دەبنە قوربانىچ��االک��ەوان��ى ع��وم��ەر، نەجیبە م��اف��ى ئ��اف��رەت��ان ب��ە ~ ئافرەتان دژى توندوتیژى ڕاگەیاند بۆ تەنها دەگەڕێتەوە الیەن زۆر بۆ پێوانەى بە ناگەڕێتەوە الیەن یەک ی��ەک��ەم چ��ارەس��ەرن��ەک��ردن��ى ئ��ەو بەرپرسیارە لێى دەسەاڵت کێشەیە دەرن��ەک��ردن��ى ل��ە پ��ەرل��ەم��ان وە ئەو لەبەرامبەر بێ ڕێگر یاسایەک پێوانى بە ئەویش توندوتیژیانە بەرپرسیارە حکومەتیش لێى دووەم یاسایانەى ئەو جێبەجێنەکردنى لە کە دەرچووە لێى بەرپرسیارە، ئەوە توندوتیژى ڕووب��ەڕوى ئافرەتانەى دەبنەوە تا ئێستا بەجدی کار لەسەر

چارەسەری پرسەکەیان نەکراوە .پ���ێ���وی���س���ت���ە ل�����ە ڕێ���گ���ەى تایبەت بەرنامەى ڕاگەیاندنەکانەوە

دەبێ وەزارەتى پالندانان کار بۆ داهاتوو بکات

ئ��ەوە ل��ەس��ەر ک��ار حکومەت پشت الوان و گەنجان دەک��ات تەنها بە کەرتى گشتى نەبەست، کەرتى ڕێگەى لە بتوانن بەڵکو تایبەتەوە کاریان دەست بکەوێت بۆ ئەوە مەبەستە وەزارەتى کارو حکومەتى کۆمەاڵیەتى کاروبارى

هەرێمى پەیمانگاکانى و زانکۆ لە خوێندکارانەى ئ��ەو ک��وردس��ت��ان وە وەربگیرێن وەرن��ەگ��ی��راون ک��ە بۆنمونە دۆزی��وەت��ەوە بەدیلیشمان لە بکرێ زی��اد ئ��ێ��واران خوێندنى بەشى یان و پەیمانگاکاندا و زانکۆ نەکرا ئەوە ئەگەر بکرێتەوە، زیاتر لەگەڵ وەزارەتى بژاردەى دووەمان هەوڵ کۆمەاڵیەتى کاروبارى ک��ارو بۆ کاریان خوێندکارانە ئەو بدرێ

بدۆزرێتەوە.کاریش بۆ ئەوە دەکەین ئەمساڵیش لە سەدا سەدى خوێندکاران لە زانکۆ

و پەیمانگاکان وەربگیرێن.ناتوانرێ تا سەر دامەزراندن لە کەرتى گشتیدا بەردەوام بێت

فرسەت سۆفى، ئەندامى پەرلەمانى ڕاگەیاند ~ بە کوردستان

بڕیارى لەسەر دراوە نەچوەتە بوارى جێبەجێکردنەوە.

چ��االک��ەوان��ى ع��وم��ەر نەجیبە ئەوە بۆ هێما ئافرەتان مافەکانى دەکات کۆتا باشە هەبێ بۆ ئافرەتان دەبێتە پەرلەمان نەبێ کۆتا گەر پەرلەمانى پیاوان، ئەوەش پەیوەندى

بە ئەقڵێتى کۆمەڵگا وە هەیە.وتیشى ئافرەتى بە توانا هەیە بۆ ئافرەتان کێشەکانى چارەسەرکردنى کەمیش گەر لێکۆڵینەوەن خاوەنى ئافرەت مەسەلەى هەیە، بەاڵم بێت ترە، مەسەلەکانى هەموو ناوەندى چارەسەر ئافرەت کێشەى ئەگەر ن���ەک���رێ ک��ێ��ش��ەى گ��ەن��دەڵ��ى و نادیموکراتى چارەسەر و نایەکسانى ناکرێ، پێوانى گەندەڵى لە هەرێمى کوردستان پێوانى ئافرەت کوشتن و

خۆکوشتنى ئافرەتانە.توندوتیژى دژ بە ئافرەتان

لە ناوچەیەکەوە بۆ ناوچەیەک جیاوازى هەیە

خولى ئەندامى سلێمان، ه��اژە بە کوردستان پەرلەمانى پێشووى لەسەرەتاى ڕاگەیاند ~پەرلەمان لە بوونمان بەکار دەست کارمان بووە تواناماندا لە ئ��ەوەى یاسامان پرۆژە هەندێک و ک��ردووە ب��ەرژەوەن��دى لە کە پێشکەشکرد

هەروەها و دابەشنەکراوە دەرماڵەیە فیدراسیۆن وەک نەکراوە، زیادیش

ئەو ڕەخنەمان هەیە.هاوکار یاسین وتیشى چاوەڕوانى کابینەى ب��وون��ى دەس��ت��ب��ەک��ار هەرێمى ح��ک��وم��ەت��ى ه��ەش��ت��ەم��ى ک��وردس��ت��ان��ی��ن، چ��ون��ک��ە زۆرب���ەى ڕاگیراون پێشنیارەکان و داواک��ارى حکومەت، پێکهێنانى دواى ب��ۆ لە کارەکانمان لەوێتى ئەو لە بەاڵم ئەمساڵدا زیادکردنى ئە دەرماڵەیەیە و دوابکەوێت ناکەین قبوڵیشى ،

بڕەکەش وەک ئێستا بمێنێتەوە.ڕێکخراوە فیدراسیۆنى وتەبێژى خوێندکار ى و قوتابییەکان هێماى بۆ ئەوە کرد لەبەرامبەر جێبەجێنەکردنى چاوەڕێی داواک��اری��ەم��ان دوو ئ��ەو کوردستان خوێندکارانى ب��ری��اری دەکەین ئەوان چ بڕیارێکیاندا ئێمە

لەگەڵیاندا دەبین لەبەرامبەر ئەو خوێندکارانەى کە وەرنەگیراون لە زانکۆ و پەیمانگاکان لەگەڵ ب��ەردوام وتى یاسین هاوکار کۆمەاڵیەتى کاروکاروبارى وەزارەتى ک��وردس��ت��ان ه��ەرێ��م��ى حکومەتى و وەزارەت����ە پ��ەی��وەن��دى دارەک���ان ئەو کە کردووە ئەوەمان گفتوگۆى بدۆزرێتەوە، بۆ کاریان خوێندکارانە بەاڵم خوێندکار کە قۆناغى ئامادەیى لەوە بیر ئ��ەوەن��دە دەک��ات ت��ەواو دەکاتەوە کە درێژە بە خوێندن بدات، کەمتر ئ��ارەزووى ئ��ەوە دەک��ات کە کارێک بدۆزێتەوە، بۆیە سەرەتا وەک دەکەین ئەوە پێداگرى فیدراسیۆن

ه��ەب��ێ ب��ۆ چ��ارەس��ەرک��ردن��ى ئەو ئەقڵێتە، کێشەى چونکە کێشانە، و خوێندندا پرۆگرامى لە پێویستە هۆشیار بۆ هەبێ تایبەت بەرنامەى کردنەوەى هەموو تاکەکانى کۆمەڵگە بەرامبەر ئەو کێشانە، ئەوەى ئێستا نەک چارەسەرى نییە ڕێخۆشکەریش هەیە، چونکە ئەوەتا وەک پێویست کوژى ئافرەت بۆ یاسایانەى ئەو هەیە جێبەجێى ناکرێن، لێبوردن بۆ

پیاوانى ئافرەت کوژ هەیە.ئەو ئێستاش تا وتیشى ناوبراو ڕێکخراوەکانى لەالیەن ناڕەزایانەى ڕێگەگرتن بۆ هەبووە ئافرەتانەوە ئافرەتان ب��ە دژ ت��ون��دوت��ی��ژى ل��ە چارەسەر بۆ ن��ەب��ووە هەوڵدانێک کردن ڕۆژانە هەر بە پێى ئامارەکانى حکومەت لە شەو ڕۆژێکدا بە الیەنى قوربانى دەبنە ئافرەت دوو کەمەوە لەبەرامبەردا تائێستا بە دواداچونێکى

قوڵ نەکراوە.خولى لە وتیشى عومەر نەجیبە ئیش کەمترین پەرلەمان پێشووى یەک تەنها ک��راووە ئافرەت لەسەر یاسایان بڕیارى لەسەر دراوە ئەویش توندوتیژى قەدەغەکرد « یاسای ساڵى ل��ە یاسایە ئ��ەو خ��ێ��زان��ى« بەاڵم دراوە، لەسەر بڕیارى 2011یاسایانەى ب��ەن��دە ئ��ەو تائێستا

هەنگاو ک��وردس��ت��ان ه��ەرێ��م��ى و الوان ڕاهێنانى ب��ۆ دەن��ێ��ت کارێکدا، لە وەرگرتن پسپۆڕى دى نایەتە خواستە ئەم ب��ەاڵم پێویستە وەزارەت��ێ��ک بە تەنها جدى کارى پالندانان وەزارەت��ى و کردن بەرنامەرێژى بۆ بکات کار کردن بۆ ئایندە و وەزارەتى خوێندنى بااڵش کۆمەڵێک بەشى ن��وێ ب��ک��ات��ەوە ک��ە دەرچ��وان��ى ب��ازاڕدا لەگەڵ پسپۆڕییەکەیان

هه رێمى کوردستان، وه زاره تى کار پالنى کۆمه اڵیه تى، کاروبارى و سیاسه تى جێبه جێکردنى کارى ب��ه ک��ارخ��س��ت��ن��ى ب���ۆ ه��ه رێ��م��ى رێکخراوى ل��ه گ��ه ڵ ک��وردس��ت��ان کارى نێوده وڵه تى ئیمزا ده کات.

2013/11/28 ب������ەروارى ئ��اس��ۆس ن��ه ج��ی��ب »وه زی����رى کۆمه اڵیه تى ک���اروب���ارى ک���ارو صفار غه صان به ئاماده بوونى گه وره راوێژکارى رێکخراوى کارى

بگونجێ و وەزرەتى پەروەردەش بکاتەوە پەیمانگا ژم��ارەی��ەک ناوەند کادیرى لەوڕێگەیەوە تا دروس����ت ب��ب��ێ��ت ل��ە ه��ەرێ��م��ى ڕیگەیەوە ل��ەو ت��ا ک��وردس��ت��ان

گەنجان بکاتە خاوەن کار .پالنى کارى جێبه جێکردنى

به کارخستن سیاسه تى له هه رێمى کوردستان ئیمزا کرا

ره خساندنى هه لى ئامانجى به الوانى و گه نجان بۆ زیاتر کارى

پالنى ،)ILO( ن��ێ��وده وڵ��ه ت��ى سیاسه تى جێبه جێکردنى کارى ب��ه ک��ارخ��س��ت��ن��ى ب���ۆ م����اوه ى رێکخراوى ل��ه گ��ه ڵ س��اڵ ی��ه ک ئیمزاکرد. نێوده وڵه تى ک��ارى ئیمزاکردنه که دا له مه راسیمى وه زی����رى ک��ار رای��گ��ه ی��ان��د »بۆ بڕى پالنه ئه م جێبه جێکردنى ت��ه رخ��ان دۆالر ه����ه زار 685کۆمه ڵێک سیاسه ته که ک��راوه و له وانه ، ده گرێت له خۆ سیاسه ت

بارودۆخى دانیشتوان، سیاسه تى گفتوگۆى کار، کار، هه ڵومه رجى پ��اراس��ت��ن��ى و ک��ۆم��ه اڵی��ه ت��ى که راگ��ه ی��ان��دن، و کۆمه اڵیه تى ئامانجى بۆ هه مووى ئه مانه ش گونجاوه کارى هه لى دۆزینه وه ى وتیشى: کوردستان، هه رێمى له سیاسه ته ئ��ه م جێبه جێکردنى ئاستى پته وکردنى هۆى ده بێته وه دیهێنانى ب��ۆ ک��ۆم��ه اڵی��ه ت��ى

کۆمه ڵگه یه کى خۆش گوزه ران.

