sevgili Öğrenciler ve saygıdeğer...

25

Upload: tranduong

Post on 03-Aug-2019

222 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Sevgili Öğrenciler ve Saygıdeğer Meslektaşlarım,

Yüksek Öğrenim Kurumları Sınavı’nda (YKS) biyoloji dersinde tam başarıya ulaşmak için biyoloji ile ilgili temel

kavram, teori, süreç ve uygulamalar konusunda yeterli bilgi birikimine sahip olmanın yanı sıra; analiz etme, yorum

yapma, çıkarımda bulunma, değerlendirme, sorgulama, eleştirel düşünme vb. bilişsel becerilere sahip olmak

gerekmektedir. Bu durumda çok geniş bir kapsam ve bilgi düzeyi gerektiren Biyoloji dersinin konu içeriğine hakim

olabilmek için doğru ve titizlikle hazırlanmış bir kaynağa ihtiyaç ortaya çıkmaktadır. Bu gereksinimi karşılamak

amacıyla hazırladığımız bu kitabın hedefinize ulaşmada size yardımcı olacağına inancım sonsuzdur.

Bu kitap hazırlanırken,

• Bir bölüme ait çok sayıda alt başlık oluşturularak hazırlanan testlerle konu içeriği eksiksiz taranmıştır.

• Bir teste ait sorular kolaydan zora doğru 3D tekniğine uygun olarak hazırlanmıştır.

• Her teste ait sorular, genelden özele bilgi düzeyini artırmak üzere tasarlanmıştır.

• Önceki sorularda ya da testlerde karşılaşılan kavramlar ilerleyen test ve bölümlerde sarmal eğitim sistemine

uygun şekilde tekrar kullanılmıştır.

• Sorular sadece konu ve kavram bilgisinin değil, üst düzey olarak adlandırılan bilişsel becerilerin ölçülmesine

fırsat sağlayacak şekilde hazırlanmıştır.

• Sorular MEB'in biyoloji dersi öğretim programındaki kazanım bölümlerine uygun hazırlanmıştır.

• ÖSYM soruları titizlikle analiz edilerek her bölüme ait Bire Bir ÖSYM testleri hazırlanmıştır. Bu testlerdeki

sorular hazırlanırken sınav sistemindeki değişiklikler de dikkate alınmıştır.

• Sarmal sisteme uygun tümevarım testleri hazırlanarak konuların tekrarı ve pekiştirilmesi amaçlanmıştır.

Kitabın hazırlık aşamasında emeği geçen yayın ekibine, fikir ve önerileri ile desteklerini esirgemeyen

değerli meslektaşlarıma, her türlü destek ve katkılarından dolayı Ayşe KORKMAZ ve Yüksel KORKMAZ'a

teşekkürlerimi sunarım.

Başarı ve mutluluk dileklerimle…

Kerim KORKMAZ

İÇİNDEKİLER

01. BÖLÜM: İNSAN FİZYOLOJİSİSinir Sistemi.................................................................................9

Duyu Organları .........................................................................19

Endokrin Sistem ........................................................................27

Destek ve Hareket Sistemi .......................................................37

Sindirim Sistemi ........................................................................47

Dolaşım Sistemleri - Vücudun Savunulması ve Bağışıklık ........57

Solunum Sistemi........................................................................67

Üriner Sistem ............................................................................77

İnsanda Üreme Sistemi ............................................................87

Embriyonik Gelişim ....................................................................97

Bire Bir ÖSYM ........................................................................105

02. BÖLÜM: KOMÜNİTE VE POPÜLASYON EKOLOJİSİ

Komünite ve Popülasyon Ekolojisi........................................... 113

Bire Bir ÖSYM ........................................................................127

03. BÖLÜM: GENDEN PROTEİNE

Genden Proteine .....................................................................129

Modern Genetik Uygulamaları .................................................137

Bire Bir ÖSYM ........................................................................139

TÜMEVARIM - I ........................................................................141

04. BÖLÜM: CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİFotosentez - Kemosentez .................................................. 151

Fermantasyon .................................................................. 165

Oksijenli Solunum.............................................................. 173

Bire Bir ÖSYM ........................................................................185

05. BÖLÜM: BİTKİ BİYOLOJİBitkilerin Yapısı .................................................................. 189

Bitkilerde Madde Taşınması ............................................... 195

Bitkierde Beslenme - Büyüme ve Hareket .......................... 201

Bitkilerde Eşeyli Üreme ..........................................................207

Bire Bir ÖSYM ........................................................................213

06. BÖLÜM: CANLILAR VE ÇEVRE

Canlılar ve Çevre .............................................................. 217

Bire Bir ÖSYM ........................................................................221

TÜMEVARIM - II .......................................................................223

Çöz

üm Y

ayın

ları

9

TestBÖLÜM 01

1. Bir sinir hücresi aşağıdaki hücresel yapılardan hangisine sahip olmadığı için bölünebilme özelliğine sahip değildir?

A) Ribozom B) Mitokondri C) Çekirdek

D) Sentrozom E) Golgi cisimciği

2. İnsanda bir sinir hücresinde;

l. Çekirdek DNA’sının eşlenmesi,

ll. oksijenli solunum,

lll. laktik asit fermantasyonu,

lV. protein sentezi

olaylarından hangileri kesinlikle gözlenmez?

A) Yalnız l B) l ve lll C) ll ve lll

D) ll ve lV E) l, lll ve lV

3. İnsanda sinir sistemi;

l. duyuları algılama,

ll. salgı bezlerinin çalışmasını düzenleme,

lll. organların çalışmasını düzenleme,

IV. organlar arasındaki koordinasyonu sağlama

olaylarından hangilerini gerçekleştirir?

A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV

D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV

4. Aşağıda bir nörona ait kısımlar numaralarla gösterilmiştir.

1

23

Buna göre nöronu oluşturan, numaralandırılmış kısımlardan hangilerinde impuls iletilirken elektro kimyasal değişim gerçekleşir?

A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3

D) 2 ve 3 E) 1, 2 ve 3

5. Merkezi sinir sisteminde bulunan aşağıdaki bölümlerden hangisi karşısındaki işlevin düzenlenmesinde etkili değildir?

A) Uç beyin → Refleks kontrolü

B) Hipotalamus → Eşeysel olgunlaşma

C) Orta beyin → Kas tonusu

D) Beyincik → Vücut dengesi

B) Omurilik soğanı → Yutkunma

6. Bir nöronda impuls iletimi sırasında meydana gelen değişimlerle ilgili olarak;

Zaman

İmpuls İletim hızı

Zaman-l- -ll- -lll-

Harcanan ATP

Zaman

Açığa çıkanCO2

grafiklerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll

D) l ve ll E) l, ll ve lll

İnsan Fizyolojisi / Sinir Sistemi - 1 01

10

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 011. D 2. B 3. E 4. C 5. A 6. E 7. D 8. A 9. C 10. E 11. D

7. Beyin kabuğu zarar gören bir insanda;

l. hayal kurma,

ll. duyuları algılama,

lll. hafıza,

lV. yutma

olaylarından hangilerinde aksama görülebilir?

A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV

D) l, ll ve III E) l, ll, lll ve lV

8. Bir sinir hücresinin akson ucu;

l. endokrin bez,

ll. duyu reseptörü,

lll. sinir hücresi,

lV. kas hücresi

yapılarından hangileriyle sinaps yapamaz?

A) Yalnız ll B) l ve ll C) l ve lll

D) ll ve lV E) lll ve lV

9. İnsanda implus iletimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Akson çapının artması impuls iletim hızını artırır.

B) Miyelinli nöronlarda impuls iletim hızı miyelinsizlere göre daha fazladır.

C) İmpuls iletim hızı dendritten aksona doğru azalır.

D) Nöronda impuls iletim yönü dendritten akson ucuna doğrudur.

E) Nöronda impuls iletimi sırasında elektriksel yük değişimi gözlenir.

10. Eşik değeri X olan bir sinir hücresine t1, t2 ve t3 anlarında verilen uyarı şiddetleri aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.

Uyarı şiddeti

t1 t2 t3Zaman

E.D..x

2x

3x

(E.D: Eşik değer)

Buna göre t1, t2 ve t3 anlarında bu sinir hücresi ile ilgili,

l. İmpuls sayısı t1 < t2 < t3 şeklinde ifade edilebilir.

ll. İmpuls iletim hızı t1 = t2 = t3 şeklinde ifade edilebilir.

lll. Nöronda harcanan enerji miktarı t1 < t2 < t3 şeklinde ifade edilebilir.

yargılarından hangileri söylenebilir?

