A I R F E L ’ ‹ N Y A Y I N I D I R T E M M U Z - A ⁄ U S T O S - E Y L Ü L 2 0 0 8 S A Y I : 4

Airfel’in prestij projesiMedicana International ‹stanbul

Bir baflar› öyküsüDilara Koçak

Zeytin çekirde¤iya da inci tanesiTespih

4 ‹Ç‹NDEK‹LER

SANT‹GRAT Temmuz - A¤ustos - Eylül 2008 Say›: 04Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi. Ad›na ‹mtiyaz Sahibi: Hasan ÖnderYönetim Yeri: Airfel Is›tma So¤utma Sistemleri San.Tic.A.fiHürriyet Mahallesi E-5 Yanyol Üzeri No: 57 Kartal / ‹stanbul 0 216 453 27 00 www.santigrat.com.tr - santigrat@airfel.com

Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu): fiule fientarl› Kreatif Direktör: Belma Kuyucu Editör (Kurumsal): Hülya Dinçer Editör (‹çerik): Mesut Y›lmaz Çeviri: Sabri Kaliç Foto¤raf: Selin Demircio¤lu, Tolga Erbay, Tolga Özgal Katk›da Bulunanlar: Ebru Damran, Seyra Faralyal› Erdalo¤lu, MuratLevent Albayrak Bask›: Özgün Ofset Tel: (90) 212 280 00 09

© Bu yay›n›n her hakk› sakl›d›r. Bu dergide legal olarak yay›mlanan yaz›, makale, foto¤raf, çizgiroman ve illustrasyonlar›n sorumluluklar› sahiplerine ait olup,copyright haklar› Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’ye aittir. ‹çeri¤in, Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’den yaz›l›ön izin almaks›z›n hangi ortamda olursa olsun ço¤alt›lmas›, bas›lmas›, referans gösterilmesi ve yay›mlanmas› yasakt›r.

ZEYT‹N ÇEK‹RDE⁄‹ YA DA ‹NC‹

TANES‹… TESP‹HLER‹N G‹ZEML‹

DÜNYASI BU YAZIMIZDA…

�

68

DÜNYANIN EN BÜYÜK

AKVARYUMLARI HANG‹LER‹?

‹NSANI HAYRETE DÜfiÜREN

B‹NLERCE DEN‹Z CANLISININ

YAPAY YUVALARI…

�

38

AIRFEL AKADEM‹ T‹YATRO GRUBU

“KULAKTAN KULA⁄A” ‹S‹ML‹ B‹R

KOMED‹ ÇALIfiIYOR. PRÖM‹YER ARA-

LIK AYINDA…

�

SANT‹GRAT/04

14

5

Yaz ve Tatil...Bütün y›l çal›fl›nca art›k tatili hak ettim düflüncesihepimize hakim olur. Ve bafllar›z plan yapmaya.Kimimiz için tatil; s›k› bir dinlenme iken kimimizç›lg›nca e¤lenme ve iflten uzaklaflma olarak görü-rüz. Ama flu gerçek ki, tatil sonras› hem fizikselhem de zihinsel olarak daha zinde iflimize döne-riz. Tavsiyem tatillerinizi aksatmay›n, hatta ve hat-ta yöneticiyseniz personelinizi izin kullanma yö-nünde teflvik edin. Milli tak›m›n baflar›s› hepimizi gururland›rd›. Mil-letçe sevinmeyi o kadar özlemifliz ki, belki birazda abartt›k. Teflekkürler Fatih Terim ve Aslanlar›.Tüm dünyan›n bizim h›rs›m›z› ve baflar›m›z› kutla-mas›, ülkemizin ad›n›n çokça görsel medyada yeralmas›, ekonomik olarak da meyvesini verecektir.Yo¤un bir dönem geçirdik. Bu say›m›zda iklimler-den yaz› ifllemeye ve üç ayda Airfel’in neler yapt›-¤›n› anlatmaya çal›flt›k. Is›tma-So¤utma sektörüiçin çok önemli olan SODEX 2008 fuar›na kat›l-d›k. fiampiyonluk maç› öncesi Galatasarayl› fut-bolcular›n stand›m›z› ziyaret etmesi ve ziyaretçisay›m›z›n yo¤unlu¤u ile en verimli fuarlar›m›zdanbirini geçirdik. Global bir marka olma yolundailerleyen Airfel için yurtd›fl› fuarlarda bulunduk.Yine bu say›m›zda tatil yapmak isteyece¤iniz yer-ler ile ilgili ›fl›k tutaca¤›na inand›¤›m›z, gezi sayfa-lar›m›za daha fazla yer ay›rd›k. Ayr›ca herkesinkorkulu rüyas› olan kilolar ile ilgili kilo verme ça-balar›n›za a yard›mc› olaca¤›n› düflündü¤ümüz Di-yetisyen Dilara Koçak ile size özel bir röportajyapt›k. Tabii bu arada Airfel Akademi de bofl durmuyor,çal›flmalar›na tüm h›z›yla devam ediyor. Bence buaylarda yapt›¤›m›z en güzel etkinlik Airfel Akade-mi bünyesinde kurulan tiyatro kulübü. Konservu-tar mezunu bir oyuncu olan Müfit Aytekin yöneti-minde 14 kiflilik bir ekip kurduk. Arkadafllar›m›zmesai sonras› büyük bir özveriyle hem tiyatro e¤i-timi al›yor hem de sergileyecekleri oyuna çal›fl›-yorlar. Hedefimiz Aral›k ay›nda oyunun sahnelen-mesi.Sizlerden gelen olumlu elefltiriler ile her say›m›zbir öncekinden daha güzel oluyor ve dergimizeemek veren arkadafllar›m›z›n çoflkusu art›yor. Say-falar›m›z›n siz dostlar›m›za da aç›k oldu¤unu tek-rar hat›rlatmak istiyorum.

Yeni say›m›zda görüflmek üzere, sevgiyle kal›n.

Hasan ÖNDER

28

‹STANBUL’UN EN PREST‹JL‹ HASTANES‹ MED‹CANA

INTERNATIONAL ‹STANBUL DA AIRFEL ÜRÜNLER‹N‹

TERC‹H ETT‹.

18

D‹LARA KOÇAK. CEO’LARIN D‹YET‹SYEN‹. AKILLI,

ÇALIfiKAN VE MÜTH‹fi D‹S‹PL‹NL‹. GERÇEK B‹R

BAfiARI ÖYKÜSÜ…

46

TAZE, FERAH VE SA⁄LIKLI… ZEYT‹NYA⁄I, SARIMSAK,

DOMATES VE DEN‹Z ÜRÜNLER‹… BÜTÜN

YÖNLER‹YLE AKDEN‹Z MUTFA⁄I…

52

700 YILLIK A‹LE fi‹RKET‹N‹N UZUN YAfiAM SIR-

LARI…fi‹RKETLER BUNU NASIL BAfiARIYOR? M. RAUF

ATEfi YAZDI.

54

EYÜP’ÜN TAHTA OYUNCAKÇILARI YEN‹DEN CAN-

LANIYOR. GEÇM‹fi‹N NEfiEL‹ OYUNCAKLARININ

H‹KAYES‹…

��

��

�

64

EKRANLARIN SEV‹LEN YÜZÜ DEFNE JOY FOSTER,

BÜTÜN SAM‹M‹YET‹YLE SORULARIMIZI YANITLADI…

�

44

AIRFEL TASARIM EK‹B‹ “KALEM KUMANDA”YI D‹ZAYN

EDEREK B‹R ‹LKE ‹MZA ATTI. ÖRNEK B‹R ‹NOVASYON

ÇALIfiMASI…

�

30

ENNEAGRAM KAR‹YER PLANLAMASINDA NASIL KUL-

LANILIR? T‹PLER‹N YATKIN OLDU⁄U MESLEKLER‹ HA-

SAN ÖNDER YAZDI.

�

6 B‹L‹M - TEKNOLOJ‹

Bilim kurgu filmlerinde, kitaplar›nda gelece¤in flehirleri Ay’da, Mars’taveya su alt›nda anlat›l›r. Dünyadaki enerji ve besin kaynaklar›n›n azalma-s›ndan dolay›, bu flehirler hep karanl›kt›r. Oysa belki de bu flehirler, flim-di yaflam alanlar›m›zdan daha ayd›nl›k ve çevre dostu olacaklar. Gelece-¤in flehirlerinin ilk örne¤ini dünyan›n en zengin petrol ülkelerinden Bir-leflik Arap Emirlikleri, Abu Dabi çölünde kuruyor. Yenilenebilir enerji ileçal›flan ilk ‘s›f›r-karbon’ flehir olan Masdar, ABD’nin önde gelen e¤itimkurumlar›ndan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) katk›lar›ylagelifltiriliyor.22 milyar dolarl›k flehir, gelecekte petrolün önüne geçecek alternatifenerji kaynaklar›n› araflt›rmak üzere bir enerji araflt›rma merkezine de evsahipli¤i yapacak. Toplam 7 kilometre karelik bir alan kapsayacak 50 binkiflilik flehrin inflaas› fiubat ay›nda bafllam›flt›. Ticaret merkezlerinden, kü-çük sanayi iflletmelerine kadar herfleyin yer alaca¤› flehirde, araba yerinerayl› sistem kullan›lacak. fiehrin enerji ihtiyac›n›n yüzde 82’si günefl ener-jisiyle, yüzde 17’si yiyecek art›klar›n› yakarak enerjiye dönüfltüren bir sis-tem sayesinde, yüzde 1’i de rüzgar tribünleriyle karfl›lanacak. fiehirdekibinalar›n ›s›tma ve so¤utma sistemleri de, normalden 10 kat daha azenerjiyle çal›flacak.

Dünyan›n ortalama s›cakl›¤›ndaki birkaç derecelikart›fl, bitkilerden bafllayarak besin zincirindeki tümcanl›lar›n yok olmas›na sebep olabilir. Yap›lan an-laflmalar›n ötesinde, bir grup bilimadam› da, dün-yay› so¤utman›n yollar› üzerine çal›fl›yor. Bu alan-da en öne ç›kan projelerden 2 projeden ilki binler-ce do¤al a¤ac›n emdi¤i karbondioksiti tek bafllar›-na emebilme yetene¤ine sahip özel olarak üretilmiflsentetik a¤açlarla ilgili. Bu a¤açlardan bir tanesi,yaklafl›k olarak 15 bin arac›n yayd›¤› karbondioksitmiktar›n› etkisiz hale getirebiliyor. Uzmanlar, çiçekvermeyen ve büyümeyen bu a¤açlar›n karbondiok-sit sal›n›m›n› dengede tutmak için etkili olabilece¤igörüflünde. Dünyay› so¤utmak için di¤er bir fikirise, yapay volkanik patlamalar. Volkanik patlama-lar s›ras›nda milyonlarca ton sülfür atmosfere yay›-l›yor ve günefl ›fl›nlar›na karfl› kalkan görevi görü-yor. Örne¤in Filipinler’deki Pinatubo Yanarda¤›,1991’de patlad›¤›nda, dünya çap›nda ›s›n›n 0.60 Cdüfltü¤ü belirtiliyor. Bunun için de sülfür dolu yüz-lerce roketin stratosfere gönderilerek, yaklafl›k 1milyon ton sülfürün yüzeye b›rak›lmas›, dünyam›z›so¤utmak için düflünülen yollardan biri.

Dünyay› so¤utma yollar›

Sanal duvarlarZaman zaman trafik ›fl›klar›n›n sürücüler taraf›ndanalg›lanmas› zor olabiliyor veya trafik ›fl›klar›n› kimisürücüler bir yere yetiflme telafl›yla görmezden ge-lebiliyor. Koreli Hanyoung Lee taraf›ndan tasarla-nan ‘Sanal K›rm›z› Ifl›k’ sistemi sayesinde sürücülergelecekte art›k yeni trafik ›fl›klar›n› görmezden ge-lemeyecek. Çünkü araçlar için k›rm›z› ›fl›k yanaca-¤› anda, ‘Lazer Plazma Ifl›nlar’la araç yolunun tama-m›n› sanal k›rm›z› bir duvar görüntüsü kaplayacak.Böylelikle sürücünün durmas› gerekti¤i uyar›s› ya-p›l›yor. Çarpacakm›fl görü-nümünü veren ›fl›nlar, süresonunda ortadan kaybolu-yor. Otomotiv teknolojisikonusunda üzerinde çal›fl›-lan bir di¤er proje ise, gele-cekte otomobillerin, sinyalizasyon ›fl›klar›na göreotomatik hareket etmesini sa¤lamay› amaçl›yor. Buteknoloji hayata geçti¤i takdirde, kulland›¤›n›zaraç, k›rm›z› ›fl›kta önce sizi uyaracak e¤er durmaz-san›z kendili¤inden duracak.

Gelece¤in flehri: Masdar

fiehir hayat›n›n havas› içinde, dahacanl› çiçekler yetifltirebilmeniz içinyepyeni bir elektronik saks› geliflti-rildi. AeroGarden ad› verilen ürün,yetifltirecek çiçek veya sebzelereher türlü uygun koflulu sa¤l›yor.Ürünün en ilginç yan› ise bunlar›toprak kullanarak de¤il do¤rudanhava ve su ile yapmas›. Uzmanlar,bitkiler için uygun koflullar›n sade-

ce toprakla de¤il hava yoluyla dasa¤lanabilece¤ini belirtiyorlar. ZatenAeroGarden da bu düflünceden yolaç›k›larak üretilmifl. Aeroponics de-nen yuvalara, istenilen bitkinin sade-ce tohumlar›n› yerlefltirerek zahmet-sizce yetifltirebiliyor. Su, nem, ›fl›k veminarel dengesi kontrollü bir biçim-de elektronik bahçenin kendisi tara-f›ndan sa¤lan›yor.

Çiçekler havayla canlanacak

K›sa ad› CERN olan, ‹sviçre’deki AvrupaNükleer Araflt›rma Merkezi, genifl bandinternetin yerini alabilecek yeni bir a¤üzerinde çal›fl›yor. ‘Grid’ ad› verilen bua¤ teknolojisi, bilgisayarlar›n ifllem veveri depolama kaynaklar›n›, internetüzerinden paylaflmalar›n› ve onbinlerce,yüzbinlerce, hatta milyonlarca bilgisaya-r›n, tek bir süper bilgisayarm›fl gibi çal›fl-mas›na imkan veriyor. Grid, flimdilik sa-dece bilimsel deneyler s›ras›nda ortayaç›kan onbinlerce terabyte’l›k (1 terabyte= 1024 gigabyte) veriyi an›nda ifllemeyive dünyan›n dört bir yan›ndaki araflt›rma merkezleriyle paylaflmay› sa¤l›-yor. Bu boyutlardaki verinin paylafl›m› için de çok h›zl› internet eriflimlerigerekiyor. Bu süper h›zl› internet eriflimi flimdilik genel kullan›c›n›n de¤ilaraflt›rmac›lar›n hizmetinde olacak. Ama yak›n gelecekte ayn› teknoloji vealtyap›yla genel kullan›c›ya yönelik süper h›zl› internet ba¤lant›s› mümkün.Uzmanlar, yak›n gelecekte kullan›c›lar›n verilerini kiflisel bilgisayarlar› yeri-ne art›k do¤rudan a¤ üzerinde depolayaca¤›n›, masaüstü bilgisayarlar›n ta-rihe kar›flaca¤›n› öngörüyor.

‹nternetin yerine süper h›zl› internet

Cans›z dokular yaflama döndü

ABD'li bilimadamlar› hayvan kadavralar›ndan al›-nan kalplere canl› hücreler naklederek ölü organ-lar› çal›flt›rmay› baflard›. Bu çal›flmada ölü bir fare-nin kalp hücreleri güçlü temizleyicilerle kalpten ay-r›flt›r›ld›, daha sonra bu yap›ya yeni do¤an farelerinkalbinden al›nan canl› hücreler enjekte edildi. Uy-gun laboratuvar ortam›nda yaln›zca 4 gün sonrakalbin kas›lmaya bafllad›¤› görüldü. 8’nci günün so-nunda kalp atmaya bafllam›flt›. Minnesota Üniversi-tesi Kalp Tedavi Merkezi laboratuvarlar›nda yap›lanbu çal›flman›n insana da uygulanabilmesi duru-munda nakil için limitsiz say›da kalp ve büyük ola-s›l›kla di¤er organlar›n temini mümkün olacak.

Nanorobotlar daha zeki yaparm›?Bilgisayarlar›n ortayaç›kmas›n›n üzerindenk›sa bir zaman geç-mifl olmas›na ra¤-men, yapay zekaüzerine araflt›rmalarh›zla sürüyor. Ameri-kan Ulusal Mühen-dislik Akademisi'nin21. yüzy›lda insanl›-¤›n önündeki büyükteknolojik geliflmeleri tan›mlamas› için seçti¤i 18bilim ve teknoloji insan›ndan birisi olan RayKurzweil, 2029 y›l›nda nanorobotlarla insanlar›ndaha ‘ak›ll›’ bir hale getirilebilece¤ini, 2050 y›l›n-da ise ‘ak›ll›’ robotlar›n hayat›m›z›n her alan›ndayerlerini alacaklar›n› belirtiyor. Vücuda yerlefltiri-lecek zeka ve sa¤l›¤› art›racak minik cihazlar sa-yesinde, makinalar ve insanlar bir bedende birle-flecekler. K›lcal damarlar yoluyla beynimize dekgidebilecek nanobotlar, nöronlar›m›zla do¤rudanetkileflecek ve daha iyi haf›za, daha h›zl› hesap-lama gibi özellikler sa¤layacaklar.

7

8

üplü ekranlar, yerlerini düz ekranlara çoktan b›rak-t›lar. Önümüzdeki 3-4 sene içinde tüplü ekranlar›ntamamen tarih olaca¤› öngörülüyor. Normal, tüplü

televizyonlar Lcd ve plazmalarla karfl›laflt›r›ld›¤›nda olduk-ça eski ve düflük bir teknoloji olarak kal›yor. Düz ekranlar-da görüntü parlakl›¤›, ekran›n her yerinde eflitken, tüplüekranlarda projeksiyon yöntemi kullan›ld›¤› için ekran›nkenarlar›na do¤ru gidildikçe parlakl›k düfler. Tüplü ekran-lar çok yüksek boyutlara olanak vermedi¤i gibi yüksek ha-cimli olduklar› için oldukça kullan›fls›zd›r. Gözü çok yor-mamalar›, hacimleri, renk kaliteleri ve görüfl aç›lar› aç›s›n-dan düz ekranlar çok daha üstün bir teknolojiye sahipler.Az yer kaplamalar›, görüntü ve ses kalitesinin yüksek olu-flu Lcd ve plazmalar›n en avantajl› yönleri. Düz ekranlarda-ki k›yas›ya rekabet, en çok son kullan›c›n›n ifline yarad›. Fi-yatlar her geçen gün daha da afla¤›lara çekiliyor. Görüntüteknolojisindeki geliflim, ekranlar›n da kalite, çözünürlükve h›z gibi konularda iyice geliflmesini tetikledi. Bu geliflim-le birlikte Lcd ve plazma hakk›nda sorular da ço¤ald›.

HANG‹S‹ DAHA AVANTAJLILcd ve Plazma ekranlar, birbirinden çok farkl› teknolojiler-le üretiliyor. Tüplü ekranlar›n devam› olan ilk plazma ek-ranlar, 1960’larda ortaya ç›kt›klar›nda, devasal boyutlar›yla,reklam veya borsa panolar› olarak kullan›lmaya baflland›-lar. 1970’lere gelindi¤inde Lcd ekranlar›n üretilmeye bafl-lanmas›yla, plazma ve Lcd aras›nda k›yas›ya bir rekabet ge-

liflti. Bu rekabet ortam› içinde fiyatlar›n›n düflmesinin ya-n›nda, çok daha yüksek teknolojik özellikler kazand›lar.Düz ekranlardaki görüntü kalitesi birkaç de¤iflkenle belir-leniyor. Çözünürlük, görüntü kalitesini etkileyen en önem-li de¤er. HD Full etiketli ekranlar, görüntü teknolojisindekiat›l›mla, di¤erlerine göre çok daha öne ç›k›yorlar. Bu yüz-den, Lcd ve plazma ekranlar›n yüksek çözünürlük anla-m›nda gelen HD Full etiketli olmas› önemli. Ekran özellik-lerinde 1500cd/m2 ve 5000:1 gibi ifadelerle gösterilen par-lakl›k ve kontrast de¤erleri, görüntü kalitesini ve dolay›s›y-la fiyat› belirleyen di¤er iki önemli de¤iflken. Plazma ekran-lar parlakl›k ve kontrast aç›s›ndan Lcd’lere göre az da olsadaha avantajl›lar. Fakat kullan›m ömürleri aç›s›ndan bak›l-d›¤›nda Lcd ekranlar daha uzun ömürlüler ve daha az ener-ji tüketiyorlar. Düflük tepki süreleri, hareketli görüntülerde-ki bulan›klaflmay› engelleyen bir di¤er etken. Lcd’lerde buüre 1-2 ms’ler düzeyindedir, plazma ekranlar da ayn› süre-leri yakalam›fl durumdalar. ‹zleme aç›s›, plazmalarda dahagenifl oldu¤u için, topluluklar›n oldu¤u yerlerde plazmadaha avantajl›d›r. Her iki teknoloji de asl›nda, rekabetin ilky›llar›nda farkl› avantajlara sahipti. Günümüzdeyse yukar›-daki de¤erler birbirine çok yak›n. Fakat yine de, dev bo-yutlu ekranlar iflin içine girince fiyat-performans aç›s›ndanplazma ekranlar Lcd’lerden oldukça öndeler. Lcd veyaplazma aras›nda seçim yaparken kullan›m alanlar›n› gözönüne almak gerekir. Örne¤in uçaklarda plazma ekran ter-cih edilmez. Yap›s›ndaki gazlar, yüksekteki bas›nçtan etki-

Görüntü teknolojisinde dev rekabet:

BÜYÜYEN BOYUTLARLA BERABER LCD VE PLAZMA EKRANLARDA REKABET SON HIZLA DEVAMEDERKEN, GELECE⁄‹N GÖRÜNTÜ TEKNOLOJ‹LER‹ DE KEND‹N‹ GÖSTERMEYE BAfiLADI. fi‹MD‹L‹KLCD VE PLAZMALARIN KAL‹TES‹NE ULAfiAMAMIfi OLSA DA YAKIN B‹R GELECEKTE OLED EKRANLARYEN‹ GÖZDEM‹Z OLACAK

T

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹

Y A Z I : M E S U T Y I L M A Z

LCD VE PLAZMA

lenece¤i için, görüntü bulan›klafl›r. Yine benzer flekilde, ay-d›nl›k ortamlarda Lcd kullan›m›, lofl ortamlarda ise plazmakullan›m› daha çok tavsiye ediliyor. Düflük boyutlu ekran-larda Lcd ekranlar daha avantajl› fiyata sahipken, boyutlarbüyüdükçe plazma ekranlar daha uygun fiyat aral›¤› sunu-yorlar. Bafllang›çtaki belirgin farklar giderek silinse de, bo-yutlar› büyüterek devam eden Lcd-plazma rekabeti halensürüyor.

EN’LER‹N YARIfiI - EN BÜYÜK LCD VE PLAZMA2008 CES’te (Tüketici Elektroni¤i Fuar›) en çok konuflulan-lar dev boyutlardaki lcd ve plazma ekranlar oldu. Panaso-nic, 150 inçlik (yaklafl›k 381cm) dev plazma ekran›yla ol-dukça ilgi toplad›. Sharp ise, Aquos ad›n› verdi¤i 108inçlik(yaklafl›k 274cm) dünyan›n en büyük lcd ekran›n› tan›tt›.Her iki ekran da, sadece devasal boyutlar›yla de¤il, FullHd,renk filtreleme, yüksek kontrast oranlar›ylada oldukça göz dolduruyorlar. Yine de yak›ngelecekte sinema perdelerinin yerini lcd’leryerine plazma ekranlar dolduracak gibi görü-nüyor. Lcd’ler yüksek boyutlar söz konusuoldu¤unda, biraz daha geriden geliyorlar.

GELECEKTE B‹Z‹ NELER BEKL‹YOR?Lcd ve plazma ekranlar popülaritesinin zirve-sindeyken, daha çevreci, görüntü kalitesindegelecek vaad eden, daha yüksek teknolojilerde kendisini göstermeye bafllad›. Bu yeni tek-nolojiler flimdilik Lcd ve plazmalar›n kalitesi-ne eriflememifl olsalar da, ar-ge çal›flmalar›ylaberaber yak›n gelecekte daha da tercih edilirduruma gelecekler. ‹lk olarak Kodak flirketitaraf›ndan gelifltirilen Oled ekranlar, Lcd tek-

nolojisine alternatif olarak sunulan teknolojilerden biri.Normal operasyonda düflük enerji tüketmesi, ultra-ince vehafif olmas› sayesinde son zamanlarda cep telefonlar›ndakullan›m› yayg›nlaflm›fl olsa da gelecekte daha büyük ek-ranlarda kullan›labilecekler. Bafllang›çta gösterge uygula-malar› için gelifltirilen Oled'ler parlak renkli görüntüleri iledüflük güçte genifl görüfl aç›s› sa¤layan ekranlar›n yap›la-bilmesini sa¤lad›lar. Lcd ekranlarda oldu¤u gibi bunlar içinarkadan ayd›nlatma gerekmez. Oled'ler genelde cam üze-rinde üretilirler ancak plastik ve k›vr›labilir malzeme üze-rinde de olabiliyorlar. 1.000.000:1 gibi kontrast oranlar›y-la Oled’ler görüntü kalitesinde yeni bir ça¤ açacak gibi gö-rünüyor. Yeni bir teknoloji oldu¤undan dolay› halen gelifl-meye aç›k durumda. Bunun d›fl›nda Samsung’un piyasayasundu¤u 6 Serisi Lcd Tv’ler de, düz ekranlara farkl› bir bo-yut kat›yor. Güneflin bat›fl›, mum ›fl›¤› ve kadehteki flara-

b›n renginden esinlenerek tasarlanan tele-vizyonlar ayn› zamanda ›fl›¤a göre renk de-¤ifltirebilme özelli¤ine de sahip. Bu sayedehem ortamdaki ›fl›¤› k›rarak gözleri rahatla-tan bir etki yakal›yor hem de parmak izi tut-mayan yap›s›yla öne ç›k›yorlar. Modeller,kullan›lan kristal malzemenin etkisiyle ol-dukça fl›k olmakla birlikte dokunuldu¤undayumuflakl›k hissi de uyand›r›yor. Kristal ta-sar›ma sahip modellerde kullan›lan mater-yal sadece BMW ve Mercedes gibi üst seg-ment otomobil markalar›nda görmeye al›fl-t›¤›m›z bir materyal. 19 ile 52 inç aras› de-¤iflen Samsung 6 Serisi, Full HD Lcd televiz-yonlar 50.000:1 kontrast oran›yla birliktegerçe¤e en yak›n görüntü ve renk kalitesinisunuyorlar.

9

10 B‹L‹M - TEKNOLOJ‹

Remade konsepti kapsam›n-da Nokia, geri dönüfltürül-müfl malzemelerin gelecektemobil cihaz yap›m›nda nas›lkullan›labilece¤ine odaklan›-yor. Do¤al kaynaklara ihtiyac› orta-dan kald›ran, çöp miktar›n› veenerji tüketimini azaltan, geri dö-nüfltürülmüfl malzemeler kullan›la-rak tasarlan cep telefonlar› yak›ndason kullan›c›lar›n be¤enisine sunu-labilir. Ayn› konsept kapsam›nda‘S›f›r ‹srafl› fiarj’ ve ‘Eskimesin Ye-nilensin’ adl› projeler de yürütülü-yor. ‘Eskimesin Yenilensin’ proje-sinde kullan›c›lar›n mobil telefon-lar›n› gelecekte fiziksel de¤il, dijital

olarak nas›l yükseltebilecek-leri araflt›r›l›yor. Projeler, kul-lan›lan malzemelerle dünyakaynaklar›n›n tüketilmesininönüne geçmeyi ve daha çev-

reci teknoloji yaratmay› amaçl›yor.

Photoshop, Çiz-‹zlet projesiyle dijital çizimin tümdetaylar›n› internete tafl›yarak önemli bir ifl baflard›.Türkiye’de bir ilk olan proje, yap›lan çizimi bafl›n-dan sonuna dek kaydeden uygulama ve çizim bit-tikten sonra video olarak izlenebilmeyi kaps›yor.Bu videolar da her kullan›c› için e¤itici dökümananlam›na geliyor. Dünyadaki benzer uygulamalar-dan çok daha fonksiyonel ve ekstra özellikleri bu-lunan uygulaman›n en dikkat çeken taraflar›ndanbiri de kullan›c›ya tan›d›¤› zaman ve mekan özgür-lü¤ü. Kullan›c›, haz›rlad›¤› çal›flmay› kaydedip, da-ha sonra herhangi bir zamanda herhangi bir bilgi-sayarda kald›¤› yerden devam edebiliyor. Ayr›cauygulama, hiçbir ek yaz›l›m yüklemeye gerek kal-madan, PC ya da Mac ortam› ay›rt etmeden çal›fla-biliyor. Tamamen Adobe’un Flash altyap›s›yla ger-çeklefltirilmifl olan uygulama, Photoshop Magazin’eait sunucularda bar›nd›r›l›yor. Ayr›nt›l› bilgi için:www.photoshopmagazin.com

Çizimin s›rlar› internette

Masaüstü bilgisayarlar üçte birboyutlardaHP’nin ev kullan›c›lar›na yönelik olarak gelifltirdi¤iyeni masaüstü PC modeli HP Pavilion Slimlines3200, uygun fiyat› ve ultra ince tasar›m› ile dikkatçekiyor. Yaln›zca 27,6 cm yüksekli¤inde ve 10,7 cmgeniflli¤inde olan HP Pavilion Slimline s3200, özel-likle yer s›k›nt›s› yaflayan kullan›c›lar için ideal birçözüm sunuyor. Küçük, stil sahibi ve tam donan›m-l› bu masaüstü PC, normal masaüstü bilgisayarlar›nneredeyse 3’te 1’i oran›nda yer kapl›yor. Cihaz,güçlü multimedya özelliklere, 500GB’l›k yüksek sa-bit diske ve çift çekirdekli ifllemciye sahip. Hp’ninbu yeni ürünü, dizüstü bilgisyarlardan sonra, masaüstü bilgisayarlar›n da boyutlar›n›n iyice küçülece-¤inin iflaretini veriyor.

