Regional state aid

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΕπιτροπή

Βρυξέλλες, XXX

[…] (2012) XXX σχέδιο

Έγγραφο των υπηρεσιών της ΓΔ Ανταγωνισμού που περιλαμβάνει σχέδιο κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2014-2020

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή3

1.Πεδίο εφαρμογής και ορισμοί4

1.1.Πεδίο εφαρμογής των περιφερειακών ενισχύσεων4

1.2.Ορισμοί7

2.Κοινοποιήσιμη9

2.1.Καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων που στοχεύουν σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας10

2.2.Μεμονωμένη επενδυτική ενίσχυση που υπερβαίνει το όριο κοινοποίησης10

2.3.Μεμονωμένη επενδυτική ενίσχυση που (ενδεχομένως) συνδέεται με την παύση ίδιας ή παρεμφερούς δραστηριότητας στον ΕΟΧ10

2.4.Καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων λειτουργίας11

3.Εκτίμηση της συμβατοτητασ των περιφερειακων ενισχυσεων11

3.1.Συμβολή στην επίτευξη ενός κοινού στόχου12

3.1.1.Γενικοί όροι13

3.1.2.Μεμονωμένες επενδυτικές ενισχύσεις14

3.1.3.Καθεστώτα ενισχύσεων λειτουργίας15

3.2.Μη επίτευξη του στόχου της δίκαιης μεταχείρισης εκ μέρους της αγοράς16

3.3.Καταλληλότητα των περιφερειακών ενισχύσεων16

3.3.1.Καταλληλότητα μεταξύ εναλλακτικών μέσων πολιτικής16

3.3.2.Καταλληλότητα μεταξύ εναλλακτικών μέσων ενισχύσεων17

3.4.Δημιουργία κινήτρων17

3.4.1.Γενικοί όροι17

3.4.2.Μεμονωμένες επενδυτικές ενισχύσεις19

3.4.3.Καθεστώτα ενισχύσεων λειτουργίας19

3.5.Αναλογικότητα της ενίσχυσης/ περιορισμός της ενίσχυσης στο ελάχιστο20

3.5.1.Γενικοί όροι20

3.5.2.Μεμονωμένες επενδυτικές ενισχύσεις23

3.5.3.Ενισχύσεις λειτουργίας23

3.6.Αρνητικές επιπτώσεις24

3.6.1.Γενικά ζητήματα24

3.6.2.Καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων25

3.6.3.Μεμονωμένες επενδυτικές ενισχύσεις26

3.6.4.Καθεστώτα ενισχύσεων λειτουργίας28

3.7.Διαφάνεια28

–3.7.1. Καθεστώτα28

–3.7.2. Μεμονωμένες ενισχύσεις28

4.Αξιολόγηση29

5.Χάρτες περιφερειακων ενισχυσεων29

5.1.Πληθυσμιακή κάλυψη επιλέξιμη για περιφερειακές ενισχύσεις29

5.2.Η παρέκκλιση του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α)30

5.3.Η παρέκκλιση του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ)31

5.3.1.Προκαθορισμένες περιοχές «γ»31

5.3.2.Μη προκαθορισμένες περιοχές «γ»32

5.4.Μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης που ισχύουν για επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα35

5.4.1.Μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης σε περιοχές «α»35

5.4.2.Μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης σε περιοχές «γ»35

5.5.Κοινοποίηση και δήλωση συμβατότητας35

5.6.Τροποποιήσεις36

5.6.1.Πληθυσμιακό απόθεμα36

5.6.2.Ενδιάμεση επανεξέταση των περιοχών «γ»36

6.Έναρξη και διάρκεια ισχύος37

7.Επανεξέταση38

Εισαγωγή

1. Βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) και του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), οι κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης ορισμένων μειονεκτικών περιοχών της ΕΕ είναι δυνατόν να χαρακτηρισθούν από την Επιτροπή συμβατές με την εσωτερική αγορά[footnoteRef:2]. Οι ενισχύσεις αυτές είναι γνωστές ως κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα. [2: Οι επιλέξιμες για περιφερειακή κρατική ενίσχυση περιοχές δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ, που κοινά αναφέρονται ως περιοχές «α», τείνουν να είναι οι περισσότερο μειονεκτούσες περιοχές εντός της ΕΕ από απόψεως οικονομικής ανάπτυξης. Οι επιλέξιμες για περιφερειακή κρατική ενίσχυση περιοχές δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ, που αναφέρονται ως περιοχές «γ», τείνουν επίσης να είναι μειονεκτούσες πλην όμως σε μικρότερο βαθμό. ]

2. Ο στόχος της γεωγραφικής ανάπτυξης διακρίνει τις περιφερειακές ενισχύσεις από τις άλλες μορφές ενισχύσεων, όπως οι ενισχύσεις για έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία, απασχόληση, κατάρτιση ή το περιβάλλον, οι οποίες επιδιώκουν άλλους στόχους κοινού ενδιαφέροντος σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ, [αν και ορισμένες φορές με υψηλότερα ποσοστά ενισχύσεων στις μειονεκτικές περιοχές ως αναγνώριση των ιδιαίτερων δυσχερειών που αντιμετωπίζουν[footnoteRef:3].] [3: [Τα περιφερειακά συμπληρώματα των ενισχύσεων αυτής της μορφής δεν θεωρούνται περιφερειακές ενισχύσεις.]]

3. Η περιφερειακή ενίσχυση μπορεί να διαδραματίσει αποτελεσματικό ρόλο μόνον εφόσον χρησιμοποιείται με φειδώ και αναλογικά και συγκεντρώνεται στις πλέον μειονεκτούσες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, τα επιτρεπόμενα ανώτερα όρια της ενίσχυσης πρέπει να αντικατοπτρίζουν τη σχετική σοβαρότητα των προβλημάτων που πλήττουν την ανάπτυξη των οικείων περιοχών. Επιπλέον, τα πλεονεκτήματα της ενίσχυσης από απόψεως ανάπτυξης μιας λιγότερο ευνοημένης περιφέρειας πρέπει να αντισταθμίζουν τις προκύπτουσες στρεβλώσεις των όρων ανταγωνισμού[footnoteRef:4]. Το βάρος που δίνεται στα πλεονεκτήματα της ενίσχυσης ενδέχεται να ποικίλλει ανάλογα με την εφαρμοζόμενη παρέκκλιση έτσι ώστε να μπορεί να γίνεται αποδεκτή μεγαλύτερη στρέβλωση του ανταγωνισμού στην περίπτωση των πλέον μειονεκτουσών περιοχών που καλύπτονται από το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) σε σχέση με εκείνες του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ)[footnoteRef:5]. [4: Βλ. σχετικά την απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση 730/79, Philip Morris [1980], Συλλογή 2671, σκέψη 17 και στην υπόθεση C-169/95, Ισπανία κατά Επιτροπής [1997], Συλλογή I-148, σκέψη 20.] [5: Βλ. σχετικά την απόφαση του Πρωτοδικείου στην υπόθεση T-380/94, AIUFFASS και AKT κατά Επιτροπής [1996], Συλλογή II-2169, σκέψη 54.]

4. Πρωταρχικός στόχος του ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων στον τομέα των περιφερειακών ενισχύσεων είναι να επιτραπούν οι ενισχύσεις περιφερειακής ανάπτυξης, διασφαλίζοντας παράλληλα ίσους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών, ιδίως με την αποφυγή ανταγωνισμού επιδοτήσεων στον οποίο ενδέχεται να επιδοθούν τα κράτη μέλη στην προσπάθειά τους να προσελκύσουν ή να διατηρήσουν επιχειρηματικές δραστηριότητες σε μειονεκτικές περιοχές της ΕΕ, καθώς και ο περιορισμός στο ελάχιστο απαραίτητο των επιπτώσεων των περιφερειακών ενισχύσεων στο εμπόριο και τον ανταγωνισμό.

5. Στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, η Επιτροπή καθορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι περιφερειακές ενισχύσεις μπορεί να χαρακτηρίζονται συμβατές με την εσωτερική αγορά και ορίζει τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των περιοχών που πληρούν τους όρους του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) ΣΛΕΕ.

