risitë - rks-gov.net...veprimtaria e administrates duhet të jet konsistente dhe si e tillë e...

Support to Public Administration Reform in KosovoSupport to Public Administration Reform in Kosovo

Ligji për Procedurën e Përgjithshme Administrative

1


Risitë e Ligji për Procedurën e Përgjithshme Administrative

2

Support to Public Administration Reform in Kosovo

Procedura

Instituti Ligji i vjetër Ligji i ri

Parimi i proporcionalitetit procedural - +

Forma dhe përmbajtja e kërkesës/ankesës + /Jo i orientuar nga qytetarët +

Komunikimi elektronik - +

Ndihma ndërmjet organve publike - +

Pikat e vetme të kontaktit - +

Vendim-marrja e përbashkët - +

Afatet procedurale - +

Miratimi në heshtje - +

Delegimi procedural + (rregullim material) Rregullim procedural

Njoftimi i fillimit të procedurës - +

3


Të drejtat procedurale të palëve


Informimi dhe ndihma aktive Mungonte +

Përfaqësimi i palës Mungonte +

E drejta e njohjes me dosjen Mungonte +

Hetimi/ barra e provës Pjesërisht e rregulluar +

4


Mjetet juridike administrative


Ankimi ndaj aktit administrativ + (por i komplikuar) +

Ankimi ndaj heshtjes administrative -(pjesërisht/i paqartë) +

Kundërshtimi i aktit real - +

Rihapja e procedurës - +

Ekzekutimi i aktit administrativ -(Mungesa e dispozitave për ekzekutimin e aktit administrativ)

+

5


Parimet e Përgjithshme të Procedurës Administrative

6


Parimet e përgjithshme të procedurës administrative

7

Parimi i jo formalitetit

dhe efikasitetit të procedurës administrative

Parimi i informimit

dhe ndihmës aktive

Parimi i ligjshmërisë Parimi i

proporcionalitetit

Parimi i administratës

së hapur

Parimi i mospagimit

të procedurës

Parimi i të drejtës në

mjete juridike

Parimi i barazisë dhe

mosdiskriminimit

Parimi ipritshmërisësë ligjshme

dhe tëarsyeshme

Parimi i objektivitetit

dhe paanësisë


Parimi i ligjshmërisë

Organet publike veprojnë në përputhje meKushtetutën, legjislacionin në fuqi, si edhe merregullat e përgjithshme administrative tëzbatueshme brenda kompetencave të tyre dhe nëpërputhje me qëllimin për të cilat janë dhënë këtokompetenca.

Veprimi administrativ që cenon apo mund tëcenojë një të drejtë apo interes juridik të njëpersoni, duhet të jetë i autorizuar nga një ligj.

8

Nëse ligji autorizon organin publik të ushtrojë pushtet

diskrecionar në një vendimmarrje.

(Neni 4)


Parimi i proporcionalitetit

Një veprim administrativ, që për arsye të mbrojtjes së interesit publik kufizon apo cenon të drejtat apointeresat juridike të një personi, duhet të jetë në pajtim me parimin e proporcionalitetit. (Neni 5)

Një veprim administrativ është në pajtim me parimin e proporcionalitetit vetëm nëse i plotëson këtokushte: 9

PërpjestimiPërshtatshmëriaDomosdoshmëria


Parimi i barazisë dhe mosdiskriminimit

Parimi i barazisë

• Personat në të njëjtën situatë trajtohen nëmënyrë të njëjtë. Dallimi në trajtimin eçështjeve justifikohet vetëm nëse dhe për aq saai përputhet me ndryshimet objektive tëçështjeve përkatëse; (Neni 6)

Parimi i mosdiskriminimit

• Organi Publik, në mënyrë të veçantë, shmangçdo diskriminim të padrejtë ashtu siçpërcaktohet me Ligjin kundër diskriminimit.(Neni 6)

10


Parimi i objektivitetit dhe paanësisë

• Organi publik duhet të veprojë në mënyrë objektive dhe të paanshme. Veprimet e zyrtarit publik nuk duhettë ndikohen nga ndonjë interes personal, familjar, miqësor, politik apo nga presioni politik. (Neni 7)

• Organi publik është i detyruar të hetojë të gjitha faktet e rëndësishme të procedurës në mënyrë objektivedhe sipas detyrës zyrtare dhe të kërkojë prova nëse është e nevojshme për të marrë një vendimpërfundimtar.

11


Parimi i pritshmërisë së ligjshme dhe të arsyeshme

• Veprimet e organeve publike duhet të jenë të parashikueshme dhe të respektojnëpritshmëritë legjitime dhe të arsyeshme të personave.

• Në thelb parimi kërkon mbrojtjen e besimit të qytetarëve në “qëdnrueshmërinë eveprimtarisë administrative”. Veprimtaria e administrates duhet të jet konsistentedhe si e tillë e parashikueshme në pikëpamjen e rezultatit por dhe kohës.

12

Një veprim administrativ nuk mund të ndryshojë në mënyrë të pajustifikuar nga një praktikëadministrative e mëparshme e të njëjtit organ për raste të njëjta a të ngjashme. (Neni 8)


Parimi i Administratës së hapur

• Organet publike duhet të veprojnë me transparencë. Organi publik duhet të garantojë të drejtën e palës përt’u informuar mbi ecurinë e procedurës administrative, qasjen në dosjen dhe dokumentet e tij, të drejtës edëgjimit dhe të drejtën e njoftimit me mjete të përshtatshme, në pajtim me këtë Ligj. (Neni 9)

• Të drejtat që rrjedhin nga ky ligj duhet të jenë të kufizuara me ligj: 13

Mbrojtja e informacionit të klasifikuar

Të dhënat personaleTë dhënat afariste dhe

profesionale


Parimi i jo formalitetit dhe efikasitetit të procedurës administrative

Vet procedura duhet të dominohet nga jo-formaliteti dhe duhet të kryhet me thjeshtësi, me pakshpenzime dhe me përshtatshmëri të mundshme si dhe në proporcion me atë që nevojitet për të arriturqëllimin e lart për mendur.

14

Parimi i jo formalitetit të procedurësadministrative

Procedura administrative nuk inënshtrohet ndonjë forme të caktuar, mepërjashtim të rasteve kur parashikohetndryshe me ligj.

Parimi i procedurave efikase dhe tëshpejta

Pocedura administrative sa më e shpejtë dheme sa më pak shpenzime, për organin publikdhe për palën.(Neni 10)


Parimi i informimit dhe ndihmës aktive

Organi u siguron personave të interesuar dhepalëve informacion të saktë, të qartë dhe tëkuptueshëm rreth:

• fillimit të procedurës administrative brendakompetencave,

• kërkesave ligjore si dhe procedurave tëparashikuara për nxjerrjen e një aktiadministrativ, dokumentet dhe deklaratat qëduhen parashtruar,

• afatit kohor për njoftimin e vendimitpërfundimtar, dhe

• mjeteve juridike.15

Organi publik, informon dhe ndihmon palën

për realizimin e të drejtave dhe detyrimeve të

saj në procedurën administrative, si dhe për

pasojat juridike të veprimeve a

mosveprimeve të saj gjatë kësaj procedure,

por pa cenuar të drejtat dhe interesat juridik

të personave të tjerë. (Neni 11)


Parimi i mospagimit të procedurës

Për palën, procedura administrative është papagesë, përveç rasteve ku parashikohet ndrysheme ligj.

Kur pagesa është e parashikuar me ligj, ajo nukmund të jetë më e madhe se kostoja mesatare enevojshme për zhvillimin e llojit përkatës tëprocedurës administrative. (Neni 12)

16

Jep mundësinë organit publik përmes një akti administrativ të posaçëm për përjashtimin ngapagesa e tarifave kur vërtetohet mungesa e burimeve financiare.


Parimi i të drejtës në mjete juridike

Përveç kur përjashtohet shprehimisht me ligj, secili person ka të drejtë të ushtrojëmjetet juridike administrative dhe ato gjyqësore, kundër një veprimi apo mosveprimiadministrativ të organit publik që i cenon një të drejtë apo një interes juridik. (Neni 13)

• LPPA parashikon të drejtën për mjete juridike jo vetëm kundër nxjerrjes apomosnxjerrjes së akteve administrative, por edhe kundër çdo veprimi apomosveprimi tjetër administrativ.

17


Pala në Procedurë Administrative

18


Kush mund të jetë palë?

