1

SEKTOR ZA RAZVOJ I INVESTICIJE

PROJEKTNI ZADATAK

ZA IZRADU STUDIJE OPRAVDANOSTI PROIZVODNJE UGLJENIH BRIKETA U RUDNIKU UGLJA AD PLJEVLJA, TEHNOLOGIJOM BEZ VEZIVA

OPŠTI PODACI : 1.0. Investitor:

Rudnik uglja A.D. Pljevlja

2.0. Lokacija:

Rudnik uglja AD Pljevlja u granicama eksploatacionog polja

3.0. Uvodno obrazloženje:

Osnovna djelatnost Društva je proizvodnja i pripremanje uglja za potrebe termoelektrana, industrije i

široke potrošnje, proizvodnja drugih industrijskih i ostalih mineralnih sirovina, istraživanje uglja i drugih

mineralnih sirovina, proizvodnja rezervnih dijelova i čeličnih konstrukcija za rudarsku mehanizaciju,

remont i održavanje rudarskih mašina i postrojenja, transportnih sredstava i elektro postrojenja,

transport i prevoz uglja i drugih sirovina i materijala, izrada studija i druge investiciono tehničke

dokumentacije u oblasti rudarstva i geoloških istraživanja, prodaja na veliko i malo uglja i drugih

proizvoda: građevinskog materijala, metalne i elektro robe, utvrđivanje kvaliteta uglja, cementa,

mineralnih sirovina, vode, goriva i maziva i druge laboratorijske usluge.

U Rudniku uglja A.D. Pljevlja eksploatiše se ugalj kao osnovni i jedini proizvod sa slijedećim

asortimanima:

asortiman "komad", asortiman "kocka" i "orah", asortiman "sitan"

Od pogonske energije Rudnik uglja koristi električnu energiju, naftu i njene derivate i sopstveni ugalj za

zagrijavanje prostorija.

2

3.1. Misija, Ciljevi i Strategija:

3.1.1. Misija:

Pored osnovne djelatnosti Društva, eksploatacije, pripreme i klasiranja uglja za potrebe urednog

snabdijevanja TE ugljem i drugih potrošača, kao što je industrija i široka potrošnja, Rudnik uglja A.D.

Pljevlja obavlja i druge delatnosti i poslove koji doprinose efikasnijem i racionalnijem poslovanju, a to su:

Prevoz, skladištenje i pretovar uglja;

Usluge u drumskom saobraćaju;

Proizvodnja kamenih agregata za sopstvene potrebe;

Geološka istraživanja i ispitivanja uglja i drugih mineralnih sirovina;

Održavanje rudarske opreme i mehanizacije, građevinskih i infrastrukturnih objekata za

sopstvene potrebe i treća lica;

Izrada projektne i druge tehničke dokumentacije za potrebe Društva i trećih lica;

Računovodstvene, knjigovodstvene i savjetodavne poslove;

Kontrola kvaliteta uglja, ulja i maziva;

Trgovina na veliko i malo;

3.1.2. Ciljevi:

Osnovni ciljevi Društva su prikazani kroz kroz kratkoročne i dugoročne ciljeve.

3.1.2.1. Kratkoročni ciljevi su:

Dostizanje projektovanih kapaciteta na otkopavanju i odlaganju otkrivke i proizvodnji uglja;

Efikasnost, ekonomičnost i sigurnost odvijanja tehnološkog procesa;

Eksloatacija uglja sa minimalnim gubicima;

Homogenizacija uglja u cilju ostvarenja najpovoljnijeg kvaliteta u zavisnosti od tržišta;

Tehnička rekultivacija degradiranih površina;

Unapređenje upravljanja i rukovođenja Društvom

3

3.1.2.2. Dugoročni ciljevi su:

Istraživanje i razvoj kapaciteta na proizvodnji uglja i proizvoda od uglja u pljevaljskom ugljenom

basenu;

Istraživanja i izučavanja mogućnosti za proizvodnju: cementa, opekarskih proizvoda i drugog

građevinskog materijala za koje je sirovinska osnova nesporna;

Istraživanje drugih ležišta mineralnih sirovina;

Razvoj uslužnih i proizvodnih programa na održavanju rudarske opreme i mehanizacije;

Istraživanja i izučavanja mogućnosti poljoprivredne proizvodnje na rekultivisanim prostorima.

