rozkŁad materiaŁu nauczania - podręczniki … zapraszamy na olimp! 1 – jan parandowski,...

ROZKŁADMATERIAŁUNAUCZANIA

2–26 Rozkład materiału dla klasy 5

Rozkład materiału | C

zarowanie słow

em

2 ©

Copyright by W

SiP sp. z o.o., Warszaw

a 2013

Rozkład materiału nauczania kl. 5

Lp. Temat lekcji Liczba godzin

Zagadnienia wg podstawy programowej • lektura• terminy teoretycznoliterackie• inne pojęcia kulturowe• zagadnienia z zakresu nauki o języku• formy wypowiedzi pisemnej

Osiągnięcia ucznia(umiejętności, wiadomości)

Nr treści nauczania w NPP

Uczeń:

GDZIEŚ I KIEDYŚ

1 O czym i jak będziemy się uczyć na lekcjach języka polskiego w klasie piątej?Poznajemy nasz podręcznik

1 – spis treści– wykaz pojęć– rozdział– wstęp– podsumowanie– źródła informacji

– posługuje się spisem treści – posługuje się wykazem terminów – korzysta z podręcznika i zna jego strukturę – czyta ze zrozumieniem informacje wstępne do rozdziału Gdzieś i kiedyś– angażuje się w wykonanie dodatkowych zadań i z pomocą nauczyciela szuka potrzeb-

nych informacji w różnych źródłach, samodzielnie szuka informacji I.2; III.2.7

2 Pytam, więc jestem 1 – Anna Kamieńska, Książka nad książkami (fragment utworu)

– pytania uniwersalne

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście – rozumie charakter pytań uniwersalnych – potrafi wskazać w tekście pytania uniwersalne I.1.1; I,1,2; I.1.7; I.1.9; III.1.8

3 Pytania ważne i najważniejsze 1 – Joistein Gaarder, Świat Zofi i (fragment utworu)– synonim

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście– opowiada o swoich zainteresowaniach– dobiera synonimy– potrafi wskazać w tekście pytania uniwersalne – umie samodzielnie zredagować pytania o charakterze uniwersalnym – wskazuje ważne dla niego wartości w życiuI.1.1; I.1.7; I.1.9; II.1.2; II.4; III.1.8

4–5 I stał się świat – o cudzie stwo-rzenia

Między światłością a ciemnością, czyli o przeciwieństwach w świecie i w języku

2 – Anna Kamieńska, Książka nad książkami (fragment utworu)

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście – posługując się tekstem oraz rysunkami zamieszczonymi w podręczniku, odtwarza

biblijny opis stworzenia świata– rozumie znaczenie antonimu – potrafi utworzyć wyrazy o znaczeniu przeciwstawnym do podanych w podręczniku I.1.6; I.1.8; II.1.1; II.2.1; II.3.1

Planowanie pracy

3 ©

Copyright by W


a 2013

6 Po dwóch stronach okna, czyli tajemnice witraży

1 – Stanisław Wyspiański, Bóg Ojciec – Stań się!– witraż

– zna defi nicję witrażu– rozpoznaje przedstawioną na witrażu sytuację i potrafi o niej opowiedzieć – wśród dzieł malarskich potrafi wskazać witrażI.1.2; II.2.1; III.1.1

7 Zapraszamy na Olimp! 1 – Jan Parandowski, Mitologia (fragmenty) – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście – potrafi wymienić najważniejszych bogów greckich – umie rozpoznać bóstwa po ich atrybutach – wskazuje charakterystyczne cechy bogów olimpijskich I.1.1; I.1.12; I.1.9; II.2.11

8–10 Ogrody czy krokodyl? – głoski dźwięczne i bezdźwięczne

Występ kontrabasisty w orkiestrze dętej, czyli klęska na horyzoncie

O bańkach w bankach, czyli głoski miękkie i twarde

3 – głoski: dźwięczne i bezdźwięczne; ustne i nosowe; twarde i miękkie

– odróżnia głoskę od litery – dzieli wyrazy na głoski i litery – odróżnia spółgłoski od samogłosek – zna pojęcia głoski dźwięcznej i bezdźwięcznej; ustnej i nosowej; twardej i miękkiej – potrafi nazwać cechy głosek w wyrazach – wypisuje wyrazy zawierające głoski ze wskazanymi cechami III.2.5

11 Co naprawdę wydarzyło się nad brzegiem oceanu? Tropimy mityczne opowieści

1 – fragmenty mitów Stelia Martellego, Jana Parandow-skiego, Wandy Markowskiej, Roberta Gravesa

– mit– mitologia– dziennik

– czyta ze zrozumieniem fragmenty utworów literackich – rozumie istotę mitu – wymienia bohaterów mitu– pisze kartkę z dziennika z perspektywy bohatera literackiegoI.1.1; I.1.2; I.1.6; III.1.5

12–13 Dlaczego świat tak się zmienia? – szukamy wciąż wyjaśnienia

O czym rozmawiały matka i cór-ka? Zapisujemy dialog na różne sposoby

2 – plan Hadesu zamieszczony w podręczniku– Stelio Martelli, Hades i Kora (fragment książki Opo-

wieści mitologiczne)

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście – rozumie funkcję mitu o Demeter i Korze– redaguje dialog między bohaterkami mitologicznymi – zapisuje dialog na dwa sposoby (z bezpośrednim wskazaniem uczestników dialogu

oraz z zastosowaniem myślników)– na podstawie naukowych opisów zjawisk przyrody pisze mit wyjaśniający powstanie

jednego z nich I.1.1; I.1.7; I.1.9; II.1.3; III.2.6


zarowanie słow

em

4 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

14 Gdzie szukać poezji? Drzewo Da-nuty Wawiłow

1 – Danuta Wawiłow, Drzewo – wskazuje osobę mówiącą w wierszu– wymienia obrazy poetyckie– zna pojęcia: obraz poetycki, epitet, metafora (przenośnia), osoba mówiąca w wierszu,

rym, strofa (zwrotka), wers– podaje przykłady epitetu, metafory, rymów– dostrzega związek między wierszem Wawiłow a mitem o Demeter i KorzeI,1.1; I.1.3; I.1.8; I.1.9; II.2.4; II.2.5; II.3.1

15 Czy wiatr może być leniwy, a deszcz szeptać?

1 – Jarosław Iwaszkiewicz, Deszcz – Stanisław Aleksandrzak, Leniwy wiatr – uosobienie– rytm

– zna pojęcie metafory – rozpoznaje metafory w tekstach poetyckich i wyjaśnia ich funkcję – poprawnie odczytuje sytuację przedstawioną w wierszu– przygotowuje interpretację głosową wiersza– rozumie, czym jest uosobienieI.1.3; I.1.7; II.2.1; II.2.4; III.1.9; III.1.10

16 Chciał zniweczyć ludzką udrękę, został skazany na wielką mękę

1 – Grzegorz Kasdepke, Nasz przyjaciel Prometeusz – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście – wykorzystując zgromadzone słownictwo, dokonuje oceny postaw bohaterów mitu – rozumie doniosłość czynu Prometeusza i potrafi uzasadnić swoje stanowisko – potrafi wskazać współczesne postawy prometejskieI.1.1; I.1.12; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.2.11

17 Czym jest rozwaga największa wobec marzeń potęgi?

1 – Jan Parandowski, Dedal i Ikar (fragment Mitologii)– sfi ngowany list Dedala

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście – wskazuje nadawcę i odbiorcę listu oraz cel, w jakim został napisany – na podstawie listu wskazuje cechy Dedala i Ikara i konfrontuje je z tekstem mitu – nadaje własny tytuł poznanemu mitowi oraz uzasadnia swój wybór – tworzy współczesną historię analogiczną do przedstawionej w micie I.1.1; I.1.2; I.1.3; I.1.6; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.1.3; III.2.7

18 Bohaterka bez skazy czy zwykła złośnica?

1 Grzegorz Kasdepke, Śliczna i mądra – czyli Atena – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście– wykorzystuje zgromadzone informacje do opisu postaci

Planowanie pracy

5 ©

Copyright by W


a 2013

– wyraża swój stosunek do postaci– wyszukuje przymiotniki w tekście I.1.1; I.1.6; I.1.9; I.3.3; II.1.3; II.2.11; II.4

19–20 Opisać postać… Jak temu sprostać?

Czy nasze zachowanie ma wpływ na wnioskowanie? Jak dokonać sprawiedliwej oceny?

2 – opis postaci – zna strukturę opisu postaci, uwzględnia w opisie nazwy cech postaci i je uzasadnia – porządkuje, gromadzi i stosuje w praktyce słownictwo związane z opisem postaci – na podstawie opisu zachowań wskazuje cechy postaci – na podstawie cech podaje przykłady zachowań – wskazuje w tekście sposoby opisywania postaci i dostrzega ich różnorodność styli-

styczną – tworzy rozbudowany opis postaci, uwzględniający sposób zachowania i ocenę, indy-

widualizując swój język i formę wypowiedzi I.1.10; II.1.2; III.1.5; III.2.7

21–22 Jak wyjść z labiryntu?

Czy wystarczy nam nić Ariadny?

2 – Nathaniel Hawthorne, Minotaur (fragment książki Opowieści z zaczarowanego lasu)

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – odróżnia zdania prawdziwe od fałszywych– wyszukuje w tekście informacje niezbędne do opisu Tezeusza – na podstawie tekstu oraz zgromadzonego słownictwa nazywa cechy bohatera – dokonuje oceny bohatera; wypowiada swoje opinie na forum klasy, stosując odpo-

wiednią argumentację – tworzy pisemny opis postaci uwzględniający zachowanie i ocenę, indywidualizując

swój język i formę wypowiedzi – potrafi odczytać metaforyczny sens mitu o Minotaurze I.1.2; I.1.9; II.1.1; II.1.3; II.2.1; II.3.1; II.4; III.1.5

23 Gdy trud się nie opłaca… – syzyfo-wa praca

1 – Wanda Markowska, Syzyf (fragment książki Mity Gre-ków i Rzymian)

– chronologia– syzyfowa praca

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – zgodnie z chronologią porządkuje wydarzenia – wyszukuje w tekście informacje charakteryzujące Syzyfa – wie, dlaczego Syzyf został ukarany, i potrafi zająć własne stanowisko względem traf-

ności decyzji sędziów, stosując odpowiednie argumenty– rozumie znaczenie związku frazeologicznego syzyfowa praca oraz potrafi podać przy-

kłady czynności, które określamy tym mianem I.1.1; I.1.2; I.1.7; II.1.1; II.1.3; II.4; III.1.8

24 O tym, jak boskie głosy splątały Odysa losy…

1 – Pierre Grimal, Tułaczka Odyseusza (fragment książki Mitologia grecka)

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – przyporządkowuje wydarzenia do miejsc, w których się rozegrały – na podstawie tekstu wskazuje cechy bohatera – redaguje krótki list do Posejdona, zawierający prośbę o powrót Odyseusza, indywidu-

alizując język i formę wypowiedzi I.1.1; I.1.2; I.1.7; III.1.6


zarowanie słow

em

6 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

25–27 Jak mógłby dzisiaj wyglądać Olimp?

Przygotowanie wystawy / prezen-tacji Współczesny Olimp lub Bogowie olimpijscy kiedyś i dzisiaj

3 – wybrane mity– zgromadzone reprodukcje i fotografi e– współczesne prezentacje postaci mitologicznych

– gromadzi informacje na temat wierzeń starożytnych Greków– zna najważniejsze mity i przedstawione w nich bóstwa– przygotowuje własną prezentację bogów olimpijskich, wykorzystując zgromadzone

materiały oraz własne pomysłyII.2.11; II.3.1; III.1.8; III.1.9; III.2.7

28 Co to znaczy „być Odysem”? 1 – Leopold Staff , Odys – osoba mówiąca w wierszu

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki, rozpoznaje jego źródło w micie o Odyseuszu i uzasadnia swoje zdanie

– wskazuje fragmenty, w których ujawnia się osoba mówiąca w wierszu– odczytuje metaforyczny sens utworu I.1.1; I.1.3; I.1.8; II.2.1; II.2.4

29–31 Dlaczego o czasowniku warto wiedzieć więcej?

Gdyby Gdybacze zostali Infor-matorami, a Generałowie Gdybaczami...

3 – czasownik– forma osobowa i nieosobowa – osoba, liczba, czas– rodzaj– tryby: oznajmujący, rozkazujący, przypuszczający

– rozpoznaje czasownik w wypowiedzeniu – odróżnia formy osobowe od bezokoliczników – zna podstawowe kategorie gramatyczne: osobę, liczbę, czas, rodzaj – odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy – określa formę gramatyczną (osobę, liczbę, czas) czasowników – zna pojęcie trybu czasownika – rozpoznaje tryby czasownika w zdaniach – przekształca tekst z jednego trybu na inny – sporządza instrukcję, stosując czasowniki w trybie rozkazującym – tworzy teksty, stosując czasowniki we wskazanym trybie I.1.5; I.3.3; I.3.4; II.1.4; III.2.3

32 Gdybym znał marzenia innych… – o pisowni trybu przypuszczającego

1 – słownik ortografi czny – zna zasady pisowni cząstki -by z różnymi formami czasownika i potrafi zastosować je w praktyce

I.3.3; III.2.5

33–34 Sprawdzian – tryby czasownika

Omówienie sprawdzianu

2(1+1)

– tryby czasownika: oznajmujący, rozkazujący, przypusz-czający

– rozpoznaje czasownik w wypowiedzeniu – odróżnia formy osobowe od bezokoliczników – odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy – określa formę gramatyczną (osobę, liczbę, czas) czasowników

Planowanie pracy

7 ©

Copyright by W


a 2013

– rozpoznaje tryby czasownika w zdaniach – przekształca czasowniki w tekście z jednego trybu na inny – tworzy teksty, stosując czasowniki we wskazanym trybie I. 3.3; I.3.4; III.1.4; III.2.3; III.2.5

35–36 Sposób na hydrę, czyli jak rozma-wiać z bohaterem

Umiejętność istotna szalenie – jak napisać ogłoszenie?

2 – tekst wywiadu z Heraklesem, zamieszczony w pod-ręczniku

– wywiad – heros– ogłoszenie

– czyta ze zrozumieniem zapis wywiadu i rozumie istotę oraz celowość tej formy wypowiedzi

– potrafi wskazać cechy herosa – odnajduje w tekście przykłady zachowania Heraklesa, świadczące o jego nadludzkiej

sile – wymienia cechy ogłoszenia i samodzielnie redaguje tekst I.1.1; I.1.2; I.1.5; II.2.10; III.1.1; III.1.4; III.1.5

37 Czy koń trojański zmieści się w puszce Pandory? – mitologiczne związki frazeologiczne

1 – związek frazeologiczny – zna pojęcie związku frazeologicznego – rozpoznaje w tekście mitologiczne związki frazeologiczne, potrafi uzasadnić ich zasto-

sowanie oraz wskazać źródła, z których pochodzą – w wypowiedziach świadomie posługuje się związkami frazeologicznymi I.1.8; III.1.2; III.2.7

38–39 Kropka nad i – odsłona pierwsza 2 – Nathaniel Hawthorne, Minotaur (fragment utworu) – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania – stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując zadania – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze I.1.1; I.1.7; I.1.9; I.3.3; III.1.5

40–41 W świecie mitów – praca klasowa

Omówienie pracy klasowej

2(1+1)

– wybrane mity– mitologiczne związki frazeologiczne

– zna treść omawianych mitów– wskazuje cechy i atrybuty bóstw– zna etymologię wybranych związków frazeologicznych i potrafi je wykorzystać w od-

powiednim kontekście– redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej II.2.11; II.3.1; III.1.1; III.1.5

KIEDYŚ I TAM

42 Ojczyzna duża i mała… 1 – Tadeusz Różewicz, *** [oblicze ojczyzny]– mapa Polski

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – wyszukuje informacje w tekście źródłowym – nazywa uczucia osoby mówiącej w wierszu– rozumie pojęcie mała ojczyzna– wyjaśnia metaforyczny sens utworu – projektuje ulotkę reklamującą jego region, stosuje oryginalne rozwiązania I.1.3; I.1.8; II.1.1; II.2.4; II.2.5; III.2.7


zarowanie słow

em

8 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

43–46 Wizyta w muzeum regionalnym

Omówienie lekcji muzealnej

4(3+1)

– ekspozycja– eksponat muzealny

– przypomina hasła ze Słowniczka muzealnego zamieszczonego w podręczniku do kla-sy czwartej

– opisuje eksponaty muzealne– ocenia ekspozycję– po wizycie w muzeum dzieli się wrażeniami z koleżankami i kolegami z klasy – pisze historię związaną z wybranym przedmiotem muzealnymI.2; III.1.8; III.2.7

47–48 Dlaczego jedni wychodzą na dwór, a inni na pole? – o regionalizmach

O dziadku, który wolał być sta-rzikiem niż babuciem – językowe niespodzianki regionalne

2 – zdjęcia strojów regionalnych– regionalizmy– gwara, dialekt

– Jan Chmiel, Starzikowe rozwożani

– opisuje wybrany, przedstawiony na ilustracji strój regionalny – samodzielnie odnajduje informacje na temat stroju ludowego charakterystycznego

dla regionu, w którym mieszka – zna defi nicję regionalizmu – potrafi wskazać regionalizmy w tekścieII.2.1; III.1.2; III.1.4; III.2.7

49–54 Jak przygotować się do opowia-dania treści lektury? Piszemy plan wydarzeń

Opowiadamy o przygodach chłop-ców z Placu Broni

Nie splamić honoru, być wiernym… – kodeks chłopców z Placu Broni

Pieczęć i fl aga chłopców z Placu Broni, czyli jak opisać przedmiot?

Nasz PLAC, nasza OJCZYZNA – opis miejsca

6 – lektura: Ferenc Molnar, Chłopcy z Placu Broni– plan wydarzeń– kodeks– opis przedmiotu– opis miejsca– opis postaci– mała ojczyzna

– sporządza plan wydarzeń – opowiada treść lektury, dbając o poprawność językową i płynność wypowiedzi – wyróżnia elementy świata przedstawionego – rozumie pojęcie honor i wyjaśnia je, odwołując się do tekstu lektury i własnych do-

świadczeń – gromadzi wyrażenia i zwroty z rzeczownikiem honor i wyjaśnia ich znaczenie – redaguje opis przedmiotu, uwzględniając emocjonalny stosunek bohaterów do pie-

częci i fl agi– wyszukuje w tekście fragmenty opisujące plac, wskazuje elementy charakterystyczne

dla opisu miejsca – zna i rozumie pojęcie mała ojczyzna– redaguje opis miejsca, dbając o poprawność językową, stylistyczną, ortografi czną i in-

terpunkcyjną– gromadzi słownictwo potrzebne do opisu postaci – ocenia bohaterów, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu – redaguje opis postaci, indywidualizuje styl wypowiedzi pisemnej

Planowanie pracy

9 ©

Copyright by W


a 2013

Czy Ernest Nemeczek był boha-terem?

– zabiera głos na forum klasy, uzasadnia swoje zdanie – uczestniczy w pracy w grupach, inicjując wykonywanie zadań I.1.1; I.1.2; I.1.7; I.1.8; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.10; II.2.11; III.1.3; III.1.5; III.1.6; III.1.7; III.1.8; III.2.7

55 „Migotliwy haft fantazji w zabyt-kowej tkaninie”, czyli w świecie legend

1 – Bronisław Heyduk, Kajety babuni (fragment utworu Legendy i opowieści o Krakowie)

– legenda

– czyta ze zrozumieniem tekst literacki i odpowiada na pytania – zna defi nicję legendy i wykorzystując ją, odnajduje cechy legendy w tekście – wyjaśnia metaforyczne defi nicje legendy zamieszczone w podręczniku I.1.1; I.1.9; II.2.1; II.2.2; II.2.11

56 Dlaczego w noc świętojańską dziewczęta rzucają wianki na wodę?

1 – Jadwiga Chrząszczewska, Jadwiga Warnkówna, Poda-nie o Wiśle (fragment utworu Klechdy domowe)

– czyta ze zrozumieniem tekst legendy i odpowiada na pytania – pisze poprawnie nazwy geografi czne i przymiotniki pochodzące od nazw miejsco-

wościI.1.1; I.1.2; III.2.5d

57–58 O smutku dręczącym głowę i darze dobrej królowej

2 – Stefania M. Posadzowa, Stopka królowej Jadwigi (frag-ment utworu Klechdy domowe)

– czyta ze zrozumieniem tekst legendy i odpowiada na pytania – korzystając z pytań zamieszczonych w podręczniku oraz informacji zdobytych

na poprzedniej lekcji, udowadnia, że omawiany tekst jest legendą – wykorzystując teksty źródłowe, nazywa cechy królowej– na podstawie tekstu redaguje wypowiedź jednego z bohaterów – pisze tekst informacyjny do przewodnika turystycznego– korzystając z pomocy nauczyciela, wyszukuje inne legendy, których bohaterką jest

królowa Jadwiga, i prezentuje je na forum klasy I.1.1; I.1.2; I.1.9; I.2; II.2.11; III.1.1; III.1.5

59 „Legenda o cudownym pierścieniu, czyli skąd się wzięła sól w Wie-liczce”

1 – Julian Majka, Legenda o cudownym pierścieniu, czyli skąd się wzięła sól w Wieliczce (fragment utworu Baj-ki Pana Majki)

– archaizm

– czyta ze zrozumieniem tekst legendy i odpowiada na pytania – pisze plan wydarzeń– wykorzystując wskazówki z podręcznika, pisze tekst podziękowań, indywidualizując

styl – zapisuje wydarzenia w formie planu – wie, co to jest archaizmI.1.1; I.1.2; I.1.6; I.1.9; III.1.2; III.1.4; III.1.5; III.1.7

60 Jak zwięźle przedstawić treść utworu?

1 – opowiadanie odtwórcze – skrócona wersja tekstu (streszczenie)

– zna zasady opowiadania odtwórczego – potrafi wskazać w tekście ciąg przyczynowo-skutkowy – odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych – wykorzystując wskazówki z podręcznika, sporządza skróconą wersję tekstu I.1.1; I.1.2; I.1.6; I.1.9; III.1.4


zarowanie słow

em

10 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

61 Czym Karlik zasłużył na przychyl-ność Skarbnika?

1 – Jan Krzysztof Siejnicki, O tym, jak Skarbnik wynagro-dził górnika

– czyta ze zrozumieniem tekst legendy i odpowiada na pytania – odróżnia postacie fantastyczne od postaci realistycznych– podaje cechy bohatera i uzasadnia je– w imieniu bohatera podaje przepis na szczęścieI.1.1; I.1.2; II.1.3; II.2.3; II.2.10; II.4; III.2.7

62 Spełniona obietnica, czyli o wdzięczności kupca

1 – Urszula Janicka-Krzywda, Spełnione ślubowanie (frag-ment książki Podtatrzańskie legendy)

– rzeźba– styl zakopiański

– czyta ze zrozumieniem tekst legendy i odpowiada na pytania – na podstawie tekstu gromadzi informacje o bohaterze – przedstawia przebieg wydarzeń w legendzie – samodzielnie wyjaśnia tytuł legendy – przy pomocy nauczyciela dokonuje interpretacji dzieła plastycznego I.1.1; II.2.1; II.2.10; III.1.4

63 Temat i końcówka to niezła łami-główka!

1 – temat i końcówka rzeczownika– oboczność tematyczna

– odmienia rzeczowniki przez przypadki w liczbie pojedynczej i mnogiej – zna pojęcia: temat, końcówka rzeczownika, oboczności – potrafi oddzielić końcówkę od tematu rzeczownika oraz wskazać oboczności tema-

tyczneI.3.3; I.3.4; III.2.5

64 O listach Darii ze Szwajcarii, czyli pisownia zakończeń: -ji, -i, -ii

1 – słownik ortografi czny – zna zasady pisowni zakończeń -ji, -i, -ii i stara się stosować je w praktyce – poprawnie odmienia przez przypadki rzeczowniki zakończone na -ja, -ia, -ea, korzy-

stając ze słownika ortografi cznego lub przy pomocy nauczyciela– uzasadnia pisownię rzeczowników zakończonych na -ji, -ii, -i, korzystając ze słownika

ortografi cznego lub samodzielnie I.3.4; III.2.5

65 O sercu samolubnym i losie braci zgubnym

1 – Jadwiga Chrząszczewska, Jadwiga Warnkówna, Plac Trzech Krzyży w Warszawie (fragment utworu Klech-dy domowe)

– związki frazeologiczne

– czyta ze zrozumieniem tekst zamieszczony w podręczniku – wyjaśnia znaczenie związków frazeologicznych i wskazuje te, które odnoszą się do

postępowania bohaterki legendy – gromadzi informacje na temat wybranego przez siebie miejsca w okolicy, w której

mieszka, i staje się autorem legendy związanej z tym miejscem I.1.2; II.1.2; III.1.1; III.1.2

Planowanie pracy

11 ©

Copyright by W


a 2013

66 Witamy w Gdańsku 1 – Gdańsk – wyszukuje i przetwarza informacje w tekście popularnonaukowym / publicystycznym– tworzy dialog w zadanej sytuacji – współpracuje w grupie I.1.4; I.1.7; I.1.9; III.1.1; III.1.2; III.1.6

67 O lwach z gdańskiego ratusza w przyszłość patrzących

1 – Marian Orłoń, Lwy z gdańskiego ratusza (fragment książki Baśnie i legendy polskie)

– patriotyzm, patriota

– szuka informacji na zadany temat w różnych źródłach– pisze dialog– opisuje herb Gdańska – czyta ze zrozumieniem tekst zamieszczony w podręczniku – wyraża na forum klasy swoją opinię dotyczącą wydarzeń opisanych w tekście – rozumie pojęcia patriota, patriotyzm i potrafi uzasadnić, dlaczego postawę bohatera

tekstu można nazwać patriotyczną – redaguje list zawierający odpowiednią argumentację I.1.2; I.2; II.1.1; II.2.10; III.1.1; III.1.2; III.1.5; III.1.8

68 Tam, gdzie serce pęka, kurczy się ziemia…

1 – legenda o kościółku w Trzęsaczu– strona internetowa

– rozumie różnicę między przekazem legendarnym i naukowym – redaguje dalszy ciąg legendy zamieszczonej na pocztówce, stosując bogate słownic-

two i oryginalny styl I.1.4; III.1.1; III.1.6

69 O czym rozmawiała baszta z Wisłą? 1 – Dorota Kaźmierczak, O tym, jak powstała nazwa miasta

– przedstawia przebieg wydarzeń w utworze– wskazuje uosobienia– zapisuje dialog między bohaterkami utworu– zna zasady ortografi czne: rz–ż, u–ó, ch–hI.1.1; II.2.4; II.2.9; III.1.5; III.1.8; III.2.3; III.2.5a

70–72 O pewnej szkolnej wycieczce, czyli jak odnaleźć „klucz w legendy świat”?

