samar tosol

24
ÒªÑËÈÉÍ ÀÃÓÓËÃÀ ÍÝÃ. ÒÀÍÈËÖÓÓËÃÀ. 1.1. ÒªÑËÈÉÍ ÇÎÐÈËÃÎ 1.2. ÒªÑËÈÉÍ ÕÝÐÝÃÆÈÕ ¯ÍÄÝÑËÝË 1.3. ÒªÑËÈÉÍ ÑÀÍÕ¯¯ÆÈËÒ 1.4. ÒªÑËÈÉÍ ÃÀÐÖ 1.5. АМЖИЛТАНД ХҮ РЭХ Ү НДЭС ХО¨Р. СУДАЛГААНЫ ХЭСЭГ 2.1 МАРКЕТИНГИЙН СУДАЛГАА 2.1.1 Зах зээлийн судалгаа - Зах зээлийн багтаамж - Çàõ çýýëèéí сегментчлэл - Хө гжлийн чиг хандлага (салбарын мэдээлэл) 2.1.2 Хэрэглэгчийн судалгаа 2.1.3 Ү нийн судалгаа 2.1.4 Орчны хү чин зү йлсийн шинжилгээ 2.1.5 Өрсө лдө гчдийн судалгаа 2.1.6 Борлуулалтын боломж - SWOT шинжилгээ - Борлуулалтын тактик (зар сурталчилгаа, сав баглаа, бор.суваг, бусад, захиалга ) - Борлуулалтын прогноз 2.2 БАЙГУУЛЛАГЫН УДИРДЛАГА ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ ÃÓÐÀÂ. Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮ ЧИН ЧАДАЛ, ТЕХНОЛОГИ 3.1 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН НӨӨЦИЙН БҮ РДҮҮ ЛЭЛТ, ХАНГАМЖ 3.1.1 Материал түү хий эдийн нөө цийн эх үү свэр, хангамж 3.1.2 Ү ндсэн капитал бү рдүү лэлт 3.2 Ү ЙЛДВЭРИЙН БАЙРШИЛТЫН СОНГОЛТ 3.2.1 Тээврийн загвар 3.2.2 Зардал- хэмжээний шинжилгээ 3.2.3 Хү чин зү йлсийн ү нэлгээ 3.3 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮ ЧИН ЧАДАЛ 3.4 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИЛИЙН ПРОГРАМ 3.5 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТЕХНОЛОГИ, ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ 3.5.1 Технологийн онцлог, давуу тал 3.5.2 Процесс ү йл ажиллагаа, дамжлагын бү дүү вч 3.5.3 Байгал орчинд ү зүү лэх нө лөө , учруулж болзошгү й хор хө нөө лөө с урьдчилан сэргийлэх, арилгах арга зам 3.5.4 Тоног тө хөө рө мжийн танилцуулга 3.5.5 Тоног тө хөө рө мжийг тээвэрлэх, суурилуулах ажиллагаа, засвар, ү йлчилгээний горим, сэлбэг хэрэгслийн хангамж 3.6 БҮ ТЭЭГДЭХҮҮ НИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ 3.6.1 Бү тээгдэхүү ний найрлага, техникийн ү зүү лэлт 3.6.2 Сав баглаа боодол, ачих тээвэрлэх горим, тавигдах www.zaluu.com www.zaluu.com

Upload: bayar-jargal

Post on 27-Oct-2014

158 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

Page 1: Samar Tosol

ÒªÑËÈÉÍ ÀÃÓÓËÃÀ ÍÝÃ. ÒÀÍÈËÖÓÓËÃÀ. 1.1. ÒªÑËÈÉÍ ÇÎÐÈËÃÎ 1.2. ÒªÑËÈÉÍ ÕÝÐÝÃÆÈÕ ¯ÍÄÝÑËÝË 1.3. ÒªÑËÈÉÍ ÑÀÍÕ¯¯ÆÈËÒ 1.4. ÒªÑËÈÉÍ ÃÀÐÖ 1.5. АМЖИЛТАНД ХҮ РЭХ Ү НДЭС ХО¨Р. СУДАЛГААНЫ ХЭСЭГ 2.1 МАРКЕТИНГИЙН СУДАЛГАА

2.1.1 Зах зээлийн судалгаа - Зах зээлийн багтаамж - Çàõ çýýëèéí сегментчлэл - Хө гжлийн чиг хандлага (салбарын мэдээлэл)

2.1.2 Хэрэглэгчийн судалгаа 2.1.3 Ү нийн судалгаа 2.1.4 Орчны хү чин зү йлсийн шинжилгээ 2.1.5 Өрсө лдө гчдийн судалгаа 2.1.6 Борлуулалтын боломж

- SWOT шинжилгээ - Борлуулалтын тактик (зар сурталчилгаа, сав

баглаа, бор.суваг, бусад, захиалга ) - Борлуулалтын прогноз

2.2 БАЙГУУЛЛАГЫН УДИРДЛАГА ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ

ÃÓÐÀÂ. Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮ ЧИН ЧАДАЛ, ТЕХНОЛОГИ 3.1 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН НӨӨЦИЙН БҮ РДҮ Ү ЛЭЛТ, ХАНГАМЖ

3.1.1 Материал тү ү хий эдийн нө ө цийн эх ү ү свэр, хангамж

3.1.2 Ү ндсэн капитал бү рдү ү лэлт 3.2 Ү ЙЛДВЭРИЙН БАЙРШИЛТЫН СОНГОЛТ

3.2.1 Тээврийн загвар 3.2.2 Зардал- хэмжээний шинжилгээ 3.2.3 Хү чин зү йлсийн ү нэлгээ

3.3 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮ ЧИН ЧАДАЛ 3.4 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИЛИЙН ПРОГРАМ 3.5 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТЕХНОЛОГИ, ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ

3.5.1 Технологийн онцлог, давуу тал 3.5.2 Процесс ү йл ажиллагаа, дамжлагын бү дү ү вч 3.5.3 Байгал орчинд ү зү ү лэх нө лө ө , учруулж болзошгү й

хор хө нө ө лө ө с урьдчилан сэргийлэх, арилгах арга зам

3.5.4 Тоног тө хө ө рө мжийн танилцуулга 3.5.5 Тоног тө хө ө рө мжийг тээвэрлэх, суурилуулах

ажиллагаа, засвар, ү йлчилгээний горим, сэлбэг хэрэгслийн хангамж

3.6 БҮ ТЭЭГДЭХҮ Ү НИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ 3.6.1 Бү тээгдэхү ү ний найрлага, техникийн ү зү ү лэлт 3.6.2 Сав баглаа боодол, ачих тээвэрлэх горим, тавигдах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 2: Samar Tosol

шаардлага 3.6.3 Чанарын стандарт 3.6.4 Бү тээгдэхү ү н эрү ү л ахуйн шаардлагыг хангасан

байдал 3.6.5 Патент, лицензийн асуудлыг шийдвэрлэсэн байдал

ДӨРӨВ. ТӨСЛИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН Ү ЗҮ Ү ЛЭЛТҮ Ү ДИЙН ТООЦОО 4.1 Бү тээгдэхү ү н ү лдвэрлэлт, ү йлчилгээний жилийн

тө лө влө гө ө 4.2 Ү ндсэн хө рө нгө бэлтгэлийн зардлын тооцоо 4.3 Бү тээгдэхү ү н ү йлдвэрлэлийн нийт зардлын тооцоо 4.4 НЭГЖ БҮ ТЭЭГДЭХҮ Ү НИЙ ӨӨРИЙН ӨРТГИЙН ТООЦОО,

НЭГЖИЙН Ү НЭ 4.5 Ү ЙЛДВЭРЛЭЛИЙН НИЙТ БОРЛУУЛАЛТЫН ОРЛОГО,

АШГИЙН ТООЦОО, ХУВИАРИЛАЛТ ТАВ. ТӨСЛИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН Ү Р АШГИЙН Ү НЭЛГЭЭ

5.1 ТӨСЛИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН Ү Р АШГИЙН ТООЦОО ЗУРГАА.ДҮ ГНЭЛТ ЗУРГАА. ХАВСРАЛТ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 3: Samar Tosol

