science king’s super simple experiment 1...science king’s super simple experiment 1 60...
TRANSCRIPT
Science King’s Super Simple Experiment 1
60 การทดลองวทิย์ พชิติปัญหากวนใจ
The Korean Science&Invention Research Center เขยีนLee Lee ภาพประกอบ
สทิธชิยั แซ่ฮ้อ แปล
พมิพ์ครั้งที่ 1 กุมภาพนัธ์ 2561
ราคา 165 บาท
Original Title: 과학왕의 초간단 실험노트1 Science King’s Super Simple Experiment 1
Written by The Korean Science&Invention Research Center Illustrated by Lee Lee
Copyright ©©©©© 2009 by GANA Publishing Co., Ltd.All rights reserved.
Thai Copyright ©©©© 2018 Nanmeebooks Co., Ltd.This edition is published by arrangement with GANA Publishing Co., Ltd.
Through PK Agency, Seoul, Korea.
© ลขิสทิธิ์ภาษาไทย 2561: บรษิทั นานมบีุ๊คส์ จ�ากดั
สงวนลขิสทิธิ์ตามพระราชบญัญตัลิขิสทิธิ์ (ฉบบัเพิ่มเตมิ) พ.ศ. 2558
ข้อมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแห่งชาติ
เดอะโคเรยีนไซเอนซ์แอนด์ อนิเวนชนัรเีสริ์ชเซน็เตอร์.
60 การทดลองวทิย์ พชิติปัญหากวนใจ. -- กรุงเทพฯ: นานมบีุ๊คส์, 2561.
144 หน้า.
1. วทิยาศาสตร์ -- การทดลอง. I. สทิธชิยั แซ่ฮ้อ, ผู้แปล. II. อรี,ี ผู้วาดภาพประกอบ. III. ชื่อเรื่อง.
500
ISBN 978-616-04-3773-3
กรรมการผู ้จัดการ คิม จงสถิตย์วัฒนา ● ผู ้ช ่วยกรรมการผู ้จัดการ ราตรี สังสกฤษ ● ผู ้จัดการส�านักพิมพ์ สุชาดา งามวัฒนจินดา ● บรรณาธิการบริหาร วิมล จรุงจรส ● หัวหน้าบรรณาธิการ ไพราษฎร์ สุขสุเมฆ ● บรรณาธิการเล่ม พรภัสสร ชื่นอารมณ์ ● หัวหน้าพิสูจน์อักษร
ดวงพร วิญญูธรรมรัตน์ ● พิสูจน์อักษร รณชัย ทุมรัตน์ ภัทรทิวา บุษษะ ● ผู้จัดการกองศิลปกรรม กฤษดา เส่งสงค์ ● ผู้ช่วยผู ้จัดการ
กองศิลปกรรม สุนันท์ เพชรวาว ● ออกแบบปก สุภาวดี แพวขุนทด ● กราฟิก พิชญาพรรณ ฐิตาสยะวงศ์ ● หัวหน้าประสานงานการผลิต
จรสัศร ีพรหมเทพ
เพลตที่ กรีตธินพทัธ์ โทร. 0-2439-6000 พมิพ์ที่ พ ีอาร์ คลัเลอร์พริ้นท์ โทร. 0-2806-6344
จดัพมิพ์และจดัจ�าหน่ายโดย
บรษิทั นานมบีุ๊คส์ จ�ากดัเลขที่ 11 ซอยสุขุมวทิ 31 (สวสัด)ี ถนนสุขุมวทิ แขวงคลองเตยเหนอื เขตวฒันา กรุงเทพฯ 10110
