SalıDünyanın Sonu

Tabelada Berlin yazıyordu. Harflerin üzerine sol alt köşeden sağ üst köşeye çaprazlama kırmızı bir çizgi çekilmişti. Yani şehir burada son buluyordu.

“Ee, Rico?” dedi yanımda duran Wehmeyer. “Ho-şuna gitti mi burası?”

Buraya gelirken kullandığımız Teer yolu çok sı-caktı. Yol, dümdüz devam ederek daralıyor, daralıyor ve çok uzakta siyah bir çizgi olarak kayboluyordu. Yolun iki tarafındaki tarlalarda yetişen mısırlar met-relerce uzamış ve sararıp kurumuştu. Mısır saplarının arasında esen rüzgâr, sapların eski kâğıt parçaları gibi hışırdayıp fısıldamasına yol açıyordu. Gökyüzü her şeyin üzerini öyle olağanüstü biçimde kaplamış gö-rünüyordu ki, sanırsınız Tanrı devasa bir salata kâse-sini tersyüz etmiş. Gök, annemin çok sevdiği Yunan Akdenizi aromasını küvete döktüğünde suyun aldığı renk gibi maviydi.

2

YUNAN AKDENİZİ: Ege Denizi’ne böyle de denir. Aslında bir sürü Akdeniz var, ama onların isimleri başka. Bu deniz, Cebelitarık denen bir yerde Atlantik Okyanusu’na karışır. Nedendir bilinmez, birkaç maymun kayalıklarda oturup çevreyi seyrediyorlarmış. Belki de neden kırmızı veya sarı denizler olmadığını merak ediyorlardır, neden sadece ak deniz olduğunu. Ne tuhaf bir yer burası, diye düşünüyorlardır belki de.

Normalde dümdüz gitmeyi, dönüş ve dönemeçlerden daha çok seviyorum, bu nedenle aslında mısır tarlala-rının ortasında uzanan bu yolun çok hoşuma gitmesi gerekiyordu. Ama hoşlanmamıştım buradan. Burada, yani dışarıda her şey öylesine geniş, yüksek ve son-suzdu ki bu da benim başımı döndürüyordu. Sanki insan hiçbir yere varmaksızın durmadan yürüyebilir, sonunda da ümitsizlik içinde yolunu kaybettiği ve tarla sıçanlarının saldırısına uğradığı mısır tarlaları-nın içinde dönüp durabilirdi. İki hafta önce, henüz hastanede yatarken Berts bana hayvanlar hakkında bir ansiklopedi hediye etmişti. İşte orada bir tarla sı-çanı resmi vardı. Unutulmaz sevgili iki Mollie’mden

3

farklı olarak –Tanrı’nın rahmeti küçük ve altın gibi fare ruhlarının üzerinde olsun– tarla sıçanları, öldü-rücü dişleri, çelik gibi sert tırnakları ve yanaklarının içi kocaman olan devasa canavarlardır. Her yanak içine bir çocuk rahat rahat sığar. Hele eve giderken böyle tehlikeli bir tarladan geçen küçük bir çocuk, bisikletiyle birlikte bile sığar.

Dalgalanan mısır saplarına bakarken korkudan birazcık terledim ve Oskar’ın yanımda olmasını dile-dim. O zaman hem daha az korkardım hem de tarla sıçanı, bir yanağı boş kaldığı için dengesini yitirmez-di.

Gel de korkma!

Dudaklarımı birbirine bastırdım ve omuzumun üzerinden gizlice baktım. Wehmeyer’in motosikleti tozlu yol kenarında duruyordu. Motosikletin par-lak kromu ve kıpkırmızı boyası güneşte parlıyordu. Kaskların ikisi de selenin üzerinde duruyordu. Birisi büyük, diğeri küçüktü –Wehmeyer’in biri benden bir yaş büyük olan iki oğlu var. Motosikletin benzin de-posunun üzerindeyse BMW yazıyordu. Berts’in mo-tosikletinin markası Ducati ve bence çok daha şık. Her ne kadar bu korkunç yerden çarçabuk sıvışmayı istesem de, Wehmeyer’in yaz tatilinin ortasında o ka-dar yolu göze alarak benimle buraya gelmesi büyük

4

bir incelikti. Ha buraya gelmişsin ha dünyanın sonu-na gitmişsin, aynı şeydi.

