rozwój obszarów wiejskich w wolnym kraju związkowym saksonia · jeden z laureatów saksońskiego...

24
Bildung Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia Daniel Gellner Saksońskie Ministerstwo Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa Przyjęcie Saksońskiego Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu

Upload: dinhtuong

Post on 28-Feb-2019

215 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

Bildung

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia Daniel Gellner

Saksońskie Ministerstwo Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa

Przyjęcie Saksońskiego Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa

we Wrocławiu

Page 2: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 2

Przegląd

❙ Obszar wiejski w Saksonii

❙ Rozwój wsi od 1990 r.

❙ Obszar wiejski z perspektywy Saksończyków

❙ Program LEADER jako część Europejskiego Funduszu Rolnego

na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz jako założenie

innowacyjne

❙ Przykłady projektów przystosowanych do specyfiki regionu

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 3: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 3

Obszary wiejskie w Saksonii

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

❙ Krajowy Plan Rozwoju 2013 r. wykazuje, że niemal 85 % całej

powierzchni Saksonii zajmują obszary wiejskie.

❙ Obszary wiejskie, tzn. w kategoriach terytorialnych jako obszary

wiejskie i aglomeracje na terenach wiejskich, obejmują ponad 3 tys.

osiedli.

❙ Obszary wiejskie w Saksonii liczą ponad 1,8 mln mieszkańców.

Page 4: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 4

Obszary wiejskie w Saksonii

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 5: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 5

Dotychczasowy rozwój obszarów wiejskich

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

❙ 1990 r. - potrzeba nadrobienia we wszystkich dziedzinach rozwoju

obszarów wiejskich, np. w zakresie

❙ infrastruktury

❙ renowacji zabudowań wiejskich,

❙ z tego względu rozwój wsi jest forsowany za pomocą programów wsparcia

ze środków Wolnego Kraju Związkowego, Federacji i UE,

❙ od 2007 r.: koncentracja zasobów:

❙ regionalnie przystosowany Zintegrowany Rozwój Obszarów

Wiejskich (ILE)

Page 6: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 6

Dotychczasowy rozwój obszarów wiejskich

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

❙ W latach 1991 – 2014 saksońskie obszary wiejskie i wsie otrzymały 2,9 mld

euro grantów.

❙ Dzięki temu podjęto inwestycje w wysokości ok. 5,6 mld euro

❙ Kryje się za tym m. in.:

❙ 3 tys. nowych i 5 tys. gwarantowanych miejsc pracy

❙ renowacja ponad 40 tys. charakterystycznych dla regionu budynków

❙ odnowa i budowa ponad tysiąca wiejskich obiektów użytku publicznego

❙ przebudowa 5860 budynków wiejskich na cele mieszkaniowe i działalność

gospodarczą

❙ renowacja lub budowa łącznie 270 szkół i placówek całodziennej opieki nad

dziećmi

❙ stworzenie 1400 km oznakowanych szlaków wędrownych, 700 km nowych ście-

żek dydaktycznych i turystycznych

❙ budowa lub rozbudowa 2.700 km dróg

Page 7: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 7

Obszary wiejskie z perspektywy Saksończyków

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 8: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 8

Obszary wiejskie z perspektywy Saksończyków

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

❙ W sumie duże zadowolenie

❙ Wartości porównawcze wykazują często opi-

nie: „poniżej przeciętnej w porównaniu

ogólnoniemieckim, powyżej przeciętnej w ska-

li Niemiec Wschodnich“

❙ Wpływ na ocenę mają różne czynniki:

❙ zadowolenie z życia – wiek, dochody,

❙ gmina – atrakcyjność centrum

miejscowości, układ i stan sieci dróg,…

❙ okolice miejsca zamieszkania –

sąsiedztwo, zadowolenie z gminy,…

*) wartości 1 i 2 w skali od 1 = „bardzo zadowoleni“ do 7 = „bardzo niezadowoleni“ **) por. Urząd Federalny ds. Budownictwa i Planowania Przestrzennego (BBSR, 2010 r.): Życie na wsi – przyjemne? Jak mieszkańcy małych miast i wiejskich gmin oceniają swoje otoczenie. Bonn: str. 14 podstawa: wszyscy ankietowani

Page 9: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

❙ Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia w latach

2014 – 2020, zatwierdzony przez Komisję UE w grudniu 2014 r.

❙ Ok. 40 % środków finansowych, a więc ok. 455 mln euro planuje się na

rzecz rozwoju obszarów wiejskich w Saksonii.

❙ W tym celu służy wyłącznie program LEADER.

9 | 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu

Program LEADER jako część Europejskiego Funduszu

Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 10: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

Aktorzy sektora publicznego i prywatnego podejmują w zakresie

działań na rzecz rozwoju swojego regionu wspólne decyzje

❙ Regiony samodzielnie ustalają swoje granice (nie jest konieczne uwzględnienie granic

powiatów).

❙ Region musi być odpowiednio reprezentowany przez aktorów sektora publicznego

i prywatnego.

❙ Regiony opracowują własną Strategię Rozwoju LEADER (LES).

❙ Wolny Kraj Związkowy Saksonia nie ustala wytycznych merytorycznych w drodze

dyrektywy wsparcia. Regiony same decydują o tym, jakie działania najlepiej wiodą do

wytyczonego celu opracowanej Strategii Rozwoju.

❙ Dążeniem Saksonii jest, aby założeniami objąć całą powierzchnię obszarów wiejskich.

