skąd organizacje czerpią fundusze na swoje działania?…d organizacje czerpią fundusze na... ·...

Człowiek – najlepsza inwestycja

Projekt „Centrum Ekonomii Społecznej” współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Skąd organizacje czerpią fundusze na swoje działania?

Składki członkowskie

Darowizny (pieniężne i dary rzeczowe)

Dotacje ze środków publicznych i prywatnych

Sponsoring

Odpisy 1% podatku dochodowego od osób fizycznych (organizacje pożytku publicznego)

Zbiórki publiczne, kampanie

Nawiązki sądowe,

Dochody z działalności odpłatnej pożytku publicznego,

Dochody z działalności gospodarczej,

Inne źródła (fundraising)

Składki członkowskie

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 855 z późn. Zm), art. 10

ust. 1, 33-35, 42

Składki członkowskie to obowiązkowe wpłaty członków stowarzyszenia na rzecz stowarzyszenia. Zbierane są

zarówno w stowarzyszeniu rejestrowanym w KRS, jak i w stowarzyszeniu zwykłym rejestrowanym wstarostwie.

Jest to źródło finansowania, z którego korzysta najwięcej organizacji (ok. 60%) i występują w organizacjach typu

członkowskiego, czyli stowarzyszeniach i związkach stowarzyszeń. Obowiązek płacenia składki jest zapisany

w statucie organizacji (informacje o sposobie uzyskiwania składek członkowskich (czyli o tym kto ustala,

zmienia ich wysokość, kto je zbiera itp.) - art. 10 ust.1 pkt 7.

W myśl art. 2. Ustawy Prawo o stowarzyszeniach z dn. 7 kwietnia 1989 r. (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 855

z późn. zm.) „stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych”.

Nie znaczy to, że stowarzyszenie nie może posiadać majątku, niezbędnego do realizacji swoich celów. Ustawa

określa składniki majątku, a jednym z nich są składki członkowskie. Art. 33 Ustawy ujmuje to tak: „Majątek

stowarzyszenia powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej

działalności, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz z ofiarności publicznej”.

Płacenie składek członkowskich jest jednym z najważniejszych obowiązków członków stowarzyszenia,

a uchylanie się od tego obowiązku może być powodem wykluczenia z grona członków stowarzyszenia.

Z obowiązku uiszczania składek członkowskich z reguły (zwyczajowo) zwalniani są tzw. członkowie honorowi

stowarzyszenia (czyli osoby zasłużone dla organizacji; informację o tym kto może zostać takim członkiem i jakie

są zasady nadawania takiego tytułu określa statut).

Stowarzyszenia zwykłe (rejestrowane w starostwie na podstawie regulaminu) mogą pokrywać koszty swoich

działań wyłącznie ze składek członkowskich (art. 42 ust. 2 ustawy Prawo o stowarzyszeniach).

W ustawodawstwie nie ma aktów prawnych określających sankcje prawne wobec stowarzyszeń, które składek

nie zbierają. Dla wielu stowarzyszeń składki członkowskie są podstawą bytu i najważniejszym źródłem

uzyskiwania środków na działania. W takich stowarzyszeniach członkostwo zależy od wywiązywania się z tego

obowiązku. Z kolei stowarzyszenia realizujące duże projekty i prowadzące działania ze środków innych niż

składki członkowskie (dotacje, granty itp.) często przywiązują mniejszą wagę do tego źródła majątku. W takich

stowarzyszeniach wpływy ze składek są niewielkie, w stosunku do środków pozyskiwanych z innych niż składki

źródeł, a zaległości składkowe nie są przyczyną restrykcji czy wykluczenia ze stowarzyszenia.



W fundacji nie istnieje pojęcie członkostwa i w związku z tym nie występują też składki członkowskie. Oznacza

to, że można działać w fundacji, sprawować funkcje w zarządzie lub radzie, można być pracownikiem fundacji,

ale nie można być członkiem fundacji i być zobowiązanym do płacenia składek.

źródło: www. ngo.pl,

Darowizny

Podstawa prawna

Ustawa Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), art. 888;

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.

zm.), art. 26 ust 1 pkt 9 i ust 7; Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.

zm.) art. 18 ust. 1 pkt 1 i7, art. 18. ust. 1a i 1c;

Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r. (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z

późn. zm.), art. 4.

Darowizna to pieniądze lub rzeczy, które należą do nas i które przekazujemy komuś innemu, nie chcąc nic

w zamian. Oficjalna definicja z kodeksu cywilnego (art. 888) potwierdza to stwierdzenie, mówiąc, że darowizna

to „forma umowy, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego,

kosztem swego majątku”. O darowiźnie mówimy wtedy, kiedy dzielimy się swoją własnością, czyli przekazujemy

pieniądze z własnej kieszeni lub sprzęty, które do nas należą.

Podstawowe cechy darowizny (określone art. 26 ust 1 pkt 9 i ust 7 - ustawy o pdof):

możemy ją przekazać organizacji działającej na rzecz określonych w ustawie celów społecznych,

przekazywana jest w roku podatkowym, z którego się rozliczamy,

o kwotę darowizny pomniejszana jest podstawa do opodatkowania,

obowiązek sprawozdania otrzymanych darowizn, jeśli były podstawą do odliczenia podatkowego

u darczyńcy .

Darowizna jest umową, unormowaną w Kodeksie cywilnym, zawartą pomiędzy darczyńcą a obdarowanym.

Darowiznę mogą dawać i otrzymywać zarówno osoby fizyczne jak i prywatne. Stowarzyszenia i fundacje

korzystają z ofiarności zarówno jednych, jaki i drugich. Mogą także jako osoby prawne same przekazać

darowiznę innej organizacji.

Darowizny może otrzymać każda fundacja i zarejestrowane stowarzyszenie. Również te, które mają status

pożytku publicznego.

Darowiznę można przekazać na dowolnie wybrane działanie statutowe organizacji (np. dokarmianie dzieci,

opłaty za telefon, zakup sprzętu komputerowego itd.). Jeśli jednak chcemy skorzystać z ulgi z racji przekazania

darowizny, wówczas podstawą przyjmowania darowizny przez organizację są cele, dla których została ona

powołana (zapisane w jej statucie). Cele, na które można przekazać darowiznę podlegającą odliczeniu od

podstawy opodatkowania, muszą mieścić się w spisie określonym w art. 4 Ustawy o działalności pożytku

publicznego i o wolontariacie. Jest to bardzo szeroka lista i w praktyce trudno znaleźć organizację, której cele

statutowe by poza nią wykraczały.



Darowizny od osób fizycznych:

Zapisy Ustawy o podatku od osób fizycznych (art. 26 ust. 1 pkt 9) dotyczące możliwości odliczenia darowizny od

podatku dochodowego (od 01.01.2004 r.) określają, iż można odliczyć darowizny:

1. przekazane na cele zawierające się w sferze zadań publicznych (określone w art. 4 ustawy z dnia

24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie),

- organizacjom, (m.in. stowarzyszeniom i fundacjom), o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy,

- prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych (niekoniecznie

posiadającym status organizacji pożytku publicznego) określonych w tej ustawie.

2. przekazane na cele kultu religijnego

Od podstawy opodatkowania można odliczyć darowizny w kwocie nie wyższej niż 6% uzyskanego dochodu.

Należy pamiętać, iż w przypadku gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, to powinna ona być

udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanej organizacji.

Zaś w przypadku darowania rzeczy lub usług - dokumentem potwierdzającym przekazanie tej darowizny oraz

dokumentami potwierdzającymi faktyczne wydatki związane z tą darowizną.

Darowizny od osób prawnych:

Zapisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 18 ust 1 pkt 1 i 7) dotyczące możliwości

odliczenia darowizny od podatku dochodowego (od 01.01.2004 r.) określają, iż można odliczyć darowizny:

1. przekazane na cele zawierające się w sferze zadań publicznych (określone w art. 4 ustawy

z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie),

- organizacjom, (m.in. stowarzyszeniom i fundacjom) o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy,

- prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych określonych w tej

ustawie.

2. przekazane na cele kultu religijnego

Od podstawy opodatkowania można odliczyć darowizny w kwocie nie wyższej niż 10% uzyskanego dochodu.

Należy pamiętać, iż w przypadku gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, to powinna ona być

udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanej organizacji.

Zaś w przypadku darowania rzeczy lub usług - dokumentem potwierdzającym przekazanie tej darowizny oraz

dokumentami potwierdzającymi faktyczne wydatki związane z tą darowizną.

Organizacja otrzymująca darowizne nie płaci podatku dochodowego od osób prawnych, jeśli otrzymana przez

nią darowizna zostanie przekazana na jej cele statutowe, które zawierają się w katalogu celów zwolnionych z

podatku dochodowego od osób prawnych (art. 17 ustawy o pdop).

Stowarzyszenia i fundacje muszą podać łączną kwotę otrzymanych darowizn w zeznaniu podatkowym.

Organizacje obdarowane mają tez obowiązek wskazać cel przeznaczenia otrzymanej dotacji (zgodnie ze sferą

działalności pożytku publicznego).

W przypadku, gdy kwota darowizny przekracza 15.000 zł lub jeżeli suma wszystkich darowizn od jednego

darczyńcy w danym roku przekroczy kwotę 35.000 zł, wówczas organizacja obdarowana musi wyszczególnić

darowizny z podaniem nazwy i adresu darczyńcy.

Organizacje obdarowane mają też obowiązek podania tych informacji do publicznej wiadomości (przez

publikacje w Internecie, wyłożenie informacji w miejscach ogólnie dostępnych lub w środkach masowego

przekazu).

Organizacja (w przypadku otrzymania/ofiarowania darowizny) ma obowiązek złożyć CIT-D.

