rumano de cada diaok

95
Rumano de cada día Româna de fiecare zi

Upload: others

Post on 25-Jun-2022

12 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: RUMANO de cada diaOK

Rumanode cada díaRomâna de fi ecare zi

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:1RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:1 7/9/07 14:24:137/9/07 14:24:13

Page 2: RUMANO de cada diaOK

© Difusión, Centro de Investigación yPublicaciones de Idiomas, S.L., Barcelona, 2007

Autores: Stan Nechifor, Javier Lorente (Gramática)Diseño de la cubierta: Nora Grosse, Enric JardíFoto de la cubierta: Jorge AragonésIlustraciones: Roger Zanni

Material auditivo (CD incluido al fi nal del libro)Voces: David Velasco, Galetaru Elena NicoletaGrabación: CYO Studios, Barcelona

ISBN: 978-84-8443-459-7Depósito legal: B-41452-07

Reimpresión: marzo 2008Impreso en España por Novoprint

Rumanode cada díaRomâna de fi ecare zi

Page 3: RUMANO de cada diaOK

Índice

Introducción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Algunas ideas sobre la lengua rumana . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Variedades . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Escritura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Pronunciación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Saludar (Pista 1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Despedirse (Pista 2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Información personal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Nombre (Pista 3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Procedencia (Pista 4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Profesión (Pista 5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Domicilio (Pista 6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Edad (Pista 7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Presentaciones (Pista 8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Al teléfono (Pista 9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Control de la comunicación (Pista 10) . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Localizar en el tiempo (Pista 11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29La fecha (Pista 12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30La hora (Pista 13) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Partes del día (Pista 14) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Frecuencia y costumbres (Pista 15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Cantidades / Intensidad (Pista 16). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Posesión (Pista 17) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Describir / Comparar cosas (Pista 18) . . . . . . . . . . . . . . . . . 39De compras (Pista 19) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Describir personas (Pista 20) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Citas e invitaciones / Ocio (Pista 21) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Estados físicos y sensaciones (Pista 22) . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Tiempo meteorológico (Pista 23) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Gustos, intereses y preferencias (Pista 24) . . . . . . . . . . . . . . 57Opinar / Valorar / Discutir (Pista 25) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Causa / Consecuencia (Pista 26) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Grados de seguridad (Pista 27) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:3RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:3 7/9/07 14:24:167/9/07 14:24:16

Page 4: RUMANO de cada diaOK

Pedir disculpas (Pista 28) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Agradecer (Pista 29) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Felicitar (Pista 30) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Lugar (Pista 31) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Viajes y transportes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Coche (Pista 32) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Tren (Pista 33) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Aeropuerto (Pista 34) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73Otros (Pista 35) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Hotel (Pista 36) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Bar y restaurante (Pista 37) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Números . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Números cardinales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Números ordinales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84Rótulos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Gramática . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Sustantivos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Determinantes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Adjetivos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91Pronombres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91Adverbios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Preposiciones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Verbos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:4RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:4 7/9/07 14:24:177/9/07 14:24:17

Page 5: RUMANO de cada diaOK

Introducción

El manual Rumano de cada día ha sido concebido para que los estudiantes de esa lengua puedan practicar y memorizar, con rapidez y comodidad, las expresiones y el vocabulario más habituales en las diversas situaciones que suelen darse en la vida cotidiana. Su objetivo principal es mejorar los conocimientos de quien lo utilice mediante el trabajo en solitario.

Rumano de cada día consta de:

• Un CD con las expresiones y frases grabadas en español y en rumano (tanto en archivos de audio CDA como MP3), y agrupadas en 26 bloques temáticos.

• Un libro con una breve presentación de la lengua, su pronunciación, todas las frases, un vocabulario y un breve anexo gramatical.

El manual puede emplearse con varias fi nalidades:

• Para comparar expresiones. Escuche el CD con atención: verá que, tras la frase o expresión en español, hay una pausa para que trate de recordar cómo se diría en rumano. Inmediatamente después, oirá otra equivalente que suele emplearse en la misma situación.

• Para mejorar la pronunciación. Basta con que repita las alocuciones en rumano. Para ello, puede pulsar los botones de pausa o retroceso del reproductor.

• Para memorizar. A muchos estudiantes de idiomas les resulta útil oír lo que leen. Se trata de una buena manera de aprender.

Introducción / 5

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:5RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:5 7/9/07 14:24:177/9/07 14:24:17

Page 6: RUMANO de cada diaOK

• Para autoevaluarse. Basta con que tape con una hoja la parte de las expresiones en rumano e intente traducir las españolas. A medida que lo haga, compruebe si su respuesta es correcta o no.

No obstante, hay otras muchas maneras de aprender. Si tiene la ocasión de practicar con un nativo, olvídese de la timidez: las lenguas se aprenden leyendo y... hablando.

¡Buena suerte!

6 / Introducción

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:6RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:6 7/9/07 14:24:177/9/07 14:24:17

Page 7: RUMANO de cada diaOK

Introducción / 7

Introducere

Manualul Rumano de cada día a fost gândit pentru ca studenţii acestei limbi să poată practica şi memoriza, cu rapiditate şi comoditate, expresiile comune şi vocabularul necesar pentru diferitele situaţii care se pot ivi în viaţa de zi cu zi. Obiectivul său principal este acela de a îmbunătăţi gradul de cunoaştere a celui care îl utilizează prin autostudiu.

Rumano de cada día se alcătuieşte din:

• un CD cu expresiile şi frazele înregistrate în spaniolă şi în română (atât într-un fi şier audio CDA, cât şi în format MP3) şi aranjate în 26 de blocuri tematice, în funcţie de situaţiile în care obişnuiesc să se folosească.

• O carte cu pronunţie, gramatică, transcrierile, un vocabular şi un minidicţionar bilingv.

Manualul se poate folosi cu următoarele scopuri:

• Pentru a compara expresii. Ascultaţi CD-ul cu atenţie: veţi vedea că, după fraza sau expresia în spaniolă, există o pauză pentru a vă aminti cum se spune în română. Imediat după aceea, veţi auzi alta asemănătoare, care obişnuieşte să se folosească pentru aceeaşi situaţie.

• Pentru îmbunătăţirea pronunţiei. Este de ajuns să repetaţi alocuţiunile în română.

• Pentru a memoriza. Multor studenţi de limbi le este destul de util să audă ceea ce citesc. Este vorba de o bună metodă de a învăţa.

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:7RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:7 7/9/07 14:24:177/9/07 14:24:17

Page 8: RUMANO de cada diaOK

• Pentru a se autoevalua. Este sufi cient să acoperiţi cu o hârtie partea expresiilor în română şi să încercaţi să traduceţi în spaniolă. Pe măsură ce o faceţi, verifi caţi dacă răspunsul este corect sau nu.

Fără îndoială că există multe metode de a învăţa. Dacă aveţi ocazia să practicaţi cu o persoană nativă, nu fi ţi timid: limbile se învaţă citind şi ... vorbind.

Succes!

8 / Introducción

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:8RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:8 7/9/07 14:24:177/9/07 14:24:17

Page 9: RUMANO de cada diaOK

Algunas ideas sobre la lengua rumana

El rumano es la única lengua románica o neolatina del Este de Europa. En la actualidad cuenta con unos treinta millones de hablantes, reparti-dos en Rumanía y Moldavia (donde se lo considera el idioma ofi cial), así como en algunas zonas de Ucrania (Bucovina y el sureste de Besariabia), Hungría, Serbia (sobre todo en Voivodina), Montenegro, Bulgaria, Ma-cedonia y Grecia. Tras la Segunda Guerra Mundial y, en especial, con la caída del régimen de Ceaucescu, se ha dado un intenso movimiento migratorio que ha dado lugar a la aparición de colonias o grupos de po-blación cada vez más numerosos y organizados que poseen sus propios medios de comunicación. Hoy en día no es extraño encontrarse con comunidades bastante populosas en Italia, Francia, Alemania y, en espe-cial, España, donde sobrepasan el medio millón de habitantes.

Variedades

Cuenta la tradición que la lengua rumana se originó en la ribera septen-trional del Danubio, si bien los intensos movimientos de población han dado pie a la aparición de cuatro variedades geográfi cas con ciertas pe-culiaridades: el daco-rumano, ofi cial en Rumanía; el macedo-rumano o arrumano, hablado en Grecia, Macedonia, Bulgaria y Serbia; el me-gleno-rumano o meglenita, frecuente en el norte de Grecia; y el istrio-rumano, que puede oírse en la zona croata de la península de Istria.

Escritura

El alfabeto rumano está basado en el alfabeto latino, y consta de las siguientes letras:

A, Â, Ă, B, C, D, E, F, G, H, I, Î, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, Ş, T, Ţ, U, V, W, X, Y, Z

Algunas ideas sobre la lengua rumana / 9

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:9RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:9 7/9/07 14:24:187/9/07 14:24:18

Page 10: RUMANO de cada diaOK

10 / Algunas ideas sobre la lengua rumana

Las letras q, w e y se mantienen sólo en palabras de origen extranjero cuya ortografía no se ha adaptado a la del rumano, como por ejemplo watt (“vatio”) o yacht (“yate”).

El aprendizaje de las normas ortográfi cas apenas presenta difi cultades, ya que por lo general, cada letra se corresponde con un sonido. Sin em-bargo, cabe tener en cuenta que las vocales â e î representan el mismo sonido. La única diferencia es que la letra î se emplea siempre a prin-cipio de palabra, mientras que â nunca aparece a principio de palabra.

