schamper 305
DESCRIPTION
13 februari 1993TRANSCRIPT
![Page 1: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/1.jpg)
in h o u d Minder speling op deijverig $ P e I I l n O 7als we zijn... 1 ^
P r o fe s s o r T a e ld e m a n , p ro fe s s o r N e d e r la n d s e T a a lk u n d e a a n
o n z e R U G , p u z z e l t m e t z e v e n a n d e r e ta a le k s p e r te n a a n e e n
n ie u w e spe llin g . O n d an ks z ijn o p g e le g d e zw ijg p lic h t w ou h ij toch
z i jn e ig e n m e n in g k w i j t o v e r h e t w e l e n w e e v a n z o ’n
s p e ll in g s v e r a n d e r in g .
W aarsch ijn lijk is d it de eerste m aa l
d a t u en w ij een 16-paginas-dikke
S cham per in onze p o llen krijgen.
Een inhoudsopgave lee k ons dan
ook onontbeerlijk. Vandaar...
Binnenin:
Loesje (pag ina 2)
Franse spelling (pagina 2)
S tudent a id (pagina 3)
De Buurt (pag ina 4)
In terview H ugo C laus (pagina 5)
C laus en Sa in t A m our (pagina 6)
B ib lio teek FP P W (pagina 7)
Feestw eek V E K (pag ina 7)
R oem enië (pagina 7)
Europese PR (pag ina 7)
H om okatern deel 2 (pag ina 8)
T ijdschrift Pol & Sok (pag ina 10)
Basta (pagina 11)
F ietsakties (pag ina 12)
Venem a (pag ina 12)
Terspoors (pag ina 12)
Kalender (pagina 13)
Zoekertjes (pagina 13)
A nus Mundi (pagina 14)
O V -kaart (pagina 15)
Film (pag ina 16)
En uiteraard de obligate kolofon, hét recht op antwoord, en nog een pak meer...
\ de redaktie
S cham per: De spe lling w ord t d u s in e e n n ie u w k le e d je
g e s to k e n . H o e ‘h ip ’ z ie t d a t
n ie u w e k le e d je e ru it?
H e t is zo d a t w e in d e rd a a d
o n g e v e e r k la a r z ijn m e t n ie u w e
sp e llin g svo o rs te lle n . H oe ‘h ip ’ d ie
daar nu uitzien, m ag ik e igen lijk n iet
ve rk lappen. M et deze zin zou het
in terview m eteen opgedoekt kunnen
w orden, om dat w e een zw ijgp lich t
opgelegd gekregen hebben. W e
hebben im m ers een les getrokken uit
het nabije verleden, nam elijk de
spelling W esse linckx uit de ja ren ’60.
Toen zijn d ie voorste llen - d ie nogal
radikaal w aren - voortijd ig u itge lekt
en o.a. M are G alle heeft d aa r een
e ch te h e tse rond o n tk e te n d . De
toenm alige be le idsm ensen hebben
a lles d iep in de koe lkast gestop t opdat
het er noo it m eer zou u itkom en ' Om
da t n ie t tegen te kom en, hebben we
nu een soort zw ijgp licht. Ik ga die
natuurlijk n iet doorbreken , m aar ik
kan wel h ie r en daar m ijn persoon-lijke m ening zeggen, m et andere
w oorden , hoe ik de spelling graag
zou zien veranderen .
S c h am p e r: U h eb t d u s tw ee
le s s e n g e t r o k k e n u it h e t
v e r le d e n ; n ie t te r a d ik a a l v e r a n d e r e n e n n ie ts o p h e t
v o o r h a n d v e r k la p p e n . Is d it
la a ts te n ie t o n d e m o k r a t ie s ?
A lles geb eu rt im m ers boven de
h o fd e n v a n d e b e v o lk in g d ie
die spelling dan toch o o k m oet g e b ru ik e n .
Ja en neen. Kijk. O m dat iem and
een taa l g eb ru ik t is hij nog geen
taalekspert. O m da t ik m et de auto rij
w e e t ik o o k n ie t a lle s a f va n
a u to m e ch a n ie k . W illem E lssch o t
w a s o o k s te rk g e k a n t te g e n de
spe llingsve randering van ’54, m aar
een taa lv irtuoos m aakt je nog geen
ta a le k s p e r t . Ie d e re e n v a n de
s p e ll in g s k o m m is s ie is to c h w e l
pro fessionee l m et taa l bezig en ik
denk da t zo een kom m issie de kans
m oet krijgen om in het eerste stadium
rustig te w erken aan a lternatieven.
A an deze spe llingskom m iss ie ging
wel een soort w erkgroep voora f die
een e n q u ê te g e d a a n h eb b e n bij
ve rsche idene lagen van de bevolking.
B innen de paden d ie toen u itg e -
stippe ld w erden hebben w ij gew erkt.
Dus, zo ve r van de bevo lk ing hebben
w e niet gew erkt. Echt revo lu tionaire
d in g e n w a re n d a a rd o o r o o k a l
u itges lo ten .
In een tw eede fase zou je natuurlijk
een soort vo lksraadp leg ing kunnen
houden om de spe llingsvoorste llen
te toe tsen aan hun du ide lijkhe id en
o n tva nke lijkh e id ; je m ag dan een
pracht van een sis teem ontw orpen
hebben, a ls het n iet ope ra tionee l b lijkt
te zijn kan je het w eggoo ien , m aar ik
heb he t al g ezegd : een n ie uw e
spelling ligt zo vrese lijk gevoelig dat
em otione le non -argum enten de zaak
w ee r zouden afvoeren.
S c h a m p e r: A ls d e z a a k zo
gevoelig ligt, m oet een spelling
d an e ig e n lijk w e l v e ra n d e re n ?
Een sp e llin g sve ra n d e rin g ve rg t
inderdaad veel tijd èn geld en vele
m e n sen z ijn e rva n o v e rtu ig d da t
s p e llin g n ie t al te ve e l tijd m ag
opslorpen. Ik ben het daa rm ee eens;
spelling is een relatie f onbe langrijk
begrip in een taals is teem . Ik bedoel,
onbe langrijk in die zin dat het n iet
van het s is teem ze lf deel u itm aakt.
H et is s lech ts een m iddel om taal te
veru itw end igen en een geschreven
vorm te geven.
W at ech te r ook die voora fgaande
enquê te bleek, w as dat de m eeste
m ensen onze spelling op een aantal
punten te m oeilijk vonden. Vooral de
fa m e uze dub be lsp e lling en bij de
b a s ta a rd w o o rd e n h in g h e n w e l
dege lijk de keel uit. H et b leek ook uit
de enquete dat m en voor som m ige
ve rnederlands ingen van leenw oor-
den w as. En daar gaa t het voornam e-
lijk om in de n ie u w e s p e ll in g s -
kom m issie ; ve rnederlands ing van de
bastaardw oorden en het aanpassen
van de spelling aan de u itspraak. Het
ekstrem e voorbee ld van odeklon je
(eau de co logne) kent u wel...
S c h a m p e r: In d e v e r n e d e r -la n d s in g v a n le e n w o o r d e n
w o r d t e r e e n o n d e r s c h e id
g e m a a k t tu s s e n d u id e l i jk e
b u ite n la n d s e w o o rd e n d ie
in v e ra n d e rd b li jv e n en re e d s
in g e b u rg e rd e le e n w o o rd e n d ie
d a n w e l e e n v e r n e d e r la n d s t
tin tje krijgen. O p grond w aarvan
m aakt u d it o n d e rs c h e id ?
Er is inderdaad een p robleem in
het e tiketeren van ‘v reem dhe id ’, het
is im m ers gradueel versch illend. In
’54 heeft m en schoorvoetend een
paar w oorden venederlandst. Toen
hee ft m en be roep gedaan op de
onbru ikbare fak to r ‘frekw en tie ’. W at
b e te ken t in hem e lsna am ‘v e e lg e -
b ru ik te w o o rd e n ’? Z o h e e ft m en
b ijvo o rb e e ld c ig a a r v e ra n d e rt in
sigaar. O m dat ze zo veel s igaren
roken in Nederland ... ? C itroen b leef
dan w ee r c itroen om dat het w oord
‘m inder va ak ’ gebru ik t werd. M aar
dat s laa t toch nergens op? Hoe kan
een taa lgeb ru ike r houvast hebben
aan zu lke voorschriften?
Je m oet bij de n ieuw e spe llings-
rege ls p roberen aan te s lu iten bij
intuïties van de gew one taalgebru iker.
En dat hebben wij dan ook gepro -
beerd; op grond van in tuïties te w erk
te gaan.
vervolg op pagina 10 (ja, tien)
(advertentie)
HOGER ONDERW IJS IS VO O R N IE M A N D M A K K E L U K
STUDIDACV E R H O O G U W S L A A G K A N S E N :
I A A T U INDIVIDUEEL B E G E L E I D E N
D O O R ERVAREN D O C E N T E N
S in t P ie te r s p le in 4 4 — G e n t
T e l . 0 9 1 / 2 0 1 5 6 2
![Page 2: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/2.jpg)
la “nouvelle” orthographe
vervolg taalkwestie op pagina tien
In ju n i ’90 h ee ft een w erkgroep van de C o nse il S u p erieu r de la
L a n g u e F ra n ç a is e e en ra p p o rt u itg e b ra c h t m e t a a n b e v e lin g e n en
w ijz in g e n a a n h e t h u id ig e F rans . D e F ra n s e re g e rin g k e u rd e de
v o o r s te l le n g o e d . H ie r m e e w o rd t d e o u d e s p e l l in g n o g n ie t
o v e rb o o rd g eg o o id , m a a r w erden de in k o n s ek w e n s ie s a an g ep akt. O o k z a l m e n z ic h r ic h te n n a a r e e n b e te r g e b r u ik v a n d e
s p e llin g s r e g e ls .
w ijz ig in g en
A lvorens een overz ich t te geven
van de ve randeringen , w ilde ik nog
zeggen dat de oude vorm en geldig
blijven en dat er w aarsch ijn lijk een
dua lite it in gebru ik zal ontstaan, (cfr.
het naast e lkaar bestaan van onze
oude en voorkeurspelling).
H e tve rb ind ing ss tree p jeva ltinve le
geva llen weg, doo r het dan ig gebru ik
a ls een geheel bv. tire -bouchon w ord t
t ire b o u c h o n ,... O o k a lle s a m e n -
ste llingen m et entre, contre, extra,
in tra, supra, in fra w orden sa m e n -
gevoegd en ze lfs de ‘e ’ bij entre en
contre zul len w egval len . H et v roegere
s ’en tre -a im er w ord t s ’entraim er. En-
kel de w oorden w aarb ij het w oord
zou verkeerd w orden u itgesproken,
b lijven behouden (extra -u té rin ).
O ok is het konsekw en t geb ru ik
van he t ve rb in d in gs tre ep je bij het
vo lu it sch rijven van ge ta llen vo o r-
gelegd. M et a ls gevo lg dat er tussen
e lk w oord een streep je geschreven
wordt, vingt-et-un i.p.v. v ing t e t un.
H et accen t op de e w ord t konse -
kw ent gebru ikt. D it w il zeggen dat
w an ne e r m en [e] u itspreekt m en é
schrijft, w anneer m en [ ei ] u itspreekt,
m en è schrijft. R èg lem en t i.p.v. rég le -
m e n t en je céde ra i i.p.v. je céderai.
H et accen t c ircon flexe op de i
en de u zal in de m eeste geva llen
verva llen zoda t nu m u,p lu ,a o û t zal
w orden g esch reven in p laa ts van
m û, plû, a o û t , . . . . N och tans b lijft het
LoesjeEn nu ook weer in Gent.
W itte a ffiches, zw a rte le tte rs en een han d teken in g . Loesje . W ie
is L o e s je ? A ls u g r o o tm o e d e r b e n t e n w a rm e h e r in n e r in g e n
k o e s te rt a an d e b ev rijd in g s fee s ten van z o m e r ’4 5 b e g in t u n u te
neuriën . In d e rd aa d een oude h it van d e R am blers . M a a r d a a r g aa t h e t n u n ie t om .
H et voordeel van een w itte a ffiche
m e t z w a r te le t te rs is de g ro te
leesbaarhe id. Zelfs w ie de beg inselen
van het lezen m aar m atig beheerst,
kan e r z ich geen buil aan va llen. De
a ffiches van Loesje ontroeren, geven
te denken o f am uzeren. En zo hoort
het ook.
Loesje besch ikt o ve r een u itge-
strekte reeks vrienden en vriend innen
om h aa rte helpen. Teksten verzinnen,
teksten lay-outen, boekjes schrijven,
a ffiches p lakken. Noem m aar op, de
vriendenkring van Loesje s taa t voo r
niets.
W ie per abu is in hom e Fabiola
w oon t en dan ook nog regelm atig in
de keuken komt, heeft (ook eens)
een kleine voorsprong. D aar zijn de
keukens resen te lijkvo l Loesje -poëzie
gehangen. De w ere ld versieren, de
saa ihe id om singelen, de vergrijz ing
inkleuren, de harten veroveren , de
toekom st bestorm en, en van alles,
w a t al n ie t meer. D at is de bedoeling
van Loesje. En daar w il ze jou hulp
bij. D ie keukens w achten ...
O verigens is Loesje niet he lem aal
n ieuw in Gent. O p 25 m aart 1986
sp rak de bekende Jan H oet zijn lof
uit over Loesje. Let wel dat w as ruim
v o o r K asse i en m e g a te n to o n s te l-
lingen en b lablabla. G oed, toen dus.
“Je h o o rt de m aa tschapp ij te p akken
m e t h a a r e igen m edia, de kom m u-
nika tie van de ku ns te na a r g a a t dan
o ok direkter. M ensen k ijken e e rde r
n a a r e e n a ff ic h e d a n n a a r e e n
kuns tw e rk .” en even ve rder:” D a f de
je u g d z ich op deze m a n ie r m an i-
fes teert d a t is een bew ijs van hoe rijk
de m ens is, en hoe d iep de krea tiv ite it
zit. H e t is een bew ijs van een leve nd
bestaan , ze lfs in een w e re ld van
v e rd ru k k in g ... o n g e lo fe li jk ." F ijn ,
dankuw el m eneer Hoet, ook nam ens
Loesje trouw ens.
O verigens hoe ft u geen gevierd
te n too ns te llin gs in rich te r te zijn om
Loesje -a ffiches te kunnen m aken. In
N ederland gee ft de ve ren ig ing rond
Loesje jaa rlijks ve le w orkshops. Voor
g eva ngenen , m ilis iens, s tuden ten ,
scholieren, huisvrouw en, kortom voor
iedereen.
In N ederland heeft Loesje ong e -
veer zeshonderd leden d ie m aande-
lijks v ie rdu izend a ffiches ophangen.
A lso f dat nog n ie t genoeg is, zijn er
o o k nog le g io -b e d r ijv e n d ie e lke
m aandag een Loesje -a ffiche toege- fakst krijgen.
S inds de val van de B erlijnse m uur
m aakt Loesje e rnst m et de ve rovering
van Europa en de rest van de w ereld .
In S loven ië en Z w eden bestaan al
au tonom e Loesje-clubs. A fde lingen
in de rest van Europa steunen nog
w a t m ee r op het Loes je -sen trum ,
een fraai oud herenhu is in A rnhem ,
N ederland .
In G ent k iem t het Loesje -bestaan
ondertussen rustig verder. Er zijn al
m eer a fde lingen van Loesje -vrienden
in Be lg ië d ie e igen teksten m aken en
hun stad vers ieren. W ie in G ent m ee
wil doen, kom t m aar op d insdag 16
februari naar het aktie lokaa l in de
Brug (eerste ve rd iep ing) om 20 .30 u.
Tot dan!.
F rank
aksen t op de tw ijfe lgeva llen zoa ls
cro ire en croître, m u r en m û r enz...
H et trem a zal vana f nu op de
klinker geze t w orden d ie u itgesproken
w ordt. Deze w ijz ig ing ze t het v roegere
v e rke e rd e g e b ru ik van het trem a
recht. Dus ve randeren de w oorden
aiguë, am biguïté , contiguë naar aig-
üe, am b igü ité en contigüe.
O ok w ordt het geb ru ik vergroot.
N am elijk zal m en a lle kom binaties
van -gu- en -gue- voorz ien van een
trem a: a rg u e r w ord t argüer.
H et m eervoud van de s am en -g e s te ld e z e lfs ta n d ig e n a a m -w o o rd en zal w e llich t een van de
m oe ilijkste zaken zijn om goed te
veranderen , aangezien er een aantal
com b ina ties zijn d ie andere regels
h e b b e n . Z o z u lle n de v o rm e n
w erkw oord + ze lfs tand ig naam w oord
zoa ls garde -boue in het m eervoud
een s aan het e ind krijgen dus garde-
boues. D eze regel ve randert ook de
w oorden d ie in het enke lvoud toch
een m eervoudsvorm hebben zoals
com pte-gou ttes. Dit w ord t dan konse-
kw ent com p te -gou tte in het enke l-
voud en com pte-gou ttes in het m eer-
voud.
CHEZGOS!bezoekkuren
E n k e le d a g e n g e le d e n k r e -g en we een G O S -berich t b innen
o v e r de m o g elijkh e id o m ie m an d
te schrijven van je e igen leeftijd .
Ben je w arm ge lopen hiervoor, dan
sch rijf je bete r een kort briefje (in het
Engels o f R ussies). Tevens ste llen
ze de m ogelijkhe id om een prachtre is
te m aken doorheen de ‘gouden ring
van Rusland.
Dus geïn te resseerden onder ons schrijven n a a r :
R ossia 115541 M oskva
UI. Sevanskaja, dom 6Sko la N 501
A d m in is tra tjia
G. O. S.
o f op z ’n R ussies :
POCCM9 >H55VI y MOCKBAyJl. ceeaHCKaa, 6uJk o j i3 n 501
AflMUHI/ICTpayWfl
te le foon :
H O P E L IJ K G A A T H E T
V O L G E N D E B O E K
V A N R U S H D IE O V E R
H E T C H R IS T E N D O M
(095) 322-15-11
W IF
KolofonS ch am p er is het offis ië le, ongebonden en p lura listies studentenb lad van
de U nivers ite it G ent. De redaktie bestaat u it vrijw illigers en kom t elke d insdag
sam en om 1 9u 00 in s tu d e n te n h u is De B rug (op het g e lijkv lo e rs ), St.
P ie te rsn ieuw straa t 45. S cham per is te le fon ies rechtstreeks te bere iken op
n um m er 091 /64 .70 .87 of v ia het sekre ta riaa t van het s tuden tenhu is op
num m er 091 /64 .70 .85 (André Van De Velde).
L e ze rsb rie ven z ijn w e lkom , n aa m loo s is p ru llenm and . V e rm e ld ook
stud ie rich ting en ja a r (ind ien van toepassing). O p g rond ig g e m o tive e rd ve rzoek
la ten w ij u w n aam weg.. Lezersbrieven d ienen betrekking te hebben op de
s tudentenprob lem atiek en de RUG in het a lgem een of a rtike ls in S cham per
in het b ijzonder. De redaktie behoudt ten a llen tijde het recht om ingezonden
stukken ve rko rt w ee r te geven, o f om techn iese redenen niet te plaatsen.
O nze bus is te v inden op het gelijkvloers; ook zoekertjes kan u er in kwijt.
S cham per 305 - 13 februari 1993
H oofdredakteur : Tobias De P essem ier
E indredaktie : C hriste l S ta lpaert, W im O oste rlinck
Redactie: O liv ie r B loeyaert, Boris C ruyssaert, S teven De Bock, Kris De
Jaegher, S am son De Pessem ier, F rank H ilb rands, D irk Jacobs, P e te r M aes,
Eric M ie lants, W im O oste rlinck, Jü rgen Pieters, Francis Puype, W im Reygaert,
D ie ter R oelstraete, C hriste l S ta lpaert, N ico Vandenabeele, F réderic W ille B oekhoud ing : Ilse Steen
A g en d a : N ico V andenabeele
In fras tru k tu re le hu lp : S tan '103' M erleve lde
Lay o u t : D irk Jacobs, Tobias De P essem ier
Foto's: Tobias De Pessem ier, F rancis P uype
Public ite it : K risto f W aelkens (056/60.23 .20.)
V e ra n tw o o rd e lijk U itg e v e rTim De C ock
K e iga tstraa t 6
9910 Ursel
D rukkerij : G off, P ijndersstraat, G ent
O plage : 5000 exem plaren, gra tis verspre id in a lle faculte iten, resto ’s en hom es van de R U G ent
D istribu tie : Yves ‘ doc to randus ’ De Buck
![Page 3: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/3.jpg)
flora en fauna naar de maanmaan tijdelijk in de aula
D e v ierde te n to o n s te llin g b in n e n d e re ek s “T u ss en K u n s t en
K en n is”, n a a r aan le id in g van d e v iering 175 ja a r U n ive rs ite it G en t (nog stééds), b re n g t h e t m u zeum voor D ierkunde en h e t H erbarium
in h e t voetlicht. D e ekspo zitie lo o p t van 15 feb ru a ri to t 19 m aart. D e ro d e d ra a d van d e te n to o n s te llin g is d e a a n d a c h t v o o r d e
v erk o m m e rin g van d e n a tu u r in o n ze w ere ld .
\
V o o r h e t v a k “w e rk e lijk h e id s -
onderrich t” in de lagere school of de
lessen b io lo g ie in het s e k u n d a ir
hebben w e a llem aal wel eens een
h e rb a r iu m m o e te n m a k e n . E en
nam iddagje op pad trekken naar het
d ich tst b ijz ijnde stukje groen en van
ten m inste tien ve rsch illende bom en
bladeren gaan verzam elen , om ze
dan in het te le foonboek of een d ik
w oordenboek te laten drogen.
herbarium
G edroogd en in boeken o f op losse
b la d e n s te v ig p a p ie r o p g e p la k t
p lantenm ateriaa l w ordt al sinds de
renaissanse gebru ik t bij de stud ie
van de versche idenhe id van planten.
De s is te m a tis c h e s tu d ie va n de
b iodiversite it s teun t im m ers in grote
mate op verzam e lingen van p lanten
- en d ieren - d ie door versch illende
generaties b ijeengezoch t w orden en
a ls databanken fungeren.
D eze inventariza tie is nog lang
niet af. Nog steeds w orden n ieuw e
s o o rte n b e s c h re v e n en m o e t er
re fe re n tie m a te r ia a l g e d e p o n e e rd
w orden in een herbarium om kontrole
en verdere studie m ogelijk te m aken.
Door de bew aring van tipem ateriaa l
kan nagegaan w orden of de eerste
b e s c h r i jv in g e n g e e n fo u te n o f
onvo lled igheden vertoonden.
H et herbarium van de RUG, bezit
e e n a a n ta l “ t ip e - s p e s im e n s ” -
m ateriaa l dat d iende vo o r de eerste
ka te g o ris e r in g e n - d ie van g ro o t
(h istories) w e tenschappe lijk belang
zijn. O p de ekspozitie zu llen vo o r-
bee lden te zien zijn uit de ve rza m e -
lingen van J. Van L inden en J. Van de
B rande.
H et h e rb a riu m o m v a t o o k he t
bew aren van s tu d ie m a te ria a l, da t
geb ru ik t w erd voo r het schrijven van
overz ich tsw erken van p lanten in een
bepaald geb ied. U it deze w erken en
het herbarium zelf b lijk t al snel dat er
o p é é n e e u w t i jd e e n d a n ig e
verarm ing aan p lantensoorten in onze
kontreien opgetreden is. Een feno -
m een dat zich ove rigens o ve r de
hele w ereld m an ifesteert en op dit
m om ent katastro fa le a fm etingen aan
het krijgen is.
Bij het bekijken van de studie van
de gebroeders Kickx uit 1867, w aarin
de lagere p lanten (w ieren, m ossen,
z w a m m e n , v a re n s ) b e s c h re v e n
w orden, blijkt b ijvoorbee ld duide lijk
da t e r heel w a t soorten in V laanderen
ve rdw enen zijn.
In h e t b e z it v a n h e t G e n ts e
he rba rium zijn b ijzondere stukken
a ls het “K ru idenboek van de abd ij van
D ie le g e n i’, anno 1633 en de co llectie
“ F lore de G a n d ’ u it 1815-1821 van
C harles van H oorebeke.
In het K ru idenboek uit 1633 steken
m e e r d a n 1 00 0 s p e c im e n s v a n
m ed ische en andere nuttige p lanten
(zoa ls ook de aardappel), d ie toen
gekw eekt w erden in de om vangrijke
k lo o s te r tu in . H o e w e l z w a m m e n
om w ille van de huidige b io log ische
in z ich te n n ie t la n g e r a ls p la n te n
b e s c h o u w d w o rd e n , h e rb e rg e n
herbaria ook heel w a t m ico log ische
ve rza m e lin ge n .
De gehele ve rzam eling van het
G entse herbarium bestaat u it250 .000
spesim ens, a fkom stig uit a lle w ere ld -
delen, en is voora l een w erk ins tru -
m e n t v o o r de w e te n s c h a p p e lijk e
beoefen ing van de p lantensis tem a-
tiek. M en wil e r im m ers voo r zorgen
da t a lle p lanten een naam krijgen -
en m aar één naam -, da t ze in z invo lle
k lass ifika ties te rech tkom en en dat
hun versp re id ing en evolu tie bestu -
deerd w orden.
Muzeum voor Dierkunde
N aast deze g reep uit het in teres-
sante herbarium van de RUG, kom t
ook het M useum voor D ie rkunde aan
bod. U it d ie ko llektie zu llen opgeze tte
exem plaren van tw ee u itgestorven
en tien bedre igde d ie rsoorten te zien
zijn. U it A ustra lië krijgen w e tw ee
a ldaa r u itgestorven buide ld ieren te
z ie n : de buide lw o lf en de Tasm aanse
duivel. De laatste bu ide lw o lf w erd in
1933 g e s ig n a le e rd . Van de e ie r-
leggende zoogdieren , d ie s lechts in
O cean ië te v inden zijn, kom en het
V oge lbekd ie r en de M ierenegel aan
bod.