โทร. 0-2670-9800, 0-2662-3000 โทรสาร 0-2662-0919e-mail: [email protected] ● www.nanmeebooks.com ● www.facebook.com/nanmeebooksfan
กระดาษที่ใช้พมิพ์หนงัสอืเล่มนี้ผลติมาจากไม้ในป่าปลูก โดยไม่ท�าลายป่าไม้ธรรมชาติและใช้หมกึธรรมชาตจิากน�้ามนัถั่วเหลอืง จงึปลอดภยัต่อมนุษย์และเป็นมติรต่อสิ่งแวดล้อม
หากหนงัสอืเล่มนี้ผลติไม่ได้มาตรฐาน ส�านกัพมิพ์ยนิดรีบัผดิชอบเปลี่ยนเล่มใหม่ให้ โดยไม่มเีงื่อนไขใด ๆ ทั้งสิ้นโปรดส่งไปเปลี่ยนตามที่อยู่บรษิทั หรอืตดิต่อ Nanmeebooks Call Center โทร. 0-2662-3000 กด 1
คÓนÓส นักพิมพ์
ใครว่าการทดลองวิทยาศาสตร์เป็นแค่เรื่องในห้องแล็บเท่านั้นอันอันจะพาเพื่อน ๆ มาท�าการทดลองสนุก ๆ ที่ช่วยแก้ปัญหาในชีวิตประจ�าวันกัน
อันอัน เด็กผู ้หญิงตัวเล็ก ๆ ที่ใช้ชีวิตตามปกติ ตื่นเช้าไปโรงเรียน ตอนเย็น เรียนพิเศษแล้วก็กลับบ้าน แต่ในวันธรรมดา 1 วันก็มักจะมีเรื่องไม่ธรรมดาแทรก เข้ามา อันอันเป็นคนชอบทดลองวิทยาศาสตร์อยู่แล้ว ก็เลยจัดการปัญหาเหล่าน้ันด้วยการทดลองวิทยาศาสตร์ซะเลย ห้องทดลองวิทยาศาสตร์ก็ไม่ใช้ อยู่ท่ีไหนทดลอง ที่นั่น อุปกรณ์ก็หาตามสิ่งที่อยู่รอบ ๆ ตัว แค่นี้ก็จัดการได้แล้ว ไม่ว่าปัญหาจากเด็กแสบ คูแ่ข่ง หรอืน้องชายตวัป่วน อนัอนักร็บัมอืไหวด้วยการทดลองวทิย์ เพราะ “วทิยาศาสตร์ ไม่ได้อยู่แค่ในห้องทดลองเท่านั้น แต่วิทยาศาสตร์อยู่รอบ ๆ ตัวเรา” มาทดลอง 60 การทดลองสนุก ๆ ท�าง้ายง่ายกับอันอันนะ
60 การทดลองวิทย์ พชิิตปัญหากวนใจเล่มนีม้เีน้ือหาสนกุสนาน เป็นเรือ่งราว ของเด็กผู้หญิงคนหนึ่งที่ใช้การทดลองวิทยาศาสตร์แก้ปัญหาต่าง ๆ ที่พบเจอในชีวิต ประจ�าวันแต่ละบทจะมีสรุปผลการทดลอง และให้ความรู้เกี่ยวกับหลักการท่ีใช้ในการ ทดลองนัน้ ๆ ซึ่งเป็นความรู้ท่ีสอดคล้องกับหนังสือเรียนของเด็ก ๆ การทดลองจะช่วยให ้เด็กเข้าใจความรู้ทางวิทยาศาสตร์ได้ง่ายขึ้นและยังรู้สึกต่ืนเต้นสนุกสนานอีกด้วย นอกจากน้ีหนังสือเล่มน้ียังได้รับรางวัลหนังสือวิทยาศาสตร์ดีเด่นปี พ.ศ. 2552 จาก กระทรวงการศึกษาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศเกาหลีใต้ด้วย
นานมีบุ๊คส์
สารบญั
ปลุกกันกันจอมขี้เซา ••• 14
การเดินทางของเสียง (เสียงกับการได้ยิน)• การเพิ่มเสียงนาฬิกาปลุก • การดับเทียนโดยไม่ต้องเป่า • เมล็ดข้าวสารเต้นร�า
ค�าเตือนก่อนเริ่มทดลอง 8พระอาทิตย์ขึ้นแล้วจ้า 10