Pronunciación

La fonética del rumano es bastante parecida a la del español, si bien posee algunas particularidades que, de todos modos, no difi cultan su aprendizaje.

a similar a la a empleada en español (alto, casa)ă vocal neutra, como en catalán (mestre, casa) o inglés (above)â, î sonido intermedio entre i y ub similar a la b empleada en español (barco, haba)c ante a, o, u, como la c empleada en español en casos similares

(caso, cosa, cumbre); ante e, i, como la ch (checo, chino)ch ante e, i, como la q empleada en español (queso, quiniela)d similar a la d empleada en español (dama, dedo)e similar a la e empleada en español (sesión, extra), si bien, al prin-

cipio de palabra, suele pronunciarse como ie en español (hierba, yema)

f similar a la f empleada en español (fotógrafo, afilar)g ante a, o, u, como la g usada en español (gato, gota, gustar); ante

e, i, como la g empleada en catalán o inglés en casos similares (general)

gh ante e, i, como el dígrafo gu en español (guerra, guitarra)h aspirada, como en la palabra inglesa hati similar a la i del español (cigarro, hierba)

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:10RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:10 7/9/07 14:24:187/9/07 14:24:18

Page 11: RUMANO de cada diaOK

j similar a la j usada en catalán (just) o en inglés (junction)k similar a la k empleada en español (kilo)l similar a la l utilizada en español (lado)m similar a la m usada en español (mano)n similar a la n empleada en español (nada, andén)o similar a la o utilizada en español (coso)p similar a la p empleada en español (padre, reparar)r similar a la r en posición intervocálica del español (cara, pera)s similar a la s usada en español (sano, presa)ş similar al dígrafo sh del inglés (show, fresh)t similar a la t empleada en español (taza, otoño)ţ similar al dígrafo zz del italiano (pizza, piazza)u similar a la u del español (untar, cuesta)v similar a la v del francés (volonté, cuivre) o el italiano (vita)x similar a la x del español (saxo)z similar a la s sonora del catalán (casa, zebra) o del inglés (zip)

Algunas ideas sobre la lengua rumana / 11

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:11RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:11 7/9/07 14:24:187/9/07 14:24:18

Page 12: RUMANO de cada diaOK

Primeras Paginas Aleman.qxd 4/12/06 10:31 Página 1

Page 13: RUMANO de cada diaOK

Saludar Salutul

Buenos días. Bună ziua.

Buenas tardes. Bună seara.

Buenas noches. Noapte bună.

¡Hola! Bună!

¿Qué tal? Ce faci?

Muy bien, gracias, ¿y tú? Foarte bine, mulţumesc. Tu?

Muy bien, gracias, ¿y usted? Foarte bine, mulţumesc. Dumneavoastră?

Bien, gracias, ¿y usted? Bine, mulţumesc. Dumneavoastră?

Dale recuerdos a tu mujer. Transmite salutări soţiei tale din partea mea.

Dele recuerdos a su mujer. Transmiteţi-i salutări soţiei dumneavoastră.

Salude al señor Eliade de mi parte. Transmiteţi-i salutări domnului Eliade din partea mea.

Saludar / 13

PISTA 1

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:13RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:13 7/9/07 14:24:187/9/07 14:24:18

Page 14: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Saludar

Señor (Sr.) Domnul (D-nul) Señora (Sra.) Doamna (D-na)

14 / Saludar

Señorita (Srta.) Domnişoara (D-ra)

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:14RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:14 7/9/07 14:24:197/9/07 14:24:19

Page 15: RUMANO de cada diaOK

Despedirse Ramas bun Adiós. Adio.

Hasta luego. La revedere.

Hasta mañana. Pe mâine.

Hasta el martes. Pe marţi.

Hasta la vista. Pe curând.

Buen viaje. Călătorie plăcută.

Buenas noches, que descanses. Noapte bună, odihnă plăcută.

PISTA 2

Despedirse / 15

Adio

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:15RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:15 7/9/07 14:24:197/9/07 14:24:19

Page 16: RUMANO de cada diaOK

Información Informatiepersonal personalaNombre Nume

¿Cómo te llamas? Cum te numeşti?

Yo me llamo Pablo, ¿y tú? Eu mă numesc Pavel. Şi tu?

¿Cómo se llama usted? Cum vă numiţi dumneavoastră?

Su nombre, por favor. Numele dumneavoastră, vă rog.

¿Es usted el señor Cioran? Dumneavoastră sunteţi Domnul Cioran?

No, yo me llamo Eliade. Nu, eu mă numesc Eliade.

El señor Cioran soy yo. Domnul Cioran sunt eu.

Procedencia Procedenta

Soy español. Sunt spaniol.

Soy de Sevilla. Sunt din Sevilla.

Soy de Sevilla, pero vivo Sunt din Sevilla, însă locuiescen Madrid. în Madrid.

¿De dónde eres? De unde eşti?

¿De dónde es usted? De unde sunteţi dumneavoastră?

16 / Información personal

PISTA 3

PISTA 4

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:16RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:16 7/9/07 14:24:207/9/07 14:24:20

Page 17: RUMANO de cada diaOK

Usted es rumano, ¿verdad? Dumneavoastră sunteţi român, aşa-i?

¿Es usted de aquí? Sunteţi dumneavoastră de aici?

Soy extranjero. Sunt străin.

¿De qué parte de Rumanía Din ce parte a României es usted? sunteţi dumneavoastră?

Profesión Profesie

¿A qué se dedica usted? Cu ce vă ocupaţi?

¿Estudias o trabajas? Studiezi sau lucrezi?

¿Qué estudias? Ce studiezi?

¿Dónde trabajas? Unde lucrezi?

Estudio en la universidad. Studiez la Universitate.

Estudio Historia. Studiez Istoria.

Soy médico. Sunt medic.

Trabajo por mi cuenta. Lucrez pe cont propriu.

Trabajo en un banco. Lucrez într-o bancă.

Trabajo en una tienda. Lucrez într-un magazin.

Trabajo en una fábrica. Lucrez într-o fabrică.

Información personal / 17

PISTA 5

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:17RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:17 7/9/07 14:24:217/9/07 14:24:21

Page 18: RUMANO de cada diaOK

Estoy parado. Sunt în şomaj.

Estoy jubilado. Sunt pensionar.

Domicilio Domicilul

¿Dónde vive? Unde locuiţi?

¿Cuál es su dirección? Care este adresa dumneavoastră?

¿Cuál es su número de teléfono? Care este numărul dumneavoastră de telefon?

¿En qué calle vive? Pe ce stradă locuiţi?

Vivo en la calle Melodiei n.º 12. Locuiesc pe strada Melodiei, nr. 12.

Edad Vârsta

¿Cuántos años tienes? Care este vârsta ta?

¿Que edad tiene usted? Care este vârsta dumneavostră?

Tengo 45 años. Am 45 de ani.

Vocabulario: Información personal

18 / Información personal

PISTA 6

apellido prenume

dirección adresă

domicilio domiciliu

edad vârstă

PISTA 7

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:18RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:18 7/9/07 14:24:217/9/07 14:24:21

Page 19: RUMANO de cada diaOK

estado civil (soltero/a, casado/a, divorciado/a) stare civilă (necăsătorit/ă, căsătorit/ă, divorţat/ă)

estudiar a învăţa

extranjero/a străin/ă

fecha de nacimiento data naşterii

llamarse a se numi

nacionalidad naţionalitate

número de teléfono număr de telefon

n.º de pasaporte o DNI nr. de paşaport sau DNI

profesión profesie

ser a fi

trabajar a munci

Información personal / 19

vivir a trăi

Nacionalidad

americano/a american/ă

alemán/ana german/ă

español/ola spaniol/ă

francés/esa francez/ă

inglés/esa englez/ă

italiano/a italian/ă

Profesión

actor actor

actriz actriţă

albañil zidar

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:19RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:19 7/9/07 14:24:217/9/07 14:24:21

Page 20: RUMANO de cada diaOK

ama de casa casnică

aprendiz începător

arquitecto/a arhitect/ă

empleado/a angajat/ă

artista artist/ă

asesor/ora fi scal consultant procuror

auxiliar de vuelo auxiliar de zbor

biólogo/a biolog/ă

camarero/a ospătar/ă

carnicero/a măcelar/ă

carpintero/a tâmplar / tâmplăriţă

cartero/a poştaş / poştăriţă

cocinero/a bucătar / bucătăreasă

contable contabil/ă

economista economist/ă

electricista electrician/ă

enfermero/a infi rmier/ă

escritor/ora scriitor / scriitoare

estudiante student/ă

farmacéutico/a farmacist/ă

fi lólogo/a fi lolog/ă

fontanero/a instalator / instalatoare

funcionario/a funcţionar/ă

guía turístico ghid turistic

20 / Información personal

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:20RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:20 7/9/07 14:24:217/9/07 14:24:21

Page 21: RUMANO de cada diaOK

joyero/a bijutier/ă

jubilado/a pensionar/ă

maestro/a învăţător / învăţătoare

mecánico/a mecanic/ă

médico medic

obrero/a muncitor / muncitoare

panadero/a brutar / brutăriţă

parado/a şomer/ă

peluquero/a frizer / frizeriţă

pescador/ora pescar / pescăriţă

piloto pilot

pintor/ora pictor / pictoriţă

policía poliţie

profesor/ora (de universidad) profesor / profesoară (universitar/ă)

psicólogo/a psiholog/ă

taxista taximetrist/ă

técnico/a tehnician/ă

vendedor/ora vânzător / vânzătoare

veterinario/a veterinar/ă

zapatero/a cizmar / cizmăriţă

Información personal / 21

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:21RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:21 7/9/07 14:24:227/9/07 14:24:22

Page 22: RUMANO de cada diaOK

22 / Presentaciones

Presentaciones PrezentariEste es Tomás, un compañero Acesta este Toma, un coleg dede la ofi cina. la birou.

Esta es María, mi hermana. Aceasta este Maria, sora mea.