19

Personi fizik Personi juridikGrupi i personave me interes të përbashkët


20


Tre kategori të palëve

• Pala aktive (me kërkesë të cilit) apo

• Pala pasive (ndaj/kundër te cilit ka filluarprocedura administrative);

• te tjerët, të cilëve rezultati i procedurës administrative mund ti cenojë të drejtat dheinteresat e tyre të ligjshëm;

– Interesave publike,

• kolektive,

• të gjera të publikut.

Neni 14-Pala

1. Palë në procedurën administrative mund të jetëçdo person fizik, person juridik apo gruppersonash me njëinterestë përbashkët:

1.1. me kërkesë të të cilit organi publik ka filluarprocedura administrative;

1.2. ndaj të cilit ka filluar proceduraadministrative apo të cilit rezultati i procedurësadministrative mund t’i cenojë të drejtat apointeresatjuridike.

2. Palë në procedurën administrative janë,gjithashtu, dhe mbrojtësit e interesave publike tëautorizuar me ligj të veçantë, si dhe mbrojtësit einteresave kolektive apo të interesave të gjera tëpublikut, nëse këto interesa mund të cenohen ngarezultati i procedurës administrative.

• 3

Të adresuarit e drejtpërdrejtë

Mbajtësit e interesave të posaçëm (Ndërhyrësit):

Ata që mund të cenohen (Palët e treta)


Pala aktive dhe pasive - para. 1.1 dhe 1.2 (pjesa 1)

Personi me kërkesë të cilit apo ndaj të cilit ka filluar procedura administrative

Shembull – aktive (Kërkesa për pajisje me një leje), pasive (shpronësimi për interes tëpërgjithshëm)

• Personi ka automatikisht statusin e palës për shkak të rolit, pozitës apo funksionit të

tij të veçantë.

• Nuk merret parasysh nëse është apo jo mbajtës i të drejtave materiale ose interesave

të ligjshme.

• Si rregull, nuk kërkohet, madje as nuk pranohet, shqyrtim apo hetim nëse ekzistojnë

apo jo të drejtat materiale ose interesa të ligjshme. Procedura fillon pikërisht për të

vërtetuar gjendjen ligjore në mënyrë që në fund të merret një vendim i shprehur

(eksplicit).

6

21


Pala e tretë - para. 1.2 (pjesa 2)Personi të cilit rezultati i procedimit administrativ mund t’i cenojë të drejtat apointeresat

Shembull – Leja e ndërtimit e kërkuar nga një palë mund të ndikojë në të drejtën e pronarit fqinj.

• Synimi i mbrojtjes nga ushtrimi i pushtetit administrativ përmes pjesëmarrjes së tij.

• Statusi i palës së tretë nuk merret automatikisht. Vendimi duhet të merret nga organi publik.

22

Kushtet ligjore:

• Personi tjetër nuk është i përfshirë në procedurën administrative të filluar

sipas para. 1.1. dhe pjesës të parë të para 1.2 dhe

• Nga këndvështrimi i organit publik të ekzistojë mundësia e cenimit të të

drejtave apo interesave.


Pala e tretë

Nëse parakushtet e sqaruara plotësohen, atëherë organi publik është i detyruar ta përfshijë personin si palë në procedurën nëfjalë.

23Vendimi i organit publik mund të merret:

Sipas kërkesës së personit të interesuar

Sipas detyrës zyrtare

Detyrimi i organit publik të përfshij palën e tretë sipas detyrës zyrtare ekziston vetëm nëse pala është lehtësishte identifikueshme.


Ndërhyrësit (para. 2)

Ndërhyrësit nuk mbrojnë interesin e tyre personal, por interesin e veçantë.

Kushtet ligjore:

i) subjekti tjetër nuk është i përfshirë në procedurën administrative tëfilluar sipas para. 1.1. dhe pjesës së parë të para 1.2, dhe

ii) subjekti është mbajtës i një prej tre interesave të lartpërmendur dhe

iii) Interesi përkatës mund të cenohet nga rezultati i procedurës.

Publik Kolektiv Interesave të gjera të publikut

24


Mbajtësit e interesave publike

• Të autorizuar me ligj.

• Organe publike ose persona juridik, të cilëve ligji ju njeh autoritetin e përfaqësimit të interesave publik.

• Nuk zëvendësojnë palët tjera, e as nuk i përfaqësojnë ata. 25

Shembull: Avokati i Popullit.


Interesi kolektiv është interesi homogjen i një grupi të organizuar njerëzish si pjesë e një kolektivi më të

madh ose komuniteti më të gjerë.

Interesi kolektiv mund të thuhet se i takon një subjekti të identifikueshëm kolektiv, "të organizuar/të

institucionalizuar" (jo rastësisht) bazuar në anëtarësim dhe jo në një numër të thjeshtë të disa individëve – titullarë

të interesit. Objekti dhe arsyeja e ekzistencës së organizatës duhet të jetë mbrojtja e interesit të caktuar kolektiv.

“Kredencialet" e mbajtësit të interesave kolektive duhet të verifikohen në momentin kur ai bëhet palë në procedurë:

i) cilësia e tij si mbajtës i interesit kolektiv përkatës, dhe

ii) zotësia për të vepruar (procedurale).

Mbajtësit e interesave kolektive

26

Shembulli i sindikatave.


Mbajtësit e interesave të gjerë të publikut

Grup personash.

Dallimi nga interesat individuale të personave në mbrojtje të interesave të gjerë të publikut.

Nuk i atribuohen një organizate të veçantë.

Shembuj: interesi për mbrojtjen e mjedisit, interesi për mbrojtjen e çështjeve të konsumatorit ose interesi për të parandaluar ndërtimin e një aeroporti që shkaktonzhurmë.

Para marrjes së vendimit për përfshirjen e tyre në procedurë (bazuar në kërkesën e paraqitur), "kredencialet" e tyre duhet të verifikohen nga organi publik:

i) cilësia e tyre e pretenduar si mbajtës të interesit të gjerë përkatës dhe;

ii) zotësia e veprimit (procedurale).

27


Zotësia e veprimit dhe përfaqësimi

• Zotësia e veprimit – sipas legjislacionit civil. / Përfaqësimi i të miturve.

• Zotësia për të qenë përfaqësues.

• Grupi i personave me interes të përbashkët, nëse nuk janë të organizuar në person juridik, vepron përmes përfaqësuesit të autorizuar.

28


Përfaqësuesi i autorizuar

- Për të gjithë procedurën, apo vetëm për një veprim procedural.

- Me shkrim ose deklaratë verbale.

Përfaqësuesi i përbashkët

Dy ose më shumë palë me interesa të njëjta. Caktohet njëri nga ta apo

një përfaqësues i përbashkët.

Përfaqësuesi sipas detyrës

zyrtare

- Pala nuk ka zotësi të veprimit.

- Konflikti i interesit / mungesa e kujdesit.

- Komunikimi i pamundur.

- Pamundësia objektive.

- Nuk i dihet vendbanimi/vendqëndrimi.

29


Kufizimet

• Organi publik mund të kërkojë nga vet pala kryerjen e një apo më shumë veprimeve të caktuara, kur parashihet me ligj.

• Pala edhe nëse autorizon përfaqësues, mund të kryej personalisht veprime procedurale.

• Pala mundet aty për aty të zhvlerësojë deklaratën e personit të autorizuar.

30


Zyrtari Përgjegjës

31


Njësia dhe zyrtari përgjegjës

Efikasiteti i veprimtarisë administrative:

• Delegimin e kryerjes së procedurës në nivelin më të ulët të hierarkisë së organit publik;

• Shmangur humbjen e përgjegjësive;

Transparenca procedurale dhe mbrojtje më të fortë se të drejtave procedurale të palëve:

• Zyrtari përgjegjës është "fytyra" e dukshme e procedurës, pergjëgjesi dhe personi i kontaktit (bashkëbiseduesi) i palëve gjatë gjithë procedurës

32


Rregullimi në LPPA

Nenet 26 deri 28 rregullojnë:

• Detyrimin e organit publik për të caktuar një zyrtar konkret të institucionit si zyrtar pergjegjës per menaxhimin (zhvillimin) e çdo procedure administrative të vecante si dhe rregullat e kushtet procedurale per caktimin e një zyrtari të tillë pergjegjes;

• Përgjegjësinë (rolin dhe funksionet) e zyrtarit pergjegjes në kuader të një procedure administrative (neni 27); si dhe

• Ndalimin e nendelegimit të detyrave të zyrtarit pergjegjes dhe të drejtat e deleguesit (neni 28).

Shembull: Zyrtari përgjegjës për lëshimin e lejeve ndërtimore

33


Identifikimi/caktimi i njesise pergjegjese:

Njesia pergjegjese caktohet nga:

Ligji i vecantë Rregullorja e brendshme Titullari i organit publik

34


Njësia përgjegjëse ne një organ publik

Kur njësia përgjegjëse nuk është përcaktuar me ligj ose akt nënligjor, atëherë caktohet nga organi publik me vendim apo me regullore të brendshme.

