Yalnz nsan

Yalnz insan merdivendir Hibiryere ulamayan Srlr yabanc diye Dayand kaplardan Yalnz insan deli rzgar Ne zevk alr ne haz verir Dokunduu kldr uar Sunduu tozdur silinir Yalnz insan yokki yz Yamur arpan bir camekan Ve gznden szan yalar Bir paradr manzaradan Yalnz insan kayp mektup Adresimi yanl nedir Sevgiler der frlatlr Kimbilir kim tarafndan

Brakp Gittin Beni

brakp gittin beni btn kaplarda btn llerde tek bama kodun afakta arayp le vakti yitirdiim vardm hi bir yerde deildin sensiz bir odann sahrasn nasl anlatsam hibir eyin seni andrmad bir pazar kalabaln denizde dalgakrandan da bo boluunu bir gnn seslenip de senden cevap alamadm sessizlii brakp gittin beni kalarak olduun yerde hareketsiz her yerde brakp gittin beni gzlerinle dlerin yreiyle brakp gittin beni yarm kalm bir cmle gibi brakp gittin den hep ben oldum en kk kmldannda senden ban evirdiin iin aladm grmedin hi bana bakp grmediin iin ben yokken iini ektiin iin ayana den glgene acdn m hi sen

Bir Byk Sr Syleyeceim Sana

Bir byk sr syleyeceim sana Zaman sensin Kadndr zaman sevilmek zlemi duyar Aklar eteinde otursun ister Bozulacak bir entaridir zaman Peremdir sonsuz Taranm Bir aynadr buulanan buular dalan soluklarla Zaman sensin uyuyan uyandm afakta Sensin bak gibi geen boynumu Gemek bilmeyen zamann ikencesi oy Mavi damarlardaki kan gibi durmu zamann ikencesi oy Hep doyumsuz arzudan daha da beterdir bu Daha da beterdir bu Sen odada yrrken gzlerin susuzluundan Korkarm hep bozulur diye by Daha da beterdir bu senle yabanclamaktan Ban Kaak darda ve yrein baka bir ada oluu Szckler ne ar Tanrm anlatrken bunlar Arzunun tesinde eriilmez yerlerde bugn akm Sen akamda vuran duvar saatisin Sen solumazsan eer ben boulurum Duraksar ve tenime konar admn Bir byk sr syleyeceim sana Dudamdaki Her sz dilenen bir yoksulluktur Bir yoksulluktur ellerin iin baknda kararan bir eydir Bundandr sana sk sk seni seviyorum demem Boynuna takacan bir tmcenin saydam kristalinden yoksunum u sradan szlerimi hor grme Onlar sade bir sudur atete o sevimsiz grltleri yapan Bir byk sr syleceim sana Beceremem ben Sana benzer zamandan szetmeyi Senden szetmeyi beceremem ben nsanlar vardr hani istasyonlarda El sallayan tren kalktktan sonra Yani arlyla gz yalarnn Kollar yana der onlara benzerim ben.

Bir byk sr syleyeceim sana Korkuyorum senden Korkuyorum ikindilerde seni pencerelere gtren eyden Korkuyorum davranlarndan sylenmedik szcklerden Hzl ve usul geen zamandan korkuyorum senden Bir byk sr syleyeceim sana kaplar rt lmek sevmekten daha kolaydr Bundandr yaamann sanclarna ynelmem Sevgilim.

Bir Yastkta Olacaz Seninle..

bir yastkta olacaz seninle.. Pazar da olsa pazartesi de Aksamda ya da sabah geceyars le ster cennette ister cehennemde Ak benziyor birbirine Dn'd bunu sana sylediimde bir yastkta olacaz seninle.. Evet bu dn'd bu ise yarn Yolum olarak bir tek sen varsn Kalbimi verdim avularnda kalsn Ne gzel yol alyor seninkisiyle Ama hepsi mr kadar insann bir yastkta olacaz seninle.. Sevgilim varolan olacak yeni Gkyz bir araf zerimizde Seni kollarmla kuattm ite Ve iim sevdanla pr pr etse de Dilediin istediin srece bir yastkta olacaz seninle..

Dekorlar

Ne kadar ufuk deisekte Yrekte ahenksizlik kalan Kiiler kiiler kiiler

Btn bu samalklar iinde Sadece dekoru bize kalan O alp hep eve getirirdi Aptal ve yobaz olanlar Okurdum tembelce uzaklamay Mevsimden kaan bir gn gibi Sadece dekoru bize kalan Ne kadar balk deisekte Btn sulardr tatl olan Btn gzyalar buharlaan Aylar geip skor yazan Sadece dekoru bize kalan Ne kadar hapishane deisekte Ruhumuz ve bedenimiz tanan Aylar geip skor yazan Bu kadar iren ihanetteler Ateler ve esinlikler Sadece dekoru bize kalan Kalp bu ekmek gibi krdmz Srck kular onu gagalayan Gitmeliydim kalmak oldu hatamz Mealenin son ndan Sadece dekoru bize kalan

Doruklarn Uykular stne Ykseldii Yer

Byk kayalar bana dedi ki aramza geliyorsun ama Seni saran bu yrek yok mu hi yeryznde Bam salladm ve ld diye yantladm Dilsiz koca kayalar diz ktler nmde.

Elsa'nn Gzleri

yle derin ki gzlerin imeye eildim de Btn gneleri prl prl orada grdm orada btn mitsizlikleri bekleyen lm yle derin ki her eyi unuttum ilerinde Usuz bir denizdir bulanr ku glgelerinde Sonra birden gne kar o bulanklk geer

Yaz meleklerin eteklerinden bulutlar bier Gklerin en mavisi budaylar zerinde Karanlk bulutlar bouna datr rzgar Gklerden aydndr gzlerin bir ya belirince Camn krlan yerindeki maviliini de Yamur sonu semalarn da kskandrrlar Ben bu radyumu bir pekbilent tandan karttm Benim de yand parmaklarm memnu ateinde Bulup yeniden kaybettiim cennet lke Gzlerin Perumdur benim Golkondum, Hindistan'm Kainat parampara oldu bir akam zeri Her kurtulan ate yakt stnde bir kayann Grdm denizin zerinde parlarken Elsa'nn Gzleri Elsa'nn gzleri Elsa'nn gzleri.

Elsaya iirler

Sana byk bir sr syleyeceim Zaman sensin Zaman kadndr ster ki Hep okansn diz klsn hep Dklmesi gereken bir giysi gibi ayaklarna Bir taranm Bir upuzun sa gibi zaman Soluun buulandrp sildii ayna gibi Zaman sensin uyuyan sen afakta ben uykusuz seni beklerken Sensin grtlama dalan bir bak gibi Ah bu syleyemediim ikencesi hi gemeyen zamann Bu durdurulmu zamann ikencesi mavi anaklarda kan gibi Bu gz susuzluundan sen yrrken odada Bense bilirim byy bozmamak gerektiini Daha beter seni kaak Seni yabanc bilmekten Akln ayr bir yerde gnln ayr bir yzylda kalmaktan Tanrm ne ardr szckler Asl demek istediim bu Hazzn tesinde sevgim hibir zararn eriemeyecei yerde bugn sevgim Sen ki benim saat-akamda vurursun Boulurum soluk alp vermesen Tenimde bir duraksar ve yerleir admn Sana byk bir sr syleyeceim Her sz Dudamda bir dilenen zavall Acnacak birey ellerin iin kararan birey baknn altnda te bu yzdendir sk sk seni seviyorum deyiim

Boynuna takabilecein bir tmcenin o parlakca kalp kristali Kaba konumamdan gcenme benim Bu konuma Atete u tatsz czrty karan sudur o kadar Sana byk bir sr syleyeceim Bilmem ben Sana benzeyen zamandan sz amay Bilmem senden sz amay bilir grnrm Tpk uzun bir sre garda El sallayanlar gibi gittikten sonra trenler Bilekleri snerken yeni arlndan gzyalarnn Sana byk bir sr syleyeceim Korkuyorum senden Korkuyorum yann sra gidenden Pencerelere doru akam zeri El kol oynatndan sylenmeyen szlerden Korkuyorum hzl ve yava zamandan korkuyorum senden Sana byk bir sr syleyeceim Kapat kaplar lmek daha kolaydr sevmekten Bundandr ite benim yaamaya katlanmam Sevgilim.

Gller Ve Leylaklar

Sen ey o iekler ey o deimeler ay Bulutsuz geen mays baklanm haziran Bir daha artk ne o glleri ne o leylaklar Bir daha o ilk yaz unutamam hibir zaman O korkun kuruntuyu unutamam bir daha Alay l kalabal gnei Ak arabalarn Belika hediyelerini Havay o ar uultulu yolu sonra da O saknmasz utkuyu kavgalar aan pmenin kzla dndrd o kan lgn halkn leylaklarla donatt O lme gidenleri unutamam artk dnyada Kutsal o eski zaman betiklerine alan Fransa bahelerini unutamam bir daha O akamlar bysn o sessizliin Glleri yol boyunca ki glleri sonra da O bozgun yeline kar duran iekleri Alayc toplar o bisikletleri akn Korkunun kanad stnden geen erleri O perian klklarn konaklyanlarn Ama neden bilmem bu benzetme kasrgas Durmadan hep ayn noktaya getirir beni

Saint-Marth bir general kara bir dal yn Orman yannda bir kk Normandiya biimi te ts yok dman karanlkta dinleniyor Birden bize Paris dt diyorlar bu akam Dnya da ne o yitirdiimiz ak bir daha Ne o glleri ne de o leylaklar unutamam Flandres leylaklarn demetlerini ilk gnn O tatl izini yanaklar sndren lmn Sonra sizi kan glleri taze gller sizi Yangn rengine alan Anjou glleri sizi

nanmyorlar Bana

nanmyorlar bana inanmak istemiyorlar Bouna yazyorum dilim diim trnamla kanmla kemanlarmla Bouna yazyorum uyaklarmla Gecede dallarn eski dilini bilmeyen biri gibiyim Aslm sularn stnde Konumak kara dilin erkein ve kadnn Birbirine tutumu iki ele yabanc biri gibi konumak Konumak mutluluun lgn gibi pcklere benzemeyen szckler var ya te o szckleri yitirmi bir azn dili ile konumak Tm bunlardan yaknan bir edayla konumak Dolup tap ta sanki susmak istiyor gibi Ey szlerin tesinde yetkin ses arknn ycelii ln l Bir an geliyor nota ulalmaz seslerin arksn sylyor Kulak duymuyor artk ykseklerdeki mzii nanmyorlar bana inanmak istemiyorlar Bouna konuuyorum ilkyaz'la ve orglarla Bouna konuuyorum gkyznn tm heceleriyle Bilinen eylerin zel orkestrasyla Ve sar onikiliklerin bayalyla Bouna konuuyorum barbar alglarla Bouna sylyorum onu duvarlara vuran yumruumla Bouna sylyorum derebeyinin ormanlarn atee verir gibi bouna sylyorum onu sava ilan eder gibi Alev yutan cambazn azndaki alev gibi nanmak istemiyorlar bana Kendilerine benzer birini yaratmlar benden belki de Belki dkntlerini giydiriyorlar bana Alp gezdiriyorlar beni kendileriyle

Dizelerimi sylyorlar benzetip kendilerine Dizelerim onlara tatl arklar oluyor Biraz da onlarn satlk malym ben Beklerken bir yol olmay Szcklerindeyim ben Okul kitaplarndaym Rezillik yapamam bu bana yasak Bouna haykryorum ben Sana ak birinden bakas deilim diye

Kzl Afi

stediiniz ne zaferdi ne gzya Ne hznl org ne papazn son duas On bir yl nedir ki on bir yl Yaptnz kullanmakt silahlarnz lm gzn kamatrmaz partizann Asld yzleriniz tm duvarlara Gece ve sabah karasydnz, korkutucu, szgn Bir afitiniz, kzl bir kan lekesi gibi Adlarnz bile sylemek ylesine gt ki Gelip geende dehet etkisi yaratn istediler Sizi kimse Fransz olarak grmez gibiydi Gn boyu bakmadan geti gitti insanlar Kimi parmaklar durmad ama karartmada 'Fransa iin ldler' yazd afie

Kllerinden Doan Anka Kuu

yle yazlmt ak zerine Yangn halinde yasak k kaps Gkyzne de unlar yazlmst Yanlyorsunuz buradan gidilmez Ve geceye de unlar yazlmt. Gecenin zerine hicbir ey yazlmamt.