لەم قۆناغەدا پێویستە خوێندکاران لە زانکۆ و پەیمانگەکان دەرماڵەکانیان لە کاتى خویدا وەربگرن و هەروەها بژێوى خوێندکار کە واب��ێ بڕێکى نەمان گەر بکات، دابین پێ خۆى بکەین زی��اد دەرم��اڵ��ەى ئەو توانى تر ڕێگاى بەر ببەینە پەنا دەب��ێ کەم کە ئەو خوێندکارانەى بۆنمونە لەوانەى جیابکرێنەوە دەرام��ەت��ن دەکرێت باشە، مادیان ئاستى کە ئ���ەوان���ەى ک��ە ک��ەم��دەرام��ەت��ن لە پارەیان درێژخایەن قەرزى شێوەى پێبدرێت لە دواى دامەزراندن لێیان

وەربگیرێتەوە.دەرماڵەى گەر وتیشى ناوبراو کاریگەرى بکرێ زیاد خوێندکاران ئاستى بەرزبونەوەى لەسەر دەبێ کێشەى خوێندکار گەر ، زانستى

ئافرەتاندا بووە.یاسایانەى پرۆژە ئەو گرنگترین کە بوون بە یاسا ئێمە وەک لیژنەى لە ئافرەت مافى لە بەرگریکردن پەرلەمانى کوردستان کارى جدیمان ئەو ڕێگەى لە توانیمان ک��رد بۆ بەرەنگار یاساى بتوانین لیژنەیەوە خێزانى دژى توندوتیژى بوونەوەى گرنگ زۆر یاسایەکى کە دەربکەین بوو بۆ ئەم قۆناغەى ئێستاى هەرێمى ڕەوش��ى تایبەتى ب��ە ک��وردس��ت��ان ئافرەتان لەم قۆناغەدا، بەاڵم تائێستا یاساکە وەک خۆى نەخراوەتە بوارى جێبەجێکردن، بەاڵم ئەمە بە ساڵێک بۆ دەوێ زۆرى ماوەیەکى ناکرێ جێبەجێ یاساکە بتوانرێ ئ��ەوەى یاسایەکى پ����رۆژە ب��ک��رێ،چ��ەن��د بەاڵم بوو، بەردەست لە تر گرنگى پەرلەمان خولى بوون تەواو لەبەر گفتوگۆى پرۆژانە ئەو نەماتوانى بیانکەین و بکەین لەسەر زیاترى یاسایەکمان پرۆژە لەوانە یاسا، بە بوو گرنگ زۆر ب��وو ل��ەب��ەردەس��ت ئەویش هەموارکردنەوەى یاساى بارى کەسێتى ئەوەى پەیوەندى بە بینینى منداڵ هەبوو لە کاتى جیابوونەوەى دایک و باوک ئەو پرۆژە یاسایە زۆر گرنگ بوو هەروەها پرۆژەى هاوکارى ئافرەتى بێ هاوسەر ئەو پرۆژەیەمان

دەرون��ى هێمنى ئ��ەوا نەبوو م��ادى ئەنجامدا ل��ە و دەک���ات دروس���ت دەرفەتێکى باشتر دەرەخسێنێت کە

ئاستى زانستى باشتر بێ.کە خوێندکارانەى ئەو لەبارەى وەرنەگیراون لە زانکۆ و پەیمانگاکان ئەو ئەندامەى پەرلەمانی کوردستان وەرنەگرتنى خ��س��ت��ەڕوو ئ���ەوەى خوێندکاران لە زانکۆ و پەیمانگەکان 13 ئەمساڵ سەرەکییە کێشەیەکى وەرن��ەگ��ی��راون خوێندکار ه���ەزار 10 ژم��ارەک��ە پێشوو س��ااڵن��ى و هەزارکەس بووە ئەمە لە داهاتوودا دێنێت خۆیدا دواى بە قەیرانێک بۆیە دەب���ێ، زی��ات��ر س��ااڵن��ەش و مەسەلەیە لەو بیر بە جدى دەبێت بکەینەوە بە دواى ڕێگە چارەسەرى کێشە لە یەکێک بگەڕێین، ڕیشەى

پێشکەشى سەرۆکایەتى پەرلەمانمان لەبەر ئەوە حکومەت یەکەم کردبوو جار ڕازیبوونى نیشان نەدا نەمانتوانى یاسا،تەمەنا بە بکەین پرۆژەیە ئەو پەرلەمان نوێى خولى لە دەکەین ئەم پێکرد دەستمان ئێمە ئ��ەوەى تر جارێکى بۆ پەرلەمان خولەى

پێشکەشی بکەنەوە.توندوتیژى ئاستى ل��ەب��ارەى پێشووى خ��ول��ى ئ��ەن��دام��ەى ئ��ەو خستە ئەوەى کوردستان پەرلەمان لە ئافرەتان دژى توندوتیژى ڕوو تر ناوچەیەکى بۆ ناوچەیەکەوە ڕێژەکەی جیاوازە لە هەندێک ناوچە ک��ردووە زی��ادى توندوتیژى ڕێ��ژەى ڕێژەکەى ناوچەش هەندێک لە و کەمى کردووە بە پێى ئەو ئامارانەى

ڕووب��ەڕووم��ان کە گرنگەکان زۆر بەچارەسەر پێویستی دەبێتەوە کە هەیە وا تۆکمەى پالنێکى و چارەسەری بنەڕەتەوە لە بتوانین

بکەین.لەبارەى دانەمەزراندنى دەرچوانى زانکۆو پەیمانگاکان فرسەت سۆفى، وتى کوردستان پەرلەمانى ئەندامى ناتوانرێ تا سەر دامەزراندن لە کەرتى بۆ چارەسەر تاکە بکرێتە گشتیدا سااڵنە کە دەرچوانەى ئەو هەموو ئەم بۆیە دەک��ەن ت��ەواو خوێندن دەبێ چارەسەر بەوە مەسەلەیەوە لە کەرتى تایبەتەوە تەمویلى بکەین سااڵنى و خانەنشین مەسەلەى و یارمەتیدەرمان دەتوانێت خزمەت چ��وار چێوەى لە ئ��ەوەى بۆ بێت

یاسا ئەو گرفتە چارەسەر بکەین

بەڕێوەبەرایەتیەکانى توندوتیژى دژى لە بۆیە دەکەنەوە، باڵوى ئافرەتان هەرێمى کوردستان ئامارێکى ورد لەبەر دەست نییە ، چونکە ڕێکخراو هەیە توندوتیژى ئامارەکانى جۆرێک بە باڵو دەکاتەوە و بەڕێوەبەرایەتیەکانى باڵوى تر بەجۆرێکى توندوتیژى جۆرێک ئ��ەوە بەڕاستى دەک��ەن��ەوە دەردەکەوێ ئامارەکان جیاوازى لە تەواومان زۆر ئامارێکى ناتوانین بابەتە، ئەو لەسەر بکەوێ دەست بەاڵم بەشێوەیەکى گشتى توندوتیژى بە بەرامبەر کوردستان هەرێمى لە زیاتر دەبێت بۆیە ماوە، ئافرەتان توندوتیژەیەکان بۆ ئەوە کار بکەین

بەرامبەر ئافرەتان کەمبکرێنەوە.

ئا: عومەر غواڵمى

ئەندامێکى پەرلەمانى کوردستان:زیادکردنى دەرماڵەى خوێندکارانى زانکۆ کاریگەرى دەبێ لەسەر بەرزکردنەوەى ئاستى زانستى

»جێبەجێبکردنی یاساى قه ده غه کردنی توندوتیژى دژ بە خێزان کاتی ده وێت«

سیاسه تى به کارخستن له هه رێمى کوردستان جێبەجێ دەکرێ

ئا: ~

ئا: ~

فرسه ت سۆفی

هاژه سڵێمان نه جیبه عومه ر

www.jamawarnews.com5 | 32 سێشەممە | 2013/12/3 | ژماره 774 | ساڵی

کورد لە میدیاکانەوە

ل��ە ش���اری ک��ەرک��وک س��ەرب��ازە عەرەب و کوردەکان کە جلى سەربازى زۆر ل��ەب��ەردای��ە، عیراقیان سوپاى بەغیرەت و هەستیارن. کەرکوک چەند کیلۆمەترێک لە گەورەترین ناوەندى پڕ لەنەوتى واڵتەکەوە دوورە کە بەهاکەى دەڵێن عەرەبەکان دۆالرە. میلیارەها سامانى نەوتى شارەکە دەبێ وابەستە بێت بە عیراقەوە، لەکاتێکدا کوردەکان کوردستانى واڵت��ى ل��ە بەشێک ب��ە

ئایندەى دادەنێن.مالزم ) حازم عەزیز( کە سەربازێکى هۆڵەکانى لە یەکێک لە ع��ەرەب��ەو جگەرەى پتەوەکاندا سەربازییە بنکە نییە »مەسەلەیەک دەڵێت: دەکێشا، ئەگەر کوردەکان بیانەوێ جیاببنەوە، ئێستا سنورەکانى م��ەرج��ەى ب��ەو وەرگرتنى دەرب��ارەى بەاڵم نەگۆڕن، قسەیەک هیچ ن��ات��وان��ن ک��ەرک��وک شەڕکردن مەسەلەکە بکەن...ئەگەر بەهەر پەیوەندى ئێمە ئەوکاتە بێت، پاراستنى بۆ کە دەکەین هێزێکەوە

کەرکوک شەڕ بکات«.س��ەرب��ازە خوێنى قسانە، ئ��ەم کوردەکانى ناو هۆڵەکەى هێنایه جۆش. نەقیب )مەحمود(ى ئەندامى پێشووى

ل���ە م�����اوەی ئ���ەم س���ەدەی���ەدا، تورکیا دان��ی��ش��ت��وان��ی کێشەکانى ئەو ژم��ارەی و هێندە چەندین بۆتە کوردانەى ئەمڕۆ لە کوردستانى تورکیا و شارەکانیتری ئەستەنبوڵ و ئەنقەرە دەژین، لە زیادبووندایە. قەیرانى مافى کوردیش مافەکانى پێشێلى و مرۆڤ تورکیادا، دەستورى و سیاسەت لە ئەو سیاسى ب��ارودۆخ��ى هێندەیتر

