SİYASİ PARTİDE KADIN OLMAK,

CİNSİYETE DAYALI SORUNLARLA

MÜCADELE ETMEK…

Seniye Nazik IŞIK

KA-DER Üyesi, CHP Kadın Kolları Genel Sekreteri UNDP Bölge Toplantısı

İstanbul 2011

Kişisel özelliklerim

Sosyal demokrat

İlk kez 1975’te siyasi partiye üyelik

Partinin Kadın Kolları’nda üst düzey yönetici

3 kez milletvekili aday adayı, 1 kez milletvekili adayı

1971’den beri sivil toplum örgütlerinde aktivist

Feminist

Kadın

Evli

Anne

Neden CHP örneği

Türkiye’de ve dünyanın Türkiye’nin içinde olduğu

bölgelerinde (Avrupa, Balkanlar, Karadeniz,

Ortadoğu, Batı Asya, Kafkaslar, Akdeniz gibi…)

reel siyasetin ve siyasi mücadelenin önemli bir

parçası

Halen içinde olduğum deneyim

CHP’nin temel karakteristikleri

Sosyal demokrat: Sosyalist Enternasyonal ve PES üyesi

88 yaşında: Kurucuları Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu kadrosu

Türkiye modernleşmesinin siyasi sahibi:

Türkiye’de kadınların medeni ve siyasi hakları, demokratikleşme ve laiklik tarihinde önemli rol ve görevler yerine getirmiş bir siyasi parti

Türkiye’de kadın kolları oluşturan, cinsiyet kotası uygulayan ilk parti

Bugün de önemli/ciddi bir parti:

Programatik yaklaşımıyla (Gender mainstreaming yaklaşımı, eşitlik ilkesi, kadına eşit ve özgür insan/birey olarak bakmasıyla)

Siyasetteki konumuyla (Ana muhalefet partisi: TBMM’de 135/ 550 koltuk sahibi)

Cazibe merkezi olma niteliği ile (2011 Genel Seçiminde 4 bini aşkın aday adayı başvurusu aldı, 784’ü -% 19’u- kadın)

CHP’de kadınlar

253.500 kadın üye (toplam üye 921.300, % 27,5) (Ekim 2011)

Partinin en üst yönetiminde 4 kadın (%25) (Parti Sözcüsü ve

Genel Sekreter) (Ağustos 2011+)

Parlamento grubu: Üç başkan vekilinden biri kadın (Temmuz

2011+)

Parti Meclisi’nde 21 kadın (toplamı 80, % 26,25) (Aralık 2010+)

İki il başkanı (% 2,5); 50’den fazla ilçe başkanı (% 5)

Cinsiyet kotası (1992+): % 25

İl ve ilçe yönetimlerinde

Parti Meclisinde

Seçilmişler arasında CHP’li kadınlar

2011 Genel Seçimlerinde 109 kadın aday (Parlamentoda en

çok kadın aday gösteren parti)

Kadın Milletvekilleri : 19/135 (% 14,1)

TR: 79/550; % 14,2

Kadın Belediye Başkanları : 6/530 (% 0,94)

TR: 26/2931; % 0,6

Kadın İl Genel Meclisi Üyesi: 31/612 (% 5,1)

TR: 115/3281; % 3,5

Kadın Belediye Meclis Üyesi: 400/6139 (% 6,5)

TR: 1474/32475; % 4,5

Kadın Kollarının işlevi

Halkla yakınlaşmakta, özellikle kadın vatandaşlarla çalışmakta özel bir rol,

Parti politika ve uygulamalarında kadın hakları koruyucusu, kota uygulamalarının takipçisi, özel çalışma gruplarıyla kadın gruplarına özel politika ve uygulamalar geliştirmek, gender mainstreaming’de özel görev

Parti içinde kadınları güçlendirme:

Liderlik, liderler yetiştirme: Bütün il ve ilçelerde kadın başkanlıkları

Siyaset deneyimi: Ayda bir basın açıklaması, sokak etkinlikleri, politik çalışmalar, raporlamalar, organizasyonlar, adaylaşma ve adaylarla çalışma deneyimi, seçilme …

