sỔ tay tuyÊn truyỀn trÌnh tỰ, thỦ -...

20
Nhóm nghiên cứu của Khoa Luật Trường Đại học Cần Thơ Chủ nhiệm: PGS.TS PHAN TRUNG HIỀN Thông tin liên hệ: Trường Đại học Cần Thơ Khu II, đường 3/2, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ. Điện thoại: 02923.872023 Fax: 0292 3832.569 Điện thoại di động: 0918.440.445 Email: [email protected] Web: www.nghiencuuluat.vn STAY TUYÊN TRUYN TRÌNH T, THTC THU HI ĐẤT, BI THƯỜNG, HTRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHCẦN THƠ Dành cho người công tác thc tin Lưu hành nội b

Upload: others

Post on 29-Aug-2019

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Nhóm nghiên cứu của Khoa Luật

Trường Đại học Cần Thơ

Chủ nhiệm: PGS.TS PHAN TRUNG HIỀN

Thông tin liên hệ:

Trường Đại học Cần Thơ

Khu II, đường 3/2, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ.

Điện thoại: 02923.872023

Fax: 0292 3832.569

Điện thoại di động: 0918.440.445

Email: [email protected]

Web: www.nghiencuuluat.vn

SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ

TỤC THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG,

HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ TRÊN ĐỊA BÀN

THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Dành cho người công tác thực tiễn

Lưu hành nội bộ

Page 2: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 2

LỜI GIỚI THIỆU

Được sự tài trợ của Dự án quản trị đất đai vùng Sông Mê Kông

(MRLG), nhóm nghiên cứu của Khoa Luật – Trường Đại học Cần Thơ

thực hiện dự án “Đào tạo nâng cao năng lực và nghiên cứu hoàn thiện

trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại thành phố

Cần Thơ”. Dự án góp phần hoàn thiện quy định pháp luật và thực tiễn

thực hiện trình tự, thủ tục thu hồi đất nhằm đảm bảo quyền lợi chính

đáng của các bên liên quan, đặc biệt là người có đất thu hồi. Căn cứ

Luật đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, nhóm nghiên

cứu thiết kế sổ tay tuyên truyền về trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi

thường, hỗ trợ, tái định cư. Sổ tay cụ thể hóa các quy định của pháp luật

và rút kết những kinh nghiệm cần lưu ý trong quá trình triển khai trình

tự, thủ tục thu hồi đất. Thiết kế của Sổ tay với mục đích đảm bảo tính

thống nhất trong việc áp dụng trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường,

hỗ trợ, tái định cư vào thực tiễn, phù hợp quy định pháp luật và giải đáp

nhanh chóng các thắc mắc của người dân trong quá trình giải phóng mặt

bằng.

Trong quá trình nghiên cứu, áp dụng thực tiễn có những nội

dung đóng góp, chia sẻ xin quý vị vui lòng góp ý tại trang web

www.nghiencuuluat.vn hoặc e-mail: [email protected], điện thoại:

0918.440.445.

Nhóm nghiên cứu dự án ICLAP

Page 3: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 3

PHẦN 1

HƯỚNG DẪN TÓM TẮT TRÌNH TỰ, THỦ TỤC

THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ

Trình tự thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là những bước

cần thực hiện để đảm bảo quyền lợi các bên liên quan trong quá trình

giải phóng mặt bằng, ảnh hưởng trực tiếp đến mức bồi thường, hỗ trợ

và phản ánh sự công khai, minh bạch, dân chủ trong quá trình thực thi

pháp luật về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Điều 69 Luật

đất đai năm 2013 là văn bản luật đầu tiên quy định các bước cơ bản về

trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trình tự, thủ

tục này được áp dụng khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng,

an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo

Điều 61, 62 Luật đất đai. Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu cụ thể hóa

trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành các

bước cơ bản sau:

Bước 1. Lập và phê duyệt Kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát,

đo đạc, kiểm đếm.

