service profile drug.pdf · service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม...

41
Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดทาเมื่อวันที16 ธันวาคม พ.ศ. 2562 1 Service Profile โรงพยาบาล ปากพนังนครศรีธรรมราช หน่วยงาน กลุ่มงานเภสัชกรรมและคุ้มครองผู้บริโภค วันที16 ธันวาคม พ.ศ. 2562 1. บริบท (Context) . หน้าที่และเป้าหมาย หน้าที1. จัดหายา และเวชภัณฑ์ ส่งมอบและดูแลผู้รับบริการให้ใช้ยาได้อย่างถูกต้อง ปลอดภัย เหมาะสม และพึงพอใจ 2. พัฒนางานเภสัชกรรมเป็นแหล่งศึกษา ฝึกงาน ดูงาน ของสถาบันต่าง อย่างต่อเนื่อง 3. เผยแพร่บทบาทและความรู้ทางเภสัชกรรมให้แก่บุคลากรทางการแพทย์และชุมชน เป้าหมาย ผู้ป่วยและญาติได้รับบริการทางเภสัชกรรมที่ถูกต้อง ปลอดภัย เหมาะสม รวดเร็ว และมีความพึง พอใจ บุคลากรทางการแพทย์และชุมชนได้รับความรู้เกี่ยวกับยา เจ้าหน้าที่ในกลุ่มงานเภสัชกรรมได้รับการ พัฒนาศักยภาพอย่างต่อเนื่องและทางานร่วมกันอย่างมีความสุข . ขอบเขตการให้บริการ ศักยภาพ ข้อจากัด ขอบเขตการให้บริการ แบ่งงานเป็น 2 งานหลัก 1) งานบริการจ่ายยา (งานจ่ายยาผู้ป่วยนอก, งานจ่ายยาผู้ป่วยใน ) และ 2) งานสนับสนุน (งานบริหารเวชภัณฑ์, งานบริการเภสัชสนเทศ, งานพัฒนาคุณภาพ ) งานคุ้มครอง ผู้บริโภคด้านสุขภาพ และงานบริการเภสัชกรรมปฐมภูมิ โดยมีการให้บริการดังนี1. คัดเลือก จัดซื้อ จัดหา ควบคุม เก็บรักษา จัดจ่าย และกระจายเภสัชภัณฑ์ที่ถูกต้องตามเกณฑ์ มาตรฐานและระเบียบที่กาหนด ให้แก่หน่วยงานในโรงพยาบาล หน่วยบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลส่งเสริม สุขภาพตาบล ศูนย์สุขภาพชุมชน ในเขตรับผิดชอบ 2. ให้การบริการจ่ายยาและบริบาลทางเภสัชกรรม ทั้งผู้ป่วยนอก ผู้ป่วยใน หน่วยบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล และผู้ป่วยที่ได้รับการเยี่ยมที่บ้าน 3. ให้บริการข้อมูลข่าวสารทางด้านเภสัชกรรมแก่ผู้ป่วย บุคลากรทางสาธารณสุข นักศึกษาทาง วิทยาศาสตร์สุขภาพ และประชาชนทั่วไป 4. งานคุ้มครองผู้บริโภคด้านยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ ตรวจสอบผลิตภัณฑ์และสถานประกอบการ ก่อนออกสู่ท้องตลาดหรือก่อนได้รับใบอนุญาต ตรวจเฝ้าระวังหลังผลิตภัณฑ์ออกสู่ท้องตลาด การเสริมพลัง ให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการ และผู้บริโภค 5. เป็นแหล่งศึกษาดูงาน และ ฝึกอบรม ของสถาบันต่าง 6. ร่วมกิจกรรมสาธารณประโยชน์ต่อสังคม เช่น การออกหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ เป็นวิทยากรให้ ความรู้แก่ ประชาชน กลุ่ม องค์กรต่าง ๆ เป็นต้น

Upload: others

Post on 19-Feb-2020

5 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 1

Service Profile

โรงพยาบาล ปากพนงนครศรธรรมราช หนวยงาน กลมงานเภสชกรรมและคมครองผบรโภค วนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562

1. บรบท (Context)

ก. หนาทและเปาหมาย หนาท

1. จดหายา และเวชภณฑ สงมอบและดแลผรบบรการใหใชยาไดอยางถกตอง ปลอดภย เหมาะสม และพงพอใจ

2. พฒนางานเภสชกรรมเปนแหลงศกษา ฝกงาน ดงาน ของสถาบนตาง ๆ อยางตอเนอง 3. เผยแพรบทบาทและความรทางเภสชกรรมใหแกบคลากรทางการแพทยและชมชน

เปาหมาย ผปวยและญาตไดรบบรการทางเภสชกรรมทถกตอง ปลอดภย เหมาะสม รวดเรว และมความพง

พอใจ บคลากรทางการแพทยและชมชนไดรบความรเกยวกบยา เจาหนาทในกลมงานเภสชกรรมไดรบการพฒนาศกยภาพอยางตอเนองและท างานรวมกนอยางมความสข

ข. ขอบเขตการใหบรการ ศกยภาพ ขอจ ากด

ขอบเขตการใหบรการ

แบงงานเปน 2 งานหลก 1) งานบรการจายยา (งานจายยาผปวยนอก, งานจายยาผปวยใน ) และ 2) งานสนบสนน (งานบรหารเวชภณฑ, งานบรการเภสชสนเทศ, งานพฒนาคณภาพ ) งานคมครองผบรโภคดานสขภาพ และงานบรการเภสชกรรมปฐมภม โดยมการใหบรการดงน

1. คดเลอก จดซอ จดหา ควบคม เกบรกษา จดจาย และกระจายเภสชภณฑทถกตองตามเกณฑ มาตรฐานและระเบยบทก าหนด ใหแกหนวยงานในโรงพยาบาล หนวยบรการปฐมภม โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ศนยสขภาพชมชน ในเขตรบผดชอบ

2. ใหการบรการจายยาและบรบาลทางเภสชกรรม ทงผปวยนอก ผปวยใน หนวยบรการปฐมภม โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล และผปวยทไดรบการเยยมทบาน

3. ใหบรการขอมลขาวสารทางดานเภสชกรรมแกผปวย บคลากรทางสาธารณสข นกศกษาทาง วทยาศาสตรสขภาพ และประชาชนทวไป

4. งานคมครองผบรโภคดานยาและผลตภณฑสขภาพ ตรวจสอบผลตภณฑและสถานประกอบการ กอนออกสทองตลาดหรอกอนไดรบใบอนญาต ตรวจเฝาระวงหลงผลตภณฑออกสทองตลาด การเสรมพลง ใหความรแกผประกอบการ และผบรโภค

5. เปนแหลงศกษาดงาน และ ฝกอบรม ของสถาบนตาง ๆ 6. รวมกจกรรมสาธารณประโยชนตอสงคม เชน การออกหนวยแพทยเคลอนท เปนวทยากรให

ความรแก ประชาชน กลม องคกรตาง ๆ เปนตน

Page 2: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 2

ศกยภาพดานการบรการ กลมงานเภสชกรรมชมชนและคมครองผบรโภค มเจาหนาทปฏบตงานจรงทงหมด 20 คน

ประกอบดวยเภสชกร 10 คน (มเภสชกรทจบปรญญาเอก 1 คน จบปรญญาโทดานเภสชศาสตรสงคมและการบรหาร 6 คน ปรญญาโทดานสาธารณสขศาสตร 1 คน เภสชกรรมคลนก 1 คน) เจาพนกงานเภสชกรรม 7 คน พนกงานหองยา 3 คน

หนวยงาน เภสชกร เจาพนกงาน เภสชกรรม

พนกงานหองยา รวม

งานจายยา OPD 4 3 1 8 งานจายยา IPD 3 2 - 5 งานบรหารเวชภณฑ 1 1 2 4 งานศนยสขภาพชมชนและบรการปฐมภม

1 1 - 2

งานคมครองผบรโภคดานสขภาพ

1 - - 1

รวม 10 7 3 20

ขอจ ากดดานผปฏบตงาน เครองมอและเทคโนโลย

1. ในชวงเรงดวนของงานบรการผปวยนอก และงานบรการผปวยใน อาจท าใหการบรการจายยา ลาชาและเกดความคลาดเคลอนได จงก าหนดตารางการหมนเวยนของเภสชกร เจาพนกงานเภสชกรรม จากงานอน ๆ เขามาชวยเสรมงานบรการจายยา

2. ระบบคอมพวเตอรทใหบรการผปวยมปญหาในบางชวง สงผลใหผปวยรอนาน จงตองมการ ประชาสมพนธใหผปวยทราบปญหาทเกดขน

3. การใชระบบ IT ของโรงพยาบาลยงไมครอบคลมทกหนวยบรการ ท าใหอาจเกดอปสรรคในการ ควบคมก ากบการสงใชยา การเฝาระวง ADR และการวเคราะหขอมลในบางประเดนและบางหนวยบรการ

4. อตราก าลงในหนวยงาน โดยเฉพาะเจาพนกงานเภสชกรรมและพนกงานหองยายงต ากวาเกณฑ ภาระงานมาก ท าใหมปญหาในการปฏบตงานในชวงชวโมงเรงดวน

ค. ผรบผลงานและความตองการทส าคญ (จ าแนกตามกลมผรบผลงาน) ความตองการของผรบบรการ ผปวยและญาต ไดรบยาถกตอง รวดเรว ปลอดภย มคณภาพ ราคายตธรรม พรอมค าแนะน าทถกตอง ตามหลกวชาการและเขาใจงาย ดวยบรการทด มน าใจ นกศกษาฝกงาน ไดรบความรและประสบการณจากการฝกปฏบตงาน ศนยสขภาพชมชนและโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ไดรบการสนบสนนดานยาและเวชภณฑ ขอมลดานยา และค าแนะน าในการบรหารจดการ จดเกบและส ารองยาอยางถกตองตามหลกวชาการ

Page 3: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 3

ความตองการของผรวมงานในโรงพยาบาล ผรวมงาน ไดแก

ผบรหาร : บรการทมคณภาพ ถกตองตามหลกวชาการและระเบยบทางราชการ ไมมขอรองเรยน

: มเวชภณฑคงคลงครบถวนตรงตามบญช และเปนปจจบน : ไมมเวชภณฑคาง stock หมดอายหรอเสอมสภาพ : ไมมเวชภณฑขาด stock

แพทย / พยาบาล : บรการจายยาใหผปวยไดถกตอง ครบถวน รวดเรว : ไดรบขอมลทางยาทถกตอง ทนเวลา จ าเปนตอการปฏบตงาน : สามารถลดภาระงานในการดแลผปวยทางยา : มการประสานงานทด

เจาหนาทอน ๆ : มการบรการและการประสานงานทด : ท างานรวมกนดวยความเขาใจ และปฏบตงานตามระเบยบปฏบต ขอตกลง

รวมกน

ง. ประเดนคณภาพทส าคญ 1. ผปวยไดรบยาคณภาพด 2. ผปวยไดรบยาถกตอง 3. ผปวยไดรบยารวดเรว 4. ผปวยสามารถใชยาไดอยางถกตอง ปลอดภย

จ. ความทาทาย ความเสยงส าคญ (จดเนนในการพฒนา)

ความทาทาย ความเสยงส าคญ 1. การใหบรการจายยาทรวดเรว 1. ผปวยไดรบยาลาชา 2. การลดความคลาดเคลอนทางยา 2. ผปวยไมปลอดภยจากการใชยา 3. การด าเนนงานดาน Medication

Reconciliation 3. ผปวยไมไดรบยาทควรไดรบตอเนอง

4. การด าเนนงานดานยากลมเสยงสง 4. ผปวยไมปลอดภยจากการใชยา

ฉ. ปรมาณงานและทรพยากร (คน เทคโนโลย เครองมอ) ในปงบประมาณ 2562 ผลการด าเนนงาน รายละเอยดดงตอไปน • ปรบปรงบญชยาครงสดทายเมอวนท 7 มถนายน 2562 มจ านวนรายการยาทงหมด 432

รายการ เปนยาในบญชยาหลกแหงชาต (ED) 370 รายการ และรายการยานอกบญชยาหลกแหงชาต (NED)9 รายการ รายละเอยดดงน

รายการยาในบญชยาโรงพยาบาล 432 รายกร ยาในบญชยาหลกแหงชาต จ านวน 370 รายการ ยานอกบญชยาหลกแหงชาต จ านวน 9 รายการ ยาสามญประจ าบานและยาสมนไพร จ านวน 31 รายการ ยาสนบสนนจาก สปสช. จ านวน 21 รายการ

Page 4: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 4

ยาสนบสนนจากศนยควบคมโรคเขต 11 จ านวน 1 รายการ จ านวนรายการจดซอ 1,550 ครง 2,514 รายการ เฉลยตอเดอน 129 รายการ มลคาการจดซอ

ยาเฉลยตอเดอน 1,612,950.96 บาท อตราส ารองยาและเวชภณฑเฉลย 1.21 เดอน กลมยาทมการใชสงสด 5 อนดบแรก คอ

1) Mixtard insulin มลคา 1,263,755.60 บาท 2) Teevir มลคา 1,165,820.00 บาท 3) Amlodipine 5 mg มลคา 1,144,626.20 บาท 4) Lopinavir+Ritronavir มลคา 1,061,822.80 บาท 5) Simvastatin 20 mg มลคา 1,055,391.45 บาท กลมงานเภสชกรรม มหองจายยาผปวยนอก 1 หอง หองจายยาผปวยใน 1 หอง ในระบบการ

