seminar on - ministry of health seminar on strengthening health promoting school organizers june...
TRANSCRIPT
Seminar on Strengthening Health Promoting School
Organizers
June 12-13, 2019 MICC2, Nay Pyi Taw, Myanmar
Collaborator
ဒေါကတာမြဒေးနယ
ေတယညနကကားဒေးြး
ြကးစကနငဒောဒောဂါြျားကာကယနြနငးဒေးဌာနခ
မြညေကျနးြာဒေးဦးစးဌာန
• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား
• ေညေယချကြျား
• နညးဗျဟာြျား
• ဒောငေကြညေြငနးြျား
• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး
• ဒတကကနငေညအခကအခြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 3
ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငး အဒကကာငးြျား
• ြေားစဝငြျား၏ အြအကျငနင ေငယြျားအဒြါ ေြးြးြ
• ေကတေယတြျား၏ အြအကျငနင ေငယြျားအဒြါ ေြးြးြ
• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကး (ကြး) ေးစြအဒြါအမြင
• ဒေးေြ၊ဒေးေကကကး ေးစြ၏ အနတောယက ဒေချာစာြေမခငး
• ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးထကြစစညးြျားကဒနောတငးတငေယကစာဝယယေေနငမခငး
• ဥြဒေအေတားမြစချကြျား၊ ကနေတချကြျားေဒောေညး ေကနာြြေမခငး
• ဒေးေြ၊ကြးဒေးနနးအေနနညးေမြငေငယြျားေယကစာဝယယနငမခငး 12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 4
• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား
• ေညေယချကြျား
• နညးဗျဟာြျား
• ဒောငေကြညေြငနးြျား
• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး
• ဒတကကနငေညအခကအခြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 5
ေညေယချကြျား
• ဒေးေြနင ဒေးေကကကး ေးစြဒကကာင ကျနးြာဒေးက ထခကဒစနငဒကကာငး
နားေညေဒောဒြါကပြး ဒေးေြနငဒေးေကကကးေးစမခငးြ ဒောငကကဉဒစေန
• ဒေးေြဒငကငးစငေညြတဝနးကျငက ြနတးမခငးမြင ဒကျာငးေား ေငယတ၏
ကျနးြာဒေးက ထခကဒစေည အနတောယြ ကာကယေန
• ကဒေးေငယနင ေငယတက ဒေးေြနင ဒေးေကကကး ေးစမခငး အဒေအထြ
တားေးကာကယမခငးမြင ကျနးြာဒော ဒနထငြေဝေေဒစေန
• ဒေးေြနင ဒေးေကကကးထကြစစညး ဒောကေးြထနးချြမခငးမြင ေငယြျား၏
ကျနးြာဒေး အေငအတနးမြငြားောဒစေန
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 6
• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား
• ေညေယချကြျား
• နညးဗျဟာြျား
• ဒောငေကြညေြငနးြျား
• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး
• ဒတကကနငေညအခကအခြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 7
နညးဗျဟာြျား
• Central Tobacco Control Committee strengthened and active
• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးထကြစစညး ဒောကေးြထနးချြဒေး ဗဟအြ ၏
ေြငနးြျားက အေနအဟနမြငဒောငေကမခငး
• New National Tobacco Control law developed, approved and
implemented
• ြြမြညစေညဥြဒေအေစက ဒေးေမြဌာနးမခငးနင အဒကာငအထညဒြာ
ဒောငေကမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 8
နညးဗျဟာြျား
• Tobacco tax structure simplified and tax rates increased regularly
adjusted to inflation and affordability
• ဒငဒကကးဒြာငးြြနင တငးမြညဝငဒငတးမြငြတက ထညေငးတကချက၍