Geri dönüflümde son nokta

Tak-çal›flt›r IP kamera

GKB markal› IP CAM IC202 adl›ürün, kurumsal ve bireyselkullan›c›lar›n güvenlik ihtiyaç-lar›n› karfl›lamak üzere gelifl-

tirildi. Kullan›c›lar›n kolayl›klatak›p çal›flt›rabilecekleri IP CAM

IC202, bilgisayara ihtiyaç duymadan, yaln›zca modem ba¤lant›s›yla kul-lan›labiliyor. Ürün, ayr›ca ses ve görüntüye an›nda eriflim ve tek tuflla ka-y›t imkan› sunuyor. Üstelik, bu kamera sayesinde, birden fazla kifli ayn›görüntülere ulaflabiliyor. Kablolu ve kablosuz ba¤lant› imkan› sunan IPkamera, yüksek çözünürlü¤ü (640x480 piksele kadar), 63 derecelik gör-me aç›s›, küçük boyutu, renk seçenekleri, kolay kullan›m› ile dikkat çe-kiyor. Kamera ayr›ca, bulundu¤u ortamda hareket tespit etti¤i anda e-postayla uyar› veriyor, 3G cep telefonuyla görüntüleme imkan› sunuyorve senkronize sesli görüntüleme sa¤l›yor.

12

Çocuklara özel: ÇOCUK ODASI KL‹MASI ‹LEONLAR DAHA MUTLU

AIRFEL, ÇOCUKLAR ‹Ç‹N ÖZEL B‹R ÜRÜN HAZIRLADI. ÇOCUK ODASI KL‹MASI ADI VER‹LEN BU ÜRÜN,H‹JYEN KONUSUNDAK‹ KUfiKULARI TÜMÜYLE ORTADAN KALDIRAN ANT‹BAKTER‹YEL PLAST‹K B‹RMALZEMEDEN YAPILDI. ENERJ‹ TASARRUFU, RESTART ÖZELL‹⁄‹ SAYES‹NDE PROGRAMLANDI⁄I B‹-Ç‹M‹ KORUYAB‹LMES‹ G‹B‹ B‹RÇOK FONKS‹YON ‘AIRFEL ÇOCUK ODASI KL‹MASI’NI EfiS‹Z KILIYOR.

KILAVUZ

ünümüzde insanlar›n hayattan beklentilerinin net-leflmesi, bireylerin yaflamlar› aras›nda daha kesinçizgiler oluflturmaya bafllad›. Geliflen teknoloji de

haberleflmeden beslenmeye, ulafl›mdan giyime, renkler-den kullan›lan eflyalara kadar bu çizgilerin bir tarz veyakonsept ad› alt›nda uyum içerisinde buluflmas›nda önem-li bir rol oynuyor.

Tüm bu yeni oluflumlara ra¤men y›llard›r en az de¤iflimeu¤rayan olgulardan bir tanesi ise kuflkusuz ‘çocuk kon-septi’. ‹çerisinde en yeni, en iyi ve en ayr›cal›kl› olmay›hedeflemifl bu konsept ile Airfel, Çocuk Odas› Klimas›ürünüyle bir eksi¤i tamamlad›. Evlerde tasarlanan çocuk odas› konseptleri için aran›lanbirçok özelli¤i bünyesinde bar›nd›ran çocuk odas› klima-

GH A Z I R L A Y A N : C A N E R G Ü Ç E R - S o ¤ u t m a Ü r ü n M ü h e n d i s i

13

s›, Türkiye’nin en genç ve modern tesisleri olan Airfel kli-ma fabrikalar›nda üretiliyor. En ince ayr›nt›s›na kadar dü-flünülen çocuk odalar› için özel olarak dizayn edilen kli-ma, bulundu¤u odan›n duvar›nda az yer kaplayarak, mi-nimalist yap› ile uyum içinde olacak biçimde tasarland›.Kompakt tasar›m› ile göze batmayan yeni ürünün düz önpaneli sevimli ve renkli karakterler ile süslenerek çocukodalar›ndaki genel atmosfere uyum sa¤lamas› hedeflendi.

TÜMÜYLE H‹JYEN B‹R ORTAM YARATIYOROdada aranan hijyen koflullar›n sa¤lanabilmesi için ön pa-nel kolayl›kla yerinden ç›kart›l›p temizlenebilir yap›da dü-flünüldü. Kliman›n ve klimaya ait kablosuz uzaktan ku-mandan›n üretiminde kullan›lan antibakteriyel plastik mal-zeme, hijyen konusundaki kuflkular› tamamen ortadankald›racak güvenlikte. Bu madde üzerinde uzun y›llarbakteri oluflumuna izin vermeyen özel bir plastik. ‹ç ortamhavas›n› temiz tutmak için özenle seçilen ileri teknoloji fil-treleri çocuk odas› klimas› ile standart olarak sunuldu. Bir dünya markas› olan 3MTM HAF filtre, performans› test-ler ile kan›tlanm›fl, 3 mikrometrenin alt›nda parçac›k filtre-lemesi yapabilme özelli¤ine sahip, toz zerrelerini, çiçektozlar›n› ve evcil hayvan tüylerini güvenle filtreleyen birürün. S›radan filtrelerde zaman içerisinde küf gibi istenme-yen oluflumlar görülürken, 3MTM HAF filtrenin antimikro-bik film yap›s› bu oluflumlar› geciktiyor, hatta engelliyor.Çocuk odas› klimas›nda ortam›n kötü kokular›n› emmekve kirleticileri filtrelemek için, antibaktariyel özellikte foto-katalist filtre bulunuyor. Titanyumdioksit (TiO2) ile güç-lendirilmifl bu filtre, vakum ile temizlendikten sonra üze-rinde günefl ›fl›¤› alt›nda tuttu¤u mikroskobik kirleticiler-den kendi kendini temizliyor. Bir di¤er filtre ise bio anti-bakteriyel filtredir ki, havadaki kirleticileri filtrelemesininyan›s›ra, üzerinde bulunan enzimler ile canl› kirleticilerinhücre yap›lar›n› bozarak ölmelerine sebep oluyor. Bu dakirleticilerin vakum temizleme s›ras›nda tekrar ortama ya-y›lmas›n› engelliyor. Kaba toz filtresi d›fl›nda bu konsept-te standart olarak bulunan 4’ncü filtre ise vitamin C filtre-dir. C vitamininin temel yap›s›n› oluflturan askorbik asitemdirilmifl filtre, üzerinden sa¤lad›¤› hava ak›fl› ile ortamaC vitamini yay›yor. Vitamin havada bulunan oksijen ile et-kileflime girdi¤inde cildi besleme ve vücuttaki stresi azalt-ma gibi sonuçlara neden oluyor.

KONFORUN SÜREKL‹L‹⁄‹ ESAS ALINDI‘Airfel Çocuk Odas› Klimas›’ ›s›tma, so¤utma, fan ve nemalma gibi çok fonkisyonlu çal›flma sistemi ile 12 ay kulla-n›ma imkan sa¤l›yor. Dört mevsim konfor flartlar›n› sa¤la-mak ve ani hava de¤iflimlerinden oluflan rahats›zl›klar› en-gellemek için baz› önlemlerle donat›lan klima, aileleringüvenle kullanabilecekleri bir ürün. Örne¤in so¤utma

fonksiyonunda ayar s›cakl›¤›n›n 20°C nin alt›na düflme-mesi sayesinde ortam›n istenmeyen flekilde flartland›r›l-mas›n›n önüne geçilmifl. Ayr›ca sabit ve minimum de¤er-deki fan h›z› da üflenen havan›n direkt olarak vücuda te-mas›n› ve ortamdakileri rahats›z etmesini engelleyecek bi-çimde tasarlanm›fl. Buna yard›mc› olmak için eklenen çiftkanatl› hava üfleme yap›s›, sa¤a sola manuel, yukar› afla-¤›ya otomatik olarak sal›m›m yapabilme veya istenilenkonumda sabit tutabilme özelli¤i tafl›yor. K›fl aylar›nda kli-ma ›s›tma konumunda çal›flt›r›ld›¤›nda, ortama so¤uk ha-va üflelememek için ön ›s›tma fonksiyonu ile donat›lm›fl.Bu fonksiyon sayesinde klima, belirli bir s›cakl›¤›n alt›n-da hava üflemiyor ve dolay›s›yla s›cakl›k de¤iflimini en-gelliyor. Programlanabilir zaman ayarlar› ve otomatik restart özel-li¤i sayesinde klima istenildi¤i zaman aç›l›yor ve kapan›-yor. Elektrik kesilip gelse bile restart özelli¤i ile klimay›sürekli kontrol etmek gerekmiyor. Kliman›n bütün buözellikleri konforun süreklili¤i amaçlanarak dizayn edil-mifl. Bu amaç do¤rultusunda klimaya bir özellik daha ek-lenmifl. Gündüz ve gece, uyku halinde, de¤iflen vücut ›s›-s›na uyum sa¤lamak için uyku modu buluuyor. Is›tmadaayar s›cakl›¤›n› 2 saat içerisinde 2°C düflüren, so¤utmadaise 2°C yükselten bu sistem ayn› zamanda enerji tasarru-fu da sa¤l›yor. Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün araflt›rmalar›nagöre yatak odas›ndaki 30 desibel alt›ndaki gürültü seviye-si sa¤l›kl› bir uyku için engel teflkil etmiyor. 29 desibel sesseviyesi ile çal›flan Airfel Çocuk Odas› Klimas›, rahat vesessiz bir uyku ortam› sa¤l›yor.

TÜRK‹YE’DE B‹R ‹LK: KALEM KUMANDABu konsept çal›flman›n bir parças› ve Türkiye’de bir ilkolan ‘kalem kumanda’ ile çocuk odas› klimas›nda bir farkyarat›ld›. Bu kablosuz uzaktan kumandan›n patenti Air-fel’e ait. Antibakteriyel plastik malzemeden üretilen ku-manda ergonomik tasar›m›, büyük karakterli LCD ekran›,dört yönlü tek tufllu yap›s› ile dikkat çekiyor. Ayr›ca buürün, geçmiflte Airfel markas› ile sat›lan tüm ürünleri kon-trol edebilme özelli¤i tafl›yor. Universal bir klima kuman-das› olan kalem kumanda, sektörde bir kalem pil ile çal›-flan tek kumanda olma özelli¤i tafl›yor. Kumandan›n üze-rinde bulunan nem ve s›cakl›k ölçüm sistemi ise odan›niklim koflullar›n› ölçmeye imkan veriyor. Tüm bu özelliklerine ek olarak kompresör koruma siste-mi, LCD ekran›ndaki ar›za tesbit sistemi gibi kliman›n öm-rünü uzatmaya, servis ve bak›m›n› kolaylaflt›rmaya yöne-lik önlemlere sahip olan ‘Airfel Çocuk Odas› Klimas›’, Air-fel teknik personelinin 3 y›l cihaz, 5 y›l kompresör garan-tisi alt›nda. Airfel çocuk odas› klimas› ayn› zamanda A s›-n›f› yüksek enerji verimlili¤i ile az enerji harcayayan, çev-reye ve do¤aya duyarl› bir ürün olarak öne ç›k›yor.

14 GELENEKSEL

Y A Z I : O K fi A N S V A S T I C S F O T O ⁄ R A F L A R : S E L ‹ N D E M ‹ R C ‹ O ⁄ L U

Gizemli dünya:TESP‹H TANELER‹N‹N ÖYKÜSÜ‹NC‹DEN DE OLUR, ZEYT‹N ÇEK‹RDE⁄‹NDEN DE... YAZIN EL‹ SER‹NLETEN TAfiLARDAN YAPILANI,DOKUNDUKÇA M‹S KOKULAR SAÇANLARI VARDIR VE SADECE DUAYLA KIPIRDAYAN DUDAKLARAEfiL‹K ETMEZLER. B‹R ZAMANLAR OSMANLI ERKE⁄‹N‹N S‹MGES‹ OLDUKLARI G‹B‹ RAHATLATICIETK‹S‹YLE BUGÜN TÜM DÜNYADA MODA OLMA YOLUNDADIR TESP‹H.

15

aras›nda dolafl›yordu parmaklar... Esas› dine dair de olsa kimi zaman oyalanmak için dolan-d› parmaklar›n aras›nda ya da yumurta topuklu kabaday›-lar›n elinde bir erkeklik simgesi oldu tespih. Ad›, “sebh”kelimesinden geliyor ve “sübhânallah diyerek Allah’ata’zîm etme” (ululama) diye aç›klan›yor Osmanl›ca sözlük-te... Ama elbet sadece Müslümanl›¤a özgü bir araç de¤iltespih. Brahma tespihleri çilecilerin uzun tanr›sal ad oku-malar›nda ya da kutsal Günefl yakarmas›n› durup dinlen-meden tekrar ettiklerinde flafl›rmalar›n› önlemek için kulla-n›ld›. Buddha tespihinde tanelerin simgesel anlamlar› var-d›. Katolikler ise her biri di¤erinden büyük bir taneyle ay-r›lan ve on küçük taneden oluflan befl dizilik tespih kulla-

amç›s› alt›n, taneleri inci, duraklar› zümrütten birtespih: III. Selim parmaklar›n›n aras›nda onunlaresmedilmifl; bugün Topkap› Saray›’nda sergileni-

yor onun zenginli¤ini gösteren bu güzel tespih. Oysa ta-necikleri zeytin ya da keçiboynuzu çekirde¤inden, flimflir,gül a¤ac›, servi, alipafla, y›lan a¤ac›ndan da olabilirdi!.. Sa-dece bu topraklar›n a¤açlar›ndan de¤il, uzaklardan gelenbaflka a¤açlardan da biçim biçim tespih yap›lmaktayd› ovakitler: Abanozdan, pelesenkten, serin bir k›fl günü par-maklar k›p›rday›p tanecikler aras›nda gidip geldikçe ›s›-nan, ovalad›kça par›ldayan amber, kuka, narç›l bahri, san-tal a¤ac›ndan da yap›lmaktayd›!.. S›cak yaz günlerinde se-def, mercan ya da necef tafl›n›n serinletici taneciklerinin

K

16

n›yorlar; zincir bölümünde s›ras›yla bir büyük, üç küçük,bir büyük tane ve bir de haç yer al›yor.Müslümanl›kta tespih, namaz sonras›nda yinelenen kimidinsel sözlerin say›s›n›n anlafl›labilmesi için 33 ya da 99 ta-nesinin (tekke ve dergâhlarda dervifllerin zikr için kullan-d›¤› 500, hatta 1000 taneli tespihleri anmadan geçmeye-lim...) bir ipe dizilmesiyle yap›l›yor. Ama elbet her ifl gibibüyük ustal›k ister tespihin hakk›na vermek de... Yoksaipe dizili taneciklerin biri sa¤a biri sola bak›verir; halbukibakt›¤›n›zda tek bir tane gibi görece¤iniz muntazaml›ktaolmal›... Kutru (çap›), boyu hep ayn› olmal› tanelerin...Öylesine düzgün... Bunun için de haddeden geçmeli tes-pih!.. Gerçi flimdi pek tespih ustas› kalmam›fl bilenlerin de-di¤ine göre ama 50’li y›llara kadar ‹stanbul Sahaflar Çarfl›-s›’ndaki toprak zeminli izbe dükkânlarda “ayak kemanesi”denilen aletleriyle sanat› ayakta tutmufllar.

TESP‹H TANELER‹ SÖZLÜ⁄ÜDurak (Niflane): Her 33 tanede bir konulan ve tane dizisindend›flar›ya do¤ru sarkan bölümler. ‹mame: Tane, niflane ve pullar› iki uç halinde bir araya getirerekipliklerin içinden geçirildi¤i parça.Pul: ‹mameden itibaren beflinci veya yedinci taneden sonrakonuyor.Kamç›: ‹mameden sonra bulunan ipekten örülmüfl püskül ya daalt›n ya da gümüflten örülmüfl kordon. Türk Bafl›: Kamç›n›n üst taraf›nda, dört zincirin ucuna ba¤lanantaneler. Tepelik (Hatime): Kamç›n›n üzerindeki küçük parçalar›n ucun-da bulunan parça ki bununda ucunda “çivi” denilen parçabulunuyor.Mürassa¤: K›ymetli tafllarla süslenmifl tespih

17

Elde örnek olmad›¤›ndan tespihin geçmifline dair17. yüzy›ldan öncesine dair bilgi yok! Ama 19. yüz-y›lda Kapal› Çarfl› civar›nda 300 kadar tezgâh varimifl!.. Ama tespihin de¤erli tafllardan ifllendi¤i gün-lerin geçmifli Emeviler dönemine kadar uzan›yor.A¤aç malzemelerden baflka kehribar, oltu, mer-can, fildifli, sedef, deve kemi¤i, bal›k difli (som),amber türü malzemelerden yap›lanlar› da var ta-b‹i tespihin. Akik, yeflim, nefrit, firuze, zümrüt,gümüfl,yakut, lapis, y›ld›z tafl›, zebercet, çeflitlioniks tafllar› ve alt›n!.. Böylesine de¤erli malzemeden yap›lan tespihlerelbet tanr›n›n ad›n› anman›n ötesinde sosyal birgücün göstergesi, bir ziynet eflyas› oluyordu...Ama tab‹i a¤açtan yap›lanlar› da de¤ersiz say-mamak gerek; kuka denilen tespih mesela, hin-distan cevizi kabu¤undan yap›lan, çok sert, el-de çevirdikçe parlayan pek pahal› bir malze-me... Kabuktan, kemikten, boynuzdan baflkacam da tespih yap›m›nda kullan›lan bir malze-me: Beykoz boncuk, çeflmibülbül ve kristal tür-leri bambaflka ›fl›lt›larla dolafl›yor ellerde... Sadece malzemesi de¤il biçimi de baflka baflka tespi-hin: Armudi, servi, flalgami, beyzi, üstüvane...

fiimdilerde ayak kemanesi yerine tornada tespih çe-kenler, evvel zamanlar kadar uzun tespihe emekharcayanlar vard›r elbet ama bakal›m onlar›n ad› daKalafatç› Hasan Usta, Yamal› Nuri Usta, Eyüplü Ta-hir Usta, Mevlanakap›l› Mahmut Usta, Horozun Sa-lih Usta, Sad›k Usta, Balatl› Nuri Usta, R›fat UstaHalil Usta, Fildiflici Burhan, Kitapç› Hulusi, Niza-mettin Bey, Mühürcü Fehmi Dede, Hattat Halimgibi kay›tlara geçecek mi?.. Hepsi bu da de¤il:1926’da Türk sanatlar›n› Avrupa ülkelerine tan›t-mak için çeflitli limanlara u¤rayan gezici sergi ge-misinde Topuzun Halil Usta da varm›fl. Son y›llar›n ustalar› aras›nda ise Hilmi Efendi,Mehmet Cemil Bey, Galip Usta ve Neyzen Niya-zi Say›n’›n ad› geçiyor. Ama herhalde art›k kim-se kemaneyle çal›flt›r›lan a¤açtan yap›lm›fl tezgâ-h› kullanm›yor: “Çargufle” denilen delici bölüm-le, “malafa” denilen kal›b›n sol eldeki kemeney-le döndürüldü¤ü, puntalar aras›n› s›k›flt›rman›nsol ayakla yap›l›p sa¤ elle de “rende” ve “arda”denilen kesici aletlerle tespihin çekildi¤i günler ge-

ride kald›. Bilenlerin, ‹ran, Semerkant ve Buhara tes-pihlerine üstün buldu¤u o zarif tespihlerin çekildi¤i o il-

kel ayak kemaneleri art›k yok.

18 BAfiARI ÖYKÜSÜ

BÜTÜN TÜRK‹YE’N‹N YAKINDAN TANIDI⁄I BESLENME UZMANI VE D‹YET‹SYEN D‹LARA KOÇAK,‹fi‹NDE SON DERECE BAfiARILI B‹R ‹S‹M. KEND‹N‹ D‹S‹PL‹NL‹, ÇALIfiKAN VE HEDEFLER‹ OLAN B‹-R‹ OLARAK TANIMLAYAN D‹LARA KOÇAK, B‹RÇOK ÜNLÜ ‹SM‹N VE fi‹RKET‹N DE D‹YET‹SYEN‹ OLA-RAK ONLARI FORMA SOKMASIYLA TANINIYOR.

19

Beslenme konusunda bir marka:D‹LARA KOÇAK

apt›¤› televizyon programlar›, kitaplar› ve yaz›lar›y-la son derece popüler bir isim Dilara Koçak. CE-O’lar›n diyetisyeni olarak bilinen Koçak, baflar›s›n›

disiplinli ve azimli bir karaktere sahip olmas›na ba¤l›yor.Mesle¤ini çok sevdi¤ini her seferinde dile getiren ünlü diye-tisyen, “Bir daha dünyaya gelsem ve seçme flans›m olsa yi-ne bu mesle¤i seçerdim” diyor. Sürekli yenilikler peflindekofltu¤unu, fark yaratmaya çal›flt›¤›n› anlatan Koçak, hedef-lerine vaktinden önce ulaflabildi¤ini, bunun nedeninin deçal›flma hayat›nda hep “ilk”leri yapma baflar›s› oldu¤unusöylüyor. Dilara Koçak, hayata bak›fl›, mesle¤i ve beslenmeile ilgili sorular›m›z› dergimiz Santigrat için yan›tlad›: Dilara Koçak, genç yafl›na ra¤men marka olan bir isim. Bu-nu nas›l baflard›n›z?21 yafl›nda okuldan mezun oldu¤umda çok yüksek bir mes-lek sevgim vard›. Cumartesi mezuniyet balomuzu yapt›k veben pazartesi hemen ifle bafllad›m. Üzerinden 13 y›l geçti buenerjim hiç azalmad› yine dünyaya gelsem ve seçme flans›molsa ben yine Beslenme ve Diyet Uzman› olmak isterdim. 2y›l yüksek lisans yapmak için Ankara’da çal›flt›m ve dahasonra ‹stanbul maceram bafllad›. Oysa okuldayken arkadafl-lara ben kesinlikle ‹stanbul’a gitmem demifltim; o gün bu-gündür büyük konuflmamaya çal›fl›r›m. ‹stanbul’da olmak-tan da hiç piflman de¤ilim flimdi. Hedefim 35 yafl›ma geldi-¤imde kendi flirketimde kendi param› kazanmakt›. Bu hede-fimi 35 yafl›mdan 4 y›l daha erken gerçeklefltirdim; mutlu-yum. Amac›m beslenme konusunda ülkemize gerçektenfaydas› olacak ifller yapmak. Do¤ru beslenmeyi ö¤retmek,

anneleri ve çocuklar› e¤itmek. Bunun için kendime 40 yafl›-m› hedef koydum. fiimdi haz›rl›klar›m ve alt yap›m› güçlen-diriyorum. Sivil toplum örgütlerine elimden gelen tüm des-te¤i vermeye çal›fl›yorum. Uzun y›llar hastanelerde klinik di-yetisyen ve mutfak yönetimi konular›nda çal›flt›m. Ancakfarkl› bir fleyler yapmak istiyordum. Bu sebeple önce ‹stan-bul Üniversitesi Yönetici Gelifltirme program›na devam et-tim. Ard›ndan 6 ay kadar bu iflin kalbi olan Amerika’ya gi-dip gözlem yapt›m ve daha sonra Kurumsal Beslenme Da-n›flmanl›¤› sektörünü Türkiye’ye getirdim. fiimdi hem ku-rumsal hem bireysel beslenme dan›flmanl›¤›n›n yan› s›ra bir-çok g›da firmas›na da Ar-Ge ve iletiflim konusunda Mezuraekibi olarak destek veriyoruz.Nas›l bir e¤ittim ald›n›z? Halen sürdürdü¤ünüz mesle¤iniziçin neler yapt›n›z? 1994 y›l›nda Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve DiyetetikBölümü’nden mezun oldum. 1996 y›l›nda ayn› üniversitedeyüksek lisans e¤itimini de tamamlayarak Uzman Diyetisyenünvan›n› ald›m. 2001 y›l›nda ‹stanbul Üniversitesi YöneticiGelifltirme Program›’n› tamamlad›m. Çal›flma hayat›mda hepilkleri yapmak istedim ve yapt›m. Bu bana müthifl bir keyifve enerji veriyor. Hacettepe Üniversitesi’nin Toplu Beslen-me Sistemleri’nde yüksek lisans yapan ilk ö¤rencisiyim, Tür-kiye’de kurumsal beslenme dan›flmanl›¤› sektörünün bafl-lang›c›nda bir ‘ilk’im. Mercedes-Benz Türk için “Otomobil‹nsana Benzer” isimli bir televizyon program› haz›rlam›fl vesunmufltum. Bu Daimler Chrysler Dünya Pazarlama ödülle-rinde 3’üncülük ödülü ald›. McDonald’s için haz›rlad›¤›m

H A Z I R L A Y A N : fi U L E fi E N T A R L I

Y

20

flimciyim ve genç meslektafllar›ma çok iyi bir örnek olmakistiyorum. Hayata gelifl amac›m›z oldu¤una yürekten inan›-yorum ve bafl›ma gelen kötü fleyler art›k moralimi bozmu-yor. Neden böyle oldu, ne ders almam gerekiyor acaba di-ye sorguluyor ve gücümü asla kaybetmiyorum. Benim içinönemli di¤er bir konu da hatalardan ve yaflananlardan dersalmak. Cesaretim hiç k›r›lm›yor böylece. ‹fl Dünyas›na yönelik özel programlar›n›z hakk›nda bilgi ve-rir misiniz?Türkiye, ‘Kurumsal Beslenme Programlar›’yla yaklafl›k 4 y›lönce benim giriflimimle tan›flt›. Ancak çok yeni bir sektör busebeple bu tip programlar› holding veya flirketin sahibi ve-ya CEO’nun inan›fl›na göre hayata geçiriyoruz. fiirketlerinteknoloji ve ekipmana yapt›klar› yat›r›mlar kadar çal›flanlar›-n›n sa¤l›¤›na ve yaflam flekline yat›r›m yapmalar› da çokönemli. ‹nsana de¤er katan bu tür uygulamalar flirket moti-vasyonu ve kuruma ba¤l›l›¤› da artt›r›yor. Yöneticilere bes-lenme program› haz›rlarken en önemli nokta onlar›n dilin-den konuflabilmek ve onlar› anlamak. Beslenme öyküsü al›rken çok sistematik bilgi veriyorlar.Programl› yafl›yor olmalar›n›n avantajlar› da oluyor dezavan-tajlar› da. Herfleyi yaz›l› istiyorlar; bu sebeple ben de prog-ram içeri¤ini, küçük ve büyük hedefleri ve gerçeklefltirebile-ceklerimizi rapor halinde sunuyorum kendilerine. Yöneticiasistanlar›, flöförleri bazen evdeki ahç›ya varana kadar ileti-flim halinde oluyoruz. Hatta buna tekne kaptanlar› da dahiloluyor. Çünkü ara ö¤ün takibi, gidilecek restorantlardakimönülerin takibi ekip çal›flmas›n› gerektiriyor. Yöneticilerdengeli esnek ama disiplinli bir yaklafl›m istiyor. Bazen di-rekt cep telefonlar›ndan ar›yorum. Bazen ise asistanlar› ka-nal›yla takip ediyorum. Bu tür takipler motivasyon ve diye-te uyumda baflar›y› artt›r›yor. Dan›flmanl›k yapmay› kabbul etmeyece¤iniz (etmedi¤iniz) ki-fliler oluyor mu?Beslenme bilimine inanan ve faydal› olmak isteyen herkesekap›m›z aç›k tabii ki. Beslenmeyi ö¤renmek veya kilo ver-

baflka bir proje ise yine ödüle lay›k görüldü. Türkiye’de ol-mayan baflka bir ilk ise diyet günlü¤ü ile beslenme kitab›n›bir araya getirdi¤im “‹yi Yaflam Günlü¤ü” projesi oldu. Buda çok baflar›l› oldu. Baflka bir farkl› bak›fl ise diyetetik gur-me olarak restorantlar› gezip mönülerdeki sa¤l›kl› seçimleride¤erlendirdi¤im “Gecce Gurme Kurulu’ üyeli¤imdir. Milli-yet gazetesinde bir sa¤l›k köflem var. Buradan da beslenmeile ilgili farkl› konular› ekibimle beraber okuyuculara aktar›-yoruz. Amac›m beslenme konusunda daha birçok ilke vebaflar›l› projeye imza atmak. Sizin, fark yaratan taraf›n›z ne oldu?Tutkulu ve ne istedi¤ini bilen biri oldum hep. Hep yeni birfleyler yapmak, ifli nas›l daha farkl› ve baflar›l› hale getirebi-lirim diye düflünürüm. Mutlaka fark yaratmak isterim. ‹flleryoluna girip, sistem rutine oturunca da s›k›l›r›m. Do¤al vegüçlü bir iletiflim gücüm oldu¤unu hissediyorum. Pozitif birenerjim oldu¤una inan›yorum. fiimdiye kadar kurdu¤umtüm hayallerim gerçekleflti ama hayaller bitmiyor tabii. Çokdaha güzel fleyler olacak buna inan›yorum. Zaten inanma-dan baflarmak mümkün de¤il. Baflar›l› olmak için istemekönemli ama istedi¤iniz fleyin de bir mant›¤› olmal›, hedefle-riniz ulaflabilir olmal›. K›sa ve uzun vadeli hedefler olarakmutlaka s›n›flanmal›. Yolunuza tafllar mutlaka ç›kar. Bunlarsize güç vermeli. Türkiye’nin Koç Holding, Do¤an Yay›nHolding, Sabanc› Holding, Borusan Holding, P›nar G›da veSüt Grubu, McDonalds, Mercedes-Benz Türk, Coca Cola, So-dexho gibi birçok uluslararas› firmas›yla çal›flabiliyorsambirçok CEO’nun beslenmesini yönetiyorsam iflimi gerçekteniyi yapt›¤›m içindir. ‹fliinizde baflar›l› olmak için hayat›n›zda feragat etti¤iniz fley-ler oldu mu? Henüz anne olamad›m mesela…Sizce baflar›l› olman›n kkoflullar› neler? Sizin küçük püf nok-talar›n›z var m›?Mersin’de yaflayan mütevaz› bir ailenin k›z›y›m. Sermayemhep akl›m, sa¤duyum ve dürüstlü¤üm oldu. Genç bir giri-

