1

Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ

қўмитаси ҳузуридаги «Янги технологиялар»

илмий-ахборот маркази томонидан ишлаб

чиқилган “E-factura” тизимидан фойдаланиш

(Ушбу тизим орқали фақатгина юборилган ҳисобварақ-фактураларни кўриш ва

қабул имкониятларини тақдим этади.)

ҚЎЛЛАНМАСИ

ROUMING.UZ

Тошкент 2020 йил

2

МУНДАРИЖА

1) Кириш қисми ............................................................................................... 3

2) “E-factura” тизимининг имкониятлари ва афзалликлари ................... 4-5

3) “E-factura” тизимига кириш ва фойдаланиш ...................................6-7-8

4) Қабул қилинган электрон ҳужжатлар рўйхатини кўриш ................... 8-9

5) Юборилган электрон ҳужжатлар рўйхатини кўриш ......................... 9-10

6) Сақланган электрон ҳужжатларни кўриш ......................................... 10-11

7) Қўллаб-қувватлаш хизмати ...................................................................... 12

8) Маълумотномалар ..................................................................................... 12

9) Созламалар ................................................................................................ 13

3

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

1. Кириш қисми.

E-factura тизими – бу солиқ тўловчининг солиқ органларининг электрон

давлат хизматлари порталидаги шахсий кабинети орқали электрон

ҳисобварақ-фактураларни алмашиш бўйича электрон ҳужжат айланиш

тизимидир.

E-factura тизими Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил

26 июндаги “Давлат солиқ хизмати органлари фаолиятини тубдан

такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-3802-сон қарори

ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 25 июндаги “Ўзаро ҳисоб-

китоблар тизимида электрон шаклдаги ҳисобварақ-фактуралардан

фойдаланишни такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги

№ 522-сонли қарорлари асосида ишлаб чиқилган.

E-factura тизимини яратувчиси - Янги технологиялар илмий-ахборот

маркази (ЯТИАМ) ҳисобланади.

Тизимда қуйидаги қисқартма атамалардан фойдаланилади:

Электрон ҳисобварақ-фактура – ЭФҲ;

Товар-транспорт юкхати – ТТЮ;

Электрон ҳисобварақ-фактура, ишончнома, товар-транспорт юкхати–

электрон ҳужжатлар.

Акт яратиш –Бажарилган ишлар ва хизматлар далолатномаси.

4

2. E-factura тизимининг имкониятлари ва афзалликлари:

Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 47-моддасига асосан ҳисобварақ-

фактура қуйидаги мажбурий маълумотларни ўз ичига олган ҳужжат ҳисобланади:

1) Ҳисобварақ-фактура рақами ва санаси;

2) Ҳисобварақ-фактура илова қилинаёган маҳсулот, транспорт юкхатлари ёки

шартнома рақами ва санаси;

3) Сотиб олувчининг номи, жойлашган почта манзили ва солиқ тўловчи

идентификация рақами;

4) Сотилаёган маҳсулотларнинг номи, бажарилган ишлар, кўрсатиладиган хизматлар

ва уларнинг ўлчов бирлиги;

5) Сотиладиган маҳсулотларнинг миқдори (ҳажми), бажарилган ишлар кўрсатилган

ўлчов бирликлари асосида ҳисобварақ-фактурада кўрсатиладиган хизматлар;

6) Қўшилгaн қиймaт сoлиғини ҳисoбгa oлмaгaн ҳoлдa шaртнoмa (кoнтрaкт) бўйичa

ўлчoв бирлигигa нaрx (тaриф), дaвлaт тoмoнидaн тaртибгa сoлинaдигaн нaрxлaр

(тaрифлaр), шу жумлaдaн қўшилгaн қиймaт сoлиғи миқдoрини ҳисoбгa oлгaн ҳoлдa

қўшилгaн қиймaт сoлиғи;

7) Сoтилгaн тoвaрлaр, бaжaрилгaн ишлaр, кўрсaтилaдигaн xизмaтлaр, қўшилгaн

қиймaт сoлиғи ҳисoблaнмaгaн ҳoлдa, умумий миқдoри (қиймaти);

8) Aкциз тўлaнaдигaн тoвaрлaр бўйичa aкциз сoлиғи стaвкaси вa миқдoри;

9) Тoвaрлaрни (ишлaрни, xизмaтлaрни) xaридoргa нисбaтaн қўшилгaн қиймaт сoлиғи

стaвкaси вa суммaси;

10) Бeнзин, дизeл ёқилғи вa гaзни истeъмoл қилиш бўйичa сoлиқ стaвкaси ва

миқдoри;

11) Aкциз тўлaнaдигaн тoвaрлaргa aкциз сoлиғини, қўшилгaн қиймaт сoлиғини вa

бeнзин, дизeл ёқилғиси вa гaзни истeъмoл қилгaнлик учун сoлиқни ҳисoбгa oлгaн

ҳoлдa сoтилaдигaн, иш бaжaрилгaн, xизмaтлaрнинг умумий миқдoрининг

(ҳaжмининг) қиймaти.

