republika ekosovËs …tetor_-_dhjetor_2014... · aprovuar nga qeveria e r. së kosovës...
TRANSCRIPT
-
Faqe 1
REPUBLIKA EKOSOVS
REPUBLIKAKOSOVA/REPUBLICOFKOSOVO
KSHILLIPROKURORIALIKOSOVS
TUILAKISAVET
KOSOVA/KOSOVOPROSECUTORIALCOUNCIL
RAPORT TREMUJOR
(tetor - dhjetor 2014)
PR AKTIVITETET DHE REKOMANDIMET E KOORDINATORIT
KOMBTAR PR LUFTIMIN E KRIMIT EKONOMIK
Prishtin,Janar, 2015
-
Faqe 2age
HYRJE
Pozita e Koordinatorit Kombtar pr Luftimin e Krimit Ekonomik sht krijuar n baz t nj
udhzimi administrativ t lshuar nga Kryesuesi i Kshillit Prokurorial t Kosovs (KPK) me
27 dhjetor 2013.Personi i emruar pr at pozit ka kompetenca dhe prgjegjsi pr detyrat
n vijim:
1. Koordinimin e aktiviteteve pr rritje t vetdijsimit t t gjitha agjencioneve t prfaqsuara nga nnshkruesit e ktij Memorandumi, prmes mediave publike dhe
mnyrave tjera, pr rreziqet q shoqrohen me dshtim dhe benefitet e suksesit t
luftimit t krimeve q gjenerojn dobi pasurore;
2. Mbikqyrjen e krijimit dhe implementimit t planeve t veprimit t dizajnuara pr t arritur dhe mirmbajtur prputhjen me standardet ndrkombtare kundr pastrimit t
paras;
3. Koordinimin e reagimit kombtar ndaj krkesave t organizave ndrkombtare pr zhvillim t ekzaminimeve ose vlersimeve kundr pastrimit t paras;
4. Mbikqyrjen e planifikimit dhe implementimit t programeve t trajnimit t prfshira n mandatin e Institutit kundr Krimit Ekonomik ( IKE);
5. Identifikimin e mundsive pr prmirsim, praktika m t mira dhe procedura operuese q mund t prmirsojn efikasitetin dhe efektivitetin e programit dhe
komunikimin e ksaj infomate tek autoritetet e prshtatshme;
6. Grumbullimin dhe analizimin e informatave n lidhje me efikasitetin dhe efektivitetin e entiteteve t involvuara n luftimin e krimeve q gjenerojn dobi pasurore dhe
raportimin e ktyre informatave tek autoritetet e prshtatshme;
7. Sigurimin e mbshtetjes administrative dhe funksionale pr arritjen e objektivave t strategjive kombtare pr luftimin e pastrimit t paras, financimit t terrorizmit dhe
ekonomis jo-formale; dhe
8. Rekomandimin e modifikimeve n strategji kombtare ose legjislacion q do t prmirsonte prputhjen me standardet ndrkombtare kundr pastrimit t paras ose
rritjen e efikasitetit ose efektivitetit t programit,
9. Koordinatori Kombtar do t mionitoroj punn e t gjitha institucioneve relevante n R. e Kosovs lidhur me procesimin e rasteve q hyjn n kuadr t ksaj rregulloreje
dhe memorandumit t bashkpunimit;
10. Koordinatori Kombtar do t monitoroj dhe prcjell procedimin e rasteve nga institucioni n institucion;
11. Koordinatori mund t propozoj udhzime pr pr institucionet n fjal se si t prmirsojn nivelin e performnacs dhe raportimit.
12. Koordinatori Kombtar ka rol t rndsishm n dokumentin e aprovuar nga KPK mbi Procedurat Standarde t Veprimitpr Przgjedhjen e e Shnjestrave t krimeve
t Rnda dhe Bashkpunimi Ndrinstitucional;
13. Koordinatori Kombtar poashtu ka rol edhe n dokumentin tjetr strategjik t aprovuar nga Qeveria e R. s Kosovs Strategjia Kombtare e Republiks s
Kosovs pr Parandalimin dhe Luftimin e Ekonomis Joformale, pastrimin e Parave,
Financimin e Terrorizmit dhe Krimeve Financiare 2014-2018.
Prokurori i Prokuroris Themelore, Departamenti i Krimeve t Rnda n Gjilan, Shqipdon
Fazliu, sht caktuar nga KPK-ja pr kt pozit. Ky raport do t bj t ditura aktivitetet e tij
-
Faqe 3age
dhe t entiteteve t involvuara n tri shtyllat e programit t tij: parandalimi dhe detektimi,
trajnimi dhe luftimi i krimit ekonomik.
ANALIZA
N kuadr ttri raporteve tremujore, KK-ja ka rekomanduar disa propozime q kan t bjn
me vlersimin e performancs pr zbatuesit e ligjit (prokurort, polict, hetuesit n dogan,
ATK, AKK etj.), pastaj ndryshimin e vlersimit t performancs pr gjykatsit,
rekomandimin tjetr n lidhje me politikat ndshkimore e t cilat rekomandime besojm se
do t sillnin nj ndryshim pozitiv dhe rritje t efikasitetit n ndjekjen ekryesve t veprave
penale kur kemi t bjm me sekuestrimin dhe konfiskimine pasuris s prfituar n mnyr
t kundrligjshme (pr m tepr shih raportin e par tremujor janar mars 2014, faqe 2-4,
raportin e dyt tremujor prill qershor 2014, faqe 2-4 dhe raportin e tret tremujor korrik-
shtator 2014, poashtu n faqet nga 2-4).
Kshtu mund t themi se prkundr sfidave, vshtirsive dhe problemeve me t cilat prballet
sistemi gjyqsor, sfida kto q mbeten edhe sot e ksaj dite, megjithat nj progres sht
arritur dhe jemi n rrugn e duhur q procesi i marrjes s pasurive t krijuara n mnyr t
kundrligjshme t vihet n binar t duhur. Definitivisht, viti 2014 mund t themi lirisht se ka
qen vit shum i frytshm n fushn e sekuestrimeve, duke qen se statistikat q do t
prezantojm si m posht flasin pr nj shum prej rreth 31.000.000 pasuri t sekuestruara
dhe shifra prej 500.000-1.000.000 pasuri e konfiskuar dhe kjo shifr sht nj shum q nuk
mund t nnvlersohet nga askush dhe paraqet nj indikacion t qart t vendosmris s
organeve gjyqsore t Kosovs q t luftohet krimi n mnyrn m gjithprfshirse t
mundshme dhe se hapat ton n kt drejtim do t njohin vetm intensifikim dhe prfundim
t suksesshm t shumics s rasteve q jan drguar dhe do t drgohen n gjykata pr
konfiskime. Kshtu derisa deri n prfundim t v. 2012, fokusi kryesor i organeve t ndjekjes
ka qen luftimi i krimit n formn tradicionale, q nga dt. 01.01.2013 sht br e ditur se
kemi nevoj pr nj qasje t re dhe shum dimensionale t luftimit t krimit ngase m nuk
sht e mjaftueshme q kryesit e veprave penale ti drgojm para gjykats por q
njkohsisht duhet t sigurohemi q kryesit e till t veprave penale t prgjigjen jo vetm me
burgim eventual por ata duhet q buxhetit t qeveris dhe popullit t Kosovs tia kthejn t
gjitha pasurit e fituara n mnyr t kundrligjshme. Poashtu sht br e ditur me fillimin e
vitit 2013 se fokusi yn duhet t jet n hetimin e rasteve m t mdha q ka vendi dhe n
prioretizimin e rasteve me potencial pr konfiskim dhe njkohsisht t sigurohemi q t gjith
zyrtart e korruptuar t prgjigjen para drejtsis. Edhe n kt drejtim jan arritur rezultate
inkurajuese ngase n shumn prej 31.000.000 gjenden pasuri e kryesve t ndryshm t
veprave penale, duke prfshir biznesmen, politikan e zyrtar tjer t shtetit.
Poashtu viti 2014 shnon nj vit t nj qasjeje m t ndryshme t organit t prokuroris n
lidhje me veprimet ligjore n lidhje me sekuestrimet e veturave dhe gjsendeve tjera q mund
t psojn n vlern monetare me kalimin ekohs. Kshtu pas shum e shum takimeve me
PTH-t n Gjilan, Prishtin e Ferizaj kemi vn n zbatim disa ndryshime q besojm se n t
ardhmen do t prodhojn rezultate konkrete kurse n kt fush m s afrmi jemi me PTH
n Gjilan ku gjat fillimit t v. 2015 besojm se do t lshohen krkesat nga ana e
prokurorve pr shitje respektivisht kalim n shfrytzim nga ana e qeveris s R. s Kosovs
tautomjeteve. Kjo praktik gjat v. 2015 do t zgjerohet edhe me prokurorit tjera dhe
shpresojm se edhe gjykatat do t veprojn n pajtim me ligjin dhe do t procedojn n linj
me krkesat e prokurorve. Nj risi tjetr sht fakti se pos q sht themeluar Ekipi i par
Hetimor n kuadr t PSV-s, megjithse me nj progres t ngadalshm disi ia kemi dal ta
fusim n binar nj proces tjetr t rndsishm e q n t ardhmen shum sektor t shoqris
-
Faqe 4age
mund ngadal t futen nn kontrollin tatimor dhe kshtu buxhetit t vendit ti kthehet shuma
q sht shmangur n mnyra t ndryshme.
