section 1 จันทร์ 15:00-16:30 น. อังคาร 13:00-14:30 p200 ... ·...

56
Section 1 จันทร์ 15:00-16:30 น. อังคาร 13:00-14:30 P200 Section 2 จันทร์และพฤหัสบดี 10:00-11:30 น. SC2-102 อาจารย์ผ สอนประจํารายวิชา อ.ดร.สกุลรัตน์ รัตนาเกียรติ อ.ดร. ประสบอร รินทอง http://www.facebook.com/DrugInDailyLife Drug in Daily Life คณะเภสัชศาสตร์ http://drugindailylife.wordpress.com/

Upload: others

Post on 24-Feb-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Section 1 จนัทร์ 15:00-16:30 น. องัคาร 13:00-14:30 P200Section 2 จนัทร์และพฤหสับดี 10:00-11:30 น. SC2-102

อาจารย์ผู้สอนประจาํรายวชิา

อ.ดร.สกุลรัตน์ รัตนาเกียรติ%

อาจารย์ผู้สอนประจาํรายวชิา

อ.ดร. ประสบอร รินทอง

http://www.facebook.com/DrugInDailyLife

Drug in Daily Life คณะเภสัชศาสตร์

http://drugindailylife.wordpress.com/

http://www.facebook.com/DrugInDailyLife

Drug in Daily Life คณะเภสัชศาสตร์

http://drugindailylife.wordpress.com/

ประมวลรายวชิาCourse Syllabus

ชื7อวชิา 0025 006 ยาในชีวติประจาํวันหมวดวิชา ศกึษาทั+วไปเลือกหมวดวิชา ศกึษาทั+วไปเลือกสาขาวิชาที+รับผิดชอบ คณะเภสชัศาสตร์ มหาวิทยาลยัมหาสารคามจํานวนหนว่ยกิต 2(2-0-4) (ไมม่ีเงื+อนไขรายวิชา)ภาคเรียน ภาคการศกึษาที+ 3 ปีการศกึษา 2556คาํอธิบายรายวชิา • หลกัการใช้ยาทั+วไป การสบืค้นแหลง่ข้อมลูทางยาและสขุภาพ ยาสามญัประจํา• หลกัการใช้ยาทั+วไป การสบืค้นแหลง่ข้อมลูทางยาและสขุภาพ ยาสามญัประจํา

บ้าน การปฐมพยาบาลเบื @องต้น ยาที+ใช้บอ่ยในกลุม่โรคตา่งๆ ยาคมุกําเนิด เวชสาํอางและผลิตภณัฑ์เสริมอาหาร รวมทั @งสมนุไพรที+ใช้ในชีวิตประจําวนั

เมื+อนิสติผา่นการเรียนการสอนในรายวิชานี @ นิสติควรเข้าใจและสามารถปฏิบตัิกระบวนการตอ่ไปนี @

วัตถุประสงค์

กระบวนการตอ่ไปนี @

1. ทราบหลกัการใช้ยาทั+วไป ยาสามญัประจําบ้าน และยาที+ใช้บอ่ยในชีวิตประจําวนั รวมถงึข้อควรระวงัของยา

2. มีความรู้เบื @องต้นเกี+ยวกบัการใช้สมนุไพรในงานสาธารณสขุมลูฐาน และผลติภณัฑ์เสริมสขุภาพตา่งๆ

3. ทราบถงึปัญหาและวิธีการป้องกนัแก้ไขการใช้ยาในทางที+ผิด3. ทราบถงึปัญหาและวิธีการป้องกนัแก้ไขการใช้ยาในทางที+ผิด

4. ทราบแหลง่ค้นคว้าข้อมลูเกี+ยวกบัด้านยาและสมนุไพร และสามารถทําการค้นคว้าได้

�บรรยายในห้องเรียนพร้อมตวัอยา่งประกอบ

�อภิปรายหรือทํากิจกรรมร่วมกนัในห้องเรียน�ทดสอบก่อนหรือหลงับทเรียน

แผนกจิกรรมการเรียนการสอน

�ทดสอบก่อนหรือหลงับทเรียน

เอกสารประกอบการสอนศิริตรี สทุธจิตต์, ชนตัถา พลอยเลื+อมแสง, วนรัตน์ อนสุรณ์เสงี+ยม, รุจิลกัขณ์ รัตตะรมย์, บรรณาธิการ. 2549. ยาในชีวิตประจําวนั (Drug in daily life) 2549. ยาในชีวิตประจําวนั (Drug in daily life) ฉบบัปรับปรุง 2549. ขอนแก่น: ศิริภณัฑ์ ออฟเซท็.

