s uvula (o...si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse deus, —...

19
S U v u l a (O Al) l-RANCISCUM REBELO GONÇALVES Oras Lusiadum demissa fronte poetae, Gonçalves, properans turba minuta petit, Haec quoque iam spernit claves umbramque pudicam atque decora suis vestibus ire cupit. Ilaud ita progenui ; ludendi motus amove composui; iacuit pulvere tec ta diu. Si mihi, quod vacuum pectus quandoque moverei, id libiiit i>erbis tradere simplicibm ; si qua mihi caris mittens munuscula, iussi pectoris lios comités pandere sensa mei ; si quos nonnunquam non atro laedere dente musarum studui munere forte iocans, nonne fuit satis hoc?.. . Numero nunc fortior ipso, néscio quo pacto, turba pusilla foras ire optât. Teneam? Cum liber tat is, amice, innumeri sanctum nomen ad astra fer ant, ipse tyr annus ero? Satis ac super hercle fuerunt ac sunt atque alios fata maligna dabunt. Undique cum premer et soboles ac sperueret umbram, amovi tandem vincula saera meae. Contendi varias faciei abstergere sor des; selegi cupidos et monimenta dedi, ut pedibus céleres submissis frontibus trent, comua neu quisquam tolleret alta tumens. <i) Poetae obsequcns littera )' pro u et U pro V et J pro / usus est typographic. [JFíumanitatís moderator noiauit.]

Upload: others

Post on 02-Jan-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

S U v u l a (O

Al) l-RANCISCUM REBELO GONÇALVES

Oras Lusiadum demissa fronte poetae, Gonçalves, properans turba minuta petit,

Haec quoque iam spernit claves umbramque pudicam atque decora suis vestibus ire cupit.

Ilaud ita progenui ; ludendi motus amove composui; iacuit pulvere tec ta diu.

Si mihi, quod vacuum pectus quandoque moverei, id libiiit i>erbis tradere simplicibm ;

si qua mihi caris mittens munuscula, iussi pectoris lios comités pandere sensa mei ;

si quos nonnunquam non atro laedere dente musarum studui munere forte iocans,

nonne fuit satis hoc?.. . Numero nunc fortior ipso, néscio quo pacto, turba pusilla foras

ire optât. Teneam? Cum liber tat is, amice, innumeri sanctum nomen ad astra fer ant,

ipse tyr annus ero? Satis ac super hercle fuerunt ac sunt atque alios fata maligna dabunt.

Undique cum premer et soboles ac sperueret umbram, amovi tandem vincula saera meae.

Contendi varias faciei abster gere sor des; selegi cupidos et monimenta dedi,

ut pedibus céleres submissis frontibus trent, comua neu quisquam tolleret alta tumens.

<i) Poetae obsequcns littera )' pro u et U pro V et J pro / usus est typographic. [JFíumanitatís moderator noiauit.]

Page 2: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

32-J JOS. MORABITO

Id sanus monui; iussi idem ferre salutes et grates imo pec tore, docte, tibi.

Excipc nunc laeto, Gonçalves, lu fni ne prolem tantillam atque patris sis memor usque. Vale.

Messanae, vu Kal. Mart, MCMXI.VIII.

I. SPICULA.

I. In vatem ventosum.

Ventosus vaies, toto laetissimus ore, inclamans magna carmina roce legit,

ac iactat: * Batavo nusquam sapient ior id lus indice, cum rates iudicet ille bonos».

Cur putat id? Batavus index decrerit honorent, is quo certavit, forte poemaiio.

Nunc idem front em corrugat, lumina torquet, in Batavos iactat mille venena simul.

((index ille—inquit—pulcrwn dignoscere nescit, ut pote qui brionis tor peat ille misa.

Cur tarn muiatus ? Batavus post terga reliquit, is quo certavit, forte poematium.

II. De mala cuiusdam puellae valctudine.

lieu, quantum aegrotat nervis Isabella puella, pec tore quoi curis angilur assiduis !

