Structure 1

Structure

ขอมลชนดโครงสราง รจกตวแปรขอมลชนดโครงสราง (Struct)

Struct คอ ตวแปรขอมลทมการรวมตวแปรหลายชนดเขาไวดวยกนภายใตชอส าหรบใชอางองเพยง ชอเดยว ท าใหสะดวกในกรณทตองการจดเกบขอมลทมความสมพนธกนเอาไวดวยกน เหมาะส าหรบใชในการเขยนโปรแกรมเพอเกบขอมลแบบรายการขอมลทมชนดขอมลแตละตวแตกตางกน เชน ขอมลนกเรยนทประกอบดวย รหสประจ าตว, ชอ, สาขาวชา หรอรายการสนคาทประกอบดวย ชอสนคา, ราคา, จ านวน เปนตน ซงเราเรยกรายการขอมลแตละรายการวา เรคคอรด (Record)

การก าหนดรปแบบของตวแปรขอมลชนดโครงสราง (Struct)

ในภาษาซใชคยเวรดค าวา struct การก าหนดรปแบบของตวแปร structure เปนการสรางแบบ (Template) ทจะสามารถน าไปใชในการสรางตวแปรแบบ structure ขน ตวแปรยอย ๆ ทรวมกนเปน structure นนเรยกวาเปนสมาชก (Elements) ของ structure

การก าหนดรปแบบของ structure (structure template) ม 3 รปแบบ ดงน แบบท 1

ตวอยาง ขอมลของนกศกษา(รหสนกศกษา, ชอนกศกษา, อาย, สาขาวชา, เกรดเฉลย)

struct student {

char stdcode[4]; //รหสนกศกษา char stdname[20]; //ชอนกศกษา int age; //อาย char major[30]; //สาขาวชา float GPA; //เกรดเฉลย

};

struct ชอของ struct

{

type ชอของตวแปรสมาชก 1;

type ชอของตวแปรสมาชก 2;

…

type ชอของตวแปรสมาชก N;

} ;

Structure 2

แบบท 2

ตวอยาง ขอมลของนกศกษา(รหสนกศกษา, ชอนกศกษา, อาย, สาขาวชา, เกรดเฉลย)

struct {

char stdcode[3]; //รหสนกศกษา char stdname[20]; //ชอนกศกษา int age; //อาย char major[30]; //สาขาวชา float GPA; //เกรดเฉลย

} student;

แบบท 3 เปนการก าหนดรปแบบของ Structure ดวยค าสง typedef โดยประกาศไวตรงสวนถดจาก preprocessing directive (#include)

หรอ

struct {

type ชอของตวแปรสมาชก 1;

type ชอของตวแปรสมาชก 2;

…

type ชอของตวแปรสมาชก N;

} ชอของ struct ;

typedef struct ชอของ struct

{

type ชอของตวแปรสมาชก 1;

type ชอของตวแปรสมาชก 2;

…

type ชอของตวแปรสมาชก N;

};

typedef struct {

type ชอของตวแปรสมาชก 1;

type ชอของตวแปรสมาชก 2;

…

type ชอของตวแปรสมาชก N;

} ชอของ struct ;

Structure 3

ตวอยาง ขอมลของนกศกษา(รหสนกศกษา, ชอนกศกษา, อาย, สาขาวชา, เกรดเฉลย)

typedef struct {

char stdcode[4]; //รหสนกศกษา char stdname[20]; //ชอนกศกษา int age; //อาย char major[30]; //สาขาวชา float GPA; //เกรดเฉลย

} student;

การประกาศใชตวแปรขอมลชนดโครงสราง (structure)

เมอเราไดรปแบบของตวแปรขอมลชนดโครงสราง(Structure template) ตามทเราตองการแลว เราจะตองท าการประกาศตวแปรชนดโครงสรางขอมลดงกลาวขนมาใชงาน โดยมรปแบบการประกาศตวแปรดงน

ส าหรบการก าหนดรปแบบตวแปรขอมลชนดโครงสราง(Structure template) แบบท 1 และ แบบท 2

เชน struct student mystudent;

โดยท name of struct คอ ชอของ struct ทก าหนดไวในขนตอนการก าหนดรปแบบ (Structure

template)

Mystudent คอ ชอตวแปรทเราตองการก าหนดใหเปนแบบ struct

ก าหนดรปแบบตวแปรขอมลชนดโครงสราง(Structure template) แบบท 3 (typedef)

เชน student mystudent; ** สงเกตวา เราจะไมคยเวรดค าวา struct น าหนา **

โดยท name of struct คอ ชอของ struct ทก าหนดไวในขนตอนการก าหนดรปแบบ(Structure

template)

Mystudent คอ ชอตวแปรทเราตองการก าหนดใหเปนแบบ struct

การเรยกใชงานตวแปรขอมลชนดโครงสรา (Structure)

ในหวขอทผานมาเราไดเรยนรวธการสราง Structure template และการประกาศใชตวแปร struct

ไปแลว ตอไปเราจะไดเรยนรการเรยกใชงานตวแปร struct ทเราสรางขนมา วามการก าหนดคาขอมลอยางไร มการอานคาขอมลอยางไร ซงมรปแบบการเรยกใชงานดงน

รปแบบ : struct name of struct ชอตวแปร struct;

รปแบบ : name of struct ชอตวแปร struct;

รปแบบ : ชอตวแปร struct.element name

Structure 4

โดยท element name คอ ชอของตวแปรสมาชกใด ๆ ของ struct ทก าหนดไวในขนตอนการก าหนด

รปแบบ (Structure template) ทเราตองการเรยกใช เชน mystudent.stdcode //เรยกใชตวแปรสมาชกชอ stdcode ทมชนดตวแปรเปนแบบ string

การก าหนดคาขอมลใหกบ struct

เมอประกาศตวแปร struct ขนมาใชงานแลว สมาชกแตละตวจะยงคงไมมคาขอมล ดงนนกอนใชงานตวแปร struct จะตองก าหนดคาขอมลใหกบตวแปร struct กอน ซงศกษาไดจากตวอยางตอไปน

ค าอธบายการท างาน

จากซอสโคด ในตวอยางดานบนมกระบวนการท างานดงน 1. สรางและก าหนด structure template

#include<stdio.h> #include<conio.h> #include<string.h>

//ก าหนด structure template

typedef struct { char stdcode[4]; char stdname[20]; int age; char major[30]; float GPA; }student; int main() {

student mystudent; //ประกาศใชงานตวแปร struct

//ก าหนดคาใหกบสมาชกแตละตวของตวแปร struct ชอ mystudent

strcpy(mystudent.stdcode , "001"); strcpy(mystudent.stdname ,"Suriya Phiokham"); mystudent.age = 23; strcpy(mystudent.major ,"Computer Engineering"); mystudent.GPA = 3.00;

return 0; }

Structure Template student

stdcode Null

Stdname Null

age Null

GPA Null

Structure 5

2. ประกาศใชงานตวแปร struct ชอวา mystudent

3. ก าหนดคาใชกบสมาชกแตละตวของตวแปร struct

- stdcode = 001 - stdname = Suriya Phiokham - age = 23 - major = Computer Engineering - GPA = 3.00

ผลการท างาน

การอานคาขอมลจากตวแปร struct

เมอตวแปร struct มคาขอมลแลว ตอไปกเปนเรยกใชงานขอมลทเกบอยในตวแปร struct หรอกคอ การอานคาขอมลจากตวแปร struct นนเอง ซงศกษาไดจากตวอยางตอไปน

student

mystudent

stdcode Null

Stdname Null

age Null

GPA Null

student

mystudent

stdcode 001

Stdname Suriya Phiokham

age 23

GPA 3.00

#include<stdio.h> #include<conio.h> #include<string.h>

//ก าหนด structure template

typedef struct { char stdcode[4]; char stdname[20]; int age; char major[30]; float GPA; }student;