http://drugindailylife.wordpress.com/

�นิสติต้องเข้าชั @นเรียนทั @งภาคบรรยายและภาคปฏิบตัิการไมต่ํ+ากวา่ร้อยละ 80 จงึจะมีสทิธิZสอบปลายภาค โดยการตรวจสอบรายชื+อเข้าชั @นเรียนนั @นให้ถือเอาการเซน็ชื+อหรือการทดสอบในห้องเรียนเป็นหลกัขึ @นกบัดลุยพินิจ

ประเมนิผล

ให้ถือเอาการเซน็ชื+อหรือการทดสอบในห้องเรียนเป็นหลกัขึ @นกบัดลุยพินิจของผู้สอน

�ผู้สอบผา่นวิชานี @ต้องได้คะแนนร้อยละ 50 ขึ @นไป จงึจะผา่นเกณฑ์การประเมินขั @นตํ+า

คะแนน 80% ขึ @นไป A คะแนน 60-64% Cคะแนน 80% ขึ @นไป A คะแนน 60-64% C

คะแนน 75-79% B+ คะแนน 55-59% D+

คะแนน 70-74% B คะแนน 50-54% D

คะแนน 65-69% C+ ตํ+ากวา่ 50% ไมผ่า่น F

แผนการสอนที่ กลุ่มที่ 1 กลุ่มที่ 2 หัวข้อบรรยาย ผู้สอน1 จันทร์ 18 มี.ค. 56 จันทร์ 18 มี.ค. 56 แนะนํารายวิชา,

หลักการใช้ยาทัว่ไป ดร.สกุล2 อังคาร 19 มี.ค. 56 พฤหัสบดี 21 มี.ค. 56 แหล่งข้อมูลทางยาและสุขภาพ ดร.สกุล

รัตน์2 อังคาร 19 มี.ค. 56 พฤหัสบดี 21 มี.ค. 56 แหล่งข้อมูลทางยาและสุขภาพ3 จันทร์ 25 มี.ค. 56 จันทร์ 25 มี.ค. 56 ยาสามัญประจําบ้าน4 อังคาร 26 มี.ค. 56 พฤหัสบดี 28 มี.ค. 56 การปฐมพยาบาลเบื้องต้น5 จันทร์ 1 เม.ย. 56 จันทร์ 1 เม.ย. 55 ยาที่ใช้ในระบบทางเดินหายใจ

จันทร์ 21 เม.ย. 2556 13:30-15:30 สอบกลางภาค (ตรวจสอบอีกครั @ง)6 จันทร์ 29 เม.ย.

56จันทร์ 29 เม.ย. 56 ยาที่ใช้ในระบบทางเดินอาหาร

7 อังคาร 30 เม.ย.56 พฤหัสบดี 2 พ.ค. 55 ยาที่ใช้ในโรคผิวหนัง56

ดร.ประสบ

อร

7 อังคาร 30 เม.ย.56 พฤหัสบดี 2 พ.ค. 55 ยาที่ใช้ในโรคผิวหนัง8 อังคาร 7 พ.ค. 56 พฤหัสบดี 9 พ.ค. 56 ยาคุมกําเนิด9 จันทร์ 13 พ.ค. 56 จันทร์ 13 พ.ค. 56 เวชสําอางและผลิตภัณฑ์เสริม

อาหาร 10 อังคาร 14 พ.ค. 56 พฤหัสบดี 16 พ.ค. 56 สมุนไพรที่ใช้ในชีวิตประจําวัน

ศุกร์ 26 พ.ค. 2556 13:30-15:30 สอบปลายภาค (ตรวจสอบอีกครั @ง)