Қўшилгaн қиймaт сoлиғи тўлoвчиси учун ҳисобварақ-фактура Сoлиқ кoдeксининг

237-мoддaсигa мувoфиқ қўшилгaн қиймaт сoлиғини ҳисoблашга aсoс бўла олaди.

Тoвaр (иш, xизмaт) нинг қиймaти вa ҳисобварақ-фактурадa қўшилгaн қиймaт сoлиғи

суммaси миллий вaлютaдa кўрсaтилгaн. Умумaн, Ўзбeкистoн Рeспубликaсида

ECФни қўллaш учун ҳуқуқий aсoс ярaтилган (Сoлиқ кoдeксининг 47-мoддaси

иккинчи қисми, "Элeктрoн ҳужжaт aйлaниши тўғрисидa"ги Ўзбeкистoн

Рeсpубликaси Қoнуни). Бундaн тaшқaри, элeктрoн тўлoвлaрни рўйxaтдaн ўткaзиш,

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

5

сaқлaш вa улaрдaн фoйдaлaниш тaртиби, ЭҲФ қaтнaшчилaри бўлгaн тoмoнлaрнинг

ЭҲФлaрини шaкллaнтириш, aлмaштириш вa сaқлaш тaртиби, вaкoлaтли oргaнлaр

билан маълумот алмашиш тартиблари ишлaб чиқилган.

Маҳсулот-моддий бойликларини oлиш учун ишoнчнoмa - кoрxoнa тoмoнидaн

вaкoлaтли шaxсгa қoнун ҳужжaтлaридa бeлгилaнгaн тaртибдa eткaзиб бeрувчидaн

инвeнтaризaция қилиш учун бeрилгaн ёзмa руxсaтнoмaдир.

Тoвaр-мoддий бойликлaрни oлиш ҳуқуқини бeрувчи ишoнчнoмa кoрxoнa ихтиёригa

кўрa инвeнтaризaция прeдмeтлaрини қaбул қилиш вa улaрни ишoнчнoмaдa

қoлдириш тaртиби тўғрисидaги Низoмнинг 1-илoвaсигa мувoфиқ шaклдa бeрилaди

(Ўзбeкистoн Рeсpубликaси Aдлия вaзирлигидa 2003 йил 27 мaйдa 1245-сoн билaн

рўйxaтгa oлингaн).

ЭҲФнинг афзалликлари:

Имзолаш ва чоп этиш учун сарфланадиган қоғоз ва вақтни тежаш;

ЭҲФни ва ишончномани олувчига, жойлашган жойидан қатъий назар, тезкор

етказиб бериш, шунингдек сотувчи ва харидор ўртасида хабарларни тезкор

алмашиш имконини беради;

Тизимнинг форматларни мантиқий назорат қилиниши натижасида хатоларни

олдини олиш.

Рухсатсиз кўчириб олишдан ва электрон алмашувнинг қонунийлигини

таъминлашда ишончлилиги;

Бутун сақлаш даврида ҳужжатларнинг ҳимояланган серверларда максимал

сақланишини таъминланганлиги;

Тизимни ҳисоб-китоб ва бухгалтерия дастурлари билан интеграциялаш

(боғлаш) имкониятининг мавжудлиги.

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

6

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

3. E-factura тизимига кириш ва фойдаланиш.

Операторлар орқали жўнатилган электрон ҳужжатларни кўриш, қабул қилиш,

имзолаш ва солиқ тўловчининг my.soliq.uz порталидаги шахсий кабинетида амалга

оширилади.

Шахсий кабинетга кириш учун ЯТИАМ томонидан берилган амалдаги ЭРИга эга

бўлиш лозим. Шахсий кабинетда келтирилган хизматлар рўйхатидан “Электрон

ҳисоб-фактуралар” хизматини танланг.

“Электрон хисоб-фактуралар” хизматининг асосий ойнаси қуйидаги шаклга эга.

Асосий ойнанинг чап қисмида меню рўйхати келтирилган. Қабул қилинган,

юборилган, сақланган ҳужжатлар сони ҳақида маълумотлар кўриниб туради.

Асосий ойна панелининг юқори чап қисмида эса “Ҳужжатларни қидириш”

функцияси жойлашган.

Ойнанинг юқори қисмида қабул қилинган электрон ҳужжатлар ҳолатига кўра 3 турга

бўлиб қўйилган: кутаёган, имзоланган ва рад этилган.

Фойдаланувчи юқоридаги маълумотлар асосида ҳужжатлар ҳолатидан хабардор

бўлиб туради.

