SIFIR ATIK NEDİR?

İsrafın önlenmesini,

Kaynakların daha verimli kullanılmasını,

Oluşan atık miktarının azaltılmasını,

Etkin toplama sisteminin kurulmasını,

Atıkların geri dönüştürülmesini,

kapsayan atık önleme yaklaşımı olarak tanımlanan

bir hedeftir.

Atıkların geri dönüşüm ve geri kazanım süreci içinde değerlendirilmeden bertarafı hem

maddesel hem de enerji olarak ciddi kaynak kayıpları yaşanmasına neden olmaktadır. Dünya

üzerindeki nüfus ve yaşam standartları artarken tüketimde de kaçınılmaz şekilde bir artış

yaşanmakta ve bu durum doğal kaynaklarımız üzerindeki baskıyı artırarak dünyanın dengesini

bozmakta, sınırlı kaynaklarımız artan ihtiyaçlara yetişememektedir. Bu durum göz önüne

alındığında, doğal kaynakların verimli kullanılmasının önemi daha da ortaya çıkmaktadır. Bu

nedenledir ki son yıllarda tüm dünyada sıfır atık uygulama çalışmaları hem bireysel hem

kurumsal hem de belediye genelinde yaygınlaşmaktadır.

Sıfır atık yaklaşımının esas alınması ile sağlanacak avantajlar;

Verimliliğin artması,

Temiz ortam kaynaklı olarak performansın artması,

İsrafın önüne geçildiğinden maliyetlerin azaltılması,

Çevresel risklerin azalmasının sağlanması,

Çevre koruma bilincinin kurum bünyesinde gelişmesine katkı sağlandığından

çalışanların “duyarlı tüketici” duygusuna sahip olmasının sağlanması,

Ulusal ve uluslararası pazarlarda kurumun “Çevreci” sıfatına sahip olmasının

sağlanması, bu sayede saygınlığının arttırılmasıdır.

NEDEN SIFIR ATIK?

Doğal kaynaklar, küresel ekonominin işleyişini ve yaşam kalitesini desteklemektedir. Bu

kaynaklar yakıtlar, mineraller ve metaller gibi ham maddeler ile birlikte gıda, toprak, su, hava,

biyokütle ve ekosistemleri de içermektedir. İyi işleyen bir ekonomi, doğal kaynakların ve ham

maddelerin kesintisiz akışına bağlıdır.

Kaynakların sürdürülebilir ve verimli bir şekilde yönetimi, günümüzde kaçınılmaz bir gereklilik

durumundadır. 1900 yılına göre bugün,

Kişi başına enerji tüketimi 3 katına,

Ham madde kullanımı 2 katına,

Dünya nüfusu ise 5 katına çıkmıştır.

Sanayi devrimine bağlı olarak ortaya çıkan

teknolojik yenilikler ile birlikte artan nüfus ve

şehirleşme, yaşam standartlarının ve tüketim

alışkanlıklarının farklılaşmasına yol açar; sonuçta da geçmişe nazaran daha çok atığın

oluşmasına neden olur. Bu durum aynı zamanda, başta doğal kaynakların tükenmesi ve iklim

değişikliği gibi hususlar olmak üzere tüm canlıları tehdit edecek boyutlara varan hava, su ve

toprak kirliliğine neden olur.

Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde atıklarımızı kontrol altına almak, gelecek nesillere

temiz, gelişmiş bir Türkiye ve yaşanabilir bir dünya bırakmak için sıfır atık prensibi hedef

alınmalı ve entegre bir yaklaşımla atıkların yönetimi sağlanmalıdır.

HEDEFLER Temiz ortam kaynaklı olarak performansın ve verimliliğin arttırılması

İsrafın önüne geçildiğinden maliyetlerin azaltılması

Çevresel risklerin azaltılmasının sağlanması

“Duyarlı tüketici” duygusuna sahip olunmasının sağlanması

Tasarruf ve ekonomik kazanç sağlanması

KAZANÇLAR 1 ton atık kâğıdın geri kazanımı ile;

17 ağacın kesilmesi önlenir,

12400 m3 kadar sera gazı engellenir,

2,4 m3 atık depolama alanından tasarruf

sağlanır.