Proizvodnja toplotne energije u kogenerativnom postrojenju

3.1.3. Strategije:

Strateški pravci u kojima će djelovati Rudnik uglja A.D. Pljevlja su:

Nabavka produktivnije rudarske opreme i mehanizacije u tehnološkim linijama proizvodnog

procesa gdje je uočen nedostatak kapaciteta i zamjena postojećih, manje produktivnih mašina;

Poboljšanje uslova održavanja rudarske opreme i mehanizacije;

Dostizanje ekonomski opravdanih cijena uglja za potrebe TE "Pljevlja";

Poboljšanje naplate potraživanja i ostvarenja likvidnosti Društva;

Stalno praćenje kvaliteta proizvoda i homogenizacije uglja u cilju ostvarenja najpovoljnije cijene

uglja u zavisnosti od potrošača;

Osavremenjivanja praćenja proizvodnog procesa u poslovanju uvodjenjem Informacionog

sistema;

Razvoj novih proizvoda na bazi uglja - ugljeni briketi i slično

Razvoj novih manjih programa za izradu i reparaciju rezervnih dijelova;

Geološka doistraživanja ležišta mineralnih sirovina;

Stručno usavršavanje kadrova;

Zaštita čovjekove okoline.

4

3.2. Trendovi Razvoja:

Trenutna proizvodnja godišnje iznosi 1.600.000 - 1.700.000 t uglja i oko 6.000.000 m3 čm otkrivke.

Trendove razvoja Društva možemo posmatrati kratkoročno i dugoročno.

3.2.1. Kratkoročni trendovi su:

Postojeću tehnologiju rada unaprijediti nabavkom produktivnijih mašina u tehnološkom lancu

proizvodnje;

Uraditi novu organizacionu strukturu tako da se značajno poboljša funkcionalnost svih

organizacionih dijelova. Ovo prvenstveno zahtijeva da se razriješi problem tehnološkog viška

radnika, uz poboljšanje kvalifikacione i starosne strukture u cilju obezbjeđenja produktivnijeg

rada;

Definisati troškove rada, tj. locirati i pratiti sve troškove po mjestu nastanka i organizacionim

dijelovima;

Razvojem informacionog sistema stvoriti mogućnost pravovremene informacije u cilju

donošenja cjelishodnih i pravovremenih odluka;

Značajno poboljšati, kako tehnički tako organizaciono i kadrovski, proces održavanja rudarske

opreme i mehanizacije;

Istražiti mogućnosti poboljšanja kvaliteta uglja u postojećim objektima za preradu, kao i

mogućnosti proizvodnje novih asortimana uglja i proizvoda od uglja.

3.2.2. Dugoročni trendovi su:

Definisati ležišta uglja mimo pljevaljskog basena gdje postoje značajne rezerve (maočki basen i

drugi manji baseni) u cilju značajnog povećanja kapaciteta;

Izučiti mogućnost proizvodnje novih proizvoda na bazi uglja imajući u vidu dobijanje proizvoda

koji su ekološki prihvatljiviji sa stanovišta sagorijevanja, transporta i skladištenja, prije svega

ugljenih briketa ali i drugih sličnih proizvoda.

5

Izučiti mogućnost proizvodnje cementa, s obzirom na praktično neiscrpne rezerve kvalitetnog

laporca, koji se nalazi u krovini ugljenih slojeva na površinskom kopu “Potrlica”. Dosadašnje

aktivnosti daju opravdanost za razvoj cementne industrije;

Izrada studije gasifikacije uglja

Takođe, u slučaju ekonomske opravdanosti eksploatacije uglja u basenu 'Maoče', potrebno je

uraditi tehno-ekonomsku dokumentaciju za razvoj opekarske industrije, jer analogno

površinskom kopu 'Potrlica', krovinu ugljenih slojeva u ovom basenu čine kvalitetne gline;

Izvođenje radova niskogradnje

4.0. Sirovinska Osnova:

Kvalitativne karakteristike uglja ležišta “Potrlica”, određene su na osnovu analiza uzoraka iz regularnih

bušotina, dobijenih sistematskim oprobavanjem ugljenog sloja. Radi određivanja kvalitativnih svojstava

uglja vršena su ispitivanja fizičko-hemijskih i tehnoloških osobina ugljene supstance. U tom smislu, u

ležištu uglja “Potrlica” vršena su istraživanja i ispitivanja uglja, počev od 1951. godine, pa do danas.

