rİsk deĞerlendİrmesİ - riskmedakademi.com.tr · sonuÇ eylem katlanılamaz riskler (25)...
TRANSCRIPT
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Necati İLHAN
Makina Mühendisi
A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
İşyerinde Çalışanların Sağlık ve Güvenliklerini
İyileştirmeye Yönelik Tedbirler Alınmasına İlişkin
12.06.1989 tarihli ve 89/391/EEC sayılı
Avrupa Birliği Konsey Direktifi
YASAL DAYANAK
İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği ile beraber
19 adet Yönetmelikte risk değerlendirmesinden
söz edilmektedir.
YASAL DAYANAK
RİSK DEĞERLENDİRMESİ:
Tüm proseslerde, riskin büyüklüğünü tahmin
etmek ve riskin katlanılabilir (kabul edilebilir)
olup olmadığına karar vermek.
TANIMLAR
KATLANILABİLİR/KABUL EDİLEBİLİR RİSK:
Kuruluşun, yasal zorunluluklara ve kendi iş sağlığı ve
güvenliği politikasına göre, kabul edebileceği düzeye
indirilmiş risk.
TANIMLAR
RİSK:
Tehlikenin ortaya çıkma olasılığı ile tehlikenin
sonuçlarını kapsayan bir kavram.
TANIMLAR
TEHLİKE:
Zarar, hasar veya yaralanma yaratabilme
potansiyeli.
Makina-ekipman, bina-donanım, madde-operasyon
vb. kaynaklı.
TANIMLAR
Çalışma Ortamındaki Risklerin Çalışanların Sağlık
ve Güvenliğine Etkileri
Risk Değerlendirme Yöntemleri ve Uygulama
Kriterleri
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Kayma, takılma ve benzeri nedenlerle düşme
Yüksekten düşme
Cisimlerin düşmesi
Gürültü ve titreşim
Uygun olmayan duruş ve çalışma şekilleri
Radyasyon ve ultraviyole ışınlar
Seyyar el aletlerin kullanımı
ÇALIŞMA ORTAMINDAKİ RİSKLERİN
ÇALIŞANLARIN SAĞLIK ve GÜVENLİĞİNE ETKİLERİ
KAYMA, TAKILMA ve DÜŞME
YÜKSEKTEN DÜŞME
YÜKSEKTEN DÜŞME
CİSİMLERİN DÜŞMESİ
ELEKTRİK
Sabit makina ve tezgahların kullanımı
Hareketli erişim ekipmanları (merdivenler, platformlar)
Mekanik kaldırma araçları
Ürünler, emisyonlar ve atıklar
Yangın, parlama ve patlama
Elle taşıma işleri
Elektrikli aletler
ÇALIŞMA ORTAMINDAKİ RİSKLERİN
ÇALIŞANLARIN SAĞLIK ve GÜVENLİĞİNE ETKİLERİ
SABİT MAKİNA VE TEZGAHLARIN KULLANIMI
SABİT MAKİNA VE TEZGAHLARIN KULLANIMI
KİMYASAL FAKTÖRLER
KİMYASAL FAKTÖRLER
YANGIN, PARLAMA ve PATLAMA
YANGIN, PARLAMA ve PATLAMA
ÜRÜNLER, EMİSYONLAR ve ATIKLAR
23
Tehlike tanımlama ve risk değerlendirme çalışması, herhangi bir değişiklik olmadığı takdirde belirlenecek sürede yapılır.
Bu çalışma aşağıdaki değişikliklerden her hangi biri veya birkaçı gerçekleştiğinde yeniden gözden geçirilmeli, gerek duyulursa revize edilmelidir.
RİSK DEĞERLENDİRME SÜRESİ ve DEĞİŞİKLİKLER
İş kazası sonuçlarında artış,
Yeni malzeme kullanımı,
İşyerinin büyümesi,
Yeni işlerin başlatılması,
Yeni ekipman kullanımı,
Yasal düzenlemelerdeki değişiklikler,
Yeni ürün,
Mevcut ürün ekipman prosesin kullanım dışı kalması,
Teknolojik gelişmeler,
İSG organizasyonundaki değişiklikler,
Yerleşim planlarındaki değişiklikler.
RİSK DEĞERLENDİRME SÜRESİ ve DEĞİŞİKLİKLER
Risklerin önlenmesi,
Önlenmesi mümkün olmayan risklerin
değerlendirilmesi,
Risklerle kaynağında mücadele edilmesi.
RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
İşin kişilere uygun hale getirilmesi için, özellikle
işyerlerinin tasarımında, iş ekipmanları, çalışma
şekli ve üretim metotlarının seçiminde özen
gösterilmesi,
Teknik gelişmelere uyum sağlanması,
Tehlikeli olanların, tehlikesiz veya daha az
tehlikeli olanlarla değiştirilmesi,
RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma
önlemlerine göre öncelik verilmesi,
Teknolojinin, iş organizasyonunun, çalışma
şartlarının, sosyal ilişkilerin ve çalışma ortamı ile
ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan genel bir
önleme politikasının geliştirilmesi,
İşçilere uygun talimatların verilmesi.
RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi
kurulması çalışmalarına risk değerlendirmesi yaparak
başlıyoruz.
Risk Değerlendirmesi, işyerinde bölüm bazında yapılıyor.
Risk Değerlendirme Ekibi oluşturuyoruz. Bu ekipte görev
alanlara; Risk Değerlendirmesi yapılmasının amacı, yöntemi,
tanımlar ve çalışma programı konusunda bilgilendirme
yapılıyor.
RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ ve
UYGULAMA KRİTERLERİ
• İş Güvenliği Mühendisi,
• İşyeri Hekimi,
• İnsan kaynakları temsilcisi,
• Vardiya amiri,
• Bakım sorumlusu,
• Üretim mühendisi,
• İlgili birim sorumlusu ve
• Firma dışından İş Güvenliği Uzmanı.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİBİ
İşyerinde çalışanların tamamına,
“İşyerlerinde Tehlike ve Riskler”
ile “Çalışanlar Üzerindeki Etkileri”
konularında eğitimler veriyoruz.
ÇALIŞANLARIN KATILIMI
SIRA
NOTEHLİKENİN TANIMI
KİMLER
ETKİLENİR
HANGİ ÖNLEMİ ALMAK
GEREKİR
1
2
3
4
5
6
Eğitim sonrasında İşyerindeki Tehlike ve Riskler ile ilgili bilgi
formları dağıtılarak çalışanların görüş ve önerileri alınıp
katılımları sağlanıyor.
İŞYERİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
İSG KURULU VE ÇALIŞMALARI,
VARSA DAHA ÖNCE YAPILAN RİSK DEĞERLENDİRMESİ,
SAĞLIK YÖNÜNDEN YAPILAN ÇALIŞMALAR,
ORTAM ÖLÇÜMLERİ,
PERİYODİK TEST VE KONTROLLER,
MAKİNA PARKI LİSTESİ,
BAKIM, KULLANMA, İSG TALİMATLARI,
ACİL DURUM PLANLARI,
YANGIN EĞİTİM VE TATBİKATLARI,
VERİ TOPLAMA – EVRAK ÜZERİNDE İNCELEME
TAŞERON VE TEDARİKÇİ FAALİYETLERİ, SÖZLEŞMELER,
SON 5 YIL İÇERİSİNDE MEYDANA GELEN İŞ KAZALARI VE
MESLEK HASTALIKLARI, VARSA YAKIN KAZALAR (BÖLÜM,
MAKİNA, FAALİYET, KİŞİ)
KAZA SIKLIK VE KAZA AĞIRLIK ORANLARI,
KİMYASAL MADDELERİN LİSTESİ, MALZEME GÜVENLİK BİLGİ
FORMLARI (MSDS),
YILLIK EĞİTİM PLANI.
VERİ TOPLAMA – EVRAK ÜZERİNDE İNCELEME
DEĞERLENDİRME OPERASYON, MEKAN VEYA AKTİVİTE
BAZINDA YAPILABİLİR.
Değerlendirme için olasılık ve sonucun şiddet derecesinin
sayısal olarak ifadelendirilmesi pratik yarar sağlayabilir.
Değerlendirme sonucunda farklı risklerin diğer risklere
göre kazandığı göreli önem, bir derecelendirme aracıyla
belirlenir.