Đây là giai đoạn triển khai cụ thể chủ trương thu hồi đất, xác định

thời gian và tiến độ thực hiện nhiệm vụ giải phóng mặt bằng. Giao

nhiệm vụ cụ thể cho các bên liên quan trong quá trình thu hồi đất, bồi

thường, hỗ trợ, tái định cư. Cần lưu ý việc cập nhật kế hoạch sử dụng

đất theo danh mục các dự án thu hồi đất; cập nhật kế hoạch định giá

cùng các chủ trương, chính sách để triển khai thực hiện dự án.

Bước 2. Thông báo thu hồi đất

Đây là giai đoạn rất quan trọng, việc ban hành thông báo thu hồi

đất là thông tin chính thức đầu tiên từ cơ quan nhà nước về việc quyết

Page 4: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 4

định thu hồi phần đất trong quy hoạch đã công bố. Bước này giúp người

dân nắm rõ các thông tin và tiến độ thực hiện, cũng như những hạn chế

về quyền của người sử dụng đất từ thời điểm này. Cần xác định những

quyền lợi cơ bản của người dân trước và sau khi có thông báo thu hồi

đất; xác định hiện trạng về đất và tài sản gắn liền với tại thời điểm thông

báo thu hồi đất.

Bước 3. Thực hiện quy trình kiểm đếm xác định thiệt hại và kiểm

đếm bắt buộc (nếu có)

Kiểm đếm giúp xác định chính xác thiệt hại của người có đất thu

hồi và các chủ thể liên quan, làm căn cứ tính tiền bồi thường, hỗ trợ.

Kiểm đếm chính xác, đầy đủ là điều kiện tiên quyết đảm bảo hiệu quả

công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Lưu ý về trình tự kiểm đếm

vắng chủ; thu thập những thông tin cần thiết để chứng minh thời điểm

sử dụng đất và tạo lập tài sản và nguồn gốc tài sản trên đất; cách giải

quyết khi phát hiện tài sản lạ như: cây trồng, vật nuôi không có trong

danh mục bồi thường…

Trong trường hợp người sử dụng đất trong khu vực có đất thu hồi

không phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt

bằng trong việc điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm sau khi đã được

vận động thuyết phục thì áp dụng trình tự kiểm đếm bắt buộc và cưỡng

chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc được quy định tại khoản 1

Điều 69 và Điều 70 Luật đất đai.

Bước 4. Lập, thẩm định Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định

Các số liệu thiệt hại được thu thập từ công tác kiểm đếm là cơ sở

để xác định và áp dụng đơn giá tính tiền bồi thường trong quá trình lập

Page 5: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 5

Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Việc lập, thẩm đinh Phương

án này là xác định mức bồi thường, hỗ trợ cụ thể cho từng trường hợp.

Việc lập, thẩm định Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cần đảm

bảo quyền lợi chính đáng của người bị thiệt hại, diễn ra minh bạch, công

bằng và có sự giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận tổ quốc.

Bước 5. Ban hành quyết định thu hồi đất và phê duyệt Phương

án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

Diện tích đất chính xác thu hồi và mức bồi thường, hỗ trợ cụ thể

sẽ được xác định ở bước này. Từ thời điểm này, người dân có quyền

khiếu nại về quyết định thu hồi đất và mức bồi thường, hỗ trợ, tái định

cư; đây cũng là thời điểm quan trọng làm mốc thời hạn thực hiện các

bước tiếp theo. Lưu ý rằng việc ban hành quyết định thu hồi đất và quyết

định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải ký ban

hành trong cùng một ngày;

Bước 6. Thực hiện Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

Việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ được thực hiện trong thời hạn

30 ngày kể từ ngày quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành. Đây là

bước tiến hành chi trả tiền và nhận bàn giao quỹ đất từ người có đất thu

hồi. Việc trả đúng, trả đủ theo Phương án được phê duyệt ảnh hưởng

trực tiếp đến điều kiện tạo lập lại cuộc sống của người có đất thu hồi.