Ajo q duhet t ndodh sht nj intensifikim akoma m i madh i lufts kundr krimit
ekonomik por edhe t gjitha krimeve tjera q gjenerojn prfitime materiale dhe imponim t
autoritetit t organeve t ndjekjes dhe gjyqsorit n trsi ndaj secilit institucion n Kosov.
Prmbledhje: t gjitha propozimet si m lart dhe ato t renditura si m poshtdo t
ndikonin n mnyr t drejtprdrejt n rritjen e efikasitetit n ndjekjen e kryesve t
veprave penale si dhe sekuestrimit dhe konfiskimit t pasuris s fituar n mnyr t
kundrligjshme.
N vijim gjendet lista e elementeve m t rndsishme pr efektivitet t prmirsuar tek t
gjitha institucionet t cilave u drejtohen:
1. Rekomandimet e tjera t precizuara n tri raportet e para tremujore, vazhdojn t mbesin t
tilla prderisa nuk kemi marr asnj raport nga asnj institucion, agjenci apo organizat,
nse kan filluar me implementimin e tyre.
2. REKOMANDIM PR MD-n: n raportin e fundit t PECK1 flitet ndr tjera edhe pr
dallimet mes dispozitave t KPRK-s dhe KPP-s. Kto dallime vrtet ekzistojn dhe
sht mir q t punohet n amandamentimin e tyre n mnyr q ato t jen n prputhje
me njra tjetrn. Ashtu sikurse e vren edhe PECK, dispozita e nenit 97.2 t KPRK-slejon
konfiskimin nga personi t cilit pasuria i sht bartur pa kompensim ose me kompensim q
nuk i prgjigjet vlers reale, nse personi i till e ka ditur (apo kur sht dashur ta dij) se
dobia pasurore sht fituar prmes veprs penale. Kur dobia pasurore sht bartur tek
antart e familjes, barra e dshmis i kalon antarit t familjes pr t dshmuar se e ka
kompensuar tr vlern. PECK vren se kto dispozita jan n prgjithsi t pranueshme
pr ti prmbushur kushtet e standardeve ndrkombtare. Sidoqoft, neni 278 i KPP-s,
parasheh nj barr akoma m t lart t t provuarit, duke paraparse t ardhurat nga vepra
penale q i kalohenpalve t treta mund ti nnshtrohen konfiskimit vetm n tri raste:
i. t ardhurat nga vepra penale jan kaluar nga posedimi i t pandehurit;
ii. kalimi i t ardhurave nga vepra penale ka qen pr nj shum substancialisht m t ult se sa mimi real i tregut, dhe
iii. ka prova se i pandehuri ende kontrollon ose shfrytzon t ardhurat nga vepra penale.
Duke qen se n ligj prdoret lidhsja dhe, e nuk prdoret lidhsja ose, e njjta mund t
interpretohet se konfiskimi mund t bhet vetm nse njkohsisht prmbushen t tri kushtet
e lartcekura.
Padyshim se ashtu sikurse ekipi i PECK ka vrejtur me vend, konflikti mes dispozitave t
KPP-s dhe t KPRK-s potencialisht mund t krijoj pengesa dhe vshtirsi pr zbatimin e
normave t KPRK-s, duke caktuar nj standard m t lart t t provuarit dhe ne pajtohemi
plotsisht se kjo mund t ndikoj n efektivitetin e zbatimit t ligjit me rastin e ndrmarrjes s
1 Projekti kundwr Krimit Ekonomik nw Kosovw, www.coe.int/peck
http://www.coe.int/peck
-
Faqe 5age
masave t konfiskimit. Andaj nevojitet ndryshimi i ligjit pr nj aktivitet t prmirsuar dhe
m efektiv n zbatimin e dispozitave pr konfiskimin. Sidoqoft, prpos ksaj ka nevoj q
dispozitat mbi sekuestrimin dhe konfiskimin t rishikohen edhe njher ngase ka mjaft
konfuzitet n interpretimin e tyre si nga prokurort ashtu edhe nga gjykatsit. Zbraztsia
ligjore mes nenit 264 dhe nenit 266 t KPP-s. Kshtu prderisa neni 266.7 i KPP-s
parasheh se gjykata mund ta urdhroj AAPSK-n q pasurin ta marr nn administrim, kt
nuk e parasheh edhe neni 264, apo koha kur prokurori lshon urdhr t till. Mendojm se
prderisa nuk ekziston ndales ligjore, prokurort edhe n kt faz t ngrirjes s pasuris,
pasurin e till mund ta drgojn tek AAPSK-ja pr administrim ngase nse pasuria nuk
drgohet menjher, ekziston mundsia q pajisjet n pasurin e ngrir t barten dhe t mos
mund t gjenden m, apo xhirollogaria bankare mund t zbrazet dhe m parat t mos mund
t gjenden. Si pasoj e ksaj zbraztsie ligjore ka nj hezitim tek prokurort por edhe gjykatat
se si duhet t veprojn n t tilla raste. N mnyr q t evitohet kjo t hartohet ndonj
amendament q do t plotsonte zbraztin e till.
3. REKOMANDIM PR PK, DOGANN, ATK, KPK DHE KGJK: duke qen se ka paqartsi n lidhje me dispozitat rreth sekuestrimit dhe konfiskimit propozojm q secili institucion
t przgjedh hetuesit q merren m tepr me krime ekonomike, q KPK-ja ta obligoj
secilin prokuror dhe KGJK-ja t gjith gjykatsit penal (pse jo edhe civil) q s paku t
ken nga nj dit trajnim n IGJK n lidhje me hapat dhe procedurn q duhet t ndiqet tek
kto dispozita. Kjo do t mundsoj q t shohim m pak gabime n t ardhmen nga ana e
zbatuesve t ligjit.
4. REKOMANDIM PR MD-n: Zbraztsia ligjore tek afatet pr t vendosur n lidhje me
krkesat e prokurorve pr masat teknike. Kshtu, n nj rast hetimi me potencial pr
konfiskim, GJPP-ja nuk ka vepruar sipas krkess s prokurorit, as edhe tre muaj pas
pranimit t krkess. Parimisht kto krkesa duhet t vendosen n nj afat sa m t shpejt
ngase mund t psojn hetimet n kto raste kurse e meta sht se gjykata nuk ka ndonj afat
ligjor brenda t cilit duhet t veproj, andaj MD duhet t hartoj amandamentin e ksaj pjese
ligjore.
5. Sqarim n lidhje me rekomandimin nga raporti tremujor korrik shtator 2014: Gjat
raportimit t raportit t fundit tremujor, sht ngritur edhe shtja nse transferimi i
prokurorve pa prvoj 3 vjeare mund ta shkel kushtetutn apo jo. Kshtu, neni 110.2 dhe
110.3 i Kushtetuts s R. s Kosovs thot se:
Kshilli Prokurorial i Kosovs do t rekrutoj, propozoj, avancoj, transferoj,
disiplinoj prokurort n mnyrn e rregulluar me ligj. Kshilli do ti jap prparsi
emrimit pr prokuror t antarve t komuniteteve t nn prfaqsuara n mnyrn e
prcaktuar me ligj. T gjith kandidatt duhet ti plotsojn kriteret e prcaktuara me ligj.
Propozimet pr emrimin e prokurorve duhet t bhen n baz t procesit t hapur pr
emrime, n baz t meritave t kandidatve, dhe ky propozim pasqyron parimin e barazis
gjinore dhe prbrjen etnike t jurisdiksionit territorial prkats.
Andaj, me sa shihet, kushtetuta nuk precizon kriteret pr rekrutim, transferim, avancim por
edhe t tjera por kjo i lihet vet KPK-s q me an t rregulloreve t brendshme ta kryej nj
gj t till. Pra, rekomandimet e dhna jan n harmoni t plot me t gjitha ligjet dhe
-
Faqe 6age
kushtetutn dhe krejt ka nevojitet, sht q KPK-ja t pajtohet se rekomandimet jan t
arsyeshme dhe t ket vullnet pr ndryshime. Se nuk ka shkelje t Kushtetuts s R. s
Kosovs vrehet edhe nga fakti se KGJK-ja lejon q Kryetart e Gjykatave t ken
mundsin e transferimit t gjykatsve nga njri departament n tjetrin2.