Yeni üretime kıyasla metal ve plastik geri kazanımı ile %95 enerji

tasarrufu sağlanabilir.

Atık camlar tekrar cam ürünlerine; plastikler elyaf

ve dolgu malzemesi gibi birçok malzemeye, atık

metaller ise tekrar metal ürünlerine dönüşebilir.

Organik atıklardan elde edilebilecek kompost ile

topraklarımız daha verimli hale gelir.

Geri dönüştürülen her 1 ton cam

için yaklaşık 100 litre petrolden

tasarruf edilebilir.

Sıfır Atık Projesi kapsamında geri dönüşebilen atıklar nelerdir?

Ambalaj atıkları: Üretim artıkları hariç, ürünlerin veya herhangi bir malzemenin tüketiciye ya da nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında ürünün sunumu için kullanılan ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir ambalajlar da dâhil çevreye atılan veya bırakılan satış, ikincil ve nakliye ambalajlarının atıklarıdır. Ambalaj atıkları; plastik, kağıt,karton, cam, metal vb. atıklardır.

Plastik Kağıt, karton

Cam Metal

Kağıt, karton, gazete vb.

Cam kavanoz, meşrubat şişesi vb.

Metal içecek, konserve kutusu vb.

Plastik tabak, kaşık, pet şişe, ayran yoğurt kabı vb.

Diğer atıklar

Organik

meyve ve sebze artıkları, yumurta

kabukları, çay posaları, park-bahçe atıkları vb.

bitkisel kökenli atıklardır.

Yemek artıkları

Ekmek artıkları

Bitkisel atık yağ

Kızartmalık atık yağlar, tarihi geçmiş katı ve sıvı yağlardır

Atık pil

Her türlü unlu mamul ve ekmek artıkları

Kullanım ömrünü tamamlamış veya uğramış olduğu fiziksel hasar sonucu kullanılmayacak duruma gelmiş pillerdir.

Tehlikeli atık Floresan lamba Kartuş Tarihi geçmiş ilaçlar Yağ filtreleri Üslübü bez Eldiven vb. Tıbbi atık Enfeksiyon yapıcı atıklar (kan ve kan ürünleri olmak üzere her türlü vücut sıvısı, bunlarla bulaşmış olan örtü, çarşaf vb, bakteri ve virüs tutucu hav filtreleri vb), Patolojik atıklar (kimyasal ile işlem görmüş), Kesici-delici atıklar (enjektör, biyopsi iğneleri, petri kapları vb.) Atık Motor Yağı Motorlu araçlardan çıkan kullanım süresi biten atık yağlardır.

Ömrünü Tamamlamış Lastik (ÖTL) Faydalı ömrü tamamlanan araçtan sökülen araç lastikleridir.

Belediyemizde Neler Yapılıyor? Belediyemizce de 2018 yılı Kasım ayında Sıfır Atık Projesi kapsamında çalışmalar yapılmıştır.

Bursa Büyükşehir Belediyesi olarak; ilk olarak 1998 yılında başlatılan kağıt, karton metal,

plastik vb ambalaj atıklarının geri kazanımı ile ilgili çalışmalar; Çevre Kanunu ve mevzuatlar

gereği ilçe belediyeleri ile koordinasyon halinde yürütülmektedir. Ambalaj atıklarının ayrı

toplanması için Belediyemiz birimlerinde mavi renkli geri dönüşüm kutuları kullanılmaktadır.

Atık pillerin ayrı toplanması için kırmızı renkli atık kutuları, bitkisel atık yağların ayrı toplanması

için mavi renkli bidonlar kullanılmaktadır.

