Ang ekonomiya ng isang bayan sa pagpapakita ng pogreso ng isang bansa.

Tumutukoy ito sa sirkulasyon, pag-galaw, at pag-angat ng yaman ngnisang

bansa. Sinusubok nito ang katatagan ng isang lipunan sa aspetong

pangkabuhayan. Magiging mas maayos ang takbo ng ekonomiya kung may

roon itong kaugnayan sa teknolohiya. Sa panahon ngayon, nagkalat na ang

iba’t ibang makabagong teknolohiya sa ating bansang patuloy ring

umuunlad. Isa sa mga teknolohiyang ito ay ang komputer, ang kompyuter

ay isang makina na ginagamit sa anumang aspeto ng buhay at nakakatulong

din itosa pag-angat ng ating bansa. Ito ay isang paraan para tayo ay may

transaksyon sa iba’t ibang bansa.

Ang kahalagahan ng pag-aaral na ito ay upang malaman kung mayroon nga bang koneksyon ang teknolohiya sa ating ekonomiya. At upang malaman ang solusyon at kaalaman sa ating kapwa Pilipino. Ang layunin ng pananaliksik na ito ay maipatuloy at maipakita kung anu-ano ang mga nakakatulong at mga hadlang sa pag-gamit ng iba’t ibang teknolohiya. Hangad din nito na makahanap at makakalap pa ng mas ma tibayng impormasyon ukol sa teknolohiya. Sa huling talaan ng “World Comprtetive Yearbook” noong 2010, nasa ika-39 na puwesto ang Pilipinas sa 58 na bansa sa buong mundo pag dating sa pakikipagkumpitensya sa ating ekonomiya. Magiging mas maayos ang takbo ng ekonomiya kung ang ugnayan ng iba’t ibang bahagi nito ay makakagawa ng magagandang produkston sa tulong narin ng teknolohohiya. Hangad nitong mapatunayan ang pananaliksik.

BIONOTE

Si Christine M. Lazaga ay nakapagtapos ng BS Geodetic Engineering at MA Sociology at siya ay

kasalukuyang kumukuha ng PhD sa Filipino: Pagsasalin sa UP Diliman. Ang kulang nalang niy ay

Disertasyon. Nagtuturo siya ng Pantikan sa Unibersidad ng Santo Tomas at Resident Fellow din ng UST

Center for Creative Writing and Literary Studies. Siya ay nailathala ng NCCA dahil sa kanyang na unang

koneksyon ng tula noong 2013.

Si Gelly Elegio Alkuino ay isang Valedictorian sa paaralang Sullarah National Agricutural School sa

Sullarah, South Cotabato noong 1979. Siya nakapagtapos ng Master of Arts sa Education-Educational

Management sa Notre Dame of Marvel University ng Koronadal City noong 1997. Siya ay nakapagtapos

ng degring Bachelor of Science in Educational-History sa Mindanao State University sa General Santos

City noong-1986. Siya rin ang may akda ng pamahayagang aklat sa Ingles, ng Campus Journalism in the

New Generation. Siyarin ay outstanding school paper adviser of the Philippine sa National School Paper

Press Conference noong 2004. Siya ay may akda ng mga kasanayang aklat sa Filipino I, II, III, IV sa

Edisyong BEC. Siya ay Cumlaude sa MSU noong 1986. Siya ay naparangalan ng Academic Excellence

Awardee sa MSU noong 1982, 1983, 1985.Siya ay tagapagsanay at tagapanayam sa pamahayagan at

teatrong sining.

Si Jairus S. Canchela ay ipinanganak noong setyembre 19,1999. Siya ay nakatira

sa Maluay, Mag-abo Zamboanguita Negros Oriental. Ang kanyang mga

magulang ay sina Harry B. Canchela at Josephine S. Canchela. Siya ay may

limang kapatid sina Zharcan S. Canchela, Zhaihar S. Canchela, Jesreel S.