21

mek için gelen kiflinin baflar›s› kesinlikle istekli ve haz›r ol-mas› ile ilgili. Benim dan›flanlar›mda sadakat ve bana güvenoran› oldukça yüksektir. Sadakat ve güven oran›ndan bah-setmemin sebebi flu: ‹nsanlar birbirlerine iyilik yapmak veöneride bulunmak istiyorlar ve bazen bu konuda çok ›srar-c› olup çevrelerindekileri zorla getiriyorlar. ‹flte o zaman ba-flar›l› olmak güçlefliyor. Özellikle han›mlar genelde bunu efllerine yap›yorlar. Benkarfl›mdaki kifliyi biraz da eflinin anlat›m›ndan tan›yor olma-m›n avantaj›yla yakal›yorum ama bazen de sonuç olumsuzolabiliyor. Ama genel olarak aileyi birlikte takip etmek dahaetkili ve baflar›l› sonuç veriyor. Ben tan›d¤›n›z birçok aileiçin ‘aile diyetisyeni’ ünvan›na sahip oldu¤umu rahatça söy-leyebilirim. Bu da sadakat ve güven ile ilgili. Bu sebeple ki-lo alsalar da geri geliyorlar. Kilo verenler e¤er bunu yaflamflekli haline getirmezlerse tekrar kilo al›yorlar. Bu sebeple ben yavafl kilo verilmesinin daha kal›c› oldu¤u-nu savunuyorum. Çünkü bu flekilde birçok ortamda nas›lbeslenmeleri gerekti¤ini görüyorlar. Dü¤ün, tatil, uçak, yurt-d›fl›, davetler, brunch, do¤umgünleri, bayramlar, Japon, Çin,‹talyan, Frans›z, Türk mutfa¤›, egzersiz önce ve sonras› gibibirçok farkl› durum var. Her durum için bireyin haz›rl›kl› ol-mas› gerekiyor. Çünkü önceden bildi¤iniz ve haz›rland›¤›n›zbir durum kriz olmaz. Bu sebeple kriz olmadan önce nas›ldavran›lmal› bunu anlat›yorum. Program› beraber yaz›ncada listeye riayet etmeleri çok daha kolay oluyor.Tecrübelerinize göre, Türklerin beslenme al›flkanl›klar›ndane gibi sorunlar gözlemlediniz?Kas çal›flmaktan kaç›n›yorlar. Özellikle kad›nlar›n en büyükkorkular›ndan biri, vücutlar›n›n kasl› bir hal almas›… Bu se-beple, kas çal›flmas› yapmak istemiyorlar. Oysa uzman biregzersiz hocas› taraf›ndan planlanan kas çal›flmas›, kiflininvücut fleklini düzeltir, gö¤üsleri forma sokar, daha s›k› bircilt ile zinde bir görünüm elde edilir. Örne¤in, saçlar›n›z› dü-zeltmek için elinizi kald›rd›¤›n›zda, kol kaslar›n›z sallan›yormu? Bu durumu kontrol ederek, kas çal›flmas›na ihtiyac›n›zolup olmad›¤›n› görebilirsiniz.Karbonhidrat› diyetlerinden ç›kar›yorlar. Dengeli karbonhid-rat al›m›, fliflmanl›¤› önler. Bunun için hangi karbonhidratla-r›n iyi oldu¤unu ö¤renmek gerekir. Ö¤le yeme¤inde yiyece-¤iniz 2 dilim tam tah›l ekme¤i, saat 16.00’da tatl› yeme iste-¤inize engel olur. Çünkü karbonhidratlar vücutta çok fazladepolanmaz. Bu sebeple, karaci¤erdeki glikojen bitince, ön-ce kan flekeri düfler. Daha sonra beyne gerekli flekeri bul-mak için kaslar kullan›l›r. Bu döngüye girildi¤inde, 1 gramkas kayb› 2,7 gram su at›lmas›na sebep olur ve kifli tart› üze-rinde h›zla kilo kaybetti¤ini görür. Oysa vücuttan giden kas ve sudur. Bunun sonucunda yüzçöker, vücut forma girmez. Üstelik normal yeme düzeninegeçince, vücutta bumerang etkisi bafl gösterir; kas kayb› me-tabolizmay› yavafllatm›flt›r ve kaybedilen kilodan çok dahafazlas› geri al›n›r. Mutlu kilo bulunmal›. Kad›nlar›n en büyük

hatalar›ndan biri, zay›flamay› tak›nt› haline getirmeleri. Vü-cudu çok iyi görünen ve formda olan kad›nlar›n bile yüzde76’s› sürekli diyet yapma fikriyle yafl›yor. Vücudundan mem-nun olan kad›n say›s› çok az. Oysa ideal kiloya ulafl›ld›ktansonra art›k zay›flama düflüncesinin zihinden ç›kar›lmas› ge-rekir. Efller diyeti sabote edebiliyor. Çok s›k› diyet yapan birkad›n›, bafltan ç›karan genelde efli oluyor. Eve gelirken geti-rilen bir tatl› veya evin beyi sevdi¤i için akflam sofras›na ya-p›lan tüm güzel kokulu haz›rl›klar, diyetteki kad›n› bafltanç›karabiliyor. Toplant›larda ya¤ ve fleker içeren kurabiyelerikram ediliyor. Toplant›da gerilimin yüksek oldu¤u andaduygusal açl›¤›n› kontrol edemeyenler hiç fark›nda olmadançok fazla at›flt›rabiliyorlar. Bunun yerine kuru kay›s›, ceviz,f›nd›k, incir ikram edilebilir. Ö¤leden sonta tatl› kurabiye ye-rine simit – peynir verilebilir. Zay›fl›k güzelli¤in bir parças›olarak görülüyor. ‹flkkad›nlar›n›n, erkeklerden farkl› bir beslenmeye ihtiyaçlar›var m›d›r?Erkekler kad›nlardan çok daha fazla yemek yerler ama he-men kilo almazlar. Çünkü onlar›n metabolizmalar› daha h›z-l›d›r. Yüksek kas oran› ve genifl vücut yüzeyi, onlar›n yedik-lerini daha çabuk yakmalar›n› sa¤lar. Kad›nlarda ya¤ doku-su fazlal›¤› estetik aç›dan dezavantaj olsa da, asl›nda sa¤l›kaç›s›ndan erke¤e göre avantaj yaratmaktad›r. Erkeklerin gö-be¤inde biriken ya¤lar daha tehlikeli olup, diyabet (flekerhastal›¤›), kolesterol, hipertansiyon (yüksek tansiyon) veböbrek tafl› gibi rahats›zl›klara yol açar. Bel / kalça oran›, bunedenle önemli bir parametredir. Bel / kalça oran› erkekte1, kad›nda ise 0.8 de¤erinin üzerine ç›kmamal›d›r. Erkek ti-pi fliflmanl›k genelde kar›n çevresinde biriken ya¤larla ka-rakterizedir ve ‘elma tipi’ diye bilinir. Kad›nlarda daha s›kgörülen vücut tipi ise, ‘armut tipi’ oland›r. Erkekler kolay ki-lo verirler çünkü... Erkekler bütün gün d›flar›da olduklar› için daha düzenlidir-ler. Belli bir yafltan sonra kad›nlar için spor güç bir u¤raflt›r.Oysa erkekler özellikle olgun yafllarda spora daha çok yö-nelirler. Erkeklerin ya¤s›z doku kitlesi, yani kas a¤›rl›¤› da-ha fazlad›r. Oysa kad›nlar›n ya¤ kütlesi daha fazlad›r. Kad›n-lar›n do¤um, menopoz gibi dönemleri ve her ay›n neredey-se yar›s›, hormon de¤ifliklikleri ile geçer. Bu da erke¤e görebir dezavantajd›r. Üstelik kad›nlar kilo hedefini yanl›fl seçe-biliyorlar ve sürekli diyet yapma fikri bu ifli bazen iflkencehaline getiriyor. 40 yafl›ndaki bir insan›n 20 yafl›ndaki kilo-suna inmek için ›srar etmesinin hiçbir faydas› yok. Tam ter-si, ona zarar› var. Çünkü sürekli yediklerini azaltt›¤› için ye-tersiz ve dengesiz beslenerek, sa¤l›ks›z bir menopoz ve cid-di bir osteoporoz riski ile karfl›laflabilir.Afla¤› yukar› herkes için geççerli olan bir sihirli formül var m›-d›r? Maalesef böyle bir sihirli formül yok. Beslenmeyi ö¤renme-ye çal›flmak ve ömür boyu uygulayaca¤›n›z bir yaflam fleklibelirlemek en do¤ru olan›.

22 GEZ‹

H A Z I R L A Y A N : N ‹ H A L G Ü R

nsan›n keflfetme tutkusu, s›n›rlar›n› zorlama arzusu onune kadar uza¤a götürebilir? Rüzgar yüzüme çarparkenbunu düflündüm. Neredeyim ben? Güney Afrika aç›kla-

r›nda bir teknede, Büyük Beyaz köpekbal›¤›n› bekliyo-rum… Bir gün önce Qatar Havayollar›’n›n toplam 17 saat-lik uçuflu ile ekvator kufla¤›n›, tropik f›rt›nalar› ve Kara K›-ta’n›n tamam›n› geride b›rakarak Cape Town Havaalan›’nainmifltik. Atlantik ve Hint Okyanuslar›’n›n tam ortas›nda ka-lan, yüzünü Güney Kutbu’na dönen flehir, kuzey yar›m kü-renin k›fl›ndan gelen konuklar›n› 30 derecelik parlak güne-fli, mavi gökyüzü ve Table Mountain’dan afla¤›ya flelale gi-bi dökülen beyaz bulutlar›n manzaras›yla karfl›l›yor. 2.6milyon nüfusu ile Cape Town, Güney Afrika Cumhuriye-ti’nin baflkenti Johannesburg’dan sonra ikinci en büyük vebütün Afrika k›tas›n›n en geliflmifl flehirlerinden biri. ‹lk gün yapt›¤›m›z k›sa flehir turuna Victoria & Alfred Wa-terfront bölgesiyle bafll›yoruz. Al›flverifl ve yeme içmeyle il-gili arad›¤›n›z her fleyi bulabilece¤iniz flehrin bu en hare-ketli bölgesinde, Nelson Mandela’n›n hapis yatt›¤› RobbenAdas›’na feribot turlar› da yap›l›yor. Biz ise k›sa bir yürüyüflve güzel yemeklerin ard›ndan flehir merkezinden uzaklafl›pCamps Bay’e do¤ru ilerlemeyi tercih ediyoruz. Yamaçlarayerleflmifl beyaz villalar› ve lüks restoran barlar›yla CampsBay Cape Town’un en ‘zengin’ mahallesi oldu¤unu ispatlargibi. Güney Afrika’daki ilk günümüzü Camps Bay’in geniflbeyaz kumsal›nda Atlantik’e karfl› bitiriyoruz.

BÜYÜK BEYAZ’LA BULUfiMA Ertesi gün belki de gezinin en heyecanl› günü. Her fleyinbüyük ve vahfli oldu¤u bu ülkede en büyük turizm etkin-liklerinden biri olan Büyük Beyaz köpekbal›¤› kafes dal›fl›-n› yapmak üzere sabah saat 06.00’da Gansbaai’a do¤ru yo-la koyuluyoruz. Cape Town’›n 160 km. do¤usundaki buufac›k kasaban›n bütün geçim kayna¤› köpekbal›¤› ve ba-lina turizmi. Özellikle temmuz-kas›m aylar› aras›nda çiftlefl-me dönemi için bölgeye gelen Southern Right balinalar› veBüyük Beyaz ‘kafes dal›fllar›’ için bölgede birçok operatörifl yap›yor.Gansbaai’›n dünyan›n en ünlü köpekbal›¤› bölgesi ve say›-s›z belgesele konu olma sebebi, yaklafl›k 30-40 binlik birfok kolonisine ev sahipli¤i yapan Dyer Adas›. Bu adan›netraf›ndaki s›¤ sular Büyük Beyaz’lar›n dünyada en s›k gö-rüldü¤ü bölge. Dyer Adas› yak›n›na geldi¤imizde tekne demir at›yor ve ka-fes haz›rl›klar› bafll›yor. Ufak teknenin kenar›na dizilmifl,operatörümüz Brian’›n yemleri haz›rlamas›n› izliyoruz. Bri-an bir yandan sahte fok Stella’y› denize atarken bir yandanda sab›rl› olmam›z› söylüyor. “Dün ve önceki gün 1 saatbekledik ama bu y›l gördü¤üm en büyük beyazlar› gör-düm… Sab›rl› olun... Buras› dünyan›n en iyi noktas›d›r.”fiimdi bize düflen, beklemek. 20 dakika, 30, 40 derken tek-nenin yan›nda hafif bir hareketlenme ve ba¤r›fllar. Evet, ensonunda geldi. Teknenin alt›na do¤ru gri dev bir karalt› ge-

Bir baflka Afrikal›:CAPE TOWN

ATLANT‹K VE H‹NT OKYANUSLARI’NIN TAM ORTASINDA, YÜZÜNÜ GÜNEY KUTBU’NA DÖNEN CAPETOWN, KONUKLARINI MASMAV‹ B‹R GÖKYÜZÜ VE TABLE MOUNTAIN’DAN AfiA⁄I fiELALE G‹B‹DÖKÜLEN BEYAZ BULUTLARLA KARfiILIYOR. BURADA BÜYÜK BEYAZ’LA DALMAK DA MÜMKÜN,PENGUENLERLE YÜZMEK DE…

‹

23

24

gruplar halinde yola ç›k›yor ve denizin en derin noktas›nadal›p ilerliyorlar. Ama her zaman çok flansl› de¤iller. Man-zara o kadar inan›lmaz ki “Ben gerçekten bunlar› yafl›yormuyum yoksa bir belgesel kanal› m› izliyorum?” sorusu ge-çiyor kafamdan…

DÜNYANIN ÖTEK‹ UCUCape Town’n›n keflfedilecek noktalar› bitecek gibi de¤il.Bir sonraki rotam›z Penguen Sahili ve Ümit Burnu... Boul-ders Beach, Jackass (ya da Afrika Pengueni) türü penguen-

çerken kalbim heyecandan h›zlan›yor. Denizlerin en bü-yük, en çok korkulan ama bir o kadar da güzel bu avc›s›-n› kendi gözlerimle görüyorum.Dönüfl yolculu¤u bafllad›¤›nda son dura¤›m›z fok adas›. Onbinlerce mutlu fok sahilde güneflleniyor ya da kayalara vu-ran dalgalar aras›nda taklalar atarak oynafl›yor. Kocamangözlü küçük siyah kafalar suya bir bat›p bir ç›k›yor. Arala-r›nda sald›r›ya u¤ray›p yaralanm›fl kanlar içerisinde bir ta-nesi gözümüze çarp›yor. Bu ak›ll› yarat›klar Büyük Beyaz-lara yakalanmadan avlanma alanlar›na gitmek için 10-15’lik

25

lerin bölgedeki en büyük kolonisine ev sahipli¤i yap›yor.Simon’s Town merkezli Cape Peninsula ad› verilen bölgeBoulders Beach ve Ümit Burnu’nu da içerisine alan do¤alpark› kaps›yor. Ümit Burnu do¤al park›na vard›¤›m›zdakuvvetli rüzgar insana bölgenin dramatik etkisini çok dahaiyi hissettiriyor. Tarih boyunca say›s›z gemiyi yutan ve de-nizciye mezar olan burnu keflfeden Bartolomeo Dias'in“F›rt›nalar Burnu” ad›n› vermesine sebep olan azg›n dalga-lar alt›m›zda kayalar› döverken, sert rüzgar kulaklar›m›zdau¤ulduyor. Yayg›n inan›fl›n aksine Atlas Okyanusu ve Hint

26

Okyanusu’nun birleflti¤i nokta Ümit Burnu de¤il, do¤uda-ki Afrika k›tas›n›n en güney ucu olan Agulhas Burnu. An-cak Ümit Burnu size dünyan›n neresinde oldu¤unuzu sar-sarak hissettiren ender mekanlardan biri. Güney Kutbu’na8 bin km. mesafede, Atlas Okyanusu’nun azg›n dalgalar›-n›n üzerinde fark ediyorum ki ben gerçekten de dünyan›nöteki ucunday›m.

MASA DA⁄I’NIN TEPES‹Cape Town deyince akla gelen ilk fley Ümit Burnu ise ikin-cisi de Table Mountain, yani Masa Da¤›. Kentin simgesiolan da¤, Cape Town'›n yan› bafl›nda bin 600 kusur metre-ye yükseliyor ve afla¤›dan bakt›¤›n›zda gördü¤ünüz düm-düz tepesi ile ad›n› hak ediyor. Da¤›n zirvesine 4-5 saatlikbir yürüyüfl parkurunu tamamlayarak ç›kmak da mümkün.10 dakikal›k teleferik yolculu¤undan sonra tüm CapeTown, Lions Head tepesi ve Ümit Burnu’na varan uçsuzbucaks›z muhteflem panoramik görüntü ayaklar alt›na seri-

liveriyor. Derken tur rehberimiz akl›ma bir kurt düflürüve-riyor: “Dünyan›n Abseil yap›lan en yüksek noktas›n›n bu-ras› oldu¤unu biliyor muydunuz?” Abseil ya da LongDrop, yani ‘büyük düflüfl’! Belinize ba¤l› bir iple sürtünmekuvvetinden faydalanarak da¤dan afla¤›ya indi¤iniz spor.‹pi b›rakt›¤›n›zda bofllu¤a süzülüveriyorsunuz, sonra s›k›fl-t›rarak tekrar kendinizi frenliyorsunuz. Table Mountain'intepesinde olmaktan daha heyecan verici fley, ancak insa-n›n da¤›n tepesinden kendini bin 600 metreden bofllu¤ab›rakmas› olabilir. Ertesi gün Cape Town’a veda etme vakti geliyor. QatarHavayollar›’n›n uça¤› sabah 07.00’da bizi ‹stanbul’a gö-türecek. Ne çekti¤im foto¤raflar, ne an›lar›m Güney Af-rika’n›n güzelli¤ini, keyfini ve heyecan›n› ifade etmeyeyetmez.

B‹R DE BUNLAR VAR!� Güney Afrika, do¤al güzelliklerinin yan› s›ra yeme içmekonusunda da dünyan›n iddial› flehirlerinden biri. Tad›nabakabilece¤iniz ilk lezzet; güzel bir liman flehrinde oldu-¤unuza göre deniz ürünleri olmal›. Stellenbosch’da devçad›rda muhteflem aç›k büfe yemek s›ras›nda çiftlik çal›-flanlar› flark› ve dans gösterileriyle ziyaretçilere efllik edi-yor. � Cape Town’da bulunan mücevher ma¤azalar›n› s›radanbir kuyumcu olarak görmek büyük bir haks›zl›k olur. Bumücevher ma¤azalar›nda oldukça güzel ve özel tasar›ml›tak›lar› bir arada bulabilirsiniz. Ancak bu flehirde incikboncuk ve tak› sektörü sadece de¤erli tafllarla s›n›rl› de¤il-dir. Birçok yerde bulunan pazarlarda yöre halk›n›n yap-m›fl oldu¤u heykeller, oyma ifli tahta ürünler, el ifli derimalzemeler ve cam yap›m› ustalar›n ellerinden ç›kan camürünlerini de sat›n alabilirsiniz.

TÜRK‹YE’N‹N L‹DER MARKALARI AIRFEL’‹ SEÇMEYE DEVAM ED‹YOR. B‹RÇOK ÖNEML‹ PROJE G‹B‹MEDICANA INTERNATIONAL ‹STANBUL DA, HASTANEN‹N ‹KL‹MLEND‹RMES‹NDE KULLANACA⁄IEK‹PMANLARI AIRFEL’DEN TEDAR‹K ETT‹. AIRFEL, ‹KL‹MLEND‹RME SEKTÖRÜNDE H‹JYEN‹KKL‹MALARA YAPTI⁄I ÖNEML‹ YATIRIMLARLA DA TANINIYOR.

28 PROJE

Medicana International ‹stanbul:SA⁄LIK SEKTÖRÜNDE AIRFEL KAL‹TES‹

astaneler konumlar› gere¤i çok özel biçimde iklimlen-dirilen binalar. Herhangi bir binaya uygulanan proje-ler bu tür yap›lar için kesinlikle tercih edilmiyor. Tü-

müyle hastan›n sa¤l›¤› ve hijyeni düflünülerek tasarlanan pro-jelerde buna uygun üretilmifl ürünler kullan›l›yor. Bu ayr›nt›-dan bak›ld›¤›nda hastane iklimlendirilmesinin ayr› bir uzman-l›k istedi¤ini görmek mümkün. Elbette bu tür bir projede kul-lan›lacak ekipmanlar›n seçimi de büyük bir sorumluluk gerek-tiriyor. Dünyan›n say›l› sa¤l›k yat›r›mlar›ndan biri olarak ko-numland›r›lan Medicana International ‹stanbul, bu önemli pro-jesinin iklimlendirme aya¤›nda Airfel ekipmanlar› kullanarak,bir anlamda Airfel ürünlerinin kalitesinin de alt›n› çizmifl oldu.Medicana International ‹stanbul, 30 bin metrekare kapal› ala-na sahip, hasta katlar› ve poliklinik katlar› olmak üzere birbi-

rine geçiflli iki bölümden meydana gelen modern bir yap›.Hastane, ‹stanbul, Trakya ve Avrupa’dan gelecek hastalarahizmet verecek kapasite ve teknik özellikler düflünülerek inflaedilmifl. Konumu itibariyle de acil sa¤l›k hizmetlerinde bu böl-genin önemli bir eksikli¤i gidermesi planlanm›fl. Türkiye’nindeprem kufla¤›nda olmas›, art›k birçok binan›n bu kriter gözönüne al›narak tasarlanmas›na neden oluyor. Medicana International ‹stanbul, 9 fliddetindeki bir depremedayanacak biçimde infla edilmifl. Hastanenin biçimsel bir bafl-ka özelli¤i ise, hasta kapasitesinin artmas› gereken durumlar-da dinlenme alanlar› da dahil olmak üzere h›zla hasta bak›malan›na dönüflebilir biçimde dizayn edilmifl olmas›. ‹stanbul’un sa¤l›k alan›ndaki önemli bir s›k›nt›s› da yo¤un ba-k›m kapasitesinin yeterli olmamas›. Medicana International ‹s-

H

29

tanbul, bu anlamda büyük bir a盤› kapat›yor. 145 hasta oda-s›, Genel Yo¤un Bak›m, Kardiyovasküler Cerrahi Yo¤un Ba-k›m Ünitesi, Koroner Yo¤un Bak›m, Yenido¤an Yo¤un Bak›münitelerinin yan› s›ra 2’si KVC olmak üzere toplam 8 adet ame-liyathaneden oluflan hastane, ayn› anda birçok cerrahi iflleminyap›labilece¤i teknoloji ve hastane mimarisinin son olanaklar›kullan›larak tasarlanm›fl. CIP, VIP, standart hasta odalar› ve yo-¤un bak›m hasta odalar› hasta konforunu ön planda tutmayayönelik, t›bbi ifllemlerin ve tedavinin gerçeklefltirilece¤i tümsistemlerle donat›l›.

SA⁄LIK TEKNOLOJ‹S‹NDE SON NOKTAMedicana International ‹stanbul’da, tüm tedavi ifllemleri aka-demik deneyimli t›bbi kadro ve ileri teknoloji ürünü t›bbi ci-hazlarla sa¤lan›yor. Son sistemle donat›lm›fl ameliyathanelerdeayn› anda birden fazla cerrahi ifllemin yap›labilece¤i teknolo-jik donan›m bulunuyor. Hastane bünyesinde; 64 Kanall› ÇokKesitli (Multidedektör), Bilgisayarl› Tomografi cihaz› (BT), 1.5Tesla Manyetik Rezonans ‹nceleme cihaz› (MR), 4 boyutlu ka-d›n do¤um amaçl› üst seviye ultrason cihaz›, PACS (T›bbi Gö-rüntü Arflivleme ve ‹letiflim) Sistemi, Tüm Vücut PET CT, ÇiftBafll› Gama Kamera bulunuyor. T›bbi hizmetlerde; kalite, gü-venlik, konfor ve mahremiyeti çok önemseyen hastanede kan-ser tedavisi dünyada uygulanan ve kabul gören en yüksekstandartlarda yap›l›yor. Dünyan›n bile çok az merkezde bulu-nan; Yüksek Enerjili Lineer H›zland›r›c›, Tek Enerjili LineerH›zland›r›c›, HDR (Yüksek Doz Verimli) Brakiterapi, Simüla-tör, PET-CT-Simülatör, Radyoterapi Network Sistemi, Üç Bo-yutlu Tedavi Planlama Sistemi cihazlar› Medicana International‹stanbul’da, Radyasyon Onkolojisi bünyesinde kullan›lanönemli cihazlar.

“MEDICANA’NIN YEN‹ PROJES‹NDE DE VARIZ”Medicana International ‹stanbul’da hastan›n rahatl›¤› ve hijyenkoflullar ön planda. Bunun için gerekli tüm tedbirler al›nm›fl.Bu anlamda en önemli konulardan biri olan hastanenin iklim-lendirilmesi aflamas›nda en uygun tedarikçiyle çal›flmak üzereçal›flmalar yap›lm›fl. Mimari projeden yola ç›karak hesaplananve belirlenen cihaz listeleriyle birlikte flartnameler eflde¤erürün tedariki yapabilecek firmalara Medicana sat›nalmas› tara-f›ndan ulaflt›r›lm›fl. Bu aflamadan sonra firmalar da bu listelereve flartnamelere göre tekliflerini haz›rlay›p Medicana sat›nal-mas›na teslim etmifller. Bundan sonraki geliflmeleri Airfel Mü-hendislik Sistemleri Sat›fl Müdürü Fahrettin Türko¤lu flöyle an-lat›yor: “Medicana sat›nalmas› ve teknik personeli gerekli in-celemelerini yaparak sat›n almay› düflündü¤ü iki firmay› belir-ledi. Bu ifllemi yaparken teknik özellikleri, sat›fl sonras› hiz-metleri, teklif edilen markalar› ve firmalar›n referanslar›n› dik-kate ald›lar. Airfel Hijyenik Klima Santralleri rakiplerine göreçok üstün özelliklere sahip oldu¤u için tercih edildi. Ayn› fle-kilde McQuay Gizli Tavan Tipi Fancoil’in dizayn olarak dahakaliteli ve daha sessiz oldu¤u belirlendi. Daha sonra yap›lankarfl›l›kl› görüflmeler neticesinde Airfel firmas›n›n ürünlerininsat›n al›nmas›na karar verildi. Hasta odalar› fancoil cihazlar› ile›s›t›l›p so¤utulurken, klima santrali ile taze hava verilmekte.Yo¤un bak›m üniteleri ve ameliyathaneler klima santralleriylehavaland›r›l›yor. Konferans salonlar›, kafeterya, mutfak ve di-

¤er mekanlarda klima santralleri ile havaland›r›l›yor. Airfel ola-rak son teknoloji ile donat›lm›fl bu yeni hastaneye 16 adet kon-for klima santrali, 10 adet hijyenik klima santrali, 22 adet fre-kans konvertörü, 36 adet hücreli aspiratör, 548 adet fancoil, 3adet hava so¤utmal› so¤utma grubu, 2 adet çelik kazan cihaz-lar› teslimat› yap›ld›. Airfel’in temin etti¤i cihazlar›n uygulama-s›n› Birleflim Mühendislik gerçeklefltirdi. Uygulaman›n bitme-sinden sonra Airfel servis yetkilileri ve Birleflim Mühendislik’inteknik personeli taraf›ndan cihazlar çal›flt›r›larak test edildi vebu aflamadan sonra da Medicana personeline teslim edildi.Hastane iklimlendirmesi zor bir alan, özel bir uzmanl›k istiyor.Sorumlulu¤u da son derece büyük. Biz, Airfel olarak bu alan-da yapt›¤›m›z yat›r›mlar ve çal›flmalarla projenin uygulanmas›s›ras›nda bir sorun yaflamayaca¤›m›z› biliyorduk. Airfel olarakböyle prestijli bir binada cihazlar›m›z›n kullan›lmas› bizleri çokgururland›rd›. Bizim cihazlar›m›z› kullanmaktan son derecememnun olduklar›n› ifade ettiler. Projedeki titiz çal›flmam›z vebaflar›m›z›n sonucu Medicana yetkilileri Ankara’da yapmaktaolduklar› di¤er hastanelerinin de cihazlar›n› bizim temin etme-mizi istediler. Biz de Airfel olarak bu cihazlar› temin etmeküzere gerekli çal›flmalar› yapt›k. Görüyoruz ki, Airfel gün geç-tikçe daha çok büyüyor, daha çok güven kazan›yor. Bu daemeklerimizin karfl›l›ks›z kalmad›¤›n› gösteriyor.”

