Ruch i jego opis

Dział I

Bartosz Jabłonecki

Ruch jako zjawisko fizyczne.

CIAŁO FIZYCZNE - to każdy obserwowany przez nas obiekt.

CiałoCiało

Dziewczyna w perłowych kolczykach, Den Haag, Mauritshuis, około 1665 źródło: http://www.student.euv-frankfurt-o.de/~euv80795/vermeer/dziewczyna%20z%20perla.html

Bartosz Jabłonecki

Ruch jako zjawisko fizyczne.

RUCHEM nazywamy zmianę położenia ciała fizycznego względem drugiego ciała, które nazywamy układem odniesienia.

RUCH i SPOCZYNEK to pojęcia względne.

Bartosz Jabłonecki

OBSERWATOR

OBSERWATOR

Bartosz Jabłonecki

Ruch jako zjawisko fizyczne.

TOREM ruchu nazywamy linię, którą zakreśla ciało podczas ruchu.

Rozróżniamy dwa rodzaje ruchów: prostoliniowy i krzywoliniowy.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jako zjawisko fizyczne.

DROGĄ nazywamy część toru między początkowym i końcowym położeniem ciała.

tor

droga

Bartosz Jabłonecki

Ruch jako zjawisko fizyczne.

Podstawowe wielkości fizyczne i ich jednostki:

droga [s]=1m (metr) czas [t]=1s (sekunda) masa [m]=1kg(kilogram)

temperatura [T]=1K (Kelwin)

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny prostoliniowy.

Ruchem jednostajnym prostoliniowym nazywamy taki ruch, którego torem jest linia prosta i w którym ciało przebywa jednakowe odcinki drogi w jednakowych odstępach czasu.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny prostoliniowy.

SZYBKOŚĆ ŚREDNIA: jest to stosunek drogi

przebytej przez ciało do czasu, w którym to nastąpiło.

t

sv

s

mv ][Jednostka szybkości:

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny prostoliniowy.

Zad. 1. Samochód jedzie ze średnią prędkością 72 km/h. Wyraź tę szybkość w m/s.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny prostoliniowy.

Zad. 2. Prędkość dźwięku wynosi około 340m/s. Wyraź tę prędkość w km/h.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny prostoliniowy.

Zad. 3. Samochód przebył z Krakowa do Warszawy drogę 300km w czasie 4,5h. Oblicz średnią szybkość tego samochodu.

Bartosz Jabłonecki

Prędkość jako wielkość wektorowa.

Cechy wektora: kierunek - to prosta, wzdłuż której działa wektor,

zwrot - określa stronę jego działania, wartość - długość wektora, punkt przyłożenia - punkt zaczepienia wektora.

Bartosz Jabłonecki

Prędkość jako wielkość wektorowa.

Jeżeli prędkość ulega zmianie, to ciało porusza się ruchem zmiennym.

Bartosz Jabłonecki

Prędkość jako wielkość wektorowa.

Gdy szybkość ciała wzrasta, porusza się ono ruchem przyspieszonym.

Gdy szybkość ciała maleje, porusza się ono ruchem opóźnionym.

Bartosz Jabłonecki

Prędkość jako wielkość wektorowa.

Podział ruchów:

RUCH1. JEDNOSTAJNY

PROSTOLINIOWY KRZYWOLINIOWY

np. PO OKRĘGU

Bartosz Jabłonecki

Prędkość jako wielkość wektorowa.

Podział ruchów:

JEDNOSTAJNIE NIEJEDNOSTAJNIE

2. ZMIENNYRUCH

PRZYSPIESZONYOPÓŹNIONY

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajnie przyspieszony.

Ruchem prostoliniowym jednostajnie przyspieszonym nazywamy ruch, którego torem jest linia prosta, a szybkość ciała w każdej sekundzie czasu wzrasta o tę samą wartość.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajnie przyspieszony.

Wartość przyspieszenia obliczamy ze wzoru:

t

vv

t

va pk

2][

s

ma

Jednostka przyspieszenia:

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajnie przyspieszony.

Przyrostem szybkości nazywamy różnicę między szybkością końcową i szybkością początkową ciała.

pk vvv

Obliczamy ze wzoru:

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajnie przyspieszony.

Zad 1. Rozpędzający się samochód poruszający się ruchem jednostajnie przyspieszonym uzyskał po pierwszej sekundzie ruchu szybkość 2,7m/s. Oblicz wartość przyspieszenia.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajnie przyspieszony.

Zad 2. Mercedes SL, w ciągu 9s od momentu startu osiągnął szybkość 100km/h. Oblicz przyspieszenie tego samochodu.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajnie opóźniony.

Ruchem prostoliniowym jednostajnie opóźnionym nazywamy ruch, którego torem jest linia prosta, a szybkość ciała w każdej sekundzie czasu maleje o tę samą wartość.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajnie opóźniony.

W ruchu jednostajnie przyspieszonym lub opóźnionym wartość przyspieszenia jest stała.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny po okręgu.

Ruchem jednostajnym po okręgu nazywamy taki ruch, którego torem jest okrąg i w którym szybkość ciała w każdej sekundzie czasu jest taka sama.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny po okręgu.

Okresem (T) nazywamy czas jednego pełnego obiegu ciała wokół okręgu. Jednostką okresu jest sekunda.

Częstotliwością (f ) nazywamy liczbę obiegów ciała w jednej sekundzie czasu.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny po okręgu.

Droga jaką ciało przebywa w czasie jednego obiegu ciała jest równa obwodowi okręgu

rObw 2gdzie r to promień okręgu.

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny po okręgu.

Szybkość liniową w ruchu po okręgu obliczamy ze wzoru:

T

rv

2

t

sv Pamiętając, że szybkość

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny po okręgu - zadania.

Zad. Sportowiec wykonujący rzut dyskiem obracał dysk ruchem jednostajnym po okręgu o promieniu 1m. Okres tego ruchu wynosił 2s.Oblicz:

Bartosz Jabłonecki

Ruch jednostajny po okręgu - zadania.

a) drogę pokonaną przez dysk w czasie jednego obrotu,

b) drogę pokonaną przez dysk po 6 sekundach,

c) szybkość liniową dysku.

KONIEC

Bibliografia

R.Rozenbajgier i E. Misiaszek

Fizyka z astronomią dla zasadniczej szkoły zawodowej

Kraków 2003, ZamKor

www.fizyka.iss.com.pl