Mehur Dnya

Bu mevsim insanlar Ta gzl korku ayakllar Gzbebeklerindeki ryalar Kafeste vahi hayvanlar

Manzarann tozu Ate ve demir Gnn byk oyunu Eski talanlara direnir Kuruntusuz ormanda Gidiyor kurtlar kadife admlarla Her gnn Vebasdr Gnein canavarlnda Ayp ve zafer arasnda tutku Ve inkarclk arasnda umut Adaletin terazisi Yanllarn lanetli kitabnda Nehrin gvensiz geidindeyiz Yaayanlardan llere giden Pimanlklarn asma kprsnden llerden yaayanlara giden Kalp ve gmlek arasnda Yer var sadece baa Tez mi ge mi Her ey ihanetin tadnda Zllmn gizli rzgar Acayip dndrd balar Ne dileniyor bu kiiler Szlerin ayrlnda

Mutlu Ak Yoktur

nsan her eyi elinde tutamaz hi bir zaman Ne gcn ne gszln ne de yreini Ve atm derken kollarn bir ha olur glgesi Ve sarldm derken mutluluuna paralar o eyi Hayat garip ve ac dolu bir ayrlktr her an Mutlu ak yoktur Hayat Bu silahsz askerlere benzer Bir baka kader iin giyinip kuanan Ne yarar var onlara sabah erken kalkmaktan Onlar ki akamlar aylak kararsz insan Syle bunlar Hayatm Ve bunca gzya yeter Mutlu ak yoktur

Gzel akm tatl akm kanayan yaram benim imde tarm seni yaral bir ku gibi Ve onlar bilmeden izler geiyorken bizleri Ardmdan tekrarlayp rdm szckleri Ve hemen can verdiler iri gzlerin iin Mutlu ak yoktur Vakit ok ge artk hayat renmeye Yreklerimiz birlikte alasn sabaha dek En kk ark iin nice mutsuzluk gerek Bir rperii nice pimanlkla demek Nice hkrk gerek bir gitar ezgisine Mutlu ak yoktur Bir tek ak yoktur acya garketmesin Bir tek ak yoktur kalpte amasn yara Bir tek ak yoktur iz brakmasn insanda Ve senden daha fazla deil vatan ak da Bir tek ak yok yaayan gzya dkmeksizin Mutlu ak yoktur ama Byledir ikimizin ak da

ark Sylyorum

ark sylyorum zaman gesin diye mrmn u son gnlerinde Don stnde bir resim gibi Memnun ediimiz Yreimizi Talar atarken glck stnde ark sylyorum zaman gesin diye Harikalar gnn yaadm Siz ve ben hatrlayalm Ve yllarn duvarlarn atm Mucize ykl kulaklarm Deil ki devran eskisi gibi Harikalar gnn yaadm Gidelim ki bu parmaklar zlsn Anlmz gibi erefiyle lk sen gzlerinle grrsn Bizden alak bulutlar Ve dizlerimizde ayr kular Gidelim ki bu parmaklar zlsn

Ay yaptk biz Saraylarmz ve heykellerimiz iin ldryorsalar bizi nemli midir Geceler decektir bir bir Komnc oldu artk in Ay yaptk biz Syleyeceim ve Syleyeceimde Bu hayat nice manzaralara sahne oldu nsan ulap doal bykln buldu Sesi ormanlar dalar Srlar ve denizler stnde Syleyeceim ve Syleyeceimde Evet zaman gesin diye ark sylyorum Kemana kar ypranr kemane Ta ta kaydrmaca oyununda Ve dokunakl akm Eik glgeme astm ark syleyerek geiriyorum zaman Zaman gesin diye ark sylyorum

iir Sanat

Mays'ta lm dostlar iin Sadece ama sadece onlar iin ncelik olmal kafiyelerimde Gzyalarm gibi silahlarn stnde Ve tm yaayanlara Deise de rzgarla ller adna orda bilensin dursun O beyaz silah pimanlk duygusunun Evli szckler yara alm szckler Suun basbas bard kafiyeler Dibinde kararak ac bir hikayenin ifte su sesini kreklerin

Hem yamur kadar adi Parlayan bir cam gibi Sanki geitte ayna len iek bluzda ocuun emberle oynamas Ayn rmakta yansmas Dolaptaki gve otu Bellekteki bir koku Kafiyeler kafiyeler orda duyarm Krmz ssn kann Bize hatrlatn bunu nsanlar kadar zalim olduumuzu Ve yreimiz gcn yitirdi mi Unutkanlk uykusundan uyandrn bizi Snm lambay yakn yeniden Yine ses gelsin boalan kadehlerden Ben hep ark sylemekteyim orda Mays'ta len dostlarm arasnda

Aragon'un ikinci iir kitab olan Mouvement Perpetuel (1926)'i, bakentin gnlk yaamn arayan bir adamn yksn ileyen Le Paysan de Paris (1926) adl roman izledi. 1927'de Komnist Partisi'ne girdi, bu partinin sanat ve edebiyat konularndaki szcln stlendi. 1928'de, yaamnn en nemli olayn yaad: Bu, kendisi gibi nl bir romanc olan Rus kkenli Elsa Triolet ile tanmasyd. 1939 ylnda bir evlilie dnecek olan bu iliki, Elsa'nn lm tarihi olan 16 Haziran 1970'e kadar srd. Elsa, Aragon'un iirleri ve romanlar iin esiz bir esin kaynayd artk. Bu karlama, O'nun gerekstclerden kopmas iin de bir balang olmutu. 1930'da Sovyetler Birlii'ni ziyaret etti. Sosyalizmin kuruluunu lirik bir biemle dile getirdi: Hourra l'Oural (1934). Gerekstclerle ilikisini tamamen kesti1.

Aragon, 1933'te romanlaryla yeni bir dnemin kapsn aralyordu. Gerek dnyay grme ve dile getirme ayd bu. Le Monde Reel (1933-1945) baln tayan drt ciltlik bir roman dizisinde, XX.yzyl balarndaki Fransz toplumunu tarihsel bir perspektif iinde ve Marx' bir yazarn dikkatiyle ele ald: Les Cloches de Bale (1933), Les Beaux Quartiers (1936), Les Voyageurs de L'Imperiale (1942) ve Aurelien (1945). Yazar, ayn toplumcu gereki izgisini, bu romanlarn bir uzants olan ve 1939-1940 dnemini anlatan Les Communistes'de de srdrd.

II.Dnya Sava'nda Fransa'nn Almanlar tarafndan igal edildii yllarda Aragon, Direni Hareketi saflarnda yer ald. Sava ve Direni, en ok Le Creve-Coeur (1941), Cantique Elsa (1941), Les Yeux d'Elsa (1942), Broceliande (1942), Le Musee Grevin (1943) ve La Diane franaise (1945) adl iir kitaplarnn ana temasn oluturdu.

Aragon, sava sonrasnda da pek ok iir yazd. 1948'de Le Nouveau Creve-Coeur' yaymlad. Onu,srasyla u iir kitaplar izledi: Les Yeux et la Memoire (1954), Mes Caravanes (1954), Le Roman inacheve (1956), Elsa (1959), Les poetes (1960), Le Fou d'Elsa (1963), Le Voyage de Hollande (1964), // ne m'est Paris que d'Elsa (1964), Elegie a Pablo Neruda (1966), Chambres, poemes du temps qui ne passe pas (1969).

Ce Soir'n ortak yayn mdrln de yapan Aragon, 20 yla yakn bir sreyle Lettres franaises'i ynetti (1953-1972). 1956'da Litteratures sovietiques'i yazd ve SSCB'nin tarihini

8

yaymlad {Les Deux Geants, Andre Maurois ile birlikte). ki kez Lenin dlne lyk grld. 1967'de Goncourt Akademisi'ne seildiyse de bir yl sonra istifa etti.

Aragon, Elsa'nn lmnden sonra biri Henri Matisse (1971), dieri TheatrelRoman (1974) olmak zere iki roman ve 1982'de de Les Adieux et autres Poemes adl bir iir kitab yaymlad. Yalnz kald yllarda, zellikle 1974'ten sonra, btn iirlerini gzden geirmekteydi. 23 Aralk 1982'de Paris'te ld.

Louis Aragon, 1942'de Les Yeux d'Elsa adl kitabnn nsznde yle diyordu: "iir sanat, zayf olan gzel'e dntrmenin simyasdr"2. O'nda vatan sevgisi ile ei Elsa'ya olan byk ak, baz iirlerinde deta iice yaamaktayd. Biim olarak Hugo'nun kulland "alexandrin" dizesini, O da severek kullanyordu. Yine de, sadece ona bal kalmayp, biim ve szck seimi asndan, ada Fransz edebiyatna byk bir zgnlk getirmeyi bildi. Bu edebiyat iinde yer alan hibir airin iiri, Aragon'unkiler kadar arklatrlmaya lyk grlmedi3. Bestelenen ok sayda iiri, O'na yaygn bir n kazandrd. Aragon, Cremieux'nn kendisine ynelttii "...hem kadn-erkek iftinin mutluluunu savunuyorsunuz, hem de, o nl dizenizde Mutlu Ak Yoktur diyorsunuz, peki bu grnzle nasl uzlaabiliyorsu-nuz?" sorusuna u yant vermiti:

"Kendimle uzlamak gibi bir arzum yok, olmad da hi. Georges Brassens'in besteledii ve yaygnlatrd Mutlu Ak Yoktur, 1943'te yazdm bir iirin dizesidir(...) Sz konusu mutsuzluk, igal yllarnn mutsuzluu. Fransa'nn iinde bulunduu o ackl durumda mutlu bir ak olabilir miydi?(...) Ortak bir mutsuzlukta bireysel mutluluklarn olamayaca temas, o zamanlar ilediim bu tema, aslnda, hemen hemen yazdm tm yaptlarda da var. Gerekte, bu iirde ortaya konulan sorun, mutlu akn olup olamayaca deil, mutlu iftin olup olamayacadr. Kadn-erkek iftini, erkein ve kadnn en yce ekli olarak dndm sylemitim. Umarm gelecek gnler kadn-erkek iftine mutluluk tar"4

(') Aragon, bu kopma'ya ramen, gerekstclk akmn hibir zaman ktlememi, tam tersi, onu gerekilie giden bir yol olarak kabul etmitir: "Deer yarglarn yadsyc tutumu yznden, 'dada' cln

sert eletirilere ve tartmalara neden olmasndan sonra, gerekstclk, gemite ve hldeki iirsel alanlarn boyutlarn aklad, bu alanlara k tuttu, kaytszlk, bilinsizlik ve bilgisizlik yznden unutuluun karanlna gmlm ve gmlme tehlikesiyle kar karya kalm yaptlar ve yazarlar gn na kard. Gerekstcln asl deeri budur(...) Gerekstclk, gerekilie giden bir yoldu, bunu bilmek gerek. Kanmca gerekilik, gerekstcln mantksal bir sonucudur". Ayrntl bilgi iin baknz: Louis Aragon, Gerekiliin Boyutlar (eviren: Erdoan Alkan), stanbul, 1985."de yaynlar:26".

(2) Aragon, Le Creve-Coeur - Les Yeux d'Elsa, Londra, 1944, s.57. (?-) Aragon'un arkya dntrlen iirlerinin geni bir listesi iin baknz:

Georges Sadoul, Aragon, Paris, 1982, s.208-212. "Seghers, poetes d'aujourd'hui: 159".

(4) Aragon, Gerekiliin Boyutlar, s.35-36.

SAF PEREMBE

Sokaklar, krlar, nereye komaktaydm? Dnemelerde beni kovalyordu aynalar, baka su birikintilerine doru.

Yeil bulvarlar! Eskiden, gzlerimi emeksizin bakardm hayranlkla, ama gne bir ortanca deil artk.

Fayton o simgesel arabay oynuyor: Flore ile bu soluk dudakl kz. Alakgnll bir ayr iin fazla lks dorusu: bayraklarla donatn! tm sevgililer pencerelerde olacak. Benim erefime mi? Yanlyorsunuz.

Gn iime szyor. Benden ne ister beyaz aynalar ve karlatm kadnlar? Yalan dolan m? Byle bir rengi yok ki kanmn.

Mart'n yanan zifti zerinde, ey kardelen iekleri! herkes anlad artk benim kalbimi.

Utandm, vah utandm!

MOBLYALI ODA

Univers Oteli ile Aveyron Oteli'nde metro geiyor pencereden Toprak gzl kz orda kavuacak belki de bana Kalbim

grdmz vakit ne diyeceiz ona tatlm say iekleri duvarn ieklerini say Kalbim nadasa alnm tarla Dikkat Pek salam deil merdiven

Niin bir oban kz deilsin sen klar Mezopotamya'ya gtren

MUTASAVVIF MASKARA

Asansr hep nefes nefese iniyordu ve hep kmaktayd merdiven Bu hanm sylenenleri duymaz yapmack tavrl handiyse aktan sz edecektim ona ah bu komi komik by ve kalaryla ne yapay Ben ekerken onlar bard garip garip Ne grdm Bu soylu kadn ite

Baym hafifmerep deilim ben Yuh sana irkin kz

Allah'tan bizim bavullarmz var domuz derisinden her eye dayankl

Buradaki Yirmi dolar

indekiyse bin Hep ayn dizgedir bu Ne l var ne mantk

tatsz konu

FG

Bir sevin patlar e lir'le llm zaman Ormanda patlar sevin syleyemeyeceim Dnsn balar gller kimin akna neyin akna

benim akma

AKROBAT

Kanl kollar Evliya otu kadar neeli Hiperbol yeniden der Eller

Kular saylardr Cebir'se konmu aalara Rousseaux'dur izen gkyznn portesinde bu tekdze mzii

Yaam iin yz Yzlerce

Dvme yapan

Atarm perendemi surlarn zerinde

MADAME TUSSAUD

Sessiz lklar Siyah taftalar Redingotlar Cinayetler Ayn gri baka sahiptir btn mankenler

Ama bu lord ok berbat bir yerde dansetmi Paris'te Altn dileri ve favorileri var onun kirli

Strand sar bir sisle izliyor salonlarda

Tozlu kvrmlarda iz brakan gslkler kendilerini ihmal ediyor bu beyfendiler ylesine mutlu yar-sosyetik bir hanm ldrmekten

Hindistan'da

lgnlklar yapt bu subaylar Morglarn terkettiler bir evlilik uruna morganatik olan

nsan elenebilir gezilerde ayet rugan pabular kirlenmemise yurt dnda ceza yenmiyor yle cinayetlerden Seve seve ldrrdm bu sko kraliesini Fransa'ya bakp da iirler syleyen

Ama altst ederdim her trl ticareti

OPERA AIININ ARKISI

Ak tatl yatak araf kalbimse yorgandr onun krk ylesine gevek kollarm bacaklarm

hafife alm dudaklarm yan bakyor gzlerim yalanc gkler iin ki vcutla amar hep ayn kokudadr ateli olmam iin

JEAN-BAPTISTE A.'NIN YAAMI

Bir glge gnein ortasnda uyuyor altn gne

Jean-Bart Kara-meeli caddede

Fakat sabrl olun Ben daha domu deildim o zamanlar

Tren yeniden yola kar

ROSA gl ve bu mrekkep tad ey ocukluum Cos oc'y hesaplayn

ye gre

Genliim Aperitif ki ok az grmt onu bir cafe'nin aynalar usanm bunca sinekten Genlik ve tm azlan pmedim ben

Koridorun sonuna ilk nce varan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 L Bir glge gnein ortasnda uyuyor o da gz