Zabawmy się w teatr!Przygotowanie klasowego przed-stawienia

3 – Katarzyna Piękosz, Skrzynia pełna legend– scenografi a, kostiumy, rekwizyty, efekty specjalne,

muzyka

– czyta ze zrozumieniem tekst przedstawienia – rozpoznaje w utworze nawiązania do znanych legend – formułuje wnioski wynikające z przygody bohaterów– rozumie znaczenie tradycji w życiu człowieka – zna pojęcia związane z teatrem i posługuje się nimi– uczestniczy w przygotowaniu przedstawienia klasowego Skrzynia pełna legend Ka-

tarzyny Piękosz: uczy się roli, wygłasza kwestie w przedstawieniu, projektuje i wyko-nuje kostiumy, przygotowuje dekoracje i gromadzi rekwizyty, przygotowuje oprawę muzyczną i efekty dźwiękowe, uczestniczy w próbach, wykonuje afi sz lub redaguje i grafi cznie opracowuje zaproszenia

I.1.2; I.1.6; I.1.7; I.1.9; II.1.2; II.2.1; II.2.6; II.2.9; II.2.10; III.1.8; III.1.9; III.2.7


zarowanie słow

em

12 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

73 Śladami legend naszego regionu 1 – legendy wybranego regionu Polski – poznaje legendy regionu, w którym mieszka– gromadzi informacje na temat swojego miejsca zamieszkania– prezentuje na forum klasy wybraną przez siebie historięI.2; III.1.4; III.1.8

74 Przygoda całkiem nowa – zmowa liczebnikowa

1 – liczebnik główny– liczebnik porządkowy

– wie, na jakie pytania odpowiada liczebnik główny i porządkowy, i wskazuje liczebniki w tekście

– zapisuje podane liczby w formie liczebników głównych i porządkowych: przy pomocy nauczyciela lub samodzielnie

I.3.3; III.2.3

75 Magia świąt, czyli o dniu ciepłym, choć grudniowym

1 – Krzysztof Dzikowski, Jest taki dzień– Święta pełne blasku – kartki świąteczne– życzenia świąteczne

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – odnajduje w tekście wiersza informacje dotyczące tytułowego dnia – zapisuje poprawnie datę – wyjaśnia metaforyczne sformułowania dotyczące dnia Wigilii – gromadzi słownictwo związane ze świętami Bożego Narodzenia – opisuje kartki świąteczne znajdujące się w podręczniku, wyraża opinie o nich, stosując

określenia wartościujące – korzystając ze wskazówek znajdujących się w podręczniku, redaguje tekst życzeń

świątecznychI.1.8; II.2.1; II.2.4; III.1.1; III.1.2; III.2.5; III.2.7

76 Marzenia się spełniają – twierdzi Bartek Koniczyna. A my?

1 – Danuta Zawadzka, Wyczyny Bartka Koniczyny (frag-ment powieści)

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – na podstawie tekstu redaguje list do Mikołaja, dotyczący dnia WigiliiI.1.1; II.1.1; II.1.2; III.1.1

77 Jak w domu Fryderyka obchodzono Wigilię? A jak wygląda ona u nas?

1 – Kazimierz Wierzyński, Życie Chopina (fragment utworu)

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – nawiązując do własnych doświadczeń, wyjaśnia, na czym polega szczególny charakter

świątecznej atmosfery – wymienia tradycje bożonarodzeniowe kultywowane dawniej i dziś– porównuje dawne tradycje z tymi, które pielęgnuje się w jego domu– pisze kartkę z dziennika– wzbogaca swoje słownictwo związane z określaniem nastroju świątecznegoI.1.1; II.1.1; II.1.2; II.4; III.1.1; III.1.5; III.1.8; III.2.7

Planowanie pracy

13 ©

Copyright by W


a 2013

78–79 W świecie naszych przeżyć

Magia przeżyć, czyli jak opisać uczucia

2 – Mieczysław Maliński, Opowiadanie wigilijne (frag-ment utworu)

– przeżycia, emocje– opis przeżyć wewnętrznych

– nazywa emocje towarzyszące wskazanym sytuacjom oraz określa charakterystyczne dla nich zachowania, wykorzystując zgromadzone słownictwo

– czyta ze zrozumieniem fragment opowiadania – sporządza krótki opis przeżyć w jednej z podanych sytuacji, indywidualizując styl II.1.1; II.2.10; II.1.3; III.1.1

80 Po co nam kolędy? 1 – Kazimierz Wierzyński, Kolęda dziecinna – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – odpowiadając na pytania z podręcznika, odnajduje w tekście informacje na temat

osoby mówiącej w wierszu – wyjaśnia tytuł utworu – redaguje zaproszenie na szkolny koncert kolęd I.1.3; I.1.8; II.2.4; III.1.1

81–82 Kropka nad i – odsłona druga 2 – Halina Krassowska, Zimowa przygoda – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania – stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórczeII.2.11; II.3.1; III.1.1; III.1.5

83–85 W świecie legend – praca klasowa


3(2 +1)

– poznane legendy– postaci i wydarzenia historyczne oraz fi kcyjne

– zna treść omawianych legend– odróżnia postaci i wydarzenia historyczne od fi kcyjnych– wskazuje cechy bohaterów legend– redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej II.2.11; III.1.1; III.2.5; III.2.6

TAM I TUTAJ

86 O podróżach, podróżnikach i o tym, co z tego wynika

1 – podróże, podróżnicy – czyta ze zrozumieniem informacje wstępne do rozdziału Tam i tutaj– angażuje się w wykonanie dodatkowych zadań i przy pomocy nauczyciela lub samo-

dzielnie szuka potrzebnych informacji w różnych źródłach – wzbogaca wiedzę związaną z najciekawszymi podróżami – gromadzi informacje o najsłynniejszych podróżnikach I.2; III.2.7

87 O sercu, w którym wyczytasz siebie…

1 – Cornelia Funke, Tajemnice (fragment książki Atramen-towe serce)

– introligator

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wymienia nazwy zawodów, które wiążą się z pisaniem, wydawaniem i sprzedażą

książek – wyszukuje w tekście odpowiednie fragmenty – wyjaśnia metaforyczny sens tytułu, proponuje inny – wykonuje projekt okładki książki własnego autorstwaI.1.1; I.1.7; I.1.8; III.2.7


zarowanie słow

em

14 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

88 Podróże kształcą, czyli o tuńczyku w oleju

1 – Beata Pawlikowska, Szczęśliwy tuńczyk w oleju (fragment książki Blondynka śpiewa w Ukajali. Nowe przygody w Ameryce Południowej)

– instrukcja

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wskazuje elementy charakterystyczne dla dwóch światów opisywanych w tekście – odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu, odpowiada na pytania zamiesz-

czone w podręczniku i uzasadnia swoje stanowisko – redaguje instrukcję I.1.1; I.1.4; I.1.6; I.1.9; III.1.1; III.1.2

89 Na tropie Inków i… inkaskiego skarbu

1 – Między kontynentami, czyli od Andów do Pienin – tekst zamieszczony na stronie internetowej

– opowieść o tajemnicy niedzickiego zamku

– czyta ze zrozumieniem tekst zamieszczony na stronie internetowej – na podstawie tekstu odpowiada na pytania dotyczące cywilizacji inkaskiej – wymienia atrakcje turystyczne Peru – na podstawie tekstu o zamku w Niedzicy wskazuje nazwy własne związane z kulturą