• Rregullat e zbatueshme:

– Nje njesi pergjegjese per cdo lloj procedure ne kompetencen e institucionit; – Caktimi i njesise paraprakisht e jo rast për rast (me marrjen e kompetences/organizimit të

brendshëm); – Ne perputhje me rregullat e organizimit te brendshem; – Emertim i pergjithshem “Njesi” mund te jete department, division apo edhe organ kolegjial.

Berja publike me mjete te pershtatshme (ueb-faqe etj).

35

Hapi i I-re - Caktimi i njesisë përgjegjese


Zyrtari pergjegjes ne nje organ publik

Drejtuesi i Njesise Pergjegjese (percaktuar nga legjislacioni apo titullari) prezumohet se eshtezyrtari pergjegjes, apo;

• Mund t’ia delegoje nje zyrtari tjeter sipas ketyre rregullave:

– nje zyrtar pergjegjes per cdo procedurë konkrete;

– zyrtari brenda njesise pergjegjese;

– delegimi i shprehur (shkresë apo sipas praktikes edhe nje shenim mbi kerkesen perkatese).

36

Hapi i II-te - Caktimi i Zyrtarit përgjegjës


Zyrtari pergjegjes ne nje organ kolegjial

• Rregulli: Organi kolegjial eshtepergjegjes per zhvillimin e procedimit;

37

Çfare delegohet?:

zhvillimi i procedimit dhe vendimarrja; vetem zhvillimi ; veprime te caktuara.

Vetem kur parashihet me ligj te veçante:

oLigj dhe jo akt nenligjor; oParashikim eksplicit;oDelegimi, vetem nje prej anetareve. oDetyrimi i informimit;

A mund te parashikohet ndryshe (psh delegimi i zhvillimit teprocedimit ne nje ent rregullator drejt administrates te entit)

Perjashtimi 1 Perjashtimi 2


Rregulla te pergjithshme

çfare nuk ndalohet?

• Mundesia e revokimit/terheqjes se delegimit - i njejti instrument;

• Mundesia e udhezimeve detyruese (pushteti kontrolluese, drejtues, etj).

38

Ndalimi i delegimit temetejshem

(nen-delegimit)


Detyrat e zyrtarit pergjegjes

Zyrtari pergjegjes ka nje funksion te trefishte:

• Duhet te siguroje nje zhvillim normal dhe te qete te procedures me qellim te miratimit te njeveprimi administrativ perfundimtar;

• Duhet te promovoje dhe te mundesoje ne menyre aktive qe te drejtat procedurale te pales teparapara në LPPA, te respektohen dhe ushtrohen; dhe

• Pergjegjes per mbajtjen e nje dosje qe ka te dhena, informacione dhe dokumentet e krijuara gjate procedures, e cila eshte vendimtare per te siguruar transparence dhe eficenceadministrative.

39


Zyrtari pergjegjes

Zyrtari pergjegjes i plotefuqishem

Rregulli:

Zyrtari pergjegjes i plotfuqishem eshtepergjegjes per te gjitha fazat e procedimit:

• zhvillon proceduren;

• merr vendimin (vendos dhe nenshkruan aktin/kontraten

• Njofton palen

40

Zyrtari pergjegjes me pushtet te kufizuar

Perjashtimi:

Zyrtari pergjegjes me pushtet te kufizuar eshte pergjegjes per nje pjese te fazave teprocedimit:

• zhvillon proceduren;

• pergatit vendimin;

• vendim-marrja eshte pergjegjesi e njezyrtari tjeter i parashikuar me ligj/akt nenligjor.


Përjashtimi nga procedura administrative

Nëse nëpunësi i organit publik ose anëtar i organit kolegjial gjendet apo dyshon se është në një situatë sipas rasteve të parashikuara në nenin 29 të LPPA-së, duhet menjëherë me njohjen e shkakut, të tërhiqet nga pjesëmarrja në procedurën administrative (përjashtohet nga procedura) dhe të njoftojë eprorin/organin kolegjial, për pamundësinë nga çdo lloj përfshirjeje në procedurën administrative përkatëse. 41

Kush mund të kërkojë përjashtimin e zyrtarit apo anëtarit të organit kolegjial nga pjesëmarrja në procedurën administrative ?

Lidhur me përjashtimin nga procedura ,vendos eprori apo organi kolegjial, brenda 5 ditëve nga marrja në dijeni të rastit, përkatësisht nga parashtrimi i kërkesës nga pala.


Pikat e vetme të kontaktit

42


Organipublik 1

Organipublik 2

Organipublik 3

Organipublik 4

Organipublik 5

Organipublik 6

43

Qytetari


Pikat e vetme te kontaktit

• Frymezuar nga Direktiva e sherbimeve 2006/123/KE e Parlamentit Europian dhe e Keshillit dates 12 dhjetor 2006 “Per Sherbimet ne tregun e Brendshem”

Shenim: "Zbatohet per te gjitha procedurat dhe formalitetet e nevojshme per hyrjen ne dhe ushtrimine nje veprimtarie sherbimesh, per te gjitha sherbimet e mbuluara nga fusha e veprimit te Direktives”

44


Pika e Vetme e Kontaktit (PVK)

Organi publik duhet te sigurojne qe “ofruesit” tekryejne nepermjet PVK procedurat dhe formalitetet e meposhtme:

• Deklaratat, njoftimet apo kerkesat (aplikimet)e nevojshme per autorizimin nga autoritetetkompetente, duke perfshire kerkesat(aplikimin) per regjistrimin ne nje regjister,liste/baze te dhenash, apo per regjistrimprane nje organi a shoqate profesionale;

• Çdo kerkese per autorizim e nevojshem perushtrimin e veprimtarise se tij te sherbimit.

45

Shembull: Certifikata e regjistrimit, numrifiskal, numri I TVSH-se


Qytetari

Organi publik 1 Organi publik 2 Organi publik 3

Pika e Vetme e Kontaktit

46


Kerkesat e direktives per konceptin e PVK

• Krijimi i qendrave të shërbimit me nje ndalese nuk cenon juridiksionin (kompetencen) e autoriteteve kompetente per secilen nga procedurat/formalitet;

• E drejta per t’ju drejtuar drejperdrejte autoritetit kompetent;

• Si rregull, nje nga autoritetet/organet kompetente, dhe qe ka kompetencen per proceduren apo aktin me te rendesishem caktohet si PVK.

47


Detyrat e PVK

• Te sigurojnë informimin/keshillimin (ndihma aktive) e nevojshëm per te interesuarit;

• Marrin te gjitha kerkesat, aplikimet e nevojshme, dokumentet nga aplikuesi dhe t’ja kalojne ato autoriteteve kompetente;

• Informojne ofruesin nese aplikimi eshte i paplote ose dokumente apo deklarata shtese jane tenevojshme;

• Njoftojne vendimet perfundimtare/procedurale te autoriteteve kompetente;

• Informojne ofruesin lidhur me mjetet e ankimit ne dispozicion ne rast te nje mosmarreveshje në mes ofruesit dhe autoritetit kompetent.

48


Informimi dhe Këshillimi

Sigurimi i informacioneve lidhur me:

• Kerkesat thelbesore te zbatueshme per ofruesit per te hyre dhe per te ushtruar aktiviteteve tesherbimit;

• Kerkesat ne lidhje me procedurat dhe formalitetet qe duhen kryer parashikuara nga legjislacioni kombetar;

• Detajet e kontaktit te autoriteteve kompetente per te hyre dhe per te ushtruar aktivitete tesherbimit (për të kontaktuar drejperdrejte);

• Mjetet dhe kushtet per qasjen ne regjistrat publike dhe bazat e te dhenave për dhenesit dhe sherbimet;

• Detajet e kontaktit te shoqatave dhe organizatave nga te cilat ofruesit ose perfituesit (e sherbimeve) mund te marrin ndihme praktike.

49


Informacioni duhet te jetë

• I qarte dhe të shmang dykuptmësinë;

• I perditesuar;

• I qasshëm me mjete elektornike;

• Udhezues hap-pas-hapi per te treguar per ofruesin procedurat dhe formalitetet

që duhet te plotesohen dhe cilat janë dispozitat qe zbatohen.

50


Keshillimi ne rast se ka pyetje

• Ndihmë individuale, me kërkesë të interesuarit;

• Ndihmë konstruktive per zgjidhjen e problemeve lidhur me procedurat, formalitetet,

kerkesat thelbësore;

• Në ambientet e PKV, mënyrë elektronike apo me leter;

• Sa më shpejtë të jetë e mundur.

