siostrzane projekty wikipedii: wikisłownik‚ownik_rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego)...
TRANSCRIPT
![Page 1: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/1.jpg)
Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik
Helena Polak (Rovdyr) Piotr Kubowicz (Derbeth) Dariusz Jażdżyk (joystick)
Wsparcie moralne i techniczne Piotr „PMG” Gackowski
![Page 2: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/2.jpg)
Czym jest Wikisłownik?
![Page 3: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/3.jpg)
Kalendarium
15 stycznia 2001 - powstaje anglojęzyczna Wikipedia
26 września 2001 - powstaje polska Wikipedia
12 grudnia 2002 - powstaje anglojęzyczny Wikisłownik
22 marca 2004 - powstają Wikisłowniki: polski i francuski
![Page 4: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/4.jpg)
Wikisłownik to najstarszy i największy z siostrzanych projektów Wikipedii
![Page 5: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/5.jpg)
Istnieje wiele Wikisłowników i każdy opisuje wszystkie języki. To znaczy, jeśli szukamy definicji angielskiego słowa po polsku, wchodzimy na polski Wikisłownik; jeśli jednojęzycznego słownika języka angielskiego – wchodzimy na angielski Wikisłownik.
![Page 6: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/6.jpg)
Na polskim Wikisłowniku zebrane są słowa z prawie 200 języków, od popularnych (angielski, niemiecki, francuski), przez egzotyczne (pirahã, tok pisin) po języki sztuczne (esperanto, interlingua).
![Page 7: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/7.jpg)
7 największych języków na polskim Wikisłowniku
3265 Rosyjski
4909 Niemiecki
6216 Slovio
7342 Jidysz
8142Angielski
10618 Polski
19361 Interlingua
Liczba hasełJęzyk
![Page 8: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/8.jpg)
Liczba haseł
W ostatnim tygodniu Wikisłownik przekroczył liczbę 100 000 haseł (nie: stron)
![Page 9: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/9.jpg)
Społeczność
W pracach biorą udział osoby niebędące Polakami (język chorwacki), Polacy na stałe mieszkający w innych krajach (Niemcy, USA), osoby dwujęzyczne.
![Page 10: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/10.jpg)
Wikisłownik to nie tylko hasła słownikowe.
![Page 11: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/11.jpg)
Opisy gramatyki, schematy odmiany, wykazy czasowników nieregularnych, tabele transkrypcji i transliteracji.
![Page 12: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/12.jpg)
Słowniki tematyczne: jedzenie, państwa, fizyka, informatyka, liczebniki
![Page 13: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/13.jpg)
Różnice między Wikisłownikiem a Wikipedią
Wielkość liter Podejście do linkowania Ścisły szablon Zamówienia na hasła
![Page 14: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/14.jpg)
Krótkie wprowadzenie do leksykografii
![Page 15: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/15.jpg)
Leksykografia
praktyka i teoria układania słowników
praktyka: po części sztuka (rzemiosło), po części nauka
teoria = metaleksykografia
![Page 16: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/16.jpg)
Tradycyjne elementy pracy leksykograficznej
źródła: istniejące słowniki, teksty źródłowe (w tym korpusy), własna kompetencja językowa (+
konsultacje ze specjalistami) określenie odbiorcy słownika (studia
nad używaniem słownika)
![Page 17: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/17.jpg)
Wikisłownik poniekąd zaburza sposób pracy nad hasłami: jego twórcy są jego docelowymi użytkownikami.
![Page 18: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/18.jpg)
Problematyczne elementy struktury słownikowej
leksem – wyraz rozumiany jako abstrakcyjna jednostka systemu słownikowego języka
![Page 19: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/19.jpg)
lemma (forma podstawowa) – kanoniczna forma leksemu, która używana jest do jego reprezentacji, np. w słowniku
![Page 20: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/20.jpg)
Ogólny szablon hasła
![Page 22: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/22.jpg)
Multimedia
łuk solder חיה
![Page 23: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/23.jpg)
Udogodnienia
Rozwijanie skrótów
![Page 24: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/24.jpg)
Do kogo „należą” języki i na ile praca nad słownikiem jest twórcza?
Oczekuje się, że słowniki mają być zgodne w interpretacji faktów językowych.