O zamana kadar hiç şehir dışına çıkmamıştım, trenle bile. Bana kalsa, bunun zararı yoktu ve böyle devam edebilirdi. Berlin’den çok fazla uzağa gitmek beni hepten altüst ediyor, tabii eğer bu çok uzağa git-menin sonunda, mesela Walterdorf’ta olduğu gibi, yiyecek bir şeyler varsa o başka. Annem ve İrina ile oradaki IKEA’ya gitmiştik bir keresinde. Oturma oda-sı için raf satın almıştık ve öğle yemeğinde de İsveç köftesi yemiştik. Köfteye maytap deniyor, ama pat-lamıyor. Acayip lezzetliydiler, ama bir sürü küçük kalpten oluşan ve üzerine kiraz ve pudra şekeri kon-duğu için sanki kalpler kanıyormuş gibi görünen ve son olarak da üzerine kristal kar taneleri serpiştirilen İsveç waffle’ı daha lezzetliydi ve –“Rico?”

“Hıı?”

“Burayı sevdin mi, diye sordum.”

“Oh… Evet, harika bir yer. Beni buraya getirdiği-niz için çok teşekkür ederim.”

Wehmeyer beni buraya getirmekle bana büyük bir iyilik yaptığına inanıyordu, onun için centilmen-lik icabı kendime hâkim olmalıydım. Ayrıca kendisi öğretmendir ve öğretmenlerin sağı solu belli olmaz.

5

Bakarsınız insana motosiklet gezisi için bile not ve-rebilirler.

Bu gezi, tatil günlüğüm için söz verilen ödüldü. Günlüğü hastaneden taburcu olduktan sonra, Weh-meyer beni Dieffe’de ziyarete geldiğinde törenle ken-disine sunmuştum. Koltuğunun altında günlüğümle çekip gittikten sonra, birdenbire Wehmeyer’in artık hakkımda her şeyi öğreneceği aklıma geldi. Gerçi neden ve niçin hastaneye düştüğümü bütün Berlin, ismimi Frederico D. diye veren televizyonlardan ve gazetelerden ve Hermann meydanındaki mağazanın et reyonundan on gram bile olsa kıyma satın alan herkese olayı anlatan Bayan Dahling’den çoktan öğ-renmişti. Ama günlüğe sadece Mister 2000 ile mace-ramızı değil, bundan başka Oskar’la ikimizin hikâye-sini, nasıl tanıştığımızı, Oskar’ın nasıl kaçırıldığını falan da yazmıştım. Ayrıca günlükte Bühl hakkında bir sürü şey vardı, çünkü onun yeni babam olması-nı istiyordum. Aslında bunu, onun polis olduğunu bildiğimden bu yana daha çok istiyorum –insanın polis babası olunca kendini daha güvende hisseder. Ayrıca çok yalnız olduğu için ara sıra gri duygu tara-fından aniden ziyaret edilen Bayan Dahling hakkında da günlüğe yazmıştım. Ve hafta sonunda salak Me-sut’uyla tatilden dönecek olan Jule’ye abayı yaktığım da orada yazılıydı.

6

İnsan herhalde kendini bundan daha iyi ele vere-mezdi.

Wehmeyer bu arada hepsini okumuş olmalı, ama şimdiye kadar bu konuda tek laf bile etmedi. Kim bi-lir artık benim hakkımda neler düşünüyordu. Olduk-ça utanç verici bir şey bu. Sıkıntıyla omuzlarımı azı-cık kaldırdım. Terlemeye devam ediyor ve dosdoğru önüme bakıyordum. Belki de, diye düşündüm, böyle bir sıçan tarlasında kaybolmalıyım. Ya da kaçıp git-meliyim, şey yönüne…

“Bu yol nereye gidiyor?” diye sordum.

“Güneye,” dedi Wehmeyer. Ve sonra yönlerle ara-mın iyi olmadığını hatırlamış olmalı ki ekledi: “Yer-küreyi gözlerinin önüne getirirsen, güney en alttadır. Yani aşağı doğru.”

Yola baktım ve söylediğinin, açıkçası saçmalık olduğunu düşündüm. Çünkü o tarafa doğru gider-sen bir zaman sonra güney kutbuna varırsın ve artık “aşağı doğru” diye bir şey kalmaz. Ondan sonra hangi yöne gidersen git, tekrar yokuş yukarı gitmek zorun-da kalırsın. Sadece güneye gidemezsin, çünkü artık güneye doğru gidecek yer kalmamıştır. Ama tabii ki bu, yönleri bulan kimsenin aklına gelmemişti ve bu-nun stresini şimdi ben çekiyordum.

7

Ancak, Wehmeyer hiç de stresli gibi görünmü-yordu. Gülümsedi ve alçak sesle şöyle dedi: “Burası gerçekten de güzel, değil mi?”