ရးေငးေညစနစမြင ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးထကြစစညးြျားအဒြါ နစစဉ
အခနတးမြငမခငးမြင မြညေြျားတတနငေညဒေးနနးြမြစဒစေန တးမြင
ဒကာကခမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 9
နညးဗျဟာြျား
• Smoke free law and regulations implemented in line with WHO FCTC
Article 8 and guidelines
• ဒေးေြနငဒေးေကကကးထကြစစညး ထနးချြမခငး အမြညမြညေငော
ကနဗနးေငးြါ အြေခ (၈)နင ေြးညနတနငအည ဒေးေြဒငကငးစငဒေး
ေြငနးြျားက ဥြဒေ၊ မြဌာနးချကြျားနငအည ဒောငေကမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 10
နညးဗျဟာြျား
• Packaging and labeling requirements implemented in line with WHO
FCTC Article 11 and guidelines
• ဒေးေြနငဒေးေကကကးထကြစစညး ထနးချြမခငး အမြညမြညေငော
ကနဗနးေငးြါ အြေခ (၁၁)နင ေြးညနတနငအည ဒေးေြထတြျား
ထြြးြြစက ေတြတဒောငေကမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 11
နညးဗျဟာြျား
• Communications strategy developed and campaigns implemented to
raise awareness of risks of tobacco use and to build compliance with
tobacco control law
• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးထကြစစညးေးစြ အနတောယက အြျားမြညေ ေေ
ဒစေန ေကေယဒေးနငအေြညာမြငတငဒေးေြငနးြျား ဒောငေကမခငးနင
ဥြဒေမြဌာနးချကြျားက ေေနားေည ေကနာဒောငေကဒစေန
ဒောငေကမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 12
နညးဗျဟာြျား
• Comprehensive ban on tobacco advertising, promotion and
sponsorship (TAPS) in line with WHO FCTC Article 13 and guidelines
• ဒေးေြနငဒေးေကကကးထကြစစညး ထနးချြမခငး အမြညမြညေငော
ကနဗနးေငးြါ အြေခ (၁၃)နင ေြးညနတနငအည ဒေးေြဒကကာမငာမခငး၊
ဒောငးအားမြငတငမခငး၊ စြနောဒြးမခငးတက အေးစတားမြစမခငးနင
ြတေက၍ အေနအဟနမြင ဒောငေကမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 13
နညးဗျဟာြျား
• Tobacco Cessation programme developed and implemented, with
integration into primary care
• ဒေးေြမြတေနေြငနးစဉြျား ချြတဒောငေကမခငးနင ြဏာြကျနးြာဒေး
ဒစာငဒောကြေြငနးြျားနင ြးတဒောငေကမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 14
• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား
• ေညေယချကြျား
• နညးဗျဟာြျား
• ဒောငေကြညေြငနးြျား
• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး
• ဒတကကနငေညအခကအခြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 15
၁။ ြညာဒေးဝနကကးဌာနေ ဦးစးဌာနြျားနင တငးဒေေကကး/မြညနယ မြညေ
ကျနးြာဒေးဦးစးဌာနြျားြ တာဝနေေြျားြ ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးေးစြ
အနတောယနင ဥြဒေနင အြနဒကကာမငာစာြါ အချကြျားနင ြတေက၍
ြြနားေညေေဒစေန အေြညာမြငတငမခငး အေြရဒေးဒနးြက
ဒနမြညဒတာတင ကျငးြမခငး
၂။ ြညာဒေးဝနကကးဌာန၊ ကျနးြာဒေးနင အားကစားဝနကကးဌာနတ ြးဒြါငး၍
တငးဒေေကကး/မြညနယအေင၌ ေငြားအေြညာမြငတငမခငး အေြရ
ဒေးဒနးြြျား ကျငးြမခငး
ဒောငေကြည ေြငနးြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 16
၃။ ဥြဒေြါမြဌာနးချကြျားအေ -
