Bài giảng Siêu âm 3D khảo sát Tử cung - Buồng trứng

Bs Thanh Xuân

Medic - 2011

Nguyên lý• Sử dụng đầu dò âm đạo 3D, là đầu dò tự động thu nhận thể tích và

hiển thị hình ảnh.

• Hiển thị 3 mặt phẳng trực giao trong không gian ( dọc, ngang, mặt phẳng trán )

• Hữu ích trong khảo sát hình dạng tử cung : chẩn đoán các bất thường bẩm sinh tử cung (Tử cung đôi, hai sừng, ….) hình dạng đáy tử cung, lòng tử cung/ nội mạc , cổ tử cung, …Có thể thay thế chụp MRI tử cung trong khảo sát bất thường giải phẫu học tử cung ( giá rẻ, nhanh hơn )…Có thể giúp lâm sàng đánh giá âm đạo bên cạnh khám LS và đặt mỏ vịt.

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo- Chapter 19. p.268

Đầu dò âm đạo 3 chiều

Thu thập dữ liệu nhanh sau 4 giây, lưu trữ và tái tạo sau

Tử cung bình thường : Thể tích được lưu trữ bằng đầu dò âm đạo 3D, hiển thị cùng lúc 3 mặt cắt : dọc, ngang và đứng ngang

Three-Dimensional Ultrasound in Gynecology Ilan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo- Chapter 19.

Khảo sát rõ nội mạc tử cung

Tử cung hai sừng với hai nội mạc và một kênh cổ tử cung

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo

Tử cung hai sừng, hai nội mạc, cách nhau bằng vách ngăn mỏng

Dr Mounir Elhao.Egyp

Sau khi bơm nước muối sinh lý (saline infusion sonohysterogram), hình ảnh SA 3D cho phép quan sát rõ buồng tử cung . Hình góc bên Phải ( vàng ) dùng “Inversion mode”.

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo-

Three-Dimensional Ultrasound in Gynecology

Ilan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo-

Quan sát rõ vùng đáy tử cung, buồng tử cung và kênh cổ tử cung.

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo-

Bơm nước muối sinh lý khảo sát lòng/ nội mạc tử cung

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo-

Tử cung hai sừng

Tử cung bình thường , nội mạc tử cung rõ

Saline injection plus 3D = super view of uterus cavity.

Dr Sebastiao Zanforlin. Brazil

Endometrial polyp

Dr Salah Elwagdy. Egyp

Technological flexibility is good

Dr Sebastiao Zanforlin. Brazil

Uterine divice

Dr Elwagdy Salah

Polype lòng tử cung

Ovarian tumor with septae & calcifications & small nodules

Eroding cervical carcinoma

Dr Salah Elwagdy. Egyp

Các hình thái nội mạc tử cung

Ứ dịch lòng tử cung do chít hẹp cổ tử cung.

“Inversion mode”

Polype nội mạc tử cung. Hai polype ở hai bên thành tử cung.

Power doppler : ghi nhận mạch máu nuôi.

Thai ngoài tử cung đoạn cổ tử cung (cervical pregnancy)

Hình 3D toàn cảnh cho thấy buồng tử cung trống và túi thai nằm ở đoạn cổ tử cung

Thai ngoài tử cung vị trí đoạn sừng( 7 tuần 4 ngày)

Coronal plan cho thấy chính xác vị trí của túi thai

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana

Monteagudo-

Thai 7 tuần , vị trí sừng tử cung .

thai ngoài tử cung

Tử cung hai sừng : bốn phôi nằm bên sừng Phải và hai phôi còn lại nằm bên sừng Trái

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana

Monteagudo-

Ứ dịch tai vòi. ( Inversion mode )

Ứ dịch tai vòi mạn ( Chronic hydrosalpinx)

Hình bên trên: lưu trữ hình thể tích.

Hình bên dưới : xoay trục cho thấy dịch trong lòng tai vòi

Hình 2D cho thấy nang buồng trứng với chồi nhỏ trong nang.

3D : cystic ovarian mass. Hai thành phần của nang đều có chồi

Nang buồng trứng xuất huyết

3D color : cho thấy cây mạch máu nuôi khối u buồng trứng

Three-Dimensional Ultrasound in GynecologyIlan e.Timor-Tritsch and Ana Monteagudo

Nhận xét

• Hầu hết bệnh lý Tử cung- Buồng trứng đều được chẩn đoán tốt bằng SA 2D.

• Ưu thế của SA 3D : cho hình ảnh toàn cảnh hơn SA 2D, khảo sát tử cung bất thường, quan sát rõ nội mạc tử cung do có được mặt phẳng trán ( coronal ).

• Bệnh lý buồng trứng : giúp khảo sát hệ mạch máu.

• Hình ảnh được lưu trữ dưới dạng thể tích, dễ dàng nghiên cứu , hội chẩn, …