Başımı sallayarak onayladım. Oysa burası çok korkunç bir yerdi. Tek istediğim buradan gitmekti, hangi yöne olursa olsun.

“Şehirden uzakta, böylesi bir sükûnet. Yaz mevsi-mi. İnsanın kokusuyla mest olduğu bir hava. Tama-men başka bir dünya burası. Rüzgâr, büyük ve koru-yucu bir el gibi tarlaların üzerinde esiyor. Neredeyse dokunaklı...”

İçini çektiğini duydum ve kocaman elini aniden başıma koydu. Eli bir kelebek gibi hafifti. Başımı kal-dırıp dikkatle Wehmeyer’e baktım. Hayranlık dolu bakışı, her şeyi birden ele geçirdi. Tanrı’nın salata kâsesini, yolu ve hışırtı çıkaran tarla sıçanlarını. O kadar duygulanmıştı ki, dokunsan hüngür hüngür ağlayacaktı ve ben de onu teselli etmek zorunda ka-lacaktım. Teselli etme işini hiç beceremem. Birini te-selli etmeye kalktığımda, ben de onunla birlikte ağla-maya başlarım.

Wehmeyer, sanki başına gelebileceği fark etmiş gibi, sadece son bir kez daha derin derin iç çekti ve beni bıraktı. “Sen daha ziyade rasyonel birisin, değil mi?”

8

“Rasyonel biri olmak ne demek?”“Duygularını göstermekten pek hoşlanmayan

biri.”Bunu duyar duymaz karşı çıkmak istedim, ama

hemen bunu şaka yollu söylediğini göstermek için gülümsedi. Böylesi daha iyiydi. Çünkü Jule bir kere-sinde benim çok romantik bir oğlan olduğumu söyle-mişti. O anda Jule’ye aslında daha çok kendisine karşı romantik olduğumu söylemeyi isterdim, ama bunu söyleyecek cesareti kendimde bulamadım.

“Dönelim mi artık?” diye sordu Wehmeyer, ba-şıyla BMW’sini işaret ederek. “Yoksa randevuna geç kalacaksın.”

Hele şükür!Motosiklet kaskını kafama geçirdiğimde, Oskar

kask taktığında acaba kendisini nasıl hissediyor diye kendi kendime sordum. Bu kadar çok korkmasının nedeni bu dünyada ters gidebilecek bir sürü şey hak-kında bilgisi olmasıydı. Sanırım kaskın vizör kesiti-nin küçük olması, onun dünyayı daha az görmesini sağlıyordu. Kesit ne kadar küçük olursa, dünya o ka-dar az tehlikeli olurdu.

Motosiklete tırmandım ve üzerinde çapraz kır-mızı çizgi olan yer adı tabelasına, tarla sıçanlarına ve dehşet verici düzlükteki yola son bir kez daha bak-

9

tıktan sonra Oskar’ın yönteminin benim için de işe yaramasını diledim. Uçsuz bucaksız açık arazinin in-sanları hasta ettiğine, hatta bu yüzden ölen insanlar olduğuna bahse girerim.

Zaten ben de kendimi hiç iyi hissetmiyordum.Wehmeyer motosikleti çalıştırdı ve gazladık.

Tıpkı bingo silindiri gibi bir kafaya sahip olduğu için derin yetenekli olan ve teşvik merkezine giden biri için günlük, yüzyılın keşfi sayılır. Günlük tutmak, ufak tefek unutkanlıklara iyi geliyor. Ama büyük unutkanlıklara karşı ne yazık ki bir işe yaramıyor. Bunu Bay van Scherten’den biliyorum. Çok sevdiği Hanna’sı altmışlı yaşlarının başında büyük unutkan-lığına yakalandı.

Biz Dieffe’ye taşınalı daha pek fazla zaman geçme-mişti. O zamanlar Bay van Scherten ve eşi, her salı günü kilise cemaatinin Kır Saçlı Yabanarıları toplan-tılarına giderlerdi. Annem de o sıralar, bingo akşam-larını daha yeni keşfetmiş sayılırdı ve ikisini severdi. Ben de onları çok sempatik buluyordum. Bay van Scherten’i seviyordum, çünkü derin yetenekli olmam onun hiç mi hiç umurunda değildi. Ayrıca o da be-nim gibi Matmazel Wandbeck’i korkunç buluyordu. Matmazel Ellie Wandbeck, bingo oyununu düzenle-

10

yen kişi. En az Berlin Zafer Anıtı kadar yaşlıdır ve cemaatin toplandığı salonun dar sahnesine çıktığın-da, neredeyse anıt kadar büyük görünür. Silindirden bingo toplarını çıkardığı parmakları uzun, kemikli ve cılızdır. Üzerinde her zaman dar, siyah takım elbise vardır ve sesi sanki elbisesinin güveleri boynunun et-rafında pırpır ediyorlarmış gibi çıkar.