A) Yalnız lI B) Yalnız lIl C) I ve II

D) lI ve lIl E) l, ll ve lll

11.

IV (Beyincik)

(Omurilik soğanı) II

(Uç beyin) V

I (Hipotalamus)

III (Omurilik)

Yukarıdaki şekilde insanda merkezi sinir sistemine ait bazı yapılar numaralandırılmış olarak verilmiştir.

Trafik kazası geçirmiş bir insanın;

• yürüyebildiği,

• soluk alıp verdiği,

• konuşulanları algıladığı

• yalpalayarak yürüdüğü,

• kan basıncının normal olduğu,

• bir cisme sabit bakamadığı

tespit edilmiştir.

Buna göre numaralandırılmış kısımlardan hangisinin hasar gördüğü düşünülebilir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Çöz

üm Y

ayın

ları

13

TestBÖLÜM 01

1. Gelişimini tamamlamış bir sinir hücresinde;

I. sentrozom,

II. mitokondri,

III. çekirdek,

IV. miyelin kılıf

yapılarından hangileri bulunmak zorundadır?

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV

D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

2. İnsanda sinir sistemine ait;Duyu

nöronu(I)

Ara nöron

(II)

Reseptör

(III)

Efektör organ(IV)

Motor nöron

(V)

yapılarından hangileri arasında sinaps oluşmaz?

A) I - II B) I - III C) II - V

D) III - V E) IV - V

3. Sinir sistemi ile ilgili aşağıdaki kavram ve açıklamalardan hangisi yanlış eşleştirilmiştir?

A) Reseptör Canlıların iç ve dış çevreden gelen uyarıları algılamasını sağlayan özelleşmiş hücrelerdir.

B) İmpuls İç ve dış çevredeki uyaranların nöronda yarattığı elektriksel ve kimyasal değişimlerdir.

C) Nöroglia Sinir hücresinin desteklik, beslenme, iyon dengesini ayarlama gibi olaylarına yardımcı hücrelerdir.

D) Efektör İç ve dış çevreden gelen uyarılara cevap oluşturarak tepki vermeyi sağlayan hücrelerdir.

E) Eşik değer Bir nöronda impuls oluşumu için gerekli olan minimun uyarı şiddetidir.

4. Multiple skleroz (MS) hastalığı, miyelin kılıflardaki proteinlerin vücut tarafından yabancı olarak algılanıp, bağışıklık sistemi tarafından miyelin kılıfın yok edilmesinin neden olduğu bir hastalıktır.

Bu hastalığa yakalanan kişilerde;

I. istemli yapılan hareketlerde yavaşlama,

II. somatik sinirlerde uyarı iletiminin aksaması,

III. schwann hücrelerinin normalden fazla çalışması

olaylarından hangileri gözlenebilir?

A) Yalnız II B) I ve III C) II ve III

D) I ve II E) I, II ve III

5. Bir insandaki tüm nöronlarda;

I. impulsun şekli,

II. impulsun iletim hızı,

III. impuls oluşturan eşik değer,

IV. akson uzunluğu,

V. organel sayısı

özelliklerinden hangileri aynı değildir?

A) I, II ve III B) I, III ve IV C) I, III ve V

D) II, III ve IV E) II, III, IV ve V

6. Aşağıda bir nörona ait aksondaki elektriksel yük değişimleri gösterilmiştir.

+++

+++

−−−−−−

++++

++++

−−−−−−−−

++++++

−−−

−−−

++++++++

−−−−

−−−−

X Y Z T

Buna göre,

I. Y ve T bölgelerinde hücre içi Na+ yoğunluğu hücre dışına göre daha fazladır.

II. Y bölgesinden impuls geçişi olmamıştır.

III. Z bölgesinde elektriksel yük farkının korunması için ATP harcanmaktadır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

03Sinir Sistemi - 3

Çöz

üm Y

ayın

ları

17

TestBÖLÜM 01 051. Yetişkin bir insanda bulunan bir nöron aşağıdaki

olaylardan hangisini gerçekleştiremez?

A) Protein sentezi

B) Nörotransmitter üretimi

C) Sentriol eşlenmesi

D) mRNA sentezi

E) Nükleotit sentezi

2. Aşağıdaki grafik, bir nöronda impuls iletim hızındaki değişimi göstermektedir.

İmpuls hızı

X

Bu değişime neden olan faktörleri ifade eden X yerine;

I. uyarı sıklığı,

II. akson çapı,

III. uyarı şiddeti,

IV. ranvier boğumu sayısı

verilenlerden hangileri yazılabilir?

A) Yalnız IV B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve IV E) II, III ve IV

3. Hipotalamus vücutta kararlı iç dengenin ayarlamasından sorumludur.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi hipotalamusun kararlı iç dengenin sağlanmasındaki düzenleyicilik görevleri arasında yer almaz?

A) Vücut ısısının sabit tutulması

B) Parathormon salgılanması

C) Susama, idrar oluşumu, elektrolit dengesinin düzenlenmesi

D) Karbonhidrat metabolizmasının ayarlanması

E) Kan basıncı ve kalp atış hızının ayarlanması

4. Aşağıda insan beyninin kısımları gösterilmiştir.

Beyincik

Orta Beyin (V)

Omurilik

Pons

Hipofiz (IV)

Uç Beyin (I)

Hipotalamus (II)

Talamus (III)

Omurilik Soğanı(VII)

Buna göre numaralandırılmış kısımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) II ve VII numaralı kısım vücut içi dengenin ayarlanmasından sorumludur.

B) V numaralı kısımda görsel bilgilerin alındığı ve işlendiği merkezler bulunur.

C) IV numaralı kısım II numaralı kısmın kontrolünde salgı yapar.

D) I numaralı kısımda oluşan hasar; öğrenme, zeka, hafıza gibi olayları olumsuz etkileyebilir.

E) III numaralı kısım, koku olma duyusu hariç diğer duyu organlarından gelen uyarıların uç beyne dağıtım yeridir.

5. Beyin sapı; omurilik soğanı, orta beyin ve ponstan oluşmaktadır.

Beyin sapını oluşturan yapılarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Omurilik soğanı beyinden gelen sinirlerin çapraz yaparak vücuda gönderilmesini sağlar.

B) Orta beyin vücut duruşunu belirleyen kas aktivitesini ayarlar.

C) Pons, beyinciğin iki yarım küresi arasında impuls iletimi sağlar.

D) Pons ve omurilik soğanı arka beynin kısımlarındandır.

E) Omurilik soğanı zedelenirse hayati olaylarda herhangi bir aksama görülmez.

6. Motor sinirlerdeki impuls iletiminin engellendiği bir bireyde aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez?

A) Reseptör tarafından uyarının alınması

B) Uyartının duyu nöronu aracılığıyla merkezi sinir sistemine iletilmesi

C) Uyarının reseptörlerden duyu nöronuna iletilmesi

D) Efektör hücrelerin uyarana özgü yanıt vermesi

E) Ara nöronun aksiyon potansiyelinde değişiklik olması

Sinir Sistemi - 5

109

TestBÖLÜM 01BİRE BİR

Çöz

üm Y

ayın

ları

1. Nöron boyunca iletilen impulsla ilgili olarak;

I. hızı,

II. frekansı,

Ill. yönü

özelliklerinden hangileri uyaranın şiddeti hakkında bilgi verir?

A) Yalnız I B) Yalnız ll C) Yalnız lll

D) l ve ll E) ll ve lll

2.

X kasıY

kasıab

İnsanda şekilde gösterilen kolun ok yönünde hareket etmesini sağlamak için iki farklı kasta (X ve Y) ve motor sinirlerde (a ve b) gerçekleşen olaylarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) X kası kasılır.

B) Y kası gevşer.

C) a motor siniri uyarılır.

D) b motor siniri uyarılır.

E) X ve Y kasları antogonist çalışır.

3. İnsanda böbrek üstü bezinin öz (medulla) ve kabuk (korteks) bölgesinden salgılanan kortizol ve adrenalin hormonları;

I. metabolizma hızını artırma,

II. kan glikoz düzeyini artırma,

III. kan basıncını artırma

işlevlerinden hangilerinin gerçekleştirilmesinde ortak olarak etkinlik gösterilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

4. Kasılan bir iskelet kasının gevşeme sürecinde;

I. nöronun akson ucunun kas hücresinden ayrılması,

II. miyozin flamentinin aktin flamentinden ayrılması,

III. sinaptik boşluktaki asetil kolin miktarının artması,

IV. sarkoplazmik retikulumdan aktin ve miyozun flamentleri arasına Ca+2 iyonlarının pompalanması

olaylarından hangileri gerçekleşmez?