U it M a d a g a s c a r w o rd e n de
halfapen Lem ur en Aye-aye gepre-
zenteerd. Tenslotte kom en ook een
a a n ta l z e ld z a m e v o g e ls in de
expos itie aan bod : de Kiw i, een
kle ine loopvogel u it N ieuw -Zee land,
het Kakapo, een papegaai d ie niet
kan vliegen van hetze lfde eiland, en
de Q uetzal, de nationa le vogel van
G uatem ala . S tuk voo r stuk zijn deze
d ieren ofwel reeds u itgeroeid, ofwel
s te rk bedre igd, door passie f of aktief
toedoen van de mens.
D e tentoonste lling “H e t M useum
voor D ie rkunde en h e t H e rba rium ”
lo o p t van 15 februari to t 19 m aart, in
h e t peristiHum van h e t aulakom pleks,
V oldersstraat 9 te Gent. Toegang is
graties. O pen van m aandag to t en
m e t zaterdag, van 10u to t 17u30.
D IEA(Foto C isse)
Wij schreeuwen om uw aandacht!!Student Aid leert ons het echte Nicaragua kennen.
Van 15 to t 19 feb ruari w o rd t G en t w eer g e v u ld m e t hum an ita ire
id e a le n . S tu d e n t A id , e e n o rg a n iz a t ie d ie in 1 98 6 o n ts to n d en
g e ïn s p ire e rd w erd d o o r d e ze lfo p o ffe rin g van e n e B o b G e ld o f en
d ie z e lfs z ijn n a a m g e v in g h e e ft g e p la g ie e rd , z a l g e d u re n d e é én
w eek p ro b eren de d o o r e x a m e n s to f en b o eken w ijsh e id a fg esto m p te
s tu d e n te n k o p p e n van h u n d o o rg e ze te n b u re a u s to e le n te s le u re n
e n h u n k e n n is v a n e e u w e n g e le d e n g e s to r v e n f i lo z o fe n , e c o n o m ie s e s is te m e n e n fo rm u le s e n w e tte n a lle rh a n d a a n te
vu llen m e t in fo rm a tie o v e r de h u id ig e p ro b le m e n van d e D e rd e
W e re ld .
De prim a ire doe lste llingen van
S tudent A id zijn im m ers het bekend
maken van s tudenten m et de D erde
W ereld en hen sensib iliseren voor
een ech te sa m e n w e rk in g m et de
ekonom isch a rm e, m aa r ku ltu ree l
rijke delen van onze w ere ldbo l. M et
‘echte sam enw erk ing ’ bedoe len ze
niet het storten van tonnen vo edse l-
hulp op de hoofden van u itgehonger-
de v luch te lingen die, op de loop voo r
de ene o f de andere burgeroorlog,
a lles hebben m oeten achte rla ten en
waarb ij het n iet a ltijd du ide lijk is of
men deze m ensen nu wil verp le tte ren
of te eten geven, noch het te proberen
vullen van de bodem loze schu ldenput
door vro lijke inzam e laktieshow s op
te lev is ie w aa r het leed van de D erde
W ereld w ord t herle id to t een deel van
de strijd om de kijksijfers. S tuden t Aid
wil de D erde w ere ld voorste llen als
een kansrijk geb ied dat n ie t vraag t
om aa lm oezen of d ruppe ls op hete
p la ten , m aa r m et e igen m o g e lijk -
heden en kapasite iten. H oew el ze
ervan overtu igd zijn dat er, voorda t er
aan he t bes ta an van een D erde
W e re ld e e n e in d e k a n w o rd e n
gem aakt, strukture le ve randeringen
nodig zijn, zoa ls het hersch ikken van
de sch u ld e n la s t en rech tva a rd ig e
grondsto fprijzen, p roberen zij to t het
zover kom t hun steen tje bij te d ragen
door een kle ine finansië le , m aar toch
voora l m orele, steun te verlenen aan
loka le pro jekten. Ze zoeken steeds
s a m e n w e rk in g m e t b e s ta a n d e
organ iza ties, zoa ls V redese ilanden,
o f partners in de D erde W ere ld zelf,
om dat deze w eten hoe ze het geld
he t n u ttig s t ku nnen b es te de n en
om dat zij m et hun lokale ontw ikkeling
va n u it de basis , de S tu d e n t A id -
idealen het best ve rtegenw oord igen .
Voor S tudent A id beteken t sam en-
w e rk in g im m e rs tw e e r ic h t in g s -
verkeer, waarb ij m en voora l u itgaat
van de m ogelijkheden van de D erde
W ereld zelf.
D it ja a r w o rd t he t w e rk te rre in
N icaragua. Om te bew ijzen da t d it
land m eer is dan één g root slagveld
w a a ro p d o o r A m e rik a g e s te u n d e
K ontra ’s en linkse Sand in is ten hun
n o o it a fla te n d e w e d e rz ijd s e h aa t
u itvechten ( ook al is er nu wel een
re g e r in g o n d e r le id in g v a n e en
‘neu tra le ’ V io le tta C ham orro aan de
m acht) organ iseren zij een in form atie -
avond en vu llen ze hun trad itione le
fu if aan m et L a tijn s -A m e rika a n se
dans. O ok geven ze een boek uit
over on tw ikke lingssam enw erk ing in
het a lgem een.
Sandinista!
Dit ja a r w erk t S tudent A id sam en
m et C O O P IB O , een organ iza tie die
de landbouw in N icaragua stim uleert.
De even tue le w inst zal aan UNAG ,
de p la a ts e li jk e b o e re n v a k b o n d ,
w aa rin zow e l S and in is ten a ls an-
d e rs g e z in d e n z e te le n , g e g e v e n
w orden.
Een korte historiek.
S tudent A id ontstond in 1986 aan
de KU L, w a a r een k le in g ro ep je
g e ë n g a g e e rd e s tu d e n te n , in n a -
vo lg ing van de toen erg populaire
Band Aid en Live Aid, haar m ede-
studenten probeerde w arm te m aken
voor de Derde W ereld-p rob lem atiek.
Een ja a r la te r w e rd d e ze g ro ep
a a n g e v u ld m e t s tu d e n te n u it de
andere univers ite itssteden en in ’88
vond de eerste echt nationa le aktie
p la a ts , m e t a k tiv ite ite n in G en t,
B russel, A ntw erpen, Kortrijk, H asselt
en natuurlijk Leuven.
In de ja ren ’90 en ’91 w as er in
G ent van S tudent A id w ein ig sprake
en de G entse tak van de organ isatie
le e k te n dode opgeschreven , to t vorig
ja a r een tw intig ta l s tudenten de draad
w eer opnam en en de naam Student
A id m et n ieuw e m oed lanceerden.
Na een w eek van lud ieke acties en
in form atie verstrekken over Rwanda,
het strijd toneel van vorig jaar, kon
m e n te v re d e n te ru g b l ik k e n en
hoopvol toe leven naar het N icaragua-
pro jekt van 1993.
S tudent-A id gaa t door van 15 tot
18 februari. Hou de a ffiches in de
gaten!
S teven
![Page 4: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/4.jpg)
DE BUURTin het vaarwater van het Vlaams Blok
D e B u u rt is een G ents s ch o o ltje d a t beg in ja re n ze ve n tig w erd
o p g e s ta r t d o o r e e n a a n ta l o p v o e d k u n d ig e n d ie m e t
o n d e rw ijs v e rn ie u w in g b e z ig w a re n . E r w e rd b e w u s t g e o p te e rd
v o o r d e in p la n tin g in e e n k a n s a rm e b u u rt. O n d e rtu s s e n is d e
B u u rt een su k se s g ew o rd en . E r m o e t ze lfs a l m e t een w a ch tlijs t
van le e r lin g e n g e w e rk t w o rd en , o m d a t ru im te en o p z e t van h e t
s c h o o lt je g e e n g ro o ts c h a lig h e id to e la te n . D a t w e n ie t m e t e en
d o o rd e w e e k s s c h o o lt je te m a k e n h e b e n , s ta a t b u ite n k ijf . D a t
h e b b e n d e V lae m sc h e tra d it ie -b e h o e d e rs van h e t B lo k a lle s z in s
a l g o e d b e g re p e n .
S c h a m p e r v o n d A n n e Van
Q uae them en Ludo M erckx, tw ee
lee rkrachten van de Buurt, op een
o nb e w a a k t m o m e n t in a fspa nn ing
Akdeniz, een Turks res tau ran t vlakb ij
de S leepstraat.
S c h a m p e r : D e B u u r t.W a a ro m ?
A nne : “De keuze van de naam
van de school h ing voor een groot
deel sam en m et onze opvattingen
o v e r o n d e rw ijs . In h e t k la s s ie k e
onderrich t bestaat e r teveel een k loof
tussen de w ereld tu is en de w ereld
op school. W ij p roberen d ie k loof te
overbruggen. Zo kozen w e eksplis ie t
v o o r e en r ijh u is . Van b u ite n u it
b e k e k e n v e rs c h il t h e t g e b o u w
o m z e g g e n s n ie t va n de a n d e re
huizen in de straat. O ok b innenin
w erd gekozen voor een in terieur dat
kw a indeling overeenstem t m et de
indeling van een gew oon huis. Ik
bedoel daarm ee dat w e niet w erken
in k las loka len . E lke lee ftijd sg ro ep
besch ikt over een verd iep ing en e lke
v e rd ie p in g is in g e d e e ld in e e n
keuken, een leefkam er, een ee tkam er
en een on tspann ingsru im te . O nze
le s s e n w o rd e n g e g e v e n in de
lee fkam er w aa r de k inderen sam en
a a n é é n g ro te ta fe l z it te n . W e
proberen een geze llige en huiselijke
sfeer te scheppen door geb ru ik te
m aken van tapijten, zetels, kussens,
p la n te n ,... O p die m an ie r voelen de
k inderen zich tu is op school. A ltans,
dat is toch onze bedoe ling.”
Ludo : “ De naam de Buurt en de
beteken is die e rach te r schu ilt gaat
e ch te r nog ve rd e r dan a lleen de
ove rbrugg ing van de k loo f tussen
tu is en school. De school wil naast
h e t b ijb re n g e n v a n e e n a a n ta l
va a rd igh ed e n o ok a nd e re sos ia le
funkties op zich nem en. In het k lassiek
s is te e m is e e n in te rn e lo g ik a
w e rk z a a m . K in d e re n v a n b e te r
begoede ouders kom en in ‘bete re ’
scholen te rech t en de w ein igen uit
m in d e r b e g o e d e m ilie u s d ie een
pog in g o n d e rn e m e n om in d eze
scholen ‘ca rriè re ’ te m aken, m issen
veela l de door de school im plis ie t
v e ro n d e rs te ld e k w a li te ite n . D e
a a n v a n k e lijk e o n g e lijk h e id w o rd t
h ie rd o o r g e re p ro d u s e e rd o m d a t
onder andere de a rbe idsm arkt h ierop
in s p e e lt en b e p a a ld e k w a lite ite n
hoger inschat dan andere. H et ligt nu
in onze bedoeling, in de m ate van het
m ogelijke, deze log ika te doorbreken.
D aarom kozen w e o ok vo o r een
v o lk s w ijk , e e n a rb e id e rs b u u r t .
A rb e id e rs k in d e re n e rv a re n h e t
k la s s ie k s c h o o ls is te e m o v e r he t
a lgem een a ls een ve rv reem dende
en v re e m d e o m g e v in g . De b uu rt
p robeert deze vervreem d ing tegen
te gaa n en de s ch o o l o o k v o o r
a rbe ide rsk inderen bekend terre in te
m ake n . T eve ns p ro b e re n w e de
tra d itio n e e l “sch o o lz w a k k e ” g ro ep
evenw aard ige kansen te geven om
zich optim aa l te on tw ikke len ” .”
A nne : “De Buurt is een open
huis geïn tegreerd in de w ijk. Iedereen
kan er a ltijd b innen voo r een kop tee
of koffie, om er even m ee te doen in
de k las , te te le fo n e re n , u itle g te
v ra g e n ,... Ze is le tterlijk en figuurlijk
‘om de hoek ’. O p d ie m an ie r gaa t ze
n ie t a lleen dee l u itm aken van de
leefw ereld van de kinderen. O ok de
ouders e rvaren de school a ls een
v e rtro u w d e o m g ev ing . O m d a t w e
ervan u itgaan dat de school geen
ve rvreem dende om geving m ag zijn,
hebben w e gekozen voo r een kleine
schoo l van o n g e ve e r ta ch tig k in -
d e re n . H e t is b e la n g r ijk d a t de
k in d e re n e lk a a r ke n n e n . O p d ie
m a n ie r b lijf je een o v e rz ic h t b e -
h o u d e n . D e k le in s c h a lig h e id is
noodzake lijk om dat op de m an ie r de
strukturen voo r kinderen niet langer
anon iem zijn. Ze krijgen een gezicht.
O p die m an ie r is ook de in tegratie
m o g e lijk va n k in d e re n m e t le e r-
p ro b le m e n o f a n d e re k u ltu re le
a ch te rg ron de n ” .
S ch am p er: De B uurt w il dus
in d e e e r s te p la a ts d e e l u itm aken van de vo lks b u u rt en
n ee m t d e ta a k op z ich om v ia
b u u r tin te g ra t ie d e m a a ts c h a p -pelijke in tegra tie te bevorderen . M aar hoe zit het dan m et ju llie
o n d e rw ijs m e to d e ?
Ludo : “ S um m ier geva t w erk t de
B u u r t m e t p ro je k to n d e rw ijs en
le e fg ro e p e n . ‘P ro je k t ’ m o e t je
k a d e re n b in n e n e e n v o rm v a n
to taa lbenadering van de realite it. Om
iets goed te leren kennen en begrijpen
is het nodig dat je het van zoveel
m ogelijk kanten bekijkt. A lleen door
d e d in g e n v a n u it v e rs c h il le n d e
oogpunten te bekijken, benader je
de essen tie van die d ingen. P ro jekt-
onderw ijs ve rtrek t vanu it een totalite it,
d ie een a lgem ene benam ing krijg t en
w aaraan gaandew eg een invu lling
gegeven w ordt. Essentiee l h ierbij is
d a t b ij h e t b e g in e e n b e p a a ld
probleem geponeerd w ordt en da t de
kinderen er in g roep en ind iv idueel
door konkrete d ingen te doen een
oploss ing voo r zoeken. D it m oet je
n ie t te s ta ties z ien . In n o ve m b e r
s ta rtte n w e b ijv o o rb e e ld m e t de
opgave een fik tie f doss ie r sam en te
ste llen o ve r een bepaald personage.
Tem a ‘lite ra tuu r’ , zo je w il. De tw ee
richtlijnen d ie w e m eegaven w aren
dat de persoon in kw estie de eerste
v luch t over de O seaan gem aakt had
en de eerste w ere ldoorlog nog had
m e e g e m a a k t. Z o e v o lu e e rd e d it
p ro jek t u ite inde lijk naar de o nd e r-
w erpen oorlog en vrede toe, en in
een latere fase naar begrippen als
fas ism e, ras ism e en d iskrim ina tie .
T ens lo tte z ijn w e a ls u its tap een
konsentra tiekam p gaan bezoeken ’.
S c h a m p e r: W a t h o u d e n de
le e fg ro e p e n dan p re c ie s in ?
A n n e : “ De in d e lin g in le e f-
g roepen slu it aan bij het leven buiten
de school. K inderen gaan tu is o f in
hun vrije tijd om m et ouderen en
jongeren . Een lee fg roep bestaat uit
k in d e re n v a n d r ie v e rs c h il le n d e
leeftijden. Zo w erk t de buurt m et drie
le e fg ro e p e n : drie to t zes jaar, zes to t
negen ja a r en negen to t tw aa lf jaar.
O p die m an ie r zit het kind n ie t vast in
een positie van zw akste , sterkste,
s lim ste , kleinste,... m aar a ls a fw is-
se lend jongste , m idde lste en oudste.
D it s tim u lee rt het ze lfvertrouw en. Een
leefgroep laat ook m eer ruim te voo r
het tem po van het kind. W ij hanteren
geen vaste uu rschem a ’s zoda t e lk
kind rustig z ’n w erk kan a fm aken.
H et s is teem im p liseert ook g ro tere
f le k s ib i l i te i t o m d a t je m e t tw e e
v e ra n tw o o rd e lijk b e n t v o o r e e n
leefgroep. E lk kind a fzonderlijk kan
bete r w orden gevo lgd, m et bepaalde
p ro b le e m p je s kan b e te r reke n ing
gehouden w orden,...”
S c h a m p e r: P ro je k to n d e rw ijs
en le e fg ro e p e n h o u d e n in d a t
kinderen een b redere kijk op de
d in g e n k rijg e n , d a t hun k rities
denken bevorderd w ord t en dat n a a s t k o g n it ie v e o o k a n d e re
v a a r d ig h e d e n g e s t im u le e r d
w o rd en , zo a ls v e ra n tw o o rd e lijk -h e id e n s o l id a r i te i t . D a a r to e
d ie n t o o k h et in it ia tie f v an de
G ro e ib o k s ?
A nne : “ De G roe iboks is een
konkree t p rodukt van één van onze
p ro jekten. H et fik tie f doss ie r bracht
o ns op de o nd e rw e rpe n fas ism e ,
rasism e en d iskrim ina tie . Eén van de
kinderen vroeg toen d irek t om daar
een apart pro jekt rond op te s tarten.
Toen ook nog andere k inderen e rop
ing ingen, zijn w e er een p ro jekt rónd
begonnen. D aarnaast w as er vanu it
‘S chool zonder R as ism e ’ de vraag
geste ld om na te denken over een
m odel, een fo rm u le voo r een anti-
ra s is t is c h e s c h o o lw e rk in g in de
basisschool. Voor de lagere school
is de g roe iboks dan ook het eerste
in itia tie f da t rond d it onderw erp in
een konkree t konsept is gegoten. De
g roe iboks is te verge lijken m et een
spons. W il je voch t u it een spons
kunnen kn ijpen , dan is de eerste
ve re is te da t de spons nat is. Hoe
natter de spons, hoe m eer w a te r je
eru it kan knijpen. En een spons kan
je m aar nat m aken door konkrete
aksie. H et voch t in de spons staat
h ie r s im boo l voo r konkrete kenn is
o v e r de b e s ta a n d e d is k r im in a tie ,
rasism e en fas ism e. D eze kenn is
w o rd t n ie t a lle en o pg ed aa n d oo r
d ingen te lezen. D oor jeze lf en je
om geving te bevragen, kom je al snel
to t een in tuïtieve invulling van die
beg rippen . D oo r de boks d oo r te
g even , hopen w e d a t de andere
scho len een b ijd rage leveren to t het
ve rb reden van deze kennis en de
reeds aanw ezige kenn is aan -w enden
om de leerlingen een eerste kijk te
geven op de onderw erpen. W e geven
a ls het w are een spons door die al
vochtig is, vragen aan andere scholen
ze vochtig te houden en in de m ate
van het m ogelijke het w atervo lum e
te ve rg ro ten .”
Ludo : “ M et de g roe iboks is het
onze hoo fdbe trach ting zovee l m o -
gelijk ‘S cho len zonder R as ism e ’ te
z ien ontstaan. W e ste llen vast dat
vriendschap en gelijkhe id d ikw ijls ve r
te zoeken zijn. Ten eerste is e r de
fe ite lijke d isk rim ina tie van m inde r-
heden. D aar kom en nog eens het
g roe iende rasism e en de opkom st
van fas is ties ge ïnsp ireerde g roepen
d ie de haa t en o n g e lijkh e id a a n -
w a k k e re n b ij. T e g e n o v e r d e z e
tendenzen ste llen w ij de ideeën van
vriendschap en gelijkheid. W e vinden het be lan g rijk da t de scho len die
w e rke n m e t he t m a te ria a l u it de
g ro e ib o k s d e z e u itg a n g s p u n te n
onderschrijven. In de w erk ing van de
g ro e ib o k s k u n n e n d r ie n iv e a u s
w orden ondersche iden : e lke klas
d ie m et de boks werkt, vragen w e om
o ok iets aan de boks toe te voegen :
een krea tie f w erk,... H et sentra le idee
i s : de boks m oet aangroe ien . O p het
tw eede n iveau w ord t e lke klas die
m et de g roe iboks gew erk t heeft, a an -
gesproken m et de vraag o f ze w illen
o p k o m e n v o o r v r ie n d s c h a p en
g e lijkhe id . W e v rag en ze dan d it
engagem ent konkree t om te zetten
in aks ie : een ke ttingbrie f schrijven
naar een andere klas o f school m et
het ve rzoek om ook m et de g roeiboks
te w erken . W a n n e e r een klas d it
engagem en t op zich neem t en er in
s laag t een andere klas te v inden,
dan w ord t d ie klas om gedoop t to t
‘ke ttingk las ’. Zo w orden ze op de
h oo g te g e h o u d e n van h e t g ro e i-
proces. O nze bedoe ling is om zo de
a fstand G ent-ls tanbu l s im bolisch te
overbruggen. O p het laa tste n iveau
kan iedere k las zich engageren rond
onze sentra le onderw erpen en e r zo
v o o r z o rg e n d a t de s c h o o l h e t
p lakkaa tje “Schoo l zonder R asism e”
to e g e k e n d k r ijg t . T o le ra n t ie en
a fw ijz ing van rasism e en d iskrim inatie
w orden dan im p lis ie te kenm erken
van de ganse schoo l.”
S c h a m p e r: O p 25 n o v e m b e r
n am ju ll ie le e fg ro e p d e e l a an
de b e to g in g te g e n ra s is m e en
fa s is m e te G e n t. H eb b e n ju llie
hierop geen reaksies gekregen?
Ik bedoel in de zin van dat het niet past vo o r sch o len om aan
p o litiek te doen ?
A n ne : “R eaksie w as e r zeker. In
een aanta l kranten verscheen een
fo to van onze m annen en werd tekst
en uitleg ve rscha ft over onze school.
R eaksie kw am e r ook van de ouders.
H et overgro te dee l stond achte r ons.
O nze aks ie hee ft e ch te r ook een
a a n ta l a n d e re ‘k ra c h te n ’ in de
sam enlev ing in bew eg ing ge-brach t.”
L u d o : “ In het parlem en t zijn een
a a n ta l v ra g e n g e s te ld d o o r een
zekere F ra n c is Van D en E yn d e ,
V la a m s B lo k k e r uit Gent. D eze m an
had het o v e r ‘déon to log ie ’ en ‘m oraa l’.
Z onde r gevo lgen b leven zijn in ter-
pe lla ties niet. O n langs kregen w e
inspeksie van hogerhand en m oesten
w e onsze lf ve rantw oorden. De vraag
o f het aan een school geoorloofd is
om aan po litiek te doen is inderdaad
relevant. D och a ls het ve rbod om
aan politiek te doen, inhoudt da t een
school zich niet m aa tschappe lijk m ag
engageren, dan kiezen wij e r liever
u itdrukke lijk voo r w el aan politiek te
doen. H et V la a m s B lo k w il onze
school natuurlijk a fgesch ilderd z ien
a ls een p laa ts w aa r de k inde ren
po litiek geïndoktrineerd w orden. Dat
is natuurlijk n iet zo. De dee lnam e
aan de b e to g in g ka de rd e in ons
p ro je k t . R a s is m e , fa s is m e en
d isk rim ina tie zijn trou w en s tem a ta
d ie doo r ons a ls m aa tschappe lijke
p roblem en be-schouw d w orden en
niet lou ter a ls eksp lis ie te politiek. W e
h e b b e n o n m id d e lli jk a lle o u d e rs
b ije e n g e ro e p e n en e e n p e t it ie
opgeste ld . W e zijn ook van plan om ,
n aa r a an le id ing h ie rvan , n ie t één
m aar tien groe iboksen te lanseren.
Be langrijk is da t w e ons n ie t laten
intim ideren, w an t het is ju is t op deze
in tim ida tie d a t m ensen zoa ls V an
D e n E y n d e a n tis ip e re n . B e w u s t
w ord t d oo r deze ag ita toren gezocht
naa r e lem enten om reaksie uit te
lokken. W o rd t e r h ie rop ingegaan
van overhe idsw ege, dan krijgen de
aanspraken van deze ekstrem isten
s im b o lie s e le g itim a tie . L aa t je je
h ie rd oo r in tim ide ren dan spee l je
gew oon in op hun bedoe lingen. De
betoging is s lechts één fa se t van een
p ro je k t en m o e t in e en b re d e re
kontekst w orden gep laatst. D oor er
a lle e n d it a s p e k t u it te h a le n
speku le ren ze op in tim idatie. H et is
zoa ls d ie ve rk likaks ie d ie ze een
aantal ja ren ge leden op touw hadden
gezet, w aarb ij ze voor de schoo l-
p oo rten g in ge n s taan en aan de
le e rlin g e n v roe ge n ‘p ro g re s s ie v e ’
lee rk rach ten te ve rk likken . A ls ze
itonen da t ze m et zu lke zaken bezig
z ijn , en e r een zw a rtb o e k op na
houden, dan raken m ensen natuurlijk
geïn tim ideerd. A ls er dan door de
overhe id op gereageerd w ordt, zoals
da t bij ons nu het geva l is, dan
ve rs te rk t d it de in tim id a tie a lleen
maar. K rijgen ze het oo it zover om
b ijvoorbeeld geëngageerde scholen
sanksies op te leggen, dan is het hek
van de dam . Dan is de in tim idatie-
s irk e l ro n d o m d a t ze d a n e e n
p reseden t hebben en men zal weten
da t de in tim ida tie ook krach t kan
w orden b ijeengezet.”
A n n e : “ Ik v in d h e t g e w o o n
angstw ekkend te weten hoe ve r deze
m annen dus al kunnen gaan...”
Bart P luym m.m.v. D IEA
![Page 5: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/5.jpg)
Claus: ‘Natuurlijk ben ik e l i t a i r ! ’
S ain t A m o u r b re n g t za te rd a g 13 feb ru ari tw ee ‘G ro te n ’ op h e t
p o d iu m van de te a te rza a l in d e V ooru it; H a rry M u lis c h en H u g o
C laus. L a a ts tg e n o e m d e k o n d e n w e tu s s e n tw e e re p e tit ie s van
z ijn la a ts te to n e e lb e w e r k in g ‘D e R e p i t i t ie ’ s t r ik k e n v o o r e e n
in terview . E en a m u s a n t g e s p re k o v e r begeerte , k ritis i m e t h e t IQ
van een lin tw o rm en d e k u n s t van h e t d ic h te n ....
