rİsk yÖnetİmİ ve deĞerlendİrmesİ i.bÖlÜm rİsk algilama
DESCRIPTION
RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ I.BÖLÜM RİSK ALGILAMA. Tanımlar: (TS 18001 İSG Yönetim Sistemleri) . 1-RİSK ALGILAMA. TEHLİKE: İnsanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlem.(TS 18001). - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
TEHLİKE: İnsanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlem.(TS 18001)
Tanımlar: (TS 18001 İSG Yönetim Sistemleri)
1-RİSK ALGILAMA
Bir iş faaliyetinin veya işle ilgili durumun
yol açtığı ve/veya kötüleştirdiği
belirlenebilir, olumsuz fiziksel veya ruhsal
durum. (TS 18001)
Sağlığın Bozulması
Olay:
Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan veya sebep
olacak potansiyele sahip olan işle ilgili durum.
Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olmadan gerçekleşen
olaylara ise “Hasarsız olay- Ramak kaldı” denilmektedir..(TS 18001)
RİSK
Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana
gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol
açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet
derecesinin birleşimi.(TS 18001)
ŞİDDET(Yaralanma-Ölüm)
İHTİMAL
Risk = İ x Ş İ: İhtimalŞ: Şiddet
RİSK:
Tehlikelerden kaynaklanan
riskin büyüklüğünü tahmin
etmek ve mevcut kontrollerin
yeterliliğini dikkate alarak
riskin kabul edilebilir olup
olmadığına karar vermek için
kullanılan proses.
(TS 18001)
Kabul Edilebilir Risk:
Kuruluşun Yasal
zorunluluklara ve kendi İSG
politikasına göre,
tahammül edebileceği
düzeye indirilmiş risk.
(TS 18001)
İşin yapılması ve yürütümü sırasında oluşan risk yada risklerin, tanımlanmış bir zaman aralığı süresince, kabul edilemez düzeyin dışında kalma yeteneği
R RR
R
KABUL EDİLEBİLİR RİSK
NORMAL ÇALIŞMA KOŞULLARI: …tasarımlanan amaç doğrultusunda ………
GÜVENLİK
RİSK ALGILAMASI (I,II,III)Riskin nasıl algılandığını anlamak için; insanların riski nasıl
tanımladıklarına bakmak gereklidir. Risk insanlarca oldukça farklı
şekilde tanımlanmaktadır.
Üzerinde uzlaşılan manada risk; güvenliğin zıddı bir durumdur ve güvenlikle
ters orantılı olarak değişir.
(Kumamoto ve Henley 1996)
RİSK ALGILAMASINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Korkutuculuk düzeyi
Anlaşılabilirlik düzeyi
Etkilenecek kişi sayısı
Tehlikenin ve riskin ne ölçüde anlaşılabildiği
Riskin ne derece eşit dağıldığı
Riski ne derece önlenebileceği
Riskin kişisel olarak kabullenilip kabullenilmediği
Ris
k al
gıla
ma
Zaman
RİSK ALGILAMASININ ZAMANLA AZALMASI
RİSK-1Risk belirlendiğinde bir önem Seviyesinde algılanır. Ancak zamanla önem seviyesinde birdüşüş gözlenir. (kanıksama)
Ris
k al
gıla
ma
RİSK
Zaman
Ciddi kaza
RİSK ALGILAMASI-KAZA İLİŞKİSİ
Ciddi bir kaza sonrası risk algılama Seviyesi aniden yükselir.
RİSK ALGILAMASI- KAZA İLİŞKİSİ
Ciddi kaza
RİSK
Zaman
Ris
k A
lgıla
ma
?
Risk algı
seviyesinin
zamanla
azalmasına
KANIKSAMA denir.
Ömür boyu bir nükleer santralin yakınında yaşamakUçak düşmesi
İş Kazaları
Normal ölçüye göre küçük araba kullanmak
Motorlu taşıt kazaları
Madencilik yada inşaat işçiliğiTüm kazalarYoksul olmak15 kilo fazla ağırlıkKanserKömür madeninde çalışmak
Sigara (günde 1 paket)
Bekar olmak
(ABD’de) Beyaz değil siyah olmak
Kadın değil erkek olmak
Kalp hastalığı
RİSK ALGILAMASI İSTATİSTİĞİ
• Gökdelenlerin ilk yapılmaya başlandığı yıllarda riski kabullenmek olumlu bir
imaj olarak reklamlarda kullanılabiliyordu.
RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ
RİSK DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARINDA ÜST YÖNETİMİN
ROLÜ NEDİR ?
ÜST YÖNETİM;
Kuruluşta İSG Yönetim Sistemi oluşturmak ve
Risk Değerlendirme uygulamasına geçmek için, bu
konuda üst yönetim stratejik bir karar almak
zorundadır
• Yönetici; yükümlülüklerinin ve sorumluluklarının neler
olduğunu belirlemeli, dikkate alması gerekli hususları
değerlendirerek, öncelik sıralaması yapmalı
ve
• Öncelikler arasında İSG konusuna hangi sırada yer
vereceğine karar vermelidir
RİSK YÖNETİMİ – YÖNETİCİNİN ROLÜ
Azami Üretim ve Kar
İŞÇİLER / ÇALIŞANLAR
DENETMEN
İŞVEREN / YÖNETİM
YÖNETİCİ HER İKİSİNİ BİRLİKTE SAĞLAMALIDIR.
İş Tatminiİyi MaaşKonforlu Çalışma Ortamı
RİSK YÖNETİMİ – YÖNETİCİNİN ROLÜ
• Suçlamayalım
• Sorumluluk alalım
• Sadece kendimiz için değil
• Başkaları için de yapalım
• İşyerini yaşanacak bir yer yapalım
SORUMLULUK HERKESİNDİR
NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ?
Bu tehlikelerden
kaynaklanan riskler;
Acil kontrol altına
alınması gereken
yüksek risk midir??
NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ?Yoksa, alınan bir
takım önleyici
koruyucu tedbirler
ile sadece kontrol
önlemlerini gözden
geçirmem gereken
düşük risk midir?
TEHLİKELERDEN KAYNAKLANAN RİSKLERİ TAHMİN ETMEK ve KABUL
EDİLEMEZ OLANLARI ORTADAN KALDIRMAK İÇİN
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği Resmi Gazete Tarihi: 29.12.2012 Resmi Gazete Sayısı: 28512 1. BÖLÜM
Amaç• MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği
yönünden yapılacak risk değerlendirmesinin usul ve esaslarını düzenlemektir.Kapsam• MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu kapsamındaki işyerlerini kapsar.Dayanak• MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 10 uncu ve
30 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği c) Kanun: 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanununu, ç) Önleme: İşyerinde yürütülen işlerin
bütün safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü,
d) Ramak kala olay: İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olayı,
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
Tanımlar• MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığını, b) Kabul edilebilir risk seviyesi: Yasal
yükümlülüklere ve işyerinin önleme politikasına uygun, kayıp veya yaralanma oluşturmayacak risk seviyesini,
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
e) Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini,
f) Risk değerlendirmesi: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği g) Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan
gelebilecek, çalışanı veya işyerini
etkileyebilecek zarar veya hasar verme
potansiyelini,
ifade eder
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi
Ekibi
İşveren yükümlülüğü
MADDE 5 – (1) İşveren; çalışma ortamının
ve çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlama,
sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı
ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi
yapar veya yaptırır
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi
İşveren yükümlülüğü
(2) Risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmiş
olması; işverenin, işyerinde iş sağlığı ve
güvenliğinin sağlanması yükümlülüğünü
ortadan kaldırmaz
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi
İşveren yükümlülüğü
• (3) İşveren, risk değerlendirmesi
çalışmalarında görevlendirilen kişi veya
kişilere risk değerlendirmesi ile ilgili ihtiyaç
duydukları her türlü bilgi ve belgeyi temin
eder.
Risk değerlendirmesi ekibi MADDE 6 – (1) Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir
ekip tarafından gerçekleştirilir. Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur.
a) İşveren veya işveren vekili. b) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği
uzmanları ile işyeri hekimleri. c) İşyerindeki çalışan temsilcileri. ç) İşyerindeki destek elemanları. d) İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen
ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi
(2) İşveren, ihtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak
üzere işyeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan hizmet alabilir
3) Risk değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu
işveren veya işveren tarafından ekip içinden
görevlendirilen bir kişi tarafından da sağlanabilir
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi
(4) İşveren, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişilerin görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar, görevlerini yürütmeleri sebebiyle hak ve yetkilerini kısıtlayamaz.
(5) Risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişiler işveren tarafından sağlanan bilgi ve belgeleri korur ve gizli tutar.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
3. Bölüm – Risk Değerlendirme Aşamaları
MADDE 7 – (1) Risk değerlendirmesi; tüm işyerleri için tasarım veya kuruluş
aşamasından başlamak üzere tehlikeleri tanımlama, riskleri belirleme ve analiz
etme, risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması, dokümantasyon, yapılan
çalışmaların güncellenmesi ve gerektiğinde yenileme aşamaları izlenerek
gerçekleştirilir.
(2) Çalışanların risk değerlendirmesi çalışması yapılırken ihtiyaç duyulan her
aşamada sürece katılarak görüşlerinin alınması sağlanır.
Tehlikelerin tanımlanması
MADDE 8 – (1) Tehlikeler tanımlanırken çalışma ortamı, çalışanlar ve işyerine
ilişkin ilgisine göre asgari olarak aşağıda belirtilen bilgiler toplanır.
a) İşyeri bina ve eklentileri.
b) İşyerinde yürütülen faaliyetler ile iş ve işlemler.
c) Üretim süreç ve teknikleri.
ç) İş ekipmanları
d) Kullanılan maddeler.
e) Artık ve atıklarla ilgili işlemler.
f) Organizasyon ve hiyerarşik yapı, görev, yetki ve sorumluluklar.
g) Çalışanların tecrübe ve düşünceleri
ğ) İşe başlamadan önce ilgili mevzuat gereği alınacak çalışma izin
belgeleri.
h) Çalışanların eğitim, yaş, cinsiyet ve benzeri özellikleri ile sağlık gözetimi
kayıtları.
ı) Genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel politika
gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu.
i) İşyerinin teftiş sonuçları.
j) Meslek hastalığı kayıtları.
k) İş kazası kayıtları.
l) İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı
halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan olaylara
ilişkin kayıtlar.
m) Ramak kala olay kayıtları.
n) Malzeme güvenlik bilgi formları.
o) Ortam ve kişisel maruziyet düzeyi ölçüm sonuçları.
ö) Varsa daha önce yapılmış risk değerlendirmesi çalışmaları.
p) Acil durum planları.
r) Sağlık ve güvenlik planı ve patlamadan korunma dokümanı
gibi belirli işyerlerinde hazırlanması gereken dokümanlar.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI TEHLİKELERİN TANIMLANMASI
(2) Tehlikelere ilişkin bilgiler toplanırken aynı
üretim, yöntem ve teknikleri ile üretim
yapan benzer işyerlerinde meydana gelen iş
kazaları ve ortaya çıkan meslek hastalıkları
da değerlendirilebilir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği 3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI
TEHLİKELERİN TANIMLANMASI
(3) Toplanan bilgiler ışığında; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuatta yer alan hükümler de dikkate alınarak, çalışma ortamında bulunan fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikososyal, ergonomik ve benzeri tehlike kaynaklarından oluşan veya bunların etkileşimi sonucu ortaya çıkabilecek tehlikeler belirlenir ve kayda alınır.
TEHLİKELERİN TANIMLANMASI
Bu belirleme yapılırken aşağıdaki hususlar, bu hususlardan etkilenecekler ve ne
şekilde etkilenebilecekleri göz önünde bulundurulur:
a) İşletmenin yeri nedeniyle ortaya çıkabilecek tehlikeler.
b) Seçilen alanda, işyeri bina ve eklentilerinin plana uygun yerleştirilmemesi veya planda
olmayan ilavelerin yapılmasından kaynaklanabilecek tehlikeler.
c) İşyeri bina ve eklentilerinin yapı ve yapım tarzı ile seçilen yapı malzemelerinden
kaynaklanabilecek tehlikeler.