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV

D) I, II ve III E) I, III ve IV

5. Sağlıklı bir insanda kandaki kalsiyum miktarının düzenlenmesi sırasında;

I. kemiklerden kana kalsiyum geçişi,

II. kanda kalsiyum miktarının normal seviyenin altına düşmesi,

III. paratiroit bezinin uyarılması,

IV. parathormonun kandaki seviyesinin artması,

olayları gerçekleşmektedir.

Bu olayların gerçekleşme sırasının anlamlı ve doğru olabilmesi için aşağıda verilenlerden hangisindeki gibi sıralanması uygun olur?

A) I - II - III - IV B) I - III - IV - II C) II - III - IV - I D) II - I - III - IV E) II - III - I - IV

6. İnsanda sindirim sisteminde görev yapan;

I. gastrin,

II. sekretin,

III. kolesistokinin

hormonlarından hangileri sindirim enzimi salgılanmasında etkinlik gösterir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

7. • Atlas omurundan ikinci bel omuruna kadar, omurga kanalı içerisinde uzanan bir yapıdır.

• Yapısında duyu, ara ve motor nöronlar bulunur.

• Refleks merkezidir.

Yukarıda bazı özellikleri verilen merkezi sinir sistemi bölümü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Omurilik B) Omurilik soğanı

C) Beyincik D) Talamus

E) Hipotalamus

51

Çöz

üm Y

ayın

ları

101

TestBÖLÜM 01 47Embriyonik Gelişim - 3

1. İnsan embriyosunun gelişim sürecinde gerçekleşen,

- segmentasyon,

- blastula,

- gastrula

evrelerinde,

I. mitoz bölünme,

II. hücre farklılaşması,

III. planlanmış hücre ölümü

olaylarından hangileri ortak olarak gözlenir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

2. İnsanda aşağıda verilen embriyonik zarlardan hangi ikisi doğuma kadar varlığını sürdürür?

A) Vitellüs - Allantoyis

B) Vitellüs - Koriyon

C) Amniyon - Vitellüs

D) Amniyon - Koriyon

E) Allantoyis - Koriyon

3. İnsanda embriyonik gelişim sürecinde aşağıdaki sistemlerden hangisi diğerlerinden daha önce farklılaşır?

A) Solunum sistemi

B) Sinir sistemi

C) Dolaşım sistemi

D) Boşaltım sistemi

E) İskelet kas sistemi

4. İnsan embriyosunun gelişim sürecinde gözlenen aşağıdaki olaylardan hangisi diğerlerine göre daha geç gerçekleşir?

A) Zigotun mitoz bölünmelerle blastomerleri oluşturması

B) Embriyonik tabakalardaki hücrelerin farklılaşması sonucu doku ve organ taslaklarının meydana gelmesi

C) Blastulayı oluşturan hücrelerin blastula boşluğuna doğru göç etmesi

D) İlk sindirim boşluğunun meydana gelmesi

E) Blastosist halini almış embriyonun rahim duvarına gömülmesi

5. İnsan embriyosunun gelişim sürecinde;

I. embriyonun boşaltım atıklarının annenin böbreklerinden atılması,

II. anneden embriyoya geçen besinlerin embriyonun sindirim kanalında sindirilmesi,

III. embriyoda oluşturulan CO2’nin annenin akciğerlerinden atılması,

IV. embriyonun alyuvarlarının annenin kemik iliğinde üretilmesi

olaylarından hangileri gerçekleşir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

6. Gelişmenin başlangıcında hızlı ve birbirini takip eden mitoz bölünmelere segmentasyon denir.

İnsan embriyosunun segmentasyon sürecinde aşağıdaki olaylardan hangisi meydana gelir?

A) Bölünmeler sonucu oluşan her bir hücrenin hacminin artması

B) Embriyonik tabakalardan doku ve organ farklılaşmasının başlaması

C) Embriyonun kol ve bacak gibi vücut çıkıntılarının belirginleşmeye başlaması

D) Embriyonun rahim duvarı içerisinde oluşan boşluğa yavaş yavaş gömülmesi

E) Beyin ve sinir sisteminin meydana gelmesi

7. Aşağıda insanda embriyonik gelişimin bir bölümü şematize edilmiştir.

Zigot Blastomerli evre Morula

Buna göre,

I. Zigottan morula oluşumu hızlı mitoz bölünmelerle sağlanır.

II. Blastomerli evredeki hücrelerin kalıtsal yapısı birbirinin aynıdır.

III. Morula evresine kadarki süreçte hücre sayısının artışı embriyonun kütlesinde artışa neden olur.

ifadelerinden hangileri doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

102

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 47

8. İnsan embriyosunun gelişimi ile ilgili,

I. Gelişmenin ilk evrelerindeki mitoz bölünmeler fallop tüpünde başlar.

II. Embriyo blastula evresinde uterusa tutunur.

III. Hücrelerdeki aktif gen farklılaşması gastrula evresinden başlar.

IV. Plasenta oluşumu tamamlanana kadar embriyonun besin ihtiyacı vitellüsten karşılanır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III

D) III ve IV E) I, II ve III

9. İnsanda zigottan başlayarak, gelişme tamamlanıncaya kadar gerçekleşen olaylarla ilgili;

Mitoz bölünmehızı

ZamanI

Hücre farklılaşması

ZamanII

Kütlesel artış

ZamanIII

grafiklerinden hangileri çizilemez?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

10. - Embriyo gelişiminin ikinci haftası boyunca görülmeye başlar ve embriyonik diskin alt tarafına tutunmuştur.

- Gelişimin erken evrelerinde kan hücrelerinin oluşturulmasında işlev görür.

- Embriyonik sindirim kanalının oluşumuna katkı yapar ve bir kısmı da göbek kordonunun yapısına katılır.

Yukarıda bazı özellikleri verilen insana ait embriyonik yapının adı nedir?

A) Vitellüs kesesi B) Allantoyis

C) Amniyon zarı D) Koriyon

E) Plasenta

11. Aşağıda plasentaya ait bir kesit gösterilmiştir.

34

2

1

Villuskılcalları

Göbekkordonu

Plasentanınfetus bölümü

Plasentanınanne bölümü

Buna göre plasentanın içerdiği yapılar ve numaralandırılmış olarak gösterilen damarlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) 1 nolu damar göbek kordonu atardamarı, 2 nolu damar göbek kordonu toplardamarıdır.

B) 2 nolu damar anneye ait atardamar, 4 nolu damar anneye ait toplardamardır.

C) 2 nolu damar aracılığıyla getirilen fetüse ait karbondioksit ve metabolik atıklar, 4 nolu damar aracılığıyla uzaklaştırılır.

D) 3 nolu damar aracılığıyla getirilen, besin ve oksijence zengin kan 1 nolu damara aktarılır.

E) Fetüs göbek kordonu aracılığıyla plasentayla bağlantı kurar.

12. hCG (koriyonik gonadotropin hormon) insan embriyo hücrelerinden salgılanır. hCG korpus luteumu uyarır ve progesteronun daha çok ve uzun süreli salgılanmasını sağlar.

Aşağıdaki grafikte dişi bir bireyde gebelik sürecinde hCG miktarındaki değişim gösterilmiştir.

20

40

60

80

100

120

140hCG (ıu / ml)

Gebelik (hafta)100 20

hCG’nin miktarında 10. haftadan itibaren gözlenen azalmaya bağlı olarak,

I. Korpus luteumun devamlılığı sağlanır. II. Progesteron üretim faaliyeti korpus luteumdan

plasentaya geçer. III. FSH üretiminde artış olur. olaylarından hangileri gözlenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

1. A 2. D 3. B 4. B 5. B 6. D 7. C 8. E 9. D 10. A 11. A 12. B

54

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test

9. Aşağıda insanda sindirim sisteminin bazı organları gösterilmiştir.

5

2

1

3

4

Buna göre numaralandırılmış organlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) 3 numaralı organ hem hormon hem de sindirim enzimi salgılar.

B) 4 ve 5 numaralı organlarda hem mekanik hem de kimyasal sindirim gerçekleşir.

C) 2 ve 3 numaralı organlardan 4 numaralı organa salgı boşaltılır.

D) 1 numaralı organ kapı toplardamarı ve karaciğer atardamarından kan alır.

E) 5 numaralı organın çalışması vagus siniri ve gastrin hormonu ile düzenlenir.

10. İnsanın sindirim kanalında gerçekleşen tepkimelere bağlı olarak P molekülünün miktarındaki değişimi gösteren grafik aşağıda verilmiştir.