Le presento al señor Negulescu. Vi-l prezint pe domnul Negulescu.

Hola, ¿qué tal? Bună ziua, ce mai faceţi?

Encantado. Încântat.

PISTA 8

Aceasta este Maria, sora mea

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:22RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:22 7/9/07 14:24:227/9/07 14:24:22

Page 23: RUMANO de cada diaOK

Presentaciones / 23

Vocabulario: Presentaciones

abuela bunică

abuelo bunic

abuelos bunici

amigo/a prieten/ă

colaborador/ora colaborator/oare

compañero/a (de trabajo) coleg/ă (de muncă)

cuñada cumnată

cuñado cumnat

familia familie

hermana soră

hermano frate

hija fi ică

hijo fi u

hijos fi i

madre mamă

marido soţ

mujer soţie

novia logodnică

novio logodnic

nuera noră

padre tată

padres părinţi

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:23RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:23 7/9/07 14:24:237/9/07 14:24:23

Page 24: RUMANO de cada diaOK

24 / Presentaciones

pariente rudă

prima vară, verişoară

primo văr, verişor

sobrino/a nepot de frare

suegra soacră

suegro socru

tía mătuşă

tío unchi

vecino/a vecin/ă

yerno ginere

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:24RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:24 7/9/07 14:24:237/9/07 14:24:23

Page 25: RUMANO de cada diaOK

Al teléfono La telefon¿Diga? Alo?

¿El señor Horia, por favor? Cu domnul Horia, vă rog!

¿Está Eva? Aş putea vorbi cu Eva?

¿De parte de quién, por favor? Din partea cui, vă rog?

Soy Luis. Sunt Luis.

De parte del señor González. Din partea domnului González.

Un momento, por favor. Un moment, vă rog.

No está, ha salido. Nu este disponibil, a plecat.

¿Quiere que le dé algún recado? Doriţi să-i transmit un mesaj?

Creo que se equivoca. ¿A qué Cred că aţi greşit. La ce numărnúmero llama, por favor? aţi sunat, vă rog?

¿No es el 566 77 32? Nu este numărul 566 77 32?

¿Cuál es el prefi jo de Bucarest? Care este prefi xul Bucureştiului?

Quisiera el número de teléfono Aş dori numărul de telefon alde Tarom. Companiei Tarom.

Al teléfono / 25

PISTA 9

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:25RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:25 7/9/07 14:24:237/9/07 14:24:23

Page 26: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Al teléfono

cabina telefónica cabină telefonică

colgar a închide (telefonul)

contestador automático robot (telefonic)

cortarse a se întrerupe, a se tăia

descolgar a ridica receptorul

extensión interior

faltar papel lipsă de hârtie

guía telefónica ghid telefonic

llamada internacional chemare internaţională

llamada nacional chemare naţională

mandar / enviar a expedia / a trimite

marcar a forma (numărul)

mensaje mesaj

páginas amarillas pagini galbene

prefi jo prefi x

servicio de averías (serviciu de) deranjamente

26 / Al teléfono

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:26RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:26 7/9/07 14:24:247/9/07 14:24:24

Page 27: RUMANO de cada diaOK

Control de la Controlulcomunicación comunictiei

¿Cómo dice? Ce spuneţi?

Perdone, no le entiendo. Scuzaţi-mă, nu vă înţeleg.

¿Me lo puede repetir, por favor? Puteţi repeta, vă rog?

¿Puede hablar un poco más Puteţi vorbi mai rar, vă rog?despacio, por favor?

Perdone, no le oigo bien. Scuzaţi-mă, nu vă aud bine.

¿Puede hablar un poco más alto, Puteţi vorbi un pic mai tare, por favor? vă rog?

¿Habla usted español? Vorbiţi spaniola?

No hablo muy bien rumano. Nu vorbesc foarte bine româna.

PISTA 10

Control de la comunicación / 27

,Ce spuneti?

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:27RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:27 7/9/07 14:24:247/9/07 14:24:24

Page 28: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Control de la comunicación

entender a înţelege

escribir a scrie

hablar a vorbi

leer a citi

lengua limbă

oír a asculta

pronunciar a pronunţa

repetir a repeta

saber a şti

traducir a traduce

Idiomas

alemán germană

español spaniolă

francés franceză

inglés engleză

italiano italiană

28 / Control de la comunicación

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:28RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:28 7/9/07 14:24:257/9/07 14:24:25

Page 29: RUMANO de cada diaOK

Localizar Localizareen el tiempo în timpayer ieri

anteayer alaltăieri

hoy astăzi

mañana mâine

pasado mañana poimâine

la semana que viene săptămâna care vine

el mes que viene luna care vine

dentro de un par de semanas peste două săptămâni

hace cinco días acum cinci zile

hace un rato acum o clipă

la semana pasada săptămâna trecută

el mes pasado luna trecută

después del verano după vară

hasta el martes până marţi

a principios de mes la începutul lunii

a mediados de mes la jumătatea lunii

Localizar en el tiempo / 29

PISTA 11

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:29RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:29 7/9/07 14:24:267/9/07 14:24:26

Page 30: RUMANO de cada diaOK

a fi nales de mes la sfârşitul lunii

todos los lunes în fi ecare luni

los fi nes de semana sfârşiturile de săptămână

en agosto în August

en Navidades de Crăciun

en otoño în toamnă

en las vacaciones în concediu (trabajo) în vacanţă (escuela)

en 1992 în 1992

tarde târziu

pronto debreme

La fecha Data

¿Qué día es hoy? Ce zi este astăzi?

¿A cuánto estamos hoy? În ce dată suntem azi?

Estamos a 15 de enero. Suntem în 15 Ianuarie.

Hoy es viernes. Azi e vineri.

Hoy es 25 de diciembre. Azi este 25 Decembrie.

El 12 de octubre de 1492. 12 Octombrie 1492.

30 / Localizar en el tiempo

PISTA 12

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:30RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:30 7/9/07 14:24:267/9/07 14:24:26

Page 31: RUMANO de cada diaOK

La hora Ora

¿Qué hora es? Cât este ceasul?

Perdone, ¿tiene hora? Scuzaţi-ma, cât este ceasul?

Es la una en punto. Este unu fi x.

Son las cinco y diez. Este ora cinci şi zece.

Son las cinco y cuarto. Este cinci şi un sfert.

Son las cinco y media. Este cinci şi jumătate.

Son las seis menos cuarto. Este şase fără un sfert.

¿A qué hora empiezas a trabajar? La ce oră începi lucrul?

¿A qué hora sales? La ce oră ieşi?

A las ocho. La ora opt.

Sobre las ocho. Pe la opt.

Partes del día Pati ale zilei

por la mañana de dimineaţă

a mediodía la prânz

por la tarde după amiază

por la noche noaptea

Localizar en el tiempo / 31

PISTA 13

PISTA 14

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:31RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:31 7/9/07 14:24:267/9/07 14:24:26

Page 32: RUMANO de cada diaOK

al anochecer spre seară

al amanecer dis-de-dimineaţă

las seis de la tarde la şase după amiaza

las seis de la mañana la şase dimineaţa

32 / Localizar en el tiempo

,Scuzati-ma, cât este ceasul?

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:32RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:32 7/9/07 14:24:267/9/07 14:24:26

Page 33: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Localizar en el tiempo

La semana

lunes Luni

martes Marţi

miércoles Miercuri

jueves Joi

viernes Vineri

sábado Sâmbătă

domingo Duminică

fi n de semana sfârşit de săptămână

Los meses

enero Ianuarie

Localizar en el tiempo / 33

febrero Februarie

marzo Martie

abril Aprilie

mayo Mai

junio Iunie

julio Iulie

agosto August

septiembre Septembrie

octubre Octombrie

noviembre Noiembrie

diciembre Decembrie

Page 34: RUMANO de cada diaOK

Las estaciones

primavera primăvara

verano vara

otoño toamna

invierno iarna

El día

mañana dimineaţă

mediodía prânz

tarde după amiază

noche seara

Fracciones de tiempo

año an

34 / Localizar en el tiempo

día zi

estación anotimp

hora oră

mes lună

minuto minut

quincena număr de cincisprezece

segundo secundă

semana săptămână

semestre semestru

trimestre trimestru

trimestral trimestral

vacaciones vacanţă

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:34RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:34 7/9/07 14:24:287/9/07 14:24:28

Page 35: RUMANO de cada diaOK

Frecuencia Frecventay costumbres si obiceiuri Todos los días me levanto În fi ecare zi mă trezesc la şapte.a las siete.

Voy al gimnasio día sí, día no. Merg la sala de sport o zi da, una nu.

¿Qué haces los fi nes de semana? Ce faci sfârşiturile de săptămână?

Trabajo 40 horas por semana. Lucrez 40 de ore pe săptămână.

dos veces por semana de două ori pe săptămână

una vez al mes odată pe săptămână

Frecuencia y costumbres / 35

PISTA 15

În fi ecare zi ma trezesc la sapte

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:35RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:35 7/9/07 14:24:287/9/07 14:24:28

Page 36: RUMANO de cada diaOK

36 / Frecuencia y costumbres

tres veces al año de trei ori pe an

siempre întotdeauna

muchas veces de multe ori

a veces uneori

casi nunca aproape niciodată

nunca niciodată

Vocabulario: Frecuencia y costumbres

acostarse a se culca

almuerzo prânz

cena cină

desayuno mic dejun

empezar a trabajar a începe lucrul

levantarse a se trezi

merienda gustare (de după amiază)

regresar a casa a se întoarce acasă

salir de casa a pleca de acasă

salir del trabajo a ieşi de la lucru

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:36RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:36 7/9/07 14:24:297/9/07 14:24:29

Page 37: RUMANO de cada diaOK

Cantidades / Cantitati / Intensidad IntensitateCome mucho. Mănâncă mult.