ç) Bakım ve onarım işleri de dahil işyerinde yürütülecek her türlü faaliyet esnasında
çalışma usulleri, vardiya düzeni, ekip çalışması, organizasyon, nezaret sistemi,
hiyerarşik düzen, ziyaretçi veya işyeri çalışanı olmayan diğer kişiler gibi faktörlerden
kaynaklanabilecek tehlikeler.
TEHLİKELERİN TANIMLANMASId) İşin yürütümü, üretim teknikleri, kullanılan maddeler, makine ve ekipman, araç ve gereçler ile
bunların çalışanların fiziksel özelliklerine uygun tasarlanmaması veya kullanılmamasından kaynaklanabilecek tehlikeler.
e) Kuvvetli akım, aydınlatma, paratoner, topraklama gibi elektrik tesisatının bileşenleri ile ısıtma, havalandırma, atmosferik ve çevresel şartlardan korunma, drenaj, arıtma, yangın önleme ve mücadele ekipmanı ile benzeri yardımcı tesisat ve donanımlardan kaynaklanabilecek tehlikeler.
f) İşyerinde yanma, parlama veya patlama ihtimali olan maddelerin işlenmesi, kullanılması, taşınması, depolanması ya da imha edilmesinden kaynaklanabilecek tehlikeler.
g) Çalışma ortamına ilişkin hijyen koşulları ile çalışanların kişisel hijyen alışkanlıklarından kaynaklanabilecek tehlikeler.
ğ) Çalışanın, işyeri içerisindeki ulaşım yollarının kullanımından kaynaklanabilecek tehlikeler.
h) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yeterli eğitim almaması, bilgilendirilmemesi, çalışanlara uygun talimat verilmemesi veya çalışma izni prosedürü gereken durumlarda bu izin olmaksızın çalışılmasından kaynaklanabilecek tehlikeler.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI
TEHLİKELERİN TANIMLANMASI
(4) Çalışma ortamında bulunan fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikososyal,
ergonomik ve benzeri tehlike kaynaklarının neden olduğu tehlikeler ile ilgili
işyerinde daha önce kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırma çalışması
yapılmamış ise risk değerlendirmesi çalışmalarında kullanılmak üzere; bu
tehlikelerin, nitelik ve niceliklerini ve çalışanların bunlara maruziyet seviyelerini
belirlemek amacıyla gerekli bütün kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmalar
yapılır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARIRisklerin belirlenmesi ve analizi
MADDE 9 – (1) Tespit edilmiş olan tehlikelerin her biri ayrı ayrı dikkate alınarak bu tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin hangi sıklıkta oluşabileceği ile bu risklerden kimlerin, nelerin, ne şekilde ve hangi şiddette zarar görebileceği belirlenir. Bu belirleme yapılırken mevcut kontrol tedbirlerinin etkisi de göz önünde bulundurulur.
(2) Toplanan bilgi ve veriler ışığında belirlenen riskler; işletmenin faaliyetine ilişkin özellikleri, işyerindeki tehlike veya risklerin nitelikleri ve işyerinin kısıtları gibi faktörler ya da ulusal veya uluslararası standartlar esas alınarak seçilen yöntemlerden biri veya birkaçı bir arada kullanılarak analiz edilir.
(3) İşyerinde birbirinden farklı işlerin yürütüldüğü bölümlerin bulunması halinde birinci ve ikinci fıkralardaki hususlar her bir bölüm için tekrarlanır.
(4) Analizin ayrı ayrı bölümler için yapılması halinde bölümlerin etkileşimleri de dikkate alınarak bir bütün olarak ele alınıp sonuçlandırılır.
(5) Analiz edilen riskler, kontrol tedbirlerine karar verilmek üzere etkilerinin büyüklüğüne ve önemlerine göre en yüksek risk seviyesine sahip olandan başlanarak sıralanır ve yazılı hale getirilir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARIRisk kontrol adımları
MADDE 10 – (1) Risklerin kontrolünde şu adımlar uygulanır.
a) Planlama: Analiz edilerek etkilerinin büyüklüğüne ve önemine göre sıralı hale getirilen risklerin kontrolü amacıyla bir planlama yapılır.
b) Risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması: Riskin tamamen bertaraf edilmesi, bu mümkün değil ise riskin kabul edilebilir seviyeye indirilmesi için aşağıdaki adımlar uygulanır.
1) Tehlike veya tehlike kaynaklarının ortadan kaldırılması.
2) Tehlikelinin, tehlikeli olmayanla veya daha az tehlikeli olanla değiştirilmesi.
3) Riskler ile kaynağında mücadele edilmesi.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARIRisk kontrol adımları
c) Risk kontrol tedbirlerinin uygulanması: Kararlaştırılan tedbirlerin iş ve işlem basamakları, işlemi yapacak kişi ya da işyeri bölümü, sorumlu kişi ya da işyeri bölümü, başlama ve bitiş tarihi ile benzeri bilgileri içeren planlar hazırlanır. Bu planlar işverence uygulamaya konulur.
ç) Uygulamaların izlenmesi: Hazırlanan planların uygulama adımları düzenli olarak izlenir, denetlenir ve aksayan yönler tespit edilerek gerekli düzeltici ve önleyici işlemler tamamlanır.
(2) Risk kontrol adımları uygulanırken toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi ve uygulanacak önlemlerin yeni risklere neden olmaması sağlanır.
(3) Belirlenen risk için kontrol tedbirlerinin hayata geçirilmesinden sonra yeniden risk seviyesi tespiti yapılır. Yeni seviye, kabul edilebilir risk seviyesinin üzerinde ise bu maddedeki adımlar tekrarlanır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği 3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI
DokümantasyonMADDE 11 – (1) Risk değerlendirmesi asgarî aşağıdaki hususları
kapsayacak şekilde dokümante edilir.a) İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı.b) Gerçekleştiren kişilerin isim ve unvanları ile bunlardan iş
güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi olanların Bakanlıkça verilmiş belge bilgileri.
c) Gerçekleştirildiği tarih ve geçerlilik tarihi.ç) Risk değerlendirmesi işyerindeki farklı bölümler için ayrı ayrı
yapılmışsa her birinin adı.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI
DOKÜMANTASYON
d) Belirlenen tehlike kaynakları ile tehlikeler.
e) Tespit edilen riskler.
f) Risk analizinde kullanılan yöntem veya yöntemler.
g) Tespit edilen risklerin önem ve öncelik sırasını da içeren analiz sonuçları.
ğ) Düzeltici ve önleyici kontrol tedbirleri, gerçekleştirilme tarihleri ve sonrasında
tespit edilen risk seviyesi.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARIDOKÜMANTASYON2) Risk değerlendirmesi dokümanının sayfaları numaralandırılarak;
gerçekleştiren kişiler tarafından her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve işyerinde saklanır.
(3) Risk değerlendirmesi dokümanı elektronik ve benzeri ortamlarda hazırlanıp arşivlenebilir.
Risk değerlendirmesinin yenilenmesiMADDE 12 – (1) Yapılmış olan risk değerlendirmesi; tehlike sınıfına göre çok
tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli işyerlerinde sırasıyla en geç iki, dört ve altı
yılda bir yenilenir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI
Risk değerlendirmesinin yenilenmesi
(2) Aşağıda belirtilen durumlarda ortaya
çıkabilecek yeni risklerin, işyerinin tamamını
veya bir bölümünü etkiliyor olması göz
önünde bulundurularak risk
değerlendirmesi tamamen veya kısmen
yenilenir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
3. BÖLÜM – RİSK DEĞERLENDİRME AŞAMALARIRisk değerlendirmesinin yenilenmesi
a) İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.
b) İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.
c) Üretim yönteminde değişiklikler olması.
ç) İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi.
d) Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması.
e) Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi.
f) İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
4. BÖLÜM – ÇEŞİTLİ VE SON HÜKÜMLER
Büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu
hazırlanması gereken işyerlerinde risk değerlendirmesi
MADDE 13 – (1) Kanunun 29 uncu maddesi gereğince büyük kaza
önleme politika belgesi veya güvenlik raporu hazırlanan
işyerlerinde; bu belge ve raporlarda değerlendirilmiş riskler, bu
Yönetmeliğe göre yapılacak risk değerlendirmesinde dikkate
alınarak kullanılır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
4. BÖLÜM – ÇEŞİTLİ VE SON HÜKÜMLER Birden fazla işveren olması durumunda risk değerlendirmesi çalışmalarıMADDE 14 – (1) Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda,
yürütülen işler için diğer işverenlerin yürüttüğü işler de göz önünde bulundurularak ayrı ayrı risk değerlendirmesi gerçekleştirilir. İşverenler, risk değerlendirmesi çalışmalarını, koordinasyon içinde yürütür, birbirlerini ve çalışan temsilcilerini tespit edilen riskler konusunda bilgilendirir.
(2) Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde, işyerlerinde ayrı ayrı gerçekleştirilen risk değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu yönetim tarafından yürütülür. Yönetim; bu koordinasyonun yürütümünde, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden diğer işyerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almaları için ilgili işverenleri uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri Bakanlığa bildirir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
4. BÖLÜM – ÇEŞİTLİ VE SON HÜKÜMLER Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde risk değerlendirmesiMADDE 15 – (1) Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması halinde:a) Her alt işveren yürüttükleri işlerle ilgili olarak, bu Yönetmelik hükümleri uyarınca
gerekli risk değerlendirmesi çalışmalarını yapar veya yaptırır.b) Alt işverenlerin risk değerlendirmesi çalışmaları konusunda asıl işverenin
sorumluluk alanları ile ilgili ihtiyaç duydukları bilgi ve belgeler asıl işverence sağlanır.
c) Asıl işveren, alt işverenlerce yürütülen risk değerlendirmesi çalışmalarını denetler ve bu konudaki çalışmaları koordine eder.
(2) Alt işverenler hazırladıkları risk değerlendirmesinin bir nüshasını asıl işverene verir. Asıl işveren; bu risk değerlendirmesi çalışmalarını kendi çalışmasıyla bütünleştirerek, risk kontrol tedbirlerinin uygulanıp uygulanmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği
4. BÖLÜM – ÇEŞİTLİ VE SON HÜKÜMLER
Çalışanların bilgilendirilmesi
MADDE 16 – (1) İşyerinde çalışanlar, çalışan
temsilcileri ve başka işyerlerinden çalışmak
üzere gelen çalışanlar ve bunların işverenleri;
işyerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik
riskleri ile düzeltici ve önleyici tedbirler
hakkında bilgilendirilir.
NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ?
İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARININ
MALİYETİ
İş kazası ve meslek hastalığı sonucu
meydana gelen toplam maliyeti buz
dağına benzetirsek, asıl maliyetin suyun
üstünde kalan kısımda değil suyun altında
kalan kısımda olduğunu görürüz. İşte bu
maliyetler olmadan önleyici faaliyet
başlatabilmenin bilimsel yolu risk
değerlendirmesidir.
300 000 dikkatsizlik durumları
300 Tıbbi tedavi Durumu
30 000 güvensiz koşullar
İşçi düşüp kolunu metal çekmecenin köşesine vurur ve kolunda kesik oluşur, ilk yardım
1 ölümcül kaza
30 Kayıp İş Günü Durumu
3 000 İlk yardım durumu
İşçi düşünceli bir halde kahve yapmaktadir.
İşçi düşüp başını masanın köşesine vurur ve boynu kırılır. Ölümcül.
İşçi yere düşüp kolunu kırar. İki haftalık izin.
İşçi kayıp düşer, yaralanır.
İşçi yere kahve döker ve üzerinden yürür.
NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ?
RİSK; Bir tehlikenin ortaya çıkma olasılığı ve bu tehlikenin ortaya çıktığı anda sebep olacağı etkinin şiddeti arasındaki bağlantıdır.
RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN TEMEL FORMÜLÜ
RİSK = OLASILIK X ŞİDDET
Tehlikelerin belirlenmesi,
Her bir tehlikenin ortaya çıkma olasılığıyla, olası
sonuçların şiddet derecesinin değerlendirilmesi,
Mevcut kontrollerin etkinliğinin gözden geçirilmesi,
Acil önlem gerektiren yüksek risklerle,
Orta vadede önlem alınması gereken risklerin
belirlenmesi
Bu risklerin kabul edilebilir seviyelere indirilmesi için
alınacak önlemlerin belirlenerek uygulanması ve
izlenmesidir.
RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN AMACI
RİSK DEĞERLENDİRMESİ NE ZAMAN YAPILMALI?
• İşe başlarken veya daha önce hiç
yapılmamışsa,
• İşte herhangi bir değişiklik halinde,
• İş kazası,meslek hastalığı veya bir
ramak kaldı olayından sonra,
• Düzenli aralıklarla.
Risk Değerlendirmesi birey tarafından yapılmalıdır ?
Risk Değerlendirmesi takım tarafından yapılmalıdır ?
X
X
BİREY YAKLAŞIMININ YARARLARI
• Çabuk netice alınmasını sağlar
• Kişinin diğer uzmanlar tarafından
yönlendirilmesini engeller
• Kişinin kendisini bir takımın parçası olarak
hissetmesini sağlar
• Maliyeti düşüktür
BİREY YAKLAŞIMININ DEZAVANTAJLARI• Teknik uzmanlık gerektirir.
• Yönetimin “İSG iş güvenliği uzmanının işidir” anlayışının
yerleşmesini sağlar.
• Tek boyutlu olması yetersizlik getirebilir.
• Katılım sağlanamadığından çalışanlar kendi
bölümlerinde tehlike ve risklerin olmadığını savunurlar.
• Kişilerin farklı kavrama seviyeleri değerlendirmeyi
etkileyebilir.
TAKIM YAKLAŞIMININ YARARLARI
• Gerekli bilgi tüm çalışanlar tarafından
sağlanabilir.
• Herkesi tatmin edecek sonuçlar elde edilebilir.
• Katılanlara aidiyet ve işbirliği ruhu kazandırır
• Yöneticilerin katılımı, yapılan çalışmalara ve
sonuçlarına herkesin sahip çıkmasını sağlar.
TAKIM YAKLAŞIMININ DEZAVANTAJLARI
• Takım çalışmalarından netice daha geç
alınabilir.
• Takım içi etkileşim sonucu etkileyebilir
• Çalışılması gereken zaman ve maliyet
yüksek olur.
GÖZDEN KAÇAN TEHLİKE TİPLERİ
I. UZMAN OLMAYANLARCA FARK EDİLEMEYENLER
Araştırma ve gözlem gerekir
5N-K soruları sorulmalıdır
II. RUTİN DIŞI DURUMLAR
Tehlikeli davranışlar, kaba şakalar
III. GİZLİ VE İNDİREK TEHLİKELER
Diğer olaylar neticesinde ortaya çıkanlar
RİSK DEĞERLENDİRMESİBEŞ temel adımdan oluşur
1.ADIMTEHLİKELERİ TESPİT ET
5.ADIMİZLE VE TEKRAR ET
2.ADIM RİSKLERİ BELİRLE Ve DERECELENDİR
4.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNİ
TAMAMLA
3.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNE
KARAR VER
Tanımladığınız tehlikelerle ilgili olarak herhangi bir mevzuat,
standart, rehber veya madde güvenlik bilgi formu var mı ?
Bu konuda elinizdeki kaynakları takip edin
Evet e
Hayır
Şu üç soru tehlikeleri tanımlamamıza olanak tanır;
1. Tehlike Kaynakları nelerdir?
1. Bu tehlikeden kim yada ne zarar görebilir?
2. Zarar nasıl ortaya çıkabilir?
1. ADIM TEHLİKELERİN TESPİT EDİLMESİ (I)
Tehlike Kaynağı
Tehlike Risk
Zarar Hasar
Tehlike Risk
MAKİNALARDANKAYNAKLANAN
TEHLİKELER
KİMYEVİ MADDELER
ISI ETKİLERİ
DİĞERLERİGÜRÜLTÜ
BASINÇLI AKIŞKANLAR
LAZER VE NON İYONİZAN
IŞINLAR
GAZLAR
BUHARLARTİTREŞİM
ELEKTRİKTEHLİKELERİ
İYONİZAN RADYASYON
MEKANİK TEHLİKELER
a-Geçmiş kayıtları inceleyerekb-Mevcut durumu inceleyerekc-Mevzuat ve literatürü inceleyerek
Toplam = İşyeri Tehlikeleri
TEHLİKELERİN TESPİT EDİLMESİ (II)
A. GEÇMİŞ KAYITLARIN İNCELENMESİ• Ortam ölçüm raporlarının incelenmesi
• İş kazası ve ramak kaldı raporlarının incelenmesi,
• İSİG Kurulu yıllık faaliyet raporlarının değerlendirilmesi,
• Kamu ve özel denetim elemanları raporlarının
incelenmesi,
• Teknik periyodik kontrol raporlarının
incelenmesi,
• Benzeri diğer işyerlerinden elde edilen veriler,
TEHLİKELERİN TESPİT EDİLMESİ (III)
B.MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ• Kimyevi, fiziki ve biyolojik etkenlerin listesi
• İş ekipmanlarının incelenmesi,
• Çalışma çevresinin incelenmesi,
• Ergonomik şartların incelenmesi
• İş aktivitelerinin gözden geçirilmesi
• İmalatçı verilerinin değerlendirilmesi
• Organizasyonun incelenmesi
TEHLİKELERİN TESPİT EDİLMESİ (IV)
C. MEVZUATIN İNCELENMESİ• İSG mevzuatının incelenmesi,
• İlgili diğer mevzuatların incelenmesi,
• Standartların incelenmesi,
• ILO normlarının incelenmesi,
• Literatür taraması,
• İmalatçı verilerinin değerlendirilmesi,
• Uzman yorumlarından yararlanılması,
TEHLİKELERİN TESPİT EDİLMESİ (V)
TEHLİKELERİN GRUPLANDIRILMASI
1. Mevzuat esaslı gruplama2. Proses esaslı gruplama
3. Yerleşim esaslı gruplama4. Bilimsel esaslı gruplama
5. Karma gruplama
TEHLİKELERİN TESPİT EDİLMESİ (VI)
1.Mevzuat Esaslı Risk Gruplandırma Mevcut İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmelikleri:
1) İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetmeliği 2) Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik
Önlemleri Hakkında Yönetmelik 3) İşyeri Bina Ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik
Önlemlerine İlişkin Yönetmelik4) Yapı İşlerinde Sağlık Ve Güvenlik Yönetmeliği 5) İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları
Yönetmeliği6) Asbestle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında
Yönetmelik 7) Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri
Hakkında Yönetmelik
8) Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği
9) Gürültü Yönetmeliği
10) Titreşim Yönetmeliği
11) Güvenlik Ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği
12) Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması
Hakkında Yönetmelik
13) Yeraltı Ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık Ve Güvenlik Şartları
Yönetmeliği
14) Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık Ve Güvenlik Şartları
Yönetmeliği
15) Kişisel koruyucu donanım yönetmeliği
16) Kişisel koruyucu donanımların kullanılması hakkında yönetmelik
17) Kanserojen ve mutajen maddeler hakkında yönetmelik
18) Biyolojik etkenlere maruziyet risklerinin önlenmesi hakkında
yönetmelik
19) Geçici veya belirli süreli işlerde iş sağlığı ve güvenliği hakkında
yönetmelik
20) Balıkçı Gemilerinde Yapılan Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik
Önlemleri Hakkında Yönetmelik
21) Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla
Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik
22) İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik
Birimleri Hakkında Yönetmelik
2. Proses Esaslı Gruplama
İşyerinde bir yönetim sistemi
• Kalite TS ISO 9001
• Çevre TS ISO 14001
• İSG TS OHSAS 18001
kurulmuş ve Proseslerin belirlenmiş
olması halinde bu yaklaşım uygulanabilir
3.Yerleşim Esaslı Gruplama
Dökümhane
İmalat
Montaj
İdari Binalar
KazanDairesi
jeneratör.
SosyalTesislerMutfak
YemekhaneSoyunmaMahalli
TEHLİKELER
MEKANİK TEHLİKELER
İDARİ TEHLİKELER
FİZİKSEL TEHLİKELER
BİYOLOJİK TEHLİKELER
KİMYASALTEHLİKELER ORGANİZASYONEL
TEHKİKELER
İNSAN HATALARI
ELEKTRİK TEHLİKELERİ
ÇEVRESELTEHLİKELER
4. BİLİMSEL ESASLI GRUPLAMA
5- KARMA GRUPLAMA
- En çok kullanılan yöntemdir
- İşyerinin girişinden başlayarak yerleşim ve iş akışına
göre sıra ile başlanıp, gerekirse her bir bölüm
içerisinde bilimsel esaslı gruplandırma veya mevzuat
esaslı gruplandırmaların iç içe yapıldığı
gruplandırmadır
RİSK DEĞERLENDİRMESİBEŞ temel adımdan oluşur
1.ADIMTEHLİKELERİ TESPİT ET
5.ADIMİZLE VE TEKRAR ET
2.ADIM RİSKLERİ BELİRLE Ve DERECELENDİR
4.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNİ
TAMAMLA
3.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNE
KARAR VER
Tanımladığınız tehlikelerle ilgili olarak herhangi bir mevzuat,
standart, rehber veya madde güvenlik bilgi formu var mı ?
Bu konuda elinizdeki kaynakları takip edin
Evet e
Hayır
2. ADIM RİSKLERİ BELİRLE ve DERECELENDİR
R
MAKİNA TEHLİKELERİ
MEKANİK TEHLİKELER
KIRILMA EZİLME ŞOK BATMA
RISKLER
TEHLİKE RİSKÇalışma ortamı: Kapalı alan Bir kuyuda benzinle çalışan bir pompayı kullanan (yetersiz
havalandırılmış alan) işçilerin karbon monoksitten zehirlenme olasılığı
Enerji: Elektrik İzolasyonu yetersiz olan elektrikli bir el aletinin kullanan işçiyi çarpma olasılığı
Elle Taşıma 40 Kg ‘lık yükleri taşıyan bir işçinin sırt incinmesine maruz kalma olasılığı
Gürültü Sürekli ses şiddet düzeyi 80 dB(A)’nın üzerinde olan bir makinanın yanında çalışan işçilerin sürekli işitme kaybına maruz kalma olasılığı
Gürültü Bir ofiste çalışanların sabit 75 dB(A)’nın altında düşük gürültü düzeyinde maruz kalmaları sonucu yorgunluk, endişe, kaygı ve/veya saldırganlık şeklinde strese girme olasılığı
Madde: Bulaşıcı kan Bulaşıcı bir hastalığı bulunan bir hastadan kan örneği alırken enjeksiyon yaralanmasına bağlı olarak ortaya çıkabilecek bulaşıcı hastalık olasılığı
İşyeri Pres makinesi Koruyucusu olmayan bir preste çalışan işçinin parmaklarını kaybetme olasılığı
2. ADIM RİSKLERİ BELİRLE ve DERECELENDİR
Aşağıdaki faktörler bir kaza ya da olayın meydana gelme ihtimalini
etkileyebilir; Riske maruz kalan kişiler,
Riske maruz kalmanın tipi, sıklığı ve süresi,
Riske maruz kalma ile tesirleri arasındaki ilişki,
İnsan faktörleri,
Güvenlik fonksiyonlarının güvenilirliği,
Güvenlik tedbirlerinin işlemez hale getirilme veya yanıltılma imkanları,
Güvenlik tedbirlerinin idame ettirilebilme kabiliyeti
2. ADIM RİSKLERİ BELİRLE ve DERECELENDİR
SONUÇLARA KARAR VERİLMESİ
Muhtemel bir olay sonrası beklenen zararın derecelendirilmesi için aşağıdaki skala kullanılabilir.
