sac metal modelleme - insaatim.org · autodesk inventor 11 tanıtma ve kullanma kılavuzu sayisal...

BÖLÜM

07

Sac Metal Modelleme

Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK™

252 7. Bölüm: Sac Metal Modelleme

Sac Metal Modellemenin Temelleri Autodesk Inventor içinde sac metal modellerin tasarımı ayrı bir parça dosyasında gerçekleşir. Sac metal modelin dosya uzantısı bir parça dosyasıyla aynıdır (IPT). Yeni bir sac metal dosyası tanımlamak için “New” komutu ile açılan diyalog kutusunda “Sheet Metal” seçeneğini işaretleyin.

Sac metal modelleme parça modellemeye benzer; sadece özel komutlar vardır. Yine bir eskiz ile modellemeye başlanır ve unsur işlemleri ile model üç boyutlu hale getirilir.

Sac Metal Parametreleri Yeni bir sac metal dosyası açıldığında, ilk olarak modelde kullanılacak parametreler tanımlanır. Bunun için “Sheet Metal” panelindeki “Styles” komutu kullanılır:

“Styles”

Sheet Metal Styles diyalog kutusu açılır:

Burada sac metalin parametreleri tanımlanır. Parametreler tanımlandıktan sonra bunlar stil olarak kaydedilebilir ve listede görüntülenir. İstenildiği kadar stil oluşturulabilir. “Sheet” ile sac metal modelin malzemesi, kalınlığı ve açılım yöntemi tanımlanır. Eğer, açılım Kfactor’e göre olmayacaksa, bir bükme tablosu aracılığıyla değerler verilir. Bükme tablosu, TXT uzantılı bir yazı dosyasıdır.

“Bend” bölümünde bükme değerleri tanımlanır:

SAYISAL GRAFİK™ Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu

7. Bölüm: Sac Metal Modelleme 253

“Corner” ise köşe işlemleri ile ilgili seçenekleri sunar:

Sac metal modelin parametreleri tanımlandıktan sonra bunlar kaydedilir ve modelde kullanılır. Modelleme sırasında bu stillere geri dönülerek istenen değişiklikler yapılır ve bunlar modele otomatik olarak yansır.



Sac Metallerde Eskiz Unsurları Parça modellemede olduğu gibi, sac metal modellerde de eskizler ile tasarıma başlanır. Eskizler, daha sonra, eskiz unsurları kullanılarak üç boyutlu hale getirilir. Sac metal modellemede iki eskiz unsuru vardır.

“Face” “Face” eskiz unsuru ekstrüzyona benzer; kapalı bir profil tanımlanır ve bu profil stillerde tanımlanmış olan kalınlığa getirilir.

“Face”

Eskiz tanımlandıktan sonra, “Face” komutu çalıştırıldığında Face diyalog kutusu açılır:

Burada, sac durumuna getirilecek olan profil ve ofset yönü tanımlanır. Diğer unsur işlemlerinde göreceğiniz gibi, burada da “Unfold Options” ve “Bend Relief Options” adlı iki bölüm bulunmaktadır. Bu bölümler, tanımladığınızda unsur için, stillerde girdiğiniz seçenekleri değiştirmenizi sağlar.

“Contour Flange” Bu eskiz unsurunda, açık uçlu bir eskiz tanımlanır ve buna hem derinlik hem de kalınlık verilir. Bu eskiz sacın konturunu tanımlar. Eskizlerde doğru ve yaylar kullanabilirsiniz; ancak açılımın doğru alınabilmesi için, yay ile doğru parçaları birbirine teğet olmalıdır.



“Contour Flange”

Komutun çalıştırılmasından sonra Contour Flange diyalog kutusu açılır:

Bu diyalog kutusunda, kesiti tanımlayan kontur seçilir; “Distance” ile derinlik tanımlanır. Sacın kalındığı, stillerde tanımlandığı gibidir. Eğer, farklı doğru parçaları var ise, büküm yerlerinde, yine stillerdeki değere göre, yuvarlamalar otomatik olarak oluşturulur.