การวัดผล

� สอบกลางภาค (หวัข้อครั @งที+ 1-5) 40 %

� สอบปลายภาค (หวัข้อครั @งที+ 6-10) 40 %� สอบปลายภาค (หวัข้อครั @งที+ 6-10) 40 %

� แบบทดสอบก่อน/หลงัเรียน 10 %

� การเข้าชั @นเรียน และการแตง่กายด้วย

ชดุนิสติที+เรียบร้อย สะอาด 10 %

รวม 100%

คาํชี Cแจง

• ตรวจสอบวนัสอบ เลขที+นั+งสอบ และห้องสอบ จากระบบทะเบียนก่อนสอบ ผู้ ที+เข้าสอบผิดห้อง ระบายรหสัประจําตวัผิด หรือแตง่กายไม่เรียบร้อย จะโดนหกั 2 คะแนน/ครั @งสอบ ผู้ ที+เข้าสอบผิดห้อง ระบายรหสัประจําตวัผิด หรือแตง่กายไม่เรียบร้อย จะโดนหกั 2 คะแนน/ครั @ง

• เตรียม ปากกา ดินสอ 2B ยางลบดินสอ และบตัรประจําตวันิสติให้พร้อมก่อนเข้าสอบทกุครั @ง

• ผู้ ที+มีเจตนาทจุริตในการสอบ จะถกูปรับตกในรายวิชานี @ทนัที และมีความผิดทางวินยันิสติความผิดทางวินยันิสติ

• ผู้ ที+เจตนาทจุริตในการสอบยอ่ย ผู้ ที+ทําสอบยอ่ยแทนเพื+อน จะถกูปรับให้ขาดในชั+วโมงนั @นๆ และได้คะแนนสอบยอ่ยเป็น 0

คาํชี Cแจงการเลื7อนสอบและขาดสอบ ต้องสง่บนัทกึข้อความที+มีการลงนามของอาจารย์ที+ปรึกษาพร้อมหลกัฐานที+เกี+ยวข้อง ให้อาจารย์ประจํารายวิชา โดยอาจารย์จะพิจารณาให้เลื+อนสอบได้ตามสาเหตขุองการเลื+อนสอบ/ขาดสอบ ดงันี @ • อนญุาตให้สอบภายใน 1 อาทิตย์หลงัวนัสอบปกติ

ได้ตามสาเหตขุองการเลื+อนสอบ/ขาดสอบ ดงันี @ • กรณีป่วย หรืออุบัตเิหตุกะทนัหนั อนญุาตให้สอบภายใน 1 อาทิตย์หลงัวนัสอบปกติ

โดยไมห่กัคะแนน (แนบหนงัสอืรับรองแพทย์มาพร้อมกบับนัทกึข้อความด้วย)• กรณีตดิราชการ ในนามตวัแทนมหาวทิยาลยั เชน่ แขง่กีฬา อนญุาตให้สอบภายหลงั

โดยไมห่กัคะแนน• กรณีมีธุระจาํเป็นส่วนตัว เชน่ ต้องติดตอ่หนว่ยงานราชการที+ไมส่ามารถเปลี+ยนแปลง

กําหนดการได้ อนญุาตให้สอบในวนัที+ใกล้เคยีงกบัตารางสอบปกตมิากที+สดุและไมเ่กิน กําหนดการได้ อนญุาตให้สอบในวนัที+ใกล้เคยีงกบัตารางสอบปกตมิากที+สดุและไมเ่กิน 3 วนัหลงัสอบปกติ โดยจะหกัคะแนนสอบ 20% ในกรณีที+เป็นการสอบภายหลงัตารางสอบปกติ ทั @งนี @ หากนิสติขาดสอบโดยไมแ่จ้งลว่งหน้า จะไมอ่นญุาตให้สอบ• กรณีมีธุระอื�นๆ ที+กรรมการรายวิชาพิจารณาแล้ววา่ไมจ่ําเป็น หรือพิจารณาแล้ววา่เกิด

จากความไมร่ับผิดชอบของนิสติ เชน่ เข้าห้องสอบสาย ขาดสอบเพราะจําวนัผิด/ตื+นสาย/เพิ+งเดนิทางกลบัจากตา่งจงัหวดั เป็นต้น จะไมอ่นญุาตให้สอบ ไมว่า่กรณีใดก็ตาม

ปิรามดิการเรียนรู้ลกัษณะที+เกี+ยวข้องเมื+อผา่นไป 2 สปัดาห์เราจะเหลอืความทรงจํา...

อ่านฟัง

of what we READ

of what we HEAR ฟังเลคเชอร์

อ่านเอง

PASSIVE

ฟัง

ดูภาพนิ7งดูภาพยนตร์

ดูนิทรรศการ งานแสดงดูการสาธิต

ดูงานในสถานที7จริง

ร่วมพดูคุย อภปิรายกลุ่ม

of what we HEAR

of what we SEE

of what we HEAR & SEE

ฟังเลคเชอร์

โสตทศัน์

ACTIVE

ร่วมพดูคุย อภปิรายกลุ่ม

สอน แสดง สาธิตให้ผู้อื7นดูปฏบิตัใินสถานการณ์เสมือนจริง

ปฏบิตัใินสถานการณ์จริง

of what we SAY

of what we SAY & DO

ร่วมฟัง+พดู

ทาํ

ทาํไมต้องรู้เรื7องยา ?

• เพื+อนําไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจําวนัได้อยา่งถกูต้อง ปลอดภยั ทั @งตนเอง ครอบครัวและผู้อยูร่อบข้าง รวมทั @งถ่ายทอดความรู้ให้บคุคลอื+นในวงกว้างตอ่ไป

ยา? เครื7องสาํอาง? ผลิตภณัฑ์เสริมอาหาร?

ปลอดภยั ทั @งตนเอง ครอบครัวและผู้อยูร่อบข้าง รวมทั @งถ่ายทอดความรู้ให้บคุคลอื+นในวงกว้างตอ่ไป

ทะเบียนเลขที+...เลขทะเบียน...

เลขที+ใบรับแจ้ง...เลขที+จดแจ้ง...

หวัเรื7อง

• ความหมายของ “ยา”• หลกัการใช้ยา – 5 ถกู• หลกัการใช้ยา – 5 ถกู• รูปแบบและวิธีใช้ยา

• การตวงยา• การเก็บรักษายาการเก็บรักษายา• ข้อควรรู้อื+นๆ

ยา คืออะไรพระราชบญัญตัิยา ฉบบัที+ 5 มาตรา 4 พ.ศ. 2530

วตัถทุี+มุง่หมายสําหรับใช้ในการวตัถทุี+มุง่หมายสําหรับใช้ในการ• วินิจฉยั• บําบดั บรรเทา รักษา หรือ• ป้องกนัโรค หรือความเจ็บป่วยของมนษุย์และสตัว์

วตัถทุี+มุง่หมายสําหรับให้เกิดผลแก่สขุภาพ โครงสร้าง หรือการวตัถทุี+มุง่หมายสําหรับให้เกิดผลแก่สขุภาพ โครงสร้าง หรือการกระทําหน้าที+ใดๆของร่างกายมนษุย์หรือสตัว์

ยา คืออะไร (ต่อ)ไมร่วมถงึ วตัถทุางการเกษตร อตุสาหกรรม อาหาร เครื+องสําอาง เครื+องมือแพทย์ วตัถทุี+ใช้ในการวจิยั ที+มิได้กระทําโดยตรงตอ่ร่างกายมนษุย์ร่างกายมนษุย์ประเภทของยา• ยาแผนปัจจบุนั• ยาแผนโบราณ

• ยาสมนุไพร• ยาสามญัประจําบ้าน• ยาบรรจเุสร็จ

• ยาควบคมุพิเศษ • ยาใช้ภายนอก• ยาควบคมุพิเศษ• ยาอนัตราย

• ยาใช้ภายนอก• ยาใช้เฉพาะที+

หลักการใช้ยาทั7วไป

ดฉูลากยาและเอกสารกาํกับยาทุกครัCง• ตรวจสอบเรื+องยาเถื+อน-ดทูะเบียนตํารับ• ตรวจสอบเรื+องยาเถื+อน-ดทูะเบียนตํารับ• จําแนกประเภทยา• วนัผลติ วนัหมดอายุ• ข้อมลูอื+นๆข้อมลูอื+นๆ

ฉลากยาชื+อยาสามญั/ชื+อการค้า

ตวัยาสําคญัปริมาณยาเลขทะเบียนตํารับยาเลขทะเบียนตํารับยาชื+อที+ตั @งผู้ผลติ

อักษรแดงครั @งของการผลติวนัเดือนปีผลติวนัหมดอายุ

ยาสามัญประจาํบ้าน

ยาแผงบรรจุเสร็จ

ยาแผนโบราณ

ยาอันตราย

ไม่ใช่ยา

ยาสามัญประจาํบ้าน

ยาเสพตดิให้โทษในประเภท 3

ยาอันตรายยาใช้เฉพาะที7

ใช้ยาให้ถกู 5 ถูก

1.ถกูโรค ตรงกบัโรคที+เป็น2.ถกูคน ใช้กบัใคร เพศ อายุ

ตรงกบัโรคที+เป็น2.ถกูคน ใช้กบัใคร เพศ อายุ3.ถกูเวลา ชว่งเวลาในการให้ยา4.ถกูขนาด ไมม่ากไมน่้อยเกินไป5.ถกูวธิี กิน ฉีด ทา หยอด เหน็บ5.ถกูวธิี กิน ฉีด ทา หยอด เหน็บ

