41TPA news

Risk Reduction

Risk Reduction

November 2018 ● No. 263

ดร.ณฏฐ ลละวฒน

คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

http://natt.leelawat.com

เมอเปดพจนานกรมเราจะพบความหมายตางๆ ของค�าวา

‘Resilience’ ไมวาจะเปน “ความสามารถในการฟนฟ

หรอปรบเปลยนไดงายเมอพบกบการเปลยนแปลง” (Merriam-

Webster, 2018) “ความสามารถในการมความสข ประสบความส�าเรจ

และอนๆ อกครงหลงจากมสงทยากล�าบากหรอไมดเกดขน” (Cam-

bridge University Press, 2018) และ “ความสามารถในการฟนฟ

อยางรวดเรวจากความยากล�าบาก” (Oxford University Press,

2018) เปนตน หากมองในมมของการจดการภยพบต จะพบวา

ส�านกงานวาดวยกลยทธระหวางประเทศเพอการลดภยพบตแหง

สหประชาชาต (UNISDR, 2009, p. 24) ไดนยามค�าวา ‘Resilience’

ไววาเปน “ความสามารถของระบบ ชมชน หรอสงคมทมความ

ลอแหลมตอภยอนตรายทจะตอตาน ซมซบ รองรบ และฟนตวจาก

ผลกระทบในเวลาทเหมาะสม และมประสทธภาพ อนรวมไปถงการ

เกบรกษาและบรณะโครงสรางและฟงกชนของสงตางๆ” และจรงๆ

ยงมอกหลายนยามทหลายสงคม และหลากหลายประเทศนยมใชกน

บทความนจะน�าเสนอบทสมภาษณจากนกศกษาชาวสงคโปร

ซงเปนประเทศทมภยธรรมชาตคอนขางนอยผทตองไปใชชวตการ

เรยนทประเทศนวซแลนด และตองเผชญกบภยแผนดนไหวครงแรก

ในชวต อนน�ามาซงการฟนฟทเธอไดเรยนร ไปพรอมๆ กบค�าวา

‘Resilience’

Constance Chua

ผ เขยนไดมโอกาสร จกเธอในฐานะนกวจยดานภยพบต

คนหนง Constance Chua ปจจบนก�าลงศกษาระดบปรญญาเอกดาน

ผลกระทบจากสนามทมหาวทยาลยเทคโนโลยหนานหยาง (Nanyang

Technological University) ประเทศสงคโปร Constance ส�าเรจการ

ศกษาระดบปรญญาตรจากมหาวทยาลยแคนเทอเบอร (The Univer-

sity of Canterbury) ประเทศนวซแลนด เธอศกษาอยทนนในชวงป

พ.ศ. 2554 – 2557 ซงเปนชวงหลงเหตการณภยพบต ‘แผนดนไหว

แผนดนไหวไครสตเชรชป พ.ศ. 2554

Resilience กบประสบการณจรงจากรวมหาวทยาลย :

42 TPA news

Risk Reduction

November 2018 ● No. 263

ชวงกลางฤดหนาวและตอนนนพวกเราหลายคนกไมไดใสเสอผาหนา

พอกบอากาศทหนาวเยนเชนนน สงทตลกส�าหรบฉนคอ สญชาต

ญาณแรกของฉนบอกวาใหฉนหยบ ‘หนงสอเดนทาง’ และ ‘วง’ เพอ

ใหฉนสามารถถกระบตวไดงายเผอวามอะไรเกดขนกบชวตของฉน”

“จ�านวนนกศกษาทมหาวทยาลยลดลงอยางมาก เพอนๆ ชาว

สงโปรของฉนตดสนใจเดนทางกลบประเทศเนองจากความกงวลจาก

ครอบครว”

การเรยนการสอนหลงเหตการณแผนดนไหว

“มหาวทยาลยไดรบความเสยหายจากแผนดนไหวคอนขางหนก

ในขณะทอาคารตางๆ ก�าลงถกตรวจสอบความแขงแรงของ

โครงสรางรายวชาตางๆ กตองด�าเนนการสอนตามปกต เปนเวลา

หลายเดอนทรายวชาตางๆ ด�าเนนการเรยนการสอนในเตนทชวคราว

ซงมนกคอนขางล�าบากเมอเปนชวงเปลยนจากฤดรอนเขาสฤดหนาว”