Appositos non ferre cibos valei ilia, gravatos non óculos plácida node quiete levât.

Omnia fasti dit ; misère macrescit in horas, ingemit et natae iacta dolore parens.

Sume animum, mater! Sume ipsa, Isabella puella omnibus est isiis grata medeia malts.

Vix puerum invenies, cui bella videbere tandem, mox mala diff'ugient : haec medicina tibi.

Page 3: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVULA 3-J3

ill. De uxorc virum ad honores promovcnte.

Quod tibi, quern fatuum perhibent ac mente carentem, tam cito tot dederint munia in urbe, rogo,

ne incedas tumidus neu iactes verba superbus : non laus est, credas, haec iribuenda tibi.

Est tibi bella, colit quam princeps inclitus, uxor ; illi, iam scimus, quidquid habes, tribue

FY. Magnus nostrae aetatis orator.

Império fasces regerent cum cuncta, loquacem hunt fiscales toilere ad astra viros.

His ut deiectis alii subiere, loquacem te hw at en dominos toller e ad astra novos,

ac muitos túmidos testes sermonibus impies, quis te facundum concelebrare placet.

Te probo, te laudo ; sed magnum fac mihi : testes ne iam rumpantur, si sapis, oro. face.

V. In quendam manibus pur um.

Quid purum manibus, manibus te die ere purum baud unquam cessas auriculasque premis ?

Unitm — mit te me turn ! — mihi tute faiebere tutus : quid manibus purum sur ri puisse rear ?

VI. De Hoítieri somno

(ad Valerium Milio).

Omnia nunc, Valerí, fiunt leviora, sopor que Maeonii antiqui tempore fit levior.

Id negites ? audi : non iam dormitai Homer us (id R ( i) increpuit), dormitai tile bonus.

(i) Professons nomen, qui tam perperam latina verba legebat, silea-lio obruatur.

Page 4: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

3-24 IOS. MORAMTO

VII. De quibusdam puellis lauro ornatís.

însipiens summa doctorum lande Johanna magnificam laurum —praetnia magna! —tulit.

Soil Paula insisnis lauro discessit eadem : quae scripsit, laudem non retulere parem.

Nil cur mireris, namque illa coloribus emptis enituit, pennis Paula decora suis.

VIII. De Ariciae profectu.

Quae módico hospitio te excepit Aricia, Flaçce, gattdeat imposito nuper honore sibi.

Urbs elenim si magna fuit, modo Aricia magna est. S (1) edixit talia : ilacce, tace !

IX. In col legam quendam.

n Incidit incïdit», pensas dum lance puellas, ipse legis; monitus: «non moror ista», refers.

Frustra versículos me exposas, care, legendas : mirum quam Penthei funera saeva tremo.

X. In doetum grammaticum.

Tarn belle explanas Romanos voce poetas. tarn bene tu Latii resque hominesque colis,

tarn sapiens pendis quidquid sermone soluto scripserunl, quidquid carmine mellifluo ;

idem ita facundus quantum cuiusque loquendi robur, verborum copia quanta, doces:

o nine s Germanos novisti ita doc tus et Anglos et quitus enituit crassa America viris.

(i) lluius quoque professons nomen, qui in quadam studio rum uni-versitate illius Ilorati loci magna cum Aricia coniungemlum docuit, his plagulis absit.

Page 5: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVULA 2o5

tantarum ut rerum pondus mivabile mirer, teque unum id tantum, si licet, ipse rogem :

quae breris est, si forte relit tibi longa videri, produc, ne nugae, docte, morentur opus;

longa auteni tibi si quadam levitate decora esse relit, tribuas parva petita, precor.

Verum parce stt'lo quicquam conscribere prisco ne risu rumpas ilia nostra statim.

XI. De novis miraculis.

Cur tantum timeas túmido qui ventre magistrum ac rancis vexai continuisque minis

te miserum, ut metuas ne duris forte periclis improbus eiciat? Die modo pauca mi hi.

