TEMA

SISTEMET E NDERMARRJES, ZINXHIRI I VLERES, ERP, CRM DHE KM

1. Disa koncepte kryesore mbi Sistemet e ndermarrjes dhe zinxhirin e vleres

Sistemet e nnërmarrjes janë sisteme që përfshijnë gjithë organizatën ose jo më pak se dy departamente të saj. Këto janë të kundërta me sistemet funksionale që përfshinin vetëm një department (funksion) në organizatë. Në organizata mund të gjenden disa sisteme të tilla. Shembut më tipikë përfshijnë:

ERP (sistemet e planifikimit të burimeve)

i cili mbështet zakonisht zinxhirin e brendshëm të ndërmarrjes

ERP të zgjeruara

I cili mbështet gjithashtu partnerët e biznesit . Pjesa më e madhe e sistemeve ERP sot janë të zgjeruar.

CRM ( menaxhimin e marrëdhënieve me klientin)

që siguron kujdes për klientin

KM

menaxhimi I njohurive

objektivi I tij është mbështetja e krijimit, ruajtjes mirëmbajtjes dhe shpërndarjes së njohurive në gjithë organizatën.

BPM

sisteme të menaxhimit të procseve të biznesit

përfshijnë kuptimin dhe rishtrirjen e proceseve në organizatë, duke përfshirë rindërtimin e tyre dhe menaxhimin e rrjedhave të detyrave dhe aktiviteteve.

Sisteme të Menaxhimit të Zinxhirit të Ofertës

si p.sh. Planifikimi I Materialeve të Kërkuara (MRP)

Menaxhimi I ciklit të jetës së produktit (PLM) I cili përfshin konceptimin, dizenjimin, ndërtimin dhe mbështejtjen e produkteve dhe shërbimeve

DSS

qëllimi I tyre është të mbështetin vendimmarrjen në gjithë organizatën, shpesh duke përdorur magazinat e të dhënave

Sistemet inteligjente të cilat përfshijnë një sistem ekspert ose rrjetë neurale

Inteligjenca në biznes

sisteme të cilat përfshijnë analizat vendimmarrëse të bazuar në kompjuter, shpesh të bëra on-line nga menaxherët.

Këto dhe sisteme të tjera të ndërmarrjes grupohen dhe paraqiten në fig 1.

Fig. 1. Një përmbledhje e sistemeve të ndërmarrjes

Sistmet e Biznesit

DSS

KMS

Sistemet inteligjente

BI

Sistemet e lidhura me ZO

Sist. e Produktit/procesit

MRP

PLanifikimi I prodh.

SCM

ERP

BPM

PLC

CRM

Integrimi I përgjithshëm

Një zinxhir oferte është një grup marrëdhëniesh midis furnizuesve, produesve, shpërndarësve dhe shitësve me pakicë që lehtësoj transformimin e lëndëve të para në produkte përfundimtare. Zinxhiri I ofertës përfshin gjithë ndërveprimet midis aktorëve të mësipërm dhe klientëve. Ai përfshin rrjedhën e punës, materialeve, parave dhe informacionit si në fig 2.

Materiale para Informacion

Inventar

Fig. 2 Struktura e nje zinxhiri oferte tipik

1.1 Konceptet e menaxhimit të zinxhirit të ofertës

SCM ( menaxhimi I zinxhirit të ofertës) është menaxhimi efiöent I proceseve të zinxhirit që fillojnë që nga dizenjimi I produktit/shërbimit e përfundojnë me shitjen, konsumin dhe përdorimin e tij nga konsumatori final. Disa aktivitete përfshijnë menaxhimin e inventarit, blerjen e materialeve, transformimin në të mira të prfunduara, shpërndarjen dhe transportin. Qëllimi kryesor I SCM moderne është reduktimi I pasigurisë, ndryshueshmërisë dhe riskut si dhe rritja e kontrollit në zinxhirn e ofertës. Këto përfitime öojnë në rritje të përfitueshmërisë dhe konkurrueshmërisë së kompanisë. Në kushtet e sotme të konkurrencës së biznesit, zinxhirët efiöentë të ofertës janë kritikë për mbijetesën e shumicës së organizatave dhe varen tërësisht sot nga SI mbështetëse të tyre. Tipe të ndryshme produkti kërkojnë tipare të ndryshme për sistemet e zinxhirit të ofertës, ndaj këto sisteme duhet të synojnë sigurimin e bashkërendimit me kërkesat e produktit/shërbimit të organizatës. Menaxhimi efektiv I zinxhirit të ofertës siguron një oportunitet të madh për reduktimin e kostove ndërsa rriten efiöencat operative në organizatë. Prandaj edhe SCM sigurojnë mundësinë për një avantazh konkurrues domethënës. Organizatat duhet të dinë se sa dhe në c radhë duhet të investojnë për të përfituar nga të mirat e teknologjisë në zinxhirin e ofertës. IT duhet të mbështesë infrastrukturën bazë dhe koordinimin e nevojshëm për funksionimin e zinxhirit të ofertës. Öështjet e zbatimit përfshijnë:

blerjet dhe vendimet në lidhje me furnizuesit

vendimet e prodhimit

Podhuesi ose montuesi

Nenfurnitor

Nenfurnitor

Furnitor

Furnitor Klient

Klient

Shperndares

vendimet e shpërndarjes

vendimet e mbështetjes me informacion

vendimet e rrjedhjes së materialeve

vendimet për cash-floën

Softwaret e SCM lidhen me softwaret e nevojshëm për të mbështetur segmente specifike të zinxhirit, si prodhimi , inventari, kontrolli, planifikimi dhe transporti. Këta software përqendrohen në përmirësimin e vendimmarrjes, optimizimin dhe analizën.

1.2 Zinxhirët elektronikë të ofertës.

Kur një zinxhir oferte menaxhohet në mënyrë elektronike, përgjithësisht nëpërmjet softwareve bazuar në Web, ai quhet zinxhir oferte dixhital ose e-zinxhir oferte. Komunikimi dhe bashkëveprimi ilustrohen me vija të ndërprera duke nënkuptuar komunikimin me një hub. një element tjetër I rëndësishëm për dixhitalizimin janë RFID (Radio Frequency Identification), sinkronizimin global të të dhënave dhe shikueshmërinë në rrjet. Përmirësimet në zinxhirin e ofertës shpesh përfshijnë përpjekjet për të konvertuar një zinxhir tradiocional në një yinxhir elektronik, pra për të automatizuar rrjedhën e informacionit në zinxhir. Prandaj edhe zinxhirët e ofertës përbëhen nga tre komponentë kryesorë:

të rrjedhës së sipërme

rrjedha e punës, maerialeve etj. midis kompanisë dhe furnizuesve

të brendshëm

rrjedha e punës, materialeve Brenda kompanise dhe përpunimi I materialeve.

të rrjedhës së poshtme

rrjedhat e punës, materialeve etj nga prodhuesi tek shpërndarësi.

2. Sistemet e planifikimit te burimeve ERP

Një nga mjetet më të sukseshme për menaxhimin e zinxhirit të ofertës , sidomos atij të brendshëm si de aktivitteve të brendshme të lidhura me të, janë sistemet e planifikimit të burimeve.