P molekülünün miktarı

Zaman

Buna göre P molekülü ile ilgili olarak,

I. Sindirime uğramadan hücre zarından geçemez.

II. Sadece hayvansal hücrelerde bulunabilir.

III. Sindirimin gerçekleşmesi için ortam pH’sının kuvvetli asit olması gerekir.

ifadelerinden hangileri doğru olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

11. Karbonhidrat, yağ ve protein olduğu bilinen K, L ve M maddelerinin insanda kimyasal sindirime uğradığı organlar tabloda gösterilmiştir.

“+ : Sindiriminin olduğunu, – : Sindirimin olmadığını ifade eder.”

Ağız Mide İnce bağırsak

K + – +

L – – +

M – + +

K, L ve M molekülleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) K nin sindirimi sırasında glikozit bağları yıkılır.

B) L nin sindirim ürünleri ince bağırsak lenf kılcalları tarafından emilerek dolaşıma katılır.

C) M nin sindirim ürünleri kan dolaşımına katılmadan önce karaciğere uğrayabilir.

D) L nin sindiriminden sorumlu enzimler sadece ince bağırsaktaki bezler tarafından salgılanır.

E) İnce bağırsakta K, L ve M nin sindirim ürünlerine ortak olarak rastlanır.

12. Safra kesesi alınan bir insanda;

I. yağların kimyasal sindiriminin zorlaşması,

II. polipeptitlerin kimyasal sindiriminin daha kolay gerçekleşmesi,

III. dışkıdaki yağ içeriğinin artması,

IV. ince bağırsak pH’ının düzenlenmesinin zorlaşması

durumlarından hangileri gözlenebilir?

A) Yalnız IV B) I ve II C) III ve IV

D) I, III ve IV E) II, III ve IV

231. E 2. B 3. C 4. C 5. E 6. D 7. A 8. E 9. A 10. A 11. D 12. D

Çöz

üm Y

ayın

ları

25

TestBÖLÜM 01 091. Deri, epitel doku ve temel bağ dokudan oluşur.

Derideki bu yapılarla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Üst deri çok katlı yassı epitelden oluşmuştur.

B) Üst derideki epitel hücrelerinin bölünme yeteneği yoktur.

C) Temel bağ dokuda farklı görevler üstlenmiş hücreler ve bol

miktarda lif bulunur.

D) Temel bağ dokudaki hücrelerden olan makrofajlar vücut savunmasında görev alır.

E) Üst deriyi oluşturan epitel dokunun kalınlığı vücudun her yerinde aynı değildir.

2.

IV

II

I

III

Yapılan bir deneyle dil üzerindeki 4 farklı bölümdeki tat alma

oranları incelenmiştir. I numaralı bölümde acı tat hissinin, IV numaralı bölgede hissedilenden daha az olduğu gözlenmiştir.

Bu deney aşağıdakilerden hangisini anlamaya yönelik olarak yapılmıştır?

A) Dildeki reseptör çeşitlerinin belirlenmesi

B) Tat alma için gerekli olan eşik değerin bulunması

C) Dilin hangi bölgesinde hangi tadın daha yoğun algılandığı

D) Dildeki reseptörlerin nasıl uyarıldığı

E) Reseptörlerde uyarı iletimini hızlandıran faktörlerin neler olduğu

3. İlkokulda resim yapan Ali, resimde ağaç yapraklarını siyah, elmaları mor renge boyamıştır. Öğretmeni Ali’ye yaprakları ve elmayı neden farklı renkte boyadığını sorduğunda Ali’nin bu durumun farkında olmadığını anlar.

Bu durumla ilgili;

I. çubuk reseptörlerinin eksikliğinden kaynaklanır,

II. koni reseptörlerinin eksikliğinden kaynaklanır,

III. göz merceğindeki şekil bozukluğundan kaynaklanır

yargılarından hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

4. İç kulaktaki yarım daire kanalları, tulumcuk ve kesecik, beyincik ile birlikte vücut dengesinin ayarlanmasını sağlar.

Vücut dengesini ayarlayan bu yapılarla ilgili,

I. Tulumcuk ve kesecik içindeki otolit taşları başın sağa-sola, yukarı-aşağı hareketi sırasında duyu nöronlarında impuls oluşumu sağlar.

II. Yarım daire kanalları başın dönme veya açısal hareketlerinde denge sağlanmasında görev alır.

III. Kulaktaki denge kısımları impulsu beyinciğe iletir, beyincik hareket yönünü algılayarak uç beyne iletir ve denge kurulur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

5. Aşağıda verilenlerden hangisi derinin görevlerinden birisi değildir?

A) Vücuda şekil ve bütünlük kazandırma

B) Terleme yoluyla boşaltıma yardımcı olma

C) Sahip olduğu reseptörler aracılığıyla çeşitli duyuları alma

D) Mikroorganizmaların vücuda girmesini engelleme

E) Kan hücrelerini üreterek dolaşıma katma

6. Göz merceğinin temel görevi, gelen ışığı sarı nokta üzerine odaklamaktır. Bu işi yaparken şekli ve kalınlığı değişir. Buna “göz uyumu” denir.

Buna göre uzaktaki bir cisme bakarken;

I. mercek incelir,

II. kirpiksi kaslar kasılır,

III. asıcı lifler gerilir,

IV. ışık daha çok kırılır

olaylarından hangileri gerçekleşir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

Duyu Organları - 4

Çöz

üm Y

ayın

ları

43

TestBÖLÜM 01 18Destek ve Hareket Sistemi - 4

1. İnsan vücudunda bulunan kıkırdak doku ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) İnsanda embriyonik dönemde iskeleti oluşturur.

B) Ara maddesinde protein yapılı lifler bulunur.

C) Yetişkin bireylerde sadece kol ve bacak kemiklerinin uç kısımlarında bulunur.

D) Hücrelerine kondrosit, ara maddesine kondrin denir.

E) Bulunduğu kemiklerin belli bir dönem boyca uzamasını sağlar.

2. İnsan iskeletini meydana getiren kemik doku çeşitlerinden olan sıkı kemik dokunun yapısı aşağıda gösterilmiştir.

Havers kanalı

Osteosit

Osein

Periost

Bu doku çeşidi ile ilgili,

I. Lamelli bir yapıya sahiptir.

II. Periost, kırılan kemiğin onarılması ve kemiğin enine kalınlaşmasını sağlar.

III. Havers ve volkman kanalları osteositlerin besin ve O2 ihtiyacını karşılarken, atık maddelerin uzaklaştırmasını da sağlarlar.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

3. İnsan iskeletinin bölümleri ve kemik çeşitleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) Baş iskeletindeki kemiklerden kafatası kemiği yassı kemik yapısındadır.

B) Üyeler iskeleti kol ve bacak kemiklerinden oluşur.

C) Gövde iskeleti; omurga, kaburga, kalça kemiği, göğüs kemiği ve omuz kemerinden oluşur.

D) Omurgayı oluşturan omur kemikleri düzensiz şekilli kemiklerdir.

E) Üyeler iskeletinde bulunan baldır kemiği, diz kapağı ve kalça kemiği uzun kemiklere örnektir.

4. İnsan vücudunda bağlantı kuran;

I. uyluk kemiği - baldır kemiği,

II. üst çene kemiği - kafatası kemiği,

III. şakak kemiği - sapan kemiği

kemiklerinden hangileri arasında sinovial sıvı bulunmaz?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

5. Kalp kası sadece kalpte bulunan, kalbin çalışmasından sorumlu en önemli yapılardandır.

Kalp kasına ait,

I. Silindirik hücre yapısına sahiptir.

II. Otonom sinir sisteminin kontrolünde çalışır.

III. Kas telcikleri enine bantlaşma gösterir.

IV. Çekirdek hücrenin ortasında yer alır.

özelliklerinden çizgili ve düz kaslara benzeyenler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gruplandırılmıştır?

Çizgili kas Düz kas

A) I - II III- IV

B) I - III II - IV

C) II - III - IV I - III - IV

D) II - IV I - II - III

E) I - III - IV II

6. Aşağıda insan iskeletine ait bazı kısımlar verilmiştir. I. Kulak yolu

II. Omurlar arası diskler

III. Kaburga uçları

Bu yapılarda bulunan kıkırdak doku çeşitleri aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

Fibröz kıkırdak Hiyalin kıkırdak Elastik kıkırdak

A) I II III

B) II III I

C) II I III

D) III I II

E) III II I

30

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 111. D 2. A 3. D 4. A 5. C 6. E 7. B 8. C 9. E 10. B 11. D 12. E

8. Aşağıdaki hormonlardan hangisinin kan şekerinin değişmesinde etkisi yoktur?

A) İnsülin B) Kortizol C) Kalsitonin

D) Adrenalin E) Glukagon

9. Aşağıdaki tabloda bazı hormonlar ve bu hormonlara ait görevler verilmiştir.

Hormon Görev

Kalsitonin Kandaki Ca++ miktarını azaltır.