Suntne domi tibi caseoli? sunt mitia poma'.' turn pressi lactis copia magna iacet ?

Quid? tibi doliolum servatur pinguis olivi? amphora nectarei plena liquor is olet ?

Est tua nummorum bene pondere onusta cru/nina? • . . Euge: quid hie moneam tu quoque, amice, rides.

Magna aspexisti si olim miracula rerum, cernes mox oculis maxima, crede, tuis.

II. KPISTOLIA.

I. Ad Hermannum Weller.

Carmina quod cupido ?/iisisti, candide vates, grates hand dignas reddere rite queo.

Fas erit hie tandem sieuli prope litora ponti audivisse tuae murmura Manda lyrae!

Dulce fluentisonae libabo carmina musae, pectore nonnunquam talia verba loquens:

« Teutonicus rates, nebulas racuosque labores spemeiis, Pieridnm per iuga summa can it,

Page 6: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

32Õ IOS. MORAKITO

et labiis units — mirum! —fert oscula musis importem sanctae flórea sert a comae!»

Gratuler inde tibi loto de pectore, grates dum summas re fero, docte poeta, sinas (i).

II. Ad Alafridtim Bartoli.

()uod mihi misisti tot nominis omina festa luce, tibi grates, Bar tôle, grains ago.

Gratior at, faieor, celsi quod culmina montis me tua Pieridum scandere verba iubent.

Aequas namque viam praeceptis, docte, lab ant is incertosque pedes tu bonus arte regis.

Ergo sinas grates totó de pectore fundam baud cult is, vates candide, versiculis.

III. Ad St. Bezdechi (2).

Altis hen nimbus Janus caput exerit album, saevus et exit lui at renins ubique furens.

Quos iuvat, en longas pedibus teretesque tabeliãs aplani atque ornant stipile utranque manum,

cumque Kuris rapidis certare nivalibus arvis soudent labentes vir mulierve simul.

Haud mihi nunc campos placet ire redire rigenles ne pectus tangant frigor a forte me urn.

Quinque habet arcta domus natos aetate tenellos, queis me, fle^dechi candide, salvo opus est...

Sic me clausa tenent J ano redeunte cubicla et vacuus musae munera carpo libem.

(1) M. Wcller, ut omnibus, qui latinitate quidem sint imbuti, notum est. in Tubingana Studiorum Universitate doctor, non semel out iterum e latinae poeseos hoeulftiano certaminc victor discessit. Eius carmina per-eleganti volumine sunt vulgata.

(2) In Studiorum Universitate Napocenst (Cluj. Romania) doctor est idemque versus latinos maiore cura quam pro exteris gentibus colit.

Page 7: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVULA 32-J

Tu, seu forte tenet viduatus frigore campus ut moveas cursu fortia crura cito,

fngora seu veriîus nipibusque cacumina pressa, adstas ante hilares, imbre cadente, focos,

Virgiiiumque pium versas tenerumve Ti bu Hum, accipe versiculis omina blanda nieis.

Te cunctis tutiun longum ser vare per annum certet Hygea malis, quae undique saeva premuni :

immo te hercúleo praestantem robore monstret et pugnis validum, cruribus et validum !

Hoc tibi quid maius, quid, quid praestantius optem, magnum si nomen divitiasque cupis?

Quodsi longe aliud tibi ridel peclore, Janus, qui riget exoriens, hoc tibi, amice, ferai...

Ilaec raptim scripsi festivus, amice, calendis: Janus amai, peramat cândida musa ivcos.

Kal. Jan. MCMXXWIII.

IV. Ad Juliam liartoccelli.

Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus,

— Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's —

si frustra auriculas laedant tibi plurima nilque memia puellarum plurima te moveanl,

si indoclis doctisque simul pia brachia pandas, ne doctam, quaeso, desere, docta, Kpry*(i).