TOP REKOMANDIMET PR VITIN 2014
1. REKOMANDIM PR PK, DOGANN, ATK, AKK, MD, MF, KPK DHE KGJK:Njra
nga sfidat kryesore sht vlersimi i performancs s policve hetues, hetuesve t ATK-s,
Dogans, AKK-s, prokurorve dhe gjykatsve n t gjitha nivelet e n ndrlidhje me
llogaridhnien. Ky rekomandim sht pasqyruar m konkretisht n raportin e par tremujor
janar mars 2014 dhe paraqet kusht thelbsor pr ngritje t efikasitetit. Vlersimi i
performancs i bazuar kryekput n performancn e secilit hetues, prokuror apo gjykats do
t ket ndikim dramatik n rritje t efikasitetit ngase secili zyrtar do ta kishte t qart se pr t
mbajtur pozitn aktuale, pr tu avancuar etj. do t duhet t dshmoj rezultate konkrete. Me
kt logjik, hetuesi do t stimulohej t mbledh t gjitha provat e mundshme q gjenden
rreth asaj vepre penale nn hetim, t bashkpunoj maksimalisht me prokurorin e rastit edhe
pas ngritjes s kallzimit penal dhe madje deri n marrjen e vendimit gjyqsor sepse ky
hetues do t vlersohet vetm n bazaktgjykimit final dhe jo t kallzimit penal. Poashtu
secili hetues do t kishte si motivim t veant edhe mundsin pr beneficione shtes sikurse
kemi propozuar nse arrin shifrat konkrete t rezultateve. Kurse prokurort do t
stimuloheshin q para gjykats t drgojn raste vrtet t prgatitura mir dh t bazuara n
prova t forta, do t kishin m tepr interes t bashkpunojn m shum me hetuesit ngase
rezultati final i aktgjykimit do t prbj bazn pr vlersim t sukseshm apo jo t puns s
tij, beneficionet do t vareshin poashtu nga arritja e shifrave konkrete dhe n kt drejtim n
mnyr q t arrijnkto ata medoemos do t prpiqeshin q t zbatojn sa m shum
procedura alternative t parapara me KPP-n sikurse pezullimi, ndrmjetsimi apo
marrveshja e fajsis dhe kshtu do t kishin m tepr koh pr t arritur rezulatet e krkuara
n vend se t vrapojn pas secilit rast, qoft ai edhe fare minor.
2. REKOMANDIM PR MD dhe KGJK:Nj sfid tjetr q lidhet me gjykatat e vendit ka t
bj me politikat ndshkimore q n shumicn e rasteve duket se paraqesin nj politik
ndshkuese jo adekuate me peshn, rndsin dhe seriozitetin q paraqesin veprat penale. M
konkretisht, gjykatat e vendit n numr t madh dhe shqetsues t rasteve shkojn nn
minimumin e parapar ligjor dhe kjo minon prpjekjet e prokuroris pr t arritur
marrveshje t fajsis ngase t pandehurit dhe mbrojtsit e tyre nuk shohin ndonj leverdi
nga hyrja n marrveshje me prokurorin e shtetit dhe n fund t fundit politika aktuale
ndshkimore sht n kundrshtim me vet nenin 233 t KKP-s. Kjo politik ndshkimore e
ult sht qartazi n kundrshtim me dispozitat ligjore por deri m tani nuk sht shnuar
ndonj prpjekje m serioze nga ana e KGJK-s apo Gjykats Supreme n adresimin e ksaj
shtjeje. Prfundimisht nj politik m e drejt ndshkimore do ta adresonte prfundimisht
nj problematik t till q do t siguronte trajtim t barabart t t pandehurve dhe
njkohsisht do t ishte lev me rndsi n duar t organeve t ndjekjes me rastin e arritjeve
t marrveshjeve t fajsis n rastet e sekuestrimit dhe konfiskimit t pasuris s prfituar n
mnyr t kundrligjshme. Politika e prmirsuar ndshkimore do t kishte efekt zinxhiror
tek gjykatsit ngase ata tash e tutje me krkesat q rastet ti pmbyllin n afatet e krkuara
2Vendimi pwr Ndryshimin e Rregullores pwr Organizimin e Brendshwm tw Gjykatave, neni 4, nr. 40, e datws 22.03.2013,
http://www.kgjk-
ks.org/repository/docs/RREGULLORE_MBI_ORGANIZIMIN_E_BRENDSHEM_TE_GJYKATAVE_dhe_Vendimi_40_6
94262.pdf
-
Faqe 7age
ligjore do t stimulohen q t inkurajojn m shum marrveshjet e fajsis ngase mundsia
pr rikthim n gjykim do t ishte fare e vogl, se performanca e tyre do t ishte m e mir nga
aspekti se m pak aktgjykime do t atakohen prmes ankesave, do t ken shum m tepr
koh n dispozicion pr gjykime ku nuk ka marrveshje t fajsis, etj. elsi pr sukses
mendojm se sht Gjykata e Apelit ngase kjo gjykat ka t gjitha mundsit t harmonizoj
politikn unike ndshkimore n nivel t Kosovs dhe nj riorganizim i ksaj gjykate do t
kishte ndikim vendimtar n kt propozim tonin.
3. REKOMANDIM PR MD, KPK DHE KGJK:T amendamentohet ligji n disa pjes q
kan t bjn me dispozitat rreth sekuestrimit dhe konfiskimit t pasuris e q n mnyr
thelbsore do t kishin ndikim n rritjen e efektivitetit rreth konfiskimit t pasurive t
kundrligjshme. Kto kan t bjn me: veprat penale t pastrimit t parave duhet t ndiqen
nga secila prokurori n nivel vendi e jo vetm PSRK-ja; q rregullorja pr PSRK-n t
ndryshohet sa m par qsht e mundur dhe n prputhje me rekomandimet e dhna n
raportin e tret tremujor n faqet 5-6; q pagat pr polic hetues, hetues tjer, prokuror dhe
gjykats t bhet n baz t produktivitetit konkret t shprehur n shifra ashtu sikurse sht
sqaruar poashtu n raportin e tret tremujor n faqet 4-7.
4. REKOMANDIM PR T GJITHA INSTITUCIONET ZBATUESE T LIGJIT:
Krkohet prfshirja e statistikave gjithprfshirse n lidhje me dnimet dhe konfiskimet si
dhe identifikimin, sekuestrimin dhe konfiskimin e aseteve q prfaqsojn instrumente dhe
dobi pasurore n t gjitha raportet statistikore dhe vlersimet e performancs n lidhje me
kryeprokurort rajonal, prokurort e krimeve t rnda dhe bashkpuntorve t tyre brenda
njsive hetuese q merren me krime q gjenerojn profit.
5. REKOMANDIM PR PK, DOGANN, ATK dhe AKK: Ndalja e praktiks s vlersimit
t performancs s agjencionit hetues bazuar n sasin e raporteve t veprave penale q i
drgohen zyreve t prokurorve dhe t vihet theksi n dnime dhe konfiskime.
6. REKOMANDIM PR KPK: Ndalja e praktiks s vlersimit t kryeprokurorve rajonal
dhe prokurorve t krimeve t rnda bazuar n sasin e rasteve t zgjidhura dhe t bhet
indikator primar rajonal cilsia e dnimeve dhe konfiskimeve.
7. REKOMANDIM PR PK, KPK DHE KGJK:Shqyrtimi dhe bashkrendimi i proceseve
disiplinore brenda ktyre entiteteve pr t mundsuar identifikimin, degradimin dhe
zvendsimin e individve q kan performanc t paknaqshme n kt lmi t rndsis
vitale kombtare.
8. REKOMANDIM PR PK, DOGANN, AKK, ATK,KPK DHE KGJK:KPK, KGjK dhe
agjensionet hetuese t lshojn direktivat q mundsojn identifikimin e shpejt dhe
eliminimin e rasteve t krimeve t rnda q nuk mund t pritet me arsyeshmri t trajtohen
nga niveli aktual i burimeve t sistemit.
9. REKOMANDIM PR MD:Duke qen se nj numr i shteteve kan edhe ligjin q bazon
konfiskimin e pasuris pavarsisht aktgjykimit dnues, mendojm se n kt faz t
zhvillimit q ka Kosova, nevojitet miratimi i ligjit t till. E theksojm se ky ligj do ta rris
ndjeshm efikasitetin n ndjekjen e kryesve t veprave penale ekonomike si dhe rritjen e
konfiskimit t pasuris s prfituar n mnyr t kundrligjshme. Shkurtimisht, sht fjala pr
ligj q lejon konfiskimin e pasuris edhe pa pasur aktakuz kundr personit pr t cilin
dyshohet se ka krijuar pasuri q nuk mund t arsyetohet.