2.1 Ö është ERP

Me zhvillimin e arkitekturave klient/server dhe përdorimin në mbarë ndërmarrjen, një sfidë e re u bë kontrolli I gjithë proceset e biznesit në kohë reale më një arkitekturë të vetme software. Zgjidhja më e zakonshme softwareike e intgruar njihet si ERP. Ky software integron planifikimin , menaxhimin dhe përdorimin e gjithë burimeve nëndërmarrje. Ai përbëhet nga grupe aplikimesh që automatizojnë operacionet rutinë të fundëm ( si menaxhimin e inventarëve, financat dhe planifikimin) për të ndihmuar ndërmarrjen në menaxhimin e punëve që bëhen në disa departamente si p.sh., përmbushja e porosive. P.sh., ka një modul për kontrollin e kostos, për llogaritë e pagueshme dhe të arkëtueshme, për menaxhimin e aseteve fikse. ERP premton përfitime që nga efiöenca më e mahde e deri tek rritja e cilësisë, produktiviteti dhe përfitueshmëria.

a. Qëllimi dhe avantazhet e ERP. Qëllimi kryesor i ERP është integrimi i gjithë departamenteve dhe rrjedhave funskionale të informacionit tënjë komanie, në

një sistem të vetëm të kompjuterizuar që mund tu shërbejë gjithë nevojave të kompanisë. Ky sistem do të kapërcejë vështirësitë e SI që nuk flasin menjëri-tjetrin. Për shembull, përmirësimi në futjen e porosive do të lejojë akses të menjëhershëm tek inventari ( duke përmirësuar kështu menaxhimin e tij), të dhënat për produktin, historinë e kreditit të konsumatorit dhe informacione për porositë e mëparshme. Kjo vlefshmëri informacioi ndihmon në optimizimin e planeve të prodhimit, rrit produktivitetin dhe kënaqësinë konsumatore, duke rezultuar disa herë në avantazh konkurrues. ERP integron gjithë transaksionet rutinë brenda kompanisë, duke përfshirë ato të furnizuesve të brendshëm dhe klientëve ( pra kur departamentet i shërbejnë njëri-tjeterit). Ndërsa më vonë, në softwaret ERP të zgjeruar, kemi edhe shërbimin e Klientëve dhe furnizuesve të jashtëm. Avntazhet e ERP rrjedhin nga aftësitë e tij.

b. Aftësitë e ERP. Projetet ERP përqendrohen në fushat specifike të proceseve të biznesit si:

kombinimi i më pak ngarkesave për të reduktuar kohën e shpërndarjes, eleminuar hapësirat e magazinimit.

burimi dinamik i produkteve nga hapësira të ndryshme prodhuese dhe shpërndarëse ( magazina ose fabrika) bazuar në kapacitetet e inventarëve.

paraqotja e vetme tek klientët globalë përgjatë linjave të biznesit

konsolidimi i shitjeve, marketingut dhe operacioneve të shpërndarjes në mbarë vendin si edhe në zona gjeografike me barriera të ulëta tregtie.

koordinimi i blerjes dhe logjistikës për blerjet e rëndësishme gjatë njësive të biznesit dhe zonave gjeografike.

krijimi i portaleve të furnizuesve që konsolidojnë nevojën e secilës njësi biznesi dhe sigurojnë një mënyrë për të thelluar marrëdhëniet dhe partneritetin me furnizuesit.

Suksesi i ERP varet nga zbatimi i mirë si edhe nga aftësia për të kapërcyer disa nga kufizimet e tij kryesore.

2.2 Zbatimi I ERP

Zbatimi I ERP përbëhet nga aktivitete të shumëfishta që varen nga kush, kur, ku dhe öfarë është përfshirë. Një shembull I suskesshëm i zbatimit është Rolls

Royce

Zbatimi I ERP I mundëson kompanisë, jo vetëm të ulë kostot e IT, por edhe të shpërndajë makina të përshtatura për klientin në kohë. Shpërndarja e shpejtë rritj kënaqësinë konsumatore dhe besimin tek kompania, duke rritur porositë e ardhshme.