1. ถกูโรค, 2. ถกูคน• ฝากซื Cอยา ไม่รู้อาการ• ลูกอาการคล้ายแม่ ใช้ยาเดียวกับแม่• ลูกอาการคล้ายแม่ ใช้ยาเดียวกับแม่• ยาก่อนนอน – นอนวันละหลายครัCง• วันละ 3 ครัCงหลังอาหาร – กนิข้าววันละ 2 ครัCง• เคี Cยวก่อนกลืน – ไม่มีฟัน• โรคตดิเชื Cอทางเพศสัมพนัธ์ – รักษาคู่นอนด้วย• โรคตดิเชื Cอทางเพศสัมพนัธ์ – รักษาคู่นอนด้วย• มีโรคตับ/ไต – ปรับขนาดยาให้เหมาะสม• การแพ้ยา – ซัลฟา เพนนิซลิลิน

3. ถกูเวลา• ก่อนอาหาร ก่อน ½ - 1 ชม. ; cloxacillin• หลังอาหาร หลงั 15-30 นาที ; ยาทั+วไป• หลังอาหาร หลงั 15-30 นาที ; ยาทั+วไป• หลังอาหารทนัท ี; aspirin, ibuprofen, mefenamic acid• ก่อนนอน ; ก่อนนอนตอนกลางคืน 15-30 นาที• รับประทานเมื7อมีอาการ ยาแก้ปวด ซํ @าได้เมื+อมีอาการทกุ

4-6 ชม.4-6 ชม.• ระหว่างมื Cออาหาร ; ก่อน/หลงัอาหาร 2 ชม.; ยาลดกรด• ยาที7ต้องกนิครบระยะเวลา ยาปฏิชีวนะ ยาคมุกําเนิด

4. ถกูขนาด• ตามแพทย์/เภสัชกร/ฉลาก• การตวง• การตวง

1 ช้อนชา ≈≈≈≈ 5 มลิลลิติร (2 ช้อนกาแฟ)1 ช้อนโต๊ะ ≈≈≈≈ 15 มลิลลิติร (2 ช้อนกนิข้าว)1 ออนซ์ ≈≈≈≈ 30 มลิลลิติร1 เกรน ≈≈≈≈ 60 มลิลกิรัม1 เกรน ≈≈≈≈ 60 มลิลกิรัม1 แก้ว ขนาดธรรมดา ≈≈≈≈ 250 มลิลลิติร

5. ถกูวธิี ตามรูปแบบ/ชนิดยา• กนิ ยาต้องไมถ่กูทําลายโดยระบบยอ่ยอาหาร• อมใต้ลิ Cน ยาไมผ่า่นตบั• อมใต้ลิ Cน ยาไมผ่า่นตบั• เหน็บทวารหนัก ยาริดสีดวงทวาร เดก็เลก็ ผู้ ป่วยหมด

สติ• ฉีด เข้าหลอดเลือดดํา IV, เข้ากล้าม IM, ใต้ผิวหนงั Sc• ยาใช้เฉพาะที7 หยอดตา ยาทา ยาสอดช่องคลอด

เข้าหลอดเลือดดํา IV, เข้ากล้าม IM, ใต้ผิวหนงั Sc• ยาใช้เฉพาะที7 หยอดตา ยาทา ยาสอดช่องคลอด• ยาสูดดม ยาพน่หอบหืด

รูปแบบ/ชนิดยา• ยาที7ใช้ภายใน (ยารับประทาน)• ยาที7ใช้ภายนอก/เฉพาะที7

ยาแคปซลู ยาที7ใช้ภายนอก/เฉพาะที7

ยานํ @าแขวนตะกอน (Suspension)

ยาแคปซลูออ่น (Soft gelatin)

ยาแคปซลู (Capsule)

ยานํ @าเชื+อม (Syrup)ยาเมด็ชนิดไมเ่คลือบ (Plain tablet)