Canchela, Nherzel S. Canchela at Ryhar S. Canchela. Ang kanyang nakamit sa

kaniyang pag-aaral ay ang sumusunod, una sa mababang paaralan

naparangalan siya ng 6th honors sa paaralang Maluay Elementary School. Siya

naman ay naparangalan ng 8th honors sa mas mataas na paaralan ns

Zambonguita Science High School. Sa higit na matas na paaralan naman siya ay

kasalukuyan pang nag-aaral sa paaralang Zambonguita Science High School. Siya

ay may sinalihang organisasyon at ito ang The Zascian Odyssey at Zascian

Thunder ang kanyang posisyon sa sinalihang organisasyon ay manunulat at

manlalaro.

SINTESIS

Ang ama ay sandigan ng mga anak. Sila ang nag sisilbing haligi ng

tahanan. Sa video, ang kanyang ama ay pipi pero hindi hadlang ang may

kapansanan, ginawa niya ang lahat para sa kanyang anak kayang

pinakamamahal na anak. Pero sa kabila ng lahat hindi malakas ang loob na

kanyang anak kaya ito’y nawalan ng pag-asa, dahil sa mga kaklaseng walang

ibang ginawa kungi mang-api. Ang kanyang ama ay ginawa ang lahat para

pasayahin siya kahit na silay mahirap lamang. Sa kabila ng masasakit na

pangyayari binigyang buhay niya ang kanyang anak ng kaniyang dugo. Siya

ay sumubok na bigyang halaga ang kanyang ama dahil sa ito’y nagsisilbing

kanyang ilaw at haligi ng tahanan. Ang nangyari sa kanya ang nagsisilbing

leksyon na dapat at kailanganng pahalagahan ang bawat ama, mahalin at

unawain dahil sa huli sila ay ating aakapin.

TALUMPATI

KAHALAGAHAN NG RADIO

Sa kabila ng mga taong nagdaan at lumipas, ito ang nag dadala ng impormsyon sa bawat isa. Ang radyo ay

isang instrumento ng bawat mamamayan, kung tayo ay nangangailangan ng mababago at sariwang mga

impormasyon ito ang madaling takbuhan. Sa isang pindot mo lang nito gagana at nagpapahayag na ng mga

magagandang balita. Ang radyo ay bahagi na ng ating buhay bilang tao , ito ang nag sisilbing daan para

malaman ang mga nangyayari sa ating lipunan. Halimbawa nito ay ang 98.5 Radyo kaigsuonan, YES FM, at

Radyo Bisdak.

Marami na ang napamahal sa mga programa ng dahil sa radyo, iba’t ibang impormasyon ang nakalap.

Nadagdagan ang ating kaalaman nakikinig lang tayo rito at tyak tayo’y umaasenso. Marami ang kahalagahan

ng radyo isa na rito ang impormasyon na naipabatid. Ikalawa, ito ay nag bibigay aliw sa bawat mamamayan.

Ito din ang kalimitang ginagamit kapag ikaw ay walang ginagawa, agad-agad kang malilibang.

Ang radyo rin ang daan para maabot ang impormasyon sa malalayong lugar. Ang instrumentong ito ay

kinakailangan ng sang katauhan para mamulat sa mga impormasyong ating nakuha at naisulat.

Napakalaking pasasalamat sa taong nag imbinto nito dahil sa kanya tayong mga taong namumuhay sa

mundong ibabaw ay hindi na mahihirapan sa pagkuha at pagkalapng mga balita. Napakahalaga talaga ang

papel ng radyo sa lipunan, dahil tayo ay nagkakaisa at nagmamahalan.

REPLEKTIBONG SANAYSAY

Mama, mom, nanay, oma, ma. Ito ang karaniwang tinatawag sa kanila. Ano nga ba ang halaga ng

bawat ina sa ating buhay? Ano nga ba ang hatid nila sa atin bilang mga anak? Ina ang nagbibigay buhay

sa atin, sila ang nag sisilbing haligi ng tahanan. Kung ikaw ay may problema sino ang iyong tatakbuhan?