Obowiązek złożenia tej deklaracji dotyczy:



Organizacji, które otrzymały darowizny o dużej wartości od podatników, którzy uzyskali prawo do

odliczenia ich od dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Darczyńców, którzy uzyskali prawo do odliczenia przekazanych darowizn od dochodu podlegającego

opodatkowaniu.

Jednym ze źródeł majątku organizacji pozarządowych (np. stowarzyszeń i fundacji) są dary rzeczowe. Dary

rzeczowe to szczególna forma darowizny. Są to wszystkie rzeczy, które organizacja może otrzymać

w „prezencie” od darczyńcy, nie musi płacić za otrzymane dobro. Darami rzeczowymi nie są usługi wykonane dla

organizacji ani przekazane jej środki pieniężne.

Darczyńcą może być zarówno osoba fizyczna (prywatna) jak i osoba prawna (np. instytucja, firma,

stowarzyszenie).

Osoby prywatne najczęściej przekazują rzeczy drobne np. zabawki, ubrania czy sprzęt AGD. Przy wielu lokalnych

organizacjach działają np. banki pomocy sąsiedzkiej. Organizacja jest tu pośrednikiem między darczyńcą

a obdarowanym. Reguły przekazywania określone są zazwyczaj w regulaminach. Obdarowanym może być osoba

potrzebująca pomocy lub inna organizacja (np. serwis www.daryrzeczowe.pl pośredniczy w przekazywaniu

darów organizacjom i instytucjom non-profit, np. domom dziecka, świetlicom, domom samotnych matek).

Osoby prawne np. firmy najczęściej przekazują dary bezpośrednio dla organizacji albo – za jej pomocą – dla osób

potrzebujących. Firmy zazwyczaj dzielą się wytwarzanymi lub sprzedawanymi przez nie produktami ale także

zbędnym sprzętem np. komputery, biurka, szafy, itp. Jeśli są to firmy z branży spożywczej, to często przekazują

dary, których termin do spożycia zbliża się ku końcowi.

Organizacja nie ma obowiązku zgłoszenia informacji, że otrzymała dary rzeczowe bezpośrednio do jakiegoś

urzędu. Jest to jednak jej przychód, więc informacja ta musi być wykazana w księgowości fundacji czy

stowarzyszenia.

Przy przekazywaniu darów podopiecznym, organizacja powinna otrzymać pokwitowanie, że takie dary

otrzymali. Kiedy jednak trzeba szybko zareagować i np. rozdać łatwo psujące się produkty, wtedy wystarczy lista

beneficjantów – np. samotnych matek, czy osób w trudnej sytuacji życiowej, którym rozdaliśmy produkty.

źródło: www. ngo.pl,

Dotacje ze środków publicznych i prywatnych

Podstawa prawna

Ustawa Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), art. 888;

Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r. (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z

późn. zm.), art. 4.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.

zm.), art. 26 ust 1 pkt 9 i ust 7; Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.

zm.) art. 18 ust. 1 pkt 1 i7, art. 18. ust. 1a i 1c;



Źródłem finansowania organizacji ekonomii społecznej są dotacje (granty) przyznawane przez samorządy,

administrację publiczną i źródła prywatne (głównie organizacje grantodawcze).

Dotacja to bezzwrotna pomoc finansowa, którą organizacja otrzymała od donatora/sponsora, na jakiś cel zgodny

z jej statutem. Dotacja najczęściej jest udzielona na zrealizowanie jakiegoś konkretnego działania (np.

zorganizowanie letniego obozu dla dzieci). Może być też przeznaczona na wsparcie instytucjonalne organizacji,

czyli np. na zakup sprzętu, szkolenia dla pracowników itp.

Dotacje przyznawane są dla organizacji, które realizują swoje zadanie publiczne najlepiej (laureaci konkursu).

Obowiązek ogłaszania konkursu na wykonanie zadania publicznego, czyli na przyznanie pieniędzy przez

administrację na realizację określonego celu wprowadziła Ustawa o działalności pożytku publicznego

i wolontariacie.

Struktura pozyskiwania grantów przedstawiała się w latach poprzednich następująco1:

- ze źródeł rządowych (dotacje z ministerstw, agencji rządowych, województw) – skorzystało ok. 20 %

organizacji

- ze źródeł samorządowych (dotacje z gmin, powiatów) – ok. 45% organizacji

- od zagranicznych organizacji pozarządowych – ok. 5%

- od krajowych organizacji pozarządowych - ok. 9%

- z zagranicznych źródeł publicznych (w tym programów pomocowych) – ok. 7% organizacji

Gdy ubiegamy się o dotację najczęściej potocznie mówimy, że piszemy wniosek/projekt na realizację jakiegoś

działania, albo, że piszemy list intencyjny.

Dotacji mogą udzielać różne podmioty, organizacje, instytucje. Aby mogły to robić, ich statuty/inne akty

wewnętrzne opisujące działalność lub jakieś przepisy prawa/umowy, muszą zwierać niezbędne zapisy

umożliwiające im prowadzenie takiej działalności.

Kto może być naszym donatorem:

administracja rządowa i samorządowa (urzędy miast, urzędy marszałkowskie itp.).- poprzez zlecenie

realizacji zadań publicznych ze środków publicznych;

inne organizacje pozarządowe krajowe lub zagraniczne;

Unia Europejska (poprzez różne instytucje wdrażające);

podmioty niepubliczne (firmy, instytucje itp.).

Większość stowarzyszeń i fundacji, jeśli spełniają warunki określone przez sponsora może ubiegać się o dotację.

Bardzo często wśród wymaganych warunków jest posiadanie osobowości prawnej i prowadzenie działalność nie

dla zysku.

Stowarzyszenie zwykłe nie może ubiegać się o dotację, ponieważ nie ma osobowości prawnej i utrzymuje się ze

składek członkowskich.

Może się zdarzyć, że nie wystarczy, że jesteśmy fundacją/stowarzyszeniem, ale musimy także spełnić dodatkowe

warunki np. działać, być zarejestrowanym określoną ilość czasu.

O niektóre dotacje możemy ubiegać się wspólnie z partnerami, np. innymi organizacjami pozarządowymi

(z Polski lub spoza kraju) lub instytucjami, podmiotami z innych sektorów (np. władzami gminy, szkołami,

przedsiębiorcami). Takie partnerstwo może zagwarantować większą skuteczność oddziaływania projektu,

1 Dane za 2004 -2006 rok



stabilność finansową (partnerzy mogą brać udział w kosztach przedsięwzięcia), możliwość kontynuowania

projektu także po wyczerpaniu dotacji. Udział partnerów jest możliwy tylko wtedy, gdy donator tego wyraźnie

nie zakazuje. Czasem jest on konieczny, wymagany, szczególnie przy bardzo dużych dotacjach unijnych.

O większość dotacji możemy się ubiegać wtedy, gdy sponsor ogłosi nabór wniosków. Informacja o naborze

najczęściej znajduje się na stronie internetowej sponsora, w różnych serwisach informacyjnych, może być też

opublikowana w prasie ogólnopolskiej lub lokalnej.

W ogłoszeniu określone są podstawowe informacje o konkursie, czyli w jakich obszarach tematycznych będą

mogły być realizowane projekty, kto może się ubiegać o dotację, w jakim terminie i gdzie trzeba złożyć wniosek,

gdzie znaleźć formularz do wniosku i szczegółowe wytyczne dla ubiegających się o dofinansowanie.

W szczegółowych wytycznych znajdziemy wiele dodatkowych informacji (np. jakie trzeba dostarczyć załączniki,

jak ma być skonstruowany budżet, jakie wydatki będzie można sfinansować a jakich nie można). W razie

jakichkolwiek wątpliwości można zgłaszać się do sponsora po pomoc i informacje. Dobrą praktyką jest

publikowanie na stronie internetowej najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi na nie.

Po złożeniu wniosku będzie on poddany ocenie, która zwykle składa się z dwóch etapów:

oceny formalnej – to min. sprawdzenie czy wniosek jest złożony w terminie, czy zawiera wszystkie

wymagane załączniki, podpisy itp.;

merytorycznej – podczas której ocenia się zgodność projektu z założeniami konkursu i atrakcyjność,

innowacyjność działań.

Projekt, na który otrzymaliśmy dotację, możemy realizować w terminie, który został określony w umowie

podpisanej ze sponsorem. Najpierw więc musimy podpisać umowę ze sponsorem, a potem zaczynamy

realizować projekt. Czasem zdarza się, że niektórzy sponsorzy dopuszczają możliwość pokrywania kosztów

wstecz, ale raczej jest rzadkość Nie liczmy na to, że sponsor się zgodzi pokryć koszty naszego projektu wstecz,

bo naszym zdaniem są one ważne – o tym może decydować tylko regulamin konkursu lub umowa ze

sponsorem.

Pisząc projekt trzeba pamiętać o tym, aby jego ramy czasowe były realnie, tzw. powinniśmy założyć jakiś

margines czasu potrzebny na ocenę projektu przez sponsora i na podpisanie umowy o dotację.

Dotacja zostanie przekazana na nasze konto zgodnie z trybem i terminami określonymi w umowie zawartej

pomiędzy naszą organizacją a sponsorem. Zwykle, na początku realizacji projektu otrzymujemy tylko część

dotacji (większą, np.70%), a resztę po zakończeniu realizacji projektu i jego rozliczeniu. Zdarza się też, że w

niektórych wnioskach trzeba zakładać pieniądze na początku ich realizacji, a dopiero po zakończeniu

kolejnych etapów, koszty są pokrywane przez sponsora.