30 K‹fi‹SEL GEL‹fi‹M

›cak bir yaz gününde yaz› yazmak veya okumak ye-rine deniz kenar›nda keyifle gezinmeyi tercih eden-lerdenim. Ama konu enneagram olunca bilgisayar

bafl›nda bulunmak da beni dinlendiriyor ve keyiflendiriyor.Enneagram, kiflilik tipi analizleri içerisinde bilinen en kap-saml› harita. Tabii ki haritaya sahip olup onu okuyabildi¤i-niz müddetçe hedefinize ulaflmak da kolaylafl›yor.

Haziran dönemi birçok aile için heyecan vericiydi. GerekÖSS, gerekse lise girifl s›navlar› birçok gencin gelece¤inibelirleyecek. Aileler do¤al olarak çocuklar›n› çeflitli meslek-lere yönlendirmekteler. Kimileri popüler mesleklere, kimi-leri ise ifl bulma zorlu¤u olmayan veya daha önce kendile-rinin ulaflamad›¤› meslekleri ön plana ç›karmaktalar. Ço-cuklar›n gerçek potansiyelleri ise genellikle göz ard› edil-

ENNEAGRAM VEKAR‹YER PLANLAMA - I

Y A Z I : H A S A N Ö N D E R

S

31

mektedir.Her çocuk her meslekte baflar›l› olabi-lir mi? Herkes cerrah olabilir mi? Ya datüm okul birincileri her zaman tepeyönetici olabiliyor mu? Hepimiz bir yönüyle ifl hayat›n›n için-deyiz. Birçok baflar›s›z, iflini sevmeyenö¤retmen; azarlayan call center görev-lisi, kavga eden sat›c›, yerinde otura-mayan muhasebeci, konuflmay› sev-meyen avukat ile karfl›laflm›fl ve niyebu meslekleri seçtiklerini düflünmü-flüzdür. Emin olun ki bu arkadafllar ifl-teki tüm s›k›nt›lar›n› özel hayatlar›nada tafl›rlar. Ve tabii ki baflar›s›z ve ifli-ni sevmeyen mutsuz insanlar›n yüzde-si toplum içinde artt›kça, toplumunhuzur ve geliflmifllik dengeside negatifyöne do¤ru kayar. ‹nsan sadece sevdi-¤i ifli yaparsa mutlu, huzurlu ve bafla-r›l› olur.Peki ifl hayat› hakk›nda hiçbirfikri olmayan gençlerimiz, meslek se-çimlerini nas›l yapacaklar veya aileleren do¤ru flekilde nas›l yönlendirmedebulunabilirler. Meslek seçimi yapm›fl kifliler, kiflilikle-rine z›d mesleklerde çal›flmaya devamm› etmeli yoksa en uygun meslek ara-y›fl›na girmeli mi? Yaz›m›z›n sonundaifliniz ve gelece¤inizle ilgili tekrar dü-flünece¤inizden eminim.Yaz› dizimizi takip eden arkadafllarenneagram› anlamaya bafllad›klar›n›fakat güncel hayatla ilgili örnekleri art-t›rmam›z› tavsiye ettiler. Bu say›m›zda enneagram›n kiflik tiple-rinin detaylar›na girmeden, tiplerin iflhayat›ndaki rollerinden ve baflar›l› ola-bilecekleri mesleklerden söz edece¤iz.Yaz› dizimizi ilk defa okuyanlar dahaönceki yaz›lar› www. santigrat.com.tradresinden okuyabilirler.Hepimiz bask›n olarak enneagram tip-lerinden biriyizdir. Ve enneagram bili-nen en güçlü kendini tan›ma metodu-dur. Kifli kendiyle yüzleflmedikçe ken-dini gelifltiremez ve güçlü, zay›f yönle-rini tan›mlayamaz. Enneagram kifliliktipleri özetle :Duygusal Merkezli Tipler :

Tip 2: Yard›msever: Cömerttir, insan-lar› memnun etmeye çal›fl›r.Tip 3: Baflar› Odakl›: Azimlidir, kolayadapte olur, özgüvenlidir.Tip 4: Ferdiyetçi: ‹çe dönüktür, ro-mantiktir, kendisinin fark›ndad›r.Zihinsel Merkezli Tipler :Tip 5: Araflt›rmac›: Entelektüeldir, me-rakl›d›r, ba¤›ms›zd›r.Tip 6: Sad›k : Adanm›flt›r, güvenlik vegüvenilirli¤i öne al›r, sorumludur.Tip 7: fievkli-nefleli tip: Yenilikçidir,üretkendir, d›fla dönüktür.Fiziksel Merkezli Tipler :Tip 8: Meydan okuyucu: Güçlüdür,sonuç odakl›d›r, kararl›d›r.Tip 9: Bar›flç›: Kolay geçinilir, uyum-ludur, iyimserdir.Tip 1: Reformcu : Mükemmeliyetçi,idealist , istikrarl›d›r.Kiflilik tipinizi veya çocu¤unuz tipinitan›mlayabildiyseniz size afla¤›dakiönerilere kulak vermenizi fliddetle tav-siye ederim.

Tip 2: Yardd›msever• Sizin için insanlarla kiflisel temas ha-linde olmak önemli.• ‹letiflim becerileriniz di¤er insanlaragöre daha güçlü.• Genifl bir sosyal çevreye sahipsiniz,çok kifli tan›yorsunuz .• ‹nsanlar› biraraya getirme, organi-zasyon becerileriniz yüksek.• Meslektafllar›n›za karfl› arkadaflc›l vedestekleyicisiniz.• Enerjik bir mizac›n›z var • Bir ifl yaparken aflkla flevkle yap›-yorsunuz.• Düzenli bir flekilde çal›flmay› tercihediyorsunuz.• Sadece uygulamaya yönelik ifllerdens›k›l›yorsunuz.• Uzun süre tek bafl›n›za çal›flaca¤›n›ziflleri sevmiyorsunuz. • ‹nsanlar› motive etme konusundabaflar›l›s›n›z.• Liderlik yönünüz güçlü.Dikkat:• Pratik ayr›nt›lar› atlamamaya çal›fl›n.

Ayr›nt›larla u¤raflmay› ö¤renin.• Nesnel ve tarafs›z bir bak›fl aç›s› ka-zanmaya çal›fl›n.

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹;• H‹ZMET SEKTÖRÜ• ‹NSAN KAYNAKLARI• SATIfi YÖNET‹M‹• MÜfiTER‹ H‹ZMETLER‹ (CRM)• KURUMSAL ‹L‹fiK‹LER• SA⁄LIK SEKTÖRÜ• E⁄‹T‹M • REHBERL‹K VE PS‹KOLOJ‹K DA-NIfiMANLIK

Liderlik tarz›n›z : Hizmetkar LiderlikÖnce insanHizmet odakl›l›kKoflulsuz müflteri memnuniyeti‹liflki bankas›na yat›r›m yapmaEmpati ve esnek iletiflimÇal›flanlara koçluk ve birebir ilgilenmeTak›m elemanlar›n›n ihtiyaçlar›n› kar-fl›lama

Tip 3: Baflar› Odakl›• Gayretli, aflkl› flevkli ve d›fladönükbir mizac›n›z var.• Kiflisel bir cazibeye sahipsiniz. • Yeni bir projedeki, farkl› bir ifltekipotansiyelleri kolayl›kla farkediyorsu-nuz.• ‹nsanlar› projelerinizi, ifllerinizi des-teklemeleri konusunda ikna etme ko-nusunda baflar›l›s›n›z. • Canl›, nefleli ve e¤lenceli bir yap›n›zvar.

32

• Kiflisel enerjiniz bulafl›c›d›r, çevre-nize pozitif enerji yay›yorsunuz.• Sürekli de¤ifliklik ve çeflitlili¤e ihti-yac›n›z var. Çabuk s›k›labilen bir kifli-li¤iniz var.• ‹flinizde sürekli hareket halinde ol-mak istiyorsunuz. Rutin ve birbirinitekrar eden ifller sizi s›k›yor.• Yarat›c›l›k gerektiren, içinde birazda e¤lence olan ve kendi fikirlerini-zi,düflüncelerinizi, tarz›n›z› ifade ede-bilece¤iniz iflleri seviyorsunuz.• Sizi fazla ayr›nt›larla u¤raflt›ran ifllersize göre de¤il.• Yo¤unlaflmakta güçlük çekiyorsu-nuz, çabuk s›k›l›yorsunuz ve bazenpratik ayr›nt›lar› göz ard› edebiliyorsu-nuz.

Dikkat:• Ayn› anda çok farkl› ifller yapmama-ya çal›fl›n, sadece bir ifle odaklan›n.• Elinizdeki ifli bitirmek için gerekenayr›nt›lara dikkat etmeyi ö¤renin

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹;• TAKIM YÖNET‹M‹• PERFORMANS YÖNET‹M‹• PAZARLAMA• KURUMSAL ‹L‹fiK‹LER • SATIfi YÖNET‹M‹• HEDEFLERLE YÖNET‹M• K‹fi‹SEL GEL‹fi‹M • MÜfiTER‹ H‹ZMETLER‹• ÜRET‹M• PROJE YÖNET‹M‹• STRATEJ‹K ‹fi GEL‹fiT‹RME

Liderlik Tarz›n›z : Etkin LiderlikVerimlilik, üretkenlik ve h›z

Hedeflerle yönetim (SMART)‹fl ve sonuç odakl›l›kAdaptasyon ve risk almaProfesyonellik ve imaj yönetimiKiflisel geliflim ve NLPTak›m› motive etme ve hedefe kilitle-me

Tip 4: Ferdiyetçi:• Zor kompleks kavramlarla u¤raflmakonusunda do¤al yetene¤iniz var.• Strateji oluflturmada, stratejik planla-mada baflar›l›s›n›z.• Yarat›c› bir zihne sahipsiniz.• ‹fl ve projelere öngörü ve özgünlükgetiriyorsunuz.• Fikirlerin eyleme nas›l dökülece¤i-nin planlanmas›nda gayet iyisiniz.• ‹nsanlar, sizin çevrenize karfl› kay›t-s›z oldu¤unuzu düflünebilir. Bundandolay› sizin özel yeteneklerinizi far-ketmeyebilirler.•Bir ekibin parças› olmak yerine yal-n›z çal›flmaktan hofllan›yorsunuz. ‹flyaparken ba¤›ms›z olmay› istiyorsu-nuz•Kendi iflinizi kurup yürütme konu-sunda iyi fikirler üretiyorsunuz, ancakuygulamada pratik ayr›nt›larla u¤rafl-maktan s›k›lman›z bu fikirlerinizin ha-yata geçmesini zora sokuyor. • ‹nsanlara s›cak ve dostca davranma-n›z gereken ifller sizi çok daralt›yor.• Mant›kl› düflünüyorsunuz ve kararl›bir hareket tarz›n›z var.• Araflt›rma ve analiz içeren iflleri se-viyorsunuz.

Dikkat:• Fikirlerinizin pratik olup olmad›¤›n›di¤er insanlarla tart›fl›n, fikir al›flveri-flinde bulunun.•Elefltiriler konusunda dikbafll› dav-ranmamaya çal›fl›n.

SS‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹;• MARKA YÖNET‹M‹• TASARIM • ÜRÜN GEL‹fiT‹RME• REKLAMCILIK• SANAT D‹REKTÖRLÜ⁄Ü

• ED‹TÖRLÜK• S‹V‹L TOPLUM KURULUfiLARI• KREAT‹F WORKSHOP• N‹fi YÖNET‹M‹• KURUMSAL K‹ML‹K ÇALIfiMALARI• KAL‹TE DANIfiMANLI⁄I

Liderlik Tarz›n›z : Güçlü kiflisel vizyonve derinlikLiderin özgün dokunuflu ve kendin-den katmas› Anlam yönetimiNifl yakalamaKurumun ruhunu ve kimli¤ini aramaTasar›mc› ve estetik bak›fl aç›s›Marka oluflturma Orkestra flefi tarz› yönetim

Tip 5: Araflt›rmac›:• Yüksek analitik yetene¤e sahipsiniz.• ‹lgisiz görülen fleyler aras›nda ilgikurabilme ve tasar›m yeteneklerinizgüçlü.• Elefltirel düflüncelerinizi ve hayalgü-cünüzü kullanabilece¤iniz ifllerde ça-l›flmal›s›n›z.• Çekingen bir mizac›n›z var ve ge-nellikle düflüncelerinizi insanlarla pay-laflm›yorsunuz. • Çevrenizdekiler sizin karmafl›k,uyumcu ve yarat›c› zihninizi farketme-yebilir. • Sizin için s›rad›fl› entelektüel ve bi-limsel yeteneklerinizi kullanabilece¤i-

33

niz ifller bulmak kolay olmayabilir. • Fikirleriniz genellikle soyut. Ente-lektüel bir iç görünüz var, ancak fikir-lerinizi eyleme dökmek pek ilginiziçekmiyor.E¤er siz veya baflka birilerifikirlerinizi eyleme dökmezse bu fikir-ler kaybolup gidebilir• Sakin bir ortamda yaln›z bafl›n›zaçal›flt›¤›n›zda daha verimli çal›fl›yorsu-nuz.• Fikirlerdeki, ifllerdeki, insanlardakitutars›zl›klar› çabucak farkediyorsu-nuz. • Sürekli tekrar içeren ve yarat›c› ol-mayan iflleri sevmiyorsunuz.• Bilgisayar sistemleri ya da ‘araflt›r-ma-gelifltirme’ gibi alanlarda çal›flmaksize daha uygun.

Dikkat :•Fikirlerinizin uygulunabilirli¤ini çev-renizdekilerle tart›fl›n.•Belirli bir zamandaki sorumluluklar›-n›z› yerine getirmeyi unutmay›n.

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹;• B‹LG‹ ÜRET‹M‹• B‹L‹fi‹M (IT)• ARAfiTIRMA GEL‹fiT‹RME• TEKNOLOJ‹ YÖNET‹M‹• YAZILIM VE DONANIM • TEKN‹K ALANLAR• STRATEJ‹K B‹LG‹ YÖNET‹M‹• TEKN‹K DANIfiMANLIK• YÖNET‹M B‹L‹fi‹M S‹STEMLER‹

• B‹L‹MSEL DANIfiMANLIK• YEN‹ EKONOM‹

Liderlik Tarz›n›z : Objektif gözlem vebilgi toplama gücüYönetim biliflim sistemleri kurmaStratejik bilgi yönetimi Ö¤renen organizasyon ilkeleriKnowhow ve teknik derinlik Kontrol ve tahmin gücü Yüksek teknoloji odakl›l›

Tip 6: Sad›k :• Pratik, düzenli, gerçekci, realist,konsantrasyon yetene¤i yüksek, ciddi,sakin, sorumluluk alan bir mizac›n›zvar.• Detaylarla u¤raflma konusunda çokiyisiniz ve iyi bir haf›zan›z var.• Perde önünde durmaktan ziyadeperde arkas›nda çal›flmay› tercih edi-yorsunuz.• Direkt olarak öne ç›kmay› sevmiyor-sunuz.• Yapt›¤›n›z ifli ciddiye al›yorsunuz,direktifleri uygulamaya önem verirsi-niz• Yapt›¤›n›z iflte düzen ve sistemeönem veriyorsunuz. • Pratik ve sonuçlar› ölçülebilir ifller il-ginizi çekiyor.• ‹yi bir müfettifl ve denetleyici olabi-lirsiniz.• Rakamlarla ve pratik ifllerle u¤rafl-may› insanlar›n duygular›yla u¤raflma-ya tercih ediyorsunuz.• Çevrenizdekiler sizin fazla iflgüzarve garip oldu¤unuzu düflünebilir, kü-çük ayr›nt›larla bafla ç›kma konusun-daki yeteneklerinizi ve azminizi gözard› edebilirler.• Sessiz, kapsaml› ve sistemli bir flekil-de verileri denetlemek istiyorsunuz. • Hayal gücü ve gelecekle ilgili fikir-ler üretmeyi gerektiren iflleri sevmi-yorsunuz

Dikkat:• Çevrenizdeki insanlar›n düflünce veduygular›n› göz önüne almay› ö¤renin• Afl›r› kat› ve yarg›lay›c› olmaktan ka-ç›n›n

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹;• S‹STEM YÖNET‹M‹• MUHASEBE• S‹GORTA • VERG‹• DENET‹M / AUDITING• F‹NANS• R‹SK YÖNET‹M‹• KR‹Z YÖNET‹M‹• ‹ST‹HBARAT• STRATEJ‹ GEL‹fiT‹RME• S‹STEM DANIfiMANLI⁄I• GAZETEC‹L‹K

Liderlik Tarz›n›z :Sistemi kurma ve iflletmePlanlama ve senaryo kurmaProsedürler ve yaz›l› süreçlerSistemin devaml›l›¤›n› sa¤lamaHiyerarflik denetleme ve kontrol Kriz yönetimiYap›land›rma ve kutu yaklafl›m›

Kendinizi veya çocu¤unuzu daha iyitan›mak için www.santigrat.com.tr/ka-riyer adresine girerek ücretsiz testimi-zi yap›p raporunuzu görüntüleyebilir-siniz. Lütfen sorulara olmak istedi¤inizkifli gibi de¤il de, oldu¤unuz halinizile cevaplar veriniz .

Kullanc› Ad›: kariyerim fiiifre: airfelDetay bilgi için uzman psikolog ve ‹Kdan›flman›m›za mail atabilirsiniz.(yusufkarabulut@gmail.com)

Herfley gönlünüzce olsun hoflçakal›n.

34

Y A Z I : E S ‹ N B O Z Y E L

nsanlar›n rüzgar›n gücüyle ve denizin gücünü birlefltir-mesiyle denizcilik bafll›yor. Asl›nda yelken sporununatas› bu durumun keflfi. Hollandal› gemiciler, korsan

gemilerini kovalad›ktan sonra kendi aralar›nda yelkenli ge-mileriyle dönüfl yar›fllar› yaparlarm›fl. Tabii bunun gerçekbir yar›flla hiçbir alakas› yok. Sadece birbirlerine manevra,dönüfl ve h›z konular›nda hünerlerini ispat ettikleri, ak›nt›ve rüzgardan en uygun biçimde nas›l faydaland›klar›n› gös-terdikleri bir tür gövde gösterisi demek daha do¤ru olur.Yelkencili¤in tarifinde de benzer ögeler var: Deniz, dalga,ak›nt› ve rüzgar gibi sürekli de¤iflim içinde olan d›fl kuvvet-lerle mücadele etmek ve onlar› kontrol alt›na almak. Ger-çekten de uçsuz bucaks›z denizler ve do¤an›n haflmeti dü-flünüldü¤ünde bunun hiç de kolay olmad›¤› görülür. De¤i-flen duruma göre strateji de¤ifltirmek, her seferinde durumauygun yeni bir plan üretmek, hem yelken sporunu dahakarmafl›k k›lan hem de zevkli hale getiren bir durum. Amabütün bunlarla bafl edebilmek için denizin üzerinde çokçazaman geçirmek gerekiyor. Yelken, devaml› düflünmeyi gerektiriyor. Ak›nt›n›n yönü,rüzgar ne tarafa dönecek, ya¤mur tekrar ne zaman baflla-

yacak gibi yelkencinin durumunu etkileyecek her türlü so-ru daima yan›t bekler. Bu nedenle yelkeni deniz üzerindeoynanan satranca benzetenler de çok.

YELKEN‹N TÜRK‹YE’DEK‹ GEÇM‹fi‹1639 y›l›nda ‹ngiltere’de kurulan bir yelken kulübüyle cid-deyet kazanan yelkencilik, 1900 y›l›nda yap›lan olimpiyat-lara dahil edilince spor kimli¤i de kazanm›fl oldu. Çeflitliy›llarda birçok düzenleme yap›ld›ktan sonra nihayet 1950y›l›nda uluslararas› bir yar›fl tüzü¤ü haz›rlanabildi. Halen 90üyesi bulunan IYRU-(Uluslararas› Yacht Yar›fl Birli¤i)’neTürkiye de üye. Üç taraf› denizlerle çevrili ülkemizde ön-celeri ticari amaçlarla kullan›lan taka, çektirme gibi yerelözellikler tafl›yan tekneler vard›. Tek tük yelkenli de DenizHarp Okulu gibi e¤itim kurumunun kulland›klar›yd›. Zatenaz›nl›klar›n d›fl›nda pek bir kimse de bu tür yar›fllara hevesgöstermiyordu. ‹lk resmi yar›fl 1932 y›l›nda yap›lm›fl ‹stan-bul Birincili¤i Yar›fllar›’d›r. Art›k, yelkencilik e¤itimi veren birçok kurulufl var. Tek ba-fl›na manevra yapabilme becerisini kazand›rmaktan, mete-oroloji ve navigasyon bilgilerine kadar birçok bilgiyi bu ku-

Denizin üzerinde süzülmenin keyfi: YELKENC‹L‹K

HOLLANDALI DEN‹ZC‹LER‹N KOVALADIKLARI KORSANLARIN PEfi‹NDEN DÖNERKEN KEND‹ ARALA-RINDA KEYF‹NE YAPTIKLARI YARIfiLAR BUGÜNKÜ YELKEN SPORUNUN ATASI SAYILIYOR. DEN‹Z-LERDEK‹ SATRANÇ D‹YE DE N‹TELENEN YELKENC‹L‹⁄‹ KISA SÜREDE Ö⁄RENMEK MÜMKÜN.

HOB‹

‹

rulufllar veriyor. Tekneyi tek bafl›na kullanmay› baflaranakadar devam eden e¤itimler için birkaç gün ayr›lmas› ve ta-bii denizde yap›lacak pratiklere kat›l›nmas› gerekiyor. 7 ya-fl›ndan itibaren çocuklar için de uygun hale gelen bu sporsudan ve ›slanmaktan korkmayan herkese önerilir.

35

M‹N‹ SÖZLÜKSeyir: Yelkenli teknelerin rüzgarla olan aç›lar›na göre 3ana gidifl yönü vard›r. Bunlar orsa, apaz ve pupad›r. ‹fltebu yönlere seyir deniliyor.Kontra: Yelkenli teknelerin ve deniz tafl›tlar›n›n sancakveya iskele olup olmad›klar›na verilen isim. Yelkenindoldu¤u yön anlam›na da geliyor. Sancak Kontra: Yelkenli teknelerin ve deniz tafl›tlar›n›nsa¤ k›s›mlar›na verilen isimdir. Geceleri deniz tafl›tlar›n›nyeflil görülen yanlar› sancak yanlar›d›r. Yol hakk›na sahiptirve iskele kontra tekneden yol al›r. ‹skele Kontra: Yelkenli teknelerin ve deniz tafl›tlar›n›n solk›s›mlar›na verilen isimdir. K›rm›z› renktedir ve sancak kon-tra tafl›ta yol vermek zorundad›r. Orsa Seyri: Rüzgara en yak›n seyredilen seyir. Apaz Seyri: Bir yelkenli teknenin rüzgar› yandan alarakseyir etmesine verilen isim. Pupa Seyri: Pupa seyirinde yelkenli tekne rüzgar›arkadan(180 dereceden) al›r.

36 SA⁄LIK

H A Z I R L A Y A N : M U R A T L E V E N T A L B A Y R A K

ünyadaki tüm varl›klar için günefl bir hayat kayna-¤›. Günefl ›fl›nlar› su ve hava gibi yaflam›n olmazsaolmaz›. Güneflin insanlara en büyük faydas› D vi-

tamini sa¤l›yor olmas›. Ön maddesi deri alt›nda bulunuyorve günefl ›fl›nlar› da bu ön maddeyi D vitaminine dönüfl-türüyor. D vitamini, kalsiyum ve fosforun sindirim yolla-r›nda emilimi için çok önemli. Kuvvetli kemik ve difller, vi-taminin kalsiyumu bu bölgelere yerlefltirmesiyle olufluyor.Keza çocuklar›n büyümesinde D vitamini dolay›s›yla dagünefl ›fl›nlar› önemli bir rol oynuyor. Mikroplar› öldürmekve psikolojik aç›dan insan›n kendini iyi hissetmesini sa¤l›-yor olmas› güneflin baflka güzel taraflar›. Her ne kadar biz günefli sar›-turuncu bir daire ve onunüzerindeki parlak ›fl›nlar› olan nefle kayna¤›m›z fleklindebetimlesek de nihayetinde o s›cak bir gaz kütlesi. Uzunsüre ve korunmas›z olarak günefl ›fl›nlar›na maruz kalma-n›n günefl yan›klar›, cilt lekeleri, erken yafllanma ve ciltkanseri gibi etkileri oldu¤u kaç›n›lmaz. Normalde zararl›olan günefl ›fl›nlar› dünyaya gelirken dünyay› çevreleyenatmosfer tabakalar›ndan geçifli s›ras›nda filitrelenmifl olu-yor. ‹nsanlar› güneflin zararl› ›fl›nlar›ndan koruyan bu taba-kalar›n içinde en önemlisi ise ozon tabakas›. Günümüzdepetrol ürünlerinin daha çok tüketilmesi, sera gaz› yaratanürünlerin kullan›lmas› koruyucu ozon tabakas›n›n da zarargörmesine yol aç›yor. Dolay›s›yla filtre ifllemi sekteye u¤-ruyor ve güneflin zararl› ›fl›nlar›yla daha çok yüzyüze geli-niyor. Bronz bir tene sahip olman›n popülerli¤i ve bununneredeyse bir ç›lg›nl›¤a dönüflmesi, ozon tabakas›ndakidelikler nedeniyle zararl› ultraviole ›fl›nlar›n›n art›k daha

rahat dünyaya ulaflmas› gibi durumlar günümüzde en s›krastlanan kanser tipinin cilt kanseri olmas›n›n bir tesadüfolmad›¤›n› gösteriyor. Günefl ülkemize çok cömert dava-n›yor. Bu nedenle bu co¤rafyada yaflayan insanlar›n güne-flin zararl› etkilerinden korunmak için daha dikkatli olma-s› gerekiyor. Cilt kanserinin aç›k renk göz ve tene sahip›rklar› daha çok tehdit etmesi bizim gibi kumral-esmer ›rk-lar için bir avantaj gibi görünse de buna pek itibar edilme-meli. En iyisi güneflten en iyi biçimde yararlanmak ve dekorunmay› bilmek.

GÜNEfiTEN NASIL KORUNURUZ?En baflta güneflin yo¤un oldu¤u dönemlerde yani 11.00-16.00 saatleri aras›nda mümkünse günefle ç›kmamak, ç›k›l-sa bile gölgeliklerin tercih edilmesi gerekiyor. Deniz kena-r›nda flemsiyeler alt›nda günefllenmek de bazen durumukurtarm›yor. Deniz ve kumdan yans›yan ›fl›nlar ya da or-tamdaki rüzgar fark›nda olmadan gere¤inden fazla yanma-ya neden olabiliyor. Bafla günefl geçmemesi için flapkakullanmak, gerçek ultraviyole camlara sahip günefl göz-lükleri, bol s›v› tüketimi, hafif ve aç›k renk pamuklu giyi-siler ilk anda akla gelen güneflten korunma yöntemlerioluyor. Ifl›¤› geçiren suni ipek gibi giysiler tercih ediliyor-sa önceden bir günefl koruyucu krem kullanmak çözüm-lerden biri olabilir. Yanl›fl günefl gözlü¤ü seçimi ise, kata-rakt ve gözde hasarlara neden oluyor. O yüzden masrafl›da olsa sahte olmayan gözlükleri tercih etmek flart. S›cakve nemin yo¤un oldu¤u ö¤len saatlerinde spor ya da a¤›rifller yap›lmamal›, ihtiyac›n üzerinde s›v› tüketilmeli. Tene

Hayat kayna¤›:GÜNEfiTEN DO⁄RU YARARLANMANIN YOLLARI

GÜNEfi EN BÜYÜK HAYAT KAYNA⁄IMIZ. DO⁄RU KULLANILIRSA GÜNEfi IfiINLARI ÇOK FAYDALI. AK-S‹ HALDE ERKEN YAfiLANMADAN C‹LT KANSER‹NE KADAR B‹RÇOK SORUNA YOL AÇACAK KADARDA ZARARLI. ÇOCUKLARIN KEM‹K YAPISININ GEL‹fiMES‹NDE BÜYÜK YARARI OLAN GÜNEfiTEN, IfiIN-LARIN D‹K GELMED‹⁄‹ SAATLERDE FAYDALANMAK EN DO⁄RUSU.

D

37

uygun faktörlerde günefl kremleri, koruyucu ya¤lar mutla-ka sürülmeli ve birkaç saat ara ile bu ifllem tekrarlanmal›.Maden sular›, vücudun kaybetti¤i mineralleri geri kazan-mak için ideal bir çözüm. Kafeinli içecek ve alkol kesin-likle s›caklarda uzak durulmas› gerekenler aras›nda yer al›-yor. Güneflten nas›l korunulur sorusunun yan›t›n› nas›l bircilt tipine sahip olundu¤u veriyor. Beyaz ten ve aç›k renkgözlü olanlar, k›z›llar en riskli grupta yer al›yor. Güneflletemas alerjik reaksiyonlara yol açabiliyor, lekeleri art›r›yorve a¤›r deri yan›klar› oluflturuyor. Ozon tabakas›ndaki in-celmeler art›k kumral ve esmer tenlileri de tehdit eder ha-le geldi. O nedenle asl›nda ten tipine bakmadan gerekli önlemlerialmak en iyisi. Kalitesine güvenilen, türlü faktörlerde gü-nefl kremleri, gölgelikler, s›v› kayb›n› önlemek, do¤ru se-çilmifl kumafllardan yap›lm›fl hafif bol giyisiler, do¤ru saat-lerde günefl alt›nda kalmak gibi en temel kurallar› uygula-mak en iyi tedbirler. Yafll›lar ve tansiyon hastalar› da gü-nefl ve s›cak konusunda yüksek risk grubuna giriyor. Ço-cuklar, kemoterapi görenler, kalp ve tansiyon hastalar›,hamileler, kilolu kifliler güneflten korunmak için mutlakatedbirlerini almal›lar. Yafll›lar, günefl ›fl›nlar›n›n en dik gel-

di¤i saatlerde kesinlikle serin bir yerde bulunmal›, havas›zortamlardan kaç›nmal›lar.

