REHBERLİK DERSİREHBERLİK DERSİ III III

Eğitim kademelerine

Eğitim kademelerine

Problem alanlarına

Problem alanlarına

Hizmet alanlarına

Hizmet alanlarına

Temel işlevlerine

Temel işlevlerine

Birey sayısına

Birey sayısına

Hizmet türleri

Hizmet türleri

Birey sayısına göreBirey sayısına göre Bireysel PD ve Grupla PD’da Bireysel PD ve Grupla PD’da

benzerlikler benzerlikler Genel amaçlarıGenel amaçları Danışan(ların) kabul edilmesi ve Danışan(ların) kabul edilmesi ve

saygı duyulmasısaygı duyulması Kullanılan teknikler (duyguları Kullanılan teknikler (duyguları

açığa çıkarma, duyguları açığa çıkarma, duyguları yansıtma, içeriği ifade etme)yansıtma, içeriği ifade etme)

Normal gelişimsel sorunları olan Normal gelişimsel sorunları olan kişilerkişiler

İlişkinin gizliliği ve güvenirliğiİlişkinin gizliliği ve güvenirliği

Bireysel PD ve Grupla PD’da Bireysel PD ve Grupla PD’da Farklılıklar Farklılıklar

Birey sayısıBirey sayısı İşbirliği süreci İşbirliği süreci Danışmanların görevi daha Danışmanların görevi daha

karmaşıktırkarmaşıktır

Grupla PD ve Grup terapisi Arasında fark olduğu

Unutulmamalıdır.

Temel işlevlerine göre rehberlikTemel işlevlerine göre rehberlik

Uyum sağlayıcıUyum sağlayıcı YönelticiYöneltici AyarlayıcıAyarlayıcı GelişimselGelişimsel ÖnleyiciÖnleyici tamamlayıcıtamamlayıcı

Uyum Sağlayıcı RehberlikUyum Sağlayıcı Rehberlik

Bireysel farklılıkları temel alan yaklaşımlarla Bireysel farklılıkları temel alan yaklaşımlarla öğrencilerin uyum sorunlarını tespit edip öğrencilerin uyum sorunlarını tespit edip psikolojik durumunu düzeltme ve ortama psikolojik durumunu düzeltme ve ortama uyumlarını arttırma konusunda yardım etme uyumlarını arttırma konusunda yardım etme süreci.süreci.

Rehberlik servislerinin uğraştığı en ciddi Rehberlik servislerinin uğraştığı en ciddi problemler arasında uyumsuzluk yer aldığı problemler arasında uyumsuzluk yer aldığı için uym sağlayıcı rehberlik rehberliğin en için uym sağlayıcı rehberlik rehberliğin en önemli temel işlevlerinden birisidir.önemli temel işlevlerinden birisidir.

Yöneltici rehberlikYöneltici rehberlik

Okul türlerinin ve program sayısının artması Okul türlerinin ve program sayısının artması nedeniyle bireysel farklılıkları esas alarak ders, nedeniyle bireysel farklılıkları esas alarak ders, alan, okul ve meslek seçimlerinde öğrenciye alan, okul ve meslek seçimlerinde öğrenciye yapılacak olan yardım sürecidir. yapılacak olan yardım sürecidir.

Kişinin yeteneklerini, ilgi ve ihtiyaçlarını, Kişinin yeteneklerini, ilgi ve ihtiyaçlarını, kişilik yapısını, sahip olduğu imkanlarla ilgili kişilik yapısını, sahip olduğu imkanlarla ilgili bireylere farkındalık kazandırma söz bireylere farkındalık kazandırma söz konusudur.konusudur.

Ayarlayıcı rehberlikAyarlayıcı rehberlik

Eğitim plan ve programcılarına yol göstermek Eğitim plan ve programcılarına yol göstermek amacıyla bu alanlarda çalışan kişilere bilgi sunulur. amacıyla bu alanlarda çalışan kişilere bilgi sunulur.

Okul rehberlik programlarının geliştirilmesinde bu Okul rehberlik programlarının geliştirilmesinde bu kapsamda değerlendirilmektedir. kapsamda değerlendirilmektedir.

Toplumsal değişimlere uygun olarak eğitimin Toplumsal değişimlere uygun olarak eğitimin planlanmasında, rehberlik programlarının planlanmasında, rehberlik programlarının hazırlanmasında ve geliştirilmesinde bu işlevden hazırlanmasında ve geliştirilmesinde bu işlevden yararlanılır. yararlanılır.

Gelişimsel RehberlikGelişimsel Rehberlik

Rehberliğin geliştirici işlevine işaret Rehberliğin geliştirici işlevine işaret etmektedir. etmektedir.

Okul rehberlik programlarında öğrencilerin Okul rehberlik programlarında öğrencilerin gelişim dönemlerinin dikkate alınarak gelişim dönemlerinin dikkate alınarak bedensel, bilişsel, duygusal ve sosyal açılardan bedensel, bilişsel, duygusal ve sosyal açılardan bireyin sağlıklı gelişimine yardımcı olma bireyin sağlıklı gelişimine yardımcı olma süreci. süreci.

Önleyici rehberlikÖnleyici rehberlik

Problemlerin oryaya çıkmadan önlenmesi için Problemlerin oryaya çıkmadan önlenmesi için yapılan çalışmalar.yapılan çalışmalar.

Önleyi rehberlik kendi içerisinde;Önleyi rehberlik kendi içerisinde; Temel (birincil önleme)Temel (birincil önleme) İkincil önleme (iyileştirici)İkincil önleme (iyileştirici) Üçüncül önleme (krize müdahale) olarak Üçüncül önleme (krize müdahale) olarak

sınıflandırılmaktadır. sınıflandırılmaktadır.

