สือ่สารมวลชนควรพัฒนาอยา่งไร ในยคุนวิมเีดยี

สฤณี อาชวานันทกลุ

http://www.fringer.org/

http://www.facebook.com/SarineeA

http://www.thaipublica.org/

โครงการอบรมพนักงาน กสทช.

12/1 – 9/2 2012

งานนี้เผยแพร่ภายใตส้ญัญาอนุญาต Creative Commons แบบ Attribution Non-commercial Share Alike (by-nc-sa) โดยผูส้รา้งอนุญาตใหท้ าซ า้ แจกจ่าย แสดง และสรา้งงานดดัแปลงจากสว่นใดสว่นหนึ่งของงานน้ีไดโ้ดยเสร ีแต่เฉพาะในกรณีทีใ่หเ้ครดติผูส้รา้ง ไม่น าไปใชใ้นทางการคา้ และเผยแพร่งานดดัแปลงภายใตส้ญัญาอนุญาตแบบเดยีวกนัน้ีเท่านัน้

นวิมเีดยี = digital + interactive

ความส าคญัของ Long Tail

โลกของ Web 2.0

คนใชเ้น็ตพุง่ นวิมเีดยีกลายเป็นสือ่หลกั

คนอา่นขา่วจากเน็ตมากขึน้ หนังสอืพมิพน์อ้ยลง

ประเภทของโซเชยีลมเีดยี

7

พดู/เขยีน

เลน่เกม

สรา้งเครอืขา่ย

สถานที ่ ซือ้สนิคา้/บรกิาร

สนทนา

แบง่ปัน

โซเชยีลมเีดยีทีไ่ดรั้บความนยิมสงูสดุ

วธิกีวา้งๆ ทีค่นใชโ้ซเชยีลมเีดยี

9

โซเชยีลมเีดยี คอื “ความสมัพันธผ์า่นสือ่”

• โซเชยีลมเีดยี ไมไ่ดเ้ป็นแคส่ือ่ เทคโนโลย ีหรอืเครือ่งมอื

• โซเชยีลมเีดยี คอื “ความสมัพันธท์างสงัคม” (Social) ที่

ขบัดนัดว้ยการสนทนา

• การสนทนา เกดิขึน้ระหวา่งคนจรงิๆ

• ดงันัน้ ใครก็ตามทีอ่ยากไดป้ระโยชน ์เต็มที ่จากโซเชยีล

มเีดยี ก็ตอ้งมสีว่นรว่มในบทสนทนา ไมใ่ชแ่คใ่ชโ้ซเชยีล

มเีดยีเป็น “เครือ่งมอื” พอีารห์รอืการตลาด

• จะมสีว่นรว่มได ้ก็ตอ้ง 1) รูจั้กตัวเอง และ 2) รูจั้ก

กลุม่เป้าหมาย 10

ลกัษณะของโซเชยีลมเีดยี

• โตเร็วมาก – 500,000 new users ตอ่วัน เมอืงไทยผูใ้ช ้

Facebook เพิม่จาก 1.6 ลา้น เป็น 7 ลา้นในหนึง่ปี

• เขา้ถงึคนจ านวนมากอยา่งรวดเร็ว

• เขา้จากทีไ่หนก็ได ้จากเครือ่งมอือะไรก็ไดท้ีเ่ขา้เน็ตได ้

• ทกุคนสามารถมสีว่นรว่ม (ถา้ไมต่ัง้คา่ความเป็นสว่นตวั)

• สรา้ง “ชมุชน” และ “ความสมัพันธ”์

• โฆษณาและสแปมคอ่นขา้งมาก

• เนือ้หามหาศาลและซ ้าซากจ าเจ ท าใหค้นเบือ่งา่ย

11

โซเชยีลมเีดยี vs. สือ่สารมวลชน

12

สือ่สารมวลชนชว่ยสรา้งการตระหนักรู ้(awareness) น าไปสูก่ารพจิารณา (consideration) และขัน้ตอ่ๆ ไป

โซเชยีลมเีดยีชว่ยสรา้งบทสนทนา (conversation) ความภักดตีอ่ “แบรนด”์ (loyalty) และการรณรงค ์(advocacy) ซึง่สรา้งการตระหนักรู ้

New Media vs. Old Media

• การเขา้ถงึ (access)

• ความคุม้คา่ (cost effectiveness)

• อาย ุ(lifespan)