SONUÇ DERECELENDİRME---------------------- ------------------------------------------------------
(1) ÇOK HAFİF : İş saati kaybı yok, ilkyardım gerektiren
(2) HAFİF : İş günü kaybı yok, ilk yardım gerektiren
(3) ORTA : Hafif yaralanma, tedavi gerekir(4) CİDDİ : Ölüm, Ciddi yaralanma, meslek hastalığı(5) ÇOK CİDDİ : Birden çok ölüm veya sürekli iş göremezlik
2. ADIM RİSKLERİ BELİRLE ve DERECELENDİR
SONUÇLARA KARAR VERİLMESİ
Muhtemel bir olayın meydana gelme olasılığının derecelendirilmesi için aşağıdaki skala kullanılabilir.
OLABİLİRLİK DERECELENDİRME---------------------- ------------------------------------
(1) Çok küçük olasılık : Yılda bir
(2) Küçük olasılık : Ayda bir
(3) Orta dereceli olasılık : Haftada bir (4) Yüksek olasılık : Her gün (5) Çok yüksek olasılık : İş yapıldığı sürece
2. ADIM RİSKLERİ BELİRLE ve DERECELENDİR
5Çok yüksek
5 10 15 20 25
4yüksek
4 8 12 16 20
3Orta
3 6 9 12 15
2Düşük
2 4 6 8 10
1Çok Düşük
1 2 3 4 5
1Çok Hafif
2Hafif
3ORTA
4Ciddi
5Çok Ciddi
RİSK MATRİSİ
İHTİMAL
ŞİDDET
İHTİ
MA
Lİ
SONUÇARIN ŞİDDETi
Yüksek
Düşük
1. Kabul EdilebilirRisk Alanı
2.Transferi Gereken Risk Alanı
4. Kabul Edilemez Risk Alanı
3. Azaltılabilir Risk Alanı
BÖLGELERİN ÖZELLİKLERİ
Düşük Yüksek
1. BÖLGE: KABUL EDİLEBİLİR RİSKLER
İhtimal ve şiddeti düşük bölge Risk skoru küçük olan bu bölgede yer alan
riskler genellikle KABUL EDİLEBİLİR RİSKLER olarak tanımlanmaktadır
Bu bölgedeki riskler, inceleme anında kontrolü yeterli olup, gerçekleşmesi halinde işletme için önemli bir zarar doğurmayacak risklerdir
2. BÖLGE: TRANSFERİ GEREKEN RİSKLER
İhtimali düşük - şiddeti yüksek bölge
Risk skoru orta
Bu bölgede yer alan riskler genellikle TRANSFER
EDİLMESİ GEREKLİ RİSKLER olarak tanımlanmaktadır
2. BÖLGE: TRANSFERİ GEREKEN RİSKLER
İhtimal asgari düzeye indirilmesine rağmen gerçekleştiğinde işyeri
için kabul edilemez nitelikte sonuçlar doğurabilecek olan riskler.
Bu sonuçlardan korunmak için;
1. Risk sonuçları sigorta şirketiyle paylaşılır veya tamamı devredilir
2. Risk teknolojiye transfer edilir
3. Proses veya işlem kısmen uzman bir kuruluşa verilir
4. Ürün tamamen piyasadan temin edilebilir
3. BÖLGE: AZALTILABİLİR RİSKLER
İhtimali yüksek - şiddeti düşük bölge
Risk skoru orta Bu bölgede yer alan riskler genellikle
AZALTILMASI GEREKLİ RİSKLER olarak tanımlanmaktadır
3. BÖLGE: AZALTILABİLİR RİSKLER
İnceleme anında kontrol önlemleri yetersiz
olup, risk kontrol önlemlerinden hiyerarşik
sıraya uygun olarak bir veya bir kaçının
uygulanması ile risklerin kabul edilebilir
sınırlara getirilmesi mümkün olan riskler
4. BÖLGE:KABUL EDİLEMEZ RİSKLER
Mevcut şekliyle çalışılması halinde güvenlik kontrolünün
mümkün olamayacağı düşünülen yüksek düzeyli riskler
İhtimali ve şiddeti yüksek bölge
Risk skoru yüksek
Bu bölgede yer alan riskler KABUL EDİLEMEZ RİSKLER
olarak tanımlanmaktadır
RİSK DEĞERLENDİRMESİBEŞ temel adımdan oluşur
1.ADIMTEHLİKELERİ TESPİT ET
5.ADIMİZLE VE TEKRAR ET
2.ADIM RİSKLERİ BELİRLE Ve DERECELENDİR
4.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNİ
TAMAMLA
3.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNE
KARAR VER
Tanımladığınız tehlikelerle ilgili olarak herhangi bir mevzuat,
standart, rehber veya madde güvenlik bilgi formu var mı ?
Bu konuda elinizdeki kaynakları takip edin
Evet e
Hayır
Bu adımda risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi
için gerekli kontrol tedbirlerine karar verilir
1.Önleyici Tedbirler:
İhtimali azaltıcı tedbirler
2. Koruyucu Tedbirler:
Şiddeti azaltıcı tedbirler
3. ADIM KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VER
Risk kontrol önlemlerinin hiyerarşik düzeni
1- Tehlikelerin ortadan kaldırılması (Riskleri kaynağında yok
etmeye çalışmak)
2- Tehlikeli olanı daha az tehlikeli olanla değiştirmek (İkame)
3- Mühendislik önlemlerini uygulamak;• Otomasyon,
• Tecrit (ayırma)
• Uzaklaştırma,
• Havalandırma,
• Ergonomik yaklaşımlardan yararlanma.
Alınan önlemlere rağmen riski kabul edilebilir düzeylere düşüremiyorsak;
4-İdari önlemler/İşaretler/uyarılar• Çalışma süreleri,• İşyeri düzeni,• Eğitim ve Öğretim,• Planlı bakım-onarım• Mental riskler,monotonluk,iletişim• Denetim-Disiplin,
SON ÇARE5- Kişisel koruyucu donanımlar (Temin-Kullandırma)
3. ADIM
Bu adımda seçilen kontrol tedbirleri işyerinde uygulanarak
tamamlanır
Kontrol tedbirlerinin tamamlanması şu hususları içerir;
Çalışma yöntemlerinin geliştirilmesi
İletişim
Eğitim ve öğretimin sağlanması
Denetim
Bakım
4. ADIM KONTROL TEDBİRLERİNİ TAMAMLA
Son adım tedbirlerin etkinliğinin izlenmesi ve tekrar edilerek gözden geçirilmesidir Bu adımda en azından şu sorular cevaplandırılmalıdır:
Seçilen kontrol tedbirleri planlandığı gibi tamamlanmış mı Seçilen kontrol tedbirleri yerinde tedbirler mi ? Bu kontrol tedbirleri doğru bir şekilde uygulanmış mı ? Seçilen yöntem çalışıyor mu ? Kontrol tedbirleri yeni ve ilave riskler çıkarmış mı? Değerlendirilen risklere maruziyet ortadan kaldırılmış veya yeterince azaltılmış mı ?
5. ADIM İZLE VE TEKRAR ET
150’den fazla Risk Değerlendirme Metodunun varlığından söz edilmektedir.
Risk Değerlendirme Metotları; -Nitel Risk Değerlendirme Metotları, -Nicel Risk Değerlendirme Metotları, -Karma Risk Değerlendirme Metotları olarak sınıflandırılabilir.
RİSK DEĞERLENDİRME METOTLARI
• Matris
• Kontrol Listeleri (Check- List)
• Fine - Kinney
• Hata Modu ve Etkileri Analizi (FMEA)
• Hata Ağacı Analizi (FTA)
• Tehlike ve Çalışılabilirlik Analizi (HAZOP)
• Olay Ağacı Analizi (ETA)
• Neden-Sonuç Analizi
• Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP),
• Ön Tehlike Analizi (PrHA)
RİSK DEĞERLENDİRME METOTLARI
1-Matris Metodu: Kullanımı kolay ve uygulaması en yaygın
metotlardan birisidir
Bu metot diğer bir çok metodun temelini teşkil
eder
Karma bir RD metodudur
Risk skoru R: O x Ş elde edilir
O = Olasılık
Ş = Sonucun şiddeti
2- Kontrol Listeleri - Çeklist Metodu (Birincil Risk Analizi) Bir tesisin veya prosesin tüm donanımının ve aletlerinin tam
olup olmadığını veya kusursuz işleyip işlemediğini saptar
İki adımda gerçekleştirilir
Check listelerindeki özel sorularla, analizi yapılan tesisin
eksiklikleri saptanır
Bir önlemler katalogu ile, yapılması gereken düzeltmeler
önerilir
En verimli sonuçlar, uzun deneyimlere dayalı veya deneyimli
uzmanlar tarafından hazırlanmış listelerden alınır
(örnek:uçaklarda pilotların kullandığı check listler gibi)
ÇEK-LİST İLE RİSK ANALİZİ ÖRNEĞİUygun Yetersiz Yok Kontrolü yapılan konu Düşünceler
Tehlikeli alan yeterince tanımlanmış-sınırlanmış mı?Alana girişler kontrol altında mı?
Gerekli uyarı işaretleri var mı?Uyarı işaretleri doğru ve görülebilir mi?
Yangın tedbirleri prosedürlere uygun mu? Alanda çalışanlar uygun ve yeterli eğitimleri almışlar mı?Kişisel koruyucular var mı? Uygun mu?
Acil durum planı var ve görülebilir mi?
3- FİNE- KİNNEY METODU
• Kullanımı kolay, yaygın olarak kullanılan bir
metottur
• İşyeri istatistiklerinin kullanımına imkan
sağlar
Risk Değeri= İ x F x D olarak hesaplanır
İ= İhtimal, (0,2-10 arası bir değer)
F=Frekans, (0,5-10 arası bir değer)
D=Sonuçların Derecesi
Değer Kategori
0,2 Pratik Olarak İmkansız
0,5 Zayıf İhtimal
1 Oldukça Düşük İhtimal
3 Nadir fakat Olabilir
6 Kuvvetle Muhtemel
10 Çok Kuvvetli İhtimal
Tablo 1-İhtimal Skalasıihtimal : Zarar ya da hasarın zaman içinde gerçekleşme ihtimali
Değer Açıklama Kategori0,5 Çok Nadir Yılda bir ya da daha az
1 Oldukça Nadir
Yılda bir ya da birkaç kez
2 Nadir Ayda bir ya da birkaç kez
3 Ara sıra Haftada bir ya da birkaç kez
6 Sıklıkla Günde bir ya da daha fazla
10 Sürekli Sürekli ya da saatte birden fazla
Tablo: 2 Frekans (maruziyet) SkalasıFrekans: Tehlikeye maruz kalma sıklığı
Tablo: 3 Etki/Zarar-Sonuç Skalası
134
Değer Açıklama Kategori
1 Dikkate Alınmalı Hafif-Zararsız veya önemsiz
3 Önemli Minör-Düşük iş kaybı, küçük hasar, ilk Yrd.
