Regio ActieDiffuse bronnenLocaties rwzi’s en bedrijven

Reinaldo Peñailillo Breinaldo.penailillo@deltares.nl2 juli 2009

Waarom een Regio Actie?

• Behoefte aan een validatie en/of verbeterslag van de landelijke emissieschattingen

• Samenwerking met waterbeheerders

• regionale informatie

• Start 2008: Actie Diffuse bronnen• 2009: Locaties lozingen van rwzi’s en bedrijven

Regio Actie Diffuse Bronnen

Doelstellingen

• verzamelen, inventariseren en analyseren van regionaal informatie over (diffuse) emissiebronnen naar water en riool

• inventariseren van vragen en problemen die waterschappen en Regionale Diensten hebben mbt emissierapportages en stofstroomanalyses

• intensiveren van contacten met ‘regionale waterpartners’

Uitgevoerd door Deltares en Witteveen+Bos

Fase 1: Inventarisatie studies en informatie

Fase 2: Analyse verzamelde materiaal

Inventarisatie

• Deltares, Waterdienst en TNO: 5 studies• Waterschappen en Regionale Diensten: 52 studies• Hydrotheek

• Zoekcriteria: emissie of bron, vanaf 2000: 68 studies (357)

• Niet geselecteerd:> Niet over emissies naar water of riool> Metingen en geen directe koppeling met bron> Beleidstudies> Ruimtelijk niet representatief> Effluent rwzi voor bekende stoffen

• STOWA 12 studies• Symposium ER 4 studies

Reactie waterbeheerders

• Grootte van bronnen

• Overschatting van emissie van recreatievaart (Groot Salland)> weinig recreatievaart in gebied van GS, toch grote post in ER > WS standaard post verwijdert> Mogelijke fout bij regionalisatie

• Overschatting van koperemissie van bovenleidingen> Geen verhoogde koperwaarden in spoorsloot bij Staphorst (Groot Salland)

• Rioolstelsels in het systeem in 2001 verkeerd aangesloten op rwzi (Groot Salland)

• STONE niet voor uitspoeling van nutriënten (Delfland)> niet goed afgeregeld in regionale toepassingen> ongeschikt voor scenarioanalyse> gebruik van kentallen uit waternood / nutrical

• Onderschatting emissie van glastuinbouw (Delfland)> Eigen schatting hoger dan in ER> Emissie naar teelt en/of teeltwijze moeten worden ingedeeld

Reactie waterbeheerders (2)

• Wensen

• Onderscheid emissies van zomer- en winterhalfjaar (Rijn& IJssel)

• Inzicht in bron inlaat en nalevering uit waterbodem (Delfland)

• Applicatie niet altijd even gebruiksvriendelijk (Zuiderzeeland)

• Communicatie probleem: jacht en sportvisserij in hoofdgroep landbouw (Groot Salland)

• Emissie N,P uit landbouw en natuur apart zichtbaar (Groot Salland)

• Schaalgrootte van systeem sluit niet aan op waterlichamen > gegevens betrekking op meerdere waterlichamen (Vallei en Eem)

• Waterschappen willen meedenken bij validatieslag> aanvullende meetinformatie in oppervlaktewater, waterbodem en

effluent> Rijn&IJssel gaat effecten van maatregelen op uitspoeling van

nutriënten en zware metalen uit landbouwgronden monitoren

Analyse verzamelde materiaal

• Categorieën

• nieuwe stoffen 10 studies

• nieuwe bronnen 23 studies

• kwaliteitsverbetering van de huidige data 105 studies

• verbetering van de regionalisatie 3 studies

Analyse studies Nieuwe stoffen

Geneesmiddelen en hormonen• Beperkt aantal kan worden gemeten (12%)• Concentraties laag tot erg laag • Groot gebrek aan gegevens voor emissieschatting • Veel van deze stoffen niet in waterkwaliteitsbesluit• Conclusies: nog niet opnemen in ER

Gewasbeschermingsmiddelen• Aantal stoffen in ER• Factsheets ‘Atmosferische Depositie’

• Endosulfan gerapporteerd

• Chloorfenfivos, dichloorvos, heptachloor en MCPA genoemd

• Chloorthalonil, pirimicarb, parathion-ethyl en triallaat wel in ER• Conclusies: meer onderzoek nodig

Analyse studies Nieuwe Bronnen

RWS-objecten - smeermiddelen• Lastig om probleemstoffen te identificeren en te relateren aan bouwwerken• ER: binnenscheepvaart → bron van minerale olie• Conclusie: niet opnemen in ER

Vullen en reiniging van spuitmachine - gewasbeschermingsmiddelen• Locale MTR-overschrijding• Grotere kans emissies naar riool bij extern reinigen • Conclusie: nog niet opnemen in ER

Gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen• ER: emissies glyfosaat, diuron en simazine door afspoeling van verhardingen (EF 50%)• Kempenaar et al. (2007) en Withagen et al. (2004) → lagere EF 2%• Conclusie: Vebeteringspunt voor ER

UV-filters in zonnebrandcrèmes• Informatie en metigen uit Duitsland

• niet representatief voor ondiepe meertjes in NL• Conclusie: niet opnemen in ER

Analyse studies Nieuwe Bronnen (2)

Uit- en afspoeling N, P van sportvelden• N vastgelegd → N-uitspoeling gering, metigen zeggen iets anders • Ondergrond relatief arm en planten nemen P op • Conclusie: meer onderzoek nodig

Grondwater• Relevante bijdrage in gebieden (bv. Noord en Zuid Limburg)• ER: uit- en afspoeling N&P en metalen vanuit landbouw en natuurbodems• Wens: apart overzicht van diepe en ondiepe grondwaterbijdrage in ER

Nalevering uit waterbodem• ER gaat om primaire bronnen en verontreinigde waterbodem is een secundaire bron• Conclusie: niet opnemen

Aanvoeren rivieren buitenland: Glyfosaat in de Maas• Nog steeds relevante buitenlandse aanvoer• Conclusie: opnemen in ‘Aanvoer rivieren buitenland’

2009 Locaties rwzi’s en bedrijven

• 9 reacties van waterschappen

• Waterschap Brabantse Delta

• Gegevens in 2004 aangeleverd, niet verwerkt

• Waterschap Groot Salland

• Wijzen deze gegevens (van bedrijven) over de jaren heen?

• Worden verbeteringen doorverwerkt naar gegevens van (ijk)jaren?

• Is het eventueel mogelijk bedrijfsgegevens vanaf circa 1998 te bekijken?

• Waterschap Roer en Overmaas

• Rwzi aan verkeerd afstroomgebied toegekend

> hemelsbreed dichter bij rwzi of lozing naar ander stroomgebied

• RWZI's die lozen op Rijkswater niet toegerekend aan Rijkswater