Lưu ý về thời hạn chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ trong quá trình thực

hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phải thanh toán tiền

tiền phạt do trả chậm (nếu có). Mặt khác, cũng cần bảo đảm sự phối

hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện phương án

hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm; bảo đảm các điều

Page 6: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 6

kiện về kết cấu hạ tầng như: điện, nước, đường sá…trong khu tái định

cư.

Bước 7. Cưỡng chế thu hồi đất (nếu có)

Đây là bước bắt buộc tiến hành nếu người có đất thu hồi vẫn

không chấp nhận bàn giao đất sau những lần vận động, thuyết phục.

Việc cưỡng chế nhằm đảm bảo tính nghiêm minh, công bằng trong công

tác giải phóng mặt bằng. Cần dựa trên nguyên tắc chính là vận động,

thuyết phục trên cơ sở lắng nghe tâm tư nguyện vọng của người có đất

bị thu hồi; phải bảo đảm các nguyên tắc, điều kiện, thẩm quyền và trình

tự cưỡng chế.

Page 7: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 7

PHẦN 2. HƯỚNG DẪN CHI TIẾT VỀ TRÌNH TỰ, THỦ TỤC

THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ

Trên cơ sở 07 bước chi tiết, các quy định về trình tự thu hồi đất,

bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quy định ở Luật đất đai năm 2013 và các

văn bản hướng dẫn thi hành, nhóm nghiên cứu kết hợp quy định tại

Quyết định số 15/2014/QĐ-UBND ngày 13/11/2014 được sửa đổi, bổ

sung bởi Quyết định số 19/2016/QĐ-UBND ngày 11/7/2016 của Ủy

ban nhân dân thành phố Cần Thơ về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi

Nhà nước thu hồi đất. Trong mỗi bước, nhóm nghiên cứu xác định ý

nghĩa của từng bước và những lưu ý đối với người thực hiện nhiệm vụ

giải phóng mặt bằng ở từng bước cụ thể.

Trước khi triển khai trình tự, thủ tục thu hồi đất, vấn đề rất quan

trọng cần được lưu ý là chuẩn bị các điều kiện thu hồi đất theo quy định

tại Điều 63 Luật đất đai năm 2013. Các công việc cụ thể gồm: (i) Ủy

ban nhân dân quận, huyện cập nhật kế hoạch sử dụng đất theo Nghị

quyết của Hội đồng nhân dân dân thành phố về việc thông qua danh

mục dự án thu hồi đất vì mục đích phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích

quốc gia, công cộng tại khoản 3 Điều 62 Luật đất đai. (ii) Sở Tài nguyên

và Môi trường cập nhật Kế hoạch định giá đất cụ thể phù hợp với kế

hoạch sử dụng đất đã được điều chỉnh. (iii) Tổng hợp các quyết định,

chủ trương của dự án để công bố công khai trước khi tiến hành thông

báo thu hồi đất; tổ chức buổi họp công khai dự án gồm các bên có liên

quan (đặc biệt có sự tham dự của đại diện các Sở Tài nguyên và Môi

trường, Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông

thôn, Sở Kế hoạch và Đầu tư để lắng nghe nguyện vọng của nhân dân

Page 8: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 8

trong khu vực thu hồi đất, từ đó có những tham mưu, đề xuất kịp thời,

tương thích đối với từng dự án) với người dân trong khu vực có đất thu

hồi. Sau khi hoàn tất công tác chuẩn bị căn cứ để tiến hành thu hồi đất,

trình tự, thủ tục thu hồi đất được triển khai cụ thể qua các bước sau:

Bước 1. Lập, phê duyệt Kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát,

đo đạc, kiểm đếm

- Ý nghĩa: Đây là bước khởi đầu quan trọng để triển khai chủ

trương thu hồi đất, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ giải phóng mặt bằng.

Bên cạnh đó, Kế hoạch cũng xác định những quyền lợi cơ bản của người

dân trong dự án như: kế hoạch kiểm đếm, kế hoạch di chuyển, dự kiến

bố trí tái định cư… Kế hoạch chi tiết, chặt chẽ là điều kiện cơ bản đảm

bảo thành công trong giải phóng mặt bằng.