DEĞERLENDİRME
OLASILIKORTAYA ÇIKMA OLASILIĞI İÇİN
DERECELENDİRME BASAMAKLARI
ÇOK KÜÇÜK
(1)Hemen hemen hiç
KÜÇÜK
(2)
Çok az (yılda bir kez),
sadece anormal durumlarda
ORTA
(3)Az (yılda bir kaç kez)
YÜKSEK
(4)Sıklıkla (ayda bir)
ÇOK YÜKSEK
(5)
Çok sıklıkla (haftada bir, her gün),
normal çalışma şartlarında
RİSK DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
ŞİDDET ŞİDDETİN DERECELENDİRME BASAMAKLARI
ÇOK HAFİF
(1)İş saati kaybı yok, ilkyardım gerektirmeyen
HAFİF
(2)
İş günü kaybı yok, kalıcı etkisi olmayan ayakta tedavi ilk
yardım gerektiren
ORTA
(3)Hafif yaralanma, yatarak tedavi gerekir
CİDDİ
(4)Ciddi yaralanma, uzun süreli tedavi, meslek hastalığı
ÇOK CİDDİ
(5)Ölüm, sürekli iş göremezlik
RİSK DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
ZARARIN
ŞİDDETİ
OLASILIK
1
ÇOK
HAFİF
2
HAFİF
3
ORTA
4
CİDDİ
5
ÇOK CİDDİ
1
ÇOK AZ
1
İHMAL
EDİLEBİLİR
2
İHMAL
EDİLEBİLİR
3
DÜŞÜK
4
DÜŞÜK
5
DÜŞÜK
2
AZ
2
İHMAL
EDİLEBİLİR
4
DÜŞÜK
6
DÜŞÜK
8
ORTA
10
ORTA
3
ORTA
3
DÜŞÜK
6
DÜŞÜK
9
ORTA
12
ORTA
15
YÜKSEK
4
YÜKSEK
4
DÜŞÜK
8
ORTA
12
ORTA
16
YÜKSEK
20
YÜKSEK
5
ÇOK YÜKSEK
5
DÜŞÜK
10
ORTA
15
YÜKSEK
20
YÜKSEK
25
TOLERE
EDİLEMEZ
RİSK DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
SONUÇ EYLEM
Katlanılamaz Riskler
(25)
Belirlenen risk kabul edilebilir bir seviyeye düşürülünceye kadar iş
başlatılmamalı eğer devam eden bir faaliyet varsa derhal
durdurulmalıdır. Gerçekleştirilen faaliyetlere rağmen riski
düşürmek mümkün olmuyorsa, faaliyet engellenmelidir.
Önemli Riskler
(15,16,20)
Belirlenen risk azaltılıncaya kadar iş başlatılmamalı eğer devam
eden bir faaliyet varsa derhal durdurulmalıdır. Risk işin devam
etmesi ile ilgiliyse acil önlem alınmalı ve bu önlemler sonucunda
faaliyetin devamına karar verilmelidir.
Orta Düzeydeki Riskler
(8,9,10,12)
Belirlenen riskleri düşürmek için faaliyetler başlatılmalıdır. Bu
faaliyetler yapılacak plana göre gerçekleştirilmelidir.
Katlanılabilir Riskler
(2,3,4,5,6)
Belirlenen riskleri ortadan kaldırmak için ilave kontrol
proseslerine ihtiyaç olmayabilir. Ancak mevcut kontroller
sürdürülmeli ve bu kontrollerin sürdürüldüğü denetlenmelidir.
Önemsiz Riskler
(1)
Belirlenen riskleri ortadan kaldırmak için kontrol prosesleri
planlamaya ve gerçekleştirilecek faaliyetlerin kayıtlarını
saklamaya gerek olmayabilir.
RİSK DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
NoFaaliyet
Türü
Mevcut
Tehlikeler
Oluşabilecek
Riskler
Risk Derecelendirme Skoru
Tehlikeli
Olayın
Meydana
Gelme
Olasılığı
Zarar, Hasar
veya
Yaralanma
Şiddeti
Riskin
Ağırlığı
(R = O x Ş)
1
Rulo saç
malzemenin
taşınması,
kesilmesi,
İstiflenmesi
Geçiş yolu
üzerindeki
saç rulolar
çarpma ve
düşmelere
neden
olabilir.
Saç rulolara
çarpma ve
düşme,
çalışanların
zarar
görmesine
neden olabilir
Orta
3
Orta
3
Orta
9
MEVCUT DURUM VE ALINMASI GEREKLİ ÖNLEMLER :
İşyerindeki saç hazırlama ünitesindeki koridorda saç rulolarının çok miktarda
bulunduğu ve geçiş yollarını kapattığı görülmüştür.
Forkliftle malzeme taşındığı ve çalışanların bulunduğu saç işleme ünitesindeki saç
rulolarının geçişi engellemeyecek, çarpma ve düşmelere neden olmayacak şekilde
düzenli bir şekilde istiflenmesi gerekir.
RİSK DEĞERLENDİRME TABLOSU
SONUÇ OLARAK;
Yeni mevzuat işverenlere ve işletmelerde görev yapan işveren
vekillerine işyerlerindeki tehlikeleri belirleme ve bu tehlikelerin
meydana gelme olasılığını kabul edilebilir bir seviyeye indirme
yükümlülüğü getirmiştir.
İşyerlerinde doğru uygulanan risk değerlendirme çalışmaları
sonucunda olası tehlikelerle ilgili aksiyonlar ve gerekli bütçeler
planlanmalı ve bu çalışmalar işyerindeki çalışma koşullarında
iyileşme getirmeli, gerçek risklerin görülmesini sağlamalı, iş
kazası ile meslek hastalığı sıklık hızı ile ağırlık hızında düşme
sağlamalıdır.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
TEŞEKKÜRLER...