“Shape” altındaki “Edge” seçeneği ise, sac metal modelin bir kenarı boyunca konturun süpürülmesini sağlar.



Diğer Unsur İşlemleri Sac metal modellere özgü olan diğer unsur işlemleri ise şunlardır:

“Cut” (Kesme) Bir eskiz tanımlanır ve buna göre sac model kesilir.

“Cut”

Eskiz oluşturulduktan sonra, Cut diyalog kutusu açılır.

Not: Eskiz oluşturma yöntemleri, parça modelleme ile aynıdır; önce eskiz düzlemi tanımlanır, sonra da eskiz geometrisi.

“Profile” ile kesit seçilir ve istenen yönde kesme gerçekleştirilir. “Cut Across Bend” ise, kesme işleminin bükülmüş yerleri etkilemesi durumunda kullanılır. Buna göre, kesit bükmeyi dikkate alarak parçayı keser.

“Flange” (Flanş) Modelin işaretlenen kenarına flanşlar eklemek için kullanılır.

“Flange”

Komutun çalıştırılmasından sonra Flange diyalog kutusu açılır:



Parçanın bir kenarı işaretlenir; uzunluk ve açı tanımlanır. Eğer flanş, seçilen kenarın tümüne uygulanmayacaksa, diyalog kutusundaki alt özellikler açılır ve buradan istenen seçenekler seçilir.

Varsayılan değer “Edge”dir. Flanş seçilen kenar boyunca uygulanır. “Width” ile bir noktadan ofset ve flanşın genişliği tanımlanır. “Offset”te ise, flanş iki kenardan belirli uzaklıklar ile oluşturulur.

“Bend Tangent to Side Face” seçeneği ise, bükmenin yan yüzeye teğet olacağını tanımlamak için kullanılır.

“Hem” (Kıvırma) Değişik şekillerde kıvrımlar elde etmek için kullanılır.

“Hem”

Hem diyalog kutusu açılır:



Sac metal modelin bir kenarı seçilir. “Type” ile istenen biçim işaretlenir. Değişik biçimler bulunmaktadır:

Diyalog kutusundaki alt özellikler sayesinde, flanş unsurunda olduğu gibi, kıvrımların tüm kenar boyunca değil de,

belirli bir genişlikte tanımlanması sağlanır. Kenar boyunca olmayacaksa, ile büküm yerlerindeki boşluk tanımlanır. Flanş özelliği ile aynıdır.

“Apply” ya da “OK” ile kıvırma modele uygulanır.

“Fold” (Katlama) Bir doğru parçası kullanılarak, sac metal model istenen açı ile katlanır.

“Fold”

İlk önce katlama doğrusunun bir eskiz olarak tanımlanması gerekir. Bundan sonra komutun çalıştırılmasıyla Fold diyalog kutusu açılır.



Katlama doğrusu “Bend Line” ile işaretlenir. Katlamanın yönü ve açısı tanımlanır. “Location” altında, katlamanın tipi saptanır. “Centerline of Bend” seçildiğinde, katlama doğrusu merkez olarak, “Start of Bend” ile katlama doğrusu bükülmenin başlangıcı olarak, “End of Bend” ile de sonu olarak alınır.

“Corner Seam” (Köşe İşlemleri) Bu komut ile köşe işlemleri yapılır.

“Corner Seam”

Komutun çalıştırılmasından sonra Corner Seam diyalog kutusu açılır:



İlk olarak köşe işlemlerinin yapılacağı kenarların seçilmesi gerekir. “Seam” altında köşelerin nasıl kırpılacağı saptanır.

“Corner Rip” ise köşelerin yırtılmasıdır. Burada sadece köşeyi oluşturan tek bir kenar seçilir ve seçeneklere göre kenar yırtılarak köşe oluşturulur.