واڵتەى بەرەو ئاڵۆزى بردووە. ژیانی فاکتەرانە، لەم هەندێک پێکدێنن. تورکیا هاواڵتیانى هەموو تورکیا نەتەوەکانی مێژوویی قۆناغی لەساتی بنچینەیی بەشێوەیەکی بارودۆخەى ئەو تورکەکان گۆڕاندایە. ل��ە دەس���ت داوە، ج��اران��ى خ��ۆی��ان ئامارەکان بەهۆى شەڕى و کوشتارى کوشتوبڕى سیاسەتى و کوردەکان سوپاى پەالمارەکانى بەهۆى ک��ورد هەڵوێستەیە. ش��ی��اوی ت��ورک��ی��اوە ئەوروپا ئەمڕۆ لەکاتێکدایە ئەمە بەرامبەر توندی هەڵوێستى چەندین ن��وان��دووە، تورکیا رەفتارەکانى بە تەمەنێکی واڵتەدا لەو کە کوردەکان لە دانیشتوانیان هەیە، درێژتریان ملیۆن، 17 سەروو دەگاتە واڵتەکەدا ئەو ژمارەی لەگەڵ بەراورد بە رۆژنامەى )The Washington کورد

دواڕاپ���ۆرت���ى دەق���ى )Timesبە سەبارەت ئەوروپاى یەکێتى تورکیا قبوڵکردنى مەرجەکانى

لەم یەکێتییەدا، باڵوکردەوە.لەم ڕاپۆرتەى یەکێتى ئەوروپادا تێپەڕبوونى »دواى ه��ات��ووە: ئەگەرى ب��ەس��ەر س��اڵ چەندین تورکیا ئەندامێتى پەسەندکردنى هێشتا ئ���ەوروپ���ادا، لەیەکێتى لەو دڵخۆشکەر گۆڕانکارییەکى واڵتەدا ڕووى نەداوە تاوەکو ببێتە دەستپێکردنەوەى بۆ بنەمایەک هەردووال. گفتوگۆکانى جددیانەى کە لەمپەرانەش ئەو گرنگترین تورکیا هەنگاوى باشى بۆ نەناوە، م��ەس��ەل��ەى چ��ارەس��ەرک��ردن��ى یەکالکردنەوەى ک��وردو پرسی ملمالنێکانییەتى لەسەر قوبرس«.پرسی ب��ە تایبەت لەبەشى یەکێتى ڕاپ��ۆرت��ەک��ەى ک���ورد، »تائێستاش دەڵ��ێ��ت: ئ��ەوروپ��ا هاواڵتیانى مافەکانى پێشێلکردنى

)پێشمەرگە( کورد سەربازی هێزى هۆڵەکەى بەتوڕەییەوە لەکاتێکدا »ڕێگایەکیترمان وت��ى: جێهێشت کەرکوک ئەگەر نییە، ل��ەب��ەردەم��دا نەبێتە ئاشتیخوازانە بەشێوەیەکى بەشێک لە کوردستان، ئەگەر پێویست بکات ئەوا )100(ساڵ لەپێناویدا شەڕ

دەکەین«. هەرێمى ل��ە رۆژەى پێنج ئ��ەو بۆ کرد تەرخانم ب��ووم، کوردستان گفتوگۆ لەگەڵ سەربازە عیراقییەکاندا – کە زۆربەیان کوردن، ڕوون بۆوە کە ناوخۆیى جەنگى پێیانوایە زۆربەیان بەڕێوەیە. )جەعفەر مستەفا( وەزیری هەرێمی حکومەتی پێشمەرگەی ، دەڵێت: »عیراق هەنگاو کوردستان بەهەنگاو بۆ سێ ناوچە دابەش دەبێت دەبنە سەربەخۆ. ڕۆژان لە ڕۆژێ کە

لە دواهێڵى عیراق نزیک دەبینەوە«.ب��ەدەس��ت��ه��ێ��ن��ان��ى س��ەرب��ەخ��ۆی��ى مەسەلەى مەرگ و ژیانە بۆ )محەمەد( کوردانەى سەربازە لەو یەکێکە کە ئەو باوکى ک��رد. لەگەڵدا گفتوگۆم )1991( لەساڵى و بووە پێشمەرگە بەدەستى سەربازەکانى سەدام حسێن لە شەڕێکدا لە کەرکوک کوژراوە. دواى کە گەڕەکەکە سەرجەم شەڕە، ئەم بریتی بووە لە )2,000( خانوو لەگەڵ

لەپێناو کەرکوکدا فیدا تایبەتى بکەم«.

دۆخى سیاسى ئێستاى عیراق کە دەدات��ێ ئەوەمان ئاماژەی ،لە کۆتایى فیدراڵیزم و سەرەتاى

بەاڵم بوونەتەوە، نزیک دابەشبوون دیار ت���ەواوى بە وادەک���ەى هێشتا بە کەرکوکیش چارەنووسى و نییە چونکە م��اوەت��ەوە، ه��ەس��ت��ەوەری��ى

م��ان��ەوەى ع��ی��راق ل��ەم دۆخ���ەدا مەحاڵە، ئێستا کۆتایى فیدراڵیزم

دابەشبوونى س��ەرەت��اى و بۆ ک��ەم الیەنى عیراقە

س���ێ ه��ەرێ��م��ى سوننە ک��ورد،

و شیعە.

نوسینى: نۆم الستەرسەرچاوە: رۆژنامەى

نیویۆرک تایمز

عەرەبەکانى و ک��راون تەخت خاکدا تیادا نیشتەجێ کراوە.

پیاسەى کاتێکدا لە )محەمەد( بەپێ ى »هەموومان دەی��وت: دەک��رد دەرەوە، کراینە گەڕەکەکە لە پەتى ئەم ڕێ��گ��ەى شەهیدى م��ن ب��اوک��ى ئەگەر منە، نۆرەى ئێستا خەباتەیە. منیش سەرکەوتوو نەبم، ئەوا کوڕەکەم هەوڵ دەدا...م��ن ڕێگایە بەم درێ��ژە دەدەم ئەمانە بۆ سەربازە عەرەبەکان ڕوون بکەمەوە، ئومێدەوارم ناچار نەبم

لەگەڵیاندا بجەنگێم«.ن��زی��ک��ەى ه��ەم��وو ئ��ەو س��ەرب��ازە کوردانەى گفتوگۆیان لەگەڵدا کرا، بەم چەشنە بیریان دەکردەوە. بەرپرسێکى سەربازیى کورد لە لە شارى موسڵ پێى بین ڕێککەوتن »نابێ چاوەڕوانى وتم: کە بەرپرسە ئەم کەرکوک«. لەسەر پێشمەرگەى دێرینیشە، دەڵێت: »شەڕ شێوازێکیترى ڕێگاچارەى سیاسییە«.

ئ���ەو دەڵ��ێ��ت ئ��ەگ��ەرچ��ى جلى س��ەرب��ازی��ان��ەى س��وپ��اى ع��ی��راق��ى ئەرکێکى لە بیر ب��ەاڵم ل��ەب��ەردای��ە، مەزنتر دەکاتەوە و وتی: »من پێتدەڵێم بەاڵم عیراق، سوپاى لە بەشێکین کاتێ بگاتە مەسەلەى کوردستان، من یەک لەپێناو سەرم گیان و ئامادەم بە کوردستان خاکى سانتیمەترى

تورکانەى دەرفەتی حکومڕانیان هەیە، بنچینەیى مافێکى هیچ و کەمن زۆر بە کورد ڕەوا نەبینراوە. ئێستا نەوەی سیاسەتەکانى بەهۆى کوردانەى ئەم ک��ران، س��ەرک��وت ئەتاتورکیشەوە ک��ردووە بەرپا شۆڕشیان جارێکیتر و م����اوەى ن��زی��ک��ەى س��ێ دەی��ەی��ە بە دەبێ تورکیاش دەک��ەن، خەبات لەناو تا بکەن کار نوێ سیاسەتێکى دووچ��ارى سیاسەتدا مەنگى گۆمى خنکان نەبێت، چونکە شەپۆلى مافى ڕادەماڵێ خۆى لەگەڵ تورکیا مرۆڤ یەکێتى لە بەشداریی دەرف��ەت��ى و

ئەوروپاش کەمتر دەکاتەوە.مەسەلەیەکى بۆتە کورد کێشەى جیهانی، ئەم مەسەلەیەش بۆتەمایەی ئاشتى هەوڵەکانى بەرفراوانبوونی هەوڵی ب����ەردەوام کوردەکانیش و دەدەن. پ��رۆس��ەی��ەدا ل��ەو ک��ارک��ردن ئەمڕۆى سیاسییەکانی زۆری��ن��ەی ک����ورد، خ��ۆی��ان ب��ۆ ئ���ەو پ��رۆس��ە هێشتا کە دەکەن ئامادە ئاشتەواییە ناودەبرێت، خۆماڵی پرۆژەیەکى بە نیگەتیڤەکانى دەرەنجامە لەکاتێکدا ڕۆژبەڕۆژ تورکیا بۆسەر کورد شەڕى زیاتر لەهەمانکاتدا زیادبووندایە. لە ئەندامى واڵت��ان��ەى ئ��ەو ل��ەن��ی��وەی تەواوکردنی دوای ئەوروپان، یەکێتى بە ساڵە چەندین دەرف��ەت��ەى ئ��ەو ئاشتى ئەگەر ئیدی دراوە، تورکیا

سەرنەگرێت ئەوا تورکیاش بۆ یەکێتى ئەوروپا بەکەڵک نایەت.

لە بەخێرایی گۆڕانکارییەکان زۆر دەرەنجامەکانیشیان و بزاوتندان پرۆسەى قازانجی س��ودو گ���ەورەن، ئاشتەوایى بەتوندیی هەموو الیەنەکانی هەموو دادەپۆشێت. تورکیا لە ژیان شەڕى بۆ دۆالر ملیارد )1( ساڵێک ساڵ )90( دەکرێت. تەرخان کورد بە توانی تورکیا تا کێشا درێ��ژەی فەرمی باسى چاکسازى بکات و )20( هەبێت، ک���وردى گوێگری میلیۆن توانیان ئەوروپا واڵتانى لەکاتێکدا کە دووەم جیهانى جەنگى دواى لە بڕۆنە تەواوبووە، ساڵە )65( تەنها زێڕینى چاخى و مێژوویى قۆناغێکى

مافەکانى مرۆڤەوە. لە گشتی بەشێوەیەکی ئێمە ئەم بیر دەکەینەوە کە ئەوروپا وەها ئاسانترە، تورکیا بۆ گۆڕانکارییانە تورکیاش نوێیەکانی سیاسییە دەتوانن و هەیە نوێیان بیروباوەڕی تێکەڵی ئەم گۆڕانکاریانە بێن. ئێستا خۆی دەتوانێ نوێ تورکیاى چۆن بگونجێنێت؟ گۆڕانکاریانە ئەم لەگەڵ چۆن کۆمەڵگای تورکی دەتوانن لەگەڵ جگە کە بسازێن گۆڕانکاریانە ئەم تورکیا لە نەتەوەیتریش ت��ورک، لە

دەژی؟.ئەمساڵ کە ئاستەنگ گەورەترین

تورکیا ل��ە چاکسازى ڕووب����ەڕووی دەستورە گۆڕینى کێشەى دەبێتەوە، دەرەنجامی ب��گ��ۆڕدرێ، پێویستە و دەبێتەمایەی دەستوریش گۆڕینى کە جیاواز گۆڕانکارییەکی کۆمەڵە پەیوەندی بە مافەکانى کوردەوە هەیە

