scenario analyse en planning voor innovatie
DESCRIPTION
College gegeven in het kader van Business Development en innovation management. Het college hoort bij een reeks colleges waarvan de eerste twee - quantification - gingen over de inschatting van de markt. Dit is gedaan voor markten waar dit mogelijk was. Het college bestaat uit 3 onderdelen - de basis van risico analyse en onzekerheid - de opbouw van een scenario analyse - de koppeling van deze twee aan innovatie projecten in de toekomst.TRANSCRIPT
Lecturer drs. Ir. JR Helmus
Marktaandelen voorspellen voor nog niet bestaande markten
Scenario analyse
VoorProduct
diversificatie
2
HOE ONTWIKKELT DE ZORGSECTOR ZICH TOT 2040
EN WAT BETEKENT DAT VOOR UW BEDRIJF?
WAAR HALEN WE IN 2030 ONZE ENERGIE VANDAAN?
ZIEN DE STEDEN ER IN 2030 ZO UIT
WELK TOEKOMST PERSPECTIEF HEEFT EEN KIND IN 2030?
BESTAAT DUMPERT NOG WEL IN 2030?
De basis van risico en onzekerheid
Opbouw van scenario analyse
De toepassing van scenario analyse op diversificatie
• begrijp je de invloed van Scenario’s op de resultaten van een organisatie• weet je het verschil tussen onzekerheid, risico, variabiliteit • Ken je de stappen om een scenario analyse te maken•Kun je eenvoudige scenario analyse maken op basis van best case en worst case
8
Aan het eind van deze les
9
van risico en onzekerheid
10
Total Rev = PQ -vQ -F
Qtot=Mv,s,t*Ps,*Ss,t%V=...F=…P=…
Welke onzekerheden zie je in de toekomst?
en waar heeft dit invloed op?
12
13
The decision situations with reference to risk analysis in Capital Budgeting Decisions can be broken up into three types (i) Risk, (ii) Uncertainty and (iii) variability
Risk: The risk situation is one in which the probabilities of occurrence of a particular event are known.
Uncertainty: The risk situation is one in which the probabilities of occurrence of a particular event are not known.
The difference between risk and uncertainty, therefore lies in the fact that variability is less in risk than in uncertainty.
Variability: the wideness of the range of the outcomes given the possible uncertainties
Risk with reference to Capital Budgeting, results from the variation between the estimated and the actual returns. The greater the variability between the two, the more risky is the project.
HET VERSCHIL TUSSEN ONZEKERHEID, RISICO, VARIABILITEIT
Vo
orb
ee
ld -
inkt
kost
en
15
Procentuele stijging Inkt NPV % verandering NPV
€ 4.442.143,37
0% €
0,0570 € 4.442.143,37 0%
1% €
0,0576 € 4.372.455,31 -2%
2% €
0,0581 € 4.231.685,43 -5%
3% €
0,0587 € 4.016.307,51 -10%
4% €
0,0593 € 3.720.521,84 -16%
5% €
0,0599 € 3.336.000,46 -25%
6% €
0,0604 € 2.851.503,53 -36%
7% €
0,0610 € 2.252.342,32 -49%
8% €
0,0616 € 1.519.653,76 -66%
9% €
0,0621 € 629.437,15 -86%
10% €
0,0627 -€ 641.020,10 -114%
INVLOED VAN TRENDS OP TELEGRAAF MEDIA GROEP
Identificeren kritische onzekerheden
16
Procentuele stijging Inkt NPV % verandering NPV
€ 4.442.143,37
0% €
0,0570 € 4.442.143,37 0%
1% €
0,0576 € 4.372.455,31 -2%
2% €
0,0581 € 4.231.685,43 -5%