ဒကျာငးြေဝဏအတငးေ ဝနထြးအြောနင အြခနးြျားြအြ ေငကကားဒေး အဒောက အအ၊ စာေငခနး၊ ရးခနးြေဝဏနင ြေဝဏအတငးေ အမခား အဒောကအအြျား၊ တကကေေ၊ ေဂေဒကာေြ၊ ဒကာေြနင ေြပတ၏ ေငကကားဒေးအဒောကအအ၊ စာေငခနးနင ရးခနးြျားေည
ဒေးေြေးဝဒောကခငြေဒောဒနောြျား မြစေမြင
ဥြဒေြါမြဌာနးချကြျားက ေကနာဒောငေကေန ဒြာမြြါဒနောြျားက တာဝနယစြခနခေည တာဝနခြဂဂေတငးတင တာဝနေေညနငအည
ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးကငးစင ဒကျာငးြျား၊ တကကေေြျားထဒထာငမခငး
ဒောငေကြည ေြငနးြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 17
၄။ ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးအနတောယက ဒေချာစာေေဒစေနနင စတင စြးေြေးစမခငးြမြြဒစေန အေြညာဒြး ဒဟာဒမြာြြျား၊ ပြငြြျား ကျငးြေန အစအစဉဒေးေ၍ ဒကျာငးတငး၊ တကကေေတငးတငကျငးြမခငး
၅။ ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးကငးစငဒော ေငယြျား (Tobacco Free Generation) ထဒထာင၍ ေငယအချငးချငး စညးရးဒောငေကနငေန ြတဝနးကျငြနတးဒြးမခငး
၆။ ေအြေည နညးြညာအဒထာကအြနင ဒငဒကကးေေေန စစဉဒောငေကမခငး
၇။ အေြညာမြငတငဒေးအဒထာကအကမြြစစညးြျား ထတေြမြနဒဝမခငး
၈။ ဒေးေြ၊ ကြးမြတေေ ေငယြျားက အေြညာဒြး၊ နစေြဒေးဒနးဒြးမခငး
ဒောငေကြည ေြငနးြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 18
၉။ အာဏာြငအြ အစညးြျား၊ နးနယဝနကကးဌာနြျား၊ ေကေငောစညြငောယာဒေး
ဒကာြတ၊ ေြဒေးအြအစညးြျား၊ မြညေေထတနင ြးဒြါငး၍ ဥြဒေြါ
မြဌာနးချက၊ တားမြစချကြျားအတက ြးဒြါငးဒောငေကမခငး
• ဒကျာငးြေဝဏအတငးနင ဒကျာငးြေဝဏြ ဒြ ၁၀၀ အတငး ဒေးေြဒောငးချမခငးက
တားမြစမခငး
• ဒေးေြနင ဒေးေကကကးထကြစစညးမြနမြးမခငး ေြဟတ ဒောငးချမခငး မြောတင
အမခားကနြစစညးတစြျ းြျ းကေညးဒကာငး တကရကမြစဒစ၊ ေယဝက၍မြစဒစ
ထြဒောငးဒြးမခငး၊ ေကဒောငဒြးမခငးေြဟတ တြကဒြးမခငးက တားမြစမခငး
ဒောငေကြည ေြငနးြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 19
• တကရကဒောေညးဒကာငး၊ ေယဝက၍ဒောေညးဒကာငး ဒကကာမငာမခငးက
တားမြစမခငး
• အေက (၁၈)နစ ြမြညဒေးဒောေအား ဒေးေြက ဒောငးချမခငး (ေြဟတ)
ဒြးကြးမခငးက တားမြစမခငး
• အေက(၁၈)နစ ြမြညဒေးဒောေက ဒေးေြမြနမြးမခငး (ေြဟတ) ဒောငးချမခငး
မြောတင ခငးဒစမခငးကတားမြစမခငး
• ဒေးေြက ေယကစာ ဝယယဒောကေးနငဒစေန တစေြချငးမြစဒစ၊ အေြ ၂၀
ထကနညးဒော အထြမြငမြစဒစ ဒောငးချမခငးကတားမြစမခငး
ဒောငေကြည ေြငနးြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 20
၁၀။ အာဏာြငအြ အစညးြျား၊ နးနယဝနကကးဌာနြျား၊ ေကေငောစညြငောယာ
ဒေး ဒကာြတ၊ ေြဒေးအြအစညးြျား၊ မြညေေထတနင ြးဒြါငး၍ ဒအာကြါ
ဒြာကြျကကျးေနမခငးြျားြေဒစေန ြးဒြါငးဒောငေကမခငး
• ဒေးေြဒောကမခငးဒကကာင ကျနးြာဒေးကေးေားစာ ထခကဒစနငဒကကာငး မြနြာ
ောောမြင ေတဒြးစာတနးက ဒေးေြဒောငးချေညဒနောတင ထငေားမြငောစာ
ဒြာမြထားေေန ြျကကကမခငး
•အေက ၁၈နစ ြမြညဒေးဒောေက ဒေးေြဒောငးချမခငးြမြဒကကာငး မြနြာောော
မြင အေဒြးစာတနးက ဒေးေြဒောငးချေညဒနောတင ထငေားမြငောစာ ဒြာမြ
ထားေေန ြျကကကမခငး
ဒောငေကြည ေြငနးြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 21
၁၀။ အာဏာြငအြ အစညးြျား၊ နးနယဝနကကးဌာနြျား၊ ေကေငောစညြငောယာ
ဒေး ဒကာြတ၊ ေြဒေးအြအစညးြျား၊ မြညေေထတနင ြးဒြါငး၍ ဒအာကြါ
ဒြာကြျကကျးေနမခငးြျားြေဒစေန ြးဒြါငးဒောငေကမခငး