PYADENN KAFAYI OYNATMASI

Hortlak ocuk insan yaryor ta direklerin arasnda 2PIR kafasnn ls (Kule kyor ge dikkat) Sarho sesiyle nasl da deiiyor Yanl ya da doru korkutur ii saman dolu kartal

scak yznden renk yznden

ac yznden

imir top bir daha hi mi hi dmeyecek Beyaz tahta ucuna elik-oman

HEYKEL

ehvet Gne yemei lyorum Salya Uyku

aln sabah anlarn Kloroform maskesi Ak

boylu boyunca yuvarlanyorum Aslnda

Uurum Yatak hals lmedi Kpr kprdr ark sylerken alak sesle Panter panter

Vcudum durmuyor krklar altnda araflarn Denizde bir adam Mrekkep Akntyla srklenmi

TALYAN DLBER

Pablo Picasso'ya

Mavi ve onun yelkenleri Salkl kollar Yazlk kremler Byk gzellii

Ama ne kadar etkiler Onu sevmek isteyeni (Denizden sz amak Dzyaznn dnda)

En budalas bile yuvarlak gzleriyle Akllca pazarlar Bu alnn yaknnda

Ey tatl sevgilim Kurun gneinde Dikine bakn Ve altn rengi tenin

Seni betimlerken Tm ayak bilekleri kp gelirler ruha Tpk tkrkler gibi

Senin salarnda Gemiin aksi Duruyorsun hl Parlak bir kt gibi

Getirsin dudaklarn Szckleri ktl ve atei

Ama bir lv tonuyla Hayr'dr sesin syledii

2

PROGRAM

Katillerin bulutuu yerde Kan ve boya taptaze

Souun kokusu Cinayet ileniyor yemekten sonra

Mumlar etkili olmayacak yeteri kadar Elbette ihtiya duyacaz ufak tefek letlere ef maske takyor Soyutlarn kadifesi Beyfendi galiba Opera balosuna gidiyor Btn cinayetler La Muette'te ileniyor Vesaire Sadece kullanlacak paray gryorlar Sarig Fransa'nn en byk isimleri var benim etemde

iek buketleri Gveni ktye kullanlar Paris'i onursuzluuma bulatryorum Yar

Borsaya darbe vuru Uzak da olsa umut yreine su serper su ortaklarnn eytan makinas gelinciin tam ortasnda Uzun sre srdremeyecekler zenginliklerini imdi onlarda

sra

Krk camlarn gazeteden yldz Bilirim matkaplarn zayf noktalarn arkadalarm nsan amacna varr gzden yoksun ihbarlarla Zehir Kpkl bira hanet ya da Bunu Tahta atn yemini Onu teslim ediyorum polise tekiler ellerini ovuturuyorlar sevinerek Bir ey kaybetmiyorsunuz beklemekle

Bu gece denizde kazalar olacak Suikastlar Kayglar lm kan glne eviriyor yatak odasndaki hallar ki dost daha sonra sra kardeimde Glmseyerek bakyor bana ve gsteriyorum ben de ona dili biri olduumu

Kim kimi boacak byle Elele Kur'a m ekelim kurban saptamak iin Saldr ilmik Cehennemi boyluyor kim konutuysa Katil ayaa kalkyor ve diyor

ntihar Dnyann sonu

Bayraklarn sarlmas deniz kabuu Katran srlan Mealeler Delik deik olmu meyve Kurun ddk Soykrm gereksiz klyorum ve zevk iin ve tanmyorum yeil ve beyaz gemii Yara sokuyorum anariyi btn kitaplarda ve garlarda

IIKLAR GAZNOSU

Moda olmu plajlarda bir akam bir ezgi alnr Bu ezgiyle kk atlar korkun hzl koar Ve kz dp baylr ve Weber'in adn mrldanr Bendenizse Webr der ve denize bakar

.

TEK SZCK SYLEMEDEN

Ihlamur gecesi Yaz Alak sesle konuuluyor kaplarda Herkes dinliyor benim ayak seslerimi ve kalbimin atlarn asfaltn zerinde

Size ne benim ektiim aclardan

Gecenin mein gzl plaklk Denize giden yol kendi iime tayor beni Mek parmak kala yok olmama

Acnn polipleri bek bek Yosunlar Mercanlar Biricik dostlarm benim

Glgede kimse anlayamaz szlanmalarmn nedenini Simsiyah bir kallelik

ENTRKA (bildik bir hava) Kklerin en iyisi bu HER DERDE DEVA

,

TA ATLATMAK

K gnleri Kymklar Arkadam gzleri kzarm Yryor cenazenin ardndan Ayna ly kskanyorum

nsanlar sinekler gibi lp gidiyorlar Yanlgm sylyorlar alak sesle Mavi gne atlak dudaklar Korku Sokaklarda dolayorum ktlk dnmeden airin imgesiyle ve tuzaknn glgesiyle

Bana elenceler sunuyorlar portakallar

Dilerim rperti Ate Saplant Tm mangallar hurda pazarna Yapacam tek ey kald souktan lmek herkesin nnde

CAN SMD

Bir kar'n kar'na bir ocuk bir kez att kendi cann ve bilmiyordu kapatyor gzkapaklarn

Bir ift Bir erkekle bir kadn sylemek istedii bir kez bir kez btn bir yol boyunca bir ift ikisinin meydana getirdii

Souk ve scak bir kez Oysa az daha Oysa balamt ark sylyordu yedii bir rek gnete rek

rein resmi suda Bir kez suda bir kez bir su nehriydi bu Su slatr bembeyaz Islak iek

28

HARABELERDE BAIRA AIRA OKUNACAK R

kimiz tkrelim ikimiz Sevdiimizin zerine Sevdii zerine ikimizin Dilersen zira bu ikisi Tam bir vals havasdr ve tahmin ediyorum Aramzda geen karanlk ve o esiz eyi Terkedilmi aynalarn diyalogu gibi Emanete alnm bir yerde belki Foligno Ya da Auvergne yresi La Bourboule Kimi isimler uzak bir gkgrltsyle ykldr ster misin tkrelim ikimiz bu byk yrelere Orada kiralk kk otomobiller gezinmekte ster misin zira bir ey daha gerekli Bir ey Bizi birletirsin ister misin tkrelim kimiz bu bir valstir Bir eit rahat alay Tkrelim kk otomobilleri tkrelim Tkrelim emir byle Bir aynalar valsi Bir diyalog hibir yerde Dinle bu kocaman yreleri orada rzgr Sevdiimizin zerine alar Birisi bir attr yere dirseini dayar br bir bez sallayan l br Senin admlarnn izi Bo bir ky hatrlyorum Yanm bir dan omuzunda Senin omuzunu hatrlyorum Senin dirseini hatrlyorum Senin amarn hatrlyorum Senin ayak seslerini hatrlyorum

29

Atsz bir kenti hatrlyorum Yanp tutuan bakn hatrlyorum Bo kalbim bir l Mazeppa bir atn nmde gtrd dadaki o gn gibi Coku kouumu hzlandrd katledilmi meeler arasnda Gelecei sezerek kanayan o srada Mavi kamyonlar zerinde zayflarken gn O kadar ok ey hatrlyorum O kadar ok akam O kadar ok oda O kadar ok basamak O kadar ok fke O kadar ok durak bombo yerlerde Ki orda gizemin ruhu uyanyordu yine benzer ekilde Kr bir ocuun lna bir snr istasyonunda Hatrlyorum Gemi zamanda konuuyorum Cannz isterse Alay edin szlerimin sesiyle Sevdi Vard Geldi Okad Bekledi Gzledi gcrdayan merdivenleri Ey kaba gler ey hayalet gren bir insanm ben Bekledi bekledi derin kuyular leceimi sandm beklemekten Sessizlik kalem ayordu sokaklarda Bu oflayan puflayan taksi baka bir yerde lmeye gidiyor Bekledi bekledi bouk sesleri Kapnn nnde kaplarn dilini Evlerin hkrn bekledi Tandk eyalar alyordu srasyla Bekledi hayaletsel grnmn bekledi Kaan mahkmlarn Bekledi Bekledi Allah beln versin Bir klar zindanndan ve birdenbire Hayr Aptal Hayr Budala

Ayakkab yrd yn halnn zerinde Yeni dnyorum Sevdi sevdi sevdi ama ne kadar ok bilemezsin Sevdi gemi zaman bu Sevdi sevdi sevdi sevdi sevdi Ey kaba gler Ne kadar da cretkr oluyorlar Aktan bir yeen yksym gibi sz aanlar Yuh be tm bu dalavereler iin Biliyor musun ne zaman gerek bir yk olur Ak Biliyor musun Her nefes faciaya dnt zaman Gnn renkleri bir gln sonucu olduu zaman Bir hava bir glgenin glgesi ortaya atlan bir isim Her ey yand ve aslnda bilindii zaman Her ey yand Ve sylendii zaman Her ey yanyor Ve gk etrafa dalm kum tadndayken Ak ahlkszlar ak sizin iin Beraber yatmaya varmak demek Varmaya Ya sonra Ha ha btn ak bundadr Ya sonra Konuabiliyoruz ne olduunu Yllarca birlikte yatmak Duyuyor musunuz Yllarca Veballarla dolu bir geminin gvertesinde Den yelkenler gibi Geenlerde grdm bir filmde Teker teker Beyaz gl krmz gl gibi lmekte Onca duygulandran nedir beni Bu son szcklerde

Belki son szc bir szck ki inde her ey merhametsiz korkun onarm olanaksz Ve ac Panter szc Elektrik szc Sandalye En son ak szc dnn bir kez Ve son pck ve en son Geveme Ve en son uyku Bak ne garip En son geceyi dnyordum ben sadece Ah her ey bu korkun anlama geliyor Ben en son anlar demek istemitim En son vedalamalar en son nefesi En son bak Dehet dehet dehet Yllar boyunca dehet Tkrelim dilersen Birlikte sevdiimize Aka tkrelim Ak kalm yataklarmza Suskunluumuza ve fsldamalara Yldzlara olsalar bile Senin gzlerin Gnee olsa bile Senin dilerin Sonsuzlua olsa bile Senin azn Ve akmza Olsa bile SENin akn Tkrelim dilersen

ADA KURTLAMA

Hznn ou adalar arasnda dilencilik yapan kr bir general olmad gibi Opera Caddesi de deildir sabahn nde nsan hznne snr yoktur Her zaman konacak bir ta vardr piramidine gzyann Emin misiniz ac duyduunuzdan boulmu bir kadn kadar her eyin bittiini bildii an artk boulacandan Emin misiniz daha iyi olmadndan boulmu olmak eer nmzdeki saatlerin baklarn

dnrsen Ben oktan yaamaktaym son dakikam Grnmeyen ve sren bir can ekimesidir inediim kum Zaman zaman berberde kestirdiim alevler ne olduumun iaretidir iimdeki kara cehennemin Tpk mezarsz kalan cesetler gibi nsanlar dolamakta gzlerimin bahesinde Anlalmaz d grenler ya da ben mi tokat yedim kurumu bir elden bu kalabalk lde bu orak iekler arasnda Seviyor ve seviliyorum Bir tek ey yok bizi ayran Niin hzne bulamal o ahane yreinde akn Ban sallyor herkes Biliyorum Batanbaa aptallk Seviyorum ama yaam yine de lnceye kadar ekilmez Seviyorum ama yine de biraz sonra ulumam gerekecek Ayaklarmla srklyorum hayalet mantosunu

artdncelerin Bir olgunlama zinciri en isel aclarla ngrdyor son derece zavall ayaklarmda Seviyorum ve seviiyoruz fakat bir batn ortasnda fakat bir klcn ucunda ve yapamam grmek istemem sana verecei acy

33

Sevgilim senin gzlerin bu hazdan uzak kalmakla dnm gzlerin

Kerpetenle karlsn yreim benden kopan bamla da bitsin bu i Mrekkebe benzer bir st iiyorum ve le vakti bataklktaki kmr gibi orda solmaktadr yosun kendime benzettiim aynalarda Seni seviyorum seviyorum ama atlamak annda bir ambardayken Sabrszlk irkin sabrszlk ok acyp acmayacan renerek Evren belki de yarglar bir suluyu benim kiiliimde ve hatalar ve tutumu kaydedecek sadece Sabah gazetelerindeki metresinin yannda uyurken kafasn kesen bu adam mahkemede alyordu Yatak odasnda ldrmt onu ve ardndan ilkin bir bak sonra da testere ile kilerde koparmt sevimli ba koymak amacyla vcudu maalesef dar gelen bir uvala Mahkemede hkrarak alyordu Biz palmiye aacnn yapraklan gibi deil miyiz Onlar ki yapk byr iek aar ve meyve verirler bir imge sunmak iin olgun aktan Sonbahar kl d dolu elleriyle geliyor Nedir bana gzya dktren bu su Akm yayor bak Hadi grn sevgilim Hibir eyi kantlayamazsnz Yalanc kant bir orman gibi

yeil yaylyor kargalarn bo yere tt ufukta Yalnz her aata sallanan aslm biri var ve kan lekesi her yaprakta Hangisi en ktsdr gn afan ya da akam ziftinin Bilmem nedir beni alkoyan bulvardaki insanlar srmaktan Bir tufann ilk dalgas olabilir iimde ykselen hzn ki onun yannda baya bir vidanjrn devrilmesi gibi Binbeyzkrkbirdeydi hatrlyorum

34

Pavia yaknlarnda yakalandm vakit dolatm krda hastalmn ilk belirtileriyle bouurken gerei sylediimde inanmak istemedi kyller Beni kzgn bir kurt gibi grmek istemediler insan derim nedeniyle ve deneysel bilimin srekli phecileri bendeki kurt derisinin deri ile et arasnda sakl olduunu itiraf ettiim zaman hanerleriyle yardlar gvdemi kol ve bacaklarm gzden geirmek iin melankolik savlarm Yzme dokunmadlar korkun iirselliinden korkarak yz izgilerimin ten nedir beni mezarlarda ulumaya rm sevgililerin uyuduu tozu mutlak ekilde kartrmaya srkleyen nedir beni Topraktan neler karyorsun sanki canl a yetmez mi canllarn yaralan Banadr elektrik sandalyesinde lme mahkm edilmilerin

karanlk konumas en son szckleri giyotine gidenlerin Varolu oyulmu bir gzdr yi anlayn beni oyulan bir gz her an sonsuz bir harakiridir Kuduruyorum grnce lklarmn karsndaki aptal sessizlii te bunun iin iki yzl ukurlardan karmak istiyorum iddetli bir lmden lenleri korkan gzbebekleriyle duvarlar arasndan karmak istiyorum felketzedeleri ki hl dehet saar durularyla iskeletleri ve son derece uyar yaadmz bu gnlere