Inków – wyjaśnia znaczenie sformułowania „od Andów do Pienin” w kontekście opowieści

o zamku w Niedzicy I.1.1; I.1.2; I.1.7; I.1.9; III.1.3

90 Zapraszamy na Wyspę Słońca 1 – Monika Warneńska, Dziewczyna z Wyspy Słońca (fragment powieści)

– gra planszowa– instrukcja

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wyszukuje informacje w tekście źródłowym – korzysta z informacji zawartych na schemacie – przekształca kodeks zamieszczony w tekście, tak by stał się użyteczny dla ucznia – projektuje grę planszową związaną z kulturą InkówI.1.1; I.1.6; I.2; III.1.4

91 W poszukiwaniu inkaskich skarbów, czyli peruwiańskie przygody Dzikiej Mrówki

1 – Andrzej Perepeczko, Dzika Mrówka i Jezioro Złotego Lodu (fragment powieści)

– słownik wyrazów obcych

– czyta ze zrozumieniem tekst literacki– porządkuje elementy świata przedstawionego w utworze – na podstawie tekstu redaguje kartkę z dziennika jednego z bohaterów – wyszukuje w słowniku wyrazów obcych słowo poliglota i wskazuje w tekście bohate-

ra, którego można określić tym mianem – wypowiada na forum klasy swoje zdanie na temat wartości kontaktów międzykultu-

rowych – redaguje rady dla podróżników wybierających się w odległe zakątki świata I.1.2; II.1.2; II.2.9; III.1.8; III.2.7

Planowanie pracy

15 ©

Copyright by W


a 2013

92 Lepszym być to piękniej żyć. Stopniowanie przymiotników i przysłówków

1 – stopień równy, wyższy i najwyższy przymiotnika i przysłówka

– stopniowanie proste, opisowe – stopniowanie nieregularne

– wypisuje z tekstu przymiotniki i przysłówki – tworzy przy pomocy nauczyciela lub samodzielnie stopień wyższy i najwyższy poda-

nych przymiotników i przysłówków– wskazuje przymiotniki i przysłówki, które nie podlegają stopniowaniu I.3.3; I.3.4; III.2.4

93 Nie najładniej kłócić się z przyja-cielem (pisownia przeczenia „nie” z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym)

1 – zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy– słownik ortografi czny

– zna zasady pisowni przeczenia nie z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym i poprawnie je stosuje

I.3.3; I.3.4; III.2.4; III.2.5

94–95 (Na razie) wirtualna wyprawa do amerykańskich kanionów

Zapraszamy na reklamy

2 – Wiesław Kaluszka, Najpiękniejsze kaniony Ameryki– reklama

– czyta ze zrozumieniem artykuł prasowy – wyszukuje informacje w tekście– odtwarza przebieg wyprawy – zapisuje plan wydarzeń – odnajduje w tekście przymiotniki i przysłówki w stopniu wyższym i najwyższym – rozumie specyfi kę reklamy i wie, jakie elementy tworzą tekst reklamowy– potrafi odnieść się krytycznie do tekstów reklamowych – tworzy hasła reklamowe – samodzielnie redaguje tekst reklamowy I.1.4; II.1.1; II.1.4; III.1.7; III.1.8

96 II Zjazd Gramatykomaniaków, czyli o rodzajach orzeczenia

1 – orzeczenie czasownikowe– orzeczenie imienne– łącznik– orzecznik

– zna defi nicje orzeczenia czasownikowego i imiennego – potrafi wskazać w tekście orzeczenia i nazwać poprawnie ich rodzaj – tworzy wypowiedzenia z różnymi typami orzeczeń I.3.1; I.3.3; III.2.3

97–98 Zegar cofnięty o sto lat – niespo-dziewana podróż w czasie

Nie lada zagadka – dobra notatka

2 – Maria Krüger, Godzina pąsowej róży (fragment powieści)

– notatka

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wskazuje zdania prawdziwe i fałszywe odnoszące się do wydarzeń przedstawionych

w tekście – na podstawie tekstu gromadzi informacje na temat XIX-wiecznej szkoły dla dziewcząt

oraz porównuje ją ze współczesną szkołą – wie, w jakim celu sporządza się notatkę, i potrafi wymienić jej cechy – wykorzystując zgromadzone informacje, redaguje notatkę dotyczącą XIX-wiecznej

szkoły I.1.1; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.2.11; III.1.1; III.1.8; III.2.7

99 Wysłowotworzymy nie rymy! 1 – Julian Tuwim, Słowocowe hybrydy– neologizm

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – zna defi nicję neologizmu – wskazuje neologizmy w różnych tekstach– tworzy neologizmy z podanych wyrazów


zarowanie słow

em

16 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

– redaguje przepis na słowocowe hybrydy I.1.8; II.2.4; II.2.5

100 Czy inny znaczy obcy? – ważne słowo: tolerancja

1 – Justyna Tworzydło, Tolerancja– słownik wyrazów obcych

– czyta ze zrozumieniem tekst – na podstawie tekstu wyjaśnia znaczenie słowa tolerancja – tłumaczy słowa motta, wykorzystując tekst oraz własną wiedzę – rozumie istnienie zachowań, których nie wolno tolerować i potrafi podać

ich przykłady – zapisuje własne refl eksje o tolerancji, odnosząc się do tekstu oraz osobistych

doświadczeń I.1.1; I.1.7; II.1.2; III.1.8

101–102 Co by się stało, „gdyby wszyscy mieli po cztery jabłka…”?

Wiersz biały nabiera kolorów, czyli o tajnikach recytacji

2 – Jan Twardowski, Sprawiedliwość– wiersz biały– poradnik recytatora

– odczytuje wartości wpisane w tekst i odnosi je do własnych doświadczeń – rozumie pojęcie wiersz biały – czyta na głos wiersz, dostosowując intonację do interpretacji – zapisuje wiersz z poprawnym użyciem znaków interpunkcyjnych, rozumiejąc ich funk-

cję składniową i intonacyjnąI.1.7; I.1.8; II.2.4; II.2.5; III.1.10

103 Wahadło, morze i górka, czyli ortografi czna powtórka

1 – zasady pisowni wyrazów – zna zasady pisowni ó–u, ż–rz, h–ch i poprawnie stosuje je w praktyce– zna zasady pisowni z przeczeniem nie– zna zasady pisowni końcówek fl eksyjnych– wyjaśnia pisownię wyrazów z trudnością ortografi cznąIII.2.5

104–108 Dlaczego Bracia Lwie Serce? Co wiemy o głównych bohaterach powieści Astrid Lindgren?

Jonatan i Sucharek – dobrze mieć brata…

5 – lektura: Astrid Lindgren, Bracia Lwie Serce– świat przedstawiony – opis postaci– opis miejsca– reklama– list

– zna treść powieści – wyróżnia elementy świata przedstawionego – opowiada o przygodach bohaterów, indywidualizując styl wypowiedzi – wyszukuje w tekście fragmenty opisujące bohaterów, gromadzi słownictwo potrzeb-

ne do opisu postaci – gromadzi argumenty i ocenia bohaterów, odwołując się do odpowiednich fragmen-

tów tekstu – wskazuje pozytywne i negatywne cechy bohaterów powieści

Planowanie pracy

17 ©

Copyright by W


a 2013

„…nikt nie lubi zdrajcy, nawet jeżeli ma z niego jakieś korzyści” – dlaczego potrzebujemy akceptacji innych?

„…są rzeczy, które się musi zrobić, bo inaczej nie jest się człowiekiem, tylko nędznym śmieciem…” – co to znaczy być DOBRYM człowiekiem?

Nangijala i Nangilima, czyli jak oswoić śmierć?

– zna i rozumie pojęcia: zdrada, tchórzostwo, wierność i lojalność, potrafi wskazać przykłady takich zachowań

– redaguje opis postaci, indywidualizuje styl wypowiedzi pisemnej – odróżnia realizm od fantastyki – rozumie sens istnienia równoległych światów Nangijali i Nangilimy – zabiera głos na forum klasy, uzasadnia swoje zdanie– uczestniczy w pracy w grupach, inicjując wykonywanie zadań I.1.1; I.1.2; I.1.7; I.1.8; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.3; II.2.10; II.2.11; III.1.3; III.1.5; III.1.6; III.1.7; III.1.8; III.1.9; III.2.7

109–110 Podróże małe i… duże – praca klasowa


2(1+1)

– opis miejsca – wskazuje różne sposoby podróżowania w czasie i przestrzeni– opisuje najciekawszą jego zdaniem podróż, dbając o poprawność stylistyczną, języko-

wą, ortografi czną i interpunkcyjną swojej wypowiedzi– wykorzystuje w swojej pracy informacje zdobyte na lekcjach i podczas podróżyIII.1.1; III.1.5; III.1.6; III.2.5; III.2.6

111–112 Gramatyczne zmagania – podmiot rodzaje odsłania

2 – podmiot gramatyczny, logiczny, domyślny, szeregowy, towarzyszący

– potrafi wymienić różne rodzaje podmiotów oraz je scharakteryzować – wskazuje w tekście podmioty i nazywa je – tworzy wypowiedzenia z różnymi rodzajami podmiotów I.3.1; I.3.3; I.3.4; III.2.3

113 Każdy z nas jest wyjątkowy! 1 – Paul Stewart i Chris Riddell, Chata Łapichrustów (frag-ment powieści Za Kresoborem)

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wyszukuje w tekście informacje dotyczące świata przedstawionego – wskazuje w tekście neologizmy – dostrzega różnicę między określeniami: wyjątkowy i inny i potrafi uzasadnić swoje

zdanie – wykorzystując własne pomysły oraz informacje na temat nowo utworzonych wyra-

zów zawarte w tekście, opracowuje Słowniczek leśnego trolla – pisze historię dalszych losów głównego bohatera opisanego w tekście, indywidualizu-

jąc styl i wprowadzając neologizmyI.1.1; I.1.2; I.1.7; II.1.1; II.1.3; III.1.5; III.1.8; III.2.7

114 O tym, jak łza oddaleniaobraz ojczyzny zmienia

1 – Juliusz Słowacki, W pamiętniku Zofi i Bobrówny– wpis do pamiętnika

– wypowiada na forum klasy swoje opinie odnośnie do wpisów do pamiętnika – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – odnajduje w tekście informacje dotyczące osoby mówiącej w wierszu i adresatki wiersza – nazywa uczucia, które towarzyszą wyznaniom podmiotu lirycznego


zarowanie słow

em

18 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

– rozumie rolę ojczyzny w wierszu – potrafi określić funkcję zdrobnień w tekście – opisuje ulubiony zakątek Polski, używając zdrobnień I.1.3; II.2.4; II.2.5; III.1.1; III.1.8

115–116 Orzeczenie i podmiot – najważniej-sze części zdania. Sprawdzian


2(1+1)

– orzeczenie czasownikowe– orzeczenie imienne– podmiot gramatyczny, logiczny, domyślny, szeregowy,

towarzyszący

– wskazuje w tekście podmioty i orzeczenia i nazywa je – tworzy wypowiedzenia z różnymi rodzajami podmiotów i orzeczeńI.3.1; I.3.3; III.2.3

117 Kropka nad i – odsłona trzecia 1 – Maria Krüger, Godzina pąsowej róży (fragment powieści)

– czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania – stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze I.1.1; I.1.9; III.1.1; III.1.5; III.1.6; III.2.5

TUTAJ I TERAZ

118 „Podróże uwrażliwiają”… O różnych aspektach podróżowania

1 – Tomasz Łabudzki, Znowu w podróży – czyta ze zrozumieniem tekst literacki – rozumie dosłowne i metaforyczne znaczenie słów podróż i muzeum– podaje przykłady zachowań proekologicznych – opisuje wybraną sytuację, zwracając szczególną uwagę na odgłosy przyrody I.1.1; I.1.8; II.1.1; III.1.1

119 Można mówić albo mówić pięknie, czyli o odmianach języka

1 – Początek wiosny – wypowiedzi ludzi pochodzących z różnych środowisk

– język literacki i język potoczny

– dostrzega różnice w opisach początku wiosny i potrafi je wskazać – dostrzega plastyczność opisu artysty i uzasadnia swoje stanowisko – wie o istnieniu dwóch odmian języka i umie je scharakteryzować I.1.4; II.2.4; III.1.4; III.1.8

120 Akcja Matyldy, czyli na ratunek przyrodzie!

1 – Karolina Kwak, Akcja Matyldy– opis postaci– opis przedmiotu– notatka– plakat

– czyta ze zrozumieniem tekst zamieszczony w podręczniku – wie, gdzie rozgrywają się wydarzenia i kto bierze udział w rozmowie – redaguje krótki humorystyczny opis głównej bohaterki, indywidualizując swój język

i formę wypowiedzi– na podstawie tekstu sporządza krótką notatkę dotyczącą Dnia Ziemi

Planowanie pracy

19 ©

Copyright by W


a 2013

– opisuje fl agę ruchu ekologicznego – wspólnie z kolegami projektuje plakat związany z Dniem Ziemi I.1.2; I.1.10; II.1.1; II.1.2; II.2.9; III.1.2; III.1.8

121–122 Jak napisać sprawozdanie? 2 – Sprawozdanie z akcji sadzenia drzew– sprawozdanie

– zna elementy struktury sprawozdania – zapisuje w punktach plan wydarzeń – wskazuje w tekście fragment zawierający ocenę przedsięwzięcia – gromadzi sformułowania określające następstwo wydarzeń w czasie – tworzy sprawozdanie, zachowując jego poprawną strukturę III.1.1; III.1.5; III.1.6; III.1.7, III.2.7

123 Jasnowidztwo czy górnictwo? Czym się kierować w pisowni zakończeń wyrazów

1 – słownik ortografi czny– zasady pisowni zakończeń -stwo, -ctwo, -dztwo; -ski,

-cki, -dzki

– zna zasady pisowni zakończeń -stwo, -ctwo, -dztwo; -ski, -cki, -dzki i poprawnie sto-suje je w praktyce

– wyjaśnia pisownię wyrazów z trudnością ortografi czną – korzysta ze słownika ortografi cznego I.2; III.2.3; III.2.5

124 Leśne bajanie, czyli o obrazach poetyckich

1 – Kazimierz Przerwa-Tetmajer, W lesie (fragment wiersza)

– obraz poetycki– epitet– metafora

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – zna defi nicję obrazu poetyckiego – opisuje obrazy poetyckie przedstawione w wierszu – wskazuje w tekście epitety – wyjaśnia znaczenie metafor znajdujących się w utworze – wspólnie z kolegami nadaje tytuły poszczególnym obrazom poetyckim – dokonuje przekładu intersemiotycznego – tworzy ilustrację do jednej zwrotki wiersza II.2.1; II.2.4; II.2.5; II.3.1

125 „Cicho szumi wiatr w leszczynach” – o naśladowaniu dźwięków…

1 – Czesław Janczarski, Ranek w lesie (fragment wiersza)– wyrazy dźwiękonaśladowcze

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – dokonuje głosowej interpretacji wiersza, zwracając uwagę na natężenie opisywanych

dźwięków – zna defi nicję wyrazu dźwiękonaśladowczego– wskazuje w tekście wiersza wyrazy dźwiękonaśladowcze – redaguje opis sytuacji, używając wyrazów dźwiękonaśladowczych I.1.4; II.2.1; II.2.4; II.2.5; III.1.1; III.1.2

126 Czy obraz może smakować i pachnieć?

1 – Leon Wyczółkowski, Las w Zakopanem w słońcu – opisuje krajobraz– dopisuje epitety do elementów obrazu– określa nastrój obrazu– porównuje dzieło plastyczne z dziełem literackimII.1.1; II.2.1; III.1.1; III.1.5; III.2.7


zarowanie słow

em

20 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

127–131 Mieszkańcy wielkiego domu i ich tajemnice – określamy czas i miej-sce akcji

Różne sposoby odbierania świa-ta – przyglądamy się dziecięcym bohaterom powieści

Jak pokazać uczucia? Oceniamy fi lmowe kreacje Mary i Colina

Ogród jest dobry na wszystko! Reklamujemy miejsca pełne czaru

5 – lektura: Francis Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród– opis przeżyć wewnętrznych– reklama– fragmenty fi lmu Tajemniczy ogród w reżyserii

Agnieszki Holland

– zna tekst powieści – odtwarza przebieg wydarzeń – opisuje i ocenia bohaterów utworu – dostrzega ewolucję postawy wybranego bohatera i uzasadnia jej przyczyny, dobiera-

jąc odpowiednie argumenty – opisuje przeżycia wewnętrzne wybranego bohatera, doskonali swoje umiejętności

stylistyczne – rozumie sytuację życiową bohaterów – ocenia grę aktorską, uzasadniając swoje zdanie – reklamuje pobyt w ulubionym miejscu, podkreślając jego dobroczynny wpływ na czło-

wieka – formułuje i uzasadnia przesłanie powieściI.1.1; I.1.2; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.7; II.2.8; II.2.9; II.2.10; II.2.11; III.1.1; III.1.7; III.1.8; III.2.7

132–133 Mój ulubiony bohater lektury – praca klasowa


2(1+1)

– opis postaci– ocena zachowań bohatera literackiego

– redaguje opis wybranego bohatera lektury, uwzględniając wiadomości zdobyte na lekcjach

– dokonuje oceny zachowań postaci literackiej i uzasadnia swoje zdanie– dba o poprawność swojej pracy, jej kompozycję oraz szatę grafi cznąII.1.1; II.1.5; II.1.6; III.2.5; III.2.6