BEBEKLERE D‹KKAT ED‹N Tedbirler elden b›rak›l›p da günefl yan›klar›na maruz ka-l›nd›¤›nda ise kulaktan dolma çözümlerden uzak durmaken iyisi. Hatan›n neresinden dönülürse kard›r. Yayg›n ola-rak bilinen yo¤urt-zeytinya¤› kar›fl›m›, sadece yo¤urt, difl-macunu gibi uygulamalar çözümden çok sorun yarat›r,unutmay›n. Bu durumda hemen so¤uk kompres yapmakve mutlaka bir hekime görünmek yap›lacak en iyi fley. Gü-nefl çarpmalar›nda bilinç kayb› olabilir. Bu ayr›nt›ya dikkatetmeli. Serin ve gölgelik bir yere al›nan kiflinin üzerinde s›-k› giyisiler varsa onlar ç›kar›lmal›, bedeni ›slatarak serinlet-meli ve mutlaka hekime gidilmeli. 6 ayl›ktan küçük çocuklar›n cildi çok hassas oldu¤u için10.00-17.00 saatleri aras›nda günefle ç›kmamalar› uygun.Onlar için titanyum oksit içeren günefl koruyucular› kul-lanmay› da ihmal etmeyin. Daha büyük çocuklar için yük-sek faktörde koruyucular, flapka gibi önlemleri zaten be-lirtmeye gerek yok. Günefllenme süreleri de 5-10 dakika-l›k 2 seferi aflmamal›.

2 YILDA B‹R DÜZENLENEN VE SEKTÖRÜN EN ÖNEML‹ FUARLARINDAN B‹R‹ OLARAK KA-BUL ED‹LEN ISK SODEX FUARI’NA BU YIL 6’NCI KEZ KATILAN AIRFEL, 3 AYRI STANDLA FUA-RA DAMGASINI VURDU. AIRFEL’‹N YEN‹ ÜRÜNLER‹N‹N TANITIMINI YAPTI⁄I FUARDA, GALA-TASARAYLI FUTBOLCULARIN AIRFEL STANDINI Z‹YARET ETMELER‹ BÜYÜK SÜRPR‹Z OLDU.

38 AKADEM‹

ay›s ay› Airfel için çok yo¤un geçti. Ulusal veuluslararas› baz› organizasyonlar yeni ürünlerinhem sektörle hem de müflterilerle paylafl›labilme-

sine olanak sa¤lad›. Hendek tesislerinde üretilen yeni kli-ma modelleri, Riello iflbirli¤i ile pazara sunulan kombiler,tasar›m ekibi taraf›ndan gelifltirilen “Kalem Kumanda”, Air-fel’in kat›ld›¤› fuarlarda son derece ilgi çeken ürünleri ol-du. May›s ay›nda Airfel tümüyle ISK Sodex Fuar›’na kilitlen-di. Sektörün en önemli fuarlar›ndan biri olan ISK SodexFuar›’na bu y›l 6’nc› kez kat›lan Airfel, 3 alanda yer alarakfuar›n en ilgi çeken flirketlerinden biri oldu. Böylece Airfeliçin çok önemli bir tan›t›m f›rsat› da yakalanm›fl oldu. 2 y›lda bir düzenlenen ISK Sodex Fuar› bu y›l 8-11 May›starihleri aras›nda gerçekleflti. ‹stanbul Fuar Merkezi –CNRExpo’da 3 ayr› alanda stand açan Airfel, fuara a¤›rl›¤›n›koydu. Toplam 803 metrekare stand alan›nda ziyaretçileria¤›rlayan Airfel, Hendek tesislerinde üretilen yeni duvar

split klima modellerini ilk kez tüketicilerle buluflturdu. Fu-arda, Airfel tasar›m ekibinin dizayn etti¤i ve yeni pazara su-nulan “Kalem Kumanda”n›n da tan›t›m› yap›ld›. Airfel’intüm klima modellerine uyumlu olan “Kalem Kumanda”hakk›nda daha genifl bilgi dergimizin 44-45’nci sayfalar›n-da yer al›yor. Fuar ziyaretçileri info mobilleri ve bayi show-room’lar›n›n örne¤ini de görme flans› buldu. Özel tasar›ml› ana stand görevlileri, Galatasarayl› futbolcu-lar Ümit Karan, Arda Turan, Sabri Sar›o¤lu, Volkan Yaman,Serkan Çal›k’›n standlar›na gelmesiyle büyük bir sürpriz ya-flad›lar. Kendisi de koyu bir Galatasaray taraftar› olan Air-fel Genel Müdür Hasan Önder ile sohbet eden flampiyonfutbolcular ürünler hakk›nda bilgi ald›lar. Formalar›n› imza-layan ve ziyaretçilerle hat›ra foto¤raf› çektiren futbolcularsadece Airfel stand›n›n de¤il, bütün fuar›n ilgi oda¤›yd›lar. Fuar kapsam›nda düzenlenen çekiliflin ürün sponsorlu¤u-nu Airfel üstlendi.

Sektörün en iyisi:AIRFEL, SODEX FUARI’NDAGÖVDE GÖSTER‹S‹ YAPTI

M

39

Fuar›n en ilgi çekici stand›Airfel’indi.Galatasarayl› futbolcular da builgiyi art›rd›.

40 HABER

May›s ay›nda bir baflka fuar da Gaziantep’dedüzenlenen 3’ncü Irak Uluslararas› Fuar› oldu.22-25 May›s tarihlerindeki fuar, Irak’taki özeldurum nedeniyle bir süredir Gaziantep’de ya-p›l›yor; çok say›da yerli ve yabanc› ziyaretçi-nin ilgisine hedef oluyor. Fuar, mevcut ürün-lerinin yan› s›ra yeni ürünlerini de tan›tmaflans› bulan Airfel aç›s›ndan son derece bafla-r›l› bir organizasyon oldu. Irak ve Türkiye’ninekonomik iflbirli¤i aç›s›ndan önem tafl›yan fu-ar, Forum Fuarc›l›k ve Irak Ticaret Bakanl›¤›iflbirli¤i ile gerçeklefliyor. Airfel için de önem-li bir platform oluflturan fuarda Sanko Hol-ding’e ba¤l› Sanko Holding ve Çimko da yerald›.

3’ncü Irak Uluslararas› Fuar› tan›t›m için önemli bir platform oldu

Cezayir BAT‹MATEC’i 37 bin kifli gezdi

3-8 May›s tarihlerinde Cezayir Ulusla-raras› Yap› ve ‹nflaat Fuar› BAT‹MA-TEC, Airfel’in May›s ay›nda kat›ld›¤›ilk fuar oldu. 25 metrekarelik stand›n-da klima, kombi ve radyatör model-lerini sergileyen Airfel, 15 ülkeden 35bin kiflinin ziyaret etti¤i fuarda ZoneC bölümünde yer ald›. 47 bin metre-karelik bir alana kurulan BAT‹MA-TEC, farkl› ülkelerden 516 firmaya ev-sahipli¤i yapt›. Fuarda inflaat teknolo-jisinden ›s›tma-so¤utmaya, yal›t›m›n-dan ayd›nlatmaya kadar genifl bir yel-pazede ürünler tan›t›ld›.

41

irfel Akademi, geçti¤imiz fiubat ay›nda kurum çal›flanlar›n›nçeflitli alanlardaki eserlerinden oluflan karma bir sergihaz›rlam›fl ve izleyenlerin büyük be¤enisini kazanm›flt›.

Akademi kurulufl amac›na uygun olarak yeni çal›flmalar yapmayadevam ediyor. Kurum içinde yap›lan bir anket, tiyatro çal›flmas›yap›lmas›n› isteyen çok say›da kifli oldu¤unu ortaya koydu. Bununüzerine profesyonel bir tiyatrocudan e¤itim al›nmas›na karar verildi.Tiyatro Grubu, belirlenecek bir oyunu çal›flarak Aral›k ay›nda sah-neleyecekti. Bu alanda pek çok deneyimi olan tiyatrocu MüfitAytekin’le görüflüldü ve hemen çal›flmalara baflland›. Reklam, dizi ve

sinema oyuncusu Müfit Aytekin, daha önce birçok kurum, amatörgrup ya da okullarda bu tür e¤itim vermifl, Çukurova Üniversite’sindeoyunculuk derslerine girmifl bir tiyatrocu. May›s ay› bafllar›nda çal›flmalar›na bafllayan 14 kiflilik ekibin, ilk öncedo¤açlama tekni¤iyle oyunculuk hakk›nda bilgi sahibi olmas›n›amaçlad›¤›n› belirten Müfit Aytekin, “Daha önce tiyatro çal›flmas› yap-mam›fl ama tiyatroyu hep sevmifl bir ekibimiz var. Bir oyunu çal›flmakasl›nda pek de kolay de¤il. Bu nedenle öncelikle oyuncular›n kendi-lerini ve kapasitelerini ölçebilecekleri teknikleri çal›fl›yoruz” diyor…Oyuncular›n›n enerjisinden ve heyecan›ndan çok memnun olan Müfit

AAirfel Akademi Tiyatro Grubu Aral›k ay›nda perde diyor…

Aytekin, “Zaman zaman baflar›s›z olacaklar›n› düflünüp, vazgeçmekisteyenler oldu. Ancak ekipteki di¤er arkadafllar, vazgeçmek isteyen-leri mutlaka baflar›l› olacaklar›na ikna ederek, yüksek bir motivasyonsa¤lad›lar. Bu beni çok sevindirdi, çünkü onlar›n kararl› olduklar›na vebu iflin üstesinden geleceklerine bu flekilde ikna oldum” diyor. Aral›kay›nda sahnelenmesi planlanan oyunun seçiminde ise tiyatro ekibininsay›s› ve nelere yeteneklerinin oldu¤u etken olmufl. O yüzden çal›flmalara baflland›¤›nda henüz belirlenmifl bir oyunyokmufl. Çal›flmalar ilerleyip, gruptakiler yeteneklerini göstermeyebafllad›klar›nda oyun seçimi de flekillenmeye bafllam›fl. Konusu pazaryerinde geçen ve kulaktan dolma bir bilgi üzerine geliflen komik olay-lar›n anlat›ld›¤› Lady Gregory’nin yazd›¤› “Kulaktan Kula¤a” isimli oyu-nun bir uyarlamas›nda karar k›l›nm›fl. fiu an okuma provalar› devam eden oyun için cuma günleri mesai biti-minden sonra 2 saat çal›flan grup, haftan›n yorgunlu¤unu da atm›floluyor. Ekip, gittikçe yo¤unlaflan bir temposuyla oyunu çal›flt›ktansonra Airfel ve Sanko çal›flanlar›na birkaç gösteri yapmay› planl›yor. Vetabii peflinden de yeni bir oyunun çal›flmalar› onlar› bekliyor.

Airfel’in A¤ustos ay›nda bafllayacakreklam kampanyas› kurum içindeayr› bir heyecan yarat›yor. Airfel Aka-demi üyeleri flirketteki bu dinamizm-den yola ç›karak kurum çal›flanlar›-n›n kat›laca¤› bir yar›flma düzenle-meye karar verdi. Yar›flma, yenikampanya için slogan, reklam se-naryosu ve c›ng›l fikri olanlara yöne-likti. Kurum kültüründen beslenençal›flanlar›n, iklimlendirme gibi zorbir alanda daha yarat›c› olabilece¤i-ni düflünen Akademi yöneticileri bufikri çal›flanlar›na duyurduktan son-ra flirket içinde hummal› bir çal›flmabafllad›. Nisan ay›ndan itibaren bir-çok fikir yar›flma jürisine ulaflt›. Ma-y›s ay›nda ise tüm çal›flmalar yöne-

tim kurulu taraf›ndan de¤erlendir-meye al›nd›. Di¤er kategorilere pekilgi olmazken, reklam filmi senaryo-su için çok say›da fikir üretilmiflti.Muhasebe Departman›’nda çal›flanMuhammet Zor’un flimdilik sürprizolan fikri yar›flman›n galibi oldu. Ay-n› anda Airfel’in reklam ajans› da birçal›flma yap›yordu. fiafl›rt›c› biçimdeMuhammet Zor, ajansla ayn› kon-septi yakalamay› baflarm›flt›. Reklam filmi senaryosu dal›nda1’nci olmay› baflaran MuhammetZor, kurumda yap›lan bir törenle Ge-nel Müdür Hasan Önder’in elindenödülü olan 3 bin YTL ve Airfel Aka-demi taraf›ndan haz›rlanan baflar› veteflekkür sertifikas›n› ald›.

42 KLAVUZ

Airfel Seneryo Yar›flmas› Sonuçland›

43

Geçti¤imiz say›da konfe-rans salonundaki bilardomasas›n›n çal›flanlar ara-s›nda çok popüler oldu-¤unu, bu nedenle de bir“bilardo turnuvas›” orga-nize edildi¤ini yazm›flt›k.8 top da denilen Ameri-kan Bilardosu dal›ndayap›lan turnuvaya 3’übayan 32 kifli kat›lm›fl, ö¤le tatilleri, mesai bitimleri gibi za-manlarda karfl›laflmalar yap›larak “en iyi kim?” sorusuna ya-n›t aranm›flt›. Genel olarak 8 grubun liderlerinin favori gös-terildi¤i turnuva nihayet sonuçland›. 4’er kiflilik 8 gruptan 16kifli bir üst tura, 8 kifli çeyrek finale, 4 kifli de yar› finale ka-

dar gelmeyi baflard›. ‹thalat Departman›’ndan Ömer Yorgunve Genel Müdür Hasan Önder’in karfl› karfl›ya geldi¤i finalmaç›n› ise toplamda 7 oyun alan Ömer Yorgun kazand›.2’ncili¤i Kalite Departman› Uzman› Fikret Çöten, 3’ncülü¤üise Sanko Makine’den Murat Ekiz kazanarak ödüllerini ald›.

Bilardo Turnuvas› sonuçland›

Ünlü sanatç› Mirkelam, Airfel için reklam c›ng›l› yapt›A¤ustos ay›nda Airfel yo¤un bir reklam kampanyas›na giriyor. Te-levizyon için flimdilik sürpriz niteli¤i tafl›yan yeni reklam fikirlerihayata geçiyor. Bu kampanya, görsel ve yaz›l› medyan›n d›fl›ndaiflitsel medyay› yani radyolar› da kaps›yor. Bu amaçla ünlü müzis-yen Mirkelam, Airfel için bir c›ng›l haz›rlad›. Bugünlerde radyolar-da dönmeye bafllayan bu c›ng›l›n tan›t›m›n› bestecisi Mirkelam yap-t›. Kurum çal›flanlar›n kat›ld›¤› bir toplant› için Airfel’e gelen sanat-ç›n›n haz›rlad›¤› c›ng›l Airfel çal›flanlar›nca da çok be¤enildi.

ektörün lider kuruluflu Airfel, sürekli olarak markas›-n› yenileyen, gelifltiren çal›flmalar yap›yor. Tüketiciihtiyaçlar›n› yak›ndan takip ederek bunlara uygun

çözümler üretmeyi ilke edinen Airfel’in son ürünü ‘KalemKumanda’ ad› verilen bir uzaktan kumanda. Son derece ko-lay kullan›ma sahip olan kumandan›n birçok fonksiyonuvar. Proje ilk kez gündeme geldi¤inde yerli ve yabanc› bir-çok elektronik mühendisi bunu yapman›n teknik olarakmümkün olmad›¤›n› söylemifl. Ancak Airfel ekibi bu imkan-s›zl›¤›n üstesinden gelerek ‘Kalem Kumanda’y› üretmeyi ba-flarm›fl. Airfel Endüstri Tasar›mc›s› Hulusi Neci, yeni kuman-dan›n hikayesini dergimize anlatt›: “Fokus gruplar›, anketler, eskizler, sunumlar, prototipler,üretimler, testler derken bu yaz, üzerinde uzun süre çal›flt›-¤›m›z, ‘kalem kumanda’ y›, nam-› di¤er ‘penremote’u Airfelmüflterileri ile buluflturmay› baflard›k. Kalem kumanda birüniversal klima kumandas›. Ayn› zamanda oda nem ölçeri-dir, ›s› ölçeridir ve masa saatidir... Bu ürünü gören insanlar,

‘Kalem Kumanda’n›n, di¤er kumandalardan fark›n›n ne ol-du¤unu soruyorlar. Öncelikle, ‘Kalem Kumanda’n›n birçokinovatif taraf› var. Bunu birazdan sizlere anlataca¤›m amaas›l inovasyonun kendisi fludur bence; tarihinde ilk kez,uzaktan kumanda, kayna¤›n› kullan›m›ndan alan bir ete ke-mi¤e büründü.

PROJEYE NASIL BAfiLANDI?Airfel’in, kullan›c› gruplar› ile yapt›¤› çal›flma gösterdi ki, kli-ma kumandas›, klima kullanan insanlar için özel bir önemtafl›yor. Klima, di¤er beyaz eflyalardan farkl› olarak insanla-r›n görmek, dokunmak isteyece¤i bir ürün de¤il. Hatta in-sanlar›n gizlemek isteyece¤i bir ürün. Ama ürünün kuman-das›na gelince, kullan›c›lar isteseler de istemeseler de bukumanday› görmek, dokunmak ve kullanmak zorundalar.‘‹nsanlar›n hayat›nda olmak zorunda olan bu ürünü’, ‘‹nsan-lar›n hayat›nda olmas›ndan keyif alaca¤› bir ürün’ haline ge-tirmemiz gerekiyordu. Genel Müdürümüz Hasan Önder, bu

Airfel, bir ilki daha baflard›:‘KALEM KUMANDA’ AIRFELMÜfiTER‹LER‹ ‹LE BULUfiTU

‹NOVAT‹F YAKLAfiIMIYLA SEKTÖRDE HAKLI B‹R L‹DERL‹⁄E SAH‹P OLAN AIRFEL, fi‹MD‹ DE ‘KALEMKUMANDA’ ‹S‹ML‹ ÜRÜNÜ ‹LE B‹R ‹LKE ‹MZA ATIYOR. 21 MM ‹NCEL‹⁄‹NDEK‹ KUMANDA AYNI ZAMAN-DA ISI VE NEM ÖLÇÜYOR, MASA SAAT‹ ‹fiLEV‹ GÖRÜYOR.

S

44

H A Z I R L A Y A N : H U L U S ‹ N E C ‹ E n d ü s t r i T a s a r › m c › s ›

HABER

a盤› görmüfl ve bizden bu konuda bir proje gelifltirmemiziistemiflti. Hepimiz hayat›m›zda bir ürün bombard›man›na tu-tuluyoruz. Evimiz, cebimiz, masam›z elektronik aletlerle do-lup taflt›. Herbiri ayr› bir dü¤meler y›¤›n›, herbirinde ayr› birkendini gösterme çabas›. Dü¤melerden, detaylardan bafl›m›zdönmeye bafllad›. Gözünü kirleten bunca aletin oluflturdu-¤u karmafladan ar›nmaya ihtiyac›m›z var. Art›k seçimlerimizi de ister istemez bu yönde yapmaya bafl-lad›k. Üzerinde tek bir dü¤mesi bile olmayan cep telefonla-r›, siyah bir camdan ibaret ocaklar, f›r›nlar, basit bir silindirfleklinde su ›s›t›c›lar› hayat›m›za girme¤e bafllad›. Yapaca¤›-m›z ürün ile bu sadeleflme ve ar›nma çabas›na bir katk›dabulunmam›z gerekiyordu.

B‹R KUMANDA NEDEN D‹KDÖRTGEN OLUR?Ürünün dikdörtgen olmas›n›n, fonksiyonu ile bir ba¤lant›s›var m›d›r? Bir insan kumanday› kullan›rken hangi parma¤›-n› kullan›r? Parma¤›n› ne flekilde tutar? Parma¤›n› tutufl flek-li ile dü¤melerin flekli aras›nda bir iliflki var m›d›r? Hangidü¤me di¤erine göre daha önemlidir? Önemsiz olan dü¤me-lerin, önemsiz olmalar›na ra¤men parma¤›n›z›n alt›nda ol-mas›n›n bir anlam› var m›d›r? Bu sorular ile hali haz›rdaki kumandalar› s›k› bir sorguyaçektik. Dikkat ederseniz k›z›lötesi kumandalar›n hepsininkullan›m›nda bir yöneltme hareketi vard›r. Objenin kullan›-m›nda bir yöneltme olunca formun kendisinde de bir yönolmas› gerekiyordu. Yani ürünün ince-uzun ve bir do¤rultu-sunun olmas› gerekiyordu. Bir ürünü kavrarken avuç içimiz,ürünü tutarken bafl parma¤›m›z boflta kal›r. Tuttu¤umuz ku-manda ne kadar büyük olursa olsun, üzerinde ne kadardü¤me olursa olsun dü¤melere bafl parma¤›m›zla basar›z.Bu durumda ürünün yap›s›n›n, bafl parma¤›n yap›s›na özelbir uyumu olmas› gerekiyordu. Yapt›¤›m›z araflt›rmalarda, kullan›c›lar›n kumandalar›n› du-vara asmak istemediklerini ya da bu tür bir sebeple duvar-lar›n› delmek istemediklerini ö¤rendik. Bir yandan ürünüduvara asmazken di¤er taraftan ürünü kolay gözlemlenir,ulafl›l›r ve kullan›l›r yapmam›z gerekiyordu. Bütün bu dü-flüncelerin harmanlanmas› ile ürün bugünkü fleklini ald›.

TEK B‹R KALEM P‹LLE ÇALIfiIR MI?Üründe bir kalem pil kulland›k ve tasar›m› buna göre flekil-lendirdik. Tespit ettiklerimiz aras›nda bu özelli¤e sahip bafl-ka bir klima kumandas› yok. Bunu yapabilmek ilk bak›flta kula¤a zor gelmeyebilir. Amabu zorlu¤u anlatabilmek için size flunu söyleyebilirim. Üre-tim öncesinde yurt içinden ve d›fl›ndan fikir ald›¤›m›z tecrü-beli birçok elektronik mühendisi, bunun teknik olarak im-kans›z oldu¤unu söyledi. Kalem Kumanda, 21mm inceli¤in-de. Bu inceli¤e ulaflabilmek için ürünün her milimetresiniverimli biçimde kullanmam›z gerekti. Tespit ettiklerimiz aras›nda bu inceli¤e sahip baflka bir kli-ma kumandas› yok. Kullan›c›lardan da ald›¤›m›z isteklerüzerine ürüne ›s› ölçer, nem ölçer ve masa saati özellikleriekledik. Ayn› flekilde tespit etti¤imiz ürünler aras›nda ›s› venem ölçerin birarada bulundu¤u baflka bir klima kumanda-s› yok.

HER B‹R NOKTAYI ‹NCE ‹NCE DÜfiÜNDÜKAl›fl›lagelmifl kumandalarda simgeler, ekran›n üzerine da¤›-t›l›r ve program›n gerektirdi¤i flekilde yanar ya da sönerler.Bu yöntem programlamay› ve üretimi kolaylaflt›rsa da, kul-lan›m› zorlaflt›r›p, ürünün ekran›n› verimsizlefltirir. Kuman-dan›n kocaman bir ekran› olsa dahi s›cakl›k de¤eri bu ek-randa ufac›k kal›r. Biz, ürünümüzde statik bir ekran yerinedinamik ve esnek dot-matrix ekran› kulland›k. Bu sayedeekran›n her köflesini daha verimli kullanabildik. Ürünün ek-ran›n› tasarlamam›z uzun zaman›m›z› ald›, çünkü herbirnoktay› ayr› ayr› tasarlarken ortaya ç›kan görüntünün basit,kolay anlafl›l›r olmas› gerekiyordu. Ben sonucun, harcad›¤›-m›z zamana de¤di¤ini düflünüyorum çünkü küçük boyutla-r›na ra¤men 7’den 70’e herkesin zorlanmadan görebilece¤i,anlayabilece¤i, kullanabilece¤i bir arayüz ortaya ç›kartt›¤›-m›z› düflünüyorum. Ürünün arayüzü ile ilgili birkaç fley da-ha eklemem gerekirse ürünün arakas›ndaki otomatik sek-mesi ile gözü görmeyen insanlar›n klimalar›n› kullanabilme-lerini sa¤lad›k. Üründe birkaç istisna d›fl›nda kelime ve te-rim kullanmad›k. Bunun yerine, kolay anlafl›l›r simgeler kul-land›k. Bu sayede her dilden insan›n bu ürünü eline ilk al›-fl›nda kullanmas›n› sa¤lad›k. Ürünün kendisine gösterdi¤i-miz bu özeni ambalaj›na da göstermemiz gerekiyordu. Air-fel kullan›c›lar›n›n ister kendilerine, isterse bir arkadafllar›nahediye etmek için alabilece¤i bu ürünü, bir süper market ra-f›nda ya da bir Airfel bayisinde inceleyebilmelerini istedik.Di¤er taraftan içindekini kullan›c›s›na teflhir edebilecek flef-fafl›ktaki bu ambalaj, sahibine kat etti¤i uzun yoldan sa¤ sa-lim ulaflabilmesi gerekiyordu. Üretilen farkl› alternatiflerdensonra kalem kumandan›n ambalaj› bugünkü fleklini ald›.

PROJEDE HERKES‹N EME⁄‹ VARHep ‘biz, biz’ diyorum. Üründe eme¤i geçen insanlar› yaz-mam gerekiyor... Piyasadaki a盤› görerek böyle bir projeyebafllama karar› verdi¤i için önce Genel Müdürümüz HasanÖnder’in ad›n› anmam gerekiyor. Hasan Bey’in beklentisi-nin yüksek olmas›, ucuz ürün yerine kaliteli ürünü hedefle-mifl olmas› iyi bir ifl ç›kartabilmek için önemli bir etkendi...30-40 kiflilik kullan›c› grubu, projeye fikirleri, istekleri ve fli-kayetleri ile katk›da bulundular... Sat›fl Sonras› Hizmet-ler’den ‹brahim Köse ve Yüksel Yaz›c› ile birlikte varolankumandalar› masan›n üzerine döktük her detay›n› inceledik.Hem var olan kumandalar›n hem bizim klimalar›m›z›n han-gi özellikleri destekleyip hangilerini desteklemeyece¤ine ka-rar verdik... Çin temsilcimiz Orhan Timurtafl ve Çin OfisiMüdürümüz Mr. Hui Chen, bize üretici firma bulma konu-sunda ve yapt›¤›m›z görüflmelerde yard›mc› oldular. Birçokelemeden sonra hangi firma ile çal›flaca¤›m›za birlikte kararverdik... Ürünün detaylar›n› Kartal’da tamamlamam›za ra¤-men birçok de¤iflikli¤i proje s›ras›nda Çin’deki proje ekibi-mizle birlikte yapt›k... Ceylani Kutun, ‘Kalem Kumanda’n›nTürkiye’deki ürünlerimiz üzerinde detayl› bir testini yapt›...Ürünün Türkiye’ye getirilmesindeki süreç ile ilgili ÖznurHoruzo¤lu, Funda Karaçil, Caner Güçer, Fikret Çöten, FikretMeydanc›, Emre Tuncer katk›da bulundurlar. Belki atlad›¤›minsanlar olabilir. Bu vesile ile projeye katk›s› bulanan herke-se teflekkür ediyorum.”

45

46 TATLAR

Y A Z I : fi E B N E M D E N ‹ Z

irçok uygarl›¤a evsahipli¤i yapan Akdeniz, farkl›kültürel özellikleri yepyeni bir harmanla günümü-ze tafl›m›fl. Bu kültür içinde önemli bir yere sahip

olan Akdeniz mutfa¤›n›n temeli sadelik ve basitliküzerine kurulu. Bu mutfakta yer alan tüm ürünlerinmevsiminde kullan›l›yor olmas› tüm dünyada be¤e-niyle karfl›lan›yor. Uzmanlar taraf›ndan da benim-senen Akdeniz tipi beslenme program›, içerdi¤izengin besin çeflitlili¤i ve kullan›lan malzeme-ler bak›m›ndan oldukça önemli.

SA⁄LIKLI BESLENMEN‹N ÖNEM‹Akdeniz, sebzeler, zeytinya¤›, çeflitli otlar vedeniz ürünlerine a¤›rl›k verilen ve sa¤l›kl› ya-flam için gerekli bütün unsunlar› bar›nd›ranbir yemek kültürüne sahip. Akdeniz mutfa-

¤›nda farkl› otlar ve baharatlar birarada kullan›larak fark-l› lezzetler yarat›l›r. Deniz ürünleri ile yap›lan yemekler

Akdeniz sofralar›n›n vazgeçilmezidir. Bal›k, yemekle-rin ana malzemelerinden biridir. Yeme¤i noktala-mak içinse genellikle meyvelerle haz›rlanan hafiftatl›lar tercih edilir. Akdeniz mutfa¤›nda yemekleren basit yöntemlerle piflirilir; dolay›s›yla malze-melerin kalitesi çok önemlidir. Bu aflamada t›pk›bizim kültürümüzde oldu¤u gibi di¤er Akdeniz

ülkelerinde de pazar al›flkanl›¤› çok yayg›nd›r.Meyve, sebze ve aromatik otlar en taze hal-leriyle tüketilmeye çal›fl›l›r. ‹spanya, Türkiye, Fransa, ‹talya, Tunus, Yu-nanistan, Fas, Lübnan ve M›s›r, Akdenizmutfa¤› söz konusu oldu¤unda ilk akla ge-len ülkeler. Her ne kadar temel olarak ben-

Serin, taze ve sa¤l›kl›:AKDEN‹Z MUTFA⁄I

SA⁄LIKLI BESLENMEN‹N ESAS OLDU⁄U AKDEN‹Z MUTFA⁄ININ TEMEL‹ SADEL‹K ÜZER‹NE KURULU.ZEYT‹NYA⁄I, DOMATES, FESLE⁄EN, PEYN‹R, SARIMSAK, TÜRLÜ OTLAR VE TAB‹‹ K‹ DEN‹Z ÜRÜNLER‹BU MUTFA⁄IN DEM‹RBAfiLARI. BU RENKL‹ MUTFAKTA HER ÜRÜN ZAMANINDA VE DENGEL‹ B‹Ç‹MDETÜKET‹L‹YOR.