-
Faqe 8age
AKTIVITETET E KOORDINATORIT KOMBTAR:
Aktivitetet e zhvilluara gjat ksaj periudhe raportuese:
- Me dt. 31.10.2014, KK s bashku me ekspertin tjetr ndrkombtar, z. Cedric
Woodhall ka marr pjes n nj trajnim t shkurtr me Prokurorin Themelore t
Gjilanit n lidhje me dispozitat ligjore rreth sekuestrimit dhe konfiskimit t dobis
pasurore.
- Me dt. 14.11.2014, KK s bashku me ekspertin tjetr ndrkombtar, z. Cedric
Woodhall ka marr pjes n nj trajnim t shkurtr me Prokurorin Speciale t
Republiks s Kosovs n lidhje me dispozitat ligjore rreth sekuestrimit dhe
konfiskimit t dobis pasurore.
- Me dt. 26.11.2014, KK ka marr pjes n certifikimin e 11 ekspertve (9 financiar dhe
2 kompjuterik) t cilt tash e tutje do t mund t shfrytzohen nga ana e prokuroris
pr punim m profesional t lndve t natyrs s krimeve ekonomike por edhe
krimeve tjera. Padyshim se kjo ngjarje paraqet nj hap n drejtimin e duhur dhe
presim q angazhimi i ktyre ekspertve t jet produktiv n kuptim t asaj q tani e
tutje organet e ndjekjes do t jen t pajisura me m tepr profesionalizm n punimin
e lndve.
- Me dt. 02.12.2014, KK ka marr pjes n takimin me ekipin vlersues t PECK, ekip
ky n kuadr t Kshillit t Evrops ku jan diskutuar gjetjet e ktij ekipi n lidhje me
performancn e sistemit t drejtsis, mes tjerash, edhe rreth sekuestrimeve dhe
konfiskimeve t dobis pasurore t fituar n mnyr t kundrligjshme.
- Me dt. 04.12.2014, KK ka marr pjes n Konferencn pr Parandalimin e Ekonomis
Joformale, Pastrimin e Parave, Financimin e Terrorizmit dhe Krimeve Financiare,
konferenc kjo e organizuar nga Ministria e Financave, e q ka pasur t bj me
raportimin dhe shpalimin e at arriturave n strategjin e lartprmendur, t aprovuar
nga ana e Qeveris s R. s Kosovs, pr periudhn 2014 2018, kurse ky raport i
sht referuar periudhs prill qershor 2014.
- Gjat ksaj periudhe tremujore, KK sht takuar n dhjetra takime me zbatues t
ligjit si nga policia, dogana, ATK-ja, prokuror, gjykats, OJQ e shum t tjer n
kuptim t intensifikimit t luftimit t krimit ekonomik dhe diskutimit t vshtirsive t
hasura gjat puns praktike.
- Me dt. 10.12.2014, KK s bashku me ekspertin tjetr ndrkombtar, z. Cedric
Woodhall ka marr pjes n nj trajnim t shkurtr me Prokurorin Themelore t
Prishtin n lidhje me dispozitat ligjore rreth sekuestrimit dhe konfiskimit t dobis
pasurore.
T VEANTAT
- Gjat ksaj periudhe kohore, KK ka qen n disa takime me PTH-t n Gjilan,
Prishtin e Ferizaj ku s bashku me kryeprokurort e ktyre regjioneve jemi
dakorduar q veturat e grumbulluara me vite t tra m nuk ka nevoj t mbahen
npr parkingje t ndryshme mirpo ato duhet t shiten n pajtim me nenin 269.2 dhe
269.3 t KPP-s. Nj gj e till pos q do t parandaloj dmet e mtutjeshme t
-
Faqe 9age
shkaktuara me humbje t vlers s veturave poashtu do t ket ndikim q pjesa m e
madhe e ktyre mjeteve t arktuara prmes shitjes t derdhen drejtprdrejt n
buxhetin e R. s Kosovs. N t ardhmen n koordinim me MD-n do t shihen
mundsit q disa vetura n gjendje m t mir tu jepen pr shfrytzim institucioneve
t ndryshme.
- Po ashtu pr her t par n Kosov (s paku sipas dijenis son) nj PTH, e m
konkretisht PTH-ja n Gjilan ka hartuar nj propozim q nj veturekonfiskuar t
kaloj n shfrytzim tek qeveria e vendit respektivisht PK-ja, Departamenti i Krimeve
Ekonomike n Prishtin.
- Nse ndiqen kto praktika n t ardhmen ka t ngjar sipas t gjitha gjasave q
buxheti i vendit t shpenzohet n mas m t vogl sepse n nj an rritet efikasiteti i
organeve t ndjekjes n luftimin ekrimit kurse n ann tjetr qeveria do t ket m
pak nevoj t blej vetura t reja sepse veturat e konfiskuara do tu jepen n shfrytzim
institucioneve t ndryshme n Kosov.
SFIDAT DHE DSHTIMET
- Ka ndodhur q hetimet t prballen me vshtirsi nga m t ndryshmet dhe ky sht
nj tregues real i sfidave gjigante me t cilat prballet organi i ndjekjes drejt
finalizimit t hetimeve dhe ngritjes eventuale t aktakuzs. Se sa t mdha jan sfidat
me t cilat prballen zbatuesit e ligjit dshmon fakti se n listn e KK-s me potencial
t madh pr konfiskim ka pasur raste kur ekspertt kan dhn konkluzione se i
pandehuri ka transaksione t rregullta dhe se t gjitha shitblerjet jan br n pajtim
me dispozitat ligjore. Krejt kjo do t ishte n rregull dhe n pajtim me pavarsin e
ekspertit t tillprderisa nuk kan qen faktet se dshmitari e pohon me
nnshkrimin e tij dhe me deklarat t dhn n polici e prokurori se n t vrtet me t
pandehurin ka pasur shitblerje fiktive me fatur ngase realisht asgj nuk i ka shitur t
pandehurit pos dhnies s faturs. Prpos q materialet jan mbajtur nga eksperti
me muaj t tr, ekspertiza e dhn i ka dhn goditje prpjekjeve t organit t
ndjekjes ngase n vend se fokusi i prokurorit t jet i pandehuri kryesor, tash
prokurori n fjal duhet t merret edhe me ekspertin n fjal dhe kjo qon n zvarritjen
e hetimeve dhe prfundimin e suksesshm t tyre.
- KK n vazhdimsi ka trhequr vrejtjen mbi paqartsit me t cilat prballen hetuesit
e n veanti prokurort dhe gjykatsit sa i prket dispozitave n lidhje me
sekuestrimin dhe konfiskimin. Kshtu prkundr alarmimeve tona disa gabime nuk
kan mundur t tejkalohen dhe n s paku dy raste, PP.I. Nr. 233/14 dhe rasti tjetr
PP.I. nr. 227/13, Gjykata Themelore dhe m pas edhe Gjykata e Apelit kan vendosur
q t pandehurve tu kthehen asetet e sekuestruara prkohsisht ngase prokurort n s
paku kto dy raste nuk kan ndjekur procedurn e parapar ligjore pr t krkuar
konfiskimin e prhershm. Jemi t vetdijshm se gabime t tilla kan ndodhur dhe do
t ndodhin srish por shqetsimi bhet m i madh nse kemi parasysh se tashm
poashtu kemi trhequr vrejtjen se gabime t tilla kan ndodhur edhe n raste
shumm t mdha ku jan t prfshir edhe prokuror t EULEX-it dhe ku pasojat
mund t jen pr shtetin shum m t mdha ngase rrezikohet q pasuria e sekuestruar
-
Faqe 10age
ti kthehet t pandehurve vetm mbi bazat e gabimeve procedurale. Duke qen se sht
fillimi i implementimit t ktyre dispozitave ligjore dhe ku ka vendime t ndryshme t
gjykatave n shtje t njjta, bjm thirrje urgjente q t hartohet nj plan pr
trajnimin e detyrueshm njditor rreth implementimit t dispozitave ligjore rreth
sekuestrimit dhe konfiskimit t secilit prokuror dhe gjykats n R. e Kosovs.
Gabimet e lartcekura duhet t shrbejn si alarm pr t adresuar kto probleme t
hasura kurse n t ardhmen edhe pr marrje t masave disiplinore kundr t gjith
atyre q dshtojn t veprojn sipas ligjit e q paraprakisht kan pasur t njohur se si
duhet t veprojn n kso situatash.