“Bend” (Bükme) İki sac metal yüzeyi arasını doldurmak için kullanılır. Yüzeyler birbirine dik ya da paralel olabilir.

“Bend”

Komutun çalıştırılmasından sonra Bend diyalog kutusu açılır.

Farklı iki yüzeyin kenarları işaretlenir. Seçeneklere bağlı olarak yüzeyler kırpılarak ya da uzatılarak araları doldurulur. “Radius” ile bükmenin yuvarlama yarı çapı tanımlanır. “Full Radius” ile seçilen yüzeylerin arası yarım bir daire ile doldurulur. Aşağıdaki örnek, “Full Radius” ile oluşturulan bükmeyi göstermektedir.



“90 Degree” seçeneğinde, 90 derecelik yeni bir yüzey ile seçilen yüzeylerin arası doldurulur:

Eğer sac yüzeyler birbirine paralel, fakat eş doğrusal değil ise, çift bükmeler yaratılabilir. “Fix Edges” ile kenarlar arasında yeni bir yüzey tanımlanır. Yüzeyler oldukları gibi kalır.

“45 Degree” ile de 45 derecelik bir bükme oluşturulur. 45 derecelik bükmeyi elde etmek üzere yüzeyler kırpılır ya da uzatılır.



“Punch Tool” (Baskı Aracı) Seçilen şekillerle baskılar oluşturmak için kullanılır. Baskı aracını kullanmadan önce, şeklin yerleşeceği merkezi tanımlayan bir merkez noktasını eskizde konumlandırmanız gerekir.

“Punch Tool”

Komuta girdiğiniz baskı şeklinin seçildiği bir diyalog kutusu açılır:

Baskıda kullanılan şekiller önceden tanımlanmış olan akıllı unsurlardır (iFeatures). “Browse” ile bunların yer aldığı dizin işaretlenir. Listeden de, bu dizin altında bulunan baskı şekillerinden istenen seçilir.

“Next” ile baskı şeklinin model üzerinde ön görünümü alınır.



“Angle” ile şeklin yerleşim açısı tanımlanır. “Next” ile devam ettiğinizde, şeklin tanımlanmış boyutları arasında seçim yapılır:

Parametreler değerler girilir ve “OK” ile şekil model üzerine yerleştirilir:

Diğer İşlemler Diğer işlemler ise parça modellemede olduğu gibidir; kısaca özetlersek:

“Hole”: Delik delmek için kullanılır.

“Corner Round”: Sac metal modelin köşelerini yuvarlamak için kullanılır.

“Corner Chamfer”: Sac metal modelin köşelerini pahlamak için kullanılır.



Alıştırma 1: Sac Metal Stilleri

Not: Bu bölümün alıştırma dosyaları Bölüm 07 dizininin altındadır.

Bu alıştırmada, sac metal stillerinin nasıl kullanılabileceğini ve sac metal modellerde akıllı unsurların kullanımını göreceğiz.

1. 07_Sac1.ipt çizimini açın.

2. Inventor panelinden “Styles” komutunu çalıştırın.

3. Diyalog kutusunda “New” düğmesine basın.

4. Yeni stil ismi olarak “Style List” bölümü altına “Alum 2mm” yazın.

5. Malzeme listesinden Alüminyum-6061 seçin.

6. Kalınlık olarak “Thickness” karşısına “2mm” yazın.

7. “Bend” bölümüne geçin.

8. “Radius” kısmına “Thickness * 2” yazın.

9. “Save” düğmesine basın ve yeni stili kaydedin.

10. Yeni stili aktif duruma getirmek için, “Active Style” listesinden “Alum 2mm” stilini seçin ve

“Done” ile devam edin.

11. Yeni sitilin özellikleri modele uygulanır:



12. Şimdi de bir flanş tanımlayalım. Inventor panelinden “Flange” komutunu çalıştırın.

13. Aşağıda gösterildiği gibi, ufak flanşın iç kenarını işaretleyin.

14. Diyalog kutusunda, flanşın uzunluğunu 40 mm olarak tanımlayın. Yönler ise aşağıda

gösterildiği gibi olacak:

15. “OK” ile flanşı tanımlayın.