หลงจากนนทางมหาวทยาลยไดด�าเนนการหามาตรการแกไข “ตอมา

Kirkwood Village ไดถกสรางขน Kirkwood Village เปนเหมอน

หองเรยนตคอนเทนเนอร ตเหลานถกหมดวยฉนวน และถกน�ามาใช

แทนเตนทชวคราว”

“จากเหตการณท�าใหพวกเราไมมโรงอาหาร คนขายอาหาร

จากทตางๆ ในเมองไครสตเชรชถกเชญชวนใหมาตงรถขายอาหารใน

มหาวทยาลย ฉนเหนวามนเปนแผนเฉพาะหนาทมหาวทยาลยท�าให

สถานทนดมชวตชวามากขนทเดยว”

ชมชนกบ Resilience

“แผนดนไหวท�าลายพนทหลายสวนไป สงผลใหใจกลางเมอง

ถกปดซอมแซมเปนเวลาหลายป ฟงกชนพนฐานตางๆ เชน ธนาคาร

และบรการพาณชยตางๆ ถกปดการใหบรการ แมวาผคนจะเหนอย

และหงดหงดจากชวงการฟนฟทยาวนาน รวมทงการเรยกรองกบ

บรษทประกน และการซอมแซมบานเรอน แตตวชมชนเองกลบม

‘Resilience’ มโครงการเตมเตมสงทขาดหาย (Gap Filler Project)

ไครสตเชรช ป พ.ศ.2554’ และนนท�าใหเธอไดเรยนรสงตางๆ อนน�า

ไปสความสนใจใน ‘การจดการภยพบต’ จนถงทกวนน

แผนดนไหวครงแรกในชวต

Constance เลาใหฟงถงประสบการณเผชญภยแผนดนไหว

ครงแรกในชวต “วนท 22 กมภาพนธ 2554 ทเมองไครสตเชรชไดเกด

แผนดนไหวขนในชวงกลางวน ณ ใจกลางเมอง อาคารหลายตกใน

ใจกลางเมองถลมลงมา มผคนเสยชวต 185 คน หลายพนทไดรบ

ความเสยหาย รวมทงมหาวทยาลยแคนเทอเบอรทฉนเปนนกศกษา

อย ไมใชส..ตอนนนฉนยงไมไดเขาเรยนทนน แตผลจากแผนดนไหวน

กสงผลกระทบกบมหาวทยาลยตลอดชวงชวตนกศกษาของฉนทนน

เลย”

“สเดอนหลงจากเกดแผนดนไหว ฉนไดเขาเรยนเปนนกศกษา

มหาวทยาลยแคนเทอเบอร และฉนเปนชาวสงคโปรผทไมเคยม

ประสบการณหรอไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาตใดๆมากอน” ซง

เปนเรองแนนอนเพราะวาประเทศสงคโปรนมความเสยงภยธรรมชาต

คอนขางนอย เธอเลาตอวา “การมาทเมองไครสตเชร ชนเปน

ประสบการณชวตของฉนเลยทเดยว ในชวงวนแรกๆ ของเหตการณ

มแผนดนไหวตาม (Aftershock) ทรนแรงขนาด M6.3 เกดขนกลาง

ดกและท�าใหพวกเราทอาศยอยในฮอลลของมหาวทยาลยตองออก

จากอาคาร และมการตรวจสอบตกโดยเจาหนาทตลอดทงคน มนเปน

43TPA news

Risk Reduction

November 2018 ● No. 263

เพอเตมเตมใหกบพนททวางเปลาใจกลางตวเมอง การตดตงระบบ

ชวคราวตางๆ จงไดเกดขน เชน ‘Dance-O-Mat’ และ ‘The Pallet

Pavilion’ เปนตน”