“Bu yaşta saçını siyaha boyuyor!” dedi bir kere-sinde Bay van Scherten alçak sesle. “Korkunç bir ka-dın. Kahvaltıda derin yetenekli çocukları yiyorsa hiç şaşırmam.”

“Gerçekten mi?”“Ben sana yalan söyler miyim? Yemeye ayaklar-

dan başlar ve yavaş yavaş yukarı doğru çıkar. Kafanı paslı bir konserve açacağıyla açar, ama bunu en sona saklar.”

“Neden en sona saklıyor?”“Kafanın içinde yiyecek fazla bir şey bulamayacağı

için. Zaten zahmete girmeye bile değmez, değil mi?”Bana bakıp sırıttı ve yumruğuyla beni hafifçe, şa-

kadan itti. Beni işlettiğini bildiğim için, ben de ona gülümsedim.

Çok sevdiği eşi Hanna da aynı kendisi gibi harika bir insandı. Her bingo akşamında bana bir tane çi-kolatalı gofret getiriyordu. Hatta bazen çantasından

11

arka arkaya iki tane çikolatalı gofret çıkarıyordu, ama ikincisine öyle tuhaf bakıyordu ki, sanki ikincisi hiç de orada olmak istemiyordu. Bana kalırsa üç veya dört tane de olabilirlerdi, çünkü çantada yeteri kadar yer vardı.

Her neyse, bir defasında Bay van Scherten ansızın sevgili Hanna’sı olmadan Kır Saçlı Yabanarıları’na çı-kageldi. “Eşimin durumu giderek kötüleşiyor,” dedi anneme. “Beyni kevgire döndü. Hatta kafasında kev-girde olduğundan daha fazla delik var. Ve her gün yeni delikler açılıyor. Büyük unutkanlık. Hiçbir şey fayda etmiyor. Çaresi yok.” İçini çekti. Öylesine de-rin bir nefes aldı ki, sanki böylece sesindeki hüznü azaltmak istiyordu. “Bu akşam, benim buradaki son akşamım olacak. Artık bundan sonra evde kalıp Han-na’ma bakmak zorundayım. Anlıyorsunuz, değil mi?”

Annem başını salladı, Bay van Scherten’in üze-rinde küçük kahverengi lekeler olan elini okşadı ve ondan sonra onu çok uzun süre göremedik. Birkaç ay önce yeniden ortaya çıktı, ama bu sefer tek başınaydı. Sevgili Hanna’sı öleli bir yıldan fazla olmuştu. Büyük unutkanlıktan ölmüştü.

O zamana dek, ikisinin en azından son bir kez daha birlikte bingoya gelmelerini dilemiştim. Bunu sadece çikolatalı gofret nedeniyle dilemiş değildim,

12

her şeyden önce sevgili Hanna’nın kafasındaki de-likleri görmek istiyordum. Çünkü çoğu şeyi aklımda tutamadığım için, ben de bazen kafamda delikler ol-duğunu düşünüyorum. Gerçi benimki sadece küçük bir unutkanlık, çünkü ne de olsa iyi kötü bir şeyler hatırlıyorum. Herhalde benim kafamdaki delikler çok küçük. Ama küçük de olsalar unutkanlık için yeterli geliyorlar. Önceki gün markete armut, çeri domates ve başka şeyler satın almak için gittiğimde, yolda baş-ka şeyler kendi kendine kafamdan düştü. Nerdeyse kaldırıma çarpıp patladıklarını duydum. O anda ne düşündüğümü hâlâ hatırlıyorum: Eğer düşen bir ka-vunsa, hapı yuttum demektir! Ama armut ve doma-tesler kafamın içinde kalmıştı.

Diğer bütün şeylerin kafamın içinde kalması için, günlük tutmaya devam ediyorum. Acil durumlarda, birkaç gün önce ne yapıldığını günlükten okumak mümkün, eğer şanslıysam yapılan şeyin neden yapıl-dığı da bulunabilir. Örneğin alışverişten sonra, satın aldığım bir sürü çeri domatesi evde buzdolabına koy-madım, aksine pencerenin pervazının üzerine büyük-lük sırasına göre dizdim. Annem, neden böyle yap-tığımı bilmek istiyordu, çünkü dün sabah kulüpten eve geldiğinde domatesler iyice buruşmuştu. Ancak neden böyle yaptığımı ne yazık ki unutmuştum.