Alıştırmanın sonu.



Alıştırma 2: Köşe İşlemleri Autodesk Inventor, sac metal modellerin köşeleri ile ilgili araçlar sunmaktadır. Bu

alıştırmada, köşe işlemlerine bakacağız.

1. 07_Sac2.ipt dosyasını açın.

2. Inventor panelinden “Corner Seam” komutunu çalıştırın.

3. Diyalog kutusunda “Corner Rip” seçeneğini işaretleyin.

4. Modelin aşağıda gösterilen kenarlarını seçin (dış kenarlar seçilecek):

5. Diyalog kutusunda “OK” düğmesin basın. Birleşim yerleri açılmış oldu.

6. Modele aşağıda gösterildiği gibi döndürün.



7. Kenarları yuvarlamak için, Inventor panelinden “Bend” komutunu çalıştırın ve aşağıda

gösterilen kenarı işaretleyin.

8. “Apply” ile devam edin. Aynı şekilde üst ve alt kenarları da yuvarlayın:

9. Aynı şekilde, “Bend” komutu ile aşağıda gösterilen kenarlara da yuvarlamalar uygulayın:

10. Şimdi de, tanımladığımız bir yuvarlamayı, köşeye dönüştürebiliriz. Aşağıda gösterilen

yuvarlamayı, Browser penceresinden işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Change to Corner” komutunu çalıştırın.



11. Diyalog kutusunu “OK” ile geçin. Yuvarlama köşeye dönüşür:

12. Modelin açılımını almak için, Inventor panelinden “Flat Pattern” komutunu çalıştırın:




Alıştırma 3: Flanşlar Şimdi de Autodesk Inventor’un flanş özelliklerine bakalım.


2. Aşağıdaki yüzeyi işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın:

3. “Line” komutunu çalıştırın. Aşağıda gösterildiği gibi, ilk nokta, eskizdeki dikey doğrunun bi

miktar yukarsında olacak:

4. Aşağıdaki gibi, geri kalan kısımları tamamlayın.

5. Sağ tuş menüsünden “Done” ile komuttan çıkın.

6. Yine sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” ile eskiz ortamından çıkın.

7. Inventor panelinden “Contour Flange” komutunu çalıştırın.



8. “Profile” olarak son çizilen eskizi işaretleyin. “Edge” ise aşağıda gösterilen kenar olacak.

9. “OK” ile devam edin.

10. Inventor panelinden “Flange” komutunu çalıştırın.

11. Kenar olarak aşağıda gösterilen kenarı işaretleyin.

12. Bu arada, “Relief Shape” bölümünün altından “Relief Shape” “None” olsun.

13. Flanş uzunluğu 20 mm ve yönü aşağıdaki gibi olacak:



14. Bu flanş tüm kenar boyunca uygulanmayacak. Bunun için, “More” düğmesine basın ve

“Type” altından “Offset” işaretleyin.

15. Sırasıyla aşağıda gösterilen noktaları işaretleyin.

16. Ofset miktarı olarak 5’er mm girin ve “OK” ile devam edin. Flanş modele yerleşir:

17. Inventor panelinden “Flange” komutunu çalıştırın.

18. Kenar olarak aşağıda gösterilen kenarı işaretleyin.

19. Flanş uzunluğu 15 mm olacak. “Flip Offset” düğmesine basarak, flaşın aşağıya doğru

uygulanmasını sağlayın.

20. Bu flanş da tüm kenar boyunca uygulanmayacak. Bunun için, “More” düğmesine basın ve “Type” altından “Width” işaretleyin.



21. Ofset değeri girilecek nokta olarak aşağıda gösterilen noktayı işaretleyin.

22. Ofset değeri 15 mm, kalınlık ise 20 mm olacak. “OK” ile devam edin.




Alıştırma 4: Bükmeler 1. 07_Sac4.ipt dosyasını açın.