Diba ang iyong ina. Dapat natin silang pahalagahan dahil sila lamang ang ating mapagkukunan ng lakas

ng loob. Ang ating ina ay inahalintulad natin sa panyo dahil sa bawat luha na pumapatak habang tayo

ay nasa laylayan sila ay handang umagapay at magpalimot sa mga masasakit na naranasan. Ramdam na

ramdam natin ang pagmamahal kahit na hindi sila ang tunay na nag luwal sa atin. Sila ang nagsisilbing

inspirasyon para tayo ay patuloy pa na mamumuhay. Kahit ano pa ang mangyari, kahit may bagyo o

unos man ang dumating hindi matitinag ang pagmamahal natin sa mga ina. Tayong mga anak ang

nagsisilbing biyaya ng Diyos sa bawat ina. Nagpapasaya, Nagmamahal, Nagpapangiti ito lang naman

ang mga salitang nararanasan natin sa bawat ina. Kung maari pa nga “Every hour, Every minute and

Every second” natin isisigaw ang kanilang pangalan. Kaya napagtanto ko na dapat talagang mahalin,

pahalagahan at unawain ang bawat ina sa mundo dahil kung wala sila wala rin tayo ngayon hindi natin

mararating at maaabot ang ating pinapangarap sa buhay. Dapat puro ang ating pagmamahal sa kanila.

Ina ang syang lahat-lahat sa bawat bata na nangangarap. Sa istorya na aking napanood kailangang

parangalan ang taong naging isang “super hero” sa buhay ng batang maistilo.

POSISYONG PAPEL

Death Penalty sa Pilipinas: Dabat bang ipatupad?

Patay rito! Patay roon! Nakaratay rito! Nakaratay roon! Dugo rito! Dugo roon! Ito lamang ang kalimitang

maririnig at makikita kung ipapatupad ang death penalty. Alam naman natin na ang death penalty ay napaka

kontrobersyal. Ang buhay ay napakahalaga, kung ang tao nagkasala papatayin agad diba pwedeng bigyan ang

isang tao ng panahon para makapagbago? Hindi mababayaran ng anumang salapi ang buhay ng tao. Kahit sino

hindi gustong mangyari ito maliban lamang sa mga taong gusto ang patayan. Kaya hindi ako sangayon na

ipatupad sa Pilipinas ang death penalty. Ang Diyos lamang ang may karapatang bumawi ng ating buhay.

Ayon sa paniniwala ni Chino Gas Con, pinuno ng CHR, kung ipapatupad ang parusang kamatayan ay wala na

silang pangalawang pagkakataon upang magsimula ulit. Alam naman natin na may iniwan ang Diyos sa

sangkatauhan na 10 nabatas at ang ika-5 nito ay “Dapat hindi pumatay”. Maliban lamang kung hindi ka malapit sa

Diyos. Kung ikaw ay nakapatay parang pinatay mo narin ang iyong sarili. Kung tayo lamang ay nagiintindihan, nag-

uunawaan at nagmamahalan tiyak walang batas ang ipapatupad ang mga nasa mataas na katungkulan. Ayon din

kay Noraliches Bishop Emeritus Teodoro Bacani, sa halip na buhayin ang death penalty ay hulihin ang mga

kriminal at mabilis na ipataw ang hustisya sa mga krimen upang masugpo ang anumang kriminalidad. Walang

sinuman ang nabubuhay para patayin lamang kundi tayo ay nabubuhay para mamuhay nang matiwasay, dapat

hindi ito ipatupad para walang gulo sa bayan at upang wala ng damdamin ang masasaktan at mahihirapan.

PHOTO ESSAY

Ang buhay ng tao ay parang halaman, gaya lamang ng halaman tumutubo tayo ring mga tao namumuhay araw-araw. Ang buhay ng tao dapat diligan ng pagmamahal at pananampalaya upang tayo ay mamunga ng mabuting asal.