6. Οι περιφερειακές ενισχύσεις μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης μειονεκτικών περιοχών μόνο όταν στοχεύουν ορισμένες περιοχές[footnoteRef:6] και όταν χορηγούνται ως κίνητρο για πρόσθετες επενδύσεις ή οικονομική δραστηριότητα στις περιοχές αυτές. Σε ορισμένες, πολύ λίγες και σαφώς προσδιορισμένες περιπτώσεις, τα προβλήματα μιας περιφέρειας όσον αφορά την προσέλκυση ή τη διατήρηση της οικονομικής δραστηριότητας ενδέχεται να είναι τόσο σοβαρά ή μόνιμα, ώστε οι επενδυτικές ενισχύσεις να μην είναι επαρκείς από μόνες τους για να επιτρέψουν την ανάπτυξη της περιοχής αυτής. Στις περιπτώσεις αυτές και μόνο, οι περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις είναι δυνατόν να συμπληρώνονται με ενισχύσεις λειτουργίας που δεν συνδέονται με μια επένδυση[footnoteRef:7]. [6: Κάθε κράτος μέλος δύναται να προσδιορίσει τις περιοχές αυτές σε έναν χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, με βάση τους όρους που προβλέπονται στην ενότητα 5.] [7: Για τους ορισμούς των εννοιών αυτών βλ. παράγραφο 16 στοιχεία ια) και ιστ). ]

7. Στην ανακοίνωσή της για τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις της 8ης Μαΐου 2012[footnoteRef:8], η Επιτροπή ανακοίνωσε τρεις στόχους για τον εκσυγχρονισμό του ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων: [8: COM/2012/0209 τελικό.]

α)την προώθηση της βιώσιμης, έξυπνης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης σε μια ανταγωνιστική εσωτερική αγορά·

β)την εστίαση του εκ των προτέρων ελέγχου της Επιτροπής στις υποθέσεις με τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην εσωτερική αγορά και συγχρόνως την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στην επιβολή της νομοθεσίας περί κρατικών ενισχύσεων·

γ)την απλούστευση των κανόνων και την επιτάχυνση της διαδικασίας λήψης των αποφάσεων.

8. Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση ζητούσε την υιοθέτηση μιας κοινής προσέγγισης ως προς την αναθεώρηση των διαφόρων κατευθυντήριων γραμμών και πλαισίων, η οποία θα βασίζεται στην ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς, στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών μέσω της καλύτερης συμβολής των κρατικών ενισχύσεων στους στόχους κοινών ενδιαφερόντων, τον αυστηρότερο έλεγχο στη δημιουργία κινήτρων, του περιορισμό της ενίσχυσης στο ελάχιστο απαιτούμενο και των δυνητικών αρνητικών επιπτώσεων των ενισχύσεων στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές.

1. Πεδίο εφαρμογής και ορισμοί1.1. Πεδίο εφαρμογής των περιφερειακών ενισχύσεων

9. Οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν την τάση να επηρεάζονται λιγότερο σε σχέση με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)[footnoteRef:9] από τα περιφερειακά μειονεκτήματα όσον αφορά την πραγματοποίηση επενδύσεων ή τη διατήρηση της οικονομικής δραστηριότητας σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές. Καταρχάς, οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν ευκολότερα να αντλήσουν κεφάλαια και πιστώσεις από τις παγκόσμιες αγορές, ενώ η περιορισμένη προσφορά χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών σε μια συγκεκριμένη μειονεκτούσα περιοχή αποτελεί μικρότερο πρόβλημα για αυτές. Οι επενδύσεις των μεγάλων επιχειρήσεων μπορούν να δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακας οι οποίες μειώνουν το αρχικό κόστος που σχετίζεται με τον τόπο εγκατάστασης και, από πολλές απόψεις, δεν είναι συνδεδεμένες με την περιφέρεια στην οποία πραγματοποιείται η επένδυση. Δεύτερον, οι μεγάλες επιχειρήσεις που πραγματοποιούν επενδύσεις διαθέτουν συνήθως σημαντική διαπραγματευτική ισχύ έναντι των αρχών, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε χορήγηση ενισχύσεων χωρίς τη δέουσα αιτιολόγηση. Τέλος, οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι πιθανότερο να αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στην οικεία αγορά και, επομένως, η επένδυση για την οποία χορηγείται η ενίσχυση μπορεί να μεταβάλλει τους όρους ανταγωνισμού στην εν λόγω αγορά. Επομένως, ενδέχεται να μην διασφαλίζονται η δημιουργία κινήτρων και η αναλογικότητα των ενισχύσεων αυτών, με αποτέλεσμα να σημειώνονται σημαντικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. [9: Όπως ορίζεται στη σύσταση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003, σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων (ΕΕ L 124 της 20.5.2003, σ. 36).]

10. Λαμβανομένων υπόψη των δυνητικά μεγάλων στρεβλωτικών επιπτώσεων, οι περιφερειακές ενισχύσεις δεν δύναται να χορηγούνται σε μεγάλες επιχειρήσεις για τις επενδύσεις τους σε περιοχές που είναι επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ. Επιπλέον, οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν μπορούν να λαμβάνουν ενισχύσεις λειτουργίας ακόμα και σε περιφέρειες που είναι επιλέξιμες για ενίσχυση δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ. Οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν, ωστόσο, να λαμβάνουν ενισχύσεις λειτουργίας σε εξόχως απόκεντρες περιοχές βάσει του ορισμού του άρθρου 349 της ΣΛΕΕ και σε αραιοκατοικημένες περιοχές σύμφωνα με τον ορισμό στην παράγραφο 144 στοιχείο β) των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών.

11. Οι περιφερειακές ενισχύσεις δεν μπορούν να χορηγούνται σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις σχετικά με τη διάσωση και αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων[footnoteRef:10]. [10: ΕΕ C 244 της 1.10.2004, σ.2. Όπως εξηγείται στην παράγραφο 20 των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών, δεδομένου ότι κινδυνεύει η ίδια η ύπαρξή της, μια προβληματικής επιχείρηση δεν μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλο όχημα για την προώθηση άλλων στόχων δημόσιας τάξης έως ότου διασφαλιστεί η βιωσιμότητά της.]

12. Οι περιφερειακές ενισχύσεις στους τομείς του άνθρακα[footnoteRef:11], του χάλυβα[footnoteRef:12] και των συνθετικών ινών[footnoteRef:13] δεν χαρακτηρίζονται ως συμβατές με την εσωτερική αγορά. [11: Ως «άνθρακας» νοείται ο άνθρακας υψηλής, μέσης και χαμηλής ποιότητας των κατηγοριών Α και Β, σύμφωνα με το διεθνές σύστημα κωδικοποίησης ανθράκων της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών. ] [12: Όπως ορίζεται στο παράρτημα IV.] [13: Όπως ορίζεται στο παράρτημα IV.]

13. Ενισχύσεις λειτουργίας δεν μπορούν να χορηγηθούν σε επιχειρήσεις των οποίων η κύρια δραστηριότητα εμπίπτει στον τομέα ΙΑ «χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες» της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων της NACE αναθ. 2[footnoteRef:14] ή σε επιχειρήσεις που εκτελούν ενδοομιλικές δραστηριότητες και των οποίων η κύρια δραστηριότητα εμπίπτει στις κλάσεις 70.10 «Δραστηριότητες κεντρικών γραφείων» ή 70.22 «Δραστηριότητες παροχής επιχειρηματικών συμβουλών και άλλων συμβουλών διαχείρισης» της NACE αναθ. 2. [14: Όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1893/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2006 για τη θέσπιση της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE – αναθεώρηση 2 και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3037/90 του Συμβουλίου, καθώς και ορισμένων κανονισμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικών με ειδικούς στατιστικούς τομείς (ΕΕ L 393 της 30.12.2006, σ. 1). Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 973/2007 της 20ής Αυγούστου 2007, για τροποποίηση ορισμένων κανονισμών ΕΚ που αφορούν ειδικούς στατιστικούς τομείς και εκδόθηκαν για την εφαρμογή της στατιστικής ονοματολογίας των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE αναθεώρηση 2 (ΕΕ L 216 της 21.8.2007, σ. 10).]

14. Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές εφαρμόζονται στις περιφερειακές ενισχύσεις που χορηγούνται σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας[footnoteRef:15], εκτός από τους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας[footnoteRef:16], της γεωργίας[footnoteRef:17] και των μεταφορών[footnoteRef:18] οι οποίοι υπόκεινται σε ειδικούς κανόνες που θεσπίζονται με συγκεκριμένες νομοθετικές πράξεις, οι οποίες ενδέχεται να παρεκκλίνουν εν όλω ή εν μέρει από τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές. [15: Μετά τη λήξη ισχύος στις 31 Δεκεμβρίου 2013 του πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία (ΕΕ C 364 της 14.12.2011, σ. 9), οι περιφερειακές ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία καλύπτονται από τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές. ] [16: Όπως καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 104/2000 του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 1999 για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (ΕΕ L 17 της 21.1.2000, σ. 22).] [17: Δηλαδή την πρωτογενή παραγωγή, μεταποίηση και εμπορία των γεωργικών προϊόντων που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι της ΣΛΕΕ. ] [18: Δηλαδή εναέριες μεταφορές, θαλάσσιες μεταφορές, οδικές μεταφορές, σιδηροδρομικές μεταφορές και εσωτερικές πλωτές μεταφορές.]

15. Οι υποδομές ευρυζωνικών δικτύων, οι υποδομές που σχετίζονται με την ενέργεια και το περιβάλλον και οι υποδομές ΕΑΚ μπορούν να επωφεληθούν από τις περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις εφόσον, πέραν των προϋποθέσεων των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών για τις περιφερειακές ενισχύσεις, συμμορφώνονται με τις ειδικές προϋποθέσεις που αναφέρονται κατωτέρω. Στην περίπτωση των υποδομών ευρυζωνικών δικτύων: i) η ενίσχυση μπορεί να χορηγηθεί μόνο σε περιοχές όπου δεν είναι διαθέσιμες ανάλογες υποδομές[footnoteRef:19] ii) τα δίκτυα για τα οποία χορηγείται η ενίσχυση πρέπει να παρέχουν πρόσβαση σε επίπεδο χονδρικής σε όλους τους τρίτους φορείς αδιακρίτως και iii) ο αποδέκτης της ενίσχυσης επιλέγεται βάσει διαδικασίας υποβολής προσφορών, σύμφωνα με την παράγραφο 78 στοιχεία γ) και δ) των κατευθυντήριων γραμμών για τις ευρυζωνικές επικοινωνίες[footnoteRef:20]. [Στην περίπτωση των ενεργειακών υποδομών, το φάσμα των επιλέξιμων δαπανών για επενδύσεις που συνδέονται με την παραγωγή ενέργειας θα αποτελέσει αντικείμενο διαβουλεύσεων για τις κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος και διαβουλεύσεων για την επάρκεια παραγωγής, τους μηχανισμούς διασφάλισης επαρκούς ισχύος στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Το ίδιο ισχύει για τον ορισμό των όρων συμβατότητας στον ενεργειακό τομέα. Οι σχετικές πρόσθετες προϋποθέσεις για την περιβαλλοντική υποδομή ή την ΕΚΑ που αντιστοιχεί σε ορισμένους από τους βασικούς στόχους των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος και των κατευθυντήριων γραμμών ΕΚΑ θα ενσωματωθούν στο σχέδιο κειμένου των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών για τις περιφερειακές κρατικές ενισχύσεις μόλις σημειωθεί επαρκής πρόοδος στις συζητήσεις επί των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών.] [19: Σύμφωνα με την παράγραφο 51 των κατευθυντήριων γραμμών για τις ευρυζωνικές επικοινωνίες, το επιχορηγούμενο δίκτυο πρέπει να διασφαλίζει μια «ουσιαστική αλλαγή» όσον αφορά τη διαθεσιμότητα ευρυζωνικών συνδέσεων στην οικεία περιοχή, ήτοι το επιχορηγούμενο δίκτυο πρέπει να δημιουργεί σημαντικές νέες δυνατότητες στην αγορά από πλευράς διαθεσιμότητας ευρυζωνικών υπηρεσιών και δυναμικότητας, ταχυτήτων και ανταγωνισμού. To επιχορηγούμενο δίκτυο συγκρίνεται με το υφιστάμενο καθώς και με συγκεκριμένα σχέδια ανάπτυξης δικτύων σύμφωνα με την παράγραφο 63 των κατευθυντήριων γραμμών για τα ευρυζωνικά δίκτυα [Ανακοίνωση της Επιτροπής Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις όσον αφορά την ταχεία ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων [C(2012)9609] [η παραπομπή στην ΕΕ πρόκειται να περιληφθεί μόλις δημοσιευθούν οι κατευθυντήριες γραμμές].] [20: Ανακοίνωση της Επιτροπής Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις όσον αφορά την ταχεία ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων [C(2012)9609].]

1.2. Ορισμοί

16. Για τους σκοπούς των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών, ισχύουν οι εξής ορισμοί:

α)ως περιοχές «α» και περιοχές «γ» νοούνται οι περιοχές εκείνες που καθορίζονται στον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) της ΣΛΕΕ∙

β)ως «ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης» νοείται η ημερομηνία κατά την οποία το κράτος μέλος ανέλαβε νομική δέσμευση να χορηγήσει την ενίσχυση, την οποία μπορεί κανείς να επικαλεσθεί ενώπιον εθνικού δικαιοδοτικού οργάνου·

γ)ως «ενίσχυση ad hoc» νοείται η μεμονωμένη ενίσχυση που δεν χορηγείται βάσει καθεστώτος ενισχύσεων·

δ)ως «ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης» (ΑΙΕ) νοείται η προεξοφλημένη αξία κάθε ενίσχυσης εκφραζόμενη ως ποσοστό προεξοφλημένης αξίας των επιλέξιμων δαπανών. Το ΑΙΕ υπολογίζεται τη στιγμή της χορήγησης της ενίσχυσης βάσει του επιτοκίου αναφοράς που ισχύει τη δεδομένη ημερομηνία·

ε)ως «επιλέξιμες δαπάνες» νοούνται, για τους σκοπούς των επενδυτικών ενισχύσεων, οι επενδυτικές ή μισθολογικές δαπάνες

στ)ως «επενδυτικές ενισχύσεις» νοούνται οι ενισχύσεις που χορηγούνται για αρχική επένδυση·

ζ)οι «επενδυτικές δαπάνες» περιλαμβάνουν τα υλικά και άυλα περιουσιακά στοιχεία που συνιστούν μέρος αρχικής επένδυσης

η)ως «υλικά περιουσιακά στοιχεία» νοούνται τα περιουσιακά στοιχεία που σχετίζονται με τη γη, τα κτίρια και τη μονάδα παραγωγής, τα μηχανήματα και τον εξοπλισμό. Σε περίπτωση που η οικονομική δραστηριότητα του δικαιούχου εμπίπτει στον τομέα των μεταφορών, τότε τα κινητά περιουσιακά στοιχεία δεν θεωρούνται επιλέξιμες δαπάνες·

θ)ως «άυλα περιουσιακά στοιχεία» νοούνται τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτώνται με μεταφορά τεχνολογίας, όπως δικαιώματα ευρεσιτεχνίας, άδειες εκμετάλλευσης, τεχνογνωσία ή μη νομικά κατοχυρωμένες τεχνικές γνώσεις

ι)ως «μισθολογικές δαπάνες» νοείται το συνολικό ποσό που πράγματι επιβαρύνει τον δικαιούχο της ενίσχυσης όσον αφορά τις σχετικές θέσεις απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων των ακαθάριστων αποδοχών προ φόρων και των υποχρεωτικών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης στη διάρκεια μιας καθορισμένης χρονικής περιόδου·

ια)ως «αρχική επένδυση» νοείται:

επένδυση σε υλικά και άυλα περιουσιακά στοιχεία και η οποία σχετίζεται με: 1) τη δημιουργία νέας εγκατάστασης 2) την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας υφιστάμενης εγκατάστασης 3) τη διαφοροποίηση της παραγωγής υφιστάμενης εγκατάστασης σε προϊόντα τα οποία δεν παράγονταν προηγουμένως από την εγκατάσταση ή 4) τη θεμελιώδη αλλαγή στη συνολική παραγωγική διαδικασία υφιστάμενης εγκατάστασης, ή∙

την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων που συνδέονται άμεσα με μια εγκατάσταση υπό την προϋπόθεση ότι η εγκατάσταση έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει εάν δεν είχε αγορασθεί, και η οποία αγοράζεται από επενδυτή ο οποίος δεν συνδέεται με τον πωλητή. Η απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης δεν χαρακτηρίζεται ως αρχική επένδυση.