บทที่ 1 ตอนเช้า
ไข่ต้มคือฟองไหนนะ ••• 20
ความเฉื่อย (การเคลื่อนที่)• การแยกไข่ต้มกับไข่ดิบออกจากกัน • ฉันคือราชาแห่งความเร็ว• ด้ายที่ถูกตัดตามค�าท�านายของฉัน
ความลับของจดหมายสีม่วง ••• 26
อินดิเคเตอร์ (สารละลายกรดและเบส) • ข้อความล่องหนในจดหมายสีม่วง • มายากลน�้าเปลี่ยนส ี• คาถาเปลี่ยนดอกไม้ให้มีลายจุด
บูม รีบขอโทษเดี๋ยวนี้นะ ••• 32
แรงเสียดทาน (แรงและการเคลื่อนที่) • ผ้าเชด็หน้าท่ีดงึออกจากกนัไม่ได้ • คาถายกขวดด้วยตะเกียบ • ลกูข่างเอ๋ย จงหมนุนาน ๆ
เก็บลูกแบดมินตันที่ค้างบนต้นไม้ ••• 38
คาน (งานและพลังงาน) • การท�าไม้หนีบด้วยตะเกียบไม ้ • วิธีเปิดฝากระป๋องง่าย ๆ • วิธีท�าตาชั่งอย่างง่าย
สร้างหอคอยสีรุ้ง ••• 52
ความเข้มข้นของสารละลาย (สารละลาย) • การสร้างหอคอยสีรุ้ง • การท�าพระอาทิตย์ลอยน�้า • เจดีย์สองชั้น
มาท�าไอศกรีมแท่งกันเถอะ ••• 58
การถ่ายโอนความร้อน (ความร้อน) • วิธีท�าไอศกรีมแท่งง่าย ๆ • แข่งต้มไข ่ • ถั่วของใครจะตกเร็วกว่ากัน
แมลงปอเกาะปลายนิ้ว ••• 64
จุดศูนย์กลางมวล (สภาพสมดุล) • แมลงปอเกาะปลายนิ้ว • การท�าตุ๊กตาไต่ราว • หาสมดุลด้วยไม้จิ้มฟัน
ช่วยเจ้ากระต่ายที่หิวน�้า ••• 70
หลักการของกาลักน�้า (แรงดึงดูดระหว่างโมเลกุล) • ถังเติมน�้าอัตโนมัติให้กระต่าย • วิธีเปลี่ยนน�้าตู้ปลาอย่างง่าย • ท�าแก้ววิเศษของพีทาโกรัส
บทที่ 2 ตอนกลางวัน
เซฟ อย่ามาท้าฉันนะ ••• 46
ความแตกต่างของความกดอากาศ (บรรยากาศ) • การใส่ไข่ต้มลงไปในขวดแก้ว • วิธีเอาไข่ออกจากขวด • กระดาษจุ๊บกัน
ลบรอยปากกาบนโต๊ะเรียน ••• 76
การละลาย (สารละลาย) • รอยที่ลบไม่ออก • สีย้อมที่ไม่ผสมกัน • การท�าจดหมายลับ
ช่วยชีวิตปลาทอง ••• 82
ความตึงผิว (สมบัติของของเหลว) • ถุงใส่น�้าที่เจาะไม่แตก • น�้าไม่ล้น • จิงโจ้น�้าที่วิ่งบนน�้า
การสารภาพอันเขินอายของธันว์ ••• 88
ปรากฏการณ์แคพิลลารี (สมบัติของของเหลว) • กลีบดอกไม้ที่ผลิบานอัตโนมัต ิ • ดวงดาวจากก้านไม้ขีดไฟ • การท�าเครื่องกรองน�้าด้วยผ้าเช็ดมือ
ย้าก อันอันโชว์ก�าลังภายใน ••• 94
การกระจายของแรง (แรง) • พลังมหัศจรรย์ของกระดาษ • การขึ้นไปยืนบนแก้วกระดาษ • กลยุทธ์การช่วยชีวิตไข่ดิบ
บทที่ 3 ตอนเย็น
เปิดไฟจากหลอดนีออน ••• 102