3% €
0,0587 € 4.016.307,51 -10%
4% €
0,0593 € 3.720.521,84 -16%
5% €
0,0599 € 3.336.000,46 -25%
6% €
0,0604 € 2.851.503,53 -36%
7% €
0,0610 € 2.252.342,32 -49%
8% €
0,0616 € 1.519.653,76 -66%
9% €
0,0621 € 629.437,15 -86%
10% €
0,0627 -€ 641.020,10 -114%
Procentuele stijging Papier NPV % verandering NPV € 4.442.143,37
0% €
0,027 € 4.442.143,37 0%
1% €
0,027 € 4.409.133,24 -1%
2% €
0,028 € 4.376.123,11 -1%
3% €
0,028 € 4.343.112,97 -2%
4% €
0,028 € 4.310.102,84 -3%
5% €
0,028 € 4.277.092,71 -4%
6% €
0,029 € 4.244.082,57 -4%
7% €
0,029 € 4.211.072,44 -5%
8% €
0,029 € 4.178.062,30 -6%
9% €
0,029 € 4.145.052,17 -7%
10% €
0,030 € 4.112.042,04 -7%
INVLOED VAN TRENDS OP TELEGRAAF MEDIA GROEP
Identificeren kritische onzekerheden
Vo
orb
ee
ld -
pa
pie
rko
ste
n
17
Procentuele stijging pesoneelskosten NPV
0% € 17.971.200,000 € 4.442.143,37 0%
1% € 18.150.912,000 € 4.341.019,26 -2%
2% € 18.330.624,000 € 4.136.748,54 -7%
3% € 18.510.336,000 € 3.824.214,35 -14%
4% € 18.690.048,000 € 3.395.000,73 -24%
5% € 18.869.760,000 € 2.837.023,02 -36%
6% € 19.049.472,000 € 2.133.971,10 -52%
7% € 19.229.184,000 € 1.264.530,23 -72%
8% € 19.408.896,000 € 193.844,36 -96%
9% € 19.588.608,000 -€ 1.557.803,07 -135%
10% € 19.768.320,000 -€ 3.792.805,51 -185%
INVLOED VAN TRENDS OP TELEGRAAF MEDIA GROEP
Identificeren kritische onzekerheden
Vo
orb
ee
ld -
p
ers
on
ee
lsko
ste
n
Voo
rbee
ld
18
Procentuele stijging Inkt NPV % verandering NPV
€ 4.442.143,37
0% €
0,0570 € 4.442.143,37 0%
1% €
0,0576 € 4.372.455,31 -2%
2% €
0,0581 € 4.231.685,43 -5%
3% €
0,0587 € 4.016.307,51 -10%
4% €
0,0593 € 3.720.521,84 -16%
5% €
0,0599 € 3.336.000,46 -25%
6% €
0,0604 € 2.851.503,53 -36%
7% €
0,0610 € 2.252.342,32 -49%
8% €
0,0616 € 1.519.653,76 -66%
9% €
0,0621 € 629.437,15 -86%
10% €
0,0627 -€ 641.020,10 -114%
Procentuele stijging Papier NPV % verandering NPV € 4.442.143,37
0% €
0,027 € 4.442.143,37 0%
1% €
0,027 € 4.409.133,24 -1%
2% €
0,028 € 4.376.123,11 -1%
3% €
0,028 € 4.343.112,97 -2%
4% €
0,028 € 4.310.102,84 -3%
5% €
0,028 € 4.277.092,71 -4%
6% €
0,029 € 4.244.082,57 -4%
7% €
0,029 € 4.211.072,44 -5%
8% €
0,029 € 4.178.062,30 -6%
9% €
0,029 € 4.145.052,17 -7%
10% €
0,030 € 4.112.042,04 -7%
Procentuele stijging pesoneelskosten NPV
0% € 17.971.200,000 € 4.442.143,37 0%
1% € 18.150.912,000 € 4.341.019,26 -2%
2% € 18.330.624,000 € 4.136.748,54 -7%
3% € 18.510.336,000 € 3.824.214,35 -14%
4% € 18.690.048,000 € 3.395.000,73 -24%
5% € 18.869.760,000 € 2.837.023,02 -36%
6% € 19.049.472,000 € 2.133.971,10 -52%
7% € 19.229.184,000 € 1.264.530,23 -72%
8% € 19.408.896,000 € 193.844,36 -96%
9% € 19.588.608,000 -€ 1.557.803,07 -135%
10% € 19.768.320,000 -€ 3.792.805,51 -185%
0% 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10%
-200%
-180%
-160%
-140%
-120%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
Inkt Papierpesoneelskosten
GEZAMENLIJK GEVEN ZE DE MATE VAN INVLOED WEER
Identificeren kritische onzekerheden
WELK VAN DEZE FACTOREN IS TMG HET MEEST GEVOELIG VOOR?