- Rasti nn shifrat PP.I. nr. 519/13, e pr t ciln KK ka raportuar n raportet e
mhershme (raporti tremujor prill qershor, faqe 6) ka qen e vendosur pr nj koh
t gjat n zyrn e Kryeprokurorit t PTH-s n Prishtin. Pas shum prpjekjeve
lnda i sht ndar nj prokurori por edhe prkundr ksaj edhe 7 muaj pas marrjes n
pun t ksaj lnde me potencial pr konfiskim, KK nuk ka asnj informat se pr
rastin sht punuar dika. Kjo duhet trisjell n vmendjen e KPK-s edhe njher se
politika aktuale e marrjes me lnd l shum pr t dshiruar dhe nuk sht adekuate
me prioritetet q duhet ti ket secili prokuror dhe secila prokurori n punimin e
lndve t tilla. Ky rast sht sjell n vmendjen e KK-s nga ana e nj OJQ-je dhe
disa qytetarve dhe prkundr ksaj edhe pas angazhimit ton asnj rezultat konkret
nuk sht arritur dhe qasja e till vshtir se mund t rezultoj me kthim t besimit t
opinionit n organet e ndjekjes e n kt rast n Prokurorin e Shtetit.
- Rasti nn shifrat PPS. 22/2009 dhe n gjykat i evidentuar nn shifrat P. Nr. 13/2012
e q ka t bj me konfiskim eventual ka prfunduar n gjykim t shkalls s par
mirpo Gjykata e Apelit ka dshtuar t veproj mtutje. Rasti me sa duket sht n
Gjykatn e Apelit dhe ankesa sht ushtruar me dt. 24.12.2013, q do t thot se ka
kaluar nj vit e m shum kurse ende nuk kemi asnj vendim nga kjo gjykat. Duke
kuptuar vshtirsit me t cilat prballet Gjykata e Apelit e q ka t bj me numrin e
madh t lndve dhe numrin mbase jo adekuat t gjykatsve n dispozicion,
megjithat trheqim vmendjen se bhet fjal pr nj rast ku sht i involvuar nj ish
gjykats dhe ku ka potencial pr konfiskim kurse pavarsisht ktyre ende nuk sht
marr asnj vendim deri m tani. Nj praktik e till duhet t ndrpritet dhe t
sigurohet q nj gj e till m kurr t mos prsritet.
- Me dt. 03.09.2014sht krkuar krijimi i Ekipit t dyt Hetimor n nj rast me
potencial pr konfiskim, por edhe pas 5 muajve t parashtrimit t krkess nuk kemi
pranuar asnj prgjigje pr aprovim apo refuzim t krkess. Natyra e propozuar e
krijimit t Ekipit Hetimor ka qen e nj rndsie t veant ngase ka synuar dhe synon
futjen nn kontroll t nj aspekti biznesor dhe disa analiza preliminare kan dhn
indikacione se mund t pritet q mjete t konsiderueshme monetare t derdhen n
buxhetin e shtetit dhe mundsi q aktivitete t ngjashme t zgjerohen n sektor tjer.
Pritjet realiste jan se mund t bhet fjal pr miliona euro q mund t kthehen n
buxhetin e qeveris por q progresi megjithat ka qen shum i ngadalshm ngase
vetm sht caktuar prokurori i rastit mirpo shum detaje tjera kan mbetur t
paadresuara.
-
Faqe 11age
- KK ka tentuar pa sukses q t bj prkthimin e disa aktgjykimeve t dhna nga ana e
Gjykats Evropiane pr t Drejta t Njeriut, aktgjykime kto q t prkthyera n
gjuhn shqipe do t ishin ndihmespr t gjith zbatuesit e ligjit e n veanti pr
prokurort dhe gjykatsit. Pavarsisht se kemi nnvizuar rndsin e ktyre
aktgjykimeve krkesa jonsht injoruar dhe nuk kemi marr asnj prgjigje.
Krkesat jan drguar me email me dt.22.09.2014, 26.09.2014, 28.10.2014,
22.10.2014, 24.11.2014. Sidoqoft kjo kultur e moskthimit t emailave sht
shume prhapur prgjat gjith zyrtarve prokurorial dhe gjyqsor dhe KPK e
KGJKkan nevoj q urgjentisht ta adresojn nj situat t till.
- Edhe prkundr prjekjeve t vazhdueshme t KK-sdhe vizitave t shumta npr
terren, procesi i shitjes s veturave po shkon tepr ngadal pavarsisht nj progresi t
vogl qsht br me PTH-n n Gjilan, at n Ferizaj dhe n Prishtin. Vazhdon t
mbizotroj nj hezitim nga ana e prokurorve pr t krkuar kto masa t parapara
dhe t lejuara me ligj dhe m konkretisht nga nenet 269.2 dhe 269.3 t KPP-s. Duke
pasur parasysh se m hert prmes emaileve kemi krkuar kt nga secili
kryeprokuror regjional, pastaj kt krkes e kemi paraqitur edhe tek vet UD i
Prokurorit t Shtetit e m pas edhe n takime dypalshe, megjithat mund t thuhet se
n kt drejtim vendi ka humbur pa asnj nevoj mjete potenciale ngase po t
shiteshin kto asete do t vlenin m shum sesa po t shiten m 2015 e edhe m pak
nse do t shiten m 2016. Prgjegjsia vazhdon t mungoj fatkeqsisht dhe mbetet q
prpjekjet individuale ti finalizojm s pari me PTH n Gjilan ku jemi m s afrmi
ksaj e m pas edhe me prokurorit tjera.
-
Faqe 12age
- sht e dshirueshme q t shikohen mundsit q t mbahen trajnime t shkurtra nj ditore n lidhje me dispozitat ligjore brenda KPP-s dhe Ligjit mbi Kompetencat e
Zgjeruara t Konfiskimit sepse ende ka paqartsi rreth ktyre dispozitave dhe
rrjedhimisht edhe paqartsi se si duhet t veprohet n rastet kur duhet t bhet
sekuestrimi dhe konfiskimi i pasuris s fituar n mnyr t kundrligjshme. Stafi i
caktuar pr t mbshtetur Koordinatorin Kombtar sht krkuar t mbaj kontakt t
afrt dhe t rregullt me hetuesit, prokurort dhe gjykatsit q jan t shprndar n t
gjitha rajonet e Kosovs. Kshtu pos mungess s automjetit, zyrja e KK-s ka mbetur
vetm me nj zyrtare t policis ngase nj zyrtar tjetr n marrveshje t prbashkt
me Dogann e Kosovs sht trhequr srish n dogan. Kjo sfid emos plotsimit t
stafit t paraparnuk sht arritur t tejkalohet as pr kt periudh raportuese ngase
KGJK-ja nuk ka kuorum pr t marr asnj vendim ndrsa q KPK-ja ka refuzuar
krkesn e KK-s pr staf shtes duke na sjellur vshtirsi shtes n implementimin e
aktiviteteve t KK-s.
- Agjensionet hetuese kanvrshuar me krkesa raportuese pr raste t vogla dhe shpenzojn nj mas t madhe t kapaciteteve t tyre thjesht duke i prmbledhur
rastet e vogla n raporte zyrtare pr prokuror. Ata mund t veprojn kshtu duke mos
ofruar shum kualitet n informatat e prcjellura tutje pasi q ata vlersohen
pozitivisht vetm pse thjesht e kan drguar tutje raportin. N ann tjetr, nga
prokurort krkohet t shpenzojn kohn e tyre duke u prgjigjur n kto raporte
(duke zgjidhur raste)n vend se t fokusojn energjit e tyre n dnime dhe
konfiskime pr pjesn m t madhe t kriminelve t mdhenj. Edhe pse mijra
raporte jan dorzuar nga agjensionet hetuese dhe jan rishikuar nga prokurort,
aktgjykimet e marra nga gjykatat jan vetm dhjetra sosh.
BASHKPUNIMI NDRKOMBTAR
Gjat periudhs tetor dhjetor 2014, KK-ja n cilsi t prfaqsuesit t Kosovs n rrjetin
joformal CARIN, q sht nj rrjet joformal i kontakteve dhe grup bashkpunues n t
gjitha aspektet e ndalimit t prfitimit nga krimi, pjes e s cils sht edhe Kosova, n
cilsi t vzhguesit, ka drguar 2 krkesa pr ndihm juridike ndrkombtare (njra nga
krkesat sht pr info shtes) n shtetet si: Shqipri, B e H, Kroaci, Franc, Maqedoni,
Gjermani, Greqi, Mali i Zi, Holand, Rusi, Serbi, Slloveni, Zvicr, Turqi, Emiratet e
Bashkuara Arabe, Angli, SHBA, Itali.
- Deri m tani kemi pranuar 4 prgjigje nga shtete si:Kroacia, Zvicra, Anglia dhe Sllovenia si dhe jemi n pritje t prgjigjeve tjera dhe kjo ka t bj me krkesat e
drguara dhe pranuara gjat ksaj periudhe.