Dotacja stanowi składnik majątku organizacji, a więc jest dla niej przychodem. Każde

stowarzyszenie/fundacja, jako osoba prawna, podlega obowiązkowi płacenia podatku dochodowego od

otrzymanych/zdobytych środków.

Środki te mogą być jednak zwolnione z podatku jeśli się mieszczą w zwolnieniu podatkowym, określonym

w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli jeśli są wydawane na cele, które są zwolnione (np.

działalność naukowa, oświatowa, kulturalna, itp.)

Może się zdarzyć, że nasza dotacja będzie zwolniona z podatku, ponieważ otrzymujemy ją od jakiejś

szczególnej instytucji/organizacji. I tak jest np. z dotacjami z budżetu państwa lub budżetu jednostki

samorządu terytorialnego (art.17 ust.1 pkt 47 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Kolejnym ważnym zagadnieniem jest możliwość odzyskiwania Vat-u, jeżeli nasza dotacja pochodzi z tzw.

bezzwrotnej pomocy udzielonej przez rządy obcych państw lub organizacje międzynarodowe.



Organizacja dokonująca zakupu towarów lub usług za środki pochodzące z w/w źródeł, po spełnieniu

określonych warunków ma prawo do zwrotu podatku VAT naliczonego w przypadku zakupu lub zakupu

z obniżoną do wysokości 0% stawką podatku VAT.

źródło:www.ngo.pl

Sponsoring 2

Podstawa prawna

Ustawa z dn. 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)

Sponsoring oznacza odpłatne przysporzenie majątkowe wyrażające się w pieniądzach, rzeczach lub usługach,

dokonywane przez firmę, osobę prywatną, instytucję itp. (sponsora) na rzecz osoby fizycznej, organizacji,

instytucji itp. (sponsorowanego), w celu wykonania przez niego czynności określonych w umowie sponsoringu.

Sponsor przekazuje środki finansowe, materialne lub usługi sponsorowanemu w zamian za reklamę lub inne

działania promocyjne. Warunki sponsoringu określa umowa sponsorska.

Sponsorem może być zarówno osoba fizyczna jak i prawna i chce przez sponsoring poprawić lub utrzymać swój

wizerunek, utrzymać renomę.

Sponsoring nie jest czynnością jednostronną, ukierunkowaną na osiągnięcie korzyści jedynie przez

sponsorowanego (jak w przypadku darowizny). Sponsor jest zobowiązany do określonych świadczeń, ale także

na sponsorowanym ciążą określone obowiązki względem sponsora, np. kolportaż materiałów reklamowych,

zamieszczenie logo sponsora według jego wskazań. Sponsor przekazuje sponsorowanemu fundusze lub

wsparcie logistyczne, techniczne, doradcze itd., w zamian sponsorowany zamieszcza informacje

o sponsorowaniu danego przedsięwzięcia przez sponsora. Sponsoring daje więc korzyści także sponsorowi.

Podstawowe cechy sponsoringu:

polega na wzajemnych świadczeniach sponsora i sponsorowanego;

sponsor daje do dyspozycji sponsorowanego ustaloną kwotę pieniędzy lub inne zasoby;

sponsorowany wykonuje uprzednio uzgodnione świadczenia, które przyczyniają się do realizacji celów

public relations sponsora.

Można wskazać różne rodzaje sponsoringu. Podstawowym kryterium jest wyróżnienie sponsora ze względu na

cel, jaki zamierza osiągnąć (np. osiągnięcie rozgłosu, poinformowanie opinii publicznej o jego firmie lub też

o jakimś wydarzeniu z nią związanym czy też zwiększenie stopnia znajomości marki).

Innym kryterium jest rodzaj sponsorowanej działalności, np.:

sport – imprezy, drużyny, indywidualni sportowcy;

2 Sponsoring często utożsamia się z reklamą. Zarówno reklama, jak i sponsoring są narzędziami komunikacji sponsora z

określoną grupą odbiorców. Różnica polega na odmiennych technikach tej komunikacji i formach (charakterze, treści)

wypowiedzi, jakie docierają do odbiorcy. Bezpośredni cel reklamy to promocja określonego produktu lub usługi, a

sponsoringu – komunikacja sponsora ze swymi klientami za pośrednictwem sponsorowanego. Sponsoring ma więc dużo

wspólnego z reklamą i w pewnych sytuacjach może być za nią uważany, choć nie oznacza tego samego. W rozumieniu

potocznym: usługa świadczona przez sponsorowanego polega na reklamowaniu sponsora, rzadziej na reklamowaniu jego

produktu.

http://poradnik.ngo.pl/x/503999



kultura i sztuka – instytucje kulturalne: teatry, muzea, kina, imprezy, wystawy, festiwale, artyści;

ekologia – ochrona przyrody i środowiska naturalnego, utrzymanie ginących gatunków;

sfera społeczna – wspieranie np. domów dziecka, domów opieki społecznej, akcje charytatywne;

ochrona zdrowia – szpitale, akcje związane z badaniami profilaktycznymi, edukacja zdrowotna;

oświata – wspieranie szkół, przedszkoli;

nauka – badania naukowe, publikacje, konferencje.

Można też wyróżnić sponsoring: finansowy; rzeczowy (np. wyposażenie biura); usługowy (np. sponsor zapewnia

obsługę techniczną, ubezpieczenie); niematerialny, np. kiedy sponsor udziela sponsorowanemu zezwolenia na

korzystanie z jego praw z dziedziny własności intelektualnej.

Umowa sponsoringu jest umową cywilną nienazwaną, czyli nie regulują jej wprost przepisy prawa cywilnego

(tym niemniej należy do niej stosować przepisy ogólne Kodeksu cywilnego dotyczące zobowiązań). Strony mogą

więc dowolnie ustalić treść umowy, oczywiście w ramach obowiązującego prawa.

Zarówno sponsorem, jak i sponsorowanym mogą być osoby fizyczne, jak i prawne (np. organizacje

pozarządowe). W przypadku organizacji w roli sponsorów, należy uczynić zastrzeżenie, że chodzi o organizacje

prowadzące działalność gospodarczą. Bez tego wszelkie środki przeznaczone przez nie na wspieranie określonej

sfery aktywności ludzkiej bliższe są raczej darowiźnie lub altruistycznie pojmowanemu mecenatowi niż

sponsoringowi. Organizacja nieprowadząca działalności gospodarczej, „dokonując przysporzenia” na rzecz

kogokolwiek, nie kieruje się zamiarem osiągnięcia zysku, a potrzebą wypełniania swych celów statutowych.

Organizacja, która chce korzystać ze sponsoringu jako źródła finansowania swojej działalności, powinna mieć

w statucie zapis mówiący o tym, że źródłem jej majątku może też być sponsoring. Jeżeli zamierza świadczyć

usługi sponsoringowe na rzecz innych, powinna zarejestrować działalność gospodarczą w tym zakresie.

Nie ma możliwości prowadzenia działalności polegającej na świadczeniu usług reklamowych w ramach umowy

sponsoringu w zakresie odpłatnej działalności pożytku publicznego. Działalność odpłatna jest działalnością

statutową pożytku publicznego, a trudno sobie wyobrazić, aby przedmiotem działalności pożytku publicznego

fundacji/stowarzyszenia mogło być świadczenie usług reklamowych.

Zgodnie z przepisami opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług

(art. 5 ust 1 pkt 1). Sponsoring jest usługą, która zasadniczo podlega opodatkowaniu VAT.

Przychody z tytułu umowy sponsoringu są dla organizacji przychodem w rozumieniu podatku dochodowego od

osób prawnych. Będą one zwolnione z tego podatku, pod warunkiem że są przeznaczone na cele wskazane w art.

17 ust 1 pkt 4 ustawy o CIT.

źródło: www.ngo.pl; opracowanie własne

Odpisy 1% podatku dochodowego od osób fizycznych (organizacje pożytku publicznego)

Osoba płacąca podatek dochodowy może przekazać 1% podatku na rzecz wybranej/organizacji pożytku

publicznego wpisuje w rocznym zeznaniu podatkowym jej KRS i nazwę. Pieniądze przekazuje na konto urząd

skarbowy.

Więcej informacji na: www.pozytek.ngo.pl oraz www.pozytek.gov.pl

Zbiórki publiczne, kampanie

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych (Dz. U. Nr 22, poz.162 z późn. zm.), art. 1, art. 3;

http://www.ngo.pl/

http://www.pozytek.ngo.pl/

http://www.pozytek.gov.pl/



Rozporządzenie MSWiA z dnia 6 listopada 2003 r. w sprawie sposobów przeprowadzania zbiórek publicznych oraz

zakresu kontroli nad tymi zbiórkami (Dz. U. Nr 199, poz. 1947 z późn. zm.).

Zbiórka publiczna to wszelkie publiczne zbieranie ofiar w gotówce lub naturze na pewien z góry określony cel,

które wymaga pozwolenia właściwego urzędu.

Zbieranie pieniędzy przez fundację/stowarzyszenie/komitet może mieć formę:

zbieranie datków do puszek kwestarskich lub skarbon stacjonarnych (muszą być ponumerowane

i zabezpieczone);

dobrowolne wpłaty na wskazane, wyodrębnione dla danej zbiórki konto;

sprzedaż cegiełek (wzór cegiełki, czyli np. kuponu, biletu dołącza się do wniosku o pozwolenie);

sprzedaż przedmiotów i usług;

domokrążne zbieranie ofiar (a więc odwiedzanie domów, bądź mieszkań i proszenie o ofiary) ustawowo

jest ograniczone do przypadków, gdy przeprowadzenie zbiórki w takiej formie jest społecznie uzasadnione

na danym terenie i ze względu na charakter zbiórki (np. w przypadku klęski żywiołowej), ale

w rzeczywstości ta forma jest używana dużo częściej.