Ispitivanja kvaliteta izvršena su putem tehničkih i elementarnih analiza uglja, ispitivanjem hemijskog

sastava pepela, tačke topivosti pepela, petrografskim analizama, kao i određivanjem zapreminske mase

uglja, tačke paljenja uglja, sadržaja karbonata u pepelu i toplotnog kapaciteta međuslojne jalovine.

4.1. Kvalitet uglja pljevaljskog područja definisan je, između ostalog, na osnovu sledećih verifikovanih

dokumenata:

Elaborat o klasifikaciji, kategoriji i proračun rezervi pljevaljskog ugljenog basena (1982.)

Elaborat o klasifikaciji, kategoriji i proračun rezervi Otilovići (1991.)

Elaborat o klasifikaciji, kategoriji i proračun rezervi Bakrenjače (1993.)

Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi uglja u ležištu “Potrlica” – Pljevaljski

ugljonosni basen, sa stanjem 31.12.1997.

Aneks III Elaborata o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi uglja ležišta “Ljuće –

Šumani” (stanje 31.12.2000.),

6

Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi uglja u ležištu “Potrlica” – lokalitet

“Cementara” (sa stanjem 31.12.2000.),

Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi uglja u ležištu “Potrlica” (sa stanjem

31.12.2005.),

Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi uglja u ležištu “Potrlica” (sa stanjem

31.12.2010.),

Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi uglja ležišta “Grevo”, “Kalušići”,

“Rabitlje”, “Komini”, (sa stanjem 31.12.2010.),

Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi uglja ljuće-šumanskog basena za

doistraženi lokalitet “Mala Borovica” (sa stanjem 31.12.2014.),

Elaborat o klasifikaciji, kategoriji i proračun rezervi uglja pljevaljskog ugljenog basena, ležišta

„Potrlica” (sa stanjem 31.12.2016. koji je u fazi revizije i ovjere od strane ministarstva

ekonomije)

Ostala geološka dokumentacija Rudnika uglja A.D. Pljevlja

7

4.2. REKAPITULACIJA BILANSNIH REZERVI UGLJA DIJELA PLJEVALJSKOG UGLJENOG

BASENA NA KOJIMA RUDNIK UGLJA TRENUTNO IMA UGOVORE O KONCESIJI (stanje

31.12.2016.)

Stepen istraženosti rezervi uglja varira od ležišta do ležišta pa se stoga one izražavaju kao različite vrste kategorija rezervi:

Basen / ležište KATEGORIJA REZERVE (t) OVJERA REZERVI

OTKRIVKA (m

3)

Sred. koefic. otkr. (m

3/t)

Dio Pljevaljskog basena na kojima RUP trenutno ima koncesije

A+B+C1 63.956.924 bilansne 244.960.692 3.83

UKUPNO KONCESIJE RU 63.956.924 bilansne

244.960.692 3.83

Ukupne rezerve uglja na teritoriji Opštine Pljevlja su inače znatno veće ( oko 200 mil. tona ) i omogućavaju valorizaciju uglja u dugom vremenskom periodu koji je pred nama.

8

Struktura plana proizvodnje uglja po mjestu prerade u 2017 god:

Separacija ,,Doganje’’ 85.000 t - komad 56.600 t - kocka 28.400 t - sitni, moguća proizvodnja je 64.000 t što je bio plan za 2016 godinu.