2. Browser penceresinden “Face_Sketch”i seçin ve sağ tuş menüsünden “Visibility” komutunu

çalıştırın. Daha önceden çizilmiş olan eskiz görünür.

3. Inventor panelinden “Face” komutunu çalıştırın ve dikdörtgen profili seçerek, onu bir sac

durumuna getirin.

4. Modele aşağıdaki gibi bakın:

5. Inventor panelinden “Bend” komutunu çalıştırın ve aşağıda gösterilen kenarları işaretleyin.



6. Diyalog kutusunda “90 degree” işaretleyin ve “OK” ile devam edin:

7. Aşağıda gösterildiği gibi modele bakın:


9. “Line” komutu ile aşağıda gösterilen doğru parçasını çizin:

10. “Done” ile devam edin. Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” ile eskiz ortamından çıkın.

11. Inventor panelinden “Fold” komutunu çalıştırın.



12. Doğru parçasını işaretleyin. Diyalog kutusundaki seçenekler aşağıdaki gibi olacak; kıvrılma yönü ise size doğru olacak.

13. “OK” ile devam edin. Parça aşağıdaki gibi bükülür.

14. Aşağıda gösterildiği gibi modele bakın:




16. Inventor panelinden “Project Flat Pattern” komutunu çalıştırın:

17. Aşağıda gösterilen yüzeyi işaretleyin (modele bakışınızı değiştirerek):

18. Sağ tuş menüsünden “Done” ile devam edin; modelimiz aşağıdaki gibi olacaktır:

19. Aşağıda gösterilen eskizi çizin:



20. Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” ile eskiz ortamından çıkın.

21. Inventor panelinden “Cut” komutunu çalıştırın.

22. Profili seçin ve diyalog kutusunda “Cut Accross Bends” işaretleyip, “OK” ile devam edin. Kesme işlemi aşağıdaki gibi olacaktır:




Alıştırma 5: Kıvırmalar 1. 07_Sac5.ipt dosyasını açın.

2. Inventor panelinden “Hem” komutunu çalıştırın.

3. Aşağıda gösterilen kenarı işaretleyin.

4. “Length” olarak 15mm ve “Gap” için 0.5mm girin ve aşağıdaki durumu elde etmek için

gerekirse, “Flip Direction” düğmesine basın:

“OK” ile devam edin.

5. Modele aşağıdaki gibi bakın.



6. Browser penceresinden “Hem Extents Workplane” işaretleyin ve sağ tuş mensünden “Visibility” ile bu çalışma düzlemini görünür yapın.

7.

8. Inventor panelinden “Hem” komutunu çalıştırın.

9. Aşağıda gösterildiği gibi yüzeyin öndeki kenarını işaretleyin.

10. Diyalog kutusunda, “Type” altından “Rolled” seçin.

11. “Radius” için 2mm, “Angle” için de 265 değerlerini girin.

12. Diyalog kutusunda “More” düğmesine basın.

13. “Extents Type” altından “Offset” seçin.

14. “Offset1” için çalışma düzlemini, diğeri için de kenarın uzak noktasını işaretleyin.

15. “Offset1” değeri 0mm, “Offset2” değeri de 10mm olacak.

16. “OK” ile devam edin; kıvrılma modele uygulanır.



Alıştırma 6: Dairesel Kesitlerin Açınımları Autodesk Inventor’da, dairesel kesitli bükülmüş sac modellerinize, çeşitli geometrilerde

boşaltmalar yapmanız gerektiğinde, aşağıdaki yöntemi kullanabilirsiniz.


2. Inventor panelinden “Contour Flange” komutunu çalıştırın.

3. Contour Flange diyalog kutusunda “Profile” düğmesi aktifken, oluşturduğunuz geometrinin

sadece yay kısmını işaretleyin.

