∞Out of Space

Widmer Berckmans

Carmen Claesen

Andrea Paolini

Josse Van Ussel

Tomas De Gregorio

Robin Houdmeyers

Maarten Vanarwegen

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

2

VoorwoordAansluitend op de cursus onderzoeksmethodologie werd aan ons, derdejaarsstudenten van de Media & Design Academie, gevraagd om een concept te bedenken rond publieke ruimtes, dat in verband stond met de school.We werden in een willekeurig groepje van studenten uit verschillende disciplines samengezet en al vlug zou duidelijk worden dat dit tot een interessante interactie tussen de verschillende disciplines en studenten zou leiden. Voor de zeven leden van het onderzoeksteam ‘Out of Space Acht’ bleek al snel dat een boeiend platform voor ideeën rond publieke ruimten geboren was.Langs deze weg willen we Wim Debuck en Edwin Van Der Meersch bedanken voor hun begeleiding, Jessica Schoffelen voor de cursus onderzoeksmethodologie en uiteraard alle andere begeleidende docenten voor hun medewerking en hun verhelderende input. Dank ook aan Thomas Laureyssens voor zijn workshop rond mapping en Moritz Ebinger voor zijn creatieve kijk op het project.

Widmer Berckmans (productdesign)Carmen Claesen (grafisch ontwerp)Tomas De Gregorio (televisie en film)Robin Houdmeyers (communicatie- en multimediadesign)Andrea Paolini (grafisch ontwerp)Maarten Vanarwegen (communicatie- en multimediedesign)Josse Van Ussel (animatie)

10. Bijlagen 18 10.1 Kaarten 10.2 Animatie concept 10.3 Bewegende trappen 10.4 Mini Rocketman 10.5 Logo’s

Voorwoord 2 Inhoudsopgave 31. Inleiding 42. Situering 63. Observatie 74. Mapping 85. Ideeënproces 96. Concept 11 6.1 Doel 6.2 Bewegende trappen 6.3 Energie 6.4 Metafoor 6.5 Uitwerking7. Technisch 158. Besluit 169. Bibliografie 17

Inhoudsopgave

3

Het doel van deze paper is om het concept dat het onderzoeksteam ‘Out of Space Acht’ bedacht op een beknopte, doch volledige manier uit te leggen. Het eindconcept draagt de naam ‘Trapped’ en is een verwijzing naar het Nederlanse ‘trap’, alsook naar het Engelse ‘trapped’; gevangen.Als onderzoeksteam hopen wij dat u als geïnteresseerde evenveel geniet van het project als wij dit konden doen.Naar aanleiding van dit project werd ook een blog ontworpen. Deze blog bevat meer informatie en documentatie rond de ontwikkelingen en activiteiten die gerelateerd zijn aan het onderzoek. De blog kan bekeken worden op http://outofspaceacht.tumblr.com/.

1. Inleiding

4

5

6

In de eerste fase van het onderzoeksproject ging het onderzoeksteam op zoek naar een aantrekkelijke plek die genoeg potentieel bezat om een concept rond te bedenken. Het was voor het team belangrijk dat er op de gekozen plek veel menselijke activiteit was, veel ruimte voor creative input en uiteraard zou de plek ook aantrekkelijk horen te blijven gedurende het hele project. Al snel werd er gekozen voor de brede trappen die de Wildekastanjelaan verbinden met de C-Mine site[1]. De andere optie, de rokersruimte aan de ingang van de Media & Design Academie, moest het onderspit delven. De trappen bleken interessanter door zijn boeiend - door sommigen omschreven als ‘irritant’- wandelritme, zijn gevarieerd publiek en de grote lege, ongebruikte ruimtes rond de trappen. Ook de betonnen muren, die grijs, kaal en bijgevolg redelijk saai ogen, konden leuke elementen vormen om mee te werken.

2. Situering

[1] Zie kaarten in bijlage 1

7

Uit de observatie kwamen een reeks elementen aan de oppervlakte die interessant konden zijn in het verloop van het project. Zo blijkt dat de leuning slechts uitzonderlijk gebruikt wordt, er veel aandacht is voor rolstoelgebruikers, er mogelijkheid is tot extra groen en de trappen loodrecht op de kleinste mijnschacht uitkomen. Opvallend zijn ook het wandelritme dat onderbroken wordt en het techtereffect, veroorzaakt door een versmalling in de doorgang, dat op drukkere momenten tot fascinerende taferelen leidt.