51


Keshillimi ne rast se ka pyetje

• Nga institucioni kompetent apo nepermjet PVK (pas komunikimit nese eshte e nevojshme);

• Detyrimi per te siguruar ndihme ka te beje vetem me "informacione te pergjithshme mbi menyren ne te cilen kerkesat interpretohen ose zbatohet zakonisht. Ndihma nuk do te thotekeshilla juridike ne raste individuale”, sic eshte sqaruar ne Nenin 7 (6).

52


Organet kolegjiale

53


Organi kolegjial

54Organi publik kolegjial është një grup personash, të caktuar sipas ligjit, që përfshihen në një procedurë administrative me kompetenca vendimmarrëse apo këshillimore.

55

Kryetari i organit kolegjial

1. Thërret mbledhjet

2. Përcakton kohën

3. Vendin e mbledhjes

1. Hap

2. Drejton

3. Mbyll mbledhjet

1.Mbledhjet e vendosura nga organi kolegjial,

2.Kërkesa nga 1/3 e anëtarëve

Nënkryetar

(zëvendëson kryetarin)

48 ore


Mbledhjet dhe kuorumi i organit kolegjial

Mbledhjet

1. Mbledhja e organit kolegjial mbahet me prezencën fizike të anëtarëve. Mundësia e komunikimit simultan në distancë.

2. Mbledhjet e organit kolegjial janë të mbyllura, përveç kur parashikohet ndryshe nga legjislacioni në fuqi.

3. Në rastin e mbledhjeve të hapura për publikun, data, ora dhe vendi i zhvillimit të mbledhjes njoftohen për palët e interesuara.

• Kuorumi

1. Janë të pranishëm më shumë se gjysma e anëtarëve të tij.

2. Nëse nuk ka kuorum, caktohet mbledhja e dytë në një ditë tjetër.

3. Mbledhja e dytë është e vlefshme nëse janë të pranishëm më shumë se (1/3) e anëtarëve

56


Votimi dhe Vendim-marrja

• Forma e votimit

• Vendimet e organit kolegjial merren me:

1. votim të hapur (me zë), 2. shenja apo çdo formë tjetër të përshtatshme,3. procedurë qarkulluese, në rast se asnjë

anëtar nuk shpreh kundërshtim (procedura evotimit, në të cilën anëtarët votojnëindividualisht, me shkrim, pa qenë enevojshme mbledhja e organit kolegjial).

• Vendimet që lidhen me zgjedhjen e një individi, merren me votim të fshehtë.

• Vendim-marrja

1. Vendimet e organit kolegjial merren me shumicën e votave të anëtarëve të pranishëm në mbledhje. Vendimet me procedurë qarkulluese merren me shumicën e votave të anëtarëve të organit kolegjial.

2. Abstenimi apo votat e paplotësuara do të llogariten si vota kundër.

3. Në rast barazie të votave, vota e kryetarit është vendimtare, përveçse kur ai ka një pengesë ligjore për të votuar sipas ligjit. Barazia e votave do të vlerësohet si rrëzim i propozimit.

4. Në rastin e zgjedhjes së individëve, individi që merr më shumë vota do të konsiderohet i zgjedhur.

• Në rast të barazisë së votave, individi fitues, nga individët që kanë marrë të njëjtin numër votash, do të përcaktohet me short.

57


Procesverbali i mbledhjes

• Procesverbali i mbledhjes përfshinë:

• Anëtarët e organit kolegjial mund të kërkojnë që vota kundër e tyre dhe arsyetimi përkatës të përfshihet nëprocesverbal.

• Procesverbali paraqitet për miratim në fund të mbledhjes përkatëse ose në fillim të mbledhjes paraardhëse.Pas miratimit, procesverbali nënshkruhet së bashku nga kryetari dhe personi që ka mbajturprocesverbalin.

58

Datën dhe vendin Anëtarët që morën pjesëÇështjet që u diskutuan dhe

pretendimet

VendimetFormën dhe rezultatin e

votimit


Rregullat për afatet

59


Rregullat per percaktimin e afateve

• Procedurat duhet te perfundojne sa më shpejtë te jete e mundur, ... brenda njeperiudhë te aresyeshme te percaktuar dhe bere publike paraprakisht (neni 13/3)

• Afate se me te shkurtra, sidoqoftë te arsyeshme sipas (ne proporcion) kompleksitetit te procedures;

• Te percaktuara dhe bera publike paraprakisht;Mundesia per shtyrjen nje here te vetme te afatit per shkak te komplekstitetit teceshtjes;

• (Nje here të vetme/për një periudhë të kufizuar, shtyrje e arsyetuar, afati i ri dhe arsyetimi i tij njoftohet aplikantit perpara përfundimi te afatit fillestar);

60


Llogaritja e afateve

Nenet 13/3, 13/4 dhe 13/6:

• Fillimi: afati fillon te llogaritet nga paraqitja e plotë e dokumenteve te PVK-ja apo autoritet kompetent (ne rast të aplikimit te pa plotë - njoftim sa me shpejtëte jete e mundur per çfare mungon - pezullim i procedures);

• Fundi: akti perfundimtar njoftohet brenda afatit.

61


Llogaritja e afateve kohore (PVK)

62


Mjetet elektronike

• Shtetet Anetare duhet te qe te gjitha procedurat dhe formalitetet e lidhura mehyrjen ne nje veprimtari sherbimi dhe me ushtrimin e saj te mund te plotesohenme lehtesi, ne largesi dhe nepermjet mjeteve elektronike, permes pikesperkatese te vetme te kontaktit dhe prane autoriteteve kompetente perkatese(Neni 8)

63


Reflektimi i PVK-se ne LPPA

• Neni 33, para 8 dhe para 2-7 reflekton direktivën dhe i hap rrugen e zbatimit te saj ne menyre graduale;

• Neni 33, para 1, shtrin konceptin edhe ne procedurat e tjera administrative.

64


Veprimet Administrative

65


Veprimi administrativ

• Është shprehje e vullnetit të organit publik dhe manifestohet në formën e mëposhtme:

66

Akt administrativKontrata

administrativeAkt real


Akti administrativ

• Dallimi në mes të aktit administrativ dhe aktit normativ?

• Akti administrativ rregullon në mënyrë të njëanshme një marrëdhënie juridike konkrete të së drejtës administrative, me qëllim prodhimin e pasojave juridike dhe u drejtohet:

– Një ose disa personave individualisht të përcaktuar;

– Një grupi personash, të përcaktuar apo të përcaktueshëm, apo

– Përcakton statusin e të drejtës administrative të një objekti (akti administrativ in rem).

• Akti normativ përcakton rregulla sjellje, pra rregullon nje situate ne mënyrë abstrakte.

Shembuj - vendimi i organit të administratës për rrënimin e ndërtimeve pa leje; leja që i jepetpersonit konkret për hapjen e punëtorisë zejtare; vendimi për krijimin e marrëdhënies sëpunës etj.

67


Elementet e aktit administrativ

Pjesa hyrëse Dispozitivi

Vendimi

Shpenzimet

Zbatimi

Afati

ArsyetimiPjesa

përmbyllëse

68Gjendja faktike

Dispozitat materiale

Konkretizimi i subjekteve dhe lëndës

Baza ligjore

Udhëzim mbi mjetin juridik


Kontrata administrative

• Quhet një marrëveshje (e dyanshme) në të cilën të paktën njëra prej palëve është organ publik e cila:

– Themelon; ndryshon apo shuan një marrëdhënie juridike.

Kontrata mund të lidhet vetëm në rastet e parashikuara shprehimisht me ligj, pa cenuar të drejtat apo interesat juridike të palëve të treta.

69


Llojet e kontratave administrative

Kontrata zëvendësuese

• në vend të nxjerrjes të një akti administrativ, organi lidh njëkontratë administrative për tërealizuar qëllimin (interesin publik) më mirë.

Kontrata e kompromisit

• eliminimi i pasigurive nepermbajtjen e aktitadministrativ nepermjetmarreveshjes. Në pjesën hyrëse,të aktit administrativ duhet tëpërmendet kontrata ekompromisit.

Kontrata ndërmjet organeve publike

• Nuk e zevendeson aktinadministrativ.

• Karakteristikë është, pasojajuridike vazhdon te prodhohetnga akti administrativ dhe jonga kontrata.

70


Akti real

• Çdo veprim i organit publik që nuk është akt administrativ apo kontratëadministrative.