- Ndrkoh gjat ksaj periudhe raportuese kemi pranuar edhe tri prgjigje pr raste nga periudhat e mhershme raportuese dhe kto prgjigje kan ardhur nga shtete si:
Kroacia, Zvicra dhe Serbia.
- N total pr v. 2014 KK ka pranuar gjithsej 5 krkesa pr ndihm juridike ndrkombtare nga shtete si Zvicra (3), Austria dhe Belgjika. Jemi prgjigjur
pozitivisht n katr krkesat e paraqitura kurse nj tjetr sht n proces e sipr.
Poashtu pr nj rast sht paraqitur krkes shtes dhe poashtu edhe kjo sht n
proces e sipr.
-
Faqe 13age
- Kurse Kosova gjat v. 2014 ka drguar 47 krkesa n lidhje me 6 raste ndrsa q kemi pranuar n total 14 prgjigje deri m tani, nga t cilat 2 jan n procedur formale
(prmes MPJ-s) ndrsa 12 tjera i kemi pranuar n procedur joformale.
SEKTORI I PARANDALIMIT DHE DETEKTIMIT
BANKA QENDRORE E REPUBLIKS S KOSOVS
Legjislacioni:
BQK si pjes e grupit punues pr plotsim-ndryshimine ligjit PP/FT, ka marr pjes n
hartimin e koncept dokumentit pr ndryshimin e ktij ligji ku ky dokument sht prcjellur n
Ministrin e Financave.
Divizioni pr Parandalimin e Pastrimit t Parave, n kuadr t Banks Qendrore ka hartuar
Manualin pr ekzaminime/inspektime dhe ky manual sht aprovuar n bord dhe sht futur
n prdorim n praktik. Ky dokument sht mjet tekniko-operacional pr kryerjen e
ekzaminimeve PP/FT dhe sht prpiluar n bashkpunim me Zyrn pr Asistenc Teknike t
Thesarit Amerikan. N kuadr t projektit PECK, n lidhje me plotsim-ndryshimin e ligjit
pr parandalimin e pastrimit t parave dhe financimit t terrorizmit, Kosovn e kan vizituar
dy ekspert nga Kshilli i Evrops dhe kan takuar institucionet prgjegjse pr t marr
komentet dhe qndrimet e tyre n lidhje me kt proces.
Operacionet:
Banka Qendrore e Kosovs gjat ksaj periudhe raportuese ka kryer aktivitete n terren. Jan
kryer inspektime/ekzaminime n fushn PP/FT n institucionet financiare si n vijim:
1. NlB Prishtina
2. Vllesa
3. Banka Ekonomike.
Bashkpunimi dhe trajnimet:
Pjesmarrja n Konferencn pr Parandalim t Ekonomis Joformale, Pastrimit t Parave,
Financimit t Terrorizmit dhe Krimeve Financiare.
Njsia pr Inteligjenc Financiare
Raport i t arriturave
N kt periudh kohore, NJIF-K ka kryer gjithsej 7 inspektime t pajtueshmris, n t cilat 1 inspektim sht kryer n banka, n institucione mikrofinanciare jan kryer 2
inspektime, kompani t sigurimeve 4 inspektime.
N kt periudh raportuese grupi punues pr rishikimin e ligjit pr parandalimin e pastrimit t parave dhe financimit t terrorizmit pas prpilimit t koncept dokumentit
pr ndryshim plotsimin e ligjit, ka drguar koncept dokumentin pr komente tek
palt e interesit, duke prfshir ktu sektorin publik dhe privat.
Konferenca pr Parandalimin e Ekonomis Joformale, Pastrimin e Parave, Financimin e Terrorizmit dhe Krimeve Financiare. Raportimi i dyt i implementimit t Strategjis
Kombtare te Republiks s Kosovs pr Parandalimin dhe Luftimin e Ekonomis
Joformale, Pastrimin e Parave, Financimin e Terrorizmit dhe Krimeve Financiare
2014-2018 (4 Dhjetor 2014).
-
Faqe 14age
NJIF-K n bashkpunim me Projektin e BE/KE PECK ka organizuar Konferencen ndrkombtare pr Bashkpunim Ndrkombtar n luftn kundr pastrimit t parave
dhe luftimit t financimit t terrorizmit. Konferenca sht mbajtur n Prishtin dhe
pjesmarrs kan qen ekspertt nga Shqipria, Gjermania, Mali i Zi, Bullgaria, Italia,
Austria, Kroacia etj.
N muajin dhjetor Projekti i PECK ka prezantuar para autoriteteve kosovare Raportin e Vlersimit mbi pajtueshmrin me standardet ndrkombtare n fushn e Luftimit t
Pastrimit t Parave dhe Luftimit t Financimit t Terrorizmit (LPP/LFT).
Udhzimet administrative dhe aktet tjera nnligjore t miratuara n kt periudh raportuese:
- Procedura Standarde e Operimit Pr shkmbim t Informatave n mes t Agjencioneve t Zbatimit t Ligjit (Dhjetor 2014),
- Procedurat Standarde Operative pr shkmbim t informatave mes NJIF-K dhe ARC (Tetor 2014),
- Plani i performancs dhe resurseve t NJIF-K 2015-2017
AKTET NNLIGJORE T HARTUARA ENDE JAN N KONSULTIM - NUK KAN HYR N FUQI:
- Draft - Udhzim Administrativ pr parandalimin e pastrimit t parave dhe Indikatort,
- Draft - Udhzim Administrativ pr financimin e terrorizmit dhe Indikatort,
Pjesmarrja e NJIF-K n Grupin Punues t Kshillit Prokurorial t Kosovs pr bashkpunim ndr institucional n luftimin e krimit t organizuar dhe korrupsionit,
Pjesmarrja e NJIF-K n Grupin Punues t Kshillit Prokurorial t Kosovs pr Harmonizimin e raporteve statistikore,
Pjesmarrja e NJIF-K n Sekretariatin e Grupit t Prhershm Qeveritar pr Parandalimin e Ekonomis jo-formale 2014-2018.
NJIF sht pjes e disa strategjive vendore, 1) Strategjia kundr krimit t organizuar, 2) Strategjia pr parandalimin e krimit, 3) strategjia kundr terrorizmit dhe 4)
strategjia pr liberalizimin e vizave dhe MSA-ja. NJIF raporton n mnyr periodike,
sipas krkess n lidhje me zbatimin e aktiviteteve q rrjedhin nga planet e veprimit t
ktyre strategjive.
NjIF-K ka krijuar qasjen direkte n Databazn e Regjistrimit Civil.
NJIF-K ka nnshkruar Marrveshje Bashkpunimi me Agjensionin e Regjistrimit Civil.
NJIF-K n bashkpunim me Projektin e BE si dhe n koordinim me Shoqatat, ka organizuar dhe mbajtur trajnim me Avokatt, Kontabilistt, Auditort, Institucionet
Mikrofinanicare.
Prpjekjet e NJIF-K pr antarsim n Egmont Group kan vazhduar edhe m tutje. Sponsort e NJIF-K (Finlanda, Sllovenia dhe Senegali) kan prgatitur raportin pr dy
grupet punuese n Egmont dhe NJIF-K ka pranuar ftesn pr pjesmarrje n takimin e
grupeve punuese q pritet t mbahet n Berlin, Gjermani n fund t janarit 2015.
Nga data 01/10/2014 deri m 31/12/2014, NJIF ka pranuar gjithsejt 91 RTD STR, prderisa pr periudhn e njejt kohore jan mbyllur gjithsejt 59 raste.
-
Faqe 15age
N muajin Tetor NJIF-K ka lshuar katr urdhresa pr ngrirjen e llogarive bankare.
SEKTORI I LUFTIMIT T KRIMIT EKONOMIK
Aktivitetet pr kt periudh raportuese:
Lista me qasje t kufizuar t krimeve me potencialin m t lart pr konfiskime t dobis pasurore t prfituar prmes krimit vazhdimishtshtazhurnuar dhe tashm n kt list
kemi t evidentuara mbi 55 raste.
M konkretisht, gjat ksaj periudhe tremujore, tetor dhjetor 2014, nga top lista prej 55 rasteve, simasa t ngrirjes apo sekuestrimit kemi kto mjete:
SEKUESTRIME APO NGRIRJE:
- Nj spital me gjith pajisjet (spitali Global), n vler t prafrt prej 1.000.000 , - 4 shtpi, n vler t prafrt prej 400.000 (tri shtpi n fshatin agllavic), - 2 banesa, n vler t prafrt prej 100.000 , - Paluajtshmri prej 6.04 ari, n vler t prafrt prej 50.000 , - 12 vetura, n vler t prafrt prej 50.000 , (10 vetura t tipit V dhe 2 t tipit BM) - Para t gatshme prej mbi85.000 , (n katr raste, edhe at: 5.590; 78.116; 1.500
dhe 85 funte).