In de loop van het project werd de gekozen ruimte tal van keren geobserveerd. Deze observaties waren een belangrijke bron van inspiratie bij het bedenken van een concept. Ook wanneer een bepaalde denkpiste riskeerde te blokkeren functioneerden de observaties als middel om terug te keren naar de kern van het project.

“Uit de observaties bleek dat de trappen gebruikt worden door een gevarieerd publiek op gevarieerde tijdstippen.”Het gevarieerde publiek. Het publiek dat de trappen gebruikt is van alle leeftijden. Dit komt door de verscheidenheid aan faciliteiten gelegen op de C-Mine site. Zo zijn er de school, de bioscoop, een brasserie, een restaurant, een fitnessruimte en vele andere (culturele) voorzieningen die via de trappen verbonden worden met de bushalte, de parking aan de straatkant, de ondergrondse parking en de fietsenstallingen.Op gevarieerde tijdstippen. Dit komt doordat de meeste van de faciliteiten het vaakst gebruikt worden op bepaalde tijdstippen. Zo zorgt de school vooral ‘s morgens voor een hele horde gebruikers, de overdekte speeltuin draagt in de namiddag zijn steentje bij, ‘s avonds nemen de bioscoop en het restaurant deze taak op zich. Op regendagen wordt de alternatieve route via de parking het vaakst gebruikt, op droge dagen geldt dit voor de trappen.De grootse en duidelijkste publiekstrekker is de bioscoop. Op een normale dag worden de trappen door ongeveer 200 mensen gebruikt in de veertig minuten voor de filmvoorstelling van acht uur. Cinemagangers gebruiken de trappen veel vaker dan de liften aan de ondergrondse parking. Parkeren doen ze zowel ondergronds als aan de Wildekastanjelaan en de Aldi.

3. Observatie

8

uiteindelijke concept niet louter een gadget mocht worden. Het zou een blijvend en duurzaam project moeten zijn.

Een week nadat het onderzoeksteam de aan te pakken ruimte had gekozen, diende de mapping te worden gemaakt. Omdat het niet mogelijk was om een grondplan van de trappen te krijgen heeft het team zelf een 3D-model gemaakt en dit afgedrukt om te gebruiken tijdens de mappingworkshop. Om de mapping te maken diende het team gebruik te maken van de mappingtoolkit die hen werd voorgesteld door Thomas Laureyssens. Deze toolkit bestond uit verschillende stickers die op het grondplan dienden aangebracht te worden. Op de mapping duidde het team eerst de observaties aan en werden z de gebruikers in kaart gebracht.

Daarna moest het onderzoeksteam een motivatie geven voor het gekozen project; deze motivatie bestond uit het aanpassen van het ritme van de trappen, de lege ruimtes en de lege betonnen wanden met als doel ‘het creëren van een aangenamere wandelervaring, gebruik makend van de ritme van de trappen’.

Nadat de observaties waren geanalyseerd en de motivatie verwoord heeft het team verschillende concepten bedacht zoals: het maken van een chillspot, trappen op trappen, bewegende trappen, de bezoekers foppen, het creëren van een ontmoetingsplaats, het toevoegen van extra routes of gepersonaliseerde routes, met behulp van optische illusies een doolhof zoals dat van Escher ontwikkelen, de trap opvrolijken, gebruik maken van ritme via licht of geluid, etc.

Nadat de mapping klaar was moest het onderzoeksteam dit voorstellen aan een andere onderzoeksgroep. Zij vonden het werken met het ritme zeer interessant, maar er werd nadruk gelegd op het feit dat het

4. Mapping

9

5. IdeeënprocesDe trappen registreren de voetstappen van de gebruikers. Er vormen zich (licht)paden waar de trappen het meest gebruikt worden. Trapgebruikers kunnen kiezen om het veelvuldig gebruikte pad te volgen of hiervan af te wijken en een eigen weg te kiezen.

Een spelvorm zoals Space Invaders, waarbij er lichtstralen over de trappen worden afgeschoten op de gebruikers. Eventueel gecombineerd met stappenregistratie zoals aangegeven in het voorgaande voorstel.

Druktrappen die het stapritme van de gebruiker registreren en er een patroon in ontdekken. Wanneer de gebruiker van dit patroon afwijkt zal hij een auditieve straf krijgen in de vorm van een knal of een buzzer.