MSWiA uznaje też za zbiórkę publiczną zbieranie środków z użyciem telefonu, Internetu i SMS-a, choć jest to

interpretacja podważana przez niektóre organizacje.

Cel przeprowadzanej zbiórki musi być ściśle określony przez przeprowadzającego zbiórkę i musi być (łącznie):

godny poparcia ze względu na interes publiczny, a więc przede wszystkim cel religĳny, państwowy,

oświatowy, zdrowotny, kulturalno-społeczny lub społeczno-opiekuńczy, np. remont zabytku kultury,

budowa szpitala itp.;

zgodny z prawem (np. kodeks wykroczeń zabrania organizowania zbiórek na opłacenie grzywny osoby

skazanej);

zgodny ze statutem stowarzyszenia lub organizacji, bądź z aktem organizacyjnym komitetu powołanego do

przeprowadzenia zbiórki.

Nie wolno przeprowadzać zbiórek publicznych w interesie osobistym. Nie można więc zorganizować zbiórki dla

prywatnego zysku, np. na kupno samochodu dla siebie. Nie oznacza to natomiast, że nie jest dozwolone

przeprowadzenie zbiórki datków na przeprowadzenie operacji lub zakup sprzętu rehabilitacyjnego dla

konkretnej osoby, gdyż mieści się to w definicji celu zdrowotnego. Gdy sami potrzebujemy funduszy na

rehabilitację, operację, pokrycie kosztów leczenia itp. – powinniśmy zwrócić się do instytucji, której celem

statutowym jest pomoc ludziom w podobnej sytuacji lub poprosić przyjaciół o założenie komitetu. Kwestie te

reguluje ustawa z 15.03.1933 roku o zbiórkach publicznych.

Zbiórka publiczna może być zorganizowana przez:

organizacje pozarządowe posiadające osobowość prawną (np. fundacje, stowarzyszenia zarejestrowane

w Krajowym Rejestrze Sądowym);

komitety organizacyjne powołane w celu przeprowadzenia zbiórki, powstające na mocy aktu

organizacyjnego uchwalonego i podpisanego przez jej członków.

W polskim prawie nie ma unormowań dotyczących sposobu zakładania komitetów. Komitet organizacyjny

powstaje na mocy aktu organizacyjnego, uchwalonego i podpisanego przez jego członków. Akt taki reguluje

zasady funkcjonowania komitetu i wzajemne prawa i obowiązki członków. Komitet nie posiada osobowości

prawnej i jako taki nie może nabywać praw i zaciągać zobowiązań – odpowiedzialność za nie ponoszą sami

członkowie. Nie podlega też wpisowi do rejestru. Komitet reprezentują wytypowani członkowie. Przyjęło się, że

komitet powinien liczyć od 6 osób (przy wydatkowaniu funduszy w Polsce) do 10 osób (wydatkowanie za

granicą).



Jeśli publicznie zbieramy pieniądze na z góry określony cel to musimy mieć na to pozwolenie. Pozwolenie na

zbiórkę publiczną wydaje odpowiedni urząd zależnie od obszaru, na którym odbędzie się zbiórka. O pozwolenie

zwracamy się do:

wójta, burmistrza, prezydenta miasta – jeśli zbieramy na terenie gminy;

starosty – w powiecie;

marszałka województwa – gdy zbiórka obejmie województwo;

Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji – dla zbiórek ogólnopolskich oraz gdy zebrane środki

chcemy przeznaczyć na pomoc poza Polską.

Nie musimy mieć pozwolenia, gdy zbiórka dotyczy:

zbiórki kościelnej – prowadzonej na terenach należących do Kościoła lub w trakcie uroczystości

kościelnych;

zbiórki prowadzanej w drodze loterii pieniężnych lub fantowych, jeśli nie są przeprowadzane w miejscach

publicznych;

zbiórki koleżeńskiej prowadzonej w lokalach prywatnych, w gronie znajomych;

zbiórki prowadzonej w szkole (wśród młodzieży) – za zgodą władz szkolnych;

zbiórki organizowane w instytucjach publicznych (wśród pracowników) – za zgodą przełożonych.

Organizacja, która chce przeprowadzić zbiórkę, musi złożyć wniosek o wydanie pozwolenia do właściwego

urzędu, który powinien zawierać:

nazwę i adres wnioskodawcy/organizacji lub komitetu;

nazwę i adres organu, do którego kierujemy wniosek;

określenie obszaru, na którym będziemy prowadzić zbiórkę;

termin planowanej zbiórki (rozpoczęcie i zakończenie);

konkretny cel zbiórki – na co zostaną przeznaczone zebrane środki;

formy zbierania datków;

dane osób odpowiedzialnych za zbiórkę;

sposób informowania o zbiórce;

przewidywane koszty przeprowadzenia zbiórki.

Do wniosku załącza się dodatkowe dokumenty:

1. organizacje pozarządowe:

aktualny wyciąg z Krajowego Rejestru Sądowego lub innego organu rejestrowego;

statut organizacji poświadczony przez osoby upoważnione;

wskazanie osób odpowiedzialnych za przebieg zbiórki;

dodatkowe załączniki np. wzory cegiełek czy umowę z operatorem sieci komórkowej dla SMS-ów, itp.

2. komitety:

oryginał lub poświadczoną kopię zebrania założycielskiego zawierające: pełną listę osób zaangażowanych

w organizacje zbiórki, zawierającą adresy, numery PESEL, numery dowodów osobistych i podpisy;

wskazanie osób odpowiedzialnych za przebieg zbiórki;

plan zbiórki;

dodatkowe załączniki np. wzory cegiełek czy umowę z operatorem sieci komórkowej dla SMS-ów, itp.

Opłata skarbowa wynosi 82 zł. Potwierdzenie wpłaty przedstawiamy organowi, który wydał zezwolenie dopiero

po jego uzyskaniu. Organizacje pożytku publicznego są zwolnione z tej opłaty, jeżeli celem ich zbiórki jest

zebranie środków na nieodpłatną działalność statutową.

Zbiórkę można rozpocząć po odebraniu decyzji przez osobę upoważnioną lub po otrzymaniu decyzji pocztą.



Fundacja/stowarzyszenie organizujące zbiórkę ma obowiązek dostarczyć sprawozdanie z przeprowadzonej

zbiórki do urzędu (wyniki zbiórki i sposób zużytkowania zebranych ofiar), który wydał zezwolenie na

przeprowadzenie zbiórki. Trzeba to zrobić w terminie miesiąca po ukończeniu zbiórki.

Do sprawozdania należy dołączyć kopię ogłoszenia prasowego, które potwierdzi obowiązek publicznego

ogłoszenia wyników zbiórki publicznej.

Ogłoszenie o wynikach zbiórki można, zgodnie z prawem prasowym, zamieszczać na stronach internetowych.

Więcej o sprawozdaniach ze zbiórek publicznych także na stronach MSWiA: www.mswia.gov.pl

Nawiązki sądowe,

Podstawa prawna

Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) ;

Kodeks karny wykonawczy z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.).

Nawiązka to dodatkowa kara pieniężna, którą orzeka sąd skazując za popełnienie przestępstwa i wykroczenia

przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwa przeciwko środowisku lub przestępstwa drogowe. Nawiązki jako

tzw. środki karne (art. 39 i 47 Kodeksu karnego) są orzekane przez sądy razem z takimi karami jak grzywna,

ograniczenie wolności, pozbawienie wolności, ale także w wypadku odstąpienia od wymierzenia kary.

Sądy orzekają nawiązki (art. 47 Kodeksu

karnego):

Instytucje, stowarzyszenia, fundacje lub organizacje

społeczne, na rzecz których sąd może orzec nawiązkę, muszą

działać na rzecz ofiar wymienionych przestępstw – czyli ich

podstawowym zadaniem lub celem statutowym muszą być:

za przestępstwa popełnione przeciw życiu lub

zdrowiu albo za inne przestępstwo umyślne,

którego skutkiem jest śmierć człowieka, ciężki

uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności

narządu ciała lub rozstrój zdrowia

cele bezpośrednio związane z ochroną zdrowia

(i nawiązki muszą być przeznaczone na te cele)

za przestępstwa przeciwko środowisku cele bezpośrednio związane z ochroną środowiska

(i nawiązki muszą być przeznaczone na te cele

za przestępstwa drogowe popełnione przez

kierowców – prowadzących pojazd w stanie

nietrzeźwości lub pod wpływem środka

odurzającego albo zbiegłych z miejsca

zdarzenia

cele bezpośrednio związane z udzielaniem pomocy osobom

poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych

(i nawiązki muszą być przeznaczone na te cele)

Nawiązki mogą otrzymywać tylko podmioty znajdujące się w wykazie prowadzonym przez Ministra

Sprawiedliwości. A w wykazie mogą się znaleźć instytucje lub organizacje, których podstawowym zadaniem lub

celem statutowym jest cel społeczny bezpośrednio związany z ochroną dobra naruszonego lub zagrożonego

przestępstwem, za które skazano sprawcę, z przeznaczeniem na ten cel. Wpisu do rejestru dokonuje się na

wniosek zainteresowanej organizacji. Stowarzyszenia, fundacje oraz inne instytucje uprawnione do otrzymania

nawiązki swoją działalnością muszą obejmować terytorium całego kraju.

Organizacje działające na rzecz ofiar przestępstw wymienionych w ustawie i zainteresowane pozyskiwaniem

nawiązek muszą:

http://www.mswia.gov.pl/



• mieć w statutach zapisane cele uprawniające je do starania się o otrzymywania nawiązek,

• złożyć wniosek o wpis do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości.