ยานํ @าแขวนละออง(Emulsion)

รูปแบบ/ชนิดยา (ต่อ)

ยาผง (powder)ยาขี @ผึ @ง(Ointment)

ยาครีม (Cream)

ยาหยอดตา/ ขี @ผึ @งป้ายตา ยาสดูพน่ (Inhaler)ยาเหน็บ

(Suppository)

ยาหยอดตา

1. ล้างมือให้สะอาด เขยา่ขวดยา2. แหงนหน้ามองขึ @นข้างบน ใช้มือดงึหนงัตาลา่งให้เป็นกระพุ้ง2. แหงนหน้ามองขึ @นข้างบน ใช้มือดงึหนงัตาลา่งให้เป็นกระพุ้ง3. หยอดตาตามจํานวนหยด ระวงัอยา่ให้หลอดหยดแตะกบัตาหรือ

เปลือกตาหรือสิ+งใดๆ4. กดหวัตาไว้ประมาณ 1 นาที5. หากจําเป็นต้องหยอดยาตาหลายชนิด ให้เว้นชว่งหา่ง 10 นาที5. หากจําเป็นต้องหยอดยาตาหลายชนิด ให้เว้นชว่งหา่ง 10 นาที6. เมื+อเปิดยาใช้แล้ว ควรทิ @งหลงัจาก 1 เดือน ห้ามล้างหรือทําความ

สะอาดหลอดหยดระหวา่งใช้• เปิดแล้ว มีอายุใช้ได้ 1 เดือน (แล้วให้ทิ Cงไป)

ยาหยอดตา

ยาหยอดหู

1. ล้างมือ ถ้ามีนํ @าหนวกให้ใช้สําลีพนัปลายไม้เช็ดออก2. กําขวดยาไว้ในอุ้งมือ 2 – 3 นาที เพื+อปรับอณุหภมูิให้2. กําขวดยาไว้ในอุ้งมือ 2 – 3 นาที เพื+อปรับอณุหภมูิให้

ใกล้เคียงกบัร่างกาย3. เอียงห ูหรือนอนตะแคง ให้หขู้างที+จะหยอดอยูด่้านบน 4. ดดูยาและหยอดยาตามจํานวนหยด ดงึใบหเูบา ๆ เพื+อให้ยา

ไกลลงหไูด้สะดวกไกลลงหไูด้สะดวก5. เอียงหขู้างนั @นไว้ 3-5 นาที

ยาเหน็บทวารหนัก1. ล้างมือให้สะอาด แกะหอ่ยาออก

2. นอนตะแคง เหยียดขาข้างที+นอนทบัออก และงอเขา่ข้างที+อยู่ข้างบนข้างบน

ยาเหน็บทวารหนัก3. คอ่ย ๆ สอดยาเข้าทวารหนกัให้ลกึจนสดุเมด็ยาที+สอด

4. นอนในทา่เดิมประมาณ 15 นาที เพื+อให้ยาละลายหมด และไมห่ลดุออกมาไมห่ลดุออกมา

5. หากยาเหน็บนิ+มหรือไมค่งรูป ควรแชย่าในตู้ เย็นชอ่งธรรมดา เพื+อให้ยาคงรูปแข็ง

ยาเหน็บช่องคลอด

1. ปัสสาวะก่อนให้เรียบร้อย2. ล้างมือให้สะอาด แกะหอ่ยาออก2. ล้างมือให้สะอาด แกะหอ่ยาออก

3. จุม่ยาลงในนํ @าสะอาดให้พอเปียกหมาด ๆ

ยาเหน็บช่องคลอด

4. นอนหงายชนัเขา่ และคอ่ย ๆ สอดยาเข้าชอ่งคลอดให้ลกึที+สดุที+สดุ

5. นอนพกัทา่เดิมสกัครู่ เพื+อให้ยาละลายหมด6. ยาอาจเปื@อนกางเกงในได้

ยาเหน็บช่องคลอด

การเกบ็รักษายา• แห้ง เย็น อณุหภมูิห้อง ไมถ่กูแสงแดด• เดก็หยิบไมถ่งึ (สงูกวา่ 150 ซม.)• เดก็หยิบไมถ่งึ (สงูกวา่ 150 ซม.)• มีฉลากครบถ้วน ไมเ่ลอะเลือน – ชื+อยา วนั