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 10

Metoda LEADER

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 11: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

Realizacja programu LEADER w regionach

Regiony otrzymają poszerzony zakres kompetencji →

wzmocnienie własnej lokalnej odpowiedzialności

treść i wysokość wspierania ustalają regiony na podstawie swoich

Strategii Rozwoju LEADER (LES), które będą opracowane przez

Lokalne Grupy Działania LEADER (LAG):

❙ ustalenie merytorycznych zagadnień kluczowych stosownie do po-

trzeb regionu

❙ zróżnicowane merytorycznie propozycje w regionach

❙ decentralny zamiast ogólnokrajowy wybór projektów

11 | 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 12: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 12

Znaczenie założeń programu LEADER

❙ kierowanie merytoryczne wyłącznie za pomocą

Strategii LEADER (LES)

❙ kontakt z obywatelami dzięki pełnej subsydiarności

– duża motywacja i własna odpowiedzialność

❙ szanse dla innowacji

❙ charakter indywidualności w polityce wspierania na

rzecz obszarów wiejskich

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 13: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 13

9 kwietnia 2015 r. Komisja dokona wyboru Strategii Rozwoju LEADER.

30 obszarów wiejskich złożyło w dniu 16 stycznia 2015 r. w Saksońskim

Ministerstwie Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa swoje Strategie Rozwoju

LEADER (LES).

dotychczasowy kurs:

dalszy kurs:

Ogłoszenie zatwierdzonych Strategii Rozwoju LEADER (LES) i statusu

„LEADER“ dla obszarów wiejskich dnia 22 kwietnia 2015 r.

Rozpoczęcie wsparcia zgodnie z dyrektywą LEADER/2014

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 14: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

14

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu

Page 15: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 15

Mocne strony programu LEADER

❙ stanowi platformę do współpracy

❙ priorytet takich aspektów, na które jest konkretne zapotrzebo-

wanie w regionie

❙ wykorzystanie synergiczności działań w drodze kontaktów

między różnymi aktorami

❙ łączenie celów w regionie

❙ udostępnianie wsparcia finansowego podmiotom

zarządzania całym regionem

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 16: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 16

połączenie projektów

Lokalnych Grup Działania:

wspieranie zaopatrzenia

w towary i usługi

uzgodnienia/ synergiczność współdziałań

branży handlowej z innymi

przedsiębiorstwa-mi regionu

wspieranie inwestycji

projekt/ zarządzanie zaopatrze-

niem mobilnym

mobilność do

rynków

współpraca z branżą handlową

LEADER może łączyć zamierzenia, np. w celu przyjaznego klientom

zaopatrzenia w regionie:

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 17: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 08. April 2015 | Daniel Gellner – Empfang des Staatsministers für Umwelt und Landwirtschaft in Breslau 17

Program LEADER może przyczyniać się do przystosowań zgodnie

z rozwojem demograficznym:

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

❙ Wyzwanie demograficzne szczególnie na wsi:

❙ spadek ilości mieszkańców

❙ wzrost średniej wieku,

❙ dlatego: przebudowa wsi adekwatnie do sytuacji demograficznej

❙ redukcja budowli nieeksploatowanych przez ponowne ich

zagospodarowanie i rozbiórki

❙ urządzanie terenów i budynków pod aspektem ich dostępno-

ści dla osób starszych, niepełnosprawnych itd.

❙ łączenie placówek

❙ projektowanie rozmiarów infrastruktury adekwatnie do

sytuacji demograficznej

8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu

Page 18: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 18

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Wszystko pod jednym dachem

Zmiana roli byłej fabryki włókienniczej, która od 1854 r. kształtowała

krajobraz lokalny, na wielofunkcyjne centrum użytku publicznego

w miejscowości Cunewalde w Górnych Łużycach, mieszczące:

❙ Zarząd Gminy

❙ Bibliotekę

❙ Powiatową Kasę Oszczędnościową

❙ Nadleśnictwo

❙ Komisariat Policji.

Przykład przeobrażeń obiektu dla celów publicznych

Page 19: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady
Page 20: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 20

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Młoda rodzina mieszka w starych murach

Przebudowa stodoły na dom mieszkalny w miejscowości Frankenthal w Gór-

nych Łużycach

jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo

Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady i zachęcającego do naśla-

downictwa

Przykład przeobrażeń dla celów prywatnych

Page 21: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

21 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu

„Sklep wielobranżowy“: łączenie i tworzenie sieci w zakresie lokalnego zaopatrzenia

zdjęcia: Heiko Vogt, Ministerstwo

Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa

Lokalne rozwiązanie adaptacyjne w zakresie usług

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Page 22: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 22

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Lokalne rozwiązanie adaptacyjne w zakresie usług

❙ Innowacyjne modele eksploatacji

w zakresie lokalnego zaopatrzenia.

❙ „Nasz sklep w Falkenau“ jest przy-

kładem spółdzielczego sklepu

wiejskiego w miejscowości Falkenau.

❙ W byłej, nieeksploatowanej hali

sportowej powstał w lipcu 2009 r.

sklep handlu detalicznego.

Page 23: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 23

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Marka turystyczna „Wieś“: łączenie zasobów Piękno wsi jest atrakcyjne zarówno dla jej mieszkańców, jak i turystów. „Urlop na

saksońskiej wsi“ jest szczególną ofertą saksońskiej branży turystycznej.

Fragment strony internetowej

www.sachsensdoerfer.de,

prezentującej 21 wsi z ich

ofertami.

Page 24: Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia · jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady

| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 24

Rozwój obszarów wiejskich

w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia

Zaangażowanie samych mieszkańców

… jest tajemnicą sukcesu rozwoju wsi i stanowi sedno programu LEADER.

DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ!