rti act2005 malayalam - · pdf file2 (ii) kwø-m\ kà¡mà...
TRANSCRIPT
1
Adn-bm-\pÅ Ah-Imi \nb-aw, 2005
s]mXp A[n-Im-cn-I-fpsS (Public Authorities) A[o-\-X-bn-epÅ hnh-c-§Ä ]u-c-·mÀ¡v \nÀ_m[w e`y-am-¡p-¶-Xn\pw kÀ¡m-cp-tZym-K--Ø-cpsS {]hÀ¯-\-§-fn kpXm-cy-Xbpw D¯-chm-Zn-¯hpw hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn\pw tI{µ C³t^mÀta-j³ I½o-j³, kwØ-m\ C³t^mÀta-j³ I½oj³ F¶n-h-bpsS cq]-h-Xv¡-c-W-¯n\pw AXv kw_-Ôn¨v bmZr-Ýn-I-ambn D−m-Im-hp¶ aäp Imcy§Ä¡pw th−n Adnbm-\pÅ AhIm-i¯nsâ {Iobm-ß-I-amb `c-W-hy-hØ {Ias¸-Sp-¯p-¶-Xn-\pÅ \nb-aw. `mc-X-`-c-W-L-S\ kwØm-]\w sN¿p¶Xv P\m-[n-]Xy dn¸-»n-¡m-bn-cn-s¡, kÀ¡m-cn-t\bpw AXnsâ LS-I-§-fbpw `cn-¡-s¸-Sp-¶-h-tcm-SpÅ D¯-c-hm-Zn-Xz-¯n \ne-\n-dp-¯p-¶-Xn\pw Agn-aXn \nb{´n¡p-¶-Xn-\p-ambn DZvt_m-[n-¸n-¡-s¸« Hcp ]ucm-h-enbpw hnÚm--\-kp-Xm-cy-Xbpw P\m-[n-]Xy¯nÂ, AXnsâ {]hÀ¯-\-£-a-Xbv¡v aÀ½-{][m-\-am-Ip-¶-Xn-\m Bh-iy-am-Wv. {]m-hÀ¯nI Xe-§-fn-epÅ hnh-c-§-fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â kÀ¡mcp-IfpsS Imcy-£-a-amb {]hÀ¯-\-§Ä, e`y-amb km¼-¯nI Dd-hn-S-§fpsS ]c-am-h[n D]-tbmKw, t£m`-P-\-I-amb hnh-c-§fpsS cl-kymß-IX Im¯p kq£n¸v apX-em-bh DÄs¡m-Åp¶ s]mXp Xmev]-cy-hp-ambn Hcp A`n-{]m-b-hy-Xym-k-§Ä¡v km[y-X-bp-−v. P\m-[n-]Xy BZÀi-§-fpsS {]m[m\yw ]cn-]m-en-¨p-sIm−v Xs¶ Cu `n¶m`n{]m-b§fn Hcp ka-\zbw AXym-h-iy-amWv. AXn-\m Ct¸mÄ ]uc-·mÀ¡v Ah-cm-{K-ln-¡p¶ GXm-\pw hnh-c-§Ä \ÂIp-¶Xv kµÀt`mNn-X-amWv. C´y³ dn¸-»n-¡nsâ A¼-¯n-bmdmw hÀj-¯n ]mÀe-saâv Xmsg hnh-cn¡pw {]Imcw \nb-a-am-¡n-bn-cn-¡p-¶p.
A²ymbw 1 {]mcw`w
1. Npcp-¡-t¸cpw _m[-I-am-Ip¶ {]tZ-i§fpw DÛ-hhpw : þ
(1) Cu \nbaw Adn-bm-\pÅ Ah-Im-i-\n-baw 2005 F¶-dn-b-s¸-Spw. (2) P½p-þIm-ivaoÀ kwØ-m-\-samgnsI C´y apgp-h\pw CXv _m[-I-am-bn-cn-¡pw. (3) 4þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸pw, 5þmw hIp-¸nsâ 1 Dw 2 Dw D]-h-Ip-¸p-Ifpw
12,13,15,16,24,27,28 F¶o hIp-¸p-Ifpw DS³ {]m_-ey-¯n hcp-¶-Xm-bn-cn-¡pw. \nb-a-¯nse Ah-ti-jn-¡p¶ hIp-¸p-IÄ \nb-a-\nÀ½mW-¯nsâ-b¶v XpS§n \qän-bn-cp-]Xmw Znh-k-¯n {]m_-ey-̄ n hcp-¶-Xm-bn-cn-¡pw.
2. \nÀÆ-N-\-§Ä Cu \nb-a-¯n asämcp Bibw kµÀ`-him hyà-am-¡m-¯-]£w Xmsg hnh-cn-¡p¶ \nÀÆ-N-\-{]-Imcw ]Z-{]-tbm-K§Ä a\-Ên-em-t¡−XmWv.
(a) _Ô-s¸« kÀ¡mÀ F¶mÂ
(i) tI{µ kÀ¡m-cn-\mtem, tI{µ `c-W-¯m Øm]n-X-am-b-tXm, \ne-hnÂsIm-−p-h-¶tXm, DS-a-Ø-X-bn-ep-ÅtXm, \nb{´W-¯n-ep-ÅtXm, {]Xy-£-amtbm, ]tcm-£-amtbm Sn kÀ¡m-cnsâ ^−v apXÂap-S¡n-bpÅ s]mXp A[n-Im-cn-Ifp-ambn _Ô-s¸«v tI{µ-kÀ¡mcpw
2
(ii) kwØ-m\ kÀ¡mÀ kvYm]n-¨tXm \ne-hnÂsIm-−p-h-¶tXm DS-a-Ø-X-bn-ep-ÅtXm, ^−v apX apS¡n \-S-¯p-¶tXm AXnsâ \nb-{´-W-¯n-ep-ÅtXm Bb s]mXp A[n-Im-cn-Ifp-ambn _Ô-s¸«v AXmXv kwØm-\-kÀ¡m-cp-Ifpw BIp-¶p.
(b) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶m 12þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw kvYm]n-¡-s¸« tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ (c) tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ F¶m 5þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw \ntbm-Kn-¡-s¸« tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw 2þmw D]-h-Ip-¸p-{]Imcw \ntbm-Kn-¡-s¸« tI{µ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw DÄs¸-Sp¶p
(d) “No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ”, “C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ” F¶m 12þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]-h-Ip-¸p-{]Icmw \nb-an-¡s¸-«n-«pÅ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-amWv
(e) “bpàm-[n-Imcn” F¶m þ
(i) temI-k-`-bnepw \nb-a-k-`-bnepw k`-IÄ \ne-hn-epÅ tI{µo-IrX `c-W-{]-tZ-i¯v kv]o¡dpw, cmPy-k-`-bnepw kwØm\ At[m-a-Þ-e§fn sNbÀam-\p-am-Wv.
(ii) kp{]ow-tIm-S-Xn-bpsS Imcy-¯n kp{]ow-tIm-S-Xn-bnse No^v PÌnkpw
(iii) ssl-tIm-S-XnIfpsS Imcy-¯n sslt¡m-S-Xn-bnse No^v PÌnkpw
(iv) `c-W-L-S-\-bntem AXn\p Io-gntem Øm-]n-X-amb aäv A[n-Im-cn-Isf kw_-Ôn¨v {]kn-Ut−m KhÀ®tdm BIp¶p
(v) `c-W-L-S-\-bpsS 239þmw A\p-tO-Z-{]-Imcw \nb-an-¡-s¸« `c-Wm-[n-Imcn
(f) “hnhcw” F¶m þ \ne-hn {]m_-ey-¯n-epÅ GXv \nbaw aptJ-\bpw Hcp s]mXp A[n-Im-cn¡v GXp cq]-¯nepw e`y-am-¡m-hp-¶, tcJ-IÄ, {]am-W-§Ä, Ipdn-¸p-IÄ, kÀ¡p-e-dp-IÄ, D¯-c-hp-IÄ temKv _p¡nkv Icm-dp-IÄ, dnt¸mÀ«p-IÄ, t]¸-dp-IÄ, Cþ-sa-bn-ep-IÄ,A`n-{]m-b-§Ä, D]-tZ-i-§Ä, ]{X-¡p-dn-¸p-IÄ, t]¸-dp-IÄ, km¼-nfp-IÄ, amXr-I-IÄ XpS§nb GXp hkvXp-¡fpw GsX-¦nepw kzIm-cy-Øm-]-\s¯ kw_Ôn¨ GsX-¦nepw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯n tiJ-cn-¨n«pÅ hkvXp-¡fpw DÄs¸-Sp-¶p.
(g) A\p-im-kn-¨n-cn-¡p¶p F¶m _Ô-s¸« kÀ¡mtcm bpàm-[n-Im-cn-Itfm Cu \nb-aw-hgn \S-¯p-¶ (A\p-im-k-\-I-fm-Wv) \nÀt±i§-fmWv
(h) “s]mXp A[n-Imcn” F¶mÂ
3
(a) `c-W-L-S-\-bntem AXnsâ Iogntem ; (b) ]mÀe-saâv \nÀ½n¨ GsX-¦nepw \nb-a-¯ntem ; (c) kwØ-m\ \nb-a-\nÀ½mW k`-bpsS GsX-¦nepw \nbaw hgntbm ; (d) _Ô-s¸« kÀ¡mÀ ]pd-¯n-d-¡nb Hcp D¯c-hn³tatem hnÚm-]\w hgntbm ; \ne-hn h¶tXm, cq]o-I-cn-¡-s¸-«tXm Bb kzbw-`-c-W-apÅ A[n-Im-cntbm, t_mUntbm, C³Ìn-äyq-jt\m BWv. Ch IqSmsX {]Xy£amtbm, ]tcm-£-amtbm, {]kà kÀ¡m-cnsâ ^−n \n¶v ;
(i) bYmÀ°-¯n [\-k-lmbw \ÂIp-¶tXm, \nb{´-W-¯ntem, DS-a-Ø-X-bntem DÅ t_mUn ;
(ii) bYmÀ°-¯n [\-k-lmbw e`n--¡p¶ kÀ¡m-cn-Xc kwL-S-\-IÄ ; XpS§n-bhbpw CXn DÄs¸-Sp¶p.
(i) tcJ F¶mÂ
(i) GXv ^bepw {]am-Whpw ssIs¿-gp¯v {]Xnbpw ;
(ii) Hcp {]am-W-¯nsâ ssat{Im^nenw ssat{Im-^n-sj-^m-Ivkn-anen tIm¸n-Ifpw ; ssat{Im-^n-en-an (hep-Xm-¡ntbm AÃm-sX-tbm) tiJ-cn-¨n«pÅ {]Xn-_nw-_-§fpw Ah-bpsS ]p\-cp-Xv]m-Z-\hpw
(iv) I¼yq«À hgntbm AsÃ-¦n asä--sX-¦nepw b{´-¯mtem \nÀ½n-¡p¶ tcJ-Ifpw DÄs¸-Sp-¶p.
(j) Adn-bm-\pÅ Ah-Imiw F¶m GXv s]mXp A[n-Im-cn-bpsS \nb-{´-W-¯n³- Io-gntem ssIh-itam DÅ Ffp-¸-¯n e`y-am-¡m-hp¶ hnh-c-§Ä¡pÅ Ah-Im-i-am-Wv. Cu Ah-Imiw Xmsg ]d-bp-¶-h-IqSn DÄs¡m-Åm-hp-¶-XmWv.
(i) {]am-W-§-fp-tSbpw tcJ-I-fp-tSbpw ]cn-tim-[\ ;
(ii) Ipdn-¸-Sn-IÄ FSp-¡p-¶-Xpw -{]-amW-§-fp-tSbpw tcJ-Ifp-tSbpw km£y-s¸-Sp-¯nb tIm¸n-IÄ FSp-¡p-¶Xpw `mK-§Äam{Xw FSp-¡p-¶Xpw aäpw ;
(iii) GXv ]ZmÀ°-¯n-tâbpw km£y-s¸-Sp-¯nb km¼n-fp-IÄ FSp-¡p-¶Xv ;
(iv) I¼yq-«-dntem AXp-t]m-epÅ aäp kwhn-[m-\-§fntem tiJ-cn¨ h¨n-«pÅ hnh-c-§Ä UnkvIp-IÄ, ^vtfm¸n-IÄ, tS¸p-IÄ, hoUntbm Imk-äp-IÄ apX-emb cq]-¯ntem, AsÃ-¦n atä-sX¦nepw CeIv-t{Sm-Wn¡v cq]-¯ntem, {]nâv Hu«p-IÄ hgntbm e`y-am-¡p-¶Xpw DÄs¸-Sp¶p
(k) kwØ-m\ C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶m 15þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw cq]o-I-cn¡-s¸-«n-«pÅ kw-Øm\ C³^Àta-j³ I½o-j-\mWv.
(l) “kwØ-m\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j³” F¶m 15þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw \nb-an¡s¸Sp¶ kw-Øm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw kwØ-m\ C³^Àta-j³ I½o-jWdpw BWv.
(m) “kwØ-m\ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ F¶mÂ
4
5þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw \nbpà-\mb -kw-Øm\ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-tdbpw 2þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw \ntbm-Kn-¡-s¸-«n-«pÅ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw DÄs¸-Sp-¶p.
(n) aq¶mw-I£n F¶m hnh-c-§Ä¡mbn At]-£n-¡p¶ ]uc-\-Ãm¯ Hcp hyàn-tbbpw, Hcp s]mXp A[n-Im-cn-tbbpw DÄs¡m-Åp¶p.
A²ymbw 2 Adn-bm-\pÅ Ah-Im-ihpw s]mXp A-[n-Im-cn-IfpsS IS-a-Ifpw
3. Adn-bm-\pÅ Ah-Imiw Cu \nb-a-¯nsâ hIp-¸p-IÄ¡v hnt[-b-ambn FÃm ]uc-·mÀ¡pw Adn-bm-\pÅ Ah-Im-i-ap-−v. 4. s]mXp A[n-Im-cn-IfpsS IS-a-IÄ (F) Cu \n-baw hgn-bm-bpÅ Adn-bm-\pÅ Ah-Imiw kpK-a-ambn e`y-am-¡p-¶-Xn-te¡v FÃm tcJ-Ifpw Xcw-Xn-cn¨v ]«n-I-bp-−m¡n A\p-tbmPyamb coXn-bn kq£n-¡p-I, IqSmsX I¼yq-«dn kq£n-¡m-\p-X-Ip¶ tcJ-IÄ, \ymb-amb ka-b-¯n-\p-Ånepw hnh-c-e-`y-X-bpsS ASn-Ø-m\-¯nepw I¼yq-«dn e`y-am-Ip-¶p-sh¶v Dd¸p hcp-¯p-Ibpw A¯cw tcJ-IÄ cmPy-hym-]-I-ambn Hcp s\äv hÀ¡n-eqsS _Ôn-¸n-¨p-sIm−v A¯cw tcJ-IfpsS e`yX kpK-a-am-¡pI. (_n) Cu \nb-a-\nÀ½m-W-¯nsâ-b¶v XpS§n \qän-bn-cp-]Xv Znh--k-§Ä¡p-Ån Xmsg-¸-d-bp-¶h {]kn-²o-I-cn-t¡-−XmWv.
(i) kwL-S-\-bpsS hni-Zmw-i-§fpw, {]hÀ¯-\-§fpw, Npa-X-e-Ifpw
(ii) DtZym-K-Ø-cp-tSbpw, tPmen-¡m-cp-tSbpw, A[n-Im-c-§fpw Npa-X-e-Ifpw
(iii) Xocp-am-\-sa-Sp-¡Â {]{Io-b-bn A\p-hÀ¯n-t¡− \S-]-Sn-{I-a-§Ä IqSmsX hln-t¡− taÂt\m-«hpw D¯-c-hm-Zn-¯hpw DÄs¸-Sp-¶p.
(iv) kwL-S-\-bpsS {]hÀ¯-\-§Ä \nÀh-ln-¡p-¶-Xn-\mbn XoÀ¨-s¸-Sp¯nb \nb-a-§Ä
(v) {]hÀ¯\ \nÀh-l-W-¯n-\mbn tPmen-¡mÀ D]-tbm-Ks¸Sp¯p-¶tXm AsÃ-¦n AXnsâ \nb-{´-W-¯ntem ssIh-itam DÅ \nb-a§fpw N«-§fpw, tcJ-Ifpw eLp-{K-Ù-§fpw
(vi) AXnsâ ssIh-i-ap-ÅtXm \nb-{´-W-¯n-ep-ÅtXm Bb ]e hn`m-K-§-fn-epÅ {]amW-§-sf-¡p-dn-¨pÅ Hcp {]kvXm-h\
(vii) \b-cq-]o-I-c-W-¯n\pw {]mhÀ¯n-I-am-¡p-¶-Xn-\p-ambn s]mXp-P-\-§fn \n¶v hnZ-Kvt[m-]-tZiw tXSp-¶-Xn\pw {]mXn-\n-[y-¯n-\p-am-bpÅ {Iao-I-c-W-§-sf-¡p-dn¨pÅ hni-Zo-I-c-W-§Ä
(viii) t_mÀUp-IÄ, Iu¬kn-ep-IÄ, I½än-IÄ XpS§n AXnsâ D]-tZ-i-¯n-\mbn cq]o-I-cn-̈ n-«pÅ ct−m AXn-e-[n-Itam hyàn-I-f-S§nb aäp t_mUn-I-fp-tSbpw tbmK-§-fn s]mX-p-P-\-¯n\v {]th-i-\-kzm-X-{´y-apt−m AsÃ-¦n tbmK§fnse an\p«vkv AhÀ¡v {]m]y-am-tWm-sb¶v
(ix) DtZym-K-Ø-cp-tSbpw, Poh-\-¡m-cp-tSbpw Hcp taÂhn-emk ]«nI
(x) Hmtcm DtZym-K-Ø\pw, Poh-\-¡m-c\pw kzo-I-cn-¡p¶ amk-h-cp-am\w N«§fn \ÂIn-bn-«pÅ \jvS-]-cn-lmc k{¼-Zm-b-apÄs¸sS
5
(xi) Hmtcm GP³kn¡pw A\p-h-Zn¨n«pÅ _UvPäpw, FÃm ]²-Xn-IfpsS hni-Zmw-i§fpw \nÀ±njvS sNe-hp-Ifpw, ]Ww \ÂIn-bXp kw-_Ôn-¨pÅ dnt¸mÀ«p-Ifpw
(xii) klm-b-[\w e`n-¡p¶ ]²-Xn-bpsS IrXy-\nÀh-l-W-coXn, KpW-t`m-àm-hn\v ]²Xn-{]-Imcw A\p-h-Zn¨ XpI-bpÄs¸sS
(xiii) AXv A\p-h-Zn-¨n-«pÅ B\p-Iq-ey-§fpw AwKo-Im-chpw A\p-hm-Zhpw e`y-am-Ip¶ KpW-t`m-àm-hn-s\-¡p-dn-¨pÅ hni-Zmw-i-§Ä
(xiv) Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯n sNdp-Xm¡n ssIh-i-ap-ÅtXm e`y-am-¡m-hp-¶tXm Bb hnh-c-§-fpsS hni-Zmwi§Ä
(xv)]uc-·mÀ¡v hnh-c-§Ä t\Sp-¶-Xn\v e`y-am-¡n-bn-cp¶ kuI-cy-§Ä hmb-\-im-e-Ifpw aäpw s]mXp-P-\m-hn-iy-¯n-\p-th−n \ne-\nÀ¯p-¶p-s−¦n Ahn-Sps¯ {]hÀ¯-\-k-a-b-apÄs¸-sSbpÅ Imcy-§Ä
(xvi) s]mXp-t_m-[\ DtZym-K-Ø-cpsS t]cv, XkvXnI AS-¡-apÅ hniZmw-i-§Ä
(xvii) \nÀt±-in-¨n-«pÅ aäp hnh-c-§Ä CsXÃmw FÃm-hÀjhpw ]pXp¡n {]kn-²o-I-cn-t¡-−Xp−v (kn) s]mXp-P-\-§sf _m[n-¡p¶ \b-§Ä cq]o-I-cn-¡p-t¼mgpw Xocp-am-\-§Ä Adn-bn¡p-t¼m-tg¡pw Ahsb kw-_Ôn-¡p¶ {]k-à-amb FÃm hkvXp-X-Ifpw ]cky-am-¡Ww (Un) `c-W-]-c-am-b-htbm AÀ²-\o-Xn-\ymb kz-`m-h-ap-ÅtXm Bb Xocp-am-\-§Ä FSp-¡p-t¼mÄ AXp _m[n-¡p¶ hyàn-IÄ¡v AXnsâ Imcy-Im-c-W§Ä hyà-am-¡-Ww. (2) H¶mw D]hIp-¸nsâ t¢mkv _n {]Imcw FÃm s]mXp A[n-Im-cn-Ifpw s]mXp-P-\-§Ä¡v IrXy-amb CS-th-f-Ifn hnhn-[-§fmb CâÀs\-äpÄs -̧sS-bpÅ hn\n-ab kmt¦-X-§-fn-eqsS Ign-bp-¶{X hnh-c-§Ä \ÂIm³ th−n \S-]-Sn-IÄ kzta-[bm kzoI-cn-¡m³ ]cn-{i-an-¡-Ww. A§s\ Cu \nb-a-¯nsâ D]-tbm-Ks¯ B{i-bn-¡pI hgn s]mXp-P-\-¯n\v AhÀ¡m-h-iyapÅ hnh-c§Ä t\Sm-\m-Ipw. (3) H¶mw D]-h-Ip-¸nsâ Bh-iy-¯n-te-¡mbn FÃm hnh-c-§fpw s]mXp-P-\§Ä¡v Ffp-¸-¯n {]m]y-am-¡m-hp¶ Xc-¯n hym]-I-ambn {]N-cn-¸n-¡-Ww. (4) tI{µ s]mXp-t_m-[\ DtZym-K-Øt\m kwØm\ s]mXp-t_m-[\ DtZym-K-Øt\m sNe-hp-IÄ IW-¡n-se-Sp-¯vsIm−v Xs¶ FÃm hkvXp-X-Ifpw {]mtZinI Øe-§-fn {]mtZinI `mj-bn Ffp-¸-¯n {]m]y-am-Ip¶ coXn-bn hfsc ^e-h-¯mb hn\n-a-tbm-]m-[n-I-fn-eq-sS Ign-bp-¶Xpw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯n kuP-\y-ambn Asæn \nÀt±-in-¡p¶ A¨Sn sNehv AsÃ-¦n D]-tbm-Kn-¡p¶ am[y-a¯nsâ sNehv am{X-sa-Sp¯v {]N-cn-¸n-¡-Ww. hni-Zo-I-cWw :-þ aq¶pw \mepw D]-h-Ip-¸p-I-fpsS Bh-iy-¯n-te-¡mbn {]N-cn-¸n-¡pI F¶m GsX-¦nepw s]mXp A[n-Im-cn-bpsS Hm^o-kp-IÄ ]cn-tim-[n-¡p-¶-XpÄs¸sS t\m«okv t_mÀUv, Zn\-]-{X§Ä, ]cky Adn-bn-¸p-IÄ, am[ya kwt{]j-W§Ä, CâÀs\äv apX-emb amÀ¤-§-fn-eqsS s]mXp-P-\-§sf Adn-bn-¡pI AsÃ-¦n hn-\n-ab \S-¯pI F¶m-WÀ°w 5. ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dpsS ]Zhn 1. FÃm s]mXp A[n-Im-cn-Ifpw Cu \nbaw \nÀ½n¨v \qdp Znh-k-¯n-\p-Ån FÃm `c-W-hn-`m-K-§fnepw AXn-\pIognepÅ Hm^o-kp-I-fnepw Cu \nb-a-{]-Imcw At]-£-IÀ¡v hnh-c§Ä e`y-am-¡m³, tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀam-tctbm, kwØm\ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀam-tctbm \ntbm-Kn-¡pw. (2) H¶mw D]-h-Ip-¸nsâ hyh-Ø-I-tfmSv ap³hn-[n-I-sfm-¶p-an-ÃmsX FÃm s]mXp A[n-Im-cn-Ifpw Cu \nb-a-\nÀ½m-W-¯nsâ \qdp Znh-k-§Ä¡pÅn Hmtcm D]-Pn-Ãm-X-e¯nepw D]-hn-`m-K-X-e-¯nepw Hcp DtZymK-Øs\ tI{µ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o-k-dmtbm, kwØm\ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dmtbm \ntbm-Kn-¡pw. Cu \nb-a-{]-Imcw hnh-c§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-\pÅ At]-£-IÄ kzoI-cn-¡p-¶-Xn\pw Ah-Ø-b-\p-k-cn¨v Ah DS³Xs¶ tI{µ ]_vfnIv C³^-À-ta-j³ Hm^o-kÀt¡m, kwØ-m\ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m AsÃ-¦n 19þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸n- ]d-
6
ªn-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-Øt\m tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jt\m, kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jt\m Ab-¡p-¶-Xm-Wv. hnh-c-§Ä e`n-¡m-\mbn Hc-t]£ AsÃ-¦n A¸o tI{µ AknÌvâv ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o-kÀt¡m kwØ-m\ Akn-Ìâv ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m kaÀ¸n-¨n-cn-¡p¶ ]£w 7þmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip-¸n ]dªn-«pÅ adp-]-Sn-¡pÅ Imem-h[n IW-¡p-Iq-«p-t¼mÄ A©p-Zn-hk Ime-b-fhv AXn-t\m-sSm¸w Iq«-Ww. (3). FÃm tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw kwØ-m\ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw hnh-c§Ä tXSp¶ At\z-j-I\v Bh-iy-apÅ klmb kl-I-c-W-§Ä e`y-am-¡Ww. (4) ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v Xsâ icn-bmb IÀ¯hy \nÀÆ-l-W-¯n\v Bh-iy-sa-¶p-tXm-¶p¶ klmbw aäp DtZym-K-Ø-tcmSv tXSm-hp-¶-Xm-Wv. (5) \memw D]hIp¸p {]Imcw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ GsX-¦nepw DtZym-K-Ø-tcmSv klmbw tXSn-bm Sn DtZym-K-س Bh-iy-amb FÃm klm-b-§fpw \ÂtI-−-Xm-Wv. A{]-Imcw sN¿msX N«-ew-L\w \S-¯n-bm Sn DtZym-K-Øs\ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dmbn IW-¡m¡pw. 6. hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn-\pÅ At]-£-IÄ 1). hnh-c-§Ä e`n-¡m³ B{K-ln-¡p¶ hyàn Bh-iy-amb tcJ-IfpsS hnh-c§Ä hyàam-¡n-sIm−v Cw¥o-jntem lnµn-bntem At]£ \evIp¶ Øes¯ HutZym-KnI `mj-bntem X¿m-dm-¡nb Hc-t]£ tcJm-aqtem Ce-Ivt{SmWnIv am[yaw hgntbm \nÀ±njvS ^okv DÄs¸sS ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v kaÀ¸n-t¡−Xm-Wv. F¶m At]£ FgpXn \evIm³ ]äm¯ hyàn¡v ]d-bp¶ At]£ tcJ-s¸-Sp-¯p-¶pXn\pÅ bpà-amb klmbw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ sNbvXp-sIm-Sp-t¡−-Xm-Wv. 2) At]-£-Is\ _Ô-s¸-Sp-¶-Xn-\m-h-iy-amb hnh-c-§-f-ÃmsX At]-£-¡pÅ Imc-W-§tfm asä-sX-¦nepw hyàn-]-c-amb hni-Zmw-i-§tfm At]-£-I-\n \n¶v Bh-iy-s¸-Sm-hp-¶-X-Ã. 3) asämcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS {]hÀ¯-\-§fp-ambn hfsc ASp¯v _Ô-s¸«p InS-¡p¶ hnj-btam AsÃ-¦n asämcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS ssIh-i-apÅ hnh-c-§Ä e`n-¡p¶Xn-\mbn Hc-t]£ s]mXp A[n-Im-cn-bpsS ]¡Â kaÀ¸n-¨m Sn A[n-Imcn B At]-£tbm, At]-£-bpsS Bh-iy-apÅ `mKtam HuNn-Xy-]qÀÆw _Ô-s¸« s]mXp A[n-Im-cn¡v Ab-¡p-Ibpw s]s«¶v Xs¶ At]-£-Is\ hnh-c-a-dn-bn-¡pIbpw thWw. Cu D]-h-Ip-¸n\v A\p-kr-X-ambn \S-¯nb At]-£-ssI-amäw, At]£ kzoI-cn¨v Ign-bp-¶Xpw thK-¯n A©p-Zn-h-k-¯n-\pÅn Xs¶ \S-t¯-−-Xm-Wv. 7. At]-£-I-fn-t·-epÅ Xocp-am\w 1). 5þmw hIp¸pw 6þmw hIp¸pw A\p-k-cn¨v Hc-t]-£ -In-«n-bm ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ Ign-bp-¶{X thK-¯n F´m-bmepw 30 Znh-k-¯n-\p-Ån \nÀ±njvS ^okv hm§n Bh-iy-s¸« hnh-c§Ä \ÂIp-Itbm, F«pw ]¯pw hIp-¸p-I-fn ]d-bp¶ Imc-W-§-fm \nc-kn-¡p-Itbm sNt¿−Xm-Wv. Bh-iy-s¸-Sp¶ hnh-c§Ä Hcp hyàn-bpsS Poh\pw kzX-{´y-hp-ambn _Ô-s¸-«p-f-f-Xm-sW-¦n At]£ kzoI-cn¨v \mev-]-¯n-sb«v aWn-¡q-dn-\pÅn AXv \ÂtI-−XmWv.
7
2) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-«pÅ Ime-b-f-hn At]-£-bn ]d-ªn-«p-Å hnh-c-§Ä e`y-am-¡n-bn-sÃ-¦n At]£ ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o-kÀ \nc-kn-¨-Xmbn IW-¡m-¡pw. 3) hnh-c-§Ä \ÂIp-¶-Xn\v IqSp-X ^okv XpI AXnsâ sNe-hn-\mbn hm§n-¡m³ Xocp-am\w FSp-¡p-¶-]£w At]-£-I\v IqSp-X ^okv kw_-Ôn¨ hnh-c-§Ä Adn-bn-¡p-Ibpw Sn ^okv AS-¡m³ Bh-iy-s¸-Sp-Ibpw thWw. A{]-Imcw Adnbn--t¡-−-Xn-te¡pw ^okv HSp-t¡-−-Xn-te¡pw th−n-h-cp¶ kabw ap¸Xp Znh-ks¯ Ime-b-fhv IW-¡m-¡p-t¼mÄ Hgn-hm-¡p-¶-XmWv Cu Adn-bn-¸n At]£ kaÀ¸n¨ BÄ¡v ^okv XpI hÀ²n-¸n¨ Xocp-am-\s¯ ]p\]-cn-tim-[n-¡m-\pÅ Ah-Im-i-s¯¡p-dn¨pw, A¸o A[n-Imcn, ka-b-]-cn[n, \S-]-Sn-{Iaw XpS§n-b-h-sb-¡p-dn¨pw {]Xn-]m-Zn¨n-cn-¡-Ww. 4) At]-£-I³ C{µnb kw_-Ô-amb sshj-ay-§Ä A\p-`-hn-¡p-¶-bm-fmWv F¦n ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ ]cn-tim-[-\-¡pÄs¸sS kap-Nn-X-amb coXn-bn Abmsf klm-bn-t¡-−XmWv. 5) hnh-c-§Ä GsX-¦nepw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯ntem, A¨-Snt¨m BWv e`y-am-¡p-¶-sX-¦n At]-£-I³ 6þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw \nÀt±-in-¨n-«pÅ XpI AS-t¡−-Xm-Wv. 6) 7þmw hIp-¸nepw, 5Dw 6Dw hIp-¸p-I-fpsS 1þmw D]-h-Ip-¸nepw \nÀt±in-¨n-«pÅ ^okv XpI \ymb-am-b-Xn-\m AXn IqSpX XpI kÀ¡mÀ Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡v Xmsg-bm-sW¶v tcJ-s¸-Sp-¯n-b-h-cn \n¶v CuSm-¡-cp-Xv. 7) 1þmw D]hIp-¸nsâ ASn-Øm-\-¯n Fs´-¦nepw Xocp-am\w FSp-¡p-¶-Xn\v ap¼v DtZym-K-س aq¶mw I£n-IÄ 11þmw hIp¸v {]Imcw \evInb Bt£]w ]cn-K-Wn-t¡-−-XmWv. 8) 1þmw D]-h-Ip-¸nsâ ASn-Øm-\-¯n At]£ \nc-kn-¡p¶ ]£w ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ
(i) At]£ \nc-kn¨ Imc-W-§fpw
(ii) A¸o t_m[n-¸n-¡p-¶-Xn-\pÅ Ime-b-fhpw
(iii) A¸o A[n-Im-cn-bpsS hnh-c-§fpw At]-£-Is\ Adn-bn-t¡-−-XmWv. 9) Bh-iy-s¸-Sp¶ dn¡mÀUp-I-fpsS kpc-£n-X-Xz-¯nt\m kq£n-¸nt\m tZmj-I-c-amIp-¶n-sÃ-¦n Bh-iy-s¸« cq]-¯n km[m-c-W-bmbn hnh-c§Ä \e-vIp-¶-Xm-bn-cn-¡pw. 8. hnh-c-§Ä \ÂIp-¶-Xn \n¶pw Hgn-hm-¡-s¸-«h Cu \nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw Xmsg ]d-bp¶ hnh-c§Ä Hcp ]uc\v shfn-s¸-Sp-¯ns¡m-Sp-¡p-¶-Xn \n¶v Hgn-hm-¡-s¸-«n-cn-¡p-¶p. F) C´y-bpsS ]c-am-[n-Im-c-s¯bpw, AJ-Þ-X-tbbpw, cmjv-{S-kp-c-£-tbbpw, C´ybpsS bp²-X{´w, imkv{X-km-¼-¯nI Xmev]cyw F¶n-h-tbbpw A´ÀtZ-iob kulmÀ± ]cn-]m-e-\-s¯bpw _m[n-¡p¶ hnh-c-§Ä _n) tImS-Xn-Ifp-tStbm {Sn-_yq-W-ep-Ifp-tStbm Ah-Im-i-ew-L-\§Ä¡v Imc-W-am-Ip-¶tXm tImS-Xn-bp-¯-c-hp-IÄhgn ]c-ky-s¸-Sp-¯p-¶Xv XS-ªn-cn-¡p-¶tXm Bb hnh-c§Ä kn) ]mÀe-saân-tâtbm kwØm\ \nb-a-k-`-bp-tStbm {]tXyI Ah-Im-i-§-fpsS ewL-\-¯n\p Imc-W-am-tb-¡m-hp¶ hnh-c-§Ä
8
Un) s]mXp-P-\-Xm-ev]cyw, B-h-iy-s¸-Sp-¶nà F¶ bpàm-[n-Im-cn¡v Xr]vXn-I-c-ambn t_m[y-s¸-«Xpw aq¶mw I£n-bpsS aÕ-cm-[n-jvS-TnX Øm\-¯n\v lm\n-I-c-am-tb-¡m-hp¶ hym]mc c-lky§Ä, kz¯v hmWnPy hnizm-kyX F¶nh DÄs¸sS hnh-c-§Ä ; C) s]mXp-P\ Xmev]-cy-{]-Imcw shfn-s¸-Sp-¯Â Bh-iy-s¸-Sp-¶n-söv bpàm-[n-Im-cn¡v Xr]vXn-I-c-ambn t_m[y-s¸«Xpw HcmÄ¡v Abm-fpsS ]c-kv]c hnizm-k-[n-jvTn-X-amb
_Ô-¯n-eqsS (Fiduciary relationship) e`n¨ hnh-c§Ä ; F^v) ]c-kv]c hnizm-k-¯n hntZi cmPy-§fn \n¶v kzoI-cn-¨- hn-h-c-§Ä ; Pn) GsX-¦nepw hyàn-I-fpsS Poht\m, imco-cn-I-kp-c-£tbm A]-I-S-¯n-em-¡p-¶tXm, kpc£m Dt±-iy-§Ät¡m \nb-a-\-S-¯n-¸n-te-¡mbn hnizm-ky-X-bn ssIamdnb hnh-c-§-fpsS Dd-hnSw Xncn-¨-dn-bm³ Ign-bp-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä F¨v) Ipä-hm-fn-IfpsS hnNm-c-W-tbtbm, Ad-Ìn-t\tbm, At\z-j-W-{]-{In-bt¡m, XSÊw hc-p-¯p¶ hnh-c-§Ä. sF) a{´n-k` sk{I-«dn-amÀ, aäp DtZym-K-ØÀ, XpS§n-b-h-cpsS \ncq-]-W-§Ä DÄs¸-Sp¶ a{´n-k-`m-tc-J-IÄ. a{´n-k`m Xocp-am-\-§Ä FSp-¡m³ B[m-c-am-¡nb hkvXp-X-Ifpw Imc-W-§fpw Xocpam-\-§Ä \S-¸n-em-¡n-b-tijw ]c-ky-am-t¡-−-Xm-Wv. Cu hIp¸v {]Imcw shfn-s¸-Sp-¯-en \n¶v Hgn-hm-¡-s¸« hnh-c§Ä \ÂtI-−-Xn-Ã. sP) hyàn-]-c-amb hnh-c-§sf kw_-Ôn-¡p-¶tXm s]mXp Xmev]-cyhpw {]hÀ¯-\-§fp-ambn Hcp _Ô-hp-an-Ãm¯pw Hcp hyàn-bpsS kzIm-cy-Xsb ewLn-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä, ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀamtcm, A¸o A[n-Im-cn-Itfm, Cu hnh-c-§-fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â s]mXp-P-\-Xm-ev]-cymÀ°-am-sW¶v ImWm-¯n-S-t¯mfw Hgn-hm-¡n-bn-cn-¡p-¶p. (1) ]mÀe-saân\pw \nb-a-\nÀ½m-W-k-`-IÄ¡pw \ntj-[n-¡m¯ Hcp hnh-chpw hyàn¡pw \ntj-[n-¡m-hp-¶-X-Ã. (2) HutZym-KnI clky \nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw 1þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw Fs´ms¡ Hgn-hm-¡n-bn-«p-s−-¦nepw shfn-s -̧Sp-̄ -en-eq-sS kwc-£nX Xmev]-cy-§Ä¡p-−m-Ip¶ lm\n-tb-¡mÄ IqSp-X {]m[m\yw s]mXp-Xm-ev]-cy-¯n-\p-s−-¦n- s]mXp A[n-Imcn B hnhcw e`y-am-¡pw. (3) 1þmw D]-h-Ip-¸nsâ (F), (kn), (sF) F¶o D]m-[n-IÄ¡v hnt[-b-ambn 6þmw hIp¸p {]Imcw At]£ kaÀ¸n-¡p¶ hyàn¡v At]£ kaÀ¸n¨ XobXp apX 20 hÀjw ap¼v \S-¶tXm kw_-Ôn-¨tXm Bb Imcy§sf-¡p-dn-¨pÅ hnh-c-§Ä \evtI-−Xm-Wv. Ccp-]Xp hÀjw IW-¡m-t¡− Xob-Xn-sb-¡p-dn-¨pÅ kw-i-b§Ä¡v \nb-a-¯n kqNn-¸n-¨n-«pÅ A¸o hgntbm, tI{µ-kÀ¡m-cntâ Xocp-am\w hgntbm Bbn-cn-¡pw. tI{µ-kÀ¡m-cnsâ Xocp-am\w A´n-a-am-bn-cn-¡pw. 9. hnh-c-§Ä \nc-kn-¡m-\pÅ aäp Nne Imc-W-§Ä 8þmw hIp-¸nsâ DÅ-S-¡-¯n\v hnLm-X-am-ImsX ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀamtcm, At]-£-bn {]Xn-]m-Zn-¡p¶ hnh-c-§Ä cmjv{S-¯n-tâ-X-ÃmsX Hcp hyàn-bpsS ]IÀ¸-h-Im-i-ew-L-\-am-sW¦n B hnh-c§Ä \nc-kn-¡m-hp-¶-XmWv.
10. thÀXn-cn-¡Â (severability)
9
(1) hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn-\pÅ Hc-t]£ ‘Hgn-hm-¡-s¸-«n-cn-¡p-¶p’ F¶ Imc-W-¯m \nc-kn-¡p-I-bm-sW¦n Cu \nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw Cu hnh-c§-fn A\p-h-Zn-¡m-hp¶ `mK-§-fpÅ ]£w B `mKw aäp Hgn-hm-¡s¸« `mK§-fn \n¶pw thÀXn-cn-¡m-hp-¶-Xm-sW-¦n A\p-h-Zn-¡m-hp¶ `mKs¯ hnh-c-§Ä \ÂtI-−-XmWv. (2) 1-þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw tcJ-bpsS Hcp `mKw hnh-c§Ä am{Xw \ÂIp--t¼mÄ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ Xmsg- ]-d-bp-¶h At]-£-Is\ Adn-bn-¡-Ww. (F) Hgn-hm-¡-s¸« `mK-§Ä Ign-¨pÅ tcJ-bnse hnh-c-§Ä am{X-amWv \ÂIn-bn-cn-¡p-¶Xv ; (_n) Xocp-am-\-¯nsâ Imc-W§fpw hkvXp-Xm-]-c-amb Is−-¯-ep-Ifpw Ahbv¡v B[m-c-amb hkvXp-X-X-Ifpw ; (kn) Xocp-am-\-sa-Sp-¡p-¶-bm-fpsS t]cpw XkvXn-Ibpw ; (Un) At]£ kaÀ¸n-¡p-¶-bmÄ IW-¡m-t¡− ^oknsâ hni-Zmw-i-§fpw At]-£-I³ \evtI− ^okpw ; (C) hnh-c-§Ä shfn-s¸-Sp-¯msX Hcp `mKw Hgn-hm-¡-s¸« Xocp-am\w ]p\-]-cn-tim-[n-¡p-¶-Xn-\pÅ At]-£-Isâ Ah-Im-i§fpw ^okpw At]-£-]{Xw ka-b-]-cn[n, {]{Inb F¶nh IqSmsX 19þmw hIp-¸nsâ 1þmw hIp-¸n kq-Nn-¸n-¨n-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-س, ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ, F¶n-h-sc-¡p-dn-¨pÅ hni-Zmw-i-§fpw DÄs¸-Sp-¯-Ww. 11. aq¶mw-I£n hnh-c-§Ä (1) ]_vfnIv C³-^Àtaj³ Hm^o-kÀ, kaÀ¸n-¡-s¸-«n-cn-¡p¶ Hcp At]-£-bn-t·Â aq¶mw I£nsb kw_-Ôn-¡p¶ Fs´-¦nepw hnh-c-§tfm, tcJ-Itfm, AsÃ-¦n Abm-fnÂ\n¶v kzoI-cn-¨Xpw, aq¶mw-I£n cl-ky-ambn IW-¡m-¡p-¶-Xp-amb hnh-c§Ä shfn-s¸-Sp-¯m³ Dt±-in-¡p-¶p-sh-¦n At]-£ -In«n A©p-Zn-h-k-¯n-\p-Ån B DtZym-K-س At]-£-sb-¡p-dn¨pw shfn-s¸-Sp-¯p¶ `mKtam, tcJtbm hyà-am¡n sIm−v Hcp t\m«okv \ÂtI-−Xpw C¡m-cy-¯n Fs´¦nepw Bt£-]-ap-s−-¦n hm¡mtem tcJm-aq-etam aq¶mw-I£n kaÀ¸n-t¡-−Xm-Wv. hnh-c-§Ä shfn-s¸-Sp-¯-Wtam th−tbm F¶p Xocp-am-\-sa-Sp-¡p-t¼mÄ aq¶mwI£n-bpsS Cu Bt£-]hpw ]cn-K-Wn-t¡-−-Xp-−v. F¶m \nb-a-{]-Imcw kwc-£-W-apÅ hym]mc þ hyh-kmb cl-ky-§-sfm-gn-¨pÅ kwK-Xn-I-fn aq¶mw-I-£n¡v kw`-hn-¡m-hp¶ tZmj-§-sf-¡mfpw D]-{Z-h-§-tf-¡mfpw IqSp-X {]m[m\yw s]mXp-Xm-ev]-cy-¯n-\m-sW-¦n A¯cw hnh-c-§Ä \ÂIm-hp-¶-XmWv. (2) 1þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw \ÂIn-bn-cn-¡p¶ t\m«okv e`n¨v ]¯p Znh-k-¯n-\p-Ån aq¶mw I£n¡v hnh-c-§fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â kw_-Ôn¨v Fs´¦nepw Bt£-]-ap-s−¦n AXv t_m[n-¸n-¡m-\pÅ Ah-kcw \ÂtI-−-XmWv (3) 7þmw hIp-¸n Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ 6þmw hIp-¸p-{]-Im-c-apÅ At]£ kzoIcn¨v \mev]Xv Znh-k-¯n-\pÅn 2þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw aq¶mw I£n¡v Bt£]w t_m[n-¸n-¡m-\pÅ Ah-kcw \ÂIn-b-tijw hnh-c-§tfm, tc-J-Itfm shfn-s¸-Sp-¯-Wtam th−tbm F¶v Xocp-am-\-sa-Sp-¡-pIbpw AXv kw_-Ôn¨v aq¶m\w I£n¡v Hcp t\m«okv Ab¡p-Ibpw thWw;
10
(4) 3þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw \ÂIp¶ t\m«o-kn 19þmw hIp¸v {]Imcw aq¶mw I£n¡v A¸o \ÂIp-¶Xn-\pÅ Ah-Im-i-s¯-¡p-dn¨v Hcp {]kvXm-h\ DÄs¸-Sp-¯n-bn-cn-¡-Ww
A²ymbw 3 tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³
12. tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ cq]o-I-cWw (1) HutZym-KnI Kk-änse hnÚm-\-]\w hgn tI{µ kÀ¡mÀ Cu \nbaw hgn \ÂIn-bn-cn-¡p¶ A[n-Im-c§Ä D]-tbm-Kn-¡p-¶-Xn-\mbn tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ cq]o-I-cn¡pw. (2) Xmsg ]d-bp-¶-hÀ DÄs¸-Sp-¶-Xm-bn-cn¡pw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ (F) No^v C³^Àta-j³ I½o-j³ (_n) Bh-iy-apÅ, F¶m F®w ]¯n Ihn-bm-sX-bpÅ tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ (3) No^v C³^Àta-j³ I½o-jWtdbpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀam-scbpw Xmsg-]-d-bp-¶-h-cpÄs¸-Sp¶ I½n-än-bpsS ip]mÀi {]Imcw cmjv{S-]Xn \nb-an¡pw
(i) I½n-än-bpsS A²y-£-\mb {][m-\-a{´n
(ii) temI-k-`-bnse {]Xn-]-£-t\-Xmhv
(iii) {][m-\-a{´n \ma-\nÀt±iw sN¿p¶ Hcp tI{µ Im_n-\äv a{´n hni-Zo-I-cWw kwib Zqco-I-c-W-¯n-\mbn temI-k-`-bnse {]Xn-]-£-t\-Xmhv F¶XpsIm−v, AwKo-I-cn-¡-s¸« Hcm-fpsS A`m-h-¯n temI-k-`-bn kÀ¡m-cn-s\-Xn-sc-bpÅ Gähpw henb {]Xn-]-£-I£nbpsS t\Xm-hm-bn-cn-¡pw. (4) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ taÂt\m«w, `c-W-\-S-¯n¸v, Imcy-\nÀÆ-lWw apX-emb Imcy-§Ä No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdn-emWv \n£n-]vX-am-bn-cn-¡p-¶-Xv. C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ C¡m-cy-§-fn No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsd klm-bn-¡p-Ibpw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ Cu \nb-a-¯nse asämcp A[n-Im-cn-bp-tSbpw BÚ-IÄ¡v hnt[-b-am-ImsX kzbw-`-c-W-co-Xn-bn A[n-Im-c§Ä {]tbm-Kn-¡m-hp-¶-XmWv. (5) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw C³^Àtaj³ I½o-j-WÀamcpw s]mXp Pohn-X-¯n t{ijvScpw \nbaw, imkv{X-km-t¦-XnIw, kmaq-ly-tk-h\w, ]{X-{]-hÀ¯\w, _mlp-P-\-am-[y-a-§Ä, `c-W-\nÀÆ-lWw F¶o taJ-e-Ifn hn]p-e-ambn Adnhpw A\p-`-hhpw DÅ Bfp-Ifmbncn-¡-Ww. (6) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw C³^Àtaj³ I½o-j-WÀamcpw ]mÀe-saân-setbm, kwØm\ \nb-a-\nÀ½mW k`-Ifntetbm AwK-§-fm-bn-cn-¡-cp-Xv. AhÀ GsX-¦nepw cmjv-{Sob ]mÀ«n-I-fp-tStbm AsÃ-¦n AXp-ambn _Ô-s -̧«n-«pÅ Hcp HutZym-KnI ]Zhn hln-¡p-¶-htcm, hym]m-ctam AsÃ-¦n asä-s´-¦nepw sXmgn hym]r-Xtcm Bbn-cn-¡-cp-Xv.
11
(7) tI{µ C³^Àtaj³ I½o-j-sâ BØm-\w UÂln-bn-em-bn-cn-¡pw. tI{µ kÀ¡m-cnsâ ap³Iq-«n-bpÅ A\p-a-Xn-{]-Imcw I½o-j\v C´y-bpsS aäp `mK§-fnepw Imcym-e-b§Ä Øm]n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 13. HutZym-KnI Imem-h-[nbpw tkh\ hyh-Ø-Ifpw 1) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS HutZym-KnI Imem-h[n ]Z-hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶v XpS§n 5 hÀj-am-bn-cn-¡pw. No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdmbn hnc-an¨ Hcmsf ho−pw AtX ]Z-hn-bn \nb-an-¡m-hp-¶-X-Ã. Hcp C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw Adp-]-¯n-b©v hb-Ên\v tijw No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WÀ ]Zhn hln-¡p-hm³ ]mSp-f-f-X-Ã. 2) FÃm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw ]Z-hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶v XpS§n 5 hÀjw hsctbm AsÃ-¦n 65 hbÊv XnI-bp-¶Xv hsctbm GXmtWm BZyw AXv hsc HutZym-KnI ]Z-hn-bn XpS-cpw. C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn Ahsc ho−p \nb-an-¡m-hp-¶-X-Ã. Cu D]-h-Ip¸v {]Imcw ]Z-hn-sbm-gn-bp¶ FÃm C³^Àta-j³ DtZym-KØcpw 12þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]-h-Ip¸v {]-Imcw No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn \nb-an-¡-s¸-Sm³ tbmKy-cm-Wv. C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdmbn \nb-an-¡-s¸-«m C³^Àtaj³ I½o-j-W-À, No^v C³^Àtaj³ I½o-j-W-À F¶o \ne-Ifn BsI-bpÅ A©p-hÀjw Xs¶-bm-bn-cn¡pw HutZym-KnI Imem-h-[n. (3) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wtdm, C³^Àtaj³ I½o-j-Wtdm ]Z-hn-bn {]th-in-¡p-¶Xnt\m Npa-Xe G¡p-¶-Xnt\m ap¼v cmjv{S]-Xn-bp-sStbm AsÃ-¦n At±-l-¯m \nbp-à-amb Hcm-fpsS ap¶n H¶mw ]«n-I-bn {]Xn-]m-Zn-¨n«pÅ coXn-bn {]-XnÚ FSp-t¡-−-Xm-Wv. (4) C³^Àta-j³ I½o-j-W-dnt\m No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dnt\m bpà-sa¶v Icp-Xp¶ ka-b¯v cmjv{S-]-Xn¡v tcJm-aqew cmPn kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 14þmw hIp-¸n hnh-cn-¨n-«pÅ coXn-bn C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw ]Z-hn-bn \n¶v \o¡w sN¿-s¸-Smw. (5) tkh\ hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-\p-Iq-ey-§fpw : F) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS tkh\ hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-\p-Iq-ey-§fpw No^v Ce-£³ I½o-j-W-dp-tS-Xn\v Xpey-am-bn-cn-¡pw. _n) C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS tkh\ hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-\p-Iq-ey-§fpw Ce-£³ I½o-j-W-dp-tS-Xn\v Xpey-am-bn-cn-¡pw. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Ah-cpsS \nb-a\ ka-b¯v ap¼v C´ym kÀ¡m-cnsâtbm kwØm\ kÀ¡m-cpIfp-sStbm Iogn C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Bbn tkh\w A\pjvSn-¨-Xnsâ `mK-ambn s]³j³ XpItbm atäsX-¦nepw B\p-Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶p-s−¦n Ah-cpsS i¼fw B XpI IW-¡n-se-Sp¯v Ipd-t¡-−Xm-Wv. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, Ah-cpsS \nb-a\ ka-b¯v tI{µ \nb-a-\-{]Im-ctam, kwØm\ \nb-a-{]-Im-ctam Øm-]n-X-amb Hcp tImÀ¸-td-j-\ntem, AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cnsâtbm, kwØm\ \nb-a-\-{]-Im-ctam Øm]n-X-amb Hcp tImÀ¸-td-j-\n-tem, AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cnsâtbm, kwØm\ kÀ¡mcp-Ifp-sStbm A[o-\-X-bn-epÅ GsX-¦nepw I¼-\n-bntem tkh\w A\p-jvTn-¨-Xnsâ `mK-am-bn«v s]³j³ B\p-Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶ps−¦n Ah-cpsS i¼fw dn«-bÀsa-âv B\p-Iq-ey§Ä¡v kam-\-ambn Ipd-t¡-−Xm-Wv.
12
No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WdptStbm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-tStbm \nb-a-\-¯n\v tijw AhÀ¡v {]Xn-Iq-e-amb coXn-bn i¼-f-¯ntem B\p-Iq-ey-§fntem aäp tkh\ hyh-Ø-IÄt¡m amäw hc-p¯m-hp-¶-X-Ã. 6) tI{µ kÀ¡mÀ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw \nb-a-\-{]-Im-c-apÅ Ah-cpsS IÀ¯y-hy-§Ä Imcy-{]m-]vXn-tbmsS \nÀÆ-ln-¡p-¶-Xn-\m-h-iy-amb, DtZym-K-Ø-tcbpw tPmen-¡m-tcbpw \-b-an-¡p-¶-Xm-Wv. C{]-Imcw \nb-an-¡-s¸-Sp¶ DtZym-K-Ø-cp-tSbpw tPmen¡m-cp-tSbpw i¼-f-tk-h\ hyh-Ø-IÄ \nÀt±-i-§Ä¡\p-kr-X-am-bn-cn-¡pw. 14. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶n-hsc ]Z-hn-bn \n¶v \o¡w sN¿Â : 1) aq¶mw hIp-¸nsâ hyh-Ø-IÄ¡-\p-kr-X-ambn No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm AsÃ-¦n GsX-¦nepw C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpamtcm X§-fpsS ]Z-hn-bn \n¶v \o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xn\v ap³]v cmjv{S-]-Xn-bpsS d^-d³knsâ ta kp{]ow tImSXn At\z-jWw \S¯n Ah-cpsS A]-a-cym-Ztbm Ign-hn-Ãm-bvatbm B[mc-am¡n ]Z-hn-bn \n¶v \o¡w sN¿m-hp-¶-Xm-sW¶v Adn-bn-¡p-t¼mÄ Hcp-¯-chv aptJ\ cm-jv{S-]Xn Ahsc \o¡w sN¿p-¶p. 2)GsX-¦nepw C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm kw_-Ôn-¨pÅ At\z-jW ka-bt¯m H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn cmjv{S-]Xn d^-d³kv \S-¯n-bn-cn-¡p¶ ka-bt¯m AXp-{]-Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn \n¶v cmjv{S-]-Xn¡v dnt¸mÀ«v e`n¨v D¯-c-hp-IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-¶-Xp-h-sctbm Ahsc ]Z-hn-bn \n¶v kkvs]³Uv sN¿p-Itbm HutZym-KnI Imcy§fn \n¶v hne-¡mt\m cmjv-{S-]-Xn¡v A[n-Imcw D−m-bn-cn-¡pw. 3) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-cn-¡p-¶Xv Fs´m-s¡-bm-bmepw Xmsg {]kvXm-hn-¨n-cn-¡p¶ Imc-W-§-fn³ta No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdtbm \o¡w sNbvXp-sIm−v cmjv{S-]-Xn¡v D¯-chv ]p-d-s¸-Sp-hn-¡m-hp-¶-XmWv F) ]m¸-cmbn XoÀ¸p Iev]n-¡-s¸-«m _n) cmjv{S]-Xn-bpsS A`n-{]m-b-¯n kZm-Nmc A]-{`wiw DÄs¡m-Åp¶ Hcp Ipä-¯n\v A]cm[n-bm-sW¶v Is−-¯n-bm kn) HutZym-KnI ]Z-hn-bn-en-cns¡ {]Xn-̂ ew ]äp¶ asä-sX-¦nepw tPmenbn GÀs -̧«m Un) imco-cn-I-amtbm am\-kn-I-amtbm DÅ _e-£bw aqew ]Z-hn-bn XpS-cm³ km[y-a-söv cmjv{S-]-Xn¡v t_m[y-am-bm C) No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ]Z-hn-Ifn-epÅ IÀ¯y-hy-§sf ]£-]m-X-]-c-ambn _m[n-¡m-\n-S-bp-ÅtXm km¼-¯n-Itam AsÃ-¦n asä-sX¦nepw Xmev]-cy§tfm HcmÄ BÀÖn-¨n-«p-s−-¦n 4) No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³Uym kÀ¡m-cn-sâtbm AsÃ-¦n kÀ¡m-cn-\p-th-−ntbm Asæn GsX-¦nepw hn[-̄ n ]s¦-Sp¡p¶ Icm-dp-Ifn-epw DS-¼-Sn-Ifnepw AXn \n¶pÅ em`-¯ntem aäm-\p-Iq-ey-§fntem Hcp I¼-\n-bpsS km[m-cW AwK-sa¶ coXn-bn-e-ÃmsX Fs´-¦nepw Xmev]-cy-sa-Sp-¡p-Itbm atäm sNbvXm H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AbmÄ A]-a-cym-Z-bmbn s]cp-am-dn-b-Xmbn IW-¡m-¡pw.
13
A²ymbw \mev
kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³
15. kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jsâ cq]o-I-cWw
1) HutZym-KnI Kk-änse hnÚm-]\w hgn FÃm kwØm\ kÀ¡m-cp-Ifpw
.................... (kwØm-\-¯nsâ t]cv) C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶ t]cn \nbaw
hgn \ÂIn-bn-cn-¡p¶ A[n-Im-c-§Ä D]-tbm-Kn-¡m\pw IÀ¯-hy-§Ä \nd-th-äp-hm-
\p-ambn Hcp t_mUn cq]o-I-cn-t¡-−-Xm-Wv.
2) kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³ Xmsg-]-d-bp-¶-h-sc-¡qSn DÄs¡m-Åp-¶-Xm-bn-
cn-¡pwþ
F) kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ
_n) ]¯n¡q-SmsX Bh-iy-sa¶p Icp-Xp-¶-{Xbpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ
3) kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdbpw kwØm\ C³^Àta-j³
I½ojWÀam-tcbpw Xmsg ]d-bp-¶-h-cpÄs¸-Sp¶ I½n-än-bpsS ip]mÀi-{]-Imcw
KhÀ®À \nb-an-¡p-¶-Xm-Wv.
1) I½-än-bpsS A²y-£-\mb apJy-a{´n
2) 2) \nb-a-k-`-bnse {]Xn-]£ t\Xmhv
3) apJy-a{´n \ma-\nÀt±iw sN¿p¶ Hcp Iym_n-\äv a{´n
hni-Zo-I-cWw
kwi-b-Zq-co-I-c-W-¯n-\m-bn, {]Xn-]-£-t\-Xmhv Bcm-sW¶v hyà-a-sÃ-¦n \nb-a-
k-`-bnse Gähpw henb {]Xn-]-£-I-£n-bpsS t\Xm-hns\ {]Xn-]-£-t\-Xm-hmbn IW-¡m-
¡p-¶-Xm-sW-¶v.
4) kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jsâ taÂt\m-«w, amÀ¤-ZÀi\w Imcy\nÀÆ-lWw
apX-emb Npa-X-e-IÄ kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dn-emWv \n£n-]vX-
am-bn-cn-¡p-¶-Xv. CXn-\mbn Cu \nb-a-¯nse atä-sX-¦nepw A[n-Im-cn-I-fpsS amÀ¤-
ZÀi-\-§Ä¡v hnt[-b-am-¡msX kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j\v kzb-tah D]-
tbm-Kn-¡m-hp¶ FÃm A[n-Im-c-§fpw At±-l-¯n \n£n-]vX-am-Wv. kwØm\
C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ At±-ls¯ HutZym-KnI IrXy-§-fn klm-bn-¡p-
¶-Xm-Wv.
5) kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw
s]mXp-Po-hn-X-¯n t{ijvTcpw \nb-aw, imkv{X-þ-km-t¦-XnIw, kmaq-ly-tk-h-\w,
]{X-{]-hÀ¯\w, _lp-P-\-am-[y-a-§Ä, `c-W-\nÀÆ-lWw F¶o taJ-e-I-fn hn]p-e-
amb Adnhpw A\p-`hhpw DÅ Bfp-I-fm-bn-cn-¡-Ww.
14
6) kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw
]mÀe-saân-tetbm, kwØm\ \nb-a-\nÀ½mW k`-I-fn-tetbm AwK-§-fmbncn¡-cp-
Xv. AhÀ GsX-¦nepw cmjv{Sob ]mÀ«n-I-fp-tStbm AsÃ-¦n AXp-ambn _Ô-s -̧
«pÅ HutZym-KnI ]Zhn hln-¡p-¶-h-tcm, hym]-c-¯ntem AsÃ-¦n atä-sX-¦nepw
sXmgn-en hym]r-Xtcm Bbn-cn-¡-cp-Xv.
7) kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jsâ BØm\w kwØm\ kÀ¡mÀ HutZym-Kn-I-
Kk-än-eq-sS-bpÅ hnÚm-]-\-¯n-eqsS Xocpam \n¡p-¶n-S¯v Bbn-cn-¡pw.
kwØm\ kÀ¡m-cnsâ ap³Iq-«n-bpÅ A\p-aXn {]Imcw I½o-j\v kwØm-\-
¯nsâ aäp-`m-K-§-fnepw Imcym-e-b-§Ä Øm]n-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
17. HutZym-KnI Imem-h-[nbpw tkh\ hyh-Ø-Ifpw
1. kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS HutZym-KnI Imem-h[n At±lw ]Z-
hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶p XpS§n A©p-hÀj-am-bn-cn-¡pw.
Hcp kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½ojWdpw Adp-]¯n A©p hb-Ên-\p-tijw
]Zhn hln-¡p-hm³ ]mSp-Å-X-Ã.
2) FÃm kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw ]Z-hn-bn {hth-in-¡p¶ A¶p
XpS§n A©p-hÀjwhtctbm AsÃ-¦n Adp-]-¯©p hbÊp XnI-bp-¶-Xp-h-sctbm
GXmtWm BZyw AXp-hsc HutZym-KnI ]Z-hn-bn XpS-cpw. Ahsc ho−pw
kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn \nb-an-¡m-hp-¶-X-Ã.
Cu D]-h-Ip-¸p-{]m-Icw ]Zhnsbmgn-bp¶ C³^Àta-j³ DtZym-K-Øcpw ]Xn-\©mw
hIp-¸nsâ aq¶mw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn
\nb-an-¡-s¸-Sm³ tbmKy-cm-Wv. kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ No^v kwØm\
C³^Àtaj³ I½o-j-W-dmbn \nb-an-¡-s¸-«mepw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, No^v
C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o \ne-I-fnÂU BsI-bpÅ A©p-hÀjw Xs¶-bm-bn-
cn¡pw HutZym-KnI Imem-h-[n.
3. kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm ]Z-hn-
bn {]th-in-¡p-¶-Xnt\m Npa-X-e-tb¡p-¶-Xt\m ap¼v KhÀ®-dp-tStbm AsÃ-¦nÂ
At±-l-¯m \nbp-à-\mb Hcm-fp-sStbm ap¶n H¶mw ]«n-I-bn {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ
coXn-bn {]Xn-Ú-sb-Sp-t¡-−-Xm-Wv.
4. kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dnt\m AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³
I½o-j-W-dnt\m bpà-sa¶p Icp-Xp¶ ka-b¯v KhÀ®À¡v tcJm-aqew cmPn
kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 17þmw hIp-¸n hnh-cn-¨n-«pÅ coXn-bn kwØm\ C³^Àta-
j³ I½o-j-Wdpw kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dhpw ]Z-hn-bn \n¶v
\o¡w sN¿-s¸-Smw.
5. tkh\ hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-\p-Iq-ey-§fpw
15
F) kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS tkh-\-hy-h-Ø-Ifpw i¼-fm-\p-Iq-
ey-§fpw Ce-£³ I½o-j-W-dp-tS-Xn\v Xpey-am-bn-cn-¡pw.
_n) kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS tkh-\-hy-h-Ø-Ifpw i¼-fm-\p-Iq-ey-
§fpw kwØm\ kÀ¡m-cnsâ No^v sk{I-«-dn-bp-tS-Xn\v Xpey-am-bn-cn-¡pw.
kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Ah-
cpsS \nb-a\ ka-b-¯v, ap¼v ´ym kÀ¡m-cn-sâtbm kwØm\ kÀ¡m-cp-I-fp-
tStbm Iogn kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-
j-Wtdm Bbn tkh-\-a-\p-jvTn-¨-Xnsâ `mK-ambn s]³j³Xp-I-tbm, atä-sX-¦nepw
B\p-Iq-ey-§tfm kzoI-cn-¡p-¶p-s−-¦n Ah-cpsS i¼fw B XpI IW-¡n-se-
Sp¯v Ipd-bvt¡-−-Xm-Wv.
kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Ah-
cpsS \na-b\ ka-b¯v tI{µ \nb-a-{]-Im-c-tam, kwØm\ \nb-a-{]-Im-ctam Øm]n-
X-amb Hcp tImÀ¸-td-j-\ntem AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cn-sâtbm kwØm\
kÀ¡m-cn-tâtbm A[o-\-Xn-b DÅ GsX-¦nepw I¼-\n-bntem tkh-\-a-\p-jvSn-¨-
Xnsâ `mK-am-bn«v s]³j³ B\p-Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶p-s−-¦n Ah-cpsS
i¼fw dn«-bÀsaâv B\p-Iq-ey-§Ä¡v kam-\-ambn Ipd-bvt¡-−-Xm-Wv. kwØm\
No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-tStbm kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-W-cp-
sStbm \nb-a-¯v#n\v tijw AhÀ¡v {]Xn-Iq-e-amb coXn-bn i¼-f-¯ntem B\p-
Iq-ey-§-fntem aäp tkh-\-hy-h-Ø-IÄt¡m amäw hcp-¯m-hp-¶-X-Ã.
6) kwØm\ kÀ¡mÀ kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw kwØm\
C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ¡pw Ah-cpsS IÀ¯-hy-§Ä Imcy-{]m-]vXn-tbmsS
\nÀÆ-ln-¡p-¶-Xn-\m-h-iy-amb DtZym-K-Ø-tcbpw tPmen-¡m-tcbpw \nb-an-t¡-−-Xm-
Wv. C{]-Imcw \nb-an-¡-s¸-Sp¶ DtZym-K-Ø-cp-tSbpw tPmen-¡m-cp-tSbpw i¼-f-tk-
h\ hyh-Ø-IÄ \nÀt±-i-§Ä¡-\p-kr-X-am-bn-cn-¡pw.
17) kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-
WÀ F¶n-hsc ]Z-hn-bn \n¶v \o¡w sN¿Â
1) aq¶mw hIp-¸nsâ hyh-Ø-IÄ¡-\p-kr-X-ambn kwØm\ No^v C³^Àta-j³
I½o-j-Wtdm AsÃ-¦n GsX-¦nepw kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-amtcm
X§-fpsS ]Z-hn-bn \n¶v \o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xn\v ap¼v KhÀ®-cpsS d^-
d³knsâ ta kp{]ow-tIm-SXn At\z-jWw \S¯n Ah-cpsS A]-a-cym-Ztbm Ign-
hn-Ãmbvtam B[m-c-am¡n ]Z-hn-bn \n¶v \o¡w sN¿m-hp-¶-Xm-sW¶v Adn-bn-¡p-
t¼mÄ Hcp-¯-hcv aptJs\ KhÀ®À Ahsc \o¡w sN¿p-¶p.
2) GsX-¦nepw kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-sdtbm kwØm\
C³^Àta-j³ I½o-j-W-sdtbm kw_-Ôn-¨pÅ At\z-j-W-k-a-bt¯m H¶mw D]-
h-Ip¸p {]Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn KhÀ®À d^-d³kv \S-¯n-bn-cn-¡p¶ ka-b-
t¯m, AXp-{]-Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn \n¶v KhÀ®À¡v dnt¸mÀ«v e`n-¨v, D¯-c-
hp-IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-¶-Xp-h-sctbm Ahsc ]Z-hn-bn \n¶v kkvs]³Uv sN¿p-
16
Itbm HutZym-KnI Imcy-§-fn \n¶v hne-¡mt\m KhÀ®À¡v A[n-Imcw D−m-bn-
cn-¡pw.
3) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-cn-¡p-¶Xv Fs´m-s¡-bm-bmepw Xmsg {]kvXm-hn-¨n-cn-
¡v#p¶ Imc-W-§-fnÂta kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-td-tbm,
kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdtbm \o¡w sNbvXp-sIm−v KhÀ®À¡v ]pd-
s¸-Sp-hn-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
F) ]m¸-cmbn XoÀ¸n Iev]n-¡-s¸-«mÂ
_n) KhÀ®-cpsS A`n-{]m-b-¯n kZm-Nmc A]-{`w-i-apÄs¡m-Åp¶ Hcp Ipä-¯n\v
A]-cm-[n-bmbn Is−-¯n-bmÂ
kn) HutZym-KnI ]Z-hn-bn-en-cns¡ {]Xn-̂ ew ]äp¶ atä-sX-¦nepw tPmen-bn GÀs -̧
«mÂ
Un) imco-cn-I-amtbm am\-kn-I-amtbm DÅ _e-£bw aqew ]Z-hn-bn XpS-cm³ km[y-a-
söv KhÀ®Àt¡m t_m[y-am-bmÂ
C) kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ]Z-
hn-I-fn-epÅ IÀ¯-hy-§sf ]£-]m-X-ambn _m[n-¡m-\n-S-bp-ÅtXm km¼-¯n-I-
amtbm AsÃ-¦n atä-sX-¦nepw Xmev]-cy-§Ä HcmÄ BÀÖn-¨n-«p-s−-¦n :
4) kwØm\ kÀ¡mÀ ]s¦-Sp-¡p-¶tXm AsÃ-¦n kÀ¡m-cn-\p-th-−n-tbm,
kÀ¡mÀ t\cnt«m GÀs¸-Sp¶ Icm-dp-I-fn-eDw DS-¼-Sn-I-fnepw Hcp I¼-\n-bnse
km[m-cW AwK-sa¶ \ne-bn Ignªv Fs´-¦nepw Xc-¯n-epÅ B\p-Iq-ey-
§Ät¡m, em`-hn-ln-X-¯ntem kwØm\ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tcm,
kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Fs´-¦nepw Xmev]-cy-sa-Sp-¯m H¶mw
D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw AbmÄ A]-a-cym-Z-bmbn s]cp-am-dn-b-Xmbn IW-¡m-¡pw.
A²ymbw 5
C³^Àta-j³ I½o-jsâ A[n-Im-c-§fpw IÀ¯-hy-§-fpw
B¸nÂ, in£-IÄ
18. I½o-jsâ A[n-Im-c-§fpw; Npa-X-e-Ifpw
1) Cu \nba¯nse hIp-¸p-IÄ¡v hnt[-b-ambn Xmsg-]-d-bp¶ GsXm-cm-fn \n¶pw
]cmXn kzoI-cn-¡p-¶Xpw ]cm-Xn-ta At\z-jWw \S-¯p-¶Xpw tI{µ C³^Àta-
j³ I½o-j-sâtbm kml-N-cy-{]-Imcw kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-sâtbm
Npa-X-e-bm-bn-cn-¡pw.
F) tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ AsÃ-¦n kwØ-B\ ]»nI C³^Àta-
j³ Hm^o-kÀ \nb-an-¡-s¸-«n-Ãm-¯-Xp-sImt−m tI{µ Akn-Ìâv ]»nIv
C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ AsÃ-¦n kwØm\ Akn-Ìâv ]»nIv C³^Àta-j³
17
Hm^o-kÀ, hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn\mbn kÀ¸n¨ At]-£-tbm, Asæn \nb-a-
{]-Im-c-apÅ A¸o tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m, kwØm\
]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m AsÃ-¦n 19þmw hIp-¸nsâ (1) þmw D]-h-Ip-
¸n \nÀt±-in-¨n-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-Øt\m tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-t\m,
kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jt\m Ab-¡m³ \nc-kn-¡p-¶Xv sImt−m, tI{µ
]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m kwØm\ C³^Àtaj³ Hm^o-kÀt¡m
At]£ kaÀ¸n-¡m³ Ign-bm-sX-t]mb hyàn-bpsS :
_n) Cu \nb-a-{]-Imcw At]£ kaÀ¸n-¨n-«pw hnh-c-e-`yX \nc-kn-¡-s¸« At]-£-I-
\n \n¶pw;
kn) Cu \nb-a-{]-Imcw hnh-c-§Ä¡mbn At]£ kaÀ¸n-¨n-«pw \nÀ±njvS ka-b-]-cn-[n-
¡p-Ån adp-]Sn e`n-¡m¯ At]-£-I-\n \n¶pw
Un) A\ym-b-am-sW¶v At]-£-I³ Icp-Xp¶ ^okv \ÂIm³ \nÀ_-Ôn-¡-s¸-«mÂ
F^v) Cu \nb-a-{]-Imcw tcJ-IÄ¡m-bpÅ At]-£-tbm, AXp-t\-Sp-¶-Xnt\m kw_-
Ôn¨ FÃm Imcy-§-fpw.
2. tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j\ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j\v Hcp
hnj-b-hp-ambn _Ô-s¸«v At\z-j-W-¯n\v aXn-bmb Imc-W-§-fp-s−-¦n AXp
kw_Ôn¨v Hc-t\z-jWw Bcw-`n-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
3. Cu hIp-¸p-{]-Imcw GsX-¦nepw hnj-b-hp-ambn _Ô-s¸«v tI{µ C³^Àta-j³
I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³ At\z-jWw \S-¯p-
t¼mÄ, Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§sf kw_Ôn¨v 1908 se tImUv Hm^v knhnÂ
{]okvPy-bÀ {]Im-cw, Hc-\ym-b-¯n-t·Â hnNm-cWw \S-¯p¶ knhnÂtIm-S-Xn-bpsS
A[n-Im-c-§Ä I½o,-\n \n£n-]vX-am-bn-cn-¡pw.
F) Hcp hyàn-tbmSv tImS-Xn-bn lmP-cm-¡m-\pÅ Iev]\ Ab¡p-I, Abm-fpsS
lmPÀ \S-¸n hcp-¯p-I, {]Xn-Ú-bpsS ASn-Øm-\-¯n tcJm-aq-etam
hm¡mtem sXfnhp \ÂIm³ \nÀ_-Ôn-¡p-I, {]am-W-§fpw aäpw hkvXp-¡fpw
Bh-iy-s¸-Sp-Ip.
_n) {]am-W-§-fpsS k¼m-Z-\hpw Ah-bpsS ]cn-tim-[-\bpw
kn) kXy-hm-§vaq-ew-hgn kzoI-cn-¡p¶ sXfn-hp-IÄ
Un) GXv Hm^o-kn \nt¶m tImS-Xn-bn \nt¶m Bh-iy-apÅ s]mXp-tc-J-IÄ Bh-iy-
s¸-SpI.
km£n-Isf hnkvX-cn-¡p-¶-Xnt\m AsÃ-¦n {]am-W-§Ä ]cn-tim-[n-¡p-¶-Xnt\m
tImS-Xn-bn lmP-cm-Imt\m lmP-cm-Im-\pÅ Iev]-\-IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-I.
F^v) \nÀt±-in-¡-s¸-Sp¶ aäv Imcy-§fpw
18
5) ]mÀe-saânsâ GsX-¦nepw \nb-a-{]-Im-ctam AsÃ-¦n kwØm\ \nb-a-k-`-bpsS
\nb-a-{]-Im-ctam s]mcp-¯-s¸-Sm¯ Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw tI{µ
C³^Àta-j³ I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³ Cu \nb-a-
{]-Imcw Hcp ]cm-XnX At\z-jn-¡p-t¼mÄ s]mXp-A-[n-Im-cn-I-f-ipsS \nb-{´-W-¯n-
ep-ÅXpw Cu \nbaw _m[-I-hp-amb tcJ-IÄ ]cn-tim-[n-¡p-¶-Xm-Wv. Hcp Imc-W-
¯mepw {]kvXpX tcJ-I-sfm¶pw XSªp hbv¡m-hp-¶-X-Ã.
18) A¸oÂ
1) Ggmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸ntem AsÃ-¦n 3þmw D]-h-Ip-¸nsâ D]-hmIyw
(F) {]Imcw \nÀt±-i-¨n-«pÅ ka-b¯v Hcp Xocp-am\w e`n-¡m¯ hyàntbm AsÃ-
¦n tI{µ C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-sStbm kwØm\ C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-
tSbpw Xocp-am-\-¯n ]cm-Xn-bpÅ hyàn-Ifpw ]cmXn DÅ-hÀ ap¸Xp Znh-k-¯n-
\p-Ån ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-sd-¡mÄ DbÀ¶ dm¦n-epÅ DtZym-K-Ø-sâ-
b-Sp¯v A¸o kaÀ¸n-t¡−XmWv.
A¸o lÀPn-¡m-c\v bYm-k-abw A¸o \ÂIm³ Ign-bm-¯Xv aXn-bm-b-Im-c-W-
§Ä aqe-am-sW¶v t_m[y-am-Ip¶ ]£w {]kvXpX DtZym-K-Ø\v Ime-]-cn-[n¡v
tijhpw kaÀ¸n-¡-s¸-Sp¶ ]cm-Xn-IÄ kzoI-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
2) 11þmw hIp-¸p-{]-Imcw aq¶mw I£nsb kw_-Ôn-¨pÅ hnh-c-§Ä \ÂIm-\pÅ
]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dpsS D¯-c-hn-s\-Xnsc _Ô-s¸« aq¶mw I£n ap¸-
Xp-Zn-h-k-¯n-\p-Ån A¸o kaÀ¸nt¡−Xm-Wv.
3) 1þmw D]-h-Ip¸v {]Im-c-apÅ Xocp-am-\-¯n-s\-Xnsc Xocp-am\w FSp-¯n-−m-bn-cp-
¶tXm AsÃ-¦n kzoI-cn-¨tXm Bb Znhkw XpS§n sXm®qdp Znh-k-¯n-\p-ÅnÂ
Hcp c−mw A¸o C³^Àta-j³ I½o-j\v kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
A¸o lÀPn-¡m-c\v bYm-k-abw A¸o \ÂIm³ Ign-bm-¯Xv aXn-bm-b-Im-c-W-
§Ä aqe-am-sW¶v t_m[y-am-Ip-¶-]£w C³^Àta-j³ I½o-j\v Ime-]-cn-[n¡v
tijhpw kaÀ¸n-¡-s¸-Sp¶ ]cm-Xn-IÄ kzoI-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
4) ]»nIv C³^Àta-j³ I½o-jsâ Xocp-am\w aq¶mw I£n-bp-ambn _Ô-s¸-«n-«p-
ÅXpw A¸o kaÀ¸n-t¡-−-Xm-sW-¦n aq¶mw I£n¡v Abmfpw `mKw hni-Zo-I-
cn-¡m-\pÅ Ah-kcw ]»nIv C³^Àta-j³ I½o-j\v \ÂtI-−-Xm-Wv.
5) A¸o \S-]Sn {Ia-§-fn At]£ \nc-kn-¨-Xn\v ImcWw \ÂIm-\pÅ _m[yX
{]kvXp At]£ \nc-kn¨ DtZym-K-Ø-\m-bn-cn-¡pw.
6) 1 Dw 2 Dw D]-h-Ip¸p {]Imcw kaÀ¸n-¡-s¸« A¸o-ep-IÄ, A¸o \ÂIn ap¸-Xp-Zn-
h-k-¯n-\p-Ån XoÀ¸m-t¡-−-Xm-Wv. AsÃ-¦n A¸o ^b sNbvXv \m¸¯n
A©v Znh-k-§Ä¡p-Ån Imc-W-§Ä tcJ-s¸-Sp-¯n XoÀ¸m-t¡-−-Xm-Wv.
19
7) tI{µ CsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jsâ Xocp-am\w _m[-I-am-bn-
cn¡pw
8) tI{µ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j\v Xocp-am-\-sa-Sp-¡p-t¼mÄ
Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§Ä IqSn DÄs¡m-Åp-¶p.
1) {]tXy-I-t^m-an At]-£n-¨n-«p-s−-¦n hnh-c-§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-eqsS;
2) tI{µ AsÃ-¦n kwØm\ ]»nIv C³^Àta-j³ t#m^o-kÀamsc \nb-an-¡p-¶-Xn-
eqsS
3) hnh-c-§Ä AsÃ-¦n Xcw-Xn-cn¨ hnh-c-§Ä
4) tcJ-I-fpsS \in-¸n-¡Â, ]cn-]m-e\w , ssIImcyw sN¿Â F¶n-h-bp-ambn _Ô-s¸-
«pÅ \S-]-Sn-{I-a-§-fn Bh-iy-¯n\pÅ amä-§Ä hcp-¯p-¶Xp hgn;
5) Adn-bm-\pÅ Ah-Im-i-s¯-¡p-dn¨v DtZym-K-ØÀ¡pÅ ]cn-io-e\w \ÂIp-¶-Xn-
eqsS;
6) 4þmw -h-Ip-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip-¸nse D]-hmIyw (_n) {]Imcw Hcp hmÀjnI
dnt¸mÀ«v X¿m-dm-¡p-¶-Xn-eqsS;
(_n) ]cm-Xn-¡m-c-\p-−mb \jvS-¯n\pw D−mb l\n¡pw s]mXp A[n-Im-cn-tbmSv \jvS-
]-cn-lmcw \ÂIm³ Bh-iy-s¸-SpI;
kn) Cu \nb-a-¯n {]kvXm-hn-¨n-cn-¡p¶ GsX-¦nepw in£-IÄ Npa-¯pI;
Un) At]£-IÄ \nc-kn-¡pI;
9) tI{µ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àtaj³ I½o-j³ ]cm-Xn-¡m-c\pw s]mXp A[-n-
Im-cn-IÄ¡pw, A¸o Ah-Im-iw-IqSn DÄs¸-Sp-¯n-s¡m−v t\m«okv \ÂtI-−-Xm-
Wv.
