rozwój obszarów wiejskich w wolnym kraju związkowym saksonia · jeden z laureatów saksońskiego...
TRANSCRIPT
Bildung
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia Daniel Gellner
Saksońskie Ministerstwo Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa
Przyjęcie Saksońskiego Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa
we Wrocławiu
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 2
Przegląd
❙ Obszar wiejski w Saksonii
❙ Rozwój wsi od 1990 r.
❙ Obszar wiejski z perspektywy Saksończyków
❙ Program LEADER jako część Europejskiego Funduszu Rolnego
na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz jako założenie
innowacyjne
❙ Przykłady projektów przystosowanych do specyfiki regionu
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 3
Obszary wiejskie w Saksonii
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
❙ Krajowy Plan Rozwoju 2013 r. wykazuje, że niemal 85 % całej
powierzchni Saksonii zajmują obszary wiejskie.
❙ Obszary wiejskie, tzn. w kategoriach terytorialnych jako obszary
wiejskie i aglomeracje na terenach wiejskich, obejmują ponad 3 tys.
osiedli.
❙ Obszary wiejskie w Saksonii liczą ponad 1,8 mln mieszkańców.
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 4
Obszary wiejskie w Saksonii
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 5
Dotychczasowy rozwój obszarów wiejskich
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
❙ 1990 r. - potrzeba nadrobienia we wszystkich dziedzinach rozwoju
obszarów wiejskich, np. w zakresie
❙ infrastruktury
❙ renowacji zabudowań wiejskich,
❙ z tego względu rozwój wsi jest forsowany za pomocą programów wsparcia
ze środków Wolnego Kraju Związkowego, Federacji i UE,
❙ od 2007 r.: koncentracja zasobów:
❙ regionalnie przystosowany Zintegrowany Rozwój Obszarów
Wiejskich (ILE)
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 6
Dotychczasowy rozwój obszarów wiejskich
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
❙ W latach 1991 – 2014 saksońskie obszary wiejskie i wsie otrzymały 2,9 mld
euro grantów.
❙ Dzięki temu podjęto inwestycje w wysokości ok. 5,6 mld euro
❙ Kryje się za tym m. in.:
❙ 3 tys. nowych i 5 tys. gwarantowanych miejsc pracy
❙ renowacja ponad 40 tys. charakterystycznych dla regionu budynków
❙ odnowa i budowa ponad tysiąca wiejskich obiektów użytku publicznego
❙ przebudowa 5860 budynków wiejskich na cele mieszkaniowe i działalność
gospodarczą
❙ renowacja lub budowa łącznie 270 szkół i placówek całodziennej opieki nad
dziećmi
❙ stworzenie 1400 km oznakowanych szlaków wędrownych, 700 km nowych ście-
żek dydaktycznych i turystycznych
❙ budowa lub rozbudowa 2.700 km dróg
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 7
Obszary wiejskie z perspektywy Saksończyków
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 8
Obszary wiejskie z perspektywy Saksończyków
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
❙ W sumie duże zadowolenie
❙ Wartości porównawcze wykazują często opi-
nie: „poniżej przeciętnej w porównaniu
ogólnoniemieckim, powyżej przeciętnej w ska-
li Niemiec Wschodnich“
❙ Wpływ na ocenę mają różne czynniki:
❙ zadowolenie z życia – wiek, dochody,
…
❙ gmina – atrakcyjność centrum
miejscowości, układ i stan sieci dróg,…
❙ okolice miejsca zamieszkania –
sąsiedztwo, zadowolenie z gminy,…
*) wartości 1 i 2 w skali od 1 = „bardzo zadowoleni“ do 7 = „bardzo niezadowoleni“ **) por. Urząd Federalny ds. Budownictwa i Planowania Przestrzennego (BBSR, 2010 r.): Życie na wsi – przyjemne? Jak mieszkańcy małych miast i wiejskich gmin oceniają swoje otoczenie. Bonn: str. 14 podstawa: wszyscy ankietowani
❙ Rozwój obszarów wiejskich w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia w latach
2014 – 2020, zatwierdzony przez Komisję UE w grudniu 2014 r.
❙ Ok. 40 % środków finansowych, a więc ok. 455 mln euro planuje się na
rzecz rozwoju obszarów wiejskich w Saksonii.
❙ W tym celu służy wyłącznie program LEADER.
9 | 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu
Program LEADER jako część Europejskiego Funduszu
Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
Aktorzy sektora publicznego i prywatnego podejmują w zakresie
działań na rzecz rozwoju swojego regionu wspólne decyzje
❙ Regiony samodzielnie ustalają swoje granice (nie jest konieczne uwzględnienie granic
powiatów).
❙ Region musi być odpowiednio reprezentowany przez aktorów sektora publicznego
i prywatnego.
❙ Regiony opracowują własną Strategię Rozwoju LEADER (LES).
❙ Wolny Kraj Związkowy Saksonia nie ustala wytycznych merytorycznych w drodze
dyrektywy wsparcia. Regiony same decydują o tym, jakie działania najlepiej wiodą do
wytyczonego celu opracowanej Strategii Rozwoju.
❙ Dążeniem Saksonii jest, aby założeniami objąć całą powierzchnię obszarów wiejskich.