Komu hanm tam diyordu ki kendini suya atanlar vardr Dnyaya salyayla gelen kpren bir hayvansam eer ok kolay olurdu ii bitirmek

35

Sevgilim sevgilim duyuyor musun bu kfr Akn solgunluu deil lmn solgunluu da deil kurtlarn solgunluudur yzmdeki lmek elimde deil bu koca iek yznden dayanamadmdan eneinin kapanmasna

Byk bir ilerleme kaydedilmi ikence konusunda benim zerimde kobay olan benim Yrtc bir kobay iki eli iki kapya sktrlm ak lm ve soyut devler zorluyor bu iki kapy sanki hibir aba harcamadan yaplan bir mzikhol numarasnn kendine gvenen rahatlyla Hi farketmedin mi saygsz szlere benzediini

pcklerimin drt bir yana ekilen klelerin son syleyebildikleri Hi farketmedin mi beni ldrrken benim seni sevdiimi Hep son defaym gibi zevk alyorum senin kollarnda

utanmadan Kollarn o kadar gzel ki en korkuncu ite

Her ey ok yabanl ekilde sona erecek Sevgilimi hayvanlara attrrdm senin yerinde olsam ya da bir ruh doktoruna gtrrdm onu gizlice ya da kanna girerdim gzm bile krpmadan sevgilim uykusundayken plak ve renksiz birlikte geirdiimiz gzel gnlerin uyuduu mezarlar etrafnda ortaya ksn kurtlar sevgilim

NADIEJDINSK 1895

ki yol dnyaya geldi bu sene Biri demiryolu teki plak ayaklar iin Trks o tanmadmz kiilerin bir baca glgesinde

Nadiejdinski Zavod Fabrika topraktan kyor ieklerle Bahar aclarmza glyor ite Gkyz gzlerinin hemen yanbanda

Austosun uzun akamlan nedense kimse bilmez drr yldzlar ok yava tatl tatl rastlanan gzler gibi felket gnlerinde

En byk olay atetir orda Bizim gibi atr demir oca Uykusuz gecelerin yok bitecei Glge bekler erkei kadnyla

Haftann bu son gn senin de dostum gzlerin kapanverir Sabah kendiliinden kp gelir rengi umu tren alay ile

Yaz sona erdi ite sonbahar k ise sevmez plak ayaklar Hi kimseden bir ey ne istedi ne ald yanmza kadar gelen ocuklar

Ey dnen dnya ey atlkarnca Ama kasann bandaki patronlar bizi zehirleyen havayla yayorlar Kar yine kar yine kar

YRM YIL SONRA

Zaman tekdze arabasn buldu yeniden Yeniden kotu ar ve kzl renkli kzlerini ktr gelen Gk altn yapraklar arasnda ukurlar ayor Elektroskopik Ekim ay titredi ama kendinden geiyor

Charles'h gnler ite Korkak krallarz biz neklerimizin gevek admlarna uymutur dlerimiz Haberimiz yok gibidir tarlalarn dibindeki lmden Habersizdir batan gne tan'n yapp ettiklerinden

Terkedilmi evlerin iinde dolarz ikayetsiz fikirsiz zincirsiz ak arafsz Aydnlk gn hortlaklar le hayaletleri Aktan dem vuran bir yaamn grntleri

Tekrar kavuuruz biz de alkanlklarmza Unutuun vestiyerinde yirmi yl sonra Bin Latude hcrelerinde hep o eski havalarda Ve sanrsn hibir ey etki etmez onlara

Mekanik cmlelerin a yeniden balar Ve insan gururunu gnn birinde bolar Romans'dr dudaklarda kalan aptalca ezgi O radyo sayesinde ok fazla dinledii

Yirmi yl Sadece bir ocukluk sresi Ve bu aabeyliimizin sert cezas deil mi Kkleri tekrar grmek yirmi yln ardndan O gnk masumlar bizimle gitmi olan

Yirmi yl sonra Bu alay dolu bir balk yaammzn Tmn kapsayan ve Baba Alexander Dumas'nn alayc szcnde yolunu arr d Senin sevdiinin glgesine brnm

Bir tek o vardr en gzel ve en tatl Bir tek odur suda duran bir kzl Ekim tpk Bir tek o hem korku ve hem umut akm Ve yazmasn bekleyerek gnleri saymaktaym

Sen o olgun yarsn aldn ancak yaamdan Ey kadnm bu bize cimrice verilmi olan Fakat mutlu geen olgunluk dolu yllar kisi diyorlard bizden sz aanlar

Hibir kaybn olmad bu kt delikanldan Uzaklarda bir iaret gibi yoklara karan Daha dorusu okyanus kysna izilmi bir harf gibi Onu tanmadn sen bu glgeyi bu hi'i

nsan deiir elbet gkteki bulutlar gibi Yzmde gezdirirdin tatl tatl elini Ve alnm brnd o kaygl hl zre Duraklayp salarn aklat bir yerde

Ey akm ey sevgilim var olan bir tek sensin Bu hznl saatinde batan gnein Orda yitirmekteyim iirimin ipini Yaammn ipini ve sevinci ve sesi nk sana tekrarlamak istiyordum Seni sevdiimi Ama bu sz ac veriyor bana sensiz sylendi mi

AYRI DM SEVGLLER

Bir garda tpk sar ve dilsizler gibi Ackl bir dil konuarak grltnn koyulat yerde Garip hareketler yapyor ayr dm sevgililer Kn ve silahlarn beyaz sessizliinde Ve gecelerin bakarasnda olumaya geldii vakit yeniden D onun ate parmaklar bulutlarda kesiirse Ne yazk ki demir kularn zerine olur Bu tarlakuu deil Ey yabanl Romeo'lar Ve blbl de deil cehenneme dnen gkte

Aalar insanlar duvarlar Hava bej rengi bej ve bej Anlar gibi duygulandlar Karla kapl bir dnyada Geldii an Fakat ak da Yine bulur arpejini Hzn dolu bir mektup lesiye Hzn dolu bir mektup lesiye

K birisinin yalnzlna benzer Ktadr ark syleyen kristaller Donmu arabn anlamszlat yerde Hznl bir trknn yavalad yerde Ve beni saran mzik alar alar alar saatleri Yelkovan dner ve gcrdar zaman Yelkovan dner gcrdar zaman

Altn eim kasmpatm benim Mektubun niin o kadar ac Seviyorsam seni niin mektubun Ak denizde bir geminin batmas gibi

ylesine lklar atar Ac rzgrlarn bastrd lklar Kendi uyaklarnn titreyiiyle Kendi sularnn titreyiiyle

Sevgilim geriye kalan ne var Sadece szckler bizim dudak boyamz Sadece donmu szler bir kseye taklan Gn ki umutsuz ekilde doar D grr srnr lr doar yeniden Gesvres atosunun hendeklerinde Borunun benim iin ald yerde Borunun senin iin ald yerde

Biricik hazinemizi yaratacam bu szcklerden Azizlerin nne konan sevin dolu buketler Ve onlar uzatacam tatlm bu smblleri Bu yrekent leylaklarnn yavanlarn mavisini Ve kadife bademi dallaryla satlan Mays panayrlarnda o beyaz anlar gibi Mgenin bizim toplamaya gitmeyeceimiz taa Taa ah iekli szckler gever orda iekler dker ieklerini esintisiyle rzgrn Ve kapanr gzler cezayir menekeleri gibi Yine de arklar syleyeceim senin iin yank verinceye

kadar Seni sonsuz sevecek olan yreimdeki krmz kan Bu nakarat bir tralallam gibi gelebilir insana Belki de bir gn syledii szckler Bu ypranm bu basit yrein iareti olacak ahane bir dnyann bir tek sen bileceksin Gne panldyorsa ve titriyorsa sevda Bunun nedeni sonbaharda bile inanmayarak ilkbahara Ben bakalarnnkine benzemeyen bir tralallam sylemi

olacam

42

YRM YA VALSI

Rzgr iin iyi gece iin iyi souk iin iyi Yry ve amur ve mermiler iin iyi Efsane iin iyi ile yolu iin iyi Uzun akamlar ve varolmay iin iyi mthi balo Orda dansedeceksin kkken benim dansettiim gibi nsanlk-d bir orkestra partisyonunda Korku iin yaylm ate iin fareler iin iyi Gzel ekmek kadar iyi ve marul kadar iyi

Fakat kur'a ekmi erlerin gnei douyor ite Dnyor yirmi ya valsi Paris'in iinde

Mazgaldaki korku ve tanyerindeki rak iin iyi Bekleyi frtna ve devriyeler iin iyi Ve sinyallerin ykseldii sessizlik iin iyi Genlik gemektedir yrekse paslanmakta Ak ve lm iin iyi unutu iin iyi Savalarn glgesiyle yamurun mantosu iinde Baka yatak yok kvrlp yatm canl asker-ocuklar Ne var ki boyunuza gre nceden kazlm mezar

Meyhanelerden geiyor yirmi ya valsi Patlyor metro azlarnda bir kahkaha gibi

43

Ey eski dnemler yokolmu dler Onbeliler onaltllar onyedililer dinleyin Mrldanarak Bizim gibi sylyorlar bu arky ve bizim gibi inanarak Ve bizim zamanmzdaki gibi Balasn onlar Tanr Yaamlarndan stndr onlara gre bir tek sarholuk n Bir lgnlk n bir mutluluk n Ne haberleri var ki dnyadan ve yaamak belki de Gen yata lmekmi Anneciim sadece

Bunun iin iyi unun iin iyi yi iyi iyi Sevgili dostlarm gidiyorum Yirmi ya Silah altna alnmak iin iyi

Ah balyor vals ve dans eden kii det zre Brolar satn alyor esmer tenli seyyar satclara Fakat Madelon'un kz arksn sylyor bu kez Krkm getim Onlarn yirmi ya yakndr bana Saint-Germain bulvar ile Saint-Honore soka Krkllarn srmalarla ssl yakalar yi szc tekrarlanr altn yaldzl harflerle Onlarla birlikte yaamn elenceli olduuna inanmak

istiyorum ben de

Unutacam unutacam unutacam unutacam Srklyor beni yirmi ya valsi Unutacam

Krk yanda olduumu 40 ylnda

44

LKBAHAR

Uzun lklarn dinliyordum Escaut zerindeki mavnalarn

Ve gece uyanyordu ateli bir kadn gibi Radyoda arklar ne var ki o da yaralamakta akn Doland bu beylik havaya den yrei

Bir kz d gryordu bir geminin gvertesinde Yanna uzanm bir erkek bu grdm neydi d grrken

herkes Bir ses ykseldi ordan Yaknda grmek zere Fsldyordu Norve'te de lndn bir baka ses

Ey snr halk ey snrlarn halk zlemleriniz her an Kanallar gibi akp gidiyor yabanc bir lkeye Fransa burda bitiyor burda ise Belika'dr balayan Gkyz hi deiir m bayraklarn deitii yerde

Hep onu beklemekle geti btn ylmz Gelsin diye bu gzel ay gzlerin menekeye kestii Bir arab yaarken yorgun damarlarmz Elma aalarnn iekleridir gnn tlden peesi

Hep onu bekledik bu yeni doan Mesih'i Aktan len bu Tann'y otlar biilmeden nce Bu kez o kadar ok bekletti ki bizi Hi kimse inanmyordu hapishaneler bile

Toprak rengi ve dnyaya kapal miferlerle Maskelerle ve yreklerimizin nasryla asker olarak Bizdik gzetleyen acl canavarlar hem de Btn k elde silah ykmz iki bklm tayarak

Herkes gler plak yatanlar dnd zaman Bir de ocuklar kaykay'lanyla ortasnda sokaklarn Ah elbette ki Euler iki gz de kr olan ncelemitir eitsizliini gezegen yldzlarn

Ama bizler gzden yoksun bizler aksz ve beyinsiz Kendimizin dnda yaayan hayaletler Bizdik yenilenmeyi bo yere bekleyen biz O eski kfrleri icdeden de bizler

Yaayacak myz tekrar ey sahte ller yoksa En sonunda alan bir kap mdr bu kp gelen ilkbahar m ve sanki bir dokunula Rzgr allak bullak eder onun kokusu

Oysa kimin iin iekler sevdiim senin iin yalnz Ve en gzel ilkbahar ne yapacam bilmem Sensiz en gzel Nisan sensiz en gzel Mays Sensiz ancak bir yastr sensiz ancak cehennem

Geri verin gklerimi mziimi verin bana Eimi verin bana onsuz ne renk ne de ark Mays tensel bir yokluk o yanmda olmaynca Gne bana bir hakaret glge ise byk ac

46

Taze akllar gen lgnlklar Nereye gider krallarn hortlaklar Ve acl Ofelia'lar Bizim korkun dnyamzdr Deitirir Danimarka Krall'n

nsan rm senin kralln Vah vah zavall Yorick sen Ve zavall Pierre zavall Guillaume lmsnz dcl dlerden Amerika'y kefetmeden

Sava istemedi Kral O sever daha ok tragedyalar Eskiden kabul etmiti saray Hesabyla nl Inaudi Kralie alk tutmad

Hazreti sorarsan o mezarlkta Kalbi delik bilmem hangi bakann Polonius ise kapnn alt yannda ivilenmi san gibi duvarda geberiyor Hamlet hey Allah'm bu iyi bir oyun

Ceplerinizi doldurmaya her zaman hazr O fazla kiiye benziyorsunuz Rosenkrantz Guldenstram kuklalar Siz ki size hogryle davranan Para yznden ldryorsunuz

Ama bu dizeleri gsterdiim O baavu yardmcs var ya Benzediim her eyde yitip gidiyor lle de kim olduumu bilmek istiyor Ve ben Kim bilir diyorum ona

Bu gsterilerin anahtar bende Houma gidiyor Ben diyebilmek Bu giz iyice hrpalanr Sizi incitiyorsa ne yapalm yani Oyunun srr bende kalr

Nereden bileyim ben kimim siz kimsiniz Ey atsz atllar zira Aradnz vakit yem torbalarnzda Teneke tabanz veya bardanz Baloyu dans dibei dlersiniz