Structure 6

ผลการรนโปรแกรม จากซอสโคดโปรแกรมดานบน ไดผลการรนโปรแกรมดงน

โครงสรางขอมลแบบอาเรย (Array Structure)

จากหวขอทผานมา เราทราบแลววาตวแปรขอมลชนดโครงสรางขอมล structure เหมาะส าหรบการเกบรายการขอมล ซงในความเปนจรงแลว ขอมลตาง ๆ อาจจะมมากกวา 1 รายการ เชน รายชอนกศกษาในชนเรยน รายการสนคาในคลง เปนตน ดงนน เราสามารถประกาศตวแปร struct ขนมาใชในแบบอาเรย เพอใหสามารถเกบขอมลไดมากกวา 1 รายการ (หลายเรคคอรด) ซงรปแบบกเหมอนกบการประกาศตวแปรอาเรยทวไป ตวอยางเชน

ตวอยางขางตน เปนการประกาศ structure แบบ array ขนาด 6 รายการ

int main() {

student mystudent; //ประกาศใชงานตวแปร struct

//ก าหนดคาใหกบสมาชกแตละตวของตวแปร struct ชอ mystudent

strcpy(mystudent.stdcode , "001"); strcpy(mystudent.stdname ,"Suriya Phiokham"); mystudent.age = 23; strcpy(mystudent.major ,"Computer Engineering"); mystudent.GPA = 3.00;

//อานคาขอมลและแสดงผลออกทางหนาจอ

printf("Student code : %s\n",mystudent.stdcode); printf("Student Name : %s\n",mystudent.stdname); printf("Student Age : %d\n",mystudent.age); printf("Student Major : %s\n",mystudent.major); printf("Student GPA : %.2f\n",mystudent.GPA); getch(); return 0; }

รปแบบ : student mystudent[6];

Structure 7

ผลลพธทได คอ

......................

การก าหนดคาตวแปร struct เราสามารถก าหนดใหขณะประกาศตวแปรไดเลย ซงศกษาไดจากตวอยางโคดโปรแกรมตอไปน

student

Mystudent[1]

stdcode Null

Stdname Null

age Null

GPA Null

student

Mystudent[6]

stdcode Null

Stdname Null

age Null

GPA Null

#include<stdio.h> #include<conio.h> #include<string.h> typedef struct { char stdcode[4];

char stdname[21];

int age; char major[30]; float GPA; }student; int main()

{ //การประกาศตวแปร struct แบบอาเรย พรอมกบก าหนดคาขอมล student mystudent[6]={ {"001","Suriya Phiokham",23,"Computer Engineering",3.00}, {"002","Kanyarat Phasertnok",23,"Accounting",3.50}, {"003","Sittinun Jangnok",23,"Management",3.45}, {"004","Atchara Phapsooknern",23,"Information System",3.50}, {"005","Kotchakon Sangmueang",23,"Finance",3.70}, {"006","Kitiya Atsiri",23,"Computer science",3.20} };

//แสดงคาขอมลในตวแปร struct แบบอาเรย for(int i=0; i<6; i++){ printf("Student code : %s\n",mystudent[i].stdcode); printf("Student Name : %s\n",mystudent[i].stdname); printf("Student Age : %d\n",mystudent[i].age); printf("Student Major : %s\n",mystudent[i].major); printf("Student GPA : %.2f\n",mystudent[i].GPA); printf("\n"); } getch(); return 0; }

Structure 8

ผลการรนโปรแกรม

จากซอสโคดตวอยาง ไดผลการรนโปรแกรมดงน

โครงสรางขอมลแบบพอยเตอร (Pointer Structure)

การใชงานตวแปรขอมลชนดโครงสรางขอมล structure ในแบบพอยเตอรนน จะมลกษณะการใชงานเหมอนกบการใชงานตวแปรพอยเตอรทวไป สามารถศกษาไดจากตวอยางโคดโปรแกรมตอไปน

#include<stdio.h> #include<conio.h> #include<string.h>

//ก าหนด structure template

typedef struct { char stdcode[4]; char stdname[21]; int age; char major[30]; float GPA; }student;

Structure 9

ตวอยางโปรแกรมขางตน ใชวธการสงผานขอมลใหกบฟงกชน showdata() ในแบบพอยเตอร สงเกตวารปแบบการใชงานเหมอนกบการสงผานขอมลดวยตวแปรพอยเตอรทวไป

void showdata(student *p); int main()

{ //การประกาศตวแปร struct แบบอาเรย พรอมกบก าหนดคาขอมล student mystudent[6]={ {"001","Suriya Phiokham",23,"Computer Engineering",3.00}, {"002","Kanyarat Phasertnok",23,"Accounting",3.50}, {"003","Sittinun Jangnok",23,"Management",3.45}, {"004","Atchara Phapsooknern",23,"Information System",3.50}, {"005","Kotchakon Sangmueang",23,"Finance",3.70}, {"006","Kitiya Atsiri",23,"Computer science",3.20} };

showdata(mystudent); //เรยกใชฟงกชนแสดงคาขอมล getch(); return 0; }

//ฟงกชนแสดงคาขอมลในตวแปร struct แบบอาเรย void showdata(student *p){ int i; for(i=0;i<6;i++){ printf("Student code : %s\n",p[i].stdcode); printf("Student Name : %s\n",p[i].stdname); printf("Student Age : %d\n",p[i].age); printf("Student Major : %s\n",p[i].major); printf("Student GPA : %.2f\n",p[i].GPA); printf("\n"); } }

Structure 10

ผลการรนโปรแกรม

จากซอสโคดตวอยาง ไดผลการรนโปรแกรมดงน

โครงสรางขอมลซอนโครงสรางขอมล ในบางครงโครงสรางขอมลทเราตองการจดเกบนน มโครงสรางทซบซอนมากกวา 1 ระดบ ดงนน เราอาจจะจดการขอมลดงกลาวโดยใชตวแปรชนดโครงสรางขอมล structure มากวา 1 ตวซอนกน หมายความวาในตวแปรชนดโครงสรางขอมล struct ตวหนง มสมาชก(Element) เปน ตวแปรชนดโครงสรางขอมล struct

อกตวหนง ตวอยางโคดตอไปน เปนโครงสรางขอมลสนคาทมสมาชกประกอบดวย รหสสนคา , ชอสนคา, ประเภท, ราคา, และคณลกษณะ โดยทคณลกษณะนนเปนตวแปรชนดโครงสรางขอมลทมสมาชกประกอบดวย

ส และน าหนกสทธ

สนคา {รหสสนคา,ชอสนคา, ประเภท, ราคา, คณลกษณะ(ส,น าหนกสทธ)}

Structure 11

ตวอยางโคดโปรแกรม : โครงสรางขอมลสนคา

#include<stdio.h> #include<conio.h> #include<string.h> typedef struct { char color[10]; float netW; }property; typedef struct { char proId[4]; char proName[20]; char kind[20]; float price; property PProper; }product; void showlist(product *prod); int main() { product mystock[3]={ {"A01","Coca-Cola","beverage",27.05,{"Black",12.25}}, {"A02","Twelve Plus”, “Powder ",98.00,{"Pink",150.00}}, {"A03","NIVEA ","Body cream",195.00,{"White",400.00}} };

showlist(mystock); //เรยกใชฟงกชนแสดงรายการสนคา getch(); return 0; }

//ฟงกชนแสดงรายการสนคา

void showlist(product *prod){ int i; clrscr(); printf("Stock List:\n"); printf("ProID \tName \t\tKind \t\tPrice:Unit \tColor \tNet weight\n"); printf("===================================================================== ==========="); for(i=0;i<3;i++){ printf("%s \t%s \t%s \t%.2f \t\t%s \t%.2f",prod[i].proId,prod[i].proName, prod[i].kind,prod[i].price,prod[i].PProper.color,prod[i].PProper.netW); printf("\n"); } }

Structure 12

ผลการรนโปรแกรม : โครงสรางขอมลสนคา

By : Suriya Phiokham

Computer Engineering RMUTI