10) tI{µ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³ \nÀt±-in-¨n-«pÅ \S-]-Sn-{I-a-
§Ä¡-\p-kr-X-ambn A¸o-en Xocp-am-\-sa-Sp-¡p-¶-Xm-bn-cn-¡pw.
in£-IÄ
tI{µ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³ GsX-¦nepw ]cm-Xn-bn-tem, A¸o-en-
tem, Xocp-am-\-sa-Sp-¡p¶ ka-b¯ tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-ktdm AsÃ-¦nÂ
kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³ Hm^o-ktdm \ymb-amb Imc-W-§-fn-emsX hnh-c-§Ä
e`n-¡p-¶-Xn-\pÅ At]£ \nc-kn-¡p-Itbm AsÃ-¦n 7þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸v
{]Imcw \nÀt±-in-¨n-«pÅ ka-b-]-cn-[n-¡p-Ån hnh-c-§Ä e`y-am-¡n-bn-«n-sÃ-¦n D¯a
hnizm-k-t¯m-sS-b-Ãm-sX, AsÃ-¦n Adn-ªp-sIm−v sXäm-btXm A]qÀ®hpw sXän-²-cn-
¸n-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä \ÂIn-sb¶v AsÃ-¦n At]-£-bn Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p¶
hnh-c-§Ä \in-¸n-¨p-sh¶v AsÃ-¦n hnh-c-§Ä \ÂIp-¶-Xn\v hnLm-X-ap-−m-¡p-¶p-
sh¶v t_m[y-s¸-«m At]£ kzoI-cn¨ AsÃ-¦n hnh-c-§Ä e`y-am-¡nb A¶p-h-sc-
bpÅ Hmtcm Znh-k-t¯bv¡pw 250 cq] ]ng-bmbn I½o-j\v Npa-¯mw. F§-s\-sbm-s¡-
bm-bmepw in£-bm-bn-«pÅ BsI XpI Ccp-]-¯-¿m-bncw cq]-bn Ihn-bm³ ]mSn-Ã.
20
tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v AsÃ-¦n kwØm\ ]»nIv C³^Àta-j³
Hm^o-kÀ¡v ]ng Npa-¯p-¶-Xn-\p-ap³]v Xsâ `mKw hni-Zo-I-cn-¡m-\pÅ Ah-kcw \ÂtI-
−-Xm-Wv.
tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-sSbpw AsÃ-¦n kwØm\ ]»nIv C³^Àta-
j³ Hm^o-k-dp-sSbpw {]hÀ¯n-IÄ ipjvIm-´n-tbm-Sp-ÅXpw \ymbo-I-I-cn-¡m-hp-¶Xpw
Bbn-cp-¶p-sh¶v sXfn-bn-t¡− _m[yX AhÀ¡v Xs¶-bm-bn-cn-¡pw.
2) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j³ GsX-
¦nepw ]cm-bn-tem, A¸o-entem Xocp-am-\-sa-Sp-¡p¶ ka-b-¯v, tI{µ ]»nIv
C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ \ymb-amb Imc-W-§-sfm-¶p-an-ÃmsX hnh-c-§Ä tXSn-bpÅ
At]-£-IÄ \nc-kn-¡p-Itbm AsÃ-¦n 7þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw
\nÀt±-in-¨n-«pÅ ka-b-]-cn-[n-¡p-Ån hnh-c-§Ä e`y-am-Im-Xn-cn-¡p-Itbm AsÃ-¦nÂ
D¯a hnizm-k-t¯m-sS-b-ÃmsX AsÃ-¦n Adn-ªp-sIm−v sXäm-btXm
A]qÀ®hpw sXän-²-cn-¸n-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä \ÂIn-sbt¶m AsÃ-¦n At]-
£-Inbve Bh-iy-s¸-«n-cn-¡¶ hnh-c-§Ä \in-¸n-¨p-sht¶m AsÃ-¦n hnh-c-§Ä
\ÂIp-¶-X\v hnLmXw D−m-¡p-¶p-sh¶v t_m[y-s¸-«m tI{µ ]»nIv C³^Àta-
j³ Hm^o-kÀ¡v AsÃ-¦n kwØm\ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀs¡-Xnsc
AbmÄ¡v _m[-I-am-bn-«pÅ tkh-\-hy-h-Ø-IÄ¡-\p-kr-X-ambn A¨-S¡ \S-]Sn
ssIs¡m-Åm³ ip]mÀisNt¿-−-Xm-Wv.
A²ymbw Bdv
]e-hI
21. D¯-a-hn-izm-k-¯n kzoI-cn¨ \S-]-Sn-IÄ¡v kwc-£Ww
Cu \na-b-a-\p-k-cnt¨m CXp-{]-Im-c-apÅ N«-§-f-\p-k-cnt¨m D¯-a-hn-izm-k-¯nÂ
sNbvXtXm sN¿m-\p-t±-in-¨tXm Bb bmsXm-¶ns\ kw_-Ôn¨pw bmsXm-cp-hy-àn-s¡-Xn-
scbpw knhnÂtItkm {Ian-\ÂtItkm aäp-\n-b-a-\-S-]-Sn-Itfm ]mSn-Ãm-¯-Xm-Ip-¶p.
2.2. Cu \nb-a-¯n\v ap³K-W\m kz`m-h-ap-−m-bn-cn¡pw (Overdignig effect)
1923 se HutZym-KnI cl-ky-\n-b-a-¯n-te-tbm, aäp \nb-a-¯ntem Cu \nb-a-¯n\p hncp-²-
ambn Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw \nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ¡v ap³K-W-\-bp-−m-bn-
cn-¡pw.
2.3. tImS-Xn-I-fpsS A[n-Im-c-]-cn[n Hgn-hm-¡Â
Cu \nb-a-{]-Im-c-ap-−mb bmsXm-cp-¯-chpw kw_-Ôn¨v tItkm, At]-£-tbm, \S-]-
Sntbm Hcp tImS-Xnbpw kzoI-cn-¡m³ ]mSn-Ã. A¯cw D¯-c-hp-IÄ Cu \nb-a-{]-Im-c-
apÅ A¸o-ep-I-fn-e-ÃmsX asä§pw tNmZyw sN¿m\pw ]mSn-Ã.
21
2.4. Cu \nbaw {]tXyI kwL-S-\-Isf _m[n-¡p-¶-X-Ã.
1) Cu \nb-a-¯n ]d-bp¶ bmsXm¶pw c−mw ]«n-I-bn ]d-bp-¶Xpw tI{µ-
kÀ¡m-cn-\m Øm]n-X-amb clky At\z-jW þ kpc-£, Øm]-\-§-fp-sSbpw
Ah kÀ¡m-cn\v ssIam-dp¶ hnh-c-§-tfbpw _m[n-¡n-Ã. a\p-jym-h-Imi ewL-\-
§-tfbpw Agn-aXn Btcm-]-W-§sf Ipdn-̈ pÅ hnh-c-§Ä Cu D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw
Hgn-hm-¡m-hp-¶-X-Ã. a\p-jym-h-Im-i-ew-L\§sf kw_Ôn¨pÅ hnh-c-§-fmWv
Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p-¶-sX-¦n tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ A\p-a-Xn-tbm-Sp-IqSn
am{Xta hnh-c-§Ä \ÂIm-hq. 7þmw hIp-¸n Fs´ms¡ {]km-Xm-hn-¨n-cp-¶mepw
hnh-c-§Ä At]£ kzoI-cn¨v A¶p XpS§n \mev]-¯n-b©p Znh-k-¯n-\p-ÅnÂ
\ÂtI-−-Xm-Wv.
2. atä-sX-¦nepw tI{µ þ kwØm\ kÀ¡m-cn-\m Øm]n-X-amb cl-kym-t\z-jW
kpcvIjm kwL-S-\-Isf þ DÄs¸-Sn-¯p-s¡mt−m Ct¸mÄ DÄs¸-Sp-¯n-bn-cn-¡p¶
A¯cw kwL-S-\-Isf \o¡w sNbvXp-sImt−m Kkäv hnÚm-]\w hgn tI{µ
kÀ¡m-cn\v ]«nI t`Z-KXn sN¿m-hp-¶Xpw Cu hnÚm-]\ Xob-Xn-ap-X A¯cw
Øm]-\-§Ä DÄs¸-Sp-¶-Xmbpw AsÃ-¦n \o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xmbpw IW-¡m-¡p-
¶-Xm-Wv.
3. 2þmw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw ]pd-s¸-Sp-hn-¡p¶ hnÚm-]\w ]mÀe-saânsâ Ccp-k-`-IÄ
ap¼m-sIbpw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-Wv.
4. Cu \nb-a-¯n ]d-bp¶ bmsXm¶pw kwØm\ kÀ¡m-cn-\m Øm]n-X-am-b-tXm,
AsÃ-¦n {]kvXpX kÀ¡mÀ ka-bm-k-a-b-§-fn HutZym-KnI hnÚm-]\w hgn
\nÀt±-in-¡p-¶tXm Bb cl-kym-t\z-jW þ kpc£ Øm]-\-§sf _m[n-¡n-Ã.
Agn-aXn Btcm-]-W-§-sf-¡p-dn-¨pÅ hnh-c-§Ä Cu D]-h-Ip¸p {]Imcw Hgn-hm-¡m-
hp-¶-X-Ã.
a\p-jym-h-Im-i-ew-L-\-§sf kw_-Ôn-¨pÅ hnh-c-§-fmWv Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p-¶-sX-
¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jsâ A\p-a-Xn-tbm-Sp-IqSn am{Xta hnh-c-§Ä
\ÂIm-hq. 7þmw hIp¸n Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw At]£ kzoI-cn¨v
A¶p XpS§n \mev]¯n A©p Znh-k-¯n-\p-Ån \ÂtI-−-Xm-Wv.
2.5. tamWn-ä-dn§pw dnt¸mÀ«n§pw
1) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ
FÃm hÀj-¯n-sâbpw Ah-km\w ]c-am-h[n thK-¯nÂ, B hÀjw \nb-a-¯nse
hIp-¸p-IÄ {]mtbm-KnIam¡n-b-Xns\ kw_-Ôn¨v Hcp dnt¸mÀ«v X¿m-dm¡n _Ô-
s¸« kÀ¡m-cn\v Ab-¨p-sIm-Sp-t¡-−-Xm-Wv.
2) Hmtcm a{´n-k-`tbm AsÃ-¦n `c-W-h-Ip-t¸m, Ah-cpsS A[n-Im-c-]-cn-[n-bn-ep-
ÅXpw s]mXp A[n-Im-cn-I-fp-ambn _Ô-s¸-«-Xp-amb hnh-c-§Ä tiJ-cn-¡p-Ibpw
tI{µ C³^Àta-j³ I½o-js\ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-s\,
hnh-c-§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-\pÅ Bh-iy-§Ä¡v A\p-kr-X-am-bn, Cu hIp-¸nsâ
22
Dt±-iy-¯n-te-¡p-ambn tcJ-IÄ kq£n-¡m\pw dnt¸mÀ«v X¿m-dm-¡m-\p-ambn \ÂtI-
−-Xm-Wv.
3) Hmtcm hÀj-t¯bpw dnt¸mÀ«p-IÄ Xmsg-]-d-bp-¶h {]Xn-]m-Zn-¡p-¶-Xm-bn-cn-¡pw.
(F) Hmtcm s]mXp A[n-Im-cnbpw B hÀjw kzoI-cn¨v At]£I-fpsS F®w
(_n) hnh-c-§Ä e`y-am-¡-W-sa¶ At]-£-IÄ \nc-kn-¨p-sIm-−p-−mb Xocp-am-\-§-fpsS
F®w. \nb-a-¯nse GXp hIp¸v D]-tbm-Kn-¨mWv Cu Xocp-am-\-§-sf-Sp-¯-sX¶pw
Cu hIp¸p C{]-Imcw F{X XhW D]-tbm-Kn-s¨-¶-Xpw.
(kn) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jsâ
]cn-K-W-\bv¡v Ab¨ A¸o-ep-I-fpsS F®w AsÃ-¦n ]p\x]-cn-tim-[-\bv¡v Ab-
¨-h-bpsS F®w, A¸o-ensâ kz`m-hw., AXnsâ ]cn-WnX ^ew F¶n-hbpw D−m-
bn-cn-¡Ww :
(Un) Cu \nb-a-¯nsâ \S-¯n¸v {]Imcw GsX-¦nepw DtZym-K-Øs\Xncmbn A¨-S¡ \S-
]Sn FSp-s¯-¦n AXnsâ hni-Zmw-i-§Ä.