Cështje specifike të zbatimit dhe kufizimet potenciale të përdorimtit të ERP. Disa prej këtyre öështjeve përfshijnë Zgjedhjen e shitësit ERP dhe produktit (software-it), përshtatjen e software-it me proceset organizatie, instalimin e ERP, kompleksitetin e tyre, arsyet për zbatimet e suksesshme ose të dështuara, vlera e gjeneruar prej sistemeve ERP dhe öështje të integrimit. Për bizneset që duan të përdorin ERP, një mundësi është zhvillimi I sistemit të intgurar nga vetë kompania, ose duke lidhur së bashku paketat ekzistuese funksionale, ose duke programuar një system të ri. Një mundësi tjetër, që është shpesh më e

shpejtë dhe/ose më pak e kushtueshme, është përdorimi I software-ve të integrua<r ERP të vlefshëm në shitje. Software lider në treg sot është SAP R/3, me më tepër se 115 module sipas proceseve organizative. Duke u nisur nga madhësia e software-it, disa pretendojnë që ai është shumë kompleks për të qenë efektiv, prandaj edhe shumë kompani përdorin ekspertë për zbatimin e tij. Modulet më përfaqësuese të ERP jepen në fig 3.

Fig 3. Modulet e aplikimit të ERP

Një mënyrë tjetër për përdorimin e ERP është marrja me qera e tyre përmes ASP-ve. Avantazhi më I madh I këtij opsioni është në rastin e përdorimit nga kompani të vogla, për shkak të kostove shumë më të ulëta në këtë rast. ERP mund të përdoret gjithashtu edhe për menaxhimin e burimeve njerëzore, duke listuar aftësitë e punonjësve, aktivitetet e tyre dhe nxitësit e vendosur për arritjen e objetkivave dhe strategjive të organizatës. Modulet për menaxhimin e kapitalit human sigurojnë mjete për menaxhimin, vlerësimin dhe shpërblimin e individëve. Ato janë plotësisht të integurar me pagesat , kërkesat pë rekrutim si dhe zhvillimin e pononjesve. Shërbimet e korporatës janë një modul tjetër Brenda ERP, që funksionon për menaxhimin e udhëtimeve, pasuritë e patundshme dhe logjistikën, mjedisin ligjor dhe normat e sigurisë. Në një ERP, menaxhimi financiar dhe kontabël menaxhohen dhe integrohen me proceset e kontrollit të brenshëm dhe zinxhirin e ofertës. Modulet financiare sigurojnë analizat financiare, kontrollet e brendshme dhe buxhetimin.

Menaxhimi financiar

Menaxhimi I prodhimit

Menaxhimi I burimeve njerezore

Menaxhimi I shërbimeve të korporatës

Menaxhimi I zinxhirit të ofertës

Menaxhimi I klientit/produktit

Sistemi ERP

ERP mund të integrohen në zinxhirin e ofertës me sisteme si e-tregtia apo CRM.

3. Menaxhimi I marredhenieve me konsumatorin, CRM

CRM është një përpjekje e gjithë organizatës për të gjetur dhe mbajtur klientë fitimprures. CRM përqendrohet në ndërtimin e marrëdhënieve të qëndrueshme dhe afatgjata me klientin, si edhe vlerë të shtuar për të dyja palët. Ka shumë përkufizime të CRM, sepse kjo është një fushë e re dhe ende në zhvillim. Gjithashtu ajo është një fushë ndërdisiplinore, prandaj edhe secila fushë mund të paraqesë përkufizimet e veta. Në përgjithësi CRM është një trajtim që njeh klientin si qendra e biznesit, nga menaxhimi efektiv i marrëdhënieve me të cilin varet suksesi i organizatës. Me fjalë të tjera CRM është një strategji biznesi për zgjedhjen dhe menaxhimin e klientëve për të optimizuar vlerën afat-gjatë. CRM kërkon një filozofi dhe kulturë të orinetuar nga klienti për mbështetjen e proceseve, menaxhimit dhe marketingut në organizatë. CRM mund të duket sikur ngjan me konceptin e marketingut të marrëdhënieve, por sipas disa autorëve, jo cdo gjë që është marketing marrëdhëniesh është edhe CRM. Ndërtimi i CRM bazohet në idenë kryesore: Trajtim i ndryshëm i klientëve të ndryshëm. Kjo nuk përfshin vetëm marketingun, por edhe funksione të tjera., p.sh., prodhimin sipas dizenjos së dëshiruar nga klenti, aftësinë e gjithë kompanisë për tu përshtatur. Një arsye se pse shumë kompani janë përqendruar shumë kohët e fundit tek CRM është se ky lloj shërbimi mund të krijojë nivel të lartë të besnikërisë konsumatore, duke ndihmuar edhe me shumë në përfitueshmërinë e kompanisë. Përfshirja e thuajse gjithë departamenteve të tjera, sidomos prodhimit, dizenjimit dhe financës është kritike për mbarëvajtjen e CRM.