کە ناچاریانە دەبێ بسەلمێنرێت.ئەگەر سەرکردەکانی تورکیا نەتوانن راس��ت ودروس��ت وەاڵم���ی کۆمەڵێک بۆپرسی کورد بدۆزنەوە، ئەوا نەوەی نوێ ى کورد وەک رەشەبایەک هەموو

شتێ ڕادەماڵن.لەبارەی تورکیا دەب��ێ ئەمساڵ بگاتە ک��وردەوە کێشەی گەرمبوونی بتوانێ و گشتیانە ڕێککەوتنێکی تورکیا دەستورى بۆ ئەلتەرناتیڤێک ب��دۆزێ��ت��ەوە. پ��ەک��ەک��ەش خ��ۆی بۆ دانیشتنێک ئامادە دەکات. چاودێرانى بۆچوونى بۆ گەشبینن نێودەوڵەتى هەردووال، درێژەکێشانی ئەم پرۆسەی کاریگەری بەدڵنیاییەوە ئاشتەواییە تورکیا نێودەوڵەتى قەیرانی لەسەر تورکیا ئ��ەگ��ەر دەه��ێ��ڵ��ێ��ت. ج��ێ کێشەکانی ئەمڕۆی بکاتە بیانوویەک بۆ هاریکاریی نەکردن لەپێناو رزگارکردنی م��رۆڤ، مافى چ��ارەس��ەرى و ک��ورد گەورەتریش کێشەی رووبەرووی ئەوا

دەبێتەوە. نوسینی: کرایس پتڤاناسەرچاوە: رۆژنامەی گاردیان

، ب��ەردەوام��ە لەتورکیادا ک��ورد ق��س��ەک��ردن ب��ەزم��ان��ى ک���وردى و کوردى میدیاى بوونى خوێندن و بە دەستور قەدەغەن هەربۆیەشە ئەم لەسەر دەوڵەتەکە ئەگەر ئەوا بێت، ب��ەردەوام سیاسەتانە تورکیادا لەگەڵ گفتوگۆکانمان الواز دەبن چونکە یەکێتی ئەوروپا ئاشتیانەى چارەسەرى خوازیارى چارەسەرکردنى ک��وردە و پرسی سەرەکییەو مەرجى پرسە ئەم لەسەر گفتوگۆ شێوەیەک بەهیچ ناکرێت، م��ەرج��ە ئ��ەم الب��ردن��ى واڵتانى لە هیچکام کە بەتایبەت لە الیەنگرى ئ��ەوروپ��ا یەکێتى مافى ک��ە ن��اک��ەن دەوڵ��ەت��ێ��ک بکات و پێشێل خۆى کەمینەکانى داواکارییەکانى وەاڵمى چەک بە کەمینە ن��ەت��ەوەو کەمینە ئ��ەو ئایینیانە بداتەوە کە لە واڵتەکەیدا لە ئ��ەوروپ��ا یەکێتی دەژی����ن. ب��ەرام��ب��ەر ت��ورک��ی��ا سیاسەتى خ��وازی��ارى نیگەرانەو ک��ورد بە لە مەسەالنەیە ئەو ڕیفۆرمکردنى

دەوڵەتى ئەنقەرە«.

وه رگێڕانی: ~

وه رگێڕانی: ~

وه رگێڕانی: ~

یەکێتی ئەوروپا تورکیا گیرۆدەى سیاسەتی ئەتاتورکە لە بارودۆخى کورد نیگەرانە

کۆتایى فیدراڵیزم و سەرەتاى دابەشبوونی عیراق

شیعه عه ره ب

سونی عه ره ب سونی کوردئاینی تر

www.jamawarnews.com 6 | ساڵی 32 | ژماره 774 | 2013/12/3 | سێشەممە

2003 و ساڵى دواى ل��ەم��اوەى کەوتنى پەیکەرەکەى سەدام حسێن، ئەم سەرکردەکانى عیراق و گەالنى دەستپێکردنى لەپێناوى واڵت��ە قۆناغ و سەردەمێکى نوێ هەوڵیاندا بگەنە ی��اس��ای��ی��ەک��ان��ەوە ل��ەرێ��گ��ا تابتوانن دیاریکرا چوارچێوەیەکى

فەلسەفەى و سیستەم ل��ە پ���������ەروەردەى زورب������ەى والت���ە پەیوەندیەکى پێشکەوتوەکاندا لە گرێدراو پێکەوە و توڵ و توند نێوان پەروەردەو بازارى کاردا هەیە پ��ەروەردە سیستەمى پێەش .ب��ەو و مروڤ کردنى دروست لە بریتیە ئاراستەکردنى بو بازارى کار بە پێى دەبێت .واتە ب��ازارە ئەو پیویستى پەروەردە ئاگادارى بازارى کار بێت کار ب��ازارى کرد هەستى کویدا لە پێویستى بە کارمەند یاخود پسپۆرى بەو گرنکى زیاتر هەیە ب��وارە ئەو خوێندکار یانیش بدات پسپۆرییە لە خۆیدا سااڵنەى پالنى لە زیاتر و بەشە زیاتر وەربگرێت،وەک چۆن سەرمایەدار لە هەوڵى دابین کردنى ئەو شمەک و خزمەتگوزاریانەدایە کە لە بازاردا زیاترو زوتر ساغ دەبێتەوە .ئ���اواش پالنى ق��ازان��ج دەک���ات و وەرگرتنى خوێندکاران دەبیت بە پێى حکومیەکاندا فەرمانگە پێویستى بێت .کە وادەکات رێژەى بیکاریش پالنێکى پێى بە .کە بکاتەوە کەم

بوارى وای��ە پێیان چ��اودێ��ران فەشەلێکى ع��ێ��راق��دا ل��ە ئەمنى گەورەى هێناوە، لە کاتێکدا تەمەنی کابینەکەی مالیکى بەرەو کۆتایی پۆستە لە زۆر ژمارەیەکى دەچێت ئەمنیەکان بە وەکالەت بەڕێوە دەچن لەالیەن سەرۆک وەزیرانى عێراق و ئەو پۆستانەى لە بەرژەوەندى خۆى نەیارەکانی وەک دەهێنرێن بەکار مالکی باسی دەکەن ئەوەى زۆر رونە ئەوەیە،بە پێى دەستوور دەبێ هێزە ئەمنیەکان لە سەرجەم پێکهاتەکانى بە ئەمە ب��ەاڵم پێکبێن، ع��ێ��راق ڕوونى دەردەکەوێ پێکهاتەکان وەک دەزگا لە پێنەدراوە ڕۆڵییان یەک هۆکار ئەمە ڕەنگە ئەمنیەکان، ئەمنى بارى ناهاوسەنگى بۆ بێت ناوەڕاستى و باشوور پارێزگاکانى

عێراق.عێراق سااڵنەى بوودجەى لە زۆر لە ئەمنیەکان دەزگ��ا پشکى زیاتربوو خزمەتگوزارى وەزارەت��ى دەی��ان رۆژان��ە دەبینرێت کەچى

کردەى تێکدەرى ئەنجام دەدرێن.ب���ە ه����ۆى خ���راپ���ى ب���ارى دەڕفێنرێن ه��اواڵت��ی��ان ئەمنى کەسوکارى ئ��ەوەش��دا ل��ەگ��ەڵ و

بیرو ڕا

دوو پــــرســـى گــــەرم

سیستەمى پەروەردە و بازارى کاری ئازاد

فەشەلى دەزگا ئەمنیەکانی عێراق

KaiwanAzad@yahoo.com

لێکدانەوە بۆ کار و بابەتی ڕۆژنامەوانی کوردی

ک���ار و ب��اب��ەت��ی ڕۆژن���ام���ەوان���ی مێژووییەکی کۆنی نییە بەتایبەت الی کورد، ئەوەش بە هۆی ئەوەی، خودی مێژووی ئەو کارە الی کورد لە )115( ساڵ تێپەڕناکات، بەاڵم بەو ماوەیەش هەنگاوی گەورەی ناوە. لەگەڵ ئەوەشدا کۆسپ و تەگەری گەورەی هاتۆتە ڕێ و هەڵەی گەورەشی بەسەردا تێپەڕیووە. وەک ئەوەی ئەگەر یەکەمین ڕۆژنامەی نیسانی1898ز( )22ی بۆ ک��وردی کارەش ئەو پێشەوای و بگەڕێتەوە مێژووی خاوەن و دیار بنەماڵەیەکی بووبێت، )بەدرخانییەکان( وەک بەدرخان(. میدحەت )میقداد بەناوی ڕۆژن��ام��ەی یەکەمین ن���اوی ئ��ەم��ەو ناو )کوردستان( بەناوی کوردیش سەد لە .زیاتر دوای ئەوا نرابێت س��اڵ ک��اری ڕۆژن��ام��ەگ��ەری ک��وردی هەنگاوی سەیرتر قۆناغی ب���ەرەو لە پیشەکە ب���ەوەی ئ���ەوەش ن���اوە. کەسانی خاوەن بنەماڵەوە بۆ کەسانی ئاسایی گۆڕاون و ناوەکانیش لە ناوی جۆراوجۆری ن��اوی بۆ کوردستانەوە ت��ر گ��ۆڕان��ک��اری ب��ەس��ەردا ه��ات��ووە. ناوەڕۆکی گۆڕانکارییەش ئەو ئەمەو گرتۆتەوە کوردی باڵوکراوەیەکی هەر بەتایبەت ئەوانەی بەناوی )ئەهلی(یەوە خۆیان ناساندووە. وەک ئەوەی ئەگەر بۆ )115( ساڵ لەمەوبەرنا، بەڵکو بۆ تەنیا )15( ساڵ لەمەوبەر بگەڕێینەوە، ئ��ەوا ن��اوەڕۆک��ی ڕۆژن��ام��ە و گۆڤار و باشووری کوردییەکانی ب��اڵوک��راوە ک��وردس��ت��ان، ب��اس��ی��ان ل��ە م��ێ��ژووی نەتەوایەتی و دەسکەوتەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان دەکرد، بەاڵم دوای شێواندنی لەسەر کار مێژووە، ئەو بە نەیاربوون و نەتەوایەتی مێژووی کراوە! کوردستان هەرێمی حکومەتی و گۆڤار و ڕۆژنامە بەهۆی ئەوەی تا ئەهلییەکان بەتایبەت و باڵوکراوەکان هیچ شتێکی پیرۆز نەماوە و کەسایەتی بە ک��ورد و خێزانی ت��اک س��ەراپ��ای سەرکردە و هاواڵتییە ئاساییەکانیشەوە کەوتۆتە ژێر پرسیارەوە! ئەمەو جگە و تێکدەرانە ک��اری چەندین ل��ەوەی چەواشەکارییانە بۆ مێژووی نەتەوایەتی کوردی دروستکراوە. تا ئەوەی زۆربەی هاواڵتی و هێزە سیاسییەکانی داوە بە یەکدا و ئەوانی کردۆتە نەیاری یەکتر! کەس ئەوەی گەیشتۆتە کار تەنانەت متمانەی بەوەی تر نەماوە و هەمووان لە یەکتر کەوتوونەتە گومانەوە! پرسیاری کە ئ��ەوەی��ە، باسەش ئ��ەم سەرەکی ئایا ئەم هەواڵنەی پێشکەوتنی بواری لە کوردی کۆمەڵگای و ڕۆژنامەگەری و ڕۆژنامەگەری کاری تێگەیشتوویی ڕۆژنامەنووسانەوە سەرچاوەی گرتووە؟ یان لە تێکدانی واقیعییەتی ئەو پیشە جوان و گرنگەی ژیان؟ ئەمەو دەکرێت و نەتەوە سەرجەم ئایا کە بپرسین، بە زەوی ڕووی س��ەر کۆمەڵگاکانی هەمان قۆناغی ڕۆژنامەگەری کۆمەڵگای تەنیا ئەوە یان تێپەڕیوون؟ کوردیدا بەشەی ئەم کوردی خودی داهێنانی ک��وردس��ت��ان ب���ووە ب��ۆ ئ��ەو م��ێ��ژووە گرنگە؟ ئەمەو ئایا پێشکەوتنی بواری کۆمەڵگای و ک��وردی ڕۆژن��ام��ەگ��ەری ک���وردی ل��ە س��ڕی��ن��ەوەی ڕاب����ردووی کەسایەتییەکانی شکاندنی و خۆمان و نەهێشتنی پیرۆزییەکانی بووە؟ یان ئەوە تەنیا تایبەت بووە بە قۆناغێکی کۆمەڵگایەکی چەند دی��اری��ک��راوی دواکەوتووی جیهانی، کە هەموو ئومێد و خەونەکانیان لەسەر ئازادی خاک و نیشتمانەکەیان هەڵچنیووە؟ دیارە من چەند لە ئەوەی هیوادارم لەکاتێکدا ساڵی ڕابردوودا لە باشووری کوردستان بەم بووبێت تایبەت تەنیا ڕووی��داوە، هەرێمە و لە هیچ بەشێکی کوردستانی گەورە دووبارە نەبێتەوە، لەهەمانکاتدا پێشکەوتن نیشانەی ئەوە هیوادارم نەبێت، چونکە ئەگەر ئەوانە پێشکەوتن بن، ئەوا هەڵە نییە ئەگەر بڵێین ‘‘هەزار خۆزگەم بە کفن دزەکەی پێشوو’’، کە