134 Czy siła zawsze decyduje o zwy-cięstwie?

1 – Joanna Laskowska, Dwa wiatry – czyta ze zrozumieniem tekst – dokonuje oceny zachowań postaci literackich i uzasadnia swoje zdanie– rozpoznaje wyrazy dźwiękonaśladowcze w tekście– bierze udział w scence– formułuje przesłanie utworuI.1.1; I.1.2; II.1.3; II.2.4; II.2.10; III.1.4; III.1.9

135 Jak leczyć świat myślami? 1 – ks. Jan Twardowski, Czy można myślami uleczyć? (fragment Elementarza)

– czyta ze zrozumieniem fragment tekstu – wyjaśnia sens przesłania autora – odnajduje w tekście złote myśli i poddaje je refl eksji – podaje przykład sytuacji, w której przekonał się o leczniczych właściwościach myśli,

i uzasadnia swoje stanowisko I.1.7; I.1.8; II.1.2; II.3.1; III.1.8

Planowanie pracy

21 ©

Copyright by W


a 2013

136–137 Nie całkiem nowe pytania o związ-ki wyrazów w zdaniach

2 – grupa podmiotu– grupa orzeczenia– związek główny– związki poboczne– wyraz określany (nadrzędny)– wyraz określający (podrzędny)

– zna i rozumie pojęcia: grupa podmiotu, grupa orzeczenia, związek główny, związki poboczne, wyraz określany, wyraz określający, wyraz nadrzędny, wyraz podrzędny

– wskazuje w zdaniach poszczególne związki wyrazowe – sporządza wykresy zdań pojedynczych I.3.1; I.3.2; I.3.4; III.2.3

138 Dlaczego warto uśmiechać się do innych? O eksperymencie grupy przyjaciół

1 – Małgorzata Musierowicz, Kwiat kalafi ora (fragment powieści)

– czyta ze zrozumieniem fragment tekstu – interpretuje tekst w kontekście fragmentu Elementarza ks. Jana Twardowskiego – dokonuje oceny pomysłu bohaterów, wskazuje jego zalety i wady oraz uzasadnia

swoje stanowisko – wskazuje cechy sprawozdania w tekście – redaguje ogłoszenie I.1.1; I.1.9; III.1.2; III.1.8

139 Czy można „być kulturalnym do litery s”?

1 – Grzegorz Kasdepke, Bon czy ton... savoir-vivre dla dzieci (fragment)

– rozumie zasady dobrego wychowania i odnosi je do własnych doświadczeń – podaje przykłady właściwych zachowań w określonych sytuacjach – pracuje w grupie, proponuje własne rozwiązania II.1.2; III.1.8

140 Uczciwe zachowanie jest ważne na sprawdzianie

1 – René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Klasówka z aryt-metyki (fragment powieści Nowe przygody Mikołajka)

– akcja (zawiązanie akcji, rozwinięcie, punkt kulminacyj-ny, rozwiązanie akcji)

– czyta ze zrozumieniem fragment tekstu – określa, kim jest narrator w tekście– porównuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami– pisze plan wydarzeń– zna pojęcie akcji i potrafi wskazać w tekście poszczególne jej etapy– ocenia zachowanie bohaterów– wyjaśnia, na czym polega bycie uczciwym na sprawdzianie I.1.1; I.1.3; I.1.6; II.1.2; II.2.9; II.2.10, II.4; III.1.7; III.1.8; III.2.7

141–142 Co ma wspólnego skuter ze zda-niem?

2 – przydawka– dopełnienie– okolicznik

– zna defi nicje przydawki, dopełnienia i okolicznika oraz rozumie ich funkcję w zdaniu – nazywa poszczególne części zdania w różnych wypowiedzeniach – buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia I.3.1; I.3.2; I.3.3

143–144 O metodzie, która odsłania, jak zostać architektem zdania – sprawdzian


2(1+1)

– podmiot– orzeczenie– przydawka– dopełnienie– okolicznik

– nazywa poszczególne części zdania w różnych wypowiedzeniach – buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia– sporządza wykresy zdań pojedynczychI.3.1; I.3.2; I.3.4


zarowanie słow

em

22 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

145–147 Przystanek Hollyłódź

Uczymy się czytać… fi lm

Zagrajmy w fi lm! Nasze pierwsze kroki w roli twórców fi lmowych

3 – kadry z fi lmu– aktor, charakteryzacja, gatunek fi lmowy, kadr, plener,

premiera, reżyser, scenariusz, statysta, ujęcie

– Witold Bobiński, Nowy język (fragment książki Idę do kina!)

– z uwagą analizuje zamieszczone w podręczniku zdjęcia z Łodzi związane z przemysłem fi lmowym, a także nazwę Hollyłódź

– zdobywa informacje na temat aktorów związanych z łódzką fi lmówką oraz fi lmów, które powstały w Łodzi

– redaguje ogłoszenie o otwarciu w Muzeum Kinematografi i wystawy poświęconej ulu-bionemu fi lmowi

– czyta ze zrozumieniem tekst o początkach kina i redaguje notatkę – na podstawie fotosów z fi lmu określa temat i nastrój fi lmu – wykorzystując zgromadzone w ramce słownictwo, opisuje przedstawione sceny

fi lmowe – gromadzi informacje na temat bohaterów, a następnie określa przedział wieko-

wy odbiorców fi lmu – czyta ze zrozumieniem tekst W. Bobińskiego Nowy język – na podstawie tekstu uzupełnia Słowniczek fi lmowy, dopisując nowe hasła – redaguje rady dla młodego reżysera – wciela się w rolę reżysera i korzystając ze wskazówek, opisuje kilka scen własnego

fi lmu I.1.1; I.1.6; I.2; II.2.7; II.2.8; III.1.8; III.2.7

148 „Dziewica Orleańska i… grządki”, czyli jak ożywić portret artystki

1 – Alicja Niedźwiecka, Wywiad (fragment powieści Tydzień z godziną zero)

– wywiad– autoryzacja tekstu

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – opracowuje rady dla dobrego dziennikarza – wskazuje błędy, jakie popełnił fi kcyjny redaktor– zabiera głos w dyskusji; szuka odpowiedzi na pytania: „Co to znaczy być sławnym?”

i „Sława pomaga czy przeszkadza w życiu?”, wypowiada swoje zdanie i uzasadnia swoje stanowisko

I.1.2; I.1.3; I.1.7; I.1.9; II.1.1; III.1.1; III.1.8

149–150 Kropka nad i – odsłona czwarta 2 – Jan Edward Kucharski, Wędrówki z dziadkiem Roma-nem (fragment)

– czyta ze zrozumieniem tekst literacki i odpowiada na pytania – stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze I.1.1; I.1.9; III.1.1; III.1.5; III.1.6; III.2.5

Planowanie pracy

23 ©

Copyright by W


a 2013

TERAZ I ZAWSZE

151 Dom niejedno ma imię 1 – Jan Kochanowski, Na dom w Czarnolesie – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – wie, do kogo zwraca się osoba mówiąca w wierszu, i uzasadnia swoje zdanie, wskazu-

jąc odpowiednie fragmenty tekstu – rozumie, co i dlaczego jest ważne dla osoby mówiącej w wierszu, potrafi uzasadnić

swoje stanowisko – wyjaśnia metaforyczne znaczenie słowa dom – na podstawie fotografi i oraz wiersza opracowuje encyklopedyczną notatkę dotyczącą

domu w Czarnolesie I.1.1; I.1.3; I.1.7; I.1.8; II.2.4; II.2.5; III.1.1; III.1.2

152–153 Słodkie wspomnienie dzieciństwa…

Jak napisać kartkęz pamiętnika?

