sibutramine in clinical practice show...
TRANSCRIPT
1
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ: ΜΟΝΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ?
Δ. Κιόρτσης
Ενδοκρινολόγος-Διαβητολόγος
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής
Παν/μίου Ιωαννίνων
ΥΛΙΚΟ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΠΑΙΔΙΑ-ΕΦΗΒΟΙ: (2-19 χρ.): 18045 (Α:8552, K:9493) ΕΝΗΛΙΚΕΣ (20-70 χρ.): 17341 (Α:8234, Γ:9107) ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ: B, Y, BMI, W, WHR
Ann Nutr Metab, 2006
ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
Παχυσαρκία Υπέρβαρο
Άνδρες 26 % 41.1 %
Γυναίκες 18.2 % 29.9 %
ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
0
10
20
30
40
Overweight Obesity Abdominal
obesity
Children
(Prevalence %)
ΕΦΗΒΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
0
10
20
30
40
Overweight Obesity Abdominal
obesity
Adolescents
(Prevalence %)
Επιπτώσεις της παχυσαρκίας
Υπέρταση Δυσλιπιδαιμία
Άπνοια του ύπνου
Καρδιακές παθήσεις
Ασθένειες χοληδόχου κύστης
Ορμονικές διαταραχές
Ουρική αρθρίτιδα
Εγκεφαλικό επεισόδιο
Διαβήτης τύπου 2
Οστεοαρθρίτιδα
Καρκίνος
Summary of Mortality from Cancer According to Body-Mass Index for U.S. Men in the Cancer Prevention Study II, 1982 through 1998.
Calle EE et al. N Engl J Med 2003;348:1625-1638.
Summary of Mortality from Cancer According to Body-Mass Index for U.S. Women in the Cancer Prevention Study II, 1982 through 1998.
Calle EE et al. N Engl J Med 2003;348:1625-1638.
Παχυσαρκία
Άνδρες 14 % Θανάτων από καρκίνο
Γυναίκες 20 % Θανάτων από καρκίνο
10
11
Energy Balance Equation
Intake Expenditure
Hunger Satiety
Nutrient Absorption
Metabolic Rate Thermogenesis
Activity
12
Eat to
Live! Live to Eat!
13
Prentice AM, BMJ 1995;311:437-9
% o
f M
ean o
f All
Tim
e P
oin
ts
1950 1960 1970 1980 1990
200
100
0
Markers of Inactivity related to Obesity Incidence
% Obese Cars/household TV viewing (hours/week)
Time spent sedentary in leisure time Children aged 2-15 years; Health Survey for England 2012
14 Patterns and trends in child physical activity
Proportion of children who spent six or more hours being sedentary per day by age group
Weekdays Weekends
Time spent sedentary in leisure time by age and sex
Health Survey for England 2012 (base aged 16 and over)
15 Patterns and trends in adult physical activity
Weekdays Weekends
Proportion of adults who spend six hours or more being sedentary per day
16
17
Cultural transition – massive
marketing of sugary drinks which
have a ‘slim’, active image
18
Αύξηση βάρους είναι αποτέλεσμα
ενεργειακής διαταραχής ατομικής
ΚΑΙ κοινωνικής
19
Cellular phones and remote controls deprive us from walking!
20 times daily x 20 m = 400 m
Walking distance lost/year 400x365 = 146,000 m
146 km = 25 h of walking
1 h of walking = 113-226 kcal
Energy saved =2800-6000 kcal
High-Tech increases Body Weight
0.4-0.8 kg adipose tissue
20
A Mutation of the POMC Gene results in Extreme Obesity in Humans
35
30
25
20
15
10
5
Patient
0
3 6 9 12 18 21 36 48 42 30
Age (months)
Kg
21
Energy Balance Equation
Intake Expenditure
Hunger Satiety
Nutrient Absorption
Metabolic Rate Thermogenesis
Activity
SMALL or LARGE-FOR-GESTATIONAL AGE
(SGA or LGA)
Barker DJ et al. Diabetologia 1993, Hattersley AT & Tooke JE Lancet 1999
FETAL ORIGINS OF ADULT DISEASE
Ενδομήτριο περιβάλλον Γενετικό υπόστρωμα εμβρύου
Μικρά & λεπτά νεογνά
Άμεση δράση Διαταραχή ινσουλίνης
- αύξηση
Φτωχή ενδομήτρια Επίδραση γονιδίων στην
θρέψη αντίσταση στην ινσουλίνη
Προγραμματισμός Αντίσταση στην Άμεση δράση
ενδομητρίως ινσουλίνη
Προδιάθεση για ΣΔ τύπου 2
& καρδιαγγειακή νόσο
Hales & Barker Diabetologia 1992,Hales et al. Br Med Bulletin 2001, Levy-Marchal et al.