• Synon rezultate faktike dhe jo pasoja juridike (si në rastin e aktit administrativ).

• Shembull janë: informacionet publike, deklaratat, mbajtja e evidencave, lëshimi icertifikatave, veprimet e ekzekutimit dhe veprimet e tjera faktike.

71


Rishikimi i aktit administrativ: anulimi dhe shfuqizimi - dallimet

• Fjala rishikim është termi gjenerik për të dy opsionet: anulimin apo shfuqizimin;

• Anulimi dallon nga shfuqizimi në kuptimin që anulimi i një akti administrativ prodhon pasoja në të kaluarën (përfitimet nga e drejta e fituar duhet të kthehen);

• Shfuqizimi i aktit administrativ ka pasoja në të ardhmen (ndërpritet përfitimi nga e drejta e fituar më herët – nga akti akti administrativ që shfuqizohet);

72


Organet që mund të anulojnë apo shfuqizojnë aktin administrativ

1. Organi i cili e ka nxjerrë aktin, ai mund t’a anulojë apo shfuqizojë;

2. Organi mbikëqyrës i organit që e ka nxjerrë aktin administrativ;

3. Organ tjetër por vetëm nëse është përcaktuar shprehimisht me ligj;

• Akti administrativ mund të shfuqizohet edhe si rezultat i apelimit të palëve të interesuara;

• Anulimi apo shfuqizimi bëhen përmes një akti të ri të shkruar,

• Anulimi apo shfuqizimi mund të jetë pjerërisht apo tërësisht;

73


Anulimi i detyrueshëm i një akti administrativ

• Anulimi është i detyrueshëm kur akti administrativ është i paligjshëm. Një akt administrativ për të qenë i paligjshëm duhet të plotësojë tri kushte:

74

Nëse akti është nxjerrë nën shtrëngim, shantazh,

mashtrim, kanosje, ryshfet, etj.

Objekti i tij është materialisht i pamundur;

Zbatimi i aktit do të përbënte vepër penale;


Anulimi apo shfuqizimi diskrecionar i një akti administrativ të paligjshëm

• Fjala diskrecionar nënkupton që organi publik ka të mundësinë e zgjedhjes në mes të anulimit aposhfuqizimit të aktit administrativ të paligjshëm;

• Në cilat raste anulohet e në cilat shfuqizohet?

1. Nëse akti administrativ i nxjerrë më herët ka qenë dobiprurës për palën (pala ka fituar një të drejtë) por qëpala nuk ka qenë në dijeni për paligjshmërinë e tij, organi publik duhet ta shfuqizojë atë;

2. Nëse akti administrativ i nxjerrë më herët ka qenë dobiprurës për palën, por pala ka qenë në dijeni tëpaligjshmërisë së aktit, apo nëse akti administrativ është nxjerrë bazuar në informacionin e gabuar apo jotë plotë të siguruar nga pala, atëherë organi duhet ta anulojë atë;

75


Anulimi i aktit administrativ të ligjshëm

Organi publik mund të anulojë një akt administrativ të ligjshëm vetëm nëse janë plotësuar tri kushte:

1. Vetëm nëse anulimi është dobiprurës për të gjitha palët;

2. Vetëm pjesën e aktit e cila nuk është dobirprurëse për palën, dmth dobia që ka pasur pala nuk ka rrjedhë nga ajo pjesë e aktit që anulohet;

3. Nëse pala nuk e ka plotësuar tërësisht detyrimin plotësues apo nuk e ka bërë këtë brenda afatit të caktuar kohor;

76


Shfuqizimi i aktit administrativ të ligjshëm

• Organi publik mund të shfuqizojë aktin administrativ të ligjshëm vetëm nëse janë plotësuar këto kushte:

1. Për shkak të ndryshimit të situatës apo rrethanave faktike nën të cilat ishte nxjerrë akti administrativ;

2. Nëse shfuqizimi është i domosdoshëm për të parandaluar apo eliminuar një dëmtim serioz të jetës dhe shëndetit të njerëzve apo sigurisë publike;

• Nëse akti i shfuqizuar ka qenë dobiprurës për palën, pala ka të drejtën e kompensimit nëse ka hyrë në marrëdhënie financiare nga e cila nuk mund të tërhiqet apo nëse tërheqja nga kjo marrëdhënie do të sjellnin dëme të pa arsyeshme për të;

77


Afatet për anulim dhe shfuqizim

Anulimi dhe shfuqizimi kanë afatin e njëjtë:

• Brenda tridhjetë (30) ditëve nga data kur organi publik njihet me faktet që justifikojnë anulimin apo shfuqizimin, por jo më vonë se pesë (5) vjet nga njoftimi i aktit administrativ;

• Shfuqizimi i një akti administrativ të ligjshëm mund të bëhet në çdo kohë,

Shembull – shfuqizimi i lejes për një lokal të lojërave të fatit

për shkak të ndërtimit të një shkolle afër saj.

78


Kthimi i pagesave në rast të anulimit

• Të gjitha pagesat apo kontributet të cilat tashmë janë paguar nga pala dhe/apo organi publik nëbazë të një akti të anuluar, duhet të kthehen;

• Masa e kthimit të pagesave duhet të përcaktohet me aktin me të cilin anulohet akti tjetër;

• Përllogaritja e masës e cila duhet të kthehet bëhet në pajtim me dispozitat e legjislacionit civil mbi pasurimin e pabazë;

79


Paligjshmëria e aktit administrativ

• Një akt administrativ është i paligjshëm nëse:

– Është nxjerrë në mungesë të autorizimit nga një ligj (mungon baza ligjore specifike);

– Është nxjerrë në mungesë të kompetencës (shembull komuna jep një leje ndërtimi për një territor që është në kompetencë të një komune tjetër);

– Shkelja e dispozitave lidhur me procedurën administrative (çdo procedurë ka rëndësinë e barabartë);

– Është në kundërshtim me ligjin material (akti administrativ bie ndesh me legjislacionin përkatës në fuqi);

– Diskrecioni i ushtruar në mënyrë të paligjshme (ndodhë për ato akte administrative që kanë karakter diskrecional), dhe

– Është në kundërshtim me parimin e proporcionalitetit (neni 5 i LPPA).

80


Zhvillimi i Procedurës Administrative

81


Fazat e zhvillimit të procedurës administrative

82

Përfundimi i procedurës administrative

Shqyrtimi

Fillimi i procedurës administrative


Procedura dhe veprimi administrativ

• Procedura administrative është tërësia e veprimeve procedurale dhe materiale të njëpasnjëshmetë organit publik sipas ligjit, që ka për qëllim përgatitjen dhe vendimmarrjen për një veprimkonkret administrativ, shqyrtimin e mjeteve juridike administrative, si dhe ekzekutimin e aktitadministrativ.

• Vullneti i organit publik në realizimin e autoritetit publik formësohet në procedurënadministrative dhe manifestohet merr formën përmes veprimeve administrative. (Neni 3)

83


Fillimi i procedurës administrative

Fillimi i procedurës administrative me kërkesë të palës

• Pala inicon procedurë administrative, në rast të interesit legjitim pretendues;

• Kërkesa e palës; (Neni 83)

Fillimi i procedurës administrative sipas detyrës zyrtare

• Fillimi i një procedure administrative sipas detyrës zyrtare është në diskrecionin e ligjshëm të organit publik, perveç

• kur me ligj parashihet detyrimi për të filluar një procedure, apo

• shfaqet nevoja për mbrojtjen e interesit publik.(Neni 83)

84


Kërkesa dhe parashtrimi i sajKërkesa

• Parashtrimi i kërkesës;• Forma dhe përmbajtja e kërkesës;• Kërkesat e parashtruara te organi jokompetent; (Neni 73-76)

Efektet e parashtrimit të kërkesës:

• Detyrimi i organit publik për zhvillimin e procedurës; (Neni 83)

• Kontrollimi i kompetencës së organit publik dhe kushteve të pranueshmërisë së kërkesës (kompetencën lëndore dhe territoriale); (Neni 21-25)

• Caktimi i zyrtarit përgjegjës për zhvillimin e procedurës; (Neni 26)

• Detyrimi i organit publik të përfundojë procedimin me një vendim lidhur me kerkesen; (Neni 97)

85


Fillimi i procedurës administrative sipas detyrës zyrtare

Diskrecionin e organit publik (duhet të ushtrohet në mënyrë të ligjshme).

86

Përjashtimet nga diskrecioni i organit publik:

• kur ligji parasheh detyrimin për të filluar procedurën administrative,• mbrojtjen e interesit publik,• procedura mund të fillohet vetëm me kërkesë të palës.