Sizin gibi d kurulur Prens'im Pekl hakkmz var biraz da Olmak ya da olmamak Hayret dorusu Krlar dolarz biraz Arazi arabalarmzla

Bize ilgi duyan kadnlar Okumaya alrlar amblemlerimizi Sfenksler bunu dragon svarileri bilir Ve ideal DLM'ler Sorunlaryla cedelleirler

48

Sigara dans iki ve yemek Ve yrek ah eker Mays gelince Hem insan kalbi deimedi ki Ayn ekilde lgn belki daha da ok Shakespeare'li gnlere gre

Kk ve byk Kuak zerinden lm geiyor sevgilileriyle Benim sevdiimse en gzeli Sen sus gen akn ya da yalan syle Artk geti o uzun yeminlerin saati

Nedense bizi terkediyor zgrlk Byk bir grltye neden oluyor Onun kulland gzelavrat otu Can ekiip duruyor Elsanor'da Sevgilim konuma Kal burda

Karartma Yer ve gk fenersiz Kadn diyor ki Artk ama kollarn Erkein kula mzkalara sar Oysa odur dolduran sesiyle geceyi Ey Fortinbras'nn trompetleri

49

LEYLAKLAR VE GLLER

Ey iek ama ay ey deiimler ay Sen ey bulutsuz Mays baklanm Haziran Hibir zaman unutmayacam ne glleri ne leylaklar Ne de ilkbaharn barnda sakladklarn hibir zaman

Hibir zaman unutmayacam o ac grnty Tren alayn lklar kalabal ve gnei Akla ykl tanklar Belika'nn hediyelerini Titreen havay ve arlarn vzlts ile dolu yolu Savatan nce kazanlan erken zaferi pck krmzsnn nceden haber verdii kan Ve cokun bir halkn epeevre leylaklarla donatt Tanklarn zrhl kulesinde dimdik lme gidenleri

Hibir zaman unutmayacam Fransa'nn bahelerini Yokolmu yzyllarn yin kitaplar gibi Ne de akamlarn aknln sessizliin esrarn Getiimiz yol boyunca uzanan glleri ieklerin kar koymasn bozgun rzgrna Korkunun kanadnda geen askerlere Alayc toplara ldrm bisikletlere Acemi kamplarn zavall giysilerine

Ama nedendir bilmem bu imgeler tufan Hep ayn duraa geri gtrr beni Sainte-Marthe'a Bir general Kara cvltlar Bir Normandiya villas ormann kenarnda t yok Dman dinleniyor karanlkta Paris'in dtn sylediler bize bu akam Hibir zaman unutmayacam ne leylaklar ne glleri Ne de kaybettiimiz iki sevday hibir zaman

lk gnn demetleri leylaklar Flandres leylaklar lmle yanaklar sslenen glgenin tatll Ve siz bozgun demetleri narin gller Uzaklarda yangn rengine alan Anjou glleri

40'LARIN KNC RICHARD'I

Yurdum farkszdr yedekilerin Terkedip gittii bir tekneden Ve tpk o hkmdar gibiyim Daha talihsiz talihsizlikten Aclarmn kralym ben

Yaamak artk sava oyunu Hayr yok gzyalarna yelden Ver onlara benim olmayan renmeliyim sevdiim her eyden Aclarmn kralym ben

Yrein at durabilir Kan akabilir scaklk vermeden ki kere iki artk drt deil Hrszlar utu utu oynarken Aclarmn kralym ben

Gne ister dosun ister lsn Gk ok ey yitirdi renklerinden O tatl Paris'i genliimin Elveda Quai-aux-Fleur bahar derken Aclarmn kralym ben

Susun kavgac grltc kular Kan ormanlardan gzelerden Artk karantinada sizin arklar Kuunun kurduu egemenlikten Aclarmn kralym ben

Ac ekmenin de var bir zaman Jeanne d'Arc Vaucouleurs'e eriirken Ah bln paralayn Fransa'y Gnn o solgunluu iinden Aclarmn kralym ben

53

ELSA SEVDASI

/KORKUN KORKULAR YAIYORUM

Korkun korkular yayorum Yazd o satr yznden Eldivenleri masann zerinde Bir karakedi yolumdan geen

Ku, yldz ya da merdiven Her ey buz gibi kt bir iaret bana nsana korku veren bir dille Ondan sz eder btn bir dnya

Cuma'nn bana brakt bu Cumartesi O'nunla ne yapacak kimbilir ekinirim bir szck O'nu incitir diye Sylenen her ey bana korku getirir

Hem yle niin sessizlie brnmek Yandaki odada durup dururken Bir srdr O'nun bu suskunluu Benim iin fark yok ikenceden

Korkun bir korkuyla ekinirim ben Var olabilen hemen her eyden Yanl anlalabilen bir cmleden Kaldrm talarndan kiremitlerden

54

O uyuyor bense lm sanyorum te bir nsezi daha Kalbim bir kap gibi arpar Bir an iin darya knca

Kmr tozlaryla dolu bu dnya At tekme atar srr kpek Sen deli misin Giyiniyorsun Sokaa kacaksn demek

Sokaa kacaksn Ne serven Hem de bensiz kt bir oyun bu ylesine korkarm arabalardan Ate kadar korku verir bana su

Gnlerimin tm O'nunla dolu Evren ise O'nun yansmasdr Krlanglarn hemen ardnda Gkyz olduu gibi kalr

Cezayir menekelerinin sapkl Parmaklarnn arasndadr gzleri Elleriyse souktan bembeyaz olmu Damlarn stndeki karlar gibi

55

2/YAGMUR DAMLALARINI KISKANIRIM

Yamur damlalarn kskanrm pcklere fazla benzediinden Her parlak eyin gzleri Kskanmak iin hakl bir neden

Kskanrm kskanrm Arlarn sokmalarn bile Kskanrm unutkanl ve bellei Uykuyu ve terkedilii de

Semi olduu kaldrm Rzgrn okayan ellerini Benim o diri kskanlmdr D grrken uyandrr beni

Kskanrm bir arky bir sitemi Bir nefesi ve bir szlanmay Kskanrm kskanrm smblleri Ho bir kokuyu bir any

Kskanrm kskanrm heykelleri Bo ve fettan baklarn Kskanrm susmayagrsn Kskanrm nndeki bo kd

Bir gl ya da bir vgy Bir rperii k gelince Deitirdii elbiseyi Yeeren aalan bahar mevsiminde

Atei sevdiini grp O'nu izleyen bir dal Geceyarsnn afanda Salanndaki tara

Kime vurulmu dersiniz Takt firuzelerle Ah gecedir beni ezip geen Alayc glgeleriyle

Kskanrm her mevsimde Bin ivi batm sanki yle ki ldrabilir insan Kskanrm kskan bir kpek gibi

Azck gecikmi olsa Kskanrm tm dnyay Her tavr bir srdr O'nun

Kskanrm kskanrm gitarlan

3/EKM EZGS

Upuzun duvaa benzeyen bir ezgi Hi bitmeyen eksilmeyen bir ezgi Bir Ekim ezgisi hzn veren bir ezgi Mays ayndan ok daha tatl Bittii anda yinelenen bir ezgi

Gkyzn yeterince mavi bulan Deli bir ufkun sancs var gzlerinde Gk O'nun iin deil ki zindan Sevmek lsz sevmek gerek nsana yetmez akl yle her zaman

Kadife elleriyle gzel sonbahar Bu bir arkdr hi sylenmemi Bu arksdr bizim akmzn Bu arks ite soylu gllerin leri gn rengidir onlarn

Var mdr bylesine derin bir hkrk O tensel yokluklar dile getirmek iin Halkalar gibi suda yaratlan Szckler edeer mi hi mziine O byk arzunun yrekte sakl duran

Bir ezgi Elsa bir lgnlk ezgisi Hi bitmeyen eksilmeyen bir ezgi Bir Ekim ezgisi hzn veren bir ezgi Mays ayndan ok daha tatl Upuzun duvaa benzeyen bir ezgi

4/SENN N

Hatrlarm bir zindan Hibir eye benzemeyen Bir mezarlk hatrlarm Fark yoktur memleketten Biraz kan o meydanda Geenlerin ayanda Hatrlarm ben bu gar Orda stleri aranan akn dm insanlar Askerleri kl renginde Paris'in gzel lnde Hatrlarm binlerce ey Bir ly uyur gibi Yolcular acele etti Tren devrilmiti sanki Akam yaklan bu kyden Kapkara bir tablo kt Acnas o mezar Hatrlarm hatrlarm Tekrarlamak bir ey deil Kulak verilen radyoyu Yolda bir adm dostu Yalanc mdr anlar Her ey basit mi o kadar Alev bilir ancak kln Eskiden ne olduunu Elsa senin iin ite Sylemekteyim bunlar Bu yangn anlarn

59

5/ AVIGNON

25 Eyll 1946 Rzgr kemeriyle oynar burada Mutlu ya da mutsuz bir annn Gzel Avignon servenler kenti Orda her ey benzer susanlara Tayarak olaanst srlarn Ak orda kuanr resmin aydnln Aklamas yok ikimiz varz ite Jliet ya da Laura hem daha da saf lp gider Elsa sen kapatrsan gzlerini

6 Kasm 1946 nsan bo yere galip sayar kendini Buras Elsa'nn kenti Ve o krk kprnn altndan Rhone nehri ile yreim geer Rmorkrlerin iniltisi bir de Geer Rhone nehri ve yreim Ve sarho olduu sevda Ve t diye krlan uzun arks O'nun ok kskand Gemiciler durdurun yreimi BURASI ELSA'NIN KENT

6 Kasm 1946 Onsekiz yl kollarmla kuattm seni Surlar nasl kuatmsa Avignon'u Onsekiz yl kokulu bir tek gn gibi Akmn seni drt bir yandan evirdii Daha imdiden krmz dallan var sonbaharn

6o

K daha imdiden altn renkli dallarn altnda Ama sevgili ocuum k ne yapabilir O Tanr'sal fslt kalrsa iimizde Duman ykselirse ate snd vakit Ve dutlarn o siyah tadn korursa gece

6/BOULANLAR

Kalbimin ekli kentin ekline benzer Orda yn belirsiz bir rzgr eser Ey adalarn okad sularda boulanlar niyordunuz bilinmeyen uzun bir d boyunca O vaadedilmi dinginliine doru uzak Aliscan'lann Kahramanlar uyur orda llerin kendi hanlar vardr Oraya bir akam varlr varlr da ne zaman Yolunuzu artr eit eit ykleriniz Yldzl ge doru gzleri krmcesine Kprnn altndan geiyorsunuz balar arkaya kayklm Nehrin dokunduu beyaz saraylar grmeden Madem ki Arles kenti sizi bekliyor gidin ge bile kaldnz simsiz talar altnda baka bir yerde alarsnz Burda ancak bir gitar ezgisidir btn bir gece rdaysa akm snrsz bir Avignon grnmnde

7I SREKL RANDEVU

Daha byk bir rzgra kar yazyorum ve kzmasnlar Sadece iirilmi yelken olanlar Bu rzgr daha gl eser ve daha krmzdr kor

Tarih ve akm hep ayn admlarla yol alyor Daha byk bir rzgra kar yazyorum hem ne gerek

bana Okumayanlardan budaylarn kumrallnda

Gelecein ekmeini ve bana ne glenlerden benim iin her kap

Senin geitin olsun ve her-gk senin gzlerin Giden bir tramvay hep bir eyler gtrr senden

Daha byk bir rzgra kar bulutlu bir havada stediim gibi yazyorum hem ne yaplabilir sarlara Kt bir oyunda hile gibiyse ark sylemek onlar iin

Hibir ak yok bizim akmz gibi olsun Bana yol gstermekte admlarnn izi Gne deil sensin stan beni

62

Ellerinin renginden anlyorum gnei Aksz gne rastlantsal bir mr Aksz gne bu yarn'sz bir dn'dr

Ayrlklar varsa ekip giden hep sensin Hep bizim akmz var alayan her bir gzde Hep bizim akmzdr yolu arlm sokak

Bu bizim akmzdr yol kapannca sensin Sensin szlayan yrek hareket edince tren Sensin tek eldivene e olacak eldiven

nsan solduran her bir dnce sensin Uzun uzun sallanan mendiller de sen Sensin gemilerin gvertesinde giden

Susan hkrklar sen agucuklar sen Ve akam eikteki sessiz itiraflar sen Azdan kaan fslt Uykuda sylenen szler

Yakalanm bir glck uuan perde Bir okul avlusunda uzaktan yanklan seslerin Bir iki diye sayan ocuklar ebe sras kimde

Geceleyin damlar zerinde gvercinlerin sesi Hapishanelerin iniltisi dalglarn incisi ark syleten ve susturan her ey sensin

Ve sylediim ark da sen o byk rzgr LE

1947

MAYIS GECES

Hayaletler gemiyordu getiim yoldan Ama tarlalardaki sis nefeslerinin izi Ovada gecelerin yaand en hafifi La Bassee surlarn terkettiimiz zaman

Bir iftlik atei var bu ln tam dibinde Hendeklerdeki otlar sessizlie yatyor Bir havac duasn edip de frlatyor Bir fzeyi Ablain Saint-Nazaire'in zerine

Hayaletler izlerini alt st ederler akn Yz kere tekrarlanan admlar yorar akl Ufukta ykseliyor bak korku sorgular Evleri zerinde tank kurban Arras'n

ki dnya savann i ie geiini Sizi gryorum ite mezarlk ve ite tepe ksz geceye burda eklenmektedir gece Ve eski glgelere bugnn glgeleri

Bizimdi tasz otta en gzeli dlerin Toprak ve bir ukur tarih isim burda yatan yazlmayan Tekrar domak m gerek mit'lerinize her an Zrlts yok artk turist rehberlerinin

64

Ey Vmy'nin mavi hayaletleri yirmi yl sonra Yar l Ben bir pervane gibi dikilita evresinde afak yoluyum ve korkusuzca gidiyorum dolandnz yere yi uyumayanlar henz iyi gmlmemi topraa

Anlarn panoramas Ac ektik enikonu Ah bitti stirahat Hanginiz Hayr dedi topun Tekrar grleyiine Gerek ile yolunun Beyaz hal yeil hall Trianon'u

Titrerken ne ok benzer yaayanlarla ller Yaayanlar llerdir yataklarnda uyuyan Yaayanlar karlm bu gece mezarndan Ve uyanan ller titrer onlara benzer

Gece oldu mu hi byle kusursuz gece Musset nereye gitti ilham perin korkularn Havaya yaylyor kokusu salkmlarn Bindokuzyzkrkdayz ve Mays gecesinde

65

GZYALARI BRBRNE BENZER

Klrengi gkte fayans melekler Klrengi gkte o bouk hkrklar Hatrlamaktaym Mainz gnlerini Kara Ren'de alyordu peri-kzlar

Darack sokaklarda tek bak darbesiyle ldrlm bir asker buluyorlard bazen Bazen de bu zalim acmasz bar Yamalardaki taze beyaz araba ramen

tim kirazlarn o saydam alkoln Alak sesle edilen o yeminleri itim Ne kadar da gzeldi saraylar kiliseler Yirmi yandaydm Anlamyordum niin

Ne biliyordum ki yenilgi konusunda Yasak bir ak olunca sana kendi lken Ve sesi gerekince sahte-peygamberlerin Kaybedilmi umudu bulmak iin yeniden

66

Hatrlyorum beni saran o arklar O iaretleri tebeirle izilen Sabahleyin duvarlarda bulduumuz Gizleri bir trl zlemeyen

Kim syleyebilir bellek nerede balar Kim diyebilir nerde biter imdiki zaman Gemi zaman romans'la nerde buluacak Mutluluk nerde farksz sararm bir kttan

Dlerinde srklenen ocuklar gibi Rahatsz eder mavi baklar yenilenlerin Ve erlerin ayak sesleridir nbet deiiminde Sessizliini bozan Ren blgesinin

67

DNKERK GECES

Ayaklarmzn altnda ypranm bir kumat Fransa Nedense kar kt araksak admlarmza

yle bir denizde ki yosunlarla karm ller Piskopos balklar gibi batrlm gemiler

Geici karakol gn ve suyun kysnda yz mil tede Malo kumsal uzanr gider gkyznde

O atlarn rd gecede ykselmektedir Gmen hayvanlarn tepinmesi gibidir

Geit kaldrr izgili kollaryla ellerini Yeniden buluruz iimizde eksik kalplerimizi

Jean-sans-terre'in yreinde atan yzbin sevda Hep yzbin kez susacak m acaba

Ey aziz Sebastian'lar yaam ok attnda Ne ok benzersiniz bana ne ok benzersiniz bana

Elbetteki beni dinleyecekler Kalbi yerine hep yarasn seenler

Ama ben sylediim bu ak duyuracam haykrarak Geceleyin yangn iekleri daha iyi grnyor bak

Baracam baracam yanp tutuan kentte Damlardaki uyurgezerlerin dengesini altst edercesine

Akm bararak duyuracam sabah erken Bleycinin Bileyci Bileyci diye barmas geip giderken.

Baracam baracam Sevdiim gzler nerde Siniz Tarla kuum martm benim nerelerde

Baracam baracam toplardan daha yksek bir sesle Yarallardan ve sarholardan yksek hem de

Baracam baracam senin dudandr bardaklar Benim o uzun ak itiim krmz arap kadar

Kollarnn sarma beni bu dnyaya balar lemem ben lenler unuturlar

Gemiye binenlerin hatrlarm gzlerini Dnkerk'te kim unutabilir ki sevdiini

Atlan toplar yznden uyuyamam ben Kim unutabilir alkol o ba dndren

nsan boyu ukur kazd her asker Ve sanki mezarlarn glgesini denemekteler

Tatan yzler Delilerin hali tavr Hep bir nseziye benzer uykular

Kumlar in deil bahar kokularna te lyor Mays Kuzey'in kumullarnda

69

ELSA'NIN GZLERI

yle derin ki gzlerin imeye eilince Yansdn grdm orda tm gnelerin Oraya snn btn mitsizlerin yle derin ki belleim kayboldu ilerinde

Bulank bir okyanustur kularn glgesinde Sonra birden hava aar ve deiir gzlerin Bulutlan bier yaz eteinde meleklerin Maviden de mavidir gk budaylarn zerinde

Mavi gn hznn bouna datr rzgr Alr mavisi gzlerinin bir ya parldaynca Gkleri kskandrr her yamur sonrasnda Cam da mavidir krld yerde bu kadar

Yedi sancl ana ey gz yal k sen Yedi haner delip geti o renk prizmasn Gzyandan ykselen gn daha dokunakl ris daha mavidir yaslara brnmken

Bir ift gedik aar mutsuzlukta gzlerin Krallarn mucizesidir orada tekrarlanan kral heyecanla bakp grd zaman Kulbede asl mantosunu Meryem'in

70

Szcklere bir tek az yeter Mays aynda Btn arklar ve btn ah'lar vah'lar iin Yetersizdir gkkubbe btn yldzlar iin Gzlerin ve ikiz srr gereklidir onlara

ocuk bylesine iri iri amaz gzlerini Kaptrm olsa da kendisini gzel resimlere Yalan m sylersin bilmem gzlerin bydke Bir sanak yabanl iekler amakta sanki

imekleri mi gizliyorlar yoksa bu lavantada Bceklerin byk sevdasdr orda bozguna urar Ana drd ite beni kayan yldzlar Denizde len bir denizci gibi Austos ortasnda

Ben kardm bu radyumu bir pekblend tandan Ve yand parmaklarm o yasak atelerde Ey bulup da kaybettiim cennet belki yz kere Gzlerin Peru'dur bana Golkond ya da Hindistan

Kinat parampara oldu bir akam vakti Korsanlarn ateler yakt kayalarda Bense parlarken grdm denizin stnde orda Gzlerini Elsa'nn gzlerini Elsa'nn gzlerini

YTK ARKILAR

I

Bir yavru kpein komasn Kularn gkyzne imzalar atmasn Rzgrn mavi amarhaneyi sarsmasn ocuklarn gn boyu oynadn grmek

Akamn serinliini duymak itmek gcrtsn bir kapnn Glgede leylaklar koklamak Dolamak sokaklarnda ilkbaharn

Yava yava zaman ldrmek plak bir kol izlemek kta Girmek kmak uyumak sevmek Avare dolamak aalarn altnda

smi konmam binbir tatl ey Farkedilmekten ok yaplagelen Binbir eit ayrnt insancl olmak iin Yars dten ve yars sevinten

Hi ten de daha az bir hi oysa hayat Yine de gl ite kvransa mutluluktan Ve arklar taklr dilinizin ucuna ark sylediine aar insan

Hi'ten de daha az bir hi Nefes alnr sade Bu bir nefes bir glge yoksa bir haz mdr Yryebilirim oturabilirim Serindir ta else lktr

Ekmek su ve meyvelerin rengi yle gzel eyler var ki el dedirilen Oradadr halka halka dumanlar Geen ve uzaklarda lk atan bir tren

Her ey nekadar da tatl ve dingin Bar sonsuz ve kesintisiz olduu zaman Neden sz ediyor bu geen insanlar Evlerine dnmeleri bekleniyor bu akam

Hi kukusuz atlaklar oluturuyor Bu cam parasnn grnn Ama arap topraktan alr Kokusunu deil de llerin dn

Sarho olmak isteyen varsa olsun Bu ktlkten ve zehirden Ama senin yzndeki gne Daha da gldr yaratt glgeden

Hava kadar saf olan bu mutlulukta Ne diye arayaym kafiyeleri Bir tek glck anlatmaya yeter nsan olmann mziini

1956

lmek hotur orda Tatl sresi akn Erdi sona

Ac ektik Yeter sen ne dersin Kn otlar zerinde Birliktelii ikimizin

Onca yl sonra inde gzlerimin Tm gzellii Solmu gllerin

Bir byk kara gne Yanyor nmzde O garip anlar Gemite kalan ite

ki varlk yapyor Sabahlarn gne Rengi umu bir resim Derin gkler stne

Sadece bir omuz Bu aydnlk saatte Dallardan st Yapraklan dmekte

Yumuak bir adm Kesinde sokan Kolunda bir bulut Yitik rzgrn

Biraz fazlas d'n Mrldanmann az Glge ve duvarn Efsanesi yalan

Ne olabilirdi insan zlenmi bakalarnca Sonra geriye kalan Yaamm ve yaamnsa

Hele bir sabah olsun Bizim yokluumuzla Ve yarnlar dlesin Anlam vermeyi ona

1957

YARIM KALMI R

Yalnz ku bile susmad Soykrmn ortasnda ark sylemi savam olacaz Sevgilim gzelim nerelerdesin Hayvan ve testi hamallar te geliyorlar tatl ve dikkafal Yeilliklerle dolu Mays tarlalar Tpk kilisedeymi gibi azizlerin Hayvan tayc haclarn yontular Batanbaa erdemlerle boyal

Gelecek renklerin mevsimi Henz gc yok gn aanrken Solgun yaral tan'n birletirdii Hangi d gkte geer stnden Bitmek istemeyen gecenin Eskisi gibi titremektesin yine Ayr dm kalplerimiz dzgn gidiyor ite Bir bahar bahara benzer Sensizlik bu sadece, bir an Raharmz birliktelikten geer

77

Zayf dm akn gne Satlk bir otel kadar kederli Yanmak istemeyen bir ate sanki Sanki geri verilmeyen bir pck Bu sabah kapal perdeler te yine Flandres'n sisi Baharmz bekletecek bizi Gkyzn anlamak kolay Biz ayr dtmz zaman Havann tatl olmas gerekir mi

Mutluluk nedir rperi olarak Sadece zehirdi itikleri Verona'daki sevgililerin Fakat sana bu maviyle dolu kadeh Bu garip ses titreimi benim arkm Tanklarn ve silahlarn arasndan Ykseliyor Yeteri kadar saftr zerinden gemek iin duvarlarn Ve tandmz insanlarn Ey sevgilim ey iimde kanayan yara

' 10 mays 1940, sabah erken

KALBM

Kalbim senin sesinde rpnyordu bir yelken gibi Sen olan bir akamd kaplar rtldnde Ve bir giysinin dinlenii gibi sandalye zerinde Grlen eylerin btn plak ve uzun gemii

Akamd btn varolmam akamlan andran Dnya kendiliinden hatrladnda hemen her eyi Gazete okumak iin vakit ok ge deil mi Ancak kendi nabznn atn duyuyor insan

Bir bahenin hkr kanyor bir yerlerde Belki de bir tedirginlik kpeiydi bu Kulak uzun uzun inceler suskunluu Dinlerim dirseime dayanarak ve birdenbire

D grmektesin ite

YALNIZ ADAM

Yalnz adam bir merdiven Bir yere gtrmez insanlar Ve saraylarn btn kaplar Farkszdr ona bir zulmden

Yalnz adamn eiktir kollar Nefesi izgi izgi gz bir tane Yast baka yerde Uykusu sokak kadn

Yalnz adamn parmaklar rzgr Kl olur ona ne verilirse Hibir ey alamaz hatt zevk bile Tozdan baka onu bulsa da tekrar

Yz yok yalnz adamn O ancak yamur iin pencere Ve grdn alaylar onun stnde deta paras manzarann

O kayp bir mektuptur ancak Yanl adres mi vard yoksa zerinde Sevgiler diyordu ama kime Hangi eller onu yrtm olacak

80

C

Getim C kprlerinden Her ey orada balad birden

Bir ark o eski gnlerden Sz eder yaral valyeden

Yolun stndeki bir glden Ak bir kadn gmleinden

atosundan lgn bir dk'n Kuularn yzd hendeklerden

Sonsuza dek nianl bir kzn Dans etmeye geldii imenlikten

Ve buzlu bir st gibi itim Yalanc hretlerin uzun iirinden

Loire nehridir devrilmi arabalarla Dncelerimi alp gtren

Ve kapsl karlm silahlan Ve gzyalarn iyi silinmeyen

Fransa'm benim ey kimsesizim Getim C kprlerinden

KAHRAMANLARIN ANISINA AILACAK DERECEDE BENZEYEN BR ORMAN ZERNE

Hibir ey kitaplardaki gibi sona ermez hibir zaman Bir lm bir mutluluk sylenmi her eyden sonra valye gzel kz kurtarmaz hibir zaman

Ve son pckte tragedya balar yeniden Ksadr insan nefesi ve azck sallanm olsa Pazar'la uykuya dalar bakarsn pazartesi olmu birden

Yaam bir yulaftr rzgrsa geer ordan Kararl bir akorda varmadan hibir zaman nc uyaklar gibi tarihin orda devamndan

Artk geride kalan gnlerin geri gelmeyen ak Her ey bahanedir elbet garip dedikoducuya Gzel bir havadan sz etmek iin yamur yad m

Ya da ayrldklar vakit sonunda sevgililer Geirmek iin yz bakalarnn parmana Bir an bile durmasn gereklemeyecek dler

aretlerin alfabesini o iletir sadece Gizli bir cmleyi gelecee yazdrarak Kzkularnn bilmeden kanat rp gibi gkyznde

Sokaktan geen biri ve onu durduran bir bakas Allm bir tavrla trelere uyarak Selm verir gsterir sigarasn

Ve sonra ald atele uzaklar Ne haberleri var birbirinden Bir nefes bir kvlcm nsan deiir ama ate de incelik de hep ayn kalr

Efsaneyle dolu gece benek benek yldzlar Ezgiydi syledii birazdan fsldayacak size Fg onu tekrarlar borudan viyolonsele kadar

Ve eski bir ormana benzer dorusu Bu basit yeillikler naks Orda uyur tekboynuz ve saka kuu

Artk ne bir kprt o eski enlikleri andran Ne cinlerin dans ettii o ay'l glet Ne de bu gn bir yarar var gazete okumaktan

Orda eser yok artk Fransz gizlerinden Peri kam galiba bir emenin dibine Ve iek solmu derek korsesinden

Artk ynl kumalar var kadife ayarnda Artk bakalar mest meneke arabndan Bizim dlerimizse karantina altnda

Fakat gzel bir gemi gnmzde de var Mezarlarn ortasnda srer hanmeli Ve ot akamleyin ate bceklerini hatrlar

Belleim notasz bir ark gibidir valyeleriyle dnen bir atl karnca Ve tt nakarat Arthur devrinden gelir

83

Zamann tayapra der allklara Ordan boynuzlarn birdenbire gsteren Sezar'n kolyesiyle ssledii geyik kar ortaya

Ermin'dir orda gezen pnarn alad yerde Durup kulak kabartr fsltlarna ecelerin ri gzleriyle heyecan veren devlerin dizi dibinde

Yeil meeler anlar byl dilberlerin Broceliande akrak kularn nl barna Yazn glgesinden de gzel orman bu sensin

Nerede olduunu bilmem Arnaud de Mareuil dendiinde nsana yolunu artan imgesel alln Ve k kzldr sincabn srad yerde

Sarn ve esmer Broceliande kollarmz arasnda Mavi Broceliande ki orda r kelte adn Ve sihirbazlar abrakadabra'larn izer orda

Broceliande a dallarn ve karanlnn Boz mhrn ite koyun postlaryla geliyorlar Dua etmek iin sular aksn diye

Her yl Bellenton emesinde

"FRANSA'M BENM, SELM SANA..."