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 10
Metoda LEADER
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
Realizacja programu LEADER w regionach
Regiony otrzymają poszerzony zakres kompetencji →
wzmocnienie własnej lokalnej odpowiedzialności
treść i wysokość wspierania ustalają regiony na podstawie swoich
Strategii Rozwoju LEADER (LES), które będą opracowane przez
Lokalne Grupy Działania LEADER (LAG):
❙ ustalenie merytorycznych zagadnień kluczowych stosownie do po-
trzeb regionu
❙ zróżnicowane merytorycznie propozycje w regionach
❙ decentralny zamiast ogólnokrajowy wybór projektów
11 | 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 12
Znaczenie założeń programu LEADER
❙ kierowanie merytoryczne wyłącznie za pomocą
Strategii LEADER (LES)
❙ kontakt z obywatelami dzięki pełnej subsydiarności
– duża motywacja i własna odpowiedzialność
❙ szanse dla innowacji
❙ charakter indywidualności w polityce wspierania na
rzecz obszarów wiejskich
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 13
9 kwietnia 2015 r. Komisja dokona wyboru Strategii Rozwoju LEADER.
30 obszarów wiejskich złożyło w dniu 16 stycznia 2015 r. w Saksońskim
Ministerstwie Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa swoje Strategie Rozwoju
LEADER (LES).
dotychczasowy kurs:
dalszy kurs:
Ogłoszenie zatwierdzonych Strategii Rozwoju LEADER (LES) i statusu
„LEADER“ dla obszarów wiejskich dnia 22 kwietnia 2015 r.
Rozpoczęcie wsparcia zgodnie z dyrektywą LEADER/2014
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
14
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 15
Mocne strony programu LEADER
❙ stanowi platformę do współpracy
❙ priorytet takich aspektów, na które jest konkretne zapotrzebo-
wanie w regionie
❙ wykorzystanie synergiczności działań w drodze kontaktów
między różnymi aktorami
❙ łączenie celów w regionie
❙ udostępnianie wsparcia finansowego podmiotom
zarządzania całym regionem
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 16
połączenie projektów
Lokalnych Grup Działania:
wspieranie zaopatrzenia
w towary i usługi
uzgodnienia/ synergiczność współdziałań
branży handlowej z innymi
przedsiębiorstwa-mi regionu
wspieranie inwestycji
projekt/ zarządzanie zaopatrze-
niem mobilnym
mobilność do
rynków
współpraca z branżą handlową
LEADER może łączyć zamierzenia, np. w celu przyjaznego klientom
zaopatrzenia w regionie:
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 08. April 2015 | Daniel Gellner – Empfang des Staatsministers für Umwelt und Landwirtschaft in Breslau 17
Program LEADER może przyczyniać się do przystosowań zgodnie
z rozwojem demograficznym:
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
❙ Wyzwanie demograficzne szczególnie na wsi:
❙ spadek ilości mieszkańców
❙ wzrost średniej wieku,
❙ dlatego: przebudowa wsi adekwatnie do sytuacji demograficznej
❙ redukcja budowli nieeksploatowanych przez ponowne ich
zagospodarowanie i rozbiórki
❙ urządzanie terenów i budynków pod aspektem ich dostępno-
ści dla osób starszych, niepełnosprawnych itd.
❙ łączenie placówek
❙ projektowanie rozmiarów infrastruktury adekwatnie do
sytuacji demograficznej
8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 18
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
Wszystko pod jednym dachem
Zmiana roli byłej fabryki włókienniczej, która od 1854 r. kształtowała
krajobraz lokalny, na wielofunkcyjne centrum użytku publicznego
w miejscowości Cunewalde w Górnych Łużycach, mieszczące:
❙ Zarząd Gminy
❙ Bibliotekę
❙ Powiatową Kasę Oszczędnościową
❙ Nadleśnictwo
❙ Komisariat Policji.
Przykład przeobrażeń obiektu dla celów publicznych
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 20
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
Młoda rodzina mieszka w starych murach
Przebudowa stodoły na dom mieszkalny w miejscowości Frankenthal w Gór-
nych Łużycach
jeden z laureatów Saksońskiego Krajowego Konkursu na Budownictwo
Wiejskie 2013 r., nagradzającego dobre przykłady i zachęcającego do naśla-
downictwa
Przykład przeobrażeń dla celów prywatnych
21 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu
„Sklep wielobranżowy“: łączenie i tworzenie sieci w zakresie lokalnego zaopatrzenia
zdjęcia: Heiko Vogt, Ministerstwo
Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa
Lokalne rozwiązanie adaptacyjne w zakresie usług
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 22
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
Lokalne rozwiązanie adaptacyjne w zakresie usług
❙ Innowacyjne modele eksploatacji
w zakresie lokalnego zaopatrzenia.
❙ „Nasz sklep w Falkenau“ jest przy-
kładem spółdzielczego sklepu
wiejskiego w miejscowości Falkenau.
❙ W byłej, nieeksploatowanej hali
sportowej powstał w lipcu 2009 r.
sklep handlu detalicznego.
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 23
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
Marka turystyczna „Wieś“: łączenie zasobów Piękno wsi jest atrakcyjne zarówno dla jej mieszkańców, jak i turystów. „Urlop na
saksońskiej wsi“ jest szczególną ofertą saksońskiej branży turystycznej.
Fragment strony internetowej
www.sachsensdoerfer.de,
prezentującej 21 wsi z ich
ofertami.
| 8 kwietnia 2015 r. | Daniel Gellner – Przyjęcie Ministra Stanu ds. Środowiska i Rolnictwa we Wrocławiu 24
Rozwój obszarów wiejskich
w Wolnym Kraju Związkowym Saksonia
Zaangażowanie samych mieszkańców
… jest tajemnicą sukcesu rozwoju wsi i stanowi sedno programu LEADER.
DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ!