Republic of the Philippines

Department of Education Regional Office IX, Zamboanga Peninsula

FILIPINO Ikatlong Markahan- Modyul 4: Opinyon at Talakayang Panradyo

Zest for Progress

Zeal of Partnership

8

Pangalan: _____________________________________

Baitang/Seksyon:_______________________________

Paaralan: _____________________________________

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Adela S. Luang

Editor: Lindo O. Adasa, Jr.

Philip D. Caermare

Shayne Everette U. Eldian

Tagasuri: Adela S. Luang

July G. Saguin

Maricel B. Jarapan

Tagaguhit: Edgardo P. Jamilar, Jr.

Tagalapat: Peter Alavanza

Tagapamahala: Felix Romy A. Triambulo, Ed. D., CESO V

Oliver B. Talaoc, Ed. D.

Ella Grace M. Tagupa, Ed. D.

Jephone P. Yorong, Ed. D.

Lindo O. Adasa, Jr.

Alamin

Pagkatapos mong isagawa ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

❖ Naisusulat nang wasto ang dokumentaryong panradyo.

❖ Nagagamit ang angkop na akspresyon sa paghahayag ng konsepto ng pananaw

(ayon, batay, sang-ayon sa, akala, at iba pa)

Balikan

Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.

1. Pabalat nito’y may larawan pang sikat na artista. Nilalama’y mga artikulong

tumatalakay sa iba’t ibang paksa.

a. Pahayagan b. magasin c. komiks d. internet

2. Kahong puno ng makukulay na larawan at usapan ng mga tauhan. Tunay na

kinagigiliwan ng mga kabataan.

a.Pahayagan b.magasin c.komiks d. internet

3. Sa isang click lang mundong ito’y mapapasok na para mag-Fb, Twitter o magsaliksik

pa.

a. pahayagan b. magasin c. komiks d. internet

4. Alin sa mga sumusunod ang tradisyunal na anyo ng panitikan

a. Kuwentong Bayan at Salawikain

b. Magasin at Komiks

c. Broadcast Media

d. Dokumentaryong Pantelebisyon

5. Pinipilahan ng mga manonood, sa pinilakang tabing ito’y tinatampok.

a. Dokumentaryong Pantelibisyon

b. Pelikula

c. magasin

d. komiks

5

Tuklasin

Panuto: Tuklasin natin kung may munting kaalaman ka ba sa araling ito. Gamit ang arrow

ikonekta ang mga pahayag na may kaugnayan sa salita na nasa gitna nito.

nag

Aralin

4 Dokumentaryong Panradyo

Nagpapahatid

ng mga

panawagan

Naghahatid ng

musika

Nagpapalabas

ng pelikula

Nagpalabas ng

variety show

Nagpapalabas

ng teledrama

Nagpapakilala

ng isang

produkto

Nagpapakinig ng

mga awit

Naghahatid ng mga

talakayan/pulso ng

bayan

Nagbibigay ng

opinyon kaugnay

ng isang paksa

Naghahatid ng

napapanahong

balita

RADYO

8

Upang mapalalim pa ang iyong kaalaman kaugnay ng gampanin ng

radio bilang isang midyum ng broadcast media sa pagkakaroon ng

kamalayang panlipunan ng mamamayan, matutuhan mo kung paano

makasusulat ng isang dokumentaryong panradyo.

Suriin

KUWENTUHANG MEDIA

Posted by Online Balita on June 2nd, 2012

Nakakatuwang makakuwentuhan ang mga kasapi at pinuno ng media sa okasyon

ng kaarawan ng magaling na coordinator na si Liza Carreon sa isang forum na kung

tawagin ay Tuesday Club sa Pasig City. Magagaling, matatalas, at analitikal ang kanilang

mga pananaw na halos lahat ng isyu o pangyayari sa aitng bansa, gaya ng usapin ng

Panatag Shoal, at ni CJ Renato Corona.

Kabilang sa mga media people na nakausap ko at nakapalitan ng kuro-kuro ay sina

Manila Bulletin Editor –in-chief Cris “Jun” Icban; Butch Raquel, GMA Vice President for

communications;Biznews Asia Magazine Editor-in-Chief Tony Lopez, Tony Katigbak

(Chairman ng Tuesday Club); Bong Osorio ABS-CBN, ex-MMDA Chairman Bayani

Fernando at ex-Marikina City Mayor Marides Fernando, ex-Graphic Editor Manuel

Almario, columnist Boo Chanco; Pandan, Catanduanes Mayor Resty de Quiroz, dating

reporte ng DZRH, at iba pa.

Sa ganitong pagtitipon, hindi masasayang ang inyong oras dahil bukod sa

tawanan, biruan at kumustahan, nakapupulot ka ng matatalino, magaganda at sariwang

opinyon, analisis at personal na paniniwala na kontra o katig sa isang kontrobersiyal na

personalidad o usapin. Ang Club na ito ay ipinundar ng yumaong sina Max Soliven at Art

Borjal.

Binigwasan ng China si US State Secretary Hillary Clinton dahil sa remarks nito

tungkol sa gusot sa West Philippine Sea (South China Sea) na rito lantarang dinuduro

ng dambuhalang bansa ang sisiw na Pilipinas sa Panatag Shoal. Ayon kay Hillary,

lumalabis ang China sa pag-angkin nito sa nasabing karagatan kontra sa ipinahihintulot

ng United Nations Convention on the Law of the sea UNCLOS). Nagbabala ang China na

hindi dapat makialam ang US sa usaping ito. Maliwanag ang pahiwatig ni Ms. Clinton

na tiyak na susugod ang US forces para tulungan ang ating bansa sa sandaling ganap na

salakayin at agawin ng China ang Bajo de Masinloc.

Sa kabila ng pagbatikos at pagsalungat ng mga makakaliwang grupo na sagad-

hanggang-langit ang galit at pag-ayaw sa United States, walang magagawa o

masusulingan ang Pilipinas kundi ang humingi ng tulong (kahit hindi diretsahan) o

TANDAAN:

Habang ikaw ay nagbabasa, sikapin mong magtala ng iba’t ibang detalye

tungkol sa;

1. Pamagat ng paksang tinalakay;

2. Mga batayan ng mga salaysay; at

3. Mga aral ng natutuhan.

sumandal sa puwersa ng bansa ni Uncle Sam laban sa alinmang dayuhang lakas na

ookupa at manduduro sa atin.

Mula sa binasang teksto na Kuwentuhang Media may mga salitang nakatutulong

sa pagpapahayag ng sariling pananaw o Konsepto ng Pananaw.

A. May mga ekspresyong nagpapahayag ng konsepto ng pananaw.

Kabilang dito ang ayon/ batay/ para/ sang-ayon sa/ sa paningin/ kay, ganoon din,

sa paniniwala/ pananaw/ akala ko/ ni/ ng, at iba pa. Inihuhudyat ng mga

ekspresyong ito ang iniisip, sinasabi o pinaniniwalaan ng isang tao.

Halimbawa;

Batay sa 1987 Konstitusyon ng Pilipinas, ang Filipino ang Pambansang Wika at isa

sa mga opisyal na wika ng komunikasyon at sistema ng edukasyon.

Sa paningin ni Pangulong Quizon, mas mabuti ang mala-impiyernong bansa na

pinamamahalaan ng mga Pilipino kaysa makalangit na Pilipinas na pinamunuan ng

mga dayuhan.

Iniisip kong hindi mabuti kaninuman ang kanilang mga plano.

Sa palagay ko, wala nang gaganda pa sa lugar na ito.

B. May mga ekspresiyong nagpapahiwatig ng pagbabago o pag-iiba ng paksa at/o

pananaw, tulad ng sumusunod na halimbawa na tumitiyak kung sino ang pinagmulan

ng pananaw.

Sa kabilang dako, mabuti na rin sigurong nangyari iyo upang matauhan ang

nagtutulog-tulugan.

Samantala, makabubuti sigurong mapahinga ka muna para makapag-isip ka ng husto.

Alam mo ba na…

BAGO MAKASULAT NG ISANG DOKUMENTARYONG PANRADYO

NARITO ANG MGA DAPAT TANDAAN:

1. Magsaliksik ng mga impormasyon

2. Huwag kalimutang banggitin ang mga personalidad na binanggit sa

detalye upang ipakita ang kredibilidad ng iyong isinulat

3. Magkaroon ng malinaw na pagpapasiya ng paksa.

Pagyamanin

Pagsasanay 1

Panuto: Piliin ang mga sumusunod na pahayag na mula sa tekstong binasa at isulat

ang titik sa wastong kahon.

A. Ayon kay Hillary, lumalabis ang China sa pag-angkin nito na nasabing karagatan

kontra sa ipinahihintulot ng United Nations Convention on the Law of the Sea

(UNLOS).

B. Maliwanag ang pahiwatig ni Ms. Clinton na tiyak susugod ang US forces para

tulungan ang ating bansa sa sandaling ganap na salakayin at agawin ng China ang

Bajo de Masinloc.

C. Manila Bulletin editor-in-Chief Cris “Jun’ icban;

D. Butch Raquel, GMA Vice President for Communications

E. Sa ganitong pagtitipon, hindi masasayang ang inyong oras dahil sa bukod sa

tawanan, biruan at kumustahan, nakapupulot ka ng matatalino, magaganda at

sariwang opinyon, analisis, at personal na paniniwala na kontra o katig sa isang

kontrobersyal na personalidad o usapin.

Mga nagpapahayag ng mga impormasyon

Mga pahayag ng mga personalidad

Sariling pananaw

5

Pagsasanay 2

Panuto: Iguhit ang kung ito ay pamagat sa paksang tinalakay, kung ito ay batayan

ng mga salaysay at kung ito ay mga aral na natutuhan mula sa tekstong binasa.

_____1. Nakatutuwang makakuwentuhan ang mga kasapi at pinuno ng media sa okasyon

ng kaarawan ng magaling na coordinator na si Liza Carreon sa isang forum na

kung tawagin ay Tuesday Club ng Pasig.

_____2. Sa ganitong pagtitipon, hindi masayang ang inyong oras dahil bukod sa tawanan,

biruan at kumustahan, nakapupulot ka ng matatalino,magaganda at sariwang

opinyon, analisis at personal na paniniwala na kontra o katig sa isang

kontrobersiyal na personalidado usapin.

_____3. Binigwasan ng China si US State secretary Hillary Clinton dahil sa remarks nito

tungkol sa gusot sa West Philippine Sea.

_____4. Maliwanag ang pahiwatig ni Ms. Clinton na tiyak na susugod ang US forces para

tulungan ang ating bansa .

_____5. Ang pinag-uusapan sa furom ay tungkol sa West Philippine Sea (South China Sea)

na Panatag Shoal .

Gawain

Gawain

Panuto: Buuin ang teksto gamit ang mga sumusunod na ekspresyong pananaw na

nasa loob ng kahon.

Kaugnay nito Ayon sa Sa ganang akin

Sa palagay ko tungkol sa

1. __________ isang magulang, “Patuloy siyang magprotesta laban sa

panukalang batas 2. ___________ pagiging legal na kasal ng dalawang taong

nagmamahalan na may parehong kasarian”. 3. ________________, mahalagang ipaglaban

at ipabatid sa mga mamamayan ang kahalagahan ng pamilya na binubuo ng ama, ina at

mga anak. 4. _________________, isa sa mga protesta laban sa “same-sex marriage” ay

nakaabang na gagawin ng ilang mga magulang na kumukontra nito.

5. _____________________, marami pang taon ang ilalaan ng mga mambabatas

sa panukalang ito lalo na sa bansang Pilipinas na pinamumugaran ng mga

konserbatibong mamamayan.

5

5

Isaisip

Panuto: Punan ang patlang ng mga salita upang mabuo ang kaisipang nakapaloob sa tekstong

nasa loob ng kahon.

Konsepto ng pananaw

magsaliksik ng mga impormasyon

alamin ang pamagat ng paksa

aral na matutuhan

huwag kalimutang banggitin ang mga personalidad na binanggit sa

detalye upang ipakita ang kredibilidad ng iyong isinulat

dokumentaryong panradyo

batayan ng mga salaysay

magkaroon ng malinaw na pagpapasiya ng paksa.

Tayahin

5

8

Ngayon, masasabi ko na ang pagkuha ng (1)_________________________________ ay

dapat (2) ________________________________, isaalang-alang ang maayos na paglalahad

ng mga (3) _______________________________ at higit sa lahat ang (4)

_____________________ sa gawaing ito.

Natuklasan ko na bago ako sumulat ng dokumentaryong panradyo ay dapat kong

tandaan ang mga sumusunod;

(5________________________________________________________________________________;

(6)_______________________________________________________________________________;

(7) _______________________________________________________________________________.

Natutuhan ko sa buong modyul na mahalaga rin ang mga salita o mga

ekspresiyong nagpapahayag ng (8)_______________________ upang maging susi sa

paglalahad ng detalye.

Panuto: Piliin at isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang bago ang bilang.

_____1. Alin sa mga pahayag ang hindi kabilang ng mga dapat tandaan sa pagsulat

ng Dokumentaryong Panradyo?

A. Magsaliksik ng mga impormasyon

B. Huwag kalimutang banggitin ang mga personalidad na binanggit sa

mga detalye upang ipakita ang kredibilidad ng iyong isinulat

C. Magsagawa ng panayam

D. Magkaroon ng malinaw na pagpapasiya sa paksa

_____2. Bakit kailangang banggitin ang mga personalidad na binanggit sa mga

detalye?

A. upang ipakita ang kredibilidad ng iyong isinulat

B. upang mailathala ang kanilang mga pangalan

C. upang maging sikat

D. upang mapangangalagaan ang kanilang mga pangalan

_____3. Bilang isang mamahayag, bakit kailangan sundin ang mga hakbang bago

sumulat ng dokumentaryong panradyo?

A. dahil ito ay maging gabay sa pagkakasunod-sunod ng mga

impormasyon.

B. dahil ito ang dapat sundin

C. dahil kailangan magbigay ng iyong sariling pananaw

D. dahil ito ay panuntunan na dapat sundin ng mamahayag upang

magkaroon ng kompletong impormasyon na maayos at malinaw na

pagkuha ng mga detalye.

_____4. Paano nakatutulong sa pagbuo ng dukomentaryong panradyo ang mga salita

o ekspresyong nagpapahayag ng konsepto ng pananaw?

A. nakatutulong ito sa pagbibigay ng malinaw na paglalahad ng mga

pagpapahayag.

B. nakatutulong sa pamamagitan ng pagsasabi ng sariling opinyon at

nagpapatunay sa mga pinagmulan ng mga detalye.

C. nakatutulong ito sa pagpapahaba ng mga impormasyon.

D. nakatutulong sa pagpapatunay sa mga pangyayari.

_____5. Alin sa mga sumusunod ang nagpapahayag ng sariling pananaw?

A. Ayon kay Hillary, lumalabis ang China sa pag-angkin nito sa nasabing

karagatan kontra sa ipinahihintulot ng United Nations Convention on

the Law of the Sea (UNCLOS).

B. Binigwasan ng China si US State Sectretary Hillary Clinton dahil sa

remarks nito tungkol sa gusot sa West Philippine Sea (South China Sea)

na rito ay lantarang dinuduro ng dambuhalang bansa ang sisiw na

Pilipinas sa Panatag Shoal.

C. Kabilang sa media people na nakausap ko at nakapalitan ng kuro-kuro

ay sina M anila Bulletin Editor-inChief Cris “Jun” Icban; Butch Raquel,

GMA Vice President for Communications; BizNews Asia Magazine

Editor-in-Chief Tony Lopez, Tony Katigbak(Chairman ng Tuesday

Club); Bong Osorio ng ABS-CBN, exMMDA Chairman Bayani Fernando

at ex-Marikina City Mayor Marides Fernando; ex-Graphic Editor

Manuel Rest y de Quiroz at iba pa.

D. Ang club na ito ay ipinundar ng yumaong sina Max Soliven at Art

Borjal.

Karagdagang Gawain

Magsaliksik ng dokumentaryong panradyo at buuin ito gamit ang mga ekspresiyong

nagpapahayag ng konsepto ng pananaw. (10 puntos)

RUBRIK SA PAGSULAT NG DOKUMENTARYONG PANRADYO

Pamantayan 5 3 1

Organisasyon

Maayos at malinaw ang

organisasyon ng mga

ideya.