• ဒေးေြနင ဒေးေကကကးထကြစစညးက တငကျယစာ မြနမြးဒောငးချနငဒေးအတက
ေအြျားေေဒစေန တစနညးနညးမြငဒကကာမငာမခငး၊ အခြမြနမြးဒဝငမခငး၊ ေကဒောင
ဒြးမခငး၊ ဒြျာြေငြ၊ အကျ းမြေြငနးတစခခမြေြေန အဒထာကအြဒြးမခငး၊
ဝနဒောငြဒြးမခငး
• ေအေးအဒောငြျားတင အြတတေြကဒြာမြမခငး၊ ဒေးေြြေဏဌာန မြေြ
ထားဒော ကစားစောြစစညး၊ စားဒောကြယော ေြဟတ အေးအဒောငက
ထတေြမခငး၊ မြနမြးမခငး ေြဟတ ဒောငးချမခငး
ဒောငေကြည ေြငနးြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 22
• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား
• ေညေယချကြျား
• နညးဗျဟာြျား
• ဒောငေကြညေြငနးြျား
• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး
• ဒတကကနငေညအခကအခြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 23
• ဥြဒေြါမြဌာနးချကနငအည တငးဒေေကကး/မြညနယ၊ ခရငနင ပြနယြျား
အတက ကကးကကြဒေးအြ ြျားက ဗဟအြြ ြစညးမခငးနင ေြငနးတာဝနြျား
ေတြတဒောငေကမခငး
• ဒကျာငးြျား၊ တကကေေြျားတင ကကးကကြဒေး ဒကာြတြျား ြစညးဒောငေက
မခငး
• ဥြဒေစးြးြေဒစေန ဗဟြစ၍ တငးဒေေကကး/မြညနယ၊ ခရငနငပြနယအေင
အထ နးနယဝနကကးဌာန၊ ဦးစးဌာန၊ အြအစညးြျား ြးဒြါငးဒောငေကမခငး
ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 24
• ေငယြျားအတငး ဒေးေြ၊ဒေးေကကကးေးစြ ြျားေမခငးအဒကကာငးြျား
• ေညေယချကြျား
• နညးဗျဟာြျား
• ဒောငေကြညေြငနးြျား
• ဒစာငကကြကကညရမခငးနင ေနးစစမခငး
• ဒတကကနငေညအခကအခြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 25
• ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကြးစားမခငးတက ရးောယဉဒကျးြဟ ခယချကြျား၊
ဓဒေထးစြျားက ဒမြာငးေေနေအြမခငး
• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးက အစမြေျင စတတပြး မြတေန အေနခကခမခငး
• နးနယေညဌာနြျားအားေး၏ ြးဒြါငးြါဝငဒောငေကြတင အားနညးချက
ြျားေနငမခငး
ဒတကကနငေညအခကအခြျား
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 26
ေကနာေန
• ဒေးေြ၊ ဒေးေကကကးက အစမြေျင စတတပြး မြတေန အေနခကခဒောဒကကာင
ေးဝ အစြမြြါနင။
• ြေမြညေြျားက ေားေြးြျားနင ကဒေးေငယြျားက ဒေးေြဒောကမခငး၊
ကြးစားမခငး အစြမြြကကဒစေန ဝငးဝနးဒစာငဒောကကကြါ။ ေတဒြးကကြါ။
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 27
• ကဒေးငယြျားဒေတင ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကဒေးငယြျားအား
ဒေးေြြးညခငးမခငး၊ ဒေးေြဝယခငးမခငး တက ဒောငကကဉြါ။
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 28
• ဒေးေြဒငကငးစငေည ဒေဒကာငးဒေေနက ေ ရကနငေန ေတငးတင
ဒြးောြါအခငအဒေး ေေမြင ေငြေားစ၊ ြတဒေ ြျားဒေနင ေအြျားနငေငဒော
ဒနောြျား တင ဒေးေြေးဝြဒောကြါနင။
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 29
• ြြအြက ဒေးေြဒငကငးစငေညအြ မြစေန စတင ေြဒောငြါ။
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 30
• ြြကယတငေညး ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကြးစားမခငးက မြတနငေန ကကးစားြါ။
• ြေားစဝငြျားနင ြတဒေြျား ဒေးေြဒောကမခငး၊ ကြးစားမခငးက
မြတနငေနေညး တကတနး အားဒြးကညြါ။
12-06-2019 [email protected]_SHSeminar_MICC2 31
ဒေးေြ/ဒေးေကကကး ကငးစင၍ ကျနးြာဒော
ေြြတဝနးကျငက ြနတးကကြါစ
ဒကျးဇးတငြါတယ။