НЭГ. ТАНИЛЦУУЛГА. 1.1. ТӨСЛИЙН ЗОРИЛГО Чанарын шаардлага хангасан, самрын шинэ хэрэглээг бий болгосноор байгалын нө ө цийг ү р ашигтай ашиглах, шинэ бизнесийг хө гжү ү лэхэд оршино. 1.2. ТӨСЛИЙН ХЭРЭГЖИХ Ү НДЭСЛЭЛ 1. Байгалын нө ө ц, боломж - Манай орны ойн 11,9 хувь нь хуш буюу самрын мод бө гө ө д энэ тө рлийн хуш мод нь зө вхө н ОХУ болон манай оронд ургадаг. - Монголчуудын уламжлалт хү нсний хэрэглээ болсон бө гө ө д жил бү р ард иргэд самар тү ү дэг. 2. Эрү ү л мэнд, нийгмийн асуудал - 5 тө рлийн витамин, амин дэм агуулагддаг, илчлэг тэжээл сайтай - Боргоцой болон цайруулсан самрыг хэрэглэснээс болж ү ү сдэг ахуйн замын ө вчнү ү дийг багасгана. (Халдавт ө вчин, Хордлого г.м ) - Идэхэд хялбар, ө нгө ү зэмж, эрү ү л ахуйн шаардлага хангасан амтлаг бү тээгдэхү ү н хэрэглэгчидэд шаардлагатай.. 3. Эдийн засгийн ү р ө гө ө ж - Жил бү р самарчид ө ө рсдийн хү нсэнд хэрэглээнээс гадна зах зээлд нийлү ү лдэг. - Монгол улсын эдийн засгийн байдал тогтворжиж ө сө х хандлагатай болсон. 1997 оноос ДНБ –ний хэмжээ тогтвортой ө сө ж байна. - Нэг ө рхийн сарын мө нгө н зарлагад хү нсний бү тээгдэхү ү ний эзлэх хувийн жин тогвортой ба сардаа нийт орлогын 39.7 % болж байна. 4. Гадаад орнуудын туршлага, дэлхий нийтийн чиг хандлага - Сибирийн хуш мод ургадаг хоёрхон улсын нэг нь болох Оросын холбооны улсын самрын ү йлдвэрлэлийн туршлага - Дэлхий нийтэд самрын хэрэглээ ө сч, байгаа бө гө ө д хү нсний шинэ хэрэглээг бий болгож, хагас болон бү тэн боловсруулж, улс ү ндэстний хэрэглээний онцлогт тохирон хө гжиж байна. - ОХУ-д самраар 60 орчим тө рлийн бү тээгдэхү ү н ү йлдвэрлэдэг 5. Хууль эрх зү йн орчин

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 4: Samar Tosol

- 2004 оны байгаль орчнын яамнаас гаргасан 165 тоот тогтоолд “Тү ү хий самрыг буюу 40-д тө рлийн ургамлын ү рийг экспортлохыг хориглосон” ба “хагас боловсруулан экспортоор гаргахыг зө вшө ө рсө н”. - Засгийн газраас ү ндэсний ү йлдвэрлэлийг дэмжин хө гжү ү лэхэд онцгой анхаарч байна 1.4. ТӨСЛИЙН ГАРЦ Улсын тө сө вт жилд 310 сая тө грө гийн орлого оруулна. 10 хү ний ажлын байрыг шинээр бий болгоно. Жилдээ 150 орчим тонн хагас боловсруулсан самар ү йлдвэрлэнэ. Импортын самрыг эхний жилд 2% бууруулах боломжтой. Ү йлдвэрийн жилийн цэвэр ашиг 379 сая тө грө г 1.5. АМЖИЛТАНД ХҮ РЭХ Ү НДЭС - Импортыг орлох бү тээгдэхү ү н - Бү тээгдэхү ү ний онцлог давуу шинжү ү д - Цэвэр эрү ү л, ахуйн шаардлага хангасан бү тээгдэхү ү н - Хө нгө лө лт урамшууллын бодлого - Цө мдө г самрын хэрэглээг бууруулж тү ү нээс ү ү сэх ө вчлө лтийг багасгана. - Ой хамгаалах тө слийг хэрэгжү ү лэх ХО¨Р. СУДАЛГААНЫ ХЭСЭГ Зорилго: Монголд самар боловсруулах ү йлдвэр байгуулах тө слийг хэрэгжү ү лэхэд зорилтот зах зээл болон тү ү нд нэвтрэх бодит боломжийг судлан шинжлэж, оновчтой ү р дү нд хү рэх явдал юм. 2.1 МАРКЕТИНГИЙН СУДАЛГАА 2.1.1 Зах зээлийн судалгаа Улаанбаатар хот болон хө дө ө орон нутгийн зах зээл дээр ө ө рийн гэсэн орон зай бий болгох, цаашдаа дэлхийн зах зээлд гарах зорилго тавин ажиллах болно. - Зах зээлийн багтаамж Улаанбаатар хотын самрын зах зээлийг дараах ү зү ү лэлтээр тодорхойлъё. Монголын хувьд энэ нь шинэ тө рлийн бү тээгдэхү ү н тул тогтсон зах зээл одоогоор байхгү й юм. Иймд альтернатив бү тээгдэхү ү н болох “Газрын болон наранцэцгийн самар” –ын импортын хэмжээнээс зах зээлийн багтаамжийг нь тодорхойлж

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 5: Samar Tosol

ү звэл: Q1 Газрын самрын импортын хэмжээ жилд -3,5 тн Зах зээлд зарагддаг ү нэ (бө ө ний) 1кг 1500 -1800 тө г Багтаамж 3500*1650=5 775 000 тө г Q2 Лаазтай давсалсан самрын импортын хэмжээ жилд – 542.9 тн Зах зээлд зарагддаг ү нэ 800-1200 тө г Багтаамж 1700 *5ш лаазтай самар*365 ө дө р*800 тө г= 2 482 000 000 тө г Q3 Наранцэцгийн самрын импортын хэмжээ жилд -2.5 тн Зах зээлд зарагдах ү нэ 800-1200 тө г Багтаамж 2 500 000 тө г Q4 Гадуур гудамжинд зарагдаж буй боловсруулаагү й самрын хэмжээг тодорхой мэдэхэд хү ндрэлтэй боловч зах зээлийн багтаамжийг нарийн тодорхойлох ү ү днээс тодорхой тө слү ү дийн мэдээллийг ү ндэслэн тооцоо хийхэд хот суурин газруудаар зарагдаж буй хушны самрын хэмжээ нь 2600 тонн байна. /Хавсралт / Зах зээлийн ү нэ 1кг -500 – 1200 тө г Зах зээлийн багтаамж 2600000*850 =2 210 000 000 тө г Ү ү нээс нийт зах зээлийн багтаамжыг тооцвол: Qбагтаамж = Q1 + Q2 + Q3 + Q4 Qбагтаамж = 4 700 275 000 тө грө г - Зах зээлийн сегментчлэл Манай бү тээгдэхү ү нийг хэрэглэх зориулалт, хэлбэрээс хамааруулж 1. Ердийн хэрэглэгчид буюу самар болон самран бү тээгдэхү ү нийг дэлгү ү р, худалдааны тө вү ү дээс авдаг хэрэглэгчид 2. Самраар хийсэн бү тээгдэхү ү нээр ү йлчилгээ ү зү ү лдэг байгууллага. Ү ү нд BAR, Ресторан, амралтын газар, аялал жуулчлалын баазууд Мө н самар авч иддэг хү мү ү сийг самраа худалдаж авах эх ү ү свэр, сонирхол, насны онцлог зэргээс хамааруулж: 1. Хү ү хэд залуучууд 2. Насанд хү рэгчид гэж авсан болно. Эндээс зорилтот зах зээлээ 1. Зах зээлийн багтаамж 2. Эрэлтэт бү тээгдэхү ү нийг ү йлдвэрлэх боломж гэсэн шалгуураар Хү ү хэд залуучууд ба BAR цэнгээний газар гэсэн сегментийг сонгон авлаа. Зорилтот зах зээлийн нийт багтаамж хэрэглэгчидийн судалгаанд ү ндэслэн тогтоовол: BAR – 2 482 000 000 тө г \хавсралт\