هیوادارم وانەبێت.

لێکدانەوەکانی مێژوو

د. کەیوان ئازاد

لە زی��ات��ر ئ��ازاران��ەى ئێش و ئ��ەو ب��ەدان��ەوەک��ەى رژێ��م��ە 30 س��اڵ لەزهن و داب���وو ئەنجامى بەعس بیرکردنەوەى جەماوەردا بسڕێتەوە، بەاڵم سەربارى هەبوونى حکومەت و تائێستاش دەس��ت��وور پەرلەمان و ئەوەى جێگاى سەرسوڕمانە، هێشتا هەستیار گ��رن��گ و پرسى )دوو( نەتوانراوە هەولێر بەغدا و لەنێوان چارەسەرى ریشەیی بۆ بدۆزرێتەوە و هەر یاخود لەسەربکرێت رێکەوتنى واز الیەنە )دوو( ئەو نەبێت هیچ لەیەکترى گ��وڕەش��ە ل��ەه��ەڕەش��ە و هێشتا کە ئەوەیە یەکەمیان بێنن، چ��ارەن��ووس��ى ن��اوچ��ە داب��ڕاوەک��ان کە ئ��ەوەى ماوەتەوە و خۆى وەک بەرەو زیاتر دۆخەکەى لەئێستادا کەنارى نیگەرانى و نائارامى بردووە ئەنجومەنى پارێزگار و هەوڵەکانى دژى س��ەاڵح��ەدی��ن��ە پ��ارێ��زگ��اى دوزخورماتوو، قەزاى ئەنجومەنى ب��ەش��ێ��ک��ى ئ����ەوەش پ��ەی��وەس��ت��ە

دوورو دریژ بە شێوەیەکى بەردەوام پرۆسەى ،ئ��ەم بکریتەوە دووب��ارە رەنگدانەوەى بونەوەیەش دووب��ارە هیزى ب��ارودۆخ��ى ى ژینگەی( (دامەزراوە حکومیەکانە .وەک پالنى زانکو لە خوێندکاران وەرگرتنى واقیعى نەگونجانى وپەیمانگاکاندا، فەلسەفەى پەروەردەیى هەر واڵتیک سەرهەموو لە خێراى رەنگدانەوەى کایەکانى ژیانى هاوالتیانى ئەو واڵتە ئابوورى سیاسیى رووى لە دەبێت

دەڕفێنرێن گەورەکانیش بەرپرسە باڵویان ڕاگەیاندن دەزگاکانى وەک عێراق وەزیریرێکى باوکى کە کردەوە و الوازى نیشانەى ئەمە دەڕفێنرێ، عێراق ئەمنیەکانى دەزگ��ا فەشەلى

دەسەلمێنێت.بەرەو عێراق پێویستە ئێستا لە واڵت��ێ��ک��ى م���ەدەن���ى ب��ب��رێ، ب��ەاڵم بوونە مەدەنى بە ئەم هەنگاوەکانى شارەکانى تەماشاى گەر لەدوایە زۆر بەغدادى تایبەتى بە و بکرێ عێراق لە لە جۆرەکان بە جۆرێک پایتەخت سەربازگە دەچێت، گرنگە لە حکومەتى ئەمنیەکان پۆستە عێراقدا داهاتووى و لێهاتوو و ش��ارەزا کەسى بدرێتە ب��ە وەک��ال��ەت ب��وون��ى وەزارەت��ەک��ان ئەمنى بارى ئەوەى بۆ ڕەتبکرێتەوە

عیراق جێگر ببێت.گەورە کارەساتێکى ئێستادا لە لێهاتووە دیاردەى وەک و روودەدات فڕێدەدرێنە و دەکوژرێن مرۆڤەکان ترسى ڕوداوانە ئەم سەر شەقامەکان الى هاواڵتیانى ناوە و دەرەوەى عێراق دروس���ت ک���ردووە ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەش��دا ئەنجام ڕۆژان��ە کردەوەىتێکدەرانە سەر کردۆتە کاریگەرى کە دەدرێ��ن ژێرخانى و واڵت ئ��اب��وورى ب���ارى ئابوورى عێراق الواز دەکات و لەالیەکى ترەوە حکومەت بۆ کۆنترۆڵکردنى ئەو

نییە و ت��ازە پرسە ئ��ەم بێگومان رەگ و ریشەیەکى کۆنى هەیە، بەاڵم بەچارەسەرێک، نەگەیشتن بەهۆى نا م���اوە ل��ەس��ەرب��ێ��ت ئێستاشى گومان و هەبوونى لەسەر ماوەیەک سەردانى بەرپرسانى کورد و عەرەب ه��ەرج��ارە و ع��ی��راق، دەرەوەى بۆ دەنگۆیەک یا گومان بەپاساوى ئەگەرەکانى زیاتر کات لەهەموو قەیرانێکى تەنگژە و سەرهەڵدان و نوێ بەرۆکى عیراقیەکان و هاواڵتیانى ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان دەگ��رێ��ت، ئەو هەبوونى من بەراى هەرچەندە جۆرە ناکۆکیانە لەم کاتەدا ناتوانێت ئاشتەوایی ب��ەپ��ڕۆس��ەى خ��زم��ەت برایەتى پتەوکردنى نیشتیمانى و بکات، پێکهاتە سەرەکیەکان نێوان چونکە بەوردبونەوە لەکات دەگەینە نزیکبونەوەى ک��ە ب��ڕوای��ەى ئ��ەو نوێنەران ئەنجومەنى هەڵبژاردنى داه��ات��وو، ساڵى نیسانى ل��ە30ى نەتوانن دەن��گ��دەران کە وادەک��ات

خویندن ساڵى ئەم بکەن. دروست ئامادەیى دەرچ��وى ه��ەزار ) 13(پەیمانگایەکدا و زان��ک��ۆ هیچ ل��ە ) 30 لە ) .زی��ات��ر وەرن��ەگ��ی��راون خوێندن ب��ە دری��ژەی��ان ه��ەزاری��ش حکومى پەیمانگا و زانکۆ لە داوە هەزار )10( لە ئاهلیەکاندا.زیاتر و پەیمانگاکانیش زانکو خوێندکارى دەرچون و روویان لە بازارەکانى کار کردوە چ لە کەرتى گشتى یان کەرتى نە ئاشکرایە تایبەت،الى هەموانیش ئەم تایبەت کەرتى وەنە حکومەت رێژە زۆرەى دەرچوان ناتوانێت لە خۆ بگریت و بودجەى هەرێمیش تواناى دابین کردنى بژێوى ئەمانیشى نیە و ساڵ لە دوایى ساڵیش ئەم ریژەیەش دوا .لە دەک��ات هەڵکشان لە روو ئاماردا )20 ( هەزار دەرچوى زانکۆ و پەیمانگاکان بە شیوەیەکى فەرمى فۆرمى بیمەى بێکاریان پرکردۆتەوە لە هەزاریان ) ریژەیەشدا )14 لەم پارێزگاى هەولێرن .گەرچى بەداخەوە بەاڵم نیە وورد ئامارێکى تائیستا ئاماژە و ئەگەرەکان ژمارەى ئەوانەى فورمى بیمەى بێکاریان پرکردوتەوە بیکارى روو لە هەڵکشانە ئەمەش بە

مافى تەواوى خۆیان پێبدرێ تا ئارامى بگەڕێتەوە واڵت

حکومەتى ئێستاى عێراقیش پالن بۆ قورس چەکى کڕینى دابڕێژێ، داهاتوو و فرۆکەى جەنگى ڕابگرێت، چونکە بە چەکى قورسى و فڕۆکەى جەنگى شەڕ زیاتر نادرێ، ئەنجام تێکدەران لەگەڵ پشت بە هێزى هەواڵگرى و مەشقپێکردنى

ئەو دۆسیەى بەیەکالنەکردنەوەى ناوچانە و خۆ دوورگرتنى حکومەتى بەرپرسیارییەتیەک لەهەر ناوەندە پارێزگاریکردن بۆ پێویستە کە ناوچانە ئەو ئاسایشى لەئەمنیەت و بێ لەالیەک چونکە بیگرێتەبەر، وایکردووە ناوەند حکومەتى خەمى ناوچەیە ئ��ەو دان��ی��ش��ت��وان��ى ک��ە ب��ەدەس��ت زی��ادب��وون��ى ک���ردە وە و ت��ێ��ک��دەران��ەی��ەک��ان��ەوە چاالکییە ت��ری��ش��ەوە ل��ەالی��ەک��ى بناڵێنن و نایەوێت سەاڵحەدین پارێزگارى لەسەر بنەماى هەبوونى ژمارەیەکى ئەندامانى ل��ەگ��ەڵ ل��ەک��ورد زۆر دوزخورماتوو ق��ەزاى ئەنجومەنى ئەگەر دواج���ار ک��ە مامەڵەبکات ب���ەردەوام شێوەیە ب��ەو ئ���ەوەش نەهامەتى و پریشکى رەنگە بێت بەغدا و لەنێوان نوێ ملمالنێیەکى هاوکات س��ەره��ەڵ��ب��دات، هەولێر ن��ەوت و مەسەلەى دووەم پرسى سروشتیەکانە، س��ەرچ��اوە وزە و