Y. Ad Silvariam Smiroldo.

Grata quidem siculis quae collibus uva rubescit, larga si mittis plena canistra manu;

(i) Puellam quamlam, cuius nomen graecis 1 Uteris hie habes, pericula tempore belli facientem, his versiculis iocatus comniendavi.

Page 8: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

32(S lOS. MORAB1TO

gratior haec, mihi crede, fuit, quam chartula nuper, solum etsi verbis, cândida arnica, tirfit.

Pampineis, Silvana, deus Silranus in agris autumni dukes del tibi habere dies(i).

VI. Ad Aeatham Nicosia.

Quod mihi, dum Jesu nascenfis fistula circum in irh'iis rauco murmure laeta sonat,

omina misisti memori de perfore, laetor; quod Xaso, multo laetor, arnica, magis.

I line totidem ex grato felicia corde rependo, quaeque tibi exoptas ipse ego cuneta precor.

Scilicet, ingredens quern c aile m prompt a Minervae, hunc bene conficias ac memoir usque mei.

Quodsi non solum posthac tibi creverii aetas, non solum mains fulserit ore decus,

non solum imbuerit studiis le Pallas ct arte lauro'ut apollinea têmpora ri net a geras,

ver um, ut spectauti pa teat inox flore invent ae te Nasi excelsi incolutsse domos,

in be Ho, bellus rose isque color ibus aptus, nasus se vultu maximus exlulerit,

et tibi na.so iyo&r., rursum pia numina testor, atque ipsi Naso carmina longa canam (2).

VIL Ad Vincentium L'ssani.

Nascentis proper at cunctis lux cândida Jesu, rústica perque vias iactat avena sonos.

Olitn incundiis mos extitit inter amicos /minera muneribus grata referre pios.

(1) Cum vindcmiac tempore Silvana, Antilli in Siculis rusticans, mihi chartulam his verbis «con un grappolo d'uva puramente spirituale» misisset. grates his versibus egi.

(2) 1 lis versiculis iocans Agathae discipulae, Nasi in siculo vico vitam degenti, respondi.

Page 9: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVULA 32Q

Duicia mitlebant, senblit as, cruslula, ficos atque nuces-.. Proavi mos bonus iliefuit!

Chartula nunc varus praebetur picta figuris taleque nunc munus, car mina, mitto tibi.

Si tamen horrendi resonant dum fulmina Martis ac tristes homines iristia fata manente

nunc licet auriculas lattis intendere musts, haec non, Ussani(i), munera despicies,

Postr. Id. Dec. MCMXL.

VIII. Ad Alafridum Bartoli.

Bariole, quae optasti J ano rede unte — qitotannis te bona festivum die ere verba iuvat —

scilicet ut Janus donis me expier et amicus et maior a actis fata darei patriae,

haec tibi sincero de corde rependere fas sit, addere et ut musae dona tibi usque fer ant.

Et tant um aetatis validae tibi, amice, supersit quantum opus ut patriae splendidiora canas.

It alie ae exoritur si dus fui gen ti us at que defendunt Itali quae sua iura putant.

Gloria quanta manei cum antiquam iura Parentem, longum post aevum, post mala fata I talis,

mox amplectentur qui lingua, moribus, armis, se Jtaliae mairi corde subesse voluni!

Ipse diu viras, trahit ut quae maxima iempus cuncta oculis species, cuncla poeta canas (2).

Postr Kal. Jan. MCMXXXIX.

(1) In Urbis Studiorum Universitaic professor crat eique nonnulla carmina mea misi.

(2) At quantum fictus sese deceperit augur, si Italiam cernis, qui legis ipse vides.

Alafridus Bartoli, maximus nostrae latinitatis cultor, muitos iam annos .lano redeunte suis amicis vota latinis vusibus exarata minere consuevit.