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 6: Samar Tosol

- Хө гжлийн чиг хандлага (салбарын мэдээлэл) Хушны самар болоод хушны самран бү тээгдэхү ү н нь манай орны хувьд болоод дэлхийн зах зээл дээр шинээр орж ирж байгаа тө рө л зү йл бө гө ө д ө вө рмө ц сайхан амт, тэжээллэг чанараараа эрэлт хэрэгцээ нь хурдацтайгаар нэмэгдэж буй бү тээгдэхү ү н юм. Гол тү ү хий эд болох самарыг ургуулдаг “Сибирийн хуш” мод нь зө вхө н Оросын холбооны улс болон манай оронд л ургадаг бө гө ө д энэ боломж нь цаашид манай оронд ийм ү йлдвэр хө гжих таатай нө хцө л болж ө гө х юм. ОХУ-д Хушны самраар 40- гаруй нэр тө рлийн бү тээгдэхү ү н хийж ү йлдвэрлэдэг ба 1990 –д оноос ө мнө Монголд самрын тос нийлү ү лдэг байсан. 2.1.2 Хэрэглэгчийн судалгаа Салбарын хувьд тодорхойлж гаргасан зах зээлийн сегмент тус бү рд тусад нь анкетын аргаар хэрэглэгчийн судалгаа явуулсан. Манай бү тээгдэхү ү ний хувьд зах зээл дээр шинээр орж ирэх учир эхлээд бү тээгдэхү ү н, тү ү ний шинж чанар, боломжуудыг танилцуулсны ү ндсэн дээр хэрэглэх боломжийн судалгааг авсан юм. Судалгааны ү р дү н нь: 1. Ердийн хэрэглэгчид Улаанбаатар хотод дунд сургуульд нийт ? хү ү хэд суралцдаг ба бид Баянзү рх дү ү ргийг сонгон анкетын аргаар судалгаа авсан болно. Баянзү рх дү ү рэгт нийт ? хү ү хэд сургуульд сурдаг ба ү ү ний 10% болох ? хү ү хдээс 48, 33, ? –р сургуульд тү шиглэн судалгаа авлаа. Судалгааны ү р дү нд хү ү хдү ү дийн 90.4% нь самар идэх дуртай ба ү ү ний 36.5% нь хушны самарт, 48.7% нь давсалж боловсруулсан газрын самарт, 8.6% нь боловсруулаагү й газрын самарт дуртай гэж хариулсан байна. Нийт судалгаанд оролцогсдын 69.8 %нь хушны самрыг илү ү хэрэглэдэг ба ү лдсэн хувь нь бусад самрыг илү ү хэрэглэдэг байна. Хушны самрыг их хэрэглэдэг гол шалтгаан нь амт 69.3% мө н газрын самрыг 66.7% нь амттай учраас сонгодог байна. (хавсралт ) Эндээс хү ү хэд залуус хушны самранд дуртай бө гө ө д гол асуудал нь эрү ү л ахуй болон хэрэглээний тө вө гтэй байдал гэдэг нь харагдаж байна. Мө н ү нэ хямд бага хэмжээгээр савласан самрыг илү ү худалдаж авдаг онцлогтой. 2. BAR, Ресторан Давсалсан самар нь биендэх спиртыг ө ө ртө ө шингээж маш сайн цэвэрлэдэг, согтоодоггү й сайн талтай учир согтууруулах ундаа хэрэглэсэний дараа идэхэд их тохиромжтой байдаг байна. Уг шалтгаанаар баарууд давстай лаазалсан самраар ү йлчилдэг ба бү х баар ийм самар татан авдаг юм. Улаанбаатар хотод нийт 1297 баар, цэнгээний газар байдаг. Судалгаанаас баарнууд 100%

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 7: Samar Tosol

3. Нарийн боовны цехү ү д Зарим нарийн боовны цехү ү д самартай боов хийдэг бө гө ө д ү ү ндээ газрын самрыг ашигладаг байна. Гадаад улс орнуудад газрын самрыг маш олон тө рлийн хү нсний бү тээгдэхү ү нд хольц байдлаар ашигладаг боловч манай улсад цө ө хө н тө рлийн хү нсэнд л хэрэглэж байна. 2.1.3 Ү нийн судалгаа Бид ү нээ тогтоохын тулд дараах ү е шатыг авч хэрэгжү ү лнэ. 1. Ү нийн зорилгыг тогтоох Бид ү нээ тогтоохдоо зах зээлд эзлэх байр сууриар тэргү ү лэх стратеги баримтална. 2. Эрэлтийг тодорхойлох Сегмент тус бү рийн хэрэглэгчидийн судалгааны дү нд ү ндэслэн бү тээгдэхү ү ний зах зээл дэх эрэлтийн хэмжээг тодорхойлсон болно. Ү ү нд баар цэнгээний газруудын нийт эрэлт: 3. Зардлыг тооцох Энэхү ү зардлуудыг гаргахдаа тухайн ү йлчилгээг ү зү ү лэхэд шаардлагатай хө дө лмө рийн зардал, бү тээгдэхү ү ний зардал, багаж хэрэгслийн зардал, унааны зардал зэргийг багтаасан болно. Д/Д Ү йл ажиллагааны чиглэл Хамрах ү йл ажиллагаанууд Гарах зардал Нийт зардал ө ө рийнх нь бү тээгдэхү ү нээр ү йлчлэх Компани бү тээгдэхү ү нээр Гадаадын Дотоодын 4. Өрсө лдө гчийн ү нэд Судалгаа хийх 5. Ү нэ тогтоох аргачлалаа боловсруулах Бид ү нээ тогтоохдоо зардалд ү ндэслэн зорилтот ашгийг хангаж чадахуйц байхаар боловсруулна. 6. Эцсийн ү нэ тогтоох 2.1.4 Өрсө лдө гчдийн судалгаа Өрсө лдө гч бү тээгдэхү ү ний хувьд хэрэглээ болоод, шинж чанарын тө сө ө тэй байдлаар газрын самарыг сонгож авсан бө гө ө д 100% импортын бү тээгдэхү ү н болох газрын самрыг зах зээлээс шахах зорилготой ажиллана. Харьцуулсан судалгаа. Лаазалсан газрын самрын хувьд: Шалгуур, ү зү ү лэлтү ү д Давсалсан газрын самар Газрын самар Хушны самарын цө мө ө Ү нэ (1 кг) 6500 1500-1800 2000-3100 Нү ү рс ус 7% 7% 9% Тө мө р 10% 10% 8% Илчлэг 250 калори 250 калори 260 калори

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 8: Samar Tosol

Тосны илчлэг 130 калори 130 калори 200 Уураг 4% 4% Тослог 23% 23% 44% Агуулагддаг витамин А, В, С А, В, С А, В, С, Д, Е, Р Хэрэглэгчийн дур сонирхол 48.7% 8.3 % 36.5% Газрын самаран бү тээгдэхү ү ний хувьд нэр тө рлийн хувьд зах зээл дээр ү ндсэн хэдэн тө рө л байна. Ү ү нд: Нэр тө рө л Ү ндсэн хэрэглэгчид Ү нэ \тө г\ Зах, бө ө ний худалдааны цэгү ү дэд ястай самрыг килограммаар худалдаалах Дэлгү ү р, худалдааны тө вү ү д 1 кг нь 1500- 1800 тө г Гудамжинд граммаар болон хилээр зарагддаг газрын давсалсан самар Хү ү хэд залуучууд 100гр нь 200-250 Супер маркетууд болон томоохон дэлгү ү рү ү дээр зарагддаг 150 гр –н давсалсан болон ямар нэгэн амтлагчаар бү рсэн лаазтай самар Тэдгээр дэлгү ү рү ү дээр ү йлчлү ү лдэг орлогын тү вшин дундаж болон дээгү ү р хү мү ү с 950-1300 БАР болон ресторанд зарагддаг 150 гр –н давсалсан лаазтай самар Насанд хү рэгчид 800-1200 Голчлон ТҮ Ц болон жижигт дэлгү ү рт зарагддаг 20 гр –ын амталсан ууттай самар (цагаан самар, эрдэнэшишийн гурилтай, давсалсан г\м) Хү ү хэд, залуучууд 120-180 Шуудайнд хийсэн стаканаар хэмжиж зардаг хушны цө мдө г самар Хү ү хэд, залуучууд 1 стакан 100-250 тө г Самрыг амталсан амтлагчид - Давс - Зө гийн бал - Чихэр - Бурам - Шоколад Самрыг бү рсэн материалууд нь: - Эрдэнэшишийн гурил - Чихэр - Бурам - Шоколад Импортлогч байгууллага, компани. Самрын зах зээлд тө влө рсө н ганц компани нь газрын самар савлаж зардаг BJ компани юм. Улаанбаатар хотод “BJ” компани гудамжинд задгай байдлаар зарагддаг давсалсан газрын самрыг цаасан саванд лаазлан дэлгү ү рү ү дэд нийлү ү лдэг бө гө ө д амт чанар, стандартын хувьд импортын лаазалсан самраас нэлээд доогуур юм. Бү тээгдэхү ү ний нэр тө рө л ганц, Самар зардаг, импортлож нийлү ү лдэг компаниуд зө вхө н самран дээр тө влө рдө ггү й ба байх ёстой хэрэгцээг нь хангах зорилготой. 2.1.5 Борлуулалтын боломж Зорилтот зах зээлийн хэмжээ ү йлдвэрийн гарцын хувьд