ไฟฟ้าสถิต (ไฟฟ้าสถิต) • เปิดไฟโดยไม่ใช้ไฟฟ้า • ชักเย่อกระป๋อง • กระแสน�้าที่โค้งงอ
แยกเกลือออกจากข้าวสาร ••• 108
การแยกสารผสม (การจ�าแนกสาร) • การแยกเกลือกับข้าวสารที่ปนกัน • การแยกพริกไทยป่นกับเกลือ • การแยกน�้าออกจากน�้าเกลือ
ดึงชามข้าวออก ••• 114
การขยายตัวของวัตถุเนื่องจากความร้อน (ความร้อน) • การดึงชามข้าวที่ติดกันออก • ขวดแก้วกับลูกโป่งวิเศษ • การสร้างน�้าพุจากขวดแก้ว
แบงก์ที่จับไม่ได้ ••• 120
การรับรู้และการตอบสนอง (ระบบประสาท) • เงินค่าขนมมาหาฉันเถอะ • การหยิบข้าวสารสุดยาก • การสร้างแผนที่ความรู้สึกของใบหน้า
ท�ากระปุกออมสินลับ ••• 126
การสะท้อนของแสง (แสง) • การท�ากระปุกออมสินลับด้วยกล่องนม • ตุ๊กตาที่ไม่สิ้นสุด • การท�ากล้องเรือด�าน�้า
เอาดินสอกดของกันกันออกมา ••• 132
แม่เหล็ก (แม่เหล็ก) • แม่เหล็กจ๋าออกแรงหน่อย • การท�าเข็มแม่เหล็ก • แม่เหล็กที่ลอยในอากาศ
ได้เวลาเข้านอนแล้วละ 138ดัชนี 140
13
บทที่ 1 ตอนเช้า
ปลุกกันกันจอมขี้เซา ••• การเดินทางของเสียง
ไข่ต้มคือฟองไหนนะ ••• ความเฉื่อย
ความลับของจดหมายสีม่วง ••• อินดิเคเตอร ์
บูม รีบขอโทษเดี๋ยวนี้นะ ••• แรงเสียดทาน
เก็บลูกแบดมินตันที่ค้างบนต้นไม ้ ••• คาน
14
เด ็ก ๆ รีบตื่นไปโรงเรียนกัน
ได้แล้วพ่อคะ แม่คะ สวัสดีค่ะ
จ้ะ มานั่งกินข้าวสิลูก
เอ๋ แล้วนี่กันกันยังไม่ยอมตื่นอีกเหรอ
นี่กันกันตื่นได้แล้ว!
ค่ะ เดี๋ยวหนูไปปลุกกันกันให้เองค่ะ
ชะแว้บ
ครอก…ฟี้ ครอก
ง�่า ๆ หม�่า ๆ
ห้องของกันกัน เวลา 7.40 น.
ปลกุกนักันจอมขี้เซา
บ้ำนอันอัน
กันกัน
วิ้ว
15
ใช่แล้ว คิดวิธีปลุกดี ๆ ที่ท�าให้กันกันตื่นได้แล้วละ
ตื่นเดี๋ยวนี้!
ว้าก! ย้าก! กันกัน แฮก ๆ
ไม่กระดิกเลยแฮะจะปลุกยังไงดีล่ะ
ตื่นเถอะขอร้อง
อันอันจะปลุกกันกันที่ก�าลังหลับปุ๋ยด้วยวิธีใดกันนะ
เอ่อ... กริ๊งงง
แฮก แฮก
แฮก แฮก
16
*อย่าวางนาฬิกาปลุกใกล้หูมากเกินไป อาจเกิดอันตราย ที่เยื่อแก้วหูได้ จึงต้องทดลองด้วยความระมัดระวัง
1 ลองฟังเสียงนาฬิกาปลุก
2 ม้วนกระดาษเป็นทรงกระบอกแล้วติดด้วย เทปกาว จ่อกระดาษทรงกระบอกมาที่หูแล้วลองฟังเสียงนาฬิกาปลุกอีกครั้ง
3 เปรียบเทียบความดังของเสียงระหว่างการฟังครั้งแรกกับการฟังโดยใช้กระดาษ
อุปกรณ ์นาฬิกาปลุก กระดาษ เทปกาว
ผลกำรทดลองจะเป็นอย่ำงไรนะ เมื่อใช้กระดาษทรงกระบอกจ่อกับนาฬิกาปลุกก็จะได้ยินเสียงท่ีดัง