Kosten accu per kWh
Capaciteit accu (% t.o.v. 2012)
Afschrijvingsduur accu (jaren)
Acceptatiecurve elektrisch (%)
Acceptatiecurve hybride (%)
Efficiency E-aandrijving (% t.o.v. 2012)
Efficiency conven. aandrijving (% t.o.v. 2012)
Prijs benzine (€ cent)
Prijs kWh (€ cent)
0 100 200 300 400 500 600
186
424
187
282
266
259
364
214
296
453
261
441
405
335
130
390
340
Invloed drivers opaantal elektrische auto's en hybrides in 2020 (x1000)
Basisscenario323.000 e- auto's
Een voorbeeld van variabiliteit
Bron:TBK Scriptie J. Meijer (2013)
Zie ook de presentatie van Jacob
De decision tree koppelt kansen aan uitkomsten
OPDRACHT: BEREKEN DE VERWACHTINGSWAARDE VAN DEZE INVESTERING
Opbouw van
scenario analyse
24
Wij zijn het senior management team van Philips.
Stel je voor…
25
Wij zijn het senior management team van Philips.
Het gaat niet goed met de zaak en we hebben een laatste kans om een strategie voor de komende jaren te formuleren. We moeten een strategie bepalen voor de toekomst van onze organisatie.
Stel je voor…
26
Wij zijn het senior management team van Philips.
Het gaat niet goed met de zaak en we hebben een laatste kans om een strategie voor de komende jaren te formuleren. We moeten een strategie bepalen voor de toekomst van onze organisatie.
Dan loopt er een alwetende fee binnen die ons zegt:“Je mag 3 vragen over de toekomst stellen”
27
Wij zijn het senior management team van Philips.
Het gaat niet goed met de zaak en we hebben een laatste kans om een strategie voor de komende jaren te formuleren. We moeten een strategie bepalen voor de toekomst van onze organisatie.
Dan loopt er een alwetende fee binnen die ons zegt:“Je mag 3 vragen over de toekomst stellen”
Wat zou je haar vragen?
Er zijn verschillende methoden als input voor toekomstverkenning
Voorbeelden van input methoden
• SWOT-analysis
• portfolioanalysis
• competitor analysis
• market- en trendresearch
• technology assessmentPossible
future
Mid term future
Short term future
Possible future
Possible future
Now
1.
2.
3.
4.
1. Trendanalysis2. Scenario development3. Backcasting4. Roadmapping
Mogelijke Scenarios
4. 4.
4.
Scenario analyse visueel over de tijd weergegeven zonder discrete scenario’s
De scenario’s lopen dus uiteen tussen
• best case (alle trends de positieve kant op)
• worst case (alle trends de negatieve kant op)
Scenario analyse visueel over de tijd weergegeven zonder discrete scenario’s
De scenario’s lopen dus uiteen tussen
• best case (alle trends de positieve kant op)
• worst case (alle trends de negatieve kant op)
Scenario analyse visueel over de tijd weergegeven met discrete scenario’s
De scenarios kun je dan ook discreet maken door bepaalde trends aan/uit te schakelen
• best case (alle trends de positieve kant op)
• worst case (alle trends de negatieve kant op)
Denk nog eens terug aan
Time
Today
Scenario analyse visueel over de tijd weergegeven met discrete scenario’s en mate van waarschijnlijkheid
De discrete scenario’s kun je indelen in mate van waarschijnlijkheid door
• Kansen van trends te kwantificeren
• Aantal trends benodigd per scenario te beredeneren
Possible
Plausible
Probable
Preferable
Scenario
“Wildcard”
+Source: Foresight Methodologies Workshop 28 September 2003 (Maree Conway)
33
!