(C) Cu \nb-a-{]-Imcw Hmcv s]mXp A[n-Im-cnbpw tiJ-cn-¨n-«pÅ XpI,
(F^v) Cu \nb-a-¯nsâ k¯pbw bYmÀ° Dt±-iyhpw \S-¸n-em-¡m-\mbn s]mXp A[n-
Im-cn-I-fpsS `mK¯p \n¶p-−mb ]cn-{i-a-§Ä Nq−n-¡m-Wn-¡v#p¶ hkvXp-X-IÄ;
(Pn) Adn-bm-\pÅ Ah-Im-i-¯nsâ `mK-ambn hnh-c-e-`yX IqSp-X {]mhÀ¯n-I-am-¡m-
\mbn s]mXp A[n-Im-cn-Isf kw_-Ôn-¨pÅ sa¨-s¸-Sp-¯-ep-IÄ¡pw ]ptcm-K-
XnIvÄ¡pw \ho-I-c-W-§Ä¡pw thavSn Cu \nb-a-¯ntem AsÃ-¦n CX-c-\n-b-
a§fntem hcp-t¯− t`Z-K-Xn-Ifpw AsÃ-¦nIÂ {]k-à-amb asä-s´-¦nepw IqSn
DÄs¡m-Åp-¶-Xp-amb ]cn-jvI-c-W-§Ä¡p th−n-bpÅ ip]mÀiIfpw;
4) tI{µ kÀ¡mtcm kwØm\ kÀ¡mtcm FÃm hÀj-¯-sâbpw Ah-km\w ]c-am-
h[n thK-¯n tI{µ C³t^mÀ I½o-j-tâtbm dnt¸mÀ«nsâ Hcp tIm¸n ]mÀe-
saânsâ Ccp k -̀I-fepw AsÃ-¦n kwØm\ \nb-a-k-`-bnepw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-
Wv.
5) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-tâtbm AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-
sâbpw A`n-{]m-b-̄ n Hcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS A[n-Imc hn\n-tbmKw Cu
\nb-a-t¯mSv CW-§n-s¨-cm-¯Xpw AXnsâ k¯ DÄs¡m-Å-¯-Xp-am-sW-¦nÂ, B
{]hÀ¯-\-§-fn \nb-a-h-am-bpÅ tbmPn¸v hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn-\m-h-iy-amb \S-]-Sn-
IÄ DÄs¡m-Åp¶ ip]mÀi {]kvXpX A[n-Im-cn¡v \ÂtI-−-Xm-Wv.
26. tI{µ kÀ¡mÀ X¿m-dm-¡p¶ IÀ½-]-cn-]m-Sn-IÄ
23
km¼-¯n-Ihpw aäp Xc-¯n-ep-Å-Xp-amb hcp-am-\-hn-`m-K-§-fnse e`y-X-bpsS
hym]vXn-¡-\p-k-cn¨v _Ô-s¸« kÀ¡mÀ Xmsg ]d-bp-¶h {]mhÀ¯n-I-am-¡-Ww.
(F) Cu \nb-a-¯n {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ Ah-Im-i-§-fpsS hn\n-tbm-K-¯n-\mbn CXp kw_-
Ôn-¨pÅ Adnhv hÀ²n-¸n-¡m³ {]tXy-In¨pw {]Xn-Iqe kml-N-cy-§-fn-epÅ kap-Zm-
b-§Ä¡mbn hnZym-`ymk ]cn-]m-Sn-IÄ Bhn-jv¡-cn-¡p-Ibpw iàn-s¸-Sp-¯p-Ibpw
sN¿p-I.
(_n) D]-hmIyw (F) bn kqNn-¸n-¨n-«pÅ ]cn-]m-Sn-Isf iàn-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\pw Bhn-
jv¡-cn-¡p-¶-Xn\pw aäpw s]mXp A[n-Im-cn-Isf t{]mÕm-ln-¸n-¡pbpw AhÀ
A¯cw ]cn-]m-Sn-IÄ Gsä-Sp-¡p-Ibpw thWw;
kn) s]mXp A[n-Im-cn-IÄ \S-¯p¶ {]hÀ¯-\-§-sf-¡p-dn-¨pÅ IrXy-amb hnh-c-§-fpsS
Imtem-Nn-Xhpw ^e-{]-Z-hp-amb {]Nm-c-W-§-Ä hÀ²n-¸n¡pI;
(Un) s]mXpA[n-Im-cn-I-fmb tI{µ-]-»nIv C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-tcbpw AsÃ-¦nÂ
s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-tcbpw Bh-iy-apÅ ]cn-io-e\ hkvXp-¡Ä
\ÂIn-s¡m−p Xs¶ ]cn-io-en-̧ n-¡pI;
2. Cu \nbaw \S-¸nÂh¶ ]Xn-s\«p amk-¯n-\p-Ån {]kà kÀ¡mÀ HutZym-KnI
`mj-bn Cu \nb-a-¯n {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ Ah-Im-i-§Ä hn\n-tbm-Kn¡m³ B{K-
ln-¡p¶ Hcp hyàn¡v AXn-\m-h-iy-apÅ hnh-c-§Ä kam-l-cn¨v Ffp-¸-¯nÂ
{Kln-¡m-hp¶ Xc-¯n amÀ¤-\nÀt±-i-§Ä X¿m-dm-t¡-−-Xm-Wv.
3. Bh-iy-sa-¦n 2þmw D]-h-Ip-¸n kqNn-¸n-¨n-«pÅ amÀ¤-\nÀt±-i-§Ä _Ô-s¸«v
kÀ¡m-cns\ IrXy-amb CS-th-f-I-fn ]pXp¡n {]kn-²o-I-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. CXv
2þmw D]-h-Ip-¸nsâ s]mXp-X-Xz-¯n\v FXn-cm-ImsX Xmsg ]d-bp-¶-Xp-IqSn DÄs¸-Sp-
¯p-¶p.
(F) Cu \nb-¯nsâ Dt±-iy-§Ä
(_n) A©mw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw \nb-an-¡-s¸« s]mXp A[n-Im-cn-I-fp-
sS, tI{µ C³^Àta-j³ DtZym-K-Øsâ AsÃ-¦n kwØm\ s]mXp C³^Àta-
j³ DtZym-K-Øsâ X]m hnem-kw, t^m¬, ^mIvkv F¶n-h-bpsS \¼-dp-IÄ
Ce-Ivt{Sm-WnIv sabn hnem-kw.
kn) tI{µ AsÃ-¦n kwØm\ s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-ØÀ¡v hnh-c-§Ä e`n-
¡m³ \ÂtI− At]-£-I-fpsS t^mdhpw coXn-Ifpw ;
Un) Cu \nb-a-{]-Imcw s]mXp A[n-Im-cn-bm-bn-«pÅ tI{µ s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-
K-Ø-\n \nt¶m kwØm\ s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-\n \nt¶m e`n-
¡m-hp¶ klm-b-§fpw Npa-X-e-Ifpw :
C) tI{µ kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-j-\p-I-fn \n¶p e`n-¡m-hp¶ klm-b-§Ä:
24
F^v) Cu \nb-a-{]-Imcw \ÂIn-bn-cn-¡p-¶tXm AsÃ-¦n Npa-¯n-bn-cn-¡p-¶tXm Bb
Ah-Im-itam AsÃ-¦n IS-atbm kw_-Ôn-¨pÅ {]hÀ¯-\-§Ä¡pw AsÃ-¦nÂ
A§s\ {]hÀ¯n-¶-Xn ]cm-P-b-s¸-Sp-¶Xpw ]cn-K-Wn¨v I½o-j\v kaÀ¸n-¡p¶
A¸oepw AXv \ÂtI− coXnbpw DÄs¸-sS-bp-f-Af ]cn-lm-c-§Ä
Pn) 4þmw hIp-¸n-\-\p-kr-X-ambn Xcw-Xn-cn-¨n-Sv#p-SÅ tcJ-I-fpsS kzta-[bm DÅ-sh-fn-s¸-
Sp-¯-en\v kÖo-I-cn-¨n-«pÅ hIp-¸p-IÄ.
F¨v) hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-X-\pÅ At]-£-bp-ambn _Ô-s¸«v AS-t¡− ^okns\
kw_Ôn¨ Imcy-§Ä.
sF) Cu \nb-a-{]-Imcw hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶Xp kw_-Ôn¨v ]pd-¯n-d-¡nb kÀ¡p-e-dp-
Ifpw AUo-j-W dKp-te-j-\p-Ifpw Ds−-¦n AXpw DÄs¸-Sp-¯-Ww.
4) N«-§Ä \nÀ½n-¡p-¶-Xn-\pÅ tI{µ-kÀ¡m-cnsâ A[n-Imcw
1) Cu \nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ \S-¸m-¡p-¶-Xn\v tI{µ kÀ¡m-cn\v Kkäv hnÚm-
]\w hgn N«-§Ä D−m-¡mw.
2) ap³hn-h-cn¨ s]mXp A[n-Im-c-¯n\v hnLm-X-am-ImsX {]tXy-I-ambn Xmsg-¸-d-bp¶
Imcy-§Ä¡v N«-§-fp-−m-¡mw.
(F) 4þmw hIp-¸nsâ \mew D]-h-Ip-¸p-{]-Im-c-apÅ {]Nm-c-W-¯n\p]tbm-Kn-¡p¶ hkvXp-
¡-fpsS hne, am[y-a-s¨-ehv (cost of medium) AsÃ-¦n A¨-Sn-sN-ehv :
_n) 6þmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv :
kn) 7þmw hIp-¸nsâ H¶pw AR-ANpw hIp¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv :
Un) 13þmw hIp-¸nsâ 7þmw D]-h-Ip¸pw ]Xn-\mdmw hIp-¸nsâ Bdmw D]-h-Ip¸pw {]Imcw
\ÂtI− DtZym-K-ØÀ¡pw aäp Poh-\-¡mÀ¡pw tkh\hyh-Ø-Ifpw aäm-\p-Iq-ey-
§fpw;
C) 19þmw hIp-¸nsâ ]¯mw D]-h-Ip¸v {]Im-capÅ A¸o-ep-IÄ Xocp-am-\n-¡p-¶-Xn\v
tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jt\m AsÃ-¦n kwØm\ C³^Àta-j³ I½o-jt\m
kzoI-cn-t¡− \S-]-Sn-{I-a-§Ä :
F^v) Bh-iy-ap-ÅtXm \nÀt±-in-¡-s¸-«tXm Bb Imcy-§Ä :
28. N«-§Ä \nÀ½n-¡p-¶-Xn-\pÅ bpàm-[n-Im-cn-bpsS A[n-Imcw
1) HutZym-KnI Kkäv hnÚm-]\w hgn bpàm-[n-Im-cn¡v Cu \nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ
\S-¸n-em-¡p-¶-Xn-\mbn N«-§Ä \nÀ½n-¡m-hp-¶-XmWv 2) ap³ hnh-cn¨v s]mXp A[n-
Im-c-¯n\v hnLm-X-am-ImsX {]tXy-I-ambn Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§Ä¡v N«-§-fp-−m-
¡mw.
25
F) \memw hIp-¸nsâ \memw D]-h-Ip¸p {]Im-c-apÅ {]Nm-c-W-¯n\p]tbm-Kn-¡p¶
hkvXp-X-¡-fpsS hne, am[y-a-s¨-ehv (cost of medium) AsÃ-¦n A -̈Sns¨ehv
_n) Bdmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv
kn) Ggmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p{]-Imcw AS-bvt¡− ^okv.
Un) Bh-iy-ap-ÅtXm \Àt±-in-¨n-«p-ÅtXm Bb Imcy-§Ä
29. N«-§Ä kaÀ¸n-¡m³
1) tI{µ-kÀ¡mÀ \nÀ½n-¡p¶ N«-§Ä Ign-bp-¶Xpw thKw ]mÀe-saânsâ Ccp-k-`-I-
fnepw hbvt¡-−-Xm-Wv. ]mÀe-saâv IqSp¶ ka-b-am-sW-¦n Ht¶m AXn-e-[n-Itam
skj-\p-I-fn-embn ap¸Xp Znhkw Hcp-an¨v IqSp¶ ]£w Ccp-k-`-I-fnepw ]cn-K-W-
\bv¡p hbv¡p-Ibpw N«-§-fn t`Z-KXnIÄ sN¿-W-sat¶m th−tbm F¶v Xocp-
am-\n-¡p-Ibpw Cu N«-§Ä ths−¶v Xocp-am-\n-¡p-Ibpw sNbvXm Cu t`Z-K-Xn-b-
\p-k-cnt¨m N«-§-fn-Ãm¯ coXn-bntem {]m_-ey-ap-−m-bn-cn-¡p-¶-Xm-Wv. F¶mÂ,
A¯cw t`Z-K-Xnt¡m d±m-¡-ent\m ap³]v N«-{]-c-Imcw sNbvXn-cn-¡p¶ Imcy-§-
fpsS \nb-a-km-[p-Xsb CXv _m[n-¡p-¶n-Ã.
2) Cu \nb-a-¯n³ Iogn kwØm\ kÀ¡mÀ \nÀ½n¨ N«-§Ä hnÚm-]\w ]pd-s¸-
Sp-hn-¨-Xn-\p-tijw Ign-bp-¶Xpw thK-¯n \nb-a-k-`-bn hbvt¡-−-Xm-Wv.
30. XS-Ê-§Ä \o¡m-\pÅ A[n-Imcw
(1) Cu \nbaw \S-¸n-em-¡p-¶-Xn\v Fs´-¦nepw XS-Ê-§Ä t\cn-«m Ah \o¡w
sN¿p-¶-Xn\v Cu \nb-a-¯nse hyh-Ø-IÄs¡-Xn-c-Ãm¯ Bh-iy-amb D¯-c-hp-
IÄ Kkäv hnÚm-]\w hgn tI{µ-kÀ¡m-cn\v \ÂIm-hp-¶-Xm-Wv. C¯-c-¯n-epÅ
bmsXmcp D¯-c-hp-Ifpw Cu \nb-a-¯Â \S-¸n-embn c−p-sIm-Ã-¯n\p tijw ]mSp-
Å-X-Ã.
(2) Cu hIp-¸p-{]-Imcw ]pd-s¸-Sp-hn-¡p¶ FÃm D¯-c-hp-Ifpw AXn-\p-tijw ]mÀe-
saânsâ Ccp-k-`-I-fnepw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-Wv.
31. d±m-¡Â
2002þse Adn-bm-\p-Å kzX-{´y-\n-baw (5 of 2003) CXn-\m d±m-¡n-bn-cn-¡p-¶p.
\µn þ A\n-tPm-k^v