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 9: Samar Tosol

харьцангуй том, бү тээгдэхү ү ний нэр тө рө л олшрох, шинэчлэгдэх ө ргө н боломжтой, хэрэглэгчидийн зү гээс бү тээгдэхү ү нийг хү лээж авах магадлал ө ндө р зэргээс борлуулалтаа бү рэн хийх боломжтой гэж ү злээ. - SWOT шинжилгээ Давуу тал: Сул тал - Эрү ү л мэндэд ө ндө р ач тустай - Олон тө рлийн витамин агуулдаг - Тэжээллэг, ө ндө р илчлэгтэй - Цэвэр байгалын гаралтай бү тээгдэхү ү н - Гудамжинд зарагддаг эрү ү л ахуйн баталгаагү й, халдварт ө вчин тарах нө хцө л, эх ү ү свэр болдог самар, тү ү нийг хиртэй гараар барьж цө мдө г нийтийн буруу хэрэглээг соёлтой эрү ү л, цэвэр хэрэглээгээр солино. - Байгалийн баялгийг ү р ашигтай хэрэглэнэ. - Эрү ү л ахуйн шаардлага хангасан хү нсний бү тээгдэхү ү ний нэр тө рлийг олноор нэмнэ. - Тү ү хий эд хадгалалтын горимын шаардлага ө ндө р - Тү ү хий эд бэлтгэн нийлү ү лэгчдээс хамаатай байгаль экологид хор хө нө ө л учирч болзошгү й - Цө мдө г самраас ө ндө р ү нэтэй - Хуш мод нь ховордож буй ховор ургамлын тоонд ордог, ихэнхи нө ө ц нь байгалын тусгай хамгаалалттай бү с нутагт ургадаг. Боломж Аюул занал - Ү ндэсний Брэнд бү тээгдэхү ү н болох боломжтой - Цө мө ө гө ө р ү ндсэн тү ү хий эд хийдэг олон тө рлийн салбар ү йлдвэр байгуулах боломжтой. Ү ү нд самрын тос, Самартай боов, гурилан бү тээгдэхү ү н, самрын яс боловсруулах, эмчилгээний бэлдмэл, эмийн ү йлдвэр, г/м - Ү йлдвэрлэлтийг нэмэгдү ү лэх боломжтой - Экспортлох (дангаар болон, бү рэн боловсруул, дайвар бү тээгдэхү ү нү ү д) - Шинээр цө мө ө гө ө р хийсэн бү тээгдэхү ү ний нэр тө рө л бий болох - Шинэ бү тээгдэхү ү н боловч хү мү ү с бү тээгдэхү ү ний онцлог давуу чанарыг мэдэх учир нэвтрү ү лэхэд хялбар - Шинэ бү тээгдэхү ү н учир хэрэглэгчид хү лээж авахгү й байх - Тү ү хий эдийн хомсдолд орох, (цаг улирлын байдлаас хамааралтай ган зуд, самрын ургалтын онцлогоос ургацгү й жил тү ү хий эд хомсдох) - Тү ү хий эд бэлтгэн нийлү ү лэгчтэй холбоотой ой хээрийн тү ймэр, экологийн нө хцө л байдалаас ү ү дэлтэй засгийн газрын самар тү ү хийг хориглосон тогтоол шийдвэр - Салбарын ө рсө лдө гчид нэмэгдэх, тэдний нө лө ө лө л хү чтэй болох Учирч болох аюул заналаас сэргийлэхийн тулд даатгалд хамрагдах ба мэргэжлийн байгууллагатай нягт харилцаатай

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 10: Samar Tosol

ажиллан байгалын нө ө цийн шинжилгээ, мэдээллийг урьдчилан авч ү йлдвэрлэлийн тө лө влө гө ө ндө ө тусгаж ажиллана. - Борлуулалтын тактик (зар сурталчилгаа, сав баглаа, бор.суваг, бусад, захиалга, урамшуулалт ) Өрсө лдө гч бү тээгдэхү ү н болох газрын самрын хувьд олон янзын хэмжээгээр уутан савласан, давсалж уутанд савласан, лаазалсан байдлаар нийлү ү лдэг. Хуучин бү дү ү лэг хэрэглээг халан шинээр гарч ирж буй соёлтой, тансаг хэрэглээ тул сав баглаа боодол, тү ү ний ө нгө ү зэмж, хэмжээ,эрү ү л ахуйн шаардлага, дизайныг онцгой анхаарна. Бү тээгдэхү ү нээ хэрэглэгчидэд таниулах ү ү днээс эхний жилү ү дэд зар сурталчилгаанд ихээхэн анхаарал тавина. Ү ү нд: Телевиз Радио Сонин, хэвлэл Тараах материал Бусад Телевиз болон радиогоор явуулах сурталчилгаа нь ижил байхаар тооцож байна. Учир нь дү рс ба авианы хослосон нө лө ө лө л хү ний тархинд тогтвортой санамжийг бий болгодог. Зурагт, радиогоор явуулах реклам нь хэрэглээний соёл, бү тээгдэхү ү ний амт чанарыг сурталчилна. Зурагт радиогийн зар мэдээгээр ү йлдвэрийн тү ү хий эд болох самар худалдаж авах зарыг цацна. Сонин хэвлэл дээр гарах сурталчилгаа нь бү тээгдэхү ү ний чанар, нэр тө рө л, ач xолбогдолыг танилцуулах зорилготой байна. Зар сурталчилгааны тө сө в Хү снэгт. 2.7. № Зар сурталчилгааны зардал Тоо Нэгжийн ө ртө г Сурталчлах хэмжээ Жилийн нийт ө ртө г 1 Реклам хийлгэх зардал (телевиз) 1 мин 350.000 350.000 Реклам хийлгэх зардал (радио) 1 мин 2 Зурагт Нэг удаа 120.000 104 12.480.000 3 Радио Нэг удаа 2.000 52 104.000 4 Cонин Нэг удаа (1/8) 2.460.000 5 Тараах материал 75100ш 0.020 1.502.000 6 Бусад Зар сурталчилгаа хийлгэсний дү нд хү мү ү сийн сэтгэхү йд онцгой шинэ бү тээгдэхү ү ний орон зайг бий болгоно. Мө н манай бү тээгдхү ү ний давуу тал, онцлог зэрэгийг олж харна. Давуу талтайг хэрэглэгчидэд ойлгуулсан тохиолдолд борлуулалт ө ндө р байх нь судалгааны дү нгээс харагдсан. Зах зээлд нэвтрү ү лэхдээ бү тээгдэхү ү ний ө ө рийн гэсэн онцлог, чанар зэргийг багтаасан эмбелем, брэндийн тэмдэгтэй, имижтэй байлгах нь зах зээлд ө ө рийн эзлэх байр суурийг олж авахад тустай.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 11: Samar Tosol