Een van de eerste concrete ideeën was om met illusies te werken. De illusionaire werken van de Nederlandse kunstenaar M.C. Escher waren hiervoor een bron van inspiratie. In het bijzonder de afbeeldingen van onmogelijke trappen. De wanden en het lijnenspel van de constructie van de trap, lenen zich perfect tot het spelen met perspectief. Door illusies toe te voegen aan onze trap, zouden mensen het moeilijker hebben om zich te kunnen oriënteren. Daardoor beleven ze de trap op een hele andere manier dan momenteel het geval is. Men moet op deze manier immers aandachtig blijven bij het nemen van de trap. Er kan gewerkt worden met 3D-illusies op trappen en muren of met lijnillusies die de trapgebruikers uit evenwicht lijken te brengen en op deze manier hun bewging beïnvloeden.De begeleidende leerkrachten vonden evenwicht een interessant uitgangspunt, maar deze illusies zouden moeilijk zijn om uit te werken

De mapping had een grote invloed op de brainstormsessies. Tijdens deze eerste brainstorm werden de eigenschappen van de trap en de mogelijkheden die de trap zoal bood in gedachten gehouden. Zo leek het een goed idee om te werken met het principe van stijgen en dalen. Enkele andere gedachtenspinsels;

Na die voorstellen werden er ook enkele, meer onderbouwde, ideeën met de groep en begeleiders gedeeld.

Een polltrap. Hiermee kan men de persoonlijke mening van de trapgebruikers leren kennen. Een dagelijkse stelling zal geprojecteerd worden op de lege ruimte naast de trap. Door een bepaalde richting op de trap te volgen kunnen trapgebruikers hun mening bekend maken. De meningen worden aan het eind van de dag berekend en de dag nadien weergegeven op een scorebord.

De trap wordt in de helft onderbroken door bomen. Dit intrigeerde het team en bracht hun bij een flyerboom. Een boom waar alle aankomende evenementen op de C-mine in flyervorm aan opgehangen zouden worden. De trapgebruikers zouden deze dan gewoon uit de boom moeten plukken.

werken met hologrammeneen welkomstrap

park voor rolstoelgebruikers

werken met geurenschaakbord

karaoketrap

vliegende platformen die werken op magnetische stralen

10

5. Ideeënprocesop het steenkoolblok. Zo zorgen we voor kleur op het donkere steenkoolblok. Helaas bleek verf niet het ideale medium om mee te werken. De kans bestond dat de spuitgaten verstopt zouden raken en er van het kunstwerk niet veel meer terecht zou komen.Er werd op zoek gegaan naar nieuwe media; fonteinen, licht, vloeistoffen, projecties etc. kwamen allemaal ter sprake via volgende ideeën.

Een variant op het creëren van een gezamenlijk kunstwerk. De bedoeling was om iedere stap op de trap te registreren en via een digitale vlek weer te geven op een groot scherm tegenover de trap. Dit systeem zou ook een speels element kunnen betrekken. Zoals hoe zwaarder de persoon is, hoe groter de vlek zal zijn of hoe vaker je op een bepaalde trede springt, hoe grilliger de vlek,...

Een twitterende trap. Voorbijgangers met een twitteraccount kunnen berichten achterlaten op de tredes van de trap. De trap wordt zo een interactief middel om boodschappen te verspreiden aan de gebruikers van de trap. Bovendien zou dit idee het ritme van de trapgebruiker beïnvloeden. Doordat hij of zij al de geprojecteerde twitterberichten wil lezen, of er slechts door afgeleid is, zal zijn snelheid afnemen.

Een lichtboom. De trap staat in verbinding met één of meer bomen in de buurt van de trap. Telkens als op de trap wandelt, gaat er een lichtje branden in de kruin van de boom. Een lichtje zou kunnen verwijzen naar een idee. De kruin van de boom verwijst dan in zekere zin naar hersenen. Hoe meer lichtjes er in de boom oplichten, hoe meer mensen/ideeën er aanwezig zijn. Na verloop van tijd doven de lichtjes terug.

en misschien zelfs onhaalbaar blijken. Het team hield hierna een brainstorm rond het begrip ‘evenwicht’.

Verende trappen, schuine trappen, ingezakte trappen, extra routes, wandelstenen passeerden de revue en uiteindelijk kwam het team uit bij een combinatie van dit alles; de zogenaamde ‘wiptrappen’. Dit zou het startschot worden voor het uieindelijke concept.Het idee werd goed ontvangen door de leerkrachten. Er zat potentieel in maar er ontbrak iets. Er moest een nadruk liggen op wat deze trappen zo uniek maakte. Om dit probleem op te lossen werd er gefocust op de C-mine in zijn geheel. Wat er zoal te beleven viel, wat veel mensen of faciliteiten op de C-mine gemeenschappelijk hebben, de mijngeschiedenis, het toekomstig uitzicht van de site,...Op deze manier kwam het team tot de conclusie dat er twee factoren zijn waar zeker rekening mee gehouden mocht worden. Creativiteit en energie; via deze link tussen het mijnverleden en de nieuwe creatieve bestemming van de site werd de trap uniek en een deel van de identiteit van de C-mine.