B

47

48

flitli bakliyat ve sebzeyle birlefltirilmesindenelde edilen yemeklere s›k rastlan›r.

HER fiEY‹N TAZES‹ MAKBUL!Akdeniz mutfa¤› dendi¤inde akla ilk

gelen malzemelerden biridir zeytinya-¤›. Zeytinya¤›, sabah kahvalt›lar›ndan tat-

l›lara kadar hemen her ö¤ünde kullan›l›r. Akdenizmutfa¤›n›n sa¤l›kl› olarak tan›mlanmas›nda zeytinya¤›n›npay› büyüktür. Akdeniz mutfa¤›n›n önemli bir di¤er özel-

zer malzemeler kullan›lsa da her Akdenizülkesinin kendine özgü yemek al›flkan-l›klar›, kültürel özelliklere ba¤l› olarakde¤iflen gelenekleri var. Bu mutfaktabol miktarda zeytinya¤›, deniz ürün-leri, süt ve süt ürünleri, sebze ve mey-ve çeflitleri, aromal› bitkiler, baharatlar vebu¤day baflta olmak üzere tah›llar kullan›l›r. Seb-ze, meyve çeflitleri ile bal›klar›n mevsimine göre farkl›l›kgösterdi¤ini hat›rlatmakta fayda var. Tah›l ürünlerinin çe-

49

li¤i ise her sebzenin mevsiminde tüketiliyor olmas›. Seb-zeler günlük beslenmenin önemli bir bölümünü olufltu-rur. Sebzeler haz›rlan›rken buharda piflirme gibi sa¤l›kl›yöntemler kullan›l›r. En çok kullan›lan sebzeler, fasulye,kabak, domates, bezelye, enginar, asma yapra¤›, marul,patl›can, biber, kereviz, patates, paz›d›r. Akdeniz mutfa-¤›nda deniz ürünleri genifl yer tutar. Bal›k hem ana ö¤ünolarak tüketilir hem de farkl› yemekleri çeflitlendirmekiçin kullan›l›r. Izgarada, f›r›nda ya da buharda piflirmekgibi daha sa¤l›kl› yöntemler tercih edilir. En çok piflirilenbal›klar ise sardalye, kefal, levrek ve kalamar. Akdenizmutfa¤›nda süt ve süt ürünleri genel olarak yeme¤e lez-zet katmak için tercih edilir. Süt a¤›rl›kl› olarak yo¤urt vepeynir yap›m›nda kullan›l›r. Peynirler ise her ülkede böl-gesel olarak de¤ifliklik gösterir. Akdeniz ülkelerinde keçi

ve koyun sütünden yap›lan peynirler a¤›rl›ktad›r. Akdeniz mutfa¤›n›n vazgeçilmez bir parças› olan meyve-lerin çeflitleri mevsime göre farkl›l›k gösterir. Her ö¤ünümeyveyle sonland›rmak bir Akdeniz gelene¤idir. Akdeniz mutfaklar› içinde büyük be¤eni toplayan Frans›zmutfa¤›nda yemekler bölgelere göre farkl›l›k gösterir.Güney k›y›lar›nda bulunan bölgelerde Akdeniz hakimiye-ti daha bask›nd›r. Bu bölgelerde kabuklu bal›k ve kabuk-lu deniz ürünleri de yo¤un olarak tüketilir. Provence

50

Fransa’n›n güneyinde yer alan flaraplar›yla ünlübir bölge. Üstelik sebze ve meyve aç›s›ndan daoldukça bereketli. Akdeniz tipi beslenme-nin ana malzemelerini oluflturan yu-murta, domates, sar›msak, so¤an,zeytin ve biber ‹spanyol mutfa-¤›n›n vazgeçilmezleri. Denizürünleri ve tapaslar ‹spanyolmutfa¤›n› en iyi ifade eden yi-yecekler aras›nda. Özelliklegünün belirli saatlerinde at›flt›r›-lan ve tapas ad› verilen mezeler vekanepeler çok ünlü. ‹spanya’n›n gü-ney bölgesini oluflturan Endülüs bölgesinin hem AtlasOkyanusu’na hem de Akdeniz’e k›y›s› oldu¤u için denizürünleri bu mutfakta genifl yer tutar. ‹talyan mutfa¤› da zengin mutfak kültürüyle Akdenizmutfak kültürünün en iyi temsilcilerinden biridir. Denizürünlerinden tatl›lara tipik bir Akdenizlidir. ‹talya’da ye-

mek yapmak her ne kadar yörelere göre farkl›l›k gös-terse de yemekler daima yüksek standartlarda ol-

mufltur. ‹talyanlar makarnay› çeflitli mal-zemelerle tatland›rarak haz›rlarlar.

Her yemekte zeytinya¤› baflrolde-dir. ‹talyan mutfa¤›n›n di¤er birönemli özelli¤i ise süt ürünleri-nin çeflitlili¤idir. Son olarak k›sa bahsedece¤imizTürkiye’de, Akdeniz ve Ege De-

nizi’ne k›y›s› olan bölgelerde tipikAkdeniz mutfa¤›n›n etkileri hissedilir.

Otlar ve sebzelerle haz›rlanan yemeklerin en iyi tatlan-d›r›c›s› zeytinya¤›d›r. Deniz ürünleri, kuzu eti ana yemek-lerin en özellikli malzemeleridir.K›sacas› Akdeniz mutfa¤› tüm özellikleriyle müthifl birkültür. Yemeklerin içeri¤inin yan› s›ra sofra kültürü demuhteflem bir zenginli¤e sahip. Akdeniz mutfa¤› dünya-n›n en sa¤l›kl›, en zengin mutfa¤› sonuç olarak.

M . R A U F A T E fiC a p i t a l & E k o n o m i s t & P C n e t

Y a y › n D i r e k t ö r ü

700 YAfiINDAK‹ fi‹RKETTEN UZUN

YAfiAMANIN 10 SIRRI

ünyan›n en uzun yaflayan flirketleriJaponya, ‹talya ve ABD’de faaliyetgösteriyorlar. Bu flirketler aras›nda

300 y›l, hatta 500 y›ld›r hayatta olan-lar var. Tamam›na yak›n› bafllad›klar›n-

dan bu yana ayn› ifl kolunda, çok fazla da-¤›lmadan, istikrarl› büyüyerek bugüne gelmifller.Önemli bölümü de ülkeye özgü geleneksel sektörlerdefaaliyet gösteriyorlar.fiarapç›l›k, bu sektörlerden biri… ‹talya, ‹spanya, hattaAmerika’da çok uzun y›llard›r hayatta olan aile iflletme-leri oldu¤unu biliyorum. Bu konuda yaz›lan kitaplarda,‘kaliteye odakl›’, ancak çok h›zl› büyümeyen, hatta bu-nun için özen gösteren flirketlerin öykülerini okudum.Asl›nda Türkiye’deki flarap flirketlerinin öyküsü de birazayn›… Onlar da h›zl› büyümeden, kalitelerine odakla-narak yollar›na devam› tercih ediyorlar.‹talyan Antinori de tam böyle bir flirket… Dile kolaytam 14. yüzy›ldan bu yana flarap iflinde olan AntinoriAilesi taraf›ndan yönetiliyor. Bu, neredeyse 700 y›l an-lam›na geliyor. Giovanni di Pietro Antinori taraf›ndan1385 y›l›nda kurulan iflletme, flimdi 26’›nc› kufla¤a ulafl-m›fl durumda. ‹flletmenin bafl›nda Marquis Pietro Anti-nori var. ‹talya’n›n ‘en kaliteli flaraplar›ndan’ birini üre-ten aile, ayn› zamanda Macaristan, fiili ve Kaliforniya’dagenifl üzüm ba¤lar›na da sahip.fiirketin cirosu 2007 y›l›nda 214 milyon dolara, kar› ise28 milyon dolara ulaflt›. ‘Muhafazakar’ yönetim strateji-sine ra¤men, son 10 y›ld›r ortalama yüzde 10 oran›ndabüyüme gösteren Antinori’nin s›rr›, ‘gelene¤i modern-lefltirmede’ yat›yor. Bununla birlikte, flirketi her seferin-de baflar›l› bir ‘yönetimle’ gelecek kufla¤a devretme dehayati bir rol oynuyor. Bence, bu, flirketin hem harikaflaraplar›n›n s›rr›n› hem de 700 y›l yaflamas›n›n arkas›n-daki gücü de ortaya koyuyor.‹ncelendi¤inde bu flirketi farkl› k›lan 10 önemli özellikortaya ç›k›yor. Ben bu özellikleri çok özet bir flekilde

sizlerle paylaflmak istiyorum:1. fiirket tam anlam›yla aile taraf›ndan yönetiliyor. Yö-netim kurulunda toplam 6 kifli var. Bunlardan 2’si ailed›fl›ndan. Ancak, yönetim kurulu yasalar gere¤i toplan-sa da, kararlar› aile meclisi al›yor. Ailenin iyi bir gele-ne¤i var. Hem ifl hem de bir arada olmak… Bunun içinher pazar ö¤le yemeklerinde flirketi, al›nacak karar vestratejiyi konufluyorlar. Toplant›lar, genellikle üzümba¤lar›ndaki mekanlarda gerçeklefltiriliyor.2. Antinoris Ailesi’nin ilk hedefinde finansal sonuçlaraodaklanmak yok. Bunun yerine ileride torunlar›na b›ra-kabilecekleri sa¤lam temellere dayal› flirket yaratmayabak›yorlar. Dolay›s›yla, hep uzun vadeli planlar olufltur-may› tercih ediyorlar. fiimdiye kadar hiçbir zaman ‘po-püler ifl’ trendlerine kendilerini kapt›rmamalar› da bu-nu aç›kça ortaya koyuyor. 3. ‘H›zl› büyümeye’ hep flüphe ile bakt›lar, uzak durdu-lar. Bunun, böyle bir sektörde ‘kaliteden ödün’ verilme-si anlam›na gelece¤ine inan›yorlar. Hatta, h›zl› büyü-menin sadece kalite sorunu de¤il, beraberinde ‘borç tu-za¤›na’ düflme tehlikesini de getirece¤i endiflesine tafl›-yorlar. O nedenle hiçbir kuflak böyle bir fleyi akl›n›nucundan bile geçirmemifl.4. Gerekirse zarar etmeyi göz önüne al›p, ‘kaliteyi teh-likeye’ düflürmeme, bu ailenin en önemli baflar› s›rr›n›oluflturuyor. Bunu da en son 2002 y›l›nda ortaya koy-dular. O y›l üzüm hasad› zay›f geçti. Aile, ‘kalitelerinegölge düflürmek’ olas›l›¤› nedeniyle, 2002 y›l›nda kali-teli flaraplar›ndan üretmeme karar› ald›. Ortaya ç›kanfinans sorununu aflmak için bankaya gitme yerine, ken-di birikimlerini flirkete koyma karar› ald›lar.5. fiirket her zaman nakit sa¤layabiliyor, kazand›¤› pa-ray› sermayenin üstüne koyuyor. Bunu sa¤laman›n yo-lunu da bulmufllar. 40 y›ld›r flirket kar pay› da¤›tm›yor,böylece sermaye yap›s›n› güçlendiriyor. Aile ise ald›k-lar› maafllarla geçiniyor. Kazan›lan paray› harcama,lüks içinde yüzme ailenin bütün üyeleri taraf›ndan red-

52 ‹fi DÜNYASI

D

53

dediliyor.6. Aile, yeni kufla¤› özenle gelece¤e haz›rl›yor. Ancak,yeni kufla¤› aile ifline girme konusunda zorlam›yor, ba-¤›ms›z karar vermelerine olanak sa¤l›yor. Bu, dedeler-den bu yana böyle devam etmifl. fiu anda iflin bafl›nda-ki üye Marquis de kendi k›z çocuklar›na ayn› flans› sa¤-l›yor ve onlar›n karar›n› bekliyor.7. fiarapla an›lan bu ailenin en önemli özelliklerindenbiri de ‘bankac›lardan uzak durmas›’… ‹çinde bulundu-¤umuz dönem için garip gelecek bu al›flkanl›k bafl›n-dan beri böyle gidiyor. Ailenin yeni kuflak temsilcileride “Bankac›lar›n toplant›ya gelip, bizi süslü sözlerlekand›rmalar›na olanak tan›m›yoruz” diye konufluyorlar.Kendi olanaklar›yla büyümeyi, uzun vadeli bakmay›seviyorlar.8. Çok say›da flirket büyüyünce ‘profesyonelleflelim’ di-ye düflünür. Ancak, Antinoris Ailesi, d›flar›dan yönetici-lere, özellikle de üst düzeye s›cak bakm›yor. Onlar›‘yüksekten uçanlar’ olarak de¤erlendiriyorlar. Ailede,“Sadece 3 y›ll›¤›na parlak sonuçlar yarat›p ard›ndanbaflka flirketlere geçecek insanlar› istemiyoruz” görüflü

hakim. Bunun bir istisnas› var, o da yönetim direktörüRenzo Cottarella… Ancak, o da 29 y›l önce üzüm ba¤-lar›nda çal›flarak bu flirkete kat›lm›fl, neredeyse ailedenbiri haline gelmifl.9. “Kendi içimizden birini yetifltirmek daha do¤ru”…Antinoris Ailesi’nde ortak görüfl bu yönde… E¤er yö-netici gerekiyorsa, kendi içlerinden birini yetifltirmeyi,onlar› gelenekleri ve kültürleriyle yo¤urup, iflin bafl›nageçirmeyi daha anlaml› buluyorlar. Deneyim için ba-zen aile ifli d›fl›ndaki baz› flirketlerde çal›flmay› da özen-diriyorlar. Nitekim flu anda baz› aile üyeleri ‹talya veABD’de baflka flirketlerde deneyim kazan›yor.10. Ayr›ca iflyerinde kendi yapt›¤› hatalara, çocuklar›-n›n da düflmemeyi becerece¤ini ümit ediyor. fiirketteifller art›k çok daha karmafl›k bir hal ald›, uluslararas›ifller gündeme geldi ve Albiera onlar› yurt d›fl›nda ol-masa bile en az›ndan Florence d›fl›nda bir yerlere e¤i-time göndermeyi planl›yor. Üstelik muhakkak aile flirketi d›fl›nda baflka ifllerde dedeneyim kazanmalar› için dikkatlerini çekece¤ini belir-tiyor.

EYÜP OYUNCAKLARI, 20. YÜZYILIN BAfiLARINDA ÇEfi‹TLER‹N‹ VE USTALARINI KAYBETME-YE BAfiLADI. 1960’LI YILLARA KADAR AZALARAK VE BOZULARAK GELEN EYÜP OYUNCAK-ÇILARI SON 40 YILDA HEPTEN KAYBOLDU. SON YILLARDA YEN‹DEN HAYATA DÖNDÜRÜL-MEYE ÇALIfiILAN EYÜP OYUNCAKÇILARININ SEBEB‹ H‹KMET‹ BU YAZIMIZDA…

54 NOSTALJ‹

Düfller ülkesi:EYÜP OYUNCAKLARI

Y A Z I : S E Y R A F A R A L Y A L I E R D A L O ⁄ L U F O T O ⁄ R A F L A R : M U S T A F A N U R D O ⁄ D U

55

yuncak… Masum gözlerde çakan p›r›lt›n›n, kat›k-s›z samimiyetle yay›lan engin gülümsemeninanahtar›. Kâh ahflaptan kâh bezden, samandan,

deriden… ‹lla renkli, illa hareketli... Hünerli ellerin, imkan-lar dahilinde, sevgiyle, özenle üretti¤i nefleli nesneler. Kimi zamana direnemeyip yok olup giden, kimi özveriyleyaflat›lan el eme¤i oyuncaklar… ‹flte bunlardan biri; kay›p-lara kar›flt› denilirken, kalan son örnekleri müzede saklan›r-ken, kendi gitti ad› kald› yadigar diye düflünülürken özve-riyle hayata döndürüldü. Evet, Eyüp Oyuncaklar›’ndan sözediyoruz; ilk kez ne zaman yap›ld›¤› bilinmeyen, bugünEyüp’teki Oyuncakç›lar Çarfl›s›’na ismini verecek kadar ge-liflmifl olan Eyüp Oyuncakç›l›¤›’ndan… Peki Eyüp Oyun-

caklar›’n›n özelli¤i nedir? Hangi malzemelerden üretilir? Busorular›n yan›tlar›, ayn› zamanda bu projenin dan›flman›olan Marmara Üniversitesi ‹lkö¤retim Bölümü Ö¤retim Gö-revlisi Yrd. Doç. Dr. Tosun Yalç›nkaya’n›n ‘Eyüp Oyuncak-ç›l›¤› E¤itim Kitab›’nda özetle veriliyor. EYÜP’TEN ANADOLU’YA“Eyüp tarihsel dokusu yan›nda anne babalar›n hatta dede-lerimizin oyun ça¤lar›n› geçirdikleri oyuncaklar›n› edindik-leri bir hayal kentidir” diyor Yalç›nkaya ‘Eyüp Sultan Oyun-caklar›’ bafll›kl› yaz›s›nda. Eyüp’te oyuncak yap›m›n›n kesinolarak ne zaman bafllad›¤› bilinmese de, oyuncakç› olarakbelgelerde geçen ilk isim, II. Mahmud zaman›nda ‹stan-bul’a Nizam-› Cedid askeri olarak gelen Dökmeci HasanHasan A¤a. 17. yüzy›lda bölgeyi ziyaret eden Evliya ÇelebiSeyahatname’de Eyüp oyuncakç›lar›n›n 100 dükkanda 105nefer olarak çal›flt›klar›ndan bahseder. ‹stanbul esnaf› say›-lan Eyüp oyuncakç›lar›n›n Mimarbafl›’na ba¤l› olduklar›n›söyler. IV. Murat döneminde Ba¤dat Seferi nedeniyle dü-zenlenen Esnaf Alay›’nda oyuncakç›lar›n arabalar üzerinekurulmufl dükkanlarda oyuncaklar›n› sergileyip taklitler ya-parak geçtiklerini belirtir. Zaman›nda, ‹skele Meydan›’ndan Eyüp Sultan Türbesi’neç›kan yol üzerinde oyuncakç› dükkanlar› yer al›rm›fl. Dük-kanlar›n arka k›s›mlar› atölye olarak kullan›l›rm›fl. BugünOyuncakç› Ç›kmaz› ad›yla an›lan sokakta genellikle oyun-cak yapanlar›n oturdu¤u da kaynaklardan anlafl›l›yor. Ana-dolu’nun bir çok yöresine oyuncak Eyüp’ten da¤›l›rm›fl.Öyle ki, oyuncak deyince ak›llara ilk olarak Eyüp gelirmifl.

ATIK MALZEMEDEN OYUNCA⁄AOyuncak üretiminin kendisine mesken olarak Eyüp’ü seç-mesi tesadüf de¤il. Eyüp Oyuncaklar› civar semtlerden ge-len at›k malzemelerden üretiliyordu. Tahtakale’nin tahta ar-t›klar› ve sobac›lar›n art›k tenekeleri, Sütlüce Mezbaha-s›’ndan at›lan deri ve ba¤›rsak fazlas›, Ka¤›thane ile Alibey-köy derelerinin biriktirdi¤i kil ile Eyüp Oyuncaklar›’n›n te-mel malzemeleri elde edilmifl oluyordu. Bu üçgenin orta-s›nda kalan Eyüp, özellikle sünnet merasiminin bir parças›

O

56 HABER

EYÜP OYUNCAKLARINA DA‹R Sultan II. Mahmut bir gün özel hizmetlisi Sait Efendi ile Cuma namaz›n› k›lmakve türbeyi ziyaret etmek için Eyüp’e gider. Tam oyuncakç› dükkanlar›n›n önün-den geçerken küçük bir çocu¤un kulaklar› t›rmalarcas›na a¤lad›¤›n› görerek se-bebini sorar. Çocu¤un oyuncak istedi¤i fakat annesinin almad›¤›n› söylerler. Bu-nun üzerine II. Mahmut, cami civar›ndaki oyuncakç›lar›n kapat›lmas›n› emreder.Bir süre sonra tekrar Eyüp’e gelen padiflah, oyuncakç› dükkanlar›n›n faaliyetteolduklar›n› görünce Sait Efendi’ye dönerek: “Ben size bu dükkanlar› cami civa-r›ndan kald›rman›z› söylemedim mi?” der. Bunun üzerine Sait Efendi sultan›n ya-n›na gelerek: “Devletlim herhalde biz emrinizi yanl›fl anlam›fl›z. Ama sözlerinizibugünkü gibi hat›rl›yorum. Siz oyuncakç› dükkanlar›n› de¤il, mezarc›lar› kald›r›-n›z buyurmufltunuz”. Padiflah biraz flaflk›n biraz k›zg›n: “Ben mezarc›lar›n kald›-r›lmas›n› m› emret miflim?” der. “Evet Padiflah›m siz herhalde oyuncakç›lar›n kal-d›r›lmas›n› istemezsiniz. Zira onlar bu dünyaya gelenleri, mezarc›lar ise öbürdünyaya gidenleri beklerler”

olarak gelen potansiyel çocuk müflterilerini de bularak biroyuncak sektörü merkezi olmufltu. Eyüp oyuncakç›lar›n›n kulland›¤› ana malzemeler tahta vetoprak, yan malzemeler ise deri, ka¤›t, teneke, çivi ve bon-cuktu. Bezeme olarak toprak boya ile sar› yald›z, çocukla-

ra hitap edecek dikkat çekici renkler; k›rm›z›, mavi, yeflil,beyaz kullan›l›yordu. Stilize, fazla karmafl›k olmayan, yu-muflak dalgal› fleritler, benek bezemeler, ›fl›nsal ve basitçizgilerle yüzeylerin hareketlenmesi sa¤lanm›flt›. Günah sa-y›ld›¤› için insan biçiminde oyuncaklar yap›lmam›fl, biçimve çeflitlerde de yüzy›llarca de¤ifliklik olmam›flt›. Eyüpoyuncaklar› Eyüp’teki dükkanlardan baflka ‹stanbul’un di-¤er semtlerindeki aktar dükkanlar›nda sat›l›r, Anadolu’yada¤›t›l›rd›. Oyuncaklar›n bir sat›fl yolu da seyyar oyuncak-ç›lard›. 19. yüzy›l›n bafllar›nda 25-30 kadar oyuncakç› dük-kan› varken yüzy›l›n sonlar›nda Eyüp oyuncaklar›, piyasa-ya giren bat›n›n fabrika yap›m› oyuncaklar›yla rekabet ede-medi. Gün geçtikçe arayan› soran› azald›, anneler babalarçocuklar›na plastik oyuncaklar almaya bafllad›. Ustalar, tektek köflelerine çekildi. K›y›da köflede, bir sand›k köflesinde,belki bir eskicide kendine yer bulan birkaç oyuncaktan ge-riye koskoca bir kültür kald›. Kimbilir, belki de çocuklaryeniden Eyüp Oyuncaklar› ile oynar!

57

58 MODA

H A Z I R L A Y A N : S ‹ B E L K Ö K L Ü

ratik bir flekilde bavul haz›rlamak belli bir deneyimgerektirir. Önemli olan kendi giyim tarz›na uygungiysiler ve ihtiyaçlardan oluflan bir bavul kombinas-

yonu yapmakt›r. ‹flte bunun için gereken ipuçlar›…Öncelikle gidece¤iniz yerdeki hava durumunu ö¤renmenizyararl› olacakt›r. Baz› bölgeler gündüz çok s›cak olsa da ak-flam günefl batt›ktan sonra oldukça serinleyebilir. Bunu gözönüne alarak hem s›cak havaya uygun ince giysiler, hemde akflam için uzun kollu ince ceketler ve flallar alman›zgerekebilir. Tabii gidece¤iniz yerde kaç gün kalaca¤›n›z daönemli bir kriter. Uzun bir seyahatse, yedekli olarak ayn›türden birkaç giysi birden alman›z gerekir.

Püf noktalar›yla:BAVUL HAZIRLAMA SANATI

OKULLARIN KAPANMASI VE SICAK YAZ GÜNLER‹N‹N GEL‹fi‹ HERKES ‹Ç‹N AYNI fiEY‹ ‹FADE ED‹YORfiÜPHES‹Z; TAT‹L… PEK‹ YA TAT‹LE ÇIKMADAN ÖNCE YAPILMASI GEREKENLER? BUNLARIN BELK‹ DEEN ÖNEML‹S‹ BAVUL HAZIRLAMAK. DAHA DO⁄RUSU BAVUL HAZIRLAMAK B‹R SANATTIR

YOLCULUK ‹Ç‹N RAHAT G‹YS‹LER SEÇ‹NUçak, otomobil ya da otobüs, hangi araçla seyahat ede-cekseniz edin, önemli olan yol boyunca rahat etmenizisa¤layacak rahat k›yafetleri seçmenizdir. Bunun için bejrengi bir keten pantolon ya da bir jean tercih edebilirsiniz.Üzerine pamuklu beyaz bir tiflört, alt›na rahat bir ayakka-b› ve ince bir h›rkayla ideal yolculuk k›yafetini oluflturabi-lirsiniz. El çantan›z›n hem küçük bir bavul gibi ifllevsel, hem de si-ze yük olmayacak kadar hafif olmas›na dikkat edin. Örne-¤in, cüzdan, pasaport, uçak biletleri, MP3 çalar, foto¤rafmakinesi, cep telefonu, el kremi, kitap ve hatta ince bir

P

59

h›rka bu küçük bavula s›¤abilir. Akflam yemeklerinde giyece¤iniz fl›k bir elbiseninçok iflinize yarayaca¤›n› da unutmay›n. Bir baflkaunutmaman›z gereken konu da seyahatte ütüyapman›n zorlu¤u… Bu nedenle yan›n›zaalaca¤›n›z giysileri fazla buruflmayankumafllardan seçmeye dikkat edin. Bavulunuza koymay› unuttu¤unuzihtiyaçlar›n›z› gitti¤iniz yerden karfl›-lamak zorunda kalaca¤›n›z için, dö-nüflte bavulunuzun a¤›rlaflaca¤›n›da akl›n›zdan ç›karmay›n.

PROFESYONEL BAVULCULARS›k s›k seyahat edip bavul haz›rlamay› uzmanl›k halinegetirenlerden ö¤renilecek çok fley olabilir. Bu profesyonelbavulcular yolculu¤a antremanl› olduklar› için, örne¤inuça¤a topuklu ayakkab› ve ceketle binip, bavullar›ndakia¤›rl›¤› azalt›rlar. Özellikle uçak yolculuklar›nda, tekerlek-li bavul kullanman›n da iflinizi kolaylaflt›racak önemli birayr›nt› oldu¤unu unutmay›n. Seyahat ya da tatil için gide-ce¤iniz yerde ilginç ve yöresel ürünler görüp kendinizi sa-t›n almaktan al›koyamayaca¤›n›z› hesap ederek, bavulu-nuza küçük katlanabilir çantalardan atman›z, dönüflte ha-yat kurtaran bir baflka ayr›nt› olabilir. Ayakkab›lar da bavulda en çok yer tutan eflyalar›n bafl›n-da gelir. Yine de yolculu¤a biri topuklu, biri düz en az ikiayakkab› ile ç›kmak gerekir. Havuz kenar›nda giyilecekterlikler de üçüncü bir alternatif olacakt›r.

ERKEKLERE TAVS‹YELERTatile ya da ifl seyahatine ç›kan er-keklerin bavullar›n› genelde eflleri-nin haz›rlad›¤› bilinir. Peki ya be-kar erkekler ya da kendi bavullar›-n› kendileri haz›rlamay› tercihedenler? ‹flte onlar için de birkaçöneri… Öncelikle çok k›r›flmayangömlekleri seçmelerinde yarar var.Tak›m elbiselerini, bavulun en üze-rine uzat›p daha az k›r›flmalar›n› sa¤-layabilirler. Erkeklerin bavul haz›rlarken mutlaka

koymalar› gereken eflyalardan biri traflköpü¤ü, trafl b›ça¤›, losyon veya trafl kremidir. ‹fl

seyahatine gidiliyorsa, gün içinde kapal› ayakkab›larlagezmek zorunda kalacaklar› için birkaç çift yedek çorapalmalar›nda yarar vard›r. Ayr›ca gün içinde giyecekleri spor k›yafetler önemlidir.Aç›k renkli, k›sa kollu keten gömlekler hem rahat hem defl›k bir görünüm sunar. Yine Lacoste tarz›, polo yaka tiflört-ler gün içinde giymek için idealdir. Alt›na bermuda tarz›pantolon ve sandalet tarz› ayakkab›lar giyilebilir. Günü-müzde ifl seyahatine ç›kan erkeklerin ço¤unun yan›ndalaptop da götürdü¤ü dikkate al›nd›¤›nda, kitap ve dergi gi-bi yolculuk s›ras›nda yanlar›nda tafl›yacaklar› küçük fleyle-ri bilgisayar çantalar›na s›¤d›rmalar› en mant›kl›s›d›r. Bü-tün bu tavsiyelerden sonra belki de söylenecek son sözfludur; yiyip içtikleriniz sizin olsun, gördükleriniz anlat›n…

60 OTOMOB‹L

H A Z I R L A Y A N : M E R T D U R A N

HAVALARIN ISINMASIYLA B‹RL‹KTE MOTORS‹KLETLER DE YOLLARDAK‹ YERLER‹N‹ ALMAYA BAfiLADI.PEK ÇOK SEÇENE⁄‹N OLDU⁄U MOTORS‹KLET PAZARINDA, HER KULLANICI KEND‹NE UYGUN B‹RMODEL BULAB‹L‹YOR. ANCAK GÖRÜNEN O K‹, BU YAZ ÖZELL‹KLE SCOOTER MODELLER‹ DAHA ÇOK‹LG‹ ÇEKECEK.