Борлуулалтын сувгаа зах зээлийн сегментү ү дийн онцлогт тохируулж зохион байгуулах ба ү ү нд: 1. Насанд хү рэгчдэд хү ргэхийн тулд хү нсний томоохон сү лжээ дэлгү ү рү ү д, (БОСА, Миний дэлгү ү р г\м) худалдааны тө вү ү дээр гэрээгээр нийлү ү лнэ. Манай бү тээгдэхү ү нийг нийлү ү лснээрээ дэлгү ү рү ү дийн хувьд ү йлчлү ү лэгчдийнхээ хү сэлд нийцү ү лсэн, тэдэнд илү ү ойртож хэрэгцээг нь хангах ба

барааны нэр төрлөө нэмнэ. Бид бүтээгдэхүүнээрээ дамжуулан

эдгээр дэлгүүрүүд буюу гэрээт борлуулагчдаа сурталчлах тул харилцан ашигтай ажиллах юм. 2. Хүүхдүүд, оюутан залуусын хувьд тэд гол төлөв сургуультай ойролцоо, автобусны буудлын дэргэдэх жижиг лангуу, дэлгүүр, ТҮЦ зэргээс самарыг худалдаж авдаг ба тэдгээр дэлгүүр, ТҮЦ,

задгай лангууны эзэд бараагаа бөөний худалдааны төвөөс өөрсдөө цуглуулдаг. Тэдэнд хүргэхийн тулд манайх өөрсдийн бүтээгдэхүүний бөөний худалдааны цэгийг хотын төв, томоохон захын ойролцоо байгуулна. 3. BAR, Рестораны хувьд гэрээ байгуулж бүтээгдэхүүнээ нийлүүлнэ. Борлуулалтаа нэмэгдүүлэх үүднээс их хэмжээгээр авсан тохиолдолд үнийг хямдруулах, ердийн хэрэглэгчидэд зориулсан бүтээгдэхүүнд сугалаа оруулах гэх мэт олон янзын урамшууллын бодлого баримтална. - Борлуулалтын прогноз Эхний удаад ялгаварт маркетингийн бодлого баримтлах ба 2.2 БАЙГУУЛЛАГЫН УДИРДЛАГА ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ ГУРАВ. ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮЧИН ЧАДАЛ, ТЕХНОЛОГИ 3.1 ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН НӨӨЦИЙН БҮРДҮҮЛЭЛТ, ХАНГАМЖ 3.1.1 Материал түүхий эдийн нөөцийн эх үүсвэр, хангамж Монгол орны самрын нөөц нь Тарвагатайн нурууны салбар уулс, Хэнтийн нурууны салбар уулсаар түлхүү байдаг ба жилд самарчдын түүж цуглуулдаг ба цуглуулах боломжтой самрын хэмжээ нь 4000 тн юм. /Хавсралт / Түүхий эдээ Улаанбаатар хотоос татан авах ба самарчид өөрсдөө авчирч эсвэл ченжүүдээр дамжуулж хотод оруулж ирдэг. Самар авах цэгийг үйлдвэрийн газрын дэргэд байгуулах ба цайз захын ойролцоо хуучин самар авдаг байсан газар тул давуу талтай юм. 3.2 ҮЙЛДВЭРИЙН БАЙРШИЛТЫН СОНГОЛТ Үйлдвэрийг Баянзүрх дүүргийн нутаг дэвсгэрт Цагдаагийн 801-р ангийн ард байрлах ашигах боломжтой барилгууд бүхий

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 12: Samar Tosol

байгууламж байгаа одоогоор тэнд хэвлэлийн үйлдвэр үйл ажиллагаа явуулж байгаа. Үйлдвэрийн барилгын хувьд технологийн шаардлага бараг байхгүй бөгөөд эрүүл ахуйтай холбоотой шаардлагууд тавигдах юм. Тиймээс уг байшинг засаж тохижуулан үйл ажиллагаа явуулах бүрэн боломжтой юм. 3.3 ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮЧИН ЧАДАЛ Төслийн хүчин чадал AO-Бодит гарцын хэмжээ ES- Боломжит (үр ашиг)хүчин чадал Боломжит буюу үр ашигтай хүчин чадал Үйлдвэрийн хүчин чадлын төлөвлөлт № Бүтээгдэхүүн үйлчилгээний нэр Хэмжих нэгж Нэг өдөрт үйлдвэрлэх хэмжээ Жилд ажиллах хоног Жилийн үйлдвэрлэлтийн дээд хэмжээ буюу төслийн хүчин чадал 1 Хагас боловсруулсан самар Кг 36 258 9288 2 Хатуу хальс Кг 90 258 23220 3 Зөөлөн хальс Кг 24 258 6192 3.4 ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИЛИЙН ПРОГРАМ Үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хүчин чадал ашигллалт (загвар) № Бүтээгдэхүүний нэр Хэмжих нэгж Үйлдвэрлэлийн хүчин чадал ашиглалт 2006 2007 2008 Үйлдвэрлэлийн программ 50% 80% 100% 1 Хагас боловсруулсан самар кг 4644 7430.4 9288 2 Хатуу хальс Кг 11610 18576 23220 3 Зөөлөн хальс Кг 3096 4953.6 6192 Үйл ажиллагааны жилийн төлөвлөгөө 2006 № Хийгдэх ажлууд Улирал III IV I II 1 Хөрөнгө оруулалтын асуудлаа шийдвэрлэх 2 Барилга байшинг засварлах 3 Боловсон хүчнийг бэлтгэх 4 Тоног төхөөрөмж бэлтгэх, суурилуулах 5 Материал түүхий эдийг бэлтгэх 6 Туршилтын үйлдвэрлэл явуулах 7 Үйлдвэрийг ашиглалтанд оруулах 3.5 ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТЕХНОЛОГИ, ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ 3.5.1 Технологийн онцлог, давуу тал Оросын Холбооны Улсаас тоног төхөөрөмжийн хамт технологио

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 13: Samar Tosol

авсан. Оросын Холбооны Улс нь самар боловсруулалтаараа тэргүүлдэг бөгөөд тоног төхөөрөмжийн хувьд баталгаа, чанар сайн байдаг. Оросын нийт ойн модны 30%-нь хуш мод байдаг бөгөөд самрыг боловсруулах чиглэлээр маш олон ажлыг хийж, судалсан байдаг ба самрын тос, эмчилгээний зохиулалттай тос, давсалсан самар гэх мэт олон төрлийн бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэж байна. \Хавсралт\ 3.5.2 Процесс үйл ажиллагаа, дамжлагын бүдүүвч Схем.1 Технологийн бүдүүвч - Хатуу хальснаас салгагч – боргоцооноос салгасан самрыг хатуу хальснаас нь салгагч тоног төхөөрөмж - Зөөлөн хальснаас салгагч – цөмөөний зөөлөн хальснаас салгах тоног төхөөрөмж - Үлээгч – Хөнгөн хальсыг үлээгч - Угаагч – - Хатаагч – - Савлагч - 3.5.3 Тоног төхөөрөмжийн танилцуулга Үндсэн 4-н төрлийн тоног төхөөрөмж № Тоног төхөөрөмжийн нэр Орос Хятад Хүчин чадал кг\ц Шаардагдах цахилгаан V Вес кг үнэ Хүчин чадал кг\ц Шаардагдах цахилгаан V Вес кг үнэ 1 Салгах хэсэг 150-180 380 100 350000 руб 133333.34 руб 2 Хальснаас салгагч 180-200 220-380 70 3 Үлээгч 180-200 380 120 4 Хатаагч \50-80С\ 60-80 220-380 80 3.5.4 Тоног төхөөрөмжийг тээвэрлэх, суурилуулах ажиллагаа, засвар, үйлчилгээний горим, сэлбэг хэрэгслийн хангамж 3.6 ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮЧИН ЧАДАЛ Үйлдвэрийн хүчин чадлын төлөвлөлт № Бүтээгдэхүүн үйлчилгээний нэр Хэмжих нэгж Нэг цагт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 14: Samar Tosol