Zo kwam het onderzoeksteam tot het idee dat de trapgebruikers gezamenlijk een groot kunstwerk zouden creëren in de stijl van Jackson Pollock. Sommige tredes zouden dan in verbinding staan met verfspuitbussen. Als de trapgebruikers op de desbetreffende tredes stappen spuit er verf op een groot doek dat duidelijk zichtbaar is vanaf de trap. De best zichtbare plaats hiervoor is muur van de het gebouw aan de kleine mijnschacht.Een ander, gelijkaardig voorstel was om de verf op een groot steenkoolblok te spuiten. De verf druipt naar beneden door de groeven

11

Ten eerste zou het vast ritme van de trap doorbroken worden om de gebruikers bewust stil te laten staan bij de banale handeling van het nemen van een trap. Daarnaast zal er ook gezorgd worden dat het louter stijgen en dalen doorbroken wordt, zodat de eentonigheid verdwijnt, dit door te spelen met de creatie van verschillende en steeds unieke routes.De combinatie van het spelen met ritme en het creëren van verschillende routes leidde naar het concept van de ‘bewegende trappen’. Concreet zal het geheel van de trapconstructie onderverdeeld worden in verschillende trappen/vlakken. De grote, huidige, grijze treden zullen opgedeeld worden in afzonderlijke treden van verschillende grootte. Deze treden kunnen afzonderlijk op- en neerwaarts bewegen. Een stap op een trede creëert energie. Energie die ervoor zal zorgen dat ergens anders in de constructie een trapvlak naar boven of naar onder zal bewegen[2].Wat bereikt men hiermee? Elke keer er een trede genomen wordt en er dus een stap gezet wordt, zal er ergens willekeurig een trap van positie veranderen. Het ritme van de trap verandert dus steeds en oneindig. Ook het uitzicht van de trap is aan een constante verandering onderhevig, waaruit volgt dat ook mogelijke routes telkens uniek zullen zijn. Afhankelijk van de gemoedstoestand of fysieke mogelijkheden zal men ‘gedwongen’ worden een bepaalde route te nemen. Een route die afgestemd is op de gebruiker, die het dichtst aanleunt bij het optimale ritme van de gebruiker zelf.

6.2 DoelEén van de doelen van het concept bestond uit de integratie van de trappen in het geheel van het plein. Integratie van de trappen wilt zeggen dat ze een nieuw uitzicht en een nieuwe bestemming zullen krijgen die in het verlengde ligt van het plein en zijn faciliteiten/gebouwen. De grootste link en ook het opzet dat de stad Genk voor ogen heeft, is dat alle gebouwen gelegen op het plein aan elkaar gelinkt worden door het thema creativiteit. Omdat ‘creativiteit’ een vaag begrip is dat voor vele interpretaties mogelijk is, trachtte het onderzoeksteam dit te concretiseren in verschillende uitingsvormen, allen gekoppeld aan de trap en het bewandelen van de trap. Daarnaast leek het interessant de ervaring van het nemen van de trappen in de verf zetten en deze ervaring uit de banaliteit te verheffen en te benadrukken op een manier die voor elke gebruiker persoonlijk en steeds uniek is. In de onderstaande paragrafen wordt een beeld geschetst van de ideeën hieromtrent.

6.2 Bewegende trappenEigen aan het nemen van een trap is dat men een bepaald enkelvormig ritme krijgt opgelegd. Men neemt trede na trede even groot, even diep en even hoog. Daarnaast is één van de hoofdkenmerken van een trap het feit dat een trap gebruikt wordt om te stijgen of te dalen. Dit lijkt allemaal zeer logisch. Misschien zelfs zo logisch dat er niet aan gedacht wordt. Toch zijn dit facetten waarover in het concept uitvoerig wordt nagedacht.Het doel is deze vaste parameters te doorbreken. Hoe worden deze aandachtspunten veruiterlijkt?

6. Concept

[2] Zie animatie in bijlage 2

12

6. Concept6.4 MetafoorNog duidelijker wordt het aan de hand van deze metafoor: de trappen kunnen gezien worden als de hersens van het plein. Hersens die input (het stappen op een trede) krijgen van buitenaf (de mensen die de trappen nemen om het plein te bereiken). Deze impulsen sturen zij vervolgens via elektrische prikkels uit naar het lichaam (in dit geval het plein en zijn gebouwen), waaronder het hart (de torens). Oftewel de hersens die het lichaam (en hart) van energie bevoorraden en doen leven en creëren.