Vind u het dan niet belangrijk
dat u aan uw lezers laat w eten
w at u e ig en lijk bed o e lt m et uw
w e rk e n ?
Ik m oet dat he lem aa l niet, de
lezer m oet zorgen dat hij dat ze lf te
weten komt. A ls ik naast de produktie
van m elk nog eens in de m ilkshop
m oet gaan staan ; dat is tevee l voor
Ja, dat wel, dat is leerzaam om te
kijken o f de adria line nog vloeit. Dus,
a ls ik een ekstra s tom pzinn ige kritiek
lees dan krijg ik de e e rs te tw e e
m inuten een h isteriese w oedeaanva l.
Het doe t goed om die co llè re nog te
kunnen opbrengen.
S cham per: H ebt u het krities
w e rk v a n P a u l C la e s g e le z e n
“ D e v ie r g e z ic h te n v a n H u g o
C la u s ” ?
Ja, da t zal wel ...
S c h a m p e r : P a u l C la e s b e -schrijft daarin de v ier gezich ten
v an H u g o C la u s ; d e a n im a le
d ic h te r , m e t de fa s in a t ie v o o r
h et d ie r, d e e ru d ie te d ic h te r , m et het g ebru ik van tech n iese
e n L a t i jn s e w o o r d e n , d e
g e ë n g a g e e r d e d ic h te r e n d e
lud ieke d ich te r d ie voo rtd u ren d
s p e l le t je s s p e e lt m e t z ijn
pub liek. W e lk g ez ich t past het
best bij u?
H et is er wel, m aar anders. Een
geëngageerd ged ich t hoeft n ie t a ltijd
de k lanken van een s traa tlied te
hebben. H et hoeft n iet a ltijd te zijn
a ls o f je he t d e k la m e e rt v o o r de
barrikades. Je kunt ook heel s im pele
m idde len gebru iken en geëngageerd
overkom en. . Ik kan het voorbee ld
a anha len van het s tuk “V rijdag ” ,
w aa r het gaa t ove r insest in een
arbe idersgezin . Er kom t een passage
in v o o r van een m an d ie u it de
g e v a n g e n is k o m t en b e s t een
badkam er zou w ilen bouw en : “ In de
g eva ng en is heb ik va a k een bad
genom en en d a t is he lem aa l n ie t
o n a a n g e n a a m ” . Zo een z inn e tje
ve rraad t veel m eer over de onge lij-
khe id - he t fe it da t een he leboe l
H et va lt m e b itte r tegen da t hij e r
m aar v ie r heeft ontdekt. Er zijn er
nog ta lrijke andere; de triv ia le dichter,
de obsene dichter, ... T ja, er zijn er
zovee l. D it e tike te ren is trouw ens
iets w aaar ik n iet zo achtersta. N iets
is oo it zo zuiver. H et is altijd gem engd.
Er zijn de m eest X ged ichten of de
m eest Y ged ich ten. En het is tip ies
voo r de m eest em inente kritisi als
Paul C laes om een e tike t te o n t-
dekken o f dat p roberen te ontdekken.
Ikzelf zou da t noo it kunnen.
S c h a m p e r : H e t s o c ia lee n g a g e m e n t - g e z ic h t d a t u
s am e n m et o .a . S im o n V in k e n -oo g en L u c e b e rt d e e ld e in d e
e x p e r im e n te le ja re n v i j f t ig is
nu n a g e n o e g v e d w e n e n in uw
h u id ig e w e rk . O f z ie n w ij d an
n ie t g o e d ?
S c h a m p e r :
C la u s g e ld t e -k o rt?
Ja, en a ls er me
dan iem and vraagt
om een tonee lstuk
te bew erken o f te
verta len, dan ben
ik d a a r n o rm a a l
m ee bezig om dat
ik ook in leven wil
b lijven. O p andere
m om enten schrijf
ik gew oon uit een
soort sentim ente le
lukse. O f om dat ik
iem and gebru iks-
poëzie m oet toe -
sturen. Dan denk
ik: “W at zou mijn
vriend d ie in A us-
tra lië w oont w illen
w eten over m ij?” .
Nou goed, dan is
dat heel goed m o-
gelijk dat hij dat in
de vorm van een
ged icht krijgt. De
im pu lsen zijn zo
ve rsche iden .
S c h a m p e r: U s p e e lt g ra a g
s p e lle tje s . U s c h re e f een s : ‘Ik
ben zoals ied ereen zesh o n d erd
p e rso n ag e s p er dag . Ik id e n ti-
fiseer m e nogal graag m et een
r o m a n tie s jo n g e t je d a t d o o r
n iem an d b eg rep en w o rd t m a ar
ik id en tifiseer m e o o k m et een
h o g e p r ie s te r d ie a ld o o r m a a r
hee l s le c h te s a u s ijs je s e e t en
z e lfg e n o e g z a a m n e e r k ijk t o p
de m en sh e id .’ Ik speel nu het s p e lle t je v a n d e
in te rv ie w e r . W e lk
spelletje speelt u?
één m ens. Ik krijg ook brieven van
s tudenten d ie van d ie vragen ste llen
a ls ‘w a t bedoe lt u m et da t ‘, ‘w aarom
schrijft u ‘ , ‘w anneer ben t u beg innen
te s c h rijv e n ’ . Z e e r h oo g h a rtig en
hauta in laat ik d ie brieven l ig g e n ; dat
is de taak van de schoolm eester.
S c h a m p e r: S a in t A m o u r, z ie
je d u s o o k a ls e e n s p e lle t je , niet ais iets dat je zo nu en dan
aan je lezers verschu ld igd bent?
Dat w eet ik pas
als het spelletje be-
gint. Ik ga im prov-
iseren n aa rm ate ik
w eet w elke vragen u
stelt. Ik heb nu zoiets
van een veertig jaa r
lang in terview s ach -
te r de rug. Er ligt
s leet op m ijn ziel en
o o k op m ijn a n t -
w oorden. O m dat ik
over he t a lgem een
toch deze lfde vragen
krijg, grijp ik uit het
m andje van an tw oor-
d e n w a t z ic h h e t
eerste aanbiedt. Het
s is te e m van in te r -
v iew s kan ik m oeilijk
au s e r ie u n e m e n ,
dus m aak ik e r m aa
een spelle tje van. Ik
d o e h e t o v e r h e t
a lgem een om ande-
re redenen dan over
m ijze lf te ve rte llen .
B ijvoorbeeld om de
toernee van Behoud
de Begeerte te sto ffe-
ren. A a n g e z ie n zo
een toernee publisi-
te it nodig heeft span
ik me voor dat kar-
retje van kollektiviteit. A ls e r een
boek van mij uitkom t, dan m oet ik het
b ijna doen voor de u itgever om dat de
zeden nu eenm aal wil dat het zonder
pub lis ite it n ie t kan/ M aar over het
a lgem een heb ik dus een g rond ige
hekel aan. Ik v ind het trouw ens een
totaal onnatuurlijke bew eging. Ik ken
u helem aal niet, dus w aarom zou ik
nu over m ijn in tiem e kanten praten?
Inderdaad, ik ben helem aa l n iets
verschu ld igd. Ik m oet m e gedragen
zoa ls een burger. Ik m oet stoppen
voo r een rood licht, dat m oet ik wel
d o e n , m a a r ik h eb g ee n e n ke le
ve ra n tw o o rde lijkh e id v o o r ie ts dat
buiten m ijn privé schrijverij gaat.
S c h a m p e r : L e e s t u s o m s
k r it ie k e n ?
D at z ie t u d an w e i a ls e en
p lic h t aan uw p u b liek .
Ja, dat is waar, ik bedoel e igen lijk
dat ik w e iger te reageren op m ensen
die zeggen dat ik een p lich t heb,
m aar vo o r m eze lf heb ik wel een
m oraal. Ik heb een reeks van norm en
w aaraan ik w ens te beantw oorden.
Ik w ens b ijvoo rbee ld noo it doc to r
honoris causa aan de universite it te
zijn. D at is een verp lich ting die ik
m eze lf opleg. N iet voor een o f ander
pub liek.
S ch am p er: En u sch rijft dan
v o o r d ie in n e rlijk e m o ra a l?
Ja, m aar ook voo r andere m eer
p l a t v l o e r s e
r e d e n e n .
B i j v o o r b e e l d
om dat ik geld te -
kort heb.
m ensen nog geen badkam er hebben
- dan da t ik tegen een m in is ter kan
sche lden .
Z ijn e r o o k zo ‘v e r d o k e n ’ g eë n g ag e erd e g ed ich ten , in uw
la a ts te d ic h tb u n d e l “ D e S p o -re n ” ?
Ja, ze lfs n iet ve rdoken : e r s taat
een ged ich t in over Lum um ba. D eze
m an is ie tw at vergeten; n iem and
sp reekt e r nog over. Uw generatie zal
m issch ien n ie t eens w eten w ie hij is.
Hij w as de eerste pres iden t van het
ona fhanke lijke Kongo. Ik beschouw
het dan a ls m ijn p lich t om te zeggen:
“ k ijk e r is to en een re v o lu tio n a ir
denker gew eest “ , en aan d ie gee f ik
een hom m age.
S c h a m p e r : S te l d a t u e e n
h ië ra rc h ie m o e t o p s te lle n van
uw w erken . W elk w erk zet u op
de b o v e n s te p la n k?
Als ik dat zou doen, dan zou dat
heel voorlop ig zijn, w as m ijn laatste
w erk v ind ik altijd het beste. Bij “Het
ve rd rie t van Be lg ië” had ik het gevoel
dat ik n iet bete r kon, m aar nu loop ik
al en paar m aanden m et een ‘niet-
goed-genoeg gevoe l’._____________
vervolg op pagina 6
![Page 6: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/6.jpg)
Claus: Niets dan het lichaamS c h a m p e r: H e rm a n D e C o -
n in c k h e e f t o o it g e z e g d d a t
p u b e rs g e e n p o ë z ie k u n n e n
schrijven o m d at ze e r m iddenin
z it te n .
Ik denk dat hij gedee lte lijk gelijk
heeft. Je hebt w el gro te em oties als
je vriend in je verlaat, m aar je g rijp t
dan naar de fles en ged ichten, en dat
is n iet de ideale staat om een goed
ged ich t te schrijven.
S cham per: U schrijft toch ook
g e d ic h te n n a a r a a n le id in g van
b e s ta a n d e v ro u w e n ?
Jawel, m aar over het a lgem een
a ls het al over is. En een enke le keer
a ls ik o p m ijn le e f t i jd n o g w il
ve roveren , m aar dat is dan eerder
een taktiese zet dan poëzie. Em oties
kunnen niet vertaald w orden m et de
taal van em otionelen. De poëtiese
taal m oet geboren w orden langs het
ordenen; het is nodig dat je a fstand
neem t van je in tense gevoe lens om
goede poëzie te schrijven.
S c h a m p e r : J o n g e m e n s e n
kunnen dus to taa l geen poëzie
s c h r ijv e n ?
Dat zeg ik niet. Een van de g rootste
lichtpunten in de poëzie van deze
p laneet is R im baud d ie gestorven is
toen hij am per negentien w as. W at
dat betreft zou ik dus noo it een zin
van d ie aard over m ijn lippen kunnen
krijgen. O p dat punt heeft De C on inck
dus ongelijk. Onzin! De liriek is ze lfs
het em inente stadium van de jeugd.
Er is n iets bespotte lijke r dan iem and
van m ijn leeftijd d ie zich aan liriese
poëzie gaa t w agen. Ik heb lagen van
eelt op m ijn ziel, dus bij het schrijven
kom en een heleboe l andere faktoren
kijken. O nbevangen een ‘O de aan
de W e s tw in d ’ sch rijven ko m t n ie t
m eer in mij op.
S c h am p e r: Terug n aa r S a in t
Am our. De fo to op de a ffiche is
u n ie k . U w a s to e n 3 0 ja a r , M uiisch 32. U staat op het strand
v a n Ib is a a ls tw e e z e l f -v e rz e k e rd e k w a jo n g e n s . H an g t
d a a r e en p ittig v e rh a a lt je aan
v a s t?
Neen, dat is gew oon een geze llige
vakantie fo to . O m dat m ijn vriend Harry
nogal ijdel is heeft hij d ie fo to bew aard
en nadien vrijgegeven opdat het zou
gepubliseerd w orden in een van de
boeken die aan hem gew ijd is. Ikzelf
heb die fo tos niet.
H arry M uiisch is tegelijkertijd
e en v r ie n d èn e en k o n k u rre n t
van u. U behoort beiden to t de
g ro te n v a n d e N e d e r la n d s e
literatuur. G aan v rien d s ch a p en
roem w el s am e n ?
N atuu rlijk , en e ig e n lijk va lt d ie
konku rren tie nog m ee w an t onze
terre inen zijn zo versch illend. M uiisch
is een denker, filosoof en ik ben een
liries dichter. E igen lijk hebben we
een soort spee lse konkurren tie die
w e beiden niet au serieu nem en.
S c h a m p e r: U le e s t op S a in t
A m o u r g e d ic h te n v o o r u it uw
la a ts te d ic h tb u n d e l “ D e S p o -r e n ” , M u iis c h u it z ijn la a ts te
p ro za w e rk . V in d t u d a t p ro za
en poëzie sam en op de p lanken
ku n n e n g e b ra c h t w o rd e n ?
W el, dat zal wel b lijken, hé. Ikzelf
ga trouw ens ook nog een stukje proza
lezen in het tw e ed e dee l. Ik ben
e igen lijk m eer een voors tander van
ged ichten op het pod ium , w ant proza
kabbelt zo gauw. Z oa ls u w ee t is
proza een stroom en het ged ich t een
b liksem . Je kan dus bete r een reeks
flitsen hebben dan d ie kabbelende
stroom . Ik zou trouw ens noo it naar
iets a ls S a in t A m our gaan. Ik doe een
tukje b innen de vijf m inuten!
U h e b t h e r h a a ld e l i jk in
in te rv ie w s g e ze g d d a t p o ë z ie
niet gesch ikt is om voor te lezen. “ P o ë z ie m o e t g eh o o rd w o rd e n
m et het innerlijke oor, de kleine
b a lan s tu s s e n h et z ie n en het h o ren .” W at bew eegt u dan om
het toch te doen?
Ik heb he t dan o o k o v e r een
s p e s if ie k s o o r t p o ë z ie . E r z ijn
ged ichten d ie wel gem aakt zijn om
gesiteerd te w orden. M ajakovski,
b ijvoorbeeld, is gem aakt om gede-
k lam eerd te w orden. Veel van die
R ussen hebben dat. M ijn poëzie is
inderdaad d ie van het innerlijke dat
n iet zo gesch ikt is om voor te lezen
m aa r h ie r en d aa r is er w e l een
u itsch ie te r, b ijvo o rbe e ld g ed ich ten
w aa r om te lachen valt; ged ich ten die
dus best een d irekte reaktie kunnen
u itlokken .
A ls je je ged ichten voorleest, s p e e l je w e e r e e n s p e l le t je , m et het pub liek dan. S om s leest u helem aal n iet w at e r s taat. U
v e ra n d e r t h ee l v a a k u w te k s t
te r w i j l u le e s t . W a a ro m
e ig e n li jk ?
O m dat ik m e anders dood verveel.
Ik heb het a lles geschreven , ik heb
het verbeterd, ik heb de d rukproeven
verbete rd , het boek m ee naar huis
g e n o m e n ... A lle s nog e en k e e r
voorlezen , dat zou tevee l van het
g o e d e z ijn . D us s tro o i ik b ij he t
voorlezen som s w aarlijke onzin in
het rond. M aar nog nooit heeft iem and
mij daa rvoor op de v ingers getikt.
Scham per: Sa in t A m our staat in h e t te k e n v a n lie fd e en
b e g e e rte . Ik m o e t z e g g e n d a t
d e lie fd e s p o ë z ie in uw la a ts te
b u nde l “ De S p o re n ” het v le s e -lijke nogal d e bovenhand heeft.
Ik ben een beest, m e v ro u w ,...
E en b e e s t?
Ja, en dat zou ik u p roe fonder-
v inde lijk kunnen laten zien.
S c h a m p e r: s lik !
Er is n iets anders dan het lichaam !
Er bestaat n iet een lichaam en dan
nog e rgens een geest. Er va lt h ier
een vee lbe tekenende stilte! Is e r nu
ergens een ziel d ie v lo t in m ij? Neen!
Er zijn k lie ren en d ie p roduseren
b epaa lde s to ffen en de hersenen
reageren daarop. D at is iets w at men
gem aksha lve ziel noem t. Er is niets
anders dan het lichaam .
S c h a m p e r : Is e e n g e d ic h t
dan geen veru ite rlijk in g van de
in n e r lijk e z ie l?
De innerlijke krach t kom t van het
lichaam . H et zijn chem iese a fsche i-
d ingen d ie m en p roduceert. E r is
n iets zo ie ts a ls de geest.
le d er lich aa m h ee ft d e ze lfd e
b e s ta n d d e le n in z ijn lic h a a m . Kan iedereen dan goede poëzie
p ro d u -c e re n v ia de k lie re n ?
Ja, m aar deze lfde bestandde len
g e v e n n ie t ie d e re e n h e tz e lfd e
lichaam . T rouw ens, n ie t iedereen
h e e ft id e n t ie k d e z e lfd e k lie re n .
M ensen zijn enke lvoud ig . En al dat
gezw ans over het lu isteren naar de
g e e s t en de g lo rie en he t m ira -
k e l.......p fff......... Een lichaam hee ft
ve rsch illende lagen en een ve rsch il-
lende perseptie ervan. Er is zo ie ts
a ls een m is tiek gevoe l, m aa r da t
w o rd t g e p ro d u s e e rd d o o r h e t li-
chaam . M ensen die zeggen da t er
een ziel en een lichaam is zu llen
a u to m a t ie s z e g g e n d a t de z ie l
s u p e r ie u r is. In n aa m va n d e ze
s u p e r ie u r ite it g a a n ze h u n z ie l
o p le g g e n a a n a n d e re m e n s e n
w aarvan het lichaam ze lf zal gefo lterd
w orden. En n ie t de ziel. De te rreur
zal zich u itoefenen op de licham en
en niet op de zogezegde ziel. Ik w il
het w oord ziel wel han teren - da t doe
ik ook - m aar dat is dan een gedee lte
van het lichaam . N iet iets w a t G od
over de aarde blies. Ja, goed, e r zijn
m ensen d ie daarin geloven en d ie in
n a a m v a n d a t g e lo o f h o n d e rd -
du izenden doden verw ekken, en w at
nog a llem aal. A llem aal in naam van
een superieu r iets da t in een keer
s c h ijn t n e e r te s tr ijk e n o v e r de
m ensen.
U h e b t a lle lite ra ire g e n re s
b e d r e v e n . U h e b t z ic h m e t
s u k s e s g e w aa g d aan d e film - H e t S a c ra m e n t b i jv o o rb e e ld - en h e t to n e e l, m a a r u n o e m t
z ic h n og h et lie fs t van a l een
d ic h te r .
Ja, a ls ik al deze d ingen beoefen,
ben ik het m eest persoon lijk in m ijn
ged ich ten aanw ezig . M aar m issch ien
kom t er een Paul C laes langs die
zegt: “Neen, enig ta len t m aakt toch
niet tw eeëntw in tig van het m om ent
da t iem and een s tuk je van Dylan
T hom as ve rtaa ld hee ft? ”
S cham per: U bent o o k bezig
m e t d e s c h i ld e r k u n s t . J o s
V a n d e lo o z e i d a t e r ie ts
sch ilderkunstigs in uw w e rk zit. Dat u n iet schrijft m et een vu lpen
m a ar m et e en p en s ee l. Z ijn e r
in v lo ed en van d e sch ild e rku n s t
in u w p o ë z ie g e k ro p e n o f
o m g e k e e rd ?
O, ja . Er zijn vaak beschrijvende
g e d ic h te n d ie z ich g e d ra g e n a ls
sch ilderijen. Er zijn ook ged ichten
d ie rege lrech t geïnsp ireerd zijn door
b ijvoorbee ld C O BR A . Er staan er
een paar in “De S poren ” . D at is zo
één van de voed ingsbodem svan de
poëzie, w ee t je.
S c h a m p e r : In z ijn in ’89
v e r s c h e n e n b r ie v e n b o e k “ I j -lings naar nergen s” verw ijt W ard
R u y s lin c k a a n u w a d r e s d a t
“ D e M e ts ie rs ” v e ra s s e n d v e e l o v e re e n k o m s te n v e rto o n d m et F au lkn ers “T h e S o u n d and the
F u r y ” e n d a t h e t to n e e ls tu k
“V r ijd a g ” e en h a n d ig a r ra n g e -m ent is van “De B iezenstekker”
van C yriel B uysse. Volgens hem
b e w ie ro k e n d e g e le e rd e a u re -
o o lw e v e r s d it fe n o m e e n a ls
‘ in te r te k s tu a l i te i t ’ .
In a lle in terv iew s d ie ik gegeven
heb ten tijde van de m etsiers heb ik
benadrukt da t het ontstaan is in drie
w eken tijd vo o r een w eddenschap.
D at heb ik to t in den treure herhaald.
H et is n ie t da t ik probeerde om iets
w e g te m o ffe le n o m d a t h e t de
w aarhe id is dat iem and mij in een bar
v ijfdu izend frank heeft gegeven om
iets te schrijven. D at toeva llig een
aan ta l au teurs o f recensenten het
mooi gevonden hebben, d aa r kan ik
n iets aan doen. Dus, het is n iet zo dat
ik ooit iem andd een rad voo r de ogen
h e b g e d ra a id . En d a t ik d a t
geschreven heb o m da t m en dan in
die tijd een A m erikaaans boek beste ld
heeft is nog m iner waar. Ik v ind dat
in tertekstua lite it evenzeer bij de kunst
h o o r t . H et is pas dan da t m en het
ondesche id kan m aken tussen de
a u te u rs en d iegenen d ie he t n ie t
kunnen, nam elijk doo r da t concept
heen iets te m aken w a t overe ind
staat. M ijnheer R uyslinck zeg t daar
ook iets va n n e .........
S cham per: “V rijdag” a ls een
h a n d ig a r r a n g e m e n t v a n “ D e
B ie z e n s te k k e r ” v a n C y r ie l
B u y s s e .
Ja , ik had nog n o o it o ve r d ie
b iezenstekker gehoord . Een debiel
h e e ft d a t g e la n e e rd . Ik heb het
s indsd ien gelezen en het heeft er
n ie ts m ee te m ake n . H e t b a s is -
g e g e v e n is een m an d ie u it de
gevangen is kom t en zijn m innares,
a ltans zijn vrouw, te rugv ind t m et het
k ind je van een ander. D it ve rhaa l
kom t toeva llig voo rt van een oom van
mij d ie gevangen isd irek teur w as h ier
in Gent. D it verhaa l kom t een beetje
overeen m et Buysse, m aar a ls je het
w erk leest zijn ze to taal ve rsch illend.
Ik z e g n o o it ie ts o v e r a n d e re
s c h rijv e rs , o o k n ie t o v e r a n d e re
d ich te rs - ik sch rijf im m ers noo it
resensies - m aar van W ard R uyslinck
kan ik w el kw ijt dat hij het IQ heeft van
een lin tworm .
S c h a m p e r: V a lt e r te le v e n
m at d ie ja lo e z ie ?
Ik ka n a lle e n m a a r b e le d ig d
w o rd e n d o o r m ijn g e li jk e n en
aangezien ik geen gelijken heb...
S c h a m p e r : Is C la u s d a n
e lita ir ?
Ik ben u iterm ate e lita ir In kunst en
lite ra tu u r is e r geen p la a ts v o o r
d e m o k ra t ie . e r z ijn a lle e n m a a r
m ensen d ie het kunnen en m ensen
d ie het n iet kunnen.
Christel, OW , Tobias
foto : Tobias
Saint- Amour i nGent
O p zaterdag 13 februari s laat de
S a in t-A m our-ka ravaan z ’n tenten op
in het Kunstencentrum Vooruit. N aast
de tw ee ém inences g rises C laus en
M uiisch zullen ook R em co C am pert
en Jan M u lde r aan w e z ig z ijn . Zij
brengen voor het eerst in V laanderen
een deel van hun suksesrijke literaire
produktie ‘D room ijs ’.
V e rd e r z ijn e r d e m u z ik a le
tussendoortjes m et Luc D evos op
piano, Jeroen van H erzee le en Pierre
Vaiana op sakso foon en Luc Dewez,
die op ce llo “S p rook je ” zal brengen,
een w erk van Leos Janacek dat in de
la a ts te ro m a n v a n M u iis c h , ‘De
o n td e k k in g v a n de h e m e l’ , e en
be langrijke rol speelt. T ikets kosten
300 in voorverkoop en 400 aan de
kassa, m aar blijf gerust in uw luie
zetel liggen w an t a lle kaarten zijn
w eg en zodoende is S a in t-A m our in
G ent zee r uitverkocht.
w ih im
Nog niet ingeschreven voor de Pythische Spelen? Het grensoverschrijdende cultureel festival van 14 t/m 17 april in Tilburg. Muziek, theater, letteren, beeldende kunst. Het wordt leuk, gezellig en feest. Doe mee, schrijf je NU in. 09-31-13- 66.22.71 Inschrijven kan ook telefonisch.
![Page 7: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/7.jpg)
175 jaar VEKE in d fe b r u a r i -b e g in m a a r t
v ie rt de fa k u lte its k r in g van de
E k o n o m ie s e W e te n s c h a p p e n
ofte V la a m s E k o n o m ies e K ring
o fte V .E .K . h a a r 7 0 - ja r ig
jub ileum . M en w il deze heuglijke
gebeurten is dan ook niet ono p -g e m e rk t v o o r b i j la te n g a a n . D a a ro m w o rd e n d a n o o k e en
h ele re se m a k t iv ite ite n , o n d e r
in t im i b e k e n d a ls ‘ D e F e e s t -
w e e k ’, g eo rg a n ise erd . E en kort o v e rz ic h t :
- zondag 18/2 :
open ingsreseptie in de Yucca, om
19u30.