Belediyemiz bünyesinde atık yönetimine yönelik yürütülen faaliyetler Sıfır Atık Projesi

kapsamında hız kazanmıştır. 2018 Yılı Kasım ayı itibariyle atıkların ayrı toplanması için altyapı

güçlendirilmiş ve toplanan atık miktarlarıyla ilgili ölçümler yapılmaya başlanmıştır. Sıfır Atık

Projesi ile Bursa ölçeğinde yürütülen çalışmaların hız kazanması ve atık toplama veriminin

artması hedeflenmiştir.

Bunun için öncelikli olarak Zafer Mh. Yeni hizmet binamızda uygulanmak üzere geri

dönüşebilen tüm atıklar için ayrı atık biriktirme ekipmanları alınmış ve belediye binamızın tüm

katlarına yerleştirilmiştir.

Büyükşehir Belediyemizde çalışan tüm personele ve temizlik personeline, sıfır atık projesinin

uygulanmasına yönelik eğitimler verilmiştir. Ayrıca hazırlanan genelge ile tüm personel

bilgilendirilmiştir.

Biriken ambalaj atıkları bağlı bulunduğumuz ilçe belediyesinin anlaşmalı olduğu çevre

lisanslı firma tarafından alınarak geri dönüşümü sağlanmaktadır.

Belediyemiz yemekhanesinden çıkan bitkisel atık yağlar (kızartmalık atık yağ), diğer

atıklardan ayrı olarak biriktirilmekte ve protokol yapmış olduğumuz çevre lisanslı

firma tarafından alınarak çevreci bir yakıt olan biyodizele çevrilmesi sağlanmaktadır.

Atık piller ve tehlikeli atıklar mevzuatlar doğrultusunda diğer atıklardan ayrı olarak

biriktirilmekte ve çevre lisanslı firma ve yetkili kuruluş tarafından alınarak bertarafı

sağlanmaktadır.

Belediyemiz atölyelerinden çıkan Atık motor yağları ayrı olarak su sızdırmaz tank ve

varillerde biriktirilmekte ve yetkili kuruluşa teslim edilerek enerji geri kazanımı

sağlanmaktadır.

Şantiye sahalarında araç bakım yerlerinden çıkan ömrünü tamamlamış lastikler ayrı

olarak biriktirilmekte ve geri kazanımı sağlanmak üzere çevre lisanslı firmalara

verilmektedir.

Tıbbi atıklar sterilizasyon tesisinde steril edildikten sonra katı atık düzenli depolama

alanımızda bertaraf edilmektedir.

Bununla birlikte Bursa Büyükşehir Belediyemiz ile Milli Eğitim Müdürlüğü arasında sıfır atık

projesi kapsamında Yeşil Karne Protokolü imzalanmıştır. Bu protokol ile Temel Eğitim Genel

Müdürlüğüne bağlı ilkokullarda sıfır atık bilincinin yaygınlaştırılması sağlanacaktır.

FAYDALI LİNKLER:

1. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı : http://sifiratik.gov.tr/

2. Bursa İl Enerji Yönetim Birimi:

http://bursa.meb.gov.tr/enerjiyonetimi/index.php

3. İl Müdürlüklerince Atık İşleme Tesislerine Verilen Belgeler: http://motatkds.cevre.gov.tr/MotatKDS/WebOzelFaaliyetListe.zul

4. Atık Taşıma Lisansları: http://motatkds.cevre.gov.tr/MotatKDS/TasimaLisansAracView.zul

5. Sıfır Atık Tanıtım Filmi: http://csb.gov.tr/sifir-atik-tanitim-filmi-video-galeri

6. Sıfır Atık Kamu Spotu:

http://csb.gov.tr/sifir-atik-zirvesi-video-galeri

7. TEMA Vakfı-Sıfır Atık- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı: http://sifiratik.gov.tr/Kurumsal/VideoDetay/14

8. Elektronik Ev Atıkların Geri Dönüşümü: http://csb.gov.tr/elektronik-ev-atiklarin-geri-donusumu-video-galeri

9. Elektronik Atıkların Geri Dönüşümü: http://csb.gov.tr/elektronik-atiklarin-geri-donusumu-video-galeri