มากกว่าปกติ เนื่องจากคลื่นเสียงของนาฬิกาปลุกที่เคยเดินทางกระจาย ทัว่ทกุทศิถกูควบคมุทศิทางให้ตรงมายงัหูของกนักนัมากขึน้ ดังน้ันอนัอนัจึงใช้ กระดาษทรงกระบอกจ่อหูของกันกัน แล้วเปิดเสียงนาฬิกาปลุกใส่อีกครั้ง ทนัใดนัน้นาฬิกาปลกุกส่็งเสยีงดังมากข้ึน จนกนักนัสะดุง้ตืน่ขึน้มาพลางร้องว่า “โอ๊ย! ตกใจหมดเลย”
วิธีทดลอง
เคล็ดลับกำรทดลองง่ำย ๆ
ของอันอัน การเพ่ิมเสยีงนาฬิกาปลกุ
ถ้ำอยำกแก้ปัญหำนี้ต้องเข้ำใจเรื่องกำรเดินทำงของ
เสียงนะ
17
อันอันปลุกกันกันจอมข้ีเซาให้ตื่นได้เพราะเข้าใจคุณสมบัติของเสียงดี แล้วรู้หรือไม่ว่าอันอันใช้คุณสมบัติของเสียงอย่างไรกัน เรามาหาค�าตอบกันเลยดีกว่า
การเดินทางของเสียงพวกเราทุกคนต่างอยู ่ในโลกที่เต็มไปด้วยเสียง ตั้งแต่เสียงดังของ
นาฬิกาปลุกตอนเช้า เสียงจ้อกแจ้กของผู้คนระหว่างเดินทางไปโรงเรียน หรือ แม้แต่เสียงของรถยนต์บนถนน เราได้ยินเสียงต่าง ๆ มากมาย แต่เคยสงสัย หรือไม่ว่าเสียงเหล่านั้นเกิดขึ้นได้ยังไง เสียงเกิดจากการส่ันสะเทือนของวัตถุ เมื่อวัตถุสั่นสะเทือนก็จะท�าให้คลื่นเสียงอัดตัวและขยายตัว แล้วถูกส่งผ่านตัวกลางอย่างอากาศไปยังหูผู้ฟัง แต่การเดินทางของเสียงกระจายไปทุกทิศทุกทาง ดังนั้นยิ่งระยะทางไกลเสียงก็ย่ิงเบาลงและค่อย ๆ หายไปในที่สุด พอเราใช้กระดาษทรงกระบอกจ่อกับนาฬิกาปลุก เสียงก็จะถูกรวมให้เดินทางไป ในทิศทางเดียวกัน เสียงจึงเดินทางไปได้ไกลกว่าเดิม เราลองมาดูตัวอย่าง การเดินทางของเสียงในชีวิตประจ�าวันรูปแบบอื่น ๆ กันเถอะ
ตัวอย่างหลักการเดินทางของเสียงเวลาอันอันเรียกเพื่อนที่อยู่ไกล ๆ บางครั้งถึงแม้ว่าจะตะโกนดังแค่ไหน
เพื่อนก็ยังไม่ได้ยินเสียงเรียกของเรา ดังนั้นอันอันก็เลยท�ามือป้องปากเวลา เรยีกเพือ่น เสยีงทีอ่อกมากจ็ะถกูรวมให้ไปในทศิทางเดยีวกนัมากขึน้ ท�าให้เสยีง เดินทางไปได้ไกลกว่าเดิม คราวนี้เพื่อนก็จะได้ยินเสียงเรียกของอันอันแล้วละ
ทีนี้เข้าใจหลักการการเดินทางของเสียงแล้วใช่ไหมล่ะ ถ้าอย่างน้ันเรามาทดลองสนุก ๆ เกี่ยวกับเรื่องการเดินทางของเสียงกันเถอะ
หลกัการทางวทิยาศาสตร์ง่าย ๆที่อันอันน�ามาใช้ในชีวิตประจ�าวัน
การเดินทางของเสียง(เสียงกับการได้ยิน)
18
1 ตัดก้นขวดพลาสติกออก แล้วใช้ถงุพลาสตกิ คลุมก้นขวด ดึงถุงพลาสติกให้แน่นและรัดด้วยหนังยาง