• ความรู ้(knowledge)

• มผีูผ้ลติเนือ้หาไมห่ยดุนิง่ (active

content producers)

• การโตต้อบกนั (interactive)

- ชมุชนออนไลนพ์ดูคยุ

และ “ขยาย” เรือ่งราวทีส่ือ่กระแสหลกัสรา้ง

- ชมุชนเหลา่นีย้งัผลติสือ่แบบมสีว่นรว่ม รายงานขา่วจากฐานราก แลกเปลีย่นความเห็น และตรวจสอบ

ขอ้เท็จจรงิ

- สือ่กระแสหลกัสามารถใช ้

เนือ้หาของชมุชนเหลา่นี้เป็นประโยชน ์ในฐานะแหลง่ขา่ว ไอเดยีท าขา่ว และ cross-check ขอ้มลู

“ระบบนเิวศใหม”่ ของสือ่

สือ่หลกัเริม่รายงานเหตกุารณท์ีเ่กดิในเน็ต...

...แตบ่างเรือ่งควรเป็น “ขา่ว” หรอืไม?่

บทบาทสือ่สารมวลชนในระบบนเิวศใหม ่

1. ตอ้ง “ท าหนา้ที”่ ใหด้กีวา่เดมิ

(น าเสนอขอ้มลูขา่วสารทีเ่ป็น

ประโยชน ์น่าสนใจ เขา้ใจงา่ย)

2. ตอ้ง “อยูร่อด” เชงิธรุกจิ (เผยแพร่

เนือ้หาไดอ้ยา่งกวา้งขวาง และท า

รายไดจ้ากนวิมเีดยีได)้

จะท า 1 และ 2 พรอ้มกนัไดอ้ยา่งไร?

การ “ท าหนา้ทีส่ ือ่” ใหด้กีวา่เดมิ

จะท าหนา้ทีใ่หด้ขี ึน้ไดอ้ยา่งไร?

• เขา้ใจธรรมชาต ิ“ขา่ว” ในนวิมเีดยี

• “สรา้งจดุเดน่” และ “เพิม่มลูคา่” ใหข้า่ว

• ใชร้ปูแบบใหม่ๆ ในการน าเสนอขอ้มลู

ขา่วสาร เชน่ คลปิวดีโีอ, Infographic

• ใชช้อ่งทางทัง้หมดใหเ้ป็นประโยชน ์ท า

เนือ้หาใหเ้ป็น “น ้าตก” (cascade content)

• คดิวธิที างาน “รว่มกบั” คนในเน็ต ไมใ่ชแ่ค่

ท าตัวเป็น “กระจก” ของพวกเขา

“ขา่ว” นีม้าจากทวติเตอร ์

Wefollow - ตามคนตามหวัขอ้ทีส่นใจ

“ขา่ว” จาก Google Alerts

“ขา่ว” จาก RSS Feeds

“E สามตวั” ของโซเชยีลมเีดยี: Educate

Entertain

Engage

YouTube: #2 search engine

YouTube: #3 website

สรา้งจดุเดน่ เชน่ ท าขา่ว “หนัก” ให ้“สนุก”

Optimize วดีโีอส าหรับ search engine

Location-based social networks (1)

Location-based social networks (2)

Augmented reality

“มลูคา่เพิม่” เชน่ tip of the week

ตวัอยา่ง Infographic ที ่“เวริค์”

ตวัอยา่ง Infographic ที ่“ไมเ่วริค์”

Infographic ทีด่ชีว่ยเพิม่มลูคา่...

ทีม่า: ไทยรัฐออนไลน ์

...แตต่อ้งระวงัไมป่ลอ่ยใหโ้ฆษณาครอบ

ท ำเน้ือหำให้เป็น“น ้ำตก”

คดิวธิที างาน “กบั” ประชาชน ไมใ่ช ่echo (1)

คดิวธิที างาน “กบั” ประชาชน ไมใ่ช ่echo (2)

ขอ้พจิารณา และขอ้ควรระวงั

• ขอ้มลูสว่นบคุคล vs. พืน้ทีส่าธารณะ

• ความเร็ว vs. ความลกึ

• ความจรงิ (authenticity) ไมเ่ทา่กบั ความ

เป็นภววสิยั (objectivity)

• ลขิสทิธิ ์& การใหเ้ครดติ

• พืน้ทีส่ว่นตวั vs. พืน้ทีส่าธารณะของนักขา่ว