Ondan sonra domateslerden makarna sosu yaptık ve sosun tadı kesinlikle buruşuk değildi. Buna rağ-men, dün akşam yatakta düşünürken, bundan sonra da günlük tutmaya devam etme kararı aldım. Ama bunu Wehmeyer’e söylemeyeceğim. Yoksa herhalde bana bir ödül daha verir, ama motosiklet gezisi yetti.

Benim dünyanın sonuyla işim olmaz.

Hâlâ SalıBeş Top Çikolatalı Dondurma

Şehre dönüş yolunda kendimi hemen daha iyi his-setmeye başladım. Sanki bir parça gökyüzü mavisi, biraz gün ışığıyla birlikte usulca içime girmiş gibiydi. Motosiklet altımda gümbürdüyor, bu da karnımdan saçlarıma kadar içimin karıncalanmasına sebep olu-yordu. Karşıdan esen rüzgâr, gömleğimin içinden esip geçerek beni serinletiyor, gömlek rüzgârda pırpır ediyordu. Wehmeyer’in eskimiş siyah deri ceketin-den öylesine bir koku yayılıyordu ki, sanki bu dün-yada insanın başına bir daha kötü bir şey gelmezdi. Neredeyse kollarımı havaya kaldırıp sevinç çığlıkları atacaktım, ama motosikletten aşağı uçmak istemiyor-dum. O kadar da üşütük değilim.

Çevrede her şeyin nasıl hızla değiştiğini ve Ber-lin’in giderek daha fazla Berlin’e benzediğini gözle-rimle aynı hızla takip etmem neredeyse olanaksızdı. Yol kenarındaki çayırlar, ağaçlar ve çitlerin yerini bü-

15

yük bahçeleri olan müstakil evler almaya başladı. Bir süre sonra bahçeler küçülürken evler büyüdü ve daha sıkışıklaştı. Ve birdenbire her şey sadece uğultu ve gürültüden ibaret oldu, gittiğimiz tek yoldan bir sürü yol türedi. Otomobiller gürlüyor, korna çalıyor ve jet hızıyla kavşaklardan geçiyorlardı. Bisiklet yolunda hızlı bisikletlerin tekerleri vızıldıyor, kaldırımlarda insanlar koşuşturarak gidiyorlardı.

Kırmızı ışıklardan birinde durduğumuzda, panto-lon askısı taşıyan ve Jack Rusell cinsi köpeğini do-laştıran şişman bir adam dikkatimi çekti. Küçük kö-pek, bir parfümeri mağazasının tam önüne çökmüş, kaldırıma kakasını yapıyordu. Belki de mağazanın açık kapısından dışarı yayılan koku köpeğin sinirine dokunuyordu. O mağazadan dışarıya her zaman ko-kular yayılır. İrina, bir keresinde bu duyduğumuzun dünyanın bütün güzel kokularının bir karışımı oldu-ğunu söylemişti. Güzel kokular yapışkandır ve insanı sersemletirler, ama İrina amacın tam da bu olduğunu ve sersemletme olmadan onun ve annemin çok daha az para kazanacaklarını düşünüyor. İkisi kulüpte gü-zel ve pahalı kokmak için yeni parfümler satın ala-cakları zaman, bazen ben de onlarla birlikte parfüme-riye gitmek zorunda kalıyorum. Orada sersemlemiş veya bayılmış çocukların yerde yatıp yatmadıklarını

16

görmek için çevreye şöyle bir göz attığım olmuştu, ama galiba onları şampuan raflarının altındaki çek-mecelerde saklıyorlardı.

Kafamı tekrar Wehmeyer’in deri ceketine bastı-rarak insana güven duygusu veren o kokuyu içime çektim ve keşke parfümeride de böyle bir koku sa-tılsa diye düşündüm. O anda yeşil ışık yandı ve gaza basarak yola devam ettik. Bir elimi kaldırıp köpeğe el salladım ve sonra hemen yine sıkı sıkıya tutundum. Jack Rusell, dünyanın en harika köpek cinsidir. Keş-ke benim de bir tane Jack Rusell’ım olsa, ama annem büyük bir şehirde köpek sahibi olmanın hayvanlara işkence olduğunu söylüyor. Ona neden çocuk sahibi olduğunu sormayı çok isterdim, sonuçta çocuk sahibi olmaya izin var. Yalnızca bu aralar anneme bir şey sormak kolay değil. Neden bilmiyorum, ama kendini hiç de iyi hissetmiyor. Haftalardır melodisi unutulan güzel bir şarkı gibi annem.