Dneceiniz vakit zira tam srasdr dnmenin stediiniz kadar iek olacak iekler olacak renginde gelecein Dneceiniz vakit iekler bulunacak

Yerinizi alacaksnz tatll iinde bir n ocuklar ac ekmi ellerinizden pecekler yine Ve her ey yosun olacak altnda yorgun ayaklarnzn Bir mzik kalbinize ve bir sessizlik sizi dinlendirsin diye

Bahelerin soluk al tam doarken gece Yaz yapraklar ayrlarn derinlii Pencereye urayan krlang az nce Der gibi geldi bana selm sana Marie

Selm sana hortlaklardan kurtulmu Fransa'm Ey bara kavumu Sulardan kurtarlm gemi Trk syleyen lke Beaugency Vendome Orleans anlar anlar aln kularn akam duasn e mi

Selm sana kumru gzl Fransa'm benim Aclarm feda olsun sevgim feda olsun sana Fransa'm benim hem eski hem yeni derdim Sere dolu gn ve kahraman dolu topranla

85

Frtnalar dinen Fransa'm selm sana Benim herzamanki Fransa'm corafya seni Bir avu gibi aar denizin rzgrna Uzaklardan gelen ku gvenlikte duysun diye kendini

Selm sana Fransa'm gmen kular orda Lille'den Roncevaux'yaBrest'danMont-Cenis'ye kadar Kendi yuvasn terketmenin ilk defa Ne anlama geldiini renmi oldular

Sen vatansn gvercine ya da kartala Cesaret de trk de kat kat sende var Selm sana Fransa'm buday da avdar da eitlilik gneinde sende olgunlarlar

Selm sana Fransa'm halk orda beceriklidir Gnleri en gzel klan ilerde Ve selmlamak iin uzaklardan kente gelinir Paris kalbim benim yldr kuruna dizilmi bo yere

Mutlu ve gl sonunda takmsnz bir earp gibi Bu gkyzn hem tanktr frtnann bir daha kmayaca

na zgrlktr titreten harplarn sessizliini Tufann tesindeki Fransa'm selm sana

GL VE MUHABBET E

Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan Hayranyd o dilberin Askerlere tutsak olan Merdivenlere trmanan Aada nbet tutan Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Adnn var m nemi Bu nur admlarndaki Kilisede olsa biri Ordan kasa bir dieri Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Hem balyd ikisi de Dudak kol ve kalpleriyle Diyorlard o yaasn Ve grecektir yaayan Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Dolu yad m budaya Titizlik gsteren lgn Kavgasn kuran lgn Ortak savan iinde Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Kalenin st tarafndan Ate etti bir nbeti Silahyla iki kere Sendeliyor bir tanesi Dp lecek dieri Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Hapisteler Hangisinin Daha berbat kereveti Hangisidir en ok donan Fare seer hangisini Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

si ne de olsa si dkmemiz matem an Ve zalim sabah geldi mi lme geer yaamdan Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Tekrarlayarak adn Aldatmadklar kzn Ve akyor kzl kan Ayn renk ve parlaklkta Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Akyor ve karyor Sevgi duyduu topraa Yeni mevsim geldiinde Misket olgunlasn diye Cennete kalpten inanan Ve ona hi inanmayan

Biri koar biri uar Bretanya'dan Jura'dan Ahududu veya erik tecek crcr bcei Flt veya viyolonsel Yakp ykan ifte sevda Tarlakuu ve krlang Gl ve muhabbet iei

MUTLU AK YOKTUR

nsan her eyi elinde tutamaz hibir zaman Ne gcn ne gszln ne de yreini Ve atm derken kollarn bir ha olur glgesi Ve sarldm derken mutluluuna paralar o eyi Hayat garip ve ac dolu bir ayrlktr her an

Mutlu ak yoktur

Hayat Bu silahsz askerlere benzer Bir baka kader iin giyinip kuanan Ne yarar var onlara sabah erken kalkmaktan Onlar ki akamlar aylak kararsz insan Syle bunlar Hayatm Ve bunca gzya yeter

Mutlu ak yoktur

Gzel akm tatl akm kanayan yaram benim imde tarm seni yaral bir ku gibi Ve onlar bilmeden izler geiyorken bizleri Ardmdan tekrarlayp rdm szckleri Ve hemen can verdiler iri gzlerin iin

Mutlu ak yoktur

Vakit ok ge artk hayat renmeye Yreklerimiz birlikte alasn sabaha dek En kk ark iin nice mutsuzluk gerek Bir rperii nice pimanlkla demek Nice hkrk gerek bir gitar ezgisine

Mutlu ak yoktur

Bir tek ak yoktur acya garketmesin Bir tek ak yoktur kalpte amasn yara Bir tek ak yoktur iz brakmasn insanda Ve senden daha fazla deil vatan ak da Bir tek ak yok yaayan gzya dkmeksizin

Mutlu ak yoktur ama Byledir ikimizin ak da

KENCE ALTINDA TRK SYLEYENN BALADI

Tekrarlamak gerekseydi Bu yolu izlerdim tekrar Bir ses kar demirlerden Syledii hep yarnlar

Diyorlar ki iki kii Gece ona hcresinde Fsldamt Teslim ol Hayattan bkmsn ite

Yaayabilirsin yaayabilirsin Bizim gibi yaayabilirsin Syle seni kurtaracak szc Yaayabilirsin stnde dizlerinin

Tekrarlamak gerekseydi Bu yolu izlerdim tekrar Demirlerden kan seste Dile geliyor yarnlar

Tek szck aralar kapy Alr ve karsn Tek sz yeter Malndan olur cellat Al susam Aclarna son ver

Bir tek szck bir tek yalan Deitirmek iin yazgn Dn dn dn dn Sabahlar ne kadar tatl

Tekrarlamak gerekseydi Bu yolu izlerdim tekrar Demirlerden kan sesi Duyar yarnki insanlar

Syledim ite her eyi rnekse Kral Henri'den Saltanatm iin bir at Paris iin dinsel tren

Yapacak ey yok Gitsinler Kan stne dklsn Buydu onun btn kozu Bu masum yokolsun lsn

Tekrarlamak gerekseydi Bu yolu izler miydi tekrar Demirlerden ykselen ses Yarn yapacaklarm var

lyorum ve kalyor Fransa akm ve reddim Ey dostlarm lrsem de Bileceksiniz bunu niin

Gelip gtrdler onu Almanca konumaktalar Teslim olmak ister misin O ise sessiz tekrarlar

Tekrarlamak gerekseydi Bu yolu izlerdim tekrar Her darbede zincirlerle Trk sylesin yarnlar

Mermiler altnda trksn Sylerken kan iinde doruldu kinci bir atele derhal ini bitirmek gerekiyordu

Baka bir Fransz trks Taklvermi dudaklarna Marseillaise'i bitirirken Btn insanlk adna

TERKEDILEN

Gitme canmn ii hayatm benim Gkyz yitiriyor renklerini sensiz Tarlalar l baheler ieksiz

Gitme

Gitme rzgrn gittii yere Btn kular uuyor ite sensiz Ve btn geceler lsz endazesiz

Gitme

Gitme suyun kaybolduu yere Hor grerek mutluluunu camlarn Ve yeil dnyasn aalarn

Gitme

Sakn gitme kan gibi Elime srayan yara aan bende Sevgili gcm gszlm ite

Gitme

Gitme atein kat yere Otun gc azck tkendiinde Hemen kl olur o gitsin diye

Gitme

Gitme sakn bulutlara Frtnalar dostu gzel kartalm benim Senin cesaretinden lebilirim

Gitme

95

Gitme sakn dmana Topran ve silahlarn alan Sadece gzyalarnn belleine inan

Gitme

Gitme haynlk olur bu Bu nutuklar bu trenler bu arklar Ne yaptnz bilen insanlar

Gitme

Gitme sana sylenen yere Byk lflar dinleyip bayraklar zerine Bu kanayan yaraya dntnde

Gitme

Gitme sakn o zorbaya Onun gcn meydana getirmeye Ve sevdiklerin iin kelepeler dvmeye

Gitme

Gitme Tfeini al Kpeini ar glgeleri kovala Avc, avc sensin ite ok sayda

Gitme

Al tfeini

FRANSIZ MARI

Gelince mevsimi ihanetlerin Ve mevsimi hapishanelerin

emeler buland zaman Sadece gzyalardr duru kalan

itilirdi lgn haykrlar Yalan dolan szler kar klar

Yeil insanlar ve akbabalar Gnmz karartmak iin buradalar

A kalacaksnz dediler bize El koydular ekmeimize

Atn kitaplarnz dediler Bir kpek ancak sahibini izler

Bize yeceksiniz dediler Ve lkeyi boy hedefi haline getirdiler

Bize dediler gzler yerde olacak Boyun eilecek ve susulacak

97

Bize dediler hepiniz diz kecek En gl olanlar bize gelecek

Kimilerini zindanlara srdler Kimilerini alp Almanya'ya gtrdler

Ama hesaba katmadlar Pierre'i ve Jean' Ayrca fkeyi ve gen insanlar

Ama hesaba katmad hibiri Yaamak ya da lmek diye karar verenleri

Salardaki rzgr gibi Atesiz bir har gibi

Hal bir maceraya deil Uzaktaki bir mezara da deil

Ama igal altndaki vatan iin O nefret edilen igalci dman iin

Kovalm kovalm nevzuhur efendilerimizi Hrszlar katilleri ihanet edenleri

98

yi tohum ayklanr kt tohumdan Hem vatann haketmelidir insan

Zalim ellerden kopard Her baheyi ve her soka

Her meyve bahesini ve her ambar Yabanc ellerden geri ald

Her dereyi ve her tepeyi Her mezar her kulbeyi

Her gleti ve yavru balklar Uurumdaki fndklar

Her burunu ve her dan ban Tarihimizin kanl ayrlarn

Ve gkyzn merhametli ve kocaman Orda ne bulut ve ne de alman

nsan kurtarmal sevdiini Kendisini kendisini kendisini

99

AIRDEN PARTISINE

Partim geri verdi bana gzlerimi ve belleimi Bir ocuktan daha ok bilmiyordum dorusu Kanmn onca krmz ve kalbimin Fransz olduunu Bildiim tek ey vard gecenin karanlk rengi Partim geri verdi bana gzlerimi ve belleimi

Partim geri verdi bana destanlarn anlamm Gryorum yn eiriyor Jeanne boru alyor Roland Kahramanlar adr Vercors'da yeniden doan En basit szcklerde kllarn akrts Partim geri verdi bana destanlarn anlamn

Partim geri verdi bana Fransa'nn renklerini Partim benim verdiin derslerinle ok yaa Her eyi trk bildim o zamandan bu yana fkeyi ve sevday acy ve sevinci Partim geri verdi bana Fransa'nn renklerini

R SANATI

Mays'ta lm dostlar iin Sadece ama sadece onlar iin

ncelik olmal kafiyelerimde Gzyalarn gibi silahlarn stnde

Ve tm yaayanlara Deise de rzgrla

ller adna orda bilensin dursun O beyaz silah pimanlk duygusunun

Evli szckler yara alm szckler Suun basbas bard kafiyeler

Dibinde kararak ac bir hikyenin ifte su sesini kreklerin

Hem yamur kadar di Parlayan bir cam gibi

Sanki geitte ayna len iek bluzda

ocuun emberle oynamas Ayn rmakta yansmas

Dolaptaki gve otu Bellekteki bir koku

Kafiyeler kafiyeler orda duyarm Krmz ssn kann

Bize hatrlatn bunu nsanlar kadar zalim olduumuzu

Ve yreimiz gcn yitirdi mi Unutkanlk uykusundan uyandrn bizi

Snm lambay yakn yeniden Yine ses gelsin boalan kadehlerden

Ben hep ark sylemekteyim orda Mays'ta len dostlarm arasnda

PARS KYLS

I

ocuk akll uslu dursun diye Nasl yarlarsa nne deersiz eyalar Belki de bildiinden hangi alkolmn eksik kaldm Tesadf bana kentimden resimler yadrd ile Paris'in aalarn bulvarlarn rhtmlarn

Deiik aln vardr makiyaj karlan aktrlerin Baklarsa akn erken kalkan kiilerde Yine de benim Paris'imdir o eski resimlerde Ama bunlar tfekleridir Muhafz askerlerinin imdiki gibi bir tek otomobil yoksa cadde zerimle

Islkla alnan bir ezgi beenilirdi altmlarda Atlarn nallar altndaki kaldrmlar ayna gibi Grdm ykk bir apartman duygulandrr beni Bu geip giden adam Baudelaire mi yoksa Yoksa yenilik kokan Rivoli Caddesi mi

Dorusu houma gider geni eteklikler dneminin dn kurmak

Louvre Saray kapandnda Tuileries tarafndan ipekli giysiler gecesinde geerek arkl bir atodan i kararmas iin geceyars avizeler ok parlak O i kararmas ki mavi bir rengi var matbaa mrekkebine

alan

Nedense bir sessizlik ker drtl danslardan sonra Paris d grr ve kimbilir ne gibi dlerdir bunlar Akademi yelerine sormayn ondan anlamazlar Paris'in srr ne Mabille balosunda Ne Yallar Konseyi'nde ne de sarayda var