Page 10: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

33o lOS. MORA RITO

IX. Ad Theresiam Lodi.

Ince dan t alii gemmis spoliisque superbi atque aura tumeant divitiisque suis,

victorumque faces tollanl ad sidera lactas, gentibus et victis vincula saeva parent,

Ilaliamque, tulit quae leges Ínclita pulcri, illius et populis tot monument a dedit,

servili certent viciam rincire capistro et miserae rapiant frustula, si qua manent :

mente tamen vincit, longum victura per aevum, doctorumque diu lumina docta trahet,

donec opes tantas custodiei illa fidelis, sumere et hinc cupiet gaudia summa tibi.

Praestitit his opibus, íoti dominabitur orbi, nanque parens semper, quod prius, artis erit.

Arma cadant: gemmae pereant; sunt altera regna, altera vis, ar mis quae magis usque patet(i).

Florentiae, postr. Non. Oct. MCMXLVU.

X. Ad Alaíridum Bartoli

(in annum MCMXLVI vota rependens).

Inter missa firo tacuit quae Marte parumper, en céleri tandem cândida musa pede

mi quoque vota, titos sinceros inter amtcos qui numeror, grato, Bariole docte, tulit.

Non salibus de more suis caret herde latinis; spicula nanque insunt et iuvenile decus.

Scilicet aeterno gaudes tu flore poetae, et si candidulis nix micet alta comis.

Te vate Italiae niteat Pax vera furore m post tan turn belli terribilemque necem,

(\) Cum Laurentianam bibliothecam Klorentiae, Theresia Lodi, quae ei praeest, ducente, visitarem.

Page 11: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVULA 33l

et, quovis posito, populus, cert amine, tutus incombant studiis node dieque suis,

tit niteant, quae fr ad a iacent pia limina cuique, fructibus et vigeat graminibusque solum.

Ast heu nunc partes agitât Discórdia, fures grassantur, pavidis insidiasque parant,

et, dum Libertas verbis extollitur altis, nectuntur victis férrea vinda viris.

Spicula sed tutus ne cessa intendere, musae dum latiae credas libera verba tuae.

Quis timor inde ? legit musae quis verba latinae ? Quae nemo pandat, pandet arnica chelj's.

Tu, quicumque es homo, latiis tua libera trade, ut mos, sensa modis : undique tutus eris.

Interea valeas, neque le defecerit unquam, munus, quo gaudes, doc te poeta, lyrae.

XI. Ad Aloisium Ilium in a ti (i).

Non, heu, festivis, Jesu nascente, monebat ut mos ille, modis compita, amice, sonant.

Fistula pastoris si tanquam fessa canorem in triviis iactat, si iuga celsa nitent

hie illic nivibus, si mordet bruma decembris, arbor et in campis brachia nuda riget,

si flabra horrificant pout um, si pulsa iacentem in paleis me mor ant aera sonora Deum,

praeteritos quodam maesto si fI amine ad annos mens volât et primi temporis acta cupit,

si interdum trepido quae néscio murmure caelum voces dulcisonae tadaque corda repleîit,

turgidula ut, memori sensim de pedore obortis, continuo fiant lumina lacrimulis,

longe aliud, curis quod pressi currimus, aevum: multa quidemfuerunt, mox graviora premuni.

(i) In Univcrsitate StuJiorum M;:«;sancnsi litteris latinis tradendis doctor est.

Page 12: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

33s iOS. MORABITO

Lucius enim maerorque simul nunc occupai omnes : conditas est una pec tore cuique dolor.

Fundere ubique suas lacrinias iam cuncta videntur, ipsis n am rebus causa do I or is inest.

Scilicet esl largo tel lus made fact a cruore: quidquid erat magnum Marte mente iacet.

Aelernum miseras liquit Pax aure a gentes? sanguinis aeternum flu/nine terra fluet?

Gentibus an semper slat lex, nt pec tor a fratrum insana frangat j'rater anhela /nanus?-. .

It quondam, aera sonant, roseum memorantque Pue Hum. sir ami ne qui in duro rile rigescit humi,

vagitusque pii noctem celebrare videntur ut quondam..., at sor dent obruta multa situ.

Cuncta renidebant, ridebat el angulus omnis, muneribusque suis quaeque superb a domus.