- Một số nội dung lưu ý: Cần chú trọng những vấn đề sau:

+ Chủ thể phê duyệt Kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo

đạc, kiểm đếm là Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thu hồi đất;

+ Nội dung Kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm

đếm phải đảm bảo đúng, đủ và chi tiết các nội dung quy định tại khoản

1 Điều 17 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP;

+ Vai trò của cơ quan tài nguyên và môi trường trong việc thẩm

định sự phù hợp của Kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc,

kiểm đếm với Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã phê

duyệt;

+ Cần xác định rõ, cụ thể trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức

liên quan trong nội dung của Kế hoạch nhằm đảm bảo hiệu quả trong

quá trình phối hợp thực hiện nhiệm vụ.

Bước 2. Thông báo thu hồi đất

Page 9: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 9

- Ý nghĩa: Đảm bảo sự công khai thông tin trong quá trình thu hồi

đất, giúp người có đất thu hồi biết rõ tiến độ thực hiện giải phóng mặt

bằng để dễ dàng phối hợp, giám sát quá trình thu hồi đất.

- Một số nội dung lưu ý:

+ Chủ thể có thẩm quyền ban hành thông báo thu hồi đất là chủ

thể có thẩm quyền thu hồi đất quy định tại Điều 66 Luật đất đai;

+ Nội dung thông báo thu hồi đất cần đảm bảo đúng và chi tiết

các thông tin trong biểu mẫu số 07 ban hành kèm theo Thông tư số

30/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và

Môi trường;

+ Hồ sơ trình ban hành thông báo thu hồi đất phải đảm bảo đúng

thành phần hồ sơ quy định tại Điều 9 Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT

ngày 02/6/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường;

+ Cần đảm bảo các phương thức thông báo quy định tại điểm a

khoản 1 Điều 69 Luật đất đai. Đặc biệt, cách thức xử lý đối với trường

hợp người sử dụng đất không đang sinh sống trên phần đất được thông

báo thu hồi.

+ Lưu ý xác định hiện trạng về tài sản gắn liền với đất tại thời

điểm thông báo thu hồi đất. Vì tài sản tạo lập sau thời điểm này sẽ không

được bồi thường.

+ Nên phổ biến rõ quyền và nghĩa vụ (cụ thể những việc không

được làm) của người có đất thu hồi từ khi có thông báo thu hồi đất.

Bước 3. Thực hiện quy trình kiểm đếm xác định thiệt hại

- Ý nghĩa: Đây là bước xác định cụ thể thiệt hại của từng người

có đất thu hồi, làm cơ sở để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Những

thiệt hại và hoàn cảnh cụ thể của từng trường hợp phải được ghi nhận

Page 10: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 10

cụ thể trong bước này để đảm bảo quyền lợi chính đáng của người có

đất thu hồi.

- Một số nội dung lưu ý:

+ Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng cần

phối hợp chặt chẽ với địa phương (cấp xã và các tổ dân phố, khu vực)

khi tiến hành kiểm đếm;

+ Hồ sơ kiểm đếm bắt buộc; cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm

đếm bắt buộc phải đảm bảo đúng thành phần và biểu mẫu quy định tại

Điều 10 Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ

trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường;

+ Lưu ý các trường hợp kiểm đếm vắng chủ hoặc trường hợp

không có người có đất thu hồi những có người đang thuê đất và sinh

sống trên đất đó;

+ Thu thập thông tin cần thiết chứng minh thời điểm và nguồn

gốc tài sản gắn liền với đất;

+ Khi kiểm đếm cây trồng, vật nuôi cần lưu ý thời điểm tạo lập,

thời điểm thu hoạch, mật độ, khả năng di chuyển tài sản. Đối với công

trình xây dựng cần xác định chính xác kết cấu công trình theo quy định

tại Quyết định số 09/2015/QĐ-UBND ngày 05/3/2015 của Ủy ban nhân

dân thành phố Cần Thơ;

+ Trường hợp phát hiện tài sản lạ (cây trồng không có trong danh

mục, vật kiến trúc đặc biệt…) thì cần ghi hình hiện trạng và báo cáo

ngay đến Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;

Bước 4. Lập, thẩm định Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định

Page 11: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 11

- Ý nghĩa: Đây là giai đoạn ảnh hưởng trực tiếp, quyết định đến

việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (bước này sẽ trả lời cho câu hỏi:

thiệt hại nào được bồi thường? ai được hỗ trợ? Bồi thường bao nhiêu?