Drobilana ,,Maljevac” 1.490.000 t - rovni sa P.K.,,Potrlica” 1.490.000 t Sitni ugalj je veoma pogodan za proces briketiranja Količine sitnog uglja koje se formiraju u okviru separacije „Doganje“ iznose 64.000 t ali su njegove realne količine u proizvodnji znatno veće jer se jednim dijelom isporučuje za TE Pljevlja i ne vrši njegovo odvajanje. Prema podatcima Službe kontrole kvaliteta Rudnika Uglja, ukupna količina sitnog uglja u 2015. godini iznosila je 108.264,78 (t) dok je u 2016 godini ukupna količina iznosila 140.883,84 (t) prosječne toplotne moći od 12.200 (KJ/kg) i prosječne vlažnosti od 33,64%. Toplotna moć sitnog uglja koji je korišćen za probno briketiranje iznosila je 13.862 (KJ/Kg). U svakom slučaju, minimalno je potrebno računati na sitni ugalj u količini od 64.000 t koji se pojavljuje na separaciji „Doganje“ a koja proizvodi ugalj za potrebe široke potrošnje. Sa stanovišta prihoda, Rudnik uglja je suštinski zavistan od plasmana uglja prema TE Pljevlja odnosno EPCG to jest od jednog kupca, tako da je jedan od ciljeva poslovanja u narednom periodu povećani plasman uglja i drugim kupcima u Crnoj Gori i regionu. Osnovni trend plasmana energenata u sadašnjem ali i budućem periodu, kako kod nas tako i u Evropi biće ekološki prihvatljivija ali i ekonomski dostupnija goriva. Jedan od modela za povećanje mogućnosti plasmana uglja (koji se inače smatra ekološki manje prihvatljivim energentom) je njegova prerada sa ciljem dobijanja boljih gorivih karakteristika. Taj trend u Evropi ima pozitivne karakteristike, pogotovo sa potrebom pojedinačnih država Evrope za smanjenjem energetske zavisnosti od uvoznih energenata na bazi nafte i gasa. Proizvodnja i plasman briketiranog uglja u cijeloj Evropi ima tendenciju rasta. Adekvatnim pakovanjem sa mogućnošnju lakšeg i čistijeg načina transporta, mogućnosti plasmana ovakvih ugljeva se dodatno povećavaju.

9

5.0. Podloge za izradu Studije:

Analiza mogućnosti briketiranja uglja za potrebe široke potrošnje ( RUPV, Sektor za razvoj I Investicije, mart 2016. godine)

Dopunski rudarski projekat eksplatacije uglja 2015.-2019. godine na P.K.,,Potrlica“ Izvještaj o laboratorijskim ispitivanjima ugljenih briketa prema važećim ASTM/ISO

standardima za potrebe Rudnika Uglja AD Pljevlja-Pljevlja Analiza anketiranja građana Pljevalja po pitanju gorivih i drugih karakteristika ugljenih

briketa probno proizvedenih u RUPV ( RUPV, Sektor za Razvoj i Investicije, nov. 2016.

godine).

Elaborati o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi Pljevaljskog ugljenog basena.

6.0. Planski sadržaj Studije Opravdanosti proizvodnje ugljenih briketa u Rudniku Uglja AD Pljevlja sa smjernicama za izradu:

6.1. Opis Objekta:

Prikazati:

Prostornu lokaciju objekta

Značaj objekta i njegovu funkcionalnu povezanost sa ostalim cjelinama Rudnika Uglja

Planirani vijek proizvodnje

6.2. Tehničko - Tehnološki dio:

Obraditi:

6.2.1.Zakonska regulativa u vezi briketiranja i stavljanja u promet ugljenih briketa:

Granične vrijednosti emisija otpadnih voda iz postrojenja i pogona za separisanje i za proizvodnju briketa mrkog uglja

Stavljanje u promet ugljenih briketa (EU regulativa i regulativa koja se koristi u zemljama regiona*)

Propisi i standardi za ovu oblast

(* Region: Srbija, BiH, Kosovo, Makedonija )

10

6.2.2.Prijedlozi tehničkih rješenja za separisanje i/ili mljevenje sitnog uglja za proizvodnju ugljenih briketa Mogućnosti proizvodnje dodatnih asortimana uglja („orah“ i „grah“) 6.2.3.Tehnologija briketiranja uglja:

Obrada mogućih tehnologija briketiranja uglja bez veziva Preporučena tehnologija briketiranja Primjeri dobre prakse (uz osvrt na već urađeno probno briketiranje Pljevaljskog uglja) Predlog kapaciteta proizvodnje Uporedna analiza odabrane tehnologije briketiranja