Oplossingen genereren
?
Oplossingen testen
Stappenplan voor het maken van een scenario analyse
Selecteren onzekerheden
Ontwikkelingspaden(roadmaps) maken
Identificeren van driving forces
Social Technological
Economic Environmental
Political
• Demography• Gender roles• Ethnicity• Culture• Tastes• Behaviors• Beliefs
• Innovation• Adoption• Application• Business Models
• GDP• Industries Driving Growth• Funding• Business Cycles
• Air quality• Water quality• Arable land• Climate change• Resources
• Laws• Regulations• Elections• Power distribution
Identificeren driving forces
Let op dat je de driving forces zo mogelijk kwantificeert.
(en niet anders kan mogelijk sterk kwalificeert)
Age, Family History, Living environment, Social connectedness
Weight: ScalesHeight, Waist, Hip: Tape Measure, Clothes fit, Lean body mass
Temperature: Thermometer (surface, core heat)
Appearance: Photo , Video, Body imaging
Heart Rate: Wristband, Breast band, Sticker sensor
Body Fat: BMI, Impedance
Activity: Pedometer , Accelerometer, HR, HRR, O2/CO2Psychological & Physical health: HR, HRV, Glucose, Lithium, (…)
Fitness: Flexibility, Strength, Endurance Respiratory: FEV
Sleep: Accelerometer, Electrical
Stress: Breathing rate, BP, Galvanic skin resistance, HRV, Salivary, Cortisol
Cardiovascular risk: HRV, BP, arterial plaque, Cholesterol
Physiological health: DNA, Immune status
Today
Future
Nutrition: Intake, Marco/micro nutrients
Medicine adherence: Sender pill
Sensory: Vision, Aural, Tactile Thermal, Taste
?
Als ingenieur moet je ook een visie op de toekomst van technologie kunnen ontwikkelen.
Denk aan Mastering technologies
Identificeren driving forces
EEN MOOI VOORBEELD VAN EEN GEKWANTIFICEERDE TREND KOMT UIT DE SCRIPTIE VAN J. MEIJER
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 € -
€ 100
€ 200
€ 300
€ 400
€ 500
€ 600
Verwachte prijs accu (prijs per kWh)
Middel (Verwacht scenario)
Laag
Hoog
Gekwantificeerde technologische trend
Accuprijs in 2020 – accuprijs in 2012 * LOG( jaar X – 2012 +1 ) / LOG( 9 [1] ) + accuprijs in 2012
Per scenario betekend dit dus het volgende:Verwacht scenario: accuprijs p.j.= - (525-300) * LOG( x – 2012 + 1) / LOG( 9 ) + 525Scenario laag: accuprijs p.j.= - (525-450) * LOG( x – 2012 + 1) / LOG( 9 ) + 525Scenario hoog: accuprijs p.j.= - (525-200) * LOG( x – 2012 + 1) / LOG( 9 ) + 525
Identificeren driving forces
SOMMIGE DRIVING FORCES ZIJN INVLOEDRIJKER DAN ANDERE
Identificeren kritische onzekerheden
Scriptie J. Bron
Gevoeligheidsanalyse
Voorbeeld kwantificering voor WKO
Justin GrootScriptie
Augustus 2012
Identificeren kritische onzekerheden
Risico’s op kwantitatieve basis
Scriptie Justin Groot
Identificeren kritische onzekerheden
Voorbeeld van gevoeligheid voor WKO centrales
-80% -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
Gevoeligheidsanalyse risico's
Afgenomen VolumeTechnisch rendementOnderhouds- en BeheerskostenGasprijsstijgingenElektriceitsprijsstijging
Afwijking
IRR
Geïdentificeerde risico’s• Afwijkingen in technisch rendement• Gehanteerde prijzen (energieprijzen en warmteprijzen)• Afwijkingen in het afgenomen volume• Hogere onderhouds- en beheerskosten• Complex netwerk van verschillende actoren
Identificeren kritische onzekerheden
Scriptie Justin Groot
Voorbeeld van gevoeligheid voor WKO centrales
-80% -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
Gevoeligheidsanalyse risico's
Afgenomen VolumeTechnisch rendementOnderhouds- en BeheerskostenGasprijsstijgingenElektriceitsprijsstijging
Afwijking
IRR
Geïdentificeerde risico’s• Afwijkingen in technisch rendement• Gehanteerde prijzen (energieprijzen en warmteprijzen)• Afwijkingen in het afgenomen volume• Hogere onderhouds- en beheerskosten• Complex netwerk van verschillende actoren
WELKE VARIABELE IS HET MEEST GEVOELIG IN DEZE GRAFIEK?