หมดอายุ• แยกยาใช้ภายใน – ภายนอก ออกจากกนั• ควรเช็คยาทกุ 2-3 เดือน เพื+อดวูา่หมดอายหุรือ

แยกยาใช้ภายใน – ภายนอก ออกจากกนั• ควรเช็คยาทกุ 2-3 เดือน เพื+อดวูา่หมดอายหุรือ

เสื+อมสภาพหรือไม่

ยาเสื7อมคุณภาพ• ดตูามที7ระบุในฉลาก: หมดอายุ, Epd., Exp. Date,

Expiration date, Use before Expiration date, Use before • มีเฉพาะวันผลิต: Mfd, Mfg date, Manufacturing

date ให้บวกเพิ7มโดยประมาณ• ยาแห้ง 5 ปี• กึ7งแข็ง 4 ปี

• ยาหยอดตาเปิดแล้ว 1 เดือน• ยาปฏชิีวนะผสมนํ Cาแล้ว 7 วัน• กึ7งแข็ง 4 ปี

• ของเหลว 3 ปี• ยาปฏชิีวนะผสมนํ Cาแล้ว 7 วัน• ORS ผสมแล้ว 1 วัน

ยาเสื7อมคุณภาพ (ต่อ)• ยานํ Cา – เปลี+ยนสี กลิ+น รส หรือมีตะกอนผิดไปจากเดิม• ยาหยอดตา – ขุน่ ตกตะกอน เปลี+ยนสี ลกัษณะ• ยาหยอดตา – ขุน่ ตกตะกอน เปลี+ยนสี ลกัษณะ• ยาเมด็ – เยิ @ม ชื @น เมด็แตก เปลี+ยนสี• ยาแคปซูล – แยกออกจากกนั บวม ชื @น สียาข้างในเปลี+ยน• ยาขี Cผึ Cง ครีม – เยิ @มเหลว แยกชั @น เปลี+ยนสี กลิ+น• ยาแขวนตะกอน แขวนละออง - เขยา่แล้วไมก่ลบัเป็น• ยาแขวนตะกอน แขวนละออง - เขยา่แล้วไมก่ลบัเป็น

เนื @อเดียวกนัอยา่งเดิม

ข้อแนะนําการใช้ยา• อา่นฉลากหรือคําแนะนําก่อน ตรวจดสูภาพ วนัหมดอายุ• ปฏิบตัิตามคําแนะนําของแพทย์/เภสชักร ไมป่รับขนาดยาเอง• บางสภาวะไมค่วรรักษาเอง ควรปรึกษาแพทย์/เภสชักร• บางสภาวะไมค่วรรักษาเอง ควรปรึกษาแพทย์/เภสชักร• ไมค่วรใช้ยาโดยไมจ่ําเป็น• ไมค่วรซื @อยาตามคําโฆษณาและคําบอกเลา่• ไมค่วรซื @อยาจากร้านยาที+ไมม่ีเภสชักรประจํา• ไมค่วรซื @อยาโดยอาศยัตวัอยา่งยา หรือเดก็ไปซื @อยาตามลําพงั• ไมค่วรซื @อยาโดยอาศยัตวัอยา่งยา หรือเดก็ไปซื @อยาตามลําพงั• ไมค่วรหลอกเดก็วา่ยาเป็นขนมหวานหรือเครื+องดื+มทั+วไป• ไมค่วรยืมยาของผู้ อื+นมาใช้ (ยกเว้นยาสามญัประจําบ้าน)

รู้หรือไม่?

โฆษณายา(ผิดกฎหมาย)ทางเคเบลิทีวี วิทยทุ้องถิ+น เวบ็ไซต์ เชื+อถือได้หรือไม่เชื+อถือได้หรือไม่

• ยาผิดกฎหมาย = ยาปลอม ยาที+ไมม่ีเลขทะเบียน ยาที+ลกัลอบนําเข้า• เป็นยาที+ไมไ่ด้ผา่นการประเมินความปลอดภยัและประสทิธิภาพ

โดยผู้ทรงคณุวฒุิ อาจทําให้เกิดอนัตรายตอ่ผู้ใช้โดยผู้ทรงคณุวฒุิ อาจทําให้เกิดอนัตรายตอ่ผู้ใช้• มกัมีการปนเปื@อนสารเคมีอนัตราย ตวัยาที+ผิด ตวัยาสงูหรือน้อย

เกินไป หีบหอ่ไมส่ามารถรักษาคณุภาพยาได้

รู้หรือไม่?