6.3. Ekonomsko-finansijski dio:

Obraditi: 6.3.1. Analiza prodajnog tržišta: Osnovne karakteristike ugljenih briketa Analiza i procjena tražnje Analiza i procjena ponude Prognoza moguće prodaje Prognoza prodajnih cijena

6.3.2. Analiza nabavnog tržišta: Opis i karakteristike potrebnih inputa Podatci o proizvodnji i potrošnji potrebnih inputa Procjena o mogućnosti nabavke potrebnih inputa Prognoza nabavnih cijena

6.3.3. Ekonomsko - Finansijska analiza: Proračun potrebnih ulaganja u osnovna i obrtna sredstva Izvori finansiranja i obaveze prema Izvorima Obračun rezultata poslovanja Bilans uspjeha projekta Finansijski tok projekta Ekonomski tok projekta Društveno-Ekonomski tok projekta

11

6.3.4. Finansijska Ocjena: Statička ocjena (pokazatelj efikasnosti i opremljenosti) Dinamička ocjena (neto sadašnja vrijednost, jedinična neto sadašnja vrijednost, interna

stopa rentabilnosti, rok vraćanja) Ocjena likvidnosti

6.4. Analiza zaštite životne sredine i zaštite na radu:

Analiza uticaja investicije na životnu sredinu Predlog mjera zaštite životne sredine Predlog mjera zaštite na radu Prijedlog mjera protivpožarne zaštite

6.5. Analiza Organizacionih i kadrovskih aspekata:

Predlog makro i mikro organizacije Određivanje potrebnih kadrova Obuka, specijalizacija i usavršavanje kadrova Obezbijeđenje postojećih kadrova

6.6. Analiza Izvodljivosti i dinamika realizacije projekta:

Analiza mogućnosti izvođenja projekta Faze i etape izvođenja projekta Terminski plan realizacije projekta Dinamika ulaganja bazirana na terminskom planu Dinamika ulaganja po namjeni Organizacija i sistem upravljanja realizacijom projekta

6.7. Elementi energetske efikasnosti:

Analiza mogućnosti i pozicija primjene mjera energetske efikasnosti

6.8. Društvena ocjena:

Neto sadašnja vrijednost

Ekonomska stopa prinosa

Učinak na zaposlenost

Diskontovani neto devizni efekat

Kvalitativni pokazatelji

Cost-benefit analiza

12

6.9. Ocjena u uslovima neizvjesnosti:

Statička metoda (metoda praga rentabilnosti projekta)

Dinamička ocjena (analiza osjetljivosti, analiza vjerovatnoće)

7.0. Propisi i standardni

Projektant je dužan izraditi Studiju opravdanosti proizvodnje ugljenih briketa u Rudniku uglja AD Pljevlja-tehnologijom bez veziva a na osnovu postojeće, važeče projektne i planske dokumentacije u posjedu RUPa. Obrađivač studije se obavezuje da Studiju Opravdanosti izradi u skladu sa Pravilnikom o sadržini i obimu Prethodnih Studija opravdanosti i Studija opravdanosti Sl. List RCG br. 54/2001, Pravilnikom o sadržini tehničke dokumentacije (SL.listRCG br.22/02), Pravilnikom o sadržini rudarske dokumentacije (br.74/09), Zakona o rudarstvu ( Sl.list CG br. 74/10) i ostalom važećom zakonskom i tehničkom regulativom i ovim Projektnim zadatkom.

Tokom rada, projektant je dužan sarađivati sa Investitorom i redovno ga obavještavati o napredovanju radova na Studiji, kao i o predviđenim tehničkim rješenjima. Projektant je dužan, da nakon formiranja Komisije za kontrolu tehničke dokumentacije, u roku koji odredi Komisija, otkloni sve eventualne nedostatke, kako bi se od strane Komisije za kontrolu tehničke dokumentacije dobilo pozitivno mišljenje.

8.0. Zaključak:

Zaključne analize

Zaključna ocjena Studije

Pljevlja , mart 2017. godine INVESTITOR

__________________

DOSTAVITI:

1x02/1

1x07/1

1xa/a