กระจายยาของงานจายยาผปวยใน เภสชกรจะรบค าสงแพทยโดยตรงและมประวตการใชยาของผปวย ทกรายโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร HOSxP ครอบคลมทง 3 หอผปวย โดยระบบการเบกยาจะเปนแบบ daily dose งานตรวจสอบยาส ารองประจ าหนวยงานยอย 1 เดอน/ครง โดยเปนหอผปวยในจ านวน 3 หอผปวย และแผนกอน ๆ ไดแก ER, หองคลอด, ทนตกรรม, หองตรวจ, หองผาตด, งานฝากครรภและวคซนเดก

งานบรบาลเภสชกรรมรวมอยในงานบรการจายยาผปวยนอกและผปวยใน ผลการด าเนนงานในปงบประมาณ 2558-2562 แสดงไดดงน

งานบรบาลเภสชกรรม

รายการ ป 2558

ป 2559

ป 2560

ป 2561

ป 2562

1. ใหค าแนะน าปรกษาดานยาแกผปวยนอก (ครง)

2,158 3,141 10,206 9,558 9,872

2. ใหค าแนะน าปรกษาดานยาแกผปวยใน (ครง)

1,095 1,266 1,372 1,714 2,232

3. ใหค าแนะน าปรกษาดานยาแกผปวย ARV (ครง)

2,110 2,176 2,164 1,776 1,983

4. ใหค าแนะน าปรกษาดานยาแกผปวย TB (ครง)

596 1,081 1,128 1,272 946

การตดตามและประเมนการใชยา 1. Warfarin clinic : ผลการด าเนนงาน

รายการ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

1. คา INR ทเหมาะสมในผปวยนอก (%) 35.79 47.83 46.36 46.03 50.00

Page 5: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 5

2. ARV clinic : เภสชกรไดประเมนและสงเสรมใหผปวยรบประทานยาตานไวรสอยางถกตองและตอเนอง (Adherence ≥ 95%)

รายการ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

1. Adherence (%) 98.12 98.24 98.65 98.70 97.88

2. COPD clinic มการท างานรวมกนระหวางสหวชาชพ โดยนกกายภาพจดกจกรรมทดสอบ สมรรถภาพปอด พยาบาลซกประวตและใหเปาเพอบนทกคาpeak flow พบแพทย เภสชกรประเมนเทคนคการใชยาพนและใหค าปรกษากรณซกเจอสาเหตทอาจมผลตอการใชยาหรอโรคของคนไขตอไป ผลการด าเนนงาน

รายการ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

1. ความถกตองในการพนยาของคนไขasthma ท ≥85(%)

87.84 88.20 89.30 89.00 89.30

2. ความถกตองในการพนยาของคนไข COPD ท≥85%

92.00 90.00 91.00 91.40 91.63

การตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา

รายการ ป

2558 ป

2559 ป

2560 ป

2561 ป 2562

1. ซกประวตและประเมน ADR (ราย) 318 432 420 514 575

2. ประวตแพยา (ราย) 35 62 59 77 66

3. สงใชยาในผปวยทแพยา (ราย) 11 2 0 0 0

4. แพยาซ าในระบบ (ราย) 0 0 0 0 0

5. แพยาซ านอกระบบรพ. (ราย) 0 0 0 0 0

Page 6: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 6

ผลการด าเนนงานของงานตางๆในกลมงานเภสชกรรม ในปงบประมาณ 2558-2562 แสดงไดดงน ตวชวดส าคญ

ตวชวด เปาหมาย 2558 2559 2560 2561 2562 ผปวยนอก - Prescribing error < 20 ครงตอ1,000

ใบสงยา 19.3

2 18.3

1 17.8

9 16.90 13.99

-Transcribing error < 3 ครงตอ1,000 ใบสงยา

0 0 0 0 0

- Pre-dispensing error < 20 ครงตอ1,000 ใบสงยา

8.23 3.92 3.56 3.29 2.30

- Dispensing error < 1 ครงตอ1,000 ใบสงยา, ไมเกน

cate.D

0.03 0.04 0 0 0.02

- Administrating error < 1 ครงตอ1,000 ใบสงยา

0.03 0 0 0 0.01

ผปวยใน - Prescribing error < 30 ครงตอ1,000

วนนอน 31.9

0 29.5

0 21.8

2 5.75 4.04

-Transcribing error < 20 ครงตอ1,000 วนนอน

3.41 7.93 6.63 2.19 2.60

- Pre-dispensing error < 30 ครงตอ1,000 วนนอน

6.66 26.22

15.66

9.16 7.58

- Dispensing error < 10 ครงตอ1,000 วนนอน,ไมเกน

cate.D

3.25 1.79 0.82 0.82 0.68

- Administrating error

< 5 ครงตอ1,000 วนนอน

1.38 0.77 2.35 0.58 0.64

Adverse drug event (ADE) -จ านวนครงการเกดแพยาซ า 0 ครง 0 0 0 0 0 -อตรา ADE ทมความรนแรงระดบ E ขนไป 0 ครง 0 1 0 0 1 -อตรา ADE ทมความรนแรงระดบ GHI จากยาทมความเสยงสง

0 ครง

0

0

0

0

0

-อตราการเฝาระวงตามแนวทางการตดตามการใชยา HAD

> 95%

97.34

96.35

96.03

91.34 90.42

-รอยละความคลาดเคลอนในการสงใชยา HAD

<1% 13.64

9.13 6.35 3.84 3.54

Adverse drug event Type A

Page 7: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 7

-จ านวนครงของการเกด ADR Type A ระดบ G-I

0 ครง 0 0 0 0 0

อตราการเกด medication error ในระดบอนตราย(G-I)จากกระบวนการท า Medication Reconciliation

รอยละ 0

0

0

0

0

0

งานการสงเสรมการใชยาอยางสมเหตสมผล (RDU) โรงพยาบาลสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล

ระดบ 3 1 1 1 1 1

การสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล

ล าดบ ตวชวด เกณฑ

ป 2558

ป 2559

ป 2560

ป 2561

ป 2562

1 รอยละการสงใชยาในบญชยาหลกแหงชาต ≥ 85 95.72 95.29 95.42 94.91 95.04

2 ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ผ ล ก า ร ด า เน น ง า น ข อ งคณะกรรมการ PTC ในการชน า สอสารและสงเสรมเพอน าไปสการเปนโรงพยาบาลสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล

3 3 3 3 3 4

3 การด าเนนงานในการจดท าฉลากยามาตรฐาน ฉลากยาเสรม และเอกสารขอมลยาใน 13 กลม ทมรายละเอยดครบถวน

3 3 3 3 4 4

4 จ านวนรายการยาทควรพจารณาตดออก 8 รายการ ซงยงคงมอยในบญชรายการยาของโรงพยาบาล

≤ 1 รายการ

0 0 0 0 0

5 การด าเนนงานเพอสงเสรมจรยธรรมในการจดซอและสงเสรมการขายยา

3 3 3 3 3 4

6 รอยละการใชยาปฏชวนะในระบบการหายใจชวงบนและหลอดลมอกเสบเฉยบพลนในผปวยนอก

≤ 20 25.52 26.98 21.18 23.15 30.44

7 รอยละการใชยาปฏชวนะในโรคอจจาระรวงเฉยบพลน

≤ 20 19.94 24.84 27.03 25.5 27.43

8 รอยละการใชยาปฏชวนะในบาดแผลสดจากอบตเหต

≤ 40 69.2 60.53 67.93 60.87 59

9 รอยละการใชยาปฏชวนะในหญงคลอดปกตครบก าหนดทางชองคลอด

≤ 10 12.19 12.70 12.02 12.24 4.64

10 รอยละของผปวย HT ทใช RAS blockage 2 ชนดรวมกนในการรกษาความดนโลหตสง

= 0 0.14 0.16 0.08 0.08 0

11 รอยละของผปวยเบาหวานประเภท 2 ทใชยา ≤ 5 0 0 0 0 0

Page 8: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 8

glibenclamide ในผปวยทมอายมากกวา 65 ป 12 รอยละของผปวยเบาหวานประเภท 2 ทใชยา

glibenclamide ในผปวยทมอายนอยกวาหรอเทากบ 65 ป และม eGFR < 60 มล./นาท/1.73 ตารางเมตร

≤ 5 0 0 0 0 0

13 รอยละของผปวยเบาหวานทใช MFM เปนยาชนดเดยวหรอรวมกบยาอนเพอควบคมระดบน าตาลและม eGFR ≥ 30 ml/min/1.73 m2

≥ 80 83.20 82.98 82.89 81.55 83.53

14 รอยละของผปวยทมการใชยากลม NSAIDs ซ าซอน

≤ 5 0.08 0.04 0.05 0.1 0.06

15 รอยละผปวยโรคไตเรอรงระดบ 3 ขนไปทไดรบ NSAIDs

≤ 10 2.03 1.56 2.07 1.76 1.56

16 รอยละผปวยโรคหดทได ICS ≥ 80 67.92 65.77 73.95 77.05 83.85

17 รอยละผปวยนอกสงอายท ใชยากลม long acting BDZ

≤ 5 1.82 0.99 0.85 0.77 1.19

18 จ านวนสตรตงครรภทไดรบยาทหามใชเมอรวาตงครรภแลว

= 0 0.12 0 0 0 0

19 รอยละการไดรบยาตานฮสตามนชนด non-sedative ในเดกทไดรบการวนจฉยเปนโรคตดเชอทางเดนหายใจ

≤ 20 2.01 3.14 2.67 2.86 10.21

งานบรหารเวชภณฑ

รายการ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

รายการยานอกบญชยาหลกแหงชาต(%)

2.00 2.81 2.81 1.74 7.74

สดสวนมลคาจดซอยานอกบญชยาหลกแหงชาต(%)

2.09

2.90 2.90 2.65 2.80

การจดซอยารวม(%) 40.19 55.49 19.50 24.46 30.77 การเกบส ารองยา

Page 9: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 9

รายการ ป 2558

ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

1.อตราการคางจายหนวยเบก (%) 2.00 2.50 15.98 1.76 1.68 2.อตราคงคลงไมเกน 2 เดอน 1.85 1.57 1.24 0.76 1.21

รายการ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

1.มลคายา-เวชภณฑหมดอาย ณ หนวยส ารองเวชภณฑ(บาท)

0 0 0 0 0

เภสชกรทบทวนค าสงใชยาภายใน 24 ชวโมงทงผปวยในและผปวยนอก

รายการ ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

1. ความคลาดเคลอนในการสงใชยา ผปวยใน ครงตอพนวนนอน

31.90 29.50 21.82 5.75 4.04

2. ความคลาดเคลอนในการสงใชยา ผปวยนอก ครงตอใบสงยา

19.62 18.31 17.89 16.90 13.99

2. กระบวนการส าคญ

กระบวนการส าคญ (Key Process)

สงทคาดหวง (Process

Requirement)

ความเสยงส าคญ (Key Risk)

ตวชวดส าคญ (Performance Indicator)

1. กระบวนคดเลอก/การจดซอ/จดหา/ส ารองยาเวชภณฑ

- มคณภาพ เพยงพอ โปรงใส ประหยด ถกตอง ครบถวน ถกตองตามเอกสารทไดด าเนนการสงซอ ไมกอใหเกดความเสยงในการใชกบผปวย

- กระบวนการคดเลอกยาเฉพาะ caseไมไดผานการพจารณาของคณะกรรมการเภสชกรรมและการบ าบด

- ยาทจดซอไมมคณภาพและสงผลใหเกดความไมปลอดภยดานยา

- มการส ารองยาในปรมาณทไมเหมาะสม ไมพอใช เกดปญหายาขาด stock ยาคาง stock

- รอยละยาชวยชวตขาดคราว - จ านวนรายการยาท

ด าเนนการสบราคา, สอบราคา,ประกวดราคาระดบจงหวด

- รอยละยาทไมมคณภาพ - อตราส ารองยา - จ านวนรายการยาขาด

stock และ ยาคาง stock

Page 10: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 10

กระบวนการส าคญ (Key Process)

สงทคาดหวง (Process Requirement)

ความเสยงส าคญ (Key Risk)

ตวชวดส าคญ (Performance

Indicator) 2. การกระจายยา

และการบรบาลทางเภสชกรรม

- ผปวยไดรบยาทถกตอง ปลอดภย พงพอใจ

- ผปวยไดรบค าแนะน าในการใชยาไดอยางถกตองเหมาะสม โดยเฉพาะผปวยทมความเสยงเชนโรคหวใจ หรอผปวยทตองใชยาเทคนคพเศษ

- เกบรกษายาและเวชภณฑถกตองตามหลกการทางเภสช และไมสญหายเสอมสภาพ หรอหมดอาย

- Medication error - ผปวยใชยาไมถกตองตามแพทยสง

- ยาเสอมสภาพและหมดอาย

- จ านวนรายงาน Medication error

- ความพงพอใจของผรบบรการ

- ระยะเวลารอรบยา - รอยละความเขาใจและความถกตองในการใชยาของผปวย

- มลคายาเสอมสภาพและหมดอาย

- ผปวยหรอญาตผปวยไดรบการซกประวตการแพยากอนรบยาทกราย

- ผปวยทสงสยวามการแพยาไดรบการประเมนและใหค าแนะน าการปฏบตตวทกราย

- ผปวยไมทราบประวตการแพยา

- ผปวยแพยาซ าเนองจากระบบของโรงพยาบาล

-จ านวนครงของการแพยาซ า

-จ านวนครงของการแพยาซ า

Page 11: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 11

กระบวนการส าคญ (Key Process)

สงทคาดหวง (Process Requirement)

ความเสยงส าคญ (Key Risk)

ตวชวดส าคญ (Performance

Indicator) 3. การสงเสรมการใช

ยาอยางสมเหต สมผล การประเมนและตดตามการใชยา

- คณะกรรมการ PTC ไดรบขอมลทส าคญและเปนกลางจากเภสชกรงานเภสชสนเทศเพอประกอบ การพจารณาเพอปรบปรงบญชรายการยาของโรงพยาบาล

- คณะกรรมการ PTC มการ น าขอมลไปใชเพอคดเลอกยาทมคณภาพ

-โรงพยาบาลผานการประเมนการใชยาอยางสมเหตผลระดบ 3

- รายละเอยดของผปวยและเหตผลในการสงใชยาไมครบถวน

- มการสงใชยาอยางไมเหมาะสม

- ไมไดมการเฝาระวงรายการยาทอาจจะสงยาไมเหมาะสม

- มการสงใชยาในระยะ เวลาทไมเหมาะสม

-การใชยาสมเหตผล 18 ตวชวดในโรงพยาบาลและ 2 ตวชวด ใน รพ.สต.