Ista fuere qui demi Saevit Mars improbus orbe, deseruitque hominum copia larga focos.

Cuique olim plaçait, saneia cum Terra niter el laetitia, caris millere dona suis.

Xanque et avellanas, scriblitas, mitia poma, haedum, neclarei numera parva cadi,

turn jicus, nucibus quae frac lis, dulce, tumerent mixtaque Cecropio sac char a melle darent,

turn quidquid domino, muiiuscula grata, tulisset, hand emptum valido robore cultur ager,

olim haec sincerus consuerat amicus amico praemia tarn fausto mitt ere parra die.

Insipiens aelas sic gratos arcuit usus, ferret ut ingratas ominis ipsa vias.

Omitia millunliir paucis nunc frigida verbis: char tula fert rapidis omnia script a nolis.

Sic bona cuncta suo iucundo die it amico nasceulis Jesu tempore amicus iners.

Non id consuevi: caro mihi iussa sodali incomptis numeris omina musa feral.

Quodsi post longum monstraverit aurea iempus Pax faciem, ut gentes rursus in orbe beet,

Page 13: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVULA 333

quos petits edidicit mores ac prodidit aetas hi rede ant tandem, vincula saneia, precor.

Spem magnam interea iubeo te corde fovere, teque tibi atque tuis servet, amice, Deus.

x Kal. Jan. MCMXLV.

XII. Ad Joharmem Papini

(mea quaedam carmina mitrens).

Haec vulgo sordent, sermo nanque ipse latinus paulatim, tanquam turbine pulsus, abit.

Quis leget haec? Nostris tineae vescentur inertes tamtam car minibus: musa latina iacet,

Ast aliquid laetor paucis placuisse, Johannes ; si tibi nunc, sat erit : corde beatus ero,

III. TUMULI.

I. Dominica Mang. loquitur.

Parthenope morbo lactam cum vita vigerei caris me rapuit Marte fur ente me is.

Reddita natali terrae pietate meorum hie iaceo. Sistas, et mi hi funde preces.

II. Lychnus

(Clemens S. sac, ad matrem).

Quern Pompeianae, genetrix, prope li mina mortis, — ultima nequivi, eheu, carpere verba puer!...—

permota ingenti iussisti pectus amore Reginae tychnum fulgere perpetuum,

hie rursus vacua templi nunc fidget in umbra ac tacite pandit mystica verba Deo.

Page 14: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

3$4 l o s - MORABITO

Scilicet ardenti pectus quo exarserit aestu hie memorai, genetrix o mea saneia, tuum.

At gem to, vitae primo cui têmpora dulcem hand risu matrem noscere te licuit,

o precor, inter dum fareas, cae Usque supernis tu bona, tu genetrix, lumina perte mihi,

ros huic qui supplex effundo lampadi olivae, l'irginis et precibus numina sane ta voco.

III. In funere Theresiae Bisazza

(filiola ad matrem).

Cur me flebilibus lacrimis, matercula, semper urges nee gemitus mittere corde potes?

Cur me, cara, locum fingis petiisse remotum, wide mihi reditum fata maligna negant ?

\f KJ t ?

Tristis me rapuit teneram Libitina puellam cum spes fulgeret cândida ubique mihi.

Acta mi vero patuit felicior aetas, turn micuere statim lúcida régna Dei.

Sunt ea, mamma, pio quae optavi pectore, puris quo mea mens precibus saepe volabat avens.

Ad se, quant colui divino semper amore, excepit reduce?n Virgo beata sinu.

Sum modo, siunfelix! Felicia regna renident: quidquid deserui ceu levis umbra fugiL

Una manet terris quae me i~es vinciat imis: est pater, est frater, tuque, tenella parens;

est, ubi tarn rapidae consumpsi têmpora vitae, est domus: hie didici Numina amare vigil.

Xullius hinc poterit me vis abrumpere leti ; hie semper, genetrix, hie prope semper ero,

ac tibi perfundam fr actum lenimine pectus ut vitae forti tristia corde feras.