ιβ)ως «μεγάλο επενδυτικό σχέδιο» νοείται η αρχική επένδυση με επιλέξιμες δαπάνες άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ, υπολογιζόμενες με τις τιμές και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ισχύουν κατά τον χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης

ιγ)ως «μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης» νοούνται τα ποσοστά που προβλέπονται στην υποενότητα 5.4 και αντικατοπτρίζονται στον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, τα οποία πρόκειται να εφαρμόζονται στις επιλέξιμες δαπάνες.

ιδ)ως «δημιουργία θέσεων απασχόλησης» νοείται η καθαρή αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων που απασχολούνται άμεσα σε συγκεκριμένη εγκατάσταση σε σύγκριση με τον μέσο όρο κατά τους 12 προηγούμενους μήνες. Ως εκ τούτου, οι θέσεις εργασίας που χάνονται κατά τη διάρκεια της εν λόγω δωδεκάμηνης περιόδου πρέπει να αφαιρούνται από τον εμφανή αριθμό των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου.

ιε)ως «αριθμός εργαζομένων» νοείται ο αριθμός των ετήσιων μονάδων εργασίας (ΕΜΕ), δηλαδή ο αριθμός των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης που έχουν εργασθεί κατά τη διάρκεια ενός έτους. Άτομα που εργάζονται με μερική απασχόληση και απασχολούνται σε εποχικές εργασίες θα υπολογίζονται ως κλάσμα των ΕΜΕ∙

ιστ)ως «ενισχύσεις λειτουργίας» νοούνται οι ενισχύσεις για τη μείωση των τρεχουσών δαπανών μιας επιχείρησης που δεν σχετίζονται με την αρχική επένδυση. Σε αυτές περιλαμβάνονται κατηγορίες δαπανών όπως οι δαπάνες προσωπικού, υλικών, υπηρεσιών που ανατίθενται σε τρίτους, επικοινωνίας, ενέργειας, συντήρησης, μισθωμάτων, διοίκησης, κ.λπ., αλλά δεν περιλαμβάνει αποσβέσεις και έξοδα χρηματοδότησης εφόσον αυτά έχουν περιληφθεί στις επιλέξιμες δαπάνες κατά τη χορήγηση της περιφερειακής επενδυτικής ενίσχυσης. Οι ενισχύσεις λειτουργίας μπορούν να βασίζονται σε πραγματικές δαπάνες, αλλά μπορεί να χορηγούνται υπό τη μορφή περιοδικών δόσεων για την κάλυψη των αναμενόμενων δαπανών (περιοδικά εφάπαξ ποσά).

ιζ)ως «χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων» νοείται ο κατάλογος των περιοχών που έχουν οριστεί από ένα κράτος μέλος σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και έχουν λάβει την έγκριση της Επιτροπής.

ιη)ως «προσαρμοσμένο ποσό ενίσχυσης» νοείται το επιτρεπόμενο ανώτατο ποσό ενίσχυσης για ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο που υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο: ανώτατο ποσό ενίσχυσης = R x (50 + 0.50 × B + 0.34 × C), όπου R είναι η ανώτατη επιτρεπόμενη ένταση ενίσχυσης στην οικεία περιοχή, εξαιρουμένης της αυξημένης έντασης ενίσχυσης για τις ΜΜΕ, Β η επιλέξιμη δαπάνη μεταξύ 50 και 100 εκατομμυρίων ευρώ, και C η επιλέξιμη δαπάνη μεταξύ 100 και 500 εκατομμυρίων ευρώ[footnoteRef:21]. Η κλίμακα παρουσιάζεται κατωτέρω: [21: Οι υπολογισμοί γίνονται βάσει των επίσημων συναλλαγματικών ισοτιμιών κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης ή, στην περίπτωση ενίσχυσης υποκείμενης σε ατομική κοινοποίηση, κατά την ημερομηνία κοινοποίησης. ]

Επιλέξιμες δαπάνες

Χαμηλότερη ένταση ενίσχυσης

Έως 50 εκατομμύρια ευρώ

100 % του περιφερειακού ανώτατου ορίου

Για το μέρος μεταξύ 50 και 100 εκατομμυρίων ευρώ

50 % του περιφερειακού ανώτατου ορίου

Για το μέρος μεταξύ 100 και 500 εκατομμυρίων ευρώ

34 % του περιφερειακού ανώτατου ορίου

ιθ)ως «ενιαίο επενδυτικό σχέδιο» νοείται κάθε αρχική επένδυση στην οποία προβαίνει ο ίδιος δικαιούχος (σε επίπεδο ομίλου) σε περίοδο τριών ετών από την ημερομηνία έναρξης των εργασιών για άλλη ενισχυόμενη επένδυση στην ίδια περιοχή NUTS 3.

κ)ως «έναρξη των εργασιών» νοείται είτε η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών για την επένδυση είτε η πρώτη επίσημη δέσμευση της επιχείρησης για την παραγγελία εξοπλισμού ή άλλη δέσμευση που καθιστά την επένδυση μη αναστρέψιμη, ανάλογα με το ποια ενέργεια λαμβάνει χώρα πρώτη χρονικά. Οι προπαρασκευαστικές εργασίες, όπως η απόκτηση αδειών και η διεξαγωγή προκαταρκτικών μελετών σκοπιμότητας, δεν θεωρούνται έναρξη των εργασιών.

κα)ως «ΜΜΕ» νοούνται οι επιχειρήσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στη σύσταση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003 σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων[footnoteRef:22]. [22: ΕΕ L 124 της 20.5.2003, σ. 36.]

2. Κοινοποιήσιμεσ περιφερειακέσ ενισχυσεις

17. Κατ’ αρχήν, τα κράτη μέλη οφείλουν να κοινοποιούν περιφερειακές ενισχύσεις σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ, με την εξαίρεση των μέτρων που πληρούν τους όρους που καθορίζονται στον κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία που εκδόθηκε από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98 του Συμβουλίου της 7ης Μαΐου 1998, για την εφαρμογή των άρθρων 92 και 93 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας σε ορισμένες κατηγορίες οριζόντιων κρατικών ενισχύσεων[footnoteRef:23]. [23: ΕΕ L 142 της 14.5.1998, σ. 1.]

18. Ειδικότερα, καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων που στοχεύουν σε ορισμένους τομείς οικονομικής δραστηριότητας και ειδικές μορφές ενισχύσεων λειτουργίας εξακολουθούν να υπόκεινται στην υποχρέωση κοινοποίησης δυνάμει του άρθρου 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ λόγω του υψηλότερου κινδύνου στρέβλωσης του ανταγωνισμού και των συναλλαγών. Επιπλέον, οι ακόλουθες δύο κατηγορίες μεμονωμένων επενδυτικών ενισχύσεων εξακολουθούν να υπόκεινται στην υποχρέωση κοινοποίησης: 1) ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει υφιστάμενων καθεστώτων ενισχύσεων ή εκτός καθεστώτος ενισχύσεων το ύψος των οποίων υπερβαίνει το όριο κοινοποίησης που προβλέπεται στην παράγραφο 22 κατωτέρω και 2) επενδυτικές ενισχύσεις που (ενδεχομένως) συνδέονται με παύση της ίδιας ή παρεμφερούς δραστηριότητας στον ΕΟΧ, ανεξάρτητα από το ύψος της ενίσχυσης.

