salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan
TRANSCRIPT
![Page 1: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/1.jpg)
POZİTİF YOĞUN BAKIMAğrı ve Anksiyetenin Giderilmesine Etkisi
Prof. Dr. Fatma Eti Aslan
![Page 2: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/2.jpg)
Sunu Akışı
1. Önemi 2. Pozitif Yoğun Bakım
Fiziksel ÇevreDuygusal Çevreİyileştirici Atmosfer
4. Sonuç ve Öneriler
![Page 3: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/3.jpg)
Önemi
![Page 4: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/4.jpg)
Hala umudun olduğu yerdir. Dışarıdan bakıldığında yaşamdan farklı bir atmosferi olan
tanımlanamayan bir ara geçiş bölgesidir sanki. Ölen bir hasta için 50 dakika uğraşılıp hayata döndürüldüğü yerdir ya da daha uzun yıllar yaşayabilecek bir insanı saatler içinde öldürebilecek bir yer. Kaderin belirlenebildiği, belki de değiştirilebildiği yerdir. Çalışanları içinse bir iştir sadece, stresli, zorlu bir iş. Birinin hayatını kurtarmanın onlar için ne ifade ettiğini anlayamadığım, keşfedemediğim, sıradan, önemsiz bir olaymış gibi bahsedildiğini duyduğum, ama belki de içlerinde fırtınaların olabileceğini öngördüğüm, iç dünyalarının da bir ara geçiş bölgesine ait olduğunu düşündüğüm insanların çalıştığı bir birim
Ekşi sözlük
![Page 5: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/5.jpg)
Tüm bakım ve tedavi önceliğinin yaşamsal fonksiyonlara yöneltildiği yer.
Farkı NE?
![Page 6: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/6.jpg)
YBÜ’ lerinin başarısı hastaların sadece hayatta kalması ile değil, aynı zamanda fiziksel ve psikolojik olarak maruz kalacakları ağrı ve anksiyetenin
en az düzeyde tutulması ile de değerlendirilir.
Kalite Göstergesi
![Page 7: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/7.jpg)
Puntillo, KA. Pain experiences of intensive care unit patients, Heart&Lung, 1990; 19:5, 526-533. Rotandi aj;Crit Care Med 2002;30:746-52
%79’unun ağrısını sözlü olarak bildiremediği……
Neden Önemli
YB hastalarının %40-70’inin ağrı çektiği, %87’sinin ise ağrı nedeniyle rahatsız/konforsuzlık hissettiği
2/3
![Page 8: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/8.jpg)
8
DOKU HASARI
AĞRI
Santral etki
Nörohümoral değişiklik
Nöralplastisite
Sempatoadrenalaktivasyon
Nöroendokrin değişiklikler
Anksiyete
Periferikhiperaljezi
Kolaynosiseptifileti
Renin-angiotensinserbestleşmesi
Taşikardihipertansiyon
Kortisolhiperglisemikatabolik durum
Korkuçaresizlik
Uyku bozukluğu
Dokuduyarlığı
KASLARDASERTLEŞME
Rejyonal kan akımı
Trombosit agregasyonu
Sodyumretansiyonu
Oksijen tüketimi
İmmünosupresyonenfeksiyon riski
YARA İYİLEŞMESİ
DEMORALİZASYONYAŞAM KALİTESİNDE AZALMA
İMMOBİLİZASYON
Pulmonerfonksiyon
Atelektazi
Hipoksi
PNÖMONİ
KORONERİSKEMİ
Venözstaz
DERİN VENTROMBOZU
![Page 9: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/9.jpg)
Pozitif Yoğun Bakım Ortamı Nedir?
Nasıl Önleriz?
![Page 10: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/10.jpg)
Fiziksel Çevre düzenlenerek
Duyusal Çevre oluşturularak
İyileştirici ortamı sağlanarak
Nasıl Oluşturulur?
![Page 11: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/11.jpg)
FİZİKSEL ÇEVRE
Antik Yunanistan’da tapınaklar hastalar için tasarlanırken; doğa, müzik, sanat ve diğer tedavi modellerini kapsar şekilde planlanmış……
19.YY’da Florence Nightingale, hastane tasarım ve inşaatlarında; ışık ve havalandırmanın önemini vurgulamış…..