үйлдвэрлэх хэмжээ Жилд ажиллах хоног Жилийн үйлдвэрлэлтийн дээд хэмжээ буюу төслийн хүчин чадал 1 Хагас боловсруулсан самар Кг 36 258 148 608 2 Хатуу хальс Кг 90 258 371520 3 Зөөлөн хальс Кг 24 258 99 072 3.7 ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИЛИЙН ПРОГРАМ Үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хүчин чадал ашигллалт (загвар) № Бүтээгдэхүүний нэр Хэмжих нэгж Үйлдвэрлэлийн хүчин чадал ашиглалт 2009 2010 2011 Үйлдвэрлэлийн программ 50% 70% 100% 1 Хагас боловсруулсан самар кг 4644 7430.4 148 608 2 Хатуу хальс Кг 11610 18576 371520 3 Зөөлөн хальс Кг 3096 4953.6 99 072 Үйл ажиллагааны жилийн төлөвлөгөө 2009 № Хийгдэх ажлууд Улирал III IV I II 1 Хөрөнгө оруулалтын асуудлаа шийдвэрлэх 2 Барилга байшинг засварлах 3 Боловсон хүчнийг бэлтгэх 4 Тоног төхөөрөмж бэлтгэх, суурилуулах 5 Материал түүхий эдийг бэлтгэх 6 Туршилтын үйлдвэрлэл явуулах 7 Үйлдвэрийг ашиглалтанд оруулах 3.8 ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТЕХНОЛОГИ, ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ 3.8.1 Технологийн онцлог, давуу тал Оросын Холбооны Улсаас тоног төхөөрөмжийн хамт технологио авсан. Оросын Холбооны Улс нь самар боловсруулалтаараа тэргүүлдэг бөгөөд тоног төхөөрөмжийн хувьд баталгаа, чанар сайн байдаг. Оросын нийт ойн модны 30%-нь хуш мод байдаг бөгөөд самрыг боловсруулах чиглэлээр маш олон ажлыг хийж, судалсан байдаг ба самрын тос, эмчилгээний зохиулалттай тос, давсалсан самар гэх мэт олон төрлийн бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэж байна. \Хавсралт\ 3.8.2 Процесс үйл ажиллагаа, дамжлагын бүдүүвч 3.7 ҮЙЛДВЭРЛЭЛ ЭРХЛЭХ БОЛОМЖИТ ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖИЙН СУДАЛГАА

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 15: Samar Tosol

Төслийн үйлдвэрийн хүчин чадалд тохирох тохиромжит тоног төхөөрөмжийг интэрнэтээс судлан үзлээ. Судалгаанаас Орос, Хятад улсын тоног төхөөрөмжийг сонгон авч харьцуулалт хийж үзсэний үндсэн дээр Орос улсын Новосибирскийн тоног төхөөрөмжийг сонгон авсан. Дээрхи технологийн бүдүүвчийн дагуу тоног төхөөрөмж тус бүрийн хүчин чадлын хэмжээг судлан авч үзье. № Үзүүлэлтүүд Орос 1 Компанийн нэр: НОВОСИБИРСИКИМ ЦСМ 2 Хаяг: E-mail: [email protected] . Тел/факс (3833)30-44-93, (3832)919-078, Юрий Владимирович. Адрес для корреспонденции: 630090, Новосибирск, а/я 179. http://kedroplast.info/gal.html 3 Баталгаат хугацаа: Үйл ажиллагаа эхэлснээс хойш 1 жил 4 Тээвэрлэлтийн нөхцөл болон суурилуулалтын зардал Захиалгаа өгөснөөс хойш 150 хоног /5 сар/- ийн дотор үйлдвэрлэн, тээвэрлэн авчирж,суурилуулж өгнө. Эдгээр зардлууд нь үнэдээ бүрэн шингэсэн. 5 Хүний нөөцийн сургалт Хүний нөөцийг сургахад гарах бүх зардлыг үнэд оруулж өгсөн ба дагалдах сургалтын лавлах болон тоног төхөөрөмжийг тайлбарыг хамт өгнө. 6 Тоног төхөөрөмжийн баталгаат хугацаа 15 жил 7 Засварын нөхцөл Өөрсдийн тоног төхөөрөмжөөс шалтгаалсан эвдрэлийг хөнгөн бол сэлбэгийг шуудангаар өөрсдийн зардлаар явуулах, хүнд эвдрэлтэй тохиолдолд өөрсдийн мэргэжилтнээ явуулах боловч зочид буудал, хоолны зардлыг манай тал даах ёстой 8 Ажиллагааны хялбар байдал Хагас автоматжисан 9 Үнийн санал /нийт үнэ/ 132 000 Рубль ¹ Нэр Үзүүлэлтүүд 1. Самрыг оруулах төхөөрөмж - Марк АР-12 - Хэмжээ /Өргөн/ 400*400М - Бүтээгдхүүний үйлдвэрлэлийн хэмжээ, хүчин чадал 150-180 Кг/цаг - Жин 100 кг 3 Хальснаас салгах - Марк АР-13 - Хэмжээ /Өргөн/ 400*400 mm Урт 8 (0,3 m³/saat) - Хэрэглэх эрчим хүч 4 Квт.цаг/эргэлтийн хүч - Бүтээгдхүүний үйлдвэрлэлийн хэмжээ, хүчин чадал 150-

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 16: Samar Tosol

180 Кг/цаг - Жин 100 кг 4. Угаах - Марк Ар-14 - Хэмжээ /Өргөн/ 400*225 mm - Овор 600*1400*600 - Тэжээл 20/1500 Квт.цаг/эргэлтийн хүч - Бүтээгдхүүний үйлдвэрлэлийн хэмжээ хүчин чадал 3-30 тн/цаг - Жин 120 кг - Тоног төхөөрөмжийн үнэ USD3099 5 Хатаах - Марк АР-15 - Хэмжээ /Өргөн/ 400*225 mm - Овор 1500 х 1300 х 600 - Тэжээл 20/1500 Квт.цаг/эргэлтийн хүч - Бүтээгдхүүний үйлдвэрлэлийн хэмжээ хүчин чадал 150-180кг/цаг - Жин 80 кг 4 Туузан дамжлага - Марк АР-16 - Хэмжээ /Өргөн/ 400*225 mm - Овор 350*1400*600 - Тэжээл 20/1500 Квт.цаг/эргэлтийн хүч - Бүтээгдхүүний үйлдвэрлэлийн хэмжээ хүчин чадал 150-180 кг/цаг Жин 50кг 5 Савлах - Марк АР-17 - Хэмжээ /Өргөн/ 400*225 mm - Тэжээл 20/1500 Квт.цаг/эргэлтийн хүч - Бүтээгдхүүний үйлдвэрлэлийн хэмжээ хүчин чадал 150-180 кг/цаг - Жин 140 кг 6 Бэлэн бүтээгдхүүн - Нийт хэрэглэх эрчим хүч 130-150 кв/цаг Нийт тоног төхөөрөмжийн үнэ 7 665 000 Хальслагч төхөөрөмж

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 17: Samar Tosol

3.8.3 Байгал орчинд үзүүлэх нөлөө, учруулж болзошгүй хор хөнөөлөөс урьдчилан сэргийлэх, арилгах арга зам Самар түүгч иргэд, албан байгууллагууд гал түймэр тавих, хушны мөчиртэй нь түүх магадлалтай ч байгал хамгаалагч нар үүнийг таслан зогсоодог. Мөн самар түүхэд тусгай зөвшөөрөл, анхааруулга авдаг. Тус зөвшөөрөлд галын аюулгүй байдал, байгалийн баялаг ашигласны төлбөр хураамжыг авдаг. Манай байгууллагын хувьд самар түүгч иргэн, байгууллагаас самар худалдан авахдаа зөвшөөрлийг нь харан авна. Мөн манай байгууллага ой, модыг хамгаалах асуудалд холбогдох байгууллага, төслүүдтэй хамтрах, өөрсдөө ажиллах бөгөөд гарах зардлыг маркетингийн үйл ажиллагааны зардалд тусгана. 3.9 БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ 3.9.1 Бүтээгдэхүүний найрлага, техникийн үзүүлэлт Цэвэр байгаль дээр байгаа самрыг яснаас нь салган, мөн ясан доторхи шар хальснаас нь салгаж дангаар нь болон амтлан савласан байна. Найрлагад давс, нөөшлөх бодисоор хүнсний сода зэрэг байна. Үйлдвэрлэлийн явцад амтлагч бодис, бүтээгдэхүүний нэр төрөл нэмэгдэх өргөн боломжтой. 3.9.2 Сав баглаа боодол, ачих тээвэрлэх горим, тавигдах шаардлага Зах зээл дээрхи өрсөлдөгч болон алтернатив бүтээгдэхүүний хувьд зах зээлийн сегментээс хамаарч үндсэн 3 төрлийн савалгаа байдаг ба үүнд: 1. Жижиг хэрэглэгчидэд зориулсан 20-50 гр –р уутаар савалсан. 2. Баар, ресторан, монголын хувьд томоохон дэлгүүрүүдээр зарагдаж буй 150-200 –гр лаазлан савалсан 3. Задгайгаар буюу жигнэж зардаг хүмүүст зориулсан том хэмжээний уутан савтай 3.9.3 Бүтээгдэхүүн эрүүл ахуйн шаардлагыг хангасан байдал Манай орны хувьд энэ төрлийн үйлдвэр байгаагүйгээс яг нарийн тогтсон чанар стандарт байхгүй. Хүнсний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд заагдсан хүнсний үйлдвэрлэл явуулах тухай ерөнхий шаардлагыг хангах ба бусад стандарчлал, хэмжил зүйн лабораторитой хамтарч ажиллана. Үйлдвэрийн технологи, машин худалдан авч байгаа оросын Урал компани өөрийн машиндаа эрүүл ахуйн чанар, стандартын баталгаа гаргаж өгнө. ДӨРӨВ. ТӨСЛИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙН

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 18: Samar Tosol

ТООЦОО САНХҮҮ, ЭДИЙН ЗАСАГ ҮР АШГИЙН ТООЦОО 4.1.1 Үндсэн хөрөнгө бэлтгэлийн зардлын тооцоо Шаардагдагдах үндсэн хөрөнгө № Ангилал Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэг бүрийн үнэ (руб) Нийт үнийн дүн (руб) Тээвэрлэх суурилуулах зардал /10-хувь, төг/ Нийт дүн Элэгдлийн зардал жил / төг/ Байшин барилга, байгууламж /барилга 40 жил элэгдэл/ 1. Үйлдвэрийн барилга Мкв 50 2 000 000 төг 2 000 000 төг 2 000 000 төг 800 000 2. Агуулахын зориулалттай барилга Мкв 150 1500 58 050 000 төг 58 050 000 төг Дүн 60 050 000 төг 800 000 Машин тоног төхөөрөмж /10жил элэгдэл тооцсон/ 1. Самрыг хатуу, зөөлөн хальснаас салгагч цогц 3 20 500 61 500 451 125 3 218 625 321862,5 2. Угаагч Ш 3 9 500 28 500 192 375 1 566 000төг 156 600 3 Хатаагч ш 3 14 000 42 000 283 500 2 173 500 төг 217 350 4 Савлагч ш 1 1 500 000төг 1500 000 төг 225 000 төг 1 725 000 төг 172 500 5 Машин ш 1 2 000 000 төг 2 000 000 төг - 2 000 000төг 200 000 Дүн 9 665 000 төг 966 500 Эд хогшил, тавила, хэрэгсэл /10-н жил элэгдэл/ 1. Офисын зориулалттай сандал ширээ Хос 5 90 000 төг 450 000 45 000 495 000 49 500 2. Компьютер Ш 1 560 000 560 000 56 000 616 000 61 600 3. Принтер Ш 1 80 000 80 000 8 000 88 000 8 800 4. Дотоод сүлжээ Ком 5 5 000 25 000 2 500 27 500 2 750 Утасны аппарат ш 2 20 000 40 000 4 000 44 000 4 400 1 270 500 127 050 Нийт дүн 4.1.2 Үндсэн ба үйл ажиллагаатай хобогдсон зардлууд 4.1.2.1 Шаардагдах материал, түүхий эдийн зардал Материалын = Үйлдвэрлэх бүтээгдэхүүний * Материалын орнцын Хэрэгцээ тоо хэмжээ хэмжээ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 19: Samar Tosol

Материал түүхий эдийн зардал № Түүхий эд Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Жилийн нийт хэрэгцээ Нэгжийн үнэ /төг/ Нийт үнийн дүн /мян.төг/ 1. Самар кг 150 619200 500 -1000 464 400 000 2. Ус Тн 0,5 2064 500 1 032 000 3. Хөөлгөгч бодис Тн 1 297 216 20 5 944 320 Нийт дүн 471 386 320 4.1.2.2 Ажиллах хүч хөдөлмөрийн зардал Цалингийн задал № Албан тушаал Орон тоо Сарын дунлдаж цалин /төг/ Сарын цалингийн сан /төг/ Шагнал цалин /20%/ НДШ, ЭМД /19%/ Сарын цалингийн зардал /төг/ Жилийн хөдөлмөрийн хөлсний сан (мян.төг) Үндсэн ажилтан 1 Ажилчин 3 70 000 210 000 42 000 39 900 291 900 3 502 800 2 Маркетингийн менежер 1 70 000 70 000 14 000 13 300 97 300 1 167 600 Бага тушаалын ажиллагсад 1 Үйлчлэгч 1 50 000 50 000 10 000 9 500 69 500 834 000 2 Манаач 1 50 000 50 000 10 000 9 500 69 500 834 000 3 Жолооч 1 60 000 60 000 12 000 11 400 83 400 1 000 800 Удирдлагын зардал 1 Захирал 1 100 000 100 000 20 000 19 000 139 000 1 668 000 2 Санхүүгийн менежер 1 90 000 90 000 18 000 17 100 264 100 3 169 200 3 Технологч 1 80 000 80 000 16 000 15 200 111 200 1 334 400 Нийт 10 710 000 142 000 134 900 1098 100 13 177 200 Жилийн хөдөлмөрийн = Ажил албан * Ажил албан тушаал * 12 сар хөлсний сан тушаалын ангилал ажилчидын тоо Шагнал урамшууллын = Жилийн хөдөлмөрийн * Шагнал урамшууллын

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 20: Samar Tosol

сангийн хэмжээ хөлсний сан норматив /20% хүртэл/ Нийгмийн даатгалын = Жилийн хөдөлмөрийн * Нийгмийн даатгалын шимтгэл хөлсний хэмжээ шимтгэлийн хувь /16%/ Эрүүл мэндийн = Жилийн хөдөлмөрийн * Эрүүл мэндийн даатгалын Даатгалын шимтгэл хөлсний хэмжээ шимтгэлийн хувь /3%/ Хөдөлмөрийн зардал № Үзүүлэлт Хэмжих нэгж Хувь хэмжээ Нийт дүн ( сар. төг) 1. Хөдөлмөрийн хөлсний сан мян.төг 710 000 2. Шагнал урамшуулал мян.төг 20% 142 000 3. Нийгмийн ба эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэл мян.төг 16% 3% 134 900 Нийт дүн 1098 100 4.1.2.3 Эрчим хүчний зардал Цахилгаан эрчим хүчний зардал № Цахилгаан хэрэглэгч ба гэрэлтүүлэх цэг тоо Хүч чадал (квт/цаг) Жидд ажиллах цаг жилийн нийт хэрэгцээ (квт) Нийт дүн (төг) 1. Компьютер 1 0.1 2064 206,4 14 654,4 2. Принтер 1 0.1 2064 206,4 14 654,4 3. Үйлдвэрийн тоног төхөөрөмж 1 130 4128 536 640 38 101 440 4. Өдрийн гэрэл /1м2*12 / 8 0.01 4128 330,24 23 447,04 Нийт дүн 38 154 195,84 Халаалтын зардал /Халаалтын 7-н сарын хугацаан ашиглана. 1м2-нь 1050төг байдаг./ Дулаан халаалтын = Халаах талбайн * 1м2 талбайн * Жилий халаалтын зардал хэмжээ халаалтын үнэ хугацаа