- m aandag 1/3 :
Kw is (13u), Radio V E K (16u30),
T ram kan tus (19 u).
- d insdag 2 /3 :
24 u v ideo (3u),
12 u tooghangen (15u),
Top 100 (20 u), Top 100 fuif.
- w oensdag 3/2 :
O ntb ijt H ovenie rs(7u30), Panne-
koekenbak (1 Ou), Vrij Podium
b o e ke n ), o f in he t a rch ie f, re ch t
te genover de ingang van de gro te hal
va n h e t F P P W -g e b o u w (b o e k e n
gepub liseerd vöö r 1970). W anneer
het gevonden boek een w it e tike t op
de rug d raag t m et daa rop de n ieuw e
num m ering van de faku lta ire bib lio-
te e k , kan h e t o n tle e n d w o rd e n ;
anders m oet m en enige uren in de
geze llige b ib lio teekru im te doo rb ren -
gen om h e t b o e k te r p la a tse te
konsu lteren. H et gaa t h ie r dus om
een vrij ingew ikke lde en langdrad ige
p ro s e -d u re . In d e b e tre f fe n d e
b ib l io te e k s ta a n e r w e l e n k e le
fich e b a kke n m et he t (voo rm a lige )
b o e k e n b e z it van de a fzo n d e rlijke
(14u), Po litiek D ebat & Voetbal
(20u), D racu la -kantus (24u)
- vrijdag 5 /3 :
B ourgondies ontb ijt (7u), W inke len
(11 u), H uld ig ing (14 u).
M eer in form atie kan m en krijgen
bij de leden van het praesid ium , die
m en trad itiege trouw tegen het lijf kan
lo p e n in d e Y u c c a , S t .-P ie te rs -
n ie u w s tra a t 105. In de v o lg e n d e
S cham per zu llen w e er u itgebre ider
over berichten.
N ivea
sem inaries: b ru ikbaar a ls je w ee t dat
het gezoch te boek in de psichologie
z it en je b o v e n d ie n h e t ju is te
sem inarie kent. O ok aanw ezig is een
kata logusje dat per eenhe id van de
s is tem a tiese num m ering de naam
van de kategorie aangeeft. B ijvoor-
beeld: 7 is hu lpw etenschappen, m et
o nder andere 7I: sosio log ie . M aar
ve r ge raak je daa rm ee niet. Je hebt
e r m et nam e het raden naar w elke
a u te u rs o f w e lke w e rken in w e lk
onderdee l tu ishoren.
M om enteel w ord t er gew erk t aan
een fichesis teem op auteur, en in de
to e ko m s t w il m en o ok een s is te -
m atiese ka ta logus van a lle aanw e-
z ige w erken installeren. Eén van de
ta lloze prob lem en bestaat erin dat
de s a m e n s te llin g d a a rv a n m o e t
gebeuren v ia de sentra le b ib lio teek -
w a a r m e n b e w e e r t m e t p e rs o -
nee lstekort te kam pen te hebben-,
en d a t de fic h e s z e lf in L euven
g e m a a k t w o rden . H et D ob is -lib is -
s is te e m (h e t c o m p u te rs is te e m
w aa rop de cen tra le b ib is a an ge -
sloten) w erd beloofd, m aar voorlopig
is daarvan nog n iks in huis gekom en.
Prof. M erv ie lde berekende da t de
katalogi aan het huidig tem po klaar
zu llen zijn over 5 (vijf!) jaar. Prettig
v o o ru itz ic h t v o o r d e k o m e n d e
te s iss tud en te n ...
De hele sentra lisering, d ie sep -
tem ber vorig ja a r begon, verliep en
ve rlo o p t v rij o ng e o rg a n ise e rd . Zo
kom en de sem inaries ze lf hun boeken
in de b ib lio teek p laatsen w anneer ze
daar zin in hebben, zoda t n iem and
eksakt w ee t w at er op een bepaald
m om ent aanw ezig is en w at niet. ‘In
p rins ipe ’ zouden alle boeken nu te r
p la a ts e m o e te n z ijn . D e re d e n
w aarom e r zovee l in het a rch ie f staat,
is -w a t had je gedach t?- ge ldgebrek.
Eén rek kost tussen de 125.000 en
de 150.000 frank en dat is b lijkbaar
net iets te veel om er vo ldoende aan
te kopen.
W at de tijdschriften betreft, is de
s ituatie m ogelijk nog erger. Van een
vierta l sem ina ries zijn zij genum m erd,
m a a r op een w e in ig g e s is te m a -
tiseerde m anier: ve rm oede lijk werd
op een bepaa ld m om ent de num -
m ering begonnen, en w as het niet
m ogelijk om d ie op een geordende
m an ie r te handhaven.
De overige tijdsch riften hebben
vaak niet eens een aandu id ing dat zij
e igendom zijn van een sem inarie of
e e n b ib l io te e k , la a t s ta a n e e n
(gesis tem atiseerde) num m ering. De
p s ic h o lo g ie t i jd s c h r if te n v a n de
s e n tra le b ib lio te e k z ijn a lle m a a l
aanw ezig, d ie van de sem inaries ook,
beh a lve de tijd sch rifte n van prof.
Heene: te w ein ig ruim te. De fakul-
te itsb ib lio teek “e rfde” de tijdschriften
van prof. G hysbrecht. A angezien
deze eksem plaren vaak m ooi inge-
bonden zijn en zich in betere staat
bevinden dan de oude uit de andere
se m in a rie s , ve rva n g e n zij d ie , o f
beter: dat is de bedoeling. M om enteel
v ind je in de b ib lio teekru im te nog
ta lloze kartonnen dozen die al dan
n ie t ingebonden tijdschriften beva t-
te n . D e b ib lio te k a re s s e s ta a t in
prins ipe a lleen voo r de taak om alle
tijdschriften (en boeken) te ordenen,
te num m eren en in een kata logus te
steken, w at een vrijw el onm ogelijke
o p g a v e is. D a a ro m zou h e t de
bedoeling zijn om in de zom er op zo
kort m ogelijke tijd alle tijdschriften te
k lasseren, en dit m et de hulp van
enke le jobstudenten. O orspronkelijk
w ilde m en e r vrijw illige rsw e rk van
m aken; m aar geen enke le student
blijkt (vreem d genoeg) bereid te zijn
om zich geheel gra tis te r besch ikking
te ste llen voo r de b ib lio teek. Betalen
zal dus wel m oeten; ofw el laat m en
het nuttige sentra lisa tiepro jekt m aar
ve rw ateren door gebrek aan perso-
neel, ge ld en goede wil...
ow
speleoloog gezochtde biblioteek van de FPPW
G eld - en p la a ts g e b re k z ijn d e k lic h e e -o o rza k e n van a l w a t e r
binnen een ins te lling o f o rg an isa tie m is loop t. O o k d e w arb o e l d ie
d e p a s g e s e n tra lis e e rd e fa k u lte its b ib l io te e k v an d e F P P W is , h e e ft d a a r la s t van, en de s tu d e n te n n o g m eer.
W ie op zoek is naar een bepaald
boek en op de fic h e s o f op he t
co m p u te rsche rm van de se n tra le
b ib lio teek in de R ozie r leest da t het
w erk zich in een sem inarie van de
psichologie bevindt, schrijft best het
k lass ifika tienum m er van het boek op.
Hij of zij gaa t naar de D u n a n tla a n ,
(ongeveer 20 m inuten te voet) en
kijkt in de faku lta ire b ib lioteek van
d e f a k u lte i t p s ic h o lo g ie e n
ped ag o g iese w e te n sc h ap p en op
de zogenaam de konkordan tie lijs ten
om de kode te v inden w aarm ee het
o p g e s c h re v e n n u m m e r o v e re e n -
s tem t in het n ieuw e s isteem . Indien
het b oek n ie t in de g ro te rekken
a ch te raan zit, kan he t z ich in de
ka s tje s o p z ij b e v in d e n (nog n ie t
aangevu lde o f nog niet genum m erde
Nog 105 jaar :
EUROPEESPR-DIPLOMAIN HET FRANS STUDEREN IN GENT
D it a k a d e m ie ja a r h e e f t h e t G e n ts e H o g e r In s t i tu u t v o o r
B e d r i j fs o p le id in g (H IB O ) s a m e n m e t v i j f u n iv e r s ite i te n e n
h o g e s c h o le n u it E G - l id s ta te n e e n e e n ja r ig e p u b lic re la t io n s -
o p le id in g o p g e s ta rt. O p m e rk e lijk d a a rb ij is d a t d e in g e s c h re v e n
s tu d e n te n k o lle g e lo p e n in v e rs c h ille n d e la n d e n .
De o rg a n ise re n d e sch o len (u it F rankrijk , G ro o t-B ritta n ië , D u its land ,
N ederland, Be lgië en Portugal) w illen een praktiese PR -op le id ing m et een
E uropese d im ensie b ieden. H et eerste trim este r lopen de studenten nog in
e igen land ko llege in hun m oedertaa l, m aar vana f het tw eede trim este r gaan
ze naar het buiten land en m oeten ze kiezen tussen ko lleges in het Frans of
in het Engels. W at de Franse richting betreft staan het G entse H IB O en de
Parijse S orbonne respektieve lijk in voo r het tw eede en het derde trimester.
W ie voo r Engels kiest, m oet naar E indhoven en Plym outh.
Elk trim este r w ordt a fgeslo ten door exam ens, en na de op le id ing m oeten
de studenten stage lopen en een d issertatie schrijven. De geslaagden krijgen
het d ip lom a M aster o f A rts in E uropean Public R elations (M A R PE).De op le id ing is in België toeganke lijk voo r zowel akadem ic i a ls voo r H O B U ’ers.
Er is wel een toe la tingseksam en in mei.
H et inschrijv ingsge ld is een bedrag m et een nul m eer dan R U G -studenten
gew oon zijn, m aar kan to t een aanvaa rdbaar peil dalen door E R A SM U S -
beurzen en door steun van de bedrijven w aa r stage gelopen wordt.
Info: 091 /23 .20.29 t.a.v. Mevr. C ia M uylle
Stoffe l
![Page 8: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/8.jpg)
Homokatem Deel II(final part)
M et dank aan Pascal, C isse, M oloch, H erm an De Ley, John V incke, Ilse,
Hans, 'Bert', Jan, Tom, Dirk, M yriam Van M offaert, Sven, C isse, Frédéric, Joni,
Peter, David, Tobias en al w ie nog m eew erkte aan deze katern.
Meisjes:ookgewoon zo!
L e s b ië n n e s , p o tte n , v ro u w e n “ v an d e v e rk e e rd e k a n t ”,. . . je
h o o rt van a lle s ! O f b e te r: je h o o rt e ig e n lijk b ijz o n d e r w ein ig . A ls
J a n -m e t-d e -p e t a l o n b e g r ijp e n d re a g e e r t o v e r h o m o s , h e e f t h ij o v e r le s b ië n n e s v a a k n o g h e le m a a l n ie ts g e h o o rd . “H o m o s , d a t
z ijn to c h m a n n e n ? ” F o u t! H o m o s e k s u a lite it s la a t o p “(s e k s u e le )
a a n tre k k in g to t m e n s e n v an h e t e ig e n g e s la c h t”, d u s o o k o p
vrouw en d ie van vrouw en houden . M aa r h e t g a a t verder. A an g ezien
e r h o m o s e k s u e le v ro u w en z ijn - la a t o n s v o o r d e e e n v o u d o v e r
le s b ië n n e s s p re k e n - m o e t e r o o k z o ie ts b e s ta a n a ls le s b ie s e
m e is je s e n jo n g e r e n . W a n t g e z ie n d e m e e s te jo n g e r e n h u n
s e k s u a l i t e i t o n td e k k e n in h u n p u b e r te i ts ja r e n , k a n m e n
re d e lijk e rw ijz e a a n n e m e n d a t d it o o k g e ld t v o o r to c h te n m in s te
e en d e e l van d e le s b ië n n e s .
G oed, zo ve r zijn w e dan. M aar over w ie gaa t het h ie r nu? N et zoa ls ve le
hom ojongens zich n ie t kunnen herkennen in de ste reotiepe bee lden d ie m en
daarvan heeft, kan m en ook de m eeste lesb iënnes n ie t op -die m an ie r
kata logeren. W ij zijn even onderling ve rsch illend a ls heterom eisjes, en w at
m eer is, e igen lijk m eesta l n iet van hen te ondersche iden. Zo zou b ijvoorbeeld
je beste vriend in, je nicht, je ko tgenote o f je p raktikum partne r lesb ies kunnen
zijn zonder dat jij daa r oo it iets van gem erkt hebt.
De a lerte lezer heeft natuurlijk al gem erkt dat de bovengenoem de aspekten
n e t zo g oe d o p g a a n v o o r de jo n g e n s , d u s w a a ro m dan een a p a rte
“m eidenw erk ing ”? B lijkbaar hee ft de m aatschapp ij (t.t.z. onze opvoed ing en
m eer van die vee lom vattende te rm en) e rvoor gezorgd dat er toch w el enke le
versch illen zijn tussen m eis jes en jongens in het a lgem een en dan specifiek
in de m an ie r w aarop ze hun (hom o)seksua lite it e rvaren. M eisjes hebben dan
ook op som m ige vlakken andere ve rw achtingen van een jonge reng roep als
Verkeerd G eparkeerd. V erder is het onthaa l van n ieuw e m ensen een van onze
belangrijkste taken, en b lijkbaar voe len m eisjes zich bij zo ’n ge legenhe id m eer
op hun gem ak onder ges lach tsgenoten. Laat ons zeggen dat d it “de drem pel
ve rla a g t” .Nu voel ik som m igen onder ju llie al denken dat w e dan bete r een e igen
g roep zouden oprich ten. Daarbij w orden echte r enke le zaken over het hoofd
gezien. Ten eerste hebben w e toch nog altijd da t ene aspect, nl. onze
hom oseksualite it, gem eenschappe lijk m et de jongens: w e zijn jong en hom o
of lesb ies en voelen ons daar goed bij. M aar er is meer. H oe erg d it ook is, w e
m oeten nog altijd steeds opn ieuw vechten tegen d iskrim inatie , vooroorde len,
onverdraagzaam he id , en daarin staan w e ste rke r sam en: “ l’union fa it la fo rce ” .
Tenslotte is e r ook veel te leren van elkaar, zoda t een gem engde w erk ing in
veel geva llen onze horizon kan ve rru im en door de zaken ook eens vanu it een
ander gez ichtspunt te bekijken.
G oed, stel nu: je bent een m eisje o f jonge v rouw (jonger dan 25) en je voe lt
je lesbisch o f b iseksueel, w a t doe je dan? B lijven tw ijfe len? N aar psicho logen
lopen? W achten to t je ouders o f je om geving w ee r eens bete r denken te w eten
hoe jij je m oet voe len? Neen, dat a llem aal zeker niet. W at denk je van dit
senario: je neem t de g ro te stap en een blad papier, schrijft een briefje naar onze
postbus (PB 535 9000 G ent 1, NVD R ) en leert zo in een klap een hele g roep
leeftijdsgenoten kennen m et ge lijkaard ige gevoe lens en ervaringen, m ensen
m et w ie je p lez ier kan m aken en je op je gem ak kan voelen, zonder s teeds w eer
dat ene stukje van jeze lf te m oeten ve ran tw oorden o f ve rbergen. G eef toe, d it
k linkt toch heel w a t aan lokkelijker?!
HomeroH etero . A m p e r een ja a r g e led e n k ree g ik h e t w o o rd n au w elijks
o v e r m ijn lippen , b a n g o m de a a n d a c h t o p m e te ves tigen . “Hé,
vu ile h e te ! ”, w as z o w a t h e t p o p u la irs te s c h e ld w o o rd o p sch o o l. “F ro n tn e u k e r !” Vreselijk. O f “K en je d ie m o p van d ie h e tero seksue le
g yn a ec o lo o g ?” (Nee, ik verte l ze niet, z e is e c h t te w algelijk). En
d an k ra m p a c h tig p ro b e re n m e e te la c h e n m e t d e rest, o m toch
m a a r n ie t op te vallen. H eteros , d a t w aren ke ttin g ro ken d e p itb u lls
d ie z ic h b e zo p e n in d o k w e rk e rs k a ffe e s , d a a r re g e lm a tig d e b o e l en e lka ar k o rt en k le in s lo eg en o m daarna a lles w aar vooraan een
g a t in z a t vo l te g ie ten m e t hun tom eloze zaadproduktie . N ie t e c h t ie ts w a a r e en v e e rtie n ja r ig e jo n g e n van d ro o m t, n e e ?
Ik d room de van dansende m eisjes
m e t s tra le n d e o g e n en d a r te le
borstjes. M aar dat w as s lech ts het
eerste stad ium van m ijn ve rraderlijke
z iekte, dach t ik toen. Late r zou ik
even goor en vunzig w orden a ls de
engerds uit de verhalen. Nu kan ik
daa r lachend op te rugkijken , m aar
toen w is t ik gew oon niet beter. De
en ige openlijke hetero d ie ik kende in
m ijn om geving w as onze slager, en
a ls d ie kote le tten hakte, spatte het
b loed op de muur. Hij had veel werk,
w an t de m ensen beschouw den het
a ls een van de w e in ige beroepen
w aa r he te ros voo r deugen.
En dus deed ik m ijn u iterste best
om m ijn gevoe lens w eg te d rukken .Ik
zou la te r ve rlie fd w orde n op een
jongen en e r m ee trouw en, net als
a lle andere jon ge ns . “ D at v ind je
m ooi, h ie r raak je opgew onden van ” ,
zei ik tegen m ezelf, toen ik nog m aar
eens een gesp ie rd e to rso o f een
strakke jongensb il zag op te levisie.
Ja ja, m aak da t een ander w ijs (zei
m ijn p ie m e l). S ch o o lfu ive n w aren
s tom verve lend: jon ge ns vers ierden
jongens, m eis jes flirtten m et m eisjes
en d a a r s to n d ik d a n . Ik w e rd
sm oorverlie fd op een vriend in, m aar
ook zij had het regelm atig over dat
s m e r ig e g e d o e van d ie h e te ro s .
H opeloos verlie fd dus. H et leek a lsof
het leven mij m aar b ijzonder w ein ig
m eer te b ieden had.
W is t ik toen veel da t ik oo it in haar
ogen de eeuw ighe id zou zien. G ent
w as een veradem ing. Een e igen kot,
een e igen adres, een e igen voordeur.
E inde lijk vrij om te zijn w ie ik ben, om
te leven, om (een) lief te hebben. Er
w a s d e h e te ro jo n g e re n g ro e p
Verkeerd G eparkeerd , w aar ik kon
p ra ten en lachen m et jongens en
m eisjes zoa ls ik .W aar ik de m oed
verzam e lde om het thu is te verte llen,
om e r v o o r u it te kom en . “S inds
w anneer w ee t je da t dan? ” , vroegen
m ijn ouders, en “H oe w is t je da t dan?
En heb je echt nog noo it een vriend
gehad? W eet je het dan w el zeker? ”
S om m ige m eisjes schrikken terug
a ls ze horen dat ik hetero ben, bang
dat ik hen in een onbew aakt ogenb lik
ga b e s p rin g e n o f zo. S o m m ig e n
vragen m e of het m issch ien kom t
om dat ik bang ben voor jongens. O f
om da t ik een dom inante vader heb,
o f tevee l m anne lijke horm onen. A ls
ik hen dan vraag om zich even in te
b e e ld e n d a t z ij, de h o m o s , de
m inderhe id zouden vorm en, a ls ik de
rollen eens om draa i, dan zien ze
m eestal wel in hoe absurd hun vragen
e igen lijkz ijn . En da t het n iet be langrijk
is w e lk geslach t m ensen hebben,a ls
ze m aar van e lkaar houden. M aar
d a t v ra a g t w e l w a t v o o rs te llin g s -
ve rm ogen natuurlijk.
Peter De V leeschouw er
N og even voor a lle duide lijkhe id :
V erkeerd G epa rkeerd , PB 535,
9000 G ent 1, en u krijg t info in een
neutra le om slag
Joni D am bre
Aids en homojongens
D at A id s een vreselijke z ie k te is d ie je d e ogen kan s lu iten w eet ie d e re e n o n d e rtu s s e n w el. M a a r is h e t w e l z o d a t v ro u w en vee l m e e r k a n s lo p e n o p b e s m e ttin g , z o a ls e e n v ro u w e n m a a n d b la d
een tijd je ge led en a fficheerde .? A ids, d a t w as toch een hom o ziek te?
De zaken nog even op een rijtje:
A ids w erd vo o r het eers t opgem erkt
in de ja ren 7 0 in de V.S.. Hoe de
ziekte ontstond is n ie t du ide lijk ( en er
bestaan ve le du is te re teorieën over).
In 1981 kreeg het v ierus, da t een
e rn s t ig e s to o rn is in d e a fw e e r
ve roo rzaak t, een naam : het A ids-
v ie rus o f het H .I.V.-vierus.
Een se ropositieve is besm et m et
het H .I.V.-vierus, m aar heeft de A ids-
z iek te nog n ie t o n tw ikke ld . S e ro-
pos itieven kunnen iem and anders
m et het H.I.V. besm etten. M en schat
d a t tw e e d e rd e n v a n de H .I.V .-
besm ette m ensen A ids krijgen. De
tijd tussen besm etting m et het v ierus
en het z iek w orden, ve rsch ilt van een
paar m aanden to t m eer dan tien jaar.
De letters A ID S staan voo r Acqu ired
Im m une D efic iency S yndrom e. A ids
is dus e igen lijk n ie t één ziekte, m aar
een ve rzam eling van ziekten ( darm -
infektie , longontstek ing, hersenv lies-
o n ts te k in g , h u id k a n k e rs , . . . ) en
s im ptom en. Een A ids-geneesm idde l
bestaat nog steeds niet. O ok is er
nog steeds geen vaksin om besm et-
ting m et H.I.V. te voorkom en . W el is
er een o ffic iee l erkend m iddel dat het
z iekteverloop bij m ensen m et A ids
a f rem t, nl. AZT.
H et aanta l se ropositieven op de
w ere ld w ord t doo r de w ere ldgezond -
h e id s o rg a n is a t ie o p 10 m iljo e n
geschat. In het ja a r 2000 zullen 30 a
40 m iljoen m ensen m et het H.I.V.-
v ierus besm et zijn. In België te lde
m en e ind jun i ’9 2 1 1 3 0 A ids-patiënten.
O n g e v e e r de h e lft d a a rva n is al
overleden. H et aanta l se ropositieve
m en sen in B e lg ië w o rd t g e sch a t
tussen 15000 en 25000.
In trop iese geb ieden gebeurt de
besm etting voora l v ia heteroseksueel
v e rke e r en d o o r s lech te m ed iese
voorz ien ingen. In A m erika en Europa
ligt dat anders en ve rsp re id t de z iekte
zich voora l v ia hom oseksueel kontakt
en h e t g e z a m e li jk g e b ru ik va n
in jektienaa lden doo r d ruggebru ikers.
And we will all go down together
A id s is dus a bso lu u t gee n hom o-
z ie k te , w a n t h e t ko m t zo w e l bij
h e te ro s e k s u e le n a ls b ij h o m o -
seksue len voor. W e l is het zo dat
tw ee derde van de n ieuw e besm et-
t in g e n b ij o n s nog s te e d s d o o r
hom oseksueel kontakt gebeurt. En
de kans a ls hom ojongen d a tje partner
se ropos itie f is, is veel gro ter dan bij
he te ro jonge ren . A ids kan en m ag
ons n ie t onversch illig laten.
Sinism e
H et w ek t dan ook w reve l op bij de
hom obew eg ing da t de overhe id de
beperk te finans ië le m idde len b ijna
vo lled ig besteed t aan p reventie naar
de hetero-bevo lk ing. Terwijl de ho-
m o s , in E u ro p a n o g s te e d s de
g ro o ts te r is ik o -g ro e p , m e t e e n
aa lm oes w ande len w orden gestuurd.
A ls d it n ie t getu ig t van ve rregaand
s in ism e.
U it onderzoek b lijk t da t hom os die
zich goed in hun vel voelen, d ie zich
positie f erkend w eten in hun leefstijl,
ve ilige r vrijen. H ierbij kunnen w ij a ls
Verkeerd G eparkeerd een rol spe -
len. D oor het persoon lijk onthaa l, de
om gang m et andere hom ojongeren
in een open sfeer, het sam en denken
en spreken over hom oseksualite it...
w orden hom ojongeren ste rke r in hun
hom oseksua lite it en gaan ze zich
seksueel ve ilige r gedragen.
M aar w e houden ons ook m eer
d irekt bezig m et A ids-p reven tie onder
het m otto “Let’s ta lk abou t sex” praten
w ij o v e r ve ilig v r ije n b ij o n th a a l-
gesprekken . In de pakke tten d ie wij
bij d it onthaa l aanb ieden, zitten A ids-
fo lders, ex tra s terke kondom en voor
anaal kon takt en m onsters van een
g e s c h ik t (d .w .z . o p w a te rb a s is )
g lijm idde l. Jaarlijks nodigen w ij ook
de Veilig Vrijen V ideo Show uit van
het A ids-team . A ids is geen hom o-
ziekte, m aa rA idspreven tie is w el heel
be langrijk voor hom ojongeren. W ant
een verw ittigd m an ...
David Lam brech t
![Page 9: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/9.jpg)
Zwart-Wit denkenhet Belgies Migrantendebat
Tw ee flink u it de k lu iten g ew as se n boeren jongens , d ie lu is teren
n a a r d e G e rm a a n s e n a m e n J a n B lo m m a e rt e n J e f V e rs ch u ere n , b r a c h te n e n k e le m a a n d e n te r u g h e t b o e k “H e t B e lg ie s
M ig r a n te n d e b a t . D e p r a g m a t ie k v a n d e a b n o r m a lis e r in g ” u it. J a a p K r u ith o f n o e m t h e t é é n v an d e b e s te V la a m s e s o s ia a i-
w e te n s c h a p p e l i jk e w e rk e n v an d e la a ts te tw in t ig j a a r e n w e
k u n n e n h em op d a t p u n t g e e n o n g e lijk g even .