- รอยละของ Drug monograph ทจดท าเปรยบเทยบกบจ านวนรายการยาทน าเสนอเพอพจารณาทงหมด - ขอมลคณลกษณะเฉพาะของยาทน าเสนอมความถกตอง เหมาะสม

- รอยละของการใชยาไมตรงตามเกณฑหรอขอบงใชทก าหนด

- มลคาของยากลมทก ากบตดตามผลการใชยา

-ตวชวด RDU 20 ตวชวด

Page 12: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 12

กระบวนการส าคญ (Key Process)

สงทคาดหวง (Process Requirement)

ความเสยงส าคญ (Key Risk)

ตวชวดส าคญ (Performance

Indicator) 4. การบรการเภสชสนเทศและการใหการศกษาดานยา

- บคลากรทางการแพทยสามารถน าขอมลทเผยแพรไปใชใหเกดประโยชนในการดแลผปวยและแกปญหาขององคกรได

- ตอบค าถามไดถกตอง นาเชอถอ ตรงประเดนทนเวลาและเปนประโยชนในการแกไขปญหาของผปวย

- บคลากรทางการแพทยสามารถเขาถงความตองการทแทจรงหรอปญหาเชงระบบทซอนเรนปญหาทางคลนกตาง ๆ โดยใหความส าคญกบภมหลงของค าถาม

- เสนอขอมลทเผยแพรมการน ามาวเคราะหเพอหาปจจยสาเหตทเกยวของเพอลดโอกาสเกดความคลาดเคลอน

- มการน าเสนอขอมลเพอการพฒนาคณภาพดานยาภายในโรงพยาบาล

- ขอมลทไดไมเหมาะสมส าหรบการตดสนใจ

- จ านวนองคความรทเผยแพรใชประโยชนและสอดคลองกบปญหาขององคกร - รอยละของค าถามเรงดวนทสามารถตอบ ไดภายในเวลาทก าหนด - สดสวนของการให บรการเภสชสนเทศ เพอประโยชนในการแกไขปญหาของผปวยตอการใหบรการเภสชสนเทศทงหมด

Page 13: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 13

กระบวนการส าคญ (Key Process)

สงทคาดหวง (Process Requirement)

ความเสยงส าคญ (Key Risk)

ตวชวดส าคญ (Performance

Indicator) 5. การสงเสรมสขภาพ

บคลากรและประชาชนในชมชน

- การจดบอรดสงเสรม ความรดานยาใหแกผมารบบรการ

- การใหความรดานสขภาพ

ใหแกแกนน า ชมรม เครอขายดานสขภาพในชมชน

- การสงเสรมใหเจาหนาท มพฤตกรรมในการดแลสขภาพของตนเอง

- สามารถจดบอรดสงเสรมความรไดตรงกบความตองการและปญหาของผรบบรการ

- แกนน า ชมรม เครอขายดานสขภาพในชมชน มความรดานสขภาพและการคมครองผบรโภค

- เจาหนาทของหนวยงานมความรในเรองของการดแลสขภาพของตนเอง

- ขอมลสงเสรมสขภาพไมสอดคลองกบความตองการของบคลากรและประชาชนในชมชน

- จ านวนครงของการจดบอรดใหความร

- จ านวนครงทใหความรทแกแกนน า ชมรม เครอขายดานสขภาพในชมชน - จ านวนครงในการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพ

Page 14: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 14

3. ตวชวดผลการด าเนนงาน (Performance Indicator)

ตวชวด เปาหมาย ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

งานบรการจายยาผปวยนอก 1. Dispensing

error < 1 ครง/1000 ใบสงยา และไมเกน category D

0.03 0.04 0.00 0.00 0.02

2. ระยะเวลารอคอยยาเฉลย

< 30 นาท

15.25 12.87 12.02 11.27 11.20

3. ความพงพอใจ > รอยละ 80 94.86 93.40 94.00 95.20 95.30

งานบรการจายยาผปวยใน 1. Dispensing

error < 10 ครง/1000 วนนอนและไมเกน category D

3.25 1.79 0.82 0.82 0.68

2. ความพงพอใจ > รอยละ 80 98.14 98.10 97.21 96.93 96.85

งานคลงเวชภณฑ 1. อตราการส ารองยา

นอยกวา 1.5 เดอน

1.85

1.57

1.24

0.76

1.21

2. อตรายาขาด stock

< รอยละ 1 2.00 2.50 15.98 1.76 1.68

3. มลคายาและเวชภณฑทเสอม สภาพในคลง

0 บาท 0 0 0 0 0

งานบรการเภสชสนเทศ

1. ความถกตองของค าตอบจ านวนค าถามทตอบถกตอง/ จ านวนค าถามทงหมด

รอยละ 80 100 (161/161)

100 (245/245)

100 (251/251)

100 (272/272)

100 (292/292)

Page 15: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 15

ตวชวด เปาหมาย ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561 ป 2562

2. จ านวนองคความรทหนวยบรการเภสชสนเทศน าไปเผยแพรใชประโยชนทสอดคลองกบปญหาขององคกร - องคความรทเผยแพรให

บคลากรทางการแพทย - องคความรทเผยแพรให

ประชาชน

ปละ 36 เรอง ปละ 24 เรอง ปละ 12 เรอง

55

29

26

57

44

13

46

20

26

60

32

28

97

45

52

3. ความพงพอใจของผรบบรการเภสชสนเทศหรอขอมลยา

รอยละ 80 88.29 85.60 86.5 89.50 92.55

4. จ านวนผลงานวชาการทไดรบการตพมพลงในวารสาร โครงการ/ผลงานคณภาพทไดน าเสนอในทประชมวชาการประจ าปของโรงพยาบาลหรอระดบจงหวด/ประเทศ

อยางนอยปละ 1 เรอง

2 เรอง 3 เรอง 2 เรอง 1 เรอง 1 เรอง

5. รอยละของนกศกษาทผานการฝกปฏบตงานดวยคะแนนรอยละ 80 (ประเมนโดยใชแบบประเมนของสถาบนการศกษาทคดรวมกบเภสชกรแหลงฝก) (ฝกทวไปและเฉพาะทางเภสชกรรมคลนก)

รอยละ 100 100 100 100 100 100

4. กระบวนการหรอระบบงานเพอบรรลเปาหมายและมคณภาพ

4.1 ระบบงานทใชอยในปจจบน (รวมทงการพฒนาคณภาพทเสรจสนแลว)

4.1.1 การพฒนาระบบการตดตามการใชยา warfarin ในผปวยนอก 4.1.2 การพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนงานบรการเภสชกรรม 4.1.3 การรวมกบทมสหสาขาวชาชพในการดแลผปวยปอดอดกนเรอรงและหอบหด 4.1.4 การตดตามความคลาดเคลอนทางยา

4.1.5 การตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา การปองกนการแพยาซ า และการเฝาระวงการเกดปฏกรยาระหวางยา

4.1.6 การดแลยาเดมผปวย (Medication reconciliation)

Page 16: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 16

4.1.7 การเฝาระวงการแพยารนแรง 4.1.8 การบรบาลเภสชกรรมผปวยโรคเบาหวาน

4.1.1 การพฒนาระบบการตดตามการใชยา Warfarin ส าหรบผปวยนอก โรงพยาบาลปากพนง ไดด าเนนการใหค าปรกษาการใชยา Warfarin แกผปวยนอก ในคลนก

โรคหวใจ ตงแตป พ.ศ. 2554 และไดพฒนาระบบการตดตามมาจนถงปจจบน ซงแนวคดในการพฒนาระบบการตดตามดแลผปวยทไดรบยา Warfarin คอ การมงเนนใหผปวยไดรบ การตดตามผลการรกษาและสงเสรมการใชยาจากเภสชกร เพอสงผลใหผปวยใชยาไดอยางถกตอง สม าเสมอและปลอดภยจากผลขางเคยงของยา Warfarin

ขนตอนในการบรบาลทางเภสชกรรมแกผปวยทใชยา Warfarin ประกอบดวย 3 ระดบ ดงน ระดบ 1 : การใหความรและค าแนะน าการใชยาแกผปวย กรณผปวยไดรบยาเปนครงแรก เภสชกรให

คมอการใชยาแกผปวย พรอมแนะน าขอมลพนฐานเกยวกบยา ระดบ 2 : การทบทวนประเมนผปวยและค าสงใชยา

กอนการสงมอบยาใหผปวย เภสชกรตองประเมนผปวยและค าสงใชยาเพอลดความคลาดเคลอนทางยา และเพมความรวมมอในการใชยา โดยประเมนหรอทบทวนในประเดนตอไปน ไดแก ประวตผปวย ประวตการใชยา ความร ความเขาใจของผปวย ความรวมมอในการใชยา ความสอดคลองของขนาดยากบ INR ปจจยทมผลตอ INR ความเสยงทอาจกอใหเกดอาการขางเคยง อาการขางเคยงจากยา

ระดบ 3 : การเฝาระวง และนดตดตามคา INR ส าหรบผปวยทมความเสยงตอการเกดอาการไมพงประสงครายแรง เภสชกรตองประสานงานกบ

แพทย เพอปรบเปลยนแผนการรกษา และนดตดตามคา INR นอกจากนนไดมการพฒนาระบบการเตอนในโปรแกรม HOSxP ในการ monitor ผปวยทใชยา Warfarin ผลการด าเนนการ จ านวนผปวยทใหบรบาลทางเภสชกรรมประจ าป 2558 จ านวน 96 ราย , ประจ าป 2559 จ านวน 104 ราย , ประจ าป 2560 จ านวน 117 ราย , ประจ าป 2561 จ านวน 115 ราย , ประจ าป 2562 จ านวน 142 ราย ตารางท 1 แสดงผลการบรบาลทางเภสชกรรมประจ าป 2558 - 2562

รายการ จ านวน รอยละ ประจ าป พ.ศ. 58 59 60 61 62 58 59 60 61 62

จ านวนผปวยทงหมด (ราย) 96 104 117 115 142 - - - - - จ านวนผปวยทใหบรบาล (ราย)

95 103 115 110 137 98.9

6 99.0

4 98.2

9 95.6

5 96.4

8 จ านวนผปวยทมปญหาความรวมมอในการใชยา Warfarin (ครง) 1 2 2 4 2 1.05 1.94 1.74 3.64 1.46

จ านวนผปวยทเกดเหตการณไมพงประสงคจากยา (ราย) 6 6 3 7 3 6.32 5.83 2.61 6.36 2.19

จ านวนผปวยทเกดเหตการณไมพงประสงคอยางรายแรงจากยา (ราย) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Page 17: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 17

รปท 1 แสดงรอยละของผปวยทม INR อยในชวงการรกษา ป 2558-2562

ตารางท 2 ผลลพธการบรบาลทางเภสชกรรมแสดงตามตวชวดทส าคญ

ตวชวด 2558 2559 2560 2561 2562 1. รอยละของผปวยทไดรบยา Warfarin และไดรบการตดตาม 98.96 99.04 98.29 95.65 96.48 2. รอยละของผปวยทม INR ในชวงของการรกษา 35.79 47.57 47.83 46.36 49.64 3. รอยละของเหตการณไมพงประสงครายแรง (Major bleeding) จากยา Warfarin

0 0 0 0 0

ผลการด าเนนงานตงแตป พ.ศ. 2558-2562 ผปวยทไดรบยา Warfarin และไดรบการตดตามผลประมาณรอยละ 98 % และผปวยทมคา INR มากกวา 3 ประมาณรอยละ 20 และผปวยทมคา INR นอยกวา 2 ประมาณรอยละ 30 และผปวยทมคา INR อยในชวงของการรกษามประมาณรอยละ 50 จากจ านวนผปวยทงหมด พบผปวยทมปญหาความรวมมอในการใชยาประมาณ 2% และพบผปวยทเกดเหตการณไมพงประสงคจากยาทไมรายแรง เชน เลอดออกตามไรฟน,จ าเลอดใตผวหนง,เลอดออกในลกตาขาว,ปวดศรษะ เฉลยประมาณ 6-7% และไมพบผปวยทเกดอาการไมพงประสงครายแรงจากยา (Major bleeding) และพบยงปญหาผปวยทไมไดเจาะ INR ทกครงทมาตามนด