Hỗ trợ gì?).

- Một số lưu ý:

+ Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường giải phóng mặt bằng sẽ lập

phương án và Cơ quan tài nguyên và môi trường ở địa phương sẽ chủ

trì, phối hợp để thẩm định Phương án. Cần lưu ý trong Quyết định số

15/2014/QĐ-UBND sửa đổi, bổ sung bởi Quyết định số 19/2016/QĐ-

UBND thì thành phố Cần Thơ Thành lập Hội đồng thẩm định ở cấp

huyện và cấp tỉnh.

+ Nội dung Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải đảm

bảo đúng, đủ các thông tin quy định tại khoản 1 Điều 28 Nghị định số

47/2014/NĐ-CP;

+ Cuộc họp xét tính pháp lý cần được triển khai minh bạch, công

bằng và có sự giám sát, phản biện của Mặt trận tổ quốc;

+ Cần xác định chính xác hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất

nông nghiệp theo các tiêu chí được quy định cụ thể tại Thông tư số

33/2017/TT-BTNMT. Xác định số lượng thành viên của hộ gia đình sử

dụng đất; thành viên đang sinh sống thực tế và chịu ảnh hưởng của việc

thu hồi đất. Việc xác nhận hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông

nghiệp khi thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được thực

hiện như sau: Khi có Biên bản điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, Tổ

chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm gửi

văn bản đề nghị xác nhận đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký hộ

khẩu thường trú. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không

Page 12: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 12

cùng nơi đăng ký hộ khẩu thường trú thì Tổ chức làm nhiệm vụ bồi

thường, giải phóng mặt bằng có văn bản gửi Ủy ban nhân dân cấp xã

nơi đăng ký hộ khẩu thường trú và Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất

đề nghị xác nhận. Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất có trách nhiệm

gửi văn bản xác nhận cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký hộ khẩu

thường trú của hộ gia đình, cá nhân đó.

+ Xác định đất ở, nhà ở khác trong phạm vi cấp xã nơi có đất thu

hồi đối với những đối tượng thu hồi đất ở. Phân biệt rõ đối tượng được

bố trí tái định cư với đối tượng được xét mua tái định cư;

+ Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải được tổ chức lấy

ý kiến của người dân trong khu vực có đất thu hồi với thời hạn ít nhất

là 20 ngày, kể từ ngày niêm yết theo quy định tại Điều 28 Nghị định số

47/2014/NĐ-CP. Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường giải phóng mặt

bằng phải tổ chức đối thoại với những người có ý kiến không đồng ý

với Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Bước 5. Ban hành quyết định thu hồi đất và phê duyệt Phương án

bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

- Ý nghĩa: Đây là sản phẩm của quá trình trước đó, cơ quan có

thẩm quyền chính thức ban hành quyết định để thu hồi đất và phê duyệt

mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với diện tích đất thu hồi. Diện

tích đất người dân phải bàn giao cũng như quyền lợi mà người dân được

nhận đều được thể hiện trong các quyết định ban hành ở bước này.

- Một số nội dung lưu ý:

+ Thẩm quyền ban hành quyết định thu hồi đất và hê duyệt

phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo thẩm quyền thu hồi đất

quy định tại Điều 66 Luật đất đai. Trường hợp ủy quyền thu hồi đất theo

Page 13: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 13

khoản 3 Điều 66 Luật đất đai thì Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ

ủy quyền cho Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt phương án theo

quy định tại Quyết định số 19/2016/QĐ-UBND;

+ Quyết định thu hồi đất phải được ban hành cho từng người có

đất thu hồi theo biểu mẫu số 10 ban hành kèm theo Thông tư số

30/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và

Môi trường;