Dance-O-Mat คอ พนส�าหรบ ‘เตน’ แบบหยอดเหรยญ เพยง

คณเสยบสายเคเบลกบอปกรณมอถอหรอเครองเลน MP3 ของคณ

แลวหยอดเงน คณกบเพอนๆ กสามารถใสเกยรเตนกนไดเตมท (Gap

Filler, 2012a) สวน The Pallet Pavilion คอ การออกแบบพนท

สถาปตยกรรมโดยใชพาเลทซงใชกนตามคลงสนคามาสรางเปนพนท

ของชมชนส�าหรบจดกจกรรมตางๆ มการใชตะกรามาท�าเปนทนง และ

สงตกแตง (Gap Filler, 2012b) เรยกไดวาเปนอกไอเดยทนาสนใจ

เลยทเดยว

“สงเหลานน�าชมชนใหเรมกาวไปสการใชชวตแบบปกต และ

เปนการกระชบสายสมพนธในชมชนใหแนนแฟนยงขน ฉนคดวาแม

จะเปนชวงของการฟนฟแตผคนในชมชนกมจตวญญาณของชมชน

ทแรงกลา”

บณฑตรน Resilience

“เหตการณนมอะไรมากมายใหฉนไดเรยนร ฉนศกษาวชาเอก

ดานการจดการความเสยงภยพบต และรฐศาสตร รายวชาสวนใหญ

กน�าบทเรยนตางๆ จากเหตการณนมาใชศกษา ฉนมโอกาสไดไป

ทศนศกษาในพนทเสยงสแดง (Red Zones) ซงหามผคนทวไปเขาไป

งานการส�ารวจทฉนไดรบมนท�าใหฉนไดสมผสกบพนทจรง”

“การทศนศกษาทางภมศาสตรครงแรกของฉนท�าใหฉน

ไดเหน ‘แผนดนเหลว’ (Liquefaction Sand) มนเปนแบบนนในทกๆ

พนทใกลแมน�า Avon” “ฉนรสกตนตนมากเมอไดเหนกลมนกศกษา

จากมหาวทยาลยอนๆ รวมตวกนจดตง ‘กองก�าลงอาสาสมคร

นกศกษา’ (Student Volunteer Army: SVA) ทชวยกนท�าความสะอาด

โยกยายทรายออกจากพนทบานเรอน ฉนคดวากระบวนการเหลาน

ไมเพยงแตเปนการชวยใหสงคมฟนไดเรวขนแตยงชวยใหผ คน

ในชมชนกลบมายนไดดวยตวเองอกครง มนท�าใหเหนวาความ

สมพนธในชมชนนนมบทบาทส�าคญกบกระบวนการฟนฟจากภย

พบตอยางยง”

“ถามค�าสกค�าทจะมานยามชมชนเมองไครสตเชรชนได ก

คงจะเปนค�าวา ‘Resilience’ ”

“ในวนทฉนส�าเรจการศกษา รองอธการบดมหาวทยาลย

กลาววาพวกเราเปน ‘บณฑตรน Resilience’ เปนนกศกษาทรวม

ฝาฟน ศกษาเลาเรยน ในสภาวะทมหาวทยาลยไดรบผลกระทบ

รนแรงจากภยธรรมชาต และอยในชวงของการฟนฟ”

บทสรป

ผเขยนหวงเปนอยางยงวาทานผอานจะไดรบความรจาก

บทความน ประสบการณจรงจากการฝาฟน การฟนฟ ความแนบแนน

และสายสมพนธของชมชนนบวาเปนปจจยส�าคญทจะท�าใหชมชน

ผานชวงเวลาของการฟนฟ อนเปนหนงในวฏจกรการจดการภยพบต

เพอใหเรากลบไปสสภาวะปกตไดอยางรวดเรว

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณคณ Constance Chua ทมาแบงปนประสบการณ

ในครงนครบ

อางอง

Cambridge University Press. (2018). Resilience. Cambridge

Dictionary. Retrieved Oct. 2018, from https://dictionary.cambridge.org/

dictionary/english/resilience

Gap Filler. (2012a). Dance-O-Mat. Retrieved Oct. 2018, from

https://gapfiller.org.nz/project/dance-o-mat/

Gap Filler. (2012b). The Pallet Pavilion. Retrieved Oct. 2018,

from http://gapfiller.org.nz/project/pallet-pavilion/

Merriam-Webster. (2018). Resilience. Dictionary. Retrieved Oct.

2018, from https://www.merriam-webster.com/dictionary/resilience

Oxford University Press. (2018). Resilience. Oxford Living Dic-

tionaries. Retrieved Oct. 2018, from https://en.oxforddictionaries.com/

definition/resilience

United Nations International Strategy for Disaster Reduction.

(2009). 2009 UNISDR Terminology on Disaster Risk Reduction. Geneva:

United Nations. TPAnews