Page 18: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 18

จากการซกประวตผปวยเพมเตม พบผปวยสวนใหญ ทมคา INR ไมอยในชวงการรกษา ไมพบภาวะ Major bleeding หรออาการแสดงภายนอกทผดปกตรายแรง ใหปรบขนาดยาตามแนวทางการรกษาและนดตดตามเฝาระวงผปวยอยางใกลชด มาเจาะเลอดดผล PT,INR ทก 1-2 สปดาห และไดมแนวทางในการสงตอขอมลผปวยทไดรบ Warfarin จากโรงพยาบาลไปยงสถานพยาบาลปฐมภม เพอใหเภสชกรประจ าเขตรบผดชอบไดมขอมลผปวยและไดลงพนทเยยมบานไปดแลการใชยาใหถกตองเหมาะสมหรอเพอหาสาเหตของปญหาจากการใชยา แผนพฒนาตอเนอง พฒนาระบบปองกนการเกดปฏรยาระหวางยา warfarin กบ ยา ค fatal drugs ในกรณทผปวยมารบบรการใน visit เดยวกน และคนละ visit กน จดท าแบบประเมนและตดตามการใชยาส าหรบผปวยนอก เปนเครองมอในการซกประวตเพอใหไดขอมลทครอบคลม จดท าแบบฟอรมตดตามผปวยทไดรบยา Warfarin ทไดเขามารบการรกษาตวในตกผปวยใน ทกราย การพฒนาการดแลผปวยตอเนองทบาน ใหเปนทมสหสาขาวชาชพ รวมกบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล และหนวยบรการปฐมภมในเครอขายปากพนง การพฒนาระบบสงตอขอมลผปวยทใชยา Warfarin ทกราย ไปยงโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล และหนวยบรการปฐมภมในเครอขายปากพนง เพอเพมความปลอดภยดานยาแกผปวยมากขน และลง lock คยาทสงหามใชรวมกน ในโปรแกรม J และตด sticker warfarin ทลนชกยา จดท า CPG ในการปรบขนาดยา Warfarin และประกาศใช CPG ในองคกรแพทยตอไป

4.1.2 การพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนงานบรการเภสชกรรม แนวคด

พฒนาโปรแกรม ฐานขอมลและเครอขายคอมพวเตอรของกลมงานเภสชกรรม เพอเพมความสะดวกในการใชงาน เพมความปลอดภยในการใชยาของผปวย มการจดเกบขอมลทถกตอง ครบถวน สามารถน ามาวเคราะหและใชประโยชนได กจกรรม

1. งานบรการจายยาผปวยใน/นอก : พฒนาโปรแกรม และฐานขอมล สงผลใหเกด 1.1 ความสะดวกในการสง-จด-จายยาของบคลากรทเกยวของ 1.2 การจดท าสถตทตองการได 1.3 การรองรบการแสดงขอมลรหสการตงเบกเงนของรายการยาทกรมบญชกลางก าหนดไว 1.4 ความสะดวกในการจดท าคมอในการปฏบตงาน 1.5 การใชประโยชนจาก HOS.XP ในการเพมความปลอดภยดานยาแกผปวย - การค านวณจ านวนยาอตโนมตตามวนนด -การสบคนประวตการรกษา การใชยา -การจดการยาชอพองมองคลาย -การจดการคยา Fatal drug interactions -การแจงเตอนขอมลการใชยาทส าคญของผปวยแตละราย

2. งานเฝาระวงและตดตามอาการอนไมพงประสงคจากการใชยา โดยการ 2.1 พฒนาโปรแกรม และฐานขอมลทใชในการบนทกขอมลการเกดอาการอนไมพงประสงคจาก

Page 19: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 19

การใชยา และสงตอขอมลผปวยแพยาไปยงโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล และหนวยบรการปฐมภมในเครอขาย

2.2 พฒนาขอมลบนฉลากยาทตองปรบขนาดยาในผปวยโรคไต 3. งานตดตามการใชยา Warfarin โดยมการพฒนาโปรแกรม

3.1 การบนทกขอมลผปวย ผลทางหองปฏบตการ การใชยา Warfarin และขอมลอนๆ ของผปวย 3.2 ระบบแจงเตอนเพอใหเภสชกรสามารถตดตามผลการใชยาของผปวย เมอผปวยมารบบรการใน

ครงตอไป และสงตอขอมลใหเภสชกรทหองจายยาผปวยในเมอผปวยเขารกษาตวในโรงพยาบาล 3.3 จดท าสถตทตองการได

4. งานบรหารคลงยาและเวชภณฑ มการใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวยในการท างาน ไดแก โปรแกรม บรหารเวชภณฑ DRUG โดยใชในรบและการเบกจายเวชภณฑ ตลอดจนการท ารายงานตางๆทเกยวของ ซงท าใหการท างานสะดวก รวดเรวขน นอกจากนยงมการใช internet ชวยในการสบคนขอมลตาง ๆ เชน ขอมลเกยวกบบรษทยา ราคายา คณภาพยา เปนตน

4.1.3 การรวมกบทมสหสาขาวชาชพในการดแลผปวยปอดอดกนเรอรงและหอบหด แนวคด

ทมสหสาขาวชาชพรวมกนดแลผปวย ตดตามผลการรกษา และสงเสรมการใชยาโดยเภสชกร เพอใหผปวยใชยาไดถกตอง ปลอดภย และมคณภาพชวตทด

กจกรรม มการจดตงคลนกเฉพาะโรคปอดอดกนเรอรงและโรคหอบหดทงในเดกและผใหญ โดยจดใหม

คลนกทกองคาร หลงจากพยาบาลซกประวตผปวยและพบแพทยแลว ผปวยทกรายจะมาพบเภสชกรเพอประเมนการรกษาดวยยา เชน ความรเรองโรคและยา เทคนคการใชยาสดพน ความไมรวมมอในการใชยา เปนตน ถาพบปญหาเรองยา เภสชกรจะแกไข โดยใหค าปรกษาแนะน าแกผปวย หรอสงปรกษาแพทยผรกษา ถามการเปลยนแปลงรายการยาหรอมการสงยาใหม เภสชกรจะแนะน าผปวยเพมเตมอกครง และกรณผปวยทมความเสยงในการใชยาไมถกตอง เภสชกรรวมกบทมสหวชาชพในการเยยมบานผปวย เพอดแลการใชยา การเกบรกษายาทบานผปวย

ผลลพธ ตวชวด 2558 2559 2560 2561 2562

1. ความถกตองในการพนยาของคนไขโรคหอบหดท > 85%

87.84 88.20 89.30 89.00 89.30

2. ความถกตองในการพนยาของคนไขโรคปอดอดกนท > 85%

92 90 91 91.40 91.63

จากการท างานพบวาปญหาทสงผลตอความถกตองในการพนยาของคนไข ไดแก การใชยาทมบรรจภณฑคลายกน เชน Seretide Evohaler (ยหอseriflo) และ salbutamol MDI (ยหอAerotamol) มกระบอกสฟาเหมอนกน ท าใหคนไขแยกชนดยายาก แกปญหาดงกลาวโดยการเปลยนบรษท Seretide Evohaler เปนยหอ Evoflo ตวกระบอกสมวงแทน นอกจากนพบปญหาดานสายตาในผปวยสงอาย ท าใหไมสามารถแยกระหวางยาพนควบคมอาการ และยาพนขยายหลอดลมได ซงอาจเปนอนตรายในกรณผปวยมภาวะหอบก าเรบฉบพลน แกปญหาดงกลาว

Page 20: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 20

โดยการตดสตกเกอรสระบขอความ 2 แบบ คอ สตกเกอร “ใชเปนประจ าทกวน” (สชมพ) ส าหรบยาพนควบคมอาการ และสตกเกอร “ใชเมอมอาการ” (สสม) ส าหรบยาพนเพอขยายหลอดลมกรณหอบฉกเฉน การสงเปลยนรปแบบยาทผปวยไดรบ เปนหนงปจจยทสงผลตอความถกตองในการพนยาของคนไข ผปวยตองเรยนรเทคนคพนยารปแบบใหม เชน แพทยสงเปลยนยาพน Seretide evohaler เปน Symbicort terbuhaler เพอเพมความถกตองในการใชยาของผปวย นอกจากการแนะน าวธการใชยาโดยเภสชกร จงไดเพมใบใหความรเทคนคการพนยาแบบตางๆ ใหผปวยกลบบาน ในผปวยทแพทยเปลยนรปแบบยารกษาใหม เพอใหผปวยสามารถทบทวนวธใชยาดวยตนเองทบานได 4.1.4 การตดตามความคลาดเคลอนทางยา แนวคด

การลดความคลาดเคลอนทางยาเปนกระบวนการคณภาพเพอใหผปวยมความปลอดภยในการใชยา ความคลาดเคลอนทางยา (Medication errors) แบงเปน 4 กลม ดงน

1. Prescribing error หมายถง ความคลาดเคลอนทเกดจากการสงใชยาของแพทย 2. Transcribing error หมายถง ความคลาดเคลอนทเกดจากการคดลอกใบสงยาของแพทยโดย

พยาบาล และปจจบนพยาบาลหอผปวยอาจจะคดลอกชอ-สกล/ หอผปวยลงใน DOS ผดพลาด 3. Dispensing error หมายถง ความคลาดเคลอนทเกดจากการจายยา 4. Administration error หมายถง ความคลาดเคลอนทเกดจากการบรหารยา

กระบวนการด าเนนงาน การตดตามความคลาดเคลอนทางยาในป 2558 - 2562 ยงขาดการเชอมโยงเขาสทมสหสาขา

วชาชพ ดงนนในป 2563 คณะกรรมการเภสชกรรมและการบ าบด ไดรณรงคการรายงานความคลาดเคลอนทางยา อกทงสรางความเชอมโยงกบคณะกรรมการความเสยงของโรงพยาบาล

ผลการด าเนนงาน ไดมการตดตามตวชวดเชงปรมาณ ตาราง 1 เปรยบเทยบความถของการเกดความคลาดเคลอนทางยา ปงบประมาณ 2558 – 2562

ประเภทความคลาดเคลอนทางยา 2558 2559 2560 2561 2562 ผปวยนอก ใบสงยา (ใบสงยา) 90189 96057 98603 97975 98101

1. Prescribing error 2. Pre-dispensing error 3. Dispensing error 4. Administration error

1,742 742 3 3

1759 376 4 0

1764 351 0 0

1655 323 0 0

1372 226 2 1

รวม ผปวยนอก 2,490 2140 2155 1978 1601

ผปวยใน จ านวนวนนอน(วน) 18179 16782 17052 20529 26509

Page 21: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 21

1. Prescribing error - ระดบรนแรง 2. Transcribing error 3. Pre-dispensing error 4. Dispensing error - ระดบรนแรง 5. Administration error - ระดบรนแรงมาก

580 B 62 121 59 B 25

C=24 D =1

495 B

133 440 30 B 13

C =11 D =1 H =1

372 B

113 267 14 B 40

C = 35 D = 5

118 B 45 118 17 B 12

C = 12

107 B 69 201 18

B 17

C=16 E=1

รวม ผปวยใน 847 1106 806 380 411

ตาราง 2 จ านวนรายงานความคลาดเคลอนทางยาผปวยนอก(ครง) ตามระดบความรนแรง ใน

ปงบประมาณ 2558- 2562

ระดบ การจดกลม 2558 2559 2560 2561 2562 A. Near miss 2487 2136 2155 1978 1599 B. ตองทบทวน 0 0 0 0 0

C. Low risk 3 4 0 0 2

D.

E. Moderate risk

0 0 0 0 0

F.

G. High risk 0 0 0 0 0 H.

I. รวม 2490 2140 2155 1978 1601

จ านวนรายงานความคลาดเคลอนทางยาผปวยใน(ครง) ตามระดบความรนแรง ในปงบประมาณ 2558- 2562

Page 22: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 22

ระดบ การจดกลม 2558 2559 2560 2561 2562 A. Near miss 822 1093 766 368 393 B. ตองทบทวน 0 0 0 0 0

C. Low risk 25 12 40 12 16

D.

E. Moderate risk

0 0 0 0 1

F.