Procedura administrative vlerësohet të ketë filluar me kryerjen e çfarëdo veprimi procedural nga organi publik në rastin e një procedure të filluar sipas detyrës zyrtare apo me parashtrimin e kërkesës nga pala, në rastin e një procedure të filluar sipas kërkesës.


Pasojat juridike të fillimit të procedurës administrative

• Organi publik detyrohet të procedojë;

• Organi publik është i detyruar të marrë një vendim të shprehur për kërkesën vetëm nësekërkohet nga ligji i vecantë;

• Fillimi i procedimit moment thelbësor që lidhet me afatet:

• Afatet për palën, dhe organin publik (psh: afati për përfundimin e procedurës administrative dhe dhenien e vendimit nga organi publik)

87


Shqyrtimi administrativ

Shqyrtimi administrativ sipas detyrës zyrtare

• Organi publik detyrohet, sipas detyrës zyrtare, të shqyrtojë të gjitha faktet dhe të vlerësojë tëgjitha rrethanat e nevojshme për zgjidhjen e çështjes administrative. (Neni 86)

Funksionet e fazes të shqyrtimit administrative janë:

• Mbledhja e fakteve, interesave (deklaratat, ekspertizat, shkresat, inspektimet, etj.);

• Sigurimi i provave;

• Vlerësimi i fakteve dhe interesave të mbledhura.

88

Hetimi paraqet mbledhje, shqyrtimin dhe vlerësimin e provave dhe interesave të nevojshmepër vendimarrjen në çështjen konkrete.


Provat

89

Organi publik vlerëson, sipas bindjes së tij, se cilat fakte do tëkonsiderohen të provuara, bazuar në vlerësimin e hollësishëm tëçdo prove veçmas dhe të gjitha provave të marra së bashku. (Neni89)

Sigurimi i provavePërgjegjësia për të siguruar provat bie në kompetencën e organitpublik që udhëheq procedurën administrative. (Neni 90)

Vlerësimi i provave

Paraqitja e provave pranë

organeve të tjera

aplikohet ndihma administrative ndërmjet organeve publike. (Neni91)


Pjesëmarrja e palës gjatë zhvillimit të procedurës

Bashkëpunimi dhe pjesëmarrja e palës gjatë zhvillimit të procedurës (Neni 87)

Parimi i informimit dhe ndihmës aktive (Neni 11)

Gjatë gjithë zhvillimit të procedurës administrative ndër të tjera, pala ka këto të drejta:

• E drejta e njohjes me dosjen dhe marrjes së informacionit;

• E drejta e ndryshimit dhe e tërheqjes së kërkesës;

• E drejta për të paraqitur mendime, shpjegime dhe prova;

• E drejta e dëgjimit;

• Përjashtime nga e drejta e të dëgjuarit.(Nenet 92-96)

90


91

Përfundimi i Procedurës administrative

Sipas kërkesës

Detyrimi i organit publik për përfundimin me një akt të shprehur

dhe brenda afatit

Sipas detyrës zyrtare

Diskrecioni i ligjshëm i organit publik


Afati për përfundimin e procedurës administrative

• ASAP dhe brenda afatit të caktuar me ligj.

• Nëse ligji i veçantë nuk e parasheh ndryshe.

• Shtyrja: vetëm një herë – jo më gjatë se afati fillestar.

• Arsyetimi i shtyrjes dhe njoftimi.

92

45Nëse ligji i veçantë nuk e parasheh ndryshe


Heshtja Administrative

93

Neni 100

“Nëse pala ka kërkuar nxjerrjen e një akti administrativ të shkruar dhe organi publik nuk enjofton palën për aktin administrativ brenda afatit fillestar dhe nuk njofton shtyrjen…

kërkesa e bërë nga pala do të vlerësohet e pranuar në tërësi dhe akti administrativ i kërkuar nga pala do të vlerësohet të jetë miratuar”

Heshtja është

pranim

Përveç, kur parashihet ndryshe me Ligj.


Përfundimi në rastet e veçanta

Kërkesa e përsëritur

Vdekja

Shuarja

Tërheqja

BraktisjaPamundësia

94


Format e veçanta

• Gjatë 2 viteve të fundit, kërkesa, pala, qëllimi, situate faktike e njëjtë.• Procedura administrative është ende e pa përfunduar.Kërkesa e përsëritur

• Çështja intuitu personae (mbyllja e dosjes - përfundimi apo pezullimi).• Suksedimi i personit juridik.

Vdekja e palës / Shuarja e personit juridik

• Përfundimi nëse pala e tërheq kërkesën.• Rezulton pa asnjë dyshim se pala nuk ka më interes.• Vazhdimi në interes të publikut.

Tërheqja dhe braktisja e kërkesës

• Organi publik vlerëson se objekti ose qëllimi i procedurës është i pamundur ose i kotë.Pamundësia

95


Njoftimi në procedurë administrative

96


Njoftimet në procedurë administrative

• Njoftimi është element esencial pasi që një akt administrativ bëhet efektiv vetëm pasi të jetë njoftuar pala së cilës i drejtohet akti dhe cila preket nga ai akt.

• Organi publik ka liri të vendosë se cilat nga format e mundshme te njoftimit do t’i përdorë për të njoftuar palën. 97

Foma e njoftimit

Transparente

Detyrimi i organit publik për të njoftuar palën përmes formave të përshtatshme

(verbale, postës, telefon, formë elektronike etj)

Kosto efektive

Më pak e kushtueshme dhe më e shpejtë


Format dhe mjetet e njoftimit

• Zakonisht kur pala është e pranishme.• Kur pala përfaqësohet nga ndonjë përfaqësues, ky njoftim vlerësohet se i

është bërë personalisht palës.• Përjashtimisht rastet urgjente dhe te shkurtra mund të bëhen me

telefon.

Verbale/Gojarisht

• Dërgimi me postë, telegram etj.Në formë të shkruar

• Vetëm pasi marrësi të jetë pajtuar me këtë mënyrë të njoftimit.• Njoftmi elektronik bëhet në pajtim me ligjin përkatës për

nënshkrimin elektronik.

Formë elektronike apo faks

• Nëpërmjet postës së certifikuar (me lajmërim marrje) Neni 116.• Dorëzimi personal, Neni 119; • Dorëzimi i tërthortë, 120;• Shpalljes publike, shkarkimit elektronik apo publikimit zyrtar, Neni

121, 122 dhe neni 123..

Njoftimi formal

98


Njoftimi i palëve me kërkesa të njëjta në një procedurë

99

Bëhet kur ekzistojnë disa palë (10 apo më shumë) me kërkesa të njetja.

Caktohet personi i cili ngarkohet për njoftimet brenda një afati të arsyeshëm.

Nëse palët në afatin e caktuar nuk caktojnë një person tëpërbashkët atëherë organi publik sipas detyrës zyrtare caktonnjë të tillë i cili është i obliguar t’i njoftojë të gjitha palët.


Njoftimi në raste të veçanta u bëhet:

Personave që ndodhen në

shërbimin policor ose shërbimet

ushtarake

Personave të privuar nga liria

Shtetasve e Republikës së Kosovës jashtë

vendit

Njoftimi për shtete të huaja, organizatat

ndërkombëtare apo personat që gëzojnë imunitet diplomatik

100


Vendi i njoftimit

Vendi, ku marrësi është i pranishëm;

Vendbanimi apo vendqëndrimi i marrësit;

Selia e marrësit nëse është person juridik apo çdo vend ku ai ushtron veprimtarinë e tij;

Vendi i punës;

Vendi i ushtrimit të veprimtarisë apo zyra marrësit;

Çdo vend tjetër i specifikuar dhe i bërë me dije paraprakisht nga pala.

101


Gabimet në njoftim nga organi publik

102Nëse palës i shkaktohet përkeqësim i situatës ligjore, nga një gabim ishkaktuar nga organi publik, njoftimi do të vlerësohet se është bërë në ditën ecila provohet se është pranuar nga marrësi.


Mjetet Juridike sipas LPPA

103


Çka janë mjetet juridike?

• “Secili person ka të drejtë të përdorë mjetet juridike kundër vendimeve gjyqësore dhe administrative të cilat cenojnë të drejtat ose interesat e saj/tij në mënyrën e përcaktuar me ligj”. (Kushtetuta e Kosovës)

• E drejta e palës për mjete juridike gjithashtu është parim i LPPA-së.

• Mund të ushtrohet nëse pala pretendon se të drejtat ose interesat e ligjshme janë cenuar nga veprimi apo mosveprimi administrativ i organit publik.