2.1.Καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων που στοχεύουν σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας

19. Κατά γενικό κανόνα, οι επενδυτικές ενισχύσεις θα πρέπει να χορηγούνται στο πλαίσιο πολυτομεακών καθεστώτων τα οποία θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος μιας περιφερειακής αναπτυξιακής στρατηγικής, με σαφώς προσδιορισμένους στόχους. Τα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων που στοχεύουν σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας πρέπει να κοινοποιούνται.

20. Η Επιτροπή θεωρεί ότι ένα καθεστώς στοχεύει σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας κάθε φορά που καλύπτει μία μόνο δραστηριότητα ή περιορισμένο αριθμό δραστηριοτήτων στους τομείς της παραγωγής ή των υπηρεσιών. Τα καθεστώτα που αφορούν τις τουριστικές δραστηριότητες ή τη μεταποίηση και την εμπορία γεωργικών προϊόντων που δεν αναφέρονται στο παράρτημα Ι δεν θεωρούνται ότι στοχεύουν σε συγκεκριμένο κλάδο οικονομικής δραστηριότητας. Εντούτοις, υφίσταται η ανάγκη κοινοποίησης για τα καθεστώτα που περιλαμβάνουν τη δυνατότητα χορήγησης επενδυτικής ενίσχυσης στον κλάδο της ναυπηγικής βιομηχανίας.

2.2.Μεμονωμένη επενδυτική ενίσχυση που υπερβαίνει το όριο κοινοποίησης

21. Ένα κράτος μέλος πρέπει να κοινοποιεί τις ενισχύσεις για ένα επενδυτικό σχέδιο, εάν οι ενισχύσεις που χορηγήθηκαν από όλες τις πηγές υπερβαίνουν το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσό ενίσχυσης που δύναται να λάβει επένδυση με επιλέξιμες δαπάνες ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με την προσαρμοσμένη μέγιστη ένταση ενίσχυσης, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 16 ιη).

22. Τα όρια κοινοποίησης για τις ανώτατες εντάσεις ενίσχυσης που ορίζονται στην υποενότητα 5.4. παρουσιάζονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα:

Ένταση της ενίσχυσης

20 %

25 %

30 %

35 %

50 %

Όριο κοινοποίησης

15 εκατ. ευρώ

18,75 εκατ. ευρώ

22,5 εκατ. ευρώ

26,25 εκατ. ευρώ

37,5 εκατ. ευρώ

23. Όσον αφορά τις επενδύσεις που αποτελούν ένα ενιαίο επενδυτικό σχέδιο, το κράτος μέλος πρέπει να κοινοποιεί την ενίσχυση για το σχέδιο με την πιο πρόσφατη έναρξη εργασιών για το οποίο έχει σημειωθεί υπέρβαση του ορίου κοινοποίησης.

2.3.Μεμονωμένη επενδυτική ενίσχυση που (ενδεχομένως) συνδέεται με την παύση ίδιας ή παρεμφερούς δραστηριότητας στον ΕΟΧ

24. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ενίσχυση που οδηγεί σε μετεγκατάσταση του υφιστάμενου δυναμικού παραγωγής εντός του ΕΟΧ μπορεί να έχει σοβαρές στρεβλωτικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών. Ειδικότερα, η ενίσχυση που χορηγείται σε μια περιοχή μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη παύση υφιστάμενης οικονομικής δραστηριότητας στην άλλη περιοχή και να προκαλέσει σοβαρές δαπάνες προσαρμογής στην τελευταία που συνδέονται με προβλήματα στην αγορά εργασίας και με την επαναχρησιμοποίηση των επενδεδυμένων κεφαλαίων.

25. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη πρέπει να κοινοποιούν τις επενδυτικές ενισχύσεις για κάθε σχέδιο από μεγάλες επιχειρήσεις ή ΜΜΕ, όταν ο δικαιούχος έχει κλείσει μια παρόμοια παραγωγική δραστηριότητα στον ΕΟΧ κατά τα δύο έτη πριν από τη χορήγηση της ενίσχυσης ή εάν ο δικαιούχος σκοπεύει να κλείσει μια τέτοια δραστηριότητα εντός των δύο ετών μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης.

2.4.Καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων λειτουργίας

26. Κατά κανόνα, οι περιφερειακές ενισχύσεις λειτουργίας απαγορεύονται. Κατ’ εξαίρεση, εντούτοις, τέτοιες ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται σε περιοχές «α», συμπεριλαμβανομένων των εξόχως απόκεντρων περιοχών, καθώς και σε περιοχές με πολύ χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού, υπό την προϋπόθεση ότι δικαιολογούνται από τη συμβολή τους στην περιφερειακή ανάπτυξη και ότι το επίπεδό τους είναι ανάλογο με τις δυσκολίες ή τα προβλήματα του καλούνται να αμβλύνουν.

27. Κατά συνέπεια, λόγω του υψηλότερου κινδύνου στρέβλωσης του ανταγωνισμού και του εμπορίου, πρέπει να κοινοποιούνται τα ακόλουθα καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων λειτουργίας: 1) Οι ενισχύσεις για τη μείωση ορισμένων ειδικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ στις περιοχές «α»∙ 2) Ενισχύσεις για την αντιστάθμιση για ορισμένες πρόσθετες δαπάνες (εκτός των εξόδων μεταφοράς) στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες∙3) Ενισχύσεις για την πρόληψη ή την ανάσχεση της μείωσης του πληθυσμού σε περιοχές με πολύ χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού.

3. Εκτίμηση της συμβατοτητασ των περιφερειακων ενισχυσεων

28. Κατά την αξιολόγηση της συμβατότητας ενός κοινοποιηθέντος μέτρου ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά, η Επιτροπή αναλύει κατά πόσον ο σχεδιασμός του μέτρου διασφαλίζει ότι ο θετικός αντίκτυπος του μέτρου ενίσχυσης για την επίτευξη ενός στόχου κοινού ενδιαφέροντος αντισταθμίζει τις αρνητικές επιπτώσεις που ενδέχεται να επιφέρει στις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα εξετάσει κατά πόσον πληρούται καθένα από τα ακόλουθα κριτήρια:

α)Συμβολή στην επίτευξη ενός σαφώς καθορισμένου στόχου κοινού ενδιαφέροντος: για τις περιφερειακές ενισχύσεις ο κύριος στόχος είναι να αντιμετωπιστούν ιδίως ζητήματα ιδίων κεφαλαίων, δηλαδή η προαγωγή της οικονομικής συνοχής στην ΕΕ, συμβάλλοντας στη μείωση του χάσματος μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιφερειών της ΕΕ.

β)Μη επίτευξη του στόχου της δίκαιης μεταχείρισης εκ μέρους της αγοράς: για να είναι αποτελεσματική, η ενίσχυση θα πρέπει να καλύπτει συγκεκριμένη παράλειψη της αγοράς ή πρόβλημα δίκαιης μεταχείρισης. Στο πλαίσιο των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών, το συγκεκριμένο στοιχείο της δοκιμής της συμβατότητας πληρούται εφόσον οι σχετικές περιοχές περιλαμβάνονται σε εγκεκριμένους χάρτες περιφερειακών ενισχύσεων που δείχνουν ποιες περιοχές είναι επιλέξιμες για ενίσχυση βάσει των παρεκκλίσεων που προβλέπονται στο άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) της ΣΛΕΕ (βλ. τμήμα 5).

γ)Καταλληλότητα του μέτρου ενίσχυσης: ένα μέτρο ενίσχυσης δεν θα θεωρείται συμβατό, σε περίπτωση κατά την οποία η ίδια θετική συμβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη δύναται να επιτευχθεί με άλλα λιγότερο στρεβλωτικά μέσα πολιτικής ή μέσα ενίσχυσης.

δ)Ικανότητα της ενίσχυσης να λειτουργήσει ως κίνητρο: η ενίσχυση πρέπει να μεταβάλλει τη συμπεριφορά της επιχείρησης κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να επιδίδεται σε πρόσθετες δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας περιοχής τις οποίες δεν θα πραγματοποιούσε χωρίς την ενίσχυση ή τις οποίες θα πραγματοποιούσε με περιορισμένο ή διαφορετικό τρόπο ή σε κλειστή ή διαφορετική τοποθεσία.