G. High risk 0 1 0 0 0 H.

I. รวม 847 1093 766 368 394

ระดบความรนแรง ทพบมากทสด เปนระดบ B ซงเปนระดบทยงไมถงตวผปวย และรองลงมา

คอระดบ A ซงมเหตการณทอาจท าใหเกดความคลาดเคลอนได การรายงานความคลาดเคลอนทางยา ในระดบ C ยงมนอย อาจเกดจากการรายงานทต ากวาความเปนจรง หรอไมมความคลาดเคลอนเกดขน ดงนนควรสงเสรมกระตนใหมการรายงาน และมการสม Post-dispensing error ในเชงรกมากขน สวนระดบความรนแรงทเกดอนตรายตอผปวยนนพบนอย

ตาราง 3 การเกดความคลาดเคลอนทางยา 4 อนดบแรกและการวเคราะหสาเหต

Page 23: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 23

ชนดของความคลาดเคลอน

อนดบการเกดความคลาดเคลอนทางยาทพบบอย

อนดบ วเคราะหสาเหต

OPD Prescribing error

1. สงยาผดจ านวน/ไมตรงตามวนนด 2. สงยาผดวธใช/วธใชไมสมบรณ 3. ความคลาดเคลอนจากการสงพมพ

ฉลากยา/ซ า/เพม/ลดรายการ

1. กดแปนพมพผด 2. ค านวณผด ไมไดสงยาผานโปรแกรม 3. บคลากรขาดความเขาใจการใช

โปรแกรม HOS-XP 4. ผปวยขอยาเพม/จ านวนรายการยาตอ

ครงหลายรายการ Dispensing error

- จายยาไมครบชนด - จายยาผดความแรง - จายยาผดชนด

1. ลกษณะยาคลายกน 2. ยาชนดเดยวกนมหลายความแรง 3. ไมไดตรวจสอบรายการยากอนจายยา

หรอการสงค าสงมากกวา 1 ครง 4. ยาชนดเดยวกนมหลายความแรง วาง

ใกลกน ท าใหมการจดยาผดความแรง 5. ไมไดตรวจฉลากเสรมค าแนะน าพเศษ

หนาซองยากอนจายยา Pre-dispensing error

1. จดยาผดจ านวน 2.จดยาผดชนด 3.จดยาผดความแรง

1. นบยาผด ค านวณผด 2. ลกษณะยาคลายกน 3. ชอยาคลายกน/ยาชนดเดยวกนมหลายความแรง 4. ไมไดตรวจสอบรายการยา หรอมการสงค าสงมากกวา 1 ครง

IPD Prescribing error

1. ไมระบรายการยาเดม 2. ไมไดสงยาโรคประจ าตวผปวย 3. สงยาผดขนาดยา ผดความแรง

1.แพทยเรงรบในการตรวจผปวย 2.แพทยไมไดตรวจสอบประวตการรกษาเดมของผปวยใน HOS-XP

Dispensing error

1. จายยาผดชนด 2. จายยาไมครบรายการ 3. จายยาเกนรายการ 4. จายยาผดจ านวน 5. จายยาผดคน

1. ลายมอแพทยไมชดเจน 2. ยามลกษณะคลายกน 3. ชอยาคลายกน 4. การแปลค าสงผด 5. เขยนค าสงไมชดเจน

Pre-dispensing error

1. จดยาผดจ านวน 2. จดยาผดชนด 3. จดยาไมครบรายการยา 4. จดยาผดความแรง

1. ไมไดตรวจสอบรายการยา 2. จดยาตามความเคยชนหรอความสบสน

เรองยามอแรก 3. ยามลกษณะคลายกน 4. ชอยาคลายกน

Page 24: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 24

5. ยามหลายความแรง Administration error

1. ใหสารน าคลาดเคลอน 2. ใหยาผดเวลา 3. ใหยาผดจ านวน 4. ใหยาขนาดมากเกนไป

1.ไมไดมการตรวจสอบอตราการไหลของสารน า หลงจากทใหกบผปวยซ า 2. สงรถยาชา เนองจากแพทยตรวจผปวยเสรจชากวาเวลาทก าหนด 3.ไมไดตรวจสอบจ านวนยาทใหซ า 4.ค าสงใชยาไมชดเจน

ตาราง 3 แสดงใหเหนความถของการเกดความคลาดเคลอนทางยาแตละประเภทของแตละหนวยงาน และการวเคราะหสาเหต นอกจากนทมตดตามความคลาดเคลอนทางยาของกลมงานเภสชกรรม ไดวเคราะหรายงานความคลาดเคลอนทางยาทรวบรวมไดจากกลมงานเภสชกรรมและศนยคณภาพโรงพยาบาล โดยจดแบงประเภท และแนวทางการลดความคลาดเคลอนทางยา แสดงดงตาราง 4

ตาราง 4 ประเภทการเกดความคลาดเคลอนทางยาและแนวทางในการลดความคลาดเคลอนทางยา

ประเภทความคลาดเคลอนทางยา แนวทางในการลดความคลาดเคลอนทางยา Prescribing error ผปวยนอก 1. สงยาในผปวยทมประวตการแพ - บนทกประวตในคอมพวเตอร และม pop up รายการยาทแพ

- มประวตแพยาในใบสงยา - ผปวยมบตรแพยา

2. สงยาผดวธใช/วธใชไมสมบรณ - เภสชกรสอสารกบแพทย - เพมรหสวธใชยาทแพทยใชบอย ในโปรแกรม HOS-XP

3. สงยาผดความแรง - เภสชกรสอสารกบแพทย - แจกบญชยาโรงพยาบาลใหกบแพทยจบใหมในชวงปฐมนเทศ

4. สงยาไมครบจ านวน/ รายการ - เภสชกรสอสารกบแพทย 5. สงจายยาผดคน - หลกการระบตวผปวย

- เภสชกรสอสารกบแพทย

6. สงยาซ าซอน - เภสชกรสอสารกบแพทย 7.สงยาผดความแรง - เภสชกรสอสารกบแพทย

- จดท าบญชยาโรงพยาบาลใหกบแพทยจบใหมในชวงปฐมนเทศ

Prescribing error ผปวยใน 1.ไมระบรายการยาเดม

-สอสารกบแพทย ขอความรวมมอแพทย

2.ไมไดสงยาโรคประจ าตวผปวย - สอนการสบคนขอมลประวตยาเดมผปวยจากโปรแกรม HOS-XP ใหแกแพทยใหมทกราย -สอสารกบแพทย ขอความรวมมอแพทยในการสงประวตยาเดมผปวย

3.สงยาผดขนาดยา ผดความแรง - มการจดท าคมอการปรบขนาดยาในผปวยไตบกพรอง

Page 25: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 25

- สอสารกบแพทย

Dispensing error ผปวยนอก 1. จายยาผดคน - หลกการระบตวผปวย 2. จายยาผดชนด - หลกการ LASA/ คยปญหา 5-10 นาทกอนเรมปฏบตงาน 3. ฉลากยาผด - ฝกทกษะการพมพฉลากยาแกเจาหนาท

- ใหความรเกยวกบยาทมกเกดปญหาแกเจาหนาท - หลกการ LASA/ คยปญหา 5-10 นาทกอนเรมปฏบตงาน

4. จายยาผดจ านวน - ผจดยา เขยนระบจ านวนทแบงทกครง - เภสชกรผ ตรวจสอบยากอนจาย นบจ านวนทกครง - ดควรสอดคลองของจ านวนยากบวนนด

5. จายยาผดความแรง - ยาทมหลายความแรง ระบทฉลากยาใหแตกตางกน หรอระบส เพอลดการจดผด

6. จายยาทแพทยไมไดสง - นบรายการยาใหครบตามแพทยสง และอานชอผปวยทซองยาทกครง - ตรวจสอบยาทจดยาทกซองหรอทกแผง หรอยาทมลกษณะคลายกนไมควรวางใกลกน อาจตกปนกนได

Dispensing error ผปวยใน 1. จายยาผดชนด

-ตรวจสอบซ ากอนการจายยา

2. จายยาไมครบรายการ -ตรวจสอบซ ากอนการจายยา 3. จายยาเกนรายการ (จายยาทแพทย off แลว)

-เภสชกรสอสารกบพยาบาล -ตรวจสอบซ ากอนการจายยา

4. จายยาผดจ านวน -ตรวจสอบซ ากอนการจายยา 5. จายยาผดคน - ตรวจสอบ ชอ-สกลซ ากอนการจายยา Administration error ผปวยใน 1.ใหสารน าคลาดเคลอน - หลกการ 10 R 2. ใหยาผดเวลา หลกการใหยาแบบ real time

ปรบระบบการจายยา one day จากใหยาจนถงมอเทยงของวนถดไป เปนมอเยนของวนถดไป

3.ใหยาผดจ านวน หลกการ 10 R มการตรวจสอบซ า

4. ใหยาผดขนาด หลกการ 10 R

ตาราง 5 คยาทมความถในการจดยาผดมาก

Page 26: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 26

ประเภทความคลาดเคลอน ยาทตองการ ยาทคลาดเคลอน ผปวยนอก จดยาผดชนด Simvastatin Amlodipine Metformin(500) METFORMIN(850) NPH penfill Mixtard penfill HYDRALAZINE(50) Hydralazine(25) HCTZ Simvastatin ผปวยใน Amlodipine Aspirin Enalapril (5) ENALAPRIL (20) Ampicillin inj 1g Cloxacillin inj 1g Enoxaparin inj Fondaparinux inj Beradual sdu Salbutamol sdu สาเหต 1. ลกษณะคลายกน

2. ชอคลายกนขนตนดวยอกษรสองตวแรกเหมอนกน 3. ยากลมเดยวกน 4. ยาวางใกลกน 5. ยามหลายความแรง

แนวทางการปองกน เชนเดยวกบแนวทางการปองกนการจายยาผดชนดคยาทจายผด

ในปงบประมาณ 2559 มความคลาดเคลอนทางยารนแรง 1 ครง ระดบ H ไดแก ผปวย ESRD ไมไดรบการปรบขนาดยา Penicillin inj สงผลใหผปวยตองไดรบการชวยชวต และในปงบประมาณ 2562 พบอบตการณระดบ E ไดแก แพทยสงยา KCL elixir แบบ one day โดยไมไดระบจ านวน dose สงผลใหผปวยไดรบยา KCL elixir จ านวน 5 dose ท าใหระดบ K ในเลอดสงกวาระดบปกต จนตองไดรบ kalimate

จากรายงาน Dispensing errors ทางกลมงานเภสชกรรมไดวเคราะหเหตการณ และแนวทางการปองกน มดงน

1. จายยาผดชนด คยาทจายยาผด ยาทตองการ ยาทคลาดเคลอน สาเหต

ผปวยใน Ranitidine Pethidine เสยงคลาย/ ลายมอแพทยไม

ชดเจน domperidone Prednisolone เสยงคลาย/ ลายมอแพทยไม

ชดเจน DN/2 D-5-S ลายมอแพทยไมชดเจน Ranitidine Tramadol ลายมอแพทยไมชดเจน Amitriptylline aspirin LASA( ตรวจสอบผดพลาด ) Salbutamol sdu Beradual sdu LASA ( ตรวจสอบผดพลาด ) ผปวยนอก

Page 27: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 27

Manidipine Minoxidil LASA ( ตรวจสอบผดพลาด ) Furomide inj. Omeprazole inj. LASA (แพทยสงใชโดยใชชอ

การคา)

แนวทางปองกน 1. ทบทวนรายการยาทมลกษณะคลายกน ออกเสยงคลายกน (LASA) ปละ 2 ครง/ อบรมเจาหนาท

หองยาและประชาสมพนธใหพยาบาลทราบ 2. ประสานกบงานคลงเพอเปลยนเภสชภณฑใหแตกตางกน หากไมสามารถกระท าได จะมการตด

สตกเกอรเพอใหแตกตางกน 3. วเคราะหใบรายงานความคลาดเคลอนทางยา 4. จดท าตวอยางเมดยา amp ยา ทมลกษณะคลายคลงกนใหแกหอผปวยหญงและชาย 5. แจงขอมล แสดงตวอยางรปแบบ บรรจภณฑ กรณยาทมการเปลยนแปลงบรษท/รปแบบ ใหกบ

หนวยงานทเกยวของ 5. กรณยาชอคลายกน/มหลายความแรง ใชการเนนอกษรตวทตางกน เชน Metformin (500) –

METFORMIN (850)** 6. ตดปายเตอนเพอเพมความระวง เชน คยา LASA drugs ทจดผดบอย, ตดปาย LASA drugs

บรเวณ ทจดเกบยาในคยา LASA drugs

2. จายยาทแพทย off แลว เชน Doxycyclin X 7 วน off แนวทางปองกน ใหระบวนท off ลงใน PMP และทวนซ ากบพยาบาลอกครง

โอกาสพฒนาในปงบประมาณ 2563 1. ในป 2563 ไดกระตนใหมการรายงานความคลาดเคลอนทางยาผานโปรแกรมความเสยง เพอให

สามารถแกปญหา และวเคราะหหาสาเหตไดทนทวงท 2. เพมความครบถวนของขอมล ในการรายงานการเกดความคลาดเคลอนทางยา ทงในเรองของเวลา

ทเกด ซงยงไมไดระบทกครงทรายงาน หนวยงานทเกดความคลาดเคลอน 3. เนนการวเคราะหถงสาเหตการเกดความคลาดเคลอนของผรายงาน เพอน ามาใชในการแกปญหา

และหาแนวทางการปองกนไดมากขน 4. จดท าขอมลรายงานคยาทเกดความคลาดเคลอนไดบอย เพอสอสารใหเกดการเฝาระวงมากขน

รวมทงแจงขอมลความคลาดเคลอนของยาทมลกษณะคลายกนใหผจดซอยาทราบ 5. การสมตรวจ post-dispensing error อยางตอเนอง

4.1.5 การตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา การปองกนการแพยาซ าและการเฝาระวงการเกดปฏกรยาระหวางยา

ระบบการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยาจะตองครอบคลมทงการเฝาระวงและตดตามความปลอดภยจากการใชยา การวางระบบปองกนการแพยาซ า และการเฝาระวงการเกดปฏกรยาระหวางยาเพอประกนความปลอดภยจากการใชยา

การปรบปรงและพฒนา

Page 28: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 28

1. ปรบปรงนยามศพททเกยวของในงานตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา 2. ปรบปรงขนตอน (flow chart) ในการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยาและก าหนดบทบาท

และหนาทของสหสาขาวชาชพ ประกอบดวย แพทย เภสชกร พยาบาลและงานเวชระเบยนในสวนทปรบปรงเนนการซกประวตเดมทแพยาของผปวย ทงผปวยในและผปวยนอก การสงตอขอมลระหวางทมสหสาขาวชาชพ และบนทกแจงเตอนใน Hos.Xp