104


Përjashtimet

Përjashtimisht, sipas paragrafit 6 të nenit 124 mund të ushtrohet drejtpërdrejt padi në gjykatë, pa qenë shterur mjetet juridike administrative, nëse:

• Nuk ekziston organi epror;

• Palës së tretë i janë cenuar të drejtat apo interesat juridike nga akti administrativ që zgjidh ankesën, apo

• Parashikohet shprehimisht me ligj.

105


Llojet e mjeteve juridike

106

• Ankesa

• Kundërshtimi administrativ

Mjetet e zakonshme juridike:

• Rihapja e procedurës

Mjetet e jashtëzakonshme:


Ankesa

107

Ankesa është mjet i rregullt juridik në procedurën administrative e cila mund të ushtrohetkundër çdo akti administrativ apo kundër mosveprimit të organit publik brenda afatit tëpërcaktuar për përfundimin e procedurës administrative, kur pala pretendon se të drejtat apointeresat e saj cenohen.

Ankesa paraqet instrument të rëndësishëm kontrolli të veprimtarisë së administratës publike.


Ankimi ndaj heshtjes administrative

• Parakusht eshte qe organi publik temos kete arritur te nxjerre dhe njoftuar aktin brenda afatit ligjor teparashikuar ose afatit ligjor tezgjatur;

• Ky rregullim eshte i rendesishem vetem nese nuk zbatohet rregulli i miratimit te heshtur. 108


Kushtet për pranueshmërinë e ankesës

Sipas LPPA-së janë si në vijim:

– Nuk perjashtohet shprehimisht me ligji (pra padi e drejperdrejte negjykate);

– Respektimi i afatit;

– Legjitimiteti;

– Përmbajtja; dhe– Cfarë do kushte tjera të parashikuara shprehimisht me ligj

110


Permbajtja

• Në ankesë duhet të shënohet akti apo heshtja administrative që ankimohet,

• Shkaqet dhe arsyet pse ankimohet,

• Emri i plotë dhe selia e organit publik kompetent të cilit i drejtohet ankesa;

• Çfarë kërkohet me ankesë (përmbajtja e ankesës);

• Informacionin mbi parashtruesin e ankesës (emrin, mbiemrin dhe adresën).

111

Procedura per shqyrtimin e ankimit ndaj aktit administrativ

112

Rregulli 1 • pavaresisht nga ku eshte parashtruar ankesa, ajo shqyrtohet se pari nga organi qe ka nxjerr aktin/organi kompetent;

Rregulli 2 • Organi kompetent shqyrton se pari “pranueshmerine dhe se dyti “themelin” e ankesës, pra ligjshmerine por edhe pershtatshmerine.


Organi Kompetent

• Rregulli 3: Nese organi kompetent gjykon se mund te pranoje plotesisht kerkesen pasi eshte “e pranueshme” dhe e “themelte” vepron drejperdrejte duke:

i) anuluar aktin;

ii) ndryshuar aktin, apo;

iii) nxjerrë aktin e refuzuar.

• Rregulli 4: Ne rast te kundert nuk do te shprehet me vendim por harton nje raport mbi çeshtjendhe e percjellë ate per vendimarrje te organi epror.

113

Organi epror

114

Rregulli 5 • Organi epror mund te kryeje apo drejtoje kryerjen e shqyrtimeve administrative shtese;

Rregulli 6• Organi epror shqyrton se pari “pranueshmerine dhe se dyti “themelin” e

ankimit, pra ligjshmerine por edhe pershtatshmerine.


Organi epror

Rregulli 7: Organi epror mund te vendose:

1. Refuzimin e ankeses - nese ankesa eshte e papranueshme apo eshte e pranueshme por e pabazuar (akti eshte i ligjshem dhe oportun);

2. Refuzimin e ankeses dhe ri-arsyetimin e aktit- nese ankesa ështe e pranueshme por e pabazuar (nese akti eshte i ligjshem ne pikepamjen e urdherimit (substances) por arsyetimi nuk eshte i sakte apo nuk eshte i plote);

3. Pranimin e ankeses - nese ankesa eshte e pranueshme dhe e bazuar - përmes:a) anulimit te aktit te ankimuar;b) ndryshimit te aktit te ankimuar;c) nxjerrjes te aktit te refuzuar ne menyre te pajustifikuar;

115


Shqyrtimi i Heshtjes Administrative

• Rregull1 1: Pavaresisht ku eshte parashtruar ankesa, ajo shqyrtohet se pari dhe vetem nga organi epror;

• Rregulli 2: Organi epror shqyrton se pari “pranueshmerine” dhe më pas “themelin” e ankimit.

• Ankesa është e “pranueshme” nëse plotësohen kushtet nga Neni 129.

Shembull: ankesa jashtë afatit, organi epror e refuzon atë pa e shqyrtuar themelin.

• Rregulli 3: Organi epror mund te kryeje apo drejtoje kryerjen e shqyrtimeve administrative shtese;

116


Shqyrtimi i Heshtjes Administrative

Rregulli 4: Ograni epror mund te vendose:

1. Refuzimin e ankeses - nese ankesa ështe e papranueshme;

2. Pranimin e ankeses - nese ankesa ështe e pranueshme – dhe te vendos ex nuovo mbi kerkesen origjinale:

a. Refuzimin e nxjerrjes te aktit administrativ te kerkuar;

b. Nxjerrjen e Aktit Administrativ te kerkuar.

117


Kundërshtimi Administrativ

Kundërshtimi i akteve reale është një mjet tjetër juridik i ankimit, qëllimi i të cilit është:

shqyrtimi i ligjshmërisë apo i ushtrimit të diskrecionit të një veprimi apo mosveprimi të aktitreal, apo

shqyrtimi i një veprimi apo mosveprimi të subjektit publik apo privat, sipas përcaktimeve tëligjit të procedurës administrative.

Kundërshtimet mund të paraqiten vetëm kundër veprimeve administrative, të cilat nuk plotësojnëkriteret për t'u kualifikuar si akte administrative ose heshtje administrative.

118


Objekti i kundërshtimit administrativ

Ndalimin e kryerjes, zbatimit të një akti real në vazhdim (paragrafi 1.1);

Tërheqjen dhe korrigjimin, ndryshimi i një deklarate publike (paragrafi 1.2);

Deklarimin e paligjshmërisë së një akti real dhe eliminimin e pasojave tëshkaktuara prej tij; (paragrafi 1.3);

Kryerjen e një akti real, të cilin pala ka të drejtë dhe për të cilin ka aplikuar pasukses (paragrafi 1.1);

119


• Përveç kësaj, objekti mund të jetë edhe:

Deklarimi i paligjshmërise dhe ndalimi i përsëritjes te nje veprimi apoveprimi procedural, nga anëtari i organit kolegjial sipas paragrafit 1 të nenit124 të këtij Ligji (paragrafi . 2);

Ndërhyrjen e organit rregullator/mbikëqyrjes në rastin e shërbimit publik(paragrafi 3 dhe 4) p.sh mos furnizimi me ujë ose mos mbledhja e mbeturinave

120


Veprimet dhe Afatet për Kundërshtimin

121

Veprimi Afati

Ushtrimi i kundërshtimit administrativ

(paragrafi 3 i nenit 137)

Brenda 15 ditëve nga dita kur pala është njohur me aktin

real, por jo më vonë se 6 muaj nga kryerja e tij respektivisht

brenda dy (2) muajve nga parashtrimi i kërkesës për kryerjen

e një akti real, në rast të mosveprimit nga organi publik.

Shqyrtimit vendosja dhe njoftimi sipas

kundërshtimit administrativ në rastin e

akteve reale (paragrafi 2 i nenit 138)

Brenda 15 ditëve nga parashtrimi i kundërshtimit

Shqyrtimit vendosja dhe njoftimi sipas

kundërshtimit administrativ në rastin e

shërbimeve publike (paragrafi 2 i nenit

139)

Organi publik - brenda 30 ditëve nga parashtrimi i

kundërshtimit administrativ


Kompetenca për shqyrtimin dhe vendosjen sipas kundërshtimit

• Shqyrtimi i kundërshtimit bëhet nga njësia organizative e veçante apo nje trup kolegjial brenda organit publik kompetent;

• Nëpunësi përgjegjës për kryerjen apo moskryerjen e aktin real, nuk do të marr pjesë në procedurën e shqyrtimit;

• Vendosja sipas Kundërshtimit bëhet me akt administrativ;

122


Rihapja

• Rihapja e procedures, eshte nje mjet juridik administrativ perjashtimor/i jashtezakonshem;

• Pala kerkon rihapjen e nje procedure administrative te perfunduar me nxjerrjen e nje akti administrativ;

• Qellimi eshte arritja e anulimit, ndryshimit te aktit administrativ dhe nxjerrja e aktit te refuzuar.