Eşgüdüm-bağlantı:

Farklı organlardaki kadınlar arasında

Kadın örgütlerinin ve diğer sivil toplum örgütlerinin kadın çalışmaları ile parti arasında

Uzun dönemli sürdürülebilir seçim

destekleri için çalışmalar

Genel olarak güçlenme:

Her alanda kadın temsili, heyetlerde de kadınların yer alması

Özel kadın heyetleri (Örnek: Suriye delegasyonu-Ekim 2011)

Yeni Parti Tüzüğü Kadın Kolları’nın görüşünün adı: “Siyasette demokratik, eşitlikçi bir katılım ve temsilin sağlanması için...” TÜZÜK

Parti istatistikleri ve veri tabanlarında görünürlük

Politikalar ve yayın: Belirli kadın gruplarını hedef grup olarak ele alan özel çalışma grupları, raporlar, yayın çalışmaları, web sayfası, kadın dergisi, haftalık TV programı yayını, facebook ve twitter

Yasal tabanın güçlendirilmesi:

Genel demokratikleşme ve kadının güçlenmesi çerçevesinde: Yeni Anayasa, Seçim Kanunu ve Siyasi Partiler Kanunu değişiklikleri

Kadınların cinsiyetçilikten kaynaklanan sorunları çerçevesinde: Güldünya Kanunu, Koruma Emri Kanunu (4320 sK), İş Kanunu, Kooperatifler Kanunu, vb.

Yeni Parti Tüzüğü’nde talepler

İlkeler: Eşitlik, kadın-erkek eşitliği ve bu eşitliğin fiilen gerçekleşmesi, temsilde denklik, ayrımcılık yasağı ve olumlu destek, genel olarak demokratik işleyişin güçlendirilmesi, vb.

Kota ve olumlu desteklerle eşitlik yönlü müdahale:

Kotanın bütün yönetim, temsil ve aday listeleri ve gençlik ve bilim platformu gibi yan faaliyetleri kapsar hale getirilmesi, en az % 33’e yükseltilmesi

Aday listeleri (ilk iki sıra 1-1, kalan kısımda da 1/3’lük fermuar)

Aday belirlemede «önseçim + kota»

Toplantı mekanları ve saatlerinin kadınların katılımına elverişli hale getirilmesi

Yeni bir organ: Eşitlik Kurulu

Kadın Kollarının güçlendirilmesi: doğal delege, yönetimlerde doğal üye, özerk yapılanmayı güçlendirme, bağımsız bütçe

Disiplin hükümlerine ekler: Cinsiyet ve cinsel yönelim ayrımcılığı yapmak ve kadına yönelik şiddet, mobbing, cinsel taciz suçlarının üyelikten çıkarma ile, Kadın Kolları’nın çalışmasını engellemenin kınama ile cezalandırılması

Seçim öncesi çalışmalarda kadın

Seçim bildirgesi hazırlıkları, özel rapor hazırlıkları, özel broşür hazırlıkları: Kadın-erkek fiili eşitliğine, kadınları güçlendirme, toplumsal cinsiyet rollerini dönüştürme…

Örnek: Aile sigortası programı;

Kadın Broşürü

Kadın Politikaları Raporu

Seçim sandıkları eğitimlerinde ve sandık görevlileri arasında kadınlara özel bir konum elde edilmesi:

2011: «Her sandıkta bir kadın»

Kadın aday adayı sayısını artırmak için özel destekler: Farklı aday başvuru ücretleri

Parti ve sivil toplum eğitim desteği

Bugün önemli hedefler

Anayasa ve kadının devlet politikalarında ve devlet

örgütündeki yeri (kurumlar…)

2014 Yerel seçimlere yönelik hazırlıklar:

Adaylaşma/adaylaştırma, politikalar ve projeler…

Seçim değerlendirmeleri, yeni çalışma planları ve

araçları, uygulamalar…

Teşekkürler… nyisik@gmail.com