هەرچونێک دەرونى و کومەالیەتى پالنى یانیش وەرگرتن پالنى بێت پەروەردەیى بگونجێت لەگەڵ بازارى یانیش پ��ەروەردە پالنى ،بى کاردا کات لەگەڵ پ��ەروەردە نەگونجانى بێکاربونى هۆی دەبێتە واقیعدا و دەرچوانى زانکو پەیمانگاکان یاخود لە بنەرەتیشدا بیکارى دەخولقێنێت.و زیندو نەوەیەکى نەوەیە ئەم کە خاوەن پالن و واقیع بینن ، بە بێکار نەخوازراو کارەساتى رەنگە بونیان

خزمەتگوزاریەکان پ��رۆژە بارودۆخە ئەو ، ن��ادات ئەنجام پێویست وەک دۆخەى ئێستا عێراقی تێدایە پێویستى بە چارەسەرێکى گرنگ هەیە، پێویستە سەرجەم الیەنە سیاسى و پێکهاتەکانە ئەوەى بۆ بەهێز ڕێکەوتنێکى بگەنە و ب��ک��رێ چ��ارەس��ەر ئەمنى ب���ارى سەرجەم الیەنەکان پە پێى دەستوور

الیەنە ئەو بەنوێنەر و بکەن متمانە سیاسیانەى کە دەنگیان پێدەدەن، هەروەک ئەو جۆرە ناکۆکى و شەڕى کە واشدەکات راگەیاندنە دەرونى جارێکى تر بێ ئومێدى رووبکاتەوە بۆیە نیشتیمانە، ئەم بەتاکى تاک پرسى دەس��ت��وور بەپێى ئ��ەگ��ەر ن���ەوت ی��ەک��الن��ەک��رێ��ت��ەوە، ئ��ەوا نەهامەتیەکان دواجار کە پێموایە ئ��ەوەى لەبرى عیراق گەالنى بۆ زیاتر بەرەو ئەوا ببنەوە، کەم کە دەچن، لەکاتێکدا لەئێستادا ئاستى نەوتى رۆژان���ەى بەرهەمهێنانى هەڵکشان بەرەو دەرەوە بۆ عیراق ئاوڕێک کە ئ��ەوەى لەبرى چ��ووە و جەماوەر ژیانى دۆخى لەگوزەران و بەکوشتنى کات ناکرێت بدرێتەوە، من دەنا بکوژین، زبرەکانەوە قسە لێدوان و جۆرە ئەو تێدەگەم واى بۆ لێى ئامانج تەنیا هەڕەشانە نەوتە زۆرى داهاتى لەبیربردنەوەى

الى هاواڵتیان .

راگرتنى مرۆیى تواناى هەدەردانى کۆمەڵگا پێشچونى بەرەو بااڵنسى پر زەنگێکى و ئابوریەکەیەتى و لە هەیە ئەوەى ئەگەرى مەترسیە لێبکەوێتەوە واى دۆخێکى ئایندەدا کومەاڵیەتى و ئابوورى بە زیان کە تەنانەت بوارى سیاسیش بگەیەنێت ئێمە ک��وم��ەڵ��گ��ای ک��ات��ێ��ک��دا .ل���ە کومەڵگایەکى گەنجە چونکە ئەوانەى ) 34 بو 14( نیوان لە تەمەنیان ساڵیدایە لە 60%کومەڵگای کوردیى مرۆڤ پێەیەش دەهێنن.بەو پێک بەرهەمهێنان بنەمای بەگرنکترین دادەنرێت ئابوورى پەرەپێدانى و له ده کرێت ب��ه دی پالنیه ک بێ ،الیه ن هه ندێک وه زاره ت و ناوه نده وه تواناى سلێمانى زانکۆى نمونه بۆ خویندکارى )3(ه���ەزار وەرگرتنى بو ه��ەزاری��ان ) 6( کەچى هەبوو رئاستى لەسە .کاریگەریش ناردووە دەکات دروست خویندکار زانستى بازار ئایندە ساڵى جەند بۆ .کە و زانکۆ دەرچ��وان��ى لە دەبێت پر پەیمانگاکان.کە هەمو ئەمانە بەڵگەن بو نەگونجانى سیستەمى پەروەردەو

بازارى کار لە کوردستاندا.

غێرق ئەمنیەکانی دەزگ��اک��ان��ى ببەسترێت تا لەو ڕێگەیەوە کردەوە عێراق و کەمبکرێتەوە تێکدەرەکان ئاشتى و سەقامگیرى بۆ بگەڕێتەوە، و بهێنرێ بە مرۆڤ کوشت کۆتاى ئەو لەوێتى کارى حکومەتیش بدرێ لەم خزمەتگوزاریەکان پرۆژەى بە

قۆناغەدا.

رێبین حەسەن

ئازاد حاجى ئەحمەد

زیرەک مەحمود

www.jamawarnews.com7 | 32 سێشەممە | 2013/12/3 | ژماره 774 | ساڵی

وەرزش

کەتەلۆنى سپۆرتى رۆژن��ام��ەى »نێمار« ئاراستەى توند رەخنەى داسیلفاى بەرازیلى دەکات و پێى وایە شوێنگرەوەیەکى ببێتە نەیتوانیوە بەهێزى میسى و لەدوو یارى لەسەر دۆران دووچ����ارى ی��ان��ەک��ە یەکتر

هاتووە«.رۆژن���ام���ەک���ە ووت���ووی���ەت���ى : هەلى دوو یەکەم گێمى لە »نیمار هێنا شکستى و لەدەستدا ئاسانى یانەى ک��ردن��ى ل��ەس��ەرک��ردای��ەت��ى

لە میانەى یاریەکانى هەفتەى )14(ئەیسى یانەى ئیتالیا کالچیۆى خولى میالن سەرکەوتنێکى بەنرخى بەدەست ، خۆى یاریگاى دەرەوەى لە هێنا یارى کاتانیا یانەى بەرامبەر کاتێک

ئینگلیزى چ��ێ��ل��س��ى ی���ان���ەى سەرکەوتنى بەدەست هێنا بەئەنجامى )3×1(بەسەر یانەى ساو سامبتۆن لە میانەى یاریەکانى هەفتەى )13(خولى

پریمەرلیگ .بۆ بوو بەس )14(چ��رک��ە تەنیا یاریزانانى تیپى میوان کە گۆلى خۆیان لە رێگەى جاى رۆدریگز تۆمار کرا ئەم خولەکى تا هەبوو درێ��ژەى ئەنجامە گ��ارى ی��اری��زان دووەم )55(گ��ێ��م��ى بۆیانەى بەرامبەر گۆلى توانى کاهیل ،لە خولەکى )62( بکات تۆمار بلوز گۆلى تێرى جۆن بەرگرى یاریزانى

جارێکى تۆرینۆ یۆڤانتۆس یانەى تر پێگەى خۆى لەپێشەنگى ریزبەندى خولى ئیتالیدا پتەوتر کرد، پاش ئەوەى بەئەنجامى توانى 14دا لەهەفتەى گۆڵێکى بێبەرامبەر لەیانەى ئۆدینێزى

بباتەوە.فێرناندۆ ی��اری��ەک��ە گ��ۆڵ��ى ت��اک��ە لەکۆتاییەکانى ئیسپانى لیۆرێنتى یاریدا تۆمارى کردو 3 خاڵى پێشکەش یۆڤانتۆس یاریگاى ناو بەهاندەرانى

ئارینا کرد.کۆى سەرکەوتنە ب��ەم یۆڤانتۆ لەپێشەنگى خاڵەکانى کردە37 خاڵ و یانەى هەرچى م��ای��ەوە، ریزبەندیدا 13ى لەپلەى خاڵ بە16 ئۆدینێزیە

ریزبەندیدایە.

پرتەقاڵى رەن��گ��ى درێ��س��ى ب��ۆت��ە ج��ێ��گ��اى ن��ا رەح��ەت��ى و بەرشلۆنە یانەى یاریزانانى لەچوار یارى فەرمى بەم درێسە و بوون بەرامبەر خاوەنى )3(

یەک دۆراندنە«.یانەى بەرشلۆنە بە درێسى »

پرتەقاڵى » کە درێسى دووەمى جامى چوونى لەیارى یانەکەیە بەرامبەر ئیسپانیا سوپەرى ئەتلەتیکۆ مەدرید یەکسان بوو

بە ئەنجامى )1 – 1(«.ب��ەرام��ب��ەر دووەم ل��ەی��ارى هەمان بە ئۆساسۆنا یانەى

بوو یەکسان یارییەکە شێوە بەاڵم بە ئەنجامى )0 – 0(«.

لەیارى سێیەم بەرامبەر یانەى میالن لەیاریگاى سانسیرۆ و لە بە ئەوروپا پاڵەوانەکانى یانە یەکسان )1 – 1( ئەنجامى

بوو«.

لەدواین یارى کە یارى دوێنێ لەیاریگاى سان مامێس بە بوو دووچ��ارى )0 – 1( ئەنجامى

دۆران هات«.بەم شێوەیە درێسى دووەمى گرفتێک بۆتە بەرشلۆنە یانەى

لەبەردەم یاریزانانى یانەکە«

پرتوگالى ئەستێرەى ئ��ەگ��ەرچ��ى یارى دوا بەشدارى ڕۆناڵدۆ کریستیانۆ یانەکەى نەکرد لە خولى اللیگا بەرامبەر توانى ریال مەدرید بەاڵم ، وەلید بەلەد بەدەست )4×0(سەرکەوتن بەئەنجامى

بهێنێت .ئیسپانى سەنترالى دیفنسا پێگەى باڵوى کردۆتەوە لەماوەى تەنیا )30(رۆژدا تۆمار توانیوەتى )30(گۆل مەدرید ریال

بکات .مانگى لەسەرەتایى شاهانە یانەى

یاریزانى فەرەنسیو یانەى مانچستەرسیتى سەمیر ناسرى توانى سەرکردایەتى یانەکەى خولى 13ى لەهەفتەى کاتێک بکات، لەسەر مانچستەرسیتى پریمەرلیگدا بەخۆى تایبەت ئیتیحادى ی��اری��گ��اى کردو سیتى سوانزى یانەى میواندارى بێ گۆڵى 3 بەئەنجامى مانچستەرسیتى بردەوە.لەخولەکى 8دا یاریەکەى بەرامبەر نیگریدۆ توانى یەکەم گۆڵ بۆ مانچستەرسیتى

ناسرى سەمیر پاشان بکات، تۆمار دوو 77دا 58 و لەخولەکەکانى

مان یانەى ت��رى گۆڵەکەى سیتى تۆمار کرد.

ل��ەئ��ێ��س��ت��ادا ی��ان��ەى خاوەنى مانچستەرسیتى پ��ل��ەى خ���اڵ���ەو 25س��ێ��ه��ەم��ى گ��رت��ووە، سوانزى سیتیش بە13 ل��ەپ��ل��ەى 15ى خ���اڵ

ریزبەندیدایە.

سەرکەوتن تۆمارکردنى و بەرشلۆنە بەشدارى میسى کە یاریانەى لەم

نەکردووە«.ئ���ەم���ەو رۆژن����ام����ەى س��پ��ۆرت دیکە رەخ��ن��ەی��ەک��ى ل��ەک��ۆت��ای��ی��دا ب��ەوەى دەک���ات نیمار ئ��اراس��ت��ەى کارتى )4( خاوەنى و هێرشبەرێکە جەولەى لەچەند رەنگە و زەردە پێنجەمەوە کارتى بەهۆى داهاتوو یانەى دیکە هێندەى و دەربکرێت

بەرشلۆنە بەرەو قەیران ببات«.