6.5 UitwerkingOm bovenstaand en eerder vaag concept te verduidelijken zullen in dit hoofdstuk alle gebeurtenissen op en rond de trappen stap voor stap beschreven worden aan de hand van een scenario. In dit scenario zal ook telkens verwezen worden naar het uitzicht van de besproken onderdelen, de gebruikte materialen, de mogelijke problemen die zich kunnen voordoen en op welke manier we ze willen voorkomen.

Stap 1: het uitzicht van de trappen voor gebruikBij aankomst aan de trappen zal de gebruiken geconfronteerd worden met een zeer divers uitziende reeks treden en vlakken[3]. De verschillende vlakken zullen, hoewel liggend op dezelfde traptrede, verschillend in hoogte en oppervlakte. De gebruiker zal voor het bestijgen (of afdalen) van de trappen een denkbeeldige route moeten uitdokteren alvorens aan zijn tocht te beginnen.Problemen: niet iedereen zal blij zijn met dit allegaartje aan treden, oppervlakken en routes en dit omwille van verschillende redenen

6.3 EnergieNaast het spelen met het ritme en de routes wou het onderzoeksteam er ook voor zorgen dat de trappen deel zouden uitmaken van het pleingeheel. Men wilde de trappen integreren als een wezenlijk deel van het C-mine-plein. De link tussen alle gebouwen op het plein is, zoals reeds eerder aangeven, creativiteit. In dit concept zou creativiteit veruiterlijkt worden in de vorm van energie. De trappen worden gezien als ‘de inkom’ van creatieve geesten. Creatieve geesten die door hun aanwezigheid het plein van een energieke levendigheid voorzien.Hoe wordt deze energie vormgegeven? Zoals in bovenstaand punt reeds wordt aangegeven zullen de huidige stenen trappen onderverdeeld worden in verschillende vlakken van verschillende grootte. Binnen deze opdeling zal nog een opdeling gemaakt worden in trappen die voorzien zijn van energie en trappen die niet voorzien zijn van energie. Door het stappen op een trede voorzien van energie ‘bevrijdt’ je de kracht aanwezig in deze trede. De energie komt vrij en doet enerzijds een andere trap van positie veranderen, maar schiet anderzijds ook weg over de trappen naar het plein. De energie verlaat de trappen en verspreidt zich via aders op de grond over het plein, dit in de vorm van een lichtpuntje dat wordt weggeschoten vanuit de trappenconstructie.Visueel zal dat eruit zien als groene, witte en rode lichtflitsen die doorheen de aders naar alle ingangen van de verschillende gebouwen op het plein zullen verplaatsen tegen hoge snelheid. Omdat niet enkel de gebouwen het plein zijn identiteit verlenen, maar ook de mijnschachten een grote invloed hebben op het uitzicht van het plein worden deze ook in deze constructie betrokken. Naast aders die zich vanaf de trappen naar alle ingangen vertakken, zullen er ook aders naar de toren leiden. De aders cirkelen om de torens heen naar boven. Dit zal een interessant visueel kenmerk van het plein worden.

[3] Zie vooorstelling van de bewegende trappen in bijlage 3

13

6. Conceptwegschieten om zich via de aders over het plein de verspreiden.Materialen: het tredeoppervlak zal gemaakt worden uit zwart glas. In dit glas zien we de energie opgesloten zitten. Deze opgesloten energie wordt gevisualiseerd door een lichtpunt dat als een gevangen dier heen en weer schiet en tegen de randen van de het tredeoppervlak botst tot hij bevrijdt wordt door een stap op de desbetreffende trede. Dit wordt mogelijk gemaakt door een lichtmat, geplaatst onder het zwarte glas.Problemen: Een probleem waar zeker aandacht aan geschonken moet worden is de gladheid van de treden bij regenweer. Daarnaast moet ook voorkomen worden dat de trappen te druk lijken door een te grote hoeveelheid aan ‘gevangen energiepunten’. Ook het wegschieten van deze energie moet visueel zichtbaar zijn voor de trapgebruiker.Oplossing: Een oplossing voor de gladheid is het aanbrengen van een antisliplaag op het glasoppervlak. Het overdrukke aanzichtvan de bewegende lichtpunten wordt beperkt door dit niet op alle trappen toe te passen. Alle trappen hebben de mogelijkheid energiehoudend te zijn, maar slechts 2/5e (van de zestig vlakken) zijn dit tegelijkertijd. Bij het staan op een energiehoudende trede schiet enerzijds de energie weg en wordt anderzijds een andere trap getriggerd tot het veranderen in hoogte. Het energiehoudend vlak waarop men staat verliest zijn energie en wordt ‘dof’. De trap die van hoogte verandert bevat een nieuw energiepunt. Zo blijft het aantal trappen dat energie bevat constant. Nog een voordeel van niet alle trappen tegelijkertijd energiehoudend te maken is dat er geen overdaad aan lichtflitsen is die zich verplaatsen door de aders op het plein. Te veel impulsen zouden zorgen voor een stroboscopisch en/of kermisachtig effect.Hoe kan het wegschieten van de energie visueel gemaakt worden? De energie zal zich over de grond, via de ‘naden’ van de trappen naar