Tiroksin Genel metabolizmayı hızlandırır.

Kortizol İhtiyaç durumunda amino asitleri ve yağ asitlerini glikoza dönüştürür.

Parathormon Kandaki Ca++ miktarını artırır.

İnsülin Kandaki glikoz oranını azaltır.

STH Büyüme ve gelişmeyi sağlar.

Verilen hormonlar ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir?

A) Kortizol ve insülinin kandaki karbonhidrat oranına etkisi birbirine zıttır.

B) STH’nin etki alanı parathormondan fazladır.

C) Kalsitonin ve parathormon zıt etkiye sahiptir.

D) Tiroksin miktarı azalan bir bireyde üretilen enerji miktarı azalır.

E) Kalsitonin ve parathormon aynı bezden salgılanır.

10. l. Kalsitonin

ll. Parathormon

lll. Aldosteron

lV. ADH

Yukarıda verilen hormonlardan hangileri insan vücudunda mineral miktarının ayarlanmasında etkili değildir?

A) Yalnız ll B) Yalnız lV C) l ve ll

D) ll ve lll E) lll ve lV

11. Hipotalamus

Hipofizin arka lobu

Boşaltım kanallarından

suyun geri emilimi

RF

ADH

Neg

atif

geri

bild

irim

Yukarıdaki şekilde vücudun su dengesinin düzenlenmesi gösterilmiştir.

Buna göre,

l. ADH yetersizliğinde boşaltım kanallarından suyun geri emilimi hiç gerçekleşmez.

ll. Kanın osmotik basıncı düşerse kandaki ADH miktarı azalır.

lll. ADH suyun geri emilmesini sağlayarak vücudun su dengesini düzenler.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll

D) ll ve lll E) l, ll ve lll

12. Kalsitonin

1 2

4 3

Parathormon

Kan kalsiyum düzeyi

Yukarıdaki şekilde kandaki kalsiyum seviyesinin düzenlenmesinde görev alan yapılar numaralandırılarak gösterilmiştir.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir?

A) 1, tiroit bezidir.

B) 2, kemikler olabilir.

C) 3, paratiroit bezidir.

D) 4, bağırsaklar olabilir.

E) 1, sadece kalsitonin salgılar.

56

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 24

8. Aşağıda insanda sindirim sisteminin bir bölümü şematize edilmiştir.

1K

Mide İnce bağırsakOniki parmakbağırsağı

3 4

2

Organ

L

Organ

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) K ve L organları kolesistokinin hormonundan etkilenir.

B) 3’teki pH 4’tekinden düşüktür.

C) K ve L organları 1 ve 2 yolu ile oniki parmak bağırsağının vater kabarcığına salgı boşaltır.

D) 1 ve 2 yolu ile onikiparmak bağırsağına bazik özellikte sıvı iletilir.

E) 3 ve 4’te görev alan ortak enzimler ortak substratlara etki edebilir.

9. İnsana ait E1, E2 ve E3 sindirim enzimlerinin bazı özellikleri tabloda gösterilmiştir.

(+ : özelliğe sahip olduğunu, – : özelliğe sahip olmadığını gösterir.)

Glikozit bağlarını

koparmaPeptit

bağlarını koparmaEster bağlarını

koparma

E1 + – –

E2 – + –

E3 – – +

Buna göre E1, E2 ve E3 enzimleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisinin doğruluğu kesindir?

A) E1 enzimi tükrük bezlerinde sentezlenir.

B) E2 enziminin ürünü polipeptit ve amino asitlerdir.

C) E3 enzimi bazik ortamda etkinlik gösterir.

D) E1 enzimi polisakkaritleri hidroliz eder.

E) E2 enzimi mide hücreleri tarafından sentezlenir.

10. İnsanda sindirim kanalının iç yüzeyi mukus ile kaplıdır.

Mukus tabakası sindirim kanalından aşağıdaki görevlerden hangisini yerine getirmez?

A) Besinlerin sindirim kanalında hareketini kolaylaştırır. B) Virüs ve bakterilerin sindirim kanalındaki hücrelere

girmesini engeller. C) Midedeki pepsinojen enziminin aktif pepsine dönüşümünü

sağlar. D) Sindirim kanalındaki hücreleri kuvvetli asidik ve bazik

etkilerden korur. E) Sindirim kanalındaki epitel hücrelerini enzimlerin

sindiriminden korur.

11. Bir besin çeşidinin kimyasal sindirime bağlı olarak bazı sindirim organlarındaki miktar değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Miktar

SindirimorganıAğız Mide İnce

bağırsak

Buna göre bu besinin sindirimi sırasında aşağıdaki olaylardan hangisinin gerçekleşmesine ihtiyaç yoktur?

A) İnaktif formdaki pepsinojen enziminin HCl ile birleşerek aktif pepsine dönüşmesi

B) Pankreas öz suyunun virsing kanalı aracılığıyla vater kabarcığı üzerinden ince bağırsağa boşaltılması

C) İnaktif formdaki tripsinojen ve kimotripsinojen enzimlerinin aktifleştirilmesi

D) Safra öz suyu ile besinin yüzeyinin genişletilerek kimyasal sindirime hazırlanması

E) Vagus siniri aracılığıyla mide bezlerinin uyarılması

12.

İnce bağırsaköz suyu

Kan kılcalları

Karaciğer

Karaciğerüstü toplar

damarı

X Y

Lenf kılcalları

Göğüs kanalı

Sol köprücükaltı toplardamarı

Bağırsak epitel hücreleri

b1, b2

b1

b1

b1

b1

b1 Kalp

b2

b2

b2

b2

b2

Yukarıdaki şemada ince bağırsak öz suyunda bulunan b1 ve b2 monomer besinlerinin kalbe ulaşıncaya kadar izlediği yol gösterilmiştir.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) X ve Y kalbin sağ kulakçığı ile bağlantılı damarlardır. B) b1 ve b2 monomer besinleri ilk olarak üst ana toplar

damarda karşılaşır. C) b2 monomer besini bağırsak epitel hücrelerinde şilomikron

adı verilen yapıya dönüştürüldükten sonra lenf kılcallarına geçer.

D) b1 monomer besini kan dolaşımı ile, b2 besini lenf dolaşımı ile kalbe taşınır.

E) b1 ve b2 monomer besinlerinin emilimi bağırsak villuslarından gerçekleştirilir.

1. B 2. B 3. A 4. D 5. B 6. D 7. A 8. E 9. C 10. C 11. D 12. B

52

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test

8. Vagus siniri, sindirim sistemi üzerinde hızlandırıcı etkisi olan bir parasempatik sinirdir.

Geçirdiği bir kaza sonu vagus siniri zedelenen bir bireyde,

I. Gastrin hormonu salgılanamaz.

II. Karaciğerde safra üretilmez.

III. Mide öz suyu üretimi olmaz.

durumlarından hangileri gözlenebilir?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

9. Helicobakter pylori bakterisi midede yara oluşumuna neden olup öncelikle aç durumdayken şiddetli ve yanıcı ağrılara neden olmaktadır.

Bu bakterinin insan midesinde ve 12 parmak bağırsağının mukoza tabakasında oluşturduğu sindirim sistemi rahatsızlığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İshal

B) Ülser

C) Laktoz hassasiyeti

D) Kabızlık

E) Aft

10. İnsanda yağların sindirimi sırasında ince bağırsakta gerçekleşen olaylar aşağıda belirtilmiştir.