Trabaja muy poco. Munceşte foarte puţin.

No ha hecho nada. Nu a făcut nimic.

muchos turistas mulţi turişti

algunos extranjeros câţiva străini

no muchos ingleses nu mulţi englezi

ningún español nici un spaniol

unos dos mil vreo două mii

la mayoría cea mai mare parte

todo el mundo toată lumea

nadie nimeni

nada nimic

muchas casas multe case

mucho vino mult vin

Cantidades / Intensidad / 37

PISTA 16

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:37RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:37 7/9/07 14:24:307/9/07 14:24:30

Page 38: RUMANO de cada diaOK

Posesión Posesie¿De quién es esta chaqueta? A cui este această geaca?

¿Es suyo ese coche? Este a dumneavoastră maşina aceasta?

Sí, es mío. Da, este a mea.

No, no es mío. Nu, nu este a mea.

Es tuyo. Este a ta.

Es suyo (de él/ella). Este a lui. / Este a ei.

Es nuestro. Este a noastră.

Es de ellos. Este a lor.

Es de aquella señora. Este a doamnei aceleia.

38 / Posesión

Vocabulario: Posesión

mío al meu

tuyo al tău

suyo (de él) al său (al lui)

suyo (de ella) al său (al ei)

nuestro al nostru

vuestro al vostru

suyo (de ellos/ellas) al său [al lor/al lor (ele)]

de nadie al nimănui

PISTA 17

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:38RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:38 7/9/07 14:24:307/9/07 14:24:30

Page 39: RUMANO de cada diaOK

Describir / Descriere / Comparar Comparare cosas de lucruriUn coche blanco. O maşină albă.

Una mesa de madera. O masă de lemn.

Unas gafas de plástico. Nişte ochelari de plastic.

¿Qué diferencia hay entre este Ce diferenţă este între acesta şiy ese? acela?

Son iguales. Sunt la fel.

Son parecidos. Sunt asemănătoare.

Son muy diferentes. Sunt foarte diferite.

Este es mejor que el otro. Acesta este mai bun decât celălalt.

Describir / Comparar cosas / 39

PISTA 18

Acesta este mai bun decât celalalt

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:39RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:39 7/9/07 14:24:307/9/07 14:24:30

Page 40: RUMANO de cada diaOK

Este es más grande. Acesta este mai mare.

Este no es tan caro. Acesta nu este atât de scump.

40 / Describir / Comparar cosas

Vocabulario: Describir / Comparar cosas

Colores

amarillo galben

azul albastru

blanco alb

color culoare

griş gri

gris claro gri deschis

gris oscuro gri închis

marrón maro

negro negru

rojo roşu

rosa roz

verde verde

Materiales

cartón carton

hierro fi er

madera lemn

metal metal

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:40RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:40 7/9/07 14:24:317/9/07 14:24:31

Page 41: RUMANO de cada diaOK

oro aur

papel hârtie

plástico plastic

plata argint

Comparar

diferente diferit

igual egal

mayor mai mare

mejor mai bun

menor mai mic

parecido asemănător

peor mai rău

Formas y tamaños

ancho lat

barato ieftin

blando moale

caro scump

delgado subţire

duro tare

estrecho strâmt

grande mare

grueso gros

mediano mijlociu

pequeño mic

Describir / Comparar cosas / 41

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:41RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:41 7/9/07 14:24:327/9/07 14:24:32

Page 42: RUMANO de cada diaOK

De compras La cumparaturi Un kilo de patatas. Un kilogram de cartofi .

Medio kilo de tomates. Jumătate de kilogram de roşii.

100 gramos de jamón. 100 de grame de jambon.

Quería una botella de leche y Aş dori o sticlă de lapte şi unun paquete de café. pachet de cafea.

¿Cuánto es todo? Cât costă tot?

Quería unos pantalones tejanos. Aş dori nişte blugi.

Quería un jersey negro para mí. Aş dori un pulover negru pentru mine.

¿Me lo puedo probar? Pot să-l probez?

¿Lo tienen en otro color? Îl aveţi în altă culoare?

Este. Acesta.

Aquel de allí. Acela de acolo.

El de la derecha. Cel din dreapta.

El grande. Cel mare.

El de 60 euros. Cel de 60 de euro.

Igual pero más pequeño. La fel, însă mai mic.

Igual pero más grande. La fel, însă mai mare.

42 / De compras

PISTA 19

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:42RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:42 7/9/07 14:24:327/9/07 14:24:32

Page 43: RUMANO de cada diaOK

¿Cuánto vale? Cât costă?

Me lo llevo. Îl cumpăr.

¿Aceptan tarjetas? Acceptaţi carduri?

¿Tienen sellos? Aveţi timbre?

Sellos para España, por favor. Timbre pentru Spania, vă rog.

Quería algo para el dolor Aş dori ceva pentru dureri dede oído. ureche.

De compras / 43

SE VINDE

Acceptati carduri?,

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:43RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:43 7/9/07 14:24:327/9/07 14:24:32

Page 44: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: De compras

Al pagar

billete bilet

caja (para pagar) casă (de plătit)

cambiar a schimba

cambio rest

costar a costa

factura factură

moneda monedă

pagar a plăti

recibo chitanţă

tarjeta de crédito card de credit

ticket de compra tichet de cumpărături

Pesos, envoltorios y estados

bolsa sacoşă

caja cutie

congelado congelat

fecha de caducidad termen de expirare

fresco proaspăt

gramo gram

kilo kilogram

lata conservă

libra livră

litro litru

paquete pachet

44 / De compras

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:44RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:44 7/9/07 14:24:347/9/07 14:24:34

Page 45: RUMANO de cada diaOK

De compras / 45

Prendas de vestir

abrigo palton

bufanda fular

calcetines ciorapi

calzoncillos chiloţi

cazadora geacă

chaleco vestă

chaqueta haină

falda fustă

gabardina pardesiu

gafas ochelari

gorro căciulă

guantes mănuşi

jersey jerseu

medias ciorapi de damă

número (de pie) număr (de picior)

pantalones pantaloni

pañuelo batistă

pijama pijama

probador cabină de probă

sujetador sutien

talla talie

traje costum

vaqueros blugi

vestido rochie

zapatos pantofi

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:45RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:45 7/9/07 14:24:347/9/07 14:24:34

Page 46: RUMANO de cada diaOK

Describir Descrierepersonas de persoane ¿Cómo es? Cum este?

Es una chica joven. Este o fată tânără.

Es un señor mayor. Este un domn în vârstă.

Es muy alto. Este foarte înalt.

Es bajito. Este scund.

Tiene el pelo oscuro. Are părul închis.

Tiene los ojos azules. Are ochii albaştrii.

Es muy guapo. Este foarte frumos.

Se parece a Carlos. Seamănă cu Carlos.

Lleva bigote. Are mustaţă.

Lleva gafas. Are ochelari.

Lleva un vestido rojo. Poartă o rochie roşie.

Es muy simpático. Este foarte simpatic.

Es una persona un poco rara. Este o persoană un pic ciudată.

Me cae muy bien. Mi-a făcut o impresie bună.

Nos llevamos muy bien. Ne înţelegem foerta bine.

46 / Describir personas

PISTA 20

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:46RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:46 7/9/07 14:24:347/9/07 14:24:34

Page 47: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Describir personas

Describir el físico

alto înalt

bajo scund

barba barbă

bigote mustaţă

castaño castaniu

delgado slab

feo urât

gordo gras

guapo frumos

moreno brunet

ojos azules ochi albaştrii

ojos negros ochi negrii

ojos verdes ochi verzi

pelo păr

rubio blond

Relacionarse

antipático/a antipatic/ă

caer bien a face bună impresie

caer mal a face rea impresie

llevarse bien a se înţelege

llevarse mal a nu se înţelege

parecerse a semăna

simpático/a simpatic/ă

Describir personas / 47

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:47RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:47 7/9/07 14:24:357/9/07 14:24:35

Page 48: RUMANO de cada diaOK

Carácter

aburrido plictisit

agradable agreabil

alegre vesel

amable amabil

antipático antipatic

aplicado harnic

atractivo atractiv

buena persona persoană bună

desagradable dezagreabil

diligente diligent

estúpido stupid

extraño ciudat

injusto injust

inteligente inteligent

interesante interesant

mentiroso mincinos

perezoso leneş

raro ciudat

ridículo ridicol

serio serios

simpático simpatic

sincero sincer

tonto prost

48 / Describir personas

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:48RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:48 7/9/07 14:24:357/9/07 14:24:35

Page 49: RUMANO de cada diaOK

Citas e Întâlniri siinvitaciones / invitatii / impimp Ocio Timp liber Te invito a cenar. Te invit la cină.

¿Te apetece ir al cine? Doreşti să mergi la cinema?

No tengo ganas de salir. Nu am chef să ies.

¿Por qué no damos un paseo? De ce nu facem o plimbare?

¿Qué día quedamos? În ce zi ne întâlnim?

¿Te va bien el lunes? Luni e bine?

¿A qué hora quedamos? La ce oră ne întâlnim?

¿Sabes jugar al tenis? Ştii să joci tenis?

Podríamos ir a Constanza. Am putea merge la Constanţa.