Opinie na temat danej formy wyrazowej są wydawane na podstawie innych publikacji.
Użycie wyrazu, czy rozpowrzechnienie schodzi na dalszy plan.
![Page 25: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/25.jpg)
Mirosław Bańko: „Zamiast być obrazem języka słownik zaczyna być obrazem myślenia o języku, zamiast rejestrować fakty językowe – rejestruje, zwykle niejawne, poglądy, a także przesądy.”
![Page 26: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/26.jpg)
Słownik powinien możliwie najbardziej obiektywnie opisywać język, jednak źle rozumiana rzetelność każe powielać to, co napisali inni.
![Page 27: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/27.jpg)
Casus sprawy PWN kontra Kurpisz
W przedmowie Kurpisz zaznacza, że słownik przygotowano na podstawie innych słowników, m.in. Słownika języka polskiego PWN.
W Redakcji Słowników Języka Polskiego dokonano analizy, która wykazała, że 47% definicji zostało przepisanych (w obliczeniach wzięto pod uwagę jedynie definicje, w których przepisano co najmniej pięć kolejnych wyrazów)
![Page 28: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/28.jpg)
Sprawa trafiła do sądu. Powołano biegłego: prof. Ireneusza Bobrowskiego, który przebadał reprezentatywne próbki i stwierdził, że 50% z nich posiada identyczne definicje, co słownik PWN.
![Page 29: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/29.jpg)
prof. Bobrowski: "przepisywanie definicji z innych słowników w opracowaniu popularnym jest może naganne moralnie, mieści się jednak w uzusie pracy leksykografa. Definicja leksykograficzna w jej dotychczasowej formie (...) nie jest postrzegana jako przejaw twórczości naukowej, ale jako przejaw pracy technicznej. (...) Dlatego w celu zachowania ciągłości i współmierności prac leksykograficznych warto - zdaniem wielu językoznawców - zaopatrywać wyrazy w definicje już wcześniej stosowane."
![Page 30: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/30.jpg)
Z opinii biegłego wynika, że praca leksykografa nie ma charakteru naukowego, choć zawiera pewne elementy badawcze, ale nie oznacza to, że ta praca nie jest twórcza i że jej wytwory nie podlegają ochronie na podstawie prawa autorskiego.
![Page 31: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/31.jpg)
Sąd Wojewódzki i Sąd Apelacyjny w Poznaniu przyjęły opinię biegłego; Sąd Najwyższy orzekł, że Kurpisz ma zapłacić PWN 524 tys. zł (odpowiedni procent zarobionych na słowniku pieniędzy)
![Page 32: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/32.jpg)
Przykładowe realizacje języków w ramach Wikisłownika
![Page 33: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/33.jpg)
Język rosyjski
![Page 34: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/34.jpg)
проглотить язык
![Page 35: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/35.jpg)
![Page 36: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/37.jpg)
Jidysz
![Page 38: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/38.jpg)
Dlaczego Wikisłownik?
Jeden słownik, wiele funkcji:2. słownik języków obcych (prawie
200)3. słownik fleksyjny (miejsce na
obszerną odmianę wyrazu)4. słownik synonimów i antonimów5. słownik frazeologiczny, słownik
przysłów
![Page 39: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/39.jpg)
1. słownik etymologiczny (dodatkowe udogodnienie - wyrazy pokrewne w hasłach)
2. słownik skrótów3. słownik poprawnej polszyzny (jak
pisać, jak nie pisać i dlaczego)4. słownik multimedialny (ilustracje
plus nagrania, które można odsłuchać w przeglądarce)
![Page 40: Siostrzane projekty Wikipedii: Wikisłownik‚ownik_Rabka... · pisać, jak nie pisać i dlaczego) 4. słownik multimedialny (ilustracje plus nagrania, które można odsłuchać w](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022802/5c79144809d3f2c9458bd769/html5/thumbnails/40.jpg)
Źródła
Bańko M., "Z pogranicza językoznawstwa i leksykografii", wydano nakładem wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001
"Bol'shoj enciklpedicheskij slovar' - Jazykoznanie", red. Jarceva V.N., Nauchnoje izdatel'stvo "Bol'shaja Rossijskaja enciklopedija", Moskwa 1998
Wikipedia ;-)