3. การอบรมและชแจงเจาหนาทเกยวกบระบบการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา

ผลการด าเนนงาน ในปงบประมาณ 2558-2562 2558 2559 2560 2561 2562 1. จ านวนผปวยแพยา (ราย) 35 62 59 77 66 2. จ านวนใบสงยาทแพทยสงยาทผปวยมประวตแพยา 11 2 0 0 0 3. จ านวนครงของการแพยาซ าเนองจากระบบของโรงพยาบาล

0 0 0 0 0

4. ใช tracer agents คนหา ADR (CPM+Dexa) 46 61 74 93 87 5. จ านวนผปวยทเฝาระวง ADR ทรนแรงในกลมยาทเสยง

419 368 628 639 510

6. การเฝาระวงในการใชยาในผปวย G6PD (รายใหม) 3 2 5 2 2

ระบบการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา ขนตอนการด าเนนงาน ผปวยนอก

1. พยาบาลทจดซกประวต สอบถามประวตแพยาของผปวย มบตรแพยาหรอไม หากผปวยมบตรแพ ยา ใหน าบตรแพยาทผปวยมคกบใบสงยา กรณทผปวยมาดวยอาการทสงสยวาอาจจะเกยวของหรอเกดจากการใชยาของผปวย หรอมประวตแพยาเดมและไมทราบวาแพยาตวใด ( ไมมบตรแพยา) พยาบาลทจดซกประวตสงผปวยพบเภสชกรและกรณทแพทยพบอาการไมพงประสงคจากการใชยา แจงใหเภสชกรทราบเพอประเมนอาการไมพงประสงคทเกดขน

2. กรณทผปวยสงสยวาเกดอาการไมพงประสงคจากการใชยา (รายใหม) เภสชกรซกประวตการใชยา และอาการไมพงประสงคทเกดขน โดยบนทกลงในแบบบนทกอาการไมพงประสงคจากการใชยา พรอมทงประเมนความสมพนธของการเกดอาการไมพงประสงคโดยใช Naranjo’ s algorithm

3. ประสานงานกบแพทยเรองยาทผปวยแพ เพอใหแพทยวนจฉยหยดยา เปลยนยา หรอตดตามอาการ ตอไป

3.1 กรณพบวาผปวยแพยา - เภสชกรออกบตรแพยาตามแนวทางปฏบตเรองการออกบตรแพยาพรอมทงใหค าแนะน าแก

ผปวย - เภสชกรบนทกประวตการใชยาและอาการไมพงประสงคทเกดขนลงในแบบรายงานไมพง

ประสงคจากการใชยาของกระทรวงสาธารณสข

Page 29: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 29

- บนทกประวตการแพยา ผลการประเมนลงในโปรแกรม Hos.Xp 3.2 กรณสงสยไมแนใจวาเกดจากยาตวใดหรอเกดอาการแพยาหรอไม - เภสชกรนดผปวยมาเพอตดตามอาการหรอโทรศพทเพอซกถามอาการและท าการประเมน

ความสมพนธของอาการไมพงประสงคโดยใช Naranjo’ s algorithm ซ าอกครง ถาอาการไมพงประสงคทเกดขนเกดจากการแพยา ด าเนนการตามขอ 3.1 และถาไมแนใจวาเกดจากการแพยาหรอไม ใหเฝาระวงอาการไมพงประสงคตอไป

3.3 กรณพบวาอาการไมพงประสงคไมไดเกดจากการแพยา - เฝาระวงการเกดอาการไมพงประสงคจาการใชยาตวอนๆตอไป

3.4 กรณทเปนอาการขางเคยงจากการใชยา ถาเปนอาการทรนแรง มผลตอการด ารงชวตของผปวย ใหระบอาการทเกดขนในบตรแพยาและระบวาเปนอาการขางเคยงจากการใชยาตามแนวทางปฏบตการออกบตรแพยาและบนทกลงในโปรแกรม Hos.Xp

4. เภสชกรพจารณาจายยาใหกบผปวยตามค าสงแพทย โดยเฝาระวง ADR จากยา การเกดการแพยาขามกลมและซกประวตการแพยาทกครงกอนจายยาและถาเปนยากลมทมรายงานการเกดแพยาไดบอยและรนแรงขน เชน ยากลมซลฟา ยากลมกนชก ยากลมตานเชอไวรส กลมยาเกาซ และผปวยไมเคยไดรบยาดงกลาวมากอน เภสชกรใหค าแนะน าและใหบตรเฝาระวงเพอลดการแพยาทรนแรง ตามแนวทางปฏบตเรองการเฝาระวงเพอลดความรนแรงของอาการ SJS และ TEN

5. กรณทผปวยไดรบยาทเปน Tracer agent เชน CPM, Dexamethasone inj, เภสชกรทจายยาตองซกประวตการใชยา ภาวะโรคของผปวย กรณทการสงใชยาดงกลาวและอาการของผปวยเกยวของกบ ADR ทอาจเกดขนได เภสชกรจะตองประเมน ADR ทเกดขนโดยปฏบตตามระเบยบปฏบตการเฝาระวงและตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยาขางตนและปรกษาแพทย

ผปวยใน 1. พยาบาลทจดซกประวตสอบถามประวตการแพยาของผปวย กรณทผปวยมประวตการแพยาใหแนบ

บตรแพยาคกบใบสงยา 2. กรณทผปวยมประวตแพยา เภสชกรคดลอกยาทผปวยมประวตแพและ ADR ทเกดขนลงใน Sticker

แพยา 2 ใบ โดยใบแรกตดไวทหนาใบสงยา (ตดไวท PMP) อกใบแนบคไวกบใบ PMP ส าหรบสงตอขอมล หลงจากนนพยาบาลทตกผปวยในจะตด Sticker แพยาทแนบไวกบใบ PMP ทหนา Chart ของผปวย เพอปองกนและเฝาระวงการเกดอาการไมพงประสงคจากการใชยา

3. เมอแพทยหรอพยาบาล พบอาการทนาสงสยวาอาจจะเกยวของหรอเกดจากการใชยาของผปวย แจงใหเภสชกรทราบ เภสชกรจะไปทตกผปวยในเพอซกประวตการใชยาและอาการไมพงประสงคทเกดขน

4. เภสชกรซกประวตการใชยาและอาการไมพงประสงคทเกดขน โดยบนทกลงในแบบบนทกอาการไมพงประสงคจากการใชยา พรอมทงประเมนความสมพนธของอาการไมพงประสงคโดยใช Naranjo’ s algorithm

Page 30: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 30

5. ประสานงานกบแพทยเรองยาทผปวยแพ เพอใหแพทยพจารณาในการหยดยา เปลยนยาหรอตดตามอาการ 5.1 กรณทพบวาผปวยแพยา - เภสชกรออกบตรแพยาตามแนวทางปฏบตเรองการออกบตรแพยาพรอมทงใหค าแนะน า

ผปวย - เภสชกรบนทกประวตการใชยาและอาการไมพงประสงคทเกดขนลงในแบบรายงานอาการ

ไมพงประสงคจากการใชยาของกระทรวงสาธารณสข - บนทกประวตการแพยา ผลการประเมนลงในโปรแกรม Hos.Xp - บนทกประวตการแพยาลงใน Patient medication profile และเฝาระวงอาการไมพง

ประสงคตอไป 5.2 กรณสงสยไมแนใจวาเกดจากยาตวใดหรอเกดจากการแพยาหรอไม - เภสชตดตามอาการไมพงประสงคทเกดขนอยางตอเนองและท าการประเมนความสมพนธ

ของการเกดอาการไมพงประสงคโดยใช Naranjo’ s algorithm ซ าอกครง ถาอาการไมพงประสงคทเกดขนเกดอาการแพยา ด าเนนการตามขอ 5.1

5.3 กรณทพบวาอาการไมพงประสงคทเกดขนไมไดเกดจากการแพยา - เฝาระวงการเกดอาการไมพงประสงคจากการใชยาตวอนๆตอไป

5.4 กรณทเปนอาการขางเคยงจากการใชยา ถาเปนอาการทรนแรงมผลตอการด ารงชวตของผปวย ใหระบอาการทเกดขนในบตรแพยาและระบวาเปนอาการขางเคยงจากการใชยาตามแนวทางปฏบตการออกบตรแพยาและบนทกลงในโปรแกรม Hos.Xp

กระบวนการทปองกนการแพยาซ า 1. โปรแกรม computer ในการแจงเตอนการแพยา สามารถบนทกขอมลใน Hos.Xp เพอการสงตอ

ขอมล และเพอใหบคลาการทางการแพทยทกฝายสามารถรบรได 3. การปฐมนเทศเจาหนาทใหม ไดแก นกศกษาแพทย แพทยใชทน เภสชกร พยาบาล และเจาหนาท

อน ๆ 4. คณะกรรมการเภสชกรรมและการบ าบดท าหนาทก าหนดนโยบายและประสานงาน 5. การจดอบรมเจาหนาททเกยวของในเรองการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา โดยจดท าเปน

แผนประจ าป 6. การรณรงคใหผปวยและญาตรบร เขาใจ และตระหนกในเรองตางๆ เชน การเฝาระวงอาการไมพง

ประสงคจากการใชยา การพกบตรแพยาตดตว การแจงใหญาตทราบประวตการแพยา เปนตน กระบวนการเฝาระวงการเกดปฏกรยาระหวางยา รายการยาทหามใชรวมกน โดยมการก าหนดคยาตอไปนเปนยาทหามใชรวมกน เพราะอาจมอนตรายทรายแรงท าใหผปวยถงแกชวตได (Fatal Drug Interaction) โดยโรงพยาบาลปากพนงมรายการยาทหามใชรวมกน ดงน

Page 31: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 31

Drug 1 Drug 2 ผลทเกดขน/การจดการ Protease inhibitor เชน Lopinavir/Ritronavir Atazanavir

Ergotamine คอ cafergot

เสรมฤทธการหดตวของเสนเลอดของ ergotamine ท าใหเกด vascular ischemia และอาจรนแรงจนกระทงเกด Gangrene ตองตดอวยวะ หามใชรวมกนเดดขาด

Protease inhibitor เชน Lopinavir/Ritronavir Atazanavir

Simvastatin เพมระดบยา Simvastatin ท าใหมภาวะ Rhabdomyolysis น าไปสภาวะเลอดเปนกรด ไตวายได หามใชรวมกนเดดขาด

Fluoxetin Thioridazine เพมระดบยา Thioridazine ท าให QT Prolongation เพมความเสยงตอการเสยชวตจาก Torsade de points-type arrhythmia หามใชรวมกนเดดขาด

4.1.6 การดแลยาเดม (medication reconciliation) แนวคด

Medication reconciliation เปนกระบวนการทชวยลดความคลาดเคลอนทางยาและชวยปองกนเหตการณอนไมพงประสงคจากการใชยาของผปวยในจดทมการเปลยนแปลงการรกษา รวมถงยาทผปวยซอมารบประทานเอง เชน วตามน ยาแกหวด ยาแกปวด ยาสมนไพร เปนตน ซงจะสงผลใหผปวยเก ดความปลอดภยในการใชยาและไดรบการรกษาทมประสทธภาพ

กระบวนการดแลยาเดมผปวยใน 1. เพอตดตามการใชยาทผปวยรบประทานเปนประจ าอยางตอเนอง รวมทงยาทซอใชเอง สมนไพร

วตามน ผลตภณฑเสรมอาหาร ฯลฯ 2. ปองกนความคลาดเคลอนจากการทผปวยไมไดรบยาทใชอยอยางตอเนองขณะเขารบการรกษา

และเมอถกจ าหนายออกจากโรงพยาบาล 3. ปองกนความคลาดเคลอนจากการไดรบยาซ าซอน เนองมาจากผปวยมไดรบยาจากโรงพยาบาล

เพยงแหลงเดยว 4. เพอความสะดวก รวดเรว และแมนย าในการสงตอขอมลการใชยา เมอยายหอผปวย ยาย

สถานพยาบาลหรอจ าหนายผปวยออกจากโรงพยาบาล 5. สามารถรบทราบขอมลการใชยาทงหมดของผปวย เมอผปวยมารบการรกษาครงตอไปทแผนก

ผปวยนอก/ใน

ขนตอนการด าเนนงาน ผปวย Admit ใหม 1. พยาบาลทจดซกประวต ซกประวตโรคประจ าตว ยาเดมทผปวยใชอย 2. แพทยผสงใชยา ซกประวตยาเดมทผปวยใชอย เขยนค าสงใชยาเดมใหถกตอง ครบถวน ทก

Page 32: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 32

รายการทผปวยควรไดรบ หากผปวยรบการรกษาโรคประจ าตวทสถานพยาบาลอน และไมทราบรายการยาทผปวยใชอย ใหเขยน “ตามประวตยาเดม”ไวท order for one day

3. เภสชกร ผรบ order - สอบถามยาเดมในการรกษาโรคประจ าตว ยาอนๆ ยาสมนไพรทใชรวม สมดประจ าตว

ผปวย และใหญาตน ามาใหเจาหนาทในตกผปวยกรณญาตยงไมไดน ายาเดมมาใหเขยน “ตามยาเดมผปวย” ลงในสงทตองตดตามเพมเตมในแบบฟอรม PMP