zoals fysieke mogelijkheden of gemoed. Daarnaast kan de willekeur aan hoogte/diepte van een trede zorgen voor moeilijkheden bij een mogelijke evacuatie.Oplossing: een deel van de trappen zal onaangeroerd blijven en de bewegende trappen worden voorzien van een veiligheidsmechanisme dat er in geval van nood voor zorgt dat de trappen zich terug naar hun neutrale positie begeven.

Stap 2: het nemen van de trap en de bewegende tredenDe gebruiker begint aan zijn beklimming of afdaling. Elke stap op een tredeoppervlak zal gevolgd worden door een verandering van een willekeurige trede binnen de trappenconstructie. Het stappen op een trede heeft op zich geen gevolg voor de trede zelf. Materialen: de trappen zullen zich op een systeem van hydraulische pompen bevinden, die een op- of neerwaartse beweging kunnen maken.Problemen: veiligheid bij het bewegen van een willekeurige trede na triggering.Oplossing: De treden mogen niet te snel omhoog of omlaag verschuiven. Dit zou voor gevaar kunnen leiden wanneer meerdere personen zich tegelijk op de trappen bevinden, waarbij er voor de neus van de gebruikers plots een trap omhoog schiet. Ook zal het hoogteverschil dat de bewegende trede overbrugt zich beperken tot een hoogte tussen de tien en de dertig centimeter.

Stap 3: de trappen en hun energieIn de verschillende trapoppervlakken zit energie opgesloten. Bij het staan op deze trappen zal deze energie vrijkomen en over de trappen

14

6. ConceptStap 5: de torens en hun lichtbanenDe lichtimpuls legt enerzijds de weg naar boven af en gedraagt zich hier net hetzelfde als de impulsen die door de aders op de grond schieten. De torenaders bevatten ook een soort van geheugen. De aders zijn van onder tot boven opgedeeld in 64 delen. Bij een hoge frequentie van het gebruik van de trappen zal een deel -te beginnen bij het onderste en zo gaandeweg naar boven- opgelicht worden en enkele minuten blijven. Op deze manier creëren we een soort van graadmeter over de activiteit op en rond het plein. Bij een hoge trapgebruikersaantal zal de lichtader van de toren hoger en hoger opgelicht worden. Zo zal de toren verlicht zijn als er veel volk op de site aanwezig is. Materiaal: aangezien de lichtaders de torens opklimmen en zich in de lucht bevinden zal de zichtbaarheid van de lichtflits overdag kleiner zijn. Oplossing: overdag zal het licht in de torens intenser ingesteld worden via de centrale bedieningseenheid en/of via lichtsensoren op de toren.

boven verplaatsen aan het hoge snelheid. Op één seconde zal het lichtpunt bovenaan aankomen om zich van daaruit door de aders te verspreiden over het plein.

Stap 4: de lichtimpuls verspreidt zich over het pleinEens boven aangekomen zal de lichtimpuls zich tegelijkertijd over alle aders over het plein verspreiden. Er zijn vier aders. Eén ader voor elke ingang van een gebouw op het plein; de MAD-fac, Euroscoop, het mijngebouw en het cultureelcentrum. Om de torens te bereiken zullen we gebruik maken van een aftakking van een ‘ingangsader’. De aders naar de ingang van de MAD-fac en naar de ingang van de Euroscoop zullen zich respectievelijk afsplitsen naar de verste en meest nabije toren (vanaf de trappen). De lichtimpuls zal zich bij deze vertakkingen opsplitsen over de twee aders. Hierbij zal het licht niet dalen in intensteit. Het licht schiet tegen hoge snelheid met een ‘komeetstaarteffect’ door de aders, komt aan bij de ingangen van de gebouwen en dooft uit.Materiaal: de aders zullen gemaakt zijn van optische vezeldraden. Deze vezeldraden nemen het transporteren het licht op zich. Het voordeel van werken met deze draden is dat ze zelfs met een kleine lichtbron een groot lichteffect genereren. Dit laat toe te werken met energiebesparende ledlampjes in de aders. De vezelkabels zijn twee centimeter in diameter en liggen in zwarte kabelgootjes van drie centimerer diepte. De aders hebben organische vormen en contrasteren daardoor fel met de lijnen van de verschillende tegels en vlakken op het plein.Problemen: Het grootste probleem zal de zichtbaarheid van de lichtpulsen zijn bij daglicht.Oplossing: door de gleuf zijn de lichteffecten voldoende zichtbaar in het daglicht, zeker als we gebruik maken van gekleurd licht [4].[4] Zoals gebruikt in de Mini Rocketman Concept, zie bijlage 4