Scooter mevsimi aç›ld›2008 YAZI MOTOS‹KLET MODASI

G‹LERAGP

61

zellikler büyük kentlerde trafik sorunu her geçengün art›yor. Bu yüzden de yerel yönetimler müm-kün oldu¤unca toplu tafl›ma ile seyahat edilmesi-

ni vatandafllardan istiyor. Ancak toplu tafl›ma araçlar›ndayolculuk etmek istemeyen tüketiciler, yollara kendi araçla-r›yla ç›k›yor ve bu yüzden de trafik hep kilitleniyor. Herke-sin çözüm bulunmas›n› istedi¤i bu sorunun cevab› ise her-kese göre farkl›. Ancak bir grup var ki, onlar için trafik s›k›fl›kl›¤› pek önem-li de¤il. Onlar da ayn› yollar› kullan›yorlar, ayn› saatte tra-fikte oluyorlar ancak kalabal›k onlar› pek etkilemiyor. Kim-

ler mi bu flansl› kifliler? Tabii ki motosiklet kullan›c›lar›.Özellikle havalar›n ›s›nmas›yla birlikte say›lar› h›zla artanmotosikletler, keyifli sürüfllere imkan tan›yor. S›k›fl›k trafik-te bile sorunsuz yol alabilme, en küçük boflluklara parkedebilme, ayn› mesafeyi çok daha az yak›t tüketerek katet-me motosiklet kullan›c›lar›n›n sahip olduklar› avantajlardansadece birkaç›.Bunun yan›nda otomobillere k›yasla genellikle daha düflükolan sat›fl fiyatlar› da bu araçlar›n popüler olmas›nda büyükrol oynuyor. Bu nedenle sadece flehrin de¤il, tatil yöreleri-nin de vazgeçilmez tafl›t araçlar› aras›ndalar.

Ö

Birbirinden farkl› pek çok seçene¤in oldu¤u motosiklet pi-yasas›nda öne ç›kan modeller ise son y›llarda scooter’laroldu. Küçük ve sevimli yap›lar›yla özellikle kad›nlar vegençler taraf›ndan s›kl›kla tercih edilen scooter’lar pek çokmarkan›n ürün gam›nda yer al›yor. APRILLIA MANA 850Aprilia’n›n 盤›r açan model olarak nitelendirdi¤i Mana, 850cc hacmindeki motorundan güç al›yor. Asl›nda Mana birscooter de¤il ancak onun k›vrak yap›s›, güçlü motoru, yük-sek sürüfl dinami¤i ve çok yönlülü¤ü bu motosikletin herzaman kullan›lmas›n› sa¤l›yor. Gelifltirme aflamas›nda anahedefi çok yönlülük, proaktiflik ve keyifli sürüfl olan Mana,pek çok motosikleti bir araya getiren, her mevsim kullan›fl-l›, emniyeti, çok yönlülü¤ü ve kolay sürüflü öne ç›karmakiçin tasarlanm›fl bir model. fianz›man›, eflsiz bir sürüfl keyfisunmak için elektronik olarak kumanda edilen motosikle-tin flanz›man yönetim sistemi, üç adet ‘Otomatik Vites’ dü-zeniyle birlikte, manuel vites, yedi vites, s›ral› vites de¤ifli-mi seçeneklerini de sunuyor. Böylece her türlü trafik koflu-lu ve sürüfl tercihi için mükemmel bir oran elde edilebili-yor. GILERA FUOCO 500ieTasar›m›yla dikkat çeken Gilera Fuoco 500, ön taraf›nda

yer alan çift tekerle¤iyle tüm gözlerin kendisinde olmas›n›sa¤l›yor. Göz al›c› görünümü ve üstün performans›yla Fuo-co 500ie, fark yaratmak isteyenler için üç tekerlekli bir Gi-lera. ‘Güvenlik’ ve ‘E¤lence’ yollar›n› birlefltiren bir moto-siklet. Asfalt yar›fl pistlerinde ve kum tepelerin üzerinde Gi-lera’n›n parolas› her zaman tutku, macera ve yenilik oldu.Gilera Fuoco 500ie bu kavramlar› mükemmel flekilde ifadeediyor. ‹ki ön tekerlek ve yeni çift bujili Master 500ie mo-torla birlikte paralelogram ön süspansiyon, h›zl› sürüfl key-fini güvenli bir flekilde sa¤layarak Fuoco’ya iddial› bir per-formans kazand›r›yor. GILERA GP 800Neredeyse yüz y›ll›k geçmifline bak›ld›¤›nda, Gilera taraf›n-dan üretilen en güçlü yol makinesi olan GP 800, yenilikçiözellikleriyle öne ç›k›yor. Gilera GP 800’ü kullanmak, ta-mamen yeni ve ayr›cal›kl› bir deneyim. Sahip oldu¤u 75HP’lik motorun gücü üstün rijitli¤e sahip bir gövdeyle des-teklenip ve güçlü flasisi taraf›ndan yola aktar›l›yor. GileraGP 800, flehir içinde kullan›lan bir scooter’›n tüm konforu-nu ve kullan›m kolayl›¤›n›, flehir d›fl›nda kullan›lan gerçekbir spor motosikletin performans›yla birlefltiriyor. Gilera GP800 fl›k, zarif ve klasik sportif çizgileri, üstün manevra ka-biliyeti, motor freni özelli¤ine sahip otomatik CVT flanz›-

62

APR‹LL‹A MANA 850

GILERA FUOCO 500ie PIAGGIO X7 PIAGGIO X7

63

man›, ergonomisi ve klasikkoltu¤un alt›ndaki saklamabölmesinin tafl›ma kapasite-siyle, bir scooter için mü-kemmel bir kullan›m ko-layl›¤› sunuyor.PIAGGIO X EVO 250 VE XEVO 400Yeni XEvo, prestijli GT scooter pazar›nda Piaggio’nun sa-hip oldu¤u uzun gelene¤in son varisi. 400 ve 250 cc versi-yonlar›yla piyasaya sunulan Piaggio X Evo konforlu, dikkatçekici, genifl ve flehirli scooter piyasas›n›n üst s›n›f› için ye-ni standartlar› belirliyor. X Evo tasar›m›n›n rasyonelli¤i veçok yönlülü¤ü, sürücü ve yolcu için yeterli oturma alan›,iki adet tam yüz kask› ve 80 cm uzunlu¤a kadar eflyalar›ns›¤abilece¤i kadar büyük ve arka taraftan da eriflilebilenkoltu¤un alt›ndaki 56 litrelik saklama bölmesiyle uzun sü-reli kullan›mlar için de oldukça uygun bir motosiklet. Çok ifllevli, bilindik h›z göstergesi ve devir sayac›n›n yan›n-da uyar› ›fl›klar› ve fonksiyon göstergeleriyle birlikte Piag-gio X Evo’nun her ifllevini sürekli olarak kontrol alt›nda tut-man›z› sa¤layan bir ‘yol bilgisayar›’ da kullan›c›lara sunulu-yor. Siper cam›na entegre ön çamurluksa X Evo’nun birbaflka yeni özelli¤i. Daha yüksek ve sabit konumuyla yeniçamurluk aerodinamik üstünlük sa¤l›yor. Piaggio X Evo250 ve 400 i.e. modellerinde tümü metalik kaplamaya sa-hip üç farkl› renk seçene¤i bulunuyor: Gri, Siyah ve Mavi.PIAGGIO X7 250Piaggio X7 bir maksi scooter’›n sundu¤u sürücü korumas›ve kararl›l›¤›yla birlikte kentli bir scooter’›n olmas› gerekti-¤i gibi çevik ve kompakt bir motosiklet. X7, Piaggio’nunbüyük GT scooter gelene¤inin son temsilcisi ve orta kapa-siteli kent trafi¤i piyasas›na eklenen yepyeni bir model.Her ikisi de 4 zamanl›, 4 supapl›, s›v› so¤utmal› güç ünite-leri olan 125 ve 250 cc’lik motorlarla yüksek performans›n

garanti edildi¤i X7’de dinamik flasi-de sürüflü keyifli k›lan bir baflkadetay olarak tüketicilerin ihti-yaçlar›na cevap veriyor. SUZUKI AN 400 BURGMAN Motor hacmi büyütülerek 400cc’ye ulaflan Burgman konforlu

yap›s›yla sadece flehiriçinde de¤iluzun yolda da kullan›c›lar›na büyük rahatl›k sunuyor. K›v-r›ml› gövde yap›s›yla kullan›c›lar›na d›fl etkenlere karfl› da-ha üstün koruma sa¤layan motosiklet sele alt›na yerlefltiri-len 62 litrelik bagaj›yla da oldukça pratik.VESPA S 125Özgür ruhun temsilcisi olan ve her yafltan fanati¤i bulunanVespa S 125 isimli küçük scooter, kalabal›k flehirlerin mi-nik devi olarak ön plana ç›k›yor. Aç›k, asil çizgileriyle Ves-pa S, yetmiflli y›llardaki efsanevi modellerin minimalist birversiyonu ve genç Vespa ruhunun hala canl› oldu¤ununkan›t› iken, tasar›mda dikkat çeken dikdörtgen far da mo-delin geçmifle yapt›¤› göndermelerden. Süspansiyonun yer-leflimini ortaya ç›karmak için boyutu küçültülen, yenidenflekillendirilen çamurluk daha da gösteriflli bir görünümiçin zarif bir krom kaplama içeriyor. Çamurlu¤un küçük boyutu Vespa S’in performans›na vemodern tasar›m›na adeta bir sayg› duruflu olarak tekerle¤inve hafif alafl›m jant›n tamamen görülebilmesini sa¤l›yor.Yeni Vespa S, üç farkl› renk düzeni seçene¤iyle birlikte sa-t›n al›nabiliyor: Dragon k›rm›z›s›, parlak siyah ve Montebi-anco beyaz›. S&T KANUN‹ MS3 250fiehirli modern tüketicileri kendisine hedef alan MS3, 250cc’lik motoruyla performans beklentilerine de cevap vere-biliyor. Konforuyla s›k›fl›k flehir trafi¤inde sorunsuz yolalan MS3, iki kiflilik kapasitesi ve baflar›l› tüketim/menzilde¤eriyle de uzun yola uygun kullan›m özellikleri sunuyor.

SUZUKI VESPA

S&T KANUN‹ MS3

64 GEZ‹

H A Z I R L A Y A N : fi U L E fi E N T A R L I

Ekranlar›n nefleli yüzü:DEFNE JOY FOSTER

NEfiEL‹, HAZIRCEVAP, AKILLI, ESPR‹L‹… TELEV‹ZYONUN EN SEV‹LEN YÜZLER‹NDEN OLAN DEFNE JOYFOSTER, Efi‹YLE B‹RL‹KTE BEHRAMKALE’DE ‹fiLETMEYE BAfiLADIKLARI JOY-INN ‹S‹ML‹ BUT‹K OTEL‹NYANI SIRA YEN‹ B‹R YARIfiMA PROGRAMINI BAfiARI ‹LE SÜRDÜRÜYOR.

efne Joy Foster, televizyonun sevilen ismi. Vj, ye-mek program› ve yar›flma program› sunucusu, dizioyuncusu… Haz›rcevap, nefleli, e¤lenceli, zeki…

Kamera karfl›s›ndaki rahatl›¤› ve s›cakl›¤› onu evimizin birferdi kadar yak›n hissettiriyor bize. Biz onu bu kadar es-prili ve nefleli bulurken, o kendini “Biraz depresif bile sa-y›labilirim” diye tan›ml›yor. “Sürekli de¤ifliyorum, kendi-mi sürekli dinliyorum, insanlar› gözlüyorum, içime derindal›fllar yap›yorum.” diyor Defne Joy Foster. Kanal D’deyeni bir yar›flma program› sunan Foster, bir yandan daBehramkale’de butik otel iflletmecili¤i yap›yor. Henüz bir-kaç ay önce evlenen sanatç›, “Allah’›n bana verdi¤i en bü-yük arma¤an” dedi¤i efliyle birlikte otelin konuklar›n›a¤›rl›yor. Defne Joy Foster, dergimiz Santigrat’a kendinive çal›flmalar›n› anlatt›: Kendinizi nas›l tan›mlars›n›z?En direkt söylemle de¤iflkenim. ‹nsan bu yan›t› verirkenbile de¤ifliyor asl›nda. Bir anlamda sabit kalam›yorum dadiyebilirim. Çünkü herfley de¤ifliyor, herkes de¤ifliyor vebu durum bizi de de¤ifltiriyor. Nas›l sabit kal›nmas› gerek-ti¤i hakk›nda da bilgim yok. O yüzden de¤iflkenim diyeyan›tl›yorum. Herkes kendi de¤ifliminin fark›nda olmaya-bilir. Kendimi çok dinliyorum. ‹nsanlara çok bak›yorum.Bütün bunlar›n sonucunda da de¤ifliyorum. ‹nsanlarabakmak daha do¤rusu kalbe bakmak biraz yorucu diye-bilirim.Sizi Vj olarak tan›d›¤›m›z günden beri çok seviyoruz. Çokenerjiiksiniz…Yaln›z bir çocukluk geçirdim. Asl›nda her çocuk gibi yal-n›zd›m. Elbette her çocuk gibi ben de sokaklarda koflupoynad›m, a¤açlara t›rmand›m ama içsel olarak yaln›zd›m.Enerjik bir yap›m var. Belki de bunun temelinde yaln›zl›kvard›r. Hayat içinde en mutlu oldu¤um tek yer çal›flt›¤›mzamanlar. Zaten bunun d›fl›nda birkaç yer var kendimi iyihissetti¤im. Çal›flt›¤›m zaman beni de mutlu eden benlekarfl›lafl›yorum. Ben kendimi ilkokul 4’e kadar okudum say›yorum. Çün-kü o zaman h›rç›n olmay› ö¤rendim. Biraz rengimin de¤i-flik olmas›n›n da etkisi oldu.Bu gerçekten etkiledi mi çocuklu¤unuzu?Etkilemez mi? Çocuklu¤um ‹zmir’de geçti ama benimAmerikal› arkadafllar›m yoktu. Ben hep Türk çocu¤u ola-rak, Türk arkadafllarla büyüdüm. Öyle bir lüksüm olmad›yani. Çocuklar da biraz ac›mas›z oluyor. Ben san›r›m ilko-kul 4’ncü s›n›fta nereye bas›p nereye basmamam gerekti-¤ini ö¤rendim. Birisi benim hakk›mda “birfley kendisiy-ken ayn› anda baflka birfley olamaz diye” yorum yapm›fl-

65

Dt›. Ben bile bunu kendim için ak›l edememifltim. Ben ay-n› anda hem kendimim, hem baflka birfleyim. Yani çokzor benim durumum. Bu hali yaflamak zor olsa gerek…‹nsanlar›n benden ne beklediklerine ba¤l›. Benimle ko-nufltuklar›nda genelde flafl›r›yorlar. Ekranlardan gördükle-ri o kifliyi ar›yor ama ço¤unlukla bu olmuyor. Çünkü herzaman komik de¤ilim. Hatta daha bir depresif ve s›k›nt›l›biriyim. Bana katlanabilen insanlar› çok sevdi¤imi yeniyeni fark ediyorum. Hatta bana katlanabilenleri kendim-den bile çok seviyorum. Bunda çocuklu¤umun h›rç›nl›¤›da var. Zaten bu h›rç›nl›k kal›c› bir durum, asla geçmez.O yüzden en büyük arzum, çok iyi bir çocuk yetifltirmekve onun mutlu oldu¤unu görmek.Yeni evlendiniz; yak›n zamanda anne olmay› istiyor mu-sunuz?Biz çocuk istiyoruz. Vakti geldiyse zaten o da gelir. Me-sela annem bana hamile oldu¤unu 3 ay boyunca bilme-den beni tafl›m›fl. Farketti¤inde zaten benden vazgeçeme-yece¤i kadar büyümüflüm. Benim de dünyaya gelme vak-tim gelmiflti diye yorumluyorum. Bu benimle çok ilgili birfley de¤il diye düflünüyorum. Olmam gereken zamanda,olmam gereken yerde olmuflum sadece. Hayat›n bütünüiçin de ayn› biçimde düflünüyorum zaten. Televizyon için yeni projenizden söz eder misiniz?Bir yar›flma program›na bafll›yorum. Önceleri pek heveslide¤ildim ama flimdi gittikçe yerine oturmaya bafllad›. Be-nim çok haz›rcevap, laf› gedi¤ine koyan bir imaj›m var.Ama asl›nda öyle biri hiç de¤ilim, daha do¤rusu niyetimöyle de¤il. Asla, bu laf›n da tam yeridir diyerek konuflmu-yorum; sadece o anda do¤rular› söylüyorum. San›r›m buda baflka türlü anlafl›l›yorSizce, niye bu kadar seviliyorsunuz?‹flimi yaparken çok büyük bir zevk al›yorum. Bunun in-sanlar mutlaka görüyordur. Ama ben ekranda ne kad›n›m,ne erke¤im, ne çocu¤um; cinsiyetsizim ve herkese ayn›mesafedeyim. Bence en çok bu nedenle seviliyorum. Benkiminle tan›fl›rsam hemen güvenirim, “Çok iyi bir insan”diye nitelendiririm. Hatta eflim bu durumumla zaman za-man dalga geçer.

Otel ifllettmecili¤ine bafllad›n›z… Bu karar› nas›l ald›n›z?Asl›nda fluursuzca bafllayan bir hikaye. ‹flin do¤rusu be-nim Asos, Behramkale gibi bir yerden haberim bile yok.kontrolüm d›fl›nda geliflen bir durum. Annemin bir arka-dafl› benimle ortak bir yer açmak istedi, hatta Datça’da biryer bile bulundu o dönem. Eflim de ben de maddi duru-

66

YALNIZLI⁄IMIZLA bu kadar bafledebiliyor olmam›z›tuhaf buluyorum. Bak›nca herkesin çok yaln›z oldu¤unugörüyorum. Bu anlamda televizyon çok iyi bir araç. Amayine de hiçbir fleyi dindirmiyor. O yara ayn› yara.

‹Y‹ olmak için çok çaba sarfediyorum. Çok içime bakt›¤›mzaman ne kadar kötü bir insan oldu¤umun da fark›nday›m.Zaaflar›m benim kendime zararlar›m, d›flar›ya bir etkisiyok. Ama düflüncelerim var. Bunlardan rahats›z oluyorumve kendi kendime “Niye böyle düflünüyorsun?” diyek›z›yorum. Kendimi cezaland›rmakta da üstüme yokdo¤rusu. Kendime zor bir karakterim.

ALLAH’IN bana en büyük hediyesi eflimdir. Onun sevgisi-ni, iyili¤ini bazen haketmedi¤imi bile düflünüyorum. Çokiyi bir insan. Ama ona sorarsan›z, onun iyi yapanbenmiflim.

HEP de¤ifliyorsak, ayn› kalm›yorsak, yeni durumlara göreyeni hatalar olacakt›r. Birçok insan bunlar› kamufle ederekyafl›yor ama insan olmak hatal› olmakla eflanlaml›. Amainsan›n içine bakmas›, derin dal›fl gerektiren bir durum.Bundan da hiç piflman olmad›m, elim bofl ç›kmad›m.

67

mumuzdan dolay› ortakl›k ifline çok s›cak bak›yorduk.Bu arada bir arkadafl›mla çocuk kitab› yazmaya kararvermifltik. Benim hikayelerim vard›. O çok güzel resimleryap›yordu, kitab› resimleyecekti. Ama biraraya geldi¤i-mizde gördük ki çok zor oluyor. Benim fikirlerim banaçok güzel geliyor, onunkileri benimseyemiyordum.Onun da bana bak›fl aç›s› ayn›yd›. O zaman anlad›m ki,ortakl›k çok zor bir fley. Birgün internette sörf yaparken,bu oteli bulduk. Adamla konufltuk, ertesi gün gidip hiçpazarl›k yapmadan, kafam›zda soru iflareti olmadan, “Bizburay› çok sevdik” diyerek hemen talip olduk. Otelinizden söz eder misiniz biraz?Joy-Inn, bizim odam›z› da sayarsan›z 9 odal›, butik birotel. Elimden geldi¤ince dekorasyonunu ben yapt›m. Birev gibi olmas›n› istedim. Ama bulafl›k y›kamaktan bu ka-dar s›k›laca¤›m› hiç tahmin etmezdim. ‹ki kiflinin bulafla-¤›n› y›kamak neyse de, 20 kifli geldi¤inde bu ifl zor olu-yor. Ama aflç›m›z için durum tam tersine iflliyor. 200 ki-

fliye yemek vermiyorsun da, kalabal›k bir aileye yemekhaz›rl›yorum gibi düflünüyorum diyor. ‹flin bafl›nda in-sanlar gelecek, sohbetler edilecek diye düflünüyordum.Ama pek öyle olmuyor, çok yoruluyoruz. Biz buray›çok sevdik, gelenler de memnun kal›yorlar. Asl›na bakarsan›z benim düflündü¤ümden güzel oldu.Eflimin de burada çok eme¤i ve yüre¤i var. O yüzdende buray› çok seviyorum. Ticaretle aran›z iyi midir?Asl›nda pek bir iflletmeci mant›¤›m yok. Biraz kendili-¤inden oluverdi. Birfley yapmak istiyorduk ama ne ya-paca¤›m›z› pek bilmiyorduk. Çünkü televizyonla birlik-te hayat›m›z zor yürücekti. Kiminle konufltuysak, bu ifliyapamazs›n›z diyorlard›, biz de kimseye sormadan buifle girifltik. Bir fley yapmak istiyorduk ama ne istedi¤i-mizi tam olarak bilmiyorduk. Otel ifli bir bak›ma spon-tan geliflti diyebilirim. Hiç ifl yapamasak bile, pahall› birdü¤ün yapt›k diye düflünürüz.

68 GEZ‹

H A Z I R L A Y A N : S E Y R A F A R A L Y A L I E R D A L O ⁄ L U

Baflka bir dünyaAKVARYUM

BAfiTA ABD OLMAK ÜZERE DÜNYANIN B‹RÇOK ÜLKES‹NDE, DEN‹Z KÜLTÜRÜNÜN YAYGINLAfiMASI,B‹YOÇEfi‹TL‹L‹K B‹L‹NC‹N‹N OLUfiTURULMASI G‹B‹ AMAÇLARLA DEV AKVARYUMLAR AÇILIYOR.DEN‹ZLERLE ÇEVR‹L‹ ÜLKEM‹ZDE HALA BU KONUDA B‹R ÇALIfiMA YOK. ‹fiTE ABD, KANADA VEAVUSTURALYA’DAN AKVARYUMLAR…

69

gerçeklefltiren gösterileri izleyebiliyorlar. Swim with theFishes (Bal›klarla Yüzmek) etkinli¤i, SCUBA dal›fl serti-fikas›na gerek olmadan (dal›fl tak›mlar› özel olarak tasar-land›¤›ndan herhangi bir tehlike söz konus de¤il)Florida’n›n mercan resifleri aras›nda özel bir dal›fl deneyi-mi yaflat›yor. 500 bin galonluk bir su tank› içinde kurulmuflMercan Resif Galerisi’nde yap›lan bu dal›fla 5 yafl›nüzerindeki herkes kat›labiliyor. Hepsi Florida kökenli 65türden bin 700 canl›n›n yer ald›¤› galeride dalmak çocuk-lar›n en büyük tutkular›ndan biri. Dive with the Sharks(Köpek bal›klar›yla Dalmak) bafll›¤›n› tafl›yan etkinlik,isminden de anlafl›ld›¤› üzere dünyan›n her yerinden getir-ilmifl köpek bal›¤› türleri aras›nda dalma f›rsat› sunuyor.

FLORIDAFlorida’n›n Tampa Körfezi’nde 1995 y›l›nda aç›lan FloridaAkvaryumu (Florida Aquarium), baflta Florida ekosistemineve su habitat›na ait olmak üzere dünya denizlerinden 10bini aflk›n su bitkisine ve bini aflk›n deniz canl›s›na evsahipli¤i yap›yor. E¤lenceli bir ortamda, bilgilendirerekekosistemimizi koruyacak nesiller yetiflmesine katk›sa¤lamay› hedefleyen Florida Akvaryumu, aç›ld›¤› gündenbu yana 6 milyonu aflk›n ziyaretçi taraf›ndan gezilmifl.Akvaryumun 2004 y›l›nda aç›lan Explore A Shore (Bir SahilKeflfet) bölümü 3-13 yafl aras› çocuklar için özel olaraktasarlanm›fl. Bu bölümde çocuklar, deniz canl›lar›n›nmaketlerine t›rmanabiliyor, mercan ma¤aralar›nda geze-biliyor, korsan gemisine biniyor, yunus, köpek bal›¤› gibibal›k türlerini teleskopla izleyebiliyor ve deniz canl›lar›yla FLORIDA

FLORIDA

FLORIDA

70

lan deniz canl›lar›, cam tünelin ötesinde dinginlik içindesüzülüyorlar. River Scout - Freshwater Mysteries (NehirGözcüsü-Tatl› su Gizemleri) bölümünde, Afrika, GüneyAmerika, Asya ve Georgia nehirlerindeki tatl› su bal›klar›n-dan, y›rt›c› piranha gibi Amazon bal›klar›na kadar zenginçeflitlilik sunuluyor.

GEORGIAYaklafl›k 15 bin 500 metrekare alan üzerine kurulu olanGeorgia Akvaryumu (Georgia Aquarium), dünyan›n enbüyük akvaryumu olma özelli¤ini tafl›yor. 2005 y›l›ndaaç›lan akvaryum, yeryüzünün her köflesinden 500 türde100 bin canl›ya ev sahipli¤i yap›yor. Aç›ld›¤› günden buyana 3 milyondan fazla insan taraf›ndan ziyaret edilenakvaryumun misyonu, e¤lenceli ve bilgilendirici bir ortam-da, yüksek standartl› etkinliklerle insanlarda denizlerdekive di¤er sulak alanlardaki biyoçeflitlili¤in korunmas›nayönelik bilinç oluflturmak. Akvaryum öylesine büyük ve flafl›rt›c› ki, dolaflmas› ziyaret-çilerin bir tam gününü al›yor. Georgia Akvaryumu’ndakicanl› türlerinden bir ço¤unu daha önce hiç görmedi¤iniz-den emin olabilirsiniz. 8 milyon galondan fazla tatl› su vedeniz suyuyla doldurulmufl akvaryumda sadece deniz can-l›lar› de¤il, nehirlerde yaflayan canl› türleri de yer al›yor. ‹n-teraktif olufluyla büyük ilgi toplayan Georgia Explorer (Ge-orgia Kaflifi) kesitinde yengeçlere, deniz y›ld›zlar›na, i¤nelivatozlara, karideslere dokunmak mümkün. Bu seksiyon özellikle merak› s›n›r tan›mayan çocuklara gö-re. Ocean Voyager (Okyanus Gezgini), ziyaretçilere sonsuzbir mavili¤e dal›fl yapm›fl hissi veriyor. Say›lar› 100 bini bu-

GEORGIA

GEORGIA

71

PAS‹F‹KGezegenimizin en genifl ve en farkl› su yap›s›na sahip olanPasifik Okyanusu’na adanm›fl Pasifik Akvaryumu (Aquari-um of the Pacific) Long Beach Kaliforniya’da yer al›yor.1998 y›l›nda aç›lan akvaryum, okyanus ekosisteminin ko-runmas› ve bu konuda insanlar›n bilinçlendirmesine katk›-da bulunmak üzere kurulmufl. ‹çine üç futbol sahas›n›n ra-hatl›kla s›¤abilece¤i bir alana yay›lan akvaryumda 12 bin500 deniz canl›s› bar›n›yor. 500’den fazla türün yer ald›¤›

akvaryumda büyüklükleri 5 bin ila 350 bin galon aras›n-da de¤iflen su tanklar› kullan›l›yor. Pasifik Okyanusu’nun19 temel habitat›, 32 odakta sergileniyor. Yap›m› 117 mil-yon dolara mal olan Pasifik Akvaryumu’na gelen ziyaret-çiler Pasifik Okyanusu’nu üç bölümde keflfe ç›k›yorlar:Güney Kaliforniya/Baja, Kuzey Pasifik ve Tropikal Pasifik.Her bölümde o bölgeye ait özel türler sergileniyor. Akvar-yumun genifl Büyük Salonu’na ad›m att›klar›nda, kendile-rine tepeden bakan dünyan›n en büyük memelisi MaviBalina modeli ile karfl›laflan ziyaretçiler, di¤er galerilerdekendilerini nelerin bekledi¤i konusunda ilk izlenimi böy-lelikle ediniyorlar. Leopar köpek bal›klar›ndan barakuda-lara kadar Pasifik’in pek çok y›rt›c› bal›¤›n›n yaflad›¤› buakvaryum y›lda 1 milyon 300 bin kifli taraf›ndan ziyaretediliyor. Mercan lagününde rengarenk bal›klarla oldu¤ukadar deniz atlar›, deniz y›lan› ve gizemli deniz ejderhala-r›yla buluflan ziyaretçiler, akvaryumun en genifl sergi ala-n› olan Tropical Reef Habitat’ta cam tüneller aras›ndanilerleyerek, hayret verici köpek bal›klar›n› izliyorlar.