Do wniosku należy dołączyć następujące załączniki:

• aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego,

• odpis statutu poświadczony przez sąd rejestrowy,

• zaświadczenie z banku o numerze konta wnioskodawcy opatrzone pieczęcią banku,

• oświadczenie, zawierające informacje o celach statutowych i prawdziwości danych organizacji.

Formularze wniosku o wpis do wykazu oraz oświadczenie o prawdziwości danych znajdują się na stronie

internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości: http://www.ms.gov.pl/nawiazki/nawiazki.php

Wysokość nawiązek przyznanych organizacji może być różna, np. na jednej ze stron internetowych komend

policji wylicza się nawiązki w wysokości od 200 do 500 zł, ale mogą też one być dużo wyższe. Niezależnie od ich

wysokości pieniądze uzyskane z nawiązek mogą być wydatkowane wyłącznie na cele statutowe i na

bezpośrednią pomoc osobom korzystającym ze wsparcia organizacji. Przepisy o zakresie korzystania z nawiązek

i świadczeń pieniężnych organizacje otrzymują wraz z decyzją o wpisaniu organizacji na listę podmiotów do tego

uprawnionych.

Niedopuszczalne jest przeznaczanie wpływów z nawiązek na cele związane z utrzymaniem instytucji, gdyż

uznaje się, że pokrycie wszelkich kosztów administracyjnych działania stowarzyszenia, czy też fundacji na rzecz

ofiar nie jest, określonym w ustawie, celem bezpośrednio związanym z udzieleniem pomocy osobom

poszkodowanym. Organizacja nie może więc przeznaczyć środków z nawiązek na cele związane z prowadzeniem

działalności gospodarczej, ani też na potrzeby administracyjne, eksploatacyjne, remontowe czy inwestycyjne, np.

na zakup i obsługę Internetu, opłaty telefoniczne, koszty wynajmu lokalu i jego adaptacji czy przebudowy, jak

również koszty kursów i szkoleń pracowników lub osób współpracujących z wyżej wymienionymi podmiotami

oraz koszty działalności prewencyjnej lub edukacyjnej. Ministerstwo kwestionuje takie wydatki jak np.

administracyjno-eksploatacyjne, pokrywanie wynagrodzenia zarządu z zasądzonych kwot. Stwierdzenie takich

nieprawidłowości w wydawaniu pieniędzy z nawiązek powoduje, że MS występuje (na podstawie art. 196a §

5 Kodeksu karnego wykonawczego) o wykreślenie z wykazu instytucji, organizacji społecznych, fundacji

i stowarzyszeń, które są uprawnione do otrzymywania nawiązek i świadczeń pieniężnych.

źródło: www.ngo.pl

Dochody z działalności odpłatnej pożytku publicznego

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z

późn. zm.), art. 8 i 9;

Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r., Nr 168, poz. 1186 z późn. zm),

art. 24;

Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 19.01.2010r. w sprawie przeciętnego miesięcznego

wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w 2009r;

Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.);

Ustawa z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

http://www.ms.gov.pl/nawiazki/nawiazki.php



Działalnością odpłatną pożytku publicznego jest:

działalność powadzona przez stowarzyszenie/fundację w ramach jej działań statutowych mieszczących się

w sferze pożytku publicznego określonej w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego

i o wolontariacie za które pobiera opłaty (wynagrodzenie) od beneficjentów,

sprzedaż towarów lub usług wytworzonych lub świadczonych przez osoby bezpośrednio korzystające

z działalności pożytku publicznego, w szczególności w zakresie rehabilitacji oraz przystosowania do pracy

zawodowej osób niepełnosprawnych oraz reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych

wykluczeniem społecznym,

sprzedaż przedmiotów darowizny.

Przychód z działalności odpłatnej pożytku publicznego służy wyłącznie prowadzeniu działalności pożytku

publicznego (nieodpłatnej lub odpłatnej).

Działalność odpłatna pożytku publicznego staje się działalnością gospodarczą (wymagającą rejestracji), jeżeli

pobierane przez organizację wynagrodzenie (opłata) jest wyższe od tego, jakie wynika z kosztów tej działalności

lub jeżeli przeciętne wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej przy działalności odpłatnej, za okres ostatnich

3 miesięcy, przekroczy 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez

prezesa GUS za rok.

Jeśli podczas kontroli przeprowadzanej przez organ administracji publicznej (np. starostę) okaże się, że

organizacja przekracza warunki prowadzenia działalności odpłatnej, organ administracji publicznej nakaże

organizacji złożenie stosownego wniosku o wpis działalności gospodarczej do KRS w terminie 30 dni od dnia

wezwania.

Jeżeli organizacja w tym terminie nie wykaże, że złożyła wniosek, organ administracji zawiadamia KRS

o prowadzeniu działalności gospodarczej przez organizacje bez odpowiedniego wpisu. Konsekwencją tego może

być nałożenie na organizację kary grzywny (która może być ponowiona).

Podjęcie odpłatnej działalności pożytku publicznego nie wymaga żadnej formalnej rejestracji. Dzięki temu – przy

zachowaniu określonych zasad – organizacja może uzyskiwać pieniądze na finansowanie swojej działalności, bez

konieczności zgłaszania działalności gospodarczej.

Nowelizacja ustawy wprowadziła jednak zasadę, że informacja prowadzeniu odpłatnej działalności wraz z jej

zakresem (rodzajami działalności) musi być określona w statucie albo w innym akcie wewnętrznym

(np. uchwale zarządu).

Odpłatną działalność pożytku publicznego może prowadzić każda organizacji pozarządowa, nie tylko ta, która

uzyskała status organizacji pożytku publicznego.

Jeśli jednak stowarzyszenie lub fundacja decyduje się na uzyskanie statusu organizacji pożytku publicznego – we

wniosku o rejestrację OPP (formularz KRS-W-OPP) musi określić swoją działalność statutową i zaznaczyć, co jest

działalnością odpłatną, a co – nieodpłatną. W wypadku, gdy jakiś rodzaj działalności prowadzony jest przez

organizację równocześnie jako działalność odpłatna i nieodpłatna w formularzu należy wymienić ją dwukrotnie.

Nie można wpisać takiego przedmiotu działalności tylko raz zaznaczając równocześnie pola TAK i NIE.

Należy też pamiętać, że każda organizacja podejmująca odpłatną działalność pożytku publicznego ma obowiązek

rachunkowego wyodrębnienia działalności odpłatnej i działalności nieodpłatnej – tak, aby możliwie było

określenie przychodów, kosztów i wyników działalności.

Wymaga to zmiany dotychczas stosowanych przez organizacje rozwiązań księgowych i dostosowania ich do

nowych potrzeb. Wyodrębnienie rachunkowe działalności odpłatnej i nieodpłatnej może nastąpić poprzez

opracowanie nowych kont lub subkont w księgach rachunkowych. Uwaga! Nie może pokrywać się zakres

prowadzonej przez organizację działalności odpłatnej pożytku publicznego i działalności gospodarczej.



Organizacja nie musi mieć statusu organizacji pożytku publicznego, aby mogła prowadzić odpłatną działalność

pożytku publicznego. Zapisy zawarte w art. 6-10 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,

mówiące o odpłatnej i nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, odnoszą się do wszystkich organizacji,

które działają w sferze pożytku, a nie tylko do organizacji, które mają status OPP.

Działalność odpłatna pożytku publicznego staje się działalnością gospodarczą, jeśli wykracza poza ramy

określone w ustawie o działalności pożytku publicznego. Stanie się tak wtedy, gdy pobierana przez organizację

odpłatność jest wyższa od tej, jaka wynika z kosztów tej działalności oraz jeżeli przeciętne wynagrodzenie osoby

fizycznej zatrudnionej przy działalności odpłatnej, za okres ostatnich 3 miesięcy, przekroczy 3-krotność

przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez prezesa GUS za rok. Przeciętne

wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w 2009 roku wyniosło 3 324,91 zł. Limit 3-krotnosci

wynagrodzenia wynosi w 2010 roku: 9 974,73 zł.

Jeśli podczas kontroli przeprowadzanej przez organ administracji publicznej (np. starostę) okaże się, że

organizacja przekracza warunki prowadzenia działalności odpłatnej, organ administracji publicznej nakaże

organizacji złożenie stosownego wniosku o wpis działalności gospodarczej do KRS w terminie 30 dni od dnia

wezwania.

Jeżeli organizacja w tym terminie nie wykaże, że złożyła wniosek, organ administracji zawiadamia KRS

o prowadzeniu działalności gospodarczej przez organizacje bez odpowiedniego wpisu. Konsekwencją tego może

być nałożenie na organizację kary grzywny (która może być ponowiona).

Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie zakazuje prowadzenia działalności odpłatnej

pożytku publicznego i działalności gospodarczej tego samego rodzaju (tj. w odniesieniu do tego samego

przedmiotu działalności).

Przykład:

Organizacja prowadzi zajęcia rehabilitacyjne, podczas których osoby niepełnosprawne wytwarzają różnego

rodzaju wyroby ceramiczne: garnki, kubki, wazony. Stowarzyszenie sprzedaje je co miesiąc podczas kiermaszu

i traktuje to jako działalność odpłatną pożytku publicznego. Jednocześnie stowarzyszenie prowadzi sklep,

w którym można nabyć te same wyroby. Ta działalność jest zarejestrowana jako działalność gospodarcza.

Stowarzyszenie może się spodziewać kłopotów ze strony organów kontrolujących jego działalność.