15

optische vezels hoeven er veel minder ledlampjes gebruikt te worden, waardoor het energieverbruik van de lichteffecten aanzienlijk daalt. Doordat de lichtlijnen in een diepere gleuf geplaatst worden, zullen de lichteffecten ook overdag goed zichtbaar zijn.

Via een centrale bedieningseenheid kunnen de lichtkleur, de duur van de lichtlijnen en de keuze van de paden worden aangepast. De mistmachines die (in het ontwerp van architectenbureau Hosper) in het plein zijn geïntegreerd kunnen ook met de centrale bedieningseenheid worden bestuurd. De verlichting die de mijntorens opklimt is architecturale strijkverlichting van ledlampjes en optische vezeldraden die het volledige volume van de torens doet oplichten. In totaal zijn er zes delen die verlicht moeten worden voordat het licht de top van de mijnschachten bereikt. Per trede zijn er twintig impulsen nodig die via de trappen geactiveerd worden om een schacht volledig te doen oplichten. Als het licht eenmaal boven geraakt blijft het vijf minuten branden en pulseren, waarna het terug geleidelijk aan naar beneden zakt. De mijnschachten worden enkel verlicht wanneer het donker genoeg is om deze verlichting duidelijk te zien. De periode dat de torens in staat zijn op te lichten wordt bepaald door lichtsensoren die op de torens zijn aangebracht. Vanaf de centrale bedieningseenheid kan dit uiteraard alsnog aangepast worden.

Een trap beweegt door de energie die vrijkomt wanneer men op een andere trap gaat staan. Deze beweging komt tot stand door elektrische motoren die een systeem van hydraulische veren ondersteunen. Het systeem van de trappen is gelinkt aan de veiligheidssystemen van al de faciliteiten op de C-mine. Ook is er boven en onder aan de trap een noodknop voorzien. Indien het brandalarm gaat in één van de gebouwen op de C-mine of wanneer er op de noodknop wordt gedrukt, gaan alle trappen naar hun initiële positie en worden ze in deze stand geblokkeerd om zo een veilige evacuatie van de site te garanderen. Het veiligheidssysteem kan ook vanaf een centrale bedieningseenheid worden bediend, samen met de instellingen voor de schermen, verlichting en alle andere mogelijke instellingen.

Aan de bestaande betonnen trappen worden 60 bewegende trappen toegevoegd. De bewegende traptreden worden bovenaan afgewerkt met betonglas en een antislipafwerking. Onder deze tegels wordt Oledfolie aangebracht die als scherm functioneert. In de tegels wordt een animatiefilm afgespeeld. Dit filmpje toont een energie-impuls die gevangen zit en probeert te ontsnappen. Wanneer men op een tegel stapt wordt een drukgevoelige sensor geactiveerd. Dit zorgt ervoor de men op het scherm kan zien hoe de energie-impuls uit de tegel ontsnapt. Dit is tevens het signaal om de ledverlichting te activeren die door de voegen van trap heen schijnt en die de energie toont die door de trap naar boven wordt geschoten en hierna overgaat in de lichtlijnen die over heel het plein lopen.De lichtlijnen op het plein worden opgebouwd uit vele ledlampjes, die in verschillende stappen oplichten. Dit wordt mogelijk gemaakt door optische vezeldraden die het ledlicht leiden. Door het gebruik van deze

7. Technisch

16

Na weken van intens bedenken van concepten, uittekenen van ideeën, schetsen, presenteren, herwerken en rekening houden met feedback zijn we gekomen tot een uniek concept dat zich cultiveert over de volledige C-mine site. Dat we tijdens dit project konden samenwerken in een multidisciplinair team van verschillende studenten zorgde voor een interessante en leerrijke ervaring.