B lom m aert en V erschueren (UIA
en In te rna tiona l P ragm atics A sso-
c iation) zetten m et hun pub lika tie de
ko n se n su s rond de zo g e n a a m d e
m ig ran tenprob lem atiek op de helling.
H eilige huis jes b innen p rogressieve
m id d e n s zo a ls he t w e rk van he t
K o n in k li jk K o m m is s a r ia a t v o o r
M ig ran tenbe le id van Paula D ’hondt
w orden daarb ij n ie t gespaard . De
a u te u rs b ew eren im m ers d a t he t
V laam s B lok en de to leran te m ig ran-
tenbew eg ing to t nog toe getu igen
van eenze lfde onderliggende basis-
ideologie : het hom ogeneïsm e.
het homogeneïsme?
D e id e o lo g ie v a n h e t h o m o -
geneïsm e d ie vo lgens B lom m aert en
V erschueren dom inan t is in V laan -
d e re n , is e r één d ie de id e a le
sa m e n lev in g z ie t a ls een sa m e n -
leving w aarin er zo w ein ig m ogelijk
v e rs c h il le n z ijn . D iv e r s ite i t o p
re lig ieu s , lin g u ïs tis ch o f ku ltu re e l
geb ied w ord t a ls p rob lem a ties to t
abnorm aal gezien. M igranten w orden
b in n e n e e n d e rg e li jk d e n k k a d e r
a u to m a tie s la s t ig e k la n te n . H e t
s treefdoel w ord t de ‘e igenhe id ’ van
vreem delingen te verm inderen.
H oew el de to leran te pro-m igran-
te n b e w e g in g e k s p lis ie t b e w e e rt
fu n d a m e n te e l de e ig e n h e id va n
vreem de lingen te w illen eerb ied igen,
b lijk t ze im p lis ie t h e t te g e n o v e r-
g e s te ld e na te s treve n . De d oo r
iedereen a ls noodzake lijke prem isse
beschouw de voorw aarde voo r har-
m on ieus sam en leven , de in tegratie
van vreem delingen , is im m ers een
ko n se p t d a t d o o rsp e k t is van de
ideo log ie van het hom ogeneïsm e.
O n d e r in te g ra t ie v e rs ta a t m e n
o ff is ie e l d e a a n p a s s in g aan de
fu nd am en te le iden tite itskenm erken
van de V lam ingen. H iertoe zouden
b ijvoorbee ld het gevoel voo r dem o-
k ra tie , d e b e z o rg d h e id v o o r de
m e n se n re ch te n , een e m a n s ip a to -
riese houding tegenover de vrouw,
enz., behoren . H et p rob leem m et
deze ‘kenm erken ’ van de V laam se
(W esterse) ku ituur is u iteraard dat ze
ten eers te erg w azig gedefin iëerd
zijn en ten tw eede in de realite it onder
V la m in g e n - w a n n e e r ze dan al
p res ies om lijnd kunnen w orden - n iet
zo vanze lfsp rekend zijn.
U ite in d e lijk w o rd t he t k o n se p t
‘in te g ra tie ’ s inon iem m et een d is-
k r im in e re n d en re p re s s ie f e is e n -
pakket. Een e isenpakke t dat s teeds
ontze ttend vaag is en toch a ls p licht
g e p ro je k te e rd w o rd t. Een e is e n -
p a k k e t d a t e r in h a a r h u id ig e
opperv lakk ige om schrijv ingen in de
konkrete rea lite it op neer kom t dat
ve rsch illen u itgev lak t m oe ten w o r-
den, dat m igranten zich een ‘V laam se
levensw ijze ’ m oeten aanm eten (die
op één o f andere m isterieuze m an ie r
to t dem okra tie en to leran tie aanzet)
en hun ‘e ig e n h e id ’ s lech ts in w at
res tgeb ied jes - ku lina ire kuriosa en
m uziekp re fe ren ties - m ogen behou-
den.
k w a l i t a t i e fonderzoek
De auteurs kom en to t deze stoute
b e w e r in g e n na a n a liz e v a n h e t
gem ee nsch ap pe lijk re fe ren tiekade r
- de onderliggende ideologie - d ie
m ensen onbew ust gebru iken w an -
n e e r ze he t o v e r de m ig ra n te n -
p ro b le m a tie k h eb ben . De a n a lize
gebeurt n iet op h e teksp lis ie te n iveau,
m aar op het im plis ie te n iveau. Een
re k o n s tru k t ie v a n w a t m en n ie t
le tterlijk zegt, m aar tussen de regels
wel bedoelt. Een im p lis ie t n iveau dat
w e e rs p ie g e ld w o rd t d o o r w o o rd -
keuze, z insw end ingen en het gebru ik
van o ge n sch ijn lijk a lg em ee n a a n -
vaarde gem eenp laa tsen .
De au teurs passen deze m eto-
do log ie toe op onve rdach te publika-
tie s en te ks te n o v e r m ig ra n te n :
k ra n te n a r t ik e ls , b e le id s te k s te n ,
sos iaa l-w e tenschappe lijke rapporten
en een vo rm ingsprog ram m a van het
K o n in k li jk K o m m is s a r ia a t v o o r
M ig ra n te n b e le id . E k s tre m is t ie s e
teksten van b ijvoorbee ld het V laam s
B lok w erden niet ontleed, om da t zij
op h e t e k s p lis ie te n ive a u re e d s
d u id e lijk h o m o g e n e ïs tie s en ze lfs
rasisties zijn.
twee handen op één buik ?
De ko n k lu s ie va n he t b oe k is
o v e rd u id e li jk : h o e w e l h e e l w a t
m e n s e n z ich in a lle r le i b o c h te n
w ringen om niet m et het V laam s B lok
geassosieerd te w orden, is e r toch
heel w a t eenstem m ighe id onder onze
‘e k s p e r te n ’ o v e r d e m ig ra n te n -
prob lem atiek rond de noodzaak van
in teg ra tie . H e t ko nse p t ‘in te g ra tie ’
hangt vo lgens B lom m aert en Ver-
sch ue re n sa m e n m e t een h om o-
gene ïse v is ie op de idea le m aa t-
schappij en deze v is ie s taa t u ite in -
de lijk redelijk d ich t bij het o nve rd raag -
zam e perspek tie f van het V laam s B lok.
U ite inde lijk p rob lem atiseren zowel
voor- a ls tegenstanders de m igrant,
w a a rd o o r e r te rn a u w e rn o o d nog
s p ra k e kan z ijn van een ‘d e b a t’
te rzake. ‘M ig ran t’ en ‘p rob leem geva l’
w orden au tom aties s inon iem en en
sturen het bele id in een bepaa lde
richting ; de richting van het hom o-
geneïsm e. A ls u ltiem e konsekw entie
gaa t de p ro -m igran tenbew eg ing een
gepolijs te vers ie van de s tandpunten
van het V laam s B lok kreëren en haar
e igen strijdm idde len tegen de retoriek
van het rech ts-ekstrem ism e buiten
spel zetten.
H et b e re iken van de h om oge-
neïsche sam en lev ing (het s treefdoe l
op het im p lis ie te n iveau) w ord t door
V la a m s B lo k en p ro -m ig ra n te n -
bew eg ing u iteraard vo lled ig anders
in g e v u ld (d e m id d e le n o p h e t
eksp lis ie te niveau). H et ve rzekeren
van een h o m o g e n e s a m e n le v in g
z o e k e n d e e k s tre m is te n in h e t
u itw ijzen van a lle ‘vreem de e lem en -
te n ’, te rw ijl de gem atigden heil v inden
in d e ku ltu ra lise rin g van v re e m d e -
lingen. O p e ties en retories niveau
zijn er onm iskenbare versch illen , het
im p lis ie te doe l is e ch te r in s te rke
m ate ge lijk lopend : het ‘behouden ’
van de ‘w aa rdevo lle ’V laam se kuituur.
D e V la a m s e k u itu u r, d ie w e
b lijkbaar a ls V lam ing a llem aal delen,
bestaat k laarb lijke lijk u it al de hoogste
hum an ita ire w aarden d ie m en zich
kan in d e n k e n . O p h e t im p lis ie te
n iveau is de ‘V lam ing ’ onom sto te lijk
id e a a l op a l d ie g e b ie d e n w a a r
‘ande ren ’ fa len : ve rd raagzaam he id ,
dem okratie , eerlijkhe id, em ansipa tie ,
so lidarite it en ga zo m aar door. A lso f
het V laam se vo lk derge lijke vaste
h is to r ie s e e ig e n s c h a p p e n z o u
bez itten ...
Aldous Huxley
H e t h u id ig e m ig ra n te n d e b a t
s toom t dan ook hope loos de ve r-
k e e rd e k a n t u it. V e r la n g e n va n
m ig ran ten da t ze z ich aanpassen
aan de ‘V la am se ’ ku ltuu rd ie in realite it
n ie t bestaat, m aar zonder skrupu les
v o o rg e h o u d e n w o rd t, is u ite raa rd
tevee l gevraagd. Een derge lijke eis
is al tevee l gevraagd voo r e lke h ier
geboren en getogen V lam ing.
V erlangen van m igran ten da t ze
een ste reo tiepe ‘V la am se ’ o f ‘B e l-
g isch e ’ lee fw ijze aan ne m e n is de
daarvan a fge le ide gevaarlijke spook-
eis. H et bestrijden van d ivers ite it heeft
im m ers haar reperkuss ies op a lle
v lakken van het sos ia le leven en
ve rlang t in haar fina le konsekw enties
van a lle burgers dat m en m ooi in het
gareel b lijft lopen en op generle i w ijze
‘o pva lt’ . H et hangt sam en m et het
streven een ideale (m akke) m ens te
kreëren d ie neu tra le kledij d raagt,
ne tjes he te roseksuee l ge trouw d is
en tw ee k ind jes heeft, n ie t drinkt,
g e e n d ru g s g e b ru ik t , b ra a f je s
ko nsu m e ert en zo nd e r p ro tes t u it
w erken gaat,... kortom , iem and die
n ie t (of nauw elijks) u it de band springt.
The brave new w orld incorporated.
het groot gelijk
De w ijze w aarop B lom m aert en
V erschueren hun ve rhaa l o ve r de
dom inan te ideologie in V laanderen
d ie s tre e ft n a a r u itv la k k in g va n
ve rsch illen hard m aken is ind ruk-
w ekkend en overtu igend. O m dat hun
aanpak - a ls pragm atic i- per defin itie
in terpre ta tie f is, is ze nu ook w eer
n ie t to ta a l p ro b le m a tie s . B ij h e t
g e b ru ik v a n h e e l w a t s p e s if ie k
m ateriaa l zou je hen in hun gedeta il-
lee rd e a n a lize s van fa b rika tie en
s p e k u la tie k u n n e n b e s c h u ld ig e n .
W anneer je ech te r de to ta lite it van
het m ateriaa l bekijkt (en m erkt dat
h e t in d e rd a a d a lle m a a l d e z e lfd e
im p lis ie te ondertoon aanhang t) en
hun m e to d o lo g ie ze lf p ro e fo n d e r-
v inde lijk beg in t toe te passen, w ord t
het m oe ilijk de rode d raad in het
d iskoe r rond m igranten n ie t te zien.
Al snel m erk je ook op w e lke andere
m aatschappe lijke ve lden de ideologie
van he t h om ogene ïsm e zich heel
s te rk m anifesteert. D eze dom inante
ideologie kan net zo goed onderzoch t
w o rd e n in h e t d ru g s b e le id , de
p rog ram m a ’s voo r kansarm en of de
d issip linering op school.
A na lize van het hom ogeneïsm e
al goed en wel, m aar op het v lak van
de ‘m ig ra n ten p rob lem a tie k ’ zijn er
u iteraard ook dringend daden nodig.
De k o n k lu s ie van B lo m m a e rt en
V erschueren dat het hoog tijd is om
af te s tappen van de ve rw erp ing van
d ivers ite it is - hoewel vo lled ig ju ist-
n o g a l g ra tu it . E en m e n ta lite its -
verandering en m asse is een klus die
niet zo m aar op één tw ee drie te
k la re n v a lt . V o o ra l d a n o m d a t
m en ta lite iten , ideo log ieën n ie t los
s ta a n v a n de s o s io -e k o n o m ie s e
k o n te k s t. D e id e o lo g ie v a n h e t
hom ogeneïsm e is e r niet zo maar. Ze
m a a k t d e e l u it v a n e e n to ta le
konste lla tie van politieke, sosia le en
ekonom ische verhoudingen. O m aan
de ideologie van verv lakk ing iets te
veranderen m oet er ook op het sosio-
ekon om ie se n iveau bew eg ing ko-
m en. Verkondigen dat de m enta li-
te i ts w ijz ig in g te n v o o rd e le v a n
d ivers ite it ve rder onp rob lem aties is,
zou ook naïef zijn. In een postm o-
derne supe rm arkt van denkkaders
en leefw ijzen w inke len is m issch ien
a lleen m aar haa lbaar (en dan nog)
v o o r in te lle k tu e le n d ie toch n ie ts
anders te doen hebben. D iversite it
a ls ideaa l op z ich ve rd ed ig en , is
b lazen tegen de w ind in.
D iversite it m oet daarom niet a lleen
a ls idee ve rd ed ig d w orden, m aar
eveneens en ze lfs voora l nagestreefd
w o rd e n op h e t ko n k re te n ive au .
V errijk ing d oo r d ive rs ite it kan pas
optreden a ls ge lijkw aard ige partners
m et e lka a r in kon tak t kom en. De
a rena voo r d iskussie rond m igranten
m o e t d a n o o k h o o g n o d ig m e t
m igranten ze lf u itgebre id w orden. O m
d a n to t w e d e rz ijd s e v e r r ijk in g ,
o n d e rh a n d e lin g e n tu s s e n b e v o l-
k ingsgroepen en u ite indelijk eerlijke
m achtsde ling te kom en (zoa ls d it ook
voo r a lle andere gem arg ina liseerde
g roepen in onze m aatschappij het
geval m oet zijn). H et verm ijden van
een e s k a la tie tu sse n b e v o lk in g s -
g roepen h ier is één. H et kontroleren
van m ig ra tie -s tro m e n van a rm ere
naar rijkere landen is een ander punt.
O ok d it hee ft u ite inde lijk a llem aa l
m et m acht (en ekonom ie) te m aken.
Een hum ane oploss ing voor p rob le -
m en rond m igra tie ontvouw t zich rond
het bew erkste lligen van een eerlijke
N oord-Zu id relatie. H et kreëren van
een m et e lektron iese en burokratiese
sp its techno log iese snufjes beve iligde
vesting Europa, is o fw el een ve r-
sch rikke lijk ego sen trie s o fw e l een
onhoudbaar antw oord.
H e t b oek “H e t B e lg ische M ig ran -
te ndeba t. D e p ra g m a tie k van de
abnorm a lise ring ” van B lom m aert en
Verschueren, verscheen b ij IPrA, kost
795 frank, te lt 2 5 0 u iterm ate in teres-
sante p a g in a ’s m a a r is n ie t verkrijg -
b a a r in de boekhande ls ! Beste llen
k a n b ij IP rA , p o s tb u s 33, 2 0 1 8
A n tw erpen 11, te le foon 03/2305547.
A ls deze d rem pe l te hoog is, geen
nood, w an t h e t b oe k w erd o ok a l
g e s ig n a le e rd in enke le sem ina rie -
b ib lio teken van de R U G (en p rivé-
k o lle c t ie s v a n S c h a m p e rm e d e -
w erkers).
D IEA
(Foto C isse)
![Page 10: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/10.jpg)
een kwelling, nieuwe spelling
S cham per: Is de norm ’in tu ï-t ie ’ niet een even onbru ikbare - w a n t s u b je k t ie v e - fa k to r a ls
‘f r e k w e n t ie ’?
Ja, het is daarom dat w e in de
spe llingskom m issie gezocht hebben
naar een teore tische fundering van
deze intuïtie. De m orfo log iese en
fono log iese kenm erken zijn objek-
tieve kenm erken d ie het v reem de
k a ra k te r van e en w o o rd ku nn en
verraden. Van som m ige w oorden is
m en zich e r heel goed van bew ust
dat w e m et een vreem d w oord te
doen hebben, ‘co m pu te r’ o f ‘c ow boy ’
b ijv o o rb e e ld en ie d e re ‘n a t iv e ’
speaker zal die vreem dhe id a an -
voelen en inzien da het geen zin
heeft om zo ie ts te vernederlandsen.
Het prob leem ligt echte r bij w oorden
als ‘c lub ’. Fonologies gezien klinkt
‘c lu b ’ p e rfe k t N e d e rla n d s . M aa r
m orfo logisch ligt dat anders. N orm aal
is het m eervoud van een le tte rg rep ige
w oorden ‘-en ’ in het Nederlands. K ijk
m aar naar boek - boeken, lip - lippen,
enz. M aar c lub w ord t c lubs. D it is
een m orfo log iese ind ikatie dat het
w oord nog niet echt ingegroeid is in
ons taals is teem . H et is n ie t de taak
van een spe llingskom m issie om de m ee rvo ud svo rm en te ve ra nd e ren ,
dus .... In m ijn ogen m oeten w e niet
p ro b e re n om d u id e lijk v re e m d e
w oo rd en om te sp e llen n aa r het
Nederlands. D aar is het m orfo log ies
en fono log ies niet rijp voor.
M aar neem nou een w oord a ls
‘c itroen ’. N ie ts is daa r nog vreem d
a a n , fo n o lo g ie s en m o rfo lo g ie s
g e d ra a g t he t w o o rd z ich im m ers
N ederlands, ze lfs de m eervoudsvorm
- ‘c itroenen ’ is perfekt Nederlands.
‘C itroen ’ w ordt dus ‘s itroen ’.
Ik w ee t het, d it is w ee r ku ns t-
schaatsen op glad ijs, m aar to t m ijn
aangenam e verrassing zijn w e op
dat pad zeer ve r kunnen gaan. Op
g rond van d eze m o rfo lo g ie se en
fono log iese kenm erken die intuïtie f
a a n w e z ig z ijn b ij de g e m id d e ld e
N e d e r la n d s ta lig e ku n n e n w e de
g radaties in de leenw oorden onder-
sche iden .
S c h a m p e r: U d o e t d u s e en
b e ro e p o p de fo n o lo g ie , m a ar
d e u its p r a a k v a n w o o rd e n
v e r s c h il t to c h v a n s tre e k to t
s tre e k ?
Inderdaad. De ‘t ’ van ‘p o litie ’ w ordt
b ijv o o rb e e ld ‘s ’ u itg e s p ro k e n in
V laanderen, ‘ts ’ in N ederland. Dan
z ie ik de b es te o p lo ss in g in he t
onaange tast laten van de spelling
om ruzie te verm ijden. W e zitten m et
v ie r V lam ingen en v ie r N ederlanders
in d ie s p e llin g s k o m m is s ie ; zu lke
g e s c h ille n z o u d e n o n s l ijn re c h t
tegenover e lkaar p laatsen.
S ch am p e r: ‘p o lit ie ’ b lijft dus
m et ‘t ’.
Inderdaad. Trouw ens, N oord en
Zuid versch illen ook op een ander
punt. U it de enquetes b leek ook dat
V laanderen m eer in de richting van
v e rn e d e r la n d s in g w il g a a n d a n
N ederland. V laanderen is natuurlijk
al geoefend in de praktijk; de kranten
gebru iken a lge ru im e tijd rigoereus
de ‘k’ in p laats van ‘c ’ , ‘ks ’ in p laats
van ‘x ’, ‘t ’ in p laats van ‘th ’, nz... M et
andere w oorden, in de dubbe lspe lling
hebben ze steeds gekozen voo r de
m eest p rogressieve. Indien w e hier
rekening zouden m oeten houden m et
de m ening van de bevolk ing, dan
zouden w e m oeten a fstappen van
het oude ideaal van de spe llings-
eenheid in N oord en Zuid. Ik denk
dat het w ijs is om af en toe iets over
te laten aan een paar eksperten.
S c h a m p e r : W a t g e b e u r t e r
m e t d e in k o n s e k w e n t ie ‘a i ’ (p u n a is e ) e n ‘è ’ (c r e m e , m a n e g e )?
D at is e igen lijk een m ooie illustratie
b ij d a a rn e t. W ij h e b b e n in h e t
N e d e r la n d s g e e n le tte r v o o r de
Franse foneem ‘a i’ o f ‘è ’. Fonologies
gezien heeft d it a lles dus een v reem d
tin tje en blijft de vreem de spelling
behouden.
S c h a m p e r: D e F ra n s e s p e l-lin g z o u o o k v e r a n d e r in g e n
ondergaan . A ls de Fransen een
konsekw entie invoeren voo r d ie
‘a i ’ en ‘è ’, v e ra n d e re n w ij d an
m e e ?
Dat is een nete lige vraag zou ik zo
zeggen. W e hebben daarnet al gezien
hoe m oeilijk het is om b innen je e igen
taal konsekw ent te spellen, en dan
gaa t d ie spelling dan toch m aar een
tienta l ja a r mee. D at w ord t natuurlijk
dan nog kom plekser a ls je rekening
m oet gaan houden m et sp e llin gs-
hervorm ingen van een andere taal.
Aan de andere kant is het natuurlijk
w ense lijk om die konsekw entie ook
in te voeren a ls Frankrijk dat zou
doen. A nders krijg je een enorm e
v e rw a rr in g in de ta a lv e rw e rv in g .
Iem and die in het F rans ‘puna ise ’ en
‘m anége ’ op eenze lfde m an ie r leert
spellen en niet in het N ederlands, tja,
ie tw at verw arrend, niet? Een w oord
dat a ls v reem d aangevoe ld wordt,
m oeten w e spellen in de taal van
herkom st.
S ch am p er: D us o p n ieu w a lle
m o e ite en g e ld van e e n s p e l-l in g s h e rv o rm in g ?
Dat hoeft n ie t noodzake lijk een
n ie u w e s p e l l in g s h e rv o rm in g te
im pliseren. Je kan da t inschrijven in
de regels van nu.
S c h a m p e r: En w a t a ls e e n
a a n ta l d u id e l i jk e v r e e m d e
w o o rd e n b in n e n t ie n ja a r
in g e b u rg e rd ra k e n ?
Kijk, o fwel raak je noo it m eer aan
een spelling, zoa ls de Engelsen dat
doen, ofw el m oet je het a f en toe
doen. A ls je a ls basisrege l van en
goede spelling neem t da t je schrijft
zoa ls je spreekt, dan m oet je de
s p e llin g b ijs lijp e n zo a ls de taa l
evo lueert.
Aan de andere kant kun je ook
zeggen d a t de spe lling m aar een
konventie is. D at doen de Engelsen,
die hebben nog een spe lling d ie s tam t
u it de v ijf t ie n d e e eu w . M e t a lle
gevo lgen van dien; ze hebben vijf of
zes spellingen voo r één klank en het
is onvoorspe lbaar w elke spelling je
m oet gebru iken tenzij je de h istoriese
g ram m atika kent van d ie taal en dat
is b ijna onm og e lijk . Je h oo rt de
E n ge lsen n ie t k lagen , ze z ijn nu
eenm aal konse rva tie f en ze blijven
van d ie spelling a ls van een H eilige
Koe.
H et is w aa r dat een spelling veel
aanpassing en geld kost, dus laat
ons ste llen dat a ls w e aan de spelling
raken, w e het ook goed m oeten doen
zodat w e tenm inste vo o r een halve
eeuw rust kennen.
S c h a m p e r: A n d e re w o o rd e n
m et een b u ite n la n d s t in tje z ijn
de w oorden m et een ‘q ’ o f een
‘y ’. Zou u d ie o o k v e ran deren?
Laten w e d ie letters a ls a lgem een
o n n e d e rla n d s a an va a rd e n o f te n -
m inste het geb ru ik ervan m in im a -
liseren. Ze zijn trouw ens een w are
e llende voo r de m ensen die S crabb le
spe len .
S c h a m p e r : E n o n s a lfa b e t
v e ra n d e r e n ?
W a a ro m n ie t? E en a lfa b e t is
im m ers geen in ternationaa l gegeven.
Trouw ens, des te gem akke lijke r voor
de k ind jes d ie het a lfabe t m oeten
leren...
S c h a m p e r : W a t g e b e u r t e r
m et de w e rk w o o rd v e rv o e g in g ?
Ik ben zee r blij dat de spe llings-
ko m m iss ie de o p d ra ch t g ek regen
heeft om de w erkw oordvervoeg ing
o n g e m o e id te la te n . E r z it te n
n a tu u r l i jk v a n u it h e t fo n e t ie s e
s ta n d p u n t in k o n s e k w e n tie s in -
b ijvoorbee ld h ij an tw oordde ; je hoort
één ‘d ’, m aar je schrijft e r tw ee - m aar
ik v ind da t je geen spe lling vo o r
im b es ie le n m oe t m aken. De v e r-
w erk ing van m orfo log iese regels zijn
im m e rs b e la n g r ijk v o o r ons ta a l-
gevoe l.
S c h a m p e r: W a n n e e r m o g e n
w e de n ieuw e spe lling e ig en lijk
v e r w a c h te n ? Ik b e d o e l, w a n -n e e r k a n h e t p r o c e s v a n
in b u r g e r e n b ij d e b e v o lk in g
b e g in n e n ?
H et is nog n ie t v o o r h on d e rd
p rosen t zeke r da t w e een n ieuw e
spe lling krijgen. H et is zo dat het
hu isw erk van de spe llingskom m issie
b ijna k laar is, m aar da t m oet nog
naar het kom m itee van m in is ters.
D ie m oeten het licht op groen o f rood
zetten o f d ie zaak naar het parlem ent
gaat. het kan dus zijn da t s lechts een
deel van de voorste llen goedgekeurd
w orden o f ze lfs helem aal niet. M aar
a ls het licht op g roen s taa t m ogen w e
die n ieuw e spelling g rosso m odo toch
al b innen tw ee ja a r verw achten.