Safra kesesi

Safra sıvısıYağmolekülü

Yağdamlacıkları

Yağ asitive gliserol

Pankreas

Lipaz enzimi

Buna göre, yağların sindirimiyle ilgili,

I. Safra sıvısı lipaz enziminin etkinliğini artırır.

II. Safra kesesi alınan bir insanda yağların kimyasal sindirimi güçleşir.

III. Yağların kimyasal sindirimi pankreasta tamamlanır.

açıklamalardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

11. Sindirim organlarını uyaran hormonların özellikleri aşağıda verilmiştir,

I. Mide bezlerini uyararak, mide özsuyunun salgılanmasını sağlar.

II. Safra kesesini uyararak, safranın 12 parmak bağırsağına dökülmesini sağlar.

III. Karaciğerde safra üretimini uyarır ve pankreastan bikarbonat iyonlarının salgılanmasını sağlar.

IV. Asidik kimus 12 parmak bağırsağına geldikten sonra midenin salgı yapmasını engeller.

Buna göre özellikleri verilen numaralı hormonlar aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

I II III IV

A) Gastrin Kolesistokinin Sekretin Enterogastrin

B) Kolesistokinin Gastrin Sekretin Enterogastrin

C) Gastrin Sekretin Kolesistokinin Enterogastrin

D) Enterogastrin Sekretin Kolesistokinin Gastrin

E) Enterogastrin Kolesistokinin Sekretin Gastrin

12. İnsanda karaciğer ve dolaşım sistemi ile ilgili bazı kan damarları aşağıdaki şekilde gösterilmiştir;

III

III

Akciğer

Kalp

Karaciğer İnce bağırsak

Bacaklar

Böbrek

Beyin

Uzun süre aç kalmış bir kişinin numaralı damarlardaki glikoz miktarının azdan çoğa doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) III - II - I B) III - I - II C) I - II - III

D) II - I - III E) I- III - II

221. D 2. B 3. A 4. C 5. B 6. C 7. D 8. C 9. B 10. B 11. A 12.E

Çöz

üm Y

ayın

ları

61

TestBÖLÜM 01Dolaşım Sistemleri - Vücudun Savunulması ve Bağışıklık - 3 271. İnsan kalbi ile ilgili,

• İnsanda kalp dıştan içe doğru; bağ dokudan oluşan perikard, kas dokudan oluşan miyokard, epitel dokudan oluşan endokard tabakasından oluşur.

• İnsan kalbinde kulakcıklar daima CO2’ce zengin kan, karıncıklar daima O2’ce zengin kan taşır.

• İnsan kalbinin kulakçıklarına atardamar, karıncıklarına toplardamar bağlanır.

• Kalpte bulunan triküspit, biküspit ve yarım ay kapakçıkları kanın tek yönlü hareketini sağlar.

• Kalp kası kalbin her yerinde aynı oranda olmayıp en kalın kas tabakası sol karıncıkta bulunur.

açıklamalarından kaç tanesi doğrudur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. Aşağıda insan kalbinin bazı bölümleri numaralandırılarak gösterilmiştir.

3

42

1

Kalbin çalışması ile ilgili, I. Kalbin çalışması üst ana toplardamar ile 1 numaralı

bölümün birleştiği yerdeki sinoatrial düğümün uyarılması ile başlar.

II. Sinoatrial düğümün uyarılması, 1 ve 3 numaralı bölümlerin sistol durumuna geçmesini sağlar.

III. Sinoatrial düğümdeki uyarı, sırası ile 2 numaralı bölümdeki his demetleri, atriyoventriküler düğüm ve purkinje liflerini uyarır.

IV. 2 ve 4 numaralı bölüm uyarıldığında bu bölümler sistol durumuna geçer.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV

D) I, II ve III E) I, II ve IV

3. Dolaşım sisteminde yer alan kan damarlarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Çeper kalınlığı en fazla olan atardamar, en az olan kılcaldamardır.

B) Atardamar, toplardamar ve kılcaldamarların yapısı dıştan içe doğru bağ doku, kas doku ve epitel dokudan oluşur.

C) Kan basıncı ve kan akış hızı en fazla olan atardamarlardır.

D) Toplam kesit alanı en fazla olan damar kılcaldamarlardır.

E) Vücudun alt bölgesindeki kanı kalbe getiren toplardamarlarda tek yöne açılan kapakçıklar bulunur.

4. Aşağıdaki grafik kan damarlarında X faktörü ile ilgili değişimleri göstermektedir.

X

Atar damar

Toplardamar

Kılcaldamar

Damarlar

Grafikteki X faktörü yerine;

I. kan basıncı,

II. kan osmotik basıncı,

III. kanın akış hızı,

IV. damarların çeper kalınlığı

verilenlerden hangileri yazılabilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV

D) III ve IV E) II ve III

5. İnsanda kan dolaşımı büyük kan dolaşımı ve küçük kan dolaşımı olarak ikiye ayrılır.

Buna göre,

I. Sol karıncıkta başlayıp sağ kulakçıkta biter.

II. Alveol kılcallarında O2 bakımından zenginleşen kanı kalbe taşır.

III. Atardamar - kılcaldamar - toplardamar görev alır.

IV. Vücut hücrelerinde CO2 bakımından zenginleşen kanı kalbe taşır.

V. Kalp ve akciğer arasında gerçekleşir.

bilgilerinin büyük ve küçük kan dolaşımına ait oluşlarına göre doğru gruplandırılması aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Büyük Kan Dolaşımı

Küçük Kan Dolaşımı

A) I, II ve III III, IV ve V

B) II ve III I, IV ve V

C) I, III ve IV II, III ve V

D) II, IV ve V I ve III

E) I, III ve IV II ve V

78

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 351. B 2. A 3. A 4. E 5. E 6. E 7. C 8. D 9. C 10. E 11. C 12. B

7. 21

3

5

4

Yukarıdaki şekilde insanda boşaltım sistemi gösterilmiştir.

Buna göre boşaltım sisteminin temel fonksiyon birimi olan nefronlar numaralandırılmış kısımlardan hangisinde bulunur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

8. İnsanın boşaltım sistemi için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) Boşaltım sisteminin temel organı böbreklerdir.

B) İdrar, idrar kanalı ile idrar torbasına aktarılır.

C) İdrar, idrar boşaltım kanalı aracılığıyla vücut dışına verilir.

D) İdrar torbası böbrek taşlarının oluştuğu yerdir.

E) İdrar oluşumu böbreklerde gerçekleşir.

9. Aşağıdaki hastalıklardan hangisinin boşaltım sistemi ile ilişkisi yoktur?

A) Böbrek yetmezliği B) Böbrek taşı

C) Amfizem D) Sistit

E) Böbrek iltihabı

10. Aşırı miktarda tuzlu yiyecekler ile beslenen bir insanda;

l. kan basıncı,

ll. böbreklerdeki süzülme hızı,

lll. kandaki ADH miktarı

faktörlerinden hangileri artış gösterir?

A) Yalnız l B) Yalınz llI C) I ve II

D) l ve lIl E) l, ll ve lll

11.

Karbonhidratlar Yağlar Proteinler

Monosakkaritler Yağ asitleri Amino asitler

CO2+H2O

Gliserol

CO2+H2O CO2+H2O + NH3

+

Yukarıda, organik bileşiklerin yapısında bulunan kimyasal enerjinin ATP’ye dönüştürülene kadar geçirdiği aşamalar ve sonuçta oluşan metabolik ürünler gösterilmiştir.

Açığa çıkan metabolik ürünler ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A) CO2 ve H2O solunum organı ile dışarı atılabilir.

B) H2O’nun bir kısmı ter ile deriden dış ortama verilebilir.

C) NH3 böbreklerde üreye dönüştürülerek dışarı atılır.

D) NH3, üreye oranla suda daha çok çözünür.

E) NH3’ün açığa çıkması hücresel solunumda kullanılan organik molekülün yapısında azot olduğunu gösterir.

12. İnsanda nefrona ait bazı kısımlar aşağıda gösterilmiştir.

Bowman kapsülü (IV)

Getiriciatardamar (I)

Glomerulus (III)

Götürücüatardamar (II)

Numaralandırılmış kısımlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) lll, iki atardamar arasında yer alır.

B) lll de bulunan tüm maddelere lV de de rastlanır.

C) l ve ll deki kan basıncı aynı değerdedir.

D) Süzülme olayı lll den lV’e doğru tek yönlü gerçekleşir.

E) lV içindeki süzüntüde kan proteinlerine rastlanmaz.

Çöz

üm Y

ayın

ları

81

TestBÖLÜM 01

1. Glomerulus kılcallarından Bowman kapsülüne geçen sıvıda;

I. amino asit,

II. glikoz,

III. alyuvar,

IV. su,

V. enzim

verilenlerden hangileri bulunabilir?

A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve IV

D) II, III ve IV E) III, IV ve V

2. İnsanda böbrekler;

I. uzun süreli açlık durumunda amino asitlerden glikoz sentezleme,

II. zehirli olan amonyağı, üre ve ürik asite çevirme,

III. hormon sentezleme,

IV. vücut sıvısının osmotik dengesini düzenleme

olaylarından hangilerini gerçekleştirir?