Citas e invitaciones / Ocio / 49

PISTA 21

Vocabulario: Citas e invitaciones / Ocio

Actividades

dar un paseo a face o plimbare

hacer deporte a face sport

invitar a invita

quedar (citarse) a-şi da întâlnire

quedarse en casa a rămâne în casă

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:49RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:49 7/9/07 14:24:357/9/07 14:24:35

Page 50: RUMANO de cada diaOK

sacar entradas a cumpăra bilete de intrare

ser afi cionado a a fi amator de

salir a ieşi

tomar algo a bea ceva

ver la televisión a se uita la televizor

Ocio

atletismo atletism

baloncesto baschetbal

ciclismo ciclism

cine cinema

concierto concert

conferencia conferinţă

deporte sport

discoteca discotecă

entrada intrare

esquí ski

excursión excursie

exposición expoziţie

fi esta petrecere

fútbol fotbal

museo muzeu

música muzică

50 / Citas e invitaciones / Ocio

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:50RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:50 7/9/07 14:24:357/9/07 14:24:35

Page 51: RUMANO de cada diaOK

Citas e invitaciones / Ocio / 51

natación înnot

ópera operă

paseo plimbare

restaurante restaurant

teatro teatru

tenis tenis

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:51RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:51 7/9/07 14:24:367/9/07 14:24:36

Page 52: RUMANO de cada diaOK

estados físicos y Stari f izicesensaciones si senzatii Tengo mucha sed. Îmi este foarte sete.

Tengo hambre. Îmi este foame.

Tengo calor. Îmi este cald.

Tengo frío. Îmi este frig.

Me duele mucho la cabeza. Mă doare foarte tare capul.

No me encuentro bien. Nu mă simt bine.

Estoy resfriado. Sunt răcit.

Estoy mareado. Sunt ameţit.

Estoy muy cansado. Sunt foarte obosit.

Tengo sueño. Îmi este somn.

PISTA 22

52 / Estados físicos y sensaciones

Îmi e

ste

frig

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:52RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:52 7/9/07 14:24:367/9/07 14:24:36

Page 53: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Estados físicos y sensaciones

Partes del cuerpo

vientre abdomen

brazo braţ

cabeza cap

codo cot

dedo deget

espalda spate

estómago stomac

garganta gât

mano mână

muela măsea

ojos ochi

oreja ureche

pecho piept

pie laba piciorului

pierna picior

rodilla genunchi

tobillo gleznă

Remedios

antibiótico antibiotic

calmante calmant

inyección injecţie

Estados físicos y sensaciones / 53

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:53RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:53 7/9/07 14:24:377/9/07 14:24:37

Page 54: RUMANO de cada diaOK

jarabe sirop

operar a opera

pastilla pastilă

pomada alifi e

supositorio supozitor

tirita leucoplast

venda pansament

Síntomas

diarrea diaree

dolor durere

dolor de cabeza durere de cap

estar enfermo a fi bolnav

gripe gripă

náuseas greaţă

ponerse enfermo a se îmbolnăvi

resfriado răceală

tener un accidente a avea un accident

tos tuse

54 / Estados físicos y sensaciones

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:54RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:54 7/9/07 14:24:377/9/07 14:24:37

Page 55: RUMANO de cada diaOK

Tiempo Timpmeteorológico meteorologic¡Qué calor! Ce căldură!

¡Qué frío! Ce frig!

Está lloviendo. Plouă.

Está nevando. Ninge.

Hace mucho viento. Este mult vânt.

Hace mal tiempo. Este timp urât.

Hace buen tiempo. Este timp frumos.

Hace mucho calor. Este foarte cald.

Estamos a ocho grados. Sunt opt grade.

Tiempo meteorológico / 55

PISTA 23

Vocabulario: Tiempo meteorológico

brisa briză

buen tiempo vreme bună

calor căldură

frío frig

lluvia ploaie

mal tiempo vreme rea

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:55RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:55 7/9/07 14:24:387/9/07 14:24:38

Page 56: RUMANO de cada diaOK

56 / Tiempo meteorológico

niebla ceaţă

nieve zăpadă

nublado înnourat

relámpago fulger

tormenta furtună

trueno tunet

viento vânt

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:56RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:56 7/9/07 14:24:387/9/07 14:24:38

Page 57: RUMANO de cada diaOK

Gustos, intereses Gusturi, interesey preferencias si preferinte ¿Te gusta el fútbol? Îţi place fotbalul?

Sí, me encanta. Da, îmi place.

Sí, me gusta mucho. Da, îmi place mult.

No, no me gusta mucho. Nu, nu prea îmi place.

No, no me gusta nada. Nu, nu-mi place deloc.

Me interesa mucho la Historia Mă interesează mult Istoriadel Arte. Artei.

No le gusta nada cocinar. Nu-i place deloc să gătească.

A mí tampoco. Nici mie.

A mí también. Şi mie.

A mí, no. Mie, nu.

A mí, sí. Mie, da.

¿Cuál prefi ere usted? Pe care îl preferaţi? (masculino) Pe care o preferaţi? (femenino)

Gustos, intereses y preferencias / 57

PISTA 24

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:57RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:57 7/9/07 14:24:387/9/07 14:24:38

Page 58: RUMANO de cada diaOK

Opinar / Valorar / A opina / A valora /Discutir A DiscutaMe parece muy interesante. Mi se pare foarte interesant.

¡Qué maravilla! Ce minunăţie!

¡Qué horror! Ce oroare!

Es precioso. Este minunat.

Canta muy bien. Cântă foarte bine.

Cocina muy mal. Găteşte foarte rău.

Me parece muy injusto. Mi se pare foarte nedrept.

Eso es una tontería. Asta este o prostie.

Me parece bien. Mi se pare bine.

No me parece nada bien. Nu mi se pare bine deloc.

Yo pienso que es mejor así. Eu cred că este mai bine aşa.

Sí, de acuerdo, pero hay otro Da, de acord, însă există altăproblema. problemă.

¡Claro! Desigur!

Seguro. Sigur.

Evidentemente. Evident.

58 / Opinar / Valorar / Discutir

PISTA 25

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:58RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:58 7/9/07 14:24:387/9/07 14:24:38

Page 59: RUMANO de cada diaOK

Que sí. Ba da.

Sí, es verdad. Da, este adevărat.

Vale, de acuerdo. Bine, de acord.

Yo estoy de acuerdo con Juan. Eu sunt de acord cu Juan.

Tienes razón. Ai dreptate.

¿De verdad? Într-adevăr?

Yo estoy totalmente de acuerdo Eu sunt complet de acord cucontigo. tine.

Seguro que no. Mai mult ca sigur că nu.

En absoluto. Sub nici o formă.

Que no. Ba nu.

No, eso no es cierto. Nu, nu este adevărat.

¡Qué va! Da de unde!

Yo no estoy de acuerdo contigo. Eu nu sunt de acord cu tine.

Yo no lo veo en absoluto así. Eu sunt absolut de altă părere.

Opinar / Valorar / Discutir / 59

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:59RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:59 7/9/07 14:24:387/9/07 14:24:38

Page 60: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Opinar / Valorar / Discutir

Adjetivos

aburrido plictisit

absurdo absurd

bonito frumos

extraño ciudat

fantástico fantastic

feo urât

horrible oribil

increíble incredibil

injusto nedrept

interesante interesant

lógico logic

normal normal

ridículo ridicul

Para expresar opinión

estar a favor a fi în favoarea

estar de acuerdo con a fi de acord cu

estar en contra a fi în contra

negar a nega

opinar a opina

pensar a (se) gândi

dudar a (se) îndoi

60 / Opinar / Valorar / Discutir

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:60RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:60 7/9/07 14:24:397/9/07 14:24:39

Page 61: RUMANO de cada diaOK

Causa / Cauza / Consecuencia Consecventa¿Por qué no ha venido? De ce nu a venit?

Está enfermo. Este bolnav.

Llego tarde porque he tenido Am ajuns târziu pentru că amuna avería. avut o avarie.

Está enfermo. Por eso no ha Este bolnav. De accea nu avenido. venit.

PISTA 26

Causa / Consecuencia / 61

Am ajuns târziu pentru ca am avut o avarie

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:61RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:61 7/9/07 14:24:397/9/07 14:24:39

Page 62: RUMANO de cada diaOK

Grados Grade dede seguridad certitudine¿Está usted seguro/a? Sunteţi sigur? / Sunteţi sigură?

Seguramente es José. Sigur este Iosif.

A lo mejor llueve. Poate că o să plouă.

Yo creo que va a llover. Eu cred că o să plouă.

Yo no creo que venga hoy. Eu nu cred că o să vină astăzi.

PISTA 27

62 / Grados de seguridad

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:62RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:62 7/9/07 14:24:407/9/07 14:24:40

Page 63: RUMANO de cada diaOK

Pedir disculpas A cere scuze Perdón. Pardon.

Lo siento. Îmi pare rău.

Disculpe. Scuzaţi-mă!

Dispense. Iertaţi-mă!

PISTA 28

Pedir disculpas / 63

Îmi pare rau

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:63RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:63 7/9/07 14:24:417/9/07 14:24:41

Page 64: RUMANO de cada diaOK

Agradecer A multumiGracias. Mulţumesc.

De nada. Pentru puţin.

Muchas gracias. Mulţumesc mult.

Muy agradecido/a. Vă sunt foarte recunuscător. / Vă sunt foarte recunuscătoare.

Muy amable por su parte. Sunteţi foarte amabil. / Sunteţi foarte amabilă.

No tiene ninguna importancia. Nu are nici o importanţă.

PISTA 29

64 / Agradecer

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:64RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:64 7/9/07 14:24:427/9/07 14:24:42

Page 65: RUMANO de cada diaOK

Felicitar A felicita¡Felicidades! Felicitări!

¡Feliz cumpleaños! La mulţi ani!

¡Feliz Navidad! Crăciun Fericit!

Te felicito por el examen. Te felicit pentru examen.

PISTA 30

Felicitar / 65

27

,La multi ani!

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:65RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:65 7/9/07 14:24:427/9/07 14:24:42

Page 66: RUMANO de cada diaOK

Lugar LocPor favor, ¿para ir a la Catedral? Vă rog, cum pot ajung la Catedrală?