Ale możliwe jest:

Przykład:

Stowarzyszenie prowadzi zajęcia rehabilitacyjne, podczas których osoby niepełnosprawne wytwarzają różnego

rodzaju wyroby ceramiczne: garnki, kubki, wazony. Stowarzyszenie sprzedaje je co miesiąc podczas kiermaszu

i traktuje to jako działalność odpłatną pożytku publicznego. Jednocześnie stowarzyszenie prowadzi szkolenia,

podczas których uczy, w jaki sposób zorganizować pracę warsztatów terapii zajęciowej i dystrybucję

powstających w nich wyrobów. Szkolenia prowadzone są w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Takie połączenie nie powinno wzbudzać wątpliwości organów kontroli.

Zasady prowadzenia działalności odpłatnej pożytku publicznego przez organizacje pozarządowe:

• Odpłatną działalnością musi być działalność statutowa prowadzona w sferze pożytku publicznego (czyli musi

wynikać z celów zapisanych w statucie i mieścić się w zadaniach publicznych pożytku publicznego);

• Przychód (nie dochód) z tej działalności jest przeznaczony wyłącznie na działalność pożytku publicznego;

• Pobierane od beneficjentów (uczestników) opłaty (wynagrodzenie) nie może być wyższe od tego jakie wynika

z kosztów (bezpośrednich i pośrednich) tej działalności (nie ma marży);

• Informacja o tym, że jest prowadzona działalność odpłatna i rodzaje tej działalności muszą być określone

w statucie albo w innym akcie wewnętrznym (np. uchwale zarządu);



• Działalność odpłatna nie jest rejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym (chyba, że chce ją prowadzić

organizacja pożytku publicznego, która wpisuje tę działalność do formularza KRS-W-OPP i musi ją zarejestrować

w KRS, ale musi być opisana w statucie albo innym akcie wewnętrznym i wyodrębniona księgowo;

• Ustawa nakłada obowiązek rachunkowego wyodrębnienia działalności odpłatnej oraz działalności

nieodpłatnej w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników działalności;

źródło: www.ngo.pl

Fundraising

Fundraising (z ang. "fund" - fundusz i "raising" - zbieranie) jest przekonującym proszeniem o wsparcie idei lub

grupy potrzebujących. To proces zdobywania funduszy poprzez proszenie o wsparcie osób indywidualnych,

firm, fundacji dobroczynnych lub instytucji rządowych. Zajmują się tym zawodowi fundraiserzy. Fundraising jest

związany zasadniczo z działalnością charytatywną. Fundusze bywają zbierane na różne cele społeczne, przez

organizacje religijne, naukowe, sportowe, młodzieżowe, domy dziecka, szpitale, hospicja, szkoły i uczelnie.

Najbardziej znane w Polsce kampanie fundraisingowe to Pajacyk, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, SOS

Wioski Dziecięce, Greenpeace.

Najpopularniejsze metody fundraisingowe m.in. to kwesty, loterie, aukcje, imprezy publiczne połączone ze

zbiórkami pieniędzy, biegi uliczne, sprzedaż cegiełek, klikanie w bannery na stronach internetowych. Szczególną

formą fundraisingu jest dialog bezpośredni (direct dialogue), czyli pozyskiwanie funduszy bezpośrednio od

indywidualnych osób, z którymi fundraiserzy podejmują rozmowę na ulicy i przekonują do regularnego wsparcia

swojej organizacji przez zlecenie zapłaty. Aktualnie w Polsce tę formę stosują Amnesty International oraz

Greenpeace.

Organizacją zrzeszającą fundraiserów w Polsce jest Polskie Stowarzyszenie Fundraisingu.

Fundraiser kojarzy się z osobą, która zbiera po prostu pieniądze na cele charytatywne. W rzeczywistości to

o wiele bardziej skomplikowane. Fundraiserzy pracują na ogół dla organizacji pozarządowych - fundacji

i stowarzyszeń. W przyszłości będą też na uczelniach, w szpitalach i instytucjach kultury. Dbają o to, aby ich

pracodawca miał pieniądze na realizację swoich celów.

Samo zjawisko nie jest niczym nowym. Gromadzeniem datków od lat zajmują się pracownicy i wolontariusze

takich organizacji, jak np. polski Caritas i amerykańska Armia Zbawienia. Zmieniają się jednak metody.

Współczesny fundraising do pracy na cele społeczne zaprzęga środki stosowane w komercyjnym marketingu

i reklamie. Uczy budowania wizerunku organizacji, szuka sposobów dotarcia do potencjalnego darczyńcy,

rozumie potrzeby sponsorów. I powoli staje się pełnowymiarowym zawodem - z profesjonalną kadrą, metodyką

i własnym kodeksem etycznym.

W Polsce profesjonalny fundraising dopiero raczkuje. Do zawodu garną się specjaliści do spraw public relations

i marketingu, ekonomiści, socjologowie, psychologowie... - Często są to ludzie, którzy pracowali w komercyjnych

przedsiębiorstwach, ale w pewnej chwili doszli do wniosku, że w życiu nie chodzi o pieniądze.

Co właściwie umie fundraiser?

Po pierwsze - potrafi znaleźć sponsora. Wie, którą firmę poprosić o wsparcie. - Biznes angażuje się w działania

charytatywne głównie z powodów marketingowych. Trzeba wiedzieć, na jakim wizerunku zależy

przedsiębiorstwu, znać jego politykę społeczną .

http://pl.wikipedia.org/wiki/Fundraiser

http://pl.wikipedia.org/wiki/Pajacyk

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wielka_Orkiestra_%C5%9Awi%C4%85tecznej_Pomocy

http://pl.wikipedia.org/wiki/SOS_Wioski_Dzieci%C4%99ce



http://pl.wikipedia.org/wiki/Greenpeace

http://pl.wikipedia.org/wiki/Kwesta

http://pl.wikipedia.org/wiki/Loteria

http://pl.wikipedia.org/wiki/Aukcja_(forma_przetargu)

http://pl.wikipedia.org/wiki/Banner

http://pl.wikipedia.org/wiki/Direct_dialogue

http://pl.wikipedia.org/wiki/Amnesty_International

http://pl.wikipedia.org/wiki/Greenpeace

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Polskie_Stowarzyszenie_Fundraisingu&action=edit&redlink=1



Po drugie - umie rozmawiać. Na spotkania przychodzi doskonale przygotowany. - Na szkoleniach fundraiserzy

przechodzą tzw. test windy. Przejażdżka windą trwa ok. 30 sekund. Fundraiser powinien w tym czasie zdążyć

przedstawić komuś, na czym polega projekt, do którego wsparcia chce namówić .

Po trzecie - jest przekonujący. - Umie udowodnić panu prezesowi, że wspierając organizację, robi dobry interes,

bo przyczynia się np. do tego, że młodzi ludzie zamiast siedzieć na ławkach, spędzają pożytecznie czas

w świetlicach i wyrastają na porządnych ludzi .

Fundraiser jest ambasadorem swojej organizacji i obowiązują go wszystkie cnoty ambasadora: punktualność,

kultura, empatia, umiejętność negocjowania. - W tym zawodzie trzeba polubić dwa słowa: "nie" i "dziękuję". -

Podziękowanie złożone darczyńcy to jedno z najważniejszych przykazań w dekalogu fundraisera.

Finanse na dłoni

Jednak fundraising to nie tylko pieniądze. - To zajęcie bezpośrednio wiąże się z propagowaniem idei filantropii .

Zadaniem fundraisera jest przekonanie ludzi, że warto wspierać organizacje pozarządowe dlatego, że ich

działalność służy całemu społeczeństwu.

Żeby wzbudzić w darczyńcach hojność, niezbędna jest etyka. Dobra, godna zaufania organizacja jest jak

najbardziej przezroczysta. Przede wszystkim ujawnia, co robi z pieniędzmi ofiarodawców. Rolą fundraisera jest

nie tylko poprosić o datek, ale też pokazać darczyńcy, że jego pieniądze zostały wykorzystane w sposób właściwy

i zgodny z przeznaczeniem. Słowem: powinien rozliczyć się z ofiarodawcą.

Profesjonalista umie wymienić prawie 30 źródeł, z których organizacja pozarządowa może czerpać pieniądze.

Wie, jak skutecznie zorganizować zbiórkę publiczną, pozyskać nawiązki sądowe, załatwić granty, urządzać

charytatywne festiwale, konkursy, bale... To najpopularniejsze, ale nie jedyne formy pozyskiwania funduszy na

cele społeczne. W Internecie jest kilka stron www działających w systemie "click and donate" (ang. "kliknij

i podaruj"): internauta wchodzi na stronę, na której umieszczone są reklamy sponsorów akcji. Nic go to nie

kosztuje - to reklamowane firmy płacą za każdą odsłonę swoich banerów.

Wciąż mało popularną w Polsce formą zbiórki jest wysyłanie próśb o wsparcie pocztą. Jeszcze rzadziej zdarza

się, że pracownicy firm decydują się na tzw. pay roll, czyli stałe przekazywanie na cel charytatywny groszowych

końcówek pensji.

Mimo tak wielu metod budżet wielu polskich organizacji pozarządowych jest niezdrowy. Finansowanie często

opiera się tylko na jednym źródle: np. dotacjach państwowych. Kiedy ich braknie, wybucha panika. A tymczasem

Metropolitan Museum w Nowym Jorku ma swój dział fundraisingu i zbiera olbrzymie pieniądze. Dotacje

publiczne to zaledwie 26 procent jego budżetu. W Polsce sytuacja jest odwrotna - prawie 70 proc. organizacji

pozarządowych ma spore problemy z regularnym pozyskiwaniem środków na działalność. Zapotrzebowanie na

doświadczone kadry jest ogromne, ale większość Polaków ze zdziwieniem przyjmuje fakt, że w fundacji czy

stowarzyszeniu w ogóle można pracować.