- เภสชกรตรวจสอบรายการยาทแพทยสง กบรายการยาเดมทผปวยใชอย หากไมสอดคลอง กน ใหปรกษาแพทย

- กรณผปวยมยาเดม แตแพทยยงไมได order ใหเภสชกรคดลอกรายการยาเดมทผปวย ไดรบกอนมารกษาตวในโรงพยาบาล ลงใน progress note

4. แพทยตรวจสอบรายการยาทผปวยใชอยทงหมด และพจารณาสงยาทเหมาะสมกบโรคหรอ สภาวะผปวย โดยเขยนค าสงใชยาทตองการใหผปวยไดรบตอใน Doctor order sheet

ผปวยกลบบาน 1. แพทย order รายการยากลบบานใหครบถวน ทกรายการยาทผปวยควรไดรบ 2. เภสชกรเภสชกรเปรยบเทยบและประสานรายการยาทแพทยสงกลบบาน กบรายการยาทกน

อยขณะนอนร.พ. หากพบความคลาดเคลอน หรอค าสงใชยาไมชดเจน ใหโทรสอบถามแพทยเจาของไข 3. เภสชกรจายยาผปวยกลบบาน โดยมการบนทกรายการยาโรคเรอรงลงในสมดประจ าตวผปวย

/ ใหใบสรปรายการยาแกผปวย การรบรายการยาเดม

1.กรณผปวยพกตดตวมาขณะ admit ใหญาตน ายาเดมยนทหองยา ถาผปวยไมไดน ายามาขณะ admit ใหญาตกลบไปน ายาเดมทบานมายนทพยาบาล พยาบาลผรบยา ตกสตกเกอร ชอ -สกล และเตยงผปวยทถงยาเดม และน าสงมายงหองยาผปวยใน (8.30 – 16.30 น.) นอกเวลาน าสงหองยาผปวยนอก

2.เจาหนาทหองยารบยาเดมและพมพใน โปรแกรม HOS-XP “ ยาเดมผปวยน ามาแลว” เปรยบเทยบรายการยาทแพทยสงกบยาเดมทผปวยไดรบ หากมรายการยาทแพทยยงไมสงใช ใหเขยนไวใน progress note เพอใหแพทยพจารณาสงใช

4. เจาหนาทหองยาบนทกรายการยาทผปวยใชเปนประจ า ลงในแบบบนทกยาเดมผปวย ตดสตก เกอรหมายเลขยาเดมทแบบบนทกยาเดมผปวย และตดสตกเกอรทถงยาเดมผปวย รวมทงพมพหมายเลขยาเดมลงในโปรแกรม HOS-XP

ผลการด าเนนงาน

รายการ 2558 2559 2560 2561 2562 จ านวนผปวยทผานกระบวนการ Medication 4370 4562 3122 6688 6722

Page 33: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 33

Reconciliation (ราย) จ านวนผปวยทน ายามาเขากระบวนการ Medication Reconciliation (ราย)

996 1155 640 1088 1210

แกปญหาแพทยไมสงยาเดมของผปวย (ราย) 38 39 32 23 34 ปญหาทพบจากการใชยา ไดแก ปญหาการเกบยา โดยพบมการเกบยาปนกนหลายชนด ไมน าซองยามาน ามาเฉพาะแผงยา มการหกแบงเมดยา ผปวยไดรบยาซ าซอน เนองจากรกษาหลายท กนยาสมนไพรผสมสเตยรอยด

เภสชกรใหค าแนะน าแกผปวย ไดแก การน ายาเดมมาดวยทกครง การเกบยา วธปฏบตเมอลมกนยา การเปลยนแปลงขนาดยา การกนยาสมนไพร

ปญหา/อปสรรคทพบในการด าเนนงาน 1. ทมสหวชาชพปฏบตเกยวกบการจดการยาเดมของผปวยทไมเปนไปในแนวทางเดยวกน 2. ผสงใชยาระบเฉพาะค าวา “ยาเดม” โดยไมระบรายการยาทตองการใหผปวยใชตอซงบางครง

พบวามยาบางรายการทผปวยไมจ าเปนตองใชตอและหรอยาบางรายการทจ าเปนแตผปวยไมน ายามา 3. ผดแลผปวยขณะทนอนในโรงพยาบาลบางครงไมใชผทดแลการรบประทานยาของผปวยจรง

ท าใหไมสามารถใหขอมลประวตการรบประทานยาและหรอขอมลคลาดเคลอนจากทผปวยใชอย 4. ผปวยบางรายเขามารบการรกษากะทนหน หรอถกสงตอมารบการรกษา บางครงญาตไม

ทราบวาผปวยใชยาอะไรอยบาง เมอใหญาตกลบไปน ายาจากทบานกไมแนใจวาครบถวนหรอใชยาทงหมดทใชอยหรอไม

แผนการพฒนาตอเนอง 1. ดงขอมลยาเดมจากโปรแกรม Hos-xp ในรปแบบฟอรมใบบนทกยาเดม และน ามาใชสงตอ

ขอมลแกแพทย 2. มการก าหนดตวชวดทชดเจนในการประเมนผลกระบวนการ Medication Reconciliation

4.1.7 การเฝาระวงการแพยารนแรง แนวคด ADR ทรนแรง ไดแก Stevens Johnson Syndrome และ Toxic Epidermal Necrolysis สามารถท าใหผปวยเกดอนตราย ตองพกรกษาตวในโรงพยาบาลนานขน และหากไมสามารถรกษาไดทนอาจสงผลท าใหผปวยพการหรอเสยชวตได กระบวนการด าเนนงาน แนะน าผปวยทไดรบการรกษาดวยยากลมเสยงทจะท าใหเกดการแพยารนแรง Stevens Johnson Syndrome เปนครงแรกจากหองยาผปวยนอก ผปวยใน และผปวยในคลนก ARV โรงพยาบาลปากพนงนครศรธรรมราช คอยา Cotrimoxazole, Carbamazepine, Phenobarbital, Phenytoin, Nevirapine, Efavirenz, Allopurinol ขนตอนการด าเนนงาน

Page 34: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง จดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 34

1. แพทยเรมใชยาทตองเฝาระวงตดตามเหตการณไมพงประสงคแบบใกลชด ไดแก Cotrimoxazole, Carbamazepine, Phenobarbital, Phenytoin, Nevirapine, Efavirenz, Allopurinol เ ม อผปวยมารบยาทหองยาตองพบเภสชกรทกครง

2. เภสชกรแจกบตรเฝาระวงแพยาทรนแรงพรอมกบค าแนะน าอาการทบงบอกวาอาจเกดอาการแพยาทรนแรงไดและเนนย าใหผปวยน าบตรเฝาระวงการแพยามาดวยทกครง

3. เภสชกรบนทกรายชอผปวยพรอมเบอรโทรศพทในแบบบนทกรายชอผปวยทตองเฝาระวงตดตามเหตการณไมพงประสงคแบบใกลชดซงวางไวทต าแหนงจายยา

4. เภสชกรโทรตดตามผลหลงจากผปวยไดรบยาเปนเวลาประมาณ 1 อาทตย - ถาเปนรายทมปญหาจากการใชยาดงกลาวและมอาการบงบอกวาอาจแพยาทรนแรงใหรบ

มาโรงพยาบาลทนท - ถาเปนรายทไมมปญหาจากการใชยาใหรบประทานยาตอไปไดตามปกตและใหน าบตรเฝา

ระวงการแพยามาดวยทกครงทแพทยนด ตดตามผปวยจนครบ 6 เดอน หลงจากนนใหเกบบตรเฝาระวงการแพยาทรนแรงคนจากผปวย

การออกบตรเฝาระวงการแพยา - เขยนชอผปวย HN ยาทตดตามและวนทเรมใชยา หนาบตรเฝาระวงการแพยาทใหผปวย

พรอมอธบายอาการทอาจจะเกดจากการแพยาทรนแรงได พรอมแนะน าใหผปวยพกบตรเฝาระวงการแพยามาดวยทกครงจนครบ 6 เดอน หลงจากนนหองยาจะเกบบตรเฝาระวงการแพยาคนจากผปวย การเปลยนแปลงทเกดขน

ผปวยมความรในการเฝาระวงในการแพยาและสามารถแจงอาการทสงสยแกเภสชกร ท าใหสามารถตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยาดงกลาวและลดความรนแรงของอาการไมพงประสงคจากการใชยาได

ผปวยกลมเปาหมาย ผปวยทกรายทรบยากลมเสยงดงตอไปนเปนครงแรก

- กลมซลฟา: Cotrimoxazole - กลมยากนชก : Carbamazepine, Phenobarbital, Phenytoin - กลมยาตานเชอไวรส : Nevirapine , Efavirenz - กลมยารกษาเกาท : Allopurinol

Page 35: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนงจดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 35

ผลการด าเนนงาน ตงแตเดอนป 2558 – ป 2562 รายการ 2558 2559 2560 2561 2562

เฝาระวง Cotrimoxazole

72 88 81 56 70

แพ Cotrimoxazole

28 22 16 15 18

อาการแพ MP rash = 15 MP rash = 8 MP rash = 7 MP rash =6 MP rash =8

อาการแพ Angio-edema = 4

Angio-edema =4

Angio-edema = 1

Angio-edema =4

Angio-edema = 2

อาการแพ Urticaria = 2 Urticaria=3 Urticaria=3 Urticaria=1 Urticaria = 2 อาการแพ EM = 2 EM = 2 Fixed drug

Eruption =1

Fixed drug Eruption

=1

EM = 1

อาการแพ Fixed drug Eruption

= 1

Dress syndrome

= 1

SJS =2 EM = 2 SJS = 3

อาการแพ SJS = 4 SJS = 3 ผนคนปากเปนแผล =2

ปากด า = 1 ผนคนปากเปนแผล =1

อาการแพ บวมตามอวยวะเพศ = 1

ผนแดง ผวลอก = 1

เฝาระวง Carbamazepine

7 7 11 10 10

แพ Carbamazepine

0 1 0 0 0

อาการแพ Angio-edema = 1

เฝาระวง Phenobarbital

26 25 19 21 20

แพ Phenobarbital

1 0 0 0 1

อาการแพ SJS = 1 MP rash = 1 เฝาระวง Phenytoin

1 38 80 83 79

แพ Phenytoin 2 2 1 3 2 อาการแพ SJS = 2 SJS = 1 MP rash = 1 MP rash = 3 SJS = 1 อาการแพ MP rash = 1 MP rash = 1 เฝาระวง 4 0 4 4 3

Page 36: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนงจดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 36

Nevirapine แพ Nevirapine 3 2 1 0 1

อาการแพ TEN = 1 SJS = 2 MP rash = 1 MP rash = 1

อาการแพ SJS = 1 อาการแพ Rash = 1

เฝาระวง Efavirenz

79 96 205 222 86

แพ Efavirenz 0 3 12 1 1 อาการแพ MP rash = 3 MP rash = 10 Rash = 1 MP rash = 1 อาการแพ Rash = 1 อาการแพ Photo

Sensitivity = 1

เฝาระวง Allopurinol

224 204 228 243 242

แพ Allopurinol

4 4 2 1 2

อาการแพ MP rash = 1 MP rash = 2 MP rash = 2 ผน/แผลทรมฝปาก ตามตว

Urticaria = 1

SJS = 3 TEN = 1 Angio-edema = 1

Hyper sensitivity = 1

4.1.8 การดแลการใชยาผปวยเบาหวาน แนวคด

ผปวยโรคเบาหวาน เปนผปวยโรคเรอรงทตองรกษาดวยยาเปนเวลานาน เพอรกษาโรคหรอชะลอการเกดภาวะแทรกซอน เชน โรคไต โรคจอตาเหตเบาหวาน โรคเสนประสาท โรคหลอดเลอดหวใจ โรคหลอดเลอดสมอง แตการทผปวยตองใชยามากชนดอยางตอเนองท าใหผปวยมปญหาเกยวกบความรวมมอในการใชยาและจดการกบยา ซงปญหาความไมรวมมอในการใชยาของผปวย

โรงพยาบาลปากพนงเปนโรงพยาบาลชมชนขนาด 60 เตยงทก าลงขยายเปน 120 เตยง จากการส ารวจขอมลทโรงพยาบาลนพบวา ผปวยท ใชยาฉดอนซลนชนดปากกา (Penfill) และม Glycosylated Hemoglobin A 1c (HbA1c) > 7% ในป 2558, 2559, 2560, 2561 และ 2562 มจ านวน 275 ราย, 283 ราย, 314 ราย , 271 ราย และ 228 รายตามล าดบ การส ารวจปญหาเบองตนในผปวยทใชอนซลนชนดปากกาเดอนละ 35 คนทไมซ ากน เปยนระยะเวลา 7 เดอน (เมษายน-ตลาคม 2561) ในโรงพยาบาลปากพนงพบวา ผทใชอนซลนชนดปากกาไมถกตอง มรอยละ 42.85 (15 ราย) , 45.71 (16 ราย), 54.20 (19 ราย), 62.86 (22 ราย), 74.29 (26 ราย), 57.14 (20 ราย) และ 91.43 (32 ราย) ตามล าดบ จะเหนวา มผปวย

Page 37: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนงจดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 37

จ านวนไมนอยทมปญหาการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาและอาจสงผลถงการควบคมระดบน าตาลดงนนจงเปนปญหาส าคญทควรไดรบการแกไข

