rezultatet e inventarizimit te resurseve · pdf fileklasifikimi i resurset gjenetike bimore...

18
24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 1 Belul Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 24 Maj 2013

Upload: haminh

Post on 05-Mar-2018

256 views

Category:

Documents


14 download

TRANSCRIPT

Page 1: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 1

Belul Gixhari (Banka Gjenetike) UBT

24 Maj 2013

Page 2: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

VKM 552 dt. 14.11.1994Neni 20

Organizimi i Sistemit të Resurseve Gjenetike Bimore.

Klasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës)kultivarë

kultivarë primitivë dhe popullata vendi

linja, linja inbrede

mutante

specie të egra

klone (rrënjë, zhardhokë)

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 2

Page 3: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

Neni 21 1. Sistemi i trajtimit të RGjB

Për veprimtarinë shkencore të resurseve gjentike bimore organizohet sistemi i trajtimit të tyre.Sistemi i trajtimit përbën sistemin shtetëror të ruajtjes, mbrojtjes dhe tregtimit të materialit mbjellës gjenetik bimor.

Në të përfshihen. Banka Gjentike Koleksionet ku ruhet gjermoplazma e bimëve të arave, drurëve

frutorëve, florikulturës, bimëve dekorative, bimëve pyjore etj, në zotërim të institucioneve shkencore.

Etj.

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 3

Page 4: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

1.1 Sistemi i trajtimit të RGjB

Zonat e mbrojtura ose rezervatet in-situ, ku janë përhapur e rritur në mënyrë natyrore fara spontane ose të egra të RGjB.

Këto mund të jenë në zotërim të: Bankës Gjenetike, Institucioneve shkencore, Personave e grupeve/shoqatave private.

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 4

Page 5: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

Neni 222. Banka Gjenetike

BGj është organ i mirëfilltë shkencor.

Organizon eksplorimin, koleksionimin e gjermoplazmës bimore të vendit.

Organizon vetëm ose së bashku me institucionet e tjera të vendit a të huaja misione koleksionuese.

Ruan gjermoplazmën autoktone (koleksioni bazë). Ruan gjermoplazmën e koleksionuar (afat shkurtër, mesëm, gjatë).

Mban koleksion aktiv: materiale të institucioneve kërkimore shkencore dhe materiale të rigjeneruara nga vetë B.Gj, sipas kërkesave.

Gjermoplzma ruhet në formë ex-situ (frizera, koleksione fushore).

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 5

Page 6: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

2.1 Banka Gjenetike

Studion, karakterizon dhe vlerëson materialin e koleksionuar për treguesit morfologjikë, gjenetikë, biologjikë, kimikë dhe agronomikë.

Shumëzon dhe përtërin materialin bimor të koleksionuar.

Organizon evidentimin, informatizimin dhe publikimin e të dhënave (database) për resurset gjenetike që disponon.

Organizon këmbimin e farave dhe informacionit (falas) me institucionet e tjera shkencore brenda dhe jashtë vendit.

Kordinon veprimatritë që lidhen me RGjB me institucionet e tjera shkencore të vendit.

Mban lidhje dhe bashkëpunon me institucione të tjera homologe jashtë vendit.

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 6

Page 7: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

24 Maj 2013 7

1.Baza ligjore VKM nr. 447 dt.3.9.1993 ” ngrihet Banka Gjenetike

VKM nr. 552 dt.14.11.1994 “..Organizimi i sistemit te Resurseve Gjenetike te Bimeve”.

VKM Nr.515 datë.19.07.2006 „ Për ristrukturimin e institucioneve kërkimore të bujqësisë“.

Marrëveshja e Bashkëpunimit midis MBUMK dhe UBT dt.21 Maj 2008„Për menaxhimin e Resurseve Gjenetike të Bimëve.“

B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT

Page 8: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

4. Institucionet kryesore qe ruajne RGjB

Banka Gjenetike (UBT)

QTTB Lushnje

QTTB Shkodër

“ Fushë Krujë

“ Korçë

“ Vlorë

EDE –UBT

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 8

Page 9: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

6. Prioritetet e Bankës Gjenetike

Përcaktimin e listës së specieve me prioritet. Koleksionimin e specieve me vlera ekonomike.Koleksionimin e specieve të rrezikuara.Rigjenerimin dhe shumëzimin e aksesioneve në

ruajtje.Karakterizimin dhe vlerësimin e tyre.Dokumentimin sipas modeleve bashkëkohore.Ofrim informacioni për të interesuarit. Publikime studimesh, fletë palosje, faqe web.

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 9

Page 10: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 10

Page 11: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

Banka Gjenetike

Banka gjenetike ruan resurse gjenetike bimore (Inventari = 2630 aksesione). Ruajtja nuk është i vetmi qëllim i bankës.

Banka e kryen misionin e saj kur materialet që ruhen janë të vlefshme për tu përdorur pas 50-100 vite.

Që një aksesion të përdoret ai duhet të njihet se kush dhe çfarë është.

Këtë e lejon vetëm një dokumentim i saktë

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 11

Page 12: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

Inventari Kombëtar (NI) përfaqësohet nga 7 koleksione

12

• B.Gj. Tirane (2633 aks.)

• QTTB Shkodër (712 aks.)

• QTTB Fushë Krujë (616 aks.)

• QTTB Lushnje (8358 aks.)

• QTTB Korçë (253 aks.)

• QTTB Vlorë (112 aks.)

• St. Duhanit–Cërrik (112 aks.)

Rrjeti i shkëmbimit të të dhënave ndërmjet tyre

Sistemin Kombëtar të Informacionit

Tob. Station-Cerrik

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT

Page 13: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

Database Database Database

QTTB

Inventari

On-farm

Inventari

Tjetër

Inventari

Ga

bim

et

rik

the

hen

te

bu

rim

i

Inventari Kombëtar (NI)

NFP

EURISCO

FP FPFP

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 13

Page 14: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

24 Maj 2013B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT

ALBANIA

Rrjeti ndërkombëtar i Informacionit

ALB2111

14

Page 15: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

Shembull i formatit EURISCO

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 15

Page 16: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

Kode për sistemin Kombëtar të database.

Ja disa kode që janë në sistemin ndërkombëtar

Departamenti Prodhimit Bimor (UBT) ALB001

QTTB Lushnje ALB002

QTTB Vlorë ALB004

QTTB Korçë ALB005

QTTB Shkodër ALB006

QTTB Fushë Krujë ALB007

Instituti i Perimeve e Patates Tirane ALB010

Stacioni Duhanit Cerrik ALB012

Banka Gjenetike ALB017

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 16

Page 17: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 17

www.bgj.ubt.edu.al

Page 18: REZULTATET E INVENTARIZIMIT TE RESURSEVE  · PDF fileKlasifikimi i Resurset Gjenetike Bimore (Mat.mbjellës) ... Resurseve Gjenetike te Bimeve”

NFP(AGB)

24 Maj 2013 B. Gixhari (Banka Gjenetike) UBT 18