PediatrDiabetes 2004
ΑΠΩΤΕΡΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΟΥ
ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΧΑΜΗΛΟ ΒΑΡΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΑ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΤΗΣ
ΑΥΞΗΣΗΣ
Καρδιαγγειακή νόσος
Διαταραχές λιπιδίων
ΣΔ τύπου ΙΙ
Αντίσταση στην
ινσουλίνη
Αρτηριακή υπέρταση
Παχυσαρκία
Μεταβολικό
σύνδρομο
25
ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΒΑΡΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ
SGA vs AGA
ΒΜΙ
Μεταβολικές παραμέτρους
Αρτηριακή πίεση
D. Kiortsis et al. Lancet 2000
Carapato M. J Perinat Med 2003, Schwartz et al. Semin Perinatol 2000, Boney et al. Pediatrics
2005
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΥΗΣΗ
Απώτερες επιπλοκές σε απογόνους διαβητικών μητέρων
Παχυσαρκία
Αντίσταση στην ινσουλίνη
Σακχαρώδης διαβήτης
Μεταβολικό σύνδρομο
27
LGA ΠΑΙΔΙΑ ΜΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΜΗΤΕΡΩΝ
Μελέτες μεταβολικών παραμέτρων σε νεογνά (αντικρουόμενα αποτελέσματα)
Όχι σε παιδιά
ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
Συσχέτιση των σωματομετρικών χαρακτηριστικών γέννησης
με μεταβολικούς & ανθρωπομετρικούς παράγοντες κατά την
παιδική ηλικία που συσχετίζονται με:
- αντίσταση στην ινσουλίνη
- λιπιδαιμικό προφίλ
- παχυσαρκία
- αρτηριακή πίεση
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ι
Κλινικό μέρος
Κλινική εκτίμηση παιδιών ηλικίας 3-9,5 ετών, γεννημένων
SGA ή LGA στο ΠΓΝΙ
Μάρτυρες (AGA) συγκρίσιμοι ως προς:
- ηλικία
- φύλο
Όλα τα παιδιά χαρακτηρίζονταν από:
BMI < 85η ΕΘ
στάδιο ανάπτυξης Tanner I
30
ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΒΑΡΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ
LGA vs AGA
HOMA-IR
Insulin
Adiponectin
Leptin
IGFBP-3
D. Kiortsis et al. Diabetes Care 2006, 2007,2010, Clin Endocrinol 2007, Eur J Endocrinol 2007
31
ΑΥΞΗΜΕΝΟ Ή ΧΑΜΗΛΟ ΒΑΡΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ
Βάρος γέννησης επηρεάζει ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες επίπεδα βισφατίνης
D. Kiortsis et al. Horm Metabol Res 2012 ; 44:135-9.
32
LGA ενήλικες
Αυξημένο βάρος
Αυξημένη περίμετρο μέσης
Αυξημένη ΑΠ
Αυξημένο ΗΟΜΑ-IR
Τροποποίηση από Catch-down growth
33
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ενδομήτρια ζωή επηρεάζει σημαντικά την εξωμήτρια ζωή
Πολλοί μηχανισμοί
Το έντερο φιλοξενεί > 1014
μικρόβια
1000 είδη μικροβίων , εκ των
οποίων τα 160 απαντούν σε όλους
τους ανθρώπους
Διαφέρει η αναλογία & η
ποικιλία των μικροβίων από
άτομο σε άτομο
“core microbiome” ανεξάρτητα
από φυλή, ηλικία και φύλο
Ο ρόλος της εντερικής χλωρίδας
Οι Παχύσαρκοι έχουν διαφορετική εντερική χλωρίδα έναντι των αδυνάτων
Υπόθεση: Τα μικρόβια τους προκαλούν αύξηση του
σωματικού βάρους και μεταβολική δυσλειτουργία,
αυξάνοντας:
• την ενεργειακή συγκομιδή της τροφής,
• την εναπόθεση λίπους,
• διατηρούν μια χαμηλού βαθμού φλεγμονή
• αλλά και με άλλους μηχανισμούς
Περισσότερα Firmicutes και λιγότερα Bacteroidetes σε παχύσαρκα ποντίκια
Ley RE, PNAS 2005
12 obese people, who were randomly assigned to either a fat-restricted (FAT-R) or to a carbohydrate-restricted (CARB-R)
low calorie diet.