S c h am p e r: En dan m oet het p r o s e s v a n in b u r g e r e n n o g b e g in n e n .. .
Inderdaad, en dat duurt ook een
t i jd je . V o o r jo n g e re n d ie in h e t
onderw ijs ze tten is dat n ie t zo een
g ro o t p ro b le e m , m a a r w e l v o o r
d iegenen d ie het onderw ijs verla ten
hebben o m da t d ie a lles op e igen
Tijdsdriftv/d pol en sokkers
D e stu d en ten van de p o litieke
e n s o s ia le w e te n s c h a p p e n
h e b b e n e r e e n n ie u w t je b i j : e e n h e u s w e te n s c h a p p e l i jk
t i jd s c h r i f t v a n s tu d e n te n .
“S tu d ie s v a n d e s tu d e n te n
P o l i t ie k e e n S o s ia le W e te n -s c h a p p e n U n iv e r s ite i t G e n t ”
h ee t h e t d in g en h e t b es taa t u it s a m e n v a t t in g e n v a n in t e r e s -s a n te te s is s e n o f ja a rw e rk e n .
Studenten krijgen zo goed a ls noo it
d e k a n s in w e te n s c h a p p e l i jk e
vakb laden te pub liseren. Heel w a t
in te re s s a n t w e rk g a a t d a a rd o o r
ve rlo re n . Tes issen b e sch im m e le n
e rgens in een du is te r hoekje van de
loka le se m ina rieb ib lio teek en jaa r-
w erk jes d ienen a ls kladpapier. Voor
de G entse pol en sokkers is er in de
strijd tegen de ve rge te lhe id echte r
hoop m et d it n ieuw e tijdschrift.
H et tijdschrift on tsp roo t uit het brein
van P eter Van der Voort, ass is ten t
van dekaan G aus. M et enke le ko llega
assis ten ten en een tienta l s tudenten
s tam pte hij een redaktie uit de grond
en onder zijn hoo fd redakteurschap
kw am het eerste num m er to t stand.
V oor de vo lgende num m ers is het de
bedoe ling dat de studenten ze lf het
h e ft h e le m a a l in e ig e n h a n d e n
nem en . V ana f het beg in w e rd er
bew ust voo r gekozen de p ro fessoren
niet te betrekken bij het t ijd s c h r ift : de
u itd a g in g een t ijd s c h r ift va n v o l-
w aard ig w e tenschappe lijk n iveau uit
te geven, w illen de s tuden ten op
e igen houtje aangaan. W at echter
n ie t w il zeggen dat de p ro fessoren
h e t in it ia tie f m e t led e ogen a a n -
s c h o u w e n : h e t m e re n d e e l is
en toes ias t o ve r het projekt.
“ H e t lag en lig t in onze bedoe ling
een p e rio d ie k u it de g ro n d te s tam pen
d a t van w e te n s c h a p p e lijk n iv e a u
g e tu ig t, h o e w e l h e t h e le m a a l u it
b ijd ra g e n van s tu d e n te n b es taa t,
zoa ls ja a rw e rk je s en sam enva ttingen
van tesissen. W e op teerden vana f
h e t b e g in e rv o o r g e e n e n k e le
studen tikoze b ijd rage toe te laten,
hou tje m oe ten ve rw e rke n . Ik stel
tro u w e n s nu nog va s t bij oudere
m e n sen d ie een n ie t erg lange
ople id ing genoten hebben dat bij
hun schrijfse ls nog a ltijd e lem enten
van de spelling van voo r ’46 opduiken.
S om m igen hebben deze spelling nog
niet verteerd .
Scham per: D ie verw arring bij d e o v e rg a n g s fa z e is e e n van
d e g e v o lg e n v a n d e n ie u w e
s p e ll in g . E r z ijn o o k a n d e r
d ir e k te g e v o lg e n . M o g e n w e
v erw a ch ten dat de hele N ed er-la n d s e l i te r a tu u r m o e t h e r -s c h re v e n w o rd e n ?
Ja, da t is iets w at je vaak hoort als
tegenargum ent. H et is nu zo dat de
verandering n ie t zo spektakula ir zal
zijn da t je m et de n ieuw e spelling de
oude n ie t m eer kunt lezen. De brug
zal abso luu t k le iner zijn dan in ’46
om dat e r toen m eer gesleute ld is aan
d e e ig e n l i jk e N e d e r la n d s e e rf-
w oordenschat. Nu gaat het hoofd-
zake lijkom de fa m e uze leenwoorden.
Bovendien, een rom an d ie in een
verouderde spelling geschreven is,
is daarom niet kw a inhoud verouderd.
D e p o s it ie v e k a n te n v a n de
spe llingshervorm ing w egen dus op
tegen de kostprijs - m oeite en geld -
van zo ’n hervorm ing.
Er m oet inderdaad serieus w at
geld en m oete geïnvesteerd w orden
in zo ’n grap, w a t een reden is om het
n iet al te vaak te laten gebeuren.
Voor m ijn part m ag je dan gerust
gro te stappen zetten. Ik m ag natuurlijk
geen resultaten zeggen, m aar ik kan
w el kw ijt dat de spellingskom m issie
naar m ijn m ening nog ve rder m ocht
gegaan zijn.
C hristel Foto Tobias
n och a a n ko n d ig in ge n voo r fe s tiv i-
te ite n v a n d e fa k u lte its k r in g te
pub lise ren. A ls kriteria v o o rd e inhoud
g e ld e n e n ke le s ta n d a a rd e n : ten
eerste van een se rieus n iveau zijn,
ten tw e e d e ie ts n ie u w s b re n g e n
(research o f teore tische sintese). De
b ijd ragen hoeven n ie t noodzake lijk
em p iries o nders teund te z ijn .11
"De redaktie s tree ft e rnaa r een
in te rd iss ip lina ir tijdschrift te m aken;
D aarom w illen we in e lk num m er de
3 rich tingen van de p o l en sok m et
v ie r a rtike ls aan b o d la ten komen.
D a t lu k te vo o r de p o litiko log ie (2
te s issen en 2 ja a rw e rk je s ) en de
sos io log ie (3 jaa rw e rk je s en 1 tesis),
m a a r sp ijtig g e n o e g n ie t voo r de
k o m m u n ik a t ie w e te n s c h a p p e n (1
te s is ) ’’ , zo v e r te lt o n s F ilip Van
B ourgognie, één van de 16 redaktie-
led en . H e t tijdschrift te lt 135 pag ina ’s
en ko s t 3 2 0 frank voor s tudenten
(350 frank voor ‘n o rm a le ’ m ensen).
H e t b la d d a t halfjaarlijks z a l versch ij-
nen, is te koop b ij de redaktie leden
(o .a .F ilip Van Bourgognie, H endrik
Vos en Je roen K leysen) en in h e t p o l
en so k ka fee The Spirit, Verlorenkost
9. N ieuw e redaktie leden o f m ede-
w erkers m ogen z ich d aa r o ok kom en
aanm e lden .
DIA
![Page 11: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/11.jpg)
T h e u n b e a r a b l e l i g h t n e s s Franso f r e a d i n g ,
Lachen met oom Llosa : BastaH et heeft de H eer behaagd uw
a lom geroem de, w ere ldw ijd gekende
BeeSee, illuster m edew erke r van het
g ro te -s tu d e n te n -h a rts to c h te n -b la d
S c h a m p e r, d e o zo v e rd ie n d e ,
la n g ve rw a ch te e rke nn in g te la ten
gen ie ten. Basta, een u itroepteken is
nauw e lijks vo ldoende om de kracht
dezes w oord to t uiting te laten komen,
lijfb lad der E konom isten, ja, zij d ie
m et b litse w agens en van biljetten
u itp u ile n d e b ro e kza kke n de S in t-
P ie te rsn ieuw straa t onve ilig m aken,
is naast w oordvoerde r van het V E K
(V laam s Ekonom ische Kring ) ook
bekend om zijn, to t ve r buiten de
la n d s g re n z e n re ik e n d e , lite ra ire
faam .
G e p u b lis e e rd w o rd e n in d it
tijdsch rift is dan ook de zow a t natte
d room van e lk literator, ve rge lijkbaar
m et de in lijv ing a ls fo tograa f doo r het
M a g n u m g e z e ls c h a p . De o p n am e
van een a rtike l hee ft de kritische
pennelikker, ee ltige v ingers zijn zijn
lot, net n ie t verkregen, m aar BeeSee
w erd w el gesiteerd, a ls ghostw rite r
v a n m ijn o u d e k a m e ra a d O o m
C am us, de oude rukker, doo r de jonge
god van de V laam se letteren Ludw ig
Van den M ee rsschau t, de M eirse
voo r de vrienden, in d iens inle id ing
van he t B a s ta -te m a n u m m e r o ve r
Seks, m its enige ve rrijkende aanvu l-
lingen en w i jz ig in g e n H e t zal wel de
Z e itge is t van het Fin de S iècle zijn,
ve rzuch t ik, a ls ik vandaag de dag, in
al m ijn onschu ld voortdu rend m et de
neus op de H ooghartige Lusten des
V lezes w ord t gedrukt. S eks w ord t in
de spotligh ts gep laatst doo r Paul-ik
m aak serieuze reportages-Jam bers
en P a n o ra m a /d e P o s t, W e n d ie s
vee lz ijd ighe id w ord t be lich t in zow a t
ieder z ichze lf respecterend V laam s
T e lev is ieb lad en M adonnas koffie-
ta fe lb oe k is gesneden b rood voo r
hoog op laa iende kon troverses in de
p e rs .”
H et spreekt voo r zich dat enige
ve rm eld ing van B eeS ees naam gelijk
te ste llen is m et hubris en dan ook
n ie t w e rd o v e rw o g e n . U b e g rijp t
m e teen de v re u g d e d ie z ich van
BeeS ee en het vo lta llige Scham per-
team m eeste r m aakte, to t zij p lo ts
bem erkten da t het Van O ngeva lle -
artike l van n iem and m inder dan W IF
vo lled ig w erd ove rgenom en, deze
m aal m et de b ronverm eld ing “S cam -
p e r” . Toen bij nadere bestude ring
van d it w onderlijke tijdschrift ook b leek
dat L u kA llo o a ls hoo fd redakteu r van
S cham per w erd beschouw d, w erd er
p rom pt een pollona ise van de Brug
naar het R ekto raa t ingezet, onder
het luid schallen van de popula ire
g e za n g e n “ O p C isse s kop, een
flu itke te l...” en “ W ee t je w a t Tobias
w il zijn, een b loem etjesgord ijn ...” .
O m U ve rd e r nog een idee te
geven van de g roo tse nam en die
ve rder hun g rootse geschriften w ilden
“u itlenen” aan Basta, noem en w ij :
H ugo C aus uit “S noecks” , de reeds
genoem de Luk A lloo uit “C am pus” ,
de genaam de “Zak” m et ca rtoons uit
“De M orgen” en zo kan uw oom Llosa
nog w el uren doorgaan, in tegen -
ste lling tot...
B eeS ee
“D e o v e rs ta p van s p e s ia a l o n d e rw ijs n a a r g e w o o n s e k u n d a ir
o n d erw ijs is b e s t m oe ilijk . E r z ijn z o v e e l p ro b le m e n .’’ V ier b lin d e
s tu d e n te n v e rte lle n h o e d e k o m b in a tie g e h a n d ik a p t e n s tu d e n t
v o o r a lle r le i m o e ilijk h e d e n z o rg t.
In hom e Fabiola, lijkt e r n iks aan
d e h a n d . G e w o o n e e n g ro e p je
s tudenten dat in een hoek van de
studiezaa l zit te vergaderen . O ok het
ka ffee w ord t gevonden zonder de
p ro b le m e n d ie z ie n d e n m e e s ta l
assosiëren m et b linden. W ie zijn ze
en w at w ord t voo r hen gedaan?
In G ent bestaa t s inds het aka-
d e m ie ja a r 8 7 -8 8 e e n v z w v o o r
gehand ikap te studenten. W ant terw ijl
de prob lem en voor iem and d ie blind
is, doo f is, of in een rolstoel zit, ev iden t
zijn, hebben unief noch H O BU nooit
N a tu u rlijk h e e ft m en to ch een
u itzondering op de regel. Indien het
z e lfs ta n d ig n a a m w o o rd m e t een
hoo fd le tte r geschreven w ordt (zoa ls
un p rie -D ie u ) o f w a n n e e r e r een
e n ke lvo ud ig lidw oo rd s ta a t (zoa ls
trom p e -l’o e il) zal d it w oord onver-
anderd b lijven in het m eervoud dus
d eu x p rie -D ieu en s ix trom pe-l’oe il.
De m e e s te in k o n s e k w e n tie szullen w orden verdw ijnen. De uitgang
- ie r w ord t in een aanta l geva llen -e r
(joallierworöX joa lle i). De u itgang -ott-
e r blijft behouden ind ien het stam t
van een w oord dat e ind ig t op -otte
In de kroeg der blinden
a a n d a c h t b e s te e d a a n m in d e r
va liden .
A an de ka ffeeta fe l b lijk t da t er
tw e e g ro te e rg e rn isse n z ijn v o o r
b linde studenten. D osenten vergeten
voo r te lezen w at er op het schoo lbord
staat, “je v raag t het een, tw ee, tien
keer, m aar je kunt n ie t b lijven vragen .”
ve rte lt Elke, s lechtz iend en studente
m aatschappe lijk werk.
C hriste l d ie in form atika s tudeert
legt het andere probleem uit. “ Ik m oet
b in n e n ko rt e ksam en doen in tien
vakken m aar ik heb nog m aar de
helft van de boeken d ie ik nodig heb.
D at be teken t dat de andere exam ens
m oeten w orden u itgeste ld .”W ie b lind o f s lechtz iend is kom t in
het spesiaa l onderw ijs terecht. Tot
het v ierde m iddelbaar, daarna w ord t
de b lin d e s c h o lie r in h e t d ie p e
gegoo id .
“A ls je op een gew one school je
k lasgroep n ie t kunt v inden dan heb je
een probleem . A ls je in de klas zit m et
een bra ille tiepm achine dan ergeren
anderen zich aan het gelu id van dat
a pp a raa t” .
Na de m idde lbare school is het
a fg e lo p e n m e t d e b e g e le id in g .
H oewel, in Leuven bestaat al langer
een o rgan isa tie voo r s tudenten m et
e e n l ic h a m e li jk e h a n d ik a p . D e
m ensen van de w erkgroep visueel
g e h a n d ik a p te n p ro b e re n om de
b linde en s lech tz ien de s tudenten
d ie nu nog in het laatste ja a r van het
m idde lbaar zitten, een beetje op w eg
te helpen.
“De m eesten w eten n ie t presies
w at e r m ogelijk is” ve rte lt W outer,
s tuden t k ines ite rap ie . W ie s lech t-
z iend is hoeft n ie t tevreden te zijn
m et zom aar een baantje . In W est-
V laanderen zou een b linde kinesi-
te rapeute het ze lfs to t hoofd van de
beroepsbond hebben gebracht.
W ie k in e s ite ra p e u t w il w orden
m o e t z ic h op e e n flin k e s tu d ie
voorbere iden. W ie m e e r in form atie
o ve r hu lp vo o r gehand ikap te s tu -
den ten wil, kan z ich in verb ind ing
s te lle n m e t G a s p a r H aen ecaert,
0 9 1 - 6 4 .6 4 .6 5 .
Frank H.
Foto C isse
anders w ord t de u itgang -o te r : g re l-
o te r De toon loze e w ord t n iet m eer
gevo lgd doo r een dubbe le m ede-
klinker. Dus dente lliè re w ord t dente-
lière. Als laatste punt w orden een
an ta l vo rm en gew ijz ig d n aa r hun
huidige u itspraakvofm o ignon w ordt
ognon en vanta il w ord t ventait.
De enke ling d ie w a t m eer info
over de n ieuw e spelling had gehad,
kan zijn vragen richten aan W IF of
schaft zich het boekje van A. G oos- se, La ‘nouve lle ’ o rthographe aan.
H ie rm ee bedank ik o ok J. G oes, Sem . Franse Taalkunde, van w ie ik
het boek m ocht lenen.
W IF à la française
VGKDe VlaamseGeneeskundigeKring
p r e s e n te e r t :
B e n e f ie tc o n c e r t 3 m a a r t 1 9 9 3
t.v .v .
R o e m e e n s e A r ts e n p r a k t i jk
presentatie : Stefan Ackermans (Studio Brussel)
N e r v u s V a g u s
D a n is h B u t t e r C o o c k ie s
L u k D e V o s ( e x - G o r k y )
D e M e n s
L S P - b a n d m e t
J o L e m a i r e
R o b e r t M o s u s e
W a l t e r G r o o t a e r t s
Kaarten : V V K 350 BF
Kassa 400 BF
Plaats : P le in -ln te rb rew -
S te lla-A rto is
Zw ijnaa rdsesteenw eg 809
A anvang : 19u (deuren : 18u30)
V o o rv e rk o o p :
D oorlopend S TC (UZ)
S tudentenka ffee S a lam ander
25/2 : O verpoort 12-14u
26/2 : Brug 12-14u
![Page 12: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/12.jpg)
Mr. TemmermanZijn fietsers echt zelfmoordenaars ?
“F ie ts e rs z ijn in G e n t c o n s ta n t in g e v a a r ” s c h re e u w e n d e
‘A c t ie v e F ie ts e r s ’ s te e d s lu id e r e n lu id e r , m a a r v o o r lo p ig n o g
a l t i jd v o o r d o v e m a n s o r e n . T ra m s p o re n d ie e e n b ijn a
o n w e e rs ta a n b a re a a n tre k k in g s k ra c h t u ito e fe n e n o p fie ts b a n d e n , een to ta le a fw e z ig h e id van fie tsp ad en d ie d ie n aa m w aard ig z ijn , g lib b e r ig e k a s s e ie n , v e e l te s n e l v o o r b i jr a z e n d e a u t o ’s e n
a u to m o b ilis te n d ie , z ic h van g e e n k w a a d b ew u st, h u n a u to d e u r
openen zo n d e r eers t te k ijken o f e r toevallig g een fie tser voorb ijkom t s c h e p p e n n ie t e c h t e e n ,w a t je z o u k u n n e n n o e m e n ,
f ie ts s t im u le re n d k lim a a t e n m a k e n van f ie ts e n d o o r G e n t é é n
g ro te o v e rle v in g s to c h t. B u rg e m e e s te r T e m m e rm a n , d ie o n la n g s
n o g in e e n a a n ta l k ra n te n v e rk la a rd e d a t d e f ie ts e rs z ic h a ls
z e lfm o o rd e n a a rs g e d ra g e n , is h e t m e t d e ze v o o rs te llin g van d e
z a k e n w a a rs c h ijn lijk n ie t e en s .
Een g ro ep van o n a fh a n k e lijk e
f ie ts e rs , g e s te u n d d o o r e n k e le
fie ts v e re n ig in g e n en m ilie u o rg a -
nisaties, v indt echte r dat e lke fie tser
d ie sterft in het G entse ve rkeer er
één te veel is en gew roken m oet
worden. Ze groepeerden zich onder
de n a a m "A c tie v e F ie ts e rs ” en
beloofden p lechtig elke fie tser d ie in
ve randert b ijna zeker al na enke le
dagen van eigenaar.
Automobilistenfrustratie
Z o la n g h e t s ta d s b e s tu u r n ie t
lu is te rt, zu lle n de f ie ts b lo k k a d e s ,
te lk e n s w a n n e e r e en f ie ts e r he t
s la ch to ffe r w o rd t van he t G en tse
zo k o s tb a a r d a t h ij e r z e lfs z ijn
s tem banden voo r over heeft.
O o k deze m isnoegden m oeten
z ic h e c h te r n e e r le g g e n b ij hun
ona fw endbare , zw are lot en kunnen
pas na een half uurtje a fkoe len hun
w eg verderzetten .
Hardere akties?
O ndertussen w achten de ‘A ctieve
F ie tsers ’ nog steeds op een reaktie
van het s tadsbestuur, dat to t nu toe
n ie t v e rd e r is g e ko m e n dan een
ve rzw aring van de straffen voo r niet
in orde zijnde fie tsen.
D e ‘A c t ie v e F ie ts e rs ’ b e lo ve n
echte r m eer en hardere akties a ls in
de nab ije to e k o m s t n ie ts aan de
fie tss itua tie in G ent verandert.
S teven
foto: Cisse
het g roo tgen tse ve rkee r het leven
laa t, te h e rd e n ke n , o f zeg m aa r
w reken , m et een ha lf-uu r-du rende
b lokkade van een belangrijk kru is-
punt. M et deze akties w illen ze het
s tadsbestuur onder d ruk zetten om
de onve ilige fie tss ituatie drastisch te
verbete ren . De be langrijkste e isen
van de ‘A c tieve F ie tse rs ’ zijn het
voorrang verlenen aan fie tsers in de
stad door au to ’s zoveel m ogelijk te
w eren, de invoering van 30 km. per
uur in de bebouw de kom, het toé la ten
van f ie ts e rs in w in k e ls tra te n en
éénrichtingsstra ten en de aan leg van
goede fie tssta llingen.
O ok een e inde m aken aan de
recente golf van boetes voor fie tsers
w iens fie ts enige gebreken vertoon t
staat hoog op hun verlanglijs t. De
‘Actieve F ie tsers ’ z ien m eer heil in
positieve sankties zoa ls he t ve rp lich t
herste llen van de fie ts b innen de
zoveel dagen. O ok vinden ze da t er
dringend een oplossing m oet w orden
gevonden voo r het fie tsend ie fs ta l-
p robleem . M om enteel is het in G ent
im m ers he t v e ilig s t om m e t een
slechte fie ts rond te rijden, een goede
verkeer, doorgaan. Dit w aarsch ijn lijk
to t g ro te e rgern is van ve le chauffeurs
die hun jach tig leven van tijd to t tijd
onderbroken zien door een half uurtje
verp lich te rust. O ok al reageren de
m eeste autom obilis ten rustig op de
akties en leggen ze zich gew oon bij
de ha lf-uur-durende pauze neer en
verlenen som m ige chauffeurs ze lfs
hun m orele steun, toch zijn e r e lke
keer een aantal autom obilis ten die
hun kostbare tijd n iet kunnen m issen
en die een tijdsverlies van een half
uur n iet kunnen inpassen in hun leven
d a t d o o r de T im e - is -m o n e y - id e e
w ord t geregeerd . Zo is er de ene
keer een driftig oud kere ltje dat, het
risico van een hartaanva l tro tserend,
v loekend en tie rend aan de aktievoer-
ders m eedeelt dat derge lijke m arg i-
nalen in zijn tijd (en gelukkig is dat
lang geleden) a llem aal tegen de m uur
zouden w orden gezet. Een andere
keer d re ig t een b ikke lharde zaken-
m an m e t een nog b ik k e lh a rd e re
ijzeren knuppel, zijn d re igem ent m et
de nod ige sche ldw oorden krach t bij
ze ttend, een aanta l fie tsers een kopje
k le iner te m aken. Z ijn tijd is im m ers
TerspoorsB e lg is c h e s tu d e n te n k u n n e n
ondertussen van de serv ice van de
N M B S blijven gen ie ten. O ok op de
lijn e n G e n t -O u d e n a a rd e -R o n s e ,
G e n t-G e ra a rd s b e rg e n en G e n t-
B rugge. De h oo fdd irec tie van he t
ra il-gebeuren heeft in haar ondoo r-
g ronde lijke w ijshe id bes lo ten dat
ze lfs studenten uit G eraardsbergen ,
R onse en w a a r al n ie t m eer, op
zondagavond nog hun kot m oeten
kunnen bereiken.
Kris
"Multinationals denken niet altijd alleen aan zichzelf"
N a s p o r t lu i , t i jd s c h r if te n , te le v is ie z e n d e r s e n r o c k fe s t iv a ls
m a ak t de s p o n sering n u o o k h a a r opw achting aan d e universiteiten. U it p u re fila n tro p ie en in ru il v o o r e n k e l w a t p u b lis ite it b e ta len
g r o te b e d r i jv e n d e s a la r is s e n v a n p r o fe s s o r e n d ie v o o r d e
u n ivers ite it te d u u r g ew o rd en zijn . D e eers te gesponserde p ro fe s so r
a a n d e R U G is e e n N e d e r la n d s o r g a n is c h c h e m ik u s d ie n a
v eertien ja a r d e m o g e lijk h e id k re e g o m een d ee l van z ijn t ijd te
b e s te d e n a a n h e t p ro fe s s o r -s p e le n .
Pro fessor V enem a is een nieuwe
naam op de personee ls lijs t van de
RUG, m aar op de sa la ris lijs t is hij niet
te ru g te v in d e n . Z ijn loon w o rd t
im m ers a ltijd u itbe taa ld d oo r een
gro te m u ltina tiona le p rodusen t van
o.a. kunststoffen, w iens naam ik hier
n iet ga ve rm e lden om dat m en anders
zou kunnen denken dat ook S cham -
per doo r d it bedrijf w ord t betaald.
Na 14 ja a r laboratorium w erk kreeg
Venem a de kans om een deel van
zijn tijd aan een universite it van zijn
keuze te gaan doorbrengen. W egens
z ijn g o e d e re la tie m e t p ro fe s s o r
S andra en de m ogelijkhe id om hier
ana litiese en o rgan iese chem ie te
kom bineren (dit voo r ingew ijden), viel
de RUG de e e r te beurt om deze
N ederlande r e lke w eek één halve
dag onder haar p ro fessorrangen te
s c h a re n . W e g e n s z ijn s le c h ts
beperkte aanw ezighe id in G ent houdt
hij z ich voorlop ig enkel m et doctorand i bezig.
Een b ijnaam heeft hij intussen al
ve rw orven. In de w ande lgangen van
de u n ive rs ite itsg e b o u w e n aan de
K rijgslaan staat hij bekend a ls ‘den
H o lla n d e r’.