)3×1(یاریگاى بەئەنجامى و ک��رد لە . جێهێشت ماسیمینۆى ئەنجیلۆ خولەکى )13(یاریزان لۆکاس کاسترۆ تاکە گۆلى کاتانیاى تۆمار کرد ، بەاڵم لەخولەکى مۆنتۆلیفۆ ریکاردۆ یاریزان

ناو لەوەى ،بەر کرد تۆمار دووەم��ى بژیوان فیکەى کۆتایى لێبدات یاریزان گۆلى خ��اوەن کردە چێلسى دیمبابا

سێیەم .

کۆى چێلسى سەرکەوتنە ب��ەم خاڵەکانى کردە )27(خاڵ و هاتە پلەى دووەمى ریزبەندى ، وە خاڵەکانى ساو

سامبتۆن لە )22(خاڵ وەستا .

)19(گۆلى یەکسانى تۆمار کرد گێمى یەکەم بەیەکسان بوون بەکۆتا هات .

بالۆتێلى خولەکى )63(ماریۆ لە گۆلى دووەمى رۆسەنێرى تۆمار کرد ، یەک خولەک دواى ئەم گۆلە ناو بژیوان بەکارتى یاریگاى خاوەن یاریزانێکى کرد واى ئەمەش ، دەرک��رد س��وور پێشووى )81(یاریزانى خولەکى لە گۆلى « کاکا »ریکاردۆ مەدرید ریال

سێیەمى میالن تۆمار بکات . ئەم سەرکەوتنە یەکەم سەرکەوتنە لە دەهێنێت بەدەستى میالن یانەى وەتەى )19(ئکتۆبەرى رابردوو ، دواى تووشى شکست دووی��ارى لە ئ��ەوەى هات و لە سێ یارى یەکسان بوو ،بەم خاڵەکانى ک��ۆى میالن سەرکەوتنە کردە )17(خاڵ و لە پلەى حەوتەمى

ریزبەندى دێت ، وە خاڵەکانى کاتانیا )20( پلەى لە مایەوەو خاڵ نۆ لە

ریزبەندى دێت .ئەنجامى بەشێک لەیاریەکانى ئەمڕۆ

بەم شێوەیە بووئەتلەنتا )1×1(رۆما ..کیڤۆ ڤیرۆنا

)3×0(لیفۆرنۆسەمبەدۆریا )1×1( ئینتەرمیالن

.. کالیارى )2×2(ساسۆلۆ

لەیانەى گ��ۆڵ ح��ەوت توانى ئۆکتۆبەر ئیشبیلیە تۆمار بکات ،دواتر پێنچ گۆلى لەیانەى ریال سۆسیداد تۆمار کرد ، ئینجا گەالتە ئەلمێریاو لەیانەى گۆلى چ��وار سەرایى و بەلەد وەلید تۆمار بکات ، وە دوو گۆل لەیانەى یۆفانتۆس و سێ گۆل

لەیانەى رایۆ فالیکانۆ تۆمار بکات .گۆلەکانى رێ���ژەى م��ەدری��د ری���ال گەیشتۆتە ئێستا تا ئەمسال ل��ەوەرزى )4,28(،ئەم ژمارەیە ژمارەیەکى سەرنج ئیتالى ڕاهێنەرى لەسەردەمى ڕاکێشە

کارلۆ ئەنشلۆتى .

نێمار ڕووبەڕوى ڕەخنەى توند دەبێتەوە لەالیەن ڕۆژنامەى سپۆرتی کەتەلۆنیەوە

ر ناسری بەهۆی تۆمار کردنی دوو گۆل هاندەرانی سەمی

مانچستەرسیتی دڵخۆش کرد

لەماوەى )30( ڕۆژدا بزانە ڕیاڵ مەدرید چەند گۆڵی تۆمارکردووە

یەکسانی بوونی ئینتەرمیالن و رۆما و کالیارى وە سەرکەوتنی ئەیسی میالن

بەرگریکارى چێلسى مۆرینۆ لە شکست رزگار دەکات لە نێو جەرگەى ستامفۆردبریچ

یۆڤانتۆس )3(خاڵی گرنگ بە دەست دێنێت لە کۆتای خولەکەدا

زانیارى لەسەر درێسەى نوێیەکەى بەرشلۆنە

№ خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

№ هونه ریی

توانا عومه ر

№ سەرنووسەر

پشدەر بابەکر

№ جێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

RebaziAzadi@Gmail.com www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

ئەمریکاو پرسى ئاشتى کورد لە باکور

ماوەی سااڵنێکى زۆر بوو لەپێناوى تورکیا، دەس��ەاڵت��داران��ى ڕازیکردنى دادو پارتى هاتنى پێش تایبەتى بە گەشەپێدان بۆ سەر کورسى دەسەاڵت، ئەمریکا یەکگرتوەکانى وی��الی��ەت��ە PKK کوردستان کرێکارانى پارتى ى لە ژمارەکانى پێشەوەى ناو لیستى دانابوو، تیرۆریستیەکان رێکخراوە تا و گۆڕاوە بارودۆخەکە ئێستا بەاڵم ڕادەیەکى باش تارمایى شەڕو پێکدادان لەنێوان کوردو حکومەتى تورکیا باری کردووە و بە شێوەیەکى بەرچاو باسى بۆ ئاشتیانە ڕێگەچارەى دۆزینەوەى کوردستان باکورى لە ک��ورد پرسی ڕاستیە ئەو بۆ بەڵگەشمان دەکرێت، چەندین پەکەکە ئێستا تا کە ئەوەیە جار ئاگربەستى یەکالیەنەى ڕاگەیاندووە و نیەتى بۆ چەکدانان ئاشکرا کردووە و ج��دى ئاشتى پرۆسەیەکى ئەگەر

سەرتاسەرى دەستى پێ بکرێت. نەورۆزى لە پەکەکە سەرکردایەتى دەس��ت ب��ۆ خ��ۆى خواستى 2013دا دەستپێکردنى پرۆسەى ئاشتى ڕاگەیاند یەکەمدا قۆناغى لە ک��ردەوەش بە و دەستى بە کشاندنەوەى یەکەم پۆستەى بەرەو تورکیاوە خاکى لە گەریالکانى چیاى قەندیل کرد، هەرچەندە هەروەک بڕیار بوو قۆناغەکانى دیکەى پرۆسەکە ساردى بەهۆى بەاڵم هەبێت، درێژەى و کەمتەرخەمى الیەنى تورکیەوە لەژێر فشارى ناسیۆنالیستەکان و سکۆالریزمى و پەکیکەوت پ��رۆس��ەک��ە ت��ورک��ی��ادا الوازو شێوەیەکى ب��ە ئێستاش ت��ا لە دەستپێکردنەوەى باس سەرزارەکى

دەکرێت. سەالحەدین ڕاب���ردوودا م��اوەى لە دەمیرتاش، هاوسەرۆکى پارتى ئاشتى و دیموکراتى BDP سەردانى ویالیەتە یەکگرتوەکانى ئەمریکاى کرد. ئامانجى لە بریتیە سەردانەکەى ڕاگەیەنراوى ئەو لەپاى پشتیوانى بەدەستهێنانى ڕۆڵەدا کە کورد لە ناوچەى خۆرهەاڵتى لە تایبەتى بە دەیگێڕێت، ناوەڕاستدا دەیانەوێت باکور کوردانى کە کاتێکدا بدەن نیشان نێودەوڵەتى کۆمەڵى بۆ و ئازادى بەدەستهێنانى لەپێناوى کە لە قاڵبى مافى نەتەوەیى و دەرچوون ڕەوای��ان خەباتێکى دوو پلە هاواڵتى کردووە و هەمیشە الیەنگرى ئاشتى و توندوتیژى شەڕو دژى و پێکەوەژیان شیکردنەوەیەکى بێتو ئەگەر ب��وون. سیاسى بێالیەن لەسەر پرسی کوردى BDPلە کە دەبینین بکەین باکور لەالى ئەوەش پەکەکەدایە، سەنگەرى هیچ کەسێک دەرئەنجامێکى سەیر نیە، جێدەستى ئەمڕۆ الیەنەى ئەو چونکە لە گۆڕانکاریەکان و نەخشەى سیاسى پرسى ب��ە س��ەب��ارەت دی���ارە تورکیا هاوکارى بە پەکەکەیە بێگومان کورد پەکەکە لەسەر و الیەنانەى پارت ئەو حساب دەکرێن و لە زۆر پرسى گرنگدا عەبدوڵاڵ بزانن تاکو دەکەن چاوەڕوان ئۆجەالن سەرۆکى زیندانیکراوى پەکەکە لە زیندانەوە چ ڕێنمایى و ڕاسپاردەیەکى هەیە بۆ بارودۆخەکان و بۆ چارەسەرى

کێشەى کورد لە ئایندەدا. خ��ۆرئ��اوا دەوڵ��ەت��ان��ى بێگومان ل��ەدواى ئەمریکا دی��اری��ک��راوی��ش ب��ە ش��ۆڕش��ەک��ان��ى ب��ەه��ارى ع��ەرەب��ى و لە گ��ەورە گۆڕانکارى دروستبوونى تێڕوانینێکى بە ئێستا ناوچەکەدا، هەریەک لەناو کورد پرسی لە جیاواز ل��ەو دەوڵ��ەت��ان��ەدا دەڕوان���ن کە گەلى ک��وردی��ان ب��ەس��ەردا داب��ە ش ب��ووە، بەڵکو درکیان بەو ڕاستیە کردووە کە کۆمەڵى بۆ شەرمەزاریە مایەى ئیدى نێودەوڵەتى چاو له پشتگوێ خستنى چارەنوسى زیاتر لە )40( ملیۆن کورد نەتەوەیى گەورەترین بە کە بنوقێنێ زی��ن��دووى بێ دەوڵ��ەت��ى س��ەر زەوى بنەماو هەموو کاتێکدا لە دادەنرێت، و دەوڵ��ەت��دارى سەرەکیەکانى بناغە

خۆبەڕێوەبردنیان تێدایە.

سابیر عەبدوڵاڵ کەریم “کیم ئەمەریکایی کۆمەڵگای ئەستێرەی دایکبوونی، لە دوای لە لە دایەنگە بەجێ دەهێڵێت و لەگەڵ کارداشیان” منداڵە 5 مانگەکەی

خۆشەویستەکەی دەچێتە بازاڕکردن.ئاژانسی )دەیلی مەیل( باڵویکردۆتەوە “کیم کارداشیان / تەمەن 33 ساڵ / منداڵە 5 مانگەکەی لە یەکێک لە دایەنگەکان داناوەو لەگەڵ و چەندین بازاڕکردن دەچێتە دەستگیرانەکەی و خۆشەویست

ساتی رۆمانسی بەیەکەوە بەسەر دەبەن”.لە هاوسەرەکەی لەگەڵ کارداشیان وێنەی باڵوکردنەوەی الیەن فۆتۆگرافەرێکەوە، ئەم پرسیارەی الی میدیاکان ورژاند،

کە ئایە “کارداشیان دایکێکی باشە، یاخود نا ؟

ناوداری تورک توبا بوکوستیۆن ناسراو به له میس ئه کته ری به ده ستی دونیا سه رانسه ری له هونه ری کاری به ته نیا نه ک گه وره ی گرێبه ستی رێکالمه کانیشی به به ڵکو کردووه ، چاالکی

ئه نجامداوه به مدواییه له میس به کۆمه ڵه رێکالمێک گرێبه ستی له گه ڵ یه کێک له کۆمپانیاکانی مارکه ی ئاڵتونی ئیسپانی به ستووه و ره زامه ندی ده ربڕیوه که سیمای رێکالمی نوێی کۆمپانیایه کی به لجیکا بێت به نرخی 2 ملیۆن دۆالر و ئه مه ش دوای ئه و سه رکه تنانه ی که ئه م

کۆمپانیا ئیسپانیه به نرخێکی پێوانه یی به ده ستی هێناوه شایانی باسه که توبا بوکوستیۆن له ساڵی 2007 پێی ناوه ته جیهانی رێکالم کردن و دواتر بۆ مامه ڵه یه کی گه وره ی ژماره یه ک له

کۆمیانیاکانی تورکی و جیهانی گۆڕا..

