sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
TRANSCRIPT
![Page 1: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/1.jpg)
SISTEMA ENDOKRINOABiologia eta Geologia DBH 3. maila
Berrio-Otxoa Ikastetxea 15-16
![Page 2: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/2.jpg)
1. Sistema endokrinoa
1.1. Osagaiak:
Guruin endokrinoak Zelula multzoak dira, zenbait substantzia kimiko sortzen dituztenak (hormonak)
Hormonak Mezulari kimikoak, prozesu ugaritan parte hartu
Itu-zelulak Errezeptore espezifikoak dituzten zelulak (hormona jakinak hartuko dituzte)
![Page 3: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/3.jpg)
a) Guruin endokrinoak- Hipotalamoa
Zer? NS eta SE lotzen dituen zentro nagusiaNon? Garun enborreanFuntzioak? NSko seinaleak hartu
Faktore askatzaile eta inhibitzaileak
(hipofisira, hango hormona jariaketa kontrolatzeko)
![Page 4: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/4.jpg)
- HipofisiaZer? Guruin endokrino garrantzitsuaNon? Hipotalamoaren azpianFuntzioa? Hormonak jariatu odolera,
beste guruin batzuetan eragiteko
![Page 5: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/6.jpg)
b) HormonakOrgano eta ehunetako prozesuak abiarazi edo
geldiarazi.Adibidez, metabolismoa, hazkuntza, ioien eta
uraren arteko oreka, garapena, ugalketa, portaera…
d) Itu-zelulakHormonak zelulahorietan eragingo du (mintzeko errezeptoreespezifikoengatik)
![Page 7: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/7.jpg)
1.2. Prozesua1. Guruin endokrinoek estimulua hauteman
Hormona jariaketa2. Hormonak odolera, eta itu-zeluletara (horiek
errezeptoreak dituzte hormona jakina hartzeko)Giltza-sarraila
3. Informazioa erreakzio kimiko bihurtu, eta erantzuna abiarazi.
4. Hormona bat = funtzio bat (bete ostean, desagertu)
![Page 8: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/11.jpg)
1.3. Hormona-jariaketaren kontrolaAtzeraelikadura negatiboa deritzon
mekanismoari esker.Odoleko hormona kantitatea maila jakinera
iristean, seinaleak hormona jariaketa gelditu.
![Page 12: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/13.jpg)
2. Guruin endokrino eta hormona nagusiak
![Page 14: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/15.jpg)
4. Lokomozio-aparatua
Eskeleto-sistemaLokomozio-aparatua
Gihar-sistema (muskuluak)
* Gogoratu aginduak nerbio-sistemakprestatzen dituela
![Page 16: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/16.jpg)
Bete ezazu hurrengo taulaEskeleto-sistema Gihar-sistema
Osagaiak
Funtzioa
![Page 17: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/17.jpg)
Eskeleto-sistema Gihar-sistemaOsagaiak Hezurrak
Giltzadurak (artikulazioak, bi hezur elkarrekin lotzen
dituzte)
Lotailuak (ligamentuak, ehun konjuntibo fibrotsu eta elastikoak, hezurrak
lotzen dituzte giltzaduretan)
Eskeleto-giharrak
Tendoiak (giharrak eta hezurrak lotzen dituzten ehun
konjuntibozko zuntzak)
Funtzioa - Mugimendua- Gorputzari forma, pisuari
eustea- Kaltzioa eta fosforoa
pilatzea- Odol-zelulak sortzea
- Mugimendua
![Page 18: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/18.jpg)
Palanka-sistema gorputza mugitzek:giharrek (osagai aktiboak) indarra eragin hezurretan (osagai pasiboa)
![Page 19: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/19.jpg)
NS Giharrak Tendoiak Hezurrak
![Page 20: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/21.jpg)
6. Hezurrak
![Page 22: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/22.jpg)
Hezur luzeen atalak
Epifisia (ertzetan, zabalak, artikulazioak bertan)
Metafisia (hazkuntza-kartilagoa han)
Diafisia (erdiko atala)
![Page 23: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/23.jpg)
Hezur luzeen ehunak1. Hezur-ehun arola (esponjotsua)
- Hezur luzeetako epifisietan, hezur txikien barnealdean- Hezur muin gorria bertan (eritrozito edo globulu gorriak sortzen…)
2. Hezur-ehun trinkoa - Hezur luzeen diafisiaren zati bat, hezur guztien
kanpoko aldea- Hezur-muin horia bertan (ehun adipotsua, odolaren eraketa)
3. Hazkuntza-kartilagoa - Metafisiaren barruan- Hezurren hazkuntza (gero hezur-ehuna sortu)
![Page 24: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 28: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/28.jpg)
7. Giltzadurak
Bi hezur elkarrekin lotzen dituzten egiturak
3 motatakoak:1. Mugikorrak2. Erdi mugikorrak3. Finkoak
![Page 29: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/29.jpg)
1. Mugikorrak
Atala Azalpena Funtzioa
Giltzadura-barrunbea
Likido sinobiala
Kapsula sinobiala
Giltzadura-kartilagoa
Meniskoak
Lotailua
![Page 30: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/32.jpg)
2. Erdimugikorrak
Kartilago eta lotailuak (ligamentuak) mugikortasunamugatuz
![Page 33: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/33.jpg)
3. Finkoak (suturak)
Hezurrak bakarrik (lotura sendoak, puzzle bezala)
![Page 34: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/34.jpg)
![Page 35: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/35.jpg)
8. Eskeleto-giharrak
Eskeleto-giharrak daude gihar-sisteman, tendoiekin lotzen direlarik hezurretara.
![Page 36: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/36.jpg)
Gihar-ehun ildaskatua
Gihar bakoitza organo askea, faszikuluen elkarketak osatua.
![Page 37: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/37.jpg)
![Page 38: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022102521/588402a01a28ab884b8b5d23/html5/thumbnails/39.jpg)
Bibliografia
http://highered.mheducation.com/sites/0072495855/student_view0/chapter6/animation__bone_growth_in_width.html