ANCAK GELİN Görün ki……….
Biley, 1996:110
![Page 12: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/12.jpg)
Çevresel Gürültü
Renk
Işık
Sanat
Güvenlik
Hava Kalitesi
Pencere Mahremiyet
Fiziksel Çevre nelerden Oluşur?
![Page 13: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/13.jpg)
Olumsuz Ortam Özellikleri;
Yapay aydınlatma Ses düzeyi Yabancı çevre Başka hastalara yapılan tıbbi
işlemlere tanık olunması Ölümlere tanık olunma TV, radyo olmaması Saat ya da takvim olmaması Penceresiz……………..
OnlarcaYoğun bakımda 48 saat süreyle şuuru açık
olarak kalan hastalar en çok gürültü ve
ışıktan şikayet ediyor.
![Page 14: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/14.jpg)
(Morton ve Fontaine ,2005:38)
Çevresel Gürültü
NE ŞİDDETTE GÜRÜLTÜ?
Çevre Koruma Ajansı (EPA)Gün boyu 45 desibel
Gece 35 desibel
Kulağımız 0-140 dB arası sesleri algılar.
YBÜ en yüksek ses düzeyi 100.9 dB en düşük ses düzeyi ise 61.3dB
OLARAK SAPTANMIŞ.
55-30 dB Yüksek….
önerilenin iki katı
![Page 15: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/15.jpg)
Uyku yoksunluğu İşitsel yapılara zarar İntrakranyal basınçKan basıncı artmasıApne, Bradikardi, Hipoksi
Schweitzervd., 2004:74; Morton ve Fontaine, 2005:38; Altimier, 2004: 90
Sonuç
![Page 16: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/16.jpg)
Kim Suçlu?
personel gürültüsü, telefon sesi, makinelerin sesi, ….
Hemşire ve hekimlerin yüksek sesle konuşması/gülmesi’nden (%15,1) önemli
oranda rahatsız olduklarısaptanmıştır
![Page 17: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/17.jpg)
Ses emici tavan ve yer döşemelerinin kullanımı Gürültüye sebep olan işlerin yapılacağı bölümün
ayrı olması, Kulaklık kullanılması Malzeme seçiminin ses yapmayan araçlardan
seçilmesi Okyanus dalgaları ve yağmur gibi doğa seslerinin
kullanılması
Nasıl Azaltılır/Önlenir?
Işık alarmlı monitörlerin kullanılmasıYüksek sesle konuşmaların önlenmesiTıbbi araç gereçleri hareket ettirirken dikkat edilmesiEşyaların yerlerinin olabildiğince değiştirilmemesiTelefonların ses düzeyinin azaltılması
SONUÇ
Anksiyete azalır, kan basıncı düşer, analjezik
kullanımı ve hastanede kalış süresinde azalma
![Page 18: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/18.jpg)
"düşmanca ışık”
Işık
ENDORFİN
Doğal ışık Protein met. Etkiler İyileşme hızlanır Lökasit üretimini uyarır Yorgunluk AZALTIR Endorfin salınımını artırır Kan basıncını düşürür İyilik halini artırır
Yapay ışık/Floresan Yorgunluk Baş ağrısı Bilişsel
bozukluklar Meme kanseri???
Ruber ve ark., 2006:30
![Page 19: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/19.jpg)
Yoğun bakım ortam özelliklerinin incelendiği bir çalışmada; güneş ışığına maruz kalmanın
pozitif etkileri belirlenmiş.
Dijkstra vd., 2006: 178
![Page 20: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/20.jpg)
Aydınlatma Seçenekleri ?
Gece aydınlatması kısa süreler 19 mum’a çıkabilmekle birlikte, 6.5 mum’u aşmaması gerekir.
Demir ve Dramalı, 2002:13).
Tüm bölümlerde ışık 30 mum’u geçmemelidir.
![Page 21: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/21.jpg)
RenkHuzur ve ajitasyon gibi duygusal tepkileri
etkiler, stresi arttırabilir/azaltabilir. Kişide neşe, gerginlik veya dinginlik
yaratabilir. Ağrıyı artırır/azaltır. Rubert vd., 2006:30
Renklerin iyileşmeyi %10 oranında arttırır.