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 21: Samar Tosol

Дулаан халаалтын зардал = 200 * 1050 * 6=1 260 000 төг Усны зардал = 10 * 0,02 * 4128 * 500=412 800 Ахуйн хэрэгцээт = Ажилчидын тоо * нэг ажилтаны нэг * Ажлын цагийн фонд усны хэмжээ Ус хэрэглэгчийн тоо өдрийн усны хэрэглээ 4.1.2.4 Тээврийн зардал Тээврийн зардал № Зардлын нэр Машины тоо Явах зай /км/ Нэгжийн зардал, /төг/ Жилйин нийт зардал /төг/ 1 Шатхууны зардал 1 50 810 10 449 000 Нийт 10 449 000 4.1.2.5 Хөдөлмөр хамгаалалтын зардал Хөдөлмөр хамгааллын зардал № Хамгаалах хэрэгсэл Норм Хэрэгцээ / Жилд / Нэгжийн үнэ /төг/ Жидийн нийт зардал /төг/ Үйлдвэр 1. Иж бүрэн хувцас 1/ хагас жил 3 15 000 90 000 2. Гутал 1/ хагас жил 3 5000 30 000 3. Бээлий 1/ Сар5 300 18 000 4. Хамгаалалтын малгай 1/5 жил 3 12 000 36 000 5, Гал унтраагч ширхэг 5 1 500 7 500 Бүгд 181 500 4.1.2.6 Үйлдвэрлэл үйлчилгээний бусад зардал Ариун цэврийн зардал № Ариун цэврийн зүйл Хэрэглээ Хэмжээ Нэгжийн зардал /төг/ Сарын нийт зардал /төг/ Жилийн нийт зардал /төг/ 1 Барааны саван Сар 1 200 200 2400 2 Угаалгын нунтаг Сар 1 1500 1500 3 Ариун цэвэрийн цаас Сар 2 200 400 18000 4 Хогийн шүүр Улирал 1 1000 1000 12000 5 Гарын саванСар 1 250 250 3000 6 Хувин Хагас жил 1 3000 3000 36000 7 Алчуур Улирал 1 500 500 6000 8 Ариутгалын бодис Сар 1 500 500 6000 Дүн 6350 83400 4.1.2.7 Сав баглаа боодлын зардал

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 22: Samar Tosol

Сав баглаа боодлын зардал № Нэр төрөл Тоо хэмжээ /ш/ Нэгжийн үнэ (төг) Нийт үнийн дүн (төг) 1 Цаасан уут 594 432 8-10 5 349 888 Нийт 5 349 888 4.1.2.8 Удирдлагын зардал Удирдлагын хангамжын зүйлийн зардал № Зардлын ангилал Жилийн нийт дүн (төг) 1. Албан томилолтын зардал 2. Бичиг хэргийн зардал 5 000 000 3. Дохиолол, галын аюулгүй байдлын зардал - 4. Харилцаа холбооны зардал: - Суурин холбоо Суурилуулах зардал 60 000 *2 ш = 120 000 Нийт дүн 5 120 000 4.1.2.9 Маркетингийн зардал Маркетингийн зардал № Зардалын төрөл Хэмжих нэгж Нэгжийн өртөг Сурталчлах хэмжээ /удаа.жил/ Жилийн нийт өртөг /төг/ Зар сурталчилгааны зардал 1 Зурагт Нэг удаа 120 000 10 1 200 000 2 Радио Нэг удаа 2 000 15 30 000 3 Cонин Нэг удаа (1/8) 4 Тараах материал ш 20 150 3 000 5 Өдөрлөг зохиох зардал Нийт 1 233 000 ҮЙЛДВЭРИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ӨӨРИЙН ӨРТГИЙН ТООЦОО ЖИЛЭЭР/ 1. Үндсэн материал түлшний зардал: 464 400 000 - Нэг тонн самрыг тээврийн зардлын хамт: 750 000 төг - Жилд авах самрын хэмжээ: 619,2 тн - Самрын жилийн зардал 464 400 000 2. Туслах материалын зардал: 6 968 320 Нэг тонн хөөлгөгч бодис тээврийн зардлын хамт: - Жилд хэрэглэх хэрэгцээ 297 216 - жилийн зардал: 5 944 320

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 23: Samar Tosol

- Нэг м3 усны үнэ 500 - Жилд зарцуулах усны хэмжээ 2064 - Жилд хэрэглэх усны зардал 1 032 000 3. Бүтээгдэхүүнийг тээвэрвэх зардал 10 449 000 - Шатхууны зардал 810 - Явах зам 12 900 4. Ажиллагсадын цалин хөлсний зардал 13 177 200 - Жилийн нийт цалингийн фонд 13 177 200 5. Нийт цалингаас авах нийгмийн даатгалын шимтгэл жилийн фондоос 19% бодож авав: 1 618 800 6. Үндсэн ба туслах материал, тээвэр, цалингийн зардалын нийт дүн /1+2+3+4/ 494 994 520 7. Тооцоолоогүй бусад зардал 8. Үндсэн фондын элэгдэл: Барилгаас 40 жилээр, 800 000 тоног төхөөрөмжөөс 10 жилээр элэгдлийг тооцсон 966 500 Эд хогшилийн элэгдэл 10 жил 127 050 9. Цахилгаан эрчим хүчний зардал /1кВт/цаг *47төг, НӨТ-тэй 71төг/ * 38 154 195,84 10. Уур, ус дулааны зардал 1 672 800 11. Сав баглаа боодол 5 349 888 Тооцоолсон нийт өөрийн өртөг 527 261 203,84 Борлуулалтын орлого ¹ Бүтээгдэхүүний нэр Гарцын норм Гарц /кг/ Зарагдах үнэ Орлого /төг/ 1 Цөмөө 24% 148 608 250 гр нь 887төг өртөг 250 гр нь 350төг зарна 52 012 800 2 Хатуу хальс 60% 371520 2 000 743 040 000 3 Зөөлөн хальс 16% 99 072 5 000 495 360 000 1 290 412 800 ТАВ. ТӨСЛИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮР АШГИЙН ҮНЭЛГЭЭ 5.1 ТӨСЛИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮР АШГИЙН ТООЦОО № Үзүүлэлтүүд Эхний жил /төг/ 1 Борлуулалтын орлого 1 290 412 800 2 Борлуулсан бүтээгдхүүний өөрийн өртөг 527 261 203,84 3 Ашиг 763 151 596,16 4 Түрээсийн зардал 58 050 000 5 Хангамжийн материал 83 400 6 Зар сурталчилгааны зардал 1 233 000 7 Шатхууны зардал 10 449 000 8 Бусад 5 120 000

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 24: Samar Tosol

9 Татварын өмнөх ашиг 688 216 196,16 10 Татварын зардал ХАОАТ Байгаль ашигласан 103 232 429,424 206 464 858,848 11 Цэвэр ашиг 378 518 907,888 ЗУРГАА. ДҮГНЭЛТ Монголчууд бид эртнээс нааш байгалийн баялгаа зүй зохистой үр дүнтэй ашигласаар ирсэн билээ. Хэрэглэгчид эрүүл ахуй, хувийн соёлтой хэрэглээ төлөвшсөн өнөө үед хушны самрыг эрүүл ахуйн наад захын шаардлага хангахгүй гудамжинд ил задгай худалдаалах нь буруу үзэгдэл юм. Ийм самар нь улмаар олон төрлийн халдварт өвчин дамжих, дэлгэрэх уг сурвалж болж байна. Энэ хэрэгцээг шинээр хангаж, нийгмийн соёлтой, өндөр түвшний хэрэглэдэг импортын бүтээгдэхүүн болох газрын самрын хэрэглээг үндэсний үйлдвэрийн бүтээгдэхүүнээр солих бүрэн боломжтой. Энэ зөвхөн эхлэл бөгөөд цаашид үйлдвэрлэл, бүтээгдэхүүний нэр төрөл, зах зээлийн хэмжээгээ нэмэгдүүлэх, хөгжих өргөн боломж байгаа юм. Сүүлийн жилүүдэд дэлхийн зах зээл дээр чухам энэ төрлийн бүтээгдэхүүний эрэлт хэрэгцээ маш хурдацтай нэмэгдэж байгаа бөгөөд манай урд хөрш үүнийг соргогоор мэдрэн манай улсаас түүхий эд татан авах бүх боломжийг хайж буй юм. Цаашид гадаад зах зээлд төвлөрч үйл ажиллагаа явуулах ба одоогийн байдлаар жижиг үйлдвэрийн хувьд өндөр ашигтай болох нь энэ төслөөс харагдаж байна. ЗУРГАА. ХАВСРАЛТ

www.zaluu.comwww.zaluu.com