3.1 Klasifikimi i aplikimeve CRM

Një mënyrë për të studiuar CRM është fokusimi në mjetet e përdorura nga aplikimet CRM. Nje dallim i bërë midis këtyre aplikimeve kategorizon ato në :

a. aplikime qe shihen nga klienti

të gjitha teknologjië të cilat suportojnë tavolinat, sportelet apo qendrat e thirrjeve.

b. aplikime qe preken nga klienti

këto përfshijnë kryesisht vetëshërbimin, fushatat promocionale, ose aplikimet e pergjithshem e-tregtise

c. aplikime inteligjente me qender klientin perdoren per analizen e të dhënave të klientit dhe rezultatet nga këto operacione përdoren për përmirësimin e aplikimeve CRM.

d. Aplikime on-line të rrjetave

përfshijnë teknologjitë per krijimin e marrëdhënieve , dhomat e bisedave dhe listat e diskutimeve, forumet.

Mbështetja e të gjitha aktiviteteve të CRM është ne sistemet back-office si dhe ne disa sisteme të furnizuesve.

3.2 CRM elektronike (e CRM)

Termi i referohet mesit të viteve 90 kur filloi perdorimi i Internetit. CRM mbulon nje sere fushash, mjetesh dhe metodash, që nga dizenjimi i duhur në formë elektronike i produkteve, e deri tek venia e cmimeve dhe programet e besnikërisë. Përdorimi i teknologjive CRM ka rritur eficencën dhe efektivitetin e shërbimit konsumator dhe ndaj partnerëve të biznesit. Përmes teknologjive të Internetit , të dhënat e gjeneruara për konsumatorët mund të cohen direkt tek aplikimet marketing, të shitjes apo të shërbimit të klientëve për tu analizuar. e-CRM gjithshtu përfshin aplikime on-line që cojnë në segmentim dhe përshtatje. Suksesi i këtyre perpjekjeve mund te matet dhe modifikohet ne koë reale. Në një botë të lidhur nëpërmjet Internetit përdorimi me sukses i e-CRM është bërë sot kerkese per mbijetese dhe jo avantazh konkurrues. Öështjet për diskutim në lidhje me e-CRM

a. Nivelet dhe tipet e e-CRM Mund të dallohen tre tipe të e-CRM:

Shërbimet thelbësore, që përfshijnë shërbimet minimale të nevojshme si përgjigjia e Web-site dhe përmbushja e porosive

Shërbimet me qendër klientin, të cilat përfshijnë gjurmimin e porosive, konfigurimin e produktit apo përshtatjen si dhe masat e sigurisë, shërbime këto që kanë më shumë rëndësi për konsumatorin.

Shërbimet vlerë-shtuese të cilat janë shërbime ekstra si ankandet on-line apo trainimet. Një prej tyre janë edhe programet e besnikërisë

b. Programet e besnikërisë janë një aktivitet i rëndësishëm brenda një e-CRM. Ato janë programe të cilat identifikojnë klientët të cilët përdorin në mënyrë të përsëritur një produkt ose shërbim. Një shembull i tillë është ai i shoqërive ajrore të cilat kanë programe të udhëtarëve frekuentë.

c. Shërbimi konsumator në WEB është një nga aktivitetet primare të e-CRM i cili shfaqet në shumë forma:

Aftësitë krahasuese dhe të kërkimit. Memijëra dyqanet on-line, klientët e kanë të vështirë të gjejnë produktet e kërkuara, prandaj këto opsione ofrojnë mundësi kërkimi dhe krahasimi, madje edhe brenda një dyqani në Internet. edhe Site të vecanta mund të sigurojnë tipare të

krahasimit dhe kërkimit.