2 – ks. Jan Twardowski, Miałem wspaniałych rodziców (fragment Autobiografi i. Myśli nie tylko o sobie)

– pamiętnik

– czyta ze zrozumieniem tekst literacki – sporządza drzewo genealogiczne rodziny przedstawionej w tekście – na podstawie tekstu charakteryzuje wskazane osoby – redaguje sprawozdanie z wizyty w domu ks. Jana Twardowskiego, indywidualizując

styl – korzystając z tekstu, gromadzi informacje dotyczące narratora – rozumie pojęcie perspektywy czasowej, potrafi wskazać w tekście fragmenty świad-

czące o tym, że opisywane wydarzenia dotyczą przeszłości – zna defi nicję pamiętnika i potrafi wskazać jego cechy we fragmencie Autobiografi i – redaguje kartkę z pamiętnika, indywidualizując styl i formę wypowiedzi I.1.1; I.1.3; I.1.4; I.1.7; I.1.8; III.1.1; III.1.5; III.2.5

154 Cudownych rodziców mam! 1 – Wojciech Młynarski, Cudownych rodziców mam– porównanie

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – wskazuje w wierszu informacje odnoszące się do osoby mówiącej w wierszu – wykorzystując utwory W. Młynarskiego i J. Twardowskiego, wyjaśnia znaczenie okre-

śleń: wspaniali, cudowni rodzice – wskazuje w tekście znane środki stylistyczne – epitet, metaforę, neologizm – zna defi nicję porównania – odnajduje porównania w tekstach poetyckich I.1.3; II.1.1; II.2.1; II.2.4; II.2.5; III.2.7

155 O piernikowych lalkach i wspaniałej siostrze

1 – Magdalena Samozwaniec, Poznanie z Lilką (fragment powieści Maria i Magdalena)

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wykorzystując informacje o rodzinie Kossaków, sporządza notatkę o jednej z osób – wskazuje w tekście cechy pamiętnika – odnajduje w tekście fragmenty opisujące relacje między siostrami – odwołując się do tekstu, charakteryzuje bohaterki – redaguje list, indywidualizując styl I.1.4; I.1.7; I.1.9; II.2.10; III.1.1; III.1.2


zarowanie słow

em

24 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

156–157 Zdania można składać na różne sposoby

2 – zdanie złożone współrzędnie– zdanie złożone podrzędnie– przysłowie

– rozumie różnice między zdaniem złożonym współrzędnie i podrzędnie i potrafi wska-zać je na przykładach

– rozpoznaje spójniki łączące różne rodzaje zdań złożonych – wykorzystując podane spójniki, tworzy zdania złożone współrzędnie i podrzędnie –

rozpoznaje wśród zdań składowych zdanie nadrzędne i podrzędne oraz rysuje wykre-sy wypowiedzeń

– rozpoznaje przysłowia I.3.1; I.3.2; I.3.3

158 Nie widzę na horyzoncie, dostrze-gam w najbliższym kącie – pisow-nia nosówek

1 – słownik ortografi czny – zna zasady pisowni nosówek ą i ę oraz połączeń -om, -on, -em, -en i stosuje je w prak-tyce

– poprawnie odmienia przez osoby czasowniki: umieć, rozumieć – wyjaśnia znaczenie związków frazeologicznych zastosowanych w rymowanceI.2; I.3.4; III.2.3; III.2.5

159–160 Co można „między bajki włożyć”?Czy lis prawdę ci powie? Niemiła przygoda w ogródku

2 – Ignacy Krasicki: Lew i zwierzęta, Żółw i mysz, Słowik i szczygieł, Malarze

– Adam Mickiewicz, Lis i kozieł– bajka– morał

– czyta ze zrozumieniem teksty bajek – przedstawia stanowiska poszczególnych zwierząt – zapisuje dialog – redaguje i wskazuje cechy bajek w omawianych utworach – rozumie uniwersalny i dydaktyczny charakter bajek, potrafi uzasadnić swoje stano-

wisko – wskazuje morały płynące z bajek – przedstawia sytuację z własnego życia, której podsumowaniem mógłby być jeden

z morałów zawartych w poznanych bajkach; prezentuje swoje wnioski na forum klasy – opowiada treść bajki własnymi słowami – wykorzystuje wiedzę o przekazie reklamowym do interpretacji bajkiI.1.2; I.1.7; I.1.9; II.1.2; II.2.11; II.3.1; II.3.2; III.1.8; III.2.7

161–162 O wydarzeniach – krótko i szcze-gółowo

2 – Oscar Wilde, Szczęśliwy książę (fragment)– plan ramowy– plan szczegółowy

– czyta ze zrozumieniem tekst literacki – dostrzega różnice między planem ramowym a planem szczegółowym – przekształca plan ramowy na szczegółowy

Planowanie pracy

25 ©

Copyright by W


a 2013

Jak odnaleźć prawdziwe szczęście? – podejmuje dyskusję na temat prawdziwego szczęścia oraz wartości w kontekście przeczytanego tekstu oraz własnych doświadczeń

– odnajduje w tekście złote myśli oraz wyjaśnia je – ocenia postępowanie bohaterów tekstu – redaguje opowiadanie, którego mottem staje się przysłowie „Nie wszystko złoto,

co się świeci”, indywidualizując język i styl wypowiedzi pisemnej I.1.6; I.1.7; II.1.2; III.1.7; III.1.8; III.2.7

163–167 Czekoladowe marzenie chłopca i niezwykłe opowieści dziadka Joe

Media – przyjaciel czy wróg?

Złoty talon przepustką do fabryki czekolady Willy’ego Wonki, czyli wszystko może się zdarzyć!

Podróż w głąb siebie, czyli Umpa--Lumpy nośnikami prawdy o lu-dziach

Umpaland, czyli podróż do kraju, którego nie ma na mapie

5 – lektura: Roald Dahl, Charlie i fabryka czekolady – opis miejsca– opis postaci– przepis– neologizm

– zna treść powieści – wyróżnia elementy świata przedstawionego – odróżnia realizm od fantastyki – porządkuje plan wydarzeń – opowiada o przygodach bohaterów, indywidualizując styl wypowiedzi – wyszukuje w tekście fragmenty opisujące bohaterów – Charliego, Willy’ego Wonkę,

Augustusa, Verukę, Mike’a, Violet– gromadzi słownictwo potrzebne do opisu postaci – ocenia bohaterów, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu – dokonuje samooceny – redaguje opis postaci, indywidualizuje styl wypowiedzi pisemnej – dostrzega skontrastowanie postaci, wyraża swój stosunek do bohaterów – opisuje fabrykę Willy’ego Wonki, indywidualizując formę wypowiedzi – zabiera głos na forum klasy, argumentuje swoje zdanie– uczestniczy w pracy w grupach, inicjując wykonywanie zadań – wskazuje w tekście neologizmy – używając wymyślonych przez siebie neologizmów, tworzy opis dnia mieszkańców

Umpalandu oraz redaguje przepis na jeden z niezwykłych wyrobów cukierniczych pana Wonki

I.1.1; I.1.2; I.1.7; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.1; II.2.7; II.2.8; II.2.9; II.2.10; II.2.11; III.1.1; III.1.4; III.1.7; III.1.8; III.2.7

168 „Zamienię telewizor na duży ro-dzinny stół”…

1 – programy: informacyjny, publicystyczny, rozrywkowy; telenowela; talk-show

– Justyna Dąbrowska, Plusy i minusy oglądania telewizji

– wraz z kolegami opracowuje defi nicje pojęć: program informacyjny, program publicy-styczny, program rozrywkowy; telenowela; talk-show

– tworzy scenariusz programu telewizyjnego, który porusza zagadnienia interesujące i ważne dla młodego człowieka

– pisze pracę, w której wyjaśnia słowa poety Andrzeja Warzechy: „Zamienię telewizor na duży rodzinny stół”

I.2; II.1.2; III.1.1; III.1.8; III.2.7


zarowanie słow

em

26 ©

Copyright by W


a 2013





Uczeń:

169–170 Internet – przyjaciel czy wróg?! 2 – strona internetowa www.dzieckowsieci.pl – netykieta– czat, forum dyskusyjne, link, komunikator, e-mail, por-

tal, przeglądarka internetowa

– przyporządkowuje defi nicje do pojęć związanych z internetem – tworzy hasła do słowniczka internetowego – czyta ze zrozumieniem zasady bezpieczeństwa umieszczone na stronie internetowej – prezentuje sytuację, która pokazuje konieczność stosowania jednej z wybranych zasad – redaguje tekst, w którym przedstawia zalety i wady internetu, używając trafnych

argumentów oraz indywidualizując styl i formę wypowiedzi I.1.3; I.1.4; I.1.6; I.1.9; II.1.2; III.1.1; III1.4

171 Zabawa w wynalazców z Akademii Projektodawców

1 – Jonathan Swift, Podróże Guliwera (fragment powieści) – czyta ze zrozumieniem fragment tekstu – wymienia projekty opisane w tekście – redaguje tekst reklamowy, indywidualizując styl – dokonuje krytycznej oceny wynalazków opisanych w tekście – wypowiada na forum klasy własne zdanie, bierze udział w rozmowie – wymyśla żartobliwy projekt, który mógłby zostać zaprezentowany w Akademii

ProjektodawcówI.1.7; II.2.2; III.1.1; III.1.4; III.1.8

172–173 Kropka nad i – odsłona piąta 2 – Aleksander Fredro, [Osiołkowi w żłoby dano...] – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania– stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze I.1.1; I.17; I.1.9; II.2.11; III.1.1; III.2.5

Razem:173

godziny

rozkŁad materiaŁu nauczania - podręczniki … zapraszamy na olimp! 1 – jan parandowski,...

Documents