Paris d grr ve hibir zaman daha korku verici Daha kzgn deilse de sessiz ama d grnce Bu kprler dn rzgr kemerlerinde Bu beyaz gzl d masal tanrlarndaki gibi Bu devingen d yaayanlarn gzlerinde

Paris d grr ama neyin ddr grd bu saatte ie gemi nda srkler hangi glgeyi Hayaletli bir atodan daha oktur onun hayaletleri Ve aslan nasl dlerse terbiyecisini yle ite Bu yeni Antee iin d bir dnya imdi

Paris uyanr ve afak halk ner sisli admlarla kenar mahallelerden Habersizmi gibi kendilerini harekete geirenden Hava oktan ykamtr byk ve solgun alnlarn Kt taranm dler de onlar gibi solar birden

Sen nehri zerinde gnn aarn grmeyen biri Habersizdir elbet byle byk bir acdan Kendi kendini yalanlayan gece sust yakaland zaman Savunur bozguna urar kzarm gzlerle edepsizin teki Ve Notre-Dame bir mknats gibi kar sulardan

Ne farkeder u an kinci mparatorluk olsa Ve baka yer deil de Paris olsa ne kar Sabah erken saatlerde hep ayn ksrk var Ve giyotin iyi kt hep nefes alr orda Bu ilk metro olmakszn bir afak hepsi bu kadar

Her afak en byk cezadr bazlar iin Yaamaya mahkm aldatlm dle Ve gerek izmektedir pergeliyle Bu kederli tebeir izgisini dousunda Hal'lerin Gemez onu karanlk ykler bile

Paris uyanr ve ben bu mit'leri yeniden bulmak iin Karanlmzda kanmz yakp tututuran Koyarm kzgn yzm ellerimin arasna o an Kularn yknd ark yeniden dnyaya gelsin Ve zgrlk deyince yant Paris olan

II

Bir kpr grrm gzlerimi kapaynca ben Sen nehri dnmektedir ac topalaryla Ey onun bklml kollarnda boulanlar insan nasl uyur

orda Bu bir kprdr ta localarnda akp giden Yuvarlak dinlenme yerleri fistolar oluturur onda

Siyah tuntan bir kral durur bir at stnde Ve getii adada ifte iekler Yeillii bir bahe glleri ise evler Sanrsn bir gemi dkme demiri zerinde Onu sarsan ise eya ykl arabalar

Pont-Neuf n ahdamar titrer bir orkestra gibi Bir preld duyarm yirmi ya arabmdan Burda bir rzgr eser ok eski zamanlardan At heykelin salarnda lmeye geldii belli Kent bir yrek gibi aar iki kanadn o an

lmenin gerekli olduunu bilen benim yamdaki ocuklar Klrengi ge sahip bir kentti dn kurduklar Biz bir yzyln en son doan ve en son askere alnanlar Bamz bulutlarda ve amurda ayaklar Emir saatini beklerdik Paris'ten ayrldk m

ark Panama'y tekrar greceksin dedii zaman lerde bir kan karanfilinin aaca kiiler de Saint-Mihiel ya da Neufchteau'nun nnde bir yerde Eller alevi nasl sararsa arkcy yle saran Ban ucuydu titreyiini duyarlard ilerinde

O gn bu gn hep buldum sevdiimde Kentimin bir yansmasn sokaklarnda bir glgeyi Unutulmu ant yokolmu geitleri Paris seni kendimden ok anlattm yazp izdiklerimde Ve Paris kendi gneimden ok yeledim seni

Mealeler kenti akn sonuna kadar yakt Alaylar kenti alam olmaktan glen Yldzsz Cennet gm gzl Cehennem Cinayetin rs olduu gelecein demirci dkkn Anlar tuza orda an ve hrettir duvarlarla evrilen

Alanlarda halktan gelen frtnalar kopmaktayd Mehul kahramanlar dyordu kollar sanki armhta Ya da siyah tren alaylar caddeler boyunca Orda sanki bir fkenin yemini yazmaktayd Ey Paris rzgrlara ninniler sylyordun plak kollarnda

lm bir aynadr kendi pervaneleri var lmn ki uludur hayatm bak ayn ate bast kinci defadr beni bir canavar kustu Balinadan km Yunus gibiyim Ne re kaybettim gm kentimi ve dostlarm

III

Dlerimin resmini bulmak iin yeniden eer Ovarsam gemiin maviletirdii gzlerimi Neully'deki okulda eskiden yaptm gibi Orda bir bahar iek aar ve srp gider Ve benim kadar yalanmad onun danseden hayaletleri

Paris budur ite bu tamakta olduum glge tiyatrosu Benim Paris'im benden alnamamtr tam tamna lk dudaklardan nasl alnamamsa Kapma koymak iin ne ok gerek duyuldu Skp karn yreimi Paris'i greceksiniz orda

Ben iirlerimi ite bu Paris'le yarattm Szcklerimde damlarnn o garip rengi var Orda dem eker gvercinlerin gs orda ldar Paris senin zerine kendimden daha ok yazdm Ve ac vermedi bana yalanmak sensizlik kadar

Nice zaman sonra daha da zor olacak besbelli Paris'ten ve benim ayrlmdan sz etmek Bulutlar Saint-Germain-des-Pres'den kap gidecek Bir gn kirpiklerin arasnda bir damla gzya gibi Solgun ve yaldzl Alexandre Trois kprs gibi bir ey

gelecek

O gn dilerseniz bana geri verin adm Kalbimin icadettii yerde o tatan lete mkn var m armh Golgotha'dan skmeye Ariane lmeye durur labirentten kt m Bu ezgi Magenta Bulvar'nda sylenir sylenirse

Bir aresiz acy dile getiren ark Geceyars daha da hznl Place d'Italie'den Point-du-Jour'a benzer melankoli cihetinden Uyku meleinden de ok dle ykl parmaklar Sanrsn kt helvac bir sevinci haber veren

Adi ve tatl bir ark sesin yavalad Bir akam ak gibi yarnndan kuku duyan Bir ark kadnlar elinden tutup kavrayan Barbes metrosunun altnda sylenen bir ark Etoile'de aktarma yapan Jasmin'de caddeye kan

Rzgr bo arsalara fsldayacak dizelerimi Kimsenin oturmad tahta sralara dokunacak Passy rhtmnda alad duyulacak Ve kprler tekrarlayarak yzklerin vaadini Bu dizelerle nianlanp yola revan olacak

ocuk akll uslu dursun diye Nasl yarlarsa nne deersiz eyalar Belki de bildiinden hangi alkolmn eksik kaldn Tesadf bana kentimden resimler yadrd ite Paris'in aalarn bulvarlarn rhtmlarn

BAHARIN O BLNMEYEN KADINI

Bir pazar kesinde karlar gzler Bu garip iri gzler neyi neleri dler

Ah yamurdan sonra Paris'in arpnts var Acep beenilir mi eskisi kadar

Nehrin zerinde iek buketleri Gidiyorlar saarak tm renklerini

Chaussee d'Antin'i greceim her zaman Parma kaldrmlarn yosmalarn ayandan

Akamlan ilgisiz insanlar ve arabalar Glgenin tl peeleri ve maceralar

Trinite'ye doru adm atlmt Karar verinceye kadar ayrlnmt

Saint-Lazare Gar'nn grltsnde Niye alar bu rastlantsal gzler niye

Ah Paris Paris ark sylemiyorsun Ban evirip ayan sryorsun

imdi gaz saatidir savrukluklar saati Ufack meydanlar sr amaya elverili

Gaz saati geldi haydi yaksana onu Niye yakmyorsun Ne var ki Paris sustu

KARA MAYIS

iekli bahelerinizin btn leylaklar Kk arabalann btn leylaklar rtmeye yeter miydi onlar Paris'te Mezarlardan oluan derin Mays'

Federes Duvar'nn kzl Mays' Krklarn Mays' yreklerimizin kan alad Ve kapkara bir Mays Politzer ay diye

Sizlerin adlandraca

GARIP BIR EYDIR DNYA

Garip bir eydir dnya unun urasnda artk Bir gn gideceim syleyemeden her eyi Bu mutluluk anlarn yangn lelerini Sarn yldzlaryla gece sonsuz ve karanlk

Hibir ey deil sanld kadar yle deerli Bakalar gelir Onlarn kalbi benimkisi gibidir Hepsi de ota dokunmasn ve seni seviyorum demesini bilir Ve seslerin yitip gittii akamda d grmesini

Benim gibi yeniden yapar bu yolu bakalar Bakalar glmser Rastlanan bir ocukla evrilecek balar adlar fsldandnda Bakalar seyredecek gz ucuyla bulutlar

Hep titreyen bir ift bulunacak orada Bu yzden o sabah gn erkenden aaracak Her zaman orada su rzgr k olacak Hibir ey gemez ordan geen yayadan baka

Aklmn ermedii bir eydir ite O lm korkusu insann iindeki Yeterince gzel deilmi gibi Gn bir an iin tatl grnmesi bize

Evet biliyorum bir an ksa grnyor olsa da Byle yaratlmz sevinler ve aclar Dopdolu bir kupadan yalanc arap gibi kaar Ve deniz sadece bir balangtr susaylarmza

Ama her eye ramen zalim zamana ramen Yanp yklm yrek ve srttaki ar torba Bu olanaksz seim olmak'la olmu olmak arasnda Ve azda buruukluk brakan acya ramen

Savaa ve hakszla ve uykusuzlua ramen Yreinizi kemiren bu tilki tarken orda Hzn ve tanr bilir kendi payma Yaam boyu alnm bir ocuk gibi tadm ben

nsanlarn ktlne ve gllere ramen Aya srt m ve canavarca nedenlerle Size dman edilen srf zindan olsun diye Sevdiinizdendir ve byk ac ektiinizden

Dipsiz kuyularyla kargl gnlere ramen Nefreti seyreden sonsuz karanlklara ramen Dmanlara ve zincire vurulanlara ramen Tanr'm Tanr'm ne yaptn bilmeyen

i3

Yasa ramen ve birden zayflad anda kalbin Etraf her eye inanmaya haksz saymaya hazr Sizi sran bu eye ilgisiz kalr Srf sizden cn almak iin

Her yerde ayn zulm ve dikls utanmazln Size maledilen nasl yayld pek bilinmeyen O lgn fikirler dnlmesine ac ekilmesine ramen Bir kfr ya da narayla sknty azaltmakszn

Bu cehennem Her eye kbuslara ve yaralara Ayrlklara yaslara hakaretlere ramen Ve tm istenilenler yine de istenilen Mavilie btn samasapan inancyla

Her eye ramen size sylyorum yleydi bu yaam Ki beni dinlemek isteyene buradan seslenirken Dudaklarmda bir tek sz teekkr kalm iken Diyeceim her eye ramen gzeldi bu yaam

PONT-NEUF ZERNDE

Pont-Neuf zerinde rastladm Bu uzak ark da nereden kt Kt demirlemi bir mavnadan m Yoksa Samaritaine metrosundan m

Pont-Neuf zerinde rastladm Kpeksizdi bastonsuzdu pankartszd mitsizlere acyn ltfen n tarafta halkn yer at

Pont-Neuf zerinde rastladm Kendimin eski grntsne Alamaya yarayan gzleri vard Az hazrd kfretmeye

Pont-Neuf zerinde rastladm Bu zavall grntye Sadece kendi acsnn Derdine dm dilenciye

Pont-Neuf zerinde rastladm Duman eskisi gibi bugn de Orman snrndaki kendime afaktaki eski halime

Pont-Neuf zerinde rastladm Ben domadan bir benzerine Bu her zaman rkek olan ocua Genliimin hayaletine

H 5

Pont-Neuf zerinde rastladm Yirmi yl boyunca yalanlar dnyasna Bir dualk zaman kadar Sadece d olan bu delikanlya

Pont-Neuf zerinde rastladm Bu gen erkee ve bo kollarna O ba dndrc arklar sylerken Rzgrn srd dudaklarna

Pont-Neuf zerinde rastladm Gn ve yrein soytarsna Tertemiz alnna arlklarna Rmorkrlerin kara lnda

Pont-Neuf zerinde rastladm Cann atee veren oyuncuya Yolunu kaybetmi bir gvercin gibi Notre-Dame'n kuleleri arasnda

Pont-Neuf zerinde rastladm Balayan ben'in hayaletine Suyun akntsnda altn rengidir kent Ters ynde ise ark bitmekte

116

Pont-Neuf zerinde rastladm Bana benzeyen bu kk zavallya Sen nehri stnde gsterdi bana Gneli yerleri ok uzaklarda

Pont-Neuf zerinde rastladm Uzaktaki br yzme ikiyzl'me Ve rengi umu gn nda Arkadam dedi bana sessizce

Pont-Neuf zerinde rastladm Bilgisiz ve saf olan benzerime Ve uzun sre kalakaldm Geri geri giden kendi glgemde

Pont-Neuf zerinde rastladm Otururken talarn and yerde Mrldandm nakarata Ve m olan de

Kr adam rastladm kr adam Dul kalm baklarnla geerken Ey benim aresizlik dolu yllarm

Pont-Neuf zerinden

GEREKLYD SADECE...

Birazck daha vakit Gerekliydi sadece lmn gelmesine Ne var ki plak bir el O zaman kt geldi Ve dokundu elime

Kim byle geri verdi Kaybolmu renklerini Gnlere haftalara Bir de gerekliini Usuz bucaksz yaza O insancl eylerin

Ben ki her zaman byle Titrerdim ama bilmem Hangi byk fkeden ki kol yetti ite Havadan bir gerdanlk Takmak iin mrme

118

Sadece bir hareket Bir elin hareketi Uyurken bana deen yle ki bir nefesten Daha az bir ey Bir i Gelip omzuma konan

Bana geceler boyu Hep yaslanan bir aln ki ak iri gz Ve orda her ey bana Buday tarlas gibi Grnd bu dnyada

Tatllk dolu bahe Otlar iinde birden Srer mine iei Ve benim lm kalbim Doar ho kokusunda Glgeyi tatl klan

"AK" SZC

Bir Londra akam ubat'n sar sislerinde yryorum Yeni balayan bir akla yapaya