+ Hồ sơ trình ban hành Quyết định thu hồi đất phải đảm bảo đúng,

đủ thành phần quy định tại khoản 1 Điều 11 Thông tư số 30/2014/TT-

BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường;

+ Quyết định thu hồi đất và Quyết định phê duyệt Phương án bồi

thường, hỗ trợ, tái định cư phải được ban hành cùng một ngày và được

gửi đến người có đất thu hồi, công bố công khai;

Bước 6. Thực hiện Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

- Ý nghĩa: Đảm bảo hiệu lực của quyết định thu hồi đất và phê

duyệt phương án; tạo điều kiện thuận lợi cho việc tạo lập lại cuộc sống

của người dân.

- Một số nội dung lưu ý:

+ Phải thực hiện chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ trong thời hạn 30

ngày kể từ ngày Quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành; trường hợp

cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bồi thường chậm chi trả thì phải thanh

toán thêm một khoản tiền bằng mức tiền chậm nộp theo Luật quản lý

thuế tính trên số tiền chậm trả và thời gian chậm trả;

+ Ban hành và gửi Quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đến

từng người có đất thu hồi theo nội dung quy định tại điểm b khoản 3

Điều 69 Luật đất đai;

Page 14: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 14

+ Cần hướng dẫn cụ thể các loại giấy tờ và thủ tục cần thiết cho

việc nhận tiền bồi thường, hỗ trợ;

+ Bàn giao đất đã thu hồi cho chủ đầu tư hoặc Trung tâm phát

triển quỹ đất quản lý;

+ Cần lưu ý quyền lợi của bên thứ ba có liên quan đối với trường

hợp đất, tài sản đang thế chấp;

Bước 7. Cưỡng chế thu hồi đất (nếu có)

- Ý nghĩa: Đây là giai đoạn đảm bảo hiệu lực thi hành của Quyết

định thu hồi đất khi người có đất thu hồi không phối hợp, thực hiện

cưỡng chế nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và tiến độ

giải phóng mặt bằng, sự công bằng của những người trong cùng dự án.

- Một số nội dung lưu ý:

+ Chỉ có Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền ban

hành Quyết định cưỡng chế thu hồi đất theo quy định tại khoản 3 Điều

71 Luật đất đai;

+ Hồ sơ trình ban hành quyết định cưỡng chế và biểu mẫu Quyết

định phải đúng quy định tại khoản 2 Điều 11 Thông tư số 30/2014/TT-

BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường;

đặc biệt lưu ý thời gian tiến hành cưỡng chế trong Quyết định phải dự

trù cả thời gian người dân cam kết tự nguyện bàn giao đất khi được vận

động, thuyết phục;

+ Thành phần Ban thực hiện cưỡng chế thu hồi đất cần đảm bảo

đúng quy định tại khoản 3 Điều 17 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP;

Quyết định thành lập cần xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, tổ

chức, cá nhân trong quá trình thực hiện cưỡng chế;

Page 15: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 15

+ Việc cưỡng chế chỉ được thực hiện khi thỏa mãn đầy đủ các

điều kiện ở khoản 2 Điều 71 Luật đất đai;

+ Phương án cưỡng chế cần được xây dựng cụ thể các tình huống

ứng phó sát với đối tượng và trường hợp cưỡng chế cụ thể. Cần có sự

phối hợp chặt chẽ với địa phương trong quá trình xây dựng phương án

cưỡng chế;

+ Biện pháp vận động, thuyết phục luôn được ưu tiên áp dụng và

kết hợp sức mạnh của các tổ chức chính trị - xã hội, người có uy tín ở

địa phương trong quá trình vận động;

Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan, tổ

chức, Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ đã xác định cơ bản trách

nhiệm của các sở, ngành và các đơn vị có liên quan trong quá trình thu

hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại Điều 29 Quyết định số

15/2014/QĐ-UBND ngày 13/11/2014 như sau:

* Sở Tài chính:

- Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường giải quyết vướng

mắc của Ủy ban nhân dân quận, huyện trong áp dụng chính sách giá

đất; phối hợp với Sở Xây dựng trong việc xây dựng đơn giá công trình,

vật kiến trúc, giá bán nhà tái định cư.