A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve III

D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

3. Sağlıklı bir insanda böbreklerde kanın temizlenmesi sürecinde;

I. süzülme,

II. geri emilim,

III. salgılama

olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi sırasında ATP harcanabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

4. Vücuttan uzaklaştırılacak azotlu boşaltım atıklarının;

I. üretra,

II. Bowman kapsülü,

III. henle kulbu,

IV. idrar toplama kanalı

yapılarından geçiş sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) II - III - IV - I B) II - I - III - IV C) I - II - III - IV D) I - IV - III - II E) III - II - I - IV

5. Böbreklerde kanın süzülmesi; I. glomerulus, II. böbrek toplardamarı, III. Bowman kapsülü, IV. havuzcuk yapılarından hangi ikisi arasında gerçekleşir? A) I ve IV B) I ve III C) II ve III D) III ve IV E) II ve IV

6. İnsana ait bir nefronun yapısı aşağıda şematize edilmiştir.

I

VIV

III

II

Böbrek toplardamarı

Böbrek atardamarı

Şemaya göre, sağlıklı bir insanda numaralı bölümlerden hangisinde suyun geri emilimi gerçekleşmez?

A) I B) II C) III D) IV E) V

7. Sağlıklı bir insanda boşaltım sistemi ile ilgili bazı yapılar aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Böbrek atardamarı

Böbrek toplar damarı

Üreter

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Böbrek toplardamarındaki üre oranı böbrek atardamarındaki üre oranından yüksektir.

B) Böbrek toplardamarında glikoz bulunmaz.

C) Oksijen yoğunluğu en fazla olan damar böbrek toplardamarıdır.

D) Böbrek atardamarında boşaltım atığı bulunmaz.

E) Üreterdeki sıvının bileşimi idrardır.

37Üriner Sistem - 3

Çöz

üm Y

ayın

ları

91

TestBÖLÜM 01

1. Aşağıdakilerden hangisi FSH’nin insanlardaki etkilerinden biri değildir?

A) Folikül gelişimini uyarmak

B) Ovaryumda progesteron üretimini uyarmak

C) Ovaryumda östrojen üretimini uyarmak

D) Dişilerde ovulasyonu uyarmak

E) Testislerde sperm üretimini uyarmak

2. Erkek üreme sistemi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Normal sperm üretimi genellikle vücut sıcaklığında gerçekleşir.

B) Spermler seminifer tüpçüklerde üretilir.

C) Seminifer tüpçüklerin arasında bulunan leydig hücreleri testosteron ve diğer androjenleri üretir.

D) Spermler hareket ve döllenme yeteneğini epididimisin kıvrımlı tübüllerinde kazanır.

E) Vas deferens kanalı idrar kesesi üzerinden dolanarak spermlerin üretraya taşınmasını sağlar.

3. Menstrual döngü hormonlar tarafından düzenlenmektedir. Bu düzenleme ile folikülün büyümesi ve yumurtlama olayı ile bir embriyonun olası tutunması için rahim duvarının hazırlanması eş zamanlı olarak gerçekleşir.

Buna göre aşağıdaki hormonlardan hangisi bu ayrıntılı işlevlerin gerçekleştirilmesinde görev yapmaz?

A) Folikül uyarıcı hormon (FSH)

B) Lüteinleştirici hormon (LH)

C) Östrojen

D) Gonadotropin hormon (GnRH)

E) Prolaktin (LTH)

4. Aşağıdaki hormonlardan hangisi insanda korpus luteumdan salgılanır?

A) FSH B) LH C) LTH

D) Progesteron E) Koryonik gonadotropin

5. Aşağıda bir insan sperminin yapısı verilmiştir.

4

51

32

Buna göre numaralandırılmış kısımlardan hangisi mitokondri bakımından oldukça zengindir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

6. İnsanlarda dişi ve erkek üreme sisteminde;

I. FSH (Folikül uyarıcı hormon),

II. LH (Lüteinleşitirici hormon),

III. hCG (Koriyonik gonadotropin hormon),

IV. Oksitosin

hormonlarından hangileri ortak olarak etkinlik gösterir?

A) I ve II B) II ve IIII C) III ve IV

D) I, II ve III E) I, II ve IV

7. Aşağıdaki şekilde insanda dişi üreme sisteminin kısımları numaralandırılarak gösterilmiştir.

II

I

III

Buna göre numaralı kısımlarda gerçekleşen olaylarla ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) I & Oogenez

B) II & Döllenme

C) III & Embriyo gelişimi

D) II & Segmentasyon

E) III & Korpus luteum oluşumu

42İnsanda Üreme Sistemi - 3

96

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 44

8. İnsanda spermatogenez sırasında gözlenen;

I. gametlerin hareket yeteneği kazanması,

II. kromozom sayısının yarıya inmesi,

III. sitoplazmanın oluşan gametlere eşit oranda dağıtılması,

IV. gamet oluşumunun hormonların kontrolünde gerçekleşmesi

olaylarından hangileri oogenez sırasında da gözlenir?

A) Yalnız II B) I ve II C) II ve IV

D) III ve IV E) I, II ve IV

9. Sağlıklı bir dişide aşağıda verilen hormonal değişimlerden hangisinin gerçekleşmesi menstruasyon periyodu sonunda döllenmenin olmadığını gösterir?

A) Östrojeni hormonunun miktarının artması

B) FSH’ın miktarının artması

C) Progesteron hormonunun miktarının artması

D) LTH’ın miktarının artması

E) LH’ın miktarının artması

10. Aşağıda insanda bir spermin yumurtayı dölleme aşamaları gösterilmiştir.

Folikülhücresi

Zonapellusida

Akrozom

Spermçekirdeği

Spermçekirdeği

Yumurtaçekirdeği

Yumurta zarı

Buna göre döllenme sürecinde;

I. spermin akrozomundaki sindirim enzimlerinin salgılanması,

II. spermin reseptörlerinin zona pellusidanın reseptörlerine bağlanması,

III. spermdeki zar proteinlerinin yumurta zarındaki reseptörlere bağlanması,

IV. sperm çekirdeğinin yumurta içine girerek yumurtanın çekirdeği ile kaynaşması

olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) I - II - III - IV B) II - I - III - IV C) II - I - IV - III

D) I - III - II - IV E) I - II - IV - III

11. Aşağıda insandaki dişi üreme sisteminin kısımları gösterilmiştir.

II

I

III

IV

Buna göre numaralandırılmış kısımlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) I numaralı kısımda oogonium ana hücreleri bulunur.

B) Ovulasyonda, yumurta I numaralı kısımdan II numaralı kısma aktarılır.

C) I numaralı kısımdan östrojen ve progesteron hormonları salgılanır.

D) Embriyo gelişimi III numaralı kısımda gerçekleşir.

E) Hamileliğe bağlı olarak IV numaralı yapıdaki kalınlaşma mayoz bölünmeyle sağlanır.

12. Menstrual döngü sırasında yumurtalıklardan salgılanan östrojen ve progesteron hormonlarının miktarındaki değişim aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Hormon miktarı

Zaman (gün)140 28

Östrojen

Progesteron

Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) 28 günlük döngünün ilk yarısında folikül büyümesi, folikül içindeki yumurtanın gelişimi ve ovulasyon gerçekleşir.

B) Döngünün ikinci yarısında korpus luteumdan salgılanan progesteron hormonu dölyatağını embriyo için hazırlar.

C) Döllenme olmazsa döngünün sonlarına doğru korpus luteumun bozulmasıyla progesteron hormonu miktarı azalır ve döl yatağının iç duvarı parçalanır.

D) Östrojen miktarının maksimuma çıkması yeni bir döngünün başlamasını sağlar.

E) 28 günlük döngünün ikinci yarısında döllenme olmazsa korpus luteum parçalanır.

1. D 2. C 3. E 4. C 5. A 6. E 7. E 8. C 9. B 10. B 11. E 12. D

107

TestBÖLÜM 01BİRE BİR

Çöz

üm Y

ayın

ları

501. Normal bir insanda karaciğer toplardamarında bulunan

kandaki üre miktarının fazla olmasına;

l. glikoz,

ll. amino asit,

lll. gliserol,

lV. yağ asiti

moleküllerinden hangilerinin yıkımının artması neden olur?

A) Yalnız ll B) l ve ll C) ll ve lV

D) lll ve lV E) l, ll ve lll

2. Aşağıdaki tabloda bazı besin maddelerinin kimyasal sindiriminin insanın sindirim sisteminde gerçekleştiği kısımlar gösterilmiştir.

Sindirimin Gerçekleştiği Kısım

Besin maddesi Ağız Mide İnce bağırsak

X

Y

Z

( : Kimyasal sindirim gerçekleşir.)