ε)Περιορισμός της ενίσχυσης στο ελάχιστο: η ενίσχυση πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο απαιτούμενο για την προσέλκυση πρόσθετων επενδύσεων ή δραστηριοτήτων στην οικεία περιοχή.

στ)Αποφυγή αδικαιολόγητων αρνητικών επιπτώσεων: οι αρνητικές επιπτώσεις του μέτρου ενίσχυσης όσον αφορά τη στρέβλωση του ανταγωνισμού και τις επιπτώσεις στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών πρέπει να είναι περιορισμένες στην πράξη· τούτο οδηγεί στον αποκλεισμό ορισμένων τύπων μέτρων ή δικαιούχων (βλ. υποενότητα 1.1) και σε εντοπισμό περιπτώσεων όπου οι αρνητικές επιπτώσεις είναι πιθανό να υπερισχύουν τυχόν θετικών επιπτώσεων (βλ. παραγράφους 122 και 123 κατωτέρω).

ζ)Διαφάνεια: Η ενίσχυση χορηγείται με διαφάνεια· ειδικότερα, πρέπει να διασφαλίζεται ότι τα κράτη μέλη, οι οικονομικοί παράγοντες, το ενδιαφερόμενο κοινό και η Επιτροπή διαθέτουν εύκολη πρόσβαση σε όλες τις σχετικές πράξεις και κατάλληλες πληροφορίες σχετικά με την χορηγούμενη ενίσχυση.

29. Εάν τουλάχιστον ένα από τα ανωτέρω κριτήρια δεν πληρούται, τότε το μέτρο δεν θα θεωρείται συμβατό με την εσωτερική αγορά. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, η Επιτροπή θα προβεί σε στάθμιση μεταξύ των θετικών επιπτώσεων όσον αφορά τη συμβολή στην ανάπτυξη της περιοχής και των προσδιοριζόμενων ενδεχόμενων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και των συναλλαγών.

30. Επιπλέον, εάν ένα μέτρο κρατικής ενίσχυσης ή οι όροι που το συνοδεύουν (συμπεριλαμβανομένης της μεθόδου χρηματοδότησης όταν αυτή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής) επιφέρουν μη διαχωρίσιμη παραβίαση του ενωσιακού δικαίου, η ενίσχυση δεν μπορεί να κηρυχθεί συμβατή με την εσωτερική αγορά[footnoteRef:24]. [24: Βλ. π.χ. την υπόθεση C156/98 Γερμανία κατά Επιτροπής [2000] Συλλογή I6857, σκέψη 78 και την υπόθεση C333/07 Régie Networks v Rhone Alpes Bourgogne [2008] Συλλογή I10807, σκέψεις 94-116.]

31. Στο παρόν τμήμα, η Επιτροπή παρουσιάζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα αξιολογεί τα ανωτέρω κριτήρια για τις κοινοποιηθείσες περιφερειακές ενισχύσεις. Κατά περίπτωση, θα αναφέρονται ειδικές προϋποθέσεις για μεμονωμένες επενδυτικές ενισχύσεις και ενισχύσεις λειτουργίας.

3.1. Συμβολή στην επίτευξη ενός κοινού στόχου

32. Ο στόχος των περιφερειακών ενισχύσεων είναι να μειωθεί το χάσμα της ανάπτυξης μεταξύ των περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέσω των στόχων της για δίκαιη μεταχείριση ή συνοχή οι περιφερειακές ενισχύσεις μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη της στρατηγικής Ευρώπη 2020 με την επίτευξη μιας βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης.

3.1.1. Γενικοί όροι

33. Τα καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος μιας περιφερειακής αναπτυξιακής στρατηγικής, με σαφώς προσδιορισμένους στόχους και θα πρέπει να συνάδουν και να συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων αυτών.

34. Τούτο ισχύει ιδίως για τα μέτρα που εφαρμόζονται σύμφωνα με τις περιφερειακές στρατηγικές ανάπτυξης που καθορίζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, του Ταμείου Συνοχής, του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας με σκοπό να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020.

35. Για καθεστώτα ενίσχυσης εκτός επιχειρησιακού προγράμματος το οποίο χρηματοδοτείται από τα ταμεία πολιτικής συνοχής, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποδείξουν ότι το μέτρο είναι συναφές και συμβάλλει στη στρατηγική ανάπτυξης της οικείας περιοχής. Προς το σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη μπορούν να βασίζονται σε αξιολογήσεις προηγούμενων καθεστώτων κρατικών ενισχύσεων, εκτιμήσεις επιπτώσεων που διενεργούνται από τις αρχές χορήγησης ή γνώμες εμπειρογνωμόνων.

36. Για να διασφαλιστεί ότι το καθεστώς ενισχύσεων συμβάλλει στην ανάπτυξη της στρατηγικής αυτής, θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα σύστημα που θα επιτρέπει στις χορηγούσες αρχές να καθορίζουν τα επενδυτικά σχέδια προτεραιότητας και να τα επιλέγουν ανάλογα με τους στόχους του καθεστώτος (π.χ. με βάση την προσέγγιση της επίσημης βαθμολόγησης). Όσον αφορά τα καθεστώτα που υλοποιούν τις προτεραιότητες που καθορίζονται σε ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα το οποίο υποστηρίζεται από τα ταμεία του κοινού στρατηγικού πλαισίου, το κράτος μέλος μπορεί να βασίσει την ιεράρχηση και την επιλογή των σχεδίων στην έκβαση παρόμοιων διαδικασιών που χρησιμοποιούνται για δράσεις οι οποίες υποστηρίζονται από τα ταμεία αυτά.[footnoteRef:25] [25: Για τις υποδομές ευρυζωνικών δικτύων ο αποδέκτης της ενίσχυσης πρέπει να επιλεγεί μετά από διαγωνισμό σύμφωνα με την παράγραφο 78 στοιχεία γ) και δ) των κατευθυντήριων γραμμών για τα ευρυζωνικά δίκτυα. ]

37. Κατά τη χορήγηση ενίσχυσης στο πλαίσιο ενός καθεστώτος σε μεμονωμένα επενδυτικά σχέδια, η χορηγούσα αρχή πρέπει να επαληθεύει και να επιβεβαιώνει ότι το επιλεγέν σχέδιο θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου του καθεστώτος και, κατά συνέπεια, στην αναπτυξιακή στρατηγική της οικείας περιοχής.

38. Για να διασφαλιστεί ότι η επένδυση συμβάλλει πραγματικά και βιώσιμα στην ανάπτυξη της οικείας περιοχής, η επένδυση πρέπει να διατηρηθεί στην εν λόγω περιοχή για τουλάχιστον πέντε έτη ή τρία έτη για τις ΜΜΕ μετά την ολοκλήρωσή της[footnoteRef:26]. [26: Η διάταξη αυτή δεν εμποδίζει την αντικατάσταση μονάδας παραγωγής ή εξοπλισμού που έχει καταστεί απαρχαιωμένος εντός της ελάχιστης απαιτούμενης περιόδου λόγω τεχνολογικής αλλαγής, υπό την προϋπόθεση ότι η οικονομική δραστηριότητα διατηρείται στην περιοχή για την ελάχιστη απαιτούμενη περίοδο. ]

39. Εάν η ενίσχυση υπολογίζεται βάσει του μισθολογικού κόστους, οι θέσεις πρέπει να καλυφθούν εντός τριών ετών από την ολοκλήρωση των εργασιών. Κάθε θέση εργασίας που δημιουργείται μέσω της επένδυσης πρέπει να διατηρείται στην οικεία περιοχή για περίοδο πέντε ετών από την ημερομηνία κατά την οποία η θέση καλύφθηκε για πρώτη φορά. Όσον αφορά επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν από όλες τις ΜΜΕ, τα κράτη μέλη μπορούν να μειώσουν την πενταετή περίοδο που ισχύει για τη διατήρηση μιας επένδυσης ή θέσεων εργασίας σε τουλάχιστον τρία έτη.