7 Ciddi Majör-Önemli Zarar, Dış tedavi, işgünü kaybı
15 Çok Ciddi Sakatlık, uzuv kaybı, çevresel etki
40 Çok Kötü Ölüm, Tam maluliyet, Ağır çevr. etkisi
100 Felaket Birden çok ölüm, önemli çevre felaketi
Derece: Tehlikenin gerçekleşmesi halinde insan, işyeri ve çevre üzerinde oluşturacağı zarar ya da hasarın şiddeti
Risk Düzeyine Göre Karar ve EylemSı
ra Risk Değeri Karar EYLEM1 R<20 Kabul
Edilebilir Risk
Acil tedbir gerekmeyebilir
2 20<R< 70 Kesin Risk Eylem planına alınmalı
3 70 <R<200 Önemli Risk Dikkatle izlenmeli ve yıllık eylem planına alınarak giderilmeli
4 200 <R< 400 Yüksek Risk Kısa vadeli eylem planına alınarak giderilmeli
5 R>400 Çok Yüksek Risk
Çalışmaya ara verilerek derhal tedbir alınmalı
135
İşyeri Bölümü : Değerlendiren : Tarih :
RİSK DEĞERLENDİRME FORMU
Nu TEHLİKELER RİSK RİSK DEĞERLENDİRMESİ Aksiyonlar ve Ek Kontroller
Sorumlu Süre
İhtimal Frekans Etki Risk Değeri
1
2
3
45
6
ONAYLAYAN
Adı Soyadı :
İmza : Tarih:
4- Olası Hata Türleri ve Etki Analizi
(Failure Mode and Effects Analysi s- FMEA)
En yaygın kullanılan metodlardan biridir
Herhangi bir sistemin tamamı veya
bölümleri ele alınıp, bunlardaki kısımlar,
aletler, kompenentlerde ortaya çıkabilecek
arızalardan hem bölümlerin hemde bütün
sistemin nasıl etkilenebileceği ve ortaya
çıkabilecek sonuçlar analiz edilir
Sistem FMEAAMACI; Sistem ve alt sistemleri analiz
ederek, sistemin eksiklerinden doğan
sistem fonksiyonları arasındaki potansiyel
hata türlerini belirlemektir
HEDEFİ; Sistemin kalitesini,
güvenirliğini ve korunabilirliğini artırmaktır
Tasarım FMEA
AMACI: Bir makine veya ekipmanın tasarım aşamasında
olası hatalarını ortadan kaldırmak ve daha tasarım
aşamasında sistemin analiz edilerek üretime geçmeden
hataların ortadan kaldırılmasını sağlamaktır
HEDEFİ: İmalatın ilk aşaması olan tasarım aşamasında
ekipmanın kalitesini ve güvenilirliğini garanti etmektir
Servis FMEA AMACI; Organizasyondaki
aksaklıkların analiz
edilmesidir
HEDEFİ; Organizasyonun
kalitesini, güvenirliğini ve
korunabilirliğini artırmaktır
Proses FMEA AMACI; Üretim veya montaj
prosesindeki eksiklerden
doğabilecek hata türlerini
ortadan kaldırmak ve üretim
ve montaj prosesini analiz
etmektir
HEDEFİ; Prosesin kalitesini,
güvenirliğini ve
korunabilirliğini artırmaktır
FMEA Metodunun Unsurları
FMEA’nın üç temel unsuru vardır:
a. İhtimal: İ Hatanın zaman içinde gerçekleşme sıklığını
gösteren değer, (1-10 arası)
b. Şiddet: Ş Hatanın gerçekleşmesi durumunda sonuçların
derecesini gösteren değer, (1-10 arası)
c. Tespit edilebilirlik: T Hatanın istenmeyen sonuçlara
sebep olmadan tesbit edilebilme derecesini gösteren
değer, (1-10 arası)
SİSTEM FMEA ŞİDDET ETKİ SINIFLAMASIETKİ ŞİDDETİN ETKİSİ DERECE
Uyarısız Gelen Tehlike
Felakete yol açabilecek etkiye sahip ve uyarısız gelen potansiyel hata 10
Uyarısız Gelen Tehlike
Yüksek hasara ve toplu ölümlere yol açabilecek etkiye sahip ve uyarısız gelen potansiyel hata
9
Çok Yüksek Sistemin tamamen hasar görmesini sağlayan yıkıcı etkiye sahip ağır yaralanmalara,3.derece yanık,akut ölüm vb. etkiye sahip hata
8
Yüksek Ekipmanı tamamen hasar görmesine sebep olan ve ölüme,zehirlenme,3.derece yanık,akut ölümcül hastalık vb. etkiye sahip hata
7
Orta Sistemin performansını etkileyen,uzuv ve organ kaybı,ağır yaralanma,kanser vb. yol açan hata
6
Düşük Kırık ,kalıcı küçük iş görmemezlik,2.derece yanık,beyin sarsıntısı vb. etkiye sahip hata
5
Çok Düşük İncinme, küçük kesik ve sıyrıklar,ezilmeler vb. hafif yaralanmalar ile kısa süreli rahatsızlıklara neden olan hata
4
Küçük Sistemin çalışmasını yavaşlatan hata 3Çok Küçük Sistemin çalışmasında kargaşaya yol açan hata 2Yok Etki yok 1
HATA OLASILIĞI HKS HATA KÜMÜLATİF SAYISI
DERECE
Çok Yüksek:Kaçınılmaz Hata ½’ den fazla 10
1/3 9
Yüksek:Tekrar Tekrar Hata 1/8 8
1/20 7
Orta:Ara Sıra Olan Hata 1/80 6
1/400 5
1/2.000 4
Düşük:Nispeten Az Olan Hata 1/15.000 3
1/150.000 2
Pek Az:Olası Olmayan Hata 1/1.500.000’den düşük 1
TESBİT EDİLEBİLİRLİK
TESBİT EDİLEBİLİRLİK OLASILIĞI DERECE
Tespit Edilemez Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği mümkün değil
10
Çok Az Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği çok uzak
9
Az Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği uzak 8
Çok Düşük Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği düşük
7
Düşük Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği çok düşük
6
Orta Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği orta 5
Yüksek Ortalama Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği yüksek ortalama
4
Yüksek Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği yüksek
3
Çok Yüksek Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği çok yüksek
2
Hemen Hemen Kesin
Potansiyel hatanın nedeninin ve takip eden hatanın keşfedilebilirliği hemen hemen kesin
1
Risk Öncelik Değeri (RÖD)
Sıra Risk Öncelik Değeri
Karar
1 01 - 50 arası Düşük Riskli
2 50 - 100 arası Orta Riskli
3 100 - 200 arası Yüksek Riskli
4 200 - 1000 arası Çok Yüksek Riskli
ÖRNEK FMEA
149
Sistem /Parça
Hata Türü
Hatanın Sonuçları
Pompa Enerji Kaynağı Arızası
Pompa çalışmıyor
İHataların Nedenleri
9 jeneratör arızası
5
Ş
Kontrol Önlemleri
Yedekjeneratöralınması
T
2
RÖD
90090
Tavsiye Edilen İyileştirmeler/ Eylemler
Jeneratör mazot tankının doluluk takibinin yapılması için prosedür hazırlanması
Sorumlu & Tamamlama Tarihi
Teknik Emniyet, 15.12.2008
Hareket Tarihi
2 2 1 4
Yeni (İ)Yeni (Ş)Yeni (T)
Yeni RPN
01.12.2008
ÖRNEK FMEA
150
Sistem /Parça
Hata Türü
Hatanın Sonuçları
İHataların Nedenleri
Ş
Kontrol Önlemleri
T
RÖT
Tavsiye Edilen İyileştirmeler/ Eylemler
Sorumlu & Tamamlama Tarihi
Hareket Tarihi
Yeni (İ)Yeni (Ş)Yeni (T)
Yeni RPN
Pompa Sigorta Hatası
Devre Aşırı Yükleniyor
Kablo Arızası
Bakım ve Onarım Bölümünün gerekli gördüğü hatların derhal değiştirilmesi (Mühendislik Kontrolü)
Belirli aralıklarla elektrik tesisatının kontrolünün yapılması
Teknik Emniyet,15.12.2008
01.12.20087 6 8 336 2 4 162
4-Hata Ağacı Analizi (Fault Tree Analysis - FTA)
1962 Yılında Bell Telefon
Laboratuvarlarında Amerikan Hava
Kuvvetleri için geliştirilmiştir
Bir tepe olayın gerçekleşmesi veya
gerçekleşmemesi için alınması gereken
önlemler ayrıntılı bir şekilde analiz edilir
Olmaması istenen tepe olay saptanıp,
bu olaya neden olabilecek tüm faktörler
analiz edilir
İstenilmeyen olay Testerede Parmakların
Kesilmesi
Testere dönüyor
VE
Parmaklar testereye
temas ediyor
Kullanım Hatası
Parça Ufak
Parça Kırılıyor
Parça Sıkışıyor
Koruyucu yok
Tezgahın Koruyucusu Yok
Tezgahla Birlikte Verilmemiş
Umursanmamış
VE
Koruyucu Çıkartılmış
Koruyucu işe uygun değil
Çalışan Çıkartmış
VE
İşveren Aldırmamış
İşveren Çıkartmış
VEYA
VEYA
VEYA
5-Tehlike ve Çalışabilirlik Analizi(Hazard and Operability Studies- HAZOP)
Kimya endüstrisi tarafından,bu sanayinin özel tehlike potansiyelleri dikkate alınarak geliştirilmiştir
Multi disipliner bir tim tarafından,kaza odaklarının saptanması, analizleri ve ortadan kaldırılmaları için uygulanır
Belirli kılavuz kelimeler kullanarak yapılan sistemli bir beyin fırtınası çalışmasıdır
Çalışmaya katılanlara, belirli yapıda sorular sorulup, bu olayların olması veya olmaması halinde ne gibi sonuçların ortaya çıkacağı sorulur
HAZOP AKIM ŞEMASI
FİZİKSEL PARAMETRELER KİMYASAL PARAMETRELER
HAZOP SAPMA MATRİKSİ(ANAHTAR KELİMELER + KLAVUZ KELİMELER)
TEHLİKELİ SAPMA
PROSESİN VEYA OPERASYONUN BİR BÖLÜMÜ
NEDEN ARAŞTIRMASI
SONUÇ ARAŞTIRMASI
ANAHTAR KELİMELER
ANLAMI
FAZLA (MORE) Kantitatif Çoğalma
AZ (LESS) Kantitatif Azalma
HİÇ (NONE) Mevcut Değil
Ters (Reverce) Öngörülen Yönün Aksine
PARÇASI (PART OF) Sistemin Bir Bölümü Olması Gerekenden Farklı
...Kadar İyi (As Well As) Aynı Derecede
...DAN BAŞKA (OTHER THAN)
Tamamen Farklı
HAZOP METODOLOJİSİ Akış
Basınç
Sıcaklık
Viskozite
Seviye, Kompozisyon
veya Durum
Reaksiyon
Zaman
Sıra
KILAVUZ KELİMELER
C
Kimyasal A, kimyasal B reaksiyona girerek kimyasal C’yi üretmektedir.
Reaksiyon; ekzotermik reaksiyondur ve bundan dolayı reaktörün sıcaklığı ile kullanılan soğutma suyunun sıcaklığının kontrol edilmesi gerekmektedir.
A + B C + H
Kimyasal A ve B'nin eklenme oranı tepkime yolunu etkilemektedir. Tepkime yolu değişmekte ve D kimyasalı oluşaktadır, D kimyasalı yanıcı normal şartlar aldında patlayıcıdır.
AnahtarKelime
KılavuzKelime
Tehlikeli Sapma
OlasıNedenler Sonuçlar
Gerekli Aksiyonlar
160
HİÇ AKIŞ AKIŞ YOK
A Kimyasalı depolama takında yeterli hammadde yok
2) Reaktöre beslemenin kesilmesi
1) Akış olmaması sebebiyle reaktör içerisinde D kimyasalı oluşumu
1) A kimyasalı hammade tankına düşük seviye alarmının kurulması
2) Depolama alanı operatörü ile iletişimin sağlanması
ÖRNEK HAZOP
AnahtarKelime
Kılavuz Kelime
Tehlikeli Sapma
OlasıNedenler Sonuçlar Gerekli Aksiyonlar
163
FAZLA SICAKLIKYÜKSEK SICAKLIK
1) Su deposunda yeterli su yok
2) Soğutma suyu pompasında arıza
3)Soğutma suyu borulama hattında kırılma
Reaktör içerisinde sıcaklık ve basınç artışı
1) Su deposununa alt seviye alarmının kurulması
2) Soğutma suyu pompası üzerine ters tepki hattı kurulması
3) Belli aralıklarla boru hatlarının denetlenmesinin sağlanması
ÖRNEK HAZOP
6-Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis - ETA)
Her hangi bir tehlikeli olayın
yaratabileceği çeşitli senaryolar
analiz edilir
İdeal olarak, birden fazla proses ve
koruma sistemlerinin olduğu
tesislerde kullanılır
Kazaların sıklığı ve/veya olasılıkları
sayısal olarak belirlenebilir
P(P2)
Q(P2)
P(P2)
Q(P2)
P(P1)
Q(P1)
P(D)
Q(D)
P(EP)
Q(EP)
Başlatma
1-S
2-P
3-P
4-F
6-F
5-F
EVET
HAYIR
YANGINBAŞLADI
EVET
EVET
EVET
HAYIR
HAYIR
HAYIR
YANGIN DEDEKTÖRÜ ALGILADI
YANGIN ALARMI ÇALIŞTI
SPRİNGLER SİSTEM ÇALIŞTI
Düşük Oranda Zarar
Büyük Oranda Zarar ve Muhtemel İnsan Kaybı (İnsanların büyük kısmının acil çıkıştan çıkabileceği var sayılmıştır.)