2 จุดเทียนแล้วจ่อปากขวดใกล้เทียน
3 ใช้มือตบก้นขวดที่คลุมด้วยถุงพลาสติก แรง ๆ แล้วสังเกตแสงเทียน
อุปกรณ ์ขวดพลาสติกเปล่าขนาด 1.5 ลิตร ถุงพลาสติก หนังยาง กรรไกร เทียน ไฟแช็ก
ผลกำรทดลองจะเป็นอย่ำงไรนะ เทียนดับเหมือนกันใช่ไหม จังหวะที่ตบถุงพลาสติกที่คลุมก้นขวด
จะท�าให้เกดิแรงสัน่สะเทอืนทีท่�าให้อนภุาคอากาศรอบ ๆ สัน่ต่อ ๆ กนั ไปกระทบ เปลวเทียนจนดับ การสั่นสะเทือนผ่านอากาศแบบนี้เองท่ีผา่นเข้าหูเราท�าให้ เราได้ยินเสียง แต่ถ้าเทียนของใครยังไม่ดับละก็ ลองตบแรง ๆ ดูอีกทีสิ
วิธีทดลอง
การดบัเทยีนโดยไม่ต้องเป่ากำรทดลองของอันอัน 1
19
1 คลุมถุงพลาสติกครอบปากชาม ขึงให้แน่น และรัดด้วยหนังยาง เสร็จแล้ววางเมล็ดข้าวสาร บนถุงพลาสติก
2 จ่อหม้อเหนือชามที่รัดถุงพลาสติกและเคาะก้นหม้อด้วยช้อน แล้วสังเกตเมลด็ข้าวสารบนถงุพลาสติกว่าเป็นอย่างไร
อุปกรณ ์ถุงพลาสติก หนังยาง ชาม หม้อ ช้อน เมล็ดข้าวสารจ�านวนเล็กน้อย
ผลกำรทดลองจะเป็นอย่ำงไรนะ เมลด็ข้าวสารบนถงุพลาสตกิจะกระเด้งขึน้มาบนอากาศ การเคาะหม้อ
ท�าให้หม้อสะเทอืนและส่งต่อให้อากาศบรเิวณนัน้สะเทอืนไปด้วยจงึท�าให้เกดิ คลืน่เสยีงขึน้ เมือ่คลืน่เสยีงน้ีส่งไปยงัถงุพลาสตกิผ่านอากาศ ถงุจะสัน่สะเทอืน เราจะเห็นเมล็ดข้าวสารต่างกระเด้งไปมาเหมือนเต้นร�าตามเสียงเคาะเลย
เอ๊ะ นี่ก็ใช้หลักกำรเดียวกันเหรอ – เสียงคือการสั่นสะเทือน!คงเคยได้ยินว่ามีคนร้องเพลงจนท�าให้แก้วแตกได้ ในคลิปวิดีโอหลายคลิปได้ทดลอง
ท�าให้แก้วไวน์แตกโดยการเปล่งเสียงร้องอย่างต่อเนื่อง การทดลองน้ีแสดงให้เห็นว่าเมื่อ กล่องเสยีงสัน่กจ็ะเกิดเสยีงออกมา ถ้าเสยีงร้องมคีวามถีเ่ท่ากบัความถีธ่รรมชาตขิองแก้วไวน์ ก็จะเกิดการสั่นพ้อง จึงท�าให้แก้วไวน์สั่นและแตกในที่สุด ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า “เสียงเกิดจากการสั่นสะเทือน” นั่นเอง
วิธีทดลอง
เมลด็ข้าวสารเต้นรÓกำรทดลองของอันอัน 2
20
ฉับ ๆ ๆ
ฉับ ๆ ๆ ซู้ด
แม่ครับ สวัสดีครับ อ้าว ท�าไมไข่ถึงมาอยู่บนโต๊ะอาหารได้ล่ะ
ฮิๆ
เอาไข่มาเก็บในตู้เย็น แม่ต้องชมเราแน่ ๆ เลย
แม่คะ ไข่ต้มที่หนูจะเอาไปทดลองที่โรงเรียนอยู่ไหนคะ
แม่วางไว้บนโต๊ะแล้วจ้ะ เอ๊ะ ไม่เห็นมีเลย
นี่นา
ห้องครัว เวลา 8.00 น.
ไข่ต้มคือฟองไหนนะ