Produkte dhe shërbime pa pagesë, është një mënyrë që kompanitë diferencohen në Web.

Shërbime teknike dhe informative të tjera ofrohen për të nxitur vizitorin e Web për tu bërë klient, ose për të qendruar një klient besnik. Psh, site të makinave si General Electric, shesin on-line pjesë këmbimi ose konsultë në lidhje me mirëmbajtjen

produkte dhe shërbime të përshtatura, si shembulli i Dell Computer, që u siguron klietëve konfigurimin e sistemeve të tyre. Klientëve u tregohen paketa paraprake dhe u jepet opsioni i ndërtimit të produktit duke përdorur konfigurime on-line.

Gjurmimi i porosisë ose llogarisë, ku klientët mund shohin bilancin e tyre të llogarisë, të kontrollojnë gjendjen e produkteve në udhëtim në ödo kohë nga kompjuteri i tyre ose telefoni celular.

d. Mjete të tjera për shërbimin ndaj klientit. Ka shumë mjete novatore të lidhura me Web-in për përmirësimin e shërbimit konsumator dhe CRM. Më kryesoret janë:

Faqet Web të personalizuara për klientët të lejuara për tu ndërtuar vetë nga secili prej tyre për tu përdorur për mbajtjen e të dhënave për blerjet dhe preferencat si edhe problemet dhe kërkesat. Kjo realizohet me log on në siten e prodhuesit ku klientit i jepet informacion mbi produktet, garancitë apo promocionet e ndryshme.

FAQs janë mjeti mëi thjeshtë dhe më pak i kushtueshëm i lili merret me pyetjet më të bera nga klientët. Ky është një mjet i përdorur nga vetë klientët, por cdo pyetje jo e përsëritur kërkon një mesazh e-mail.

e-mail dhe përgjigjet automatike, e përdorur për tu përgjigjur pytjeve, por edhe për të shpërndarë informacion, për cdo temë me interes.

dhomat e bisedave (Chat rooms), një mjet që siguron shërbime për klientët, por edhe tërheq klientë të rinj.

Biseda Live lejon klientët të lidhen me përfaqësuesin e kompanisë për të realizuar një bisedë të drejtpërdrejtë. avantazhi kuntrejt një bisede telefonike është mundësia për të ndarë dokumenta dhe fotografi, apo për të realizuar një video chat.

Qendrat e thirrjeve janë një nga mjetet më të rëndësishme. Teknologjitë e reja po zgjerojnë funksionimin e këtyre qendrave me tiparet e Web dhe e-mail.

e. CRM e levizshme (Ëireless, mobile). Shumë mjete CRM dhe aplikime po bëhen sot pa tela. Automatizimi I forcës së shitjes përmes teknologjive të lëvizshem po fuqizohet gjithnjë e më shumë. përdorimi I teknologjive pa tela (ëireless) dhe të lëvizshme (mobile) po përdoren gjithashtu nga punonjës të tjerë për të përmirësuar shërbimin ndaj klientit. Përdorimi I SMS dhe e-mail nga pajisjet e dorës po bëhet gjithashtu shumë I popullarizuar.