Düşük Oranda Zarar, Dumandan Etkilenme ve Islak İnsanlar
Büyük Oranda Zarar ve İnsan Kaybı
Büyük Oranda Zarar ve İnsan Kaybı
8-Neden – Sonuç Analizi (Cause-Consequence Analysis)• Hata Ağacı Analizi ile Olay Ağacı Analizinin bir harmanıdır.• Amacı, olaylar arasındaki zinciri tanımlarken istenilmeyen sonuçların nelerden
meydana geldiğini belirlemektir.9-Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP)• Özel olarak yiyecek ve içecek endüstrileri için geliştirilmiş bir metottur.• Bir çok biyolojik,kimyasal,fiziksel ve mekanik tehlikeleri dikkate alır.• Adı geçen tehlikeleri ortadan kaldırmak veya azaltmak amacı ile kritik kontrol
noktaları belirlenir• Kabul edilebilir ve edilmeyebilir tehlike limitlerini de belirler.10-Ön Tehlike Analizi ( PrHA )Ön tehlike analizi, tesisin son tasarım aşamasında yada daha detaylı çalışmalara model olarak kullanılabilecek olan hızla hazırlanabilen kalitatif bir risk değerlendirme metodolojisidir.Bu yöntemde olası sakıncalı olaylar önce tanımlanır daha sonra ayrı ayrı kendi içinde çözümlenir.Her bir sakıncalı olay veya tehlike, mümkün olan düzelmeler ve önleyici ölçümler formüle edilir. Bu metodolojiden çıkan sonuç, hangi tür tehlikelerin sıklıkla ortaya çıktığını ve hangi analiz metotlarının uygulanmasının gerektiğini belirler.Tanımlanan tehlikeler, sıklık/sonuç diyagramının yardımı ile sıraya konur ve önlemler öncelik sırasına göre alınır.
TEHLİKE KAYNAĞI
TEHLİKE
→
RİSK ÖNLEM
170
TORNA TEZGAHI
1-Çapak fırlaması2-Elektrik 3-Mekanik
tehlikeler4-Sıvı sıçraması
Paravan,İşçinin eğitimi
1-Göze ÇapakKaçması,Yüzde yaralanma2-Elektrik Çarpması3-parça etkisiyle kırılmalar,ezilmeler4-Allerji ve egzama
Yüksekte ÇalışmaTehlike Risk Sonuç Mevcut
önlemRisk kontrolü
Sorumlu Zaman
Yüksekte çalışma
Denge kaybı sonucuDüşme
Ölüm Yok Korkuluk,Ağ,KKD
Proje Müd.
Hemen
Bir Tehlike Kaynağına göre (Elektrik kablosu)
Tehlike Risk Mevcut önlemler
Risk kontrolü
Sorumluluk
Zamanlama
Düzensiz ve ıslanmış ara kablosu
Takılıp düşme riski,elektrik çarpması
Yok
yok
Kabloyu topla,Süreci gözden geçir,Daha fazla priz yap
Yönetici
Yönetici
Bakım
Hemen
Hemen
10 gün
177
1. Gece çalışmaları için çevre aydınlatması yoktur
2. Bakımcı ustanın eğitim belgesi yoktur
3. Forklift ile çalışanlar aynı yolu kullanmaktadır
4. İşyeri zemininde çukurluklar oluşmuştur
5. Yükleme ve boşaltma yerlerinde işaretçi yoktur
Forklift ile malzeme taşıma işine özel TEHLİKELER - 1
6- İşyerinde güvenlik işaretleri yoktur
7- Aşırı ve yanlış yükleme yapılmaktadır
8- İşyerinde iş ve İSG organizasyonu
sıkıntıları yaşanmaktadır
9- Kapalı alanlarda disel motorlu
fokliftler kullanılmaktadır (Ortamda
CO gazı birikmektedir)
Forklift ile malzeme taşıma işine özel TEHLİKELER - 2
Forklift ile malzeme taşıma işine özel TEHLİKELER - 2
10. İki operatörden birinin ehliyeti(sertifikası) yoktur
11. İş Makineleri üzerinde insan taşınmaktadır
12. Forkliftler süratli kullanılmaktadır
13. Forkliftlerin, işe başlamadan önce lastik havası, frenler, farlar gibi kontrolleri yapılmamaktadır
14- Geri vites uyarı ve ikaz sistemleri çalışmamaktadır
Sıra FAALİYET/TEHLİKE
KimlerMARUZ Kal.
İHTİML ZARARŞİDDETi
RİSKDEĞ.
SONUÇ
1 GECE ÇALIŞMA/GÖRÜŞ AZLIĞI
Opr./Sürücü/Yayalar
4 5 20 Yüksek
2 TEHL. HAREKET/EĞİTİM
Operatör/ Tam.Ustası
2 3 6 Düşük
3 YAYA YOLU AYRILMAMIŞ
Yayalar 5 3 15 Yüksek
4 YOLDA ÇUKURLAR Sürücüler 3 3 9 Orta5 İŞARETÇİ YOK Operatör ve
Sürücüler4 4 16 Yüksek
6 GÜVENLİK İŞARETLERİ
Operatör/Yayalar
4 4 16 Yüksek
7 AŞIRI YÜK/ KAPASİTE AŞIMI
Opr./ Sürücü/Yayalar
2 5 10 Orta
RİSK DERECELENDİRİLMESİ
Sıra FAALİYET/TEHLİKE
KimlerMARUZ Kal.
İHTİML ZARARŞİDDETi
RİSKDEĞ.
SONUÇ
8 ORGANİZASYON Herkes 3 3 9 Orta
9 KAPALI ALANLARDA DİSEL ARAÇ
Herkes 3 2 6 Düşük
10 EHLİYET Opr./ Sürücü/Yayalar
4 4 16 Yüksek
11 NAKLİYE/İNSAN TAŞIMA
Yayalar 2 5 10 Orta
12 ARAÇLARIN SÜRATLİ
KULLANILMASI
Opr./Sürücü/Yayalar
4 5 20 Yüksek
13 ARAÇLARIN KONTROLLERİ
Operatör/ Yayalar
2 4 8 Orta
14 GERİ VİTES UYARI SİSTEMİ
Yayalar 3 4 12 Orta
183
RİSK DERECELENDİRİLMESİ
RİSK DEĞERLENDİRME VE KONTROL FORMUSıra
Faaliyet/Tehlike Risk Skoru
Kontrol Önlemi Taml.Tarihi
Sorumlu
1 Aydınlatma yok 20 Çevre ayd.yapılmalı Hemen
Bakım
12 Araçların Süratli kul..
20 Eğitim – Gözetim 1 hafta
İSG Müh.
5 İşaretçi yok 16 Eleman yetiştirilecek 15 gün İdare6 İşaretleme yok 16 Traf. işaretleri yerleşt. Bir ay İhale10 Ehliyetsiz
opr./Sür.16 Ehliyetli opr. Sürücü
sağ.5 Gün Pers.
3 Yaya yolu ayrılmamıştır.
15 Yollar boyanarak ayrılacak
Bir ay Bakım
14 Geri Vites Uyarı Sistemi yok
12 Işıklı ve sesli otomatik uyarı sistemi takılacak
10 gün Bakım
7 Aşırı Yükleme 10 Eğitim/ Yük.Kap.Araç Alımı
Derhal/1 ay
Per./İhale
RİSK DEĞERLENDİRME VE KONTROL FORMU
Sıra Faaliyet/Tehlike
Risk Skoru
Kontrol Önlemi Taml.Tarihi
Sorumlu
11 İnsan taşınıyor 10 Disipline edilecek derhal İdari
4 Yolda çukur var 9 Tamir edilecek Bir ay Bakım
8 Org. Uygun değil 9 Uygun org. İçin araş. Ypl.
20 Gün
Persl.
13 Araç Kontrolü 8 Periyodik Bakım 20 gün
Bakım
9 Disel araç eksozt gazları
6 Ekzosta filtrasyon 10 gün
Satın alma-Bakım
2 Ustanın eğt. Ytz. 6 Eğitime gönderilecek 2 ay Pers.
185
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Malzemeler uygun bir yere konmamış. 2. Tamirci B’nin kumanda kolunu kullanırken yapacağı hatalı bir hareket, tamirci A’nın çatal ile kabin arasına sıkışmasına neden olabilir.
1. Silindir Kontrolü Tamirci A, forklift silindirini kontrol ederken, tamirci B forkliftin kumanda kolunu kullanarak, çatalları aşağı yukarı hareket ettirmek için bekliyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Tamirci forkliftin etrafında korkuluk ve herhangi bir uyarı işareti olmaksızın yol ortasında forklifti kontrol etmektedir. 2. Çatallar havada askıda bırakılmıştır. 3. Forkliftin hareketini önleyecek takoz kullanılmamıştır.
2. Araç Kontrolü Bir tamirci yola park etmiş bir forkliftin altına yatarak onu kontrol etmektedir. Bu arada bir işçi diğerine seslenerek yol kenarına istiflenmiş kargoların taşınmasını istiyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Motor çalışır vaziyette bırakılmış. 2. Kepçe havada askıda bırakılmış. 3. Her iki operatör de aynı anda hareket etmektedir. 4. Kabinin olduğu bölüm biraz sağa doğru yatmış.
3. İş makinesinde dış kontrol Rutin operatör değişimi sırasında diğer operatörün iş makinesinin dış cephesini kontrol etmesi.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Kepçe havada askıda bırakılmış. 2. Tamirci kişisel koruyucu-baret kullanmıyor. 3. İş makinesi güvenli bir şekilde park edilmemiş.
4. Eğimli bir yere park etmiş iş makinesinin kontrolü Bir tamirci eğimli bir yerde park etmiş hidrolik ekskavatörü altına girerek kontrol etmektedir.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Aracın devrilme riskine karşı destek kolonları kullanılmamış. 2. Bu uygulamada kepçe doğru açıda konumlandırılmamış.
5. Paletlerin kontrolü Bir operatör kaldıraç vasıtasıyla iş makinesini kaldırarak, hidrolik ekskavatörün taşıyıcı aksamını kontrol ediyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Makine parçası (boom) kararsız bir şekilde tutturulmuş. Vinç kaldırmaya başladığında sağa sola savrulma ihtimali yüksek. 2. İşçi sağ elini taşıyıcı iplere kaptırabilir
6. Taşıma Hidrolik ekskavatörden sökülen bir parçanın-boom vinç vasıtasıyla taşınması
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Tamirci yüksek bir konumda dengesiz bir şekilde çalışıyor. İşçi dengesini kaybedip düşebilir. 2. Silindir kararsız bir şekilde askıda tutulmaktadır. Taşıyıcı sapanlar-çelik halatlar ileri geri hareket edebilirler
7. Silindirin değiştirilmesi Bir tamirci bağlantı pimini çekiç kullanarak yerine takıyor
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Ek yapılan borunun çapı kullanılan anahtarın sap çapından büyüktür. Sıkma işlemi sırasında işçinin uyguladığı kuvvete bağlı olarak uzatma borusu aniden çıkabilir ve işçinin savrulmasına neden olabilir.
8. Borunun değiştirilmesi Bir işçi hidrolik yağ borusunun cıvatasını, bir boruyu anahtara ek yaparak sıkmaya çalışıyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Uygun bir demir çubuk kullanılmadığından, demir çubuğun, eğilip bükülmesi ya da çubuğu tutan işçinin eline çarpması olasılık dâhilinde.
9. Pimin değiştirilmesi Kepçe bağlantı pimini çıkarmak amacıyla, işçilerden birisi balyoz kullanırken diğeri pimin üzerinde bir demir çubuk tutmaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. İşçinin dengesiz bir çalışma pozisyonu seçerek çalışması. 2. İşçi uygun bir iskele ya da merdiven kullanmıyor. Anahtarın sıkma işlemi sırasında kayması işçinin dengesini kaybedip düşmesine neden olabilir.