Tamamlayıcı rehberlikTamamlayıcı rehberlik

Öğretim etkinliklerinin tamamlayıcı Öğretim etkinliklerinin tamamlayıcı etkinlikler. etkinlikler.

Öğretmenlerin rehberlik konusunda Öğretmenlerin rehberlik konusunda bilgilendirilmeleri ve öğretmenlerin de bilgilendirilmeleri ve öğretmenlerin de gelişimsel rehberlik anlayışını benimsemeleri.gelişimsel rehberlik anlayışını benimsemeleri.

Diğer bir deyişle rehberlik ile eğitim Diğer bir deyişle rehberlik ile eğitim sisteminin iç içe olması gerekmektedir. sisteminin iç içe olması gerekmektedir.

HİZMET ALANLARINA GÖRE HİZMET ALANLARINA GÖRE REHBERLİKREHBERLİK

Eğitim alanındaEğitim alanında Sağlık alanında (ekibin bir parçası olarak hastaneler, Sağlık alanında (ekibin bir parçası olarak hastaneler,

sağlık ocakları vb kurumlarda ruh sağlığını korumaya sağlık ocakları vb kurumlarda ruh sağlığını korumaya yönelik çalışmaların yapılması)yönelik çalışmaların yapılması)

Sosyal yardım: (ÇEK, kızılay, huzurevleri, Sosyal yardım: (ÇEK, kızılay, huzurevleri, ıslahevleri, yetiştirme yurtları)ıslahevleri, yetiştirme yurtları)

Endüstri: (iş verimini arttırma, işyerinde kişilerarası Endüstri: (iş verimini arttırma, işyerinde kişilerarası ilişkiler, eleman seçimi)ilişkiler, eleman seçimi)

Spor (takım motivasyonu)Spor (takım motivasyonu)

Eğitim Kademelerine Göre Eğitim Kademelerine Göre RehberlikRehberlik

Okul öncesiOkul öncesi İlköğretimİlköğretim OrtaöğretimOrtaöğretim YükseköğretimYükseköğretim

Okul öncesi eğitimde rehberlikOkul öncesi eğitimde rehberlik

0-6 yaş dönemi0-6 yaş dönemi Eğitsel açıdan öğrencilerin okula uyumlarını sağlamaEğitsel açıdan öğrencilerin okula uyumlarını sağlama Mesleki açıdan çocuklara meslekleri tanıtmaya Mesleki açıdan çocuklara meslekleri tanıtmaya

başlamabaşlama Kişisel /sosyal açıdan, arkadaş ilişkiler, özgüveni Kişisel /sosyal açıdan, arkadaş ilişkiler, özgüveni

geliştirme, kendini ifade edebilme gibi becerileri geliştirme, kendini ifade edebilme gibi becerileri kazandırmakazandırma

Ailelere yönelik çalışmalarıAilelere yönelik çalışmaları Davranış sorunları olan çocukların erken dönemde Davranış sorunları olan çocukların erken dönemde

beilrlemebeilrleme

İlköğretimde Rehberlikİlköğretimde Rehberlik Okula uyum çalışmalarıOkula uyum çalışmaları Okula ve derslere yönelik pozitif tutumlar geliştirmeye Okula ve derslere yönelik pozitif tutumlar geliştirmeye

yardımcı olmakyardımcı olmak Verimli ders çalışma alışkanlıklarını kazandırmakVerimli ders çalışma alışkanlıklarını kazandırmak Boş zamanlarını kullanmayı öğretmekBoş zamanlarını kullanmayı öğretmek Arkadaş ilişkilerinin geliştirilmesiArkadaş ilişkilerinin geliştirilmesi Özyeterlilik duygusunun oluşturulması ve geliştirilmesiÖzyeterlilik duygusunun oluşturulması ve geliştirilmesi Meslekler ile ilgili tanıtıcı bilgiler (işyerleri gezileri vb)Meslekler ile ilgili tanıtıcı bilgiler (işyerleri gezileri vb) İkinci kademede üst eğitim kurumları (lise türleri) hakkında İkinci kademede üst eğitim kurumları (lise türleri) hakkında

bilgi verme ve bu okullara gezilerbilgi verme ve bu okullara geziler Ailelere yönelik çalışmalarAilelere yönelik çalışmalar

Ortaöğretimde rehberlikOrtaöğretimde rehberlik Okula uyumOkula uyum Ders çalışma alışkanlıklarıDers çalışma alışkanlıkları Alan seçimi ve mesleki yönlendirmelerAlan seçimi ve mesleki yönlendirmeler Mesleklerin ayrıntılı olarak tanıtılmasıMesleklerin ayrıntılı olarak tanıtılması İlgi ve yeteneklerin keşfedilmesiİlgi ve yeteneklerin keşfedilmesi SosyalleşmeSosyalleşme Bağımsızlık duygusu ve kimlik kazanımına yardımcı olmaBağımsızlık duygusu ve kimlik kazanımına yardımcı olma Stresle başa çıkma ve problem çözme becerilerinin Stresle başa çıkma ve problem çözme becerilerinin

geliştirilmesigeliştirilmesi Ailelere yönelik çalışmalarAilelere yönelik çalışmalar

Yükseköğretimde rehberlikYükseköğretimde rehberlik

Okula uyum süreciOkula uyum süreci Okuldaki olanaklardan yararlanmasına Okuldaki olanaklardan yararlanmasına

yardımcı olmayardımcı olma Kişisel problemleri ile ilgilenmeKişisel problemleri ile ilgilenme Staj olanakları hakkında bilgi vermeStaj olanakları hakkında bilgi verme İş bulmalarına yardımcı olma İş bulmalarına yardımcı olma