Kilangan ring alalahanin ang bawat oras at minuto na ibinigay ng Diyos sa atin.Dapat pahalagahan ang ating buhay dahil ito ay hiram lamang natin sa Diyos,dapat namnamin ang bawat sandali ng ating buhay.

Kung minsan tayo ay nabulag sa katutuhanan dapat tayo ay mamulat na mayroon pa tayong pag-asa. Hindi tayo iiwan ng Diyos, diba nga ang bawat prolema ay may solution.

Isa na rito ang pagkakaisa at pagkakabuklod-buklod, kung mayroon tayo nito sa ating pamayanantiyak tayo ay mamumuhay ng matiwasay. Walang kaguluhan at lahat ay nag-uunawaan.

At huwag rin nating kalimutan ang Diyos na nagbibigay sa atin ng lahay-lahat.Ang ating kalungkutan ay mapapawi kung tayo at nasa kanyang kamay

at pasasalamat sa ating tagumpay. Siya ang ating sandigan magpakailanman/habang buhay.

KATITIKAN NG PULONG

PAGPILI NG PRODUKTO AT NG ADVERTISEMENT COMPANY

Katitikan ng Pulong: Pagpili ng Produkto at ng Advertisement CompanyGusali ng Zamboanguita Science High School, SH Building Martes, Setyembre 5, 2017

Mga Dumalo: Deloria, Marie Raphelle (Presidente)Alarcio, Sharmine (Kinatawan ng GMA)Adapon, Rose Ann (Kinatawan ng ABS-CBN)at mga kasapi ng kompanya

Mga Di-dumalo: Deloria, Dan Byron (kasapi)Bautista, Janine (kasapi)Elnar, Gypsy Mae (kasapi)

1. Pagsisimula ng PulongNagsisimula ang pulong nang ika-10:15 ng umaga. Pinamahalaan ito ni Presidente Marie Raphelle T. Deloria. Pinangunahan ni Rose Ann Adapon.

2. Pagpapatibay sa Panukalang AdyendaIminungkahi ni Presidente Marie Raphelle T. Deloria kung ano ang gagamiting produkto, ito ba ay Brand X

(Sunsilk) at Brand Y ( Head and Shoulders). Pinangalawahan ito ng kasapi ng kompanya si John mar Trinidad.3. Pagbasa at Pagpapatibay sa katitikan

Iminungkahi ni Presidente Marie Raphelle T. Deloria ang pagbubuto upang pagtibayin ang pulong. Pinangalawahan ito ni Christine M. Lazaga (kasapi) at Krizzle Jean Maquiling ( kasapi).

4. Mga dapat na pag-usapan sa katitikan4.1 Paano gagawing mabinta, pinamumunuan ni Presidente Marie Raphelle T. Deloria 4.2 Mga napag-usapan; popular na artista at mismong gumagamit ng produkto 4.3 Nagbibigay suhestiyon si Bb. Venido dahil sa kalagitnaan ng pagpupulong nagkainitan ng ulo sina Ms.

Sharmine Alarcio at Ms. Rose Ann Adapon.4.4 Napag-usapan ang halaga at pondo na gagamitin. Pinangalawahan ni Ms. Rose Ann ng P500.000 at P 100.000

kay ms. Sharmine Alarcio.4.5 Napag-usapan din ang lugar; ngunit hindi ito natapos

5. PagtataposPinangalawahan ni Ms. Rose Ann Adapon ang pagtatapos na panalangin. Natapos ito sa oras nang 10:36 ng umaga

Kalihim: ROSEMELITA A. CATALONIAPresidente: Marie Raphelle T. Deloria

MEMORAMDUM

Republika ng PilipinasKagawaran ng EdukasyonZamboanguita Science High SchoolDel Pilar, Pob. Zamboanguita

Paksa: Pagpupulong para 2017 Christmas PartyPara Sa: Miyembro ng Student Council

1. Paparating na ang kapaskuhan ang selebrasyong ito ay napakahalaga sa bawat tao. Sa panahong ito nagbibigayan at nagmamahalan ang mga tao. Bawat Pilipino ay nagkakaisa sa panahong ito kayat tayo ay magsaya at magdiwang.