10. Cıvata sıkma Bir işçi silindir piminin cıvatasını sıkmaktadır. üzerinde bir demir çubuk tutmaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Operatör yanlış adım atarak rahatlıkla düşebilir. 2. Operatörün kabin kapısını trabzan gibi algılayarak sıkıca tutması düşmesine neden olabilir
11. Motor yağı değişimi Bir operatör motor yağını değiştirmiş ve ekskavatörden inmek üzere
Tehlikeli Olabilecek Hususlar1. Asetilen tüpleri yerde yatar vaziyette durmaktadır. 2. İşçi şalumayı bükülmüş boru parçasını tutan diğer işçiye doğru tutmaktadır
12. Makine parçalarına kaynak yapılması İki işçinin kaynak yapması.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Hortum oldukça gerilmiş. Bu durum tüplerin devrilmesine neden olabilir.2. Tamirci şalumayı tek elle tutmaktadır. Bu durum işçinin aniden kıvılcımları etrafa sıçratmasına neden
olabilir.
13. Yerinde asetilen kesme işlemi Bir işçi tamir amacıyla çelik bir levhaya asetilen kesme işlemi uyguluyor
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. İşçi koruyucu gözlük kullanmamaktadır. Göze çapak kaçma ihtimali her zaman var. 2. İşlenen parça sabitlenmemiş. İşçinin sol eli işlem sırasında savrulabilir. 3. İşçi bu işi yaparken eldiven kullanıyor. Eldivenli ellerin matkaba yakalanma ihtimali oldukça yüksek.
14. Sütunlu matkap tezgâhında çalışma Matkap tezgâhında çalışan bir işçi.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. İşlem destek noktası-iş dayama parçası zımpara taşından biraz uzakta. İşlem sırasında parçanın fırlama ihtimali oldukça yükek. 2. Pense vasıtasıyla yapılan işlem tam olarak güvenli değil. İşlem sırasında parçanın fırlama ihtimali yüksek.
15. Zımpara tezgahında çalışma Bir işçi küçük parçaları bir pense vasıtasıyla zımparalamaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Çalışma şekli tam olarak güvenli değil. İşlenen parçanın ve desteğin fırlama ihtimali yüksek. 2. İşlem sırasında avuç taşlamanın savrulması sonucu işçinin ayağına zar verebilir.
16. Taşlama Avuç taşlama ekipmanı kullanan bir işçi çapak temizliği yapmaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Palet uygun bir şekilde forkliftin bıçaklarına tutturulmadığı için taşınma sırasında kayıp düşme ve çevresindekilere zarar verme ihtimali oldukça yüksek. 2. İşaret vererek yönlendiren işçi tehlikeli bir konumda durmaktadır. Operatörün manevrasına bağlı olarak yaralanma ihtimali oldukça yüksek.
17. Forkliftle taşıma Bir işçi forklift operatörünü yönlendirerek bir iş makinesinin paletlerinin taşınmasına yardımcı olmaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Makine parçası ağır olduğu için işçinin elinin ahşap kutunun kenarı ile parçanın altında kalma ihtimali oldukça yüksek. 2. Uygun olmayan elle taşıma pozisyonu. Bel incinmesi olasılığı oldukça yüksek.
18. Ağır parçaların taşınması Bir işçi 60 kg ağırlığındaki bir makine parçasını yatık bir şekilde ahşap bir kutunun içerisine koymaya çalışıyor. olmaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Tüpleri taşımada uygun araçlar kullanılmamaktadır. Tüpler hasar görebilir. Güvensiz taşıma şekli. İşçiler taşıma şekli nedeniyle yaralanabilirler. 2. Yüksek basınçlı gaz bulunan tüplerin yerde yuvarlanarak taşınmasında her zaman sızıntı riski vardır.
19. Oksijen tüplerinin taşınması A ve B işçileri oksijen tüplerini, tüplerin güvenli bir şekilde muhafaza edildiği bölmeden alarak boş olanlarla değiştirmekteler. İşçi A, 50 kg boş tüpü yerinden çıkartırken diğer işçi dolu tüpü ( santimetrekareye 150 kg basınçlı) ayağıyla bölmeye doğru yuvarlayarak götürmektedir.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. İki işçi de farklı yüksekliklerde durmaktalar. Silindirin ağırlık merkezi dikkate alındığında, bu taşıma şekli neticesinde parçanın yere düşürülme riski oldukça yüksek. 2. Malzemenin ağırlığı düşünüldüğünde iki işçinin de uzun süre bu taşıma pozisyonunda çalışmaları sonucu malzemenin düşürülme riski oldukça yüksek.
20. İş makinelerinin ağır parçalarının yüklenmesi-boşaltılması İki tamirci işçi 73 kg ağırlığındaki silindir parçasını kamyondan indirmeye çalışmaktalar. İşçilerden biri kamyondan elle tutarak aşağıda bekleyen işçiye doğru silindiri uzatmaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Kullanılan matkap ucu çapı dikkate alınmaz ise ucun kırılması sonucu parça fırlaması ve yaralanma ihtimali. 2. Çalışma şekli bu haliyle güven vermiyor. Dengesiz çalışma şekli. İşlenen parçanın sağa sola fırlama ihtimali her zaman var.
21. Matkapla çalışma Bir işçinin matkap kullanarak makine parçasına delik açmaya çalışması
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Destek sehpaları biraz fazla açılmış. Silindirin yere düşürülme ihtimali oldukça yüksek. 2. İşçinin kuvvetle asılması sonucu tuttuğu boru hasar görebilir.
22. Silindirin konumunun değiştirilmesi Bir işçi elleriyle ağır bir makina parçasını-silindiri destek sehpalarının üzerinden kaldırmaya çalışıyor. Fakat bu işlem sırasında, silindirin konumu nedeniyle (tuttuğu boru aşağıya doğru ve destek sehpaları hareket etmesini engelliyor) zorlanıyor ve silindiri çevirmeye çalışıyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. İşçi askıda duran parçayı tezgâhın üzerine yerleştirmek isterken tezgâh parçanın ağırlığına bağlı olarak aniden işçinin üzerine doğru devrilebilir. 2. İşçinin sol eli aşağı indirilen parçanın altında kalabilir.
23. Vinç kullanarak parçanın taşınması Bir işçi, iş makinesinden çıkardığı ağır parçayı, ceraskal vasıtasıyla tezgâhın üzerine yerleştirmeye çalışıyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Taşınan malzemeler operatörün görüş açısını engelliyor. Yerdeki arkadaşına çarpma ihtimali oldukça yüksek. 3. Forkiftin bıçakları geriye doğru yükseltilmemiş. Malzemeler forklift ilerlerken her an devrilebilir.
24. Forkliftle taşıma Bir forklift operatörü acele bir şekilde malzeme taşıyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Araç çalışır vaziyette ve tehlikeli bir konumda bırakılmış. İşçiler her an düşme ve sıkışma riskine maruz kalabilirler.
25. Grup halinde çalışma Tamir ve bakım amacıyla bir grup işçi buldozerin üzerinde çalışıyor
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Boruların bu şekilde kaldırılması ekskavatörün amaç dışı kullanıldığını göstermektedir. Borular halatlardan kurtulup yola saçılabilir. 2. Boruları taşıyan sapan uygun değil. Muhtemelen bu bağlayış boruların kayıp düşmelerine yol açacaktır. 3. Yol kenarında çalışma yapıldığını gösteren herhangi bir işaret ya da uyarı levhası yok. Bu şartlarda trafik kazası riski her zaman mevcut.
26. Yeraltı boru döşeme çalışması Yol kenarında boruları döşenmesi amacıyla yapılan kazı çalışması.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Kepçenin bu şekilde operatör kabinin dışından kontrol edilmesi her an yanlış bir manevraya neden olabilir. Çukurdaki işçiye kepçe kovası her an çarpabilir.
27. Kazı işi İşçiler ve iş makinesi aynı anda bir hendek açmak için çalışıyorlar.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Tümsekten geçerken araç devilebilir. 2. Arkadaki işçi sarsıntı ile düşebilir.
28. Tekerlekli buldozerle çalışma Operatör bir başka işçi arkada olduğu halde çalışmaktadır.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. İş makinelerinin yetersiz aydınlatma nedeniyle kaza ihtimali. 2. Yakın plandaki buldozeri operatör çalışır vaziyette terk ediyor. İş makinesi operatör olmaksızın hareket edebilir.
29. Gece çalışma Gece devam eden inşaat çalışması.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Sandalye güvenli bir çalışma ortamı sağlamıyor. İşçinin dengesini kaybedip düşme ihtimali oldukça yüksek.
30. Flüoresan lamba değişimi Bir işçi masanın üzerine koyduğu sandalyeye çıkarak flüoresan lambayı değiştirmeye çalışıyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Parçalar kasaya gelişigüzel atılmış. Hareket halinde düşebilir ya da savrulabilir. 2. Hidrolik silindirler kamyonun kasasından dışarı sarkmış durumda. Hareket halinde bu araçlar bir işçi ya da işyerindeki ekipmana çarpabilir.
31. Yedek parçaların kontrol amaçlı taşınması Tamirci işçi bakım amacıyla yedek parçaları bir kamyonun kasasına doldurarak hareket ediyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Paletin etrafında koruyucu bir kafes yok. İşçi her an aşağı düşebilir. 2. Palet sabit olmadığı için çatal bıçaklardan her an kurtulabilir.
32. Bir forklifti asansör gibi kullanarak yüksekte çalışma Depo işçisi raflardaki yedek parçaları bir forkliftin çatallarına geçirilmiş paletin üzerine basarak almaya çalışıyor.
Tehlikeli Olabilecek Hususlar 1. Kaynak yaparken ortama yayılan kıvılcımlar parça temizlemekte kullanılan yağa sıçrayabilir. 2. İşçi koruyucu eldiven kullanmıyor.
33. Parça temizleme işleri Bir tamirci tezgâhta parçaları temizliyor.
Soru 1
Aşağıdakilerden hangisi risk analizi amacını en kapsamlı
şekilde belirtmektedir?
a-İş yerindeki tehlikelerin tanımlanması ve çalışanların sağlığı
ve güvenliğini en üst seviyede tutmaktır
b-İş yeri ortamlarının düzenlenmesini sağlamaktır
c-İş yerinde uyulması gereken kuralları belirleyerek
yapılmasını sağlamaktır
d-İşe başlama ve molaların düzenlenmesini sağlamaktır
Soru 1
Aşağıdakilerden hangisi risk analizi amacını en kapsamlı
şekilde belirtmektedir?
a-İş yerindeki tehlikelerin tanımlanması ve çalışanların sağlığı
ve güvenliğini en üst seviyede tutmaktır
b-İş yeri ortamlarının düzenlenmesini sağlamaktır
c-İş yerinde uyulması gereken kuralları belirleyerek
yapılmasını sağlamaktır
d-İşe başlama ve molaların düzenlenmesini sağlamaktır
Soru 2
İş kazası meydana geldikten sonra aşağıdaki hukuk
sistemlerinden hangileri uygulanmaktadır?
a-Ceza Hukuku, Aile Hukuku, SGK Hukuku
b-Aile Hukuku, İş Hukuku, Ceza Hukuku
c-Ceza Hukuku, İş Hukuku, SGK Hukuku
d-Aile Hukuku, İş Hukuku, Ceza Hukuku
Soru 2
İş kazası meydana geldikten sonra aşağıdaki hukuk
sistemlerinden hangileri uygulanmaktadır?
a-Ceza Hukuku, Aile Hukuku, SGK Hukuku
b-Aile Hukuku, İş Hukuku, Ceza Hukuku
c-Ceza Hukuku, İş Hukuku, SGK Hukuku
d-Aile Hukuku, İş Hukuku, Ceza Hukuku
Soru 3
Aşağıdakilerden hangisi iş kazası maliyet
hesaplamasına görünen maliyetler arasında
yer almaz?
a-İşin durması
b-Sigorta ödemeleri
c-Mahkeme masrafları
d-Kişide sonradan oluşacak sakatlık
Soru 3
Aşağıdakilerden hangisi iş kazası maliyet
hesaplamasına görünen maliyetler arasında
yer almaz?