Kimyasal sindirimlerinin gerçekleştiği kısımlar esas alındığında bu besin maddeleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

X Y ZA) Protein Karbonhidrat Yağ

B) Yağ Karbonhidrat Protein

C) Protein Yağ Karbonhidrat

D) Yağ Protein Karbonhidrat

E) Karbonhidrat Protein Yağ

3. Bir sporcunun koşmaya başlamasından itibaren;

l. dokulardaki karbondioksit miktarının artması,

ll. kandaki karbondioksit miktarının artması,

lll. soluk alıp verme merkezlerinin uyarılması,

IV. soluk alıp vermenin hızlanması

durumlarının, ortaya çıkışlarına göre sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) l - ll - lll - IV B) l - lll - lI - IV C) IV - ll - l - lll

D) ll - lll - l - IV E) lll - ll - IV - I

4. Aşağıdaki şekilde insan göz küresinin kesiti verilmiştir.

lll(Göz merceği)

l(Sert tabaka)

lV(Ağ tabaka)

V(Kör nokta)

ll(Kornea)

Buna göre numaralandırılmış kısımlardan hangisi ışığa duyarlı almaçları bulundurur?

A) l B) ll C) lll D) lV E) V

5. Yemek yedikten sonra uzun süre spor yapan bir insan, enerji elde etmek için kandaki glikozu kullandıktan sonra aşağıdaki moleküllerden hangisini ilk önce kullanır?

A) Depo yağları

B) Sinirsel proteinleri

C) Kas proteinlerini

D) Kandaki yağ asitlerini

E) Karaciğerdeki glikojeni

6. İnsan embriyosunun gastrula evresindeki şekli aşağıda verilmiştir.

gastrula boşluğu

ilk ağız

Şekle göre gastrula evresindeki embriyo ile ilgili;

I. kontrollü hücre ölümlerinin gerçekleştiği,

II. hücre farklılaşmasının gerçekleştiği,

III. kontrollü hücre göçlerinin gerçekleştiği,

IV. hücrelerin genetik yapılarının değişikliğe uğradığı

sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) I ve III C) II ve IV

D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

150

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 05

7. KapalıbirhabitattayaşamınısürdürenYabantavşanıpopülasyonu1999ve2000yıllarındagözlemlenmişvetablodaverilendeğerlereldeedilmiştir.

Gözlemlenenözellik 1999 2000

Doğanyavrusayısı 20 55

Avcısayısı 10 3

Yaşamalanı 20.000 m2 20.000 m2

Besinmiktarı Yetersiz Yeterli

Dışagöç var yok

İçegöç yok var

Tablodakiverileregöreyılpopülasyondakibireysayısındakideğişimaşağıdakigrafiklerdenhangisiileifadeedilebilir?

Zaman Zaman

Zaman

Birey sayısı

Birey sayısı

ZamanZaman20001999 20001999

20001999

20001999

20001999

Birey sayısıA) B)

C) D)

E) Birey sayısı

Birey sayısı

8. Aşağıdakigrafiktetopraktakisumiktarınabağlıolarakfarklıadaptasyon özellikleri gösteren T1,T2,T3 ve T4 bitki türlerinin gelişimeğrilerigösterilmiştir.

Gelişim

Toprak nemi(mm3/dm3)

T1 T4T3T2

Grafiğegöre,

l. TopraknemindekideğişimeenduyarlıbitkitürüT3 dür.

ll. Bitkitürlerininoptimumnemdeğerindegösterdiğigelişimmiktarıaynıdır.

lll. YağışsızgeçenmevsimleredirencienazolanT4 türüdür.

ifadelerindenhangilerisöylenebilir? A)Yalnızl B)Yalnızll C)IveII

D)llvelll E)l,llvelll

9. Sağlıklıbirinsanınidrarındavekanplazmasında;

l Mineral lV Glikoz

ll Üre V Alyuvar

lll Amino asit Vl Su

tablodakimaddelerdenhangileriortakolarakbulunamaz?

A)lvell B)lllvelV C)l,llveVl

D)lll,lVveV E)l,lll,lV,VveVl

10. DNA Protein

Transkripsiyon

Replikasyon

TransilasyonmRNA

Yukarıdakişekilproteinsentezmekanizmasınıaçıklayansantraldoğmaolayınaaittir.

BunagöreDNAdakibilgiyegöreproteinsentezlenmesisırasındaaşağıdakiolaylardanhangisigerçekleşmez?

A) Sentezlenecekproteineaitşifreninçıkarılması

B) mRNA'nınhücredışınaçıkması

C) Ribozomunaktifleştirilmesi

D) tRNA'nınilgiliaminoasitleriribozomataşıması

E) Aminoasitlerarasındapeptitbağlarınınkurulması

11. İnsandakisinirsistemi;

– duyunöronları

– ara nöronlar

– motor nöronlar

olmaküzeregörevleribakımındanüçfarklıtipnörondanoluşmuştur.

Bunagöremotornöronlar;

l. çizgilikashücreleri,

ll. merkezisinirsistemihücreleri,

lll. endokrinbezhücreleri,

lV.duyunöronlarınındendritleri

yukarıdakilerdenhangileriylenormalşartlardabağlantıyapmaz?

A)Yalnızl B)YalnızlV C)lvell

D) ll ve lll E) lll ve lV

1. A 2. D 3. D 4. E 5.C 6.C 7. A 8. D 9. D 10.B 11.B

124

Çöz

üm Y

ayın

ları

Test 06

7. Aşağıdakitablo,belirlibiralanda,uzunyıllarboyuncabitkiörtüsündekideğişimeparalelolarak,alandabulunankuştürlerininsüksesyonunugöstermektedir.Zaman(yıl) 1 5 15 25 40 65 100

Ekin Ot Çalı Çam Meşe

ÇöltoygarıKırkırlangıcıTaşkuşuSakakuşuKaragerdanlıardıçkuşuBüyükbaştankarakuşu

KuştürleriBaskıntür

Butablodakiverilerebağlıolarak,

I. Bazıkuştürleribusüksesyonolayındaalandaherzamanvarlığınısürdürmüştür.

II. Bitkiörtüsüdeğiştikçealandafarklıkuştürleriyeralmayabaşlamıştır.

III.Bitkiörtüsündekideğişimbazıkuştürlerininalandakiyerinikaybetmesinenedenolmuştur.

yorumlarındanhangileriyapılabilir?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII

D)IIveIII E)I,IIveIII

8. Aşağıdakigrafikteaynıekosistemdeyaşayanüçfarklıpopülasyonunyaşameğrileriverilmiştir.

Hayatta kalan birey yüzdesi

3

21

Maksimum yaşam süresi yüzdesi

Grafiğegöre,

I. 1.popülasyonda,yavrularınçoğuolgunlaşıpüremeçağınaerişmedenönceölür.

II. 2.popülasyondaheryaştaeşitorandaölümgörülür.

III.3.popülasyondaazsayıdayavruyapıldığındanüretkenlikdüşüktür.

yorumlarındanhangileriyapılabilir?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII

D)IIveIII E)I,IIveIII

9. Ekosistemlerdebirhabitatıntaşımakapasitesiyleilgili,

I. Habitatıntaşımakapasitesiçevreselkoşullardakideğişikliktenetkilenebilir.

II. Habitatıntaşımakapasitesikullanılabilirkaynaklarınmiktarıylabelirlenir.

III.Birhabitatıntaşımakapasitesiohabitatıpaylaşantümpopülasyonlariçinaynıdır.

ifadelerinden hangileri yanlıştır? A)YalnızI B)YalnızIII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

10. AşağıdakiyaşpiramitlerindeXveYilegösterileninsanpopülasyonlarındakidişiveerkekbireylerinyaşgruplarınagöredağılımıverilmiştir.

0–45–9

10–1415–1920–2425–2930–3435–3940–4445–4950–5455–5960–6465–6970–7475–7980+

22 11 33 44 55 00

Erk

ek

Kad

ın

0–45–9

10–1415–1920–2425–2930–3435–3940–4445–4950–5455–5960–6465–6970–7475–7980–8485+

1 2 3 4 5 6 706 5 4 3 2 1 07

Erk

ek

Kad

ın

X popülasyonu (milyon)

Y popülasyonu (milyon)

Göçolaylarınıngörülmediğivarsayılacakolursagrafiktekiverilerkullanılarakaşağıdakilerdenhangisisöylenemez?

A) YpopülasyonundagençyaşlardaölümoranıXpopülasyonunagöredahayüksektir.

B) Ypopülasyonundadişibireylerinortalamaömüruzunluğuerkekbireylerdenfazladır.

C) Xpopülasyonu,yaşdağılımıbakımındanYpopülasyonunagöredahadengelidir.

D) Ypopülasyonunun50yaşüstübireyyoğunluğuXpopülasyonundandahafazladır.

E) Xpopülasyonundagençveüremeçağındakibireylerinsayısıyaşlıbireylerdenfazladır.

1. A 2.B 3.B 4.E 5. A 6.E 7. D 8.E 9.B 10.C