4. Uzunluk için “Distance” karşısına “50 mm” girin.

5. Bütün seçimlerden sonra “OK” düğmesi aktif hale gelecektir. Diyalog kutusunu kapatmak için “OK” düğmesine basın. Parçanız şekildeki hale gelecektir.



6. Şimdi model üzerinde, daha rahat eskiz düzlemi tanımlayabilmek için açık olan uçlardan

birine düz bir plaka daha ekleyelim. Eklediğimiz bu plakayı işimiz bittikten sonra modelimizden sileceğiz. Yeni eskiz düzlemi için çizim ekranı üzerindeyken sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın. Eskiz düzlemi olarak sac modelimizin, açık olan uçlarından sağ tarafta kalan ucunu (buradaki düzlemi) işaretleyin.

7. Seçtiğimiz bu eskiz düzlemini tanımlayan kenarlar otomatik olarak eskiz geometrisi olarak

alınır. Bize sadece bu geometri gerekli olduğu için, eskiz düzleminden çıkmak için sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” komutunu çalıştırın.

8. Bu kesiti ekstrüzyon işleminde kullanacağız. İlk olarak Inventor panelinden parça unsurlarını içeren komutlara geçmek için “Sheet Metal” yanındaki oku sol tuş ile tıklayın. Bir menü açılır. Buradan “Features” seçin.

9. Şimdi Inventor panelinden “Extrude” komutunu çalıştırın.

10. Extrude diyalog kutusundan, “Profile” aktif iken, bir önceki adımda otomatik olarak oluşturulmuş, dikdörtgenimizi seçelim. Ekstrüzyon mesafesini “10 mm” ve yönünü diğer açık kenara doğru olacak şekilde tanımlayın. Modelimiz şekildeki gibi olacaktır.

11. Şimdi ilave ettiğimiz plakanın dış yüzeyine, kolayca bir eskiz düzlemi tanımlayabiliriz. Yeni

eskiz düzlemi için çizim ekranı üzerindeyken sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın. Eskiz düzlemi olarak aşağıda gösterilen düzlemi (plakanın dış yüzeyi) işaretleyin.



12. Bükülmüş halde bulunan sac modelimizin, seçmiş olduğumuz bu eskiz düzlemine açınımını

alabilmek için, “Sketch” panelinden “Project Geometry” altında bulunan “Project Flat Pattern” komutunu çalıştırın ve bükülmüş olan sac modelinizi (dairesel kısımdan) seçin. Sac modelin açınımı eskiz düzlemine izdüşürülmüş olacaktır.

13. Şimdi modelimizden çıkarmayı düşündüğümüz profiller için, referans çizgilerimizi elde etmiş

olduk. Açınım çizgilerini dikkate alarak kesmek istediğimiz kesitleri aşağıdaki gibi oluşturalım ve ölçülendirelim.

14. Eskiz düzleminden çıkmak için sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” komutunu çalıştırın.

15. “Sheet Metal” panelinden “Cut” komutunu çalıştıralım.

16. Cut diyalog kutusunda “Profile” düğmesi aktifken, kesmek istediğimiz profilleri seçin.

17. Kesim işleminin, bükülmeyi dikkate alarak çalışması için “Cut Across Bend” seçeneğini işaretleyin.

18. “OK” ile devam edin.



19. Autodesk Inventor dairesel sacların açınımını almaz. Ama değişik bir yöntem kullanarak

bunu halledebiliriz.

20. Browser penceresinden “Extrusion1”i işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit Feature” komutunu çalıştırın. Extrude diyalog kutusu açılır. Burada mesafe için “0.001” gibi oldukça düşük (milimetrenin binde biri) bir değer verin ve “OK” ile devam edin. Bu çok ufak bir değerdir ve ihmal edilebilir.

21. Şimdi açınımını alabiliriz. “Sheet Metal” panelinden “Flat Pattern” komutu ile açınımı alabilirsiniz.