4. Menaxhimi i njohurive, KM

Ideja e KM nuk është e re duke qenë se rrënjët e saj janë tek sistemet eksperte, novacioni dhe mësimi organizativ. Menaxherët e suksesshëm kanë përdorur vazhdimisht asetet intlektuale dhe kanë njohur vlerën e tyre. Megjithatë në të kalurën, këto njohuri nuk mund të përdoreshin nga të gjithë për shkak të mundësive të mos përhapjes së tyre. Gjithashtu, sot shumë kompani Si IBM, apo të tjera komapni të mëdha, pohojnë se pjesa më e madhe e njohurive nuk është ruajtur në bazat e të dhënave relacionare, por ruhet e shpërndarë në e-mail të ekspertëve, dokumenta ëord, eksel apo ppt, në kompjterat individualë të tyre. Aplikimi i mjeteve të Teknologjisë së Informacionit për lehtësimin e krijimit, mbledhjes, ruajtjes, transferimit dhe aplikimit të njohurive më parë të paidentifikueshme në organizatë është një prirje e re në organizatat e sotme. Menaxhimi i njohurive, KM, është një proces që i ndihmon menaxherët të identifikojnë, përzgjedhin, organizojnë, shpërndajnë dhe transferojnë informcion të rëndësishëm dhe ekspertizë që janë pjesë e kujtesës së organizatës dhe qëndrojnë me të në mënyrë të pastrukturuar.

Në kontekstin e Teknologjisë dhe sistemeve të Informacionit, njohuritë janë shumë të ndryshme nga të dhënat dhe informacioni. Njohuritë janë informacion i rëndësishëm dhe me të cilin mund të veprosh. Njohuri mund të konsiderohet njohja e një alternative për veprim. Ato kanë karakteristikat e mëposhtme që i diferencojnë nga asetet e tjera organizative:

sjellin kthime në rritje dhe shumë ndihmuese në organizatë ( nuk konsumohet) vetëm shton vlerë.

janë të fragmentuara dhe kanë nevojë për tu rifreskuar

kanë vlerë të pasigurtë

janë të lidhura me kohën

4.1 Nevoja për sisteme të menaxhimit të njohurive

Qëllimi i menaxhimit t ënjohurive është që organizatat të ndërgjegjësohet për njohuritë individuale dhe kolektive që përdoren më efektivisht në organizatë. KMs iu referohen përdorimit të teknologjive më moderne (p.sh., Interneti, interanetet, ekstranetet, filtrat e softwareve, agjentët, dhe magazinat e të dhënave) për të sistemuar, përforcuar dhe kërkuar në tërësinë e njohurive të brendshme dhe të jashtme që ka një kompani. KMS kanë për qëllim të ndihmojnë organizatën gjatë proceseve të vështira si ndryshimi i shpejtë strategjik, reduktimi i madhësisë së organizatës etj. KMS ndërtohen:

nën presionin për mbajtjen e forcës së punës me informacion të vazhdueshëm,

për sigurimin e një niveli të mirë të shërbimit konsumator

për mbajtjen e njohurive të punonjësve që largohen.

4.2 Komponentët dhe zbatimi i KMS

KMs ndërtohen duke përdorur dy grupe teknologjish: Komunikimi dhe bashkëveprimi - lejojnë përdoruesit të aksesojnë tek njohuritë e nevojshme si edhe të komunikojnë me njëri-tjetrin dhe ekspertët. ruajta dhe gjetja

në fillim lidheshin me përdorimin e një baze të dhënash si dhe një DBMS për ruajtjen dhe manxhimin e njohurive. Tashmë ka lindur nevoja e përdorimit të teknologjive të tjera si sistemet e menaxhimit te dokumentave elektronike dhe sisteme ruajtjeje te specializuara.

Në vitet 2000 teknologjia KMs evoluoi në integrimin e bazave të të dhënave, rrjetave si dhe bashkëpunimin përmes kompjuterave në një paketë të vetme KMS. Këto paketa sot përfshijnë portale për njohuritë e ndërmarrjes.

Gjetja elektronike e ekspertëve nëpërmjet përdorimit të Sistemeve të Lokalizimit të Ekspertëve. Sot kompanitë e dinë se IT mund të përdoren për gjetjen e ekspertëve. Cdokush që ka një problem, mund ta postojë atë në Intranetin e kompanisë dhe të kërkojë ndihmë. Gjithashtu, kompanitë mund të kërkojnë ndihmë për situatat se si duhet të eksplorojnë një mundësi. Një teknikë e tillë mund të sigurojë përgjigjet për shumë kohë, gjithnjë nëse dikush përgjigjet, dhe përgjigjia mund të mos vijë nga ekspertët më të mirë.