- Chủ trì phối hợp với các ngành liên quan giải quyết vướng mắc

trong xác định chi phí đầu tư vào đất còn lại; chi phí hỗ trợ thuê trụ sở,

nhà xưởng cho tổ chức theo quy định.

- Hướng dẫn việc phân bổ và kiểm tra việc thực hiện quyết toán

sử dụng chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo

các quy định hiện hành.

Page 16: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 16

- Chủ trì phối hợp với Cục Thuế thành phố, Sở Tài nguyên Môi

trường và các sở, ngành có liên quan giải quyết những vướng mắc về

thực hiện nghĩa vụ tài chính của người có đất thu hồi đất đối với Nhà

nước.

* Sở Tài nguyên và Môi trường:

- Công bố và cung cấp thông tin về quy hoạch, kế hoạch sử dụng

đất của các dự án.

- Chủ trì cùng các ngành liên quan xác định giá đất cụ thể để tính

bồi thường, hỗ trợ và giao đất tái định cư trình Ủy ban nhân dân thành

phố về bố trí quỹ đất tái định cư phục vụ nhu cầu tái định cư của các dự

án.

- Chủ trì cùng Ủy ban nhân dân quận, huyện, Sở Xây dựng cân

đối quỹ đất tái định cư, trình Ủy ban nhân dân thành phố bố trí quỹ đất

tái định cư cho các dự án.

- Thực hiện và kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc Ủy ban nhân dân

quận, huyện trong việc thu hồi đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng

đất ở theo quy định hiện hành đối với tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.

- Hướng dẫn giải quyết các vướng mắc về đất đai, việc lập và

hoàn chỉnh hồ sơ để xin giao đất, thuê đất đối với tổ chức phải di chuyển

đến địa điểm mới khi Nhà nước thu hồi đất.

- Làm thủ tục và hướng dẫn việc đăng ký biến động về đất, nhà,

các công trình trong hành lang bảo vệ công trình làm căn cứ bồi thường,

hỗ trợ.

Page 17: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 17

* Sở Xây dựng:

- Hướng dẫn việc xác định quy mô, diện tích, tính chất hợp pháp,

không hợp pháp của các công trình xây dựng gắn liền với đất thu hồi

làm cơ sở cho việc tính toán bồi thường và hỗ trợ cho từng đối tượng.

- Xác định giá nhà và các công trình xây dựng gắn liền với đất để

tính bồi thường.

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng xác định vị trí quy

mô khu tái định cư cho phù hợp với quy hoạch phát triển chung của địa

phương trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

- Thẩm định dự toán chi phí di dời và lắp đặt, xây dựng lại các

công trình hạ tầng kỹ thuật, giải quyết đối với các công trình cấp, thoát

nước.

- Giải quyết các nội dung vướng mắc liên quan đến việc thu hồi

nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước cho các tổ chức, cá nhân.

- Hướng dẫn Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư giải quyết

những vướng mắc trong xác định mức bồi thường nhà, công trình, vật

kiến trúc, mồ mả.

- Thực hiện chức năng quản lý nhà nước về chất lượng xây dựng

các khu tái định cư theo quy định hiện hành.

* Sở Kế hoạch và Đầu tư:

Chủ trì phối hợp với Sở Tài chính cân đối và điều chỉnh nguồn

vốn ngân sách đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn cho bồi thường, hỗ trợ giải

phóng mặt bằng và nhu cầu xây dựng khu tái định cư theo kế hoạch

được Ủy ban nhân dân thành phố giao.

Page 18: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 18

* Cục Thuế thành phố:

- Chỉ đạo Chi cục Thuế quận, huyện xác định mức thu nhập sau

thuế của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sản xuất kinh doanh làm căn cứ

hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất khi Nhà nước thu hồi đất.