a-İşin durması
b-Sigorta ödemeleri
c-Mahkeme masrafları
d-Kişide sonradan oluşacak sakatlık
Soru 4 İşletmelerin sağlık ve güvenliğini yönetmelerinin
nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer
almaz?
a-Yasal nedenler
b-Etik nedenler
c-Finansal nedenler
d-Ruhsal nedenler
Soru 4 İşletmelerin sağlık ve güvenliğini yönetmelerinin
nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer
almaz?
a- Yasal nedenler
b- Etik nedenler
c- Finansal nedenler
d- Ruhsal nedenler
Soru 5
Aşağıdakilerden hangisi iş sağlığı ve güvenliği
yaklaşımı arasında yer almaz?
a-Önleme politikası
b-İş birliği yapılması
c-Çalışanların katılımı
d-Kazalara müdahale edilmemesi
Soru 5
Aşağıdakilerden hangisi iş sağlığı ve güvenliği
yaklaşımı arasında yer almaz?
a-Önleme politikası
b-İş birliği yapılması
c-Çalışanların katılımı
d-Kazalara müdahale edilmemesi
Soru 6 Aşağıdakilerden hangisi risk analizinde proaktif
izlemede yer alır?
a- Gerçekleşecek olayları önceden belirleme ona göre
önlem alma
b- Tesis varlıklarının zarar görmesi
c- Performans standartlarındaki noksanlıklar ihmaller
d- Yaralanmalar ve hastalıklar
Soru 6
Aşağıdakilerden hangisi risk analizinde proaktif izlemede yer alır?
a- Gerçekleşecek olayları önceden belirleme ona göre önlem alma
b- Tesis varlıklarının zarar görmesi
c- Performans standartlarındaki noksanlıklar ihmaller
d- Yaralanmalar ve hastalıklar
Soru 6
Aşağıdakilerden hangisi risk analizinde proaktif izlemede yer alır?
a- Gerçekleşecek olayları önceden belirleme ona göre önlem alma
b- Tesis varlıklarının zarar görmesi
c- Performans standartlarındaki noksanlıklar ihmaller
d- Yaralanmalar ve hastalıklar
Soru 7
Aşağıdakilerden hangisi risk yönetimi temel esasları arasında bulunmamaktadır?
a- Tehlikelerin tanımlanmasıb- Tehlikelere önlem alınmamasıc- Tehlikelerden kaynaklanan risklerin değerlendirilmesid- Kontrol tedbirlerinin tamamlanması
Soru 7
Aşağıdakilerden hangisi risk yönetimi temel esasları arasında bulunmamaktadır?
a- Tehlikelerin tanımlanmasıb- Tehlikelere önlem alınmamasıc- Tehlikelerden kaynaklanan risklerin değerlendirilmesid- Kontrol tedbirlerinin tamamlanması
Soru 8Risk nedir?
a-Tehlike dolayısıyla ortaya çıkan hasar derecesi ve olayın oluşma olasılığının bileşkesidir
b-Çalışan insanın kazanma gücünün hasar görmesi
c-Kazaların maddi hasarlarının ortaya çıkarma olasılığıdır
d-Yapılan işlerde çalışanın zarar görmeme İyileştirme olayıdır
Soru 8Risk nedir?
a-Tehlike dolayısıyla ortaya çıkan hasar derecesi ve olayın oluşma olasılığının bileşkesidir
b-Çalışan insanın kazanma gücünün hasar görmesi
c-Kazaların maddi hasarlarının ortaya çıkarma olasılığıdır
d-Yapılan işlerde çalışanın zarar görmeme İyileştirme olayıdır
Soru 9
Risk matrisinde çok yüksek olasılığı hangi
frekansta ne zaman yapılmaktadır?
a- Her gün olduğunda
b- Haftada bir olduğunda
c- Ayda bir olduğunda
d- Üç ayda bir olduğunda
Soru 9
Risk matrisinde çok yüksek olasılığı hangi
frekansta ne zaman yapılmaktadır?
a- Her gün olduğunda
b- Haftada bir olduğunda
c- Ayda bir olduğunda
d- Üç ayda bir olduğunda
Soru 10
Risk matrisinin sonuç değerlendirmesinde
ciddi sonucu hangi derecelendirmeye denk
gelmektedir?
a-Tedavi gerekir, sürekli iş göremezlik
b-Hafif yaralanma, tedavi gerekir
c-Ölüm, yaralanma, meslek hastalığı
d-İş günü kaybı yok, ilk yardım gerektiren
Soru 10
Risk matrisinin sonuç değerlendirmesinde
ciddi sonucu hangi derecelendirmeye denk
gelmektedir?
a- Tedavi gerekir, sürekli iş göremezlik
b- Hafif yaralanma, tedavi gerekir
c- Ölüm, yaralanma, meslek hastalığı
d- İş günü kaybı yok, ilk yardım gerektiren
Soru 11
Risk matrisinde kırmızı renkte olan risk hangi risk
gurubuna girmektedir?
a- Dikkate değer risk
b- Kabul edilebilir risk
c- Kabul edilemez risk
d- Öngörülen risk
Soru 11
Risk matrisinde kırmızı renkte olan risk hangi risk
gurubuna girmektedir?
a- Dikkate değer risk
b- Kabul edilebilir risk
c- Kabul edilemez risk
d- Öngörülen risk
Soru 12
Risk faktörünün hesaplanması neye göre yapılır?
a- Risk faktörlerinin toplanıp şiddetle çarpılmasıyla
b- Şiddetin olasılığa bölünmesiyle
c- Olasılık ve şiddetin toplanmasıyla
d- Olasılık ve şiddetin çarpılmasıyla
Soru 12
Risk faktörünün hesaplanması neye göre yapılır?
a- Risk faktörlerinin toplanıp şiddetle çarpılmasıyla
b- Şiddetin olasılığa bölünmesiyle
c- Olasılık ve şiddetin toplanmasıyla
d- Olasılık ve şiddetin çarpılmasıyla
Soru 13 Risk analizinde kararlaştırılan önlemlerin uygulanmasında
aşağıdakilerden hangisi yer almaz?a- Bir eylem planı yapılması ve bir takvim oluşturulmasıb- Eylem planının her bir safhasının görevlileri belirlenmelic- Eylem planında zorlanılan durumla karşılaşıldığında askıya
alınmalıd- Belirlenen eylem planının uygulamaya konulması
Soru 13 Risk analizinde kararlaştırılan önlemlerin uygulanmasında
aşağıdakilerden hangisi yer almaz?a- Bir eylem planı yapılması ve bir takvim oluşturulmasıb- Eylem planının her bir safhasının görevlileri belirlenmelic- Eylem planında zorlanılan durumla karşılaşıldığında askıya
alınmalıd- Belirlenen eylem planının uygulamaya konulması
Soru 14
Tehlike - Risk bağlantısı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) Bir tehlikeden ancak bir risk ortaya çıkabilirb) Bir tehlikeden birden fazla risk ortaya çıkabilirc) Birden çok tehlikelerden bir risk çıkabilird) Bir riskin bir tek kontrol yöntemi vardır
Soru 14
Tehlike - Risk bağlantısı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) Bir tehlikeden ancak bir risk ortaya çıkabilirb) Bir tehlikeden birden fazla risk ortaya çıkabilirc) Birden çok tehlikelerden bir risk çıkabilird) Bir riskin bir tek kontrol yöntemi vardır
Soru 15
Ürünler üzerine yerleştirilen CE işaretinin anlamı için
aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
a) Ürünlerin kaliteli olduğunu gösterir
b) Ürünlerin insan can ve mal güvenliğine zarar
vermeyeceğini ifade eder
c) Ürünlerin çevreye zarar vermeyeceğini anlatır
d) Ürünlerin bitki ve hayvan varlığı zarar vermeyeceğini
gösterir
Soru 15
Ürünler üzerine yerleştirilen CE işaretinin anlamı için
aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
a) Ürünlerin kaliteli olduğunu gösterir
b) Ürünlerin insan can ve mal güvenliğine zarar
vermeyeceğini ifade eder
c) Ürünlerin çevreye zarar vermeyeceğini anlatır
d) Ürünlerin bitki ve hayvan varlığı zarar vermeyeceğini
gösterir
Soru 16
Aşağıdakilerden hangisi iş ekipmanı tanımına
uygundur?
a) Her türlü iş makinaları ve parçaları
b) İşin yapılmasında kullanılan herhangi bir makina,
alet ve tesisi
c) İşyerindeki üretim makinalarını
d) Elektrikle çalışan makina ve tezgahları
Soru 16
Aşağıdakilerden hangisi iş ekipmanı tanımına
uygundur?
a) Her türlü iş makinaları ve parçaları
b) İşin yapılmasında kullanılan herhangi bir makina,
alet ve tesisi
c) İşyerindeki üretim makinalarını
d) Elektrikle çalışan makina ve tezgahları
Soru 17
Aşağıdakilerden hangisi imalatçıların güvenlikle ilgili sorumluluklarından birisi değildir?
a) Kullanıcılara bakiye riskler hakkında ikazlarda bulunmak
b) Kullanıcıların iş başında eğitimi
c) Ürünlerin uygun şekilde işaret ve etiketlenmesi
d) Ürünlerin işletme talimatlarının hazırlanarak kullanıcılara verilmesi
Soru 17
Aşağıdakilerden hangisi imalatçıların güvenlikle ilgili sorumluluklarından birisi değildir?
a) Kullanıcılara bakiye riskler hakkında ikazlarda bulunmak
b) Kullanıcıların iş başında eğitimi
c) Ürünlerin uygun şekilde işaret ve etiketlenmesi
d) Ürünlerin işletme talimatlarının hazırlanarak kullanıcılara verilmesi
Soru 18
Aşağıdakilerden hangisi ürünlerin imalatçıları tarafından hazırlanması zorunlu olan işletme talimatlarında belirtilmesi zorunlu hususlardan biri değildir?
a) Operatörler tarafından kullanılabilecek çalışma yerleri
b) Makinanın önceden belirtilen şekilde kullanılması
c) İşletmeye alma prosedürleri
d) İmalat amacı dışında nasıl kullanılması gerektiği
Soru 18
Aşağıdakilerden hangisi ürünlerin imalatçıları tarafından hazırlanması zorunlu olan işletme talimatlarında belirtilmesi zorunlu hususlardan biri değildir?
a) Operatörler tarafından kullanılabilecek çalışma yerleri
b) Makinanın önceden belirtilen şekilde kullanılması
c) İşletmeye alma prosedürleri
d) İmalat amacı dışında nasıl kullanılması gerektiği
Soru 19
Risk aşağıdaki hangi faktörlerin bileşkesidir?
I- Meydana gelme olasılığı
II- Meydana gelme süresi
III- Zarar verme derecesi
IV- Zarar verme süresi
a- I-III b- I-II c- II-IV d- I-IV
Soru 19
Risk aşağıdaki hangi faktörlerin bileşkesidir?
I- Meydana gelme olasılığı
II- Meydana gelme süresi
III- Zarar verme derecesi
IV- Zarar verme süresi
a- I-III b- I-II c- II-IV d- I-IV
Soru 20
Risk değerlendirme aşağıdaki beş temel adımda oluşmaktadır. Risk değerlendirmesinde ilk önce aşağıdaki beş temel faktörün hangisinden başlanmalıdır?
I- Riskleri değerlendirme, II- Tehlikeleri tanımlama, III- Kontrol tedbirlerini tamamlama, IV- Kontrol Tedbirlerine karar verme V- İzleme ve tekrar etmea- I b- II c- III d- IV
Soru 20
Risk değerlendirme aşağıdaki beş temel adımda oluşmaktadır. Risk değerlendirmesinde ilk önce aşağıdaki beş temel faktörün hangisinden başlanmalıdır?
I- Riskleri değerlendirme, II- Tehlikeleri tanımlama, III- Kontrol tedbirlerini tamamlama, IV- Kontrol Tedbirlerine karar verme V- İzleme ve tekrar etmea- I b- II c- III d- IV