Voor-en nadelen
V o lg e n s V e n e m a is h e t g ro te
voordee l van dit gesponserd doceren
erg voo r de hand liggend: Het kost de
u n iv e rs ite ite n , d ie ko n s ta n t m e t
finansië le prob lem en gep laagd zitten,
geen geld. Een ander m ogelijk positief
punt is dat de s tudenten les krijgen
van proffen d ie nog dagelijks m et de
p ra k tie s e ka n t va n w e te n s c h a p
gekonfron teerd w orden.
Toch on tken t hij n ie t dat er ook
veel gevaren ve rbonden zijn aan deze
pro ffensponsering , a lhoew el w e daar
in zijn geval geen schrik voo r m oeten
hebben. H et g roo ts te g e va a r is -
vo lgens hem - dat de bedrijven in ruil
v o o r ge ld g e d e e lte lijk he t w e te n -
s c h a p p e li jk o n d e rz o e k a a n de
u n iv e rs ite it w il le id e n en w ille n
bepalen w at e r onderzoch t w ordt of
de resultaten w illen m onopoliseren.
D it gevaar kan - vo lgens Venem a -
doo r een eenvoud ige clausu le in het
kontrakt voorkom en w orden, iets w at
h e t G e n tse re k to ra a t a ch te rw e ge
g e la ten hee ft. Z e hadden w a a r-
sch ijn lijk voe ldoende vertrouw en in
h e t -o v e rig e n s z e e r s im p a tie ke -
voorkom en van deze chem ikus. Een
ander nadeel is dat deze sponsering
d ie n s t d o e t a ls e e n v o o r t i jd ig e
w e rv in g s k a m p a g n e , w a a rb ij v e e l-
be lovende w etenschappers al voo r-
tijd ig doo r ge ldsch ie tende bedrijven
w orden gerekruteerd, deze gevaren
w orden door V enem a toch vooral als
jeugd ige parano ia terz ijde gescho-
ven , w a n t v o lg e n s hem w ijs t de
praktijk in N ederland, w aar pro fes-
sorensponsering al veel ve rder staat
dan bij ons, n ie t op gro te m isbruiken.
Het derde gro te gevaar is een
verlag ing van de kw alite it van ons
p ro fessoraa t. H et is im m ers goed
m ogelijk dat in de toekom st kwalita tief
m indere, m aar ekonom ies in teres-
sante re p ro fessoren (om dat hun loon
niet doo r de unief w orden betaald) voorrang krijgen.
H et b ed rijf da t V e ne m a ’s loon
betaald heeft - vo lgens hem - in geen
geval baat bij deze sponsering. Het
gee ft hen enke l een bee tje m eer
prestige om op hun personeels lijs t
een p ro fessorstite l te laten prijken,
iets w a t hun onderhandelingspositie
som s verbetert.... Hun sponsering is
ech te r voo rnam e lijk op pure fila n -
trop ie gestoeld. Deze m ultina tional is b lijkbaa r zee r bezo rgd ove r de
pen ibele finansië le s ituatie van onze
B e lg iese universite iten. W ie had er
ooit gedach t dat er in deze tijd w aar
de ekonom ie gekenm erkt w ord t door
een b ik k e lh a rd e n ie ts o n tz ie n d e
business m enta lite it nog goedhartige
m ultina tiona ls m et zo een filan trop ies
en p lich tsbe w ust ka rak te r zouden
bestaan .
Hoe ver nog???
W e kunnen ons nu afvragen hoe
veel ve rder de reklam e nog zal gaan
en hoe g roo t de inv loed van het
bedrijfs leven op de universite iten zal
w orden. M ijns insziens zal, nu de
d rem pe l van de p ro fesso renspon-
soring overschreden is, de impakt
van gro te bedrijven op het univers-
i te its le v e n e n k e l n o g g ro e ie n .
M issch ien kunnen w e b innenkort de
eerste gesponserde student begroe-
ten aan onze universite it om dat zijn
o ud e rs z ijn op le id ing n ie t konden
finansië ren en de overhe id ook niet
m eer m et beurzen over de brug kon
kom en.
M is s c h ie n w o rd e n s tu d e n te n
ekonom ie over een tienta l jaa r wel
m assaal gesponserd door de G ene-
rale Bank, lopen de pol en sokkers
wel m et de hoo fd le tte rs VLD op de
b o rs t en k r ijg e n d e b u rg e r li jk e
ingen ieurs wel finansië le steun van
een o f ander bekend com puterm erk.
Steven.
![Page 13: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/13.jpg)
Tentoonstellingen Beurzen
29/1 THE TRAGICALLY HIP V O O R U IT G EN T SOLD OUT
22/2 ALICE IN CHAINS V O O R U IT G EN TNiewe datum
sold out!
10/2 ZAP MAMA V O O R U IT G EN T TEA TER Z A A L
16/2 GERRY RAFFERTY liL lSA B E T H Z A A LA N T W E R PE N
+ S P E C G U E S T S
16/3 FISH V O O R U IT G EN TN EV ER MIND TH E
B U L L O C K S
23/3 THE TUBES V O O R U IT G EN T
24/3 STEF BOS V O O R U IT G EN T TEA TERZA A L
16/2 THE NITS liL lSA B E T H Z A A LA N T W E R PE N
2/4 THE NITS V O O R U IT G EN T
9/4EINSTÜRZENDE
NEUBAUTENV O O R U IT G EN T
24/5 SUZANNE VEGA liL lSA B ETH ZA A LA N TW ER PE N
INFO + TICKETS PER POST : 091 20 47 40 - NIET OP DE OPENBARE WEQ GOOIEN AUB • VU ON THE ROX - SDW
Z o e k e r t j e sN o g s te e d s z ijn w e
o p z o e k n a a r c le v e re geesten, die bovendien v r ij s p ir itu e e l u it d e h o e k k u n n e n k o m e n . We hebben nam elijk a l h e rh a a ld e p o g in g e n o n d e rn o m e n o m d e h ie rn a v o lg e n d e ru -b riek 'zoekertjes' op te s ta r te n . Z ie h ie r h e t re s u lta a t to t n o g toe. W enst u iets te ruilen, in te wisselen voor iets anders, o f iets te laten v e ra n d e re n van e ig e -naar, o f e e n k o n ta k t- advertentie te p laatsen in de hoop eindelijk de éch te , w are Tarzan o f J a n e te v e r le id e n en to t d e u w e te m aken , dan s ta a t de k lep van onze bus voor u open. O ns ad res : S cham per, St. P ie te rs n ie u w s tra a t 45, b u s op h e t g e lijk -vloers naast ons redak- t ie lo k a a l, o f o p d e e e rs te v e rd ie p in g , n a a s t h e t s e k re ta r ia a t 'C h e z A n d ré '. . . We v e rw a c h te n u vo l o n -g e d u ld .
- L o e s je z o e k t v r ie n d je s e n
v r i e n d i n n e t j e s . K o m o p 1 6
fe b ru a r i 2 0 u 3 0 n a a r h e t a k t ie -
lo k a a l v a n D e B r u g ( 1 s t e
v e r d ie p in g ) .
- G a s k a c h e ls g e z o c h t p /a K L
D ie r ic k x s t r a a t 5 5 . N o g a l d r in -
g e n d . . .
- M e is je u i t e e r s t e k a n .
k u n s tg e s c h ie d e n is m e t z i jd e -
l in g s g e s n e d e n h a a r , o n d e r -
m e e r a a n w e z ig b i j H . D e
C o n in c k in d e B la n d ijn , o m k o ff ie
m e e te d r in k e n e n s c h o o n h e id
t e r o e m e n . Z i c h w e n d e n :
S c h a m p e r - r e d a k t ie lo k a a l o p
d in s d a g v a n a f 1 9 u . A n o n y m u s
B o s c h .
- M u z ie k je s : k ra k e n d ja z z v in i l
u i t o u d e r s ’ e n g r o o t o u d e r s ’
v e r lo e d e r d e s c h a tk a m e r s . A l le s
v a n 1 9 4 0 to t 1 9 7 0 o p 7 8 , 4 5 , 3 3
rp m , C D ’s e v e n w e lg e k o - m e n ;
la a t e e n b e r ic h t je in d e S c h a m -
p e r b u s , g e a d r e s s e e r d a a n
D ie te r R o e ls t r a e te .
- B ro o d e n v is o m te v e r m e -n ig v u ld ig e n . Z ic h w e n d e n to t
B e e is ie w e l S e e k e r .
- G e z o c h t : v o g e lk o o i o m m ijn
k a n a r ie p ie t je v a n m in d e r b e w e -
g in g s r u im te te v o o r z ie n ; l ie fs t
e e n h o o g m o d e l. O u d e n d u s
g o e d k o o p m a g . C h r is te l S ta l-
p a e r t , V o o r ja a r s t r a a t 6 , 9 0 0 0
G e n t ; o f b u s n a a s t s e k re ta r ia a t
in D e B ru g .
-T e k o o p : R e f le x - fo to - to e s te l ,
Z e n i th m e t 5 5 m m le n s ; 3 0 0 0 fr.
F i lm p je s z /w , 6 4 A S A - 3 6 o p -
n a m e n , 7 5 f r / s t u k . in l: 0 9 1 /
2 0 8 1 5 7 .
S e lektie U it Tekenfilm s O verpoort (Kunstzicht)
to t 21 feb
R auh aber herzlich, M eube ldesign M useum voor S ierkunst
to t 28 febTeater Taptoe G enera le Bank, Kouter
to t 28 febG. Dam isch Galerie , Fortlaan 17
to t 28 feb
P anam arenko e.a. M ahieu Galerie , Serpentstr. 22
to t 28 febK e ram iek M useum voor S ierkunst
to t 28 feb
D ocum enta IX (fotos) Mus. H edendaagse Kunst
to t 28 febLut Leno ir Ch. D eK erckhove ln . 83/2
6 feb-6 mrt
V rouw En M aatschappij S tedelijke O penbare B ib lio teek
12 feb-4 m rt
8 Eeuw en G entse Z iekenhuizen M useum A .Vander H aeghen
13 feb - 1 3 mrt
R ode R arite iten A M S A B -m useum (Bagattenstr.)
to t 15 mrt
Mus. D ie rkunde En H erbarium Aula Vo lderstraat
15 f e b - 19 mrt
Ian Kane M oving Space, G rauw poort 19
27 feb - 4 apr
L ich tw eefse ls uit Sard in ië O udhe idkund ige M usea
3 m rt-30 aprJobh ap pe n ing F landers Expo
5 m rt - 6 m rt
Je u g d b o e ke n w e e k S tedelijke O penbare B ib lio teek
6 m rt-29 m rt
De Lederindustrie M l AT
to t e ind ’93
I n f o
17 feb S tuderen In De U.S.A. B landijnberg, aud itorium A
(14u30)20 feb Infodag voo r ouders van laatste jaarsscholieren,
info 091 /64 70 00
24 feb S tuderen In Frankrijk Adviessentrum , S t.-P ieterspl. 7
(14u30)
25 feb H et landschap gezien door de ogen van de Indianen, door
Prof. D. O rtes So lorio (Mex) Aula,
Volderstr. 9 (18 u) info : 091 /64 47 02
27 feb Infodag voo r ouders van laatste jaarsscholieren,
info 091 /64 70 00
3 m rt S tuderen In Duits land A dviessentrum , S t.-P ieterspl. 7
(14u30)
3 m rt S osiaa l-ekonom iese ontw ikke lingen in O ost-Europa,
m et Prof. J. N aegels H et Volkshuis,
S leepstr. 33 (20 u)
Akt iv i te i ten
w o 17 feb Bijloke Festiva lhal
A rea
D em ocrazy
C onserva to rium
Barok ‘C oncorde ’ (20 u)
Verkeerslichten gelden niet voor
eenden (Paraplyteatre t, 15 u)
N -Facto r
Van M arinette Tot Laskew icz
(eksperim ente le m uziek, 20 u)
do 18 feb A rca
D em ocrazy
L ake nm ete rshu is
C onserva to rium
Vooru it geluid
vr 19 feb A rca
N ie u w p oo rttea te r
S abbattin i
L ake nm ete rshu isA R C A
GAT
Vooru it teater
Vooru it foyer
z a 2 0 feb A rca
N ie u w p oo rttea te r
S abbattin i
L akenm ete rshu is
GAT
Vooru it tea te r
zie 17/2
H elios C reed + Vertigo
H et G e loo f (20 u)
G odfried-W illem R aes (12u30)
Bad C om pany (20 u)
zie 17/2
G ira f (S te lla Den Haag, 20 u)
Imi-TATI (20u30)
H et G e loo f (20 u)
De C oburge r (10 u)
De Stad Rij M ee Nen Tandem (20 u)
Kafkas Kru is (Art&Pro, 20 u)
Lunchkonsert (12u45)
zie 17/2
G ira f (S te lla Den H aag -1 5 ,2 0 u)
Imi-TATI (20u30)
H et G e loo f (20 u)
De S tad Rij M ee Nen Tandem (20 u)
Kafkas Kruis (Art&Pro, 20 u)
![Page 14: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/14.jpg)
ANUS MUNDI zelfklevertjes sparen
S c h a m p e r: W ie o f w a t d ie n t
o n d e r d e n a a m A N U S M U N D I g e k a ta lo g is e e rd te w o rd e n ?
De H ere s ia rc h : A N U S M U N D I
hee fteen lange, gro tendee ls geheim e
gesch iedenis achte r de rug, die ik
h ie r om v e rs c h il le n d e re d e n e n
onm oge lijk helem aal uit de doeken
kan doen. A lgem een w ord t echte r
aangenom en dat m en onder A N U S
M UNDI het vo lgende m ag verstaan:
“A narchoku lture le underground city
guerrilla ” , en da t wil zeggen w at het
wil zeggen. Om even in te gaan op de
h istoriese achtergrond van de hele
“bew eg ing” : aan de w ieg van deze
tra d itie s ta a t een ze ke re K a sp a r
G regoriusvan Krakau, in 1681 a ldaar
geboren, in 1717 om w ille van zijn
d issidentie uit een lokaal gil van de
rozenkru isers geschopt, en na jaren
v a n o n d e rg ro n d s e in te l le k tu e le
aktiv ite it d ie ónder m eer resu lteerde
in het ontstaan van A N U S M UN D I,
tenslo tte in 1731 in Lem berg op de
b ra n d s ta p e l te re c h tg e k o m e n . De
orde die later w erd gestich t om m et
het licht van zijn leer E uropa w eer
w a t te beschaven, w aa ie rde a a n -
v a n k e li jk u it n a a r h e t n o o rd e n ,
K ön igsbergen en zo, en naar het
zu idoosten, de Balkan, en zou pas
een paar eeuw en later, v ia Noord-
Ita lië , de P ro ve n ce en de o ud e k e t te rs g e m e e n s c h a p p e n in de
Pyreneeën om, onze streken bere-
iken. En aangezien het overdu ide lijk
is d a t de la te 2 0 s te e e u w de
b e s c h a v in g , de k u itu u r in h e t
a lgem een en de kunst en de schone
letteren in het b ijzonder, niet b ijs ter
w e lgezind is, heeft het ook een tijd je
geduurd voora lee r de w ijze w oorden
van o nze a a rtsva d e r h ie r ingang
konden vinden... In G ent kw am ze lfs
pas in 1 9 9 0 een derge lijk senakel
van ve rw a n te g ee s ten fe ite lijk in
voege.
D e P a lts g ra a f v a n d e K a n -
n u n ik s tra a t: H e t G e n ts e A N U S
M U N D I-genootschap herberg t tans
een tienta l inw ijde lingen en ta lloos
v e e l m e e r tra p p e le n d e n ie u w s -
gierigen, w ord t voorgezeten door de
H e res ia rch -m e e ran on ie m e titu la tuur
en c e re m o n ie e l dan w a t a n d e rs
overigens - en heeft o.a. konnekties
in de B land ijnberg, de kunstakadem ie
en ze lfs de universite itsstraat, w aar
een schare juristen zich bv. om de
legalite it van het beestje bekom m ert.
De H eres iarch : A N U S M UN D I,
vrij ve rta a ld ‘“ s w e re ld s e ig en s te
rektum ” , is - laten w e e lkaar geen
m ie tje n o e m e n - e e n k lu b v a n
v e rlic h te g e e s te n , d u iv e ls k u n s te -
naars, onhe ilsp ro fe ten , apoka lip tic i
en d ie s m e e r z ij d ie , e e n m a a l
ope ra tionee l in de G en tse o n d e r-
g ro n d s e , ie d e re s im p a t is a n t en
geïn te resseerde graag de beginselen
van onze filosofie w illen b ijb rengen -
w aarover m eer in een vo lgende vraag
als ik mij niet vergis.
S c h a m p e r : W e lk e d o e ls te l -lingen w orden gepropageerd en
la n g s w e lk e s tr a te g ie ë n o m
trach t m en deze te realiseren ?
D e H e r e s ia r c h : K ijk , K a s p a r
G re g o r iu s , F r itz th e C a t, H o rs t
Tappert, D okte r H evig... B ijna a lle
p a tro o n h e il ig e n va n o n z e o rd e
dee lden eenze lfde ve rlich t d esp o -
tism e: “K u ituu r voor, n ie t d oo r de
m a s s a ” . D a t is z o ’n b e e tje de
e ssen tie . V oor een d ie p g a a n d e re
ana lise van onze denkbeelden heb
ik nu n a tu u r lijk tijd noch p la a ts ,
daa rvoor verw ijs ik g raag naar de
bestaande lite ra tuurlijs t (-onderaan
dit artike l,N V D R ).
D e A a r ts h e r to g in v a n d e
zesde huid G o d s : Lees er ook eens
de ko lum n van d ie Lord M oloch op na
in S cham per 3 0 1 , d ie w eet ongeveer
wel w aa r het a llem aal om draait.
De H eres iarch : Ik ve ronderste l
dat het iedereen onderhand duide lijk
is gew orden w a t vo o r karika tura le
fa rce op het e inde van de tw in tigste
eeuw achte r eens zo m achtige en
s ta a ts g e v a a r l i jk e w o o rd e n a ls
“ku n s t” , “ ku itu u r” o f “ in te lle k tu e e l”
schu ilgaa t... De laa t-kap ita lis tische
“beschaving” heeft een paar eeuw en
de tijd gehad om een aanta l gen ia le
te chn ieke n te bedenken d ie haa r
im m un iseren tegen het im m anente
en konstante gevaar van kunst o f
filosofie. Kunst en filoso fie zijn ons
inziens im m ers de a lle rhoogste en
m e e s t d o e ltre ffe n d e vo rm e n van
kritiek die een ku ituur in de loop van
zijn bestaan kan ontw ikkelen. D at is
dus al één van de fu nd am en te le
u itgangspunten, één van de basis-
voorw aarden als het ware, van onze
filosofie : da t in het w ezen van de
kunst een onzegbaa r potentiee l aan
k r it ie k v e rb o rg e n lig t. K u n s t is
natuurlijk n iet per se kritiek, m aar
d raag t in zich wel de m ogelijkheden
om b e s ta a n d e m a a ts c h a p p e lijk e
w an toestanden op een onnavo lgbare
w ijze te bekritiseren. D enken w e m aar
eens aan W ittgenste ins boutade, nl.
“ E tiek en e s te tie k z ijn é é n ” ... D it
kritisch fundam en t nu da t o.i. inheren t
is aan het w ezen van de kunst, heeft
de tw e e d e h e lft van o n ze e eu w
nauw e lijks overleefd - je zou kunnen
ste llen da t kunst gekastreerd w erd,
g e m u ilk o r fd , v a n é é n v a n z ijn
voornaam ste krachten beroofd. W ie
ge loo ft nu nog in de kritiek d ie bv.
u itgaat van zo ’n s irkus a ls D ocum enta
? Ik had het daa rne t nog over die
“ g e n ia le ” te c h n ie k e n d ie o n z e
m aatschapp ij heeft ingeze t om het
s lu im erend gevaar van kunst en -
a lgem ener - ku ituur onschade lijk te
m a k e n ... Ik d e n k d a t h e t p o s t-
m o d e rn is m e , w a t d a t o o k m ag
betekenen, in d ie zin het voorlop ig
h oo g tepun t is van derge lijk m aat-
sch a p p ijb e s te n d ig e n d ra ffinem en t.
H et is A N U S M UN D I dus voora l te
doen om één van de vita le e igen -
s c h a p p e n , n l. h a a r g e v re e s d e
kritische geest, van kunst en filosofie
n ieuw leven in te blazen...
S c h a m p e r : W a t k o n k re e t
re s u lte e r t in ...
D e H e r e s ia r c h : G e v a a r l i jk e
kunst ! En ta rte t ! G edaan m et de
ta n d e n lo ze p o s tm o d e rn e pensen -
kerm is d ie het z ie ltogende lichaam
van kunst, schone letteren o f filosofie
ve rd ee ld hebben o nd e r sch a trijke
g a le r i jh o u d e rs d ie a lle e n m a a r
neuze lende stron tv liegen in A rm ani
aantrekken, en zogeheten openbare
ins te llin ge n d ie hun d u u rb e ta a ld e
ru im te v o ls to u w e n m e t s te r ie l
este tis ism e w aa r je a lleen m aar je
schouders bij kan ophalen !
“Kunst voor de m assa” wil zeggen
d a t w e kuns t aan de tra a t te rug
m oeten geven, w aar het beest ook
optim aal funktioneert. K ijk naar het
D adaïsm e, naar de bohém iens van
de Franse 19e eeuw, de konstruk-
t iv is te n .. . H e t w a re n n ie t a lle e n
s tro m in g e n o f filoso fieën d ie een
on tzagw ekkende artistieke, in te llek-
tuele , m ore le en zelfs sociopolitieke
invloed hebben u itgeoefend op onze
tw in tigs te eeuw, het w aren oorlogen,
overw inn ingen op w at to t dan toe als
w a a rh e id en s c h o o n h e id g o ld ,
o v e rw in n in g e n op een o n fe ilb a a r
geacht m aatschapp lijk bestel en het
w a re n b o ve n d ie n a lle m a a l o v e r-
w inn ingen die de kunst op de straat
had a fgedw ongen. De straat, het land
van de m assa, w aar geen enkele
politiek bestand tegen is geb leken -
daar m oet de kunst opereren.
U vroeg mij de strateg ieën van
A N U S M UN D I uit de doeken te doen.
W el, wij voeren onze oorlog in de
s tra te n v a n d e z e s ta d , n ie t in
g lanzende m agazines o f ingezeepte
galeries o f w eet ik veel wat. G ent
w erd vroege r al wel eens opgeschrik t
d o o r a f f ic h e k a m p a g n e s . A N U S
M U N D I hee ft al een kle in aan ta l
p u b lik a tie s op z ijn , a k tie f: d ic h t-
bundels, m uurkran ten, m anifesten,
p a m fle tte n ; p e rfo rm a n c e s , m a n i-
festa ties, happenings... zo lang het
m aar op de straatstenen gebeurt. Er
bestaan al langere tijd p lannen om
b ijvoorbee ld een klein festiva lle tje uit
de g rond te s tam pen , m aa r daar
h e b b e n w e n a tu u r l i jk g e ld en
m ankrach t voo r nodig, en van een
g rootscheepse pub lis ita ire blitzkrieg
wil het ook al n iet m eteen komen.
Princip ieel blijven w e w at betreft onze
kulturele aktiv ite iten wel zw eren bij
een zeker pulp-pro fie l: a lles w ordt
va kku n d ig low b ud ge t g ehouden ,
m ag niet al te veel geld kosten en
m oet u ite inde lijk op straa t w orden
gerea liseerd .
S c h a m p e r: Ik h o o r het oud
z e e r a l o m d e h o e k lo e re n ... B e s c h ik t A N U S M U N D I o v e r
o n u itp u tte lijk e g e ld b ro n n e n ?
De H ere s ia rc h : Tot onze grote
sp ijt en e rgern is niet. S inds korte tijd
is nl. zo da t de G entse AN U S M UNDI-
d iv is ie een aan ta l s tappen onder-
neem t om w a t m eer aan de stedelijke
opperv lak te te kom en en aldus de
ille g a lite it van g e n o e m d e o n d e r-
g rondse aktiv ite iten te om zeilen. Zo
is ons vaderlands staatsblad onlangs
nog beva llen van een gloednieuwe
v.z.w. - A N U S M UNDI jawel! En dat
heeft to t nog toe a lleen m aar geld
gekost; de v ie r stich tende leden van
die v.z.w. lopen im m ers allemaal aan
de R UG schoo l, w a t geen b ijster
lukratieve aktiv ite it is.
Zolang er geen subsidies lonken,
m oe ten w e dus a lle to eko m stig e
a k t iv ite ite n , p u b lik a t ie s , p e r fo r -
m ances, g ra fische en andersz ijds
p lastische excessen, financiëren met
vervolg op volgende pagina ...
![Page 15: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/15.jpg)
Rektum II met de trein zou hij er al zijnVan den Brande zou treinkaart voor studenten overwegen
lidge lden. Een initiatie in de o rde van
A N U S M U N D I, d .w .z . g e r id d e rd
w orden onder het a fleggen van de
eed van trouw aan het m anifest van
A N U S M U N D I b e te ke n t im m ers
lidm aatschap. Voor een lu tte le 100
fr. k rijg t u een heuse a lte rna tieve
s tudent w elcom e- pack: een speciaa l
A N U S M U N D I-p a s p o o rt d a t vee l
gehe im e deuren opent, het m an ifest
in zakform aat, het Epistel en een pro
v ita -abonnem ent op een aantal vaste
pub lika ties d ie in de m aak zijn. Een
zakje beschaving !
D e P a lts g ra a f v a n d e K an -
nun iks traa t: De ge ldb ronnen van
A N U S M U N D I staan e r inderdaad
rede lijk w anhop ig voor. Ik zou d it
in terview dan ook, m et het nod ige
gevoel voo r pathos en ze lfverach ting ,
een k ree t in de d u is te rn is w illen
noem en, een profetie voo r w oestijn -
p lanten a ls het w are. O m eerlijk te
z ijn p ro b e re n w e v ia S c h a m p e r
eventueel w a t aan ledenw erv ing te
doen...