Hindi masyadong

malinaw ang

organisasyon ng mga

ideya.

Lumihis sa

ipinapagawa o sa

dapat ipapahayag na

mensahe ng gawain.

Gramatika at

Pagbaybay

Walang mali sa

pagbaybay at gramatika.

May 1-5 mali sa

pagbaybay at

gramatika.

May 6 o higit pang

mali sa pagbaybay at

gramatika.

Kalinisan

Napakalinis ng awtput;

walang makikitang bura

at nasusunod ang

tamang anyo ng pagsulat

ng liham, gaya ng

wastong palugit at pasok.

Kakikitaan ng 1-5

pagbura ng mga salita

at hindi nasunod ang

tamang anyo ng

pagsulat ng liham, gaya

ng wastong palugit at

pasok.

Kakikitaan ng 6 o

higit pang pagbura ng

mga salita at hindi

nasunod ang tamang

anyo ng pagsulat ng

liham, gaya ng

wastong palugit at

pasok.

10

Susi sa Pagwawasto

Sanggunian:

Tayahin

1.C

2.A

3.D

4.B

5.A

Isaisip

1.dokumentaryong

pangradyo

2.alamin ang pamagat

ng paksa

3.batayan ng mga

salaysay

4.aral na matutuhan

5.magsaliksik ng mga

impormasyon

6-8.

•huwag kalimutang

banggitin ang mga

personalidad na

binanggit sa detalye

upang ipakita ang

kredibilidad

•magkaroon ng malinaw

na pagpapasya ng paksa

•konsepto ng pananaw

Gawain

1.Ayon sa

2.Tungkol sa

3.Sa ganang kanya

4.Kaugnay nito

5.Sa palagay ko

Pagyamanin

Pagsasanay 1

Mga

nagpapahayag ng

mga impormasyon

Mga pahayag

ng mga

personalidad

Sariling

pananaw

C D

B A E

Pagsasanay 2

1.

2.

3.

4.

5.

Tuklasin

✓Nagpapahatid ng

mga panawagan

✓Nagpapalabas ng

teledrama

✓Nagpapkining ng mga

awit

✓Nagbibigay ng

opinyon kauganay ng

isang paksa

✓Naghahatid ng

napapanaong balita

✓Naghahatid ng mga

talakayan/ pulso ng

bayan

✓Nagpapakilala ng

isang produkto

✓Naghahatid ng

musika

Balikan

1.B

2.C

3.D

4.A

5.B

Panitikang Pilipino 8

Panitikang Pandaigdig 9

Gintong Pamana 8

1

Region IX: Zamboanga Peninsula Hymn – Our Eden Land

Here the trees and flowers bloom

Here the breezes gently Blow,

Here the birds sing Merrily,

The liberty forever Stays,

Here the Badjaos roam the seas

Here the Samals live in peace

Here the Tausogs thrive so free

With the Yakans in unity

Gallant men And Ladies fair

Linger with love and care

Golden beams of sunrise and sunset

Are visions you’ll never forget

Oh! That’s Region IX

Hardworking people Abound,

Every valleys and Dale

Zamboangueños, Tagalogs, Bicolanos,

Cebuanos, Ilocanos, Subanons, Boholanos,

Ilongos,

All of them are proud and true

Region IX our Eden Land

Region IX

Our..

Eden...

Land...

The Footprints Prayer Trees by Joyce Kilmer One night I had a dream. I dreamed

that I was walking along the beach

with the LORD.

In the beach, there were two (2) sets

of footprints – one belong to me and

the other to the LORD.

Then, later, after a long walk, I

noticed only one set of footprints.

“And I ask the LORD. Why? Why?

Why did you leave me when I am sad

and helpless?”

And the LORD replied “My son, My

son, I have never left you. There was

only one (1) set of footprints in the

sand, because it was then that I

CARRIED YOU!

I think that I shall never see

A poem lovely as a tree.

A tree whose hungry mouth is prest

Against the earth’s sweet flowing

breast;

A tree that looks at God all day,

And lifts her leafy arms to pray;

A tree that may in Summer wear

A nest of robins in her hair;

Upon whose bosom snow has lain;

Who intimately lives with rain.

Poems are made by fools like me,

But only God can make a tree.