2. Nilalayon ang gaganaping pagpupulong ang mga sumusunod:Magbibigay kasiyahanMaramdaman ang kahalagahan ng kapaskuhanBigayan ng mga regalo

3. Gaganapin ito ngayong Disyembre 20, 2017 ng umaga sa silid aralan ng grade 10-Ege, ZSHS4. Para sa karagdagang impormasyon:

Maari kayong bumisita sa page na Generoso.comMakikita rin sa Facebook page ng Generoso12.comInaanyayahan ang lahat sa pagdalo

5. Para sa malawakang desiminasyon

Presidente ng Student Council: ROSEMELITA A. CATALONIA

Rosemelita Aday Catalonia

Sitio, Dalakit Poblacion Zamboanguita

Negros Oriental

(0916)189-2887

RosemelCatalonia@gmail.com

Layunin

Posisyon bilang secretary sa Flex Company

Edukasyon

Negros Oriental State University 2016-2018

Secretarial

Zamboanguita Science High School (STEM) 2011-2016

Zamboanguita Central Elementary School 2006-2011

Karanasan

Secretary sa kompanyang Flores Company (dalawang taon) 2018-2020

OJT sa kompanyang Fresh Company (isang taon) 2016-2017

Mga Kasanayan

Nakakagawa ng mga malilinis na papael

Myembro ng isang Organisasyon ( Charity Works)

Nakakasulat ng mabilis

Kumakanta

RESUME AT COVER LETTER

Ika-14 ng Seyembre 2017

Bb. ANA MELISSA VENIDO

Chief Executive Officer

Flex Company

Dumaguete City Negros Oriental

Mahal na Bb. Venido:

Magandang Umaga Po!

Alam ko po na ang layunin niyo ay mag bigay ng mga mahahalagang bagay sa mga taong

nangangailangan ng tulong. Sa kalakip ng aking resume makikita niyo po ang aking mga kakayahan at karansan.

Kaya nagaaplay po ako bilang secretary ng iyong kompanya na Flex Company. Nakita ko po sa diyaryo na nag

hahanap po kayo ng secretary. Maaasahan niyo ang aking buong pusong serbisyo sa iyo at sa kompanya. Ibibigay ko

ang aking kakayahan upang makaambag sa iyong kompanya.

Maari niyo po akong kontakin sa numerong 09161892887 at pwede po sa aking email kung meron po

kayong ibibigay na mensahe ito po ang RosemelCatalonia@gmail.com.

Maraming salamat.

Sumasainyo,

ROSEMELITA ADAY CATALONIA

AGENDAPetsa: Ika-20 ng Disyembre 2017Para sa: MGA MIYEMBRO NG STUDENT COUNCILMula kay: Ms. ROSEMELITA A. CATALONIA

PRESIDENTE

Maaring dumating sa ating buwang pagpupulong sa Disyembre 20, ika-1 ng hapon sa Grade 12- Generoso classroom sa Senior High Building. May mga mahahalagang pag-uusapan.

AGENDA1. Pagsisimula

a. Panalanginb. Bating Pambungad

2. Pag-apruba ng Agenda3. Pag-apruba ng katitikan ng nakaraang pagpupulong4. Mga isyu sa nakaraang pagpupulong5. Tree Growing Program 6. Update sa mga plano:

Proyekto at;Gawain

7. Iba pang gawaing wala pang iskedyul a. Seminar (lecture)

8. Petsa ng susunod na buwanang pulong: ika-20 ng Enero 2018

EDUCATIONAL MOVIE MARATHON

Zamboanguita Science High School

Del Pilar Street Poblacion Zamboanguita, Negros Oriental

Mula kina:John Ryan R. JumawanChristine M. LazagaRosemelita A. CataloniaHilmar T. Davad

Kategorya: SessionPetsa: September 11,2017Haba ng Pahon: Isang oras tuwing Biyernes 11:00-12:00 ng umaga

I. Rationale:

Sa pagsasagawa ng proyekto na ito, ang mga tagapanukala ay maghahanda ng mga educational movies na ipapakita sa mga estudyante. Ang movie na ipapakita ay isang oras lamang. Ang pangunahing target ng panukalang ito ay mga Grade-11 Deloria students ng ZSHS. Pagkatapos mapanood ang movie ay magkakaroon ng assessment upang malaman kung ang mga Grade-11 Deloria students ay mayroong natutuna. Aabot hanggang isang buwang o higit pa ang panukalang ito. Gagawin ito tuwing Biyernes sa 11:00-12:00 ng umaga.