Perdone, ¿hay una ofi cina de Mă scuzaţi, există vreo Poştăcorreos por aquí cerca? prin apropiere?

Perdone, ¿la plaza de la Revolución? Scuzaţi-mă, piaţa Revoluţiei?

¿Está cerca de aquí? Este aproape de aici?

Está bastante lejos. Este destul de departe.

¿Se puede ir andando? Se poate merge pe jos?

Está a unos diez minutos a pie. Se afl ă la zece minute de mers pe jos.

Está a unos 500 metros. Se afl ă la vreo 500 de metrii.

Tiene que seguir todo recto y Trebuie să mergeţi tot înainte, al fi nal de la calle, girar a la iar la capătul străzii trebuie să oizquierda. luaţi la stânga.

Mire, es ahí. Uitaţi, este acolo.

Perdone, ¿los servicios? Scuzaţi-mă, unde este toaleta?

¿Dónde está el lavabo? Unde este toaleta?

delante în faţă

detrás în spate

PISTA 31

66 / Lugar

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:66RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:66 7/9/07 14:24:447/9/07 14:24:44

Page 67: RUMANO de cada diaOK

al lado lângă

allí acolo

aquí aici

arriba sus

abajo jos

en la mesa pe masă

debajo de la mesa sub masă

encima del armario pe dulap

dentro del armario în dulap

al lado de la cocina lângă bucătărie

Lugar / 67

Scuzati-ma, unde este toaleta?,

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:67RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:67 7/9/07 14:24:447/9/07 14:24:44

Page 68: RUMANO de cada diaOK

68 / Lugar

Vocabulario: Lugar

Establecimientos

agencia de viajes agenţie de voiaj

autoservicio autoservire

bar bar

bodega cramă

cafetería cafenea

carnicería măcelărie

charcutería cârnăţărie

droguería drogherie

estanco tutungerie

farmacia farmacie

ferretería fi erărie

fl oristería fl orărie

frutería fructărie

grandes almacenes magazine universale

grandes superfi cies supermagazine

joyería bijuterie

lavandería spălătorie

librería librărie

óptica optică

panadería brutărie

papelería papetărie

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:68RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:68 7/9/07 14:24:467/9/07 14:24:46

Page 69: RUMANO de cada diaOK

Lugar / 69

pastelería cofetărie

peluquería frizerie

perfumería parfumerie

pescadería pescărie

quiosco chioşc

supermercado supermarket

tienda magazin

tienda de artículos de deporte magazin de articole sportive

tienda de discos magazin de discuri

tienda de juguetes magazin de jucării

tienda de muebles magazin de mobilă

tintorería vopsitorie

verdulería aprozar

zapatería cizmărie (magazin de pantofi )

Espacios públicos

aparcamiento parcare

autopista autostradă

avenida bulevard

ayuntamiento Primărie

barrio cartier

calle stradă

carretera şosea

casa casă

catedral catedrală

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:69RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:69 7/9/07 14:24:467/9/07 14:24:46

Page 70: RUMANO de cada diaOK

70 / Lugar

cine cinema

comisaría comisariat

correos poştă

cruce intersecţie

cuartel cazarmă

edifi cio edifi ciu

empresa întreprindere

escuela şcoală

esquina colţ

estación gară

estanque heleşteu

fábrica fabrică

iglesia biserică

jardín grădină

mercado piaţă

museo muzeu

ofi cina birou

parque parc

paseo alee

piso apartament

plaza piaţă

teatro teatru

Ubicación

a la derecha la dreapta

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:70RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:70 7/9/07 14:24:467/9/07 14:24:46

Page 71: RUMANO de cada diaOK

Lugar / 71

a la izquierda la stânga

al lado de lângă

allí acolo

aquí aici

cerca aproape

cruzar a trece

delante de înaintea

después de după

detrás de în spatele

enfrente de faţă în faţă cu

frente a în faţa

girar a coti

junto a lângă

lejos departe

seguir a continua

todo recto drept înainte

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:71RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:71 7/9/07 14:24:467/9/07 14:24:46

Page 72: RUMANO de cada diaOK

72 / Viajes y transportes

Viajes y Calatorii sitransportes transporturiCoche Ma,sina

Perdone, ¿esta carretera va Scuzaţi-mă, şoseaua aceastaa Onesti? duce la Oneşti?

¿Cuántos kilómetros hay? Câţi kilometrii sunt?

Lleno, por favor. Un plin, vă rog.

¿Me puede comprobar el nivel Puteţi verifi ca nivelul uleiului?de aceite?

¿Pueden cambiarme el aceite? Puteţi să-mi schimbaţi uleiul?

¿Hay un taller por aquí cerca? Există vreun atelier auto prin apropiere?

Quisiera alquilar un coche. Aş dori să închiriez o maşină.

Tren Tren

Quisiera un billete de ida y Aş dori un bilet dus-întors lavuelta a Alba Iulia. Alba Iulia.

¿Me puede dar un horario Îmi puteţi da orarul trenurilor?de trenes?

¿A qué hora sale el tren de La ce oră pleacă trenul spreBrasov? Braşov?

PISTA 32

PISTA 33

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:72RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:72 7/9/07 14:24:467/9/07 14:24:46

Page 73: RUMANO de cada diaOK

¿De qué andén sale? De pe ce peron pleacă?

Perdone, ¿este es el tren de Scuzaţi-mă, acesta este trenul Constanza? de Constanţa?

Perdone, ¿este es el tren para Scuzaţi-mă, acesta este trenul Bucarest? spre Bucureşti?

¿Está libre este asiento? Este liber locul acesta?

¿Le molesta si abro la ventanilla? Vă deranjează dacă deschid geamul?

Aeropuerto Aeroport

¿Me puede informar de los Mă puteţi informa de zborurilevuelos que hay para Barcelona? pentru Barcelona?

¿Tiene retraso el avión de Are întârziere zborul de laMadrid? Madrid?

¿Ha aterrizado el avión de A aterizat avionul de laMadrid? Madrid?

He perdido mi maleta. Mi-am pierdut valiza.

¿Dónde la puedo reclamar? Unde o pot găsi?

Se ruega a los señores pasajeros Pasagerii zborului 312, cudel vuelo 312 con destino destinaţia Barcelona, sunt rugaţia Barcelona se dirijan a la puerta se îndrepte spre poarta dede embarque número 34. îmbarcare numărul 34.

Viajes y transportes / 73

PISTA 34

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:73RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:73 7/9/07 14:24:477/9/07 14:24:47

Page 74: RUMANO de cada diaOK

Otros Altele

¿Cuántas paradas hay hasta Câte staţii sunt până în Piaţala plaza Romana? Romană?

Por favor, ¿dónde está la boca Vă rog, unde este staţia dede metro más próxima? metrou cea mai apropiată?

¿Cuál es la línea que va a la Care este linia care merge laÓpera? Operă?

¿Dónde tengo que bajar para Unde trebuie să cobor pentruir al puerto? a merge în port?

¿Qué autobús hay que tomar Ce autobuz trebuie să iaupara ir a la plaza Romana? pentru a merge în Piaţa Romană?

¿Qué es mejor: ir en autobús Cum este mai bine: cuo en metro? autobuzul sau cu metroul?

Hotel Hotel

Quisiera reservar una habitación Aş dori să rezerv o camerădoble para el día 4 de mayo. dublă pentru data de 4 Mai.

¿Cuánto cuesta una habitación Cât costă o cameră individual? individuală?

¿Tienen habitaciones libres? Aveţi camere libere?

¿Está incluido el desayuno? Este inclus micul dejun?

74 / Viajes y transportes

PISTA 35

PISTA 36

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:74RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:74 7/9/07 14:24:477/9/07 14:24:47

Page 75: RUMANO de cada diaOK

Tengo reservada una habitación Am rezervat o cameră pea nombre de López. numele López.

¿Podrían despertarme a las siete? Mă puteţi trezi la ora şapte?

La ducha no funciona. Duşul nu funcţionează.

¿Me podría preparar la cuenta Îmi puteţi pregăti contul de lade la 405, por favor? camera 405, vă rog?

¿Pueden pedirme un taxi, Îmi puteţi comanda un taxi, por favor? vă rog?

Viajes y transportes / 75

Vocabulario: Viajes y transportes

En coche

acelerador acceleraţie

acelerar a accelera

adelantar a depăşi

aparcar a sta pe loc

autopista autostradă

bujía bujie

cambiar de carril schimbare de bandă

cambio de marchas schimbare de viteze

carné de conducir permis de conducere

carretera şosea

cartel afi ş

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:75RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:75 7/9/07 14:24:477/9/07 14:24:47

Page 76: RUMANO de cada diaOK

cruce intersecţie

frenar a frâna

freno frână

gasolina benzină

gasolina sin plomo benzină fără plumb

gasolinera benzinărie

kilómetros kilometrii

millas mile

multa amendă

peaje (taxă de) peaj

puente pod

señal semn (de circulaţie)

taller atelier (auto)

túnel tunel

velocidad viteză

En tren

andén peron

asiento loc

billete bilet

coche cama vagon-dormitor

conductor conductor

litera cuşetă

primera clase clasa I

revisor controlor

76 / Viajes y transportes

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:76RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:76 7/9/07 14:24:487/9/07 14:24:48

Page 77: RUMANO de cada diaOK

segunda clase clasa a II-a

Talgo Tren accelerat

taquilla ghişeu de bilete

tren de alta velocidad tren de mare viteză

En avión

aterrizar a ateriza

control de pasaportes control de paşapoarte

control de seguridad control de securitate

despegar a decola

destino a cu destinaţia

equipaje bagaj

facturar a factura

llegar a ajunge

pasajero pasager

puerta de embarque poartă de îmbarcare

recogida de equipajes ridicarea bagajelor

terminal aerogară

vuelo regular zbor regulat

vuelos internacionales zboruri internaţionale

vuelos nacionales zboruri naţionale

Otros

autobús autobuz

autocar autocar

hacer transbordo a face transbordarea

Viajes y transportes / 77

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:77RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:77 7/9/07 14:24:487/9/07 14:24:48

Page 78: RUMANO de cada diaOK

78 / Viajes y transportes

horario orar

línea de metro linie de metrou

metro metrou

parada oprire

terminal (de autobús) autogară

tranvía tramvai

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:78RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:78 7/9/07 14:24:487/9/07 14:24:48

Page 79: RUMANO de cada diaOK

Bar y restaurante Bar si restaurant

Un café con leche y una cerveza, O cafea cu lapte şi o bere, por favor. vă rog.