7

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

Электрон ҳужжатлари устида қуйидаги ҳаракатлар бажарилади: кўриш, маҳсулотни

қўшиш, ўзгартириш ва ўчириш.

Электрон ҳужжатлари қуйидаги ҳолатга эга бўлиши мумкин: сақланган,

тасдиқланган ва ўчирилган.

Ундан кейинги устунда ҳужжат тури келтирилган бўлиб, у ишончнома, ЭҲФ ёки

ТТЮ бўлиши мумкин.

Шу билан бирга, мижоз, электрон ҳужжатнинг рақами, тузилган санаси ҳамда ким

томонидан тузилганлиги ҳақидаги маълумотлар ҳам мавжуд.

Электрон ҳисоб-фактура яратаётганда ойнада қуйидаги тугмалар мавжуд.

Ушбу ойнада шаклланган ЭҲФ билан ишлаш учун қуйидаги функциялар мавжуд:

“Орқага”-аввалги ойнага қайтиш учун;

“Маҳсулотни қўшиш”- сақланган янги махсулотнинг ЭҲФсини қўшиш функцияси;

“Ўзгартириш”-олдиндан киритилган маълумотларни ўзгартириш учун (ЭҲФнинг

рақами ва санаси, шартноманинг рақами ва санаси);

“Ўчириш”-яратилган ЭҲФни ўчириш функцияси;

“Имзолаш ва жўнатиш”-сақланган ЭҲФни қарши томон учун имзолаш ва юбориш

функцияси.

Ойнанинг юқори ўнг бурчагида жойлашган белгилардан фойдаланиб, ЭҲФни чоп

этишингиз, уни кўриш учун очишингиз ёки файлни *.PDF форматида сақлашингиз

мумкин. Ойнананинг ўнг тарфида жойлашган имкониятлардан фойдаланиб,

ҳужжатни кичик ва катта форматларда кўра оласиз.

8

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

ЭҲФни имзолаган ва қарши томонга юборгандан сўнг, ЭҲФ юборилган

ҳужжатларни “Юборилган” папкасида (эрканинг чап қисмида) кўришингиз мумкин

бўлади.

“Шартномалар” қисмида фақатгина ҳужжатларни кўра оласиз.

4. Қабул қилинган электрон ҳужжатлар рўйхатини кўриш.

Етказиб берувчилар ва пудратчилардан қабул қилинган электрон ҳужжатларни

кўриш учун ойнанинг чап панелида жойлашган “Қабул қилинган” каталогига

ўтинг.

Бу ойнада қабул қилинган ҳужжатларнинг статуси, электрон ҳужжатларнинг рақами

ва санаси, шартнома рақами ва санаси, сотувчининг СТИРи ва номи ҳақидаги

маълумотлар келтирилган.

Электрон ҳужжатларда қуйидаги ҳолатлар кузатилиши мумкин:

Электрон ҳужжатлар юборилган, аммо қарши томон томонидан

имзоланмаган бўлса, “Мижоз имзоси кутилмоқда” мақомига эга бўлади.

Қабул қилувчи томонидан имзоланган электрон ҳужжатлар “Тасдиқланган"

мақомига эга.

Электрон ҳужжатларни беришдан воз кечилганда ёки шунга ўхшаш

ҳолатларда ҳужжат “Рад этилган” ҳисобланади.

9

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

Қабул қилинган Электрон ҳужжатларни кўриш учун “Кўриш” тугмасини босинг.

Ойнада танланган ҳужжат кўрсатилади.

“Қабул қилинган” қисмида фақатгина ҳужжатларни кўришингиз мумкин.

Бундан ташқари, “Фильтр” имкониятидан фойдаланиб, қидирувни осонлаштириш

имкониятингиз бор.

5. Юборилган электрон ҳужжатлар рўйхатини кўриш

Юборилган электрон ҳужжатларни кўриш учун “Асосий” саҳифадаги ойнанинг чап

қисмидаги “Юборилганлар” тугмасини босинг.

Рўйхатнинг чап юқори қисмида юборилган электрон ҳужжатлар бўлимларга ажратиб

қўйилган. Шу ерда сизнинг электрон ҳужжатлар рўйхатини алоҳида-алоҳида тарзда

кўриш имкониятингиз мавжуд.

10

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

Электрон ҳужжатларда қуйидаги ҳолатлар кузатилиши мумкин:

Электрон ҳужжатлар юборилган, аммо контрагент томонидан имзоланмаган бўлса,

“Контрагент имзосини кутмоқда” мақомига эга.

Қабул қилувчи томонидан имзоланган Электрон ҳужжатлари

“Тасдиқланган" мақомига эга.

Электрон ҳужжатларни беришдан воз кечилганда ёки шунга ўхшаш

ҳолатларда ҳужжат “Рад этилган” ҳисобланади.