Totali i vlers s sekuestrimeve pr kt periudh tremujore kalon 1.685.000 .
Kurse prkujtojm s gjat periudhs s par raportuese, q prfshin periudhn janar shtator
2014, kan qen n masa t ngrirjes apo sekuestrimit pasurit si n vijim:
Totali i prgjithshm pr periudhn janar shtator 2014 prfshin pasurit e ngrira apo t
sekuestruara si n vijim:
- Para 888.000 - 11 shtpi 800.000 - 8 vila (1 n Ulqin) 85.000 - 17 banesa 1.000.000 - 2 objekte ndrtimore - 100.000 - 1 motel 100.000 - 14 vetura 135.000 - 6 lokale afariste 600.000 - Paluajtshmri mbi 40 hektar tok 22.000.000 - Lojra t fatit 50.000 - Makineri e ndryshme 50.000 - Fabrika FAN 2.800.000 - Klinika Medicus 100.000 - Restorant i paprfunduar 50.000 - T tjera 110.000 .
Nj vlersim i prafrt i ktyre pasurive bn me dije se bhet fjal pr pasuri t ngrir
apo t sekuestruar prej gjithsej 28 968 000 .
Sidoqoft, kto raste prfshijn totalin si t rasteve q jan n fazn e hetimeve ashtu edhe t
atyre pr t cilat jan ngritur aktakuzat dhe nga ky fakt ne trheqim vmendjen se ka t ngjar
-
Faqe 16age
q ndonj nga rastet e siprcekura edhe mund t rezultoj me konfiskim prfundimtar ashtu
sikurse raste t caktuara mund t dshtojn pr nj apo arsye tjetr.
Andaj ne kemi prgatitur edhe shnimet statistikore pr rastet q jan n procese
gjyqsore.M konkretisht bhet fjal pr raste n t cilat jan ngritur aktakuzat dhe n t cilat
jancaktuar seancat gjyqsore. Jan n procedur 18 raste t tilla (nj rritje shum
domethnse kjo) dhe statistikat pr kto raste, pr periudhn tetor dhjetor 2014, jan si n
vijim:
- Para t gatshme 503.833 , - Dy banesa 100.000 , - 1 shtpi 100.000 , - Paluajtshmri 50.000 , - 12 vetura 50.000 .
Nj vlersim i prafrt i ktyre pasurive bn me dije se bhet fjal pr pasuri t ngriri apo t
sekuestruar n shum prej rreth 733.833
Kurse gjat periudhs janar shtator 2014 npr procese gjyqsore kane qen t ngrira apo t
sekuestruara edhe kto pasuri si n vijim:
Para t ngrira 235.990 ,
Para t sekuestruara 49.656 (n dy raste, 46.656 + 3.000 ),
5 banesa,
1 shtpi,
1 objekt banimi 7 katsh,
2 lokale,
1 vetur
tok prej 16.63 ari (10 ari + 6.63 ari)
T tjera pajisje t lojrave t fatit.
TOTALI I SEKUESTRIMEVE PR VITIN 2014
Totali i prgjithshm pr vitin 2014 prfshin pasurit e ngrira apo t sekuestruara si n vijim:
- Para 888.000 - 11 shtpi 800.000 - 8 vila (1 n Ulqin) 85.000 - 17 banesa 1.000.000 - 2 objekte ndrtimore - 100.000 - 1 motel 100.000 - 14 vetura 135.000 - 6 lokale afariste 600.000 - Paluajtshmri mbi 40 hektar tok 22.000.000 - Lojra t fatit 50.000 - Makineri e ndryshme 50.000 - Fabrika FAN 2.800.000 - Klinika Medicus 100.000 - Restorant i paprfunduar 50.000 - T tjera 110.000 - Nj spital me gjith pajisjet (spitali Global), n vler t prafrt prej 1.000.000 ,
-
Faqe 17age
- 4 shtpi, n vler t prafrt prej 400.000 (tri shtpi n fshatin agllavic), - 2 banesa, n vler t prafrt prej 100.000 , - Paluajtshmri prej 6.04 ari, n vler t prafrt prej 50.000 , - 12 vetura, n vler t prafrt prej 50.000 , (10 vetura t tipit WV dhe 2 t tipit
BMW)
- Para t gatshme prej mbi 85.000 , (n katr raste, edhe at: 5.590; 78.116; 1.500 dhe 85 funte),
Nj vlersim i prafrt i ktyre pasurive bn me dije se bhet fjal pr pasuri t ngrir
apo t sekuestruar prej gjithsej rreth31.000.000 .
Vrejtje: n kto statistika ende nuk jan futur disa sekuestrime tjera t mdha q kan
ndodhjur me urdhrin eprokurorit por q ende nuk jan konfirmuar nga ana e gjykats andaj
t njjtat n varsi nga vendimi i gjykatave do t pasqyrohen n tremujorin epar t v. 2015).
KONFISKIMET PRFUNDIMTARE
Sesa sht e vshtir dhe e gjat lufta kundr krimit ekonomik por edhe t gjitha krimeve
tjera q gjenerojn prfitime pasurore dshmon e dhna se KK ka marr informacion se nj
rast i v. 2010 ka prfunduar dhe konfiskimi i aseteve jan derdhur n buxhetin e qeveris s
vendit vetm n v. 2014. Bhet fjal pr rastin Pkl.116/2012 sipas t cilit aktgjykim
prfundimtar jan dnuar disa persona me burgim efektiv prej 1 viti e 6 muajve burgim (2 t
dnuarit) ndrsa q Gjykata Supreme e Kosovs ka urdhruar edhe konfiskimin e 30 kg ari,
apo n vlersim t prafrt prej rreth 500.000 - 1.000.000 , para kto q i kthehen
definitivisht buxhetit t vendit. Vlen t ceket se ky sekuestrim dhe tash konfiskim
prfundimtar i prket viteve t kaluara por q n munges t nj mekanizmi koordinues ka
mbetur pa u evidencuar dhe pa u raportuar tek mekanizmat ndrkombtar si sukses i
gjyqsorit n trsi n konfiskimin e aseteve t kryera me an t veprave penale.
- 30 kg ari vlera e prafrt 500.000,00 1.000.000,00 ; - 15 vendime t gjykatave pr konfiskim prfundimtar n vler prej 25.854,91 .
SHNIME STATISTIKORE
Sa i prket t dhnave statistikore t pranuara gjat periudhs tetor dhjetor 2014, shihet se
sa i prket nenit 264 t KPP-s, apo urdhrave pr ngrirje t prkohshme t aseteve, pastaj
sipas nenit 265 t KPP-s, apo urdhrit ndalues dhe nenit 267 t KPP-s, apo konfiskimit t
prkohshm, prokurort n nivel vendi, kan lshuar 129 urdhra t till nga neni 267 t KPP-
s, edhe at 1 (1) krkes pr shkak t veprave penale t, Importi, eksporti, furnizimi,
transportimi, prodhimi, kmbimi, ndrmjetsimi ose shitja e paautorizuar e armve apo
materieve plasse, nga neni 372 i KPRK-s, 13 (6) krkesa pr shkak t veprave penale,
Blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e narkotikve, substancave psikotrope
dhe analoge, nga neni 273 t KPRK-s, 1 (1) krkes pr shkak t veprave penale, Prodhimi
dhe prpunimi i paautorizuar i narkotikve, substancave psikotrope, analoge apo veglave,
pajisjeve apo materialeve narkotike nga neni 274 i KPRK-s, 1 (1) krkes nga vepra penale,
Posedimi i paautorizuar i narkotikve, substancave psikotrope ose analoge nga neni 275 i
KPRK-s, 1 (1) krkes nga vepra penale, Organizimi i skemave piramidale dhe bixhozit t
paligjshm nga neni 300 i KPRK-s, 1 (1) krkes nga vepra penale, Tregtia e ndaluar nga
-
Faqe 18age
neni 305 i KPRK-s, 3 (3) krkesa nga vepra penale, Shmangia nga pagesa e tarifave t
detyrueshme doganore nga neni 318 i KPRK-s,4 (0) krkesa nga vepra penale,
Kontrabandimi me migrant nga neni 170 i KPRK-s, 51 (37) krkesa nga vepra penale,
Pjesmarrja ose organizimi i grupit kriminal t organizuar nga neni 283 i KPRK-s, 2 (2)
krkesa nga vepra penale, Keqprdorimi i autorizimeve ekonomike nga neni 290 i KPRK-s,
34 (20) krkesa nga vepra penale, Keqprdorimi i pozits apo autoritetit zyrtar nga neni 422 i
KPRK-s, 2 (0) krkesa nga vepra penale, Falsifikimi i dokumentit zyrtar nga neni 434 i
KPRK-s, 2 (1) krkesa pr vepra penale t panjohura (databaza nuk ka gjeneruar veprn
penale), 8 (6) krkesa pr veprn penale t Shplarjes s paras nga neni 308 i KPRK-s, si
dhe 5 (1) krkesa tjera pr shkak t veprave penale q nuk i prkasin grupeve karakterisike t
veprave penale t cilsuara nga prokurori n fillim kurse sikurse shihet nuk ka pasur asnj
urdhr apo krkes sipas neneve 264 dhe 265 t KPP-s, apo s paku kt e tregon data baza
me shnimet e futura n to.