Alıştırma 7: “Punch Tool” Bu alıştırma, sac modellerde sıklıkla kullanılan bir özelliğe bakacağız. Autodesk Inventor

“Punch Tool” adı altında, punç işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlayan bir özellik içermektedir.


2. Parçanın üst düzlemini seçin ve sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın.

3. Seçilen yüzeyin kenarları, yeni eskize izdüşürülür. Bunları kullanmayacağız. Bu yüzden,

seçip, “Delete” komutu ile silebilirsiniz.

4. İlk eskiz, “Punch Tool” ile kullanılacaksa, bir noktaya sahip olmak durumundadır. Bu nokta ile sonrasında, diğer parçalara uygulanır. Bunun için, aşağıda gösterildiği gibi bir doğru parçası çizin.

5. İlk olarak bu doğru üzerindeki tüm sınırlamaları silin. “Show Constraint” komutu ile doğruyu

seçin ve üzerinde bir sınırlama varsa, bunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Delete” komutunu çalıştırın.

6. Doğru parçasını seçin ve standart araç çubuğundan, çizgi tipini “Construction” yapın.

7. “Point, Hole Center” komutu ile doğrunun orta noktasına bir nokta yerleştirin.

8. Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” ile eskiz ortamından çıkın.



9. Şimdi, sadece bir önceki adımda oluşturduğumuz eskizi referanslayan bir çalışma düzlemi tanımlayacağız. Bunun için “Work Plane” komutunu çalıştırın.

10. Doğru parçasını ve bunun üzerinde bulunduğu düzlemi işaretleyin. Açı kutucuğuna 90 değerini girin. Çalışma düzlemi aşağıdaki gibi yaratılır.

11. Çalışma düzlemini seçin ve sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın.

12. Eskiz düzlemini daha iyi görebilmek için sağ tuş menüsünden “Slice Graphics” komutunu seçin.

13. “Project Geometry” komutunu çalıştırın. Daha önce adımda yaratmış olduğumuz doğru

parçasını seçin. Böylece, bu doğru parçası yeni eskize yansıtılır.

14. Yansıtılan doğru parçasının orta noktasından aşağıya yönde bir doğru çizin.

15. Doğru parçasını seçin ve standart araç çubuğundan, çizgi tipini “Centerline” yapın.

16. Eksenden başlayan, yatay giden ve sonra açılı duruma gelen doğru çizin.

17. Bunun ucuna, bu parçaya teğet bir yay ekleyin. “Line” komutundan çıkmadan, farenin sol

tuşuna basılı tutarak ve hareket ettirerek bu yayı kolaylıkla çizebilirsiniz. Sağ tuş menüsünden “Done” ile komuttan çıkın.



18. “Vertical” sınırlamasını çalıştırın ve aşağıda gösterildiği gibi, yayın merkez noktası ile son

noktasını işaretleyin.

19. “General Dimension” ile yatay doğrunun sol noktası ile ekseni işaretleyerek aşağıdaki gibi

ölçüyü tanımlayın ve değerine “10 mm” girin.

20. “Fillet” komutu ile aşağıda gösterilen köşeyi “1 mm” ile yuvarlayın.

21. “1 mm” ölçüne çift tıklayan. Ölçü kutucuğunun sağ tarafındaki oka basın ve listeden “List

Parameters” komutunu çalıştırın. Buradan “BendRadius” seçin.

22. “Offset” komutu ile aşağıdaki gibi bir ofset tanımlayın.

23. Açık uçları, “Line” komutu ile kapatın.

24. Geometrik sınırlamalarda, “Coincident” sınırlamasını çalıştırın ve aşağıda gösterilen noktayı, yine aşağıda gösterildiği gibi üstteki doğru parçası üzerine yerleştirin.



25. “General Dimension” ile aşağıdaki ölçüleri tanımlayın. Kesitin kalınlığı “Thickness”

parametresi ile tanımlandı.

26. Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” komutunu çalıştırın.

27. “R” kısa yolunu kullanarak aşağıda gösterildiği gibi, kapalı kesiti eksen etrafında döndürün.