Identificeren kritische onzekerheden
Scriptie Justin Groot
Let op: Probability*damage=impact
SELECTEREN VAN ONZEKERHEDEN DOE JE OP BASIS VAN VERWACHTE IMPACT
Selecteren van onzekerheden
Dus niet op basis van alleen gevoeligheid
OOK DE GROTE BEDRIJVEN MANAGEN RISICO OP BASIS VAN DEZE FACTOREN
Selecteren van onzekerheden
Choose two drivers that are most uncertain and most critical in terms of impact on your organisation.
Kies twee drivers
Het ontwikkelen van de scenario matrix doe je met 2 drivers
Critical Uncertainty 1
Critical Uncertainty 2
Ontwikkelen van de scenario matrix
World 2 World 1
World 3 World 4
Critical Uncertainty 1
Critical Uncertainty 2
Waarmee je 4 werelden creëert in een assenstelsel.
Ontwikkelen van de scenario matrix
DAT KUN JE STRIKT VANUIT EXTREMEN (2X2) BENADEREN
Extreme Negative State
Extreme Positive State
Extr
em
e
Negati
ve
Sta
te
Extr
em
e
Posi
tive S
tate
Critical Uncertainty 1
Cri
tica
l U
nce
rtain
ty 2
Ontwikkelen van de scenario matrix
MAAR OOK NUANCEREN (2X3 WERELDEN)
Neutral Extreme Positive StateExtreme
Negative State
Extr
em
e
Negati
ve
Sta
te
Extr
em
e
Posi
tive S
tate
Critical Uncertainty 1
Cri
tica
l U
nce
rtain
ty 2
Ontwikkelen van de scenario matrix
Geef een invulling aan de scenarios middels een beschijving
Ontwikkelen van de scenario matrix
http://digizine.fd.nl/fd-outlook-okt2011/
Time
Today
Per scenario kun je de waarschijnlijkheid en plek in de toekomst beredeneren
De beschreven scenario’s kun je indelen in mate van waarschijnlijkheid door
• Aantal trends benodigd per scenario te beredeneren
• Experts uit het werkveld naar hun visie te vragen (Delphi methode)
Possible
Plausible
Probable
Preferable
Scenario
“Wildcard”
Bediscussiëren gevolgen
Source: Foresight Methodologies Workshop 28 September 2003 (Maree Conway)
51
behoerten Barrieres
Welke klantbehoeften zullen ontwikkelen op basis van de wereld zoals die er dan uitziet ?
BEREDENEER WAT HET EFFECT IS VAN HET SCENARIO OP DE KLANTBEHOEFTE
Genereren oplossingen
Oplossingen testen
Daarbij blijf je de
onderliggende trends wel
checken voor de
onderbouwing(oplossingen
testen)
Vervolgens kun je per gekozen met oplossing scenario een groeipad voor de organisatie definiëren
Scenario3
Mid term future
Short term future
Scenario 2
Scenario 1
Now
4.
2.
3.
1. Trendanalysis2. Scenario development3. Backcasting4. Roadmapping
Ontwikkelde scenarios
4.
4.
4.