Dankzij verschillende stappen in het creatieproces, gaande van mapping tot tussentijdse presentatie tot eindvisualisaties hebben we een concept dat al vroeg geboren werd. Dit concept hebben we telkens verder uitgediept. Door tussentijdse feedback werden we uitgedaagd om steeds te reflecteren en het potentieel van het concept ten volle uit te diepen. Dit maakt dat we gekomen zijn tot een sterk eindresultaat waar alle teamleden met enige fierheid op kunnen terugkijken.

Met dank aan onze begeleidende docenten Wim de Buck en Edwin Van Der Meersch.

8. Besluit

17

• Meyer, H. (2006). Het Ontwerp van de Openbare Ruimte. Amsterdam: SUN.• Van Klaveren, R. (2009). Space Cowboys. Genk: Media & Design Academy.• Berk, J. (2010). De Beleving van het Aanraakscherm in de Publieke Ruimte. Geraadpleegd januari 2011. http://www.ddux.org/artikelen/archive/2010/03/04/de-beleving-van-aanraakschermen-in-de-publieke-ruimte.• Brugge Centraal. (2011). Pawel Althamer Balloon. Geraadpleegd januari 2011. http://www.bruggecentraal.be/evenementen/pawel-althamer-balloon.• Deben, L. (2007). De Amsterdamse binnenstad en de openbare ruimte: gebruik, beheer en beleving. Geraadpleegd januari 2011. http://www.elsiping.nl/documents/leondeben.pdf. • Evans, K. (2008). The Art of Smirting. Geraadpleegd januari 2011. http://www.bbc.co.uk/jersey/content/articles/2007/09/12/smirting_evans_feature.shtml.• Mimoa. (2011). Pink Ghost. geraadpleegd januari 2011. http://www.mimoa.eu/projects/France/Paris/Pink%20Ghost.• KoiKoi. (2011). The Wrinkles of the City by JR. Geraadpleegd januari 2011. http://koikoikoi.com/2010/12/the-wrinkles-of-the-city-by-jr/.• O’Connor, S. (2009). Should we Ban Smoking Outside?. Geraadpleegd januari 2011. http://www.good.is/post/should-we-ban-smoking-outside/ • Porcelijn, B. (2008). Het is Tijd voor de Communicatielaag. Geraadpleegd januari 2011. http://www.e-doca.eu/content/docs/Communicatielaag.pdf.• Robovox. (2010). Robovox. Geraadpleegd januari 2011. http://www.robovox.co.uk/about.php.

• Peeters, M. (2010). Christo. Geraadpleegd januari 2011. http://www.museumzondag.nl/blog/2010/05/christo/.• Stairporn. (2011). Stairporn, Stairs and Nothing But. Geraadpleegd januari 2011. http://www.stairporn.org/.• Van der Ham, S. (2009). De Stadspsycholoog (5): De Balans tussen Publiek en Privé. Geraadpleegd januari 2011. http://weblogs.hollanddoc.nl/deeeuwvandestad/2009/07/02/de-stadspsycholoog-5-de-balans-tussen-publiek-en-prive/#more-195.• Mini. (2011). Youtube, Mini Rocketman Concept. Geraadpleegd februari 2011. http://www.youtube.com/watch?v=Kpzug9EAFH0.• Stairmiles BV. (2009). Onderzoeksrapport Traplopen. Geraadpleegd februari 2011. http://www.boyderee.nl/attachments/File/Onderzoeksrapport.pdf. • Toegankelijk Gebouw. (2011). Afdeling 3: Bepaling met Betrekking tot Niveauverschillen. Geraadpleegd februari 2011. http://www.toegankelijkgebouw.be/Regelgeving/Integraletekst/Normbepalingen/Art18tot21/tabid/168/Default.aspx.• Toegankelijkheid. (2011). Toegankelijkheid van trappen. Geraadpleegd februari 2011. http://www.toegankelijk.be/UserFiles/File/toegankelijkheid_van_trappen_uitgebreid.pdf.• Uitingenk. (2011). C-mine. Geraadpleegd februari 2011. http://www.uitingenk.be/nl/uig_content/record/413/c-mine.html.

9. Bibliografie

10. Bijlagen

18

10.1 Kaarten

19

10. Bijlagen

19

10.2 Animatie concept

10. Bijlagen

20

10.3 Bewegende trappen

21

10. Bijlagen

21

10.4 Mini Rocketman

10. Bijlagen

22

10.5 Logo

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

TRAPPE

D!

TRAPPED!