Për këtë kompanitë përdorin Sisteme të Lokalizimit të Ekspertëve (ELS) të cilët janë sisteme të kompjuterizuar ndërveprues që ndihmojnë punonjësit të gjejnë dhe lidhen me kolegët të cilët kanë ekspertizën për problemin specifik. Softwaret ELS punojnë duke eksploruar bazat e njohurive ose për një përgjigje për problemin, ose për gjetjen e ekspertit i cili mund të orientojë në një zgjidhje të tillë, e paraqitur në fig 4.

Hapi 1 e-mail, portal

Hapi 2 pergjigja

po

jo

Hapi 3, po pyetje eksperteve

Jo nepermjet rrjetit te njohurive Pyetje

hapi i pare : Një punonjës i bën një pyetje ELS hapi i dytë: Software kërkon bazën e tij të të dhënave për të parë nëse ekziston një përgjigje për pyetjen . Në se ekziston një raport, një fletë elektronike etj e cila përmban përgjigjen, ajo i transmetohet punonjësit. Nëse jo, atëherë software kërkon dokumentat dhe komunikimet e arkivuara për një ekspert

ELS

Baza e njohurive Zgjidhjet, praktikat me te mira

A ka ndonje situate te ngjashme per zgjdhje

Eksperti 1 ! Eksperti 2 ! Eksperti 3 ! Brenda Kompanise

A mundet ekspertet te krijojne nje zgjidhje te re?

Shko tek eksperte te jashtem

A është përgjigjia e aprovueshme

hapi i tretë: Sapo është lokalizuar një kandidat i përshtatshëm, sistemi e pyet nëse është i disponueshëm për t iu përgjigjur pyetjes së një kolegu. Nëse kandidati është i padisponueshëm, ai mund të zgjedhë ta pasojë pyetjen. Pyetja kalon kështu nga një kandidat në tjetrin, derisa të gjejë një përgjigje. hapi i katërt: Pasi është dërguar përgjigjia , rishqyrtohet për saktësinë dhe i dërgohet atij që ka dërguar kërkesën. Në të njëjtën kohë ajo shtohet në bazën e njohurive.

Portalet e njohurive të ndërmarrjes (EKP) janë portat hyrëse në shumë sisteme njohurish. Ato kanë evoluar nga konceptet që qëndrojnë në bazën e IS të ekzekutivëve, të mbështetjes së grupit, Web broësers dhe DBMS. EKP paraqet një pikë të vetme aksesi për një sasi të madhe informacioni, si plan projektet, informacion funksional, specifikime teknike, materiale trainimi si edhe të dhënat nga anketat e klientëve. EKP janë mjete për organizimin e shumë burimeve të informacionit të pastrukturara në një organizatë. Pjesa më e madhe e EKP kombinojnë integrimin e të dhënave, mekanizmat e raportimit dhe bahskëpunimin, ndërsa serveri menaxhon dokumentet dhe njohuritë. Portali agregon nevojat për informacion të përgjithshme të përdoruesit, të dhënat dhe dokumentat, e-mail, lidhjet në Web dhe kërkesat (queries), kalendaret dhe listat e detyrave. Duke qenë se KMS janë sisteme të ndërmarrjes, ato duhet të jenë të integruara me sistemet e tjera në organizatë. Sido që të jenë ndërtuar, ato nuk mund të përdoren thjesht si shtesa në aplikimet e tjera, por duhet të integrohen realitsht me të gjitha sistemet.

This document was created with Win2PDF available at http://www.win2pdf.com.The unregistered version of Win2PDF is for evaluation or non-commercial use only.This page will not be added after purchasing Win2PDF.