Ley R, Nature 2006
Περισσότερα Firmicutes σε παχύσαρκους ανθρώπους.
Η μεταφορά εντερικής χλωρίδας από παχύσαρκα ποντίκια σε ποντίκια με στείρο έντερο οδηγεί σε
αύξηση του βάρους τους, λιπώδους ιστού, ινσουλινοαντίσταση και λιπώδη διηθηση του ηπατος
Τα ποντίκια με στείρο έντερο είναι κατά 42% ελαφρύτερα ενώ καταναλώνουν 29% λιγότερες θερμίδες από τα φυσιολογικά ποντίκια. Τα
GF ποντίκια παχαίνουν όταν τους μεταφερθεί εντερική χλωρίδα.
Backhed F et al, PNAS, 2004, Turnbaugh P et al, Nature 2006
GF: germ free CONV-R: conventionally raised CONV-D: raised GF until adulthood and then colonized for 2 weeks with an unfractionated cecal microbiota harvested from CONV-R donors
Τα κόπρανα των παχύσαρκων ποντικών έχουν περισσότερα προϊόντα ζύμωσης των πολυσακχαριτών & λιγότερη
εναπομένουσα ενέργεια
Turnbaugh P et al, Nature 2006
Πως η διαφορετική εντερική χλωρίδα των παχυσάρκων μπορεί να ενέχεται στην παχυσαρκία τους αλλά και στη μεταβολική
δυσλειτουργία τους;;
1. Αυξημένη ενεργειακή συγκομιδή από την τροφή
2. Εναπόθεση λίπους
3. Διατήρηση χαμηλού βαθμού φλεγμονής
43
ΡΟΛΟΣ ΜΙΚΡΟΒΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ ΑΠΟ ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΥΣ ΚΑΙ ΑΔΥΝΑΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΣΕ ΠΟΝΤΙΚΙΑ ΜΕ ΣΤΕΙΡΟ ΕΝΤΕΡΟ
V. Ridaura et al. Science 2013; 341: 6150
44
45
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η εντερική χλωρίδα εμπλέκεται στην παχυσαρκία και στις μεταβολικές επιπλοκές
Πολλοί μηχανισμοί είναι υπεύθυνοι
Figure 3 Self-reported sleep duration (hours) by age for the US children aged 11–18 years (14).
Eve Van Cauter, and Kristen L Knutson Eur J Endocrinol 2008;159:S59-S66
© 2008 European Society of Endocrinology
Figure 4 Mean (±s.e.m.) 24-h leptin, cortisol, and HOMA profiles with 4-, 8-, and 12-h bedtimes.
Eve Van Cauter, and Kristen L Knutson Eur J Endocrinol 2008;159:S59-S66
© 2008 European Society of Endocrinology
Figure 5 Percent difference in levels of leptin and ghrelin comparing short sleep to longer sleep conditions from three different studies (25, 26, 27).
Eve Van Cauter, and Kristen L Knutson Eur J Endocrinol 2008;159:S59-S66
© 2008 European Society of Endocrinology
49
ΕΛΛΕΙΨΗ ΥΠΝΟΥ
Πολύ αυξημένη πείνα (hunger scores)
Πολύ αυξημένη επιθυμία υδατανθρακούχων τροφών
Λίγο αυξημένη επιθυμία άλλων τροφών
50
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Διατροφή και άσκηση
Καθιστική ζωή (TV, internet , κλπ)
Ενδομήτριο περιβάλλον
Εντερικό μικροβίωμα
Έλλειψη ύπνου