II. Deskripsyon:

Ang aming panukalang proyekto ay patungkol sa pagsasagawa ng Educational Movie Marathon tuwing Biyernes ng umaga sa takdang 11:00-12:00 (ito’y isang vacant time) na gaganapin sa loob ng silid aralan ng Grade 11. Ang panukalang ito ay nakaktulong sa mga estudyante upang magkaroon g higit na kaalaman tungkol sa agham at siyensya, kasaysayan, kaalaman tungkolsa reyalidad ng buhay, isyu sa lipunan, at maging ang mga mahahalagang aral na dapat mayroon ang isang tao. Hindi lamang ordinaryong palabas ang mapapanood nila kundi ang mga palabas dito ay nakakadagdag kaalaman, at ang mapapanood dito ay magagamit sa pang araw-araw na suliranin. Naglalayon din itong magbigay ng aliw sa mga estudyante bilang isang stress reliever sa likod ng mga nakakapagod na gawain sa paaralan.

III. Suliranin:

Sa pag-usbong ng bagong kurikulum na K-12 dito sa Pilipinas mas pina unlad ang kaalaman ng mga kabataan sa ibat ibang larangan kung kayat may mga bagong asignatura ang dinagdag upang makamit ang pangangailangan ng mga kabataan lalong-lalo na sa kanilang piniling track. Kasabay rin nito ang ang pag-usbong ng research projects na isa sa mga requirement sa kurikulum na ito. Ngunit kalakip nito ang pag-usbong ng tinatawg na “Stress” na nararanasan ng mga kabataan. Ayon sa Merriam Webster Dictinary, ang stress ay ang mental na tensyon dahil sa problema at trabaho ito ay nagdudulot ng negatibong epekto na nakakaapektosa kabataan. Kung kayat nais naming tugunan ang problema ng ito sa pamamagitan ng aming panukalang papael na Educational Movie Marthon na gaganapin namin tuwing Biyernes sa takdang 11:00-12:00 ng tanghali sa silid-aralan ng Grade-11 Deloria. At ito ay aabot ng isang buwan.

IV. Budyet

Materyales Presyong Kakailanganin

1. Telebisyon Php. 0.002. Speaker Php. 0.003. Load sa pagdodownload ng movie Php. 0.00

Iskedyul

Gaganapin ang Educatinal Movie Marathon tuwing Biyernes ng umaga satakdang 11:00 hanggang 12:00, na gagawin sa silid-aralan ng Grade 11- Deloria. Ito ay aabot ng isang buwan.

Petsa Mga ipapalabas na Educational Movies

September 22,2017 Outer Space and the UniverseSeptember 29, 2017 The EarthOctober 6, 2017 The Evolution of PeopleOctober 13, 2017 Animals

V. Benipisyo

Ang Proyektong ito ay nagbibigay aliw sa mga estudyante. Makakakuha rin sila ng kaalaman patungkol sa ipapalabas. Paraan din ito para makapagpahinga at makapagtuklas ngibang kaalaman at mamagamit nila ito sa kanilang pag-aaral.

Prepared by:

John Ryan R. Jumawan

Christine m. Lazaga

Rosemelita A. Catalonia

Hilmar T. Davad

Noted by:

Bb. Ana Melissa Venido

Filipino Adviser

Approved by:

Gng. Melissa a. Lero

Zamboanguita Science High School Officer-in-Charge

MARAMING SALAMAT !!!