40. Για να διασφαλίζεται ότι η επένδυση είναι βιώσιμη, το κράτος μέλος πρέπει να εξασφαλίζει ότι ο δικαιούχος συνεισφέρει τουλάχιστον το 25 % των επιλέξιμων δαπανών, είτε μέσω ιδίων πόρων του είτε μέσω εξωτερικής χρηματοδότησης με μορφή που δεν περιέχει στοιχεία δημόσιας χρηματοδοτικής ενίσχυσης[footnoteRef:27]. [27: Τούτο δεν ισχύει, π.χ., για επιδοτούμενα δάνεια, τα κρατικά δάνεια μετοχικού κεφαλαίου ή τις κρατικές συμμετοχές που δεν τηρούν τις αρχές της οικονομίας της αγοράς, για τις εγγυήσεις που περιέχουν στοιχεία κρατικής ενίσχυσης καθώς και για τις κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του κανόνα de minimis.]

41. Για να αποφευχθούν οι επιζήμιες επιπτώσεις των μέτρων κρατικής ενίσχυσης στο περιβάλλον, τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να διασφαλίσουν τη διενέργεια εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων οσάκις τούτο απαιτείται από το εθνικό ή το ενωσιακό δίκαιο.

42. Όσον αφορά τις ενισχύσεις ad hoc, το κράτος μέλος πρέπει να αποδείξει ότι το σχέδιο είναι συνεπές με την αναπτυξιακή στρατηγική και συμβάλλει προς την επίτευξή της στην οικεία περιοχή και ότι η ενίσχυση πληροί τους ίδιους όρους με τις επενδυτικές ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του καθεστώτος, εκτός εάν αναφέρεται διαφορετικά.

3.1.2. Μεμονωμένες επενδυτικές ενισχύσεις

43. Για να αποδειχθεί η συνεισφορά των περιφερειακών επενδυτικών ενισχύσεων, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν τους ακόλουθους δείκτες που μπορεί να έχουν άμεσο (π.χ. άμεσα δημιουργούμενες θέσεις απασχόλησης) και έμμεσο (π.χ. τοπική καινοτομία) χαρακτήρα:

1. α)Ο αριθμός των δημιουργούμενων, μέσω της επένδυσης, άμεσων θέσεων απασχόλησης αποτελεί σημαντική ένδειξη της συνεισφοράς στην περιφερειακή ανάπτυξη. Η ποιότητα των δημιουργούμενων θέσεων απασχόλησης και το απαιτούμενο επίπεδο δεξιοτήτων πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη.

2. β)Ένας ακόμη μεγαλύτερος αριθμός θέσεων απασχόλησης μπορεί να δημιουργηθεί στο τοπικό δίκτυο (υπο-) προμηθευτών και να συμβάλει στην καλύτερη ένταξη της επένδυσης στην εκάστοτε περιφέρεια, καθώς και να εξασφαλίσει ευρύτερα δευτερογενή αποτελέσματα. Ο αριθμός των δημιουργούμενων έμμεσων θέσεων απασχόλησης θα πρέπει, συνεπώς, να λαμβάνεται επίσης υπόψη.

3. γ)Η δέσμευση του δικαιούχου να αναλάβει ευρείας κλίμακας εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τη βελτίωση των δεξιοτήτων (γενικών και ειδικών) του προσωπικού που απασχολεί πρέπει να θεωρείται στοιχείο το οποίο συμβάλλει στην περιφερειακή ανάπτυξη. Έμφαση θα δίδεται επίσης στη χορήγηση υποτροφιών, ειδικά σε νέους και στην εκπαίδευση που βελτιώνει τις γνώσεις και τις δυνατότητες απασχόλησης εργαζομένων εκτός της επιχείρησης. Γενική ή ειδική εκπαίδευση για την οποία έχουν εγκριθεί εκπαιδευτικές ενισχύσεις δεν θα λαμβάνεται ως θετική επίπτωση των περιφερειακών ενισχύσεων, ούτως ώστε να μην γίνεται διπλή καταμέτρηση.

4. δ)Εξωτερικές οικονομίες κλίμακας ή άλλα οφέλη από πλευράς περιφερειακής ανάπτυξης μπορεί να προκύψουν λόγω γεωγραφικής εγγύτητας (δημιουργία συστάδων επιχειρήσεων). Η δημιουργία συστάδων από επιχειρήσεις του ιδίου κλάδου επιτρέπει στις επιμέρους μονάδες παραγωγής να ειδικευθούν περισσότερο, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη αποδοτικότητα. Ωστόσο, η σημασία του δείκτη αυτού για τον καθορισμό της συμβολής στην περιφερειακή ανάπτυξη εξαρτάται από την πορεία της ανάπτυξης της συστάδας των επιχειρήσεων.

5. ε)Οι επενδύσεις συνιστούν ένα σύνολο τεχνικών γνώσεων που μπορεί να αποτελέσει πηγή σημαντικής μεταφοράς τεχνολογίας (διάχυση γνώσεων). Οι επενδύσεις που λαμβάνουν χώρα σε κλάδους εντάσεως τεχνολογίας είναι πιθανότερο να συνεπάγονται τη μεταφορά τεχνολογίας στην αποδέκτρια περιφέρεια. Ο βαθμός διάδοσης γνώσεων, καθώς και το αντικείμενο το οποίο αφορά αποτελούν επίσης σημαντικά στοιχεία.

6. στ)Μπορεί επίσης να ληφθεί υπόψη η συμβολή των σχεδίων στην ικανότητα της περιφέρειας να δημιουργήσει νέες τεχνολογίες μέσω τοπικής καινοτομίας. Η συνεργασία της νέας μονάδας παραγωγής με τοπικά ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης μπορεί επίσης να θεωρηθεί θετικό στοιχείο.

7. ζ)Η διάρκεια της επένδυσης και το ενδεχόμενο πραγματοποίησης άλλων συναφών επενδύσεων στο μέλλον αποτελούν ένδειξη της μονιμότερης δέσμευσης μιας επιχείρησης στην εκάστοτε περιφέρεια.

44. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να ανατρέχουν στο επιχειρηματικό πρόγραμμα του δικαιούχου της ενίσχυσης το οποίο ενδέχεται να παρέχει πληροφορίες ως προς τον αριθμό των δημιουργούμενων θέσεων απασχόλησης, τους καταβαλλόμενους μισθούς (αύξηση του πλούτου των νοικοκυριών ως δευτερογενές αποτέλεσμα), τον όγκο πωλήσεων από τοπικούς παραγωγούς, τον κύκλο εργασιών που παράγει η επένδυση και ωφελεί, ενδεχομένως, την περιφέρεια λόγω επιπρόσθετων φορολογικών εσόδων.

3.1.3. Καθεστώτα ενισχύσεων λειτουργίας

45. Οι ενισχύσεις λειτουργίας δύνανται να χαρακτηρισθούν ως συμβατές με την εσωτερική αγορά, εάν χορηγούνται για την επίτευξη των ακόλουθων στόχων:

α)μείωση ορισμένων ειδικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ στις περιοχές «α»∙

β)αντιστάθμιση για ορισμένες πρόσθετες δαπάνες (εκτός των εξόδων μεταφοράς) που πραγματοποιήθηκαν στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες ως άμεσο αποτέλεσμα ενός ή περισσοτέρων από τα μόνιμα μειονεκτήματα που αναφέρονται στο άρθρο 349 ΣΛΕΕ[footnoteRef:28]∙ [28: δηλαδή απομόνωση, νησιωτικός χαρακτήρας, μικρή έκταση, δύσκολη μορφολογία του εδάφους και κλίμα, καθώς και οικονομική εξάρτηση από λίγα προϊόντα.]

γ)πρόληψη ή ανάσχεση της μείωσης του πληθυσμού σε πολύ αραιοκατοικημένες περιοχές[footnoteRef:29]. [29: Οι πολύ αραιοκατοικημένες περιοχές θα πρέπει κατ’ αρχήν να αντιστοιχούν στις περιφέρειες NUTS 2 με λιγότερους από 8 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (με βάση τα στοιχεία της Eurostat για την πυκνότητα πληθυσμού για το 2010) ή σε τμήματα των εν λόγω περιφερειών NUTS 2. Οι περιοχές αυτές μπορεί ωστόσο να επεκτείνονται σε μικρότερες γειτονικές περιοχές με λιγότερους από 8 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.]

46. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη ότι οι ενισχύσεις που αποβλέπουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών συμβάλλουν στην περιφερειακή ανάπτυξη.

47. Το κράτος μέλος πρέπει να αποδείξει την ύπαρξη και τη σημασία των προβλημάτων αυτών στην οικεία περιοχή ή περιφέρεια.

3.2. Μη επίτευξη του στόχου της δίκαιης μεταχείρισης εκ μέρους της αγοράς

48. Για να εκτιμηθεί εάν μια κρατική ενίσχυση είναι αποτελεσματική για την εκπλήρωση ενός στόχου κοινού ενδιαφέροντος είναι αναγκαίο να έχει προηγηθεί διάγνωση του προβλήματος που χρήζει αντιμετώπισης. Η κρατική ενίσχυση θα πρέπει να στοχεύει σε καταστάσεις όπου η ενίσχυση μπορεί να φέρει ουσιαστική βελτίωση την οποία δεν δύναται να επιτύχει η αγορά. Αυτό ισχύει ιδίως σε περίπτωση στενότητας δημόσιων πόρων.

49. Στο παρόν πλαίσιο, για τις περιοχές που περιλαμβάνονται στον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων σύμφωνα με το τμήμα 5 κατωτέρω, η Επιτροπή κρίνει ότι η αγορά δεν επιτυγχάνει τους αναμενόμενους στόχους δίκαιης μεταχείρισης χωρίς την κρατική παρέμβαση και ως εκ τούτου οι περιοχές αυτές θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για χορήγηση κρατικής ενίσχυσης δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) της ΣΛΕΕ.

3.3. Καταλληλότητα των περιφερειακών ενισχύσεων3.3.1. Καταλληλότητα μεταξύ εναλλακτικών μέσων πολιτικής3.3.1.1. Καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων

50. Οι περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις δεν συνιστούν το μοναδικό μέσο πολιτικής που διαθέτουν τα κράτη μέλη για να υποστηρίξουν τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης σε μειονεκτούσες περιοχές. Τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν άλλα μέτρα, όπως η ανάπτυξη υποδομών, η ενίσχυση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης ή βελτιώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον.

51. Τα κράτη μέλη πρέπει να επισημαίνουν τον λόγο για τον οποίο οι περιφερειακές ενισχύσεις αποτελούν το κατάλληλο μέσο για την αντιμετώπιση του κοινού στόχου της δίκαιης μεταχείρισης ή της συνοχής όταν θεσπίζουν καθεστώς εκτός επιχειρησιακού προγράμματος που χρηματοδοτείται από τα ταμεία συνοχής.

52. Εάν ένα κράτος μέλος αποφασίσει να θέσει σε εφαρμογή ένα καθεστώς τομεακών ενισχύσεων εκτός επιχειρησιακού προγράμματος που χρηματοδοτείται από τα ταμεία συνοχής, πρέπει να αποδείξει τα πλεονεκτήματα ενός τέτοιο μέσου σε σύγκριση με ένα πολυτομεακό καθεστώς ή άλλες επιλογές πολιτικής. Η Επιτροπή θα λαμβάνει ιδίως υπόψη τις εκτιμήσεις των επιπτώσεων του προτεινόμενου καθεστώτος ενίσχυσης που ενδέχεται να της διαθέσει το κράτος μέλος.

3.3.1.2. Μεμονωμένες επενδυτικές ενισχύσεις

53. Όσον αφορά τις ενισχύσεις ad hoc, το κράτος μέλος πρέπει να αποδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο η εν λόγω ενίσχυση διασφαλίζει καλύτερα την ανάπτυξη της οικείας περιοχής από ό,τι μια ενίσχυση στο πλαίσιο ενός καθεστώτος ή άλλοι τύποι μέτρων.

3.3.1.3. Καθεστώτα ενισχύσεων λειτουργίας

54. Το κράτος μέλος πρέπει να αποδεικνύει ότι η ενίσχυση είναι κατάλληλη για την επίτευξη του στόχου του καθεστώτος, σε σχέση με τα προβλήματα που έχει σκοπό να αντιμετωπίσει η ενίσχυση. Για να αποδείξει ότι η ενίσχυση είναι κατάλληλη, το κράτος μέλος υπολογίζει το ποσό της ενίσχυσης εκ των προτέρων ως ένα κατ’ αποκοπή ποσό που καλύπτει το αναμενόμενο πρόσθετο κόστος σε μια δεδομένη περίοδο, αντί να το προσδιορίσει με βάση το κόστος και τα έσοδα όταν λάβουν χώρα. Στην τελευταία περίπτωση, υπάρχουν κατά κανόνα λιγότερα κίνητρα για την επιχείρηση να συγκρατήσει το κόστος και να αναπτύξει τη δραστηριότητα μακροπρόθεσμα[footnoteRef:30]. [30: Ωστόσο, όταν η πορεία του μελλοντικού κόστους και των εσόδων συνοδεύεται από υψηλότερο βαθμό αβεβαιότητας και υπάρχει ισχυρή ασυμμετρία πληροφόρησης, η δημόσια αρχή μπορεί επίσης να επιθυμεί να καταρτίσει μοντέλα αντιστάθμισης που δεν είναι εξ ολοκλήρου εκ των προτέρων, αλλά μάλλον συνδυασμός εκ των προτέρων και εκ των υστέρων (π.χ. χρησιμοποιώντας ανακτώμενα ποσά ώστε να επιτραπεί η διανομή απρόβλεπτων κερδών). ]

3.3.2. Καταλληλότητα μεταξύ εναλλακτικών μέσων ενισχύσεων

55. Οι περιφερειακές ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται σε διάφορες μορφές. Το κράτος μέλος θα πρέπει ωστόσο να εξασφαλίζει ότι η ενίσχυση χορηγείται με τη μορφή που είναι πιθανόν να προκαλέσει τις λιγότερες στρεβλώσεις του εμπορίου και του ανταγωνισμού. Στο πλαίσιο αυτό, εάν η ενίσχυση χορηγείται σε μορφές που παρέχουν άμεσο περιουσιακό όφελος (π.χ. άμεσες επιχορηγήσεις, απαλλαγές ή μειώσεις φόρων, εισφορών κοινωνικής ασφάλισης ή άλλων υποχρεωτικών επιβαρύνσεων, ή παροχή γης, αγαθών ή υπηρεσιών σε ευνοϊκές τιμές, κ.λπ. ), το κράτος μέλος πρέπει να αποδείξει τον λόγο για τον οποίο δεν είναι κατάλληλες άλλες δυνητικά λιγότερο στρεβλωτικές μορφές ενισχύσεων, όπως επιστρεπτέες προκαταβολές ή μορφές ενίσχυσης που βασίζονται σε χρεωστικούς ή συμμετοχικούς τίτλους (π.χ. δάνεια με χαμηλό επιτόκιο ή επιδοτήσεις επιτοκίου, κρατικές εγγυήσεις, αγορά μετοχών ή εναλλακτική παροχή κεφαλαίων υπό ευνοϊκούς όρους).

56. Για καθεστώτα ενισχύσεων που υλοποιούν τους στόχους και τις προτεραιότητες επιχειρησιακών προγραμμάτων, το χρηματοδοτικό μέσο που επιλέγεται στο πρόγραμμα αυτό θεωρείται ως το κατάλληλο.

3.4. Δημιουργία κινήτρων3.4.1. Γενικοί όροι

57. Οι περιφερειακές ενισχύσεις μπορούν να θεωρηθούν συμβατές με τη Συνθήκη, μόνο εφόσον έχουν χαρακτήρα κινήτρου. Η ενίσχυση διαθέτει χαρακτήρα κινήτρου όταν μεταβάλλει τη συμπεριφορά μιας επιχείρησης κατά τέτοιο τρόπο ώστε να επιδίδεται σε πρόσθετες δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας περιοχής τις οποίες δεν θα πραγματοποιούσε χωρίς την ενίσχυση ή τις οποίες θα πραγματοποιούσε με περιοριστικό ή διαφορετικό τρόπο ή σε μια κλειστή ή διαφορετική τοποθεσία. Οι ενισχύσεις δεν πρέπει να επ