- Hướng dẫn hoặc chủ trì giải quyết các vướng mắc liên quan đến

nghĩa vụ thuế của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong quá trình thực

hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

* Thanh tra thành phố:

Kiểm tra, đôn đốc Ủy ban nhân dân quận, huyện, các sở, ngành

có liên quan trong việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo có liên quan

đến bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

* Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

- Xác định giá cây trồng, vật nuôi để tính bồi thường, hỗ trợ, biện

pháp hỗ trợ sản xuất để ổn định sản xuất và đời sống tại khu tái định cư

để tính bồi thường trình Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt.

- Hướng dẫn xác định quy mô, diện tích, mật độ cây trồng, vật

nuôi để tính toán bồi thường, hỗ trợ cho từng đối tượng.

- Thẩm định dự toán đối với công trình thủy lợi, đê điều, nông -

lâm - ngư nghiệp.

* Sở Công Thương:

Thẩm định dự toán chi phí di dời và lắp đặt, xây dựng lại các

công trình hạ tầng kỹ thuật, giải quyết đối với các công trình điện, hệ

thống dây chuyền sản xuất và các công trình thuộc phạm vi quản lý.

Page 19: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 19

* Sở Giao thông vận tải:

Thẩm định dự toán chi phí di dời và lắp đặt, xây dựng lại các công

trình hạ tầng kỹ thuật, giải quyết đối với các công trình giao thông, cầu,

đường và các công trình thuộc phạm vi quản lý.

* Sở Thông tin và Truyền thông:

Thẩm định dự toán chi phí di dời, lắp đặt và xây dựng lại đối với

công trình công nghệ thông tin, bưu chính, viễn thông, tháp thu, phát

sóng viễn thông, truyền thanh, truyền hình, các công trình hạ tầng kỹ

thuật, giải quyết đối với các công trình thuộc phạm vi quản lý.

* Sở Lao động - Thương binh và Xã hội:

- Hướng dẫn việc xác định chế độ trợ cấp ngừng việc để bồi

thường cho người lao động do ngừng việc của tổ chức kinh tế, hộ sản

xuất kinh doanh có đăng ký kinh doanh, có thuê lao động theo hợp đồng

lao động bị ngừng sản xuất kinh doanh khi Nhà nước thu hồi đất.

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức việc đào tạo

chuyển đổi nghề và tạo việc làm cho các hộ gia đình, cá nhân trực tiếp

sản xuất đất nông nghiệp.

* Hội đồng Thẩm định Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thành

phố:

- Kiểm tra, hướng dẫn việc thực hiện chính sách bồi thường, giải

quyết các vướng mắc, khó khăn trong công tác bồi thường, hỗ trợ và tái

định cư trên địa bàn thành phố.

- Thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thuộc

thẩm quyền của Ủy ban nhân dân thành phố.

Page 20: SỔ TAY TUYÊN TRUYỀN TRÌNH TỰ, THỦ - nghiencuuluat.vnnghiencuuluat.vn/.../08/So-tay...hoi-dat-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu.pdfSổ tay cụ thể hóa các quy định của

Sổ tay Hướng dẫn Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên

địa bàn Thành phố Cần Thơ

Trang 20

* Các sở, ngành khác:

Có trách nhiệm phối hợp, tham gia thực hiện công tác bồi

thường, giải phóng mặt bằng đối với những nội dung liên quan thuộc

chức năng quản lý Nhà nước của cơ quan, đơn vị mình.

* Trách nhiệm của Chủ đầu tư dự án: (Trường hợp xác định

Chủ đầu tư trước khi thu hồi đất)

- Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ dự án và quy hoạch được duyệt theo quy

định và bàn giao mốc giới giải phóng mặt bằng cho chính quyền địa

phương và Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng.

- Phối hợp với Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt

bằng và Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thu hồi đất, xây dựng Kế hoạch

thu hồi đất báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Đảm bảo đầy đủ, kịp thời kinh phí để chi trả tiền bồi thường, hỗ

trợ và kinh phí cho tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

- Phối hợp cùng với các sở, ngành và Ủy ban nhân dân quận,

huyện nơi thu hồi đất trả lời các vấn đề liên quan đến dự án đầu tư./.