SIDNEYKuruldu¤u zaman›n en büyük akvaryumlar›ndan biri olanSydney Akvaryumu (Sydney Aquarium), 1988 y›l›ndaaç›ld›. Sydney’in önde gelen turistik noktalar›ndan biriolan akvaryum ziyaretçilerinin yüzde 55-60’› deniz afl›r›ülkelerden geliyor. Tematik bir mekan olan SydneyAkvaryum’unda ziyaretçiler Avustralya’y› çevirenokyanuslar kadar, k›tadaki nehirlerde da seyahat etmeimkan› buluyorlar. Yerli ve yabanc› ziyaretçilerinAvustralya’n›n çok farkl› ve benzersiz sualt› yaflam›n›,karmafl›k ve hassas do¤as›n› keflfetme imkan› bulduklar›akvaryumun bir özelli¤i de çevrenin korunmas› için yürüt-tü¤ü programlar. Her y›l bir milyonu aflk›n insantaraf›ndan ziyaret edilen Sydney Akvaryumu, okullarla daortak e¤itim çal›flmalar› yürüterek, ada k›tada yaflayangenç nüfusu deniz kültürü ve okyanus ekolojisi konusun-da bilgilendirmeye çal›fl›yor. Sydney Akvaryumu tamam›Avustralya’ya özgü 650 türden 11 bin canl›ya ev sahipli¤iyap›yor. Avustralya’n›n meflhur sualt› faunas›n› tünellerarac›l›¤›yla keflfe açan akvaryumun 1991 y›l›nda aç›lan

SIDNEY

PAS‹F‹K

PAS‹F‹K

72

foklara özel bölümünde, foklar›n yaflam›n› hem sualt›ndanhem de su üstünden gözlemleme imkan› sunulmufl. BüyükMercan Resifi kompleksinde (Great Barrier Reef) canl› mer-can ma¤aralar› ve mercan atolleriyle bulufluyor ziyaretçiler.6 binden fazla canl›n›n bar›nd›¤› oceanarium 1.75 milyonlitre su haznesine sahip.

VENCOUVER Kanada’n›n ilk akvaryumu olan Vancouver Akvaryumu(Vancouver Public Aquarium), ayn› zamanda dünyan›n eneski akvaryumlar›ndan da biri. 1956 y›l›n›n Haziran ay›ndaaç›lan mekan, Kuzey Amerika’n›n en büyük befl akvaryu-mundan biri olma özelli¤ini korumaya devam ediyor.Akvaryumun dünyaca ünlü Deniz Memelisi KurtarmaProgram› elde etti¤i baflar›larla an›l›yor ve yine bu alanda-

ki araflt›rma projeleri dünya genelinde büyük destek veitibar görüyor. Deniz memelilerinin yaflamlar›na ›fl›k tutanYaban K›y› galerisinde, beyaz fleritli yunus, liman foklar›,su samuru ve Steller deniz aslanlar› yer al›yor. Günboyunca do¤a bilimcilerin önderli¤inde interaktif içerikliçeflitli aktiviteler gerçeklefltiriliyor. Deniz canl›lar›yla dal›fl, yunuslarla ve deniz aslanlar›ylayüzme bu etkinlikler aras›nda yer al›yor. 1999 y›l›n›nHaziran ay›nda aç›lan Kanada Pasifik Kanyonu, ziyaretçi-leri engin bitki ve hayvan türleriyle yüz yüze getiriyor.Somon, yengeç, deniz y›ld›z› ve Pasifik bal›klar›ndan bin-lerce türün sergilendi¤i pavyon göz kamaflt›r›yor.Yeryüzünün her yan›ndan rengarenk bal›k türlerinin yerald›¤› Tropik Bölge’nin en ender rastlanan canl›lar›,köpek ve y›lan bal›klar›.

SIDNEY

VENCOUVER VENCOUVER

74 ZAMAN - MEKÂN

F O T O ⁄ R A F L A R : ‹ B R A H ‹ M Y O ⁄ U R T Ç U

d›yaman’›n Kahta ilçesi s›n›rlar›nda yer alan Nem-rut Da¤›’nda zaman adeta baflka bir h›zda ak›yor.Nas›l ve neden yap›ld›klar› çok kesin olarak bilin-

meyen devasa heykellerle dolu teraslar herkesten öncegüneflin selaml›yor. 2150 metre yükseklikteki da¤da ken-dince belirli bir hikayeyle dizilmifl muhteflem eserler dün-yan›n 8’nci harikas› unvan›yla merakl›lar› kendine çeki-yor. Yüksekli¤i onlarca metreye varan bu heykeller, an›tmezarlar, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle NemrutUNESCO’nun Dünya Kültür Miras› projesinde kendine ilks›ralarda yer buluyor. Yeryüzünde güneflin do¤uflu ve ba-t›fl›n›n en güzel izlenebildi¤i yer olarak nam salm›flt›rNemrut. Bu büyülü ana tan›kl›k etmek isteyen yerli ya-banc› birçok insan, gece yar›s›ndan sonra da¤a t›rmanma-ya bafllar. Heykeller bir yandan günefl bir yandan ruhanibir tören gibidir tad›na doyulmayan.

DÜNYAYA HÜKMEDEN B‹R D‹NKommagene, Yunanca “Genler Toplulu¤u” anlam›na ge-liyor. Kommagene Kral› Kallinikos, Do¤u ve Bat› uygar-l›klar›n› yan› Grek ve Pers medeniyetlerini birlefltirerekyeni bir kültür oluflturmay› ve neredeyse bütün dünyayaburadan hükmetmeyi amaçl›yordu. Zaten KommageneKrall›¤› MÖ 109 y›l›nda baba taraf›ndan Pers Kral› Darius,anne taraf›ndan da Makedonya hükümdar› Büyük ‹sken-der’e akraba olan Kallinikos taraf›ndan kurulmufltu. Kom-

magene halk› da farkl› kültür ve dinlerden gelmiflti ve bu-na ra¤men Kral Kallinikos onlar aras›nda sa¤lam bir bir-lik sa¤lam›flt›. Bu baflar›s› onun tanr›lara daha çok yaklafl-mas›n› ve onlar›n deste¤ini alarak almak için ülkesininher yerine tap›naklar yapt›rmas›na yol açt›. Tanr›larla ara-s›n› iyi tutarsa, ulusu kuvvetli olacak ve bar›fl içinde yafla-yacakt›. Kral 1.Antiochos, babas›n›n ölümünden sonra taht› devra-l›r. Antiochos da babas› gibi düflünmektedir. Do¤u ile Ba-t› dinlerini birlefltirerek tek bir dünya dini yaratmay› vemerkezine de Kommagene’yi koymay› hedefler. Kutsalalan›n do¤u ve bat› yamaçlar›ndaki teraslar üzerinde yap-t›rd›¤› heykellerin s›ras› ayn›d›r. Buradaki tanr›lardan herbiri hem Do¤u hem Bat› tanr›lar›n› temsil ediyor ve bu ne-denle iki ayr› isimle an›l›yordu. Yüzleri do¤uya ve bat›yaçevrili Pers ve Yunan tanr›lar› Kral Antiochos'un bu ikikültürü birlefltirme amac›n› simgeliyordu. Heykellerin ar-ka yüzüne 200 sat›rdan oluflan vasiyeti yer al›r. Yaz›ttakendinden sonra gelecek krallar› tap›na¤› güzellefltirmele-ri için görevlendiriyor, ibadet için gelenleri övdü¤ü gibi,kötü niyetle gelenlere beddua ediyordu. Nemrut Da¤›'n›n2150 metrelik zirvesindeki aslanl› horoskop bilinen en es-ki horoskoptur. Mars, Merkür ve Jüpiter gezegenlerinitemsil eden bu y›ld›zlar önümüzdeki 25 bin y›l içerisindebir daha yaflanmayacak bir an›n temsil ediliyor olmas› aç›-s›ndan ilginçtir.

NEMRUTDÜNYANIN 8’‹NC‹ HAR‹KASI UNVANINA SAH‹P OLAN NEMRUT, KOMMAGENE KRALLARININ TEK VE BÜ-TÜN DÜNYAYI ‹Ç‹NE ALAN B‹R KÜLTÜR VE D‹N YARATMA ÇABASIYLA ORTAYA ÇIKAN B‹R MEDEN‹YE-T‹N ESERLER‹. DEVASA HEYKELLER, KABARTMALAR GÜNEfi‹N DO⁄UfiUYLA B‹RL‹KTE TANRILARAfiÜKRAN SUNMAYA BAfiLIYOR.

Güneflin en güzel do¤du¤u yer:

A

75

76 AJANDA

Cemal Süreya’n›n Üvercinka’s› 2008 itibariyle 50. y›l›n› doldurdu. Tam ya-r›m as›r boyunca kitapevlerinin, sahaflar›n raflar›n› süsleyen, üç neslinelinden düflürmedi¤i, “ikinci yeni” fliirinin de en önemli sembollerindensay›lan Üvercinka, ayn› zamanda modern fliirimizin de ‘klasik’lerinden.Usta flairin 1953–1957 y›llar› aras›nda yazm›fl oldu¤u 31 fliirden oluflanÜvercinka, güvercin kanad› anlam›na geliyor ve Süreya’n›n ilk fliir kitab›olma özelli¤ini tafl›yor. Yap› Kredi Yay›nlar› geçti¤imiz ay, Cemal Süre-ya’n›n Üvercinka’s›n› kitab›n 50. y›l› dolay›s›yla yeniden yay›mlad›. Büyükbir titizlikle ciltli olarak haz›rlanan bu efsane kitap, bir kereli¤ine ve nu-maraland›r›larak bas›ld›. Özel bir bask›yla s›n›rl› say›da bas›lan fliir kitab›Cemal Süreya ve onun fliirine sayg› niteli¤i tafl›mas›n›n yan›nda, yeni ku-flak fliirseverler içinde bir klasik belge olarak da düflünülebilir. Uzun y›l-lard›r güncelli¤ini yitirmemifl, dil ve esteti¤ini tüm canl›l›¤›yla yaflatan buözel yap›t› tükenmeden edinin…

Grup Yay›nc›l›k taraf›ndanyay›na haz›rlanan ve ilk sa-y›s›yla büyük ilgi gören“Butik Oteller Kitab›”, yenieklenen oteller ve zengin-lefltirilmifl içeri¤iyle May›say›nda okuyucular›yla bu-lufltu. Ailesiyle, arkadaflla-r›yla, sevdi¤i insanla veya tek bafl›na özgür-ce tatil yapmak isteyen ve kendini evindey-mifl gibi hissetmekten hofllananlar için 5–30odal›, toplam 189 iflletme ve gezginlere çev-reyi tan›tmay› amaçlayan bölge tan›t›mlar›kitab›n içeri¤ini oluflturuyor. Avis’in katk›la-r›yla haz›rlanan kitap, Almanca ve ‹ngilizce-ye çevrilerek, Avrupal› tatilcilere de merha-ba diyecek.

Butik Oteller Kitab› 2008

Gezginin Oteli / Sel Yay›nc›l›k Elefltirmenlerin, ça¤dafledebiyat›n önemli birtemsilcisi olarak tan›mla-d›klar› flair, roman ve ge-zi kitab› yazar› Cees No-oteboom, gezi türündeyazd›¤› kitab› “GezgininOteli” ile yeniden okurla-

r›n karfl›s›nda. Noteboom bu kitab›nda,okuru Gambiya’dan Avustralya’ya, Zürih’tenVenedik’e, ‹sfahan’dan Mali’ye kadar, za-man ve mekân s›n›r› olmayan serüvenleresürüklüyor. Ayn› zamanda bu yolculuklar›n-da “gezgin” sözcü¤ünü sorgularken, serü-ven tutkusunu da yorumluyor.

Barbara Kellerman’›n geleneksel liderlik kavram›n› sor-gulayan kitab› “Kötü Liderlik”, ‹fl Kültür Yay›nlar›’ndanç›kt›. Kitap, Kellerman’›n ifl ve siyaset dünyas›n›n ünlükiflilerinden seçti¤i ilginç örneklerle, kötü liderli¤in na-s›l durdurulabilece¤ine dair öneriler getirirken, liderli-¤in kimsenin görmezden gelemeyece¤i ortak bir sorumluluk oldu¤ununalt›n› çiziyor. ‹nternetin kraliçesi, hisse senedi avc›s› Mary Meeker nedenuyar›c› iflaretleri görmezden gelerek ciddi bir borsa skandal›na sebep ol-du? Saddam Hüseyin gibi liderler, yandafllar›n› akla hayale s›¤mayan ey-lemlere katlanmaya, hatta kat›lmaya nas›l ikna ediyor ve zorluyor? Keller-man liderli¤in karanl›k yüzünü incelerken, hepimizi daha iyi liderli¤e vedaha iyi yandafll›¤a götürebilecek yollara ›fl›k tutuyor.

Kötü Liderlik / ‹fl Kültür Yay›nlar›

Para YönetimindeProfesyonel Yollar / DharmaBaflar›n›n s›rr› flu veya buteknikte de¤il ve sermayepiyasas›n›n gelece¤inedair tahmin yapmak içinözel bir beceriye ve ke-hanete gerek yok. Kaz›mKonyar’›n kaleme ald›¤›“Para Yönetiminde Pro-fesyonel Yollar”, Türkiye sermaye piyasa-s› çevrelerine, ‹stanbul Borsas›’na, Vadeli‹fllem ve Opsiyon Borsas›’na, profesyonelfon yöneticilerine, uluslararas› finansmane¤itimi yapan üniversite ö¤rencilerine vetasarruf sahiplerinin sa¤l›kl› yat›r›m karar-lar›na katk›da bulunmak amac›yla haz›r-lanm›fl.

Ve Üvercinka elli yafl›nda…

77

‹stanbul, Temmuz ay›nda yeni bir etkinli¤inekavufluyor:“Dokumentarist – ‹stanbul Belge-sel Günleri”. 8-13 Temmuz tarihlerinde Fran-s›z Kültür Merkezi’nde gerçeklefltirilecek.Avrasya Sanat Kolektifi taraf›ndan düzenle-nen etkinlik, bir hafta boyunca dünya belge-selinin gündemindeki isimleri ve filmleria¤›rlayacak. Genifl bir seçkiyi seyirciyle bu-luflturacak olan etkinlikte, BBC’nin projele-rinden “Neden Demokrasi?” bafll›kl› belgeselserisi de yer alacak.

‹stanbul Kültür Sanat Vakf› taraf›ndan Garanti Bankas› sponsorlu¤unda dü-zenlenen ‹stanbul Caz Festivali, bu y›l 15. yafl›n› kutluyor. 2-16 Temmuz ta-rihleri aras›nda caz severleri yine birbirinden de¤erli müzisyenlerle bulufl-turacak festival, 40’a yak›n konserle ‹stan-bul’u bir caz kentine dönüfltürecek. Festi-valin gelenekselleflen etkinli¤i Caz Vapuru,6 Temmuz’da Bar›fl Manço Gemisi’nin Bo-¤az turuyla sürerken, “Sokak Konserleri”bu y›l da caz coflkusunu sokaklara tafl›ma-ya devam edecek. 1 Temmuz akflam› EsmaSultan Yal›s›’ndaki törenle bafllayacak olanfestivalin bu seneki onur konu¤u, caz iko-nu Herbie Hancock. Festivalin bir di¤erönemli konu¤u ise rock müzi¤in efsane is-mi Lenny Kravitz! Bu iki konser kaçmazbizden söylemesi! Ayr›nt›l› bilgi: www.iksv.org

Bol cazl› yaz akflamlar›...

Türbülansl› TopolojilerBiçimsel bir ilke ve küresel metropolün koflulu olarak “türbülans” kavra-m›n›n ele al›nd›¤› “Türbülansl› Topolojiler” bafll›kl› sergi Garanti Galeri’de.Mimar, sanatç›, besteci ve kuramc› Marcos Novak’›n çal›flmalar›n›n yer al-d›¤› bu sergi 26 Temmuz’a kadar sanatseverleri a¤›rlayacak.

‹stanbul Modern, çocuklar› yaz tatilindeoyunlar, öyküler ve düfllerle dolu bir tasa-r›m serüvenine ça¤›r›yor. Garanti Banka-s›’n›n katk›lar›yla haz›rlanan Yarat›c› Atöl-ye Çal›flmalar›’nda çocuklar, ‹stanbul Mo-dern’de buluflarak gelece¤in tasar›mlar›n›yaratacaklar. 1 Temmuz - 29 A¤ustos tarih-leri aras›nda, düzenlenen atölye çal›flmala-r›nda, çocuklar tasar›m sürecini, resim,heykel, yerlefltirme, foto¤raf, sinema, per-formans, müzik gibi farkl› sanat disiplinle-rinde deneyimleyecekler.

Çocuklar, tatil program›n›z ne?

Ayval›k Uluslararas›Müzik Akademisi(AIMA), 2–8 Eylül2008 tarihleri aras›n-da ‹dil Biret’i a¤›rla-yacak. AIMA ayn›zamanda kat›l›mc›la-

ra, ‹dil Biret ile her gün ders yapma f›rsa-t› sunacak. Kat›l›mc›lar, bir yandan reper-tuvarlar›nda haz›r bulunan yap›tlar üzerin-de çal›fl›rken, di¤er yandan ‹dil Biret’in bil-gi ve deneyimlerinden faydalanarak kifliselyeteneklerine yeni ufuklar açma f›rsat› bu-lacak. Ayr›ca 01–08 Temmuz tarihleri ara-s›nda “Keman ve Viyola Masterclass”,21–28 Temmuz’da Leontina Vaduva yöne-timinde “fian ve Opera Ustal›k Atölyesi” ve11-18 Eylül’de Maria Kliegel yönetiminde“Viyolonsel Masterclass” düzenlenecek.Kat›l›m için son baflvuru tarihi 25 Tem-muz. Ayr›nt›l› bilgi: www.ayvalik-mu-sic.com’da.

‹dil Biret ile piyano çalmakister misiniz?

‹stanbul’a ‘Demokrasi’ geliyor!

Haliç boyunca Sütlüce-Hasköyaras› uzanan, 700 metrelik demir-yolu hatt› üzerine kurulu “Nostal-jik Tren” müze ziyaretçilerini za-manda keyifli bir yolculu¤a ç›kar›-yor. Rahmi M. Koç Müzesi arazisiüzerinde oluflturulan bak›m kana-l›, kül boflaltma kanal›, kömürlük,cendere, bir peron ve bir istasyonbinas› ziyaretçilere gerçek bir de-miryolu atmosferi yaflat›yor. Hafta

sonlar› her saat bafl› 11.00 - 16.00saatleri aras›nda gerçekleflecektren seferleriyle müze ziyaretçileriücretsiz olarak keyifli bir gezintiyapabiliyor. Büyüklerin zamanda yolculu¤a ç›-kaca¤›, küçüklerin geçmifli keflfe-dece¤i “Nostaljik Tren”, Rahmi M.Koç Müzesi’nde ziyaretçilerinibekliyor. www.rmk-museum.org.tr

Nostaljik yolculu¤un düdü¤ü çald›!

Kadir Has Üniversitesi Sanat Galerisi, heykel sanatç›s› Güler Güngör’ün“Külahl› Gövdelerin Tarihi” isimli heykel sergisine ev sahipli¤i yap›yor.Bu sergideki çal›flmalarda formdan, malzemeye konu bütünlü¤ünügözeten sanatç›, günlük yaflam›m›zda kulland›¤›m›z, yapraktan aynaya,a¤aç kabuklar›ndan metale kadar birçok nesneyi bir araya getirerek,farkl› bir bak›fl aç›s› ortaya koyuyor. Sergi 30 Temmuz’a dek Kadir HasÜniversitesi Sanat Galerisi’nde görülebilir.

Külahl› Gövdelerin Tarihi

78 AJANDA

Kimse Gelmeyecek!

“Kimse Gelmeye-cek” isimli sergi-siyle Evren Gül,Galeri Artist Çu-kurcuma’da sanat-severlerle buluflu-yor. Modern dün-yan›n insan› ken-dine yabanc›laflt›r-mas›n› ve kent ya-

flam›n›n yo¤un depresif halini eserlerindekonu alan Gül’ün sergisi, 5-18 Temmuz ta-rihleri aras›nda ziyaret edilebilir.

Sanal Müze’de süresiz sergi...

Eczac›bafl› Sanal Müzesi, Hafriyat Gru-bu’ndan Neriman Polat’›n son y›llardakisanatsal üretiminden 60 dijital imgelik birseçkiyi sanatseverlerle buluflturuyor. Ser-gide foto¤raflar, videolar ve enstalasyon-lar yer al›yor. 6., 9. ve 10. ‹stanbul Bienal-leri’nin yan› s›ra 50. Venedik Bienali ve2001 y›l›nda Asya Bienali’ne kat›lan Po-lat’›n sergisi, www.sanalmuze.org adre-sinde süresiz olarak izlenebilecek.

Afla¤› Yukar›…

Güncel sanat dün-yas›n›n uluslararas›isimlerinden AyfleErkmen, düflünce-

yi ön plana ç›karan, zaman ve mekan al-g›s›na yepyeni boyutlar getiren eserlerüretmeye devam ediyor. Erkmen’in 16May›s’ta aç›lan “Afla¤› Yukar›” isimli sergi-si Kaz›m Taflkent Sanat Galerisi’nde 15Temmuz’a kadar ziyaret edilebilir.

Kung fu yapan bir panda!

79

Mark Osborne ile John Stevenson’un yönetti¤i ve Jack Black, Jackie Chan,Dustin Hoffman ve Lucy Liu’nun seslendirdi¤i animasyon film Kung FuPanda, 4 Temmuz’da vizyona girecek. Bu e¤lenceli animasyonda Po ad›n-daki panda, antik Çin’deki Bar›fl Vadisi’nde ucuz bir restoranda garsondurve ayn› zamanda Kung fu fanati¤idir ama becerisini bir türlü sergileyemez.Bu arada Bar›fl Vadisi’nin kap›s›na birbirinden güçlü düflmanlar dayanm›fl-t›r. Eski bir efsaneye göre de günün birinde bir kahraman do¤acak ve hal-k› kurtaracakt›r. Bu Po niye olmas›n?

Star Wars: Klon Savafllar›

Dave Filoni’nin yönetti-¤i ve senaryosunu Ge-orge Lucas’›n yazd›¤›animasyon film “StarWars: Klon Savafllar›”,15 A¤ustos’ta vizyonda!Filmde iyi ile kötü ara-s›ndaki galaksiler aras›mücadelenin ön saf›n-

da, Anakin Skywalker, Obi-Wan Kenobi vePadmé Amidala gibi karakterlerin yan› s›raAhsoka gibi yepyeni kahramanlar da yeral›yor. Ayr›ca, Palpatine, Kont Dooku veGeneral Grievous’un önderli¤indeki kötüadamlar galaksiyi yönetmekte kararl›. StarWars evreninin kaderi ise cesur Jedi savafl-ç›lar›n›n ellerinde!

‘Yaln›z Kalpler’e dikkat!John Travolta’l›, Sal-ma Hayek’li, JamesGandolfini ve JaredLeto’lu müthifl biroyuncu kadrosununbulundu¤u “Yaln›zKalpler”, 18 Temmuz’da sinemaseverlerlebuluflacak. Todd Robinson’›n yönetti¤i et-kileyici bir hikayeye sahip bu film, ’40’l›y›llar›n sonunda Amerika’da gazeteye ilanveren iki “yaln›z kalpler” katilinin, gazete-deki bu mesajlar›na karfl›l›k veren terkedilmifl dul kad›nlar› önce doland›r›p ar-d›ndan öldürmelerini konu al›yor.

Macera dolu bir yolculukJessica Lange, Kathy Ba-tes ve Joan Allen’in rol-lerini paylaflt›¤› Bonne-ville, beklenmedik biranda ç›k›lan macera do-lu bir yolculu¤u konu

al›yor. Christopher N. Rowley’in yönet-menli¤ini üstlendi¤i filmin hikayesi flöyle:Arvilla’n›n ölen kocas› yak›ld›ktan sonraküllerinin gökyüzüne sal›verilmesini vasi-yet eder ama Arvilla’n›n k›z› bir cenaze tö-reni düzenlemeye kararl›d›r. Arvilla, enyak›n arkadafllar›yla ve kocas›n›n 66 mo-del klâsik Bonneville’iyle birlikte, kocas›-n›n küllerini teslim etmek için yolculu¤aç›kar. Ve iflte macera bafllar! Bonneville, 8A¤ustos’ta sinemalarda.

F‹LM YÖNETMEN V‹ZYON TAR‹H‹Dante 01 Marc Caro 04 Temmuz 2008Aflkzede Nicholas Stoller 04 Temmuz 2008Narnia G.: Prens.. Andrew Adamson 11 Temmuz 2008 Mamma Mia Phyllida Lloyd 18 Temmuz 2008Ben X Nic Balthazar 25 Temmuz 2008Smart People Noam Murro 25 Temmuz 2008Mumya: Ejder.. Rob Cohen 01 A¤ustos 2008Hanedan: Ejderin... Daniel Lee 22 A¤ustos 2008 Ak›ll› Ol Peter Segal 29 A¤ustos 2008

F‹LM SALON SEY‹RC‹Indiana Jones... 193 232.004Sex and the City 122 97.73921 60 20.506En Süper Kahraman 61 19.33288 Dakika 61 32.656Boleyn K›z› 40 49.013Öldüren Cazibe 20 5.113Burada Olan... 50 83.152Yasak Krall›k 82 174.050

Geçen ay›n en çok izlenenleri

Önerilerimiz

80 AJANDA

Sezen Aksu 30 Temmuz gecesi Bur-sal› hayranlar›yla buluflacak. BursaKültür Park Aç›khava Tiyatrosu’dagerçeklefltirilecek olan konserde Se-zen Aksu “Sezen denince akla gelen”tüm flark›lar›n› sevenleriyle paylafla-cak ve hayranlar›na uzun zaman ak›l-lardan ç›kmayacak bir gece yaflata-cak. Biletlerin Biletix giflelerindenedinebilece¤i konserin fiyatlar›: 1.Kategori: 96,00 YTL 2.Kategori: 86,00YTL 3.Kategori: 76,00 YTL olarak belirlendi.

‹zlandal› müzisyen, flark›c› ve sinema oyuncusu 2. kez ‹stanbul’da! 12kez Grammy ve Oscar’a aday gösterilen tüm dünyada 15 milyondan faz-la albüm satan Björk, BKM – Virgin Radio organizasyonuyla, farkl› tar-z› ve sahne performans›n› 3 A¤ustos akflam› ‹stanbul Bo¤az›’na tafl›ya-cak. K›sacas›, ‹stanbullular Bjork’ün muhteflem performans›na Kuruçefl-me Arena’da bir kez daha tan›k olacaklar. Björk kesinlikle kaçmaz di-yoruz!

Sezen Aksu Bursa’da

Björk kaçmaz!

Bu y›l 19. Most Konserleri Sezen Aksu’nun muhteflem performans›yla aç›-lacak ve 18, 19, 24, 25, 26 Temmuz tarihlerinde ‹stanbul Harbiye Aç›kha-va Tiyatrosu’ndan Sezen flark›lar› yükselecek. Ard›ndan 23 Temmuz gece-si Akdeniz’in en güçlü kad›n vokali Haris Alexiou sahneyi alacak. Zülfü Li-vaneli ise 30 Temmuz gecesi orkestras›yla sahnede olacak ve binlerce ki-fli Livaneli’yle birlikte “gökyüzünden günefltoplayacak”. 1 ve 2 A¤ustos’ta sahneyi CandanErçetin al›rken, 5 A¤ustos’ta 19. Most Aç›kha-va Konserleri Balkan Müzi¤i’nin önemli ismiGoran Bregovic Konseri ile son bulacak.

Bu yaz Aç›khava’da…

Electronica Festival ‹stanbulElektronik müzik sever-lere müjde, ElectronicaFestival ‹stanbul bafll›-yor. FG 93.7 taraf›ndandüzenlenen Türkiye’ninilk dans müzi¤i festivaliElectronica Festival ‹s-tanbul 2008, 11- 12

Temmuz tarihlerinde benzersiz sahne ve›fl›k flovlar›yla birçok önemli ismi Parkor-man’da a¤›rlayacak. Ayr›ca bu y›lki festi-valde, iki büyük sahneye ek olarak Türki-ye’de ilk kez haz›rlanan 500 kiflilik ‘SilentDisco’ sahnesi de festival kat›l›mc›lar›nadaha önce yaflamad›klar› bir deneyim ya-flatacak.

Feyyaz Kayacan / YKY

Sait Faik sonras› öykü-cülü¤ümüzün en güç-lü isimlerinden FeyyazKayacan, 1950’li y›llar-dan bafllayarak incezekâs›, dengeli ironisi,ifade özgünlü¤ü ileedebiyat›m›zda kendiözel yerini açmay› ba-flarm›flt›. fiiirde CanYücel’in temsil etti¤i cüretin öyküdekikarfl›l›¤› Feyyaz Kayacan’n›n ‘Bütün Öy-küleri’nin 2. bask›s› Yap›kredi Yay›nla-r›’nda yeniden yay›mland›.

Masal Anlat›c›s›

Eti Behar’›n “MasalAnlat›c›s›” ad›n› ver-di¤i heykel sergisi 5Temmuz’da Büyüka-da’da sanatseverlerinbe¤enisine sunula-cak. Adaevi’ndekisergi, Masal Anlat›c›-s› ve dinleyenleriylebirlikte ses teknikle-

rinin kullan›ld›¤› bir enstalasyon (düzenle-me) niteli¤inde. 11 Temmuz’a kadar izle-nebilecek sergide iki performans sanatç›s›;6 Temmuz Pazar günü Necla Köse “yuva”,7 Temmuz Pazartesi günü Leyla Okan “k›r-m›z› sicimle örgü örme” performanslar›ylaiki ayr› hikâye anlatacaklar.