Dalke vd., 2006: 344
![Page 22: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/22.jpg)
Uykuyu artırırRahatlama sağlar
Fiziksel ve sosyal aktiviteyi artırır
Dikkati azaltır
Nötr Renkler mi?
Soğuk Renkler mi?
Sıcak Renkler mi?Hangi RENK?
Dalke ve ark.2006:346
SİZCE HANGİ RENK?
![Page 23: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/23.jpg)
Hava Kalitesi
Koku, dinginlik yaratabileceği gibi kaygıyı da arttırabilir.
Hastane kokusunun bireyde anksiyete, kalp ve solunum hızında artışa neden olduğu……………
Levanta
Ayrıca hastaların kan, kusmuk, dışkı ve enfeksiyonların kokusundan rahatsız
olabileceği unutulmamalıdır.
![Page 24: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/24.jpg)
Nasıl Önlenir?
Havalandırma ve tek kişilik özel odalar
Bazı çalışmalar, YBÜ’lerinde vanilya, lavanta ve nane gibi hoş kokuların hastaları
rahatlattığı….Rubert vd.,2006:34
![Page 25: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/25.jpg)
Sanat
Doğa manzaralı, kahkaha atan ya da gülen insan yüzleri gibi resimlerin hastalara olumlu katkılar sağladığı ……
Rubert vd., 2006:34Schweitzer vd., 2004:76; Huisman vd., 2012:75;Devlin ve Arneill, 2003:682; Biley, 1996:113;
![Page 26: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/26.jpg)
Görsel sanatlarda doğa görüntülerinin kullanılması hastalarda anksiyeteyi azaltır. Daha az analjeziğe gereksinim duyulur. Ruh halinde olumlu değişikler OLUR……
Schweitzer vd., 2004:76
![Page 27: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/27.jpg)
DOĞA GÖRÜNTÜLERİ
İki-üç boyutlu görseller ile birlikte bir pencere görüntüsü hastanın iyilik haline katkı sağlar.
Biley, 1996:113
Öneri
![Page 28: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/28.jpg)
Mahremiyet
…… Tek kişilik odaların “iyileştirici çevre” sürecini olumlu etkilediği ve aileler için gizliliğe, bağımsızlığa katkı sağladığı…..
Glind vd., 2007:156
«her an başkaları tarafından görünüyor olmaktan dolayı rahatsızım» ………………
%40,0
![Page 29: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/29.jpg)
Enfeksiyon
Çalışan ile İletişim
İlaç Hataları
Tek Kişilik Odalar
Aydınlatma Seviyesi Çalışan Hataları
Kapıların Genişletilmesi Hasta Düşmeleri
Güvenlik
![Page 30: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/30.jpg)
AnksiyeteDepresyon
Deliryum
Halüsinasyon
Sanrı
Geçmişte………
Pencere
![Page 31: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/31.jpg)
Simüle doğa, elektronik pencere ihtiva eden tasarımlar gece gündüzün geçişini
hissettiren aydınlatmalar Devlin ve Arneill, 2003:681
Öneri
![Page 32: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/32.jpg)
DUYGUSAL ÇEVRE
Olumsuz iletişim ya da şefkatsiz davranışların
üzüntü, anksiyete ve depresyonu artırdığı belirtilmektedir
Zengin, 2010: 65
![Page 33: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/33.jpg)
Manevi Bakım
Ziyaret
Duygusal Yoksunluğun önlenmesi
duyusal çevreninin iyileştirilmesinde;
![Page 34: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/34.jpg)
aile merkezli bakımHastalar büyük bir
bütünün parçasıdır.
Aileler, sağlık ekibine teslim
olmak zorunda kalmış
hissedebilirler
Ziyaret
![Page 35: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/35.jpg)
Sevdiği bir kişi ile birlikte olmanın, hastaya umut ve güç vererek, hayata bağlanmasına ve hastalık ile
mücadele etmesine yardım ettiği bilinmektedir (Taşdemir ve Özşaker, 2007:29; Özgürsoy ve Akyol, 2008: 36).
Ziyaretci girişlerinin sınırlı olmasından YB hastalarının %35,8’i şikayetçi
![Page 36: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/36.jpg)
YBÜ’lerinde hasta bireyin aile üyeleri ve arkadaşları ile birlikte olamaması, alışkanlıklarını
sürdürememesi yalnızlık ve izolasyon duygularına neden olur.