ตัวอย่างข้อความที7สันนิษฐานได้ว่าไม่ตรงตามที7ได้รับอนุญาตโฆษณา และเข้าข้อห้ามในการโฆษณายา

• เพลงโฆษณาเป็นสรรพคณุยา• เพลงโฆษณาเป็นสรรพคณุยา• เสยีง/ภาพแสดงถึงความทกุข์ทรมานของผู้ ป่วย• โฆษณาโอ้อวดวา่รักษา/ป้องกนัได้อยา่งศกัดิZสทิธิZ/ หายขาด เช่น “ยอดเยี+ยม,

หายแน่, วิเศษยิ+ง, ปลอดภยัไมม่ีผลข้างเคียง”• โฆษณาสรรพคณุยาอนัตราย/ยาควบคมุพเิศษ เชน่ “รักษาไทรอยด์, ลด

นํ @าตาลในเลอืด, เป็นยารักษาสวิ/ฝ้า, ยากินแก้ปวดท้องน้อย เนื+องจากการนํ @าตาลในเลอืด, เป็นยารักษาสวิ/ฝ้า, ยากินแก้ปวดท้องน้อย เนื+องจากการอกัเสบของทอ่ปัสสาวะ, ยากินแก้ปวดข้อ ข้อเสื+อม”

• โฆษณาแสดงสรรพคณุยาเป็นเท็จ/เกินจริง เช่น “แก้อาการหลงลมื, รักษาโรคเอดส์, ละลายไขมนั/ลดไขมนั/ลดนํ @าตาลในเลอืดในการโฆษณายาระบาย, เสริมสมรรถภาพทางเพศในการโฆษณายาบํารุงร่างกาย”

รู้หรือไม่?ตัวอย่างข้อความที7สันนิษฐานได้ว่าไม่ตรงตามที7ได้รับอนุญาตโฆษณา และเข้าข้อห้ามในการโฆษณายา•โฆษณาวา่สามารถบรรเทา/ บําบดั/ รักษา/ ป้องกนัโรค/ อาการโรคที+ห้ามโฆษณาตอ่ประชาชนทั+วไปดงันี @ “มะเร็ง, อมัพาต, วณัโรค, โรคเรื @อน, โรค/ โฆษณาวา่สามารถบรรเทา/ บําบดั/ รักษา/ ป้องกนัโรค/ อาการโรคที+ห้าม

โฆษณาตอ่ประชาชนทั+วไปดงันี @ “มะเร็ง, อมัพาต, วณัโรค, โรคเรื @อน, โรค/ อาการของโรคสมอง, หวัใจ, ปอด, ตบั, ม้าม, ไต”•โฆษณาวา่ “เป็นยาบํารุงกาม/เพิ+มสมรรถภาพทางเพศ, เป็นยาขบัประจําเดือน, ยาคมุกําเนิด”•รับรองยาวา่ “ใช้แล้ว หายปวดหลงัเลย”/ “มีการระบชุื+อผู้ใช้ยา”•โฆษณาโดยการชิงโชค/ แจกแถม/ สง่ฉลากยาแลกรางวลั•โฆษณาชกัชวนให้ใช้ยาเกินความจําเป็น/ ใช้ประจํา/ ซื @อเป็นของฝาก เช่น “กินโฆษณาโดยการชิงโชค/ แจกแถม/ สง่ฉลากยาแลกรางวลั•โฆษณาชกัชวนให้ใช้ยาเกินความจําเป็น/ ใช้ประจํา/ ซื @อเป็นของฝาก เช่น “กินทกุวนัชว่ยระบาย ละลายไขมนั/ ยานี @จะเป็นของฝากสาํหรับคณุแม”่- โฆษณาโดยแสดงข้อเท็จจริงที+ผิดกฎหมาย เช่น “ซื @อยาจากร้านกาแฟ, มีโจรปล้นธนาคาร”- การโฆษณาที+ขดัตอ่ธรรมเนียมประเพณีไทย/ ไมส่ภุาพ

ตดิต่อสอบถาม ดาวน์โหลด

http://www.facebook.com/DrugInDailyLife

Drug in Daily Life คณะเภสัชศาสตร์

ตดิต่อสอบถาม ดาวน์โหลดเอกสารประกอบการสอน (กลุ่ม 1, 2)

http://drugindailylife.wordpress.com/