تایبه ت ژاپ��ۆن��ی کۆمپانیاییه کی پالنێکی ئ��اوه دان��ک��ردن��ه وه ب��ه ب��واری پ��ێ��ش��ک��ه وت��ووی ئ��اش��ک��راک��رد، بۆ چاره سه رکردنی کێشه کانی وزه له ژاپۆن پشتوێنێک دروستکردنی له رێگه ی خۆرپێکدێت وزه ی له پارچه ی که 250 به پانتایی مانگ ل��ه چ��وارده وری

میل.له پرۆسه که یدا شیمیزۆ کۆمپانیای به دروستکردنی ده به ستێت پشت )ویزگه ی وه رگرتن( له سه ر زه وی بۆ کۆکردنه وه ی ئه و وزه یه ی که له مانگه وه پێیان ده گات له رێگه ی تیشکی لێزه رو که هرۆمگناسیتی، میکرۆویف شه پۆلی پێیوایه کۆمپانیاییه ئه م هه روه ها 13 ده توانێت رینگ( )لۆنا پڕۆسه ی هه زار تێراوات وزه بنێرێت، ئاماژه شی به وه کرد که به پێی هه واڵێکی رۆژنامه ی ویالیه ته به ریتانی، تیلگرافی ده یلی به درێژایی ئه مریکا یه گگرتووه کانی تێراواتی 4100 نزیکه ی 2011 ساڵی

وزه ی به رهه مهێناوه .جێی ئاماژه یه واڵتی ژاپۆن له دوای کاره ساتی تسۆنامی و کوره ی ئه تۆمی خه ڵک ناڕه زایی دووچاری فۆکۆشیما بۆته وه ، له سه ر پشت به ستن به وزه ی ئه تۆمی، هه رئه مه ش وای له ژاپۆن کرد، بیر له داهێنانێکی نائاسایی بکاته وه بۆ

لێکۆڵەران دەڵێن دەتوانرێ پێشبینی روودانی هەڵچوونی گڕکانە گەورەکان بکرێت بەر لە روودانیان بە دەیان ساڵ.

یۆنانی سانتۆرینی دوورگەی دەرهێنراوەکانی بەردییە بلوورە شیکردنەوەی دوای زەویدا ژێر لە سووتاو مادەی زۆری بڕی کۆبوونەوەی نوێ، ئامێری بەکارهێنانی بە

دۆزرایەوە کە نیشانەیە بۆ ئەگەری روودانی گڕکانەکان.ئەو گڕکانە گەورانە دەبنە هۆی دەردانی بەشێکی زۆری خۆڵەمێشی گڕکانی و گاز بۆ

گۆڕینی دۆخی کەشوهەوا بە شێوەیەکی کاتی.زاناکان گوتیان گەورەترین گڕکان لە مێژوودا دوای کۆبوونەوەی پارچەی چەندین بەرد لە شێوەی دەمی گڕکانێکدا روویان داوە و ئەو گڕکانانە لەوانەیە چەندین ساڵ بەبێ

دەنگی بمێننەوە.وێڕای زۆری ئەو توێژینەوانەی پێیان وایە زانیارییەکان و پێوانەکانی زەوی لەرزەکان ئاماژەن لەسەر ئەگەری روودانی هەڵچوونی گڕکانەکان لە ماوەی مانگێکدا، بەاڵم ئەو توێژینەوە نوێیە دەڵێ پێشبینی کردن بە روودانی گڕکانەکان دەتوانرێ بەر لە چەند

ساڵێک رووبدات.تیم دۆریتی توێژەری دیار لە زانکۆی بلیز باسکالی فەرەنسی دەڵێ کاتێک هەڵچوونی گڕکانەکان روودەدات، دەست دەکات بە ناردنی گڕی هەڵچوون و پارچەی بەرد بۆ سەر

رووی زەوی و ئەوەش نیشانەی پێشوەختە.ناوچەیە ئەو زەوی رووی هەروەها روودەدەن، زەمینلەرزە هەندێک دەڵێ هەروەها

رەنگی خۆی دەگۆڕێت، ئەمە جیا لەوەی دەرچوونی گازەکان زیاد دەکات

ئەو لە تەمەنی 6 مانگییەوە لەگەڵ دایکی پەرلەمانی دانیشتنەکانی ئامادەی سەرجەم ساڵە، 3 تەمەنی ئێستاش بووە. ئەوروپی کچی س��ی��رۆل��ی ڤیتۆریا م��ن��داڵ��ەش ئ��ەو ئەوروپا پەرلەمانی لە ئیتاڵی پەرلەمانتاری

رینزۆلییە. لیسا دایکی وەک ساڵە سێ م��اوەی ڤیتۆریا ئەوروپای پەرلەمانی بڕیارەکانی بەشداری

کردووەو بە بەڵێ و نەخێر بەشدار بووە.

نەشتەرگەری جوانکاری، باوێکی گرنگی هەیە کەسایەتییە زۆربەی تەنانەت لەم سەردەمەدا، جیهانی و ناودارەکان ئەو کارە دەکەن، دەڵێن وایە، شووتی وەکو جوانکاری نەشتەگەریی :یان دەردەچ���ێ، ج��وان و دەب��ێ بەختت یان خراپتری کاریگەریی زیاتریش پێچەوانەوە بە حاڵەتێک چەند کە دەبینن وێنانە لەم دەبێ، لە گ��ەورەی��ان سوودێکی هەندێکیان ه��ەن، بە دیکەش ئەوەی و بینیوە نەشتەرگەرییەکە

پێچەوانەوە.

تەندروستی پەیمانگای پزیشکانی نەشتەرگەرییەکی ئەنجامدانی پراگ لە سەرکەوتوو شێوەیەکی بە دەگمەنیان دەرهێنانی لە بوو بریتی کە راگەیاند لوویەکی تووشی کە نەخۆشێک دڵی دڵیدا ناوەڕاستی لە بووە شێرپەنجەیی و لە بری ئەو دوو ئامێری تایبەتیان بۆ داناوە کە بە پاتری کاردەکەن و هەمان

رۆڵی دڵ دەبینن.بەڕێوەبەری بیرکی یان پرۆفیسۆر کە نەخۆشە ئەو : گووتی پەیمانگاکە لە 70 زیاتر ماوەی ساڵە تەمەنی 37 کردەوە روونی و دەژی دڵ بەبێ رۆژە نەشدەتوانرا و دەربهێنرێ نەدەکرا کە دەستکاری بکرێت لەبەرئەوەی تەشەنەی دەکرد بۆ بەشەکانی تری دڵ و لەبەرئەوە بە باشزانرا دڵەکە دەربهێنرێت و لە بری

ئەو دوو ئامێری تایبەت دابنرێت.ئاماژەی بەوەدا کە کە ئەو رێگایە پێشتر تاقیکراوەتەوە ئەمەریکا هیوستنی لە چ��ارەس��ەری سەنتەری باشترین ک��ە نەشتەرگەرییەکە ب��ەاڵم لێیە، دڵ��ی سەرکەوتوو نەبووە، بەاڵم ئێمە هەندێک لە شێوازی نەشتەرگەرییە چاکسازیمان

ئەمەریکییەکەدا کرد.هەروەها گوتی نەخۆشەکە ماوەی 17 رۆژ دوای نەشتەرگەرییەکە لە خەوێکی بووە ئەمەش هێڵراوەتەوە، دەستکردا

هۆی الوازبوونی تەندروستی و ئێستا کار بۆ بەهێزکردنەوەی لەشی دەکرێت.

پرۆفیسۆرەکە روونی کردەوە کە ئەو دەکات خوێن پاڵنەری کاری ئامێرەی لە بری دڵ، پێشتر لە الی چەپی دڵدا دانراوە، بەاڵم ئێستا دوو ئامێر بۆ ئەو نەخۆشە دانراون بۆ ئەوەی شوێنی تەواوی دڵ بگرنەوە و ئاشکرای کرد پاڵنەری الی چەپ پاڵ بە خوێنەوە دەنێت بۆ هەموو بەشەکانی لەش لەبەرئەوە پێویستی بە الی ئامێرەکەی و هەیە زیاتر هێزێکی تا سییەکان بۆ دەنێرێت خوێن راست

ئۆکسجین وەربگرێت.پرۆفیسۆرەکە روونی کردەوە کە هیچ کەسێک لە دنیادا ناتوانێ پێشبینی ئەوە بکات مرۆڤ چەند دەتوانێ بەو شێوەیە

بژی.

له گه ڵ ئ��ه ن��ج��ام��ده ده ن، ب��ن��ی��اددان به کارهێنانی ئامێره کانی گه ڕان به دوای تایبه ت خۆری شانه ی هه روه ها وزه ، ده بێت که گونجاو ده کرێت دروس��ت

له گه ڵ که شی مانگ.ئه م ده کرێت چ��اوه ڕوان هه روه ها ئیستوا هێڵی له چوارده وری پڕۆسه یه میل 6800 به درێژایی له سه رمانگ هه میشه به شێوه یه ک ئه نجامبدرێت، و ده ب��ێ��ت ل��ه س��ه ری خ��ۆر تیشکی به به رده وامی وزه ی پێویست بۆ زه وی

ده نێرێت.

به رهه مهێنانی وزه ، کۆمپانیای شیمیزۆ پێش کاره ساتی کوره ی فۆکۆشیما ئه م پڕۆسه یه ی ئاماده کردبوو، به اڵم به هۆی قه یرانی وزه که له ئێستادا واڵتی ژاپۆن تێیدا ده په ڕێت ئه م پڕۆسه یه ی هێنایه

ئاراوه .ه���ه روه ه���ا ک��ۆم��پ��ان��ی��ای ن��اوب��راو ب���ڕی ت��ێ��چ��وون��ی ئ���ه م پ��ڕۆس��ه ی��ه ی له گه ڵ پێیوایه به اڵم ئاشکرانه کردوه ، بوونی بڕی دارایی پێویست ده توانرێت به م ده ست 2035 ساڵی له سه ره تای پڕۆسه ی ڕۆب��ۆت��ه ک��ان کاره بکرێت،

ساتە رۆمانسییەکانی “کیم کارداشیان” و خۆشەویستەکەی

گرێبه ستێکی نوێ به نرخێکی زۆر

70 رۆژ بێ دڵ ژیاژاپۆن سه رقاڵی به رهه مهێنانی وزه یه له سه ر مانگ

بچوکترین پەرلەمانتاری ئەوروپا پێشبینی گڕکانە گەورەکان دەکرێت

نەشتەرگەریی جوانکاری لە نێوان سوود و زیاندا