ทางฝายเภสชกรรมไดท าการไดท าการสอนผปวยในการใชยาฉดอนซลนชนดปากการายใหมในเรองความรและความสามารถในการใชยาฉด และไดสอนและประเมนในรายทยงมปญหาจากการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา การใหค าแนะน าและประเมนการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาในผปวยรายใหม

ตวชวด เปาหมาย 2558 2559 2560 2561 2562 1. ใหค าแนะน าและประเมน

การใช Penfill รายใหมทกราย (%)

100 %

100 % (82 ราย

)

100 % (89 ราย)

100 % (95 ราย)

100 % (91 ราย)

100 % (122 ราย)

2. ผปวยมความรในการใช Penfill รายใหม (%)

80 % 84.14% (69 ราย)

83.14% (74 ราย)

87.36% (83 ราย)

93.40 % (85 ราย)

91.80% (112 ราย)

3. ผปวยมความสามารถใน การใช Penfill รายใหม (%)

80% 85.36% (70 ราย)

83.14% (74 ราย)

88.42% (84 ราย)

94.50% (86 ราย)

95.08% (116 ราย)

ขนตอนการด าเนนงาน 1. เมอแพทยวนจฉยแลววาผปวยตองเรมใชยาฉดอนซลนชนดปากกา (penfill) ผปวยพบพยาบาลหลง

หองตรวจเพอรบบตรนด 2. ผปวยสงใบสงยาทฝายเภสชกรรม ทางฝายเภสชกรรมจะตรวจสอบใบสงยาคนหา Drug related

Problems , ค านวณปรมาณการสงใชยาทงยาชนดรบประทานและยาฉดอนซลนใหตรงกบวนนด 3. เภสชกรจะท าการสอนการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา รวมทงประเมนความรและความสามารถใน

การยาฉดในผปวยทใชยาฉดรายใหม เนองจากปญหาทไดกลาวขางตน คอ ยงมผปวยทใชยาฉดอนซลนชนดปากกาทไมถกตองจ านวน

มาก ทางฝายเภสชกรรมจงไดจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผปวยมความรและความสามารถจากการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาเพมมากขน กจกรรม การแทรกแซง : โปรแกรมสงเสรมสมรรถนะแหงตนตอความสามารถในการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา ขนตอนการใชโปรแกรมสงเสรมสมรรถนะแหงตน

1. การคนหาปญหาและหาแนวทางแกไขปญหาจากการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาเภสชกร สอบถามผปวยถงประสบการณจากการลงมอฉดยาอนซลนชนดปากกาดวยตนเองปญหาและอปสรรคในการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา และหาแนวทางแกไขปญหา บนทกปญหาเปนรายบคคล

2. การใหผปวยชมวธการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาจากผปวยทใชยาฉดนไดอยางถกตองผานสอ วดทศน ผปวยจะไดชมสอวดทศนเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาจ านวนทงหมด 2 รอบ โดยใหผปวยเลอกสอวดทศนวาจะเลอกใชภาษาทองถน (ใต) หรอภาษากลาง ซงแสดงโดยผปวยโรคเบาหวานทมการใชยาฉดนไดอยางถกตอง รอบแรก ผปวยจะไดชมสอวดทศนเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาทงหมดกอน และรอบท 2 ใหผปวยดสอวดทศนพรอมปฏบตตามอยางชา ๆ จนเกดความเขาใจ

3. การใหผปวยปฏบตการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาและการพดใหก าลงใจแกผปวยเพอเพมความ มนใจตอการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา ผปวยไดปฏบตการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาเองเปนรายบคคล ภายใตดแลของเภสชกร

Page 38: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนงจดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 38

4. การแปลความหมายของสภาวะดานรางกายและอารมณ ขณะทผปวยใชยาฉดอนซลนชนดปากกาผวจยสอบถามถงความรสกและอารมณของผปวยขณะฉดยา

จากสหนา ทาทางลกษณะภายนอก และการพดคย หลงจากนนเภสชกรสอนวธท าใหผอนคลายจากอาการดานรางกายและอารมณขณะฉด สรางความเปนกนเองระหวางผวจยและผปวย และผวจยไดจดเตรยมสถานทใหมลกษณะเปนสวนตวไมมผคนพลกพลานเพอใหผปวยลดความวตกกงวล ระยะเวลาการด าเนนการ : ใหการแทรกแซงตงแตเดอนมกราคม 2562-สงหาคม 2562 เปนระยะเวลา 8 เดอน จ านวนตวอยาง : 92 ราย

1. ประเมนความรเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา เภสชกรไดท าการประเมนความรการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาแกผปวยทใชยาฉดอนซลนชนดปากกาไมถกตอง มจ านวนผปวยทงหมด 92 ราย มจ านวนทงหมด 6 หวขอประเมน คะแนนเตม 9 คะแนนประกอบดวยหวขอประเมนดงตอไปน (1) ลางมอใหสะอาดแลวเชดใหแหงทกครงกอนฉดอนซลน (2) การเลอกต าแหนงส าหรบการฉดอนซลน (3) เกบยาถกตอง (4) ไมน าส าลชบแอลกอฮอลเชดปลายเขม (5) ใชเขมนอยกวาหรอเทากบ 5 ครง (6) ทงเขมอยางปลอดภย ดงแสดงในภาคผนวก ประเมนความรการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา จ านวน 3 ครงคอ ชวงกอนการแทรกแซง (เดอนท 0) ระหวางการศกษา (เดอนท 2) และเมอจบการศกษา (เดอนท 6) ตารางท 1 คะแนนความรเฉลยเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาเมอเรมการศกษา ระหวางการศกษาและเมอสนสดการศกษา (6 หวขอประเมน คะแนนเตม 9 คะแนน)

เวลาทเกบขอมล คะแนนเฉลยความร (Mean±SD)

1 กอนการแทรกแซง (เดอนท 0) 4.00±0.000 2 เดอนท 2 หลงการแทรกแซง 7.04±0.390 3 เดอนท 6 หลงการแทรกแซง 8.95±0.272

จากตารางท 1 คะแนนเฉลยความรของการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา มแนวโนมสงขนหลงการ

แทรกแซงในเดอนท 2 และ เดอนท 6 ท าใหผปวยมความรเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาไดมากขน

2. ประเมนความสามารถเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา เภสชกรไดท าการประเมนความสามารถในการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาไมถกตองมทงหมด 92 ราย โดยใหผปวยสาธตการใชยาฉดอนซลนทกขนตอนตอหนาเภสชกร แบบประเมนความสามารถจากการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา มจ านวน 20 ขอ ซงประกอบดวยขนตอนตาง ๆ 5 ขนตอนคะแนนเตม 20 คะแนน ดงน (1) การบรรจหลอดอนซลน (2) การใสหวเขมฉดอนซลนและการไลฟองอากาศ (3) การตงขนาดยาและฉดยา (4) การถอดหวเขมฉดอนซลน (5) การเปลยนหลอดอนซลน ประเมนความสามารถเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา จ านวน 4 ครงคอ ชวงกอนการแทรกแซง (เดอนท 0) ระหวางการศกษา (เดอนท 2 และเดอนท 4) และเมอจบการศกษา (เดอนท 6)

Page 39: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนงจดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 39

ตารางท 2 คะแนนเฉลยความสามารถเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาเมอเรมการศกษา ระหวางการศกษาและเมอสนสดการศกษา (5 ขนตอนคะแนนเตม 20 คะแนน)

เวลาทเกบขอมล คะแนนเฉลยความสามารถจากการใชยาฉด (Mean±SD)

1 กอนการแทรกแซง (เดอนท 0) 10.07±0.357 2 เดอนท 2 หลงการแทรกแซง 16.37±0.658 3 เดอนท 4 หลงการแทรกแซง 18.43±0.580 4 เดอนท 6 หลงการแทรกแซง 19.93±0.325

จากตารางท 2 คะแนนเฉลยความสามารถเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา มแนวโนมสงขน

หลงการแทรกแซงในเดอนท 2 เดอนท 4 และเดอนท 6 ท าใหผปวยมความสามารถเกยวกบการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาไดมากขน

3. เกบคาเฉลย FPG กอนการศกษา ระหวางการศกษาและสนสดการศกษา ตารางท 3 ระดบคาเฉลย FPG เมอเรมการศกษา ระหวางการศกษาและเมอสนสดการศกษา

เวลาทเกบขอมล คาเฉลย FPG (Mean±SD)

1 กอนการแทรกแซง (เดอนท 0) 211.72±54.09 2 เดอนท 2 หลงการแทรกแซง 144.76±27.37 3 เดอนท 4 หลงการแทรกแซง 125.91±21.58 4 เดอนท 6 หลงการแทรกแซง 106.24±12.80

จากตารางท 3 คาเฉลย FPG มแนวโนมต าลงเรอยๆหลงการแทรกแซงในเดอนท 2 เดอนท 4 และ

เดอนท 6 ท าใหผปวยมการควบคมระดบน าตาลในเลอดทดขน

ความยงยากในการด าเนนการ/ปญหา/อปสรรค 1. การประเมนผลลพธตาง ๆ เชน การประเมนความรและความสามารถในการใชยาฉดอนซลนชนด

ปากกา ตองใชระยะเวลานานพอสมควร ผปวยบางสวนอาจจะไมสะดวกในประเมนการใชยาฉด เชน รถประจ าทางมนอยผปวยตองรบกลบบาน

2. การประเมนความรและความสามารถในการใชยาฉดอนซลนชนดปากกานนมหลายขนตอน ท า ใหการบนทกปญหาจากการใชยาฉดของผปวยไมครบถวน

3. การประเมนความรและความสามารถในการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา จ าเปนตองไดรบการ ประเมนจากผประเมนทมความช านาญ เพอถกตองและแมนย าในการประเมนการใชยาฉด

Page 40: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนงจดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 40

แผนการพฒนาตอเนอง 1. ควรมการประชมเนอหาเกยวกบโรคเบาหวานและการใชยาฉดอยางสม าเสมอภายในฝายเภสช

กรรมเพอใหไปในทศทางเดยวกน 2. มการประชมพฒนาศกยภาพพยาบาลประจ าโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเพอใหสามารถให

ค าปรกษาเบองตนในการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาแกผปวยโรคเบาหวานในพนท 3. มการใหความรเรองโรคเบาหวานและการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาแกผดแลหลก เนองจาก

ผปวยโรคเบาหวานทใชยาฉดอนซลนชนดปากกาสวนใหญเปนผปวยสงอาย อาจจ ารายละเอยดของเนอหาการใชยาฉดอนซลนชนดปากกาไมครบถวน 4. มการสงตอขอมลผปวยทมความเสยงทใชยาฉดอนซลนชนดปากกาไมถกตอง แกเภสชกรทรบผดชอบในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลในพนททผปวยอาศย เพอใหการเกดการดแลและประเมนการใชยาอยางตอเนองทบาน 4.2 การพฒนาคณภาพทอยระหวางด าเนนการ

4.2.1 การตดตามการสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล (RDU) 4.2.2 งานบรการเภสชสนเทศและการใหการศกษาดานยา (Drug information service & drug

education) 4.2.3 การดแลยาเดม (medication reconciliation) ในแผนกผปวยนอก

แผนการพฒนาตอเนอง 1. การพฒนาระบบการตดตามการใชยากลมเสยงสง : มแผนการด าเนนงานเชงรกในการตดตามผลการใช

ยากลมเสยงสง 2. การพฒนาการดแลผปวยตดเชอ HIV และผปวยเอดส อยในชวงด าเนนการ Patient profile ใน

ลกษณะทมสหสาขาวชาชพ ซงแยกจาก OPD card และก าหนดแผนพฒนาการใหบรการแบบ one stop service โดยปรกษาและขอความรวมมอจากทมพฒนา IT

3. การพฒนางานบรการเภสชกรรมปฐมภม ใหผานมาตรฐานโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล 5 ดาว ครบ 100 %

Page 41: Service Profile drug.pdf · Service profile กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลปากพนัง จัดท าเมื่อวันที่

Service profile กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนงจดท าเมอวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2562 41

ผลงานเดนและความภาคภมใจ กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลปากพนง ป พ.ศ.2558 – พ.ศ.2562

ป พ.ศ. ชอผลงานเดน

2558-2562 แหลงฝกงานเภสชกรรมคลนก มหาวทยาลยวลยลกษณ มหาวทยาลยสงขลานครนทร และสถาบนรวม

2558 เขารวมน าเสนอ CQI งานเภสชกรรมระดบจงหวด เรอง การอบรมใหความรอาสาสมครสาธารณสขเรองยาหมดอายและยาเสอมสภาพ โดย นางสาวอวยพร ยอดสมทร

2559-2561 ศนยแลกเปลยนเรยนรงานเภสชกรรมปฐมภม สภาเภสชกรรม 2560 รางวลชนะเลศระดบจงหวด ประเภทงานวจยจากงานประจ า

เรอง ผลของการใชแอปพลเคชนสนทนาบนโทรศพทมอถอในการใหค าแนะน าผปวยโรคเบาหวานโดยเภสชกรตอผลลพธทางคลนกของผปวยเบาหวาน โรงพยาบาลปากพนง โดย ภญ.อมรรตน รกฉม

2562 รางวลชนะเลศระดบจงหวด ประเภทงานวจยจากงานประจ า เรอง ผลของโปรแกรมสงเสรมสมรรถนะแหงตนตอความสามารถในการใชยาฉดอนซลนชนดปากกา ในผปวยโรคเบาหวาน โดย ภญ.กรองแกว พรหมชยศร