¿Tienen bocadillos? Aveţi sandvişuri?

¿Cuánto es? Cât costă?

Quiero reservar una mesa para Aş dori să rezerv o masătres personas para esta noche pentru trei persoane pentrua las nueve. aceasta seara la ora nouă.

¿Tiene mesa para cinco personas? Dispuneţi de o masă pentru cinci persoane?

¿Puede traernos la carta? Ne-aţi putea aduce meniul?

¿Qué me recomienda? Ce îmi recomandaţi?

Vamos a tomar el menú. Vom comanda un meniu.

Para mí, de primero, sopa Pentru mine, la felul întâi, supăde pescado. de peşte.

Para beber, vino blanco. De băut, vin alb.

Por favor, ¿nos trae más pan? Vă rog, ne mai aduceţi pâine?

Aquí tiene. Poftiţi.

Por favor, ¿me trae otra cerveza? Vă rog, îmi aduceţi altă bere?

La cuenta, por favor. Nota de plată, vă rog.

Bar y restaurante / 79

PISTA 37

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:79RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:79 7/9/07 14:24:487/9/07 14:24:48

Page 80: RUMANO de cada diaOK

Vocabulario: Bar y restaurante

aceite ulei

agua con gas apă minerală (gazoasă)

agua mineral apă minerală

agua sin gas apă plată, apă ne gazoasă

ajo usturoi

arroz orez

asado friptură

bocadillo sandviş

buey bou

café cafea

café con leche cafea cu lapte

80 / Bar y restaurante

carne carne

carne a la plancha carne la grătar

cebolla ceapă

cerdo porc

cerveza bere

cordero miel

crudo crud

cuchara lingură

cuchillo cuţit

chuletas cotlete

ensalada salată

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:80RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:80 7/9/07 14:24:497/9/07 14:24:49

Page 81: RUMANO de cada diaOK

entrante aperitiv

fi lete bistec

frito fript

fruta fructe

guarnición garnitură

guisado tocană

hamburguesa hamburgher

helado îngheţată

huevo ou

leche lapte

marisco fructe de mare

muy hecho bine prăjit

pan pâine

pasta paste făinoase

patatas fritas cartofi prăjiţi

pescado peşte

pollo pui

postre desert

ración porţie

salsa sos

servilleta şerveţel

sopa supă

tarta tort

té ceai

Bar y restaurante / 81

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:81RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:81 7/9/07 14:24:497/9/07 14:24:49

Page 82: RUMANO de cada diaOK

82 / Bar y restaurante

tenedor furculiţă

ternera viţea

tomate roşie

verdura verdeţuri

vino blanco vin alb

vino rosado vin ghiurghiuliu, vin rozé

vino tinto vin roşu

zumo suc

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:82RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:82 7/9/07 14:24:497/9/07 14:24:49

Page 83: RUMANO de cada diaOK

Números Numere

Números cardinales Numere cardinale

uno, dos, tres, cuatro, cinco, unu, doi, trei, patru, cinci,seis, siete, ocho, nueve, diez şase, şapte, opt, nouă, zece

once, doce, trece, catorce unsprezece, doisprezece, treisprezece, paisprezece

quince, dieciséis, diecisiete, cincisprezece, şaisprezece, dieciocho, diecinueve, veinte şaptesprezece, optsprezece,

nouăsprezece, douăzeci

veintiuno, veintidós douăzecişiunu, douăzecişidoi

treinta, treinta y uno, treizeci, treizecişiunu, treinta y dos treizecişidoi

cuarenta, cuarenta y uno patruzeci, patruzecişiunu

cincuenta, sesenta cincizeci, şaizeci

setenta şaptezeci

ochenta optzeci

noventa nouăzeci

cien o sută

ciento uno, ciento dos osutăunu, osutădoi

doscientos, trescientos două sute, trei sute

cuatrocientos patru sute

Números / 83

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:83RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:83 7/9/07 14:24:497/9/07 14:24:49

Page 84: RUMANO de cada diaOK

quinientos cinci sute

seiscientos şase sute

setecientos şapte sute

ochocientos opt sute

novecientos nouă sute

mil o mie

un millón un milion

un billón un bilion

Números ordinales Numere ordinale

primero primul

segundo al doilea

tercero al treilea

cuarto al patrulea

quinto al cincilea

sexto al şaselea

séptimo al şaptelea

octavo al optulea

noveno al nouălea

décimo al zecelea

84 / Números

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:84RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:84 7/9/07 14:24:497/9/07 14:24:49

Page 85: RUMANO de cada diaOK

Rótulos AfisePrivado Privat

Tirar Trageţi

Empujar Împingeţi

Llamar al timbre Sunaţi la sonerie

Cerrado Închis

Abierto Deschis

Prohibido fumar Fumatul Interzis

Prohibido el paso Trecerea Interzisă

Entrada Intrare

Entrada prohibida Intrarea interzisă

Salida Ieşire

Libre Liber

Ocupado Ocupat

Paso de peatones Trecere de pietoni

Ascensor Lift

Peligro Pericol

Peligro de incendios Pericol de incendii

Rótulos / 85

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:85RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:85 7/9/07 14:24:507/9/07 14:24:50

Page 86: RUMANO de cada diaOK

Servicios Toaletă

Señoras Femei

Caballeros Bărbaţi

Se alquila Se închiriază

Se vende Se vinde

Teléfono público Telefon public

86 / Rótulos

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:86RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:86 7/9/07 14:24:507/9/07 14:24:50

Page 87: RUMANO de cada diaOK

Gramática

Sustantivos

En rumano, al igual que en el resto de lenguas neolatinas, los sustan-tivos poseen género y número, y suelen ir acompañados por un deter-minante. Además, según la función sintáctica que desempeñen, pueden declinarse en varios casos.

Género y número

A diferencia del español, el rumano distingue tres tipos de género: mas-culino (băiat, “chico”), femenino (fată, “chica”) y neutro (dans, “baile”) –aplicado este último a la mayor parte de los sustantivos referidos a objetos.

Si bien la distinción de género podría parecer muy abstracta, tiene una gran importancia desde el punto de vista gramatical, ya que determina la formación del plural de acuerdo con las reglas siguientes:

• Los sustantivos masculinos forman su plural con el morfema –i (băiat → băieţi).

• Los femeninos, con el morfema –e (făta → fete).• Los neutros, con los morfemas –uri (dans → dansuri)

y –e (pulover → pulovere).

Caso

El rumano cuenta con cinco casos (nominativo, vocativo, acusativo, genitivo y dativo). Pese a ello, su uso no entraña gran difi cultad, ya que tan sólo cuenta con tres formas distintas.

Gramática / 87

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:87RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:87 7/9/07 14:24:507/9/07 14:24:50

Page 88: RUMANO de cada diaOK

88 / Gramática

• Nominativo: băiat (“el chico”; normalmente en posición de sujeto).• Vocativo: băiatule (“¡chico!”; con valor exclamativo).• Acusativo: băiat (“el chico”; en posición de complemento directo y, a veces, precedido de preposición, como en “al chico”).• Genitivo: băiatului (“del chico”).• Dativo: băiatului (“al chico”, “para el chico”; en posición de com- plemento indirecto).

Determinantes

Como en español, el determinante indica en qué medida el concepto señalado por el sustantivo es conocido por el hablante (para hacernos una idea, pensemos en las diferencias de sentido que puede haber en las expresiones casa, la casa, una casa, esta casa, esa casa o mi casa, por ejemplo).

Determinantes defi nidos

A diferencia del español, no constituyen una palabra exenta, sino que se añaden al sustantivo como si se tratase de un sufi jo:

Singular Plural

Masculino băiat → băiatul băieţi → băieţii

Femenino fată → fata fete → fetele

(Se dan tan sólo las formas en nominativo.)

Determinantes indefi nidos

Se emplean cuando se desea referirse a una persona u objeto imprecisos para el hablante (un coche, un libro).

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:88RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:88 7/9/07 14:24:507/9/07 14:24:50

Page 89: RUMANO de cada diaOK

Gramática / 89

Masculino y neutro Femenino

un → un băiat (“un chico”)

o → o fată (“una chica”)

niste → niste băieţi (“unos chicos”)

niste → niste fete (“unas chicas”)

Genitivo y dativo

unui → unui băiat (“de un chico”, “para un chico”)

unei → unei fete (“de una chica”, “para una chica”)

unor → unor băieţi (“de unos chicos”, “para unos chicos”)

unor → unor fete (“de unas chicas”, “para unas chicas”)

Determinantes demostrativos

Indican el grado de proximidad del concepto denotado por el sustanti-vo respecto al hablante (este coche, esa casa, aquel libro).

Masculino Femenino

Singularacesta → băiatul acesta / acest băiat (“este chico”)

aceasta → fată aceasta / această fată(“esta chica”)

Pluralacestia → băieţii acestia / acesti băieţi (“estos chicos”)

acestea → fetele acestea / aceste fete (“estas chicas”)

Masculino Femenino

Singularacel → acel băiat / băiatul acela (“aquel chico”)

acea → acea fată / fata aceea (“aquella chica”)

Pluralacei → acei băieţi / băieţii aceia (“aquellos chicos”)

acele → acele fete / fetele acelea (“aquellas chicas”)

(Se dan tan sólo las formas en nominativo.)