123


Parakushtet ligjore për rihapjen e procedurës

• Ankimi administrativ (pra mjeti i zakonshem juridik administrativ) nuk mund te paraqitet per shkak te përfundimit te afatit per paraqitjen e tij;

• Ekziston nje nga shkaqet ligjore te rihapjes sipas para. 1.1 deri 1.3;

• Shkaqet nuk kane ekzistuar apo kane qene te paditura per palen jo per shkak te neglizhences sesaj;

• Shkaqet jane aq te rendesishme sa mund te çojne ne nje akt administrativ te ndryshem nga ai i nxjerre apo i refuzuar.

124


Shkaqet e rihapjes

• Ka ndryshuar situata faktike apo ligjore ne favor te pales - jane zbuluar prova tereja.

• Ka ndryshuar praktika administrative per çeshtje te njejta apo ndryshme.125


Kerkesa për rihapjen

• Te permbushe kerkesat e pergjithshme per mjetet juridike te permendura (Nenin 124);

• Pala duhet te pretendoje se te drejtat e saj subjektive ose interesat e ligjshme jane cenuar nga akti administrativ kunder te cilit kerkohet rishikimi;

• Pala duhet te kerkoje anulimin ose ndryshimin e plote ose te pjesshem te aktit administrativ nepermjet rishikimit;

• Te paraqitet brenda 90 diteve nga dita kur pala ka marre dijeni per shkakun e rihapjes por jo me vones se 3 vjet nga njoftimi i aktit qe kerkohet te rishikohet;

• Kerkesa parashtrohet ne organin kompetent.

126


Shqyrtimi i kerkeses per rihapje

• Shqyrtohet nga organi kompetent;

• Organi Kompetent mund te vendos:

– refuzimin e kerkeses;

– pranimin e kerkeses (nese akti do te kishte qenë i paligjshem apo ipapershtatshem) dhe

i) anulimin e aktit/ ii) ndryshimin e aktit te nxjerre apo iii) nxjerrjen e aktitte refuzuar.

127


Ekzekutimi i aktit administrativ

128


Ekzekutimi i aktit administrativ

Ekzekutimi i aktit administrativ është faza e fundit e një procedure administrative dhe njëherit është edhe qëllimi përfundimtar i vendosjes në procedurën administrative.

Neni 143.1 i LPPA-së përcakton “Akti administrativ, që detyron një palë të paguajë një shumë të caktuar të parave (në vijim: “detyrim financiar”), të kryej apo të ndalojë kryerjen e një veprimi të caktuar (në vijim: “detyrim jofinanciar”), që nuk ekzekutohet vullnetarisht nga pala e detyruar, do të ekzekutohet sipas dispozitave të këtij Ligji.”

129


Kompetenca

• Ekzekutimi bëhet nga organi publik që ka nxjerrëaktin fillestar, pavarësisht nëse ai është ndryshuarapo zëvendësuar nga organi epror, si pasojë eankimit administrativ, apo nga gjykata.

Organi publik

• Ekzekutimin e detyrimeve financiare që përcaktohen me aktin administrativ të organit publik është në kompetencën e Administratës Tatimore.

Administrata Tatimore e Kosovës

• Neni 147, paragrafi 1, i LPPA-sëOrgani tjetër i përcaktuar

me ligj

Organet e sigurisëpublike, me kërkesë tëorganit kompetent përekzekutim, detyrohen tëmbështesin veprimet eekzekutimit.


Subjekti i ekzekutimit

• Rregulli: Ekzekutimi i detyrueshëm kryhet ndaj palës, e cila duhet të përmbushë detyriminsipas aktit administrativ që ekzekutohet, apo edhe ndaj trashëgimtarëve të saj, nëse detyriminuk ka karakter personal

• Përjashtimi: ekzekutimi ndaj të tretit (transferimi të palët e treta, një lloj kompensimi-në kushtetë caktuar)

131


132

Mënyrat e ekzekutimit

1. Ekzekutimi vullnetar 2. Ekzekutimi i detyrueshëm

Kur pala nuk e zbaton vendimin në mënyrë vullnetare. p.sh. akti për rrënimin e një shtëpie që rrezikohet nga shembja; prerja e një peme të kalbur që ndodhet në pronën e palës dhe që kërcënon të bjerë në rrugë etj.


Ekzekutueshmëria e aktit

Neni 144 i LPPA-së përcakton se një akt administrativ do të bëhet i ekzekutueshëm me:

• përfundimin e afatit për ankesën kundër tij, nëse një ankesë e tillë nuk është parashtruar

• njoftimin e palës, me aktin, kur sipas ligjit, nuk lejohet ankesa• njoftimin e palës me aktin, kur, sipas ligjit, ankesa nuk ka efekt

pezullues • njoftimin e palës me aktin e ndalimit të efektit pezullues të

ankesës, në pajtim me paragrafin 3 të nenit 130 të këtij Ligji, apo

• njoftimin e palës për refuzimin e ankesës• njoftimin e palës me aktin e zgjidhjes së ankesës me të cilin

ndryshon aktin administrativ të shkallës së parë

133

• Nuk mund të ekzekutohet nëse kanë kaluar pesë vite nga koha kur akti administrativ është bërë i ekzekutueshëm dhe nuk është ndërmarrë asnjë veprim ekzekutimi

• Kanë kaluar tre vite nga veprimi i fundit për ekzekutimin.


Procedura e ekzekutimit të detyrueshëm

• Rregulli: Nxjerrja dhe Njoftimi paraprak i ekzekutimit (Urdhëri i ekzekutimit)

• Njoftim i veçantë (neni 149/4 LPPA);

• Përjashtimi: rastet e ekzekutimit te menjehershem.

• Çfarë duhet të përmbajë njoftimi paraprak i ekzekutimit ( sipas nenit 149.3 i LPPA dhe ligjeve tëposaçme):

• Kërkesën për ekzekutimin vullnetar;

• Procedurën, kohën, mjetet dhe vendin e ekzekutimit;

• Shpenzimet e ekzekutimit, etj.

134


Mjetet e ekzekutimit

• Parimi i proporcionalitetit shprehet në zgjedhjen e mënyrës dhe mjetit të ekzekutimit

• Neni 143.3 “Ekzekutimi i aktit administratv. Realizohet me procecdurën dhe mjetet e ekzekutimit, të cilat sigurojnë ekzekutimin e detyrimit, duke shkaktuar dëmin më të vogël tëmundshëm ndaj të drejtave dhe interesave të ligjshme të subjektit, ndaj të cilit kryhetekzekutimi.”

• Duhet përmendur edhe parimi i ligjshmërise të veprimeve të ekzekutimit (sipasprocedurës dhe qëllimit të parashikuar me ligj).

135


Mjetet e ekzekutimit

Ekzekutimi i detyrimeve financiare

• ndalimi nga paga• bllokimin/ndalimi nga llogaria

bankare• bllokimin/ konfiksimi dhe shitja e

pasurive të paluajtshme/luajtshme• kamat-vonesat, etj

Ekzekutimi i detyrimeve jofinanciare

• nëse natyra e detyrimit e lejon - zbatimi nëpërmjet personit të tretë” (Neni 150)

• nëse nuk është e mundur/përshtatshme sipas mënyrës të parë - zbatimi nëpërmjet gjobave nxitëse (Neni 151)

• zbatimi forcërisht nga vetë administrata (Neni 177)

136


Pezullimi dhe ndalja e ekzekutimit

137

Ndalja

• Ekzekutimi i një akti administrativ ndalet, sipas detyrës zyrtare apo sipaskërkesës, nëse konstatohet se:

• detyrimi tashmë është përmbushur tërësisht• akti administrativ që ekzekutohet, është anuluar apo shfuqizuar• ekzekutimi është kryer ndaj një subjekti, që nuk ngarkohej nga detyrimet• sipas ligjit, ekzekutimi nuk lejohej të kryhej

Pezullimi• Sipas detyrës zyrtare apo me kërkesë, organi publik kompetent ose organi

epror mund të pezullojë apo shtyjë ekzekutimin e tij deri në marrjen e njëvendimi përfundimtar, nëse është nevojshme për të shmangur një dëm qëdo të ishte vështirë të kompensohej dhe nëse njëkohësisht nuk do tëcenohej interesi publik.


Mbrojtja ligjore nga ekzekutimi

138

Mjetet juridike

Ankesa Kundërshtimi


Ju falemnderit !139

risitë - rks-gov.net...veprimtaria e administrates duhet të jet konsistente dhe si e tillë e...

Documents