Nga kto 129 krkesa t prokurorve, gjykatat kan aprovuar 81 prej tyre kurse numri n
kllapa tregon urdhrat e aprovuara nga ana e gjykatave. Pra, n prgjithsi vrehet nj trend
shum m pozitiv ngase numri i urdhrave t lshuar nga ana e prokurorve sht n rritje
domethnse n raport me tremujorin e fundit.
Data baza poashtu evidenton se ka pasur 1 krkes q ka t bj me krkesn e prokurorit pr
kompensim t t dmtuarit si dhe 1 krkes pr pasurin e konfiskuar respektivisht krkesat
pr kalimin e aseteve n shfrytzim t qeveris, dhe nj krkes e tillsht lshuar nga ana e
PTH-s n Gjilan, n lndn PP. II. 2295/14 por q e njjta krkes nuk sht evidentuar n
databaz dhe kjo dshmon edhe njher se ka raste kur punohet por q nmunges t
evidentimit t sakt n databaz kjo nuk mund t dshmohet dhe si pasoj edhe ajo pun e
mir q bhet nuk mund t tregohet as para opinionit e as para mekanizmave
ndrkombtar.Edhe n kt drejtim ka lvizje ngase n raport me tremujorine fundit shifrat s
paku kan lvizur nga niveli zero dhe tashm jan 2 krkesa t tilla.
Sa i prket rubriks q ka t bj me krkesat e prokurorit pr masat e prkohshme pr
sigurimin e pasuris sipas nenit 268 t KPP-s, databaza evidenton se ka pasur 5 krkesa t
tilla t lshuara nga ana e prokurorve ku 1 krkes e tillsht br pr ruajtjen e pasuris s
till n polici ndrsa 5 krkesa jan sa i prket pasuris q duhet t administrohet nga
AAPSK-ja. Nuk ka asnj krkes t prokurorve pr shitje t sendeve t konfiskuara
prkohsisht pr shkak t rnies s vlers s pasuris sipas neneve 269.2 dhe 269.3 t KPP-s
dhe kjo gj disa her radhazi sht potencuar nga ana e KK-s por q KPK ka vazhduar ta
kaloj n heshtje nj gj t till pavarsisht pasojave t dmshme q ka nj hezitim i till.
N rubrikn e llojeve t sendeve t konfiskuara prkohsisht sipas nenit 267 t KPP-s, shihet
se vlera e prafrt e sendeve t konfiskuara prkohsisht sht n shumn prej 440.000 si
dhe 1.34 kg. drog.
Sa i prket rubriks q ka t bj me sendet e konfiskuara nga gjykata me aktgjykim, databaza
gjeneron t dhna nga t cilat shihet se n kt periudh kohore kemi 9 aktgjykime
prfundimtare n lidhje me konfiskimin e pasuris e q bhet fjal pr shuma t vogla ngase
vlera e tyre kap shumn prej 11.915,83 . Sidoqoft e dhna pozitive sht se kt tremujor
kemi 9 aktgjykime n raport me 2 sosh nga tremujori i fundit q do t thot se ekziston nj
trend pozitiv i m tepr aktgjykimeve t dhna n raport me tremujorin e fundit.
N rubrikn e rndsishme t krkesave t prokurorve pr konfiskim t prhershm t
sendeve t fituara me vepr penale, t parashtruara sipas aktakuzs shihet se ka 111 krkesa
t tilla n aktakuza, ku ndr tjera jan 21 automjete, 4 arm, barna, drog etj. Para t ngrira t
gatshme dhe t ngrira n llogari bankare prej 1.269.600,00 .
-
Faqe 19age
T DHNAT STATISTIKORE SA I PRKET TOTALIT T VITIT 2014
Sa i prket t dhnave statistikore t pranuara gjat vitit 2014, shihet se sa i prket nenit 264
t KPP-s apo urdhrave pr ngrirje, prokurort kan lshuar gjithsej 16 urdhra t till, 2
krkesa pr dhnie t urdhrit ndalues sipas neni 265 t KPP-s nga t cilat 1 krkes e
aprovuar naga ana e gjykats, 253 krkesa t prokurorve pr konfiskim t prkohshm sipas
nenit 267 t KPP-snga t cilat kemi pasur 159 krkesa t tilla q jan aprovuar nga ana e
gjykatave.
Ndrsa pr v. 2014 kemi pasur n total 20 krkesa t prokurorve pr masat e prkohshme
pr sigurimin e pasuris, 10 krkesa t tilla kan pasur t bjn me pasurin e till t drguar
pr ruajtje n polici, 7 krkesa pr ruajtjen e sendeve t konfiskuara prkohsisht tek
AAPSK-ja, 2 krkesa pr shitje t sendeve t konfiskuara prkohsisht pr shkak t rnies s
vlers dhe 2 krkesa t aprovuara pr shitje t sendeve t shkak t rnies s vlers.
Gjat v. 2014 prokurort kan lshuar 329 krkesa t prfshira n aktakuzpr konfiskim t
prhershm t sendeve t fituara me vepr penale, nga t cilat 202 krkesa kan t bjn me
veprat penale kundr drogs, 26 pr falsifikim t paras, 42 pr tregti t ndaluar, 4 pr
kontrabandim t mallrave, 11 pr shmangie nga pagesa e tarifave t detyrueshme doganore, 6
pr kontrabandimin me migrant, 1 pr keqprdorim t pozits apo autoritetit zyrtar, 1 pr
marrje t ryshfetit, 14 pr dhnie t ryshfetit, 6 pr trafikim me njerz etj. Kurse shuma e
parave t bllokuara n t gatshme apo n llogari bankare pr v. 2014 jan n shumn prej
1.289.035,00 . Mbetet e paqart diferenca mes veprs penale t marrjes s ryshfetit (vetm 1
krkes) dhe dhnies s ryshfetit me 14 raste.
Kurse viti 2014 Kosovn e gjen me gjithsej 42 aktgjykimenga ana e gjykatave ku 32
aktgjykime jan kundr veprave penale kundr drogs, 5 pr falsifikim t paras, 1 pr tregti
t ndaluar, 1 pr kontrabandim t mallrave, 3 pr shmangie nga pagesa e tarifave t
detyrueshme doganore. Shumat e konfiskimeve t tilla pr v. 2014 jan prej 10.930,65 para
t gatshme.
Gjat v. 2014 kemi vetm 1 krkes t prokurorit pr kalimin e aseteve n shfrytzim t
qeveris sipas nenit 284 t KPP-s kurse gjykata ende nuk ka vepruar n kt krkes (GJTH
n Gjilan), 3 krkesa t aprovuara nga ana e gjykatave pr kompensim t t dmtuarit, 0
krkesa pr shitje t sendeve t konfiskuara me aktgjykim, 1 krkes t aprovuar nga gjykata
pr shitje t sendeve t konfiskuara dhe 1 vendim pr asgjsim t sendeve t konfiskuara.
Sikurse shihet ka mosprputhje logjike t t dhnave t prezentuara nga databaza ngase ka 0
krkesa psh. tek krkesat e prokurorve pr kompensim t t dmtuarit dhe 1 krkes t
aprovuar nga ana e gjykats.
Ndrsa t dhnat nga AAPSK-ja pr periudhn tetor- dhjetor2014 flasin se AAPSK ka
pranuar:
- 1 urdhres pr konfiskimin e 1 pasurie, - 12 urdhresa pr sekuestrimin e prkohshm t 20 pasurive t ndryshme, - 2 aktvendime pr kthimin e 2 pasurive.
Vlen t theksohet se statistikat q prezenton AAPSK dhe KK-ja nuk duhet
domosdoshmrisht t prputhen ngase AAPSK regjistron do rast me fardo vlere t
pasuris prderisa KK-ja n listn e tij evidenton vetm rastet kur bhet fjal pr shuma
t konsiderueshme t prfitimit pasuror t kundrligjshm. Pavarsisht ksaj sht
-
Faqe 20age
evidente se ka mosprputhje t lart mes t dhnave t pranon KK dhe AAPSK ngase
nj numr i prokurorve dhe gjykatsve fatkeqsisht nuk e angazhon AAPSK-n n
administrimin e pasurive t sekuestruara.