28. Çalışma düzlemini seçin ve sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın.

29. Eskiz düzlemini daha iyi görebilmek için sağ tuş menüsünden “Slice Graphics” komutunu seçin.

30. Browser penceresinde, “Revolution1” altındaki eskizi görünür yapın.

31. “Project Geometry” komutunu çalıştırın. Görünür yaptığınız eskizin aşağıda gösterilen kenarlarını işaretleyin.

32. “Line” komutu ile profili aşağıdaki gibi kapatın.



33. Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” komutunu çalıştırın.

34. “R” kısa yolunu kullanarak aşağıda gösterildiği gibi, kapalı kesiti eksen etrafında döndürün. “Cut” işlemini seçin.

35. Modelimiz aşağıdaki gibi olacak.

36. Şimdi, bu kesiti, bir akıllı unsur olarak kaydedeceğiz. Fakat ilk olarak hangi parametreleri

değişecekse, bunları özel olarak isimlendirmek faydalı olacaktır. Bunun için, “Parameters” komutunu çalıştırın.

37. Aşağıda gösterildiği gibi, ilgili parametreleri bulun ve isimlerini değiştirin.

38. “Done” ile diyalog kutusunu kapatın.

39. TOOLS menüsünün altından “Extract iFeature” komutunu çalıştırın.

40. Browser penceresinden “Skecth2”yi seçin. Buna bağlı tüm unsurlar alınır.

41. “Save” ile bir isim vererek, bu işlemi kaydedin.



42. Bu unsuru kullanmak için, yeni bir sac oluşturun ve bir nokta (“Point, Hole Center” komutu ile) oluşturun.

43. “Punch Tool” komutunu çalıştırın ve “Browse” ile akıllı unsuru kaydettiğiniz yeri gösterin.

44. Akıllı unsuru seçin ve “Next” ile devam edin.

45. Bir kere daha “Next” ile devam ederseniz, parametreleri göreceksiniz. Bunlar üzerinde

değişiklik yaparak, ölçülerin değerini değiştirebilirsiniz.

46. “OK” ile akıllı unsur parçaya uygulanır.



Alıştırma 8: Konik sac parçaların açınımını almak Bu alıştırmamızda, Autodesk Inventor ile konik sac parçaların açınımlarının nasıl alındığını

göreceğiz.

1. Boş bir sac parça (“Sheet Metal.ipt) açın.

2. Aşağıda görülen eskizi çizin.

3. Bu eskizde nesneleri aşağıdaki gibi ölçülendirin. Kalınlık ölçüsüne “Thickness”

parametresini girin. Böylece, stillerde tanımlı sac kalınlığı modelde kullanılır. Sacın kalınlığını bu parametreye eşitlememiz gerekiyor.

4. İsterseniz, Inventor panelinden “Sheet Metal Styles” komutuyla sac kalınlığını

değiştirebilirsiniz.

5. Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” komutuyla eskiz ortamından parça modelleme ortamına geçin.

6. APPLICATIONS menüsünün altından “Modeling” seçeneğini seçin.

7. Inventor panelinde parça modelleme komutları açılır.

8. Inventor panelinden “Revolve” komutunu çalıştırın.

9. Revolve diyalog kutusunda “Extents” altından “Angle” seçin ve açı olarak “359,9” değerini girin. Açınımı alabilmek için tam bir döndürme yapmamamız gerekiyor.



10. “OK” ile devam edin. Modelimiz aşağıdaki gibi olacaktır.

11. APPLICATIONS menüsünün altından “Sheet Metal” seçeneğini seçin.

12. Açınım almadan önce, konik parçanın iç yüzeyini işaretleyin ve Inventor panelinden “Flat Pattern” komutunu çalıştırın.

13. Sac parçanın açınımı ayrı bir pencerede açılır:

sac metal modelleme - insaatim.org · autodesk inventor 11 tanıtma ve kullanma kılavuzu sayisal...

Documents