Pokutuje mit, że funkcjonowanie organizacji pozarządowej powinno być oparte na wolontariacie. A tymczasem

wolontariusz dziś jest, ma czas i ochotę, ale już jutro nie, bo przygotowuje się do sesji, znalazł pracę albo jedzie

na miesiąc na wakacje.

źródło: na podstawie artykułu „Łowcy datków” Dziennik Polski nr 52 z dnia 2 marca 2007 roku, informacje własne,

Wikipedia



Pożyczki

Podstawa prawna

Ustawa z dn. 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)

Ustawa z dn. 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2000 r., Nr 54 poz. 654 z późn.

zm.) – PDOP

Ustawa z dn. 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68,

poz. 450 z późn. zm.) – PCC

Ustawa z dn. 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 534 z późn. zm.) – VAT

Kiedy warto pomyśleć o zaciągnięciu pożyczki?

Jeśli organizacja prowadzi projekt, na który otrzymała dofinansowanie, ale opóźnia się wpłata kolejnej raty, to

wówczas w ramach przepływów finansowych tego projektu organizacja traci płynność finansową, czyli nie jest

w stanie opłacić swoich zobowiązań projektowych. Ale jednocześnie na podstawie podpisanej umowy ma

zapewnione dofinansowanie na pokrycie zatwierdzonego budżetu projektu (oczywiście przy spełnieniu szeregu

kryteriów). Stąd utrata płynności finansowej jest chwilowa i spłata ewentualnej pożyczki zaciągniętej na

pokrycie chwilowej „dziury finansowej” w tym przypadku jest gwarantowana kolejnymi wpłatami w ramach

projektu. Pożyczkę taką można nazwać pomostową, gdyż tworzy swojego rodzaju „most finansowy” między

wpłatami kolejnych rat dotacji, zapewniając ciągłość realizacji projektu.

Kto może udzielić organizacji pożyczki - czy może jej udzielić członek organizacji? Kiedy trzeba zawrzeć

umowę?

Organizacja może szukać pożyczkodawcy wśród instytucji – tych, które zajmują się udzielaniem pożyczek

finansowych, ale i takich, które na co dzień zajmują się inną działalnością, np. może zaciągnąć pożyczkę od innej

organizacji, jeśli ta akurat posiada wolne środki, i może je pożyczyć.

W źródłach finansowania określonych w statucie każdej organizacji powinny być wymienione przychody

z kapitału, gdyż organizacje uzyskują np. odsetki bankowe z lokat bankowych czy ze standardowego

przechowywania środków na koncie bankowym. Do tych przychodów należą również ewentualne odsetki

z tytułu udzielonej pożyczki. Umowa pożyczki jest zwykłą umową cywilną i każda organizacja może być jej

stroną.

Pożyczki mogą też udzielić organizacji osoby prywatne, np. członkowie stowarzyszenia, członkowie zarządu, czy

też inne osoby niezwiązane z organizacją, niezależnie od tego, na jaki cel ma być ona przeznaczona. Zdarza się to

szczególnie w mniejszych organizacjach dysponujących niewielkim budżetem rocznym i nieposiadających

środków własnych.

Umowa – konieczna przy pożyczce powyżej 500 zł

Przy udzieleniu pożyczki do wartości 500 zł nie jest wymagana pisemna umowa. Powyżej tej wartości (zgodnie z

art. 720 § 2 Kodeksu cywilnego) umowa powinna być sporządzona w formie pisemnej. Kodeks nie nakazuje

spisania umowy. Może ona być jednak istotna w przypadku ewentualnego sporu, gdyż będzie stanowić

najpewniejszą formę dowodu dokonanej transakcji.

Umowa nie musi być potwierdzona notarialnie. Powinna zawierać następujące dane:






dzień i termin udzielenia pożyczki (przekazania na konto pożyczkobiorcy i zwrotu na konto

pożyczkodawcy);

kwota udzielanej pożyczki;

przeznaczenie pożyczki;

oprocentowanie pożyczki;

forma zabezpieczenia pożyczki;

numer konta bankowego pożyczkobiorcy (w celu przekazania pożyczki) i pożyczkodawcy (w celu zwrotu

pożyczki);

informacja o opodatkowaniu/zwolnieniu z podatku od czynności cywilno-prawnych.

termin udzielenia (przekazania na konto organizacji) i zwrotu pożyczki (przekazania na konto banku); jeśli

termin zwrotu nie został określony w umowie, zgodnie z KC (art. 722) upływa on po okresie sześciu

tygodni od wypowiedzenia umowy przez organizację (pożyczkobiorcę).

Jakie opłaty wiążą się z zaciągnięciem pożyczki?

Oprocentowanie pożyczki

Pożyczka może, ale nie musi być oprocentowana. Jeśli pożyczka jest oprocentowana, zawiera dodatkowe opłaty

za jej udzielenie, wyliczone w proporcji procentowej do kwoty udzielanej pożyczki. Oprocentowanie jest zwykle

podawane w skali roku. Np. 12% w skali roku od wartości pożyczki 1 000 zł oznacza dodatkowy koszt uzyskania

pożyczki w wysokości 120 zł rocznie, czyli 10 zł miesięcznie.

Ale może się zdarzyć, że uzyskamy pożyczkę nieoprocentowaną – jest to możliwe bez względu na cel, czyli

zarówno gdy przeznaczamy ją na działania statutowe odpłatne, nieodpłatne, jak i gospodarcze. W tym

przypadku organizacja uzyskuje „nieodpłatne świadczenie”, które stanowi jej przychód (przychodem są

niezapłacone odsetki), co wynika z ustawy PDOP (art. 12 ust.1 pkt 2). Wartość tego przychodu należy oszacować

na podstawie aktualnych cen rynkowych tego typu usług finansowych (ustawa PDOP, art. 12 ust. 6).

Jeśli osoba fizyczna (np. członek zarządu) udziela organizacji oprocentowanej pożyczki, uzyskuje w ten sposób

przychód w postaci oprocentowania i w efekcie dochód do opodatkowania. Nieoprocentowane udzielenie

pożyczki przez osoby fizyczne nie powoduje dodatkowych obciążeń po ich stronie.

Inne opłaty

Przed zaciągnięciem pożyczki w instytucji finansowej (np. w banku) należy zwrócić uwagę na wszystkie

związane z tym opłaty. Są one zwykle liczone procentowo od wartości pożyczki. Mogą to być następujące opłaty:

administracyjna (zwana też opłatą manipulacyjną) – za proces udzielenia pożyczki (jednorazowo ok.1%);

właściwa – za udzielenie pożyczki (od kilku do kilkunastu procent w skali roku, jeśli np. opłata ta wynosi

12% w skali roku, to przy pobraniu pożyczki na sześć miesięcy zapłacimy połowę tej stawki, czyli 6%);

za „dyspozycję” środków – przy pożyczkach „obrotowych” możemy też płacić za czas, w którym nie

korzystamy z pożyczonych nam środków, ale które są dla nas „w gotowości” dostępne (ok. 2% w skali

roku).

Trzeba też poznać warunki przekazania pożyczki (np. w ratach) i jej spłaty. Musimy wiedzieć, czy możemy

w trakcie trwania pożyczki skrócić okres spłaty, czy opóźnić przekazanie kolejnej raty, jeśli akurat nie

potrzebujemy jej w danym momencie. W przypadku instytucji wyspecjalizowanych w obsłudze organizacji

pozarządowych możemy liczyć na większą elastyczność negocjacji warunków, ale musimy je dokładnie poznać

tak, żeby nie być zaskoczonym w trakcie realizacji pożyczki.

Czy fundatorzy mogą udzielić pożyczki fundacji? W jakiej formie najlepiej jest ją przekazać?

Fundatorzy mogą udzielić pożyczki swojej fundacji. Jeśli organizacja ma status OPP, a pożyczka jest

przeznaczona na działania statutowe, wówczas taka umowa pożyczki korzysta ze zwolnienia z podatku PCC. Jeśli





pożyczka jest nieoprocentowana, nie ma dodatkowych obciążeń ani po stronie organizacji, ani osoby udzielającej

pożyczki.

Forma

Czy pożyczkę można przekazać poprzez przelew na konto fundacji z konta fundatora (lub wpłata do kasy) wraz

z jakimś oświadczeniem fundatora dotyczącym terminu zwrotu pożyczki (np. po otrzymaniu zaliczki)? Czy może

mniej oficjalnie za pomocą opłacania faktur (np. z opisem na fakturze, że środki zostały wyłożone przez

fundatora ze względu na brak środków na realizację projektu)?

Taka transakcja powinna odbyć się na podstawie spisanej umowy pożyczki z wymienionymi warunkami umowy

(m.in. termin zwrotu pożyczki) i przelewu kwoty pożyczki na konto fundacji. Nie polecamy stosowania „mniej

oficjalnych” metod. Pokrywanie zobowiązań organizacji przez osoby fizyczne może się odbywać na zasadzie

zwrotu poniesionych kosztów organizacji (np. delegacji, drobnych zakupów) przez pracownika. Jednak czas

rozliczenia z pracownikiem nie powinien być zbyt długi. Tym bardziej, że zwykle w niektórych projektach,

szczególnie z EFS, wymagane jest potwierdzenie zapłaty, a dopóki nie rozliczymy się z pracownikiem, koszty te

i płatności nie zaistnieją w księgach organizacji. Zdecydowanie proponujemy więc zawrzeć umowę pożyczki

i z niej pokrywać płatności organizacji.

Kiedy pożyczka wiąże się z podatkiem od czynności cywilno-prawnych?