Nominativo yacusativo

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:89RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:89 7/9/07 14:24:517/9/07 14:24:51

Page 90: RUMANO de cada diaOK

Determinantes posesivos

Además de los posesivos habituales (equivalentes a nuestros “mi”, “tu”, “su”, “nuestro”, “vuestro”, etc., y a los que llamaremos “plenos”), cabe tener en cuenta la existencia de un determinante que indica posesión y que puede aparecer tanto solo (cartea elevei, “el libro de la alumna”) como acompañando a un pronombre posesivo (al său, “el suyo”):

Masculino Femenino Neutro

Singular al a al

Plural ai ale ale

Al igual que en español, los posesivos pueden referirse a un solo poseedor (“mi”, “tu”, “su”) o a varios (“nuestro”, “vuestro”, “su”). Los posesivos concuerdan en género y número con el sustantivo al que acompañan.

Masculino y neutro Femenino

Singular 1ª persona meu → fratele meu / almeu frate (“mi hermano”)

mea → maşina mea / a mea maşină (“mi coche”)

2ª persona tau → fratele tău / al tău frate (“tu hermano”)

ta → maşina ta / a ta maşină (“tu coche”)

3ª persona sau → fratele său / al său frate (“su hermano”)

sa → maşina sa / a sa maşină (“su coche”)

Plural 1ª persona mei → fraţii mei / ai mei fraţi (“mis hermanos”)

mele → maşinile mele / ale mele maşini (“mis coches”)

2ª persona tai → fraţii tăi / ai tăi fraţi (“tus hermanos”)

tale → maşinile tale / ale tale maşini (“tus coches”)

3ª persona sai → fraţii săi / ai săi fraţi (“sus hermanos”)

sale → maşinile sale / ale sale maşini (“sus coches”)

90 / Gramática

Page 91: RUMANO de cada diaOK

Masculino y neutro Femenino

Singular 1ª personanostru → fratele nostru / al nostru frate (“nuestro hermano”)

noastră → maşina noastră / a noastră maşină (“nuestro coche”)

2ª personavostru → fratele vostru / al vostru frate (“vuestro hermano”)

voastră → maşina voastră / a voastră maşină (“vuestro coche”)

3ª personasau → fratele sau / al sau frate (“su hermano”)

sa → maşina sa / a sa maşină (“su coche”)

Plural 1ª personanoştrii → fraţii nostrii / ai nostrii fraţi (“nuestros hermanos”)

noastre → maşinile noastre / ale noastre maşini (“nuestros coches”)

2ª personavoştrii → fraţii vostrii / ai voştrii fraţi (“vuestros hermanos”)

voastre → maşinile voastre / ale voastre maşini(“vuestros coches”)

3ª personasăi → fraţii săi / ai săi fraţi (“sus hermanos”)

sa → maşina sa / a sa maşină (“sus coches”)

Adjetivos

En general, el adjetivo aparece después del sustantivo, con el que con-cuerda en género, número y caso (maşină nouă, “coche nuevo”). No obstante, también puede precederlo, si bien siempre ha de ir acompa-ñado de un determinante (noua maşină, “el nuevo coche”).

Pronombres

Aunque en rumano existe una gran variedad de pronombres, en esta sección tan sólo nos ocuparemos de los personales y los interrogativos. Por lo que se refi ere a los posesivos, los hemos incluido en los ejemplos de los cuadros de los determinantes posesivos. Como ya hemos visto, en estos casos van acompañados de un artículo (fratele meu → al meu frate).

Gramática / 91

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:91RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:91 7/9/07 14:24:517/9/07 14:24:51

Page 92: RUMANO de cada diaOK

Pronombres personales

Su forma varía en función de la persona, el género, el caso y el número.

Singular Plural

1ª persona eu (mine, mie) noi (noi, nouă)

2ª persona tu (tine, ţie) voi (voi, vouă)

3ª persona el, ea (el, ea; lui, ei) ei, ele (ei, ele; lor)

(La primera forma entre paréntesis corresponde al acusativo y la segunda, al

dativo.)

Pronombres interrogativos

Los más usados son care? (“¿cuál?”, “¿cuáles?”), cine? (“¿quién?”) y căt? (“¿cuánto?”), todos ellos en formas de nominativo y acusativo. Para el genitivo y el dativo, se usan las siguientes: căruia? (“¿de cuál?”), cui? (“¿de quién?”, “¿para quién?”) y câtor? (“¿de cuántos?”, “¿para cuán-tos?”), respectivamente.

Adverbios

Al igual que en español, se clasifi can según su signifi cado:

• Afi rmación: da (“sí”).• Lugar: aici (“aquí”), acolo (“allí”), sus (“arriba”), departe (“lejos”).• Modo: bine (“bien”), rău (“mal”).• Negación: nu (“no”), deloc (“en absoluto”), niciodată (“nunca”).• Tiempo: acum (“ahora”), ieri (“ayer”), azi (“hoy”).

92 / Gramática

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:92RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:92 7/9/07 14:24:517/9/07 14:24:51

Page 93: RUMANO de cada diaOK

Preposiciones

En rumano, la mayoría de las preposiciones exige que el sustantivo y los adjetivos a los que introducen vayan siempre en caso acusativo.

Las más habituales son: la (“a”), pe (“en”, “sobre”), în (“en”, “dentro de”), cu (“con”), pentru (“por”, “para”), lângă (“al lado”), în faţa (“de-lante de”, “frente a”), sub (“bajo”, “debajo de”), peste (“sobre”, “encima de”), înspre (“hacia”), despre (“sobre”, “acerca de”).

Verbos

Como el resto de las lenguas neolatinas, el sistema verbal rumano es de una gran complejidad, si bien su estructura es muy similar a la del español. Se distinguen cuatro conjugaciones: la primera, con infi nitivos terminados en –a (a suna, “sonar”, “llamar por teléfono”); la segunda, con verbos acabados en –ea (a vedea, “a ver”); la tercera, con infi nitivos en –e (a merge, “caminar”); y la cuarta, con verbos en –i e –î (a citi, “leer”; a urî, “odiar”).

La estructura de los tiempos de pretérito, futuro y condicional po-see ciertas peculiaridades que conviene tener en cuenta. El Preté-rito Perfecto de Indicativo se construye con el presente del verbo a avea (“haber”) y el participio del verbo en cuestión: am mers (“he ca-minado”), ai mers (“has caminado”), a mers (“ha caminado”), etc.

El Pretérito Perfecto de Subjuntivo se forma combinando el participio del verbo en cuestión con el infi nitivo del verbo fi (“ser”) y la prepo-sición să (“a”): să fi sunat (“sonara”, “sonase”), să fi mers (“caminara”, “caminase”), să fi citit (“leyera”, “leyese”), etc.

Los tiempos de futuro recurren al presente del verbo a voi (“querer”) como auxiliar. En el caso del Futuro Simple, se combina con el infi ni-tivo del verbo principal (voi suna, “sonaré”; vei vedea, “verás”; va merge, “caminará”, vom citi, “leeremos”), mientras que en el del Futuro Com-

Gramática / 93

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:93RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:93 7/9/07 14:24:527/9/07 14:24:52

Page 94: RUMANO de cada diaOK

94 / Gramática

puesto, al auxiliar se le añade el infi nitivo del verbo fi y el participio del verbo conjugado (voi fi sunat, “habré sonado”; vei fi văzut, “habrás visto”; va merge, “habrá caminado”; vom citi, “habremos leído”).

El Condicional Simple se basa en la combinación del Condicional Simple del verbo a avea y el infi nitivo del verbo que se conjuga: aş suna (“sona-ría”), ai vedea (“verías”), ar merge (“caminaría”), am citi (“leeríamos”), etc.

El Condicional Compuesto se construye con el Condicional Simple del verbo a avea, el infi nitivo del verbo fi y el participio del verbo que se conjuga: aş fi sunat (“habría sonado”), ai fi vezut (“habrías visto”), ar fi mers (“habría caminado”), am fi citit (“habríamos leído”), etc.

A modo de ejemplo, a continuación pueden verse todas las formas del verbo a suna (“sonar”, “llamar por teléfono”), correspondiente a la pri-mera conjugación.

FORMAS NO PERSONALES

Infi nitivo Gerundio Participioa suna sunând sunat

MODO INDICATIVO

Presente Pretérito imperfecto Pretérito perfectosun sunam am sunatsuni sunai ai sunatsună suna a sunatsunăm sunam am sunatsunaţi sunaţi aţi sunatsună sunau au sunat

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:94RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:94 7/9/07 14:24:527/9/07 14:24:52

Page 95: RUMANO de cada diaOK

Gramática / 95

Pretérito anterior Futuro simple Futuro compuestosunai voi suna voi fi sunatsunaşi vei suna vei fi sunatsună va suna va fi sunatsunarăm vom suna vom fi sunatsunarăţi veţi suna veţi fi sunatsunară vor suna vor fi sunat

MODO CONDICIONAL

Simple Compuestoaş suna aş fi sunatai suna ai fi sunatar suna ar fi sunatam suna am fi sunataţi suna aţi fi sunatar suna ar fi sunat

MODO SUBJUNTIVO

Presente Pretérito perfectosă sun să fi sunatsă suni să fi sunatsă sune să fi sunatsă sunăm să fi sunatsă sunaţi să fi sunatsă sune să fi sunat

MODO IMPERATIVO

sună sunaţi

RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:95RUMANO de cada diaOK.indd Sec1:95 7/9/07 14:24:527/9/07 14:24:52