Bediscussiëren gevolgen en ontwikkelingspaden
Wat is roadmapping?
“Wat moeten we vandaag
in gang zetten om straks
die technologieën,
kennis en competenties
beschikbaar te hebben
die nodig zijn voor het
vervullen van de behoefte
aan producten en diensten
van morgen?”
En voor ieder groeipad een roadmap maken om daar te komen
Bediscussiëren gevolgen en ontwikkelingspaden
`
tijd
Technologies/knowledge/Competences
Product/service
Business/Market
En over de tijd het groeipad concreet maken
past futuretoday roadmap
MA
RK
ET
PULL
TECHNOLOGY
PUSH
Mind the technology roadmap
Bediscussiëren gevolgen en ontwikkelingspaden
EN DAN NU DE LINK MET DIVERSIFICATIE…
Voorspellen marktvraag
alles wat nieuw is(Niets is bekend,
alles beredeneren)
• Decision tree• Gevoeligheidsanalyse
• Scenario analyse
Vandaag behandelen we de scenario analyse als hulpmiddel voor Diversificatie
57
Nieu
w
Bestaan
d
Markt
product
OUDERHet percentage 65plussers in Nederland zal nog toenemen tot 2040 van 15.3% in 2010 tot 25.9% in 2040
DUURDERHet aantal chronisch zieken neemt toe en mensen zullen langer ziek zijnIn 2009 had 60% van de 65 plussers 1 of meerdere langdurigeAandoeningen
Steeds meer mogelijkheden om ziekten te ontdekken cq behandelen
Een tekort aan verplegend personeel
Cicada Innovation 2012
Voorbeeld innovatie in de Ouderenzorg
OP BASIS VAN TECHNOLOGIE & MARKT SCENARIO’S ZIJN OPLOSSINGEN BEDACHT VOOR 2030
En bepaald wat de value drivers dan kunnen zijn
Identificeer alle belangrijke Attributen vanuit de wensen van de klant
MAAK PER PROFIEL VAN ATTRIBUTEN EEN DECISION TREEWAARIN ZOWEL DE HAALBAARHEID ALS HET GEDRAG IN DE MARKT EN DE
MOGELIJKE ACTIES VAN DE CONCURRENTEN IN VOORKOMEN. DENK OOK AAN DE TERUGKOPPELING NAAR HET HERONTWERP
DE TREE VERTAAL JE IN MOGELIJKE S-CURVES
Snelle acceptatie
Weinig Concurrentie
OP BASIS VAN DE BELANGRIJKSTE DRIVERS KUN JE EEN INSCHATTING MAKEN VAN DE S-CURVE
Matige acceptatie
Veel Concurrentie
UITERAARD PER SCENARIO EEN JUISTE ONDERBOUWING EN ACTIES
UITERAARD ZIJN 2 ANDERE VARIABELEN OOK MOGELIJK
DIT ARTIKEL GEEFT EEN UITSTEKEND BEELD OVER WAT EEN MARKT REACTIE KAN ZIJN
Lees dit artikel voordat je de scenario analyse gaat maken
Snelle acceptatie
Weinig Concurrentie
Dan beredeneer je bijvoorbeeld hoe de markt kan reageren
Matige acceptatie
Veel Concurrentie
Pe
ne
tra
tion
%
Pe
ne
tra
tion
%P
en
etr
atio
n %
Pe
ne
tra
tion
%
UITERAARD PER SCENARIO EEN JUISTE ONDERBOUWING EN ACTIES
UITERAARD ZIJN 2 ANDERE VARIABELEN OOK MOGELIJK
vandaag
En definieer de projecten in de toekomst plaatsvinden inclusief de reacties op concurrenten
time
Technology/knowledge/Competences
Product/service
Business/Market
Today soon tommorrow
succes
Sources for this presentationForesight Methodologies Workshop 28 September 2003 (Maree
Conway) on slideshare
http://www.transtutors.com/homework-help/financial-management/risk-analysis-and-uncertainty-/financial-management-problems.aspx