Ҳужжатларни “Кўриш” тугмасини босган ҳолда шакллантира оласиз.

Шу билан бирга, “Фильтр” имкониятидан фойдаланиб, қидирувни осонлаштириш

имкониятингиз бор.

“Юборилган” қисмида фақатгина ҳужжатларни кўришингиз мумкин.

6. Сақланган электрон ҳужжатлар рўйхатини кўриш

Сақланган электрон ҳужжатларни кўриш учун “Асосий” саҳифадаги ойнанинг чап

қисмидаги “Сақланган” тугмасини босинг.

11

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

Рўйхатнинг чап юқори қисмида юборилган ЭҲФ, ишончномалар ва ТТЮлар

бўлимларга ажратиб қўйилган. Шу ерда сизнинг электрон ҳужжатлар рўйхатини

алоҳида-алоҳида тарзда кўриш имкониятингиз мавжуд.

Электрон ҳужжатларда қуйидаги ҳаракатлар кузатилиши мумкин:

Танланган электрон ҳужжатни кўриш “Кўриш” тугмасини босиб амалга оширилади.

Яратилган ва имзолаб, қарши томонга жўнатилмаган ҳужжатлар устида

“Маҳсулотни қўшиш”, “Ўзгартириш”, “Ўчириш” ҳаракатлари бажарилиши

мумкин.

“Маҳсулотни қўшиш” ҳаракатини танлаганингизда, қуйидаги ойна очилади ва

юқорида келтирилгани каби маҳсулот (хизмат) турини қўшишингиз мумкин.

“Ўзгартириш” амалини босганингизда эса, ойнада шаклланган маълумотларга

ўзгартириш киритиш имкониятингиз бор.

“Ўчириш” амалини босганингизда танланган ҳужжатни ўчиришингиз мумкин.

“Фильтр” имкониятидан фойдаланиб, қидирувни осонлаштира оласиз.

12

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

7. Қўллаб-қувватлаш хизмати

Ойнанинг пастки ўнг қисмида фойдаланувчилар учун “Қўллаб-қувватлаш

хизмати” яратилган. Унинг экрандаги кўриниши қуйидагича:

Ушбу хизмат орқали фойдаланувчилар тизимдан фойдаланишда пайдо бўлган

саволлар, камчиликлар ва таклифларга онлайн режимда жавоб олиши мумкин.

Мазкур хизмат чат кўринишидаги мулоқот қилиш шаклида яратилган.

8. Маълумотномалар

Маълумот китобларини Excel форматида кўриш ва сақлаш учун ойнанинг чап

панелида жойлашган ”Маълумотномалар” бўлимига ўтинг. Сўнгра, "Маҳсулот-

кодлари" ва "Ўлчов бирликлари" каталоги очилади. Сиз ўзингизга зарур бўлган

маълумот устига босганингизда у Excel шаклида юклаб олади.

Сиз уни ойнанинг чап пастки қисмида ҳосил бўлган Excel файли орқали очишингиз

мумкин.

13

E-factura

Тизимдан фойдаланиш қўлланмаси

9. Созламалар

Электрон ҳужжатни тузишда, етказиб берувчилар ва харидорларнинг маълумотлари

Давлат солиқ қўмитасининг маълумотлар базасидан автоматик равишда

тўлдирилади.

Шу билан бирга, мижознинг тафсилотларини ўзгартириш ва тўлдириш

имкониятлари ҳам мавжуд.

Маълумотларингизни кўриш учун ойнанинг чап панелида жойлашган “Созламалар”

бўлимига ўтинг.

Тафсилотларни кўриш ва ўзгартириш ойнаси қуйидаги кўринишга эга:

Агар зарурат туғилса:

Ўз маълумотларингизни ўзгартирган ҳолда киритишингиз мумкин. Аммо, E-

factura тизимида киритилган ўзгартишлар ДСҚ солиқ тўловчиларнинг ягона

реестридаги маълумотларида ўзгармайди;

Акциз солиғи солинадиган маҳсулотларни сотаётган бўлсангиз, “Акциз

солиғини” фаоллаштиринг.

Агар қўшилган қиймат солиғини тўласангиз, “ҚҚС”ни танланг;

Ёқилғи сотиш фаолиятини амалга ошираётган бўлсангиз, “Ёқилғи

солиғини” танланг.

Шундан сўнг “Ўзгартиришни сақлаш” тугмасини босишингиз мумкин.

Харидорлар тафсилотлари ЭҲФни яратиш ва лойиҳалаш жараёнида ўзгартирилиши

мумкин.

Маълумот тариқасида такидлаш лозимки ЭҲФлардаги товарлар

(хизматлар) суммаси, божхона органларида импорт қилинган товарлар суммаси ва

ҚҚС суммаларини электрон ҳисобот юбориш тизимига боғланган.