Ören, 2011: 30
Spiritual Bakım
Sosyal nitelikli ve insan odaklı bakım hizmetleridir.
Manevi Bakım
![Page 37: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/37.jpg)
MANEVİ
BAKIM
Dini Semboller
Dinlemek
Meditasyon
Dokunma
MasajElini Tutmak
Müzik
Dua
Aile
Çevre
Timmins ve Kelly, 2008:125
Manevi bakım neleri kapsar?
![Page 38: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/38.jpg)
Bazıları için maneviyat dini uygulamaları içerirken, diğerleri için doğa, müzik, aile
veya çevreyi içermektedir. (Puchalski ve Mcskimming, 2006:30)
Manevi ve dini semboller iyi belirlenmeli ve buna yönelik gereksinimler
karşılanmalıdır.
![Page 39: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/39.jpg)
Uyaranın çeşitliliği ve yoğunluğunda ortaya çıkan mutlak azalmadır.
Duyusal yoksunluk sürekli gürültü, ışık, teknik terimler, ziyaretçi azlığı …
Yoğun bakımda 5-7 günden fazla tedavi gören hastalarda %20-30 sıklıkla duyusal yoksunluk gelişir.
Dokunmanın duyusal yoksunluğu önlemede önemli olduğu vurgulanmaktadır.
(Kutlu ve Yıldırım, 2001: 83)
Duygusal Yoksunluğun Önlenmesi
![Page 40: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/40.jpg)
Hastaya ismiyle hitap edilmeli Basit ve somut terimler kullanılmalı Kısa ve net cümleler kururulmalı Bilgi verilmeli Yapılacak işlemlerin açıklanmalı
“bilinçsiz hasta yoktur”
Tedavi edici dokunma ve pozitif ortam stres, anksiyete ve ağrıtı azaltır.
Gül, 2010:34
![Page 41: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/41.jpg)
Yakınlıkİlgi
Güven Empati
Saygı
Anlayış
Cesaret
Destek
Kabul Etme
Yardıma İsteklilik
Anahtar yaklaşım?
Kaçmaz, 2002:80; Kutlu, 2007:38
Dokunma
Pozitif Etki
![Page 42: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/42.jpg)
Aromaterapi Terapötik Sesler Müzik Terapisi
İYİLEŞTİRİCİ ORTAM
Yunan tanrısı Heros Asklepios hekimlik tanrılığına yükselince M.Ö.4.yüzyılda Bergama’da sağlık
koruma yurdu kurmuştur.
Burada fizyoterapi ve müzik terapinin bugün halen kullanılan çeşitli tedavi yöntemlerini
uygulamıştır (Ak, 2006: 28; Gün ve Şahinoğlu, 2011:2).
![Page 43: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/43.jpg)
MüzikAromaterapi Ağrı ve anksiyetede azalma
Kan basıncında düşmeNabız sayısında azalma
Terapötik Sesler Müzik Terapisi
Müziğin yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların ağrı algısını (% 27 oranında) azalttığı belirlenmiş.
Chiasson vd., 2013: 5
![Page 44: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/44.jpg)
Mekanik ventilasyon gerektiren hastalarda;
Fizyolojik gevşeme Kaygıyı azaltma Ruh halinin iyileşmesini
sağladığı
Müzik Terapisi
![Page 45: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/45.jpg)
lavanta yağının, sedatif etkisi olduğu ve bütün
esansiyel yağlar içinde en az toksik ve alerjik özellik
gösterdiği ileri sürülmekte. (Arslan ve Özer, 2010:73)
Stresi azaltmak Yara iyileşmesi
Diyabetik ülser iyileşmesine
Aromaterapi
![Page 46: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/46.jpg)
Stres ve anksiyeteyi azaltır Ağrı kontrolünü kolaylaştırır İmmün sistemi destekler
Pozitif Yoğun Bakım
SON SÖZ…..
Fiziksel çevrenin düzenlenmesi, Duyusal yoksunluğun önlenmesi ve İyileştirici ortam
![Page 47: Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 fatma eti̇ aslan](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022032618/55b637dabb61ebeb0f8b4583/html5/thumbnails/47.jpg)
Teşekkür Ederim