D e K r o o n p r in s v a n h e t
o n e in d ig e le a e r d e r a a r d -g e e s te n : M is s c h ie n is h e t n ie t
helem aal onverstand ig om h ier een
w oo rd te w e rpe n m .b .t. de la n g -
ve rw ach te A N U S M U N D I-fu if, zeg
m aar ku lture le org ie w aar betaald zal
m o e te n w o rd e n en de s c h a tk is t
gesp ijsd !
S c h a m p e r : H e t G e n ts tes tra a tb e e ld w o rd t h ie r en d a a r
o p g e lu is te rd d o o r e en s tic k e r, a f f ic h e o f g r a f f i t i , h e e l m o o i a lle m a a l. G een s c h rik v o o r de
g e n d a rm e s ?
De H eres iarch : Eindelijk R echt
op antw oord! H ierbij wil ik m ij dan
o o k o ff ic ie e l v a n d e rg e li jk e u it-
spattingen d istantiëren. Ik ben er mij
w e l van b ew us t dat ik inde rdaad
a a n sp ra ke lijk kan g es te ld w orden
vo o r het okkasione le stickertje in de
to ile tten van de B landijn - m aar m et
b a n a a l v a n d a lis m e h e b b e n w ij
u iteraard n iks te m aken. Vooreerst
kan ik a ls a m b a s s a d e u r van de
B e lg ische A N U S M U N D I-leg ioenen
o n m o g e lijk v o lle d ig e ko n tro le u it-
oefenen ove r het doen en laten van
al onze al dan niet kon fessione le
d iscipe len , d ie ik geeneens a llem aal
ken... A N U S M UN D I is een m achtige,
e euw enoude oktopus d ie zijn d u i-
zendkopp ige ten take ls in iedere stad
van de oude w ere ld wel eens heeft
ontro ld s inds d ie illustere w in te r van
1 7 1 7 !!
S c h a m p e r: Is e litarism e een
u itg e s to rv e n w o o rd ?
D e A a r ts h e r to g in v a n d e
zesde huid G o d s : Elitarism e, her-
m etisch ondergronds genootschaps-
gedoe, eso te rism e... D at w erd ons
n a tu u rlijk al e e rd e r ve rw e ten . De
h istoriek van A N U S M UN D I heeft die
indruk u iteraard nog eens in de hand
g ew erk t. M aa r om e e rlijk te zijn :
voorlop ig blijft A N U S M U N D I nog zo
h e rm e t is c h o m d a t o n z e in fra -
s tru k tu re le v o o rz ie n in g e n h e t nu
eenm aal n ie t toe laten en m ed ia -
s tun t uit te halen d ie ons m eteen
naar de voo rpa g ina ’s ka tapu lteert.
W e hebben n ie t de m idde len om een
g roo tscha lige pub lic ita ire kam pagne
op te z e tte n d ie de m e n s e n in
aanraking kan b rengen m et A N U S
M UN D I, haar doe len en strateg ieën.
D e K r o o n p r in s v a n h e t
o n e in d ig e le a e r d e r a a r d -g eesten : S inds kort besch ikken wij
over een postbus. D aar kan iedereen
te rech t m et zijn v ragen, w anhoop en
a s p ira t ie s . W e b li jv e n im m e rs
konstant op zoek naar n ieuw bloed
(lacht gehe im zinn ig , w aarop redak-
teu r w egvluch t)...
De H eres iarch : Ik heb trouw ens
uit betrouw bare bron ve rnom en da t
S cham per heden onderdak b iedt aan
een A N U S M U N D I- in filtra n t. G e -
ïn te re s s e e rd e n k u n n e n d u s o o k
te rech t bij de S cham perbus o f het
redaktie lokaa l. D aar za l ene Lord
M oloch H. u g raag initiëren.
D e P a lts g ra a f v a n d e K a n -
nun iks traa t: Eén van onze novicen,
D okter H evig heet hij a ls ik m e niet
verg is, houdt zich exclus ie f on led ig
m et het pub lic ita ire aspekt van de
zaak. Hij s taa t aan het hoofd van het
eskader “S tu rm bock A .M .” dat zich
ontfe rm t over uw lokale va lven, de
Brug, enige centraa l ge legen plak-
m uren... Let dus op de m uren overal!
D e A a r ts h e r to g in v a n d e
zesde huid G o d s : M aandagavond
van tien to t e lf w o rd t s te eva s t in
abso lu te anon im ite it ve rgaderd in het kaffee van de Vooruit. Je kunt de
A N U S M U N D I-d e le g a t ie z o w a t
te rs ton d he rkennen aan de hoog
op laa iende sim boliek...
D e H e r e s ia r c h : D ic h te rs en
literatoren a lle rhande, filoso fen a lle r
la n d e n , p la k k e rs en s c h ild e rs ,
m an ifestanten , kontestan ten , bom -
m e n g o o ie rs le e u w e n te m m e rs ,
s tra a tm u z ik a n te n en B a ccha n ten ,
o rgan isa to rische gen ieën ... S lu it u
aan bij de im m er g roe iende legers
deze r aardgeesten d ie G en t in een
hoogstnoodzake lijke ku lture le revo-
lutie onder zu llen dom pe len !!
A lle n : W ant w ij z ijn de gaten,
w aarlangs gekneed en vorm gegeven
door de tw aa lf laatste v ingers van
m oeder Aarde, w aanzinw am new or-
s te n a fb ra a k op uw h e ilig o n v e r-
s to o rb a a r la ten s ta a n w o rd t lo s -
gelaten !
L ite ra tuu r voo r ge ïn te resseerden :
“ De novum g enus a ed ifica n d o ”
G regorius K a s p a rv a n K rakau, 1717
- “H o i-hoo!H et M an ifest Van A nus
M undi” Tsaar D w aa & Lord M oloch,
G en t 1990
-“De Kus Van De M essenw erpster”
nrs. 1,2 & 3 - “ Ep isto lon 1” Lord
M oloch, G ent 1993
S poed u naar het S cham perlokaal
of de 2de ve rd iep ing van de B landijn
(sektie W ijsbegeerte ) a lw aar au teur
dezes zich al eens ophoudt.
Kontaktadres: R B . 268
9000 G en t 1
B eesee
& dank aan een w e lw illende D.R.
En w ie van u w ilde e r h ie r bew ijzen
d a t u w s tuden ten tijd n ie t de m oo is te
tijd van u w leven is ? W ilt u dan zo
g ra ag w ee r te rug n a a r de tijd w aar
Vlaam se schrijvers zo g roo ts op gaan.
B ew aarscho len w aa r h a lf geschoo lde
gee s te lijken de je u g d van leve ns -
lange trau m a ’s voorz ien ? N a a r de
tijd d a t u nog te jo n g was voo r kaffee-
b e zo e k en een G o-pass ? N ee toch
z e k e r ?
De kans bestaat dat s tudenten in
V laanderen b innenkort geen G o-pass
m eer nod ig hebben. De voo rz itte r
van de V laam se regering, Luc van
den B rande zou, zo w il het verhaa l,
de invoering van een s tudentenkaart
v o o r he t o p e n b a a r v e rv o e r o v e r-
w egen ?
De s tuden tenkaa rt zou, a ls het
N ederlandse m odel gevo lgd w ordt,
ve rp lich t zijn voo r a lle s tudenten in
het H oger O nde rw ijs .1
Voor onschu ld ige voorb ijgangers
lijkt N ederland, w aa r het ve rvoe r voo r
studenten betreft, een ge trouw e kopie
van het aards paradijs, zij het m et
een onbehage lijk klim aat.
W at is e r aan de hand ? A lle
s tudenten in N ederland zijn sinds 1/
1/90 in het bezit van een OV-kaart,
(onthou dat w oord).
V o o rd e e l: m e t d ie k a a r t kan
o n b e p e rk t g e re isd w o rde n m et ‘s
N e e rla n d s o n vo lp re ze n o p e n b a a r
v e rv o e r. N a d e e l: de O V -k a a rt is
verp lich t, ook a ls je doo r een speling
rechtopantwoord
b e tre f t : a n tw o o rd o p a r t ik e l
“S ocia le S ecto r in nood, w a t n ieuw s?
- Proffen beta len 5 0 frank m inder!”
G each te ,
N .a.v. he t hog e rve rm e ld a rtike l
w ensen w e erop te w ijzen da t de
sch rijve r van d it a rtike l o fw el zeer
s le ch t g e ïn fo rm e e rd is inza ke de
prijzen in de s tudenten restauran ts o f
te rzake b ew ust een nega tieve en
m is le idende ondertoon w ou leggen !
De prijzen zijn n ie t gestegen m et
15 frank, m aar w el m et 5 o f 10 frank
naarge lang de basiskostenstructuur.
De verkoopprijzen zijn gebaseerd op
de aanreken ing van :
a) de fo od -co s t (a lle vo e d in g s -
kosten)
van het lot tegenover de unief w oont,
dage lijks vanu it E rps-K w erps naar
de A lm a M ater w il fie tsen o f gew oon
een hekel hebt aan de lichaam sgeur
van tre inconducteurs.
Beurs
Voor w ie daa r n ie t doo r gete isterd
w ordt, in N ederland kost een OV-
jaa rkaa rt e lke s tudent ongeveer 1300
fr. per m aand. En da t is 10 procen t
van de beurs d ie e lke s tudent van de
overhe id krijgt. Ja inderdaad, krijgt.
W iens ouders n ie t in staat zijn aan de
studie bij te d ragen kan er nog w a t bij
lenen.De LSVb, Lande lijke S tudenten
Vakbond, is in N ederland gesp reks-
partne r van de m in is ter van onderw ijs
(ja d ’r is e r m aar een).
S im one van G eest is voorz itte r
van d ie LSVb: “ In het begin w aren w e
te g e n de O p e n b a a r V e rvo e rka a rt
voo r s tudenten. H et is natuurlijk raar
dat s tudenten gedw ongen w orden
iets te kopen. Na verloop van tijd b leek da t de m eeste s tudenten wel
blij z ijn m et de kaart. En daar zijn de
N ederlandse S poorw egen n ie t zo blij
m ee ” .D e N e d e r la n d s e S p o o rw e g e n
(NS) v inden dat de studenten het
openbaa r ve rvoe r overbevo lken en
da t s tudenten e igen lijk te veel gebru ik
m aken van de OV-kaart. S im one van
G eest v ind t dat onzin :” E lke gedrags-
b) p lus de p rijzenspann ing (thans
57,43 frank)
De p rijzenspann ing is s inds 1/9/
92 gekoppeled aan de index p lus de
stijg ing van de loonkost. H ie rdoor
steeg in theo rie de prijzenspann ing
van 50 naar 57,43 frank.
D aar a lle m aa ltijd -verkoopprijzen
te lkens naar onder o f naar boven
a fge rond w orden op een eenhe id
van 5 frank, betekende deze stijg ing
voo r bepaa lde m aaltijden 10 frank,
en voo r andere s lechts 5 frank.
Tevens w erden reeds 30 n ieuw e
m enu ’s gecreëerd (o.a. vege tarische)
die een ve rkoopprijs onder de 100
frank hebben.
A angaande het aanta l jobstuden-
ten w ord t helem aa l n ie t ve rm eld dat
de daling van het aanta l s tudenten -
jobs hoo fzake lijk te w ijten w as aan
de au tom atisa tie van de vaatw aslijn
p s c h y c h o lo o g had ku n n e n v o o r -
spellen da t iem and die toch al geld
v o o r v e rv o e r h e e ft be taa ld , m ak-
ke lijker in de tre in stapt. D us m oeten
de S poorw egen nou niet beg innen te
ze u re n ” .
Van G eest w ord t in haa r oorlogs-
zuchtige taal gesteund door m in ister
R itzen van O nderw ijs . A ls in 1994 het
co n trac t o ve r de O V -kaart a floop t
w ord t het w a t hem betreft gew oon
ve rde r gezet.
O ndertussen is er een V laanderen
o ffic iee l nog n iks bekend. En zijn
studenten in het O penbaar Vervoer
n o g g e w o o n m e n s e n . In
N ederland is kankeren (sow ieso een
fa v o r ie te H o lla n d s e h o b b y ) op
studenten in de tre in de m an ie r voor
g e w o n e p a ssa g ie rs om O V -ka a rt
houders hun ongenoegen duide lijk
te m aken. S im one van G eest zit er
n ie t m ee. “A ls al d ie verha len over
d ie s tudenten w aa r zouden zijn, dan
w aren de N ederlandse tre inen al lang
d oo r de g rond g eza k t d oo r o ve r-
b e las ting ”
Van onze N ederlandse
C orrespondent, F.H.
lees ook op pagina 10 i.v.m. treinregelingen, afgeschafte lijnen en opgedoekte stations...
in R es tau ran tO verpoort. In h e ttw e e -
de t r im e s te r w e rd e n g e e n 18
s tu d e n te n jo b s g esch ra p t, m aa r 7
t.o.v. het 2e trim este r van vorig jaar.
U ite inde lijk lijkt me de “spectacu -
laire” tite l van het artikel nogal VTM -
achtig , daa r de Proffen geen 50 frank
m inder beta len, m aar ingevo lge de
beslissing van het Bestuursco llege
dd. 22/01/93 eenze lfde eenhe idsprijs
van toepass ing is voor a lle studenten
(R U G & H O BU ) en alle personee ls-
leden b innen de un ive rs ita ire g e -
m eenschap (ZAP, AAP, ATP, fondsen,
k re d ie te n , . . .e n z . ) , d u s o o k de
P ro fesso ren .
W e hopen da t deze co rrec ties
k u n n e n o p g e n o m e n w o rd e n a ls
rechtzetting in het vo lgend Scham -
per-num m er, en verb lijven inm iddels,
M et achtingsvo lle groeten,
(get.)M arc Bracke
A lg em ee n C o ö rd in a to r S tud en -
tenvo o rz ien in g en
![Page 16: Schamper 305](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013106/568cad781a28ab186dabd22e/html5/thumbnails/16.jpg)
Film & fantasie & nog véél meerEN HET WAS HIER NU ZO RUSTIG
SNEAKERS
Phil A lden R obinson, de m an
d ie w e o n s g e lu k k ig n ie t m e e r
herinneren van het honkba lverhaa ltje
Field of Dream s, heeft zich op een
n ieuw segm ent van de A m erikaanse
m a rk t g e g o o id : d e w e re ld d e r
com puters. S neakers toon t de be le -
venissen van een groep je hackers
(krakers) dat w ord t ingehuurd door
firm a s om de v e ilig h e id van he t
gebru ikte com puters is teem te testen.
De leider, M artin F isher (Robert R e d fo rd ) , d ie s a m e n m e t z ijn
schoo lvriend C osm o in de bestan -
den van a lle rhande staatsinste llingen
in b ra k en g e ld v e rs lu is d e n a a r
vrijw illige organ isaties, on tsnap te op
het e inde van de ja ren zestig toeva llig
a a n de p o lit ie . In d e z w a r t-w it
o p e n in g s s e k w e n s z ie n w e h o e
C osm o wel gearresteerd wordt.
Een tw intig ta l ja a r later m aken w e
kennis m et de n ieuw e Martin, d ie nog
steeds gezoch t w ordt door de politie.
In de eerste k ieurenscène krijgt de
to esch ou w er een s taa ltje van het
kunnen van M artin en zijn v rienden.
T ijdens de inbraak in de bank die hen
h ie rvoor inhuurde, leren w e de rest
van M artins groep je kennen: een C l A-
veteraan (S idney Poitier), een fa -
naat van politieke sam enzw eringen
(Dan A yckroyd), een jonge com -
puter-w izz (R iver Phoenix) en een
blind gen ie (David S tra ithairn). Aan
da t laatste personage hangt R ob in -
son trouw ens de m eest inventieve
p lo tw endingen op.
O p een goede dag kom en tw ee
m annen van de A m erikaanse Veilig -
he id M artin v ra g e n om aan een
buiten lands w iskund ige een toes te l-
letje te ontfu tse len dat alle kodes te r
w ere ld kan on tc ijfe ren . A angez ien
de tw ee op de hoogte zijn van zijn
verleden, m oet M artin wel ins tem -
m en. A ls belon ing zal hem am nestie
verleend w orden.
D eze opdracht is vanze lfsprekend
de aanzet to t een hele rij s ituaties
w aarin M artins team zijn inventiv ite it
en te c h n o lo g ie se han d igh e id kan
bew ijzen. In dit opzicht b lijkt Sneakers
een frisse h i-tech th rille rte zijn, handig
gekoppeld aan een sp ionageverhaa l.
R obinson zag te rech t in dat zijn film
niet zou profiteren van sne lle aktie en
verb lindend avontuur. S neakers is
dan ook een m eeslepend trage film
gew orden, w aarb ij de m om enten van
spanning op de ju is te ogenb likken
w orden a fgew isse ld m et het soort
lichte hum or dat w e van derge lijke
film s gew oon zijn.
Eenzelfde jongensach tighe id vind
je in de ste rke verto lk ingen van de
indrukw ekkende cast d ie R obinson
voor dit p ro jekt sam enkreeg. O ok al
krijgt R edfords personage het m eeste
aandacht, zijn m ede-akteurs - onder
w ie ook M ary M cD onnell als zijn oude
vlam - zetten stuk voor s tuk ge loo f-
w aard ige type tjes neer. Een kn iesoor
d ie va lt over de w at s lappe e indscène.
ARIZONA DREAM
Em ir K usturica (G ouden Palm
en O scar voor Beste Bu iten landse
Film m et het m agistra le Papa gaat op zakenre is in 1985) w erk t graag
traag. H et is ondertussen al van 1989
ge leden da t van deze ex-Joegos laa f
T im e o f The G ypsies verscheen,
een film d ie niet a lleen K usturicas
im m ense ta lent, m aar ook de heel
e igen stijl van de reg isseur beves-
tigde: drom erig , assosiatie f, liries.
Het heeft w el lang geduurd voor
deze A rizona D ream ons bere ikte
- Kustu rica w oont ondertussen in de
Veren igde S ta ten - m aar a fgezien
v a n de s e t t in g is e r n ie t v e e l
ve randerd . D eze zeer herkenbare
Kusturica is, zoals de tite l aangeeft,
g e s itu e e rd in het w o e s tijn a ch tig e
Zu iden van de V.S., een landschap
dat de naieve fa ta m organas van de
h o o fd p e rs o n a g e s z o n d e r m o e ite
aanw akkert.
S entraa l gegeven in K ustu ricas
film isch e co lla ge is the A m e rica n
D ream . Elk van de v ijf h o o fdp e r-
sonages vu lt dat abstrakte d room -
beeld op zijn e igen m an ie r in. Elaine
(een perfekte Faye D unaw ay) wil
v liegen in een ze lfgem aakt v liegtuig,
Leo (Je rry Lew is , een vo rm van
ve ran tw oorde typecasting) w il naar
de m aan via een ladder van Cadillacs,
en G race (Lili Taylor) w il ve rde r het
leven ingaan a ls een sch ildpad. In
fe ite is Axel (Johnny D epp) de enige
d ie n ie t goed w eet w at hij w il: door
zijn b roer uit N ew York naar A rizona
geroepen om te getu igen op d iens
huwelijk, w ord t hij na een tijd je heen
en w ee r geslingerd tussen Ela ine en
G race. A ls sim bool van a lle onve r-
v u ld e v e r la n g e n s la a t re g is s e u r
Kusturica de hele film door een vis
over het scherm zw em m en.
Arizona Dream is een vreem de,
m aar toch typ ische K ustu rica film
gew orden: tege lijk een ode aan de
krach t van de verbee ld ing en een
k laagzang vo o r de illu s ie van de
a lom teg en w o o rd ig e (A m erikaanse)
d room .
EN VERDER..
... kom t in S tud ioskoop opn ieuw
De R o d e L a n ta a rn s uit, de film
w aa rvo o r reg isseur Zhang Y im ou
in ons land De Prijs van de F ilm kritiek
ontving. In S cham per w erd deze film
op e e rd e r g e m e n g d e g e v o e le n s
onthaa ld. “Z ee r kunstig , m aar tevee l
van hetze lfde” schreven we, h ierm ee
doe lend op het superieure, kleurvo lle
Ju Dou w aarm ee Y im ou het ja a r
voord ien vriend en vijand verraste.
O ok tem aties slu it De R ode Lantaarns
bij dat onbe tw is te m eeste rw erk aan:
het levensleed van de C h inese vrouw
- anderm aa l sub liem ve rto lk t door
Y im ous fe tis j-aktriese G ong Li - in
h e t fe o d a le C h in a v a n v o o r de
C u ltu re le R evo lu tie w o rd t geana li-
seerd in een verhaa l dat de d im ensies
heeft van een K lassieke Tragedie.
... ve rto lk t Joe Pesci voor zijn
doen zee r sober Leon B ernstein , een am b itieus pers fo tog raa f in The. Public Eye van H ow ard Franklin .De film spee lt in het N ew York van de
late ja ren dertig, de b loe iperiode van
de georgan isee rde m isdaad. B ern-
ste in krijgt vanze lfsp rekend d ikw ijls
de g e le g e n h e id s e n s a tio n e le en
sprekende kiekjes te m aken, m aar
toch is hij e r n iet v ies van af en toe
ze lf iets te enscèneren. De gem aakte
n a tu re l die Bernste ins fo tos u itstra len
s p re e k t ja m m e r g e n o e g n ie t u it
F ranklins film . Pesci s laagt er nog in
een en ander te redden, m aar al bij al
is T h e P u b lic E ye e e n w e in ig
g e s la a g d e s fe e rs tu d ie v a n de
m affia film .
... spee lt al een paar w eken de
zeer s te rke voetba lfilm U itras van de
jo n g e Ita lia a n s e re g is s e u r R ic ky
T o g n a z z i. H o e w e l, v o e tb a lf i lm ?
U itras gee ft een veron trus tend beeld
van de strijd tussen de hoo ligans van
de ve rsch ille n d e Ita liaanse te am s
onderling, en tussen d ie s traa tbendes
en d e g o e g e m e e n te . W a n n e e r
Principe uit de gevangen is vrijkom t,
m oet hij m et lede ogen vastste llen
dat een bevriende tifoso er m et zijn
liefje va ndoo r is. D eze h istorie van
lie fde en on trouw spee lt z ich a f tegen
de achte rg rond van de strijd tussen
de supporte rsbenden van Juven tus
en R om a . O p d ie m a n ie r v a n g t
Tognazzi heel handig tw ee v liegen in
één klap: ene rz ijds w ord t in U itras
kw as i-sosio log ies een ve rontrustend
beeld gekreëerd van het supporters-
gew eld , te rw ijl anderz ijds de hoo li-
g a n s hee l p e rs o o n lijk , m e n s e lijk
w o rd e n g e te k e n d . D e Ita lia a n s e
sinem a heeft e r een n ieuw ta len t bij.
Yup
Schamoers To d Viif
1. G le ng a rry G len R oss/Jam es
Foley
L ight S leeper/Pau l S ch rader
2. The C rying G am e/N eil Jordan
3. Sneakers/P h il A lden Robinson
4. U ltras/R icky Tognazzi
5. A rizona D ream /E m ir Kusturica
Yup.
4 C IN E M A ’S + FILMCAFE S IN T -A N N A P LE IN 63 9000 G E N T (09I) 25 08 45
FOR US CINEMA IS STILL ADVENTURE
SEE YOU INSTUDIO SKOOP
Andersbekeken
Na de film w eek S om e like it notin S tud io S koop (m et o.a. Les nuits
fa u v e s in a va n t-p re m iè re ) b re ng t
Verkeerd G epa rkeerd A n ders be-keken . Dit kee r een d rie lu ik m et
k lass iekers in ‘t genre.
H et beg in t op 24 februari m et My
beautifu l laundrette van S tephen
F re a rs (van S a m m y a n d R o s ie
get laid en het sch itte rende D an- gerous liaisons). Om ar, een jonge
Pakistani, krijgt van zijn rijke oom
e e n z ie l to g e n d e w a s s e re t te in
beheer. W at hem bete r ligt dan een
karriè re aan de unief, zoa ls zijn z ieke
vade r het w il. In het London van de
ja re n ta c h t ig g a a n a c h te r e e n
b loe iende kom m ers ie wel eens m eer
dub ieuze praktijken schuil... A ls hulpje
w erft hij z ’n oude schoo lvriend Johnny
aan, die de laatste ja ren optrok m et
het N ational Front. H oogst orig inele
m ilieusche ts d ie d ingen toon t zoals
ze gebeuren en w e ige rt te m ora -
liseren.
Een w eek later, 3 m aart, kom t
D e s e rt H e a rts , h e t d e b u u t v a n
D onna Deitch. V ivian, p ro fesso r in
de lite ra tuu r kom t h aa r sch e id in g
v e rw e rk e n in h e t w o e s tijn s ta d je
Reno, “w aa r de ene he lft van de
bevo lk ing in de gokindustrie , en de
a n d e re h e lf t in h e t e c h ts c h e i-
d ingsbedrijf w erk t” . D oor de konfron-
ta tie m et de vrijgevochten C ay leert
ze haar em oties de vrije loop te laten,
zonder schu ldgevoel en verkram pt-
heid. Het neigt w a t naar Hollywood-
m elo, m aar blijft toch een vrijm oedig
en s im patiek lie fdesverhaal.
A fs lu ite r o p 10 m a a rt is h e t
o n vo lp re ze n U na g io rn a ta p arti- co lare van Ettore Scola. De “b ijzon-
dere dag” w aarvan sprake is 8 mei
1 9 3 8 , w a a ro p H it le r M u s s o lin i
bezoekt en de as Rom e-Berlijn w ordt
gesm eed. Een toeva llige ontm oeting
tu s s e n tw e e to ta a l v e rs c h ille n d e
m ensen in een lege w oonkazerne
(iede reen is de Führer gaan toe -
ju ic h e n ) w o rd t een m o m e n t van
herkenning, steun en tederheid voor
beiden. M et M arcello M astroianni en
S oph iaLoren . Een scherpe aanklacht
tegen de fasistiese m entaliteit. Een
w eem oed ig intim isties m eesterw erk
zoa ls a lleen Ita lianen da t kunnen
m aken. M en zegge het voort.
Vertoningen te lkens om 19u30 in
B land ijn , a ud ito riu m E. Inkom 50
frank. Vind nu m a a r eens een reden
om n ie t te kom en.