Organizacja może zaciągnąć pożyczkę zarówno na potrzeby działalności statutowej nieodpłatnej, odpłatnej, jak

i gospodarczej. W zależności od wartości pożyczki lub jej przeznaczenia oraz w zależności od statusu organizacji

(jeśli organizacja ma status OPP) transakcja ta będzie podlegać lub nie opodatkowaniu podatkiem od czynności

cywilnoprawnych (PCC).

Umowa pożyczki jest czynnością cywilnoprawną i podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności

cywilnoprawnych (m.in. wtedy gdy udzielający pożyczki jest zameldowany/ma siedzibę w Polsce lub jeśli w dniu

zawarcia umowy przedmiot pożyczki – pieniądze – znajduje się na terytorium Polski, bez względu na adres

zamieszkania/siedzibę pożyczkodawcy).

Podstawowa stawka podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku pożyczki wynosi 2% od jej wartości,

bez względu na pożyczaną kwotę. Zapłata podatku jest obowiązkiem pożyczkobiorcy, a więc organizacji, która

bierze pożyczkę (art. 4 pkt 7).

Zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych

1. Ze względu na wysokość pożyczki

Organizacje mogą korzystać ze zwolnienia z podatku PCC (bez względu na przeznaczenie pożyczki czy status

OPP), jeśli łączna wysokość pożyczki nie przekracza kwoty 5 000 zł od jednego podmiotu i 25 000 zł od wielu

podmiotów – w okresach trzech kolejnych lat kalendarzowych, począwszy od 1 stycznia 2009 r. (art. 9 ust. 10d).

Taka jest interpretacja tego ustawowego zapisu uzyskana z telefonicznej Krajowej Informacji Podatkowej. Jednak

niektórzy prawnicy uznają, że artykuł ten dotyczy osób fizycznych (ust. 10 d odnosi się do punktów b i c, które

mówią o osobach fizycznych, stąd prawnicy interpretują, że punkt „d” również odnosi się do osób fizycznych)

i zwolnienie nie dotyczy organizacji. Wiążąca w tej sprawie będzie więc pisemna interpretacja z urzędu

skarbowego.

Jeśli więc organizacja uzyska pożyczkę od zaprzyjaźnionej firmy w wysokości 5 000 zł w grudniu 2009 r. z

przeznaczeniem na działania odpłatne, to nie odprowadza podatku od tej umowy. Jeśli jednak uzyska kolejną

pożyczkę od tej samej firmy w 2010 r. na działalność gospodarczą, to będzie musiała odprowadzić podatek PCC.




Gdyby jednak ta pożyczka była udzielona na wsparcie działań statutowych nieodpłatnych, wówczas organizacja

mogłaby skorzystać ze szczególnego zwolnienia, dostępnego tylko dla organizacji mających status pożytku

publicznego (OPP) w zakresie działań statutowych nieodpłatnych.

2. Dla OPP w przypadku pożyczki na działania nieodpłatne

Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 8 pkt 2a) umowa cywilnoprawna, a więc także

umowa pożyczki zawarta przez organizację pożytku publicznego z przeznaczeniem na działania statutowe

nieodpłatne jest zwolniona z tego podatku. W przypadku umowy pożyczki z przeznaczeniem na działania

statutowe odpłatne czy działania gospodarcze zwolnienie powyższe nie będzie miało zastosowania.

Trzeba pamiętać, że umowa pożyczki z przeznaczeniem na działania statutowe nieodpłatne zawarta przez

organizacje nieposiadające statusu OPP będzie podlegała opodatkowaniu PCC, po przekroczeniu progów

wartości pożyczki, o których była wcześniej mowa.

Zwolnienie z podatku PCC w przypadku opodatkowania VAT po stronie pożyczkodawcy

W przypadku zawarcia umowy pożyczki jeszcze w jednym przypadku organizacja, bez względu na jej status,

może być zwolniona z podatku PCC. Otóż w momencie, gdy pożyczkodawca jest podatnikiem VAT i podlega

regulacjom ustawy o VAT, umowa taka jest zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych (w myśl

nieobciążania jednej czynności podwójnym opodatkowaniem). Sytuacja taka ma miejsce, jeśli pożyczkodawca

np. prowadzi usługi w zakresie udzielania pożyczek i z tego tytułu podlega regulacjom VAT.

Dodać należy, że udzielanie pożyczek przedmiotowo jest zwolnione z opodatkowania VAT (art. 43 ust.1 pkt

1 ustawy o podatku od towarów i usług). W naszym kontekście nie jest jednak istotny moment „zapłacenia”

podatku VAT, liczy się sam fakt podlegania pożyczkodawcy regulacjom VAT.

Przy zawieraniu umowy pożyczki należy więc uzgodnić z pożyczkodawcą, czy podlega on regulacjom VAT (warto

to zapisać w umowie), i stwierdzić na tej podstawie, czy umowa jest obciążona podatkiem od czynności

cywilnoprawnych, czy nie.

Czy i kiedy warto zaciągniąć pożyczkę na działalność gospodarczą?

Zaciągnięcie pożyczki na prowadzenie działań gospodarczych wiąże się z pewnym ryzykiem: nie jest to pożyczka

„pod zagwarantowane przychody” projektowe, ale pod przychody, które musimy wypracować. Należy więc

dobrze oszacować nasze możliwości, żebyśmy byli w stanie wygenerować przychody zapewniające jej spłatę.

Załóżmy, że organizacja prowadzi warsztat stolarski w ramach działalności gospodarczej i chce zakupić

materiały stolarskie potrzebne do produkcji ozdobnych pudełek, które następnie będzie sprzedawać. Nie ma

środków własnych, i żeby dokonać zapłaty za zamówione materiały, musi zaciągnąć pożyczkę. W tym przypadku

będzie to pożyczka „inwestycyjna”, gdyż organizacja nie ma zapewnionych przychodów na pokrycie tych

zakupów – na podstawie analizy rynku liczy na korzystną sprzedaż swoich wyrobów i na spłatę pożyczki z tak

uzyskanych przychodów. Zaciągnięcie takiej pożyczki jest obarczone znacznie większym ryzykiem niż

w przypadku pożyczki pomostowej, gdyż źródło jej spłaty jest mniej pewne.

Pożyczka nieoprocentowana na działalność gospodarczą i odpłatną a podatek dochodowy

Jeśli uzyskamy nieoprocentowaną pożyczkę na wsparcie działalności gospodarczej, należy wziąć pod uwagę

konsekwencje w postaci podatku dochodowego od uzyskania „nieodpłatnego świadczenia”. Dochód

z działalności gospodarczej podlega zwolnieniu z podatku dochodowego, jeśli jest w całości przeznaczony na

działania statutowe. Wartość uzyskanego „nieodpłatnego świadczenia”, czyli nieoprocentowanej pożyczki, jest

doliczana do przychodów z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej, i z tego tytułu podlega

opodatkowaniu podatkiem dochodowym.




Przykład

Organizacja zaciągnęła nieoprocentowaną pożyczkę z przeznaczeniem na prowadzenie działalności

gospodarczej w wysokości 1000 zł na rok. Wartość „nienaliczonego” oprocentowania pożyczki szacuje się na

podstawie średniego oprocentowania pożyczki w bankach, i załóżmy, że wynosi 12% w skali roku, co da w tym

przypadku 120 zł rocznie. Ta kwota, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust.1

pkt 2), to wartość nieodpłatnego świadczenia i stanowi przychód z przeznaczeniem na prowadzenie działalności

gospodarczej i z tego tytułu podlega opodatkowaniu. Czyli w efekcie organizacja powiększa podstawę dochodu

do opodatkowania podatkiem dochodowym o kwotę 120 zł. W przypadku udzielenia pożyczki

nieoprocentowanej z przeznaczeniem na odpłatną działalność statutową kwota „nieodpłatnego świadczenia”

w postaci wyszacowanej kwoty odsetek również będzie stanowiła przychód z tej działalności. Jednak w tym

przypadku nie ma obciążenia podatkowego, gdyż cały dochód z działalności odpłatnej jest przeznaczony na cele

statutowe (zgodnie ze zwolnieniem z art. 17 ust.1 pkt 4 ustawy PDOP).

Pożyczka z przeznaczeniem na działania gospodarcze i odpłatne – opodatkowane podatkiem PCC

Jeśli organizacja zaciąga pożyczkę w celu sfinansowania działań gospodarczych czy odpłatnych statutowych,

umowa taka podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2%, w momencie

przekroczenia progów uzyskania pożyczki o wartości 5 000 zł od jednego podmiotu i 25 000 zł od kilku

podmiotów w okresie kolejnych trzech lat kalendarzowych. I nie ma tu znaczenia, czy organizacja ma status OPP,

czy nie ma go – decydujące jest przeznaczenie pożyczki i jej wartość oraz okres, w jakim została uzyskana.

Podatek należy zapłacić w terminie 14 dnia od dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku istnienia

pisemnej umowy pożyczki jest to dzień zawarcia umowy lub – w przypadku braku pisemnej umowy – można

przyjąć dzień wpłaty pożyczki na konto lub do kasy organizacji. Jednocześnie należy złożyć deklarację PCC-3

w urzędzie skarbowym.

Wysokość podatku może wzrosnąć do 20%. Dzieje się tak, gdy w sytuacji kontroli podatkowej lub innego

postępowania kontrolnego z urzędu skarbowego organizacja przed urzędnikiem powołuje się na fakt zawarcia

umowy pożyczki, a podatek od tej umowy nie został odprowadzony (art. 7 ust. 5 ustawy o PCC).

Źródło: http://poradnik.ngo.pl Oprac. na podst. artykułu Teresy Zagrodzkiej, Pożyczka - od kogo i na jakich warunkach?

http://poradnik.ngo.pl/

skąd organizacje czerpią fundusze na swoje działania?…d organizacje czerpią fundusze na... ·...

Documents