Iîinc si candidulis te forte puellula ocellis special, filiolam cernere crede tuam.

Sin tibi f los roseo scintillât lumine solis, ipsa adsum praesens turn quoque, mamma, tibi.

Page 15: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVL'I.A 335

Nonne putas caelis me sic micuisse seven is, fulget ut in pratis quae rosa cuncta beet?

Sic me divina reâimitam luce videbis, sic natam aspicies post mala tanta iuam.

Desiîie jlebilibus lacrimis me urgere peremptam: vivo etenim, mater: me supera alta tenent.

MCMXL.

IV. ÍJAirMA.

I. Ut umbellam surreptam reciperarem.

Umbellam relerem (verum tamen hercule multas iras, firma comes, pertulii ilia Jovis),

quam mihi, deceptus forma specieque manubri, subripuisti, eheu, iam mihi redde, precor.

Nonne vides quantum exululent Austrique No tique? Quoi caelo pluviae nocte dieque ruant?

Redde mihi umbellam! Ni feceris, improbe, centum l'ersiculis furem te — cave, amice ! — sequar ( i ).

II. In facie libri Archangeli Natalis collegae.

Cuius sum ? Natalis habet me, Archangelus alter. Ne, fur, me abstuleris: twmina tanta cave.

III. Ad Agatham Nicosia Nasi belli pericula vitantem.

Ergo te gelidis, properat dum Sirius ardens, flaminibus Nasi, cara, beabit ager ?

Aspicies celso de Nasi culmine quondam murmure terrífico daedala monstra trahi,

(i) Cum meam umbellam in profcssorum conclavi positam quidam abstulisset, eius loco bos versículos magnis litteris scriptos posui, umbel-lamque mox meam recepi.

Page 16: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

336 IOS. MORABITO

sectiraeque polo demissas sperttere glandes niivaias dabilur node dicque tibi?

Si quando volucres, recubans tranquil I a sub umbris, ex ferro cernes pervolitare citas,

a naso dextrae digit os protende supina hosque moyens, illas rite vaîere tube.

At tu sicelidis dulcíssimas angulus orae, o tu, filiei Nase béate solo,

si vera primum te patres roce voe ar un t (i), itnum sis monitus tu mihi, Nase, velim:

immensum produc — teneas mea verba, memento.. . — discipulae nasum, candide Nase, meael

IH Id. Mai. MCMXL1U.

IV. Ad Vaierium Milio furtem doctârum puellarum iudicem.

Producens mediam fucata puella perhTbet clamât pensa le gens, indice te, Valeri.

Adridens roseis labris, si quando labores diceudum labores corripit ilia levis;

ipseque Maecenas, Valeri, te indice, semper fit levier media parte, beat us homo.

Rem miram ! Rápido quam doc ta puella volatu, iudice te, Valeri, limina docta tenet...

O fir mum ralidumque virum, qui interritus usque auriculis placidis tarn nova verba feras.

Augur ni fa 11 or, hie stabis aheneus olim et titulum miro lumine quisque leget :

((Mil ius hie for tis: dum pensât lance puellas, quae Amphitryoniades non tulit, ille lulitfi.

VI Id. Jul. MCMXLIV.

(i) Vicum ilium dicunt graeco nomine vocatum esse; id ipseiocaius pobthabui.

Page 17: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SI LV U LA S3j

V. Ad Franciscum Giacobbe bonis litteris studere cupientem.

Ni cupis Ant icy ram duct purgandus, omitte quae cecinit Flaccus Virgiliusque pius,

quae que olim duro iact avit ab ore Ph Hippo dum patriae incensus (trains amore furit.

Qui in tripiis parvo sua vendit oluscula curru, pistor qui semper laudat edenda pagus,

anglica qui cautus mercatur ubique tabaci nosiraque per resonas gilva bac ill a vias,

Publius hi quanti stet, quanti caecus Homer us norunt, hos nummis crassa crumina beat.

Cur nimio afficias tu prisca cupidine sanus? cur, quae scripserunt saecula prisca, colas?

Têmpora mutant ur, mutai urn vivimus aevum: quae nuper stabant, obruta cuncta iacent.

Antiquis rebus contempt is, crede, popellus nunc alia ardenti pectore avarus Mat.

Te monilum volui. Spretus ridebo. Cave sis illuc, quo dixi, forte feraris inops...

Seria per iusum haec J ano redeunte canebatn, grates dum referais opto benigna tibi.

Kal. Jan. MCMXLV.

VI. Ad Aloisium Illuminati.

Magdalena (genus num dicam ducere ab Ma, vulnera quae Jem tersit gemebunda capillis?) Sc... est sacris rebus pnerisque docendis addicta imprimis, eademque per invia currit, quo studiis incumbentes de more puellae conspiciiae unguiculis currunt roseisque labellis. Nunc bene curriculum siudiorum emensa, requirit non heu pauxillis tanto e cerfamine lauri têmpora frondi ferae discedere pine ta coroais, omnes sed doctae (ne tanta optata lacessas risu; nonne fugit iam prisca modéstia gentes?) ipsa cupit silvae frondes port are virentes.

Page 18: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

338 LOS. MORABITO

Scilicet est hominum, nosti, sua cuique libido ; num excipies nanus, saecii quae rebus omissis candidulo nigroque caput velamine texii ? FM quoque earn ridens lotam veniamque daturus

frondibus innumeris iucundo pectore compte. Si qua datur law us, myrtus fecundaque ficus. quaeque gravis reptai latoque cucurbit a ventre se i act at, quidqnid pvaebetut\ docte, Priapo, omnibus istius cerncem frondibus orna, quae omnibus exornala frui lot frondibus opta/.

VU. Ad Juliano Bartoccelli.

Charlam douasli, tibi mil to munere charlam ; est tua mi potior; sit mea, docta, tibi (i),

VIII. I)e Vincentio Romano.

Te monitum cupio: Romano (2) credere noli, si quid proniisit: non tenet ille fidem.

I'nde haec? qui paulo iuraverat ante tabaci usque remoturum spitrca venena procul,

Aelnam nunc dicas, albi nam semper ab ore quae fumi exhausit spurca venena vomi I.

Florentine, m. < >ct. MCMXIAU.

IX. Ad Victorium Genovesi

(Idyllimn dono mittens).

Victori mit tit, lictor, tibi carmina rictus. a te qui vinci vincere, docte, pulai.

(1) Cum nonnullos libros, quibus mci (ilii in ludis utcrcntur, mihi dono misisset, mcum carmen c. t. Mysteria rcruni hac insenptione yrates agens donavi.

(2) Hic meus amicus Florentiae docet.

Page 19: S Uvula (O...Si te forte habeat pietas ut brachia pandas quantum perraro pandit el ipse Deus, — Sic Mars hortatur, qui vex ans omnia miscel, filia sic patitur, tincta rubore, Join's

SILVÚLA

\ . De I .aurae Guidorizzi apibus.

()uod vitro effictas, arlis mumiscula bellae, in f .aurae ostentei peel ore rest is apes,

cur miraris? apes volitant ubi flórea sertã fulgent^ wide sibi dulcia mella traitant,

\ I . De Amaliac Giordano unguiculis

Si tota unguiculis roseis ut, Amália, fulges, fulgeres. subito Grafia quarta fores.

F I N I S

Excolui musas inde ab puerilibus annis: nunc quoque, si vacuus, corde premente colo.

Ast, heu, quid iuvit? quid tot sumpsisse labores? quid trepidum nodes, quid vigilasse dies ?

('floria nonfavit, nedum mi hi crassa crumina extiteril: vulgo carmina spreta iaceni.

Unum hoc me forsan confectum aetate pigebit. uninn hoc: vos